p.o box 7289 kigali phone: +250 252 584562 fax ......ukwakira 2012 agenga umurimo wo gukusanya no...
Post on 20-Oct-2020
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
P.O BOX 7289 KIGALI
PHONE: +250 252 584562
FAX: + 250 252 584563
E-MAIL: info@rura.rw
Web site: www.rura.rw
AMABWIRIZA N°001/EWASTAN/SW/RURA/2014 YO KUWA 28/8/2014 AGENGA
IMIKORERE Y’UMURIMO WO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE MU
RWANDA
mailto:info@rura.rwhttp://www.rura.rw/
-
1
AMABWIRIZA 001/EWASTAN/SW/RURA/2014 YO KUWA 28/8/2014 AGENGA
UMURIMO WO GUKUSANYA NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE MU
RWANDA
IRANGASHINGIRO .................................................................................................................... 3
UMUTWE WA MBERE: INGINGO RUSANGE ..................................................................... 4
ICYICIRO CYA MBERE: GUKUSANYA NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE 4
Ingingo ya mbere: Icyo aya mabwiriza agamije .................................................................... 4
Ingingo ya 2: Abo aya mabwiriza areba ................................................................................. 4
Ingingo ya 3: Ubusobanuro bw’amagambo ............................................................................ 4
UMUTWE WA 2: IBYICIRO BY’IMPUSHYA Z’ABAKORA UMURIMO WO
GUKUSANYA NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE N’IBISABWA
ABAZISABA ................................................................................................................................. 5
ICYICIRO CYA MBERE: IBYICIRO BY’IMPUSHYA ZITANGWA ................................. 5
Ingingo ya 4: Ibyiciro 3 by’impushya ..................................................................................... 5
Ingingo ya 5: Icyiciro cya mbere cy’uruhushya ..................................................................... 5
Ingingo ya 6: Icyiciro cya kabiri cy’uruhushya...................................................................... 5
Ingingo ya 7: Icyiciro cya gatatu cy’uruhushya ..................................................................... 5
ICYICIRO CYA 2: IBISABWA ABASABA IMPUSHYA ZO MU BYICIRO
BITANDUKANYE ........................................................................................................................ 6
Ingingo ya 8: Gukora umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe ........... 6
Ingingo ya 9: Ibisabwa abashaka impushya zo gukusanya no gutwara imyanda
y’ibishingwe bari mu cyiciro cya mbere ................................................................................. 6
Ingingo ya 10: Ibisabwa abifuza uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda bari mu
cyiciro cya kabiri (2) ................................................................................................................. 6
Ingingo ya 11: Ibisabwa abifuza uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda bari mu
cyiciro cya gatatu (3) ................................................................................................................. 7
-
2
Ingingo ya 12: Kugirana amasezerano .................................................................................... 7
UMUTWE WA GATATU: INSHINGANO Z’UKORA UMURIMO WO GUKUSANYA
NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE ......................................................................... 8
Ingingo ya 13: Ibyo abakora uyu murimo bagomba kubahirizwa ....................................... 8
Ingingo ya 14: Igihe ntarengwa cyo kubona Uruhushya ....................................................... 8
Ingingo ya 15: Igihe uruhushya rumara ................................................................................. 8
Ingingo ya 16: Amafaranga ajyanye n’itangwa ry’uruhushya ............................................ 9
Ingingo ya 19: Uguhinduka k’uruhushya ............................................................................... 9
Ingingo ya 20: Guhererekanya Uruhushya ......................................................................... 10
Ingingo ya 21: Ukwamburwa uruhushya ............................................................................. 10
Ingingo 22: Guteshwa agaciro k’uruhushya ......................................................................... 10
Ingingo ya 23: Ishyirwaho ry’ibiciro byo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe 10
UMUTWE WA 4: IGENZURA N’IYUBAHIRIZWA RY’IBITEGENYWA
N‘AMABWIRIZA....................................................................................................................... 11
Ingingo ya 24: Igenzura rikorwa n’Urwego Ngenzuramikorere ........................................ 11
UMUTWE WA GATANU: INGINGO Z’INZIBACYUHO N’IZISOZA ............................ 12
Ingingo ya 26: Ingingo z’inzibacyuho .................................................................................. 12
Ingingo ya 27: Ivanwaho ry’ingingo z’amabwiriza ............................................................ 12
Ingingo ya 28: Igihe amabwiriza atangira gukurikizwa...................................................... 12
UMUGEREKA WA MBERE : IBIHANO ............................................................................... 13
IBIHANO BITEGANYWA........................................................................................................ 13
UMUGEREKAWA KABIRI(2): AMAFARANGA ATANGWA KU RUHUSHYA ........... 14
UMUGEREKA WA GATATU(3): IBYICIRO BY’IMIRENGE Y‘IMIGI ......................... 15
-
3
IRANGASHINGIRO
Inama Ngenzuramikorere y’Urwego rw’igihugu rushinzwe kugenzura imikorere y’Inzego zimwe
z’imirimo ifitiye igihugu akamaro mu nama yayo yo kuwa….2014 ;
Ishingiye ku Itegeko Ngenga N° 04/2005 ryo ku wa 08/04/2005 rigena uburyo bwo kurengera,
kubungabunga no guteza imbere ibidukikije mu Rwanda cyane cyane mu ngingo za 7, 31- 35,
102, 105;
Ishingiye ku itegeko n°09/2013 ryo kuwa 01/03/2013 rishyiraho Urwego rw’Igihugu rushinzwe
kugenzura imikorere y’inzego zimwe z’imirimo ifitiye Igihugu akamaro (RURA) rikanagena
inshingano, ububasha, imiterere, n’imikorere byarwocyane cyane mu ngingo zaryo,iya 2,50,iya
8 iya 10, iya 20,iya 37,47 n’iya 48;
Isubiye ku mabwiriza y’Inama Ngenzuramikorere No 008/WATSAN-RURA/2012 yo mu
Ukwakira 2012 agenga umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe mu Rwanda;
Ishingiye kandi ku bitekerezo by’inama zitandukanye zahuje inzego zirebwa n‘umurimo wo
gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe mu Rwanda;
Yemeje:
-
4
UMUTWE WA MBERE: INGINGO RUSANGE
ICYICIRO CYA MBERE: GUKUSANYA NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE
Ingingo ya mbere: Icyo aya mabwiriza agamije
Aya mabwiriza agena uburyo umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe ukorwa
mu ngo no mu bigo hagamijwe kunoza imitangire ya serivisi ndeste no guteza imbere isuku mu
Rwanda.
Ingingo ya 2: Abo aya mabwiriza areba
Aya mabwiriza areba abakora umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’Ibishingwe mu
Rwanda byaba Ibigo, Koperative cyangwa Umuntu muremano.
Aya mabwiriza ntareba abatwara imyanda y’ibishingwe ihumanya, cyangwa se abifuza gutwara
ibimene by’amacupa, ibyuma byashaje cyangwa se iyindi myanda mu rwego rw’ubucuruzi.
Ingingo ya 3: Ubusobanuro bw’amagambo
Muri aya mabwiriza, amagambo akurikira asobanura ibi bikurikira:
1. Ikigo: sosiete yanditse mu gitabo cy’ ubucuruzi nk’ ikora umurimo wo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe;
2. Inama Ngenzuramikorere: Urwego rukuru rugenzura imikorere y’ Urwego
Ngenzuramikorere;
3. Koperative: umuryango w’abantu bishyize hamwe hamwe ufite ubuzimagatozi, ugamije
inyungu rusange z’abagize uwo muryango;
4. Uruhushya: uburengenzira butangwa n’Urwego Ngenzuramikorere bwo gukusanya no
gutwara imyanda y’ibishingwe;
5. Urwego Ngenzuramikorere: Urwego rushyirwaho n’itegeko no 09/2013 ryo kuwa 01
Werurwe 2013 rufite munshingano zarwo kugenzura imirimo imwe n’imwe ifitiye igihugu
akamaro;
6. Urugo: umuryango w’umuntu umwe cyangwa benshi, baba ahantu hamwe cyangwa mu
icumbi rimwe.
-
5
UMUTWE WA 2: IBYICIRO BY’IMPUSHYA Z’ABAKORA UMURIMO WO
GUKUSANYA NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE N’IBISABWA
ABAZISABA
ICYICIRO CYA MBERE: IBYICIRO BY’IMPUSHYA ZITANGWA
Ingingo ya 4: Ibyiciro 3 by’impushya
Urwego Ngenzuramikorere rutanga impushya ziri mu byiciro bitatu (3) zihabwa abatanga
serivisi zo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe.
Ingingo ya 5: Icyiciro cya mbere cy’uruhushya
Icyiciro cya mbere kirebana n’uruhushya ruhabwa abatanga serivisi zo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe mu mirenge igize Uturere tw’umujyi wa Kigali.
Uruhushya ni kimwe mu bisabwa kugira ngo abari muri iki cyiciro bapiganirwe isoko ryo
gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe;
Abari muri iki cyiciro kandi bashobora gukora imirimo ikorwa n’abafite impushya zo mu byiciro
bya kabiri na gatatu
Ingingo ya 6: Icyiciro cya kabiri cy’uruhushya
Icyiciro cya kabiri kirebana n’uruhushya ruhabwa abatanga serivisi zo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe mu mirenge y’imijyi iri mu ntara zose z’Igihugu hakuwemo Umujyi wa
Kigali.
Urutonde rw’iyi mirenge rugaragara ku mugereka wa kabiri (2) wayamabwiriza.
Abafite impushya zo muri iki cyiciro bashobora gukora imirimo ikorwa n’abafite impushya zo
mu rwego rwa gatatu.
Ingingo ya 7: Icyiciro cya gatatu cy’uruhushya
Icyiciro cya gatatu (3) kirebana n’uruhushya ruhabwa abatanga serivisi zo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe mu mirenge y’icyaro itavuzwe mu ngingo ya 5 n’iya 6 y’aya mabwiriza.
Iyo mirenge igaragara ku mugereka wa gatatu (2) waya mabwiriza.
-
6
ICYICIRO CYA 2: IBISABWA ABASABA IMPUSHYA ZO MU BYICIRO
BITANDUKANYE
Ingingo ya 8: Gukora umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe
Ikigo, Koperative cyangwa umuntu muremano bifuza gutanga serivisi zo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe bagomba kubisabira uruhushya Urwego Ngenzuramikorere .
Ingingo ya 9: Ibisabwa abashaka impushya zo gukusanya no gutwara imyanda
y’ibishingwe bari mu cyiciro cya mbere
Usaba uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe mu cyiciro cya mbere
agomba kugaragaza ibikurikira:
a) Ibaruwa isaba uruhushya yandikiwe Umuyobozi Mukuru wa RURA;
b) Ifishi yujuje neza n’usaba uruhushya;
c) Kugaragaza icyicaro cy’Ikigo/Koperative ;
d) Kugaragaza icyemezo cy’uko Ikigo cyanditse mu gitabo cy’ubucuruzi;
e) Kugaragaza ubuzimagatozi iyo ari koperative;
f) Kugaragaza umushinga w’ibikorwa (business plan) byibuze w’imyaka itanu;
g) Kugaragaza Ubushobozi harimo byibuze Umubare w’ibinyabiziga bitatu (3) bye bwite
bizafasha mu gutwara imyanda y’ibishingwe kandi bifite buri kimwe byibuze ubushobozi bwo
kwikorera toni eshanu (5).
Ingingo ya 10: Ibisabwa abifuza uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda bari mu
cyiciro cya kabiri (2)
Usaba uruhushya rwo mu cyiciro cya kabiri (2) agomba kuzuza ibi bikurikira:
a) Ibaruwa isaba uruhushya yandikiwe Umuyobozi Mukuru wa RURA;
b) Ifishi yujuje neza n’usaba uruhushya;
c) Kugaragaza icyicaro cy’Ikigo cyangwa Koperative;
d) Kugaragaza icyemezo cy’uko Ikigo cyanditse mu gitabo cy’ubucuruzi;
e) Kugaragaza ubuzimagatozi iyo ari koperative;
f) Kugaragaza umushinga w’ibikorwa (business plan) byibuze w’imyaka itanu (5);
g) Kugaragaza imodoka imwe ye bwite izafasha mu gutwara imyanda y’ibishingwe, ifite
byibuze ubushobozi bwo kwikorera toni eshanu (5).
-
7
Ingingo ya 11: Ibisabwa abifuza uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda bari mu
cyiciro cya gatatu (3)
Usaba uruhushya rwo mu cyiciro cya gatatu agomba kuzuza ibi bikurikira:
a) Ibaruwa isaba uruhushya yandikiwe Umuyobozi Mukuru wa RURA;
b) Ifishi yujuje neza n’usaba uruhushya;
c) Kugaragaza icyicaro cy’Ikigo cyangwa Koperative ;
d) Kugaragaza icyemezo cy’uko Ikigo cyanditse mu gitabo cy’ubucuruzi;
e) Kugaragaza ubuzimagatozi iyo ari koperative ;
f) Kugaragaza umushinga w’ibikorwa (business plan) byibuze w’imyaka itanu (5);
g) Kugaragaza imodoka imwe ye cyagwa akodesha izafasha mu gutwara imyanda
y’ibishingwe ifite ubushobozi bwo kwikorera toni eshanu (5).
Ingingo ya 12: Kugirana amasezerano
Utanga serivisi zo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe mu byiciro uko ari bitatu (3)
agomba kugirana amasezerano n’ubuyobozi buhagarariye abaturage ku rwego rw’umurenge
cyangwa Akarere akoreramo ndetse nabo aha iyo serivise.
Icyakora abahagarariye Ibihugu byabo n’imiryango mpuzamahanga mu Rwanda bafite
uburenganzira bwo kwihitiramo uwo bagirana amasezerano, utanga serivisi zo gukusanya no
gutwara imyanda y’ibishingwe ubifitiye uruhushya, kabone niyo utanga iyo serivisi yaba
adakorera mu gace uwo uhagarariye Igihugu cye cyangwa umuryango mpuzamahanga atuyemo.
Kopi ya bene ayo masezerano igomba gushyikirizwa Urwego Ngenzuramikorere.
-
8
UMUTWE WA GATATU: INSHINGANO Z’UKORA UMURIMO WO GUKUSANYA
NO GUTWARA IMYANDA Y’IBISHINGWE
Ingingo ya 13: Ibyo abakora uyu murimo bagomba kubahirizwa
Abatanga serivisi yo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe bo mu byiciro byose bagomba
kubahiriza ibi bikurikira:
a) Gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe mu ngo bigomba gukorwa nibura inshuro
imwe mu cyumweru ku bari mu cyiciro cya mbere, inshuro ebyiri mu kwezi, ku bari mu
cyiciro cya kabiri, n’inshuro imwe mu kwezi ku bari mu cyiciro cya gatatu;
b) Kuvangura imyanda y’ibishingwe bibora n’ibitabora no kuyimena ahabugenewe;
c) Kugenera abakozi ibikoresho byabugenewe (ibyiciro byose) no kubateganyiriza
amahugurwa;
d) Kugira ubwishingizi bw'indwara n’ubwiteganyirize by’abakozi (ibyiciro byose);
e) Kubahiriza ibiciro byemezwa n’Urwego rw’Igihugu rushinzwe kugenzura Inzego zimwe
z’Imirimo ifitiye igihugu akamaro no gutanga amakuru igihe cyose abisabwe n’Urwego
ngenzuramikorere ;
f) Gutanga raporo y’imikorere ya buri gihembwe ku Rwego Ngenzuramikorere bitarenze
itariki ya 30 y’ukwezi gukurikira igihembwe ;
g) Gutanga ibitabo by’ibaruramari bitarenze tariki ya 31 Werurwe ya buri mwaka ;
h) Kwishyura Urwego Ngenzuramikorere buri mwaka umusanzu bihereye k’umubare
w’amafaranga yinjijwe mu mwaka nk’uko biteganywa n’Itegeko.
Inshingano z’uhabwa serivisi zigaragazwa mu masezerano hagati ye na rwiyemezmirimo.
Ingingo ya 14: Igihe ntarengwa cyo kubona Uruhushya
Mu gihe usaba uruhushya yujuje ibiteganywa muri aya mabwiriza ahabwa igisubizo mu gihe
kitarenze iminsi cumi y’akazi (10) uhereye igihe yashyikiririje dosiye ye Urwego
Ngenzuramikorere.
Ingingo ya 15: Igihe uruhushya rumara
Uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe rugira agaciro k’imyaka itanu (5)
ku cyiciro cya mbere, imyaka itatu (3) ku cyiciro cya kabiri n’cyagatatu ishobora kongerwa ku
byiciro byose;
-
9
Ingingo ya 16: Amafaranga ajyanye n’itangwa ry’uruhushya
Amafarangwa atangwa n’usaba uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe
amaze kurwemererwa mu byiciro uko ari bitatu aribyo icya mbere, icya kabiri (2) ndetse n’icya
gatatu (3) nk’uko biteganywa n’aya mabwiriza aboneka ku mugereka wa mbere w’aya
mabwiriza.
Ingingo 17: Umusanzu utangwa buri mwaka
Umusanzu wa buri mwaka utangwa n’abatanga serivisi yo gukusanya no gutwara imyanda
y’ibishingwe uteganywa n’icyemezo cy’Inama Ngenzuramikorere.
Ingingo ya 18: Kongera agaciro k’uruhushya
Gusaba kongera agaciro k’uruhushya bikorwa hasigaye iminsi mirongo itatu (30) mbere y’uko
uruhushya rucyura igihe.
Usaba kongera agaciro k’uruhushya mu byiciro byavuzwe haruguru agomba kuba yujuje
ibikurikira:
a) Urwandiko rubisaba;
b) Raporo y’ibikorwa by’umwaka ushize;
c) Kugaragaza ibyangombwa ( carte jaune, ubwishingizi, n’icyangombwa kigaragaza ko
ikinyabiziga cyagenzuwe) bigaragaza imodoka zimufasha gutwara imyanda zijyanye
n’icyiciro cy’uruhushya asaba kongeresha;
d) Umushinga w’ibikorwa nyuma y’imyaka itanu (5) ku bari mu cyiciro cya mbere, itatu (3)
ku bari mu cyiciro cya kabiri n’icyagatatu.
Ingingo ya 19: Uguhinduka k’uruhushya
Ihindurwa ryuruhushya rishobora gukorwa n’Urwego Ngenzuramikorere rubyibwirije cyangwa
se rubisabwe na nyirarwo.
Urwego Ngenzuramikorere rushobora guhindura mu gihe bigaragaye ko ihindurwa ry’uruhushya
ari ngombwa kugirango hasubizwe ibi bikurikira:
a) Iyo habayeho ihindurwa ry’amategeko, amabwiriza cyangwa se icyemezo cy’Urukiko
cyafashwe gifite ingaruka ku uruhushya nyirizina;
b) Iyo habayeho kunanirwa kuzuza inshingano ziteganywa bidaturutse ku impamvu
z’uwahawe uruhushya;
c) Iyo habayeho ihindurwa ry’abanyamigabane cyangwa se imiterere y’uwahawe
uruhushya;
d) Kutubahiriza ibiteganywa mu ruhushya, ibikubiye mu mabwiriza cyangwa ibindi
byemezo byafashwe n’Urwego Ngenzuramikorere.
-
10
Ingingo ya 20: Guhererekanya Uruhushya
Guhererekanya uruhushya bisabwa mu nyandiko ishyikirizwa Urwego Ngenzuramikorere
n’uwahawe uruhushya ku bushake, agurishije cyangwa akodesheje mugihe kirambye;
Ihererekanya ry’uruhushya ryemezwa mu nyandiko gusa n’Urwego Ngenzuramikorere. Mu gihe
ihererekanywa ry’uruhushya ryemejwe, uruhushya rugumana igihe rwari rusigaje;
Uko guhererekanya k’uruhushya bikorwa gusa iyo iryo hererekanya ritanyuranye n’ibiteganywa
n’amategeko cyangwa amabwiriza agenga uwo murimo
Ingingo ya 21: Ukwamburwa uruhushya
Ukwamburwa uruhushya bikorwa n’Urwego Ngenzuramikorere rubyibwirije. Urwego
Ngenzuramikorere rushobora kwambura uruhushya Ikigo, Koperative cyangwaUmuntu uwariwe
wese iyo bigaragaye ko:
a) Mu gihe uwahawe uruhushya atubahiriza ibiteganganywa n’amategeko ndetse
n’amabwiriza agenga umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe ndetse
n’inshingano zikubiye mu ruhushya;
b) Uwahawe uruhushya yataye imirimo yakoraga;
c) Mu gihe bigaragaye ko uwahawe uruhushya atubahiriza amabwiriza y’Urwego
Ngenzuramikorere cyangwa yanga korohereza abakozi b’Urwego Ngenzuramikorere
gukora igenzura rijyanye n’imirimo akora ndetse n’imikoreshereje y’umutungo;
d) Mu gihe uwahawe uruhushya yahamijwe n’inkiko zibifitiye ububasha ko yahombye;
e) Mu gihe uwahawe uruhushya yatanze raporo cyangwa amakuru y’ibinyoma abigambiriye
atuma Urwego Ngenzuramikorere rufata ibyemezo bitaribyo
Ingingo 22: Guteshwa agaciro k’uruhushya
Uwahawe uruhushya ashobora gusaba ko uruhushya rwateshwa agaciro mu gihe bisabwe mu
nyandiko kandi akabitangira impamvu.
Ingingo ya 23: Ishyirwaho ry’ibiciro byo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe
Urwego Ngenzuramikorere nirwo rushyiraho ibiciro ntarengwa byo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe ku bafite impushya zo mu rwego rwa mbere.
Ku bafite impushya zo mu rwego rwa kabiri n’urwa gatatu bagirana amasezerano n’abo baha
serivise zo gukusanya no gutwara imyanda bakabimenyesha Urwego ngenzuramikorere. Urwego
Ngenzuramikorere rufite ububasha bwo gushyiraho ibiciro mu cyiciro cya kabiri (2) n’icya
gatatu (3) igihe bibaye ngombwa.
-
11
UMUTWE WA 4: IGENZURA N’IYUBAHIRIZWA RY’IBITEGENYWA
N‘AMABWIRIZA
Ingingo ya 24: Igenzura rikorwa n’Urwego Ngenzuramikorere
Urwego Ngenzuramikorere rufite ububasha bwo kugenzura no gukurikirana imikorere y’Ikigo,
Koperative cyangwa Umuntu bahawe uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda
y’ibishingwe ndetse no kugenzura niba bubahiriza ibiteganywa n‘amategeko;
Urwego Ngenzuramikorere rufite uburenganzira bwo gusaba igihe icyari cyo cyose raporo
ijyanye n’umutungo, imiterere y’imirimo uwahawe uruhushya akora ndetse n’ibindi byose
byakenerwa n’Urwego Ngenzuramikorere kugira ngo rushobore kugenzura iyubahiriza
ry‘amategeko n’amabwiriza;
Urwego Ngenzuramikorere rufite ububasha bwo kugenzura ibitabo byose uwahawe uruhushya
akoresha mu kazi ke;
Igenzura rishobora gukorwa ugenzurwa yabimenyeshejwe cyangwa atabimenyeshejwe ariko
Igenzura iryari ryo ryose rigakorwa mu masaha y‘akazi uretse igihe Urwego Ngenzuramikorere
kubera impamvu zidasanzwe rwemeje ko igenzura rikorwa mu masaha atari ayakazi.
Ingingo ya 25: Ibiva mu igenzura n’iyubahirizwa ry’ibikubiyemo
Iyo bigaragajwe n’igenzura ko uwahawe uruhushya atubahiriza ibiteganywa n’amategeko ndetse
n’aya mabwiriza, Urwego Ngenzuramikorere rushobora:
a) Koherereza uwahawe uruhushya inyandiko yihanangiriza ndetse imutegeka igihe
ntarengwa agomba kuba yamaze gukosora ibyo atubahiriza;
b) Iyo uwahawe uruhushya, nyuma yo kubona iyo nyandiko, atikosoye mu gihe cyatanzwe
muri iyo nyandiko, Urwego Ngenzuramikorere rumufatira ibihano birimo gucibwa
amande agaragara ku mugereka w’aya mabwiriza,
c) Iyo bigaragaye ko utanga serivisi adashaka gukosora amakosa ye, yamburwa uruhushya
burundu.
-
12
UMUTWE WA GATANU: INGINGO Z’INZIBACYUHO N’IZISOZA
Ingingo ya 26: Ingingo z’inzibacyuho
Ikigo, koperative cyangwa Umuntu wese wifuza gutanga serivisi yo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe bagomba kubisabira uruhushya mbere yo gutangira gutanga iyi serivisi
nk‘uko biteganywa n’aya mabwiriza;
Ku bari basanzwe batanga serivisi yo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe basabwe
kubahiriza ibiteganywa mu gihe kitarenze mezi atandatu(6) uhereye itariki aya mabwiriza
yashyiriwe Umukono.
Ingingo ya 27: Ivanwaho ry’ingingo z’amabwiriza
Ingingo zose zinyuranyije n’aya mabwiriza cyane cyane Amabwiriza y’Inama
Ngenzuramikorere No 008/WATSAN-RURA/2012 yo kuwa 12 Ukwakira 2012 agenga
umurimo wo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe akuweho.
Ingingo ya 28: Igihe amabwiriza atangira gukurikizwa
Aya mabwiriza atangira gukurikizwa ku munsi ashyiriweho umukono na perezida w’Inama
Ngenzuramikorere.
Kigali, Kuwa 28/01/ 2014
Se
Eng. Coletha U. RUHAMYA
Perezida w’Inama Ngenzuramikorere
-
13
UMUGEREKA WA MBERE : IBIHANO
Ikigo, Koperative cyangwa umuntu muremanobakora umurimo wo gukusanya no gutwara
imyanda y’ibishingwe bagomba kubahiriza ibikubiye muri aya mabwiriza.
Kutubahiriza aya mabwiriza bihanishwa:
1. Ibihano biteganyijwe muraya mabwiriza;
2. Kwamburwa uruhushya by’agateganyo mu gihe kitarengeje amezi atatu(3);
3. Kwamburwa burundu uruhushya rwo gukora igihe byagaragaye ko Ikigo, Koperative
cyangwa Umuntu muremano bakoze amakosa akomeye;
4. Gucibwa Ibihano biteganywa n’Itegeko Ngenga rigena uburyo bwo kurengera,
kubungabunga no guteza imbere ibidukikije mu Rwanda cyane cyane mu ngingo 102,
105.
IBIHANO BITEGANYWA
IKOSA IGIHANO
Gukora nta ruhushya 200.000 Frw
Gukorera ku ruhushya rwacyuye igihe 200.000 Frw
Gukorera mu gace ataherewe uburenganzira 200.000 Frw
Kurenza ibiciro byashyizweho n’Urwego
Ngenzuramikorere
100.000 Frw
Gukoresha indi modoka itarabugenewe mu
gutwara imyanda
200.000 Frw
Kutubahiriza ingengabihe yo gukusanya no
gutwara imyanda
200.000 Frw
Kubangamira cyangwa Kubuza umukozi
w’Urwego Ngenzuramikorere mu gushyira
mu bikorwa ibiteganywa n’aya mabwiriza
800.000 Frw
Gutanga amakuru cyangwa inyandiko zitari
izukuri ku Kigo Ngenzuramikorere
500.000 Frw
Kudatanga raporo mu gihe giteganijwe 200.000 Frw
Kumena imyanda ahatabigenewe Ingingo ya 105 y’Itegeko Ngenga N°
04/2005 ryo ku wa 08/04/2005 rigena
uburyo bwo kurengera, kubungabunga no
guteza imbere ibidukikije mu Rwanda
-
14
Ibi bihano ntibibangamira ibindi bihano bishobora gufatwa mu rwego rw’andi mabwiriza
akurikizwa mu itwara ry’imyanda y’ibishingwe mu rwego rwo kurengera ibidukikije.
UMUGEREKAWA KABIRI (2): AMAFARANGA ATANGWA KU RUHUSHYA
a) Gusaba Uruhushya
Gusaba Uruhushya rwo gukusanya no gutwara imyanda y’ibishingwe biherekezwa
n’inyemezabwishyu y’amafaranga ibihumbi ijana (100,000 Frw) kubari mu cyiciro cya mbere
n’ibihumbi makumyabiri na bitanu (25,000Frw) kubari mu cyiciro cya kabiri(2) n’icya gatatu(3).
b) Uruhushya
i.Abemerewe uruhushya rwo mu cyiciro cya mbere bishyura amafaranga angana na Miliyoni
ebyiri n’ibihumbi maganatanu (2,500,000 Frw);
ii.Abemerewe uruhushya rwo mu cyiciro cya kabiri(2) bishyura amafaranga angana n’ibihumbi
maganatanu (500,000 Frw). Uruhushya rumara imyaka itatu(3);
iii.Abemerewe uruhushya rwo mu cyiciro cya mbere bishyura amafaranga angana n’ibihumbi
maganabiri (200,000 Frw). Uruhushya rumara imyaka ibiri(2).
-
15
UMUGEREKA WA GATATU(3): IBYICIRO BY’IMIRENGE Y‘IMIGI
Icyiciro cyambere: Kigizwe n‘Imirenge igize Umugi wa Kigali yose.
Icyiciro cya kabiri: Kigizwe n‘Imirenge ikurikira:
Intara Akarere Umurenge
Amajyepfo Nyanza Busasamana
Huye Ngoma
Tumba
Nyamagabe Gasaka
Muhanga Nyamabuye
Kamonyi Ruyenzi
Ruhango Ruhango
Iburengerazuba Karongi Bwishyura
Rubavu Gisenyi
Rusizi Kamembe
Amajyaruguru Musanze Musanze
Muhoza
Cyuve
Iburasirazuba Rwamagana Kigabiro
Kayonza Rukara
Ngoma Remera
Nyagatare Nyagatare
Icyiciro cya gatatu: Kigizwe n’imirenge itavuzwe mu cyiciro cya mbere n’icya kabiri.
--------- 28/08/2014 ----------
Bishyizweho Umukono na
Se
Eng. RUHAMYA U. Coletha
Perezida w’Inama Ngenzuramikorere
top related