plenaire sessie: move your brain

11 maart 2015

Scholenrelaties

Jef Van Laer

Scholen @ VUB •  Interfacultair Departement Lerarenopleiding

•  Bezoek de campus met de klas

• Wetenschapscommunicatie

Nascholingen & contactdagen • Nascholingsaanbod lerarenopleiding •  Provinciale contactdagen:

leerstoornissen •  Wemmel, 28/04 •  Gent, 30/04 •  Hasselt, 05/05 www.vub.ac.be/leraren

Op campusbezoek

www.vub.ac.be/leraren

Wetenschapscommunicatie

www.wtnschp.be

Contacteer ons!

vub.ac.be/leraren scholen@vub.ac.be wtnschp.be

Plenaire sessie: Move your brain prof. dr. Evert Zinzen & dra. Inge Bogaert

Hoeveel bewegen?

Internationale standaard voor beweging volwassenen: (ACSM position stands)

•  Sportnorm: 3 x 30 min sporten/week

•  Beweegnorm: 30 minuten/dag matige (tot zware) intensiteit

•  Stappennorm: 10.000 stappen/dag

Huidige situatie

•  EU (<30 min MVPA) 66%

•  Belgie (<30min) 45,5% (35% vrouwen)

•  Fysiek inactiviteit (EUROPA) stijging van 39% -> 42%

(2009 -> 2013)

(bron: eurobarometer 2013)

Ruim helft Belgen doet zelden of nooit aan sport 24/03/2014 om 14:23 door llo, msn | Bron: De Standaard/Belga

Sedentaire activiteit FA Sedentaire

activiteit FA Sedentaire activiteit FA

maaltijd 1 uur + metingen

G2

G1 Sedentaire activiteit Sedentaire activiteit Sedentaire activiteit

1 uur + metingen

1 uur + metingen

ü G 2 minder plasma glucose en Triglycerides => symptomen metabool syndroom ü á sedentair => minder spiermassa

Staan Fysiologisch verklaard:

-  Houdingsspieren => moeilijk vermoeibaar

-  In houdingsspieren veel Enzymen die LDL -> HDL door

gebruik van plasma glucose en lipoproteïnen

Maar leraren staan toch altijd?

Let wel: langdurig staan ook niet goed!

Take Home Message:

•  Afwisseling van houdingen is de boodschap • We moeten meer bewegen (niet noodzakelijk sporten!) •  Bewegen moet fun zijn. Zoek naar wat je graag doet!

Hoe passen we dit toe op een dag als vandaag?

Beweging ter promotie van gezondheid bij Vlaamse leraren en schoolpersoneel

dra. Inge Bogaert

Promotor: Prof Dr E.Zinzen & Prof Dr K.De Martelaer Copromotor: Prof Dr P.Clarys & Prof Dr B.Deforche

Studie en Ontmoetingsdag 11/03/2015

v v

v

v

v

Actieplan voeding en gezondheid 2008-2015

=> Strategie 4: Gezond bewegen en evenwichtiger eten bij de werkende bevolking EVALUATIE - REVIEW Proper 2002/2003;Conn 2009; Van Dongen 2011; Heeft beweging op het werk wel een positieve invloed?

Beweging op het werk   Invloed  

Absenteïsme +  

Stress/depressie + Fysieke fitheid /musculoskeletale problemen

+

Bewegingsinterventies

↑ School ↑ Werk

↓ leraren & schoolpersoneel

INDICATORENBEVRAGING VIG-ez (2012)

-  2009-2012: positieve evolutie

-  Fietsvergoeding (23%); dienstfietsen (15%);

trapgebruik 17%; personeelscompetitie (23%)

-  1 op 3 scholen neemt geen enkel initiatief om

personeel aan te sporten meer te bewegen

Evaluatie van gezondheidsbeleid voor schoolpersoneel

Beweging ter promotie van gezondheid bij Vlaamse leraren en schoolpersoneel

1.  Hoe actief zijn de leraren + associatie beweging/gezondheid?

2.  Bewegingsinterventie?

Fysieke activiteit Interventie

Hoe actief zijn de leraren? Online vragenlijst

Fysieke activiteit

§  105 secundaire scholen, at random geselecteerd in Vlaanderen

§  Response: 1066 leraren §  Gem. leeftijd 40.25 (±9.7) jaar §  Gem. BMI 24.5 (±4.1) kg/m² §  68% vrouwen

(Resultaten in Bogaert et al. 2014a)

66% van de leraren voldoen aan de aanbevelingen voor beweging

 Teachers (n=1066)  > 150 minuten

Matige tot zware fysieke activiteit per week

66%

Minuten matige tot zware fysieke activiteit per dag

63 min (SD=54,1)  

  Flemish High Educated (National

Survey 2008)  

49%  

58  min  

<

t-value =5,6 p<0,05

Fysieke activiteit

Conclusie - Hoe actief zijn de leraren?

•  34% van de secundaire school leraren halen de aanbevelingen niet à Vrouwen

à ASO/TSO

à  theoretische vakken

Fysieke activiteit

Associaties Fysieke Activiteit en gezondheid

§  FA op het werk <> negatieve gezondheid §  Lang rechtstaan?

§  FA in vrije tijd<> positieve gezondheid §  hogere tolerantie tegen stress §  autonomie/intrinsieke motivatie

Fysieke activiteit

Beweging ter promotie van gezondheid bij Vlaamse leraren en schoolpersoneel

1.  Hoe actief zijn de leraren + associatie beweging/gezondheid?

2.  Bewegingsinterventie?

Interventie

Inhoud bewegingspromotie voor schoolpersoneel

Te weinig infrastructuur Geen infrastructuur op school

Niet bruikbaar tijdens de pauzes Geen douches /kleedkamers

Andere taken tijdens de schooluren

Voorbereidingswerk Bijlesgeven of administratieve taken

Moeilijk te plannen Te heterogene groep om samen te sporten Geen steun van schoolmanagement

Logistieke obstakels om actief te zijn op school

(Bogaert et al. 2014a; HealthEduJ)

Interventie

Inhoud bewegingspromotie voor schoolpersoneel

Willen niet actief zijn samen met collega’s of met leerlingen Beweging niet ontspannend Voor en na school – andere verantwoordelijkheden/planning

Familiale planning/verplichting Verkeer/file

Individuele obstakels om actief te zijn op school

(Bogaert et al. 2014a; HealthEduJ)

Klassieke bewegingspromotie NIET ideaal

Interventie

Pilootproject sept 2014 – april 2015 10.000 stappen voor leraren en schoolpersoneel

Interventie

WAT is 10.000 stappen voor leraren en schoolpersoneel ?

•  Stapinterventie

•  Promotie van laagdrempelige en dagelijkse beweging

•  10 Nederlandstalige Brusselse scholen secundair onderwijs

•  17 weken

Interventie

HOE 10.000 stappen voor leraren en schoolpersoneel ?

Promotie van ’10 000 stappen.be’

Interventie

HOE 10.000 stappen voor leraren en schoolpersoneel ?

ACTIES ter promotie van 10,000 stappen bij schoolpersoneel!

Interventie

Workshops reeks 1 •  In het zakje vind je een programma van de dag terug

• Kleuren op je programma verwijzen naar een locatie op de VUB campus. Volg de personen met de gekleurde T-shirts en een bordje met de naam van je gekozen workshop naar de juiste locatie.

•  Volg de SOM-medewerkers op de esplanade • Na de workshop wordt u vriendelijk uitgenodigd op het

bewegingsparcours.

Programma •  09u00 ontvangst en registratie •  9u30 – 10u30 Plenaire sessie: move your brain •  10u30 – 12u00 workshop 1 •  12u00 – 13u30 Lunch met wetenschappen- en

bewegingsparcours •  13u30 – 15u00 Workshop 2 •  15u00 – 16u00 Presentatie en debat: Wat doen bewegen,

meertaligheid en wetenschappen met het brein? •  16u00 Receptie