petrus regout en zijn bouwheren · 2019. 8. 4. · terug naar maastricht: woonhuis van petrus...

Petrus Regouten zijn bouwheren:

hoe een vroegeindustrieel bouwde

aan zijn architectonisch

kapitaalAd van Iterson

Probus 1 Maastricht12 juni 2019

De aanleiding:Opgroeien aan de verkeerde kant van de muurvan industriestad Maastricht

Mijn bijdrage:proefschrift (1992)

Mijn vondst:Contract Cité Ouvrière, Sint Teunisstraat

Mijn bijdrage:roman (2006)

De explosie:recent wetenschappelijk werk

De explosie:fotoboek nadagen Sphinx; passage Eiffelgebouw

De hoofdpersoon:Petrus Regout (1801-1878)

De andere hoofdpersoon:Aldegonda Hoeberechts (1798-1878)

Nog meer hoofdpersonen:de Regout-dynastie (een selectie)

Hubertus Gérard Louis RegoutPetrus Alexander Hubertus Regout

Het fysieke decor:Maastricht vroege 19e eeuw

Rekwisiet: de aardewerkoven

(Etruria, Engeland)

Achtergrond:hoe werd de fabriek gezien?

And did those feet in ancient time……Walk upon England’s mountains green?And was the holy Lamb of GodOn England’s pleasant pastures seen?And did the Countenance DivineShine forth upon our clouded hills?And was Jerusalem builded hereAmong these dark Satanic Mills?Bring me my Bow of burning gold;Bring me my Arrows of desire;Bring me my Spear; O clouds unfold!Bring me my Chariot of fire!I will not cease from Mental Fight,Nor shall my Sword sleep in my hand,Till we have built Jerusalem,In England’s green & pleasant Land.

“…these dark Satanic Mills…”

Critici van de Industriële Revolutie:De fabriek als hel

De fabrieken van Regout:“romantische weergave”

Bijvoorbeeld: wolfabriekenvan Simonis in Verviers

Val Saint-Lambert“Cité Ouvrière

“De groete bouw in de Teunisstraot”:Maastrichts eigen Cité

Cité Ouvrière: symbolische façade?

Cité Ouvrière: middeleeuwse veste?

Cité Ouvrière:gang en kamer

Link naar Petrus RegoutsHuman Resources Management

Balancerend tussen:

• Liberaal ↔ Paternalistisch• “Voor jou tien anderen” ↔ “Vader, raadgever

en beschermer” • Economisch contract ↔ Sociale band

Conclusie (destijds)

Ondanks gebalanceer tussen liberalisme en paternalisme,

kan Regouts leiderschapsstijl toch “paternalistisch” worden genoemd…

… dat staat in scherp contrast met zijn speculatievebedrijfsstrategie (extern) die aansluit bij Regoutsachtergrond als koopman

Beter bewijs?Regouts oplossing voor het pauperisme:

Koffietafelboek:Album dédié à mes enfants et mes amis

Het dynastiesymbool:Familiewapen

Poort, eerste binnenplaats en Maison Haute

Going up the country:de ‘Groene Loper’ in de 19e eeuw

La grande cascade

Petit Suisse

Klein Vaeshartelt

Terug naar Maastricht:Woonhuis van Petrus Regout II

Ontwerp van Wilhelm Wickop (1824 -1908):

deutscher Maurermeister, Gewerbelehrer und Architekt des Historismus

Eclecticisme:barokke balustrades, classicistische frontons en Saksische bogen

Auguste Castermans (1828-1881):Woonhuis Louis Regout, Markt

“le XIXe siècle n’a pas un style d’architecture qui lui soit propre”

Castermans’ platenalbum:voorbeelden van eclectische architectuur als inspiratiebron voor ontwerpers en opdrachtgevers

Een willekeurige bladzijde uit het platenboek

Wickop:Oude synagoge, Aken

Wickop:Kurhaus Aken

Wickop en Castermans steken er met kop en schouders boven uit…

Op naar de borrel! En bedenk: Regout was sterkgekant tegen de ‘waterdranken’ koffie en thee!