ocena nauczyciel a
Post on 30-Dec-2015
64 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
OCENA OCENA NAUCZYCIELNAUCZYCIELAA
OCENA OCENA NAUCZYCIELNAUCZYCIELAA
HOSPITACJEHOSPITACJEHOSPITACJEHOSPITACJE
Irena DzierzgowskaIrena Dzierzgowska
Warszawa, luty 2005Warszawa, luty 2005
2
OOmawianemawiane zagadnieniazagadnienia
I. Ocena pracownikówI. Ocena pracownikówI.1. Ocena jako element polityki kadrowej – modele I.1. Ocena jako element polityki kadrowej – modele
polityki kadrowejpolityki kadrowej
I.2. Systemy ocenianiaI.2. Systemy oceniania
I.3. Zasady ocenianiaI.3. Zasady oceniania
I.4. Techniki ocenianiaI.4. Techniki oceniania
I.5. Błędy ocenianiaI.5. Błędy oceniania
I.6. Cechy i umiejętności oceniającegoI.6. Cechy i umiejętności oceniającego
3
II. Specyfika oceniania nauczycieliII. Specyfika oceniania nauczycieli
II.1. Przepisy prawaII.1. Przepisy prawa
II.2. Cele, czyli po co oceniać nauczycieliII.2. Cele, czyli po co oceniać nauczycieli
II.3. Wskaźniki i kryteria oceniania – model statycznyII.3. Wskaźniki i kryteria oceniania – model statyczny
II.4. Ocena jako mechanizm rozwoju szkoły – model dynamicznyII.4. Ocena jako mechanizm rozwoju szkoły – model dynamiczny
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Rodzaje hospitacjiRodzaje hospitacji Arkusze obserwacji lekcjiArkusze obserwacji lekcji Rozmowa pohospitacyjnaRozmowa pohospitacyjna Zbieranie opinii uczniów i rodziców. AnkietyZbieranie opinii uczniów i rodziców. Ankiety Procedura oceniania krok po krokuProcedura oceniania krok po kroku
II.6. Samoocena nauczycielaII.6. Samoocena nauczyciela
II.7. Kompetencje dyrektoraII.7. Kompetencje dyrektora
OOmawianemawiane zagadnienia zagadnienia
4
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.1. Zadania dyrektoraI.1. Zadania dyrektora PlanowaniePlanowanie OrganizowanieOrganizowanie Przewodzenie czyli zatrudnianie, motywowanie, Przewodzenie czyli zatrudnianie, motywowanie,
szkolenie, ocenianieszkolenie, ocenianie KontrolaKontrola
5
Ocena pracownikówOcena pracowników
Modele polityki kadrowejModele polityki kadrowej Model sitaModel sita – selekcja kandydatów, zatrudnianie – selekcja kandydatów, zatrudnianie
najlepszych, wysokie wymagania, najwyższe najlepszych, wysokie wymagania, najwyższe płace, spora rotacja personelupłace, spora rotacja personelu
Model kapitału ludzkiegoModel kapitału ludzkiego – przekonanie, że – przekonanie, że ludzie są największym bogactwem organizacji, ludzie są największym bogactwem organizacji, szkolenie i stały rozwój personelu, ocena jako szkolenie i stały rozwój personelu, ocena jako mechanizm doskonaleniamechanizm doskonalenia
6
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.2. Systemy ocenianiaI.2. Systemy oceniania Ocenianie rezultatów – kryteria efektywnościowe Ocenianie rezultatów – kryteria efektywnościowe Ocenianie sposobu wykonywania pracy (procesu) – Ocenianie sposobu wykonywania pracy (procesu) –
kryteria behawioralne. Ocenianie jest postępowanie kryteria behawioralne. Ocenianie jest postępowanie i staraniai starania
Ocenianie kwalifikacji – kryteria osobowościowe i Ocenianie kwalifikacji – kryteria osobowościowe i kwalifikacyjne. Oceniane są cechy pracowników i kwalifikacyjne. Oceniane są cechy pracowników i kwalifikacje, w tym wiedza i umiejętnościkwalifikacje, w tym wiedza i umiejętności
W praktyce najczęściej stosowany jest system W praktyce najczęściej stosowany jest system będący mieszaniną wszystkich trzech sposobówbędący mieszaniną wszystkich trzech sposobów
7
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.3. Zasady ocenianiaI.3. Zasady oceniania Zakres – ocenianie powinno obejmować wszystkich Zakres – ocenianie powinno obejmować wszystkich
pracownikówpracowników Jawność – znajomość kryteriów, procedury i wynikówJawność – znajomość kryteriów, procedury i wyników Prawo do kwestionowania oceny zgodnie z ustaloną Prawo do kwestionowania oceny zgodnie z ustaloną
procedurąprocedurą Omawianie projektu oceny z pracownikiem – udzielanie Omawianie projektu oceny z pracownikiem – udzielanie
informacji zwrotnychinformacji zwrotnych Wykorzystanie oceny – decyzje dotyczące szkoleń, Wykorzystanie oceny – decyzje dotyczące szkoleń,
nagrody, kary, motywacjenagrody, kary, motywacje
8
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.4. Techniki (metody) ocenianiaI.4. Techniki (metody) oceniania Ocena opisowaOcena opisowa – wykazuje mocne i słabe strony – wykazuje mocne i słabe strony
pracownikapracownika
Zalety:Zalety: wszechstronność i uzasadnienie oceny wszechstronność i uzasadnienie oceny
Wady:Wady: dowolność formy, trudności w porównaniach dowolność formy, trudności w porównaniach Technika wydarzeń krytycznychTechnika wydarzeń krytycznych –systematyczny –systematyczny
zapis sukcesów i porażekzapis sukcesów i porażek
Zalety:Zalety: systematyczna obserwacja personelu systematyczna obserwacja personelu
Wady:Wady: pracochłonność, rejestrowanie jedynie porażek pracochłonność, rejestrowanie jedynie porażek
9
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.4. Techniki (metody) ocenianiaI.4. Techniki (metody) oceniania Skale ocenSkale ocen – natężenie ocenianych elementów. Skale – natężenie ocenianych elementów. Skale
mogą być punktowe lub przymiotnikowe. Skala mogą być punktowe lub przymiotnikowe. Skala trzystopniowa: cel nie został zrealizowany, pełna trzystopniowa: cel nie został zrealizowany, pełna realizacja celu, realizacja zadania powyżej realizacja celu, realizacja zadania powyżej wyznaczonego celuwyznaczonego celu
Zalety:Zalety: wnikliwość, porównywalność, ocena rozwoju wnikliwość, porównywalność, ocena rozwoju
Wady:Wady: pochłania czas, sformalizowanie pochłania czas, sformalizowanie
10
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.4. Techniki (metody) ocenianiaI.4. Techniki (metody) oceniania RankingRanking – uszeregowanie pracowników od – uszeregowanie pracowników od
najlepszego do najgorszegonajlepszego do najgorszego
Zalety:Zalety: porównanie, decyzje jednostkowe (nagrody, porównanie, decyzje jednostkowe (nagrody, dodatki)dodatki)
Wady:Wady: nie pełni funkcji rozwojowej, może nie pełni funkcji rozwojowej, może prowadzić do skłócenia pracownikówprowadzić do skłócenia pracowników
Metoda 360Metoda 360oo – dostarczenie pracownikowi informacji – dostarczenie pracownikowi informacji zwrotnej pochodzącej z różnych źródeł: samoocena, zwrotnej pochodzącej z różnych źródeł: samoocena, ocena przełożonych, ocena klientów wewnętrznych i ocena przełożonych, ocena klientów wewnętrznych i zewnętrznych. zewnętrznych.
Zalety:Zalety: bardzo wszechstronna bardzo wszechstronna
Wady:Wady: kłopotliwa i trudna kłopotliwa i trudna
11
Ocena pracownikówOcena pracownikówI.5. Błędy ocenianiaI.5. Błędy oceniania „„Efekt halo” – jedna pozytywna lub negatywna Efekt halo” – jedna pozytywna lub negatywna
cecha wpływa na ocenęcecha wpływa na ocenę Tendencja do uśredniania – unikanie ocen bardzo Tendencja do uśredniania – unikanie ocen bardzo
wysokich lub bardzo niskichwysokich lub bardzo niskich Błąd pobłażliwości lub surowościBłąd pobłażliwości lub surowości Błąd ostatniego wrażenia – aktualna ocena może Błąd ostatniego wrażenia – aktualna ocena może
być zdominowana przez poprzednie wyniki i ocenybyć zdominowana przez poprzednie wyniki i oceny Błąd projekcji – osoba dokonująca oceny robi to Błąd projekcji – osoba dokonująca oceny robi to
przez pryzmat własnych wymagań i wartości. Lepiej przez pryzmat własnych wymagań i wartości. Lepiej oceniani są pracownicy podobni do oceniającegooceniani są pracownicy podobni do oceniającego
12
Ocena pracownikówOcena pracowników
I.6. Cechy i umiejętności oceniającegoI.6. Cechy i umiejętności oceniającego ObiektywizmObiektywizm SprawiedliwośćSprawiedliwość OpanowanieOpanowanie Udzielanie informacji zwrotnychUdzielanie informacji zwrotnych Umiejętności komunikacyjne Umiejętności komunikacyjne DoradztwoDoradztwo
13
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli II.1. Przepisy prawaII.1. Przepisy prawa Ustawa Karta NauczycielaUstawa Karta Nauczyciela
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej I Sportu z dnia 23 kwietnia 2004 r.I Sportu z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacji sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań osób, którym można zlecać prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz (Dz. U. z 2004 r. Nr 89, poz. 845)i opracowywanie ekspertyz (Dz. U. z 2004 r. Nr 89, poz. 845)
Rozporządzenie z dnia 2 listopada 2000 r.Rozporządzenie z dnia 2 listopada 2000 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego. (Dz. U. Nr 98 z sposobu powoływania zespołu oceniającego. (Dz. U. Nr 98 z 2000 r. poz. 1066)2000 r. poz. 1066)
14
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.2. Cele, czyli po co oceniać nauczycieli?II.2. Cele, czyli po co oceniać nauczycieli? Żeby określić silne i słabe strony nauczyciela, Żeby określić silne i słabe strony nauczyciela,
udzielić mu informacji zwrotnej i pomóc w udzielić mu informacji zwrotnej i pomóc w doskonaleniudoskonaleniu
Żeby wprowadzać zmiany, ocenić stopień Żeby wprowadzać zmiany, ocenić stopień wdrażanie wspólnych przedsięwzięć – na wdrażanie wspólnych przedsięwzięć – na przykład wprowadzania aktywnych metod przykład wprowadzania aktywnych metod nauczanianauczania
Żeby się czegoś nauczyćŻeby się czegoś nauczyć Żeby móc upowszechnić przykłady dobrej Żeby móc upowszechnić przykłady dobrej
praktykipraktyki Żeby sprawiedliwie przydzielać dodatki i nagrodyŻeby sprawiedliwie przydzielać dodatki i nagrody
15
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.3. Wskaźniki i kryteria ocenianiaII.3. Wskaźniki i kryteria oceniania– model statyczny– model statyczny
Praca z dziećmi Praca z dziećmi Praca z rodzicami Praca z rodzicami Współpraca z innymi nauczycielami i pracownikami szkoły Współpraca z innymi nauczycielami i pracownikami szkoły Postawa i doskonalenie własna Postawa i doskonalenie własna
16
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieliII.4. Ocena jako mechanizm rozwoju szkoły II.4. Ocena jako mechanizm rozwoju szkoły
– model dynamiczny– model dynamiczny Krok pierwszyKrok pierwszy – – Tworzymy plan rozwoju szkołyTworzymy plan rozwoju szkoły Krok drugiKrok drugi – – Ustalamy spodziewane efekty, zadania i Ustalamy spodziewane efekty, zadania i
kompetencjekompetencje
Krok trzeciKrok trzeci – – Szkolimy nauczycieli, zapoznajemy ich z Szkolimy nauczycieli, zapoznajemy ich z planowanymi zmianamiplanowanymi zmianami
Krok czwartyKrok czwarty – – Przygotowujemy karty obserwacji lekcji i Przygotowujemy karty obserwacji lekcji i harmonogram hospitacjiharmonogram hospitacji
Krok piątyKrok piąty – – Hospitujemy zajęcia i lekcje koleżeńskieHospitujemy zajęcia i lekcje koleżeńskie
Krok szóstyKrok szósty – – Podsumowujemy wyniki, omawiamy Podsumowujemy wyniki, omawiamy problemy, udzielamy informacji zwrotnej, oceniamyproblemy, udzielamy informacji zwrotnej, oceniamy
Krok siódmyKrok siódmy – – Świętujemy sukcesy, dzielimy się Świętujemy sukcesy, dzielimy się przykładami dobrej praktykiprzykładami dobrej praktyki
17
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Rodzaje hospitacji w zależności od ustanowionego Rodzaje hospitacji w zależności od ustanowionego
celu:celu: Diagnozująca – obserwowanie efektów: Diagnozująca – obserwowanie efektów:
wiedzy, umiejętności i postaw uczniówwiedzy, umiejętności i postaw uczniów Hospitacja nastawiona na ocenę nauczyciela: Hospitacja nastawiona na ocenę nauczyciela:
superwizja – silne i słabe strony nauczyciela, superwizja – silne i słabe strony nauczyciela, informacja zwrotna, planowanie doskonalenia informacja zwrotna, planowanie doskonalenia
18
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Narzędzia hospitacji: Arkusze obserwacji lekcjiNarzędzia hospitacji: Arkusze obserwacji lekcji
Arkusze obserwacji lekcji zależą od celu hospitacji:Arkusze obserwacji lekcji zależą od celu hospitacji: Dla hospitacji diagnozującej trzeba opracować Dla hospitacji diagnozującej trzeba opracować
arkusz, który ułatwia obserwację skupioną na arkusz, który ułatwia obserwację skupioną na zachowaniu i pracy uczniówzachowaniu i pracy uczniów
W czasie hospitacji - superwizji - obserwowane jest W czasie hospitacji - superwizji - obserwowane jest zachowanie nauczyciela, niektóre, wybrane zachowanie nauczyciela, niektóre, wybrane elementy, na przykład umiejętności komunikacyjne elementy, na przykład umiejętności komunikacyjne lub wszystkielub wszystkie
19
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Rozmowa pohospitacyjnaRozmowa pohospitacyjna
Rozmowa po zakończeniu hospitacji ma na celu: Rozmowa po zakończeniu hospitacji ma na celu: dostarczenie nauczycielowi informacji dostarczenie nauczycielowi informacji
zwrotnejzwrotnej wyrażenie uznania dla umiejętności wyrażenie uznania dla umiejętności
nauczycielanauczyciela uzgodnienie kierunków rozwoju i uzgodnienie kierunków rozwoju i
doskonalenia nauczycieladoskonalenia nauczyciela
20
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Zbieranie opinii uczniów i rodziców. AnkietyZbieranie opinii uczniów i rodziców. Ankiety
Zasady zbierania opinii: Zasady zbierania opinii: Rozróżnienie między opinią i ocenąRozróżnienie między opinią i oceną Stawianie pytań konkretnych, badanie Stawianie pytań konkretnych, badanie
problemów nie ludzi problemów nie ludzi Pytania z pierwszej rękiPytania z pierwszej ręki
21
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.5. Procedura oceniania nauczycieliII.5. Procedura oceniania nauczycieli Procedura oceniania krok po krokuProcedura oceniania krok po kroku
Ustalenie systemu, zasad, kryteriów, terminówUstalenie systemu, zasad, kryteriów, terminów Opracowanie Arkuszy HospitacjiOpracowanie Arkuszy Hospitacji Zapoznanie rady pedagogicznej z systemem oceniania Zapoznanie rady pedagogicznej z systemem oceniania
nauczycieli. Akceptacja Arkuszy Hospitacji i trybu nauczycieli. Akceptacja Arkuszy Hospitacji i trybu ocenianiaoceniania
Harmonogram hospitacji. Rozmowy pohospitacyjneHarmonogram hospitacji. Rozmowy pohospitacyjne Zebranie opinii uczniów i rodzicówZebranie opinii uczniów i rodziców Ustalenie terminu oceniania nauczycieliUstalenie terminu oceniania nauczycieli Indywidualne rozmowy oceniająceIndywidualne rozmowy oceniające Omówienie wniosków z oceniania nauczycieli na Omówienie wniosków z oceniania nauczycieli na
posiedzeniu rady pedagogicznejposiedzeniu rady pedagogicznej Planowanie doskonalenia nauczycieliPlanowanie doskonalenia nauczycieli
22
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.6. Samoocena nauczycielaII.6. Samoocena nauczyciela Ujawniać czy nie? Ujawniać czy nie? Arkusz samoocenyArkusz samooceny Częstotliwość samooceny?Częstotliwość samooceny?
23
Specyfika oceniania nauczycieliSpecyfika oceniania nauczycieli
II.7. Kompetencje dyrektoraII.7. Kompetencje dyrektora Trener (Coaching)Trener (Coaching) Mentor Mentor TutorTutor
top related