modyul 3 ag-usbong ng makabagong daigdig:transpormasyon tungo sa pagbuo ng pandaigdigang kamalayan

PAUNLARIN

Panuto: Suriin ang dayagram at sagutin ang mga katanungan.

Pamprosesong tanong

1. Sa mga pamanang inilahad sa dayagram, alin sa mga ito pinakamahalaga? Bakit?2. Sa iyong palagay, paano makaaapektoang mga pamanang ito sapaglakas ng Europe?

GAWAIN 5: Burgis ka!Malaki ang bahaging ginampanan ng mgabourgeoisie sa paglakas ngEurope. Gusto mo ba silang makilala?

Panuto: Basahin at unawain mo ang tekstotungkol sa bourgeosie. Iyong itala angmahahalagang datos na nakapaloob dito at punan ang cloud call out at concept mapng nasabing datos tunkol sa bourgeoisie.

PAG-USBONG NG BOURGEOISIE

Ang terminong bourgeoisie ay iniuugnaysa mga mamamayan ng mgabayan sa medieval France na binubuo ng mga artisan at mangangalakal.

Ang mga artisan ay mga manggagawangmay kasanayan sa paggawa ng mgakagamitang maaaring may partikular nagamit o pandekorasyon lamang.

Malaki ang pagkakaiba ng pamumuhay ng mgabourgeoisie sa pamumuhay ng aristokrasya, mga magsasaka, o ng mga pari. Ang daigdig nilaay hindi ang manor o simbahan kundi angpamilihan. Hindi nakatali ang mga kasapi ng uring ito sa mga panginoong may lupa. Angkanilang yaman ay hindi nanggaling sa lupakundi sa industriya at kalakalan. Ang mgaartisan, halimbawa, ay naninirahan sa mganabuong pamayanan. Hindi sila nakadependesa sistemang piyudal at binanayaran sila sakanilang paggawa.

Sa huling bahagi ng ika-17 siglo, nagingisang makapangyarihang puwersa angbourgeoisie sa Europe. Binubuo sila ng mgamangangalakal, banker (nagmamay-ari o namamahala ng bangko), mga shipower(nagmamay-ari ng mga barko), mgapangunahing mamumuhunan, at mganegosyante. Hindi na kabilang sa kanilaang mga artisano na sa panahong ito ay maiuuri na sa mga manggagawa.

Ang kapangyarihan ng bourgeoisie ay bungang kayamanan at pakikipag-alyansa sa harilaban sa mga landlord. Subalit ang kanilangkapangyarihan sa nasabing panahon ay pang-ekonomiya lamang.

Maiuugat ang English Revolution, American Revolution, at French Revolution sa pagnanaisng bourgeoisie na palayain ang sarili mula saanino ng piyudalismo, sa pakikialam ng monarkiya sa personal na kalayaan, at sakarapatan sa kalakalan at pagmamay-ari.

Nagkaroon lamang ng politikal nakapangyarihan ang mga bourgeoisiepagdating ng ika-19 na siglo. Nagkamitsila ng karapatang politikal, panrelihiyon, at sibil sa pamamagitanng pagtataguyod ng liberalismo.

Dahilan ng Paglakas ng Kapangyarihang Bourgeoisie

Kasabay ng pag-unlad ng mga bayan at lungsod sa Europa, lumaganap angmga pagbabago sa gawaingpangkabuhayan. Karamihan ng mgamamamayan aytumigil sa pagsasaka at sa halip ay nagpakadalubhasa sa paghahabi ng tela atpaggawa ng sapatos, mga alahas, at mgakasangkapan sa bahay.

Nang dumami ang mga produktong likha ng mgamanggagawa, dumami rin ang mga tagapamahaginito. Ang kaganapang ito ang nagbunsod sa isangbagong uri ng mga mamamayan na bumuo ng panggitnang-uring pangkat sa lipunan na tinatawagna bourgeoisie. Naging makapangyarihan anggrupong ito ng mga mangangalakal at negosyante. Itinuring silang kapakipakinabang hindi lamang saaspeto ng kabuhayan, kundi maging sapangangailangan din ng mga hari. Ang mgabourgeoisie ay nagtustos ng mga pondongkakailanganin ng mga hari para sa isasagawangdigmaan.

Pagbabagong Isinulong ng Bourgeoisie

Ang kapangyarihan ng bourgeoisie ay unti-unting yumabong nang binigyansila ng hari ng posisyon sa pamahalaanbilang katumbas na kanilang boto atrepresentasyon sa konseho dahil sakanilang pagpapautang at pagtulong sapag-unlad ng kaharian.

Bagamat nabigyan sila ng ganitong prebilehiyosa konseho ay hindi pa rin itosapat upang kalimutan ng bourgeoisie angkanilang pangarap at pagnanais na maalissa ikatlong estado na kinabibilangan ng mgaordinaryong mga mamamayan at magbubukid. Ipinilit ng mga bourgeoisie na mapabilang saikalawang estado na kinabibilangan ng mgamayayaman at mga maharlika o noble. Sa ganitong kalagayan ay ninais ng mgabourgeoisie na mabago ang kanilang estadongkinabibilangan sapagkat nakikita nila ang

kanilang kahalagahan sa pag-unlad at paglagong lipunan.Ang mga tinatamasang kapangyarihan ng mgabourgeoisie ay nagkaroon ng limitasyon.

Bagamat mayroong silang kayamanan at edukasyon, tunutulan ng mga maharlika namapasama sila sa pangalawang uri. Sibalit sapaghadlang ng mga maharlika upangmapabilang sila sa unag uri, binigyang pansinng bourgeoisie ang kaisipang pagkakapantay-pantay at kalayaan na taliwas sa kaisipangawtokratiko ng mga maharlika.

Tandaan Mo!Ang bourgeoisie ay ang panggitnang uri ng lipunan na binuo ng mga mangangalakal, may-ari ng mga bangko, abugado, doktor, manunulatat iba pang propesyunal.

Noong ika-18 na siglo, lumaki ang impluwensiyang mga bourgeosie sa publiko sa ginamit nilaang kanilang sa kanilang propesyon upangmakagawa ng mgareporma sa pamahalaan at mapalaganap angpagkakapantay-paatay sa Europa.

Hinadlangan man ng mga maharlikaang mga adhikain ng bourgeoisie, naging mahalagang pangkat din ng lipunan, bilang panggitnang-uri, angbourgeoisie. Napasimulan nila anglayunin tungo sa pagkakapantay-pantay ng tao sa lipunan.

Pamprosesong tanong:1. Sino-sino ang itinuturing na kabilang sapangkat ng bourgeoisie?2. Ano-ano ang katangian ng bourgeoisie?3. Ano ang naging papel nila sa paglakas ng Europe?4. Sino ang maituturing natin na Bourgeoisie sa kasalukuyan?5. Paano nakatutulong ang bourgeoisie sakasalukuyan sa ating bansa at magingsa daigdig?