kto zapyla przy jedzeniu? - teresa porankiewicz-bartkowiak
Post on 12-Apr-2017
247 Views
Preview:
TRANSCRIPT
KTO ZAPYLA PRZY JEDZENIU?6 III 2016 r.
POZNAŃSKA KOOPERATYWA
SPOŻYWCZA
Teresa Porankiewicz-Bartkowiak
Co na śniadanie?
Co jemy i dlaczego?
Inne pomysły
http://www.drfuhrman.com/library/foodpyramid.aspx
Piramida żywienia produktami o wysokiej zawartości odżywczej
Gags9999, Flickr, CC BY 2.0
Rośliny nasienne
Eksperci od zapylania
osy
błonkoskrzydłe
przenoszą pyłek na znamię słupka roślin nasiennych
owady:
chrząszcze
motylemuchówki
bzyg
Miejsce w ekosystemie
bzyg
Thompsma, Wiki, CC BY-SA 3.0
Pyłek jest źródłem
cennego białka i bioskładników
Pyłek
Kwiat złożony wymaga do zapylenia
częstych odwiedzin
Zapylenie plantacji jagodowych
- dzięki pełnemu zapyleniu przez owady wzrost plonu na plantacjach jagodowych
o 30-60%
Wzrost masy owoców, poprawa kształtu i jakości owoców
Pancrat_CC BY-SA 3.0
Zapylanie truskawekZapylanie przez owady zwiększa
jakość owoców
Pancrat_CC BY-SA 3.0
Zapylanie plantacji sadowniczych
- dzięki pełnemu zapyleniu przez owady wzrost plonu o 30-60%
Plantacje zielarskie
Murarka ogrodowa
Plantacje nasienne
Koniczyna czerwona, lucerna, ogórki, gorczyca, słonecznik, marchew, len, rośliny dyniowate i inne
1/3 żywności!
Specjaliści
André Karwath aka Aka CC BY-SA 2.5
- krótki języczek
- grzebyk do zbierania pyłku
- tworzy rodziny, podział ról przy pracach,
-gromadzi zapasy pokarmu,
- żyje 3-6 tygodni, zimą do 7 miesięcy,
matka do 5 lat,
- długość lotu robotnicy do 3km,
- taniec jako sposób przekazywania informacji
- feromony
Pszczoła miodna
Jak wygląda w ulu?
Jak wygląda w ulu?
Latem pszczela rodzina liczy 30-60 000 robotnic,
Zimą pszczela rodzina liczy 10-30 000 robotnic
Jak wygląda w ulu?
Owad społeczny
Najwcześniejsze pożywienie
Kwiaty wierzby dają
zapylaczom nektar
i cenny pyłek
Najwcześniejsze pożywienie
Owad społeczny
Obecność wody
Owad społeczny
Obecność wody
Wprowadzenie owadów
wzrost plonu rzepaku do 30%
Maj
Rójka
Czerwiec
Owad społeczny
Czerwiec
Czerwiec
Czerwiec
Lipiec
Sierpień i jesień?
- zubożenie bazy pokarmowej (wielohektarowe monokultury),
- zmniejszenie ilości naturalnych siedlisk i miejsc na gniazda,
- stosowanie chemicznych środków ochrony roślin (zatrucia, śmierć)
- osłabienie odporności,
- choroby wywołane przez wirusy, grzyby, bakterie, pierwotniaki, roztocza
Zagrożenia
- zubożenie bazy pokarmowej (wielohektarowe monokultury),
- zmniejszenie ilości naturalnych siedlisk i miejsc na gniazda,
- stosowanie chemicznych środków ochrony roślin (zatrucia, śmierć)
- osłabienie odporności,
- choroby wywołane przez wirusy, grzyby, bakterie, pierwotniaki, roztocza
Zagrożenia
Owad społeczny
- 36 gatunków w Polsce,
- 12 -15 gatunków w terenach rolniczych,
- tworzą rodziny sezonowe (150-300 osobników,
również 500 jak i tylko 40),
- przenoszą więcej pyłku niż pszczoły
- częściej odwiedzają kwiaty
- używany do zapylania upraw pomidorów
Trzmiel
- języczki znacznie dłuższe niż u pszczół –
mogą zapylać kwiaty długorurkowe, który
ch nie zapylą pszczoły miodne
- gęste owłosienie – pozwala na loty już
przy przy temperaturze 8 stopni Celsjusza
Szczegóły
- trzmiele mają języczki znacznie dłuższe niż
pszczoły, dlatego mogą zapylać kwiaty
długorurkowe:
wyki, bób, koniczyna czerwona,
ostróżki, traganek
również nasturcję z głęboko ukrytym
nektarem.
Szczegóły
Siedliska na gniazda
Zapewniające schronienie i pokarm:
- na obrzeżach lasów,
zadrzewień śródpolnych,
- w zakrzaczeniach,
- pod miedzami i drogami
polnymi,
- na otwartych polach uprawnych.
Miejsca na gniazda
- w ziemi (opuszczone norki),
- w stertach kamieni, gałęzi,
- w kępach zaschłej trawy,
- w dziuplach drzew.
Królowe - samice trzmieli
zimują pojedynczo w ziemi,
w ściółce lub pod mchem
TimmusLev, Wiki, CC BY-SA 4.0
Gniazdo trzmieli w naturze
Autor: Panoramedia, Wiki
Atrakcyjne miejsca na gniazda
Grafika pochodzi ze strony: www.trzmielewogrodzie.pl
Wiosna: kolebka z pierwszymi jajami, obok komórka z zapasem pokarmu
Wylęgają się larwy, matka składa kolejne jaja, ogrzewa larwy swoim ciepłem
Larwy przędą kokony,
przepoczwarczają się i wygryzają w formie dorosłej, cykl twa 21 dniMłode pracownice pomagają
w budowie gniazdaMłode samice kopulują
zsamcami, nie wracają do gniazda, szukają miejsca na
zimowlę
Murarka ogrodowa
- nie tworzy rodziny,
- małe rozmiary ciała,
- na spodzie ciała specjalne wyrostki
do zbierania pyłku,
- ciało owłosione,
- lubi ciepło,
- nie żądli,
- zasięg lotu: max 200 m
- używana do zapylania upraw sadowniczych
Pszczoła samotnica:
pojedynczoe owady budują
indywidualne gniazda
Zdjęcia: Krzysztof Brożek, www.murarkaogrodowa.com
Zdjęcia: Krzysztof Brożek, www.murarkaogrodowa.com
Gniazda murarek
Autor: Orangeaurochs, Wiki
najlepszy materiał gniazdowy dla murarki ogrodowej to trzcina
(zdrowotność)
Możliwości specjalistów
Pszczoła miodna
Trzmiel
Murarka
1000
200
100
3000
1000
200 Dobre warunki pogodowe
Wybrane grupy pracownic
Promień zasięgu lotu [m]
Zimują kokony, Aktywność lotna przy
temp. powyżej 15 stopni Celsjusza
Zimuje samic.a Aktywność lotna nawet
w dni pochmurne i dżdżyste, w temp. 10
stopni Celsjusza
Zimuje rodzina. Aktywność lotna w temp. od 14 stopni
Celsjusza
...co można na balkonie?
...a co w mieście?
Zioła odporne na niesprzyjające
warunki: tymianek,
macierzanka,bazylia, mięta
...a co w mieście?
krzewy liściaste:
lilak, krzewuszka,
ligustr,
oliwnik,
śnieguliczka,
tamaryszek,
suchodrzew,
parczelina
drzewa:
wierzby,
jabłoń, grusza,
jarzębina,
klony,
lipy,
kasztanowcechwasty
Czy hotel może być bez restauracji?
Hotelu dla zapylaczy:
podstawowy warunek to
obecność kwitnących
roślin nasiennych.
Hotele ustawione w Polsce,
zbadane na skuteczność
zasiedleń były zasiedlone w
zaledwie kilku procentach.
Czy hotel może być bez restauracji?
Zanim zbudujesz hotel dla zapylaczy,
stwórz przyjazne siedlisko.
Wybierz rośliny nektarodajne i pyłkodajne, których terminy
kwitnienia zazębiają się, zapewniając ciągłość dostępu do
pokarmu.
Omijaj odmiany
roślin o kwiatach pełnych.
Pamiętamy:
W promieniu 200 metrów dostępna bogata
baza pokarmowa
Materiał na gniazdo dla murarki to trzcina i
bambus, rdest, optymalna średnica otworu:
6-8 mm (ale zasiedlają zasiedlają otwory od 4-12mm)
Trzcina jak najgrubsza,
Spiąć,
Osłonić przed deszczem,
Stanowisko osłonięte od wiatru.
Wnętrze hotelu dla zapylaczy
Autor: StefanDor, CC BY-SA 4.0
Gliniane ściany
Gliniane ściany zbudowane w Turtulu dla ochrony ok. 100 gatunków pszczół, wysmugowatych, podwijkowatych, złotolitkowatych, osowatych, kopułkowatych i grzebaczkowatych, które składają jaja w glinie
Olaf, CC BY-SA 3.0
Gliniane ściany
Gliniane ściany zbudowane w Turtulu (Suwalski Park Krajobrazowy) dla ochrony ok. 100 gatunków pszczół, wysmugowatych, podwijkowatych, złotolitkowatych, osowatych, kopułkowatych i grzebaczkowatych, które składają jaja w glinie
Olaf, CC BY-SA 3.0
Sterty gałęzi, drewna
Owadzi hotel Łysy Młyn k. Poznania
MOs810, CC BY-SA 4.0
Skąd pozyskać murarkę?
Kokony murarki ogrodowej (Zdjęcie: www.murarkaogrodowa.com)
www.murarkaogrodowa.com
- informacje dotyczące biologii,
- liczne obserwacje z życia murarki,
- możliwość zakupu kokonów,
domków
Skąd pozyskać murarkę?
Osmia_rufa_male_Pancrat_CC BY-SA 3.0
- koszt kokonów: 250 szt./ 38 zł
( 2016r.)
-x sztuk wystarczy do zapylenia
kwiatów na powierzchni ...m2
- zasięg lotu: do 200 m
- trzcina umocowana stabilnie w
skrzynce,
zasklepiona z jednej strony,
osłonięta od deszczu,
-
Ule z trzmielami - gdzie kupić?
MINIPOL
Mały ul trzmieli na ogródki działkowe i
małe tunele foliowe,
Powierzchnia: poniżej 750 m2.
Czas życia kolonii: 4-7 tygodni.
Koszt: ok. 170 zł ( 2016r.)
Wysyłka: ok. 60 zł (żywy organizm)
Pożywka znajdująca się w ulu wystarcza
na cały okres życia kolonii.
Ule zabezpieczyć przed mrówkami.
Unikać stykania się roślin z ulem.
Lepy.
Sposób użytkowania
Najlepiej ustawić ule na poziomej platformie
Po umieszczeniu ula we właściwym miejscu należy
pozostawić trzmiele na co najmniej 10 minut, by się
uspokoiły. Potem można otworzyć wlot
Trzmiele zapylają najskuteczniej w temperaturach
8-28°C, 50-85% RH
Ule zabezpieczyć przed mrówkami. Unikać stykania
się roślin z ulem. Lepy.
Samoobrona
Trzmiele, pszczoła miodna
żądlą
Waugsberg, CC BY-SA 3.0
Hadi, CC BY-SA 4.0
Domek dla trzmieli
Termin: przedwiośniePotrzebne:
Skrzynka, delikatna sucha trawa (wybrana z zimowego trawnika)
Trawę przeciera się w dłoni. Tworzy kłębek o średnicy 15 cm.
Włożyć do drewnianej skrzyneczki
z wywierconym otworem o średnicy 15-20mm.
Przykryć daszkiem z płyty pilśniowej lub deski.
Ustawiać na ziemi na cegłach, kamykach.
Można podwieszać na drzewach.
Domki można budować również z glinianych
doniczek, wyściełanych trawą.
Autor: Orangeaurochs, Wiki
Restauracja z dobrym menu
Murarka ogrodowa
Ogród, dobre siedlisko
- bez stosowania chemicznych środków ochrony roślin
- z dzikim fragmentem,
- z ukryciami, stertą kamieni i gałązek,
- z różnorodną bazą pokarmową, kwitnącą przez cały sezon
wegetacyjny
Dziękuję za uwagę :)
top related