jach’a suyuna purapa qamawita paya aruta ......pirwa suyunxa kunaymana qamawinaka ukhamaraki...
Post on 02-Feb-2021
2 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
JACH’A SUYUNAPURAPA QAMAWITA PAYA
ARUTA YATICHAWI UÑANUQATANAKA
MarkanakaruSikt’awi
UÑANUQAWI AMTAWI TUNU
Aymara
-
MINISTERIO DE EDUCACIÓN
DIRECCIÓN GENERAL DE EDUCACIÓN BÁSICA ALTERNATIVA, INTERCULTURAL BILINGÜE Y DE SERVICIOS EDUCATIVOS EN EL ÁMBITO RURAL (DIGEIBIRA)
DIRECCIÓN DE EDUCACIÓN INTERCULTURAL BILINGÜE (DEIB)
PLAN NACIONAL DE EDUCACIÓN INTERCULTURAL BILINGÜEMatriz de Planificación Estratégica
© MINISTERIO DE EDUCACIÓNCalle del Comercio N.° 193, San BorjaLima, Perú Octubre de 2015
Hecho el Depósito Legal en la Biblioteca Nacional del Perú: BNP: N° 2015-14837Tiraje: 1000 ejemplares
Impreso por: RCD IMEX PERU E.I.RL.Av. Salaverry 2580 dpto. 202 - Jesús María - Lima RUC: 20550182352 Impreso en el Perú / Printed in Peru.
-
Índice
Siglas y abreviaturas 4Presentación 5Matriz de planificación estratégica (desarrollado) 7Finalidad 7Objetivo general 7Objetivo específico 01: Acceso, permanencia y culminación oportuna 8
Resultados específicos:
1.Mejora del acceso y permanencia a servicio EIB2.Culminación oportuna en la EIB
Estrategias (1, 2, 3, 4 y 5)
ActividadesObjetivo específico 02: Currículo pertinente 14
Resultado específico:
Instancias de Gestión Educativa Descentralizada (IGED) im-plementan currículos pertinentes y aseguran la dotación, dis-tribución oportuna y uso de recursos educativos para la EIB
Estrategias (1, 2, 3 y 4)
Actividades
Objetivo específico 03: Formación docente 19Resultado específico:
Docentes EIB suficientes y calificados para coberturar la de-manda de EIB en todas las etapas, niveles y modalidades del sistema educativo
Estrategias (1, 2, 3 y 4)
Actividades
Objetivo específico 04: Gestión descentralizada y participación social 24Resultado específico
Modelo de gestión para la diversidad con enfoque territorial atiende realidades diversas y contribuye a la mejora de lo-gros de aprendizajes en EIB
Estrategias (1, 2, 3 4 y 5)
Actividades
-
4
SIGLAS Y ABREVIATURAS
CEBA Centro de Educación Básica AlternativaCETPRO Centro de Educación Técnico ProductivoCGIE Comisión de Gestión Intergubernamental de EducaciónCNE Consejo Nacional de EducaciónCONEI Consejo Educativo InstitucionalCONEIB Comisión Nacional de Educación Intercultural y BilingüeCOPALE Consejo participativo local de educaciónCOPARE Consejo participativo regional de educaciónMINCU Ministerio de CulturaDCN Diseño Curricular NacionalDEBA Dirección de Educación Básica AlternativaDEIB Dirección de Educación Intercultural Bilingüe DIGEIBIRA Dirección General de Educación Básica Alternativa, Intercultural Bilingüe y de Servicios Educativos
en el Ámbito RuralDRE Dirección Regional de EducaciónEBA Educación Básica AlternativaEBE Educación Básica EspecialEBR Educación Básica RegularECE Evaluación Censal de EstudiantesEIB Educación Intercultural BilingüeEIT Educación Intercultural para Todos y TodasIE Institución EducativaIESP Instituto de Educación Superior PedagógicaIIEE Instituciones EducativasIGED Instancias de Gestión Educativa DescentralizadaL1 Lengua maternaL2 Segunda lenguaLRM Ley de Reforma MagisterialMINEDU Ministerio de EducaciónNEXUS Sistema de Administración y Control de PlazasNNA Niños, Niñas y AdolescentesOIT Organización Internacional del TrabajoONG Organización No GubernamentalPELA Programa Educativo Logros de AprendizajePEN Proyecto Educativo Nacional al 2021: la educación que queremos para el PerúPIP Proyecto de Inversión PúblicaPRONIED Programa Nacional de Infraestructura EducativaRER Red Educativa RuralROF Reglamento de Organización y FuncionesSPE Secretaría de Planificación Estratégica del MINEDUSSII-PER Sistema de Seguimiento e Información a la Implementación de los Proyectos Educativos Regiona-
les del CNETIC Tecnologías de la información y comunicaciónUGEL Unidad de Gestión Educativa LocalUMC Unidad de Medición de la Calidad Educativa del MINEDUUNESCO Organización de las Naciones Unidas para la Educación, la Ciencia y la CulturaUNICEF Fondo de las Naciones Unidas para la Infancia
-
5
NAYRAQATA ARUNAKA
Pirwa suyunxa kunaymana qamawinaka ukhamaraki arsusiwinakawa utji, jichha pachanxa niya 54ni markanaka ukhamaraki 47ni arunakawa jathapt’ataraki. Aka jakawinakaxa yatiqawinakana yatxatt’atañapawa kamachinakarjama, ukhamaraki wakichatañapawa purapa qamawita paya aruta yatichawinaka ch’amañchañataki.
Ukhamipanwa, jilïri suyuna yatichawi chiqanchirixa (MINEDU), irnaqañatakixa purapata qamawinaka unancht’araki, taqichiqana aski wakisirinaka yatiqapxañapataki. Pirwa suyusanxa, taqi yatiqirinakawa jakawinakaparjamawa jaqi kankaña yatiqañapa ukhamarusa markachirjama, uraqina jakiri jaqjama yatiqañapa. Ukhamatwa, kunaymana qamawinaka, lurawinaka, amuyawinaka, yatiwinakaxa qamasa churapxchistu suma qamañataki.
Purapa qamawita paya aruta yatichawi kamachinakaxa markanakasana yatiqirinakataki uñanchatawa aski suma yatiqapxañapataki. Markanakasana yatichawinakanxa, jisk’a wawanaka, q’axunaka, wayna tawuqunaka, ukhamaraki chuymani jaqinakaxa qamawinakaparjama, arsusiwinakaptjama sumwa yatiqapxixa, ukhamarusa yaqha markana qamawinakapa uñt’apxaraki, kastilla ukhamaraki yaqha anqaxana utjiri arunaksa yatiqapxaraki taqinimpi aruskipañataki. Ukhamatwa, jaqinakaru yäqaña kamachinakampi phuqasi. Ukhamarusa, kawki markanakanti arupaxa chhaqtirjamaxi, uka tuqinakanxa yatiqirinakaxa yatichatäñapawa tunu achachilanakapana arupata ukhamaraki qamawinakapata.
Purapa qamawita paya aruta yatichawi kamachinakaxa, markanakasana utjirinakapana suma yatiqawinakampi phuqhaña thaqi, ukhamaraki taqinisa suma markachiri kankaña yatiqapxañasataki,maynita mayniru yaqasisa aruskipañataki.
Ukhamipanwa, aka jach’a suyuna purapa qamawita paya aruta yatichawi uñanuqatanakaxa kamachinaka thakiparjama lurawinaka phuqhaña qhananchi, taq´pacha yatichaña chiqanchiri utt’ayawinakaana. Taqini amuyawipampi wakichatawa, piqt’awayarakiwa DEIB – DIGEIBIRA sata utt’ayawi, ukasti jilïri suyuna yatichawi chiqanchirina (MINEDU) katupankarakiwa.
Qhananchañarakiwa, purapa qamawita paya aruta yatichawi kamachinaka ukhamaraki aka jach’a uñanuqatakaxa taqi suyunakana wakiyatañapawa ukhamaraki yatichawinaka p’iqtirinakaxa phuqayapxaparakiwa. Aka jach’a amtawixa 2021 maranxa markanakasankiri jisk’a wawanaka, q’axunaka, wayna tawaqunaka ukhamaraki chuymani jaqinakaxa suma phuqhatpacha purapa qamawita paya aruta yatichawinaka qatuqapxañapa.
-
6
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
7
1.1.
Am
tana
ka m
ayan
chäw
i
THAQ
AWI
Mar
kasa
na w
awan
akan
a, wa
yna t
awaq
unak
ana,
chuy
man
i jaq
inak
ana a
ski y
atiq
awin
akap
a ph
uqay
aña,
Jaqi
kank
aña y
atich
añat
aki u
kham
arak
i may
a m
acha
qa m
arka
sayt
’ayap
xaña
pata
ki.
Jach
’a
phuq
awi
Mar
kasa
na w
awan
akar
u, w
ayna
tawa
quna
karu
, chu
yman
i jaq
inak
aru
wak
isiri
yatiq
awin
aka y
atich
aña,
aski
wak
iskiri
Pur
apa Q
amaw
ita P
aya
Arut
ha
Yatic
hawi
(PQP
AY)
kam
achi
naka
p
huqa
yasa
, taq
pach
a t’a
qat’a
qa y
atiq
awin
akan
a, ja
ch’a
suyu
sana
kun
aym
ana
qam
awin
akap
ata,
arun
akap
ata,
jaka
wina
kapa
ta l
up’ik
ipas
a.
1ri j
isk’
a ph
uqaw
i
Mar
kasa
na u
tjiri
wawa
naka
, way
na
tawa
quna
ka,
chuy
man
i ja
qina
kana
aski
wa
kiris
i PQP
AY
pach
apar
u ka
tuqa
ñapa
, uk
ham
arak
i, sa
rant
aska
kiña
pa
pach
apar
u tu
kuya
ñkam
a, ta
qpac
ha t’a
qat’a
qa
yatiq
awin
akan
a.
2ri J
isk’
a ph
uqaw
i
Yatiq
awin
aka
yatic
hawi
naka
xa
kuna
yman
a ya
napt
’anak
ampi
, wa
kich
awin
akam
pi
phuq
ayañ
a, uk
ham
arak
i ya
ticha
ñata
ki
waki
siri y
änak
a ph
uqat
awa
chur
asiñ
apa.
3ri J
isk’
a ph
uqaw
i
Mar
kana
kasa
na
aski
khus
a PQP
AY
taqi
nisa
katu
qapx
a-ña
pata
kixa
Yat
ichi-
rinak
aru
yatic
haña
-ta
ki w
akich
atan
aka
phuq
ayañ
awa.
4ri J
isk’
a ph
uqaw
i
PTaq
i chi
qa u
raqi
na
aski
yatiq
awi
utja
ñapa
taki
xa,
ayllu
naka
na
taqi
nïxa
ta
apna
qawi
paru
PQ
PAY
uñan
chay
añaw
a.
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
8
1ri J
isk’
a ph
uqaw
i: M
anta
wi,
sara
ntaw
i, pa
chap
aru
tuku
yaw
iM
arka
sana
utji
ri wa
wana
ka, w
ayna
tawa
quna
ka, c
huym
ani j
aqin
akan
a ask
i wak
irisi
PQPA
Y pac
hapa
ru ka
tuqa
ñapa
wa, u
kham
arak
i, sar
anta
skak
iñap
a pac
hapa
ru tu
kuya
ñka-
ma,
taqp
acha
t’aqa
t’aqa
yatiq
awin
akan
a.
Jaki
ta u
ñxat
awi
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa q
allti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
1) M
arka
sana
utji
ri wa
wana
ka, w
ayna
ta
waqu
naka
, chu
yman
i jaq
inak
axa
PQPA
Y pac
hapa
rjam
awa k
atuq
apxi
ukha
mar
aki s
aran
tawa
pxi.
2) P
QPAY
wak
iyawi
nakx
a pa
chap
aruw
a tuk
uyap
xi ta
qpac
ha
t’aqa
t’aqa
yatiq
awin
akan
a.
Pata
kata
sipa
na
qhaw
qha w
awan
akas
a W
awa u
tana
kana
PQ
PAYA
yatiq
apxi.
PQPA
Y uta
naka
jakt
hapi
ta, P
QAY
Yatic
hirin
aka j
akth
apita
, NEX
US
sata
chim
puna
ka, u
kham
arak
i pa
nkan
aka q
illqi
rinak
ana y
ati-
yawi
pa q
illqa
tana
ka.
52%
60%
70%
75%
80%
85%
90%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
na q
haw-
qha w
awan
akas
a qal
l-ta
yatiq
awi u
tana
kana
PQ
PAYA
yatiq
apxi.
PQPA
Y uta
naka
jakt
hapi
ta,
PQPA
Y Yat
ichiri
naka
jakt
hapi
ta,
NEXU
S sa
ta ch
impu
naka
, ukh
a-m
arak
i pan
kana
ka q
illqi
rinak
a-na
yatiy
awip
a qill
qata
naka
.
52.6
%60
%70
%75
%80
%85
%90
%
Pata
kata
sipa
na
qhaw
qha w
awan
aka-
sa ta
ypiri
yatiq
awi
utan
akan
a PQP
AYA
yatiq
apxi.
PQPA
Y uta
naka
jakt
hapi
ta,
PQPA
Y Yat
ichiri
naka
jakt
hapi
ta,
NEXU
S sa
ta ch
impu
tana
ka,
ukha
mar
aki p
anka
naka
qill
qiri-
naka
na ya
tiyaw
ipa q
illqa
tana
ka.
0%5%
10%
20%
30%
40%
50%
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
9
Pata
kata
sipa
na
qhaw
qha m
arka
naka
-sa
nkiri
waw
anak
asa
PQPA
Y qal
lta ya
tiqaw
i ut
anak
ana p
acha
paru
tu
kuya
pxi.
Sin
línea
de
bas
e
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
na
qhaw
qha m
arka
naka
-sa
nkiri
waw
anak
asa
PQPA
Y tay
pi ya
tiqaw
i ut
anak
ana p
acha
paru
tu
kuya
pxi.
Sin
línea
de
bas
e
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
10
1ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Kuna
amta
ñata
kisa
, PQ
PAY w
akich
awi-
naka
na ja
ktha
pita
-na
ka u
kham
arak
i ya
tiyaw
inak
a inu
qaña
ya
tikip
ayañ
awa.
CPQP
AY ta
ypin
a ya
tiyaw
inak
a qha
ns-
taya
tana
kaxa
chip
aru,
pa
chap
aru
waki
siri-
takj
ama a
pnaq
asiñ
a-pa
wa, s
aña m
unixa
.
Pata
kata
sipa
na q
hawq
ha ji
lïri
suyu
na ya
ticha
wi ch
iqañ
chiri
naka
sa
kuna
amta
ñata
kisa
PQPA
Y yat
iyawi
-na
ka ja
ktha
pita
yatiy
i,
Sin
línea
de
bas
eM
INED
U
Pata
kata
sipa
na q
hawq
ha ta
ypi
suyu
naka
na ya
ticha
wi ch
iqañ
chiri
-na
kasa
PQP
AY ya
tiyaw
inak
a jak
tha-
pita
yatiy
i, kun
a am
taña
taki
sa.
Sin
línea
de
bas
eDR
E
Pata
kata
sipa
na q
hawq
ha su
llka
suyu
naka
na ya
ticha
wi ch
iqañ
chiri
-na
kasa
kuna
amta
ñata
kisa
PQP
AY
yatiy
awin
aka j
akth
apita
yatiy
i.
Sin
línea
de
bas
eUG
EL
1iri
lura
Mar
kana
kasa
na ki
msa
pach
a p’iq
iñch
iri ir
naqi
rinak
apan
a yat
iñap
a ch’a
mañ
chaw
i, PQP
AY ya
tiyaw
inak
a utji
ri ap
naqa
ñata
ki.
2iri
lura
PQPA
Y kam
achi
naka
phu
qhañ
atak
ixa u
kham
arak
i kun
a am
taña
taki
sa w
akisi
wa p
acha
paru
man
täwi
sara
ntaw
i tuk
uyaw
i chi
mpu
naka
apna
qaña
,
1ri J
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
11
2ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa q
allti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Juk’a
tha j
uk’at
ha
may
ja m
ayja
yatic
ha-
ña w
akiya
tana
karu
ya
paña
wa, a
ski k
husa
ya
tiqaw
i qat
uqap
xa-
ñapa
taki
.
Ukax
a, ku
njam
ati u
ka-
tha k
unas
a mun
asi
PQPA
Y yat
iña u
tana
ka
utt’a
yaña
taki
xa,
ukan
aka
yatx
atañ
a qh
anst
’ayañ
awa.
Pata
kata
sipa
na q
hawq
ha
PQPA
Y uñt
’ata y
atiñ
a uta
naka
-sa
chiq
apar
u Pu
rapa
Qam
awi
Paya
Aru
tha y
atich
askc
hi.
PQPA
Y uta
naka
ja
ktha
pita
, PQP
AY
Yatic
hirin
aka j
ak-
thap
ita, N
EXUS
sa
ta ch
impu
ta-
naka
, ukh
amar
aki
pank
anak
a qill
qi-
rinak
ana y
atiya
wi-
pa q
illqa
tana
ka,
ukat
sti P
ELA,
RER
ju
kana
kana
jak-
thap
itana
kapa
.
53%
58%
65%
73%
80%
87%
95%
MIN
EDU
DRE
UGEL
1ri l
ura
PQPA
Y mun
asiri
, utji
ri uñ
xatt’
aña.
2ri l
ura
Mac
haqa
PQP
AY ya
tiña u
tana
ka u
tt’ay
añat
akisa
utji
rinak
a sar
anta
skak
iñap
atak
isa, m
unas
irina
ka u
ñxat
t’awi
mpi
wak
isirin
aka i
nuqa
wim
pi ju
k’ath
a ju
k’ath
a sa
raya
ña.
3ri l
ura
PQPA
Y chu
raña
mpi
may
ja m
ayja
yana
pt’añ
ampi
wak
ichañ
a.
1ri J
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
12
3ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
iQa
lltañ
atak
i ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
May
ni m
ayni
mar
ka
irpiri
naka
mpi
lura
wi-
naka
yana
pkip
asi-
ñawa
, yat
iqiri
naka
na
pach
apar
u m
anta
ñapa
pa
chap
aru
tuku
yaña
-pa
qhi
paqa
yirin
aka
chha
qtay
añat
aki.
Ukax
a, m
arka
tayp
ina
yana
pt’ir
inak
a uña
kipt
a-ña
wa, ju
pana
kam
pi P
QPAY
ya
tiqiri
naka
na p
acha
paru
m
anta
ñapa
, pac
hapa
ru
tuku
yaña
pa q
hipa
qayir
i-na
ka ch
haqt
ayañ
atak
i.
Pata
kata
sipa
na
qhaw
qha t
aypi
suyu
irp
irina
kasa
irna
qawi
-na
kapa
tpac
ha m
ayni
m
arka
uña
nchi
rinak
am-
pi P
QPAY
ch’am
anch
aski
.
Pata
kath
a sip
ana 5
0 ta
ypi s
uyu
irpiri
nana
kawa
PQ
PAY
sara
ña-
pa am
tapx
isa
wayt
’asip
xisa.
80%
90%
100%
--
-DR
E
Pata
kath
a sip
ana
qhaw
qha t
aypi
suyu
irp
irina
kasa
taqi
nïxa
tha
amta
wina
ka sa
rant
a-ya
ski.
% d
e Go
bier
-no
s Reg
iona
les
con
pobl
ació
n in
díge
na q
ue
impl
emen
tan
Plan
es in
ter-
secto
riale
s.
20%
40%
60%
80%
100%
-DR
E
1ri l
ura
Pach
apar
u qa
lltat
ha tu
kuya
ñkam
a yat
iqañ
ana
jani
wal
t’awi
naka
pa q
hans
uyañ
a, ta
qinï
xath
a yan
apt’a
sisa l
uraw
inak
a uñt
’asa.
2ri l
ura
Taqi
nïxa
ta ya
napt
’asisa
lura
ñata
ki m
ayni
may
ni ya
napt
’irin
aka u
ñaki
paña
. 3r
i lur
aM
ayni
mar
ka ir
pirin
akam
pi ar
uski
pawi
qut
unak
a uñs
t’aya
ña, u
tt’ay
añar
aki.
1ri J
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
13
4ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
iQa
lltañ
atak
i ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y yat
iña u
tana
ka
aski
kank
añap
atak
i ya
napt
’anak
a phu
qa-
yaña
.
Ukax
a, ya
tiña u
tana
ka m
ar-
kasa
na sa
rawi
paru
, waw
a-na
kana
mun
atap
arja
ma
lura
siñap
a phu
qaya
ñawa
.
Pata
kata
sipa
nxa
qhaw
qha P
QPAY
yatiñ
a ut
anak
asa a
ski s
uma
sara
ntañ
apat
aki k
husa
ut
anak
ani u
kham
arus
a ph
uqat
a yän
akan
i.
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
na q
haw-
qha P
IP sa
ta w
akich
atas
a ta
ypi s
uyun
a lur
asisk
i PQ
PAY y
atiñ
a uta
naka
lu
rawi
phu
qaya
ñata
ki.
DRE
1ri l
ura
Yatiñ
a uta
naka
na u
raqi
naka
pa ka
mac
hi q
illqa
rjam
a sum
acha
ña.
2ri l
ura
Yatiñ
a uta
na u
tana
kam
pi u
tjasiñ
anak
apam
pi su
yuna
jaka
wipa
rjam
a wak
ichañ
a. 3r
i lur
aW
akisi
ri ut
anak
a utja
siñan
aka c
hura
ñata
ki q
ullq
i utji
rinak
a apn
aqañ
a.
4ri l
ura
Wak
isiri
utan
aka,
utja
siñan
aka,
yana
pt’as
iri m
akin
anak
a chu
raña
taki
yach
’a su
yuna
, tay
pi su
yuna
sullk
a suy
una P
IP su
tini w
akich
awin
aka y
atiri
-na
kam
pi ya
napt
’aña.
1ri J
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
14
2ri j
isk’
a ph
uqaw
i: M
anta
wi,
sara
ntaw
i, pa
chap
aru
tuku
yaw
iYa
tiqaw
inak
a yat
ichaw
inak
axa k
unay
man
a yan
apt’a
naka
mpi
, wak
ichaw
inak
ampi
phu
qaya
ña, u
kham
arak
i yat
ichañ
atak
i wak
isiri
yäna
ka p
huqa
tawa
chur
asiñ
apa.
Jaki
ta u
ñxat
awi
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa q
allti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y phu
qaña
taki
xa, ja
ljaya
ta
yatic
hawi
chiq
añch
irina
kaxa
pac
hapa
-ru
wak
isiri
yatic
hawi
naka
wak
ichap
xi,
ukha
mar
aki y
atich
añat
aki w
akisi
yäna
ka
waki
yapx
i, uka
tha t
’uqi
yapx
i.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha
PQPA
Y waw
a uta
naka
nsa
ukha
mar
aki q
allta
yatiq
aña
utan
akan
sa q
amaw
inak
ar-
jam
a aru
naka
parja
ma y
ati
waki
chat
anak
a phu
qhap
xi.
Yatic
haña
yana
pt’ir
inak
a-na
yatiy
awin
akap
a.30
%40
%49
%58
%67
%76
%85
%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha
PQPA
Y waw
a uta
naka
sa
ukha
mar
aki q
allta
yatiq
aña
utan
akas
a qam
awin
akar
jam
a ar
unak
apar
jam
a yat
ichañ
ata-
ki yä
naka
katu
qapx
i.
74%
80%
85%
90%
95%
100%
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha
PQPA
Y yat
iqañ
a uta
naka
nsa
qam
awin
akar
jam
a aru
-na
kapa
rjam
a yat
ichañ
atak
i yä
naka
katu
qata
aski
apna
-qa
pxi.
30%
40%
50%
60%
75%
90%
100%
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
15
1ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Yatic
hawi
wak
icha-
tana
ka m
ayjt’
ayañ
a uñ
anch
awin
akam
pi
tayp
i suy
unak
ana
yatic
hawi
wak
icha-
tana
kam
pi, P
QPAY
ya
ticha
ña th
akip
ampi
, uk
ham
a lur
asiñ
apa.
Yatiq
aña u
tana
ka
qutu
chaw
ina t
aypi
su
yuna
kana
sullk
a su
yuna
kana
p’iq
in-
chiri
naka
xa ya
ticha
wi
waki
chaw
inak
a ja
kawi
naka
rjam
a, ar
suwi
naka
parja
ma
ukha
mar
aki a
muy
u-na
karja
maw
a lur
awi-
naka
mpi
phu
qhap
xi.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha ta
ypi
suyu
irpi
rinak
asa q
amaw
irjam
a ya-
ticha
wi w
akich
awin
aka u
kham
arak
i PQ
PAY w
akiya
wina
ka lu
rawi
naka
m-
pi p
huqh
apxi.
23%
33%
43%
50%
65%
80%
100%
DRE
Pata
kath
a sip
anxa
qha
wqha
sullk
a su
yuna
yatic
hawi
chiq
anch
irina
kasa
ya
ti wa
kich
awin
aka w
akich
awap
xi.30
%40
%50
%65
%75
%85
%10
0%UG
EL
1ri l
ura
Tayp
i suy
unak
ana P
QPAY
yatic
haña
taki
amta
tarja
ma w
akich
awin
aka w
akiya
ña.
2ri l
ura
Tayp
i suy
unak
ana
PQPA
Y wak
ichaw
inak
a yat
ichaw
inak
ana y
ant’a
ña.
3ri l
ura
Tayp
i suy
unak
ana
PQPA
Y wak
ichaw
inak
a yat
ichaw
inak
ana p
huqh
aña.
4ri l
ura
Tayp
i suy
unak
ana
PQPA
Y wak
ichaw
inak
a yat
ichaw
inak
ana u
ñaki
paña
.5r
i lur
aTa
ypi s
uyun
akan
a PQP
AY w
akich
awin
akan
a uñs
taya
wina
kapa
amth
apiñ
a.
2ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
16
2ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y yat
iqañ
a ut
anak
ana,
yatiq
iri-
naka
na q
amaw
ipar
ja-
ma a
rsus
itana
kapa
r-ja
ma m
ayja
may
ja
yatic
hawi
naka
mpi
ph
uqha
ña.
PQPA
Y wak
iyawi
ph
uqha
wina
kaxa
ak
irina
kawa
: Jila
-ta
taña
taki
PQP
AY,
Jaka
tata
yaña
taki
PQ
PAY
Mar
kam
ar-
kana
ka u
tjirin
akat
aki
ukha
mar
aki j
isk’a
wawa
naka
taki
PQP
AY.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha P
QPAY
wa
wa u
tana
kasa
ukh
amar
aki y
atiñ
a ut
anak
asa q
amaw
inak
a ars
usita
-na
ka ji
lata
taña
taki
wak
iyawi
naka
ph
uqha
pxi.
35%
35
%45
%55
%65
%75
%85
%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha P
QPAY
wa
wa u
tana
kasa
ukh
amar
aki
yatiq
aña u
tana
kasa
qam
awin
aka
arsu
sitan
aka j
akat
atay
añat
akiw
aki-
yawi
naka
phu
qhap
xi.
24%
24%
34%
44%
54%
64%
74%
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha m
arka
tu
qink
iri w
awa u
tana
kasa
ukh
a-m
arak
i yat
iqañ
a uta
naka
sa P
QPAY
wa
kiya
wina
ka p
huqh
apxi.
10%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
Qawq
ha u
tank
irina
kasa
jisk
’a wa
wa-
naka
sum
a uyw
añat
aki y
anap
t’awi
ka
tuqa
pxi.
200
500
550
600
650
700
750
1ri l
ura
PQPA
Y wak
iyawi
naka
k’ac
hath
a k’ac
hath
a phu
qhañ
a.2r
i lur
aYa
tirin
akan
a ukh
amar
aki y
atich
irina
kana
yatiñ
anak
apa c
h’am
añch
aña
PQPA
Y wak
ichaw
inak
a kun
aym
ana y
anap
t’ana
kam
pi p
huqh
añat
aki.
3ri l
ura
PQPA
Y wak
iyawi
naka
taqi
yatiq
aña u
tana
kana
uña
kipa
ña u
kham
arak
i phu
qhañ
a.
2ri j
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
17
3ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y wak
i-ch
awin
akat
akixa
ar
usat
ha u
kha-
mar
aki k
astil
la
arut
ha p
anka
naka
qi
llqaw
inak
ampi
, ya
nt’aw
inak
ampi
uk
ham
ari t
’uqi
-ya
wina
kam
pi
phuq
haña
wa
PQPA
Y wa
kisir
i yä-
naka
inuq
irina
karu
ch
’amañ
chañ
a, ar
u-na
kasa
tha k
astil
la
arut
ha, u
kham
arak
i pu
rapa
tha a
rusk
i-pa
ña ya
ticha
ñata
ki
yäna
ka in
uqañ
a;
saña
mun
ixa.
Qhaw
qha T
aypi
Suy
u Irp
irina
kasa
PQP
AY ya
tiqañ
a ut
anak
ansa
yatic
haña
taki
wak
isiri
yäna
ksa p
uqha
-ch
añat
aki i
nuqa
pxi.
32%
14
45%
59%
73%
86%
100%
-DR
E
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha m
arka
naka
sana
yatic
ha-
ñata
ki w
akisi
ri yä
naka
inuq
irina
ka u
tt’ay
atan
akas
a uñ
t’ata
ukk
ham
arak
i aru
naka
sath
a qill
qapx
i.40
%60
%80
%10
0%-
--
DRE
Pata
kath
a sip
anxa
qha
wqha
yatic
haña
wak
isiri
yäna
kasa
arus
atha
qill
qata
pxi.
48%
60%
73%
85%
100%
--
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha P
QPAY
yatiq
aña u
ta-
naka
sa ar
usat
ha ya
ticha
ñata
ki w
akisi
ri yä
naka
ka
tuqa
pxi.
74%
80%
85%
90%
95%
100%
-M
INED
UDR
EUG
EL
Pata
kath
a sip
anxa
qha
wqha
PQP
AY ya
tiqañ
a ut
anak
asa k
astil
la ar
u ya
ticha
ñata
ki w
akisi
ri yä
naka
ka
tuqa
pxi.
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha P
QPAY
yatiq
aña u
ta-
naka
sa TI
C uk
a yän
aka a
pnaq
apxi.
Jani
qa
llta
chim
puni
20%
40%
60%
75%
90%
100%
MIN
EDU
DRE
UGEL
1ri l
ura
Arun
aka q
illqa
ñata
ki ka
mac
hina
ka am
taña
2ri l
ura
PQPA
Ynak
atak
i wak
isiri
yäna
ka u
ñjañ
a.3r
i lur
aPQ
PAYn
akat
aki w
akisi
yäna
ka in
uqañ
a.4r
i lur
aPQ
PAYn
akat
aki w
akisi
ri yä
naka
yant
’aña,
jach
’a su
yuna
, tay
pi su
yuna
kana
ukh
amar
i sul
ka su
yuna
kana
5ri l
ura
TIC u
ka yä
naka
apna
qaña
taki
yatiq
awin
akan
a lur
a tha
khip
a wak
iyaña
, ukh
amar
aki y
atiñ
anak
a ch’
ullq
inch
aña.
6ri l
ura
Yatic
haña
taki
wak
isiri
yäna
ka p
acha
paru
t’uq
iyaña
taki
lura
thak
hina
ka w
akiya
ña.
7ri l
ura
Yatic
haña
taki
wak
isiri
yäna
ka ch
iqap
aru
apna
qaña
taki
ukh
amar
aki y
anap
t’aña
taki
thak
hina
ka w
akiya
ña u
kata
phu
qhañ
a.
2ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
18
4ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y tay
pina
kana
ya
tiqaw
inak
a yat
xata
-ña
taki
chiq
apa l
uraw
i-na
kam
pi p
huqh
aña.
Wak
isiri
yäna
ka u
kham
arak
i uk
ham
ata
Yatiq
aña u
tana
kana
yatiq
irina
ka-
xa ku
njam
sa P
QPAY
katu
kasip
ki
ukan
aka c
hiqa
rapu
yaxa
taña
ka-
kixa
, lura
wina
ka am
taña
ukh
a-m
arak
i wak
isiri
yäna
ka w
akich
a-ña
; sañ
a mun
ixa.
Pata
kana
katx
a qha
wqha
PQ
PAY y
atiq
aña u
ta-
naka
nsa y
atiq
awin
aka
chiq
apar
u ya
txat
apxi.
MIN
EDU
DRE
UGEL
1ri l
ura
Yatiq
awin
aka c
him
psuñ
a PQP
AYna
wak
iyawi
parja
ma t
haqh
awip
arja
ma,
ukha
mat
a yat
iqaw
inak
a jilï
ri ka
mac
hina
karja
ma y
atxa
taña
taki
.2r
i lur
aPQ
PAY p
huqh
anin
akat
a yat
xata
ñata
ki lu
rawi
naka
wak
iyaña
3ri l
ura
Yatiq
awin
aka y
atxa
taña
kawi
wak
ichaw
inak
a phu
qhañ
a.4r
i lur
aPQ
PAY t
aypi
naka
na ya
tiqaw
inak
xata
lup’
ikip
aña u
kham
arak
i am
thap
hiña
.
2ri j
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
19
3ri j
isk’
a ph
uqaw
i: Ya
tichi
rinak
ana
yatx
ataw
ipa
Pura
pa Q
amaw
i Pay
a Aru
tha Y
atich
awi w
awan
akan
a kat
uqañ
apat
akixa
am
awt’a
naka
ru P
QPAY
wak
ichat
anak
ampi
yatiq
añap
a phu
qaya
ñawa
, pay
a aru
tha y
atich
irina
kana
m
unas
itaph
asa
chur
asip
hasa
chik
thap
t’aña
pata
ki.
Jaki
ta u
ñxat
awi
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa q
allti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Aski
yatiñ
aniw
a, q
’alpa
cha y
atich
awi
t’aqa
t’aqa
naka
na P
QPAY
mun
asiri
ru
phuq
añat
aki.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha
khus
a wak
isiri
PQPA
Y waw
a ut
anak
ansa
, tay
pink
iri ya
ti-ch
aña u
tana
kans
a, ph
uqa-
siski
.
Paya
ruth
a ars
uri y
ati-
chiri
naka
na, y
atiq
aña
utan
akan
a qill
qant
ata-
naka
pa, u
kham
arus
a NE
XUS
ukan
a.
62%
67%
72%
77%
82%
87%
90%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha
khus
a wak
isiri
paya
arut
ha
arsu
ri ya
tichi
rinak
asa P
QPAY
jil
ïri w
awak
anar
u ya
ticha
ña
utan
akan
a may
itapa
rjam
a ph
uqas
iski.
Qallt
ana
waki
si-na
kapa
Pata
kata
sipa
nqa q
hawq
ha
yatic
hirin
akas
a jisk
’a wa
wa
utan
akan
sa ta
ypin
kiri
wawa
-na
karu
yatic
haña
uta
naka
nsa
paya
arut
ha ya
ticha
ñata
ki
yatiñ
ani u
tji.
NEXU
S P
aya a
ruta
arsu
ri ya
tichi
rinak
a qill
qant
ata-
naka
pa, u
kham
arus
a DS
qullq
i irx
atam
pi si
ri.
23%
35%
%47
%59
71%
83%
90%
Pata
kata
sipa
nqa q
hawq
ha
yatic
hirin
akas
a jilï
ri wa
wa-
naka
na ya
tiqañ
a uta
na p
aya
arut
ha ya
ticha
ñata
ki ya
tiñan
i ut
ji.
NEXU
S P
aya a
ruth
a ar
suri
yatic
hirin
aka
qillq
anta
tapa
.6%
14%
21%
29%
37%
45%
50%
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
20
1ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Yatic
hirin
akan
a na
yraq
ata y
atiq
awi-
naka
pa ku
naym
ana
kasta
ukh
aman
aka
tayp
itha y
atiq
añak
apa
waki
yaña
, ukh
amat
ha
yatiq
a khu
skha
cha-
tana
ka E
BR u
kana
pa
ya ar
utha
yatiq
aña
utan
akan
a taq
pach
a wa
yt’as
inak
apa s
uma
waki
yaña
taki
.
Sapa
suyu
, sap
a aru
, sa
pa ay
llu su
yuta
ki
amta
wak
ichat
anak
a lu
raña
jalja
yata
naka
pa
ya ar
uta y
atich
iri
yatic
hirin
akan
a qa
llta y
atiq
aña-
naka
pata
ki u
ka E
BR
waki
si am
uyt’a
naka
wa
yt’as
ipa w
akich
aña
ukha
mar
usa w
aki-
yran
taña
taki
.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha ya
ti-ch
irina
sa p
aya a
ruth
a jisk
’anak
a, ta
ypin
kiri
wawa
naka
ru p
aya a
ruth
a ya
ticha
ñata
ki E
BR u
ka y
atiq
aña
utan
a way
t’asip
arja
ma i
yaws
añat
aki
utji.
23%
35%
%47
%59
71%
83%
90%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha ya
ti-ch
irina
kasa
utji
, pay
a aru
tha j
ilïri
wawa
naka
naru
yatiq
a khu
skha
cha-
ta ya
ticha
ñata
ki E
BR u
kana
kunt
i wa
yt’as
ipki
uka
naka
rjam
a wak
iya-
ñata
ki.
30%
40%
50%
60%
70%
85%
100%
1ri l
ura
Nayr
aqat
a pay
a aru
tha y
atich
iri ya
tichi
rana
ka w
ayt’a
sipar
jam
a wak
iya, k
unja
mat
i chi
qapa
wak
iski u
kham
arja
ma u
kham
arus
a kun
atak
iti P
QPAY
ar
uxa w
akisi
mpi
kasta
ukh
aman
aka w
akiyi
rimpi
kun
jam
añap
Hasa
uka
xa w
akiya
ña.
2ri l
ura
Jisk
’a wa
wana
karu
yatic
hirit
aki P
QPAY
yatic
hirin
akan
a irn
aqap
a yat
iqay
a wak
isirin
aka u
ka ya
tiqa k
husk
hach
atan
akam
pi ya
tiqa k
unja
man
akam
pi
uka y
atiq
añat
aki w
akiya
tapa
way
t’asir
jam
a, sa
pa ar
u ja
thap
arja
ma u
kham
arus
a jak
awip
a uñt
ani w
akich
atan
aka w
akiya
ña,
3ri l
ura
Paya
arut
a yat
ichiri
(PQP
AY) y
atich
irina
kana
irna
qapa
yatiq
aya
waki
chat
anak
a qaw
ayap
arja
ma,
wak
isiri
yatic
haña
taki
wak
ichat
axa
yatic
hirin
a ya
titan
akap
asa w
akisi
yirip
ana,
kasta
ukh
aman
aka w
akiya
naka
sa P
QPAY
uka
mpi
kasta
kasta
iyaw
sam
pisa
wak
iyaña
wak
iyran
taña
pana
.
4ri l
ura
Puriñ
apat
aki, m
anta
ñata
ki u
kham
arus
a tuk
uyañ
apat
aki u
ka P
QPAY
yatic
haña
taki
(Bec
a EIB
, qul
lqi i
rxat
t’ana
ka P
QPAY
) uka
naka
taki
lura
ña th
aki-
naka
sa w
akiya
ña.
5ri l
ura
Paya
arut
a yat
ichañ
a yat
iqa i
rnaq
awin
akaw
jana
yatic
hirin
akat
aki u
ka R
efor
ma M
agist
eria
l Kam
achi
rjam
a sut
inch
awip
sa w
akich
atan
akax
a wak
i-ch
aña,
qhan
anch
suña
.
3ri j
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
21
2ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Irnaq
aski
ri ya
tichi
ri-na
kana
kuna
yman
a ka
sta u
kham
anak
a ta
ypith
a yat
iqan
akap
a wa
kiya
ña, u
kham
atha
ya
tiqa k
husk
hach
a-ta
naka
EBR
uka
na
paya
arut
ha ya
tiqañ
a ut
anak
ana t
aqpa
cha
wayt
’asin
akap
a sum
a wa
kiya
ña.
Paya
arut
ha ir
naqi
ri am
awt’a
naka
taki
ya-
tiqaw
inak
a wak
ichat
a su
yuna
kam
pi am
taña
lu
raña
.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha ya
ti-ch
irina
kasa
, PQP
AY ji
sk’a
wawa
ut
anak
ansa
tayp
inki
ri wa
wana
karu
ya
ticha
ña u
tana
kans
a irn
aqas
a ya
tiqas
ipxk
akiri
utji
.
50%
60%
70%
80%
90%
95%
100%
MIN
EDU
DRE
UGEL
Pata
kata
sipa
na q
hawq
ha
amaw
t’ana
kasa
PQP
AY ji
lïri w
awa-
naka
yatiq
ayiri
uta
naka
na ir
naqa
sa
PQPA
Y yat
iqap
xata
yna.
0%20
%35
%50
%65
%80
%10
0%19
1ri l
ura
Paya
arut
ha ya
tichi
rinak
ana w
ayt’a
sipa i
rnaq
kirin
akan
a yat
iqap
arja
ma,
ukha
mar
usa a
runa
kana
lura
pa w
akisi
riru
kasta
ukh
aman
akar
u wa
kiyir
isa
uñt’a
ña k
unja
mañ
apat
aki.
2ri l
ura
Paya
arut
ha ya
tichi
rina l
urt’a
sipa k
husa
ñcha
ñata
ki w
ayta
siriñ
apat
aki l
urañ
a tha
kina
kasa
wak
ichañ
a.3r
i lur
aPa
ya ar
utha
yatiq
a wak
ichan
aka,
kasta
kasta
yatiq
a kun
jam
anak
ampi
lura
ña th
akin
akam
pi ir
naqk
irina
kana
yatiq
apa w
akiyr
anta
ña.
4ri l
ura
Yatic
hirir
u ya
tichi
rinka
mpi
pay
a aru
ta ya
napt
’irin
akam
pita
ki ya
tiqañ
a wak
ichan
akas
a wak
iyasin
a wak
iyran
taña
. 5r
i lur
aM
arka
sa ar
usa a
ru ar
surin
a yat
itana
kapa
sara
ntañ
apat
aki w
akich
atan
aka w
akiya
sina w
akiyr
anta
ña.
6ri l
ura
May
ja ka
sta ka
stana
ka iy
awsa
pay
a aru
tha u
kham
a wak
iyiri,
pay
a aru
tha y
atich
irina
karu
chik
t’aña
taki
wak
ichat
anak
axa w
akiya
sina w
akiyr
anta
ña.
7ri l
ura
Paya
arut
ha ya
tichi
rinak
aru
chik
t’aña
taki
wak
ichat
anak
ana n
ayrt’
anak
apa t
uksu
tana
kapx
aru
lurä
wina
ka u
ñsta
yaña
.
3ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
22
3ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Paya
arut
ha u
ka E
BA
ukpi
ri uk
ham
arus
a EB
E ta
ypita
mar
ka-
sana
karu
yatic
hiri-
naka
na as
ki lu
rt’as
ipa
ch’u
llqin
taya
siñap
ata-
ki su
ma w
akiya
ña.
EBE
uka E
BA
ukam
pi ya
tiqañ
a ut
ana p
’iqt’i
rinak
a-pa
taki
ukh
amas
a ya
tichi
rinak
apat
aki
ch’u
llqin
chañ
a wa
kiya
tana
kaxa
aski
lu
rt’as
isa u
ñaki
paña
-ta
ki, w
akiyr
anta
ñata
ki
waki
yaña
wa lu
raña
sa
rana
kaxa
.
EBE,
EBA
uka
naka
na, P
atak
ata
sipan
xa q
hawq
ha y
atich
irina
kasa
ya
tiwip
a way
t’asip
arja
ma t
hurin
ta-
yata
.
Qallt
ana
waki
si-na
kapa
MIN
EDU
DRE
UGEL
1ri l
ura
EBA,
EBE
yat
ichiri
naka
na th
urin
taya
naka
pa ch
’ullq
inch
apa w
ayt’a
sipar
u, p
aya a
ruta
yatic
haña
taki
yatic
hirin
akan
a way
t’asit
anak
apar
jam
a wak
isiya
-ña
Kun
jam
ayañ
a kun
a.2r
i lur
aPa
ya ar
utha
EBA
EBE
yatic
hirin
akan
a yat
iqra
ntañ
atak
i am
tana
kapa
, mar
kasa
naka
ru w
akiya
ñapa
taki
wak
iyasin
a wak
iyran
taña
.3r
i lur
aEB
A, E
BE u
kana
pay
a aru
tha i
rnaq
añap
atak
i yat
iqas
ipki
uka
yatiq
anak
apa u
ñaki
paña
.
3ri j
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
23
4ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa
qallt
i
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Paya
arut
ha ya
ticha
-ña
taki
yatic
hirin
akan
a ya
tiqañ
a uta
paxa
aski
kh
usa w
ali w
akiya
ña.
Paya
arut
ha ya
tichi
-rin
akan
a yat
itapa
wa
kisir
iru u
ñtay
ata,
yatic
haña
nakt
uqith
a lu
raña
kaxa
mar
kam
pi
may
akiñ
apa,
ukha
ma-
rusa
irna
qirin
akan
a ya
tiqañ
a uta
pasa
irna
-qa
ñtuq
itha l
urañ
ana
sara
ña th
akin
akas
a ch
’ullq
inch
aña.
Pata
kata
sipa
nxa q
hawq
ha I
SP
sutin
i yat
iña u
tana
kasa
PQP
AY
yatic
hirin
akas
a kh
usa u
ñt’at
a.
Sin
línea
de
bas
e
MIN
EDU
DRE
Pata
kata
sipa
na q
haqh
a jac
h’a
yatiq
aña u
tana
kasa
pay
a aru
tha
yatic
haña
yatic
hirin
akat
aki w
akiya
ta
aski
khus
a yat
iqañ
anak
apat
akin
i.
Sin
línea
de
bas
e
1ri l
ura
PQPA
Y am
awt’a
naka
inuq
añan
i jac
h’a ya
tiqañ
a uta
naka
, ukh
amar
usa u
ñt’ay
asiñ
atak
i khu
sa w
akiya
siski
rinak
a jak
thap
iña.
2ri l
ura
SINE
ACE
ukam
pi w
akisi
ri tu
pt’an
aka P
QPAY
khus
a wak
isiya
ttuqi
tha I
ESP
ukam
pi p
aya a
ruth
a yat
ichañ
atak
i yat
ichiri
naka
na ir
naqa
pa ya
tiqay
i uka
ta-
ki ar
uski
pt’añ
a.
3ri l
ura
Irnaq
irina
kana
yatiq
aña u
tapa
irnq
añan
aktu
qith
a lur
aña,
yatic
hañt
uqith
a lur
aña u
kham
arus
a ayll
umpi
arja
ña ch
’ullq
inch
ayañ
aña u
kana
kaxa
wa
kiyr
anta
ña u
kham
arus
a wak
iyaña
.
4ri l
ura
Lura
tana
ka w
akisi
yiri, l
urat
anak
a uñj
aña,
ukha
mar
usa i
rnaq
irina
ka ya
tiqañ
a uta
paxa
aski
wak
isiri
paya
arut
ha ya
tichi
ri ya
tichi
rinak
a wak
ichat
apha
-sa
khus
añap
atak
i wak
iyran
taña
.
5ri l
ura
Sapa
uru
yatx
atan
aksa
mar
kasa
na am
uyun
akap
a wak
iyaps
a am
uyta
taya
ña, y
atiw
inak
asat
a, lu
rt’aw
inak
asat
a, jiw
asa m
arka
naka
sana
arun
akap
ana
jakä
wipa
uka
ham
arus
a jak
añan
akap
asa y
atich
irina
kana
irna
qapa
yatiq
ayas
a khu
sapt
ayañ
atak
i.
3ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
24
4ri j
isk’
a ph
uqaw
i: Ta
qini
ukh
amar
aki t
aqpa
cha
suyu
naka
na lu
raw
inak
aTa
qi ch
iqa u
raqi
na as
ki ya
tiqaw
i utja
ñapa
taki
xa, a
yllun
akan
a taq
inïxa
ta ap
naqa
wipa
ru P
urap
a Qam
awi P
aya A
ruth
a Yat
ichaw
i apn
aqañ
a uña
ncha
yaña
wa.
Jaki
ta u
ñxat
awi
Uñan
cht’a
yasir
iKu
njam
sa q
allti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
ayi-
rinak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y apn
aqañ
a wak
ichat
anak
axa
taqp
acha
mar
kana
kana
yatiq
awin
aka
ch’am
anch
ixa.
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
ta
ypi s
uyun
akan
a yat
ichañ
a ch
iqan
chiri
naka
sa P
QPAY
ira
qawi
naka
phu
qapx
i
Qallt
a-ña
taki
wa
kisir
i-na
ka
DRE
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
su
llka s
uyun
akan
a yat
ichañ
a ch
iqan
chiri
naka
sa P
QPAY
ira
qawi
naka
phu
qapx
i
7% 22
14%
28%
42%
56%
70%
84%
UGEL
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
ya
tiqañ
a uta
naka
nsa P
QPAY
ira
qawi
naka
phu
qapx
i. 35
%35
%45
%55
%65
%75
%85
%
MIN
EDU
DRE
UGEL
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
25
1ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y tuq
itha
jach
’a su
yuth
a sul
lka s
u-yk
ama y
atiw
inak
apa
chip
uñat
aki w
akiya
ña.
PQPA
Y wak
ichaw
i-na
kaxa
phu
qhat
a ya
tiyaw
inak
aniw
a, ya
ticha
ña u
tana
ka
ukha
mar
aki y
atich
iri-
naka
na q
illqa
ntaw
i-na
kam
pi, q
hipa
pa-
chan
a may
iwin
akar
u,
jays
awin
aka w
akich
a-ña
taki
.
PQPA
Y wak
ichaw
inak
axa t
aqin
i uñ
t’ata
ukh
amar
aki s
uma i
rnaq
a-ña
taki
.
Yatiy
awi-
naka
xa
waki
cha-
täki
wa
Wak
ichat
a ya
ti-ya
wink
axa
phuq
asis-
kiwa
MIN
EDU
Pata
kana
katx
a qha
wqha
nisa
Jilïr
i su
yuna
yat
ichañ
a chi
qañc
hiri
tayp
inxa
phu
qhat
a yat
iyawi
naka
ap
naqa
pxi
50%
80%
100%
--
--
1ri l
ura
Yatiy
awin
aka c
him
psuñ
a, uk
ham
arak
i kun
a am
taña
taki
sa ji
lïri s
uma k
amac
hina
kapa
phu
qaña
taki
sa u
ñanc
hayir
inak
awa q
hana
ncha
ña.
2ri l
ura
Yatiy
awin
aka w
akich
aña
3ri l
ura
Yatiy
awin
aka y
ant’a
sa as
kich
aña
4ri l
ura
Yatiy
awin
aka a
pnaq
irina
kana
yatiñ
anak
apa c
h’am
anch
aña
5ri l
ura
Jilïr
i, tay
pi, s
ullk
a suy
unak
ana y
atiya
wina
ka m
ayac
hawi
mpi
phu
qaña
6ri l
ura
Jani
uñj
kañj
ama w
akich
awi p
huqa
ta yä
naka
mpi
sayt
’ayañ
a
4ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
26
2ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Qam
awin
akar
jam
a Ku
naym
ana y
ati-
chaw
inak
a lu
raña
tayp
i suy
una
p’iq
tirin
akam
pi am
u-ya
sina.
PQPA
Y tay
pi su
yu-
na ir
naqi
rinak
aru
uñan
chañ
a kun
ay-
man
a yat
ichaw
inak
a sa
rtaya
ñata
ki,
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
tayp
ïri
suyu
na y
atich
aña c
hiqa
ñchi
rinak
a-sa
PQP
AY m
arka
phan
a apn
aqañ
a-ta
ki p
huqh
ata w
akich
atan
i.
0%14
%23
%36
%50
%64
%77
%
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
sullk
a su
yuna
yat
ichañ
a chi
qañc
hirin
aka-
sa P
QPAY
wak
isita
paru
apna
qaña
-ta
ki p
huqh
ata w
akich
atan
i.
7%25
14
%28
%42
%56
%70
%84
%
1ri l
ura
Qam
awi u
raqi
naka
uñt
’aña
2ri l
ura
Yatiq
aña u
tana
kana
may
iwin
akap
a qa
maw
ipar
jam
a uñ
t’aña
.3r
i lur
aku
naym
ana P
QPAY
wak
iyawi
naka
qam
awin
akar
jam
a uñ
t’aña
4ri l
ura
Kuna
yman
a PQP
AY w
akiya
wina
ka q
amaw
inak
arja
ma a
mta
ña
5ri l
ura
PQPA
Y yat
iqañ
a uta
naka
na lu
rawi
naka
pa ch
’amt’a
ña q
amaw
inak
arja
ma a
runa
kapa
rjam
a.6r
i lur
aPQ
PAY y
atiq
aña u
tana
kana
, sul
lkat
a, jil
ïri su
yuna
yatic
haña
chiq
añch
irina
kana
sum
a qh
ana a
pnaq
awin
aka c
h’am
añch
aña
7ri l
ura
suyu
naka
na P
QPAY
phu
qasiñ
apat
aki k
amac
hina
ka in
uqañ
a.
4ri j
isk’a
phuq
awi
-
Cons
ulta P
revia
a los
Pueb
los In
dígen
as u
Origi
nario
s / M
iniste
rio de
Educ
ación
27
3ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y lur
awin
aka t
aki
yatiw
inak
a wak
isiri-
naka
sara
ntay
aña.
B.
PQPA
Y ya
tiqañ
a uta
-na
kana
lura
wina
kata
ki
yatiñ
anak
a ukh
amar
aki
waki
sirin
akam
pi su
ma
phuq
añaw
a
Pata
kata
sip
anxa
qha
wqha
yati-
qaña
uta
naka
sa su
ma w
akich
ata
PQPA
Y irp
t’aña
takp
acha
wak
iyata
ni.
30%
2635
%45
%55
%65
%75
%85
%M
INED
UDR
EUG
ELPa
taka
ta s
ipan
xa q
hawq
ha ya
ti-qa
ña u
tana
kana
p’iq
tirin
akap
asa
PQPA
Ynak
atha
uña
ncha
tapx
i.30
%35
%45
%55
%65
%75
%85
%
1ri l
ura
Yatiq
aña u
tana
p’iq
tirin
akap
aru
sum
a ch’a
man
chañ
a pu
rapa
qam
awith
a, pa
ya ar
utha
yatic
haña
pata
ki.
2ri l
ura
Yatiq
irina
kana
awki
tayk
anak
apam
pi lu
rawi
naka
wak
iyaña
.3r
i lur
aPQ
PAY y
atiq
aña u
tana
kana
sum
a wak
iyawi
naka
phu
qhañ
a.
4ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
Suyu
naka
na P
QPAY
ap
naqa
ñata
ki ya
tiña-
naka
sarta
yaña
.
Jilïr
i, tay
pi su
llka s
uyu-
naka
na P
QPAY
irna
qirin
aka
yatiñ
apa c
h’am
anch
aña
Pata
kata
sip
ana q
hawq
ha ji
lïri,
tayp
i sul
lka s
uyun
akan
a irn
aqiri
-na
kana
yatiw
inak
apas
a ch’a
man
-ch
ata.
Qallt
a-ña
taki
wa
kisir
i-na
ka
MIN
EDU
1ri l
ura
Suyu
naka
na ir
naqi
rinak
apha
na lu
rawi
mak
apa a
mta
ña, P
QPAY
kam
achi
naka
phu
qaña
taki
.2r
i lur
aSu
yuna
kana
irna
qirin
akat
akixa
qam
awin
akar
jam
a lur
awin
aka
phuq
haña
taki
wak
ichañ
a.3r
i lur
aSu
yuna
kana
irna
qirin
akan
a qa
maw
inak
arja
ma y
atiq
apxa
ñapa
taki
may
a wak
ichaw
i SE
RVIR
utt’
ayaw
impi
aru
skip
aña.
4ri l
ura
Suyu
naka
na ir
naqi
rinak
ana j
uk’am
pi p
urap
a qam
awxa
ta ya
tiqañ
anak
apa a
mta
ta ya
napa
sisa u
ñjañ
a.
4ri j
isk’a
phuq
awi
-
PLAN
NAC
IONA
L DE E
DUCA
CIÓN
INTE
RCUL
TURA
L BILI
NGÜE
- MA
TRIZ
DE PL
ANIFI
CACIÓ
N ES
TRAT
ÉGICA
28
5ri l
uraw
i tha
ki
Uñan
cht’a
yasir
iKu
n-ja
msa
qa
llti
Qallt
a-ña
taki
ya
txat
ata
Mar
a m
ara
puriñ
anak
a uñ
anuq
ata
Phuq
a-yir
inak
a20
1620
1720
1820
1920
2020
21
PQPA
Y irn
aqañ
a taq
i-ni
mpi
apna
qaña
.
PQPA
Y kam
achi
-na
ka, m
ayiw
inak
a uk
ham
arak
i taq
ini
may
acha
siwin
aka
ch’am
anch
aña.
Pata
kata
sip
ana q
hawq
ha C
OPAR
E y C
OPAL
E sa
ta u
tt’ay
atan
akas
a tay
pi
sullk
a suy
unak
ana y
atich
awin
aka
chiq
anch
irina
karu
PQP
AY iw
xt’ap
xi
SSII-
PER
30%
45%
60%
75%
90%
100%
DRE
UGEL
Pata
kata
sip
ana q
hawq
ha m
arka
-ch
irina
kasa
tayp
i sul
lka s
uyun
akan
a ya
ticha
wina
ka ch
iqañ
chiri
naka
ru
PQPA
Y iw
xt’ap
xi
30%
45%
60%
75%
90%
100%
DRE
UGEL
Pata
kata
sip
ana q
hawq
ha m
arka
-ch
irina
kasa
tayp
i sul
lka s
uyun
akan
a ya
ticha
wina
ka ch
iqañ
chiri
naka
ru
PQPA
Y iw
xt’ap
xi
30%
45%
60%
75%
90%
100%
DRE
UGEL
PQPA
Y am
taña
taki
taqi
mar
kach
iri-
naka
yatiq
irina
kawa
may
acha
sipxi.
3 27
33
33
3
1ri l
ura
Taqi
ni m
ayac
hasis
ina
PQPA
Ynak
atha
aru
skip
aña u
kham
arak
i ch’a
man
chañ
a2r
i lur
aTa
qi m
arka
chiri
may
acha
siñap
atak
i PQP
AY lu
rawi
naka
taki
wak
iyaña
3ri l
ura
PQPA
Y kam
achi
naka
wak
iyawi
naka
nsa,
yatx
ataw
inak
ansa
ukh
amar
aki u
ñjaw
inak
ansa
mar
kasa
na p
’iqtir
inak
apax
a man
taña
papu
niwa
. 4r
i lur
aPQ
PAY l
uraw
i uñj
awin
a ta
qi m
arka
chiri
naka
may
acha
siñap
atak
i wak
iyaña
phu
qhay
aña.
5ri l
ura
PQPA
Y wak
isirin
akap
atak
i jac
h’a su
yum
pi ya
qhan
akam
pi ya
napi
wina
ka ch
’amt’a
ña6r
i lur
aPQ
PAY c
h’am
anch
añat
aki y
atiya
wina
ka ta
qini
ru ya
tiyañ
a.
4ri j
isk’a
phuq
awi
-
LENGUA FAMILIALINGÜÍSTICA
ALFABETO OFICIAL DEPARTAMENTOS DONDE SE HABLA
1. achuar jíbaro En trámite de RD Loreto
2. aimara aru Sí (RM 1218-85-ED) Moquegua, Puno, Lima, Madre de Dios y Tacna
3. amahuaca pano No Madre de Dios, Ucayali
4. arabela záparo En proceso Loreto
5. ashaninka arawak Sí (RD 0606-2008-ED) Apurímac, Ayacucho, Cusco, Huánuco, Junín, Pasco y Ucayali
6. awajún jíbaro Sí (RD 2554-2009-ED) Amazonas, Loreto, San Martín, Cajamarca, Callao y Ucayali
7. bora bora En trámite de RD Loreto
8. capanahua pano En proceso Loreto
9. cashinahua pano Sí (RD 0169-2012-ED) Ucayali
10. cauqui aru No Lima
11. chamicuro arawak No Loreto
12. ese eja tacana Sí (RD 0683-2006-ED) Madre de Dios
13. harakbut harakbut Sí (RD 0680-2006-ED) Cusco y Madre de Dios
14. iñapari arawak No Madre de Dios
15. ikitu záparo Sí (RD 021-2014-MINEDU/VMGP/DIGEIBIRLoreto
16. isconahua pano No Ucayali
17. jaqaru aru Sí (RD 0628-2010-ED) Lima
18. kakataibo pano Sí (RD 2551-2009-ED) Ucayali y Huánuco
19. kakinte (caquinte) arawak Sí (RD 0550-2013-ED) Cusco y Junín
20. kandozi – chapra kandozi Sí (RD 2553-2009-ED) Loreto
21. kukama kukamiria tupi-guaraní SÍ (RD 029-2014-MINEDU/VMGP/DIGEIBIRLoreto y Ucayali
22. madija (culina) arawa SÍ (RD 028-2014-MINEDU/VMGP/DIGEIBIRUcayali
23. maijiki tucano En proceso Loreto
24. matsés pano RD N° 017-2014-MINEDU/VMGP/DIGEIBIRLoreto
25. matsigenka arawak Sí (RD 2552-2009-ED) Cusco, Madre de Dios, Ayacucho y Lima
26. muniche muniche No Loreto
27. murui-muinani huitoto Sí (RD 0107-2013-ED) Loreto
28. nanti arawak No Cusco
29. nomatsigenga arawak Sí (RD 0926-2011-ED) Junín
30. ocaina huitoto En proceso Loreto
31. omagua tupi-guaraní No Loreto
32.
quechua quechua
Sí (RM 1218-85-ED) Amazonas, Ancash, Apurímac, Arequipa, Ayacucho, Cajamarca, Callao, Cusco, Huánuco, Ica, Junín, Lambayeque, Lima, Loreto, Moquegua, Pasco, San Martín, Ucayali, La Libertad, Piura, Puno, Tumbes, Huancavelica
33. resígaro arawak No Loreto
34. secoya tucano Sí (RD 0106-2013-ED) Loreto
35. sharanahua pano Sí (RD 0096-2013-ED) Ucayali
36. shawi cahuapana Sí (RD 0820-2010-ED) Loreto y San Martín
37. shipibo-konibo pano Sí (RD 0337-2007-ED) Huánuco, Loreto, Madre de Dios, Ucayali y Lima
38. shiwilu cahuapana Sí (RD 025-2014-MINEDU/VMGP/DIGEIBIRLoreto
39. taushiro záparo No Loreto
40. tikuna tikuna En proceso Loreto
41. urarina shimaco En proceso Loreto
42. wampis jíbaro Sí (RD 001-2013-ED, RD 0040-2013-ED)Loreto, Amazonas y Cajamarca
43. yagua peba-yagua En trámite de RD Loreto
44. yaminahua pano No Ucayali
45. yanesha arawak Sí (RD 1493-2011-ED) Junín, Pasco y Huánuco
46. yine arawak Sí (RD 0220-2008-ED) Cusco, Loreto, Madre de Dios y Ucayali
47. yora (nahua) pano No Ucayali
Relación de lenguas originarias del Perú
-
Ministerio de EducaciónDirección de Educación Intercultural Bilingüe (DEIB)
Dirección General de Educación Básica Alternativa, Intercultural Bilingüey de Servicios Educativos en el Ámbito Rural (DIGEIBIRA)
Calle del Comercio N.º 193, San Borja, Limawww.minedu.gob.pe
top related