halİÇte yaŞayan sİmonlar
Post on 29-May-2018
252 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
1/573
HALTE YAAYAN
SMONLAR
Dn Devlet Bugn Cemaat
HANEF AVCI
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
2/573
NDEKLER
1.blm:DEVLET
Neden yazyorum?......................................................................3Simon......................................................................................10
Hali'te Yaayanlar.,.........................,...............,......................18
Kitabn Dilindeki Sertlik.....................................,..,..................21
Kydeki Okul Yllarm..............................................................22
Mersin ..27
Glnar le Emniyet Komiserliim............................................27
Genlik Park'ndak Garsonlar deolojik Konularda
Benden Bilgiliydi......................................................................34
Mut le Emniyet Komiserliim.................................................36
Pavyoncularn ikyetleri.........................................................................40
lede ki Hkmet Tabibi ile alma......................................45
ki rencinin Vurulmas.........................................................48
Mersin Merkezdeki Grevlerim.................................................51
Mafyann Gc........................................................................ 52
Namk Astsubayn Mafyayla Kurtarlmas.................................57
PKK'llarn Banka Soygunu...................................................... 61
Acilciler Operasyonu................................................................63
hvanclar Operasyonu ve Halit Musto......................................72
Telsiz Telefon Kullanan Fabrikatr Tutukland.........................79
Ehliyet Yolsuzluu...................................................................81
Altn Kaakl Davas............................................................83
Kaaklk Kltr Atadan Gelir..............................................90
DYARBAKIR93Gney dou' daki Gvenlik Kuvvetleri PKK'y Bilmiyor.............93
Kk Aa...............................................................................94
PKK'nn Yakn Gelecei Neet iek...........................97
Almanya Ziyareti,.......................................................99
ki TKKOlunun Yakalanmas..................................104
Burhan Nart Olay...................................................109
Aranan Kiinin Yakalanmas...............................124
Seren Operasyonu.....................................................126Cezaevinde Tnel Bulunmas ve Eitimin nemi 129
Diyarbakr'da lk Teknikle Tanmam...............................,139
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
3/573
ABD Kimi Destekliyor? PKK'y m, Trkiye'yi mi?..................155
Talabani'nin Trkiye Harekt..............................................156
STANBUL............................................................160
stanbul'da Bilgisayar Sistemini Kurmam..........................160
stanbul Operasyonlar..174
Cem Ersever Olay.186
Cihaz Almak in srail'e Gidiimiz.................209
D Glerin Etkisi213
ANKARA.215
PKK'ya Teknik Bilgiler Szd215
Susurluk Olay217
Termal Kameral Uak Alm225Antalya'da PKK Operasyonu..231
Devletin Gvenlik-Bte likisi..235
KOM Dairesi'nde Yenilikler237
Uzan Olay..238
EA ve Kepez Elektrik..242
Berke Baraj nas..244
Yaplanlarn Ksa zeti...............................................................,248
Neter 2 Operasyonu263
Kayseri Uyuturucu Operasyonu..268
Lodur Operasyonu.272
EDRNE..277
Kapkule Tahkikat..277Kapnn Dzem in Alnmas Gereken dari Tedbirler.............................296
Edirne Belediyesindeki Yolsuzluklar..302
Su Davas..309
Dier Grevlerimiz.316enturk Derniral ve anakkale'de Kayp Bir ocuun
Bulunmas Olay.I316
Kaak ay Operasyonu.326
Yolsuzluk Olmadan Trkiye'de Ekonomi Olmaz329
ESKEHR..330
Terrde Bilimsel ve Akademik Aratrmann nemi.,.330
Psikolojik Harekt: Halk Birbirine Kar Kullanmak.333Kendi Halkm Ynlendirme Faaliyetleri..335
Ergenekon..338
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
4/573
Devlet Nedir? Yetkileri Ne Olmal?......................................... 346
Bugn "Blge"de Kiilikli nsan Yetitiremeyiz!....................352
Gelimi ve Geri Kalm lkelerdeki Yap:
Resmi ve Sivil Doku.356
Klelie tiraz.. 357Resmi Kurumlardaki Ast-st likisi359
Yanl, Ama Sadece Yanlla Kalsa!..................................................363
Olayn Madurlar: Bu Uygulamalara Tabi Olanlar
Asndan Bakmak.368
zgrlk ve Demokrasi: ki Sihirli Anahtar..368
Demokratik Alm....................................,369
Sorunun Ad PKK m, Blclk m, Yoksa
Gneydou Sorunu mu?................................................373
calan: Herkese Mektup Yazdk..375
PKK Konusunda Kaan Frsatlar376
Balkanlarda Benzer Durumlar.378
Yunan-Bulgar-Trk likileri........,..379
Neden AB'ye Girmeliyiz?....................................................384
Bu Sistem, Fikri Olana Kardr..........................................387
Komplo Teorileri389
2. Blm: CEMAATDin ve nan Dnyam.397
Din ve nan Dnyamdaki Gelimeler.397
28 ubat Dnemi Yaadklarmz.407
Tutuklanmam ve Ksa Sren Hapis Hayatm412
KOM Daire Bakanlndan Alnmam.415
Sabri Uzun'un stihbarat Daire Bakanlndan Alnmas... 421
Ahmet lhan Gler'in stanbul stihbarat
ubesinden Alnmas427stihbarat ve KOM Neden Ele Geirilmek stenir?.................433
Emin Aslan Hakkndaki ftira435Emin Bey'e Kurulan Komplonun Balangc............................................436
ki Emniyet Genel Mdr Yardmcs Hakkndaki
zmir Tahkikat.465
Sakarya Tahkikat474
Genel Mdr Yardmclarn Yiyen Yap Ne Yapmak stiyor?....................479
Benim Hakkmdaki almalar.480hbar ve
ikyetlerim.486
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
5/573
Dantay Olay.504
Erzincan Olay.508
Erzincan Olay ile lgili Genel Bilgilerim..................................................509
Allmadk Savclar..521
Allmadk Polisler525lk Yanl lemler. 527
Ergenekon rgt................................................................531Davada Yanl Olan Birinci Konu532
Davada Yanl Olan kinci Konu538
Baz Yerler Neden Aranmaz?.............................................541
Ankara Emniyet Mdrleri Toplantsnda ileri
Bakan'ndan Talebim.542
Bugne Kadar Cemaat Tarafndan YaplanOperasyonlar ve almalar..544
Askeri Belgeler Nasl Deerlendirilmeli?...............................547Trkiye'de Baz eyler Birbirine Karyor547
E MAS YA Planlan548Sava Oyunlar, Planlar..550
Siyasi Hayata Mdahale, Darbe Hazrlklar..551
Nasl Ynetiliyor, Kimler Ynetiyor?....................................555
Cemaatin Propaganda Aralar565
Garip Bir Kaset Olay..566Gncel ttihat ve Terakki.569
Bu Blm Niye Yazdm?...................................................569
Cemaati Ynetenlere..573
Bugn Yaananlar Nasl Yorumlamal?..............................575
Btn Kurumlar ve Kiiler Kof mu?....................................578
Kanunsuz Dinlemeler578
Devleti Kim Ynetiyor?.......................................................579
Ne Yaplabilir?....................................................................580Ankara Emniyet Mdrnn Tutuklanmas ..586
Dizin.............................................................. ..................589
HANEF AVCI
1956 ylnda Kahramanmara'n Pazarck ilesinin Karab ykl
kynde dnyaya gelen Hanef Avc, renim yaamna doduu
kydeki Kara bykl lkokulunda balad. Ortaokulu Gaziantep'tekiKaryaka Ortaokulunda, liseyi ise Ankara'daki Polis Kolejinde
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
6/573
bitirdi. Ardndan Polis Enstitsnde eitimine devam etti ve
bilahare Ankara niversitesi Hukuk Fakltesi'nden 1980 ylnda
mezun oldu.
Polis Akademisinden mezun olduu 1976 ylndan 1984 ylma
kadar Mersin ili Glnar ve Mut ile Emniyet Komiserlii ve Mersin
Terrle Mcadele ubesinde grev yapt. 1984 ylnda
Gneydou'da artan terr olaylar sonras Diyarbakr stihbarat
ubesine atand. Burada 8 yla yakn grev yaptktan sonra 1992
ylnda stanbul stihbarat ube Mdrl grevine atand. 1996
ylndaki terfisi sonras stihbarat Daire Bakan Yardmcl
grevini yrtt. Susurluk olaylar sonras TBMM Aratrma
Komisyonunda Terrle Mcadele ad altnda gvenlik kuvvetleri
ierisinde eteler oluturulduunu ifade etmesi hakknda davalar
ald. Tahkikatlara urad. Basna yapt aklamalar zerine
aa alnd. Devletin gizli bilgilerini temin etmek ve aklamak
sularndan Ankara Devlet Gvenlik Mahkemesince tutukland 10
gn hapis yatt. Ardndan berat etti idare mahkemesi karar ile
grevine dnd.
2003 ylna kadar geri hizmetlerde altktan sonra 2003ylnda Emniyet Genel Mdrl Kaaklk ve Organize Sularla
Mcadele Daire Bakanlna atand. Burada yapt yolsuzluk
operasyonlar hoa gitmeyince 2005 ylnda geici olarak, 2006
ylnda ise asaleten Edirne l Emniyet Mdrlne getirildi.
Edirne Kapkule hudut kapsnda polis ve gmrkleri rvet
alrken gizli kameraya kayt ederek mahkum olmalarn salad.
18 Haziran 2009 tarihinde Resm Gazete'de yaymlanan ortakkararname ile Eskiehir l Emniyet Mdrl'ne atand. Hlen
Birinci Snf Emniyet Mdr olarak Eskiehir l Emniyet
Mdrl grevini srdrmekte olan Hanefi Avc, 2006 ylnda
TASAM'm Stratejik Vizyon Sahibi Brokrat dl'n kazanmtr.
Avc, Emniyette teknik-elektronik istihbaratn kurucusu olarak
bilinmektedir.
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
7/573
1. Blm
DEVLET
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
8/573
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
9/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
Neden Yazyorum?
Neden yazyorum? Yazmak iin kimsenin bir sebebi olmamal.
Okumak dnyada elzem olduu halde, okumayan lkemde
yazmann sebebi aranyor, aryoruz. nsan kendine de soruyor:Neden yazyorum? Neden yazmalym?
Herkesin, brakn kolayca, bin bir abayla dahi gelemeyecei bir
noktadaym. Saysn bilemediim kadar ok olay ierisinde yer
aldm, ok ey yaptm; ama yaptklarmn bir ksmn yktm ve
tamamnn yklmas gerektiine inanyorum. Bu kitapla bir ksmn
daha ykmaya alacam. Kendimce sa grle, baz deerlerle,
belirli bir vatan, millet, lke ahlak anlayn kapsayan inanlarlabydm. Daha ycesine zenerek yaadm ama geen zamanda,
yaayarak grdm olaylar sonrasnda bu yce deerlerin bir
ksmn sorgulamaya baladm. Bunlardan yalnz biri veya bir ksm
bile yazmam iin yeterliydi.
Ka yandaym? Yatan kast ne? Eer kastedilen doumdan
itibaren geen zaman ise nfus kadmda yazan tarihe gre 54
yandaym; biyolojik olarak salm veya hissettiim se 35-40;
duygu dnyamda yaadm ve grdm olaylar, aldm dersler,
ektiim aclar ise o zaman kendimi 100-150 yanda hissediyorum.
Hibir polis benim kadar deiik olay yaamamtr. lkenin en
gneyinden en dousuna, oradan en batsna kadar her yerinde
grev yaptm. 12 Eyll ncesi sa-sol atmalarnn lkeyi i sava
aamasna getirdii olaylardan, 1984 sonras PKK'nn yaratt
Gneydou katliamlarna; 19901 yllarn banda yeniden hz
kazanan (bata stanbul olmak zere) byk illerimizdeki
suikastlara; siyaset ve terr olaylarna kadar tm ideolojik
atmalarn soruturulmas safhasnda yer aldm.
Byk hayali ihracat ebekelerinden, byk banka dolan-
drclklarna; ihalelere fesat kartrma olaylarndan, uluslararas
uyuturucu ebekelerinin soruturulmasna kadar ok geni bir
krirninal yelpazede altm. Bu grevler esnasnda sokakta adam da
kovaladm, daire bakan olarak lke genelinde ve hatta uluslararas
alanda polis tekilatlar ve kurulularyla ibirlii iinde planlama da
9
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
10/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
yaptm, m operasyon icrasnda da bulundum. Sulu grdm
kiilerle fiziken ve ruhen mcadele etmekten, silahl atmaya; en
teknik cihaz ve sistemlerle onlarn karlarna kmaya kadar her
sahada ve her trl polisiye olayda yer aldm.Sonra bir anda polislikten, devletin gvenlik gc olmaktan,
yani avclktan sistemin istemedii, yanl bulduu bir hedef, bir av
konumuna dtm.
Bunlar da gerek manada kendimi 100-150 yanda hissetmeme
neden oldu.
Yaadklarmdan dolay, sanki yksek bir tepeden kendi sa-
hamda tm dnyay seyreder gibiyim. Kendimi, herkesin geecei
yollardan oktan gemi biri gibi hissediyorum. u tepenin
arkasnda bulunanlar biraz sonra kardan gelecek olanlara tuzak
kurmular, eyvah yine kan dkecekler, biri bunlar uyarsa... Ben,
"Ey tuzak kuranlar demez, yapmayn, dmanlk byk hata, bu
tuzaa kendiniz deceksiniz, yapmayn, etmeyin!" demek istiyorum.
Bulunduum noktaya nasl geldim? Bu mucizeden te bir eydi.
Ne mucizeyle ne de benim alma ve gayretimle olacak ey deildi;
ne akll ne de cesur olmam yeterliydi. Belki mistike dnlnce,
akl st bir irade buraya gelmemi istedi.
Bu noktaya geliim fiziki bir mcadeleyle olsayd, derin va-
dilerden gemi, almas imknsz dalar am, masallardaki
ejderhalarla kavga etmi, hi kimsenin bilmedii tehlikelerle
boumu olmak gerekirdi. Fiziki tehlikeleri gemek, kavga etmek
zor eylerdi ama bunlar gerekletirmek mmknd; oysa insann
kendi ruh dnyasndaki kavgas, kendi iindeki tehlikeli yolculuu
ok daha zor, ok daha amansz mcadele gerektiriyordu. Daha
nemlisi sadece kavgayla ve aklla da zihinde ve kiilikte baz eyleri
amak mmkn olamyordu, tm bunlar yeterli deildi. te ve dta
milyonlarca, milyarlarca tesadfn art arda, sistemli, dzenli bir
biimde etrafmda meydana gelmesi ve tm ruhumu, benliimi
etkileyerek beni bulunduum yere itmi olmas gerekirdi.
Mademki herkesin kolayca gelemedii bu yere, mucize st birekilde savrulmutum, olan ve olacak birok olayn perde arkasn
10
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
11/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ok az da olsa grebiliyordum. O zaman arkadan gelenlere
syleyecek szm olmalyd; yaadklarm, yollardaki tehlikeleri,
kendilerine kurulan tuzaklar anlatmam ve bunlardan kurtulma
yollarn, bildiklerimi sylemem gerekiyordu.Grev uruna tm yaptklarmn doru olduu fikrini zihnimde
yktm. Bir zamanlar yok etmeye btn gayretimle altm tm
dmanlarmn, silaha ve iddete sarlmayan hallerini imdi elzem
gryorum. Onlar silaha ve iddete itenin de aslnda doru
olduunu zannettiim deerler olduunu anladm. Bu yle byk bir
eydir ki; ne daa, ne tepeye benzer. Ruh dnyasnda bu kadar
byk bir deiime dayanmak mmkn mdr? Karanlktan
aydnla, souktan scaa, inanszlktan inanmaya gidi gibi;
birbirinin zddna dnerek ncekinin tam tersine yol almak o kadar
zor ki... Szlerle tarif etmek, yaamadan anlamak mmkn deil.
Hayatm boyunca, yapmam gereken iin gerei ne ise onu
yapmaya altm. Ne para, ne makam, ne de baka bir menfaat,
hibir zaman eylemlerime etken olmad. Yaptm iin yaplmasnn
gereklilii nem tayordu. Btn enerjimle, gayretimle, aklmla,
yaptm ie kilitleniyordum. Ne zel hayatm, ne elencem ve
merakm, ne istirahatim vard. Sabah uyannca ie balar,
yorulunca uyur, uyannca tekrar hedefime ynelirdim. Bir dervi
edas, bir ideal tutkusu, bir i sevdasyd benimki. Her i tehlike, her
i riskti ayn zamanda.
Dnyada herkesin hayran olduu, hakknda iirler yazlan,
aklarnn her tepesi iin ayr eser verdii stanbul'da drt koca yl
alm; her trl lks yaam salayacak imkn ve konu-
Hali'te Yaayan Simonlar _._...........................................___.............
ma sahip olmama ramen bir defa bile ne stiklal Caddesi'nde ne
Badat Caddesi'nde gezmedim. Bir defa bir gazinoya gitmedim,
resmi mecburi yemeklerin haricinde bir defa bile lks deil, sradan
bir restorana gidip yemek yemedim, bir arkadam yemee
gtrmedim. varken, lke tehlikedeyken, yemee gidilir mi?Hayatm boyunca hi 20 gn izin kullanmadm, hi kampa veya tatil
anlay ile bir yere gitmedim. Gitmeyi de uygun grmez, gidenlere
11
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
12/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ise grevden kayorlar diye kzardm. Bu konudaki en byk
lksm restoranlardan paket servis olarak acl, baharatl yemekler
getirtip, bu yemekleri ubenin makam odasnda alma
arkadalarmla birlikte yemekti. Arkadalarm beni, yanma geleneyemek smarlarken olsa olsa: "Tostun neli olsun?" diye soran; ube
aycsnn yapt tosttan baka bir eye zaman ayramayan biri
olarak tanmlyorlard. Byle bir anlay, alma ve inan nasl
olabilirdi? Ama en mtevaz haliyle benim gereim buydu. imde
kaynayan i ve alma istei ise bundan te bir eydi.
Bu kadar alma ve gayret sonucunda elde ettiim tecrbeyle
olaanst eserler ortaya kmt. Daha iyisini, daha stnn,
daha sihirlisini yapmak gerekiyordu; bir ncekinden elde edilen
bilgiler daha stnn yaplmasn salyordu ama ben gerek
manada yaptklarmz asla yeterli grmyordum. Kardmz
frsatlara, bo geen zamana ve karmzdaki glerin
gerekletirdii en kk bir olaya bile nasl geit verdiimize
hayflanarak yaptklarmz yetersiz buluyordum. Daha ok
almalydk, daha ok gayret etmeliydik...
Herkesin beendii, hayran olduu teknik ve elektronik aralar
ortaya kyordu. Daha iyisi, daha stn derken sonunda
yaptmzn ne demek olduunu, deerini, ancak kendimiz anla-
yacak hale gelmitik. Sihirli teknolojiler, sihirli zmler o kadar
olaanstyd ki anlatmak ve anlamak iin kendimizden baka
kimseyi bulamaz olmutuk. Bu hal aslnda korkun bir teknoloji
tapcl haline gelmiti. Sulular bulup ortaya karan, yeni
tasarladmz sistemler ok deerliydi, uruna her ey yaplmalyd.
Aslnda bunlar bu lke iin gecikmi aralard ve bunlara ynelik
almalar snrlayc hibir l kabul etmiyorduk.
Sonunda, aslnda sonunda deil daha banda, abalarm meyve
vermiti, isteim olmu, mucize gereklemiti. Anlattklarm
anlayacak, ana planm kurduum kafamdaki sistemin ileyiinde
bana gerekli teknolojiyi salayacak insanla karlamtm. Sistem
kurulmu, az sayda personel ve tehizatla tm illegal yaplarla
mcadele edilir hale gelinmiti. nanlmazlar yaplabiliyordu artk,
12
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
13/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
her ey ilim, akl ve teknolojiyle oluyordu. O gne kadar yaplanlara
bakldnda, mucize tesi eylerin gerekletii grlebiliyordu
llegal rgtler, casusluk ebekelerine ta kartacak gizli
yntemler ve yollar kullanyorlard. Ama ne yaparlarsa yapsnlarolmuyordu. Onlar, ad san hi bilinmeyen en gizli elemanlarn
gnderiyor, biz onlar ksa srede tespit edip etkisiz hale
getiriyorduk. Yurtdnda ileri yneten Dev - Sol lideri Dursun
Karat a, ald her tedbire ramen gnderdii en gizli adamlar rm
hibir eylem yapamadan en ksa srede yakalandn grdnde,;iAlnnza Dev-Sol yazsak, polis sizi bu srede bulamaz, sz nasl
yakalanyorsunuz?" diyordu. Gerek de byleydi. Eer alnlarna
krmz yazyla Dev Sol militan, terrist yazsalar o kadar kolay
bulamazdk onlar. Ama en gizli rgt mensubu ne kadar yeraltnda
kalsa da ksa srede yakalanyordu, artk meydan herkesin
kullanabilecei kadar bo deildi.
Tm illegal yaplarla yllarca mcadele ettik. Daha eylemelerine
balamadan, en gizli sakl hcrelerinde onlar tek tek yakaladk. Asl
nemli olan, eylemcileri sadece teknik sistem ve ak stnlyle
yenmek deildi. in kkenine inmek gerekti. nsanlar neden bu yola
girer, hayatlarn, varlklarn, geleceklerini neden tehlikeye atard?
Ne yapmak istiyorlard, bunlar deli miydi, bu kadar nemli olan
sebepleri neydi diye sorgulamaya baladm.
Yllar yllar kovalad, olaylar olaylar... Bir sre sonra, toplumsal
yaam iin yllarca dman grdm grup, dnce ve rgtlerin
aslnda salkl bir demokrasinin olmazsa olmaz olduklarn;
modern bir toplum iin asl tehlikenin, bunlarn aksine her
muhalefeti yok etmeye odaklanm olan benim savunduum deerler
olduunu anladm. Bunun acsn derinden yaadm. Bu adan
eskiden savunduum tm dnceleri dman grmek tarif edilmez
bir duyguydu.
Gemi yllardaki anlayma gre, btn radikal muhalefeti yok
etmeli ve bunu yapacak sistemi kurmalydm. Meslee yeni
baladm Mersin'de grev yaptm yllarda, benim iin sistemin ve
rejimin muhalifi olan; devleti, orduyu ve polisi eletiren herkes kt
13
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
14/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
niyetli, hain ve ajand. Tm solcular Rus ajan ve vatan haini idi,
onlara en ar ceza verilmeliydi. Ama duygu dnyamdaki byk
deiimlerin olduu, anlatlamaz eylerin ruhuma arpt o ileli
gnlerim ve biraz da karmda olan insanlarla temasm sonucunda,onlarn inanlar uruna katlandklar kiisel fedakrlklarn
grerek demokratik muhalefeti ho grmeyi renmitim. Bununla
birlikte radikal olan, hele eline silah alan ve iddet kullanan herkes,
her rgt mutlaka durdurulmal, yok edilmeliydi.
Sonunda tapacak kadar balandm, yaratlmas uruna bu
kadar gayret gsterdiim, her eyimi verdiim deerlerin yklmas
iin gayret gsterdim, yklmasn istedim. Bu kadar byk bir
deiim, bu kadar byk bir dnm mmkn myd? Yaamn
gayesi vatan, millet, bayrak, lke, Allah, din, ahlak, kanunlar deil
miydi? Bunlar o kadar nemliydi ki urunda binlerce insan lmt,
gerekirse daha binlercesi lmeliydi. Asla bu kutsal deerler ihlal
edilmemeli, hi kimse bu deerleri kirletmemeli, bunlara kar
gelenler bertaraf edilmeliydi. Bugn hl bu dnceleri
savunanlardan o zaman bir tek farkla ayrlyordum; ben her eyin
meru, aleni ve herkesin huzurunda olmas gerektiini
dnyordum; Susurlukularn yapt gibi gizli, kaak deil. Sa
dnce lkenin iyilii, gzellii ve tm yce deerler iin vard; sol
dnce ise komnizm, inanszlk, SSCB demekti; mutlaka yok
edilmeliydi. Devleti eletirene mani olunmal, durdurulmalyd.
Ecevit nasl sol, ortann solu diyerek, binlerce ehit verilerek
kurulan bu devleti eletirebilirdi? Nasl Sovyetlerin rengine benzer
sol, sosyalist anlay savunabilirdi, buna niye msaade ediliyordu?
Yllar, yllar sonra u sonuca vardm; nsanlarn eylemlerini
kafalarndaki fikirleri; fikirlerini ise inan ve dnce sistemleri,
dolaysyla dogmatik olarak kutsal kabul ettikleri ve hayatlarnn
anlam olan ve urunda lm gz aldklar yce deerler
belirliyorsa; bu lkede bunca olumsuzluk varsa ve yllardan beri
devam ediyorsa, her ey kt ve yanl ise, bunun sebebi ufak tefek
eyler ve kiilerin hatas olamazd. Hata, tm eylemlerimiziynlendiren, anlamlandran fikir ve dnce sistemimizin kayna
14
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
15/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
olan dogmatik inanlarmz ve kutsallarmzdayd. Yani bizim
ycelttiimiz, uruna her eyi feda ettiimiz, canmzdan ok
sevdiimiz, varlmzn sebebi, kendimiz olmamz salayan, bizi
bakasndan farkl klan, bize ruh veren, baka rk ve milletolmamz salayan deerlerde sorun vard. Yoksa bunca hata, bunca
anormallik niye olsundu ki?
te bu en byk deerleri eletirmek, bunca yl inandmz, bizi
biz yapan eylere yanl demek hi kolay deildi. Ruhsuz insan
olmak, motorsuz ara olmak gibi bir eydi. Trk milliyetiliinin,
Trk gelenek ve ahlak anlaynn, kanunlarmzn, hatta dinin, bu
lkedeki uygulan biimi yanlt; en azndan zamana ve artlara
uygun deildi. Yoksa lkemiz bu halde olur muydu, dnya ile
yarta bu kadar geri kalr myd? Terr 40 yldr devam eder miydi?
Bu kadar yolsuzluun lkede kabul grmesi, kimsenin bunlardan
rahatsz olmamas, hatta yaplanlar olaan bulmas mmkn
myd?
Bata fark edemesem de yaadm her olaydan bir emare alarak
32 yln sonunda; ok samimi olarak inandm, hibir karlk
baklemeksizin uruna gece gndz altm, varlk sebebi
grdm deerlerin, ihtiyaca cevap vermediini, hatta tm
sorunlarmzn kayna olduunu anladm. Bu gerei
kabullenememenin, kendime bile itiraf edememenin, ldrc
tesirini yaadm.
Yanl ayklayp doruyu bulmak istiyorum. Hibir nyarg
tamadan, neyin yanl neyin doru olduunu sylemeden; yanlla
doruyu bulmann yntemini, bunu anlamann eklim sunmak
istiyorum. Bir l, bir terazi olacak; yanlla doruyu anlamaya
yarayacak mikyaslar, deerler, fikri teraziler yaratmak istiyorum.
32 yllk meslek hayatmn her olay, her konusu bir kitaba, bir
filme konu olacakken, tm yaadklarm ve hayatm bir kitaba
sdrmam mmkn deil. Bu nedenle iddialarmn ispat, vardm
neticelerin anlalmas ve dz fikirlerin hazmedilebilir kaplarda
sunulmas iin sadece beni etkileyen, fikir dnyam deitiren,
15
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
16/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
yukardaki ereve ile snrl konularda yaadklarm ksaca anlatp
vardm neticeleri zetleyeceim.
Simonnanlar ve idealleri uruna alan, bu uurda fedakrlk
gsteren, her eylerini brakp illegal rgt mensubu olan insanlara
eskiden beri ar sayg duyardm. Bu insanlara kar mcadele
veriyor, ama ayn zamanda onlarn ok idealist olduklarn, bir inan
uruna almalarnn, fedakrlklarnn ok deerli olduunu ve bu
ilere byk oranda kendi zgr iradeleri ile girdiklerini dnerek
onlara sayg duyuyordum. Baka insanlara zarar vermeden, doru
bir ama, fikir ve ideal uruna bu kadar fedakrlk yapabilme, byle
bir anlay benimseyen siyasi veya sosyal yapnn ierisinde
bulunma, byle insanlarla dost ve arkada olma zlemimi hep
tadm. llegal rgt mensuplar kadar deil ama onlarn onda,
hatta yzde biri kadar idealist arkadalar bulduumu zannettiim
her kadrodan ayrldktan sonra, arkadalarmn makam ve mevki
gibi basit karlar uruna birbirlerini krdklarn, kutuplatklarm
grnce zldm, galiba normal artlarda byle bir ortam ya-
kalamak mmkn olmuyor.
Benim zendiim illegal rgt mensuplarnn eylem ve faa-
liyetleri deil, dnyann maddi nimetlerini bir kenara iterek bir fikir-
ideal uruna yaptklar fedakrlklard. Hatta zenerek, onlarn
yerinde olmay bile dnmmdr. Hayatn asl manasnn, varlk
sebebimizin, manevi varlmz olan fikir ve dncelerimiz
dorultusunda almak, bu uurda mcadele etmek olduunu,
insanlarn inanlar uruna lrken bile maddi zenginlik iin
yaayanlardan daha mutlu olduklarn dnmmdr.
Ne de olsa evremde grdm devlet memurlar be kuru
rvet almak iin haksz ve hukuksuz davranlara giriip
vicdanlarn satarken; her eyi para iin yapan ama kendilerini
vatansever olarak tantan mafya mensubu organize suc ebekeleri
birka kuru iin namuslarn ayaklar altna alarak cana kypinsanlara eziyet ederken; lkenin ve benim dmanm olduklarn
16
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
17/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
dnerek kar olduum illegal rgt mensuplar kendi idealleri
uruna her fedakrl yapyordu. Banka soyuyor ama be
kuruunu almak akllarna gelmiyordu. Bizimkiler aleyhte yalan
yanl hikyeler uydurarak birbirini ispiyonlarken, onlar yakalanyorama arkadalarn ele vermemek iin her tr l zorlua
katlanyorlard. Bu ve benzeri karlatrmalar, inan ve ideallerini
hibir zaman kabul etmemekle beraber, iimde illegal rgt
mensuplarna kar hayranlk uyandryordu.
Ancak yaadm bir olay, o alemin, o dnyann da grnd
kadar idealist olmadn, bu insanlarn zgr iradeleriyle her trl
yanla deil yalnzca onlara hedef gsterilen belli ktlk ve
yanllklara kar olduklarn anlamam salad. Bu insanlarn
kendi inan ve idealleri yannda kendilerine srekli empoze edilen
propagandalar doru zannederek, bu uurda mcadele ettiklerini,
asl gereklerin farknda olmadklarn grdm. Dolaysyla bu tip
insanlar idealize etmemin yanlln grmem, belki de onlara olan
saygmn azalmasna sebep oldu,
Diyarbakr'da grev yaptm dnemde (1984-1992) PKK'nm
ehir hcreleri, ehir faaliyetleri yeni yeni artmaya balamt. PKK
merkezi, krsal alana destek klmas amacyla, devletin krsaldaki
askeri basknn hafifletilmesi iin, ehir eylemlerinin balatlmas
talimatn vermiti.
Bylece PKK'nm ehirdeki faaliyetlerini izlemeye ve krsal sa-
hada faaliyet gsteren militanlar tespit edip yakalamaya ynelik
almalarmz balad. Ksa srede Halide kod adl eski bir kadn
militann Diyarbakr blgesini rgtlemek ve buralar organize etmek
zere grevlendirildiini tespit etmitik. Bir mddet sonra, gemi
dnemde faaliyet gstermi ve PKK mensuplarm iyi tanyan insanlar
sayesinde, Halide'nin gerek kimliinin tm aile yeleri PKK taraftar
olan, 1.975 ylndan beri PKK saflarnda faaliyet gsteren, 1980
dnemi ncesi militanlarndan Gler elik olduunu tespit ettik.
Elazl olan elik ailesinin hemen hemen tm fertleri gemi
yllardan beri rgt iinde faaliyet gstermi, rgte nemli desteklervermiti. Ailenin 3-4 ferdi, 12 Eyll dnemi ncesinden beri rgtn
17
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
18/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ileri kadrolarnda yer almt. te Gler de rgtn eski
kadrosundand ve uzun sre cezaevinde yatm, cezaevinden
ktktan sonra rgt kampna, Beka'ya gitmi, burada uzun sre
kaldktan sonra gruplar tekrar rgtlemek zere Trkiye'yegnderilmiti. Biz Glerin faaliyetlerini takip ediyor, onun iliki ve
irtibatlarn biliyor, ancak olayn olgunlamas, rgtn tm
hcrelerinin ortaya kmas iin bekliyorduk. Bu arada nemli bir
gelime oldu. Umulmadk bir ekilde krsal alanda bir kuryenin
varln tespit ettik. Kuryenin mektuplarn ele geirdiimizde, bahar
atlm dolaysyla Lbnan-Bekarlaki kamplarda bulunan PKK
militanlarnn blgelerine gnderilmek zere snrdan getiklerini, bu
arada Diyarbakr-Elaz civarnda faaliyet gstermek zere
gnderilen bir grup militann Mardin blgesinde atmaya girmesi
zerine grubun ikiye blndn, yurtdndan gelmi olan lider
kadrodaki bir grup militann Mardin'de skp Diyarbakr-Gen bl-
gesine geemediklerini rendik. Blgeye geebilmek iin kuryelerle
haber gndererek kendilerini alabilecek bir klavuz-kurye sisteminin
kurulmasn istiyorlard.
Bu gruplarla bulumak zere Diyarbakr merkeze gelen kuryeyi
yakaladk. zerindeki gizli nottan, Mardin krsalnda kendi
gruplarndan kopan ve yolu bulamadklar iin daa gelemeyen iki
militann Diyarbakr ehir merkezinde olduunu anladk ve kuryenin
yerine geirdiimiz eski bir itirafy bulumaya gnderdik. Gelen
kiilerin durumundan nemli kiiler olduunun anlalmasyla da
yakalamay gerekletirdik. Mardin krsaldan kopmu iki nemli
militan Diyarbakr merkezde yakaladk.
lgin bir durum ortaya kmt. Daha nce yakaladmz baka
militanlarn ifadelerinden ve onlardan ele geirdiimiz
dokmanlardan anlald zere, yakaladmz militanlardan biri
Beka kampnda kamp komutanlnn yan sra, kampta su ileyen
kiilerin yargland, kendi deyimleriyle "devrim mahkemelerinin"
bakanln da yapan, Simon kod adl biriydi. Sirnon'un gerek ad
Ylmaz elik'ti. Yani Diyarbakr ehir rgtnn lideri olan Gler
elik'in erkek kardei. Avrupa'da uzun sre kalm, orada faaliyet
18
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
19/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
gstermi, bir ara rgt tarafndan Gney Afrika'ya bile
gnderilmiti. Avrupa'dan Beka kampna gelmi, kampta uzun sre
bulunmu, bu dnem ierisinde de devrim mahkemesi bakanl
yapmt.Aslnda PKK kamplarndaki militanlarn kamp hayat, yaam
tarzlar, yetitirilme biimi, orada nelerin su olduu gibi konular
bal bana bir kitaba, belki de birden fazla kitaba konu olacak
nitelikte ve orijinalliktedir. Eer bir gn biri, hele de orada yaayan
biri kp o gnk kamp hayatn, o ortam, kurallar, orada su ve
cezann ne olduunu, sistemin nasl altn yazarsa, ben veya
benim gibi oradaki hayat biraz bilen birka kii dnda kimsenin
okuduklarna inanacan zannetmiyorum. Bu kamplar tarif
edilemez, orann bu dnyada olduuna ve orada yaananlarn
gerekten yaanm olduuna inanmak mmkn deil.
Zaten PKK gerei buradadr, bizim grdmz
savaan, pusu kurup katliam yapan, inanlmaz olaylarn
faili militanlar bu gerein bize yansyan neticeleridir.
Asl gerek, asl anlalmas gereken ise o kamptaki
insan, hava, yaam, eitim, deerler sistemi, yani o
kampn kendisidir. Oras insan ruhunun ve kiiliinin
deitirilmesi konusunda Dr. Mora 'nun Adas adl
kitapta anlatlanlarn on kat orannda, netice elde etmi
gerek bir psikoloji laboratuvardr. Oras dehet bir
yerdir, oray anlamak yle kolay deildir.
PKK kamplarnda bulunan militanlar inanlmaz bir
ynlendirmeye tbi tutuluyor ve inanlmaz bir inan
keskinlii iinde yetitiriliyorlard. Orada rgtn istei
dndaki en ufak bir faaliyet ciddi su olarak yarglanp
deerlendiriliyordu. Kampta bulunan bir militan, eer,
"Ben bir yl nce stanbul'da yle gezmitim, kz
arkadamla beraber deniz kenarnda dolamtm...."
eklinde konuursa, en haffyle bu kiinin cezas idamd.
Militanlarn kafasn, kartrarak onlar devrimcilikten vesavatan soutmak gibi bir sula yarglanyorlard. Bu
19
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
20/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
sz syleyen, dnyann en adi yarat gibi oradaki
topluluk tarafndan dlanr, horlanr ve tecrit edilirdi.
Hatta bu tr sular iin o zamanlar PKK liderinin
tanmlad bir ad vard: objektif ajanlk; burada TrkiyeCumhuriyeti devletine ajanlk yaparak bilgi vermemekle
birlikte kiinin rgte verdii zarar ayn dzeydedir.
Dolaysyla bu kiiler ajan olmasalar da gerek bir ajan
rol oynadndan, onlarn yaptna objektif ajanlk
deniyordu.
Yzlerce insann bu sulardan kuruna
dizildii, bir realitedir. Eer bir gn PKK'nn
Bekaa Vadisi' sun Korkmaz Akademisi ismini
verdii gerilla kam] kazlrsa, rgt tarafndan
kuruna dizilmi yzlerce daha fazla sayda
PKK militannn kemikleri kanlad
xisehirAlmanlarn, 1984-1986 yllarnda Almanya'da PKK ya ynelik yapt operasyonda rgtle ilgili ok nemli belgelerin yannda
Bekaada yarglanan ve sulu bulunan militanlarn zlgt eliindeki
sevin gsterilerinin, halaylarla gerekletirilen ve seyredenlerin
kann donduran infaz grntlerinin bulunduunu biliyorum.
te orada bu tr sular ileyen, PKK izgisine uymayan insanlar
platform denen ve kamptaki tm militanlarn bulunduu topluluk
nne karlyor, orada bir mahkeme kuruluyor, mahkeme
yarglamaya balad zaman, kampta bulunan herkesten bu kii
hakknda sulamalar isteniyordu. Herkes ayaa kalkarak bu kiinin
sularn sayyor, onun hakknda iddialarda bulunuyordu. Tabii bu
yle bir yart ki eer bir kii platforma karlp yarglanmaya
balanmsa, bu kiiye ne kadar byk sular isnat edebilirse o
kadar iyi olaca dnlerek herkes yarglanan kiinin sularn
20
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
21/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
saymakta birbiriyle yana giriyordu, te bu mahkemenin bir dnem
bakanln yapan kii, Sirnor kod adyla bilinen ve bizim kimliini
zdmz Ylmaz elik'ti. Bu kii, orada bulunduu dnemde,
birok kiinin yarglanmas srasnda mahkeme bakanl yapm,birok kii idam edilmi veya verilen idam kararlar bilahare rgt
tarafndan yumuatlarak uygulanmt.
Bu yarglamalar, o tarihlerde fiilen kampta bulunmu, daha
sonra gelip teslim olan insanlardan ok dinlemitim. Ayrca
yakalanan kiilerin zerinden kan dokmanlardan bu mahkemeler
hakknda epeyce bilgi sahibi olmutuk.
Ylmaz elik'in kampta komutanlk yapt dnemde, kz kardei
Gler elik de kampta bulunmu ve bir dnem mahkeme tarafndan
yarglanmt. Gler'e isnat edilen su ise "baygn baygn bakmak
suretiyle erkek kadrolarn kafasn kartrmak, devrimcilikten
soutmakt." Bundan dolay Gler elik idama mahkum olmutu,
ama sonra calan tarafndan galiba partinin kurulu yldnm
nedeniyle affedilip tekrar grevlere gnderilmiti.
te biz bu olaydan ayrntlaryla haberdardk. Takip ettiimiz
ehir faaliyetlerinde Gler elik'in ekibi her gn biraz daha
geniliyordu, daha fazla bymeden bu operasyonu balatmaya
karar verdik.
Planmz yaptk Gler elik ve onunla irtibatl olan kiileri
gzaltna aldk. Tahkikat yaparken bu iki kardei de zaman zaman
bir araya getirdik ve orada, kafama taklan nemli bir eyi Ylmaz a
sormak istedim
Ylmaz elik ilk atmada rgtten kopmutu ama aslnda
(bana gre inanc gerei) rgt ideolojisi gerei tekrar rgte katl-
mak ve savamak istiyordu, inanlyd. Ona dedim ki: "Yakalan
maydn tekrar krsala kp savaa katlacaktn. Eminim ki dada
lebileceim tahmin ediyorsun. Kendi inanlarn dorultusunda bu
blgedeki insanlarn haklarn, zgrlklerini kendince savunmak ve
onlara ynelik haksz olarak nitelediin uygulamalara kar durmak
adna buraya geliyorsun. Burada samimi olarak savaacaksn, bu
konuda samimiyetinden asla phem de yok. doru bildiin iin
21
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
22/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
yapyorsun. Kampta bulunduunuz dnemde kamp komutan olarak
sen olay en iyi bilen insansn. Gler elik senin kardein. Karde
olmay da bir kenara brakrsan, iyi bir yoldalk ilikisi ierisinde,
hem rgt mensubu olarak hem de kardei olarak devrimciliini okeskiden beri biliyorsun. Gler gerekten kampta isnat edilen suu
ilemi miydi?"
"Kesinlikle Gler elik yle bir su ilememiti, asla byle bir
tavr yoktu. Ben bunu kardeim olduu iin deil yoldalna
inandm iin sylyorum." dedi. nsanlar kabullenmek te
zorlanabilirler ama illegal rgtlerde akrabalk, arkadalk, dostluk,
hatta annc-babalk gibi insanlar arasndaki yaknlk balan feodal
iliki olarak tanmlanr. Bu tr ilikilere deer vermek, iyi
karlanmaz ve aalanr. Bunun yerine rgtlerde ayn inanca
sahip olmak, yoldalk ve devrimcilik yeni bir ya -kmlk ba olarak
kabul edilir. Zaten rgtler insanlann deer yarglarn bu kadar
deitirerek insanlarda yeni bir kiilik ve yeni bir deerler sistemi
yarattklar iin onlara istedikleri ekilde hkmedebilir, aksi takdirde
kiiler bu deerleri benimseyip kiilik dnmne uramadan
eylemleri gerekletiremez.
"Peki o zaman sen kardein, daha ilerisinde heval/yolda olarak
bildiin Gler elik'in bir rgt mensubu olarak bu suu
ilemediine inandn halde neden mahkeme bakam olarak orada
ak bir tavr koyup kardeini veya hevalini savunmadn. dama
mahkum edildii halde buna kar koymadn. Halbuki tanmadn
insanlarn hakkn korumak iin atmay, lmeyi ve ldrmeyi gze
alyorsun, burada gvenlik kuvvetleriyle, askerle, polisle hi
tereddtsz atyorsun. Ama baka bir noktada hakl bildiin bir
kiinin hakkn korumak, bir hakszla kar durmak iin en ufak
bir tavr gsteremiyorsun. Eer insanlar hak. hukuk, adalet ve
eitlik gibi deerler uruna, doru bildikleri inanlar ve idealleri
uruna fedakarlk yapyor, atyor ve lyor ise senin de orada
haklnn yannda tavrn gstermen gerekirdi. Demek ki senin hakk
hukuku savunma noktasndaki tavrn her zaman ayn deil; sanargtn empoze ettii konulardaki hakszlklara kar savayorsun,
22
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
23/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ama baka bir noktada, baka bir hakszla kar duramyorsun,''
dediimde verdii cevap beni tatmin etmemiti.
te o zamana kadar devrimcilerin inan ve idealleri uruna
savaan insanlar olduu ynnde kafamda kurduum imaj veonlara duyduum sayg ykld. Demek ki onlarn gerek bir dorusu
yoktu; gerek idealler ve inanlar uruna savamyorlard. Onlara
empoze edilmi, belki de binlerce kez tekrar edilerek beyinlerine
ilenmi rgt gerekleri uruna savayorlard; bu gerekler uruna
fedakarlk yapp, lm gze alyorlar bunun dndaki hakszlklara
ses karmyorlard.
Sac-solcu, laik-anti laik, demokrat-darbeci. A veya B partisigibi kamplara ayrldmzda hep kendi tarafmz hakl, kar taraf
yanlt; kar durma cesaretimiz, yalnzca grubumuzun kar
olduu kii ve fikirlere ynelikti.
Sonra kendimize baktm, biz de yle deil miydik? Kendi tekilat
mensuplarmzn sularn gizlemeye alyorduk ama vatandan
iledii sulara en ufak hogrde bulunmuyorduk. Vatandaa kt
muamele eden, darp ve ikence eden, grevini ktye kullanan,
rvet yiyen meslektalarmz yakalayp sularn ortaya karmak
konusunda ne kadar gayretliydik?
Susurluk da bu anlayn daha byk apta bir tezahr deil
miydi? l, su ileyen herkesin yarglanmas ve ihlal ettii kural
iin yasalar erevesinde gerekli ceza ile cezalan-drlmasryd. Oysa
adam ldrenler, yaralayanlar eer sradan insanlarsa veya bir
rgt, mensubu ise bu kural iletiliyordu, bunun dnda devlet
grevlileri baz kiileri karr, infaz ederse bu kiiler
yakalanmyordu.
Bu durumu birok olayda grmek mmknd.; bizler de her
suu deil, yalnzca bize retilen ve empoze edilen hususlar su
gryor, bizim tarafmzda olan kiilerin kusurlarn su olarak
nitelendirmiyorduk.
Bu duruma, bu tip davranlara "Simonlamak" adn ver-cin.
te bu durumu dndkten sonra kendime sz verdim;
ben Simon gibi olmayacaktm, ben Simonlamayacaktm. Yan...........
23
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
24/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
h kim yaparsa yapsn kar kacaktm; su ileyenler kendi
tarafmdan insanlar, kendi arkadalarm bile olsa veya ne kadar
gl olursa olsun, bedeli ne olursa olsun kar duracaktm...
Aslnda Simonlar her yerde, her rgtte var; insana deer ver-meyen, zgrl, nemsemeyen, itaat kltrnn hkim olduu,
grup menfaati iin itaatin istendii her yerde Simonlar var.
Hali'te Yaayanlar
stanbul'da grev yaptm 1992-1996 yllar arasnda grev
yerim Gayrettepe'deydi, evimiz ise Ataky'de. Her gn akam ge
saatte zellikle saat 23.00 sularnda Gayrettepe'den kp evimize
giderken Hali'ten geiyorduk. Hali o zamanlar inanlmaz kt
kokuyordu, tam olarak lam kokusu duyuluyordu ve ben bu
kokuya dayanamyordum. Arabann btn camlarn kapatyordum.
Koku gelmesin diye burnumu parmaklarmla kapatmama ramen
Hali'ten gelen hafif bir koku bile midemi bulandrmaya yetiyordu.
Hali'ten gemek benim iin bir lmd, daha yaklamadan Ok
Meydanmda burnumu kapatmam gerekiyordu, ta ki tneli
geinceye kadar. Fakat Halic'in etrafnda yaayan insanlara
bakyordum; onlar parklarda geziyor, yemek yiyor, hatta bir ksm
piknik yapyordu, bu kt kokudan sanki hi rahatsz deillerdi. Bu
durum bana ok tuhaf gelmiti. Demek ki, kt bir ortamda
bulunan insanlar bir mddet sonra oraya uyum salayp alyorlar
ve bu ortamn irkinliini gremyorlard. Ne kadar kt ve salksz
bir ortamda bulunulursa bulunulsun bir sre sonra kiinin bnyesi
bu duruma uyum salayarak ktln farkna yaramyordu.
Bir an iin dndm. nsann iinde bulunduu koullara
gsterdii uyum, pis kokan bir ortama bile uzun sre kalnca
almas, bunu kabullenmesi sadece fiziki ortamla m ilgiliydi? Yoksa
dnceler, sosyal davranlar, etik kurallar gibi toplumsal hayat
etkileyen unsurlar iin de geerli miydi? Ayn ekilde ortama uyum
salama anlaym toplumsal hayatn btn alanlarna yanstarak,
iinde yaadmz ok kt ortam, bile normalletirmitik,dolaysyla hibir rahatszlk duymadan yayorduk.
24
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
25/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
nsanlar uzun sre kaldklar ortamda yanllklara, hatalara ve
btn anormalliklere alyor, uyum salyor. Trkiye iin de ayn
ey sz konusu. Hrriyetlerin kstland, basknn hkim olduu,
yanl ve manta uygun olmayan bir Trk idari sistemi, Trktoplum yaps ve zellikle kirli, yozlam bir kamu sistemi ierisinde
uzun sre kalan ve bu atmosferi teneffs eden insanlar, bizler
hepimiz, bu ortamn ktln, pisliini artk alglayamyoruz. Bu
durum bizi rahatsz etmiyor. Hali'teki pis kokuya ramen piknik
havas iinde yiyip iip oymayanlar gibi, biz de bu pis ortama en
ufak tepki koyamyoruz; halbuki dardan bakldnda bu durum
dayanlacak ve kabul edilecek gibi deil.
Herkes biliyor ki bu lkedeki ihaleler byk oranda hileli. Bu
lkede tapu, trafik, gmrk gibi birok kurum rvet batanda.
Yolsuzluk ve usulszlk usul, esas haline gelmi; adam kayrma,
torpil, her trl hile yaygnlam. Toplumun ounluu bu lkede
ilerin doru ve drst yrt lmediine inanyor, ama en byk
usulszlklere toplum tepki gstermiyor. Hile, fesat ve rvete en
ok kartna inanlan kii en fazla oyu alabiliyor; en rveti kii
en itibarl kii olarak kabul gryor. Bu rnekleri alabildiince
oaltmak mmkn. Demek ki ounluk pis ve kirli, her trl
yanlln bol olduu bu ortama uyum salam, bu durumu
kanksam ve normalletirmi. Bu durumu grebilmek ve
alglayabilmek iin ancak bu sistemin dna kmak gerekiyor.
Baka bir lkede bir mddet kalp oradaki artlar grdkten sonra
o pis kokan Halic'in durumunu fark edip bunun yanl olduunu
greceiz. Yoksa iinde bulunduumuz artlarda pislik her yana
yaylmasna ramen maalesef hibirimiz Trkiye'deki bu sistemin
yanlln alg-layamyor. Belki de uzun sre ktlkler,
yanllklar, hakszlklar ve hukuksuzluklar ierisinde yaamak,
bunun ierisinde var olmak gzmz kr etmi; tm bu
olumsuzluklara uyum salayarak bu anormallii normalletirmiiz.
Aslnda en fazla itiraz etmemiz ve kar koymamz gereken
durumlarda ok makul ve kabul edici tepkiler vermiiz.
25
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
26/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
Kurtuluumuz nndeki en byk engelin de bu olduu
kanaatindeyim.
Bu bilince eritikten sonra, iinde yaadmz artlar kabul
etmemeyi; bu rvet, yolsuzluk, riya ve yalanla dolu ortamdayaamaya mecbur olsam da asla bu durumu normal grmemeyi; en
knden en byne her trl yolsuzlua, hrszla,
usulszle tepki gstermeyi ve gcmn yettii kadar kar
koymay hayatmda dstur edindim. Hibir pislii normal
grmemeliydim; etrafm ne kadar kirli de olsa kabullenmem, uyum
salamam sz konusu olmamalyd.
Kitabn Dilindeki Sertlik
Bu kitab yazarken kimseyi krmak ya da incitmek istemedim.
Beni tanyanlar bilirler ki kimseyi krmamak, zmemek iin an
hassasiyet gsteririm. Aslnda bu, bilinli olarak dikkat ettiim bir
husus deil, bir yaam biimidir, hayatmn temel esasdr.
Eer biri benimle konuurken ses tonunu biraz ykseltirse,
biraz kzdn belli edecek ekilde konuursa bir hafta moralim
bozulur. Bundan dolay ben de hi kimseyle yksek sesle
konumam, hi kimseyi krmam. Kabahati olan, su ileyen kiilerle
bile asla onlar incitici ekilde konumam, gururlarn krmam.
Bararak veya karmdakini kracak ekilde konutuum ok
nadirdir, birok astm/arkadam benim iin "hi kzmaz, sinirleri
alnm" der.
Ama bu kitap taslan okuttuum tm arkadalarm yaz daki
dilimin yer yer sert, krc, hatta baz blmlerin davalara konu
olabileceini sylediler. Ben de bu kadar olmasa da yaz dilimin sert,
bazen de itici olduu kanaatindeyim, ama yazarken kimseyi
incitmek gibi bir niyetim yok. stemememe ramen bu kitapta
anlatlanlardan incinecek, krlacak herkesten batan zr
diliyorum. Amacm asla kimseyi krmak ya da zmek deil; zaten
benim sorunum tek tek kiilerle deil, ben sistemi, yntemi, usulleri
sorgulamaya, bunlarn yanlln ve eksikliini gstermeye
26
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
27/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
alyorum. Bu amala olaylarn anlalmas iin, istemeden de
olsa, snrl olarak kiilerden de ismen bahsettim.
u da unutulmamal ki ben yazar deilim. Hissetme ve alglama
kabiliyetim olduka iyi olmasna ramen ifade kabiliyetim o kadar iyideil. Ayrca yaz dili ile konuma dili ayn olmadndan
konuurkenki mlayimliime karn yaz dilinde istemeden de olsa
slubum farklklaabiyor. Ayrca anlatlan konular basit ahsi
meselelerden ziyade lkenin gvenlii ve toplumda geni kesimlerin
hayatn ve zgrln ilgilendiren hususlar olduundan, slubu
yumuatma adna konular basite indirgeme ve nemsememe riski
de var. nsanlar sarsan anlatm ve ifadelerin daha kalc bir izbrakt ve daha iyi algland da bir gerek. Dolaysyla kitabn
ekline ve diline taklmadan ieriine deer verilmesini, zarfa deil
mazrufa nem verilerek okunmasn arzu ederim.
Bir kitap yazmay emekli olunca, dnmtm, genel kanaat
de brokratlarn ancak emekli olunca yazmalar gerektii
ynndedir. Ancak her eyin bayat tatsz olduu gibi bilginin bayat
bir ie yaramayaca, zamannda yaplmayan uyarlarn anlamn
yitirecei iin kitab bir an nce yazmaya karar verdim. Bundan
dolay dilin, slubun ve eksikliklerin ho grlme sini diliyorum.
Kydeki Okul Yllarm
Hukuken Mara'a ama dier alardan fiilen Gaziantep'e bal
Karabykl Ky'nde doup, bydm. ehirdeki ocuklar okuldan
kaarken biz tarlada almak, hayvanlar otlatmak gibi ilerden
kurtulmak iin okula snrdk; okullarn almas bizim iin tm bu
ilerden kurtulutu. Ky okullar, ocuklarn tarlada alaca
dnlerek nisan sonu veya mays banda kapanr ve ekim veya
kasm aynda alrd.
Benim ocukluumda ya nfusu fazla ya da yolu olan bizimki
gibi kylerde ilkokul vard. Okulda, tek bir bina iinde 5 snf, yani
1, 2, 3, 4 ve 5. snflar ayn derslikte, ayn odada ders grrdk,
retmen 5. snflara ders anlatrken, dier yandan 4. snflar 2.snflara, 3. snflar da 1. snflara ders anlatrd veya buna benzer
27
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
28/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ekilde retmen 3 ve 4. snflara ders anlatrken 5. snflar 1.
snflar ders altrrd. Yani ayn odada be snf ders yapardk.
Tam anmsayamyorum ama nc veya drdnc snfa geldiim
sene kye ikinci bir retmen atand ve eski karayollar binasn bizeek bir derslik yaptlar. 4 ve 5. snflar ayr binada 1, 2 ve 3. snflar
ise baka bir binada ve ayr retmenlerle ders ilemeye balad.
kinci snftayken her hatada kara lastik ile bizi dven retmen
gitmi yerine Hseyin Gzel isimli gen bir retmen gelmiti. Yeni
retmen, yeni ders yl banda Atatrk'n lm yldnm
dolaysyla tm snflara ortak ders veriyordu. Hseyin retmen
Atatrk'n doumundan lmne tm hayatn ve Kurtulu Sava
n tam bir saat aralksz anlatt. Okulun en kklerinden
olduumdan en nde oturuyordum, ikinci saat retmen Atatrk
hakknda anlattklarn tekrar edecek var m diye sordu. Parmak
kaldrdm, herkes benim gibi parmak kaldrd zannediyordum,
meer tek kaldran benmiim. Benden st snftakiler parmak
kaldrmam, ama ikinci snf rencisi olan ben parmak
kaldrmtm.
retmenin anlattklarndan aklmda kalanlar tam yarm saat
tekrar anlattm, unuttuum ksmlar hoca tamamlad. Benim
anlatmmdan sonra tekrar anlatmak isteyen var m diye
sorduunda birka renci daha parmak kaldrarak konuyu
anlattlar.
Sonra ky kahvesinde kyllerle sohbet eden Hseyin retmen
babam bulmu ve ok zeki olduumu, mutlaka beni okutmas
gerektiini sylemi. Bunun zerine adm okulun alkan
rencisine kt, ne yaptmn farknda deildim ama herkes
alkan olduumu syleyince mecburen alkan rolne brnp
bu rol oynadm. Bu ekilde hi ders almadan ama derslerde
retmeni dikkatle dinleyerek okulun en iyi rencisi olmutum, bu
durum bana farkl bir misyon yklyordu. Her sorulan bilmeli,
retmenin her sorusuna cevap vermeliydim, baka ky okullaryla
yaplan bilgi yarmalarnda bizim okulu ben temsil ediyordum.Belki gerekten zekiydim, belki deildim ama benden beklenen rol
28
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
29/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
oynamak mecburiyetiyle dersleri iyi izlerdim. Tm okul hayatm
boyunca ilk be arasna girmek mecburiyetimdeydim ve her zaman
da girdim.
lkokul bitmiti, o yllarda ehirlere gidip okumak sk rastlananbir ey deildi. lkokul bitince babam yakn akrabamz olan . Ali ile
birlikte bizi Antep'te yeni alan bir ortaokula kayt ettirdi. O zamana
kadar hep alvar giymi, hi pantolon giymemiken bir anda takm
elbisem, kravatm ve okul apkam olmutu.
Babam bize bir oda kiralad. Bizden iki yl nce ortaokula kayt
olmu, aabey konumunda bir kylmz de bizimle kalacakt.
Buras, kaps sokaa alan, iindeki kk blmede lavabo
bulunan, bir kesine konmu tahta, masa vazifesi gren bir odayd.
Yemeimizi kendimiz yapyor, amarlar hafta sonu kye
gittiimizde evde ykatyorduk.
Tm hazrlklar yaplm, tm eyalarmz alnm, tl
elbiselerimle okula balamtm. Birinci hafta okulda hi kim-
seyi tanmadmdan korkun bir yalnzlk hissine kaplm,
kydeki arkadalarm, insan yaknln kaybedince okumak-
tan vazgemitim. Hafta kye gittiimizde ok mutlu ol-
mutum ama pazar leden sonras gelip atnca beni tekrar
An tep'e gndermek istediklerinde, ben gitmem diye tutturmu,
o zaman trikotaj atlyesinde alan aabeyime zenerek onun
gibi alacam sylemitim. Babam, sana bu kadar masraf
ettik, okumaya mecbursun diye srar edince gitmem diyerek
alamtm. Fazlaca direndiimi gren yaknlarm ve yal b-
yk amcam bu hafta git, okumak istemezsen biz hafta iinde
gelip seni okuldan alrz, bir ie koyarz diyerek beni ksmen
ikna ettiler ve ben nasl olsa hafta iinde okuldan ayrlacam
diyerek ikna olup gittim.
kinci hafta okulda benim gibi yeni olan Recep Cinle tantm.
Onunla hl yakn arkadalmz ve dostluumuz devam eder.
Ayrca bizim gibi okula yeni gelen baka ocuklar tandka okula
altm. Byk amcam beni okuldan alp ie koymak iin gelmedi,ben de okumak istemiyorum demedim.
29
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
30/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
Daha sonraki hayatmda benzeri ekilde insan scaklnn youn
olduu ortamlardan ayrlp baka yerlere, okula, zellikle de askere
gidip oralara almayan ve "yerimi deitirin yoksa firar edeceim"
diyen herkes iin ayn ynteme bavurdum. Bir ay sabret yerinideitireceim dedim. Ama hibir ey yapmadm, 15. gn o talepte
bulunanlar artk yerlerine alm, baka yere gitme arzular
kalmam oluyordu.
Ortaokulumuz Karyaka Ortaokuluydu, daha sonra ad smet
nn Ortaokulu oldu. Bir yl nce kurulmutu, biz birinci snftk,
bizden nce balayan ikinci snflar vard. Okul mdrmz,
zannedersem Abdurrahim Karakoc'un kardei veya amcaolu olan
Erturul Karako'tu. Kan Ars isimli bir iir kitab vard, bunca yl
sonra bile nedense ortaokul aklma gelince manasn anlayamadm
bu kitab hatrlarm.
Okulumuz yeni olduundan kendi binas yoktu. Krler oku-
lunun fazla olar bir blmn kullanyorduk, kr rencilerle
birlikte ayn baheyi ve koridoru kullanyorduk, ancak gerek kr
olanlar biz mi yoksa onlar m anlamak biraz zordu.
Okulun asl sahipleri koridorlar hzla koarak geiyor, iinde
hareket ettike ngrak sesi karan topla futbol oynuyor, her trl
toplu sporu yapyor ama asla arpp birbirlerini yaralamyorlard.
Hemen hemen hepsi bir mzik aleti alabiliyordu. Gzler ok nemli,
ama gzleri olmayan veya az gren insanlarn dier duyularn
kullanarak, grenlerden daha iyi eyler yapabildiklerine ahit,
olmutum.
kinci yl okulumuz Yeilova Mahallesiriden, Karyaka Mahallesi
hin kuzey dousundaki bir ilkokulun kullanlmayan ksmna misafir
olmutu, son iki ylmz burada geirdik. Bizden sonra bu ilkokulun
yanma yeni bir bina daha yaplm ve ad deierek nn Lisesi
olmutu.
Okulun son yl ne kadar devlet parasz yatl okulu varsa
onlarn snavlarna girdik, nk tek okuma ansmz yatl okul
kazanmakt.Hali'te Yaayan Smonlar........_. ............._................................._... .
30
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
31/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
Yatl lise, yatl sanat okullar, polis koleji, fen lisesi, tm
snavlar kazanmtm, sanat okullar nemli deildi, ancak baz
okullarn ikinci bir mlakat snav vard, ilk neticeler arasnda Polis
Koleji de yer alyordu. En yakn arkadam Receple beraber aynokula gitmek istiyorduk ama polis koleji hari ortak okulda
buluamyorduk. Hangisine gitmeliydim bilmiyordum. O yllar
Trkiye liseler aras bilgi yarmasnda birinci gelen Gaziantep
Lisesinin yatl ksmn kazanmak en prestijli olayd.
Polis Koleji ilk aklanan snavlardand, Antep'ten 4 renci
snav kazanmt. Ankara'ya gitmemiz gerekiyordu, ama biz hi
Anakara 'yi grmemitik, daha dorusu Antep'ten baka yer gr-
memitik ve yaknlarmzdan hi kimse bizle Ankara'ya gelecek halde
deildi; durumlar msait deildi. Biz okulun nerede olduunu,
snavn nasl olacan bilmeden 14 yanda iki renci olarak
Ankara'ya geldik. Annelerimiz paralar aldrmayalm diye i
giysilerimizin iine gizli cepler dikip paralar bu ceplere payla-
trdlar. Zannederim 50 liram vard; on liram cebimde, dier 20'si
az dikile kapatlm i atletimin bir cebinde, dier 20 lira yine
baka yerde gizli ekilde olmak zere saklayarak tedbir almtk.
Ankara'ya gelince bir gnde biteceini zannettiimiz snavn
aslnda be gn sren ciddi szl snavlar ve sonunda da byk bir
mlakat olduunu anladk. Biz bir gn iin gelmitik, ama bir hafta
Ankara'da kalmaya mecburduk; ne telefon ne de baka bir
haberleme sistemi vard. Receple ikimiz Maltepe'de bir otel bulduk,
ikinci gn bizim gibi snava gelmi Tokatl arkadalarla baka otele
giderek orada bir hafta kaldk. Ne yedek amar ne de baka
imknmz vard, ama paramz idareli kullanmak artyla bize yeter
oranda idi. Snavlar takip ediyorduk, bizden nce girenlerden
aldmz bilgilere dayanarak hemen, gidip edebiyat ve dil bilgisi
kitaplar aldk ve unuttuumuz ksmlara almaya baladk. Arka
arkaya snavlara girerek son gn tm aday ve ailelerinin bulunduu
bahede tek tek isimler okunarak kazanan 63 kii ile ieri alndk.
Bizim gibi birka kii hari dier ocuklar aileleri ile gelmilerdi.
14 yanda hi grmediim Ankara'ya Receple tek bamza gelmi,
31
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
32/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
bir hafta kalm, tm ilemleri tamamlam ve sonunda snav
kazanarak eve dnmtk. Bu olayda hibir fevkaladelik
grmemitim, ama yllar sonra kendi olum ve kzm niversiteyi
kazandklarnda onlar yalnz balarna ehir dna gnde-rememitim. Ne yaparlar, nasl yaparlar, yanlarnda ben olmalym,
onlar daha ocuk diyerek hep yanlarnda olmak istedim. Onlarn her
eyi halledebileceklerine inanamadm, ama ben 14 yanda taral
bir ocuk olarak tek bama bunu baarmtm. amarlarmz
ykam, paramz verirmi, snav kazanm ve artan paramzla da
An tep'e kymze dnmtk.
MERSN
Glnar le Emniyet Komiserliim
1976 yl temmuz aynda okul bitmi, 6 yllk yatl hayat
(kimimize gre hapishane hayat) sona ermiti. Kura ekilecek,
herkes bahtna neresi karsa oraya gidecekti. Okulu ilk ona girerek
bitiren rencilere belirli illeri kurasz seme hakk vermilerdi, ben
de dereceye giren rencilerdendim, yani istediim ile gidebilecektim.
Mersin (el) ilinde bir kiilik kontenjan vard. Hi grmediim,
nasl olduunu bilmediim bir ildi ama bir avantaj vard,
memleketime yaknd. Tercih hakkm kullandm ve Mersin'e tayin
oldum.
15 gnlk mehil mddeti sonunda Mersin Emniyet Mdr-
lne gelip greve baladm. O zamanki adyla Personel ubesi
kanalyla beni Emniyet Mdrlne karp oradan seni Glnar
ilesine verelim dediler. Okul yllarnda hayalimde hep mstakil
amir ol inak vard ve hi ummadm bir anda. nme bu frsat
kmt. Glnar'n Emniyet Komiseri, yani o iledeki Emniyetin
amiri olacaktm. Bu, komiser olmaktan farkl bir eydi. lede
Kaymakam tm birimlerin bal olduu amirse.
her bakanln uzantsnn da birim amiri vard; le Milli Eitim
Mdr, Bayndrlk Mdr gibi Emniyette de le Emniyet
Komiseri vard. Benim rtbem en alt basamakta Komiser Yar-
dmcsyd ama makamm le Emniyet Komiseri olacakt. Adli
32
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
33/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
olaylarda hkimler kanununa bal olan onurlu bir iti. lenin
mstakil sorumlusu olacaktm.
len zeri, Vali Bey seni istiyor dediler. O zamanki adyla 2.
ube efi olan Bakomiser Ali Temel beni alp l Valisine gtrmegrevini stlenmiti. Emniyet Mdrlne 100-150 metre
yaknlkta olan Valilie yaya giderken Ali Beye, "Bakomiserm
Glnar nasl bir yer?" diye sordum. Ali Bey, "Toroslarin eteinde
irin bir kasaba." dedi. Bu 'irin bir kasaba' sz ok houma
gitmiti. Be dakika sonra Vali Bey'in makamna vardk ve Vali
Necmettin Karaduman (kurucu meclis yelii ve meclis bakanl
da yapt) beni yalnz bama makamna ald. "Sen ilede ne
yapacaksn, ilde kal?" dedi. Ben ilede grev yapmann daha iyi
olacam syledim. Vali, "Sen yenisin, tecrbesizsin, zorlanrsn, ile
grevi ardr," dedi. "Nasl olsa bir gn zorlanacam efendim, bata
zorlanaym." diye karlk verdim.
Aslnda Vali benim ileye gitmemi istemiyordu ama ben bu irin
ileye gitmek, okul yllarndan beri idealimdeki grev olan mstakil
amirlie getirilmek istiyorum diyerek srar ettim. Bu grme
sradan bir grme deildi aslnda, ama sebebini pek anlay amam
tim.
Hemen hazrlanp atandm ileme gitmem gerekiyordu, biz
Emniyet Mdrlne dnnce Vali arkamzdan Emniyet
Mdr'ne benim iin, "Bu ocuk ok gen, 15 gn il merkezinde
kalsn, tm birimleri dolasn, her birimde ona bilgiler verilsin,
ondan sonra Glnar'a gnderin," demi. leye bir an nce gidip
amirlik yapma hayalim geici olarak ertelenmiti. Ertesi gn
almaya baladm. 2. ube, 3. ube ve karakollarda resmen staj
yapyordum, tecrbeli amirler ve ii bilen polisler bana. ilerle ilgili
srekli bir eyler anlatyorlard.
Bu arada gideceim ile hakknda bilgi de almaya baladm, le
Mersin'in en kk ilesiymi, zaten polis tekilat da ileye 1972
yllarnda kurulmu. Hi amir gitmezmi, her giden kamaya
alrm, en sonunda Emniyet Mdr bu sorunu zmek iin
geici grevlerle ildeki tm amirleri birer ay nbetlee buraya
33
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
34/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
gnderiyormu. Yani ilem hi kimsenin gitmek istemedii bir
yermi. Bu, daha sonraki meslek hayatmda da grdm bir
durumdur. Emniyette hi kimse kk ilelere gidip almak
istemez; kimi einin ii, kimi ocuunun okulu gibi sebeplerle ilmerkezinde kalmak ister. Ama ben o gn ileye gitmek istemitim;
bata epey zorlansam, hata yapsam da ilenin genelde olaysz ve
sakin olmasndan daha ar bir ey yaamadm, ama daha sonraki
yllarda ilede mstakil sorumlu olmann zgven, sorunlarla direkt
yzlemek, hi kimseden yardm istemeden ileri ynetmek gibi
bana nemli tecrbeler kazandrdn fark ettim.
Vali Necmettin Karaduman, ilk valiliini memleketim olan
Kahramanmara ilinde yapm, Mara'ta ok sevilmi. Kendisi de M
ara i ve Maralar ok sevmi, Sanyorum M ara ile kendi
memleketi olan Trabzon'u karde ehir yapm. imdi Mara'n en
byk caddesinin ad Trabzon, Trabzon'un en ilek caddesinin ad
Mara'm.
Vali Bey M ara i o kadar sevmi ki her Maralya yardm etmek
istermi, bu yzden kimsenin gitmedii bu ileye gnderilmeme,
Emniyetin acemi yem bir komiseri bu ileye gndermeye kalkmasna
kar km. Asayi saatinde Emniyet Mdr'nn Allahsz Sami
naml Sami Alhan'a benim gnll olduumu sylemi olmasndan
phe duyup en aznda kararmdan vazgeirmek iin beni arm,
ama ben sanki en iyi yere atanyor gibi illa ileye gideceim diye
srar edince kararmdan vazgeiremeyeceini anlam,
tecrbesizliimi grnce de biraz ubelerde staj grmemi istemi.
Ben o zaman bilmiyordum ama Glnar'n politik yaps, ikyet
sever halleri lkede nam salm, fkralara konu olmu. leye gidip
de ikyet edilmeyen ya da en ufak olayda hakknda onlarca dileke
ya-
zlmayan memur yokmu. lede herkes ar partizan, herkes
siyasetle megul, hatta halk siyasi partilerine gre kamplarm
yaarm, kime dierinin ikyet ettii bir il-
eymi. Vali byle bir yerde alamayacam dnerek beni
caydrmaya abalam.
34
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
35/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
Mersin merkezde Emniyet Mdrlnn muhtelif birimlerinde
(karakol, asayi ubesi, vs.) ksa sreli almaya baladm. Stajda
daha ilk hafta dolmamt ki bir gn Emniyet Mdr, "Vali yarn
Glnar'a gidiyor, yeni atanan komiser acele ileye gitsin," diye habersalm.
Hemen aceleyle valizimi topladm. Glnar'a gidecek otobsleri
aratrdm. Benim ile ky gibi bir yermi, ileden her sabah iki
otobs gelir, yine her gn iki otobs ilden ileye gidermi. Bu
otobs kardn m Mersin'den direkt baka bir ara yokmu. Bu
defa Silifke'ye gidip oradan taksi ya da dolmu bulmak
gerekiyormu. Staj yaptm ar Karakoluna yakn olan garaja
polisler beni gtrdler, Glnar otobsne bindim.
Kvrlan yollardan dolanarak gidilen 3,5-4 saatlik yoldan sonra
ileye vardm. Emniyet Komiserlii ilenin merkezinde, altnda
gazya vs. satlan bir iyerinin 2. katnda bulunuyordu. Merdivenle
kldnda, uzun koridor boyunca sal sollu sralanm 5 kk
oda vard.
Vali Necmettin Karaduman kyleri dolamaya, kylerdeki yol,
su, elektrik gibi devlet yatrmlarn grmeye gelmi, incelemesi bitip
dnerken Belediye Bakanlnda heyet yeleri ve Belediye Bakan
ile konuuyordu, beni de artmt. Yanlarna gittiimde beni
oradakilere tantp komisere sahip kn diyerek nasihatlerde
bulundu.
lk gnn akam ou iledikleri muhtelif sular nedeniyle
ileye srlen polislerden oluan 4-5 kiiyle birlikte karakolda
otururken, ilk vukuatmz gerekleti. Mal Mdr Vekili'nin de
iinde olduu bir grup memur, ar alkoll olan emekli bir
retmenle kfrl bir kavgaya tutumulard. Kavgaya karan
kiileri polisler karakola getirdiler. Ksaca taraflar dinledim. Sonra
aklmda kald kadaryla alkoll olup olmadklarn aratrmak
gerekiyordu, bunun iin de o zamanlar alkolmetre olmadndan,
hkmet tabibine veya salk ocana gndermek gerekiyordu.
Taraflar ksaca dinledikten sonra hepsini nezarete attrdm. Benimmemurlar, taraflardan birinin Mal Mdr Vekili olduunu
35
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
36/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
syledilerse de ben, "Olsun, atn hepsini ieri," dedim. Halbuki o
kiiyi nezarete atmaya yetkim olmad gibi, Mal Mdr Vekili ne
demek onu da bilmiyordum. Mal mdr benim iin hibir ey ifade
etmiyordu, hatta mal mdr gibi bir isim mi olurmu derdim..Aylar sonra Mal Mdrlnn benim Emniyet Komiserliinden
daha nemli bir makam olduunu rendim, ama devletin, temel
makamlar hakknda hibir bilgi verilmeden okuldan mezun
oluyorduk. Stajlar kaytarmak iin bir bahaneydi, renciler okula
dndklerinde rendikleri ileri deil, stajlardaki derslerde nasl
kabardklarn zenerek anlatyordu. Kaytarmak idealize edilen bir
yntemdi.
Neyse Mal Mdr Vekili'ni de nezarette koyduktan sonra
alkoll olanlar doktora (salk oca tabibine) sevk ettim. Biraz
sonra doktordan geldiler, zil zurna sarho olan kii iin doktor
alkoll deildir raporu vermiti. Okulda anlatlanlar aklmday-d,
hemen savcy aradm, savcy manyetolu telefonla evinde buldum ve
konuyu aktardm. Komiserin ileye atandm yeni duyan savc, ho
geldin safhasndan sonra ben geliyorum dedi ve biraz sonra geldi.
Olay dinledi, sonra telefonla doktoru evinde buldu ve karakola
ard. ok kibar, ar dindar ve efendi olduu her halinden
anlalan doktor Mehmet Bey sarho emekli retmenin eski
retmeni olduu iin saygsndan ona byle bir rapor verdiini
syledi. Karakolda bizim yanmzda alkolldr eklinde yeni bir
rapor hazrlad. Bylece hem kendini savunmu hem de bizim
dediimiz olmu ve yumuaka olay zmtk.
Daha sonra bu olayda Mal Mdr Vekili'nin nezarete atl-
masna kinlenen Mal Mdrl personelinin polislere ynelik bir
iftira olaynda rol aldklarn rendim. Mal Mdrl daktilosu ile
yazlm ihbar ve iftira mektuplarn bulup, bu grevliler hakknda
kanuni ilem balatlmasn istedim. O gn bu olayn zorlarna
gittiini, kaymakamn bu olaya ok bozulduunu ama bir ey
diyemediini duydum. Aslnda benim hatal olduumu, Mal
Mdrl alanlarnn grev gerei bir makam sahibi olmalar
36
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
37/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
nedeniyle grevleri esnasnda herhangi bir sua karmalar halinde
bile direkt nezarete atlamayacan rendim.
Ben polis komiseri idim, yksek meslek okulunda 3 yl oku-
mutum, derece ile okulu bitirmitim, ama devlet yaps banaanlatlmamt. En temel konular olan devlet memurlar kanununu
ve ruhunu bilmiyordum.
Bir ilenin Emniyet Komiseri o ilin huzuru ve gvenlii iin en
nemli kamu grevlisi olmasna ramen, atanmas ile ilgili bir ls
yoktu. Emniyet tekilat, okulu yeni bitirmi, hibir tecrbesi
olmayan 19 yandaki beni Emniyet Komiseri yapyordu ; bu konuda
hibir ls, sistemi yoktu.
lede 7 memurum vard, meslee yeni atanm iki tanesi hari
hepsi eitli sular ileyerek buraya srlmlerdi, kendilerine
hakszlk yapldna inanyorlard.
Emniyet Komiserliinde bir makam odas, bir tane memurlarn
odas ve bir tane de yaz ilerinin yapld kalem odas vard. Ayrca
bir baka oda da demir kap ile nezarethane haline getirilmiti.
Baka bir oday kendime yatak odas yapmtm. Bir oda
mutfamzd, bir dier oday da bekar olan polis memuru Erdal
kendine yatak odas yapmt.
Benden nceki Emniyet Komiseri, Bakomiser rtbesinde
meslein kurdu denilen vasfta imi. Farkl bir ynetim anlay ile
her eye hkmederek idare etmi, ar bir amirlik duygusunu
herkese her vesile ile hissettirmi. Btn kapattrr, hibir memurun
yazmalar grmesine izin vermez, her eyi tek bir yazc memurla
yaparm.
Ben gelince amirlikte ve meslekte yeni oluum, herkese eit
mesafede duruum, gerekmedike amir olduumu hissettirmeyen
tutumum, amirden ok bir arkada halim yeni memurlar zerinde
olumlu etki yapmt; bana yaklamlar, srekli yanmda gezer
olmulard.
Bu durumdan en ok yazclk grevini yrten memur rahatsz
olmutu, her frsatta kendisinin ne kadar nemli olduunu
anlatmaya alyordu. Bir gn bir kavga olayna karan kiilerin
37
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
38/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
ifadesini alp savcla st yazsn yazmasn istediimde, daktiloyu
kucaklayp makamma getirdi, siz syleyin yazaym dedi. Aslnda bir
kiinin ifadesinin alnmas veya savcla fezleke yazmak onun iin
sorun deildi, ama o benim o ii yapamayacam, kendisine muhtaolduumu hissettirmek iin bunu yapyordu.
Kavgaya karan ahslar dinleyerek ifadeyi yazdrdm. Polis
tarafndan alman her ifade tutanann sonuna klasik kalp halinde "
.... sayfadan ibaret, ibu ifade tutana kendisine okunduktan sonra
baka bir diyeceim yoktur demesi zerine birlikte imza altna
alnmtr" ifadesi eklenirdi. Ben de ifadesini aldm kiinin
anlatmlar bitince sonunu yle yle klasik ekilde balarsn
dedim. Yukardaki gibi klasik kalpla ifadeyi sonlandracam
dndm. fadeyi daktilodan kard, genellikle kendim tek tek
dikte ederek yazdrdm iin okumaya gerek grmezdim ama o gn
tesadfen yazdrdm ifadenin tamamn okuduumda bir de ne
greyim. Son cmlede " yle yle klasik ekilde balarsn" yazyor.
Altnda da yazann, yazdrann ve ifade sahibinin isimleri yer alyor.
Bu ekli ile ifade tutana adliyeye gitse rezil olacaktk.
Ondan ilerle ilgili herhangi bir eyi yazmasn istediimde, her
defasnda siz syleyin ben yazaym diyor veya verilen konunun ok
zor olduunu istenen srede yapamayacan
Hali'te Yaayan Smonlar...._....................____.............._.................
syleyerek nemli olduunu hissettirmeye alyor, aksi halde ileri
zora koacam ima ediyordu. Baktm byle olmayacak, Glnar'da
Emniyet Komiserliinin kurulduu 1972 ylndan atandm 1976 ylma kadar yaplan tm yazmalar ve tm dosyalar gnlerce
okudum, bu sre sonunda tm yazmalar, yntemi ve sistemi artk
renmitim.
Bu yaadm tam bir oktu. Polis Koleji ve Polis Akademisini
(enstitsn) dereceyle bitirmitim ama en basit polisiye konuyu
bilmiyordum. Yazc bir memur bana "ben senden iyi bilirim, bana
muhtasnz" demeye gelen tavrlarda bulunabiliyordu. 6 ylokutulan meslek okulu meslekle ilgili pek ok eyi vermemiti. En
baarl renci bile eski anlaya sahip bir memura muhta
38
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
39/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
braklyordu. Bunca sre okutulmutum ama bir ahsn ifadesinin
alnmas tatbiki olarak yaptrlmamt, mesleki hi bir yazma ve
usul retilmemiti. Bu anlayla yenilik yapmak, yem bir anlay
gelitirmek nasl olacakt. Eitim meslek sahiplerine bir eyvermiyor, yine eitimi olmayan eski alanlarn anlayna mahkum,
ediyordu.
Genlik Park'ndaki Garsonlar ideolojikKonularda Benden Bilgiliydi
1976 yl yaznda Polis Akademisinden mezun olmu, grevime
balamtm. Polis Akademisini derece ile bitirmitim ama sokakta
karlaacam temel konular hakknda yeterli oranda bilgili
deildim. Her karlatm olayda ve grevde bunu gryordum. Bu
arada Polis Kolejini bitirirken bizde diplomalar vermezler sadece
merasim esnasnda imzasz diplomalar verilir ve sonra geri
toplanrd. Snavlara girip kazansak bile niversitelere gitmemize
msaade edilmezdi. Bu yzden ben de lise emsali saylan Polis
Kolejini bitirdikten sonra niversite snavlarna giremedim. Fakat
yksekokul saylan Polis Enstitsn bitirince, okulu bitirdiim yl
mracaat ederek niversite snavlarna girdim. O tarihlerde
niversite snavlarna girerken nereye girmek istediinizi,
mracaatnzla birlikte yazyordunuz. Snav sonucunda aldnz
puana gre kaydolabileceiniz okul belli oluyordu, imdiki gibi nce
snava girip sonra tercihte bulunma yoktu. Ben snava girerken 20
tercih hakkmz olmasna ramen yalnzca iki tercihte bulundum:
birinci tercihim Ankara Hukuk, ikincisi de stanbul Hukuk'tu.
Okulu bitirdiimiz sene snavlara girdim. 1. tercihim olan Ankara
Hukuk Fakltesi'ni kazandm. Bir yandan komiserlik grevine
balayp Glnar'da Emniyet Komiserlii grevini yrtrken, dier
yandan da hukuk fakltesine kaydm yaptrdm. lk snavlar
olacakt, snavlar dolaysyla iznimi alp Ankara'ya gidiyordum.
Ankara'da bin bir glkler ierisinde, snav aralarnda ders
alarak snava girmeye alyordum. O zamanlar Polisevleri gibikalnacak sosyal tesisler pek fazla yoktu, otellerde veya
bulabileceim misafirhanelerde zorlukla kalabiliyordum. Ders39
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
40/573
xisehir
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
almak iin ok uygun yer olmaynca sabah erken saatte Genlik
Park'na gidip oradaki ay bahesi ve kafelerde simit ve ayla
kahvalt yaparken bir yandan da ders alyordum.
te bir gn yine sabah erken saatte Genlik Park'na gittim. ayierek ders almaya baladm. Bu arada garsonlar kendi
aralarnda konuuyorlard. Sanrm 1977 ylnn mays-haziran
ayyd, belki de 78 ylyd, akas ok net hatrlayamyorum. Ama 1.
veya 2. snftaydm. Garsonlar aralarnda konuurken, bir garson
dierine, "Olum bu senin Dev-Yol hareketin nasl bir hareket, bana
bir bror ya da dergi varsa ver, ben de senin hareketine geeyim."
dedi. Dier garson da, "Benim hareket yle byk bir hareket ki,yle bir brorle falan olmaz, bu ok mhim bir harekettir." diye
karlk verdi. Ben devletin komiseriydim, akademide, yksekokulda
okumu, gya yetitirilmitim ama bu garsonlarn
konutuklar konular anlay Sadece Dev-Yol diye o
zamanlar iin illegal bir terr olduunu biliyordum,
ama hareketin arka plan necf lerde neler anlatlyor,
nasl bir ey, bunu kavramak maktan ve alglamaktan
acizdim. Ne var ki benden yaa kk ay satan bu
sradan garsonlar ise bir Dev-Yol hareketinden., bu
hareketten baka bir harekete gemekten ve bu siyasi
faaliyetten bahsediyorlard. Polis Akademisinde 3 yl
okumama ramen gerek hayatta karlaacam bu rgtlerle ilgili
bilgi verilmemiti; Dev-Yol nedir, Dev-Sol nedir, bunlarn ideolojileri
nedir, aralarndaki farklar nelerdir gibi konular okulda bizlere
anlatlmamt. Bunlarn adn bile duymamtm, ama sokaktaki
garsonlar biliyorlard.
Byle bir eitimden geerek, adnn ne olduunu dahi bilmeden
sokaa kan bizlerden bu rgtlerle mcadele etmemiz
bekleniyordu; bunun nasl olaca sorusunun cevabn bulam-
yordum. Bu durum, benim greve baladm gn byleydi, bugn
de byle. te bugn gndemimizin nemli bir problemi olan
demokratik alm meselesi ve Gneydou sorununun zm
tartlyor, konuuluyor ama bu ii uygulayacak, yapacak olan
40
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
41/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
gvenlik sistemi iindeki insanlara bu konuyla ilgili bugne kadar
herhangi bir aydnlatc bilgi ya da yazl dokman verilmi deil.
Demek ki bu sistem maalesef hep byle alyor.
Mut ile Emniyet Komiserliim
1980 yl 12 Eyll darbesinden nceydi. Glnar'da grev ya-
parken 7-8 polisim, 16 kadar bekimle birlikte kendimizce gzel bir
dzen kurmutuk, kendi halimizde Mersin'in bu en kk yayla
ilesinde mutlu bir ekilde yaayp gidiyorduk. Komu ilemiz olan
Mut'ta ise olaylar galiba hi iyi gitmiyordu. Kck bir ile
olmasna ramen 2 tane pavyonu vard, o pavyonlar dolaysyla
ilenin huzuru da bozuluyordu. Etrafta yaz boyunca kimi tarm,
kimi hayvanclk yaparak 3-5 kuru kazanan kyller eitli
bahanelerle ile merkezine geldiklerinde o pavyonlara gidiyordu.
Bilmedikleri ve tanmadklar bir dnyada ak sak giyinmi
kadnlar karsnda azlar bir kar ak kalyor, 2 kadeh rak
itikten sonra da kendini bilmez halde en pahal ikileri veya yle
olduunu zannettikleri renkli sular, konsomatris kadnlara ikram
ederek tm paralarn harcyor, paralar yetmeyince senet
imzalayarak bir ton bor iine giriyorlard. Pavyon sahipleri hesab
deyemeyenlere imzalatlan senetleri evlerini, rnlerini icra ile
sattrarak tahsil ediyorlard.
Bu pavyonlar btn o kyllerin yuvalarnn yklmasna, o
insanlarn btn emeklerinin ellerinden alnmasna sebep oluyordu.
Tabii ki bununla birlikte polis tekilat da pavyonlara bulayor, baz
polisler pavyondaki kadnlarla ilikiye giriyorlard. Dier kamu
grevlilerinin, kaymakam vekiline kadar hepsinin, buradaki
kadnlarla bir ekilde ilikisi oluyordu, nk kk bir Anadolu
kasabasnda yaayan erkekler o gnk artlarda pavyonda alan
kadnlar grdnde, hepsinin dnyas deiiyor, bu kadnlar
hepsini etkiliyordu. Bundan dolay o ilede srekli olaylar
olmaktayd. Byle devam ederken, oradaki polislerin bu pavyonlarda
alan kadnlar alp darlarda alem yaptklar ynndeki iddialarve onlarla olan ilikileri tahkikata konu edilmiti. Birou yanl
41
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
42/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
eyler yapmlard. Su ileyen bu polisler hakknda o zamanki 3.
Su be efi Bakomiser, mfetti olarak tayin edilmiti.
Bakomiser tahkikata gelmi, bu defa haklarnda tahkikat
yaplan polisler uyanklk yapp Bakomiser! imek iin pavyonagtrmlerdi. Bakomser'e birtakm kadnlar yaknlatrarak
uygun olmayan grntlerini ekmilerdi. Bakomiser bu.
grntlerin ekildiini anlam, fotorafnn .filmine el koymu,
daha sonra da bunu tutanaa geirmiti. Bu defa bu olay da tahkik
etmeye, baka bir muhakkike gerek vard ve polislerin bir ksm
aa alnmt.
te bu kargaa ierisinde ilenin Emniyet Komiseri de aa
alnmt. Bunun zerine bu ileye komiser aranrken il merkezinden
gnderme imkn olmaynca beni dnmler. Benim tavrm itibar
ile alkolden, kumardan, bu tr kadnlardan ok uzak olduum
bilindiinden ve o zamann tabiriyle hocavari gzktm, be vakit
namaz kldm iin bu ileye greve gitmeme karar verilmiti. Bir
gece bir mesaj aldm, 24 saat ierisinde Glnar'dan iliik kesip
Mut'ta greve balamam gerektii yazyordu. Mut'a geici grevli
olarak tayin olmutum. Mersin'in en kk, en mahrum ilesi kabul
edilen Glnar'da grev yapyordum, ama buraya, yarattmz aile
ortamn aratmayan i ortamna, arkadalarma, Emniyet
Komiserlii ierisindeki dnyaya ve Glnar'a ok almtm.
Ayrlmak ok arma gitmiti fakat madem grev verilmiti yapacak
bakaca bir ey yoktu.
Emniyet tekilatnda titiz, yolsuzluklarla mcadele eden ve
Gnein Olu diye bilinen zamann efsanevi Mersin Emniyet
Mdr Ahmet Karakurt'a telefon atm, gitmek istemediimi
syledim. Emniyet Mdr oraya gitmem gerektiini, Vali Beyle
grtklerini, beni her konuda destekleyeceklerini, orada bana
ihtiya olduunu ve oray dzeltmem gerektiini syledi. Mecburen
tayinimin kmasndan be-alt saat sonra gece kalktm, Mut'a gittim
ve greve baladm.
Bir mddet bu ilede grev yaptktan sonra pavyonlarla ilgilitopladm bilgilere gre durum, ok ktyd. Sahipleri sabkal,
42
-
8/8/2019 HALTE YAAYAN SMONLAR
43/573
................_________......................................_ .............................................___________________................................................................................ 1 . Blm: Devlet
iletme yntemi kt ve ile iin ok olumsuzdu. Pavyonlarda
almak iin getirtilen kadnlarn tm idari ilemlerini Emniyet
olarak biz yapyorduk, daha nce ilemler elden ve araclar vas-
tasyla ilgili illere telgraflar ekilerek ok hzl yaplyormu. Ben hereyi kanuna uygun ve aracsz yapmaya baladm, yeni balayan
kadnlarn tahkikatlarn resmi yazyla yapnca sre uzuyor, izin
alamadklar iin de kadnlar alamyorlar ve skntya
dyorlard. Uzayan zaman ve dier ilemler pavyoncular iin
sorun olmaya balamt. Ayrca meydana gelen her olayda, olayla
ilgili pavyonlarn geici olarak kapatlmas iin Kaymakamla teklif
yazyordum, ama Kaymakam Vekili onlarla irtibatl olduundan
kapatmalar ksa sreli oluyordu. Bir mddet sonra iki pavyonu da
mr boyu kapatacak olan, ruhsatlarn iptali ile ilgili ilemlere
baladm. Sonunda le Kaymakamlna.
1. Bolum:Devlet
yeni Kaymakam Vekili olarak M
top related