etkİlİ bİr sunuŞ nasil yapilmalidir - kişisel...

İTÜ EHMB Bölümü, 2008

ETKİLİ BİR SUNUŞ NASIL ETKİLİ BİR SUNUŞ NASIL YAPILMALIDIRYAPILMALIDIR

GörünenGörünen o o kiki, , bilimbilim insanıinsanı, tam , tam şimdişimdi söyleyeceksöyleyecekbirbir şeyişeyi olanolan veve bunubunu nasılnasıl söyleyeceğinisöyleyeceğini de de

bilmeyenbilmeyen yeganeyegane kişidirkişidir..

Sir James BarrieSir James Barrie

•Canbolat UÇAK tarafından hazırlanan sunumdan Ender Mete Ekşioğlu tarafından derlenmiştir

BilimselBilimsel AraştırmanınAraştırmanın AmacıAmacı

••YeniYeni bilgilerbilgiler eldeelde etmeketmek veve yayınlamakyayınlamakBilimBilim adamlarıadamları yayınlarıyayınları ileile değerlendirilirdeğerlendirilir veve

bilinirlerbilinirler; ; veyaveya bilinmedenbilinmeden kalırlarkalırlar..

••YayınlananYayınlanan bilgilerinbilgilerin topluluğatopluluğa sunulmasısunulması

GirişGiriş

DörtDört adımdaadımda etkilietkili sunuşsunuş::

•• PlanlamakPlanlamak

•• HazırlanmakHazırlanmak

•• AntrenmanAntrenman YapmakYapmak

•• SunmakSunmak

PlanlamakPlanlamak

•• KonuşmayıKonuşmayı yapacağınızyapacağınız topluluktopluluk–– BilgiliBilgili

–– TecrübeliTecrübeli

–– AmaçlıAmaçlı

PlanlamakPlanlamak ((devamdevam))

•• SunumunSunumun amacınıamacını topluluktantopluluktan beklediğinizbeklediğinizsonucasonuca bağlıbağlı olarakolarak belirleyinbelirleyin::–– BilgilendirmekBilgilendirmek

–– İknaİkna etmeketmek

–– HareketeHarekete geçirmekgeçirmek

–– SatmakSatmak

–– ÖğretmekÖğretmek

–– EğitmekEğitmek

ÖNEMLİ Ana noktaları belirleyin

veorganize edin

HazırlanmakHazırlanmak

•• AAnlatmannlatman gerekgereken genel fikrien genel fikri planladınplanladın –– nasılnasılanlatacaksınanlatacaksın??

•• KonuşmaKonuşma, , yazılıyazılı iletişimdeniletişimden farklıfarklı –– tektek atışatışşansışansı!!

•• SunumSunum düzenlidüzenli veve mantıksalmantıksal birbir sizisizi halindehalindeilerlemeliilerlemeli

•• Zaman ve emek gerektirir Zaman ve emek gerektirir –– erken başla!erken başla!

HazırlanmakHazırlanmak

•• PozitifPozitif birbir yaklaşımyaklaşım oluşturunoluşturun–– MesajınızınMesajınızın değerinideğerini tartıntartın..

–– KendiniziKendinizi başarırkenbaşarırken düşünündüşünün..

–– TopluluğunTopluluğun meraklandığınımeraklandığını gözgöz önüneönüne getiringetirin..

HazırlanmakHazırlanmak

•• Problemi, problemin önemini ve Problemi, problemin önemini ve getirdiğiniz ilerleme getirdiğiniz ilerleme –– yeniliği açıkça yeniliği açıkça tanımlayan bir düstur hazırlayıntanımlayan bir düstur hazırlayın

•• Dikkat çekici, ilgiyi sağlayıcı bir Dikkat çekici, ilgiyi sağlayıcı bir tanımlamatanımlama

•• Bu ana fikri destekleyecek bölümler neler Bu ana fikri destekleyecek bölümler neler olmalı?olmalı?

•• OutliningOutlining

•• Sunumun ana amacı dinleyicilerin Sunumun ana amacı dinleyicilerin gelecekte de hatırlayacağı bilgi aktarımıgelecekte de hatırlayacağı bilgi aktarımı

•• Çok detaylı içerik hatırlanmaz ve uyku Çok detaylı içerik hatırlanmaz ve uyku getirirgetirir

•• İlgiyi uyandırmalı ve devam ettirmeliİlgiyi uyandırmalı ve devam ettirmeli

•• Kendinize soruyorsunuz “Bu kadar içerik Kendinize soruyorsunuz “Bu kadar içerik yeterli mi?”yeterli mi?”

•• Genelde gerekenden çok daha fazla Genelde gerekenden çok daha fazla içerik!içerik!

•• Acımasızca çok gerekli olmayan dışındaki Acımasızca çok gerekli olmayan dışındaki materyali ele materyali ele –– seçici olseçici ol

•• Yaklaşık Yaklaşık 100 100 kelime/kelime/ dkdk. sunum hızı . sunum hızı ((yavaşyavaş! ! –– günlük konuşma 250günlük konuşma 250--300 300 kelime/kelime/ dkdk. . ) )

•• Hazırlık denemeleri gerçek sunuma göre Hazırlık denemeleri gerçek sunuma göre yaklaşık %20 daha hızlı olacaktıryaklaşık %20 daha hızlı olacaktır

•• Her slayt 1.5Her slayt 1.5--2 2 dkdk. (istisnalar olabilir ) . (istisnalar olabilir )

•• HızHız: : yeterince yavaş, aralar ver ve önemli noktaları yeterince yavaş, aralar ver ve önemli noktaları tekrarlatekrarla

•• GirişGiriş:: ilgiyi uyandırilgiyi uyandır

•• GeçişlerGeçişler: : yumuşak ve mantıksal yumuşak ve mantıksal geçişlergeçişler

•• SonuçSonuç: : tartıştığın ana noktaları tekrarla, istediğin tortu tartıştığın ana noktaları tekrarla, istediğin tortu bilginin kalmasını sağla, özeti doğru noktada başlatbilginin kalmasını sağla, özeti doğru noktada başlat

•• UzunlukUzunluk: : Hiç bir zaman süreni aşmaHiç bir zaman süreni aşma!!

•• Sunumunu bazı bölümleri atarak kısalt, bölümlerin Sunumunu bazı bölümleri atarak kısalt, bölümlerin açıklamalarını kısaltarak değil. Her zaman sorular kısmı açıklamalarını kısaltarak değil. Her zaman sorular kısmı için zaman bırakiçin zaman bırak

HazırlanmakHazırlanmak ((devamdevam))

•• DikkatiDikkati çekecekçekecek birbir açılışaçılış hazırlayınhazırlayın–– ToplulukTopluluk gereksinimigereksinimi ileile ilgiliilgili birbir sorusoru

kullanınkullanın. .

–– İltifatİltifat edinedin..

–– İlgiliİlgili birbir olayolay anlatınanlatın..

HazırlanmakHazırlanmak ((devamdevam))

•• Ana Ana noktalarınoktaları açıklayınaçıklayın, , kanıtkanıt vevegörüntülerlegörüntülerle destekleyindestekleyin–– İstatistiklerİstatistikler

–– BenzerliklerBenzerlikler

–– GösterilerGösteriler

–– GerçeklerGerçekler

–– OlaylarOlaylar

HazırlanmakHazırlanmak ((devamdevam))

•• HatırlanabilecekHatırlanabilecek birbir kapanışkapanış hazırlayınhazırlayın–– DüşünceleriniziDüşüncelerinizi dramatikleştirindramatikleştirin. .

–– MeydanMeydan okuyacakokuyacak birbir şeylerşeyler söyleyinsöyleyin. .

–– Motive Motive ediciedici sözlersözler kullanınkullanın..

–– ÖnemliÖnemli noktayınoktayı tekrarlayıntekrarlayın. .

–– İknaİkna ediciedici birbir özetözet hazırlayınhazırlayın. .

AntrenmanAntrenman YapmakYapmak

•• AşağıdakileriAşağıdakileri gözgöz önüneönüne alarakalarakkendinizekendinize güvengüven veve etkinliketkinlik aşılayınaşılayın–– Bu Bu konuşmayıkonuşmayı yapmayıyapmayı niçinniçin hakettinizhakettiniz..

–– KonuyuKonuyu sunmaktasunmakta niçinniçin sabırsızsınızsabırsızsınız..

–– TopluluklaToplulukla niçinniçin paylaşmakpaylaşmak istedinizistediniz..

AntrenmanAntrenman YapmakYapmak ((devamdevam))

•• AntrenmanAntrenman yapınyapın veve hazırladığınızhazırladığınızgörüntülerigörüntüleri gözdengözden geçiringeçirin–– AçıklıkAçıklık

–– İlgiliİlgili

–– GözeGöze ÇekiciÇekici

–– GörülebilirlikGörülebilirlik

–– KaliteKalite

–– AkıldaAkılda kalıcıkalıcı

AntrenmanAntrenman YapmakYapmak ((devamdevam))

•• BirBir topluluktopluluk, , danışmandanışman, , veyaveya video video kamerakamera önündeönünde antrenmanantrenman yapınyapın veveaşağıdakiaşağıdaki konulardakonularda gerigeri beslemebesleme alınalın::–– GüçlüGüçlü birbir açışaçış. .

–– Ana Ana noktalarınnoktaların açıklığıaçıklığı. .

–– AkışAkış mantığımantığı. .

–– Elle Elle tutulurtutulur kanıtlarkanıtlar. .

AntrenmanAntrenman YapmakYapmak ((devamdevam))

•• Sunumu başlangıçtan sonuca kadar Sunumu başlangıçtan sonuca kadar dengeli biçimde çalışdengeli biçimde çalış

•• Hazırlık Hazırlık mükemmelştirirmükemmelştirir! Mümkün ! Mümkün olduğunca fazla deneme yap.olduğunca fazla deneme yap.

SunmakSunmak

•• Sunum öncesi hazırlıklarSunum öncesi hazırlıklar

SunmakSunmak

•• TemellereTemellere güveningüvenin–– KonunuzuKonunuzu sahipleninsahiplenin..

–– KonuşmanızKonuşmanız içiniçin pozitifpozitif hissedinhissedin. .

–– KonununKonunun öneminiönemini topluluğatopluluğa aktarınaktarın. .

SunmakSunmak ((devamdevam))

•• PozitifPozitif birbir başlangıçbaşlangıç yapınyapın::–– GözGöz kontağıkontağı kurunkurun. .

–– GüvenGüven verenveren birbir vücutvücut dilidili kullanınkullanın. .

–– RahatRahat olunolun. .

–– İyiİyi giyiningiyinin. .

SunmakSunmak ((devamdevam))

•• TopluluklaToplulukla bağlantıbağlantı oluşturunoluşturun::–– İçtenİçten olunolun. .

–– KendinizKendiniz olunolun. .

–– TopluluğaTopluluğa “biz” “biz” diyediye hitaphitap edinedin, “, “sizsiz” ” değildeğil..

–– TopluğunTopluğun ilgisiilgisi doğrultusundadoğrultusunda konuşunkonuşun..

–– TopluluğuTopluluğu konuşmayakonuşmaya çekinçekin..

SunmakSunmak ((devamdevam))

•• TopluluğunTopluluğun ilgisiniilgisini kaybetmeyinkaybetmeyin::–– İstekliİstekli olunolun. .

–– CanlıCanlı kelimelerkelimeler kullanınkullanın. .

–– KendiniziKendinizi açıkaçık veve kesinkesin birbir şekildeşekilde ifadeifade edinedin. .

–– BirBir hikayehikaye anlatınanlatın. .

–– GürGür birbir sesses kullanınkullanın. .

–– UygunUygun vucutvucut hareketlerihareketleri kullanınkullanın. .

ÖNEMLİSunumu uzun süre

akıllardakalacak bir şekilde bittirin

Sorular kısmıSorular kısmı•• Soruyu tekrarlaSoruyu tekrarla

•• Soru Soru üzerinedeüzerinede biraz düşünbiraz düşün

•• Sorunun tamamlanmasını bekle, ancak soru sorulmasında Sorunun tamamlanmasını bekle, ancak soru sorulmasında takılındıysa dikkatli şekilde yönlendirtakılındıysa dikkatli şekilde yönlendir

•• Eğer sunum sırasında soru sorulur ve açıklayıcı olacaksa hemen Eğer sunum sırasında soru sorulur ve açıklayıcı olacaksa hemen cevaplacevapla

•• Eğer odaktan uzaklaşıcı olacaksa sona erteleEğer odaktan uzaklaşıcı olacaksa sona ertele

•• Uzun diyaloglardan kaçınUzun diyaloglardan kaçın

•• Cevabın yeterli olup olmadığını Cevabın yeterli olup olmadığını sprspr

•• Eğer cevaplayamıyorsan, özür dilemeden doğrudan belirtEğer cevaplayamıyorsan, özür dilemeden doğrudan belirt–– Araştırıp döneceğimAraştırıp döneceğim–– Kaynak önerKaynak öner–– Dinleyicilere danışDinleyicilere danış

SunmakSunmak ((devamdevam))

•• SürekliSürekli iyileştirmekiyileştirmek içiniçin çabalayınçabalayın::–– KonuşmanızınKonuşmanızın başarısınıbaşarısını ölçünölçün..

–– KonuşmanızınKonuşmanızın güçlügüçlü noktalarınınoktalarını veve de de geliştirilebilecekgeliştirilebilecek yerleriyerleri belirleyinbelirleyin..

–– GelecekGelecek konuşmanızınkonuşmanızın nasılnasıl dahadahaiyiiyi olabileceğineolabileceğine kararkarar verinverin..

ÖNEMLİ Şunları Unutma:

PLANLA / HAZIRLAN // ANTRENMAN YAP /

SUN

• Use Repetition

• Oral presentations may be summed up as follows:

– Tell them what you're going to tell them. – Tell them. – Then tell them what you told them.

• In the Introduction you tell them what you are going to tell them.

• In the Body and Technicalities you tell them.

• In the Conclusion you tell them what you told them.

• Don't be scared of this repetition. Sometimes repetition is the only way to clarify misconceptions.

• Naturally, this means that you should repeat things in dierent ways, and not quote yourself verbatim.

• If you have studied Coding Theory, then you will know the importance of redundancy when communicating over a noisy channel. The channel between ears and intellect is extremely noisy.

How to Give a Bad TalkHow to Give a Bad Talk

David A. Patterson David A. Patterson Computer Science DivisionComputer Science DivisionUniversity of CaliforniaUniversity of California--Berkeley Berkeley Circa 1983 Circa 1983

•• Thou Thou shaltshalt not be neatnot be neat Why waste research Why waste research time preparing slides? Ignore spelling, time preparing slides? Ignore spelling, grammar and legibility. Who cares what 50 grammar and legibility. Who cares what 50 people think? people think?

•• Thou Thou shaltshalt not waste spacenot waste spaceTransparencies are expensive. If you can Transparencies are expensive. If you can save five slides in each of four talks per save five slides in each of four talks per year, you save $7.00/year! year, you save $7.00/year!

•• Thou Thou shaltshalt not covet brevitynot covet brevity Do you Do you want to continue the stereotype that want to continue the stereotype that engineers can't write? Always use engineers can't write? Always use complete sentences, never just key words. complete sentences, never just key words. If possible, use whole paragraphs and If possible, use whole paragraphs and read every word. read every word.

•• Thou Thou shaltshalt cover thy naked slidescover thy naked slides You You need the suspense! Overlays are too need the suspense! Overlays are too flashy. flashy.

•• Thou Thou shaltshalt not write largenot write large Be humble Be humble ---- use a small font. Important people sit in use a small font. Important people sit in front. Who cares about the rifffront. Who cares about the riff--raff? raff?

•• Thou Thou shaltshalt not use colornot use color Flagrant use of Flagrant use of color indicates color indicates uncarefuluncareful research. It's also research. It's also unfair to emphasize some words over unfair to emphasize some words over others. others.

•• Thou Thou shaltshalt not illustratenot illustrate

•• Confucius says ``Confucius says ``A picture = 10K wordsA picture = 10K words,'' ,'' but but DijkstraDijkstra says ``says ``Pictures are for weak Pictures are for weak minds.minds.'' Who are you going to believe? '' Who are you going to believe? Wisdom from the ages or the person who Wisdom from the ages or the person who first counted first counted goto'sgoto's? ?

•• Thou Thou shaltshalt not make eye contactnot make eye contact You You should avert eyes to show respect. should avert eyes to show respect. Blocking screen can also add mystery. Blocking screen can also add mystery.

•• Thou Thou shaltshalt not skip slides in a long not skip slides in a long talktalk

•• You prepared the slides; people came for You prepared the slides; people came for your whole talk; so just talk faster. Skip your whole talk; so just talk faster. Skip your summary and conclusions if your summary and conclusions if necessary. necessary.

•• Thou Thou shaltshalt not practicenot practice Why waste research Why waste research time practicing a talk? It could take several hours time practicing a talk? It could take several hours out of your two years of research. How can you out of your two years of research. How can you appear spontaneous if you practice? If you do appear spontaneous if you practice? If you do practice, argue with any suggestions you get and practice, argue with any suggestions you get and make sure your talk is longer than the time you make sure your talk is longer than the time you have to present it. have to present it.

•• Commandment Commandment #10#10 is most important. is most important. Even if Even if you break the other nine, this one can save you.you break the other nine, this one can save you.