elvin civici - copyright in the digital era (oscal2014)

Të drejtat e autorit në epokën dixhitale

• Web 2.0 ofron akses universal në edukim, kërkim, kulturë, argëtim

• Mjete gjithmonë e më të sofistikuara

• Mundësi të papreçedent për të krijuar dhe shpërndarë informacion

5 R-të• Retain - Ruaj: Bëj dhe zotëro kopje të materialit

• Reuse - Ripërdorim: Përdor në një mori mënyrash

• Revise - Rishiko: Adapto, modifiko dhe përmirëso

• Remix: Kombino me materiale të tjetra

• Redistribute - Rishpërndaj: Ndaje sërisht materialin me të tjerët

David Wiley - The Power of Open Edicational Resoursces

• Rregullon kopjimin, adaptimin dhe shpërndarjen e materialeve të krijuara

• Një paketë të drejtash: riprodhim, punë derivuese, shpërndarje dhe shfaqje në publik

• Është automatike dhe e vlefshme për çdo krijim, në çdo medium

• Zgjat për shumë kohë (jetën e autorit + 50-70 vjet)

• Shkelja është mund të jetë e kushtueshme

erikjheels.com

http://en.wikipedia.org/wiki/Captain_Copyright

Si mund të marrësh leje?

Si mund të mbështesësh personat që kërkojnë vetëm ta shpërndajnë materialin?

Ka kosto transaksioni? Mund të duhet një kontratë përdorimi?

Ekziston një proçes i standartizuar? Sa kohë mund të duhet?

Një set me liçensa që shpjegojnë se si duhet përdorur materiali, pa cunguar të drejtat e autorit

Thënë ndryshe: Përdor të drejtën e autorit për të aktivizuar shpërndarjen e materialit

• Të ndërtuara mbi të drejtën e autorit

• Lejojnë kalimin nga “të gjithë të drejtat e rezervuara” në “disa të drejta të rezervuara”

• I japin zgjedhje krijuesit se cilat të drejta kërkon të japë dhe cila kërkon të mbajë

• Minimizon kostot e transaksionit dhe/ose kohët e shpërndarjes duke dhënë automatikisht të disa nga të drejtat

creativecommons.org

Attribution Share alike No derivatives Non commercial

creativecommons.org

Liçensa të hapura Liçensa kufizuese

creativecommons.org

• Gjatë 10 viteve të fundit, janë publikuar mbi 400 milionë kopje materiali nën CC: foto, muzikë, kërkime shkencore, madje edhe kurse shkollore

• Mbi 40% e materialeve janë publikuar nën liçensa të hapura

thepowerofopen.org

creativecommons.org/who-uses-cc

thepowerofopen.org

CC mund të ndihmojë në rikonceptimin e disa modeleve që tashmë i marrim të mirëqena.

!

Nordic Creative Commons Film Festival - një festival i krijuar përmes crowdsourcing ku audienca ishte edhe vetë kinemaja.

• Qëllimi i NCCFF ishte përqafimi i revolucionit dixhital, mundësive të reja për shpërndarjen e filmave dhe promovimi i kulturës së hapur.

• Vetë organizatorët e festivalit kishin krijuar një platformë shpërndarjeje të filmave bazuar mbi CC

• Koncepti i festivalit është përshtatur për ti lënë publikut iniciativën për të organizuar shfaqjet e filmave

Faleminderit për vëmendjen!