cÜmlenİn Özellİklerİ ve noktalamasi

Hazırlayanİsmail Yüksel

Niçin güzelce yemeye ve gezmeye aradı?

Yarın gittim ama dün de

seni arayacağım.

Ah arkadaşlar ne kadar da

güzel konuşup anlaşıyorsunu

z?

Çocuklar söylediklerimizin ve yazdıklarımızın tam

olarak anlaşılması için anlamlı cümleler

kurmalıyız.

Duygu, düşünce, haber, istek ve

hayallerimizi bildiren sözcük veya sözcük dizisine cümle denir.

Cümleler farklı durumları ifade ederler.Örneğin

;

Seni çok özledim.Cümlesi bir

duyguyu ifade eder.

Yarın dans kursum başlıyor.Cümlesi bir

haberi ifade

eder.

Hadi odun kıralım .Cümlesi bir isteği ifade

eder.

Sağlıklı ve düzenli beslenmeliyiz.

Cümlesi bir

düşünceyi ifade eder.

Sadece bir sözcükten

oluşan cümleler

vardır.

Gördüm.

Ağladı.

Uyuduk.

Kaydım.

Okudum.

Haaa!Unutmayın her sözcük

cümle değildir ama…

Kardan adamı

Resimdeki

Küçük trenin

Bütün arkadaşlar

Anlatmak istediklerinizi tam ve doğru anlatan cümleler kurmalıyız. unutmayın sakın ha

sonra kızarım.

Sözcüklerin anlamlı bir cümle olabilmesi için şöyle sıralanmalıydı

ördü annem banakazak

Annem bana kazak ördü.

sadece

Sözcüklerin anlamlı bir cümle olabilmesi için şöyle sıralanmalıydı.

Sadece

hafta

hafta sonu

sonu

televizyon

televizyon

izliyoruz.

izliyoruz

işaretlerini

işaretlerinidoğru

doğruNoktalama

noktalama

kullanmalıyız.

kullanmalıyız

Sözcüklerin anlamlı bir cümle olabilmesi için şöyle sıralanmalıydı.

tıka doldurdu.Çantasını basa

çantasını basatıka doldurdu

Sözcüklerin anlamlı bir cümle olabilmesi için şöyle sıralanmalıydı.

mutlaka

mutlaka her

Her gün

gün

kitap

kitap

okuyor.

okuyor

Sözcüklerin anlamlı bir cümle olabilmesi için şöyle sıralanmalıydı.

CÜMLENİN YAZIMI VENOKTALAMASI

Çocuklar unutmayın her cümle büyük

harfle başlarrrrr.

Cümlenin sonuna nokta(.), soru işareti(?) veya

ünlem işareti (!) koyulur.

Her gün kuş avlıyor.

Her hafta tiyatroya gideriz.

Bu gece çok kar yağdı.

Dersini bitirdin mi?

Baba yemek pişti mi?

Yavru yılanı gördün mü?

Hey ! Uyan artık.

İmdat ! Hortum buraya doğru geliyor.

Eyvah ! Gene işe geç kaldım.

Çocuklar cümleleriniz çok

uzun olmamalıdır.

Çok uzun olursa anlatmak

istediklerinizi tam ifade edemezsiniz.

Çocuklar cümleleriniz çok

kısa da olmamalıdır.

Gereksiz ve eksik sözcük

kullanırsanız da anlatacaklarınızı anlatamazsınız.

Unutmadan noktalama

işaretlerini de doğru yerde

kullanmalısınız.

BİRAZ DA UYGULAMA YAPALIM MI?

Aşağıdaki ifadelerden hangisi cümledir?

En azından merdivenlere

Bütün aile pikniğe

Üçüncü sınıfta okuyorum.

Aşağıdaki ifadelerden hangisi cümledir?

Dergiye abone olduk.

Bir bardak sıcak süt

Kağıttan gemi mi

Aşağıdaki ifadelerden hangisi cümledir?

Çocuklar kahkahalar atarken

Başım çok ağrıyor.

Çöpleri her akşam

Aşağıdaki ifadelerden hangisi cümledir?

Siz buraya mı taşındınız?

Yarın eve erken

Her gün mutlaka kitap

Aşağıdaki ifadelerden hangisi cümledir?

Hasta olduğundan

Öğretmenler odasına bakarak

Mavi gömlek sana yakışmış.

Şimdide verilen kelimelerle

anlamlı cümleler Oluşturunuz.

büyüdü - oldu - çocuk - delikanlı

Delikanlı büyüdü oldu çocuk.

Çocuk oldu büyüdü delikanlı.

Çocuk büyüdü delikanlı oldu.

çizgili – bozuldu – fermuarı - pantolonun

Bozuldu fermuarı pantolonun çizgili.

Fermuarı bozuldu pantolonun çizgili.

Çizgili pantolonun fermuarı bozuldu.

güzel – söylüyordu – çok - şarkı

Şarkı çok güzel söylüyordu.

Çok güzel şarkı söylüyordu.

Güzel çok şarkı söylüyordu.

nöbet – koridorda – tuttu - öğretmen

Öğretmen koridorda nöbet tuttu.

Koridorda nöbet öğretmen tuttu.

Nöbet koridorda tuttu öğretmen.

serinlediği – hırka – için – hava - giydi

Hırka giydi serinlediği için hava.

Serinlediği için hava giydi hırka.

Hava serinlediği için hırka giydi.

çabuk – bir – çocuktur - öğrenen Ahmet

Öğrenen bir çocuktur Ahmet çabuk.

Bir çocuktur öğrenen çabuk Ahmet.

Ahmet çabuk öğrenen bir çocuktur.

gül – demet – aldım – bir - anneme

Aldım bir demet gül anneme.

Bir gül demet aldım anneme.

Anneme bir demet gül aldım.

“Aman çocuğum yerler kayıyor” cümlesinin sonuna hangi noktalama işareti konulur?

ünlem işareti

soru işareti

nokta

Aşağıdakilerden hangisi cümle değildir?

Sınıfa girdi .

Sabah okula .

Dersi dinlemedi .

“Senin kalemin yeni mi?”cümlesinden hangi sözcük çıkarılırsa cümlenin anlamı değişmez?

kalemin

senin

yeni

Hangi cümlenin sonuna yanlış bir noktalama işareti konmuştur?

Hangi sınıfta okuyorsun?

Yaşasın teyzem bize geliyor!

Bu kitabın yazarı kim?

Aşağıdaki sözcüklerden hangisi ile cümle oluşturulabilir?

yere – su – düştü -bardağı

sınıfa –bizim – unutup - koşarak

çocuklar – ilk – bahçede - önce

“kalabalıktı – oldukça – mağaza – ile – bugün” sözcükleriyle bir cümle oluşturulsa hangisi kullanılmaz?

mağaza

ile

bugün

Aşağıdakilerden hangisi istek bildiren bir cümledir?

Bugün Ece gelecek.

Okula kedimle gitsem.

Salonda kitap okuyor.

Aşağıdakilerden hangisinin sonuna soru işareti gelmemelidir?

Oraya ne kadar zamanda gideriz?

Bu defteri mi kullanacaksın?

Bu sandalyeye oturabilirsiniz?

“yerleştirdi – özenle – fotoğraflarını albüme” sözcükleriyle bir cümle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulursa son sözcük hangisi olur?

özenle

fotoğraflarını

yerleştirdi

“Burcu evde ……………saklandı.” cümlesinde noktalı yere hangi sözcük gelirse soru

cümlesi olur?

dolaba

mutfağa

nereye

“………… annem kurabiye yaptı.”cümlesinde noktalı yere hangi sözcük gelemez?

yarın

dün

bugün

“Müzik dinledik.” cümlesinde müziği dinleyen kimdir?

o

biz

siz

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Evet evet doğru bildin

Hayır yanlış

oldu işte

Yaşasın ders bitti.