burangga y เอกจาร ณี‘ºÙÃѧ¡ŒÒ’1 burangga yบูรังก า เร...

1‘บรงกา’

บรงก�าBura

ngga

yเร�ยบเร�ยงโดย…เอกจาร�ณ

1‘บรงกา’

บรงก�าBura

ngga

yเร�ยบเร�ยงโดย…เอกจาร�ณ

2 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

พมพและจดจำ�หน�ยโดย

สำ�นกพมพกรน ปญญ�ญ�ณในเครอสำ�นกข�วทนวส

๕๐/๓๓ ม.๕ ถ.ประชาราษฎรสาย ๑ ต.ตลาดขวญ อ.เมอง จ.นนทบร ๑๑๐๐๐โทร. ๐๒-๕๒๕-๔๒๔๒ # ๒๐๙-๒๑๐ แฟกซ : ๐๒-๕๒๕-๔๗๖๔

www.gppbook.com, E-mail : fromgreeneditor@gmail.com

บรรณาธการอำานวยการ สนธญาณ ชนฤทยในธรรม รองบรรณาธการอำานวยการ โกศล โพธสวรรณ ผชวยบรรณาธการอำานวยการ เอกชย ชยเชดชกจ ทปรกษา ภรมยศกด สาสนย เวทน ชาตกล ฉตรชย ภโคกหวาย ธชพงศ ธรรมพฒพงศ บรรณาธการบรหาร ศกดศร บญรงศร บรรณาธการ ณฐวฒ แจดสงเนน กองบรรณาธการ ไญยกา เมองจำานงค ผอำานวยการฝายผลต อนรทธ สวคนธกล ผอำานวยการฝายการตลาด เจนจรา เจรญชพ รปเลม/ภาพประกอบเลม พนม ลอส / ปบปบ พมพท บรษท ออฟเซทพลส จำากด โทร. ๐-๒๔๖๑-๒๑๖๑ ราคา ๑๓๐ บาท

ธรรม...ทำ�ง�ย (ไดผลจรง)โดย...บรงกา

เรยบเรยงเรองเลา...เอกจารณ

ISBN : 978-616-526-435-8

พมพครงท ๑ มนาคม ๒๕๕๗

3‘บรงกา’

คำ�นำ�สำ�นกพมพ

“ประสบการณทางศาสนา” นนเปนประสบการณสวนตว

เมอเปนประสบการณสวนตวกเลยยากทจะนำามาถายทอดใหคนอนเขาใจและรบรได

แตผเขยนคอ “คณบรงกา” กลบทำาเรองยากใหเปนเรองงาย ดวยวธสอสารทตรงไปตรงมาทสดกคอ การบอกเลาในลกษณะ “ชวนคย” หรอทภาษาฝรงเรยกวา “Dialogue” ซงหมายถงบทสนทนาทวไปอยางทเราพบเหนในชวตประจำาวนนนเอง

ในการชวนคยนนจะมการเลาถงประสบการณมากมายหลายแบบทรอคณอยในโลกของธรรมะ พรอมกบชใหเหนถง “ปมบางอยาง” ทเกดจากความไมแยบคายในการปฏบต

และปมนนแหละทจะกลายเปนอปสรรคในการปฏบตธรรมของคณ

อยางไรเสย หนาจบของหนงสอเลมนกยงไมใช “จดสนสด” ของการปฏบตธรรม

หากแตเปนเพยง “จดเรมตน” เทานน

เพราะหลงจากนน ผอานกจะตองนำาเอาขอคดทไดจากการชวนคยของผเขยนไปขบคดพจารณาตอ และคำาตอบทไดจากการขบคดพจารณานแหละทจะมผลในการเปลยนแปลงวถในการปฏบตอยางคอยเปนคอยไป

การปฏบตธรรมของคณจะไดออกรสชาตมากยงขน ^ ^

สำานกพมพกรนปญญาญาณ

4 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

5‘บรงกา’

“สภาวะภายในของผปฏบต” เปนเรองยากทจะนำามาถายทอดใหผอนเขาใจและรบรได แตคณบรงกากลบทำาเรองยากใหเปนเรองทยากนอยลงสำาหรบคนทเปนโรคแสลงธรรม และกลบเปนเรองงายสำาหรบคนทกระโดดลงมาลยกบกเลสอยางเตมตวแลว

อานแลว...เขาใจ แสดงวาคน “แคเลา” ถายทอดไดด หรอแสดงวาคนทอานมฐานธรรมอยพอตว

อานแลว...ไมเขาใจ แสดงวาคน “แคเลา” ถายทอดไดดอกนนแหละ แตคนทอานยงไมไดลงมอปฏบตใหเกดผลจรงๆ

“แคเลา...อยางทเราร” จงเปนประโยคบอกเลาทจะชวยกระตนตอมแหงความเพยรสำาหรบคนทลงมอปฏบตแลว แตยงไมไดสมผสผล และกระตนตอมแหงความสนใจใครรแก ผทละเลยตอจตใจของตนเอง

จะเขาใจหรอไม...ไมสำาคญ แตสำาคญอยทคณไดลงมอกาวขามเสนแบงแหงโลกกบธรรม จนขยำาโลกโขลกธรรมใหเปนสงเดยวกน เพอจรรโลงชวตใหงดงามเรยบงายแลวหรอยง

พระมหาวเชยรชนวำโส

ขอเล�...กอนเข�เล�

6 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

ขอเลา...กอนเขาเลา ๕ขอเลา...กอนเลา ๘

แคเลา...เอาเคลด(วชา) ๑๙ แคทกข ๒๑ ปฏบตธรรม...ทำาไงอะ ๓๕ รางกายของเรา ๕๓ เอาละนะ ๖๓

แคเลา...ทเขาอยากร ๗๑ เปปซ...ไมไดดทสด ๗๓ ไมใช...ของเรา ๗๙ จำาไมได ๘๗ แกงวง ๙๓ กาว...ไมกาว ๙๙ พอด...ตรงไหน? ๑๐๕ เหวยง ๑๑๕ ผหยง...ร ๑๒๑ วบากในทางบญ ๑๒๙ นำาตาไหล ใจนง ๑๓๗

ส � ร บ ญ

7‘บรงกา’

เดน...ทางไหน ๑๔๑ เกาะหรอฝง ๑๔๗ สงไมควรทำา ทางไมควรแวะ ๑๖๓

คำาอธบายเพมเตมทายบท ๑๗๒ กศลกรรมบถ ๑๐ ๑๗๒ มงคล ๓๘ ๑๗๓ พละ ๕ ๑๗๔

เกยวกบผเขยน ๑๗๖

8 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

โปรดอานบทนกอนคะ... Please... พลส... และพลส...

ปกตแลว เราๆ ทานๆ ทวไป จะเหนและเขาใจ ในสงเหลาน นนคอ เรา/เขา ดำา/ขาว หนก/เบา ใหญ/เลก ยาว/สน ถก/ผด ยาก/งาย ใกล/ไกล ฯลฯ

ซงในทน บรงกาขอเรยกสงเหลานนวา “ของค”

โดยมาตรฐาน การตดสนหรอความคดเหนทเรามตอ “ของค” เหลาน จะขนอยกบ “ใจ” ของแตละคน วาจะใหเรตหรอใหนำาหนกกบสงนนๆ มากนอยขนาดไหน เชน ระยะทางจากบานเราถาตองเดนออกไปปากซอย เราอาจรสกวาไกลเหมอนเดนไปดวงจนทร แตสำาหรบชาวแมวชาวเขาทตองเดนขามดอยวนละ ๓-๔ ลก เขาอาจรสกวาใกลแคอดใจเดยว (อดใจแมว)

ขอเล�...กอนเล�

9‘บรงกา’

“ของค” ทยกตวอยางน เราทกคนรจกกนดตงแตเกดจนแก (ใครทยงไมแก...ไมตองนอยใจนะคะ รบรองวายงไงกตองไดแกแนๆ คะ) และไมวาคณจะรหรอไม แต “ของค” เหลานนตางกมเสนบางๆ แบงกนระหวางพวกมนอย แถมเสนแบงของแตละคนกหนาบางไมเทากน หรอตอใหเปนคนคนเดยวกน เมออยตางสถานท ตางเวลา ตางสถานการณ เสนแบงทเกดขนกไมเทากนดวยซำา

แตจะมสกกคนหนอ...ทจะเหนเสนแบงระหวาง “ของค” เหลานน

สภาพจตโดยทวๆ ไปนน เราจะเหนตวเรา-ใจเรา ชดทสด แลวกเขาไปยดวา “สงน” โดดเดนและสำาคญกวาใครๆ หรออะไรๆ ทงมวล ซงหากสมมตให “สงน” เปนจดดำาๆ จดหนง จดนนกอาจจะเลกเทาไขกบ

หากเรายงแคเปนนกเรยนหรอเปนพนกงานตำาแหนง เลกๆ แตเมอเราอายมากขน ตำาแหนงหนาทการงานสงขน ฐานะมนคงขน เราจะรสกวาเรามความสำาคญมากขน จดดำา นกอาจขยายตวใหญขนจนเทากำาปน แตถาเราเดนเดงเปง คอลลาเจนขนจนเปนถงเจาขององคกรบรษทมหาชนใหญโตหรอเปนนกการเมองบรหารประเทศ จดดำานกอาจลกลามใหญโตโชวกลามไปเปนขนาดเทากะละมง จนจดดำาของคนอนเลกเทาสวมดตดเหา

10 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

สงตางๆ ทอยในจดดำาคอ “เรา” ทงหมด...มแตเรา (ซงไมไดนาซาบซงตรงจตเหมอนเพลงรกฮตๆ ทไหน) สวนสงตางๆ ทอยนอกจดดำา คอ “อนๆ ทไมใชเรา”

นอกจากน จตยงกำาหนดรศมเปนเสนรอบวงทขยายตวออกมารอบจดดำานนเปนวงๆ ซอนกนเปนชนๆ อกดวย

สมมต เชน วงในสดเปนครอบครวเรา บานเรา สมบตเรา วงนอกชนท ๒ เปนญาตเรา เพอนเรา วงนอกชนท ๓ เปนบรษทเรา เพอนในเฟซบก (Facebook) หรอเพอนบานเรา

โดยจตยงมการกำาหนดกะเกณฑหรอตรวจจบทศทาง ชงนำาหนก วดระยะทำาการ ตอสงตางๆ ทเขามากระทบใจ อกชนหนงดวยวา สงนนขาว/สงนดำา คนนนด/คนนเลว ราวกบวาเรากำาลงทำาหนาทจดสรรคน สตว สงของ ฯลฯ ในโลกน ใหอยในชอง ขาว/ดำา ด/เลว ถก/ผด ชนะ/แพ หนก/เบา ให/รบ ไดเปรยบ/เสยเปรยบ

ทกอยางในโลกถกบรรจอยในชองตางๆ ตามทใจเราตดสนขดคนเอาไวกอนแลว ซงอาจเปรยบไดกบชองแบงในรงผง เชน ความรสกของเราทวา “ผาผนนสะอาด” มนกแค “สะอาด” ตามกรอบทเราตงเอาไว แตถาเลยจาก “มาตรฐาน” บางอยางในใจเราไป เรากจะรสกวา “มนไมสะอาด...มนสกปรก”

11‘บรงกา’

เราเคยมองเหนเสนขอบของจดดำา

ทแบงแยก “เรา” กบ “สงอนๆ” ไหม?

...เคยเหนผนงทคนความรสก...

เคยเหนสงท “แบงแยก” สงตางๆ ออกจากกนหรอเปลา?

12 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

นนแหละคอ “อปาทานจต”

ถาเราเหนมนตรงๆ ตามธรรมชาต สงทเปนตวแบงคนนจะ “หมด” ไปทนท

สงททำาใหเกดอปาทานจตคอ “อวชชา” เจานคอตวททำาใหเกดกเลส ปรงแตงทำาใหเกดชองตางๆ แบบรงผงในใจเรา สวนเสนแบงทกนชองแตละชองกคอการทเราเอากเลสไปกนระหวางสงสงหนงกบอกสงหนง

เมอเราเหนวาตรงนเปนอวชชา...เปนกเลส...กอยาไปตงแงรงเกยจมน เพราะนนเทากบวาเรากำาลงตะเกยกตะกายกลบไปอยในวงวนของ “ของค” อก

13‘บรงกา’

เพราะ “ความเกลยด” เปน “ของค” กบ “ความชอบ”

ขอใหเขาใจวา อวชชา...กเลส...มนกอยของมนแบบนน มนเปนของคโลก เปนของธรรมชาต เราแครทนมนอยางเขาใจ ไมหลงไปตามมน ไมปลอยใหมนจงจมกเราไปไหนๆ ไมปลอยใหอวชชาหรอความไมรกอตวปรงแตงขนเปนสงขาร —› วญญาณ ... จนลากตอเปนสายวนของปฏจจสมปบาทแบบไมรจบ

ถาชองแบงสงตางๆ ถกทำาลายลง จะไมม “เรา” ไมม “เขา” ไมม “ผให” ไมม “ผรบ” ... มแคการถายเทหมนวนของสรรพสง ไมมสงกนเรากบอะไรๆ ทกอยางเชอมตอเปนสงเดยวกน

ยกตวอยางเชน การทเราเอาของใชไปบรจาค ๑๐ กระสอบ ทางโลกจะใชคำาวา “เรา” ให “เขา” บรจาคใหแลวกหวงบญโนนนนน แตจรงๆ แลว ไมม “ใคร” ใหอะไร “ใคร”

เปรยบไดกบเวลาทเราขอเทาแพลงแลวเอามอไปนวดขอเทา เราจะรสกแคเราเอารางกายไปเกอกลรางกาย เอาสงหนงไปเกอกลอกสงหนงซงเปนหนงเดยวกน ไมไดรสกวามอไปมบญคณหรอไปทำาบญใหขอเทา หรอถาเราเกดแขงขาออนจนเดนสะดดลมลง แพลงกงกลงไปทงตว กไมใชวาขาทำากรรมทำาวบากใหเราทงตว เราจะรสกจากใจโดยธรรมชาตวามนเปนหนงเดยวกน แยกกนไมได

14 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

ถาใครอานถงตรงนแลวเขาใจแจมแจง ทะลเขาไปกลางหวางใจ ขอเชญวางหนงสอเลมนลงไดเลยคะ ไมตองพลกอานตอแลว บรงกาขออนโมทนากบทานดวย

แตถาใครอานแลวมนหนกกวาเกา คดวา “มนเมายาดองมาหรอเปลา? เขยนอะไรไมรเรอง มนตอง ‘ท�า’ ส ถงจะ ‘ได’ ถาไมท�าแลวจะไป ‘ได’ อะไร ไดยงไงฟระ??!!...ฮวย!!”

แหม... กจรงๆ แลว มนไมมอะไรไดอะไรเลยนคะ มนอาจม “ฮาวท” (How To) หรอ “วธปฏบต” อยบาง แตกอาจเนนชานดสนง แบบบรงกานละคะ...ททซสรางปราสาททรายกลางทะเลทรายจนเขาใจทกมมในธรรมชาตของสรรพสง และรสกเองถงความเบอกขนเทพวา เรากอยกลางทะเลทรายแทๆ ไมมอะไรตองทำาเลยสกนด แคปลอยใหตวเองหวนคนสธรรมชาต เปนเพยงทรายเมดหนงในทะเลทรายกพอ

หากทานผ อ านทงหลายทกำาลงก อร างสร างปราสาททรายอย อานแลวเขาใจสงทบรงกากำาลงเมา...เมาท...เอย... “เลา” อยน โปรดวางมอจากทกอยาง ปลอยใหธรรมชาตกลนไปกบธรรมชาต แลวทานจะเขาใจ ไมสงสย และไมมคำาถามอะไรอกตอไป

แตถายงสงสย งง เงง เซงเปด หรอมคำาถามงอกมาอกบานเบอะ กไมผดปกตอะไรหรอกคะ พวกเราอาจ

15‘บรงกา’

สบเชอสายมาจากชนเผานกวงมาราธอนเกาทชอบวงทนเขาชนความสงสย และตองกระจางแจงในสงทคางคาใจจนหมดจนสนวาผลหรอคำาตอบจรงๆ เปนยงไง ถงจะยอมวางมอและคลายความยดถอในแตละสงแตละอยางลง แลวยอมใหตวเองหวนคนสธรรมชาตไปตามครรลองของมน

ขอแคเราใชสตตามรรปนาม เหนไตรลกษณของธาตขนธไปเรอยๆ ... “เหน” นะคะ ไมใช “ทำา” ... เหนจนถงทสดวาอะไรๆ ก “ไมใช” จงจะเขาใจ ... หากยงเสาะแสวงหา คนหา กจะไมพบ

แตกไมใชวาไมทำาอะไรเลย มนเปนกระบวนการทจตทำาความกระจางใน “ความไมใช” ของทกสง เมอจตเขาใจในธรรมชาตของสรรพสงแลว จตจะเปนอสระจาก “ของค” ทนท จตจะยมอยางเบกบานเตมอม

มนไมใชกรรมวธท “อะไรจะไปถงอะไร” ไมมการเดนทาง... ไมมเกด-ไมมดบ... ไมมเรม-ไมมจบ... มแตความเขาใจจากแกนแทของหวใจอยางหมดเปลอกวา ทกสงทกอยางวางเปลา ไมมตวตน ไมมแกนสาร

เนอหาภายในเลมบางบท บรงกาจะพดถงเสนทางและการเดนทาง แตจรงๆ แลว มนไมมเสนทางหรอการเดนทางใดๆ ทงสน แค “ลมตา” มา เรากจะพบกบความจรงแลววา เราอย ณ จดหมายปลายทางทคดไวแลว มน

16 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

เปน “ทาง” กเพราะ “เรา...คด” วา “ม...ทาง” เลย “สราง...ทาง” “สราง...งาน” ใหตวเอง วนเปนหนถบจกร เหมอนคนหาทราย...กลางทะเลทราย วายนำา...หานำา

การ “ปฏบต” ของนกปฏบตทงหลาย เปรยบเหมอนการหมนเพยรคดเมดทรายทสวยทสดมาสรางปราสาททรายทละเมดๆ เหนทรายเมดไหนไมสวยเปนตองคดออก ไมอยากได โดย “คดเอาเอง” วาการสรางเสรจคอ “จดฟนช” (Finish) พชตนพพาน

ถามวแตคดจะคดเมดทราย คดจะสรางปราสาททรายอยอยางน กเทากบเราหางานหาเหาใสหวตวเองไมรจบ ถาลงมอสรางกไมมวนเสรจ เพราะมนเสรจของมนเองในตวโดยไมตองสราง ไมตองทำาอะไรทงนนทงสน

เราทกคนลวนอยกลางทะเลทรายอยแลว แมแตเรากเปน “หนงเดยว” กบทะเลทราย “เรา” คอทรายเมดหนงเทานน ... อยามวเสยเวลาสรางปราสาททรายกลางทะเลทรายอยเลย พลกความคด มมมอง ความเขาใจนดเดยว เรากจะเปนหนงเดยวกบธรรมชาตทนท

จดมงหมายทเราตางปรารถนาในศาสนาพทธคอ “พนทกข” ไมใช “ฆาทกข” ให “เหลอแตสข” เพยงเขาใจในธรรมชาตแทๆ ของทกข เรากจะไมเกดทกขซอนทกขนนๆ

จดมงหมายในศาสนาพทธไมใชใหใครปฏบตอะไรไปเพออะไร ... เพยงเราปลอยความยดมนในขนธ จตกจะเปนอสระตอ

17‘บรงกา’

ทกสง แมแตความรสกวา “มนเปนจต” ... จะไมมความรสกวาตองประคองสภาวะอะไรใหทรงไว ใหเทยง ใหตงอย ใหระงบหรอดบไป ... จตจะรบรในสภาพนนๆ อยางเปนธรรมชาต โดยไมมการบงคบหรอจงใจเขาไปรอกตอไป

ดงนน สงทบรงกาถายทอดผานตวอกษรลงในหนงสอเลมนจงเปนแคการเลา ... “แคเลา” ถงประสบการณของตนเอง โดยมคำาถามจากเพอนๆ นองๆ และกลยาณมตรทงหลาย เปนสอกลางในการอธบาย หากผดพลาดคลาดเคลอนประการใด บรงกาขอนอมรบไวดวยใจ

และหวงวา “แคเลา” ทบรงกาเขยน จะทำาใหคณๆ ผอาน “แคร” ไดอยางถกทางคะ ^ ^

บรงกาe-mail: burangga@gmail.com

18 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

19‘บรงกา’

แคเล�...

เอ�เคลด(วช�)

กแค...ร

ไมร

ร

20 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

21‘บรงกา’

แหม... เรมเลาเรองแรกกจดหนกจดเตมกนเลยทเดยว แถมยงจะมาใชคำาวา “แคทกข” อก สงสยบรงกาจะไมอยากใหอานตอกนละมง

แหะๆๆ ใจเยนๆ คะ พปานาอาและคณนองคณหนทงหลาย ^ ^

เหตทบรงกาตองงดเรอง “ทกข” ขนมาเลาใหฟงกนกอน กเพราะทกสงทกอยางทเกดขนและดบไปบนโลกนลวนไมมอะไรอน...นอกจาก “ทกข” และสงเดยวทพระสมมาสมพทธเจาทรงสอนกคอ “ทกขและทางดบทกข” ดงนน เราจงตองมาทำาความเขาใจและรจก “ทกข” ใหตรงกนเสยกอน

แคทกข

22 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

วากนวา “ทกข” มอย ๒ ประเภท คอ “ทกข” กบ “ทกกกกกกกกทกข” ... อยยะ...ไมใชคาาาาาา...บรงกาลอเลน

โดยทวๆ ไปแลว “ทกข” จะหมายถงความทกขทรมาน ความไมสบายกาย-ไมสบายใจ ความเจบปวด โศกเศรา เสยใจ หรอสรปงายๆ วา “ทกข” นนมอยแค ๒ ชนด คอ

(๑) ทกขกาย (๒) ทกขใจ

แตถาจะพดกนใหลกลงไปถงความหมายของ “ทกข” ในอรยสจ ๔ “ทกข” ยงหมายถงสภาพททนไดยาก สงทไมอาจคงอยในสภาพเดมได ซงแมแตความสขกายสขใจทเราๆ ทานๆ ชนชอบและใฝหา กตกอยภายใตลกษณะของ “ทกข” ดวยเชนกน ดงนน “ความสข” ซงไมอาจคงสภาพของตวมนเองเอาไวได...กคอ “ทกข”

23‘บรงกา’

พระสมมาสมพทธเจาทรงแบงประเภทของ “ทกข” ไวในธมมจกกปปวตตนสตร ๒ ประเภท คอ

๑. สภาวทกข หรอ “ทกขประจำา” ไดแก ความเกด ความแก และความตาย

๒. ปกณกทกข หรอ “ทกขจร” ไดแก ความโศกเศรา เสยใจ รำาไร รำาพน ความผดหวง พลดพรากจากสงทตนรก

24 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

ซงความทกขทงหมดทงปวงนนมสาเหตหลกมาจากความไมร ความเหนผด (จากความเปนจรง) หรออวชชานนเอง

เจาอวชชาหรอความไมรนละคะ...ทเปนตนกำาเนดและรากเหงาของกเลสตณหา ความม ความเปน และการยดถอวาเปน “ตวก-ของก” ซงตางกชวยกนปลกปนเลาโลมและหลอกลอใหเราพนตอยกบความทกข จนบางทเรากลมไปวา เราเปนใครหรอเปนอะไร เพราะเราดนมวไป “เปนทกข” มวหลงไปใหความสำาคญกบกายใจ (ซงเปนกองทกขลวนๆ กองน) มากหรอนอยเกนความจรง หรอเรยกไดอกอยางหนงวา ไมไดมองกายใจอยางทมนเปนจรงๆ

สวนจะทกขมากหรอนอยกขนอยกบรศมทำาการวา เรองนนๆ อยหางจากกายใจเรามากนอยแคไหน เชน ปญหาโลกรอนอาจทำาใหเราทกขเทาสวมด ปญหาโจรใตหรอภยนำาทวม ภยแลงในตางจงหวด (ทไมใชจงหวดของเรา) เรากอาจจะกงวลนดๆ หวงใยหนอยๆ พอใหมทกขเทากำาปน

แตถ ากำาลงมโรคระบาดขนรนแรงของไขหวดใหญ ๒๐๑๒ หรอเชอไวรสเอนเทอโร ๗๑ ในจงหวดของเรา หรอม ผปวยขางบานเรา ความกงวลความกลวมนจะมากกวาเดมทนท บางคนอาจกลวมากถงขนวตกจรต ยงถาคนในครอบครวตดโรคนขนมา ทกขกจะยงเพมเนอทกนนำาหนกขนอกรอยเทาพนทว

25‘บรงกา’

สดทาย...ถาตวเรากลบมาเปนฝายปวยหนกเสยเอง คราวนกเรยกไดวาทกขจนถงทสดแบบจดเตมแลวละคะ เพราะทสดของทสดของแจ...เอย...ทสดของทกขสำาหรบคนเรากคอ “กลวตาย”

และสาเหตททำาใหคนเรากลวตาย ไมอยากตาย สวนใหญกมาจาก...

๑. กลวและกงวลวาขางหนาจะเปนยงไง จะไปไหนกไมร เขาทำานอง กลวไวกอน...พอสอนไว

๒. หวงคน-หวงสงของทอยขางหลง เหมอนตวละคร “กอลลม” ในหนง “เดอะลอรดออฟเดอะรงส” (The Lord of The Rings) ทเอาแตหวงแหวนวเศษ “...ของรกของขา...”

ใครหรออะไรกตามทเราผกพนมาก ยดมนถอมนมาก คาดหวงมาก กจะทำาใหเราทกขไดมาก สวนใครหรออะไรๆ ทเราผกพนนอย ยดมนถอมนนอย คาดหวงนอย กจะทำาใหเราเปนทกขไดนอย และใครหรออะไรกตามทเราไมไดรสกผกพน ไมไดยดมนถอมน ไมไดคาดหวงอะไรดวยเลย กจะไมทำาใหเรารสกเปนทกขเลย

สรปแลว... “ทกข” มอยจรง และทกชวตลวนแตโลดแลนอยบนกองทกข เหมอนรถทแลนไปบนถนน

26 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

หากเปรยบถนนเปนความทกข เปรยบชวตของเราเปนรถยนต จตของเรากคอลอรถ เมอรถแลนไปตามถนนแหงชวต ลอรถกบดหมนไปกบถนน เหมอนทจตบดหมนไปกบความทกข ซงทกขณะทมนวงไปแลนไป จตกตองสมผสบดอดอยแตกบทกขๆๆ ซงหมนเวยนเปลยนกนไปตามสภาพของทองถนนทบางทกลาดยาง บางทกเปนดนลกรง บางครงกมหลมมบอ หรอตองเลาะขอบเหวบาง แตไมมแมสกจงเดยว...ทลอจะไมตองสมผสกบถนนเลย (ยกเวนวาจะสะดดหนตลงกา หรอกำาลงลอยควางอยกลางอากาศขณะเดนทางสกนเหว)

27‘บรงกา’

28 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

มนองๆ บางคนเขามาพดคยกบบรงกา แลวปรบทกขวา “ตอนนพอกปวย แมกชรา ลกกไมสบาย ญาตกมปญหา ธรกจการงานกไมราบรน กลนไมเขา คายไมออก จนแทบจะส�ารอกออกมาเปนความทกขแลว หนจะท�ายงไงดคาาาาาา...”

บรงกาจงอยากจะบอกวา...

สภาพของความทกขทเราทานแตละคนตองพบเจอยอมแตกตางกนตามเหต ตามปจจย ตามกรรมทตนไดทำาไว ไมวาจะเปนกรรมดหรอไมด แตความทกขมนจะยงดอลงการงานสรางมากกวาตวทกขหรอตวปญหาทมอยจรงๆ เพราะเรามกไปบวท (built = สราง) ไปเพมมนขนมา โดยใชสวนผสมของ...

๑. การเสยดายหรอพะวงอยกบอดต ซงทจรงอดตนน ผานแลวกผานเลยไป แกไขอะไรบไดจกอยาง แตเรากชอบบ...ชอบ ชอบวนไปทกขกบมนแลวใสคำาวา “ถาๆๆๆๆ...อยางนๆ ๆๆ ...เราจะอยางนนๆๆๆ...” หรอ “เฮอ...เสยดายจง ฉนนาจะท�าอยางโนนอยางน... ฯลฯ”

29‘บรงกา’

๒. กงวลกบอนาคตทยงไมเกด ไมวาจะเปนวนพรงน อก ๑ ชวโมง หรอแมแตอก ๑ นาทขางหนา ใหเรารไววามนเปนแคเงาหรอความกงวลในความคด ซงไมมประโยชนอะไรเลยจรงนะ...ตวเอง

สงทสำาคญทสด เวลาทสำาคญทสด คอ ปจจบนแตละขณะจต ไมใชนาททแลวหรออก ๑ นาทขางหนา รในปจจบนทละวนาทๆ ไปเรอยๆ และจงทำามนใหดทสด รเบาๆ แบบชลลๆ นะคะ ไมใชรจก...รจก เชน ปจจบนเรากำาลงนงอานหนงสอเลมนอยกใหรไปวาเรากำาลงอานอย นงอย ... “แคน”

เมอ ๒ นาทกอน เราอาจเพงเดนออกมาจากหองคณพอทปวยอย เรองนนจบไปแลว ถากงวลก “ร” ไปดอๆ วา “กงวล” แลวกลบมาอานตอ ขณะทกำาลงทำาความเขาใจในแตละคำาทอานกใหรตวไปแตละขณะๆ ไมตองกงวลวาอกครงชวโมงจะตองไปเจอญาตๆ แลวเราจะโดนเหวยงอกหรอเปลา ถาแวบไป

30 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

กงวลกรวากงวล แลวรตวตอวาเรากำาลงนงอานขอความแตละบรรทดทบรงกากำาลงเลาอยถงบรรทดนๆ

สวนเรองในอนาคตขางหนากชางมนไปกอน... เรองอดตขางหลงกชางมนไปเสย... รแคกายใจเราแตละขณะๆ กพอ ถาเราไมหลงไปอยกบอดตหรออนาคต มนก “แคนๆๆๆ” เรยกไดวาจะแทบไมทกขเลยละคะ

แตทเราตองทกข ตองรองไห ตองกลมกรดวดบมใสตวเองโครมๆๆๆ สวนใหญกเปนเพราะเราลากเอาเรองทผานไปแลวมาทกขซำา หรอไปสรางเรองสรางราวปรงแตงอนาคตไปตามความกงวลของเราเอง จากนนกโกยเอาทงอดตและอนาคตมาปดฝาดองเคม หมกเปรยว แชอมใสไหทชอวา “หวใจ” เอาไวพรอมกบ “ตวเรา” จนตวเหยว ใจฟบ เปลยนส เปลยนกลน เปลยนรสดงเดมทแสนจะหอมหวานของเราไปโดยไมรตว

ซงทงหมดเปนเพราะการไมไดอยกบ “ปจจบนขณะ” ตวเดยว

31‘บรงกา’

คนเราทกคนในโลกตางกตองสวมหมวกหลายใบ มหนาท และบทบาททหลากหลาย (แตเวลาทกข ไหงมแต “กร” ท “โค-ตะ-ระ-ทกข”) ถาเพยงแตเรารบรอยกบสงทอยเบองหนา อยกบเวลาในปจจบน ทกขกจะหาชองวางแทรกเขาสจตใจเราไมได

เวลาทเราอยกบลก เรากทำาหนาทแมใหถกตอง เวลาทเราอยกบสาม เรากทำาหนาทภรรยา อยกบคณพอ เรากทำาหนาทลก ทำาหนาทแตละบทบาทในแตละขณะใหดทสด แมแตตอนอยกบหนาทการงาน เรากตองอยกบปจจบนขณะ นนคอทำางานใหดทสด บทบาทของเราแตละชวงขณะเวลาเปนอยางไรกใหอยตรงนน รตวทตรงนน อยาเอามาปะปนกน เพราะมนจะพากนเละเทะไปหมด

ลองทำาความรสกใหเหมอนกบเรากำาลงขบรถสคะ ... เวลาขบรถออกจากบาน ตอนผานสแยกแรก เราก “แคร...แคเหน” ตามสญญาณไฟจราจร และปฏบตตามกฎจราจรทเหมาะทควรในแตละขณะบนทองถนน เหนไฟแดง...กแคหยด เหนไฟเขยว...กแคไป เหนเดกแวนพรอมสกอยสาวมาเบยดรถ...เรากแคหลบหรอชะลอความเรว

เมอผานแยกแรกมาแลวจะไปกงวลหรอคดถงมนอกทำาไม...ในเมอมน “จบไปแลว” พอมาถงไฟแดงแยกทสอง เราก “แคมสตรตว” อยกบแยกทสอง แลวปฏบตตามกฎจราจรของแยกน โดยไมตองไปยอนกงวลถงแยกทแลววาไฟจราจรแยกท

32 ธรรม...ท�ำงำย (ไดผลจรง)

แลวมนจะแดงนานมย...เดกแวนไปหรอยง? และกไมตองไปคดเผอถงแยกทสามทยงมาไมถงวาจะไฟเขยวมยนา...จะมหลมยบหรอเปลา? กในเมอเรายงไปไมถง แลวจะไปคดถงมนทำาแปะอะไร...จรงไหมคะ

คนเรากนอ... อตสาหหดขบรถ รกฎจราจร แตบางทกดนลมไปเนอะ วาควรขบอยางไรใหปลอดภยและมความสข

ในเมอเราทกคนยงตองขบรถบนถนนสายนกนตอไปอกนาน บรงกาจงอยากขอใหพวกเราทกคนทเปนเพอนรวมทางรวมถนนมสตแจมชดทกขณะในระหวางขบรถยหอ SANG-KARN (สงขาร) และอยกบปจจบนแตละขณะบนถนนสายน... เมาไมขบ โทรไมขบ งวงไมขบ

และเหนอสงอนใด...อยาสตเฟองตอนขบรถเดดขาดเลยเชยว ขบอยตรงไหนใหรมนไปแคตรงนน ถงเวลาเลยว...เวลาเบรก...เวลาแซง...กอยาไปคดถงเรองอน เดยวเฟอะฟะไปชนชาวบานเขา ทงเขาและเราจะเดอดรอน

33‘บรงกา’

ทสำาคญ...ตองไมลมวา รถทกคนลวนมเสนทางของตวเอง ตามใครมากเกนกอาจหลงพกดทตวเองตงเอาไว และโปรดระลกอยเสมอวา รถทกคนตางกมอายการใชงานของตวเอง ถามสวนไหนของรถทตองซอมตองบำารงกดแลไป อยาละเลย ทำาใหดทสดตามกำาลงของเรา เชน ถงกำาหนดตองเปลยนลอกเปลยนไป... ตองปะผตวถงใหมกปะไป... ตองเปลยนถายของเหลวกทำาไป...

อยาไปผกจตผกใจกบรถคนไหนจนเกนไปนก เพราะไมวาจะเปนรถของเรา รถของเขา หรอรถของใคร ตางกลวนแตมอายใชงานทงสน และเมอถงเวลา...เราทกคนกตองเปลยนไปขบรถคนใหมแนนอน แถมยงตองเปลยนคนไปเรอยๆ จนกวาจะไปถงจดสดทายปลายทางจรงๆ นนละ ถงจะไดเลกขบกนเสยท

เอ...บรงกาคยเรองอารยอยนาาา...??