adviesrapport online & onsite
Post on 17-Mar-2016
232 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Samenvatting
MuseumgoudAisopzoeknaarnieuwemogelijkhedenomdedialoogaantegaanmethetpubliekendeomgeving.Kennisoverdragenendelenzijndebasisvoordezedialoog.Inditadviesrapportwordtingegaanopdevolgendeonderzoeksvraag;‘Welkecultureleinstellingenhebbenprojectenuitgevoerdwaarbijeendergelijkkoppelingplaatsvindttussendedigitale(online)endefysieke(onsite)wereldenwatkanmuseumgoudAlerenvandeprojecten,wanneerhetzelfeenprojectwiltgaanopzetten,waarbijeendergelijkekoppelingplaatsvindt?’
AandehandvaneenviertalprojectbeschrijvingenwordtinditadviesrapportinzichtelijkgemaaktwaarmuseumgoudAopmoetletten,wanneerheteenprojectopzet,waarbijdefysiekeendedigitalewereldwordengekoppeld.Dezekoppelingkanplaatsvindenopdiversemanieren.HetKoninklijkInstituutvoordeTropenzetlocativemediatechnologie1invooreenluistertocht.Gedurendeeenwandelingluistertmennaar(persoonlijke)verhalenoverhetslavernijverledenvanNederland.HetPowerhouseMuseuminSydneygebruiktFlickr,eenpopulaironlinefotoarchief,omfoto’svandeTyrrellcollectietetonen.ZijvragenbezoekersvanFlickromfoto’stemakenvandeobjectendieopdehistorischefoto’svoorkomen.CityRagaslaatteamsinDelhi(India)enAmsterdamsamenwerkenaaneenbeeldverhaalmetbehulpvaneenmobieletelefoon.SemapediaverbindtdekennisvanWikipediadoormiddelvanQRcodes2aandeobjectenindepubliekeruimte.
Bijdeprojectenwordenlocativemedia,usergeneratedcontent3enweb2.04platformenhetmeestgebruikt.Ditzijnelementendiepassenindemodernemediasamenleving.Web2.0platformenenusergeneratedcontentbiedenmensendemogelijkheidompersoonlijkeverhalen,kennisofmateriaaltoetevoegenaanobjectenuiteenmuseumcollectie.Locativemediatechnologieën,zoalsgsm,laptopsofgps,biedendemogelijkheidomdepubliekeruimtetegebruikenalsverlengstukvanhetmuseum.Dezeelementenzorgendatereenbindingkanontstaantussenbezoekerenmuseumendateenmuseumbezoekmeereenbeleveniswordtmeteenpersoonlijketint.Hetisbelangrijkdatmuseadezeelementendoelgerichtinzettenalsgereedschapennietomdathetnueenmaalmogelijkis.
1Locativemediatechnologie:Mobielecommunicatiemiddelenoflocatiegebaseerdetechnologieën.Tedenkenvaltaanmobieletelefoons,laptops,wifiofGPS.
2QRcodes:Twee‐dimensionalestreepjescode.QRstaatvoorQuickResponse.Hetheeftmeermogelijkhedendandetraditionelestreepjescode.
3Usergeneratedcontent:gebruikersgegenereerdeinhoudtenbehoevevaneenonlinemedium.
4Web2.0:DitisdemodernebenamingvoordetweedegeneratievanhetWorldWideWeb.Hierbijheefteenverschuivingplaatsgevondenvaneenverzamelingstatischewebsitesnaareengeheelvaninteractievewebapplicaties.Hetwordtookaangeduidtalshet‘socialeweb’.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
2
Voorwoord
VooruligteenadviesrapportdatisopgesteldtenbehoevevanmuseumgoudA.Nazesmaandenvandeskresearch,interviewseneindeloosrondstruinenopinternetnaarprojecten,uitgevoerddoorerfgoedinstellingen,isditadviesrapportheteindresultaatvaneenafstudeeropdracht.
Deafstudeerperiodewasleerzaam,zowelopprofessioneelniveau,alsoppersoonlijkniveau.IkwilallemedewerkersvanmuseumgoudAbedankenvoorhungetoondeinteressevoormijnafstudeeropdracht.InhetbijzonderwilikdeheerRantiTjanenDickRijkenbedankenvoorhunmedewerkingenbegeleidingengesteldevertrouweninmij.
Verderwilikiedereenbedankendiemijgedurendehetafstudeertrajecttewoordwildestaanwanneerikinformatienodighad.
Veelplezierbijhetlezenvanditadviesrapportenikhoopdathetaandeverwachtingenzalvoldoen.
MartijnDelissen
03januari2008,Zoetermeer
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
3
Inhoudsopgave
1. Inleiding ...................................................................................................................... 4
2. Projectbeschrijvingen .................................................................................................. 52.1. TyrrellToday ............................................................................................................................................................5DoelstellingTyrrellToday ................................................................................................................................................5Resultaten ................................................................................................................................................................................6WerkingvanTyrrellToday ..............................................................................................................................................7DeorganisatievanTyrrellToday..................................................................................................................................7Vergelijkbareprojecten .....................................................................................................................................................8
2.2. Semapedia..................................................................................................................................................................9HoewerktSemapedia? .......................................................................................................................................................9Techniek.................................................................................................................................................................................10Gebruikerservaring...........................................................................................................................................................11Vergelijkbareprojecten ..................................................................................................................................................12
2.3. Madretsma .............................................................................................................................................................. 14HoewerktMadretsma? ...................................................................................................................................................14Doelstellingen......................................................................................................................................................................15Betrokkeninstellingen.....................................................................................................................................................15OntstaanvanMadretsma...............................................................................................................................................16Doelgroep ..............................................................................................................................................................................16Techniek.................................................................................................................................................................................16Resultaten .............................................................................................................................................................................17Vergelijkbareprojecten ..................................................................................................................................................17
2.4. CityRagas ................................................................................................................................................................ 20Aanleidingendoelstelling..............................................................................................................................................20Spelverloop ...........................................................................................................................................................................21Welketechniekenwordenergebruikt? ...................................................................................................................22Deelnemendeinstellingen ..............................................................................................................................................22Vergelijkbareprojecten ..................................................................................................................................................23
3. Gezamelijkekenmerkenvandeprojecten ................................................................. 243.1. Web2.0..................................................................................................................................................................... 24TyrrellTodayopFlickr....................................................................................................................................................26
AandachtspuntenomeenprojectalsTyrrellTodaysuccesvoltemaken 28
WikipediaenGooglemapsbijSemapedia ..............................................................................................................28Madretsma............................................................................................................................................................................29
3.2. LocativeMedia ...................................................................................................................................................... 30
4. SamenwerkingsmogelijkhedenvoormuseumgoudAmetandereinstellingen............ 32
5. Conclusiesenaanbevelingen ..................................................................................... 33
6. Literatuuroverzicht .................................................................................................... 38Internebijlagen:Projectbeschrijvingen
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
4
1. InleidingDitadviesrapportisgeschreveninopdrachtvanmuseumgoudA.HetisgeschreveninhetkadervaneenafstudeeropdrachtvanMartijnDelissen.
AanleidingvoorhetschrijvenvanditadviesrapportisdevraagvanmuseumgoudAomonderzoektedoennaarprojectendiezijngeorganiseerddoorerfgoedinstellingenofsoortgelijkeinstellingen.Bijdeteonderzoekenprojectenmoetersprakezijnvaneenkoppelingtussendefysieke(onsite)endedigitalewereld(online).
Hetdoelvanditadviesrapportisom,doormiddelvandiverseprojectbeschrijvingen,inzichtteverschaffenindewijzewaarophetmuseumzelfsuccesvoleenprojectkanstartenwaarbijdefysiekewereldendedigitalewereldelkaarraken.HierdoorkanmuseumgoudAprojectengaanopzettendiepassenindemodernemediasamenleving.
Gedurendedezesmaandenwaarinditadviesrapportisopgesteld,heeftereendeskresearchplaatsgevonden.Hetdoelvandezedeskresearchwasomprojectentevinden,dieeenkoppelingmaaktentussendefysiekeendigitalewereld.Naeendertigtalprojectbeschrijvingen,welketerugtevindenzijnindeinternebijlagevanditadviesrapport,zijnereenviertalprojectenzeeruitgebreidonderzocht.Dekeuzevoordezeprojectenisgemaaktinoverlegmetdeopdrachtgever.Deopdrachtgevergafaanvoorkeurtehebbenvoorprojectenwaarbijhetmuseumnieuwekenniskonverzamelen.Devierprojecten,Madretsma,CityRagas,SemapediaenTyrrellToday,werdenonderzochtdoormiddelvandeskresearch,interviewsenliteratuurstudie.Deinformatiediehetonderzoekopleverde,vormdedebasisvoorditadviesrapport.
Hetadviesrapportisopgedeeldinvijfhoofdstukken.Nadeinleidingvolgthoofdstuktwee.Hierinwordtgeschrevenoverdevierprojecten.Indithoofdstukisperprojectbeschrevenwatdedoelstellingvanhetprojectisendoorwiehetisopgezet.Tevensbeschrijfthetdetechniekendiebijhetprojectgebruiktworden,deorganisatieenderesultaten.OmeenbeterbeeldtekrijgenvanprojectSemapediaheeftdeauteurvanditadviesrapporteengebruikerstestutgevoerd.Dezeistevensindithoofdstuktelezen.
Hoofdstukdriegaatinopdeovereenkomstentussendevierprojecten.Hetbeschrijfthoeusergeneratedcontent,locativemediaenweb2.0platformeningezetwordenbijdeprojecten.Indebeschrijvingwordtduidelijkgemaaktofdekeuzevoordezegereedschappenterechtisgeweestofniet.
Hoofdstukvierbevatdeconclusie.Hierinwordtantwoordgegevenopdeprobleemstellingendoelstellingvanditadviesrapportaandehandvandebeschrijvingeninhoofdstukkentweeendrie.
Deinternebijlagenbestaanuiteenliteratuurlijstendealgemeneprojectbeschrijvingendietotstandzijngekomengedurendededeskresearch.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
5
2. ProjectbeschrijvingenIndithoofdstukleestuovervierverschillendeprojecten;TyrrellToday,Semapedia,MadretsmaenCityRagas.Elkhebbenzehuneigendoelstelling(en)eneenmanieromdezedoelstelling(en)tebereiken.Perprojectwordtbeschrevenwatdedoelstellingenzijn,hoezedittrachtentebereikenenwatde(tussen)resultatenzijn.Elkeprojectbeschrijvingwordtafgeslotenmeteenaantalkortebeschrijvingenvanvergelijkbareprojecten.Dezebeschrijvingengeveneenbeeldvananderemogelijkhedenmetdebeschreventechnieken.
2.1. TyrrellTodayInapril2008starttehetPowerhouseMuseuminSydneymethetplaatsenvanfoto’suithunTyrrellcollectieopFlickr.Flickrisonlineplatformwaariedereenfoto’senvideo’sineeneigenaccountkanplaatsen.Flickrbehoorttotdezogenaamdeweb2.0,ookwelhetsocialewebgenaamd.Iedereenkanelkaarsfoto’sbekijkenenveelalvoorzienvantags5encommentaar.
DoelstellingTyrrellToday
VrijweldirectnadathetPowerhousezijnfoto’shadgeplaatstopFlickr,bleekergroteinteressetebestaanvoordefoto’suitdeTyrrellCollectie.Veelbezoekersvandewebsiteplaatstennieuwcommentaarentagsbijdefoto’s.Dezewerdendaardoorvoorzienvanveelmeerinformatiedanaanvankelijkaanwezigwas.Dittoevoegenvannieuwcommentaarentagsiseenvormvanusergeneratedcontent.
DoordegrotebelangstellingbesloothetPowerhousetestartenmethetprojectgenaamd‘TyrrellToday’.ZijmaakteneennieuweprojectpaginaaanophunaccountopFlickr.HiernanodigdehetPowerhousehetpubliekuitomfoto’steplaatsenvanlocatiesdieopdeoudefoto’suitdeTyrrellcollectiestaanafgebeeld.Hetmuseumkomtopdezemaniermeertewetenkomenoverdelocatiesdieopdeoudefoto’sstaanafgebeeld.MetditprojectmaakthetPowerhousebezoekersvandewebsitetotcuratorvanhunTyrrellcollectie.
OphetmomentdathetPowerhousestarttemethetuploadenvandeTyrrellcollectieopFlickr,dedenzijditmetvijftigfoto’sperweek.Navijfwekenconcludeerdehetmuseumaldatsommigefoto’sveelmeerbekekenwerdendananderefoto’s.Zijbestudeerdenwelkefoto’spopulairderwarenenwelkekenmerkendezefoto’shadden.Aandehandvandezeinformatiebegonmensoortgelijkefoto’stezoekenuitdeTyrrellCollectie.Dewekelijkseuploadwerdhierdoorbeperkttotongeveervijfentwintigfoto’sperweek.
5Tag:etiketoflabeldatietszegtoverdefoto.Voorbeeldenvantagszijnjaartallen,plaatsnamen,namenvanpersonenofeenactiviteit,etc.
DeTyrrellCollectiebestaatuit7903glasnegatievenuitdestudiovanCharlesKerry(1857–1928)enHenryKing(1855–1923).Zijbezateneind1800totbegin1900detweebelangrijkstefotostudio’svanSydney.Detotalecollectieaanfoto’sgaveneenbelangrijkbeeldvanhetstads‐enplattelandslevenvanSydneyendeomliggendeomgeving.In1929kochtJamesR.Tyrrelldezecollectiesenverkochtzeweerin1980aandeAustralianConsolidatedPresswelkhetopzijnbeurtweerdoneerdeaanhetPowerhouseMuseumin1985.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
6
Resultaten
SebastiaanChan,hoofdvandeafdelingdigitaalvanhetPowerhousemuseum,houdteenweblogbijwaarinhijalleprojectenvanhetmuseumbeschrijft.DriemaandennadestartopFlickrbeschreefhijderesultatenvanTyrrellToday.
• KortnadestartvanTyrrellTodayheeftdegroepalhonderdvijftigleden.Dezeledenhebben184nieuwefoto’stoegevoegdopTyrrellToday.
• Flickrbiedtdemogelijkheidomfoto’stekoppelenaaneendigitalekaart.Opdezewijzewordtinzichtelijkgemaaktwaardefoto’szijngemaakt.Zevenenzeventigvandefoto’sopTyrrellTodayzijnondertussenverbondenaandezewereldkaart.
• HetPowerhousemuseumbiedtbezoekersvanFlickrdemogelijkheidomdeeltenemenaandiscussies.Hieraanwordtnietactiefdeelgenomen.Hierisblijkbaarweinigmotivatievoor.
• TwaalfwekennadestartopFlickrhadhetmuseumruim600foto’sgeplaatst.Vanruimvijftigprocentvandefoto’sisbekendopwelkelocatiezijgemaaktzijn.
• IndeeerstevierwekendathetPowerhouseactiefwasopFlickrwerdenermeerfoto’sopdezewebsitebekeken,dandezelfdefoto’sopdemuseumwebsiteinhetgehelejaardaarvoor.
Figuur1:Dezwart/witfotoisafkomstiguitdeTyrrellcollectievanhetPowerhousemuseum.DezeistezienophunFlickraccount.DekleurenfotostaatindegroepTyrrellTodayentoonthetzelfdegebouwals
staatafgebaaldopdeoudefoto.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
7
WerkingvanTyrrellToday
AandehandvandezediagramwordtdewerkingvanTyrrellTodayduidelijkgemaakt.EenfotouitdeTyrrellCollectietoonteenobjectindepubliekeruimte.DezefotoisgeplaatstopFlickr.HetFlickraccountvanhetPowerhousemuseumbevatdegroepTyrrellToday.Indezegroepstaanfoto’s,diegemaaktzijndoormensenuitSydneyenomgeving.Defoto’skunnengelinkdwordenaandedigitalekaartwelkeopFlickrtevindenis.
Figuur2:DezeafbeeldingtoontdewerkingvanTyrrellToday.
DeorganisatievanTyrrellToday
HetPowerhousemuseumisnietdeenigeinstellingdiehetWeb2.0gebruiktombekendheidtegenererenbijhetpubliek.VeelinstellingenhebbenmomenteeleenaccountbijwebsitesalsFlickr,YouTubeofhetinNederlandbekendeHyves.Eenalgemeneveronderstellingisdathetaanmakenvaneenaccountvanzelfsprekendleidttotbezoekers.Ditiseenmisvatting.HetstartenvaneengroepopHyves,FlickrofYouTubeispashetbeginvanhetproces.Nahetstartenvaneenaccountishetnoodzakelijkomzoveelmogelijkincontactteblijvenmetdemensendieietstoevoegenaandewebsite.
ShelleyBernsteinishethoofdvandeafdelingdigitaalvanhetBrooklynMuseum.DitmuseumheeftookeenaccountopFlickrenheeftvergelijkbareprojectenalsTyrrellTodayuitgevoerd.Bernsteingaftijdenseenlezingaandatzij,alsenigepersooninhetmuseum,zichbemoeitmetFlickr.Zijheeftechterweleenteamdatfoto’splaatstopFlickr.Hetonderhoudenvancontactmetdebezoekersvandewebsitevergtongeveereenuurperdagvanhaartijd,zevendagenperweek.HoedeorganisatievanhetPowerhouseeruitzietisonbekend.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
8
Vergelijkbareprojecten
OpFlickrzijnmeerderemuseatevindendieeigenprojectenuitvoeren.HetmeestactievemuseumopFlickrishetBrooklynMuseum.Hetheeftmeerdan200groepenophunFlickraccount.Dezegroepenhebbenalleneeneigenthema.Sommigegroepenhebbenmaareenpaarledenenfoto’s,anderegroepenzijnerggrootmetmeerdanduizendledenenfoto’s.Allegroepensamenzorgenvoorduizendengratisfoto’svandeomgevingvanBrooklyn.
EenandermuseumdateensuccesvollegroepheeftopFlickrisTheNationalLibraryuitNieuwZeeland.Hetmuseumheeftdeelnemersgevraagdfoto’steplaatsenvanallesdatmetdeplaatsWellingtontemakenheeft.Indecember2008stondenerruim1700foto’sindegroep.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
9
2.2. SemapediaSemapediaiseenprojectwaarbijjedoormiddelvanQRcodes(QuickResponsecode)dekennisvanWikipediadirectkanlinkenaaneenfysiekelocatie.
HetprojectideeisontstaanophetmomentdatdemakersvanSemapediavooreenhistorischgebouwstonden.Zijwildenterplekkehoogwaardigeinformatiehebbenoverhetgebouwenzijvroegenzichafofdaareenmaniervoortebedenkenwas.
HetdoelvanSemapediaisdaardooromgebruikersindeechtewereldtevoorzienvangratis,relevanteenadhocinformatievanhogekwaliteitmiddelseenmobieletelefoon.
Echtewereld:Menmoetindeechtewereldopdespecifiekeplaatszijnomdeinformatieoptekunnenvragen.Gratis:HetaanmakenvaneenSemapediacodeisgratis,netalshetwebadresvaneenWikipediaartikelendeinstallatieenaanschafvaneenbarcodelezer.Relevant:Deinformatiedieaangebodenwordt,heeftbetrekkingopdiespecifiekelocatie.Adhoc:DeinformatieisdirectbeschikbaarInformatievanhogekwaliteit:OverhetalgemeenisdeinformatieopWikipediavangoedekwaliteit.
HoewerktSemapedia?
Semapediaiseenvoudiguitteleggenaandehandvaneenkortvoorbeeld.
Eenmuseumwiltbuitenhaareigenmurentreden,doorinformatieaantebiedenoverbepaaldeerfgoedobjectenindestadwaarhetisgehuisvest.ZijmakeninWikipediaartikelenaandierefererenaandezeobjecten.HiervoormakenzijnopdewebsitevanSemapediacodesaanenprintendezeuit.Opdeplaatsvandeobjectenbevestigenzijdeze codes. Passanten met een mobiele telefoon, voorzien van internet en eenbarcodelezer, kunnen de QR codes scannen en de informatie over het object inWikipedialezen.
BijhetgebruikvanSemapediazijntweerollenteonderscheiden.Deeersterolisvoordezogenaamdeproducervandecontent.Detweederolisvoordegebruikerervan.Indeonderstaandebeschrijvingstaatwatdezerolleninhoudenenwathunrelatieistotelkaar.
Producent:DeproducentisdepersoondiehetWikipediaartikelschrijftofaanpast,deSemapediacodemaakt,dezeuitprintoppapierenhetbevestigtaanhetobject.
Gebruiker:DegebruikerdoorloopteenaantalstappenvoordathijhetWikipediaartikelkanlezen.Dezestappenbestaanuithetinstallerenvandebarcodelezeropdemobieletelefoon.DezebarcodelezermaakthetmogelijkomSemapediacodestelezen.Degebruikerkannuopdefysiekelocatiedecodeslezen.HetWikipediaartikeldatrefereertaandelocatiewordtvervolgensindetelefoongeopend.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
10
Figuur3:DezeworkflowgeeftaanhoeSemapediawerkt.HetobjectbevateenQRcode.DezebevateenverwijzingnaareenWikipediaartikel.EenfotovanhetobjectkangeplaatstwordenopFlickr.OpFlickrkanmendefotoweerkoppelenaaneenlocatiedoorGoogle
Techniek
Semapediamaaktgebruikvaneenaantaltechnieken.
QRcodes:QRcodestaatvoorQuickResponsCode.Dezecodekangezienwordenalshetkrachtigerebroertjevandealledaagsebarcode.DeQRcodebezitdemogelijkheidomeenwebadresvaneenwebpaginainzichopteslaan.Dewebpaginakanvervolgensmeteenbarcodelezerwordengelezen.
Wikipedia:Wikipediaiseengratis,onlineencyclopedie.InWikipediakaniedereeneennieuwartikelplaatsenofeenbestaandartikelaanpassen.OverhetalgemeenzijndeWikipediaartikelenvaneenhogekwaliteit.Wikipediamaakt,netalsFlickr,gebruikvanusergeneratedcontent.
Mobieletelefoonvoorzienvaninternet:Omhetwebadres,datindeQRcodestaatopgeslagen,tekunnenopenenmoetdemobieletelefoontoeganghebbentotdraadloosinternet.Mobieletelefoonsbehorentotdelocativemediatechnologieën.
Barcodelezer:Eenbarcodelezeriseenapplicatiedieopdemobieletelefoonisofwordtgeïnstalleerd.HetmaakteenfotovandeQRcodeenleestdeinformatie.Vervolgensgeefthetdeopdrachtomdedesbetreffendewebpaginateopenen.Semapediabiedtdemogelijkheidomdejuistebarcodelezerbijeentoesteltevinden.Erzijnmomenteelveelbarcodelezerstevindenopinternet.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
11
Gebruikerservaring
OmerachtertekomenhoeSemapediaindepraktijkwerkt,heeftdeauteurvanditadviesrapporteengebruikerstestuitgevoerd.
Deeerstestap,omeenQRcodetemaken,ishetinstallerenvaneenbarcodelezeropdemobieletelefoon,eenIPhonevanApple.Omopdezetelefoonietsopteinstalleren,moetmengebruikmakenvanhetprogrammaiTunes.DitiseenprogrammavanfabrikantApple.ViaITuneskanmenzoekennaarprogramma’sdiemenopdeIPhonekaninstalleren.BijITunesmoetmeneersteenaccountaanmaken.Hierbijmoetmencreditcardgegevensverstrekken.Ditkaneenobstakelzijnvoormensen.Mobieletelefoonsvananderemerkenmakenhetgemakkelijkeromprogramma’steinstalleren.NadatereengeschiktebarcodelezergevondenengeïnstalleerdismoetereengeschiktartikelopWikipediagevondenwordenomaandeSemapediacodetehangen.IndegebruikerstestwerdereenartikeloverdeHaagseHogeschoolgebruikt.
HetuitprintenvandeQRcodesisdevolgendestap.Menkanervoorkiezenomdecodesoppapierteprintenentebevestigendoormiddelvantape,ofmenkandeQRcodesuitprintenopstickervellen.Stickerszullenlangerblijvenhangen,duslijktdatdebestekeuze.IndegebruikerstestisdestickervoordeHaagseHogeschoolopeenlantaarnpaalgeplakt.Dezewasalrijkelijkvoorzienvananderereclameuitingen.HierdoorvieldeQRcodenietmeerop.
MetdebarcodelezeropdeIPhonewerd,nahetscannenvandeQRcode,hetWikipediaartikeloverdeHaagseHogeschoolgeopend.Detechniekwerkt,maaralleenalsdecodegrootgenoegwordtuitgeprint.Telefoonsmeteen2.0megapixelcamera,zoalsdeIPhonewillennogweleensmoeitehebbenmetkleingeprintecodes.
ErmoetvrijveelwerkverzetwordenvoordateruiteindelijkeenQRcodeopeenbepaaldelocatiegeplaatstkanworden,zobleekuitdegebruikerstest.WanneerdeQRcodeeenmaalisgeplaatst,ishetmoeilijkteachterhalenofzeookdaadwerkelijkdooranderengebruiktworden.Dezeinformatievaltbijditprojectnietteachterhalen.DitiswelhetgevalwanneermendeQRcodelaatverwijzennaareenspeciaalopgezettewebsite.Hetwerkdatverzetmoetwordenenhetfeitdatermoeilijkteachterhalenisofhetresultatenoplevert,maaktdathetzinlooslijktomhierverdermeetegaan.Wanneerereenprojectisuitgevoerdishetnamelijkbelangrijkdatachterhaaltkanwordenwelkeresultatenhetheeftopgeleverd.Ditgeldtookvoorerfgoedinstellingen.
Figuur4:OpdelantaarnpaaliseenQRcoegeplakt.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
12
Vergelijkbareprojecten
SemapediaisniethetenigeprojectdatgebruikmaaktvanQRcodes.IndithoofdstukstaandrieprojectenbeschrevenwaareveneensvanQRcodesgebruikwordtgemaakt.HetdoelvandezebeschrijvingenisomduidelijktemakenwelkeanderemogelijkhedenQRcodesbieden.
TheHoustonFence
TheHoustonFenceiseenprojectvanNewYorksearchitectenandmediaartiestengeleiddoorCarolinaCisneros,CarlosJ.GomezdeLlarenaenMateoPinto.
HetprojectbevateentijdelijkeoutdoorinstallatieinManhattan,waaropeenhekQRcodeszijngeplaatst.Dezeinstallatieisgeplaatstomeenbouwplaatsheen.Deinstallatieverandertvankleurengeeftopdezemanierdevorderingenopdebouwplaatsweer.HetisnietduidelijkofdeQRcodesookdaadwerkelijktelezenzijnmeteenbarcodelezer.Demakersvanhetprojectzeggenvanwel.
Figuur5:TheHoustonFencebevatafbeeldingenvanQRcodes.Bron:Flickr
SydneyPowerhouse
HetSydneyPowerhouseheeftinjuli2008QRcodesingezettijdenseencampagnevoorSydneyDesign08.DecodestondafgebeeldinhetfestivalmagazinedatoveralinSydneyverkrijgbaar
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
13
was.MensendiedeQRcodelazenwerdennaareenverborgenwebpaginadoorverwezenenkregeneenspeciaalaanbod.
SebastianChan,hoofdvandeafdelingdigitaalvanhetmuseum,heeftinzijnblogeenkortverslaggedaanvanhetproject (Chan 2008). Hij beschrijft in de blog een aantal problemen waar onvoldoende rekening mee is gehouden.
DeQRcodebleekvooreenmobieletelefoonmeteen2megapixelcameraveeltekleintezijn.Doordelageresolutiekondendecodesnietgelezenworden.Tentweedewasdewebsitewaardecodenaarverwees,nietgeoptimaliseerdvooreenmobieletelefoon.Erwasdusnietineenoogopslagduidelijkwaardecodenutoediende.Eenderdeprobleemwasdatdebenodigdebarcodelezeropveeltelefoonsnogafwezigis.Opdetelefoonswaarzewelopzitten,zijnzesomsmoeilijktevinden.
SebastiaanChangeeftaandatzeveelvanhetprojecthebbengeleerd.Decijfers,diezehebbenverzameldomnategaanofhetexperimentgeslaagdwas,vielentegen.Omdathetomeenexperimentging,waargeenkostenaanverbondenzaten,spreektSebastiaanChantochvaneengeslaagdexperiment.HijisvanmeningdathetgebruikvanQRcodesmomenteelnognietveeloplevert,maardaterweltoekomstinzit.Hijverwachtdatdewerelderoverdrietotvijfjaarklaarvooris.Eenonderbouwinggeefthijhiervoorniet.
QRKill
QRKilliseenspeldatalseersteinBarcelonaisgespeeld.Omdathethiereenspelbevatishetniethelemaaltevergelijkenmeteerderbeschrevenprojecten.Tochishethandigomookditprojectaantehalen,omaantegevendatQRcodesmeermogelijkhedenhebbendanalleeneenverwijzingwebsites.
HetdoelvanQRkillisomalletegenspelersuitteschakelen.OmhetspeltespelenwordtopderugvaniederespelereenkartonnenQRcodegehangenvan20x20centimeter.Dezecodebevatdenaamenhettelefoonnummervandespeler.Nadathetstartschotisgevallenverspreidendespelerszichindepubliekeruimte.MenmoetproberenQRcodesvandetegenstanderstefotograferenmetdemobieletelefoon.EenmaalgefotografeerdgeeftdeQRcodeeennaamentelefoonnummervandetegenstander.Dezepersoonwordtdaarnaeensmsgestuurdmetdemededelingdathijuitgeschakeldis.Hetspelis,volgensdeberichten,eensuccesgebleken.Hetisechterdevraaghoegemakkelijkhetisomeenbewegentobjecttefotograferen.UitdegebruikerstestvanSemapediableekaldateenQRcodedieietstekleinuitgeprintis,nietgemakkelijktescannenis.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
14
Figuur6:DestartvanQRKill.Bron:www.qrcode.es
2.3. MadretsmaMadretsmaiseenluistertochtlangsbetekenisvollelocatiesinenrondAmsterdam.DezelocatieshoudenallenverbandmethetslavernijverledenvanNederlandenmuseumobjectenuitdecollectievanhetKoninklijkInstituutvoordeTropen.MadretsmaiseeninitiatiefvandeWaagSocietyenhetKoninklijkInstituutvoordeTropen.
HoewerktMadretsma?
Deluistertochtkanopdrieplaatsengestartworden;onsite,onlineofinhetmuseum.
Onsite:Meteenmobieletelefoonvoertmeneentelefoonnummerin,gevolgddooreenlocatiecode.Menkrijgtnueenverhaaltehorendatgaatoverdeslavernij.Inhetverhaalwordtereenkoppelinggemaakttussendeslavernijendebetekenisvollelocatie.Tevenswordt,erinhetverhaal,eenkoppelinggemaakttussendelocatieenobjectenuitdedecollectievanhetKoninklijkInstituutvoordeTropen.Indetoekomstmoetmen,doormiddelvandemobieletelefoon,directfeedbackkunnengevenoverdeverhalen.Hiermeehopendeorganisatorendebezoekersvandelocatiestestimulerenombijtedragenaandeverhalen.
Online:MadretsmaheefteenwebsitewaarverhalenstaanoverhetslavernijverledenvanNederland.DezeverhalenzijngekoppeldaaneenonlinekaartvanAmsterdam.Menkandekaartuitprintenenlangsdebetekenisvolleplaatsengaanomnaardeverhalenteluisteren.Hetismogelijkomzelfeenverhaalteschrijvendatverbandhoudmetslavernijendezeteplaatsenopdewebsiteentekoppelenaaneenlocatieopdedigitalekaart.
Museum:HetKoninklijkInstituutvoordeTropenheeftobjecteninhaarcollectiedieverbondenzijnaaneenspecifiekelocatieendietemakenhebbenmetdeslavernij.Menkannahetmuseumbezoekdezeplaatsenbezoekenennogmeertewetenkomenoverdeobjectenuitdecollectie.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
15
IndeonderstaandeafbeeldingisdewerkingvanMadretsmaschematischweergegeven.
Figuur7:DitschemageeftdewerkingvanMadretsmaschematischweer.
Doelstellingen
Doordedrieelementen(online,ontschietenhetmuseum)metelkaarteverbinden,hooptmeneensynergietebereikentussendeontsluitingvancollectiesvanerfgoedinstellingeneneenactiefbetrokkenbezoekersnetwerk.Metdezeontsluitinghooptmeneenbeteremusealeofonlinebelevingtecreëren.
Subdoelenvoorditprojectzijn:
• Onderzoeknaardemogelijkhedenomdemusealeervaringteverleggenvanhetmuseumnaardestad.
• Verkennenvannieuwevormenvanculturelebetrokkenheidenparticipatie.
• Debezoekervakerteruglatenkomennaarhetmuseumentussendebezoekendoorgeïnteresseerdenactiefbetrokkenhouden.
• Inzetvanbestaandetechnologievoordeontwikkelingvannieuwediensten.
• Leggenvanverbindingentussenbestaandeculturelepartijen.
• Creërenvaneenstructuurwaarindebezoekersnietalleenbezoeken,maarookactiefbijdragenaanhetcreërenvannieuweinformatie.
Betrokkeninstellingen
BijMadretsmazijndrieinstellingenbetrokken.DitzijnWaagSociety,hetKoninklijkInstituutvoordeTropenenhetNewYorkseYouarenothere.
WaagSocietyheeftervaringmethetontsluitenenbelevenvancultureelerfgoed.Zijdoenditmetnamedoormiddelvanlocatiegebondenapplicatiesenusergeneratedcontent.Deinstellingdoetonderzoeknaarenontwerptmaatschappelijkeencultureletoepassingenophetterreinvan
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
16
informatieencommunicatietechnologie.Zijstrevendaarbijinhetbijzondernaardeontsluitingvandeinformatie.
HetKoninklijkInstituutvoordeTropen(KIT)iseenonafhankelijkkennis‐enexpertisecentrumvoorinternationaleeninterculturelesamenwerking.HetKITheeftervaringmethetuitwerkenvaninhoudelijkethema’senconceptenwaarbijdewisselwerkingtussenbezoekerencollectieergbelangrijkis.
YouarenothereiseenNewYorkscollectiefvankunstenaarsmetveelervaringophetgebiedvanluistertochten.Zijzijnbijhetontwerpendeontwikkelingvandeluistertochtbetrokkenvanwegehunexpertiseopditgebied.
OntstaanvanMadretsma
WaagSocietyis,zoalshierbovenbeschreven,actiefinhetontwikkelenvantoepassingenomerfgoedteontsluitenindepubliekeruimte.Deinstellingwildeeenluistertochtontwikkelenenzochtnaareenerfgoedinstellingdateralspartnerbijbetrokkenwildezijn.Deerfgoedinstellingzouderolvanexpertenbeheerdervancultureelerfgoedvervullen.
OphetmomentdatWaagSocietyzijnzoektochtbegonnaareengeschiktepartner,werddemultimedialecampagne‘HetVerledenvanNederland’gestart.Gedurendedezecampagneisereendocumentaireserieontwikkeld,waarbijdevijfdeafleveringzougaanoverhetverledenvandeNederlandseslaverhandel.HetKoninklijkInstituutvoordeTropenverstrektehoervoordebenodigdeinformatie.
InAmsterdamzijnookeenaantalplaatsentevindendieverbandhoudenmetdeslavernij.WaagSocietybenaderdehetKoninklijkInstituutvoordeTropen.ZijwarenbereidommeetewerkenaanhetprojectMadretsma.
Voorbeidepartijengeldtdatditprojectzoumoetenzorgenvooreenbetereontsluitingvanmusealeerfgoedcollecties.Veelmuseatonengedeeltesvanhuncollectiebinnendemuseummuren.Veelobjectenuitdezecollectiezijnvaakverbondenaaneenlocatieindedirecteomgevingvanhetmuseum.Stedelijkheidmoetgaandienenalsverlengstukvanhetmuseum.
Doelgroep
Bijhetprojectisuitgegaanvaneendrietaldoelgroepen:
• Scholierenuithetvoortgezetonderwijs.
• Bezoekersmetinteresseingeschiedenis.ErwordtvooraluitgegaanvanmaatschappijkritischemensenenmensenvanSurinaamse/Antilliaanseafkomst.
• PubliekdatgeïnteresseerdgeraaktisdoorHetVerledenvanNederland.
Techniek
BijhetprojectMadretsmaiservoorgekozenomgesprokenteksttegebruikenomverhalenovertebrengen.Demobieletelefoonwordtgebruiktomdeverhalenovertebrengen.Hierheeftmen
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
17
voorgekozenomdatheteentechnologieisdievoorvrijweliedereeninNederlandtoegankelijkis.Ineersteinstantieisoverwogenomvangpsgebruiktemaken.DoormiddelvanGPSkandetelefoonautomatischaangevendatmenzichopeenlocatiebevindt,waareenverhaaltebeluisterenis.VeelmobieletelefoonszijnechternognietuitgerustmetGPS.Menheefterdaaromvanafgezien.
Deverhalenkunnenbeluisterdwordendooreentelefoonnummerenlocatiecodeintetoetsen.BijdeontwikkelingvanhetprojectheeftmenoverwogenomgebruiktemakenvanQRcodesofshotcodesomdeverhalenoptehalen.NetalsmetGPS,isdesoftwareomdeQRcodesenshotcodestelezennognietopveeltelefoonsgeïnstalleerd.
Resultaten
DeeersteresultatenvanhetprojectMadretsmazijninmiddelsbehaald.OpeenzeventalplaatseninAmsterdamzijnverhalentebeluisterenenopdeprojectsitewww.madretsma.netkanmendezeverhalenlezenen/ofeennieuwverhaaltoevoegen.Opvallendisdatergeenpersoonlijkeverhalenopdewebsitestaan.
LucasEvers(WaagSociety)endeheerStriptiaan(KoninklijkInstituutvoordeTropen)gevenbeidendezelfderedenvoorhetuitblijvenvanpersoonlijkeverhalen.
• Deslavernijisondertussenallangafgeschaft,maarnognooitheeftdeNederlandseregeringzijnexcusesaangeboden.HetistotopvandaagdedageenonderwerpwaarNederlandweinigoverloslaatenwellichtbangisvoorschadeclaims,zoalsdiemomenteelookaannabestaandenvanmensenvandeHolocaustgegevenwordt.
• EentweederedenisdaternietveelkennismeerisbijSurinaamseenAntilliaansejongereninAmsterdam,overhunbandmethetslavernijverleden.Huncultuurisdievanhetvertellenennietvanhetdocumentaren.Veelverhalenzijnhierdoorverlorengegaanofzijnnietmeeraccuraat.
• DeheerStriptiaangeeftalslaatstepuntaandatersimpelwegnietveelmensenzijn,dieergpersoonlijkeverhalenwillenvertellen.Veelmensenwetentevensnietdatdemogelijkheidbestaatomhunverhaaltevertellen.Ermoetdusactiefgezochtwordennaarmensendiewelhunverhaalwillenvertellen.
Vergelijkbareprojecten
NetalsWaagSocietyenhetKoninklijkInstituutvoordeTropenzijnerandereinstellingendiemobieletelefoons,ofanderevormenvanlocativemedia,inzettenomdestedelijkheidtegebruikenalsverlengstukvaneenmuseum.Inonderstaandetekststaandrieprojectenbeschrevenwaarbijdithetgevalis.
Droombeek
DroombeekiseenprojectvanRijksmuseumTwenthe.Hetprojectverzameltverhaleninwoord,beeldengeluidvanbewonersvandeEnschedesewijkRoombeek.Dezeverhalenzijnopde
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
18
specifiekelocatiezelfbeschikbaar,doormiddelvaneenmetGPSuitgerustehandheldcomputer6.Ookviadewebsitezijndeverhalenbeschikbaar.Intotaalzijnervierwandelingenuitgezetdoorhetmuseum.
DestichtingDroombeekheefttendoelomdecommunicatieinenoverdewijkRoombeekinEnschedetebevorderen,tussen(oud‐)bewonersenoverigebetrokkenen,toegespitstophetvastleggenvanverleden,hedenentoekomstvandewijkenhaarinwoners.Destichtingtrachtditdoeltebereikendoorondermeerhetontwikkelenvaneenplatformwaarmee,doormiddelvanlocativemedia,persoonlijkeverhalenterplekkewordenvastgelegd.
OpdewebsitevanDroombeekkanmenzelfeenverhaalinsturen.Erzijnvijfcategorieënwaaruitmenkankiezen:architectuur,textiel&industrie,hetdagelijksleven,kunst&cultuurendevuurwerkramp.
TheLiberties
TheLibertiesiseenprojectuitgevoerdindewijk‘Liberties”inDublin.Korteverhalen(nietlangerdaneenminuut)vertellenoverpersonenofgebeurtenissenuitdezewijk.DeverhalenzijngebaseerdopMairenJohnston’sboek“ArountthebanksofPimlico”.Zijbeschrijftdaarinhaareigenkindertijdevenalsendealgemenelevensstijl,feitenentraditiesuitdeLiberties.Dekaraktersuitdekorteverhalenzijnallenmetelkaarverbonden.Hierkomtmenachteralsallekortefilmsbekekenworden.Defilmszijnopfictiegebaseerd,maarookophistorischefeiten.
Deverhalenzijnopdewebsitetedownloaden.Zekunnenopeeneigenhandheldofeenandermobielcommunicatieapparaatbekekenworden,opdelocatiewaarhetverhaalzichafspeelt.
Ierlandiseenlandwaarmenvanoudsherdegeschiedenisdoorgeeftindevormvanverhalen.Hetlandheefteenzeerrijkegeschiedenisendeverhalenzijndoorspektmetfeitenenfictie.Menhoudtervanomnaardeverhalenteluistereneneroptereageren.Ditmaakthetproject,volgensValentiniNisi7,toteengrootsucces.Hetdoelvanditprojectisomdehuidigebewonersvandegemeenschap,inzichttegevenindeverhalenengeschiedenisvandebuurt.Tevensmoetereenplaatszijnwaarbuurtbewonershuneigenverhalenkunnenplaatsen.
HetgeheugenvanOost
BijHetGeheugenvanOostschrijvenmensenovergebeurtenissenofmarkantepersonenuithunstadsdeel.Deschrijverswonen,aldanniet,inAmsterdamOost.Dezeverhalenwordengeplaatstopdewebsitediehoortbijhetproject.
HetNationaalHistorischMuseumbegondezeverhalensitealseenonderdeelvaneententoonstelling.Momenteelisdewebsite,waarmeerdanduizendverhalentelezenzijn,uitgegroeidtoteenonlineontmoetingsplaats.
6Eenhandheldcomputeriseenkleinecomputer.Dezeisvaakietsgroterdaneenmobieletelefoon.
7ValentinaNisiiseenexpertwaarhetgaatomhetopzettenvanprojectenwaarbijlocativemediaenstorytellingbeideneenrolspelen.MomenteelwerktzijalsonderzoeksassistentsamenmetDr.M.HaahropdeafdelingvanComputerSciencevanhetTrinityCollegeinDublin.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
19
DekrachtvanHetGeheugenvanOostisdatdeverhalendiemenleest,vaakweereigenherinneringenenassociatiesoproepen.Opdezemanierisdewebsiteookgebouwd.Menleestverhalenenkandaaropvolgendeeneigenverhaalschrijvenofeenreactieplaatsenbijhetbestaandeverhaal.
HetGeheugenvanOostwerktsamenmetdiversebuurtorganisaties.Opdezewijzekunnenerveelmensenbereiktworden,opeenplekwaarzijzichthuisvoelen.Ditgevoelvangeborgenheidzorgtervoordatzijgemakkelijkerhunverhaaldurventevertellen.
DedoelstellingendiebijditprojectgesteldzijndoorhetNationaalHistorischmuseum,datbetrokkenisbijditproject,zijndestimuleringvandesocialeintegratieenmaatschappelijkeparticipatievandiversedoelgroepeninAmsterdamOost.Dezedoelstellinggeldookvoormensendiesomsmoeilijkhedenhebbenomdeeltenemenaanhetmaatschappelijkeleven.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
20
2.4. CityRagasCityRagasiseenproject,datisgeorganiseerddoorWaagSociety.Hetprojectbevateenspel,waarbijtweeteams,intweeverschillendesteden,tegelijkertijdensamenaaneenbeeldverhaalwerken.ÉénteamspeeltinNederlandenhetandereteamspeeltinDelhi,India.Hetbeeldverhaalkomttotstand,doormetmobieletelefoonsfoto’soverenweertesturen.Demobieletelefoonszijnhiervooruitgerustmeteenemailfunctieeneenspeciaalontworpeninterface.Menreageertopdefoto’sdiemenelkaarstuurt.PerspelrondestarteninAmsterdamenDelhidrieteamstegelijk.Elkteamheeftzijneigenthema.
Aanleidingendoelstelling
InAmsterdamwerdvan12tot30november2008hetAmsterdam–IndiaFestivalgeorganiseerd.DeinitiatiefnemervanhetfestivalwashetConcertgebouw.DeaanleidingomditfestivalteorganiserenwasdealsmaartoenemendeinvloedvanIndiaopderestvandewereld,terwijlerinNederlandvrijwelnietsbekendisoverditland.Hetconcertgebouwheeftallecultureleinstellingenuitgenodigdommetplannentekomenvoorhetfestival.MetditfestivalhooptedeorganisatiedebezoekersineenkortetijdkennistelatenmakenmetIndiadoormiddelvanmuziek,dans,exposities,voorstellingenénhetspelCityRagas.
WaagSocietyiseeninstellingdietoepassingenvoorlocativemediaontwikkeld.VoorhetAmsterdam–IndiaFestivalbedachtenzijtweespelconcepten.
Heteersteconceptheette:‘GiftingYourCity’.BijditspelzoudenteamsinAmsterdamaudiovisueelmateriaalverzamelenomvervolgenssamentevoegentoteenpresentatie.Dezepresentatiemoesteenantwoordgeven,overhoewijinNederlandmetbepaaldeproblemenomzijngegaandieinIndiaopditmomentaandeordezijn.DegedachteachterhetspelwasdatIndiazichineentesneltempoontwikkeld
richtingeenmodernland.DeverwachtingisdatIndiategenproblemenaanloopt,waarwijinNederlandaleerdermeetemakenhebbengehad.
Figuur8:Tijdslijnmetfoto'svanhetspelCityRagas
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
21
HettweedeconceptdatdeWaagSocietybedachtwasCityRagas.Ditiseenspelwaarbijtweeteamstegelijkertijdgezamenlijkaaneenbeeldverhaalwerken.EenteamspeeltinNederlandeneenanderteamspeeltinDelhi,India.Hetbeeldverhaalkomttotstanddoormeteenmobieletelefoonfoto’snaarelkaartesturenendaarvervolgensoptereageren.Elkteamheeftzijneigenthema.
Figuur9:DezeafbeeldinggeeftdewerkingvanCityRagasschematischweer
Tijdenseenworkshop,waarinbeideconceptengetestwerden,werddekeuzevoorCityRagasgemaakt.Eenaantalbelangrijkebeslissingenvoordezekeuzewaren:
• GiftingYourCityrichttezichteveelopdeeigenstad,terwijlbijCityRagasjuistgevraagdwerdomindeeigenstadnaaraspectenuitdeanderecultuurtekijken.
• GiftingYourCitybleekoptechnologischvlakveelteingewikkeld.Dedeelnemersmoestenzelfhetaudiovisuelemateriaaldoormiddelvaneencomputerprogrammasamenvoegen.Ditzouvoormensenmetmindercomputerkennisalsneltelastigworden.CityRagasbleekintechnologischopzichtveelmakkelijkervoordegebruiker.
• GiftingYourCitybleekteoppervlakkig.BijCityRagaskondendespelersveelmeergebruikmakenvanhuneigencreativiteit.
Spelverloop
VooraanvangvanhetspelvindterinhetgebouwvanWaagSocietyaandeNieuwmarktinAmsterdameeninstructieplaats.Hierwordendegsm’suitgedeeld,waardedeelnemersfoto’smeekunnenmakenenversturen.Iederteamkrijgteenthemamee,dieindefoto’sterugmoetenkomen.Dethema’szijn‘SpeedandMotion’,’SurpriseandEveryday’en‘InandOut’.
HetspelwordtindepubliekeruimtevanAmsterdamenDelhigespeeld.Deteamsmakenomdebeurteenfotovanietsdatgerelateerdisaanhetthema.Ditkanvanalleszijn.Hetteaminde
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
22
anderestadtrachtopelementenuitdefoto’stereagerenmeteennieuwefoto.Naanderhalfuurishetspelafgelopen.
Naafloopvanhetspelwordendefoto’sdirectopdeprojectsitegeplaatst.Menkandandirectzienwatandereteamsgedaanhebbenenhoeermetdethema’sisomgegaan.
WaagSocietyheeftdrieNederlandsekunstenaarsgevraagdomdefoto’stebewerken.InIndiaiseenvierdekunstenaargevraagdomdefoto’stebewerken.
Hetbeeldmateriaalvanhetprojectisterugtevindenopdeprojectsite;www.cityragas.nl
Welketechniekenwordenergebruikt?
Omhetspeltespelenwordtergebruikgemaaktvangsm’s.Hiervoorisgekozen,omdatmobieletelefoonsinbeidelandengeheelingeburgerdzijn.Veelmensenwetenhoeeenmobieletelefoonwerkt.
Defoto’swordengemaaktmetdemobieletelefoon.Viaspeciaal,doorWaagSociety,ontwikkeldesoftwarekanmendefoto’sdoorééndrukopdeknopverzendennaardespelersinIndia.Hetontvangenvaneenfotoisnetzomakkelijk.Opdegsmzijnallefoto’sinchronologischevolgordeterugtezien.Defoto’swordendoormiddelvaneene‐mailverzondenaandespelersindeanderestad.AanvankelijkwerderdoorWaagSocietynagedachtoverhetgebruikvanmms8voorhetversturenvandefoto’s.Vrijwelelkegsmheeftdezemogelijkheid.Nietelkegsmheefttoegangtotinternet,datvoorhete‐mailengebruiktmoetworden.HetgebruikvanmmswerdverworpendoorWaagSociety.Hetversturenvandefoto’sginghiermeetelangzaam.
Defoto’swerdenaanheteindevanhetspeldirectopinternetgezet.
WaagSocietyhad,voordetechniekenhetspel,alseisgestelddathetdooriedereentebegrijpenmoestzijn.Erkunnendeelnemersvanelkeleeftijdmeedoen.Erbestaateenkansdaterdeelnemersbijzijndienauwelijksverstandhebbenvantechniekofmobieletelefoons.Tochmoetenzijookbinneneenpaarminutenwetenhoedetechniekenhetspelwerkt.
Deelnemendeinstellingen
CityRagaswordtgeorganiseerddoortweeinstellingen.WaagSocietyinAmsterdamenSaraiinDelhi.HetprojectwordtgefinancierdvanuitdeHGIS‐subsidiediedeinstellingenhebbenontvangenvanhetMinisterievanOnderwijs,CultuurenWetenschapenhetMinisterievanBuitenlandseZaken
WaagSocietyNieuwmarkt41012CRAmsterdamEmail:society@waag.orgWeb:waag.org
8MMS:MultiMessagingServise.Doormiddelvanmmskanmentekst,geluid,video’sofafbeedlingenvandeenemobieletelefoonnaardeanderemobieletelefoonsturen.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
23
SaraiIndiaSarai‐CSDS29RajpurRoadCivilLinesDelhi‐110054IndiaPhno:91‐11‐23928391email:dak@sarai.net
Vergelijkbareprojecten
CityRagasiseenprojectwaarbijmenindepubliekeruimte,doormiddelvaneenmobieletelefoon,werktaaneenbeeldverhaal.Eenanderprojectwaarbij,doormiddelvanhetverzamelenvanaudiovisueelmateriaal,eenverhaalwordtgecreëerdis‘DeZingendestad’.DitprojectisookdoorWaagSocietyontwikkeld.
DeZingendeStadiseenprojectdatin2007isgestartalseenpilot.Hetuiteindelijkedoelvanhetprojectisomin2008–2009eenmuziekeducatiefprogrammaaantekunnenbiedenaanallebasisscholeninNederland.
Dedoelstellingvanditprojectis,netalsbijCityRagas,omopspelenderwijstelerenoverjeomgeving,doormiddelvanlocativemedia.
InDeZingendeStadwordt,doormiddelvaneenmobieletelefoonmetGPS,deomgevingmuzikaalinkaartgebracht.Gedurendeeenaantalworkshopslerenkinderenoverhunstemendebetekenisvanplekkenindeomgevingvanhunschool.Dezeomgevingwordtindeloopvantijdverderuitgebreid.Dekinderenlerenzoweleendigitalealseenpapierenkaartlezen.Tevenslerendekinderenzangsporentemakenmethunmobieletelefoon.Ditzangspoorwordtopeenwebsitegeplaatst.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
24
3. GezamelijkekenmerkenvandeprojectenInhetvoorgaandehoofdstukzijndevierprojectenbeschreven,metallenhunspecifiekedoelstelling.Ondanksdeverschillendedoelstellingenenmethodenomdezetebereiken,hebbendeprojecteneengemeenschappelijkkenmerk.Alleprojectenkoppelendedigitaleaandefysiekewereld.
BijTyrrellTodayvraagtmenomdestraatoptegaanomfoto’stemakenvanobjectenofgebouwendieopdefoto’suitdeTyrrellCollectievoorkomen.Dezenieuwgemaaktefoto’swordenindeopFlickrgeplaatst.Defoto’swordengekoppeldaandehistorischefoto’suitdeTyrrellCollectie.DezestaantevensopFlickr.BijCityRagasmaaktmenopstraatfoto’smeteenmobieletelefoon.Dezefoto’swordennaareenteaminIndiaverstuurddoormiddelvaneenemailfunctie.InIndiareageertmenopdefotometeennieuwefoto.BijSemapediaplaatstmenQRcodesindepubliekeruimte.DezecodesverwijzennaareenartikelopWikipedia,datrefereertaanhetobjectopeenspecifiekeplaatswaarmenzichbevindt.TevenskanmeneenfotovandelocatieplaatseninFlickr.DezefotokanvervolgensopeendigitalekaartgeplaatstwordenopdewebsitevanSemapedia.
HetkoppelenvandedigitaleaandefysiekewereldgebeurdbijCityRagas,SemapediaenMadretsmadoormiddelvanlocativemedia.CityRagaszetdelocativemediainomfoto’stemakenomeenbeeldverhaaltecreëren.SemapediagebruiktinternetopdemobieletelefoonomWikipediaartikelenteopenenenMadretsmagebruiktdemobieletelefoonomnaareenverhaalteluisterenopeenspecifiekelocatie.
Alleprojectenmakengebruikvanusergeneratedcontent.Dezeinhoudkanopmeerderemanierenopeenwebsitegeplaatstworden.DeprojectenTyrrellToday,SemapediaenMadretsmamakengebruikvaneenwebsite(aldannietzelfontwikkeld)waarmennieuwecontentkanplaatsenenbestaandecontentkanbekijkeneneventueelvoorzienvancommentaarentags.Websiteswaarditmogelijkisbehorentothetzogenaamdeweb2.0.
Deeerstealinea’svandithoofdstukbevattendetermen‘usergeneratedcontent’,‘web2.0’en‘locativemedia’.Ditzijnspecifiekekenmerkendiedemeesteprojectenmetelkaargemeenhebben.Inonderstaandetekstwordendekenmerkenbeschreven.Perkenmerkwordtverklaardwathetinhoudtenopwelkewijzedeprojecten,aldannietsuccesvol,gebruikmakenvandezegereedschappen.
3.1. Web2.0Hetinternetisaanhetgroeien.In2008gebruikteruim87procentvandeNederlandsebevolkingdagelijkshetinternet(Bron:CBS).Ditaantallijktvoorlopigteblijvengroeien.Kinderenvanvandaagdedaggroeienopmetinternetenhetinternetgroeitmethenmee.Determwaarwemomenteelmeetemakenhebbenisweb2.0.DitiseentemdievoorheteerstdoorinternetgoeroeTimO’reillygebruiktwerdtijdenseenconferentiein2004.
Watweb2.0preciesinhoudtistegecompliceerdominditadviesrapporttebespreken.Bepaaldekenmerkenvanweb2.0zijnechterwelvanbelangomtebespreken.Debesprokenprojectenmakenallengebruikvaneenaantalkenmerkenvanweb2.0.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
25
NinaSimon9geeftophaarwebsite,museum2.0,vierdefinitiesvanweb2.0.
1. Deeerstedefinitieisdeplaats(dewebpagina)alsplatform.Hiermeegeeftzeaandatinternetgeenplaatsmeeriswaarinformatiealleenmaaraangebodenwordt,maarmeereenplatformwaariederéénmateriaalkanaanbieden,beherenendelen.WebsitesalsFlickrenYouTubezijnvoorbeeldenvanwebsiteswaariedereenfilmskanplaatsen,bekijkenendelen.Dezefilmskunnenvervolgensweervoorzienwordenvancommentaarentags.
2. DetweededefinitiedieSimonaandraagtis‘architectureofparticipation’.SimongeeftaandateenWeb2.0gebaseerdprojectbetereresultatenzalboekennaarmateermeermensenaandeelnemen.AlsvoorbeeldgeeftSimoneenmuseum,waarverschillendepersonenengroepenkomenomobjectentebekijken.Normaalgesprokenzullenpersonen,dieelkaarnietkennen,nietsnelgeneigdzijnommetelkaarovereenkunstwerktepraten.Ditkanveranderenwanneereenmuseumhaarbezoekersdemogelijkheidbiedtomeenpersoonlijkprofielaantemaken.Bezoekerskunnendaarinaangevenwelkeobjectenzijinteressantvinden.Wanneerdezeinteressezichtbaarisvooranderebezoekers,danzullendezesnellergeneigdomcontacttezoekenmetelkaar.Eenbezoekaanhetmuseumzalhierdoormeereenbelevenisworden.InditvoorbeeldwordtdirectaangegevendatdedefinitievanWeb2.0nietalleenhoefttegeldenvoorinternet.
3. DederdedefinitiedieNinaSimongeeftaanWeb2.0is:‘PerpetualBeta’,oftewel,hetWeb2.0isnooitafenaltijdinbeweging.Erzalcontinunieuwmateriaalwordengeplaatst.
4. DevierdedefinitiedieSimongeeftvoorhetWeb2.0is:‘flexibele,modulaireondersteuningvooruitgegevenproducten’.Hiermeegeeftzijaandateenplatformnietalleendemogelijkheidbiedtomnieuwmateriaalteplaatsen,maartevenseenondersteuningbiedtaanandereprogramma’somdewebsiteaantevullen.Flickrkanbijdezedefinitiealsvoorbeeldfungeren.DezewebsitebiedteenaantalAPI’s(ApplicationProgrammingInterface).Ditzijnkleineprogramma’sdiedemogelijkheidbiedenomfoto’sdieopFlickrstaanopeenanderewebsitetetonen.Hierbijkanmendenkenaaneenweblogwaardefoto’s,dieopFlickrstaan,directbekekenkunnenwordenzonderdaadwerkelijknaarFlickrtehoevengaan.
Uitgaandevandedefinities,dieNinaSimongeeftvandekenmerkenvanWeb2.0,kunnenweconcluderendatFlickrtothetWeb2.0behoort.Hetbiedtimmerseenplatformvoorindividuenomeigenfoto’steplaatsenoftedelenenfoto’stevoorzienvancommentaarentags.Menwordtdusindegelegenheidgesteldommetelkaartecommuniceren.Flickrbiedtprogramma’sdiegratisopanderewebsitesgezetkunnenwordenenmaaktzelfgebruikvanbijvoorbeeldhet 9NinaSimonisauteurvandeweblog‘Museum2.0’enwascuratorvande‘TechVirtualTestZonebijdeTechMuseumofInnovation.Zeontwerpttentoonstellingen,heefteengroteinteresseincommunitydesign,isconsultantvoordiversemuseaenwerktealsExperienceDevelopmentSpecialistbijdeInternationalSpyMuseuminWashington.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
26
programmaGoogleMapsomaantetonenwaarfoto’szijngemaakt.OmdatFlickraltijdzalkunnenverbeterenenmenaltijdnieuwefoto’szalkunnenplaatsenenbeschrijvenzaldewebsitenooitafzijn.
TyrrellTodayopFlickrHetprojectvanTyrrellTodayvindtplaatsopFlickr.Flickrvoldoetaanallevierdedefinities,dieSimongeeft,waareenweb2.0applicatieaanmoetvoldoen.HetPowerhouseheeftbewustgekozenvoorFlickralsopenbaarplatformomhaarTyrrellCollectietetonen.Met151deelnemersaanhetprojecten199nieuwefoto’s,blijktheteensuccesvolprojecttezijn.WaaromnemenmensendeelaaneenprojectalsTyrrellToday?
SebastianChangeeftinzijnrapporteenopsommingvanactiviteitendiehijwaarneemtbijdeelnemersenbezoekersophunFlickraccount.Hijgeeftbijelkeactiviteitaanwatdewaardevandeactiviteitenisvoorhetmuseum.
• Foto’skijken:Vanalleactiviteitenisditmeesteenvoudigeenminstinteressanteactiviteitvoorhetmuseum.Tochisdezeactiviteitnietonbelangrijk.Hetgeeftinzichtinwelkefoto’smenhetmeestbekijktenviawelkewijzemenbijdefoto’skomt.
• Toevoegenaanfavorieten:Flickrbiedtgebruikersdemogelijkheidomfoto’sdiemenmooivindt,toetevoegenaaneenfavorietenlijst.Opdezemanierwordendefoto’sdiegeplaatstzijndoordeenepersoon,ineensookzichtbaaropaccountsvananderen.HetPowerhousebiedtookdezemogelijkheid.Ditisvoorhetmuseumeenzeergemakkelijkemanieromerachtertekomenwelkefoto’sopdatmomentpopulairzijn.Deredenwaaromiemandeenfototoevoegtaanzijnfavorietenzalnooitbekendworden,omdatditnietgevraagdwordt.
• Vriendenmaken:DeelnemersopFlickrhebbendemogelijkheidom‘vrienden’tewordenmethetPowerhousemuseumopFlickr.VoorhetTyrrellproject(envoorhetPowerhouseopFlickrinhetalgemeen)ishetkrijgenvanvriendenuitermatebelangrijk.Ditzorgtvooreenbandmetdedeelnemers,watertoekanleidendatdedeelnemersnieuweinformatiewillentoevoegenaandebestaandecollectie.OpditmomentbekijkthetmuseumalleaanvragenvandeelnemersdievriendenwillenwordenvandegroepTyrrellToday.Zijbekijkenhunfotocollectiesenindienmogelijkvoorzienzedezefotocollectiesvantagsencommentaar.Hetnadeelvanvriendenmakenisdathetergtijdrovendis.
• Commentaargeven:Flickrbiedtdemogelijkheidomcommentaartegevenbijelkefoto.Erzijntweesoortencommentaarteonderscheiden.Teneersteiserhetsocialecommentaar.Voorbeeldenvansociaalcommentaarzijnuitsprakenals‘Schitterendefoto’of´Vettekleuren´.Hetnutervankanwordenvergelekenmethetschrijvenvan‘ikwashier’opmurenenwcdeuren.Hoewelditsoortcommentaarineersteinstantienietergbelangrijklijkt,kanhetookgezienwordenalseensoort‘socialelijm’.Mensenreagerenopelkaarenhierdoorontstaateensoortdigitaalmuseumcafé.Detweedevormvancommentaargevenisserieuzervanaardenhetmeestbelangrijkvoorhetmuseum.Demogelijkheidomfoto’svancommentaartevoorzien,heeftervoorgezorgddateenaantalpersonendefoto’svanuiterstbruikbareinformatiehebbenvoorzienzoalsdatumvan
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
27
ontstaan,beschrijvingenvandeobjectendievoorkomenopdefotoofdelocatiewaardefotogemaaktis.DitcommentaarheeftdecollectieveelrijkergemaaktdanhetwasvoordatzeopFlickrgeplaatstwerden.
• Tagging:Deletterlijkevertalingvantaggingishettoevoegenvaneenlabel.Eentagiseenkernwoorddatrefereertaaneenkenmerkvaneenfoto.DeafbeeldingenopFlickrkunnenallemaalvantagsvoorzienworden.HettaggeniseenvandebelangrijksteactiviteitenvoorhetTyrrellTodayproject.HetPowerhousevraagtdedeelnemersdanookspecifiekzijallefoto’swillenvoorzienvaneentag.Dezetagsgenereertnamelijkuiterstbruikbareinformatie.Hettoevoegenvantagsaaneenfotogetuigtookvandewilvanonbekendenominformatieteverschaffen.
• Tagstoevoegenopdefoto:Eenanderemanieromeenfotovantagstevoorzienisdooreengebiedteselecterenopdefotoendezetevoorzienvaninformatie.Opdezemanierkunnenerbepaaldegebouwen,objecten,personenofanderebelangrijkeelementenopeenfotobenoemdworden.Dezemaniervantagginggeeftmeerdirecteinformatieovereenfotodanhetgewonetaggen.
• Contentembedding:DeelnemersopFlickrkunnenaangevenofhunfoto’sdooranderengebruiktmogenworden.Flickrmaaktgebruikvanhetzogenaamde‘noknowncopyrightrestrictions’vandeCreativeCommons.EenCreativeCommonslicentiebiedtauteurs,kunstenaars,wetenschappersenonderwijzersdevrijheidomopeenflexibelemaniermethunauteursrechtenomtegaan.Dezelicentiezorgtervoordatallerechtenoverdefoto’sbehoudenblijven,maarwelgebruiktmogenwordendooranderen.Ditheeftalsvoordeeldatfoto’ssnellerverspreidkunnenwordenenbijmeermensenbekendraken.
• ContentRemixingenConnecting:Onderdezetermenverstaanwehetaanbiedenvanfoto’sdieopeenofanderemanierverbandhoudenmetdefoto’sdiealopFlickrstaan.DitiséénvandebelangrijkstedoelenvanTyrrellToday.Erwordtspecifiekgevraagdaandeelnemersofzijfoto’swillensturenvanafdezelfdelocatiedietezienisopdefoto’suitdeTyrrellCollectie.Erwordtdusaandedeelnemersgevraagdofzijonderzoekwillendoennaardelocatiedieopdefototezienisendezetefotograferen.Getuigehetaantaldeelnemersennieuwefoto’sopTyrrellTodayhoefternietaangetwijfeldtewordendatermensenzijndiezichgraagwilleninzettenombestaandecollectiesvannieuwekennistevoorzien.
Preciesaangevenwatmensendrijftomzoveelwerktestoppeninhettaggenofuploadenvaneigenfoto’seneropuittegaanomnieuwefoto’stemakenvanhistorischelocatiesisonmogelijk.
DekrachtvanTyrrellTodayligtmogelijkinhetfeitdatmensen,woonachtiginSydney,hetgewoon‘leukvinden’omnaaroudefoto’stekijkenvaneenomgevingdiezekennen.IemanddieeenlocatieopeenhistorischefotoherkenteninSydneywoont,zalsnelgeneigdzijnomdezefotovannieuweinformatietevoorzienenereennieuwefotovantemaken.SebastiaanChangeefttevensaandathetmogelijkookrelevantisdatmenweetdateenerfgoedinstellingachterhetprojectzit.Hetverschaffenvaninformatieaanerfgoedinstellingenkanmensenhetgevoelgevendatzeietsbelangrijksdoenvoordesamenlevingofhetmuseumzelf.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
28
AandachtspuntenomeenprojectalsTyrrellTodaysuccesvoltemaken
ShelleyBernsteinbeschrijfteenaantalpuntenwaareenorganisatieopmoetletten,alsheteenprojectalsTyrrellTodaysuccesvolwiltmaken.
AlseerstegeeftzijaandaterbinnendeinstellinggezochtmoetwordennaareenpersoondiehetergleukvindtommetzekereregelmaatopFlickrtekijkenwataanactiviteitenplaatsvindt.Dezepersoonmoetvervolgensreagerenophetcommentaardatbijdefoto’sgeplaatstis,ofreagerenopnieuwefoto’s.Zijhaaltdaarbijaandathetergbelangrijkisomiedereenpersoonlijkaantesprekenennietvanuitdeinstelling.OpdezewijzewordthetcontactalspersoonlijkervarenenlijkthetnietalsofFlickrgebruiktwordtalsmarketingstrategie.HetPowerhousereageertwelopiederenieuwefoto,maarondertekentelkcommentaarmet‘PowerhouseMuseumCollectie’.Hetmuseumkiestblijkbaarnietvooreenpersoonlijkebenadering.Deredendatzijnietvooreenpersoonlijkebenaderingkiezenisonduidelijk.
HettweedepuntdatBernsteinaandraagtomeenprojectopFlickrsuccesvoltemakenisdatervantevorengoednagedachtmoetwordenoverhetdoelvaneenbepaaldproject.ZijgeeftaandatFlickrslechtseenplatformismetmogelijkheden.HetmagnooitvoorkomendatFlickrgebruiktwordtomdatmenFlickrzograagwiltgebruiken.Hetdoelmoetleidentoteenkeuzeennooitandersom.
WikipediaenGooglemapsbijSemapedia
SemapediavoldoetookaandeviereigenschappendieSimonbeschrijftvoorweb2.0.
Semapediaverbindt,zoalsinhetvorigehoofdstukbeschreven,dekennisvanhetplatformWikipediaaanobjectenindefysiekewereld.OpdewebsitevanSemapediakanmentevens,opeendigitalekaart,aangevenwaarQRcodesindepubliekeruimtetevindenzijn.NetalsbijhetprojectTyrrellToday,hebbendemakersvanSemapediaerdusookvoorgekozenomweb2.0toolstegebruikenalsplatform.DemakersvanSemapediagevenaandatWikipediahoogwaardigeinformatiebiedt.Tevensheeftiedereendemogelijkheidomzelfeenartikelschrijven.
NetalsFlickr,isWikipediaeenplatformdatoverhetalgemeeningeburgerdisbijinternetgebruikersterwereld.VeelmensenhalenhuninformatieovereenspecifiekonderwerpmomenteelvanWikipedia.WikipedialijktduseengeschiktplatformvooreenprojectalsSemapedia.TochhaddendebedenkersvanSemapediaookkunnenkiezenomspecifiekekennisovereenbepaaldobject,doormiddelvaneenQRcode,tekoppelenaaneenwebsitedatzichspecialiseertinhetonderwerp.
OpdewebsitevanSemapediawordtdemogelijkheidgebodenomfoto’s,dieQRcodesafbeelden,opFlickrteplaatsen.Ditlijktopzichgeeninteressanteoptie,maaropFlickrzijneind2008negentiengroepentevindenwaarmenfoto’svanQRcodesheeftgeplaatst.Intotaalzijnerongeveer2500foto’stevindenvanSemapediacodes.Semapediabeschiktovereenaantalextra,gratis,mogelijkheden.
DetweedemogelijkheiddieSemapediaophaarwebsitebiedt,ishetkoppelenvandeafbeeldingdieaaneendigitalelandkaart.DedigitalekaartisafkomstigvanGoogle.Dekaartbiedtde
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
29
mogelijkheidvoorerfgoedinstellingenom,online,aantegevenwaarbezienswaardigeobjectentezienzijn,diedoormiddelvanSemapediacodesvaninformatiezijnvoorzien.
Figuur10:DedigitalekaarttoonteenfotouitFlickr.DezeisvoorzienvaneenlinknaardedesbetreffendeWikipediaartikel.
InSebastianChan’sevaluatieschrijfthijdaterdeeerstemaandopFlickrmeerfoto’swerdenbekeken,daninhetgehelejaardaarvoorophuneigenmuseumwebsite.Hetiseengegevendatiemanddieinformatiezoektovereenonderwerpvaakviaeenomwegopeengeschiktewebsiteterechtkomt.Web2.0platformenalsWikipedia,YouTube,GoogleofFlickrzijnvandaagdedageenvandeeerstewebsiteswaarmenopzoekgaatnaarinformatie,afbeeldingen,muziekofvideo.Ditlijkendaaromookgeschikteplatformenomtegebruikenvooreenproject.
Madretsma
UitgaandevandedefinitiesvanSimon,danvoldoetMadretsmaaandefinities1,2en3.Devierdedefinitie,(flexibele,modulaireondersteuningvooruitgegevenproducten)voldoethetnietaan.TochishetverstandigomindithoofdstukMadretsmakorttebespreken.Madretsmabiedtnamelijkweldemogelijkheidom,netalsSemapediaenTyrrellToday,contentteplaatseneneroptereageren.Tevenskanmenopeendigitalekaartaangevenwaarmennaarhetverhaalkanluisteren.
DemakersvanSemapediahebbenbewustgekozenvoorWikipediaalsplatformvoorverhalenenartikelen.Dezeartikelenkunnenaangepastblijvenwordenenditzorgtervoordatdekwaliteitvandeartikelenvanrelatiefhoogstaandis.BijMadretsmaisergeenmogelijkheidomverhalenaantepassen.Hierdoorbestaathetgevaardatdeinformatieinhetverhaalnietvolledigcorrectis.ValentiniNisi,eenexpertophetgebiedvanlocativemedia,geeftaandatditnietperseverkeerdis.Madretsmaverzameltverhalenvanpersonendieietstemakenhebben
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
30
gehadmethetslavernijverledenvanNederland.Hetzijnpersoonlijkeverhalen.Nisigeeftaandatdezepersoonlijkefactorjuistvoorlevendigheidzorgtindeverhalen,integenstellingtotdezakelijkheidvanWikipedia.
3.2. LocativeMediaDedefinitieveverklaringvoordetermlocativemediawordtnogveelovergediscussieerd.Erzijnophetinternetdiversedefinitiesvoortevinden.Wikipediageeftdevolgendeverklaringvoorlocativemedia:
Locativemedia(ofwellocativemedia)beschrijftletterlijklocatiegebaseerdetechnologieën,zoalshetGlobalPositioningSystem(GPS),mobieletelefoons,wirelesslaptops,Bluetooth,WiFi,RFIDenanderesystemenvoormobielecommunicatie.Dergelijketechnologieënstellenmenseninstaatomzichzelfenanderenineenspecifiekegeografischelocatietepositionerenentevensominformatieaandedesbetreffendelocatietekoppelen.(http://nl.wikipedia.org/wiki/Locative_media).
Uitgaandevandezedefinitiekunnen,weconcluderendatdeprojectenCityRagas,MadretsmaenSemapediaallengebruikmakenvanlocativemedia.Bijalledriedeprojecteniservoorgekozenomeenmobieletelefoontegebruikenvoorhetverzamelenvancontentenhetverstrekkenvaninformatie.BijMadretsmaenSemapediakanmengebruikmakenvaneeneigentelefoon,terwijlvoorhetspelCityRagastelefoonsbeschikbaarwordengesteldmetdaaropspeciaalontworpensoftware.VoorhetprojectMadretsmahadmenerookvoorkunnenkiezenomtelefoonsbijhetKoninklijkInstituutvoordeTropenbeschikbaartestellen.Beschikbaarstellenvantelefoonsofhandheldshadertoegeleiddatmensen,diedeluistertochtwillenbewandelen,eerstnaarhetmuseummoetenkomen.VoorhetprojectSemapediaishetonmogelijkomtelefoonsbeschikbaartestellenaanparticulieren.AlseenerfgoedinstellinggebruikwiltmakenvanSemapediaomobjectentekoppelenaanWikipedia,dankunnenzijweltoestellenbeschikbaarstelleninhetmuseum.
Allereerstdevoor‐ennadelenvanmobieletelefoonsalsmiddelomcontenttegenererenofinformatieteverschaffen.
Opeenmobieletelefoonkanmengeengebruikmakenvangroteafbeeldingen.Websitesdienietgeoptimaliseerdzijnvoordemobieletelefoon,zijnlastigtebekijkenopeenkleinscherm.Tochheefthetkleineschermzelfookvoordelen.Hetkleineschermgeefteengevoelvanintimiteit.Jijbentalleenmetjemobieletelefoonindepubliekeruimte.Alleenjijweetwaterophetschermtezienis.Hetisdusideaalvooréénopééncommunicatietussengebruikerencomputer.
Eennadeelvanmobieletelefoonsisdatzevaakineendrukkeenrumoerigeomgevinggebruiktworden.Iedereenvragenomevenstiltezijnisgeenoptie.Menzaldusmoetenkiezenvoorkorteverhalenofinformatieteksten.DitisduseenfactordatspeeltbijSemapedia.ZijmakengebruikvanWikipedia,welkesomserglangeartikelenbevat.Wikipediaheefteenmobielewebsite.Dithefthetongemakvanlangetekstenenigszinsop,doordatmengemakkelijkdoordetekstenkanscrollennaardeinformatiediemenwiltlezen.DoordatMadretsmahunverhalenopeeneigenwebsitehebbenstaan,kunnendezegecontroleerdworden.Wanneerzetelangzijnkunnenze
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
31
wordeningekort.Deverhalenzijnhierdoorwellichtgeschiktervoordemobieletelefoon,dandievanWikipedia.
Eenanderebelangrijkefactorbijhetsuccesvolinzettenvanmobielemedia,isdegebruikersinterface.Eeninterfacemaaktdekoppelingmogelijktussentussencomputer,softwareenhardware.Hierdoorkunnenmensencomputermetelkaarkunnencommuniceren.BijCityRagasheeftmenervoorgekozenomditzelf,afgestemdophetproject,teontwikkelen.Dekrachtvandezeinterfaceisdathetintuïtiefisendaardoordirecttebegrijpen.Hetlaatstewatmenwiltiseeninterface,waarmeemeneersteenhalfuurmoetworstelen,voordathetwordtbegrepen.Dekansbestaatdatmensendannietmeerdeelwillennemenaanhetproject.Semapediamaaktgebruikvanbekendeinterfaces.Menweetoverhetalgemeenomtegaanmeteeninternetbrowser.Opeentelefoonwerktdezenietwezenlijkandersdanopeencomputer.HetmakenvaneenfotoisgemakkelijkenaangenomenmagwordendatWikipediabijdemeestemensenredelijkbekendis.MenhoeftalleenmaardeQRcodetescannen(metsoftwarediemenwelspeciaalmoetinstallerenopdetelefoon)enWikipediawordtautomatischgeopendalsdeQRcodegelezenkanworden.Zijdelingsmoetvermeldwordendattoestellenmeteen2megapixelcamera,waarvanernogveelindeomloopzijn,moeitehebbenmethetscannenvancodesdiekleinzijnuitgeprint.
Momenteelzijnmobieletelefoonsmeteengrootbeeldscherminopkomst.DeiPhoneisdaareenvan.Eengroterbeeldschermgeeftmeermogelijkheden.DaaromzoueenmuseumervoorkunnenkiezenomvooreigenprojectengebruiktemakenvanPDA’s10.EenPDAheefteengrootscherm.Ditbiedtmeermogelijkhedendanhetkleineschermdatdemeestemobieletelefoonshebben.BijCityRagasheeftmenhiernietvoorgekozen.Zijsteldendekwaliteitvandecamerabovenhetgemakvandeschermgrootte.Pda’sbiedennaasteengrootschermeenandervoordeel.PDA’szijnnietzobekendalsmobieletelefoons.Hetkandegebruikerdaaromhetgevoelgevendatzijietsspeciaalsinhunhandenhebben.Ditkanleidentoteenbeteregebruikerservaring.
CityRagasgebruiktbeeldenomeenverhaaltecreëren.MadretsmaenSemapediamakengebruikvangeschrevenofgesprokentaal.Gesprokentaallijktdemeestvoordehandliggendekeuze.Menhoeftimmersalleenmaareentelefoonnummertebellenenkrijgtdirecteenverhaaltehoren.Hierklevenooknadelenaan.Gesprokenengeschreventaalvormeneenbarrièrevoorpersonendiedeaangebodentaalnietbeheersen.Ineenlawaaierigeruimteisgesprokentekstnietaltijdevengemakkelijktehoren.CityRagasheeftdezebarrièregeslechtdoorgebruiktemakenvanafbeeldingen.Eenkanttekeningbijafbeeldingenisdatzeopmeerderemanierenteinterpreterenzijnalsergeentekstbijgevoegdwordt.Mendientduseenafgewogenbeslissingtenemen,overdewijzewaaropmeninformatieaanbiedtoflaatcreëren.Hierbijmoetuitgegaanwordenvanhetdoelvanhetprojectendedoelgroepdiemenwiltbereiken.
10PDA:PersonalDigitalAssistant.Eenpdaiseendraagbaremobieletechnologiedatcomputer‐,telefonie‐,fax‐ennetwerkfunctiescombineert.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
32
4. SamenwerkingsmogelijkhedenvoormuseumgoudAmetandereinstellingen
HetismoeilijkaantegevenmetwelkeinstellingenmuseumgoudAhetbesteinzeekangaanombepaaldeprojectenoptezetten.Welishetmogelijkomeenaantalkortetipstegeven.
EenaantalinstellingeninNederlandhebbenveelexpertisewaarhetgaatomhetorganiserenvanprojectenwaarbijdefysiekewereldendedigitalewereldaanelkaargekoppeldworden.Instellingendietechnischeexpertisehebbenzijn:
WaagSociety
Waagsocietyisverantwoordelijkvoordeontwikkelingvantweebesprokenprojecten;MadretsmaenCityRagas.WaagSocietyontwikkeltcreatievetechnologievoormaatschappelijkeinnovatie.Destichtingdoetonderzoek,ontwikkeltconcepten,pilotsenprototypenenfungeertalsintermediairtussendekunsten,dewetenschapendemedia.Hiertoeontwikkelthetsamenwerkingsvormenmetpartijenindeculturele,publiekeenprivatesector.(Directcitaat:http://www.waag.org/pagina/waagsociety)
WaagSocietyNieuwmarkt41012CRAmsterdamTelefoon:0205579898Fax:0205579880Email:society@waag.org
Mediamatic
MediamaticLabiseeninstellingdatsocialenetwerkprojectencommunitiesontwerptenbouwt,dieeenkoppelinghebbenmetdefysiekewereld.Naareigenzeggenzijnhunwebsiteserggeschiktvoorhetdelenvankennis,cultuurenvrienden.
MediamaticLabDuintjerCSVijzelstraat72,3everdieping,suite3.10AmsterdamTelefoon:0031(0)206389901Fax:0031(0)206387969Email:desk@mediamatic.nl
MediamaticLab,postadres:Postbus174901001JLAmsterdam
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
33
V2
V2isgevestigdinRotterdamendoet,doormiddelvandiverseprojectenonderzoeknaardemoegelijkheidomnieuwemediateintegrereninkunstprojecten.MuseumgoudAheeftalcontactmetV2gehadinverbandmetprojectenvanWaterwolf.
V2_,InstitutefortheUnstableMediaEendrachtsstraat103012XLRotterdamTheNetherlands
5. ConclusiesenaanbevelingenHetdoelvanditadviesrapportisominzichtelijktemakenwaarmuseumgoudAopmoetlettenwanneerhetprojectenopzetwaarbijdefysiekeendedigitalewereldaanelkaargekoppeldworden.Omtotditadviestekunnenkomenzijneenaantalfasendoorlopen.Erheefteendeskresearchplaatsgevonden.Dezedeskresearchheeftgeresulteerdineendertigtalprojectbeschrijvingen.Dezebeschrijvingenzijnindebijlagevanditdocumentterugtevinden.MuseumgoudAisvooralgeïnteresseerdinprojectenwaarbijdedialoogtussenmuseumenpubliekkanwordenaangegaan.DezeinteresseheeftgeleidtotdekeuzeomdeprojectenCityRagas,TyrrellToday,MadretsmaenSemapediaverderteonderzoekenentegebruikenalsbasisvoorhetadviesrapport.
Deviergenoemdeprojectenzijndoorverschillendeinstellingenopgezetenhebbendiversedoelstellingen.Eendrietalkenmerkenzijnechterinallevierdeprojectenterugtevinden.Dezekenmerkenzijn‘usergeneratedcontent’,web2.0platformenenlocativemedia.Dezekenmerkenzijngereedschappen,dieersamenvoorzorgendatmensenindepubliekeruimtevoorzienkunnenwordenvaninformatie.Tevenskunnenzemetdezegereedschappenzelfcontenttoevoegen,doormiddelvanlocativemedia.Decontentdiedoorgebruikerswordtgegenereerd,kanindrievandevierprojectengeplaatstwordenopwebsites,diemenkenmerktalsweb2.0.Indeonderstaandetekstwordtperprojectsamengevathoeergebruikgemaaktwordtvandegenoemdegereedschappen.Aandehandvandezekortesamenvattingwordteenconclusiegegeveneneventueleaanbevelingen.
HeteersteprojectisTyrrellToday.HetPowerhouseinSydneyvraagtmensenomdefoto’suitdeTyrrellcollectietevoorzienvannieuweinformatieendaarnaaststimuleerthetomnieuwefoto’steplaatseninTyrrellTodaydieverbandhoudenmetdeoudefoto’suitdeTyrrellCollectie.Opdezemaniermakenzijde‘gewonemens’totcuratorvanhuncollectie.Decollectiewordtverrijktendaarzittenvrijwelgeenkostenaanverbonden.Hetgevoeldatmenobjectenuiteenmuseumcollectiekanvoorzienvanwaardevolleinformatieiseengrotekrachtvanditproject.Hetmuseumbenoemt‘gewonemensen’immerstotconservatorvanhunmuseumcollectie.Medewerkersvanhetmuseumhoevennietbangtezijndathunbaanhierdooropdetochtstaat.Deinformatievanmuseumconservatoren,diezijaaneenobjectvoegenisnogsteedsvanbelang.Zijkrijgenjuistmisschienweleenextrataak.Zijzullendeinformatiedieaangeleverdwordtmoetenbeoordelenopjuistheid.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
34
DeactievehoudingvanhetPowerhousemuseumiscruciaalvoorhetslagenvanditproject.Allenieuwefoto’swordendoorhetPowerhousedirectvoorzienvancommentaar.HoewelShelleyBernsteinmeentdatelkcommentaarpersoonlijkmoetzijn,omdatdatmeerbindingcreëertbijdedeelnemers,benikvanmenigdatditnietnoodzakelijkis.HetPowerhouseMuseumgeeftbijelkefotohetzelfdecommentaarzondereenpersoonlijketint.NaarmijnmeninggeefthetcommentaarvanhetPowerhouseMuseumbijdeelnemershetgevoeldatzijmeteenprofessioneleinstellingtemakenhebben.Hetdientdusdeaanbevelingomnaardeaardvanhetprojecttekijken,voordatbepaaldwordtofcommunicatiepersoonlijkofformeelonderstreeptmoetworden.
Bijerfgoedinstellingenkantwijfelontstaanbijhetopenbaarmakenvanhuncollectie.Erwordtvaaktenonrechteaangenomendatdaardoordenoodzaakomnaareenmuseumtegaanafneemtofdatdeeigenmuseumwebsiteminderbezochtzalworden.SebastiaanChangeeftinzijnrapportechteraandat,sindsdestartvanTyrrellToday,deeigenmuseumwebsiteookvakerbekekenwordt.Tevensgeefthijaandathetprojectbetrokkenheidcreëertbijdedeelnemersendatzijhierdoorwellichteerdergeneigdzijnomhetmuseuminhetechteenbezoektebrengen.OpdeeigenmuseumwebsitezijnnadestartvanTyrrellTodayveelmeerbestellingengeplaatstvoorafbeeldingenenposters.Hetopenbaarmakenvandefoto’sheeftduseerderpositievedannegatievegevolgengehadvoormuseum.
Deenigebedreigingdieikkanaandragenvoorhetsuccesvanditprojectisdematevanbetrokkenheidvandemedewerkers.DezemedewerkersdienenelkeweekopFlickrtekijkenoferactiviteitenhebbenplaatsgevonden,waaropgereageerdmoetworden.Doetmenditniet,danzullendeelnemersstoppenmethetleverenvanbijdragen.Hetdientdanookdeaanbevelingomeenmedewerkerintezettendiehetleukvindtomwekelijksevenopdewebsitetekijkenenblijftcommunicerenmetdedeelnemers.
HetvolgendeprojectdatbesprokendienttewordenisSemapedia.Semapediaiseeninteressanteninnovatiefproject.TechnologieënalsQRcodeshebbeneengoedetoekomstomdathetdefysiekelocatiedirectkanverbindenaaninformatiedieopinternettevindenis.DelagekostenendeveelzijdigeinzetbaarheidmakenhetinzettenvanQRcodesaantrekkelijkvoorerfgoedinstellingen,omhetintezettenvoordiversedoelstellingen.Hierbijdientmenrekeningtehoudenmeteenaantalpunten.TeneerstezijnQRcodesinNederlandnognietergbekend.Menkanhistorischeobjectenindestadvoorzienvancodes,maarweinigmensenzullenwetenwatzeermeekunnen.Daarnaastzijnnietalletelefoonsvoorzienzijnvandraadloosinternetennogmindervaneenbarcodelezer.Erzalwaarschijnlijkeenuiterstkleinegroepbereiktworden,waarvanhetdevraagisofditookdebeoogdedoelgroepis.Tentweedespeelthetfeitdat2megapixelcamera’s,opmobieletelefoons,kleinerecodesnietaltijdkunnenlezen.Hoewelveeltelefoonsaluitgerustzijnmet5ofzelfs8megapixelcamera’szijnernogsteedsveeltelefoonsdie
Figuur11:QRcodebijeenmuseumobject
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
35
ditniethebben.ZelfsdeopditmomentpopulaireIPhoneisnogvoorzienvaneen2megapixelcamera.Eenderdepuntdatbelangrijkisomtevermelden,isdekansdatinwonersvandestadalleSemapediacodesalslandschapsvervuilingzien.Eenerfgoedinstellingzalnietdewoedevanomwonendenopdehalswillenhalen.Ermoetdusgoednagedachtwordenoverdewijzewaaropdecodesaangebrachtwordenenofhetdebedoelingisdatde‘gewonemens’inhaaktophetprojectenzelfobjectenvanSemapediacodesgaatvoorzien.
DezedriepuntendiehierbovenbeschrevenzijnmakennietdatSemapediavoorlopignoghelemaalonbruikbaarzalzijn.BinnendemurenvanhetmuseumzoudenQRcodeskunnenwordengeplaatstalsaanvullingvaneenobjectbeschrijving.DeQRcodekanaaneenWikipediaartikelwordengekoppeld.DoordatiedereenWikipediaartikelenkanaanpassenkandemogelijkheidwordengebodenompersoonlijkeverhalenenandereinformatieaaneenmuseumobjecttehangen.NetalsbijTyrrellTodaybiedteenmuseumopdezewijzedemogelijkheidaanbezoekersopzelfderolvanconservatoropzichtenemen.
Hetdienttevensdeaanbevelingvoorerfgoedinstellingen,omgoednatedenkenofSemapediadebestekeuzeoverdekeuzevoorSemapediaomQRcodesaantemaken.Aanbieder2dSensegeeftbijvoorbeeldveelmeermogelijkheden.2dSencebiedthetdemogelijkheidomnaastQRcodesookBlotcode’s,datamatrixcodesenShotcodetemaken.Ditzijnvergelijkbarecodesenbiedengeheeleigenmogelijkheden.Tedenkenvaltaanhetmakenvancodesdieverwijzennaareenwebsite,andersdaneenWikipedia,ofverwijzingennaareenemailadresoftelefoonnummer.
Figuur12:Verschillendecodesbiedenverschillendemogelijkheden.
HetprojectCityRagasisopgezetdoorWaagSocietyinverbandmethetAmsterdam‐Indiafestival.CityRagasiseenspeldatgebruikmaaktvanmobieletelefoons,voorzienvaneenfotocameraeninternet.Dezecombinatiemaakthetmogelijkomeenspeltespelen,waarbijtweeteamsopverschillendelocatiessamenaaneenbeeldverhaalkunnenwerken.Detechnologieëndiegebruiktworden,zijnoverhetalgemeeningeburgerdinzoweldeNederlandsealsdeIndiasecultuur.Bekendetechnologieënzijnvoordemeestedeelnemerseenvoudigtebegrijpen.DitmaaktdatdeelnameaaneendergelijkspelalsCityRagaslaagdrempeligwordt,watvancruciaalbelangisomzoveelmogelijkmensentelatendeelnemen.Hetdientdeaanbevelingombijhetontwikkelenvaneendergelijkspel,altijdtezoekennaareenvormvantechnologiedatvooriedereenbegrijpelijkis.
HetdoelvanCityRagasisommensenindialoogtelatentredenmetmensenuiteenanderecultuur.Ditwordtgedaandoormiddelvaneenspel.DekrachtvanCityRagasisdatmengedwongenwordtomnatedenkenoverdefoto’sdiemenmaakt.InAmsterdamheersteen
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
36
geheelanderecultuurdaninDelhi.Doordezeverschillendeculturenkanhetzijndat,watvoordeAmsterdammerheelerggewoonis(denkaandeAmsterdamseWallenenallewinkelsdiedaargevestigdzijn),voordeinwonersvanDelhijuistheelchoquerendkanzijn.Andersomgeldtditmogelijkook.Hetspelzorgtertevensvoordatmenopeenheelanderewijzenaardeeigenstadgaatkijken.Plaatsenwaarmennormaalgesprokenlangslooptzondertekijken,wordennuonderdeloepgenomen.Hetdientdeaanbevelingomdethema’sgoedtekiezen.Wanneermeneenthemakiestdatvoordehandligtdanzalmensnelnaaralbekendeplaatsengaan.Hierdoorkrijgthetspeleenzeervoorspelbareuitkomst.
Erdientbijhetontwikkelenvaneenspel,datgebruikmaaktvanlocativemedia,goednagedachttewordenoverdetechniekdiemenwiltinzetten.Erzalgekozenmoetenwordenvooreentechniekdieergsnelbegrepenwordt.Aanteradenisomvooreentechniektekiezendiealgeheelisingeburgerd.
WaagSocietyiseeninstellingdatzichbezighoudtmethetontwikkelenvantoepassingenvoorlocativemedia.WaagSocietyisechtergeenerfgoedinstelling.Tochkanheteenzeerinteressantepartnerzijn,wanneerhetmuseumeendergelijkspelalsCityRagaswilopzetten.WaagSocietyheeftimmersergveelkennisvandetechniekenhebbenervaringinhetorganiserenvanprojecten,waarbijdedigitaleendefysiekewereldelkaaropeenofanderewijzeraken.
HetprojectMadretsmagebruiktverhalenalsmiddelomhetverledenvandeNederlandseslavernijonderdeaandachttebrengen.MadretsmaisontstaanuiteensamenwerkingtussenhetKoninklijkInstituutvoordeTropenenWaagSociety.HetKoninklijkInstituutvoordeTropenheefthierbijderolvanhoudervandekennisvandeslavernijendeobjecten.WaagSocietyheeftexpertiseophetgebiedvanprojectenwaarbijlocativemediaeengroterolspelen.
Deverhalenzijnopdebetekenisvollelocatie,waardegebeurtenissenuitdeverhalenplaatsvonden,tebeluisteren.Hetluisterennaardeverhalendoetmenmetdemobieletelefoon.Menbelteentelefoonnummerentoetstvervolgenseenlocatiecodein.Madretsmahooptdatmensen,dieeenpersoonlijkebandhebbenmetdeslavernij,hunverhaalwillenvertellen.Deverhalenkanmenplaatsenopdeprojectwebsite.Doormiddelvaneendigitalekaartopdewebsite,kanmenaangevenwaarhetverhaalzichafspeelt.BijMadretsmaiserdus,netalsbijdeanderedrieprojecten,gekozenvoordegereedschappenusergeneratedcontent,eenweb2.0platformenlocativemedia.
BijMadretsmaiser,zoalsbeschreven,gekozenvoorhetbellennaareentelefoonnummeromeenverhaalafteluisteren.DemobieletelefoonisinNederlandgoedingeburgerd.Vrijweliedereen,diebekendismetdeNederlandsetaal,kandusaandeluistertochtdeelnemen.HetaanbiedenvanverhaleninhetNederlandsheeftalsnadeeldatveeltoeristennietdeelkunnennemenaandeluistertocht.ToeristenvormenvoorhetKoninklijkInstituutvoordeTropeneengrotedoelgroep.BijhetprojectCityRagasheeftmendezetaalbarrièregeslechtdoorgebruiktemakenvanfoto’someenverhaaltevertellen.Nadeelhiervanisdatfoto’svaakopmeerderemanierenteinterpreterenzijn.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
37
ZoalseerdervermeldwordterbijdeprojectenCityRagas,SemapediaenMadretsmagebruikgemaaktvanlocativemedia.Wanneerlocativemediawordtingezet,heeftmenrekeningtehoudenmeteenaantalpunten.
Locativemediatechnologieën,zoalseenmobieletelefoon,hebbeneenkleinbeeldscherm.Eenkleinbeeldschermbrengtbeperkingenmetzichmee.Zokanmenbetergeengebruikmakenvangroteafbeeldingen.Demobielecommunicatiemiddelenvoorprojecteningezetdiezichindepubliekeruimteafspelen.Indepubliekeruimteisveelafleidingdoorverkeer,anderemensendiegeluidmaken,werkzaamhedendieuitgevoerdworden,etc.Menmoeterdaaromrekeningmeehouden,datdeaangebodenverhaleneninformatiekortisengemakkelijktevolgen.Wanneermeneeninterfaceontwerptvoorlocativemedia,zoalsbijCityRagas,dandientdezesimpelenintuïtieftezijn.Datbetekentdatiedereendirectkanzienhoedeinterfacewerkt.Dekleinebeeldschermenbrengenookeenvoordeelmetzichmee.Hetcreëerteengevoelvanintimiteit.Hetisdusideaalvooréénopééndialogen.
HetKoninklijkInstituutvoordeTropenenWaagSocietyhopenuiteindelijkdaterveelpersoonlijkeverhalenwordengeplaatstopdewebsite.Zijhebbendaarbijéénbelangrijkaspectoverhethoofdgezien.DeNederlandseregeringheeftnooitofficieelexcusesaangebodenvoorhunrolindeslavenhandel.Hierdoorisdeslavernijnogsteedseengevoeligonderwerpbijveelmensen.Doordezegevoeligheidzullendezemensenmindersnelbereidzijnomhunverhaaltevertellen.Daarnaastisdeslavernijookalgeneratiesgeledenafgeschaft.BijdeAntilliaanseenSurinaamsejeugdinNederlandisnogmaarweinigkennisoverditonderwerpbewaardgebleven.InNederlandwordtaleeuwenlangdegeschiedenisgedocumenteerd.InSurinameenopdeAntillenheeftmendetraditieomverhalenvangeneratieopgeneratiedoortevertellen.Hierdoorzijnveelverhalenverlorengegaan.Wanneermenbijeenprojectkiestvoorverhalen,verteltdoordebevolking,dandientmendusgoednategaanofhetonderwerpalgemeenbespreekbaarisenofernogvoldoendekennisaanwezigis.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
38
6. Literatuuroverzicht
Beck,DoorTimo.Web2.0:User‐GeneratedContentinOnlineCommunties.Weilberg.
Bernstein,Shelley.2008.Flickr:BrooklynMuseum.Flickr:BrooklynMuseum.http://www.flickr.com/people/brooklyn_museum/.
Chan,Sebastian.SomeQRcodeclarifications.Fresh+new(er).http://www.powerhousemuseum.com/dmsblog/index.php/2008/10/23/some‐QR‐code‐
clarifications/.
Chan,Sebastian.2008a.fresh+new(er)—discussionofissuesarounddigitalmediaandmuseums.Blog.Fresh+new(er).http://www.powerhousemuseum.com/dmsblog/.
Chan,Sebastian.2008b.OurfirstQRcodeexperimentgoeslive.fresh+new(er).http://www.powerhousemuseum.com/dmsblog/index.php/2008/07/29/our‐first‐QR‐code‐
experiment‐goes‐live/.
Grit,Roel.2005.Projectmanagement:ProjectmatigWerkeninDePraktijk.4eed.Groningen:Wolters‐Noordhoff.
Groen,Bart.VirtueelPlatform‐LocativeMedia.http://www.virtueelplatform.nl/page/3493/nl.
Kodde,Godelieve,enElsClaassenBureauredactie.2006.EenGoedAdvies.1eed.Utrecht[etc.]:Thiememeulenhoff.
McKenzie,Bridget.2008.CulturalInterpretation&CreativeEducation.Culturalinterpretation&
Creativeeducation.http://bridgetmckenzie.blogspot.com/.
Nisi,Valentina.2007.valentinanisi‐curriculum.ValentinaNisi.http://www.valentinanisi.com/liberties.html.
O'Reilly,Tim.WhatIsWeb2.0|O'ReillyMedia.O'Reilly.http://www.oreillynet.com/pub/a/oreilly/tim/news/2005/09/30/what‐is‐web‐20.html.
Wikipedia.User‐generatedcontent‐Wikipedia.http://nl.wikipedia.org/wiki/User‐
generated_content.
Onbekend.2008a.Flickr:NationalLibraryNZonTheCommons.NationalLibraryNZonFlickr.http://www.flickr.com/people/nationallibrarynz_commons/.
Onbekend.2008b.Flickr:TheCommons.FlickrtheCommons.
http://www.flickr.com/commons?PHPSESSID=ea7b4da468f5935f24b65f41dbfc356f.
OninklijkInstituutvoordeTropen.2008.KoninklijkInstituutvoordeTropen.KoninklijkInstituutvoordeTropen.http://www.kit.nl/.
Adviesrapport:ProjectenOnline&Onsite
39
Wikipedia.2008d.Locativemedia‐Wikipedia.Wiki.Locativemedia.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Locative_media.
Wikipedia.2008.Nearfieldcommunication‐Wikipedia.Nearfieldcommunication.http://nl.wikipedia.org/wiki/Near_field_communication.
Rinaldi,Hector.Semapedia.org:index.Semapedia.http://semapedia.org/.
Rinaldi,Hector.2007.Semapedia.org:index.Semapedia.http://semapedia.org/.
Szita,Jane.VirtueelPlatform‐FROMCOMMUNITYTOHERITAGE.PeopleandPlaces.http://www.virtueelplatform.nl/page/1459/en.
Szita,Jan.VirtueelPlatform‐PEOPLEANDPLACES.PeopleandPlaces.
http://www.virtueelplatform.nl/page/1544/en.
Szita,Jan.VirtueelPlatform‐TalesoftheCities.PeopleandPlaces.http://www.virtueelplatform.nl/page/1455/en.
Szita,Jan.VirtueelPlatform‐TechnologyandTopography.PeopleandPlaces.http://www.virtueelplatform.nl/page/1545/en.
Waag,Society.WaagSociety»Algemeneinhoud»Organisatie.
http://www.waag.org/pagina/waagsociety.
Westerkamp,Kees.2008.Deskresearch.Amsterdam:PearsonPrenticeHall.
Wikipedia.Radiofrequencyidentification‐Wikipedia.Wikipedia‐RadiofrequencyIdentification.http://nl.wikipedia.org/wiki/Radio_frequency_identification.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
40
Projectbeschrijvingen
Dezebijlagebevateenopsommingvanprojectendieopgezetzijndoorerfgoedinstellingen,ofinstellingendienauwsamenwerkenmeterfgoedinstellingen.Alleprojectenhebbenraakvlakkenmetdefysiekewereldendedigitalewereld.Allereerstzijndeprojectenafzonderlijkbeschreven.Debeschrijvingenzijnallenvolgenseenzelfdewijzeopgemaakt.Deonderdelenvandeprojectbeschrijvingenzijn:
‐ Projecttitel:Watisdetitelvanhetproject?
‐ Plaats:Waarvindthetprojectplaats?
‐ Ontwikkeling:Welkbedrijf/instellingheefthetprojectgerealiseerd?
‐ Inopdrachtvan:Wieisdeopdrachtgever?
‐ Website:Waarkanmeninformatievindenoverhetproject?
‐ Projectdoelstelling:Watisdedoelstellingvandeerfgoedinstellingenhoebereikenzedat?
‐ Projectomschrijving:Wathoudthetprojectin?
‐ Relatiefysiek/digitaal:Deprojectendieonderzochtwordenhebbenalleeneenverbindingtussendefysiekewereldendedigitale.
‐ Hardware/software:Welkeapparatuurensoftwarewordtergebruikt?
‐ Aanwezigeelementen/kenmerken:Elkprojectheeftmeerderekenmerkendiekenmerkendzijnvoordatproject.
‐ Open/geslotensysteem:Ishetmogelijkvooreenbezoeker/gebruikeromcontenttoetevoegenofteveranderen?Heeftdegebruikerinvloedophetgeeneraangebodenwordt?
‐ Status:Sommigeprojectenzijnvankorteduurenkunnenalafgeslotenzijn.Anderezijnnogactiefofzijnmogelijknoginontwikkeling.
Nadebeschrijvingenvandeprojectenisereenmatrixopgesteldomdeprojectenondertekunnenverdeleninbepaaldecategorieën.Erisgekozenvooreenmatrixwaarineenverdelingwordgemaaktnaaraanwezigeelementen/kenmerkenenhetprojectdoel.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
41
TyrrellToday
Projectnaam:TyrrellToday
Plaats:Flickr(online)
Ontwikkeling:Flickr/PowerhouseSydney
Inopdracht/kadervan:PowerhouseSydney
WEBSITE:http://www.flickr.com/groups/tyrrelltoday/
Projectdoel:Nieuwekennis/informeren
Projectomschrijving:Gebruikersdoel:HetPowerhouseiseenmuseuminSydneyeneenoverheidsinstantie.Omdatzevoordeoverheidwerkenhebbenzedusdeplichtomtetrachtenalleburgerstebereiken.SebastianChanishoofdvandeafdelingdigitaalvanhetPowerhouseMuseum.Hijheefttijdenshetsymposium‘Erfgoed2.0′verteldhoehetPowerhouse,zowelonlinealsoffline,deburgersaanhetmuseumtrachtentebinden.DitdoenzijonderanderedoorgebruiktemakenvanhetpopulaireFlickrenGooglemaps.
Powerhousewiltinoudedingennieuwelevenblazenenditdoenzijonderanderedoorgebruiktemakenvanweb2.0toepassingenalsFlickr.ZijplaatsendaarindegroepTyrrelTodayfoto’suiteigencollectie.Personendiezichaanmeldenbijdegroepkunnennieuwefoto’splaatsenvanplaatsendieindehistorischeafbeeldingenvoorkomen.
Erzijnveelvragendieopdoemenwanneerje‘gewonepersonen’meelaatdoenindeuitbreidingvandefotocollectie.SebastianChansteldezichbijhetsymposiumdevraag:Waaromzoujejedrukmakenoveropenheid?Hijbeantwoordedezevraagvervolgensmetdevragen:Watbiedthet?,Watisdepotentievanopenheid?,enIserruimtevoorsamenwerking?
Hetisnatuurlijkdevraagofalleopenheidwelleidttotcorrecteinformatieverschaffing.VolgensChanisersprakevan‘Acceptablesubjectivity’.Hoemeermenzichbetrokkenvoelt,hoebeterdefoto’senbijbehorendeinformatieentags.Participerenleidtdustotbetrokkenheidentothoogwaardigerbemoeienis.OokheeftChanhetoverdeformule:Content+Community+socialenvironment=TacticalCollaborations.
Relatievirtueel/fysiek:
Hardware/Software:Internet
Openofgeslotensysteem:Open
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
42
ZingendeStad
Projectnaam:Zingendestad
Plaats:Utrecht
Ontwikkeling:WaagSociety,7scenes
Inopdracht/kadervan:Yo!Opera
WEBSITE:http://www.yo‐opera.nl/Yo/index.php?option=com_content&task=view&id=151&Itemid=161
Projectdoel:Educatied.m.v.mapping
Projectomschrijving:‘DeZingendeStad’iseenprojectdatin2007isgestartalseenpilot.Hetuiteindelijkedoelisomin2008–2009eenmuziekeducatiefprogrammaaantekunnenbiedenaanallebasisscholeninNederland.
InDeZingendeStadwordterdoormiddelvaneenmobieletelefoonmetGPSdeomgevingmuzikaalinkaartgebracht.Gedurendeeenaantalworkshopslerenkinderenoverhunstemendebetekenisvanplekkenindeomgevingvanhunschool.Dezeomgevingwordtindeloopvantijdverderuitgebreid.Dekinderenlerenzoweldigitaalalseenpapierenkaartlezen,zangsporenmakenmethunmobieltje,dieopeenwebsitezettenenweerterugtevindenopinternet.
Relatievirtueel/fysiek:MetgsmenGPSkoppeljedigitaleverhalenaaneenspecifiekeplaatsindefysiekewereld.
Hardware/Software:Mobieletelefoon,GPS,internet,digitaleenpapierenstadskaarten
Aanwezigeelementen:Mapping,zingen,vertellen
Openofgeslotensysteem:Open.Deelnemersvoegenzelfcontenttoeaaneendigitalekaart.
Status:Nee.Dezingendestadwaseenpilot.Hetzalin2008–2009eenvervolgmoetenkrijgen.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
43
CulturalHeritageInformationPresentationProject(CHIP)
Projectnaam:CHIPProject
Plaats:RijksmuseumAmsterdam
Ontwikkeling:TechnischeUniversiteitEindhoven,RijksmuseumAmsterdamandhetTelematicaInstituut.
Inopdracht/kadervan:
WEBSITE:http://www.chip‐project.org/
Projectdoel:Educatieinformeren
Projectomschrijving:In1997onderstreeptePicard(Picard,R.W.,AffectiveComputing.MITPress,Cambridge,MA,1997)denoodzaakomhetbezoekaanmuseatepersonaliseren.Sindsdienzijndiverseprojectengestartomdittebewerkstelligen.Diverseprojecten,waaronderdeMultimedia/PDAtourvanhetvanGoghmuseumenhetTateModerninLondenlatenziendathetcreërenvaneeninteractieveengepersonaliseerdegidsdewaarderingvoorhetcultureleerfgoedkanbevorderenbijindividuelegebruikers.
EenanderprojectishetCHIPprojectvanhetRijksmuseumAmsterdam,deTechnicalUniversityEindhovenendeTelematicaInstitute.CHIPstaatvoorCulturalHeritageInformationPresentation.Ineenartikel,opgestelddoorYiwenWang,wordtdeprobleemstellingalsvolgtgeformuleerd:Hoekunnenwehulpmiddelenenmethodenontwikkelenvoorhetgenererenvangepersonaliseerdepresentatiesvancultureleerfgoedereninzoweldevirtuelewereldalsindefysiekeruimtes?Hierbijwerdeneenviertalproblemennaarvorengeschoven:(1)objectenzijnveelalverschillendbeschreveninverschillendesystemen,(2)Dehoeveelheiddataisenormensterkmetelkaarverwant.Ditzorgtervoordathetzoekenvaninformatievoornieuwebezoekerslijktophetzoekennaareenspeldineenhooiberg.(3)Hoeverkandeintevoereninformatiegeminimaliseerdworden,maarnogsteedsmogelijkmakenomtoteenusermodeltekomen?(4)Vermijdbarrièresbijdestart.Hoekaneennieuwegebruikerdirectvaneenaanbevelingssysteemprofiterenzonderdathetbijdestartteveelinformatiemoetinvoeren?
OpdeCHIP‐projecthomepageisdedemonstratortevinden.Ditbestaatuitdrietools:ArtworkRecommender,web‐basedvirtualTourWizardendePDA‐basedMobileTour.
Deeersteiseenwebbasedclassificatiemodelvoorkunstwerken/onderwerpenvoorhetbouwenvaneengebruikersprofiel,gebaseerdopeensemantischdatamodel.Detourwizardiseenwebbasedtooldateen(semi)geautomatiseerdegebruikersprofielenvirtueletourgenereert.DePDA‐basedmobiletouriseenpda‐toolomvirtueletourste‘mappen’indefysiekeruimte.
Gebruikersdoel:Informatief.StelzelfeenpresentatiesamenenprinteendepersonaliseerdeplattegronduitvooreenbezoekaanhetRijksmuseum.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
44
Relatievirtueel/fysiek:Debezoekervandesitesteltaandehandvaneigeninteressesenaanbevelingendoorhetprogrammaeeneigenrondleidingsamen.
Hardware/Software:internetsitemetmogelijkheidomgebruikersprofieleninopteslaan
Aanwezigeelementen:Informatieverstrekken
Openofgeslotensysteem:Opensysteem.Status:Inontwikkeling/Testsiteisactief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
45
CityRagas
Projectnaam:CityRagas(CityColours)
Plaats:Amsterdam/NewDelhi(India)
Ontwikkeling:DeWaagSociety
Inopdracht/kadervan:ConcertgebouwAmsterdam,SaraiIndia,andereAmsterdamsecultuurinstellingen
WEBSITE:http://www.indiafestival.nl/index.nl.php,http://www.cityragas.nl/
Projectdoel:Educatied.m.v.gaming
Gebruikersdoel:Educatief,spel
Projectomschrijving:Innovember2008organiseerthetConcertgebouwsamenmeteenaantalvooraanstaandecultureleinstellingeninAmsterdamhetAmsterdam‐IndiaFestival,BlendedCultures,datgewijdisaanIndia.VoorBlendedCulturesontwikkeltWaagSocietyeenvisuelegameinsamenwerkingmetSarai,genaamdCityRagas(CityColours/Moods).MetCityRagaswordenbewonersvanDelhienAmsterdamverbondendooreenoverkoepelendthema:deveranderendestadsidentiteit.
Relatievirtueel/fysiek:DoormiddelvaneentechnologiediespeciaalisontwikkeldvoordemobieletelefoonkunnendeelnemersuitNewDelhienAmsterdamsamenaaneenbeeldverhaalwerken.Zijdoenditdoormiddelvanhetmakenvanfoto’smetdegsmdiezij
Hardware/Software:mobieletelefoon,interfaceomtelefoontelatencommunicerenmetteaminanderestad.
Aanwezigeelement:Spel,fotograferen,
Openofgeslotensysteem:Open.Deelnemersbouwensamenaaneenverhaal
Status:Deelnamemogelijkop8/9november2008,15/16november2008,22/23november2008,29/30november2008
Bijlage:Projectbeschrijvingen
46
WorldBeachProject
Projectnaam:WorldBeachProject
Plaats:Allestrandenterwereld
Ontwikkeling:SueLawtyinsamenwerkingmetV&A
Inopdracht/kadervan:AlbertandVictoriaMuseum(Londen)
WEBSITE:http://www.vam.ac.uk/collections/textiles/lawty/world_beach/map_gallery/index.php
Projectdoel:Kunsttonen/creëren,mapping
Projectomschrijving:HetLodensVictoriaandAlbertMuseumheefthetWorldBeachProject.Overalterwereldkunnenmensenopeenstrandeenkunstwerkvandestenenmakendiezijdaaraantreffen.Foto’svandekunstwerkenkunnengeuploadwordennaardewebsitevanhetmuseum.Opeenwereldkaartkunjeprecieszienwaardefoto’sgemaaktzijn.
Hetleukeaanhetprojectisdatdeelnameeraanzeerlaagdrempeligis.Deelnemershoevenzichalleenmaarteregistrerenendefoto’steuploaden.Hoeweljejezelfkuntafvragenofjevoordezoveelstewebsiteeenregistratieformulierwiltinvullenkunjedaardoorweljenaamonderhetkunstwerkzetten.
OverigensishetmuseumookopFlickrtevinden!
Relatievirtueel/fysiek:Indefysiekewereldwordenkunstwerkengebouwd.Driefoto’sdaarvanwordengekoppeldaandelocatieenzijnzichtbaaropGooglemaps(huneigenwebsite).
Hardware/Software:Projectsite,Flickrplatform,Googlemaps
Aanwezigeelementen:mapping,creërenentonenvankust
Openofgeslotensysteem:Open.Gebruikersmakenzelfkunstwerkenenplaatsendezezelfopeendigitalekaart.
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
47
Weareallphotographersnow!
Projectnaam:Weareallphotographersnow!
Plaats:MuséeElysee,Zwitserland
Ontwikkeling:MuséeElysee
Inopdracht/kadervan:MuséeElysee
WEBSITE:http://allphotographers.wordpress.com/
Projectdoel:innennieuwekennisdoormiddelvankunst
Projectomschrijving:StuureenfotoopnaarhetMuséeElyseeinZwitserlandendezewordtgetoondinhetmuseum.Eene‐maillaatjewetenwanneerhetgetoondismetbijbehorendefoto.
Gebruikersdoel:Kunst
Projectdoel:Gewonemensenhunwerklatenexposeren.
Relatievirtueel/fysiek:Fotowordtverstuurdeninhetmuseumgetoond.Viaemailwordtjeopdehoogtegebrachtoverdedagentijdvantonenvandefotometeenfotoalsbewijs.
Hardware/Software:Projectsiteeneigenmuseumsite
Aanwezigeelementen:Kunsttonenencreëren,
Openofgeslotensysteem:Open.Deelnemersmakenzelfkunst
Status:Afgesloten
Bijlage:Projectbeschrijvingen
48
WatWasWaar
Projectnaam:WatWasbaar
Plaats:Online
Ontwikkeling:Mediamatic
Inopdracht/kadervan:Nationaalarchief,Kadaster,regionaalarchiefLeiden,CentraalbureauvoordeStatistiek,WatWasWaar
WEBSITE:http://watwaswaar.nl
Projectdoel:Informerendoormiddelvanmapping
Projectomschrijving:OpWatWasWaarkanjeoverelkeplekinNederlandhistorischegegevensvinden.Deinformatieisheeldivers,overalandersenafkomstiguitderijkecollectiesvaneentoenemendaantalplaatselijke,regionaleenlandelijkearchiefinstellingeninNederland.Delandsdekkendemilitairekaartenzijneenmooivoorbeeldvanéénvandecollecties.DezekaartenzijnafkomstigvanhetKadasterenhetNationaalArchiefengevengezamenlijkeengoedbeeldvandeafgelopenanderhalveeeuwlandschapsontwikkelinginNederland.Ookinteressantzijndeluchtfoto’svandeRAFdieNederlandtentijdevandeTweedeWereldoorlogtonen.(Letterlijketekstvandewebsite).
Gebruikersdoel:Informatief
Projectdoel:Informatief
Relatievirtueel/fysiek:Eenkaartopdewebsitegeeftinformatieoverelkinteressantgegeven
Hardware/Software:Projectsite
Aanwezigeelementen:mapping
Openofgeslotensysteem:Gesloten.Degebruikerheeftgeeninvloedopdeinhoud
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
49
MultimediatourVanGoghMuseum
Projectnaam:VanGoghMultimediatour
Plaats:AmsterdamVanGoghMuseum
Ontwikkeling:
Inopdracht/kadervan:VanGoghMuseum
Website:VanGoghMuseum
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:“HetVanGoghMuseumbiedteennieuwemanieromkennistemakenmethetlevenenwerkvanVincentvanGogh:deVanGoghmultimediatour.Dezetour,geproduceerddoorAntennaAudio,biedtreproducties,verhalen,foto’s,brieven,tekeningen,interviews,filmfragmenten,muziekenspelletjes.Opeenhandcomputer(ofPDA)wordenbeeldengeluidgecombineerdendaardoorkandebezoekernudirectbij20topstukkenmeerinformatiekrijgendanooit.NaeeneerstepilotindeTateGalleryLondonisditdetweedeuitgebreidemultimediatourdieAntennaAudiovooreenmuseummaakte.”(Letterlijkovergenomenvandewebsitevanhetmuseum).
Relatievirtueel/fysiek:Tijdenshetbekijkenvandeschilderijenneemtdemultimediatourjemeeinzijnlevendoormiddelvanverhalen,interviews,afbeeldingenenmuziek.
Hardware/Software:Handheldmetspeciaalontworpeninterface
Aanwezigeelementen:verhalen,afbeeldingen,geluid
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
50
TyrrellToday
Projectnaam:TyrrellToday
Plaats:Online/Flickr
Ontwikkeling:Powerhouse
Inopdracht/kadervan:PowerhousemuseumSydney
WEBSITE:http://www.flickr.com/groups/tyrrelltoday/
Projectdoel:Innennieuwekennisdoormiddelvantonenvankunst
Projectomschrijving:HetPowerhousewiltinoudedingennieuwelevenblazenenditdoenzijonderanderedoorgebruiktemakenvanweb2.0toepassingenalsFlickr.ZijplaatsendaarindegroepTyrrellTodayfoto’suiteigencollectie.Personendiezichaanmeldenbijdegroepkunnennieuwefoto’suploadenvanplaatsendieindehistorischeafbeeldingenvoorkomen.
Relatievirtueel/fysiek:Gebruikersmakenfoto’svanplaatsendiezijindefoto’svanhetPowerhousetegenkomen.Dezebiedenzijaan.
Hardware/Software:Flickrplatform
Aanwezigeelementen:Informatief,tonenfoto’suitTyrrellCollectie
Openofgeslotensysteem:Open.
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
51
Tijdsporen
Projectnaam:Tijdsporen
Plaats:RegioScheldermonding
Ontwikkeling:
Inopdracht/kadervan:
WEBSITE:http://www.tijdsporen.eu
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:LaatjemeevoerenlangstwaalfzeerinteressanteplekkeninderegioronddeScheldermondingmetelkhuneigenhistorischeverhaal.Dezeregioheefteenzeerrijkegeschiedenis.Hetheeftdeafgelopen2000jaarveelmoetenvechtentegenlegers,maarooktegenhetwater.HetBelgisch‐Nederlands‐Euregio‐samenwerkingsprojectheeftdoormiddelvaneenwebsiteenaudio‐cddereizigersinstaatgesteldomdoorditgebiedreizenenallebelangrijkegebeurtenissenlezenenbeluisterenterwijlzeoplocatiezijn.Opelkelocatielijkteenmuseumaanwezigtezijn.
Opdewebsitekunjebeschrijvingenlezenvanhetgebiedendeaudiofragmentendownloadeninmp3formaat.Dewebsiteisergoverzichtelijk.Hetdoelvandesiteispuurinformatiefengeeftgeenmogelijkheidvoorbezoekersomeenreactieachtertelatenofinformatieaantevullen.Erbestaatdusweiniginteractie.
Relatievirtueel/fysiek:Viadewebsitekunjemuziekfragmenteninmp3formaatdownloadenofeencdbestellendieinformatieverschaffenover12locatiesinderegioScheldemond.Viaeenmp3–ofcdspelerkunjeoplocatiedefragmentenbeluisteren.
Hardware/Software:mp3tedownloadenviaprojectsite
Aanwezigeelementen:Verhalen,afbeeldingen
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
52
Semapedia
Projectnaam:Semapedia
Plaats:Online
Ontwikkeling:Semapedia.org
Inopdracht/kadervan:n.v.t.
WEBSITE:http://semapedia.org
Projectdoel:informeren/educatie
Projectomschrijving:SemapediaiseencommunitygedrevenprojectwelkezichrichtophetkoppelenvandeopWikipediaaanwezigekennisaanrelevanteplaatsenindefysiekewereld.Hoegaatditinzijnwerk?Simpel,dooreenstickermet3dbarcodeergensopteplakken.DebarcodebevatinformatiedieverwijstnaareenpaginaopWikipedia.
Relatievirtueel/fysiek:Indefysiekewereldwordtmetdegsmeenfotogemaaktmetdegsm.Opdieplekwordteenstickermetbarcodegeplakt.DebarcodeverwijstnaarhetartikelopWikipedia.
Hardware/Software:Projectsite,Googlemaps,Flickrplatform,Timeline
Aanwezigeelementen:Informatief,interactief
Openofgeslotensysteem:Open.GebruikerskunneninformatieopWikipediaplaatsenofaanpassen.
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
53
Rituelen
Projectnaam:Rituelen
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:DeWaagSociety
Inopdracht/kadervan:ErfgoedNederland(projectleider)
WEBSITE: ErfgoedNederland,DeWaagSociety,2008Jaarvanhetreligieuserfgoed
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:InhetkadervanhetJaarvoorhetReligieusErfgoedisErfgoedNederlandsamenmetDeWaagSocietybegonnenaanhetproject‘Rituelen’.Hierbijwordenmensenverleidhuneigenverhaaltevertellenoverhunpersoonlijkereligieuserfgoedeneigenrituelen.Vanuitdezeverhalenwordtderelatiegelegdnaarzowelroerendalsonroerenderfgoedinmusea,archieven,archeologischevindplaatsen,gebouwenenplekken.Doordeinzetvan,ondermeer,locatiegebaseerdemobieletechnologiewordendezerelatiesalseenextrabetekenislaagoveronzealledaagsewerkelijkheidgelegd.(WaagSociety2008)
Gebruikersdoel:Informatief
Doelerfgoedinstelling:Doormiddelvaneenkleinschaligpilothooptmenerachtertekomenwatdebestemanierisomeenbreedpubliekinteractiefbijreligieuserfgoedtebetrekken.Erwordtsamengewerktmetreligieuzeinstanties,eindgebruikers,erfgoedeigenarenenintermediairs.
Relatievirtueel/fysiek:Locatiegebaseerdetechnologiemaakthetmogelijkomverhalen(digitaal)teplaatsenindefysiekeruimte.
Hardware/Software:Mobieletelefoon
Aanwezigeelementen:Verhalen
Openofgeslotensysteem:Open,degebruikerskunnenzelfverhalendelenmetanderen
Status:Gestartin2008/weinigactief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
54
OptionalTime
Projectnaam:OptionalTime
Plaats:o.a.Almere
Ontwikkeling:SKOR,MuseumPaviljoen,BeamSystems,MPKIndustrialDesign
Inopdracht/kadervan:DeDienstStadscentrumAlmere
WEBSITE:http://optionaltime.com/3/
Projectdoel:informerendoormiddelvancreërenvankunst
Projectomschrijving:"Tijdalshetmeestcentralenavigatiesysteemvanonzesamenlevingenalshetmeetinstrumentdathetconcepttoekomstcreëert”
DefilmOptionaltimes/AlmerespeeltzichafbijhetUrbanEntertainmentCentreinhetnieuwestadscentrumvanAlmere.InOptionaltimes/Almereleerthetpubliek(degebruikersvanhetplein)driepersonenkennendoorhetgedragvandefictievekaraktersindefilmteobserveren.Optionaltimes/Almerebrengthetgedragvanmensenindepubliekeruimteinbeeldvanuithetperspectiefvaneenadolescent/jongere,opzoeknaarzijnofhaaridentiteit,enlaatzienhoehij/zijzicheenhoudinggeeftindepubliekeruimte.Hoeclaimenmenseneenplekindepubliekeruimte?Hoenemenmensenterritoriuminenhoekunnenweditaflezenaandemanierwaaropmensenzichtotdeomgevingverhouden?Doormiddelvancomputer‐enfilmtechniekenspeeltdebezoekerindezefilmzelfeenbelangrijkerol.HierdoorwordtinOptionalTimehetbegriptijdenonzeervaringvantijdmetbehulpvandigitaletechniekenvolledigopzijnkopgezet.(Directebeschrijvingvanhttp://optionaltime.com/3/)
Tijdensdefilmwordendebezoekersvanhetpleinuitgenodigdomdeeltenemenindefilmzelf.Hetnodigtgebruikersuittotinteractiemetzichzelfenanderemensenophetplein.Bewegingenvandebezoekersveranderendeloopvandefilm.
Relatievirtueel/fysiek:Oplocatiespeeljezelfmeeineen‘live’film.
Hardware/Software:interactievevideoinstallatie
Aanwezigeelementen:videokunst,interactie
Openofgeslotensysteem:Opensystem.Debezoekerbepaaltzelfdeloopvandefilm.
Status:Tijdelijkeinstallatie.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
55
[Murmur]
Projectnaam:[Murmur]
Plaats:Toronto(2003),Vancouver(2003),Galway(2003–2004),Montréal(2003–2004),SanJose(2003–2004),SãoPaulo(2003–2004),Dublin(2007),Edinburgh(2007),
Betrokkeninstelling:CFCMediaLab,Toronto
WEBSITE:http://murmurtoronto.ca/
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:·[Murmur]iseenprojectdatverhalenverzameltvanmensendieherinneringenofverhalenhebbenovereenspecifiekelocatie.Dezekunnenpersoonlijkzijn,maarookvanhistorischeaard.Opdespecifiekeplaats,waardeverhalenzichafspelen,wordteenooropgehangen.Hieropiseentelefoonnummergeschreven.Doordittebellenmetdegsmkanmennaardeverhalenluisteren.Somswordtjetijdensdeverhalendoordebuurtgeleidalsofjemeteenvriendrondlooptdiegezelligzijnverhaalverteld.
Relatievirtueel/fysiek:Metdegsmofviadewebsiteluisterjenaarverhalenvanmensenuitdespecifiekeomgeving.
Hardware/Software:gsm,projectsite,softwareomverhalentebeluisterenenintespreken
Aanwezigeelementen:Verhalen,innennieuweverhalen
Open/geslotensysteem:Open.Deelnemerskunnenverhalenopsturen
Status:Laatsteprojectin2007,Dublin
Bijlage:Projectbeschrijvingen
56
Madretsma
Projectnaam:Madretsma
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:DeWaagSociety
Inopdrachtvan:Koninklijkinstituutvoordetropen
WEBSITE:http://madretsma.net/
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:MadretsmaiseenluistertochtlangsbetekenisvollelocatiesinenrondAmsterdam.DezelocatieshoudenallenverbandmethetslavernijverledenvanNederlandenmusealeobjectenuitdecollectievanhetKoninklijkInstituutvoordeTropen.MadretsmaiseeninitiatiefvandeWaagSocietyenhetKoninklijkInstituutvoordeTropen.
Relatievirtueel/fysiek:Indefysiekeruimtewordterviadegsmnaareenverhaalgeluisterd.
Hardware/Software:gsm,projectsite
Aanwezigeelementen:Verhalen,interactief,innennieuwekennis
Openofgeslotensysteem:Open.Nainschrijvingopdewebsitekanmenzelfookverhalenplaatsen.
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
57
DeKaartenvandeWit
Projectnaam:KaartenvandeWit
Plaats:Enkhuizen
Ontwikkeling:
Inopdracht/kadervan:WestFriesMuseum
WEBSITE:http://www.wfm.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=221&Itemid=9
Projectdoel:Behouderfgoeddoormiddelvantonenkunst
Projectomschrijving:FrederickdeWit(1630–1706)waseenvandeberoemdstecartografenuitdetweedehelftvandezeventiendeeeuw.Zijn‘vijfluik’,kaartenvandevijfwerelddelen,isbijzonderomdathetnogeenvandeweinigenisdiecompleetis.Omdatzeinzeerslechtestaatverkerenisbeslotenzevolledigtedigitaliseren.Opdewebsitezijnzonutebekijken.Erkanperwerelddeeldichtingezoomdwordenomalledetailstekunnenbekijken.
Relatievirtueel/fysiek:Echtekaartenzijngedigitaliseerdomzeopdezemaniertebehoudenententoontekunnenstellenaanhetpubliek.
Hardware/Software:Projectsite
Aanwezigeelementen:informatief
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
58
InteractiveArchitecture
Projectnaam:InteractiveArchitecture
Plaats:o.a.Rotterdam
Ontwikkeling:GraffitiResearchLab
Inopdracht/kadervan:n.v.t.
WEBSITE:http://graffitiresearchlab.com/?page_id=32#video
Projectdoel:Vermaakdoormiddelvantonen/creërenkunst
Projectomschrijving:GraffitiResearchLabiskunstenaarscollectiefdatvooreenaantalprojectendestadalscanvasgebruikt.Eenvandieprojecten,dieookinRotterdamisgeweestheet‘InteractiveArchitecture’Hetidee;zeteenbeamerergensopstraat,projecteeropeengebouwmetrameneneengigantischecursorzietalleramenalshyperlink.
Relatievirtueel/fysiek:Defysiekewereldwordtgebruiktalscanvasvoordigitalekunstprojecten.
Hardware/Software:Broncodes(Dezeisvrijgegevenentedownloaden),installatie
Aanwezigeelementen:Kunst
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:GraffitiResearchLabiscontinubezigmetnieuweprojecten.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
59
Frequentie1550
Projectnaam:Frequentie1550
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:DeWaagsociety
Inopdracht/kadervan:Montessorischolengemeenschap,MondriaanStichting,Kennisrotonde,OSBOpenSchoolgemeenschapBijlmer
WEBSITE:http://www.frequentie1550.nl/
Projectdoel:informerendoormiddelvangaming
Project omschrijving: Havoleerlingenmoeten,voorhetvakgeschiedenis,kennismakenmetdemiddeleeuwsestadAmsterdam.OmdittebereikenwerdendeleerlingendestadingestuurdmetmobieleumtsenGPStechnologie.Dezetechnologieverschaftinformatieoverdedirectfysiekeomgevingtentijdevandemiddeleeuwen.Gedurendehetspelmoetenscholiereneducatieveopdrachtenoplossenentegelijkertijduithandenblijvenvanvijandigepelgrimstroepen.
Hetaardigeaanditprojectisdathetgebruikmaaktvancommunicatietechnologieëndiecultureelingebedzijn.Degamedoetdaarnaasteenberoepopdefysiekecontextvandegebruikeralshetverbeeldendvermogen.DeleerlingenwordenvermaaktmeteengameenlerentegelijkertijdveelvandestadAmsterdamkennen.
Relatievirtueel/fysiek:Doormiddelvanmobieleumts(UniversalMobileTelecommunicationsSystem)/GPStechnologiekrijgengebruikersopeenspecifiekelocatieinformatieoverdieplek.
Hardware/Software:
Aanwezigeelementen:Game
Openofgeslotensysteem:Gesloten.Gebruikerskunnengeeninvloeduitoefenen/contenttoevoegenaanhetsysteem.
Status:Afgerond
Bijlage:Projectbeschrijvingen
60
FortAmsterdam
Projectnaam:FortAmsterdam
Plaats:NewYork
Ontwikkeling:DeWaagSociety,7scenes
Inopdracht/kadervan:Comeout&PlayfestivalNewYork
WEBSITE:http://www.waag.org/project/fortamsterdam,
Projectdoel:informerendoormiddelvangaming
Projectomschrijving:VoorhetComeout&PlayfestivalNewYorkheeftWaagSocietyeenspelontwikkelddatgespeeldwordtmetbehulpvandemobieletelefoonenGPS.TijdenshetspelwordthetNewYorkvanvandaagdedaggekoppeldaanhetNieuwAmsterdamvan400jaargeleden.HetdoelvanhetspelisomzosnelmogelijkeenfortendeNYC‐vlagteveroveren.Hetspelwordtgespeeldmetzestottiendeelnemers.
In2007heeftinNederlandeeneditievanhetfestivalplaatsgevonden.Daariseenvariantvanhetspelgespeeld.
Hardware/Software:MobielecommunicatietechnologiemetGPS
Aanwezigeelementen:Game
Openofgeslotensysteem:Gesloten.Hoeweldespelersinvloedhebbenophetspelophetmomentdatzehetspelenkunnenzehetnietveranderen.
Status:Hetfestivalvondop6–8juniplaats.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
61
Droombeek
Projectnaam:Droombeek
Plaats:Enschede(wijkRoombeek)
Ontwikkeling:?
Inopdracht/kadervan:RijksmuseumTwenthe
WEBSITE:Droombeek
Projectdoel:Innennieuwekennisdoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:Droombeekverzameltverhaleninwoord,beeldengeluidvanbewonersvandeEnschedesewijkRoombeek.DezeverhalenzijnopdespecifiekelocatiezelfbeschikbaardoormiddelvaneenmetGPSuitgerustehandheld.Ookviadewebsitezijndeverhalenbeschikbaar.Intotaalzijnervierwandelingenuitgezetdoorhetmuseum.
OpdewebsitevanDroombeekkanmenzelfeenverhaalinsturen.Erzijnvijfcategorieënwaaruitmenkankiezen:architectuur,textiel&industrie,hetdagelijksleven,kunst&cultuurendevuurwerkramp.
Relatievirtueel/fysiek:EenmetGPSuitgevoerdehandheldbepaaltwaarmenzichindewijkbevindt.Deverhalenzijngekoppeldaaneenspecifiekelocatie.
Hardware/Software:HandheldmetGPS,Projectsitemetplattegrondvandewijk
Aanwezigeelementen:educatief,verhalen,interactie,mapping
Openofgeslotensysteem:Ja
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
62
RealTime
Projectnaam:RealTime
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:WaagSociety,EstherPolak,JeroenKee
Inopdracht/kadervan:GemeenteArchiefAmsterdam
WEBSITE:http://www.realtime.waag.org
Projectdoel:Informerendoormiddelvantonenkunst
Projectomschrijving:VoordetentoonstellingKaartenvanAmsterdam1866‐2000inhetGemeentearchiefAmsterdamrealiseerdeWaagSocietymetEstherPolakenJeroenKeehetprojectAmsterdamRealTime.IedereAmsterdammerheefteenonzichtbarekaartvandestadinzijnhoofd.Demanierwaarophijzichdoordestadbeweegtendekeuzesdiehijhierbijmaaktwordenbepaalddoordezementalmap.AmsterdamRealTimewileenpogingwagentothetzichtbaarmakenvandezementalmapsviahetverplaatsingsgedragvandegebruikersvandestad.Gedurendetweemaanden(3oktobert/m1december2002)zijnalleAmsterdammersuitgenodigdomzichuittelatenrustenmeteentracer‐unit.DitiseendoorWaagSocietyontwikkelddraagbaarapparaat,uitgerustmetGPS:GlobalPositioningSystem.Opbasisvansatellietgegevensberekentdetracerzijngeografischepositie.Degegevensvandezetracerswordeninrealtimedoorgezondennaareencentraalpunt.Doordezegegevensweertevisualiserenverschijnenersporen,lijnen,ineenzwartvlak.Uitdezelijnenontstaatalsvanzelfeen(gedeeltelijke)kaartvanAmsterdam.Dezekaartregistreertgeenstratenofhuizenblokken,maarisopgebouwduitlouterbewegingenvanpersonen.Wanneerdeverschillendetypengebruikershunlijnentrekken,wordthetvoordetoeschouwerinzichtelijkhoeindividueeldekaartvanAmsterdamkanzijn.Eenfietserhoudtergeheelanderefavorieteroutesopnadaneenautomobilist.Hettypevervoermiddel,plaatsvanhuis,werkofanderbezighedenéndementalmapvandepersoonzelfbepalenhetspoordathijtrekt.Opdezemanierontstaateensteedsveranderende,uiterstrecente,enzeersubjectievekaartvanAmsterdam.BeweegtuzichbinnenderingA10,dankuntuzichhieraanmeldenalsproefpersoontijdensdetest‐enontwikkelfaseofalsdeelnemertijdensdetentoonstelling.Deelnemersontvangeneenafdrukvanhunpersoonlijkeroutesdoordestad,hundagboekinsporen.(Tekstdirectgekopieerdvandeprojectwebsite).
Relatievirtueel/fysiek:ViadraagbaarsysteemmetGPSwordencoördinatenvaneenwandelingopeendigitalekaartweergegeven.
Hardware/Software:Projectsite,draagbaretechnologiemetGPS
Bijlage:Projectbeschrijvingen
63
Aanwezigeelementen:Kunst,mapping
Openofgeslotensysteem:Open.Dedeelnemeraanhetprojectbepaaldzelfeenrouteenbepaalddaardoorhoedekaarteruitkankomentezien.
Status:Hetprojectheeftin2002plaatsgevonden.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
64
AudiotourVesterbro
Projectnaam:?
Plaats:Vesterbro(Kopenhagen)
Ontwikkeling:onbekend
Inopdracht/kadervan:StedelijkMuseumKopenhagen
WEBSITE:http://www.visitcopenhagen.com/composite‐1759.htm,http://www.bymuseum.dk/.
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:HetStedelijkMuseumvanKopenhagenbiedtbezoekersdemogelijkheidomeenaudiotourteondergaanindewijkVesterbro.Zesjongeschrijvershebbenhunverhaalingesprokenennemenjemeeinhunwereld.Deaudiotourduurtvanongeveer18minutentot35minuten.HetaardigeisdatdeiPodsinhetmuseumaftehalenzijneneengeheledagterbeschikkingzijn.Jekuntdusonderwegpauzerenwanneerjezilt.
Deverhalenvertellennaastdegeschiedkundigefeitjesoverdebuurtookdebelevenissenenervaringenvandeschrijvers.
Gebruikersdoel:Informatief,Entertainment
Relatievirtueel/fysiek:EenaudiotourneemtjemeedoordewijkVesterbroinKopenhagen.
Hardware/Software:iPod,mp3
Aanwezigeelementen:verhalen,mapping
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
65
MetPDAdoorEindhoven
Projectnaam:PDACityWalk
Plaats:Eindhoven
Ontwikkeling:onbekend
Inopdracht/kadervan:VVVEindhoven
WEBSITE:http://www.vvveindhoven.nl/nl/groepen/stadswandelingen/pda‐city‐walk
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:Aandehandvanopdrachten,muziekfragmenten,filmpjesenbijzondereafbeeldingenopeenPDAleerjedestadEindhovenkennen.DetourwordtaangebodendoordeVVV.
Gebruikersdoel:Leerdestadopeenleukemanierkennen(educatief).
Relatievirtueel/fysiek:KrijgviaeenPDAinformatieoverdelocatiewaarjejeopdatmomentbevindt.
Hardware/Software:PDA
Aanwezigeelementen:Kunst,mapping,verhalen
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
66
BeaWitness
Projectnaam:BeaWitness
Plaats:Online
Ontwikkeling:UnitedStatesHolocaustMemorialMuseum(USHMM)
Inopdracht/kadervan:
WEBSITE:http://www.ushmm.org/maps/
Projectdoel:informerendoormiddelvanmapping
Projectomschrijving:HetUnitedStatesHolocaustMemorialMuseumisgestartmethetinitiatief‘BeaWitness’.Denaamvanhetmappinginitiativesmuseumgeeftalaanwaarhetomgaat,namelijkhetonderdeaandachtbrengenvandeHolocaust.Maardaarblijfthetnietbij.Hetrichtzichnamelijkookopdewereldproblematiekvanvandaagdedagwaarhetgaatomvervolgingen,genocideenanderezakendieoorlogenmetzichmeebrengen.
HetMuseumMappingInitiativegebruiktGoogleEarthomaantetonenwaardegruwelijkhedenzichafspelen.Hetmuseumbiedtopditmomenttweeplug‐ins‘CrisisinDarfur’en‘MappingoftheHolocaust’.WanneerdezegeopendwordeninGoogleEarthkunjezienwaardorpeninDarfurzijnplatgebrandofkunjebijvoorbeeldlezenoverdeervaringenvaninwonersvanhetland.BijMappingtheHolocaustishetmogelijkomopsommigeplekkeneenbeschrijvingtelezenvandegebeurtenissen.
Relatievirtueel/fysiek:PlaatsenterwereldwaargruwelijkhedenplaatsvindenofhebbenplaatsgevondenwordenonlinezichtbaargemaaktviaGoogleEarth.
Hardware/Software:Projectsite,GoogleEarthplugin
Aanwezigeelementen:mapping,informeren,tonenfoto’s,tonentekst
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
67
Canyouseemenow?
Projectnaam:Canyouseemenow?
Plaats:Rotterdam(DEAF2007),Sheffield,Barcelona,Tokyo
Ontwikkeling:BlastTheory
Inopdracht/kadervan:?
WEBSITE:http://www.blasttheory.co.uk/bt/work_cysmn.html
Projectdoel:Vermaakdoormiddelvangaming
Project omschrijving: IndeexperimentelecrossmediagameCanyouseemenow?wordenonlinegamersachtervolgddoordriezogenaamde‘Runners’vandeEngelsekunstenaarsgroepBlastTheorydoorineenfysiekafgebakendspeelveldbewegen.HierbijwordtgebruikgemaaktvanGPS‐technologieeneenlokaalwi‐finetwerk.Degamerswerden,naingelogdtezijn,gedroptopeenvirtueleplekergensinRotterdamtijdenshetDEAF2007.DeRunnersziendezepositieopeenhandheld.Zodraeenpersonagevirtueelwordtingeslotenwordtereenfotogemaaktvandeplaatswaarditplaatsvondennaarhetarchiefgestuurd,samenmeteendigitaalblauwdrukvandejacht.DitprojectisinNederlanduitgevoerdtijdenshetDEAF2003festival(DutchElectronicArtFestival).HetspelisverdergespeeldinBarcelona,Tokyo,Koln,Chicagoeneenaantalanderesteden.
Relatievirtueel/fysiek:Spelersvolgenonlinederunnersdiezichdoordefysiekeruimtebewegen.
Hardware/Software:Website,GPSnavigatieapparatuur,handheld,wifinetwerk,onlineviawebsite
Aanwezigeelementen:Gaming,vermaak,interactie
Openofgeslotensysteem:Gesloten.Deelnemerskunnenhetspelnietveranderenofercontentaantoevoegen.
Status:Tijdelijkproject.Momenteellijkthetnietactief.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
68
CodexKodanksi
Projectnaam:CodexKodanski
Plaats:Rotterdam
Ontwikkeling:HootchieCootchieMediacollectief
Inopdracht/kadervan:Gezichtsbepalend,waarderingsprijsvoorZuid‐Holland
WEBSITE: http://www.codexkodanski.nl/kodanski.htmlhttp://www.hootchiecootchie.nl/
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:CodexKodanskiiseenmultimedialecitytourdatzichbevindtophetsnijvlakvankunst,educatieenentertainment.
DeelnemersaandetourlopenmeteenPDA,GPSontvangereneenkoptelefoondoorhetcentrumvanRotterdam.Locatiegebondeninformatiedoethierbijdegeschiedenisvandestadherleven.De‘begeleider’diejemeeneemtdoorRotterdamheetKodanski.Hijverteltjetijdensdetourvanallesoverdestad.Hierbijwordenrealiteitenfictiemetelkaarvermengd.
Relatievirtueel/fysiek:DoormiddelvaneenkoptelefoonluisterjenaarverhalenvanKodanski.DeGPSbepaaldwaarjejeinderuimtebevindtenkoppelteenverhaalaandespecifiekelocatie.
Wijzevaninformatieaanbieden:koptelefoon,navigatieapparatuurmetGPS
Aanwezigeelementen:Verhalen
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Hetprojectissindsjuli2008weeractiefinRotterdam
Bijlage:Projectbeschrijvingen
69
Deontdekking
Projectnaam:DeOntdekking
Plaats:Haastrecht
Ontwikkeling:BasisschoolDeMorgenenster(Haastrecht)
Inopdracht/kadervan:ErfgoedhuisZuid‐HollandWEBSITE:
Projectdoel:informerendoormiddelvanmapping
Projectomschrijving:ErfgoedhuisZuid‐Hollandisactiefophetgebiedvanerfgoededucatie.Ineenprojectgenaamd‘DeOntdekking’hebbenmeerdanvijftigscholenzichgemeldomeenprojectteorganiserenmetalsdoeldeleerlingenzichbewustlatenwordenvanhunomgeving.
EenvandescholenisDeMorgensteruitHaastrecht.Deleerlingenzijngestartmethetinkaartbrengenvandecultureleomgevingvanhunschool.HetplanisommetbehulpvanGoogleEarthHaastrechtwereldwijdopdekaarttezetten.Deleerlingenbezoekeninstellingenenmakendaarvanfoto’senfilmpjes.
ErfgoedhuisZuid‐Hollandbegeleidtdescholenenzorgtvoordejuistecontactpersonen.
Relatievirtueel/fysiek:Defysiekewereldvandeleerlingenwordtdigitaalinkaartgebracht.
Hardware/Software:Digitalecamera,Projectsite,GoogleEarth
Aanwezigeelementen:Mapping
Openofgeslotensysteem:Open
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
70
DresdenmuseumopSecondLife
Projectnaam:Onbekend/n.v.t.
Plaats:SecondLife
Ontwikkeling:DresdenMuseum
Inopdracht/kadervan:DresdenMuseum
WEBSITE:DresdenGallery
Projectdoel:Informerendoormiddelvantonenkunst
Projectomschrijving:DresdenGallerybegeeftalseerstemuseum1:1opSecondLife.Dusgeenruimtemetgewoondoekenzoalsveelalgebeurt,maareenvolledigenabootsingvanhetechtemuseum.Metmaarliefst750werkenvanonderandereVermeer,Rembrandt,CaravaggioenRaphaeltonenzijbelangrijkewerkenuitdeEuropesekunstgeschiedenis.Behalvedekunstwerkenheeftheteenmuseumwinkeleneengastenboek.
Volgensdecurator,Prof.Dr.LutzM.Hagen,zijnmuseaaltijdaanhetkijkennaarmanierenomkunstwerkentereproducerenvoorbehoud.Ineersteinstantieviagedruktemediaenineenlaterstadiumdoormiddelvaninternetencd‐roms.Naareigenzeggenishetdaaromeenlogischestapomtebekijkenwatdevirtuelewereldkanbieden.Hetisnaareigenzeggeneenexperiment.Hierdoorlijkthetgastenboekeenhandighulpmiddel.Wanneerdebezoekersvanhetmuseumeenberichtachterlatenkunnenzedezenalezenopdewebsitevanhetmuseum.Helaaswordennietalleberichtengeplaatst,zoooknietdievanmij.Jammer,wanthetmaaktnietduidelijkofzeernogsteedsactiefmeebezigzijn.
Relatievirtueel/fysiek:HetwerkelijkemuseumisvolledignagebouwdinSecondLife
Hardware/Software:SecondLife(online),internetverbinding
Aanwezigeelementen:Educatie,entertainment
Openofgeslotensysteem:Geslotensysteem.Menkannietsmeerdandoorhetmuseumheenlopen.
Status:Actief
Bijlage:Projectbeschrijvingen
71
TheLiberties
Plaats:Dublin
Ontwikkeling:ValentinaNisi,IanOakley.Nisiisgespecialiseerdinhetontwikkelenvanlocatiegebaseerdenarratieven.Zijheeftopditgebiedhaardoctoraalbehaald.Oakleyisgespecialiseerdin
Inopdracht/kadervan:Onbekend
URL:http://www.valentinanisi.com/liberties.html(websiteValentinaNisi)
Projectdoel:Innennieuwekennisdoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:TheLibertiesiseenprojectuitgevoerdindewijk‘Liberties”inDublin.Korteverhalen(nietlangerdaneenminuut)vertellenoverpersonenofgebeurtenissenuitdezewijk.DeverhalenzijngebaseerdopMairenJohnston’sboek“ArountthebanksofPimlico”.Zijbeschrijftdaarinhaareigenkindertijdevenalsendealgemenelevensstijl,feitenentraditiesuitdeLiberties.Dekaraktersuitdekorteverhalenzijnallenmetelkaarverbonden.Hierkomtmenachteralsallekortefilmsbekekenworden.Defilmszijnopfictiegebaseerd,maarookophistorischefeiten.
Deverhalenzijnopdewebsitetedownloaden.Zekunnenopeeneigenpdaofmobielcommunicatieapparaatbekekenwordenopdelocatiewaarhetverhaalzichafspeelt.
Ierlandiseenlandwaarmenvanoudsherdegeschiedenisdoorgeeftindevormvanverhalen.Hetheefteenzeerrijkegeschiedenisendeverhalenzijndoorspektmetfeitenenfictie.Menhoudtervanomnaardeverhalenteluistereneneropintegaan.Ditmaakthetproject,volgensNisi,toteengrootsucces.Hetdoelvanditprojectisomdehuidigebewonersvandegemeenschapinzichttegevenindeverhalenengeschiedenisvandebuurt.Tevensmoetereenplaatszijnwaarbuurtbewonershuneigenverhalenkunnenplaatsen.
Relatievirtueel/fysiek:Onsitekanmenviadraagbarecommunicatiemiddelenluisterenenkijkennaarkortefilms.
Hardware/Software:pdaofmobieletelefoon,Projectsite
Aanwezigeelementen:Verhalen
Openofgeslotensysteem:Gesloten(Hetismomenteelnietmogelijkomverhalentoetevoegen.)
Status:Afgerondengeëvalueerd
Bijlage:Projectbeschrijvingen
72
TracingMercatorStories
Projectnaam:TracingMercatorStories
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:LesleyMoore,StichtingShivalinge,OpenbareBibliotheekMercatorplein
Inopdracht/kadervan:Onbekend
URL:www.tradingmercatorstories.nl/
Projectdoel:informerendoormiddelvanstorytelling
Projectomschrijving:TradingMercatorStoriesiseenproject,gelegenindeBaarsjesvanAmsterdam,datdeculturelerijkdomvandebuurtendebewonerslaatzien.
BijdeOpenbarebibliotheekkanmeneensmartphoneleneneneenspeurtochtbeginnennaardepersonagesenverhalenvanhetMercatorplein.
Relatievirtueel/fysiek:Viaeensmartphone(virtueel)luistertmennaarverhalenopeenspecifiekelocatie(fysiek)
Hardware/Software:PDA,interface
Aanwezigeelementen:Verhalen
Openofgeslotensysteem:Gesloten
Status:Afgeslotenin2007
Bijlage:Projectbeschrijvingen
73
RealTime
Projectnaam:RealTime
Plaats:Amsterdam
Ontwikkeling:WaagSociety,EstherPolak,JeroenKee
Inopdracht/kadervan:GemeenteArchiefAmsterdam
URL:http://www.realtime.waag.org
Projectdoel:informerendoormiddelvanmapping
Projectomschrijving:VoordetentoonstellingKaartenvanAmsterdam1866‐2000inhetGemeentearchiefAmsterdam,realiseerdeWaagSocietymetEstherPolakenJeroenKeehetprojectAmsterdamRealTime.IedereAmsterdammerheefteenonzichtbarekaartvandestadinzijnhoofd.Demanierwaarophijzichdoordestadbeweegtendekeuzesdiehijhierbijmaaktwordenbepaalddoordezementalmap.AmsterdamRealTimewileenpogingwagentothetzichtbaarmakenvandezementalmapsviahetverplaatsingsgedragvandegebruikersvandestad.Gedurendetweemaanden(3oktobert/m1december2002)zijnalleAmsterdammersuitgenodigdomzichuittelatenrustenmeteentracer‐unit.DitiseendoorWaagSocietyontwikkelddraagbaarapparaat,uitgerustmetGPS:GlobalPositioningSystem.Opbasisvansatellietgegevensberekentdetracerzijngeografischepositie.Degegevensvandezetracerswordeninrealtimedoorgezondennaareencentraalpunt.Doordezegegevensweertevisualiserenverschijnenersporen,lijnen,ineenzwartvlak.Uitdezelijnenontstaatalsvanzelfeen(gedeeltelijke)kaartvanAmsterdam.Dezekaartregistreertgeenstratenofhuizenblokken,maarisopgebouwduitlouterbewegingenvanpersonen.Wanneerdeverschillendetypengebruikershunlijnentrekken,wordthetvoordetoeschouwerinzichtelijkhoeindividueeldekaartvanAmsterdamkanzijn.Eenfietserhoudtergeheelanderefavorieteroutesopnadaneenautomobilist.Hettypevervoermiddel,plaatsvanhuis,werkofanderbezighedenéndementalmapvandepersoonzelfbepalenhetspoordathijtrekt.Opdezemanierontstaateensteedsveranderende,uiterstrecente,enzeersubjectievekaartvanAmsterdam.BeweegtuzichbinnenderingA10,dankuntuzichhieraanmeldenalsproefpersoontijdensdetest‐enontwikkelfaseofalsdeelnemertijdensdetentoonstelling.Deelnemersontvangeneenafdrukvanhunpersoonlijkeroutesdoordestad,hundagboekinsporen.(Tekstdirectgekopieerdvandeprojectwebsite).
Relatievirtueel/fysiek:ViadraagbaarsysteemmetGPSwordencoördinatenvaneenwandelingopeendigitalekaartweergegeven.
Hardware/Software:website,mobieletechnologiemetGPS
Bijlage:Projectbeschrijvingen
74
Aanwezigeelementen:Kunst
Openofgeslotensysteem:Open.Dedeelnemeraanhetprojectbepaaldzelfeenrouteenbepaalddaardoorhoedekaarteruitkankomentezien.
Status:Hetprojectheeftin2002plaatsgevonden.
Bijlage:Projectbeschrijvingen
75
Projectmatrix
Nadeprojectbeschrijvingenwordtindithoofdstukgetrachtomdeprojectenonderteverdelenineenmatrix.Ditmoetinzichtverschaffen,indeverschillendedoelendiedeerfgoedinstellingenhebbenmetdeprojectenenhoezedezedoelentrachtentebereiken.
Inonderstaandetekststaatkortbeschrevenwatermetdetermenindematrixbedoeldwordt.
Projectdoel
Eenprojectwordtopgezetmeteendoelstelling.Deprojectdoelendieindematrixzijnopgenomenzijnvoortgekomenuitdeprojectbeschrijvingen.
Hetisnietinallegevallenevengemakkelijkomeenstriktescheidingtemakeninhetdoeldateeninstellinghadmeteenproject.Somswarenermeerderedoelstellingenteonderscheiden.Bijdeonderverdelingisdaaromgekekenhetbelangrijkstedoel.
a. Informeren/educatie:Eenprojectkanalsdoelhebbenomgebruikersofdeelnemersaaneenprojecttelatennadenkenofinformerenovereenbepaaldonderwerp.
b. Innennieuwekennis:Metdehuidigeveranderingenindemediasamenlevingishetgemakkelijkeromnieuwekennistevergarenbij‘gewonemensen’.Ditkaneenvandehoofddoelenzijnvaneenproject
c. Behouderfgoed:Digitaliseringvanobjecteniseenwijzeomerfgoedobjectentebehoudendieanderszoudenvergaan.Digitaliseringvanobjectenmaakthettevensmogelijkomobjectentetonendieandersindepotsblijvenliggen.
d. Overige:Erzijnnogtalvandoelstellingenomeenprojecttestarten.Debelangrijkstestaaninpuntat/mcweergegeven.Projectendiehiernietondervallenzijnonderoverigegeschaard.
Kenmerken
Elkprojectheeftweleenelement/kenmerkwatsterknaarvorenkomtalsmiddelomhetprojectdoeltebereiken.Indematrixiseenonderverdelinggemaaktineenvijftalkenmerken.Dekenmerkenzijnvoortgekomenuitdeprojectbeschrijvingen.
a. Mapping:Hierondervallendeprojectenwaarbij(nieuwe)contentuitdefysiekewerelddigitaalinkaartwordtgebracht.
b. Educatie/informatief:Projectenhebbensomsslechtseeninformatiefkarakter.Zezijnbedoeldomiemandietstelerenofaantezettentotnadenken.
c. Storytelling:Wanneereenprojectdoelwordtbereiktdoormiddelvanverhalenderwijsinformatieverzamelenofverstrekken.
d. Gaming:Eenspeliseengoedeenleukemanierommensenietsteleren.Hetwordtveelingezetbijkinderen,maarooksteedsvakervoorvolwassenen.
top related