โครงร่างสารนิพนธ์ithesis-ir.su.ac.th/dspace/bitstream/123456789/807/1... ·...

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนร

ศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

โดย นายวรวฒน ยอดมน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลปศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

โดย นายวรวฒน ยอดมน

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลปศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

THE DEVELOPMENT OF COMPUTER-ASSISTED INSTRUCTION IN ART SUBJECT : COLOR THEORY OF PAINTING FOR MATHAYOM SUKSA STUDENTS

By Mr. Weerawat Yodmun

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts Program in Visual Arts Education

Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2014

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ” เสนอโดย นายวรวฒน ยอดมน เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลปศกษา

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. อาจารย ดร.วสตร โพธเงน 2. รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม 3. ศาสตราจารยเกยรตคณพษณ ศภนมตร

คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารย ดร.คณต เขยววชย) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (อาจารย ดร.วรตน ปนแกว ) (อาจารย ดร.วสตร โพธเงน) ............/......................../.............. ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม) (ศาสตราจารยเกยรตคณพษณ ศภนมตร) ............/......................../.............. ............/......................../..............

ง

53901323: สาขาวชาทศนศลปศกษา ค าส าคญ: บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน / ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม วรวฒน ยอดมน: การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพ อการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ: อ.ดร.วสตร โพธเงน, รศ.ศรพงศ พยอมแยม และ ศ.เกยรตคณพษณ ศภนมตร. 165 หนา. การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2) เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศ ลปะประเภทจตรกรรม 3) เพอศกษาผลงานจตรกรรมของนกเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม และ 4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม กลมตวอยางทใชในการวจยนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 จงหวดสพรรณบร ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวน 30 คน โดยการเลอกแบบวธการสม cluster random sampling (วธการสมแบบยกกลม) เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย 2) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3) ผลงานจตรกรรมของนกเรยนหลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม และ 4) ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ผลการวจย พบวา 1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑทก าหนด (80/80) สงกวาเกณฑคอ 86.19/91.44 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน กอนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม โดยผลสมฤทธกอนเรยนมคาเฉลย ( ) เทากบ 16.40 และผลสมฤทธหลงเรยนมคาเฉลย ( ) เทากบ 27.43 และคา t- test เทากบ 41.01 ซงแสดงใหเหนวานกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. ผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมอยในระดบดมาก มคาเฉลย ( ) เทากบ 10.26 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.55 4. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลย ( ) เทากบ 4.39 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.58

สาขาวชาทศนศลปศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา.................................................... ปการศกษา 2557 ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1........................................ 2........................................ 3........................................

จ

53901323: MAJOR: VISUAL ARTS EDUCATION

KEY WORD: COMPUTER-ASSISTED INSTRUCTION / COLOR THEORY OF PAINTING

WEERAWAT YODMUN: THE DEVELOPMENT OF COMPUTER-ASSISTED

INSTRUCTION IN ART SUBJECT : COLOR THEORY OF PAINTING FOR MATHAYOM SUKSA

STUDENTS. THESIS ADVISORS: WISUD PO-NGERN, Ph.D., ASSOC.PROF. SIRIPONG

PAYOMYAM, AND EMERITUS PROF.PISANU SUPANIMIT. 165 pp.

This research aims 1) to study and develop the computer assisted instruction of

validate the efficiency of art in color theory of painting, 2 ) to compare the students’ learning

achievement before and after using the computer assisted instruction on the topic of color

theory of painting, 3) to study the progress of the students on their visual art work after using

the computer assisted instruction, and 4 ) to study the satisfaction of students toward the

computer assisted instruction of art in color theory of painting. The experimental group

consisted of 30 students in Mathayomsuksa 5 of Banharnjamsaiwittaya 5 School, Suphanburi.

The study was in the first semester, academic year 2015 and selected by cluster random

sampling. The instruments of this study were 1) computer assisted instruction lesson for

secondary school students, 2) learning achievement tests from computer assisted instruction,

3) the progress of the students on their visual art work, and 4) questionnaire on satisfaction of

students toward the computer assisted instruction of art in color theory of painting.

The results of this study were:

1. The efficiency of the computer assisted instruction of art in color theory of

painting standard on raising layers was 8 6 . 1 9 /9 1 . 4 4 which higher than the set criteria

requirement.

2. The students’ achievement after using the computer assisted instruction was

statistically significant at 0.05 level of confidence which than before.

3. The scores of the students’ visual art work after using the computer assisted

instruction were at the very high level ( = 10.26, S.D. = 0.55).

4. The students’ satisfaction towards the computer assisted instruction of art in

color theory of painting was at the highest level ( = 4.39, S.D. = 0.58).

Program of Visual Arts Education Graduate School, Silpakorn University

Student's signature ........................................ Academic Year 2014

Thesis Advisors' signature 1. .............................. 2. .............................. 3. ..............................

ฉ

กตตกรรมประกาศ

การคนควาวทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปดวยด เนองจากไดรบความอนเคราะหอยาง

ดยง จาก อาจารย ดร.วสตร โพธเงน อาจารยทปรกษาหลก ทไดใหค าแนะน าจนประสบผลส าเรจ

ดวยด รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม ศาสตราจารย พษณ ศภนมต อาจารยทปรกษา ทได

กรณาใหค าปรกษาใหความรและใหค าแนะน าขอคดเหนเปนทปรกษาตลอดจนแกไขปรบปรงงานวจย

ฉบบนจนส าเรจดวยด ผวจยขอกราบขอบพระคณอยางสงไว ณ ทน

ขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารย ดร.คณต เขยววชย ทกรณาเปนประธาน

กรรมการสอบ และผทรงคณวฒอาจารย ดร. วรตน ปนแกว ในการตรวจสอบงานวจย

กราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.เอกนฤน บางทาไม ผชวยศาสตราจารย ดร.

น ามนต เรองฤทธ อาจารยกาญจนา ชลสวฒน อาจารยอตยศ สรรคบรานรกษ ผชวยศาสตราจารย

ดร.ขนบพร แสงวณช และอาจารย ดร.อนทรา พรมพนธ ทกรณาใหความอนเคราะหในการตรวจสอบ

เครองมอทใชในงานวจย

กราบขอบพระคณ ทานผอ านวยการ คณาจารย และนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทก

คน ในโรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 ทสละเวลา อ านวยความสะดวกในการทดลอง และเกบ

รวบรวมขอมลของผวจยเปนอยางด

ขอบคณ นกศกษาระดบศลปมหาบณฑต สาขาวชาทศนศลปศกษา คณะจตรกรรม

ประตมากรรม และภาพพมพ และศกษาศาสตร ทก ๆ ทาน ทใหค าปรกษา ตลอดจนชวยเหลอ

อ านวยความสะดวกในเรองตาง ๆ และเปนก าลงใจใหแกผวจยไดตอสปญหา ฝาฟนอปสรรคจนท าให

งานวจยส าเรจลลวงลงดวยด

คณคาและประโยชนจากการคนควาวทยานพนธฉบบน ผวจยขอมอบเพอละลกถงแกคณบดามารดาผอบรมและมอบมรดกทางปญญาอนล าคาแกผวจย คร-อาจารย พนองและเพอนๆ ทกคนทเปนก าลงใจ ใหความชวยเหลอทกสงทกอยางแกผวจยมาตลอด และสดทายนผวจยขอขอบพระคณผเกยวของทกๆ ทานทผวจยมไดกลาวนามไว ณ ทนดวย

ช

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย................................................................................................................. ง บทคดยอภาษาองกฤษ............................................................ ............................................... จ กตตกรรมประกาศ................................................................................................................. ฉ สารบญตาราง......................................................................................................................... ฎ สารบญแผนภม....................................................................................................................... ฑ บทท

1 บทน า....................................................................................... ................................. 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา............................................................ 1 วตถประสงคของการวจย................................................... ................................ 5 สมมตฐานของการวจย....................................................................................... 5 ขอบเขตของการวจย.......................................................................................... 6 นยามศพทเฉพาะทใชในการวจย....................................................................... 7 กรอบความคดทใชในการวจย............................................................................ 7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................. 10 2 วรรณกรรมทเกยวของ............................................................. ................................. 11

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2551.................................................................. 12 วสยทศน.................................................................................................. 12 หลกการ.......................................................... ........................................ 12 จดหมาย.................................................................................................. 13 สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค 13 กลมสาระการเรยนรศลปะ................................................................................. 14 สาระทศนศลปและมาตรฐานการเรยนร................................................... 15 ความส าคญของศลปะ............................................................................. 17 ทฤษฎส.............................................................................................................. 18 ความหมายของทฤษฎส.......................................................................... 18 หลกการใชส............................................................................................ 20 ทฤษฎการเรยนรและการเรยนรในแตละชวงวย................................................. 23 ทฤษฎการเรยนรของกาเย....................................................................... 23

ซ

บทท หนา 2 ทฤษฎการเรยนรของสกนเนอร............................................................... 28

ทฤษฎการเรยนรของคราวเดอร.............................................................. 28 การเรยนรในแตละชวงวย........................................................................ 28 สอการเรยนการสอน.......................................................... ................................ 30 ความหมายของสอการเรยนการสอน...................................................... 30 ประเภทของสอการเรยนการสอน........................................................... 31 ประโยชนของสอการเรยนการสอน......................................................... 31 หลกการเลอกสอการสอน........................................................................ 32 เทคโนโลยเพอการศกษา.................................................................................... 37 ความหมายของเทคโนโลยเพอการศกษา................................................. 37 แนวคดการใชเทคโนโลยเพอการศกษา................................................... 37 บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน........................................................................... 42 ความหมายของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน........................................ 42 คณลกษณะส าคญ 4 ประการของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน........... 43 การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน........................................... 44 ประโยชนของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน.......................................... 47 งานวจยทเกยวของ............................................................................................ 48 งานวจยภายในประเทศ........................................................................... 48 งานวจยตางประเทศ................................................................................ 50

3 วธด าเนนการวจย..................................................................................................... 52 ประชากรและกลมตวอยาง................................................................................ 52 แบบแผนในการวจย........................................................................................... 52 เครองมอทใชในการวจย.................................................................................... 53 การสรางเครองมอทใชในการวจย...................................................................... 53 วธการด าเนนการทดลอง..................................................... .............................. 61 การวเคราะหขอมล................................................................ ............................ 62 4 ผลการวเคราะหขอมล.............................................................................................. 65

ตอนท 1 ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการ เรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม... 65

ฌ

บทท หนา 4 ตอนท 2 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใช

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม…………………..………. 66

ตอนท 3 ผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยน คอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎส เพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม……………………………..……….. 67

ตอนท 4 ความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการ เรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม. 68

5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ……………………………………..………. 70 ตวแปรทศกษา……………………………………………………………………………………….. 70 ระยะเวลาในการทดลอง…………………………………………………………………..……… 71 เครองมอทใชในงานวจย………………………………………………………………..………… 71 การวเคราะหขอมล……………………………………………………………………….………… 71 สรปผลการวจย………………………………………………………………………….……..…… 72 อภปรายผล……………………………………………………………………….…………..……… 72 ขอเสนอแนะ…………………………………………………………………………………..……… 75 ขอเสนอแนะทวไป…………………………………………………………………..….… 75 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป…………………………………………..…….. 76 รายการอางอง ............................................................................................................ ........ 77 ภาคผนวก ............................................................................................................. ............ 81 ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ........................................... 82 ภาคผนวก ข การจดกลมสนทนา (focus group discussion)……………………..…. 85

ภาคผนวก ค แบบประเมนความสอดคลองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลม สาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภท จตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย……........ 89

ภาคผนวก ง ผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยน...................................... 103 ภาคผนวก จ แบบประเมนผลงานแบบฝกทายบทเรยนและผลงานจตรกรรม....... 129 ภาคผนวก ฉ แบบสอบถามความพงพอใจ……………………………………………..……... 149

ญ

หนา ภาคผนวก ช ตวอยางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน……………………………………… 151 ภาคผนวก ซ ตวอยางภาพในการท าวจย……………………………………………….……… 155 ประวตผวจย ........................................................................................................... ............ 165

ฎ

สารบญตาราง ตารางท หนา

1 มาตรฐานการเรยนร สาระทศนศลป.................................................................... 16 2 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 3 คนทไมใชกลมตวอยาง................................ 55 3 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 9 คนทไมใชกลมตวอยาง................................ 55 4 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 30 คนทไมใชกลมตวอยาง 56 5 แผนผงสรปการด าเนนการวจย………………………………………………………………….. 64 6 ผลการทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน…………………. 66 7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธ (ดานความร) ทางการเรยนของนกเรยน………….. 66 8 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอน…………………………………………………………………………. 67 9 ระดบความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน................................... 68 10 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง สกลมกลน............................................................................................ 93 11 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

เรอง สคตรงขาม........................................................................................... 94 12 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง เอกรงค 95 13 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท ของนกเรยนทไมใชกลม

ตวอยาง จ านวน 3 คน.................................................................................. 96 14 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท ของนกเรยนทไมใชกลม

ตวอยาง จ านวน 9 คน.................................................................................. 97 15 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท ของนกเรยนทใกลเคยง

กลมตวอยาง จ านวน 30 คน......................................................................... 98 16 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท ของนกเรยนกลมตวอยาง

จ านวน 30 คน.............................................................................................. 100 17 ผลการทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน...................... 102 18 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน................................................... 104 19 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน................................................... 105

ฏ

ตารางท หนา 20 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ของ

นกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน........................................... 106 21 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ของ

นกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน............................................................ 108

22 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธ (ดานความร) ทางการเรยนของนกเรยน………… 110 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน................................................... 111 24 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สกลมกลน…………………………………… 120 25 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม........................................ 123 26 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สเอกรงค…………………………………….. 126 27 เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลงานแบบฝกทายบทเรยน………………………. 130 28 แสดงผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน……………………………………………. 131 29 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน................................................... 131 30 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยน

ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน................................................................. 131 31 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน…………………………………………… 132 32 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของ

นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน…………………………………….……… 132 33 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยน

ทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน……………………………………………..………… 133 34 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของ

นกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน…………………………………….. 134 35 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของ

นกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน…………………………………….. 136 36 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยน

ทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน…………………………………..……………. 138

ฐ

ตารางท หนา 37 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของ

นกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน……………………………………..……………. 140 38 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของ

นกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน............................................................ 142 39 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยน

กลมตวอยาง จ านวน 30 คน…………………………………………......................... 144 40 เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลงานจตรกรรมชนสรป................................. 146 41 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมชนสรปหลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอร

ชวยสอน ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน...................................... 147

ฑ

สารบญแผนภม แผนภมท หนา

1 กรอบแนวคดในการวจย...................................................................................... 9 2 ตวอยางลกษณะการน าเสนอเนอหาของบทเรยนแบบเสนตรง............................ 46 3 ตวอยางลกษณะการน าเสนอเนอหาของบทเรยนแบบสาขา................................ 47 4 ขนตอนการจดกลมสนทนา (Focus group discussion)................................... 54 5 ขนตอนการหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน................................ 57 6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน.................................... 58 7 ขนตอนการสรางแบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร.......................................... 59 8 ขนตอนการสรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม.................................................. 60 9 ขนตอนการสรางแบบสอบถามวดความพงพอใจ................................................. 61

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ศลปะเปนสงทเกยวของกบการสรางสรรคจนตนาการและประสบการณของมนษย โดยเกดจากอารมณความรสกภายใน ทเปนตวแปรในการก าหนดรปแบบหรอรปทรงของผลงานศลปะ การแสดงออกทางศลปะนน เปนสงท เกยวของกบความสวยงาม ความชอบ ความพอใจของศลปนผสรางงานศลปะ ผลงานศลปะจะใหความรสกดานความคด การแสดงออก อารมณความรสก และการสอความหมายบางอยางได(สชาต เถาทอง, 2536: 15-17) การศกษาทางดานศลปะเปนสงจ าเปนทจะตองเรยนรควบคไปกบวชาการดานอน ๆ โดยเฉพาะในระดบพนฐานการศกษา ศลปะจะมสวนส าคญในการพฒนาจตใจ ความคด และจนตนาการใหเปดกวาง พรอมทจะรบความรใหม ๆ และน าความรนนไปพฒนาสรางสรรคตอไปในระดบทสงขน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาผเรยนทกคนใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มเจตคตทดตอการศกษา การประกอบอาชพ และการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดตามศกยภาพ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานก าหนดมาตรฐานการเรยนรเพอพฒนาใหผเรยนเกดสมรรถนะทส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย มาตรฐานการเรยนรของหลกสตรแกนกลางก าหนดสาระการเรยนร ไว 8 กลมสาระการเรยนร ในแตละกลมสาระการเรยนรจะก าหนดมาตรฐานการเรยนรเกยวกบสงทผเรยนพงรและปฏบต มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคทตองการใหเกดแกผเรยนเมอจบการศกษา โดยหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มการก าหนดตวชวดทชดเจน ตวชวดจะระบสงทผเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนในแตละระดบชน ซงจะสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรมน าไปใชในการก าหนดเนอหา จดท าหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑส าคญส าหรบการวดประเมนผลเพอตรวจสอบคณภาพผเรยน(กระทรวงศกษาธการ, 2551)

2

กลมสาระการเรยนรศลปะเปนสาระหนงทจะชวยพฒนาผเรยนใหมความคดรเรมสรางสรรค มจนตนาการทางศลปะ ชนชมความงาม มสนทรยภาพ มคณคาซงมผลตอคณภาพชวต สงเสรมใหผเรยนมความเชอมนในตนเอง กลมสาระการเรยนรศลปะประกอบดวยสาระการเรยนร 3 สาระ ไดแก สาระทศนศลป สาระดนตร และสาระนาฏศลป ซงในหลกสตรไดใหความส าคญตอการเรยนรศลปะ ทงทศนศลป ดนตรและนาฏศลป เพอเปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกอยางอสระ การเรยนการสอนศลปะนนแตกตางจากการศกษาในศาสตรสาขาอน ทมองคประกอบดานจตพสยในแงจนตนาการและสนทรยภาพเขามาเกยวของ แตเดมนนวธการเรยนการสอนศลปะจะเนนหนกไปในดานฝกฝนทกษะความช านาญ ความแมนย าในเชงชาง เปนการเรยนการสอนทมกจะมงเนนในดานทกษะมากกวาการพฒนาทางดานความคดสรางสรรคของผเรยน ตลอดจนการวดผลปลายปมกจะถอเอาการสอบไลเปนส าคญ โดยพจารณาทความสามารถทางศลปะมากกวาสงอน โดยใชมาตรฐานของความเปนผใหญเปนเครองตดสนชขาด จนบางครงกท าใหเกดความนาเบอ ซบซอน และเขาใจยาก (เลศ อานนทนะ, 2535: 2) ในสาระทศนศลปเปนสาระวชาทผเรยนจะตองใชเวลาในการเรยนร โดยเฉพาะการฝกปฏบตสรางสรรคผลงาน จะชวยใหผเรยนเกดความรความเขาใจไดดกวาการทองจ าทฤษฎเพยงอยางเดยว แมวาหลกสตรจะใหความส าคญเรองศลปะ แตธรรมชาตของวชาศลปะนนเปนวชาทตองใชเวลาในการศกษาเรยนร และปฏบตอยางตอเนอง จงจะเกดการพฒนาทกษะความรความเขาใจ แตในการจดการเรยนการสอนในปจจบน พบวาเวลาทมจ ากดในการเรยนการสอนศลปะเปนปญหาส าคญตอการจดการเรยนการสอนทตองเนนทงความรดานทฤษฎและทกษะในดานการปฏบต จากการสงเกตและสอบถามผเรยน ผวจยพบวาผเรยนมความสนใจและกระตอรอรนทจะปฏบตงานมากกวาการเรยนทฤษฎทางศลปะเนองจากผเรยนตองเรยนสาระวชาอน ๆ ทสวนใหญจะเนนเนอหาทฤษฎเปนส าคญ จงตองการปฏบตงานศลปะเพอผอนคลาย การจดการเรยนการสอนศลปะสวนใหญจงเนนไปทการปฏบตมากกวาดานทฤษฎตามความสนใจของผเรยน เมอจดการเรยนการสอนเนนความสนใจดานการปฏบตงานของผเรยน จงท าใหเกดปญหาการขาดความรดานทฤษฎทเปนพนฐานทส าคญตอการเรยนร เพราะพนฐานทฤษฎตาง ๆ จะเปนสวนชวยใหทกษะการปฏบตงานมคณภาพเกดการพฒนาความรความเขาใจทดขน เมอผเรยนขาดความรเกยวกบทฤษฎศลปะ นอกจากจะสงผลตอการปฏบตงานแลว ยงสงผลกระทบกบการวดประเมนผลของหลกสตรทเนนการวดความรความเขาใจทางทฤษฎของผเรยนเปนส าคญ ความรทางทฤษฎทเกยวกบทศนศลปมอยมากมาย เชน ประวตศาสตรศลปทงของไทยและตะวนตก หลกองคประกอบศลป ทศนธาตตาง ๆ ในงานทศนศลป การวจารณงานทศนศลป หลกการออกแบบ เปนตน แตจากการทผวจยไดมโอกาสจดการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรศลปะ พบวาปญหาในการสรางผลงานของผเรยน ขาดความรเชงทฤษฎทจะน าไปประยกตใชในการ

3

สรางผลงาน โดยเฉพาะเรองของการใชสในการสรางผลงานของผเรยน จากทไดสงเกตและสอบถามเกยวกบการใชส ผเรยนสวนใหญเคยชนกบการใชดนสอด าในการสรางผลงานเพยงอยางเดยว เนองจากไมมความรเกยวกบการใชสเพอไปประยกตใชในงานของตนเอง ทฤษฎสเปนหลกวชาเกยวกบสทสามารถมองเหนไดดวยสายตาการใชสตามหลก จตวทยา สามารถกอใหเกดประโยชนไดมากมายขนอยกบลกษณะการใชงาน ประโยชนทไดรบนนไดแก ในดานแสดงเวลาของบรรยากาศในภาพเขยน ในดานการคา ในดานประสทธภาพของการท างาน และประโยชนในดานการตกแตง เปนปรากฏการณของการรบรเกยวกบการมองเหนอยางหนงของมนษย เชนการรบรวาดอกกหลาบเปนสแดง ใบไมเปนสเขยว เปนตน สเปนสวนประกอบทมความส าคญของศลปะและมบทบาททโดดเดนกวาสวนประกอบอน ๆ เกดการรบรไดรวดเรว และสเพยงอยางเดยวสามารถท าใหเกดสวนประกอบอน ๆ ของศลปะไดอยางเชน การปายสเปนเสน การสลดสเปนจด การใชสเปนพนผว น าหนก และท าใหเกดบรเวณวาง นอกจากนกยงท าใหผทพบเหนเกดอารมณความรสกตาง ๆ ไดเปนอนมาก สเปนเรองเกยวของกบชวตประจ าวนของเราอยางมากมาย(เทยนชย ตงพรประเสรฐ, 2542: 32) การแกปญหาเพอใหการศกษามคณภาพ มศกยภาพและบรรลจดมงหมายของหลกสตร สอการสอนจงเปนสงส าคญทครผสอนสามารถน ามาเปนตวกลางในการถายทอดเนอหาไปสผเรยน สอมอทธพลและสามารถจงใจผเรยนท าใหเกดการเรยนรไดมากขน บทบาทของสอการเรยนการสอนมความส าคญมากในปจจบน เนองจากความกาวหนาทางวทยาการและเทคโนโลยไดพฒนาอยางรวดเรว ท าใหระบบการเรยนการสอนเปลยนแปลงไป โดยมงเนนใหผเรยนไดศกษาคนควาหาความรดวยตนเองจากสอการเรยนการสอน เพราะสอการเรยนการสอนท าใหผเรยนเกดทกษะรจกคดเปน ท าเปน แกปญหาเปน รกการท างาน ซงความร ทไดจากชนเรยนดวยการฟงค าบรรยายจากครผสอนเพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะท าใหมความรอบรในศาสตรตาง ๆ ทก าลงรดหนาไปอยางรวดเรวในปจจบน(วระชย เตชะวจตร และคณะ, 2540: 55) ปจจบนความกาวหนาของเทคโนโลยคอมพวเตอร เออใหนกออกแบบสอมลตมเดยสามารถประยกตสอประเภทตาง ๆ มาใชรวมกนไดบนระบบคอมพวเตอร ตวอยางสอเหลาน ไดแกเสยง วดทศน กราฟก ภาพนง และภาพเคลอนไหวตาง ๆ การน าสอเหลานมาใชรวมกนอยางมประสทธภาพ การพฒนาสอมลตมเดยมความกาวหนาเปนขนล าดบสามารถโตตอบกบระบบคอมพวเตอรในรปแบบตาง ๆ ได ความกาวหนาของเทคโนโลยคอมพวเตอร ท าใหรปแบบการน าเสนอขอมลเปดโอกาสใหผใชไดเลอกรบ ขอมลขาวสารผานจอคอมพวเตอร ขอมลและขาวสารตาง ๆ จะรวมอยในรปแบบของขอความ ภาพนง วดทศน ภาพเคลอนไหว และเสยงตาง ๆ เขาดวยกน โดยผใชหรอผเรยนสามารถควบคมกจกรรมตาง ๆ ได ปจจบนมการพฒนารปแบบของมลตมเดยใหสอดคลองกบปรชญาการเรยนรมากขน มลตมเดยเพอการเรยนการสอนไมใชเปนเพยงรปแบบของ

4

บทเรยนแบบโปรแกรมทมเพยงเนอหา ค าถาม และค าตอบ แตไดรบการออกแบบใหเปดกวางเพอใหผเรยนไดส ารวจกระตนใหผเรยนคดคน สบคน รจกสรางและก าหนดรปแบบการเรยนรทสอดคลองกบความสนใจและสามารถของตนเอง แนวคดในการพฒนามลตมเดยเพอการเรยนรลกษณะนสอดรบกบแนวคดของนกจตวทยาทเชอวา หากผเรยนไดรบประสบการณและสภาพแวดลอมทมคณคา ผเรยนจะสามารถสรางความรและความเขาใจดวยตนเองได สภาพบรรยากาศในการเรยนการสอนครมกจะยดตวเองเปนศนยกลาง ขาดบรรยากาศความเปนประชาธปไตย และไมสงเสรมความคดสรางสรรค ซงอาจเนองมาจากกระบวนการสอน ครไมใชอปกรณการสอนใหเหมาะสมกบวชาเรยน ใชต าราไมเปน ครควรจะตรวจเลอกวสดประกอบการสอนทเหมาะสม ถาครรจกเลอกใชอปกรณทชวยแกปญหาการเรยนการสอนในชนเรยนไดแลว กจะชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจ เกดสตปญญาและท าใหเปนผมเหตผล ขอส าคญคอ ครจะตองเลอกใชอปกรณการสอนใหเหมาะสม กบการเรยนการสอนแตละวชา และใหเกดประโยชนแกนกเรยนอยางแทจรง เมอพจารณาองคประกอบทเปนสาเหตท าใหนกเรยนไมสามารถเรยนศลปะไดผลดเทาทควรนน จะพบขอบกพรองทส าคญประการหนงคอปญหาการใชอปกรณประกอบการเรยนการสอนซงมสาเหตจากสงตาง ๆ เชน ครไมถนดในการใชอปกรณ ไมมเวลาในการเตรยมสอการเรยนการสอน รวมทงโรงเรยนสถานศกษาไมมงบประมาณในการจดซอหาอปกรณหรอสอการเรยนการสอน(สภาวด นวมทอง, 2539: 2) เทคโนโลยชวยใหผเรยนเรยนรไดเรวขน กวางขวางขน ไดเหนและสมผสกบสงทเรยนไดอยางเขาใจ ท าใหครมเวลากบนกเรยนมากขน และสามารถตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลไดด ในวงการศกษาจงใหความสนใจและตนตวทจะน าคอมพวเตอรมาใชเปนสออปกรณการเรยนการสอนวชาตาง ๆ (เสาวนย สกขาบณฑต, 2538: 9) และในปจจบนมเทคโนโลยการศกษาทนาสนใจและสนบสนนการศกษาเพอใหเกดการเรยนรอยมากมาย หนงในนนคอ บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน(Computer Assisted Instruction : CAI) เปนสอการเรยนการสอนทใชคอมพวเตอรในการน าเสนอบทเรยน มรปแบบของการเกบบนทกบทเรยนบนแผนซดหรอดวด ท าสะดวกในการเกบและใชงาน การน าเสนอเนอหามความนาสนใจ กระตนใหผเรยนเกดความตองการทจะเรยนร และยงเปนสอทสงเสรมใหผเรยนไดเรยนตามความถนด ตอบสนองความแตกตางของผเรยน มการโตตอบปฏสมพนธระหวางผเรยนกบเนอหาของบทเรยน ผเรยนสามารถประเมนและทดสอบความเขาใจในบทเรยนได เปนการสงเสรมการเรยนรทปราศจากขอจ ากดในเรองของเวลาหรอสถานท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนเทคโนโลยทางการศกษาอยางหนงทจะชวยพฒนาการศกษา พฒนาผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนใหสงขน ซงในปจจบนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนยงเปนนวตกรรมทางการศกษาทไดรบความนยมแพรหลายมากขน

5

จากความเปนมาและความส าคญของปญหาทไดกลาวมาขางตน ท าใหผวจยมความสนใจทจะสรางและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย เพอเปนสอเสรมการเรยนการสอนศลปะ ทจะเปนประโยชนในการพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ และนกเรยนสามารถใชเปนสอคนควาทบทวนบทเรยนไดดวยตนเอง

วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3. เพอศกษาผลงานจตรกรรมของนกเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

สมมตฐานของการวจย 1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย หลงเรยนสงกวากอนเรยน 3. ผลงานจตรกรรมของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม อยในระดบด 4. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย อยในระดบมาก

6

ขอบเขตของการวจย 1. ประชากร นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 จงหวดสพรรณบร ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ทลงทะเบยนเรยนในรายวชาศลปะ (ทศนศลป) จ านวน 3 หอง 2. กลมตวอยาง ทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 จงหวดสพรรณบร ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 จ านวน 1 หอง จ านวนผ เรยน 30 คน โดยวธการสมตวอยางแบบยกกลม (Cluster Random Sampling) 3. ตวแปรทใชในการศกษา 3.1 ตวแปรตน คอ การเรยนการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย 3.2 ตวแปรตาม คอ 3.2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3.2.2 ผลงานจตรกรรมของผเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3.2.3 ความพงพอใจของผเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 4. ระยะเวลาในการทดลอง ด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โดยใชเวลาในการทดลองสปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท เปนเวลา 4 สปดาห รวมทงหมด 8 คาบเรยน 5. เนอหา ทใชในการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ทผลตขนมขอบเขตเนอหาเกยวกบ ทฤษฎสในการสรางงานจตรกรรม มความมงหมายใหผเรยนไดทราบถงหลกพนฐานของการใชสในงานทศนศลป น าความรไปใชในการชมผลงานทศนศลป และสามารถน าหลกทฤษฎสไปใชสรางงานของตนเองได โดยมการแบงเนอหาบทเรยนดงน

5.1 แมสวตถธาต 5.2 สกลมกลน (Harmony) 5.3 สคตรงขาม (Complementary colors)

7

5.4 สเอกรงค (Monochrome)

นยามศพทเฉพาะทใชในการวจย 1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน หมายถง การสอนโดยการน าเครองคอมพวเตอรมาใชเปนสอการสอน ออกแบบบทเรยนโดยใชโปรแกรมส าเรจรป ผเรยนสามารถศกษาเนอหา เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ไดดวยตนเอง ในกรอบเนอหาแตละหนวยการเรยนประกอบดวยเนอหา แบบทดสอบ มการใชภาพน ง ภาพเคลอนไหว เสยง และกราฟกตาง ๆ เพอประสทธภาพในการเรยนร 2. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง คะแนนทไดจากการท าแบบทดสอบหลงเรยนจากแบบทดสอบหลงเรยนทผวจยสรางขน และคะแนนการประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยนในเรองการใชทฤษฎสในการสรางผลงาน ซงตรวจโดยผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน 3. ความพงพอใจของผเรยน หมายถง ความคดเหนหรอความรสกของผเรยนทมตอการเรยนการสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ทผวจยพฒนาขน 4. ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน หมายถง ระดบประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนซงเปนอตราสวนระหวางประสทธภาพระหวางเรยนตอประสทธภาพของผลลพธโดยถอเกณฑ 80/80 4.1 เกณฑ 80 ตวแรก หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทไดจากการท าแบบทดสอบทายหนวยการเรยนรแตละหนวย 4.2 เกณฑ 80 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทไดจากการท าแบบทดสอบหลงเรยน 5. ทฤษฎส หมายถง หลกวธเกยวกบการเลอกใชสในการสรางงานศลปะ เชน การใชสกลมกลน (Harmony) สคตรงขาม (Complementary colors) สเอกรงค (Monochrome) เปนตน 6. จตรกรรม หมายถง การสรางผลงานทศนศลปบนพนระนาบดวยวธการวาดเสน การระบายส ลงบนพนผวระนาบ เชน กระดาษ ผาใบ แผนไม เปนตน งานจตรกรรมมการสรางสรรคหลายรปแบบ เชน การเขยนภาพหนนง ภาพทวทศน ภาพคน ภาพสตว เปนตน

กรอบความคดทใชในการวจย การวจยการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มกรอบแนวคดดงน

8

1 . ห ล ก ส ต รแก น ก ล างก ารศ ก ษ าข น พ น ฐ าน 2551 ห ม ายถ งห ล ก ส ต รทกระทรวงศกษาธการก าหนดใหสถานศกษาใชเปนหลกในการจดการเรยนการสอน 2. ทฤษฎส (น. ณ ปากน า , 2527; สมเกยรต ตงนโม , 2536) หมายถงหลกวธการเกยวกบการเลอกใชสทจะเปนประโยชนตอการสรางงานศลปะ 2.1 สกลมกลน (Harmony) คอการใชสทมลกษณะคลายกนไมขดแยงกน เชน การใชสสเดยวสรางน าหนกออนเขม หรอการใชสทอยใกลเคยงกนในวงจรส 2.2 สคตรงขาม (Complementary colors) คอสทวางอยตรงขามกนในวงจรส 2.3 สเอกรงค (Monochrome) คอการใชสเพยงสเดยวหรอการใชหลายสแตภาพทไดมลกษณะโดดเดนของสเพยงสเดยว 3. ทฤษฎการเรยนรโรเบรต กาเย (Robert Gagne, 1998) หลกการสอน 9 ประการ 3.1 เรงเราความสนใจ คอการกระตนใหผเรยนเกดความสนใจในบทเรยน 3.2 บอกวตถประสงค คอใหผเรยนทราบถงจดประสงคของบทเรยนวามความส าคญอยางไร 3.3 ทบทวนความรเดม คอมเนอหาหรอกจกรรมเพอการทบทวนความรเดมในบทเรยน 3.4 น าเสนอเนอหาใหม คอการน าเสนอเนอหาความรใหมทเหมาะสมกบผเรยน 3.5 ชแนะแนวทางการเรยนร คอการชแนะแนวทางใหผเรยนสามารถเชอมโยงความรใหมกบความรเดมได 3.6 กระตนการตอบสนองบทเรยน คอการใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยน 3.7 ใหขอมลยอนกลบ คอการตดตามใหค าแนะน ากบผเรยน 3.8 ทดสอบความรใหม คอการทดสอบผเรยนในดานความรหรอทกษะเพอใหทราบถงระดบความรความเขาใจในบทเรยน 3.9 สรปและน าไปใช คอใหผเรยนทบทวนความรทไดเรยนเพอน าไปเชอมโยงกบบทเรยนตอไปหรอประยกตใชกบงานอน 4. คณลกษณะส าคญของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (ถนอมพร (ตนพพฒน) เลาหจรสแสง, 2541) 4.1 สารสนเทศ (Information) คอเนอหาสาระทไดรบการเรยบเรยงไวเพอใหผเรยนเกดการเรยนร 4.2 ความแตกตางระหวางบคคล (Individualization) คอการตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนทมธรรมชาตของการเรยนรทแตกตางกน

9

4.3 การโตตอบ (Interactive) คอการมปฏสมพนธระหวางผ เรยนกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 4.4 ผลยอนกลบโดยทนท (Immediate Feedback) คอการใหผ เรยนไดมการทดสอบความรเกยวกบเรองทเรยน อาจท าแบบทดสอบระหวางเรยน หรอหลงการเรยน เพอเปนการเสรมแรงใหกบผเรยนไดรความกาวหนาของตนเอง

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน 2551 2. ทฤษฎส (น. ณ ปากน า, 2527; สมเกยรต ตงนโม, 2536) 2.1 สกลมกลน (Harmony)

2.2 สคตรงขาม (Complementary colors)

2.3 สเอกรงค (Monochrome)

3. ทฤษฎการเรยนรโรเบรต กาเย (Robert Gagne, 1998) หลกการสอน 9 ประการ 3.1เรงเราความสนใจ 3.2บอกวตถประสงค 3.3 ทบทวนความรเดม

3.4 น าเสนอเนอหาใหม

3.5 ชแนะแนวทางการเรยนร 3.6 กระตนการตอบสนองบทเรยน

3.7 ใหขอมลยอนกลบ

3.8 ทดสอบความรใหม

3.9 สรปและน าไปใช

4. คณลกษณะส าคญของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (ถนอมพร (ตนพพฒน) เลาหจรสแสง, 2541) 4.1 สารสนเทศ (Information) 4.2 ความแตกตางระหวางบคคล (Individualization) 4.3 การโตตอบ (Interactive) 4.4 ผลยอนกลบโดยทนท (Immediate

Feedback)

องคประกอบของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย 1. วตถประสงค 2. เนอหา 3. กจกรรมในบทเรยน

4.การวดและประเมนผล 4.1 แบบทดสอบวดความร 4.2 แบบประเมนผลงาน

ตวแปรตน

1. ผลสมฤทธทางการเรยน

1.1 ดานความร 1.2 ดานทกษะ 2. ความพงพอใจของผเรยน

ตวแปรตาม

10

ประโยชนทไดรบ 1. ไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ทสามารถน าไปใชในการเรยนการสอนหรอเปนแหลงศ กษาคนควาเพมเตมความรของนกเรยน 2. เปนแนวทางในการพฒนาสอการเรยนการสอนสาระทศนศลปในสถานศกษา 3. เปนแนวทางในการแกปญหาการขาดบคลากรครทางศลปะ และสอในการจดการเรยนการสอนดานทศนศลป โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

เอกสารและงานวจยทเกยวของ 1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2551 1.1 วสยทศน 1.2 หลกการ 1.3 จดหมาย 1.4 สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค 2. กลมสาระการเรยนรศลปะ 2.1 สาระทศนศลปและมาตรฐานการเรยนร 2.2 ความส าคญของศลปะ 3. ทฤษฎส 3.1 ความหมายของทฤษฎส 3.2 หลกการใชส 4. ทฤษฎการเรยนรและการเรยนรในแตละชวงวย 4.1 ทฤษฎการเรยนรของกาเย 4.2 ทฤษฎการเรยนรของสกนเนอร 4.3 ทฤษฎการเรยนรของคราวเดอร 4.4 การเรยนรในแตละชวงวย 5. สอการเรยนการสอน 5.1 ความหมายของสอการเรยนการสอน 5.2 ประเภทของสอการเรยนการสอน 5.3 ประโยชนของสอการเรยนการสอน 5.4 หลกการเลอกสอการสอน 6. เทคโนโลยเพอการศกษา 6.1 ความหมายของเทคโนโลยเพอการศกษา 6.2 แนวคดการใชเทคโนโลยเพอการศกษา

12

7. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction: CAI) 7.1 ความหมายของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.2 คณลกษณะส าคญ 4 ประการของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.3 การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.4 ประโยชนของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 8. งานวจยทเกยวของ 8.1 งานวจยภายในประเทศ 8.2 งานวจยตางประเทศ

1. หลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2551 1.1 วสยทศน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ 1.2 หลกการ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทส าคญ ดงน 1.2.1 เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐาน ของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล 1.2.2 เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ 1.2.3 เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอ านาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน 1.2.4 เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจดการเรยนร 1.2.5 เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ 1.2.6 เปนหลกสตรการศกษาส าหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

13

1.3 จดหมาย หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงก าหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน 1.3.1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 1.3.2. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย และมทกษะชวต 1.3.3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกก าลงกาย 1.3.4. มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต และการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 1.3.5. มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข 1.4 สมรรถนะส าคญของผเรยน และคณลกษณะอนพงประสงค ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงเนนพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานทก าหนด ซงจะชวยใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญและคณลกษณะอนพงประสงค ดงน 1.4.1 สมรรถนะส าคญ 5 ประการ 1.4.1.1 ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม 1.4.1.2 ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคด อยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอน าไปสการสรางองคความรหรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม 1.4.1.3 ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมล

14

สารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคม และสงแวดลอม 1.4.1.4 ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างาน และการอยรวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน 1.4.1.5 ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช เทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การท างาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตองเหมาะสม และมคณธรรม 1.4.2 คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก ดงน 1.4.2.1 รกชาต ศาสน กษตรย 1.4.2.2 ซอสตยสจรต 1.4.2.3 มวนย 1.4.2.4 ใฝเรยนร 1.4.2.5 อยอยางพอเพยง 1.4.2.6 มงมนในการท างาน 1.4.2.7 รกความเปนไทย 1.4.2.8 มจตสาธารณะ นอกจากน สถานศกษาสามารถก าหนดคณลกษณะอนพงประสงคเพมเตมใหสอดคลองตามบรบทและจดเนนของตนเอง

2. กลมสาระการเรยนรศลปะ กลมสาระการเรยนรศลปะเปนกลมสาระทชวยพฒนาใหผเรยนมความคดรเรมสรางสรรค มจนตนาการทางศลปะ ชนชมความงาม มสนทรยภาพ ความมคณคา ซงมผลตอคณภาพชวตมนษย กจกรรมทางศลปะชวยพฒนาผเรยนทงดานรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม ตลอดจน

15

การน าไปสการพฒนาสงแวดลอม สงเสรมใหผ เรยนมความเชอมนในตนเอง อนเปนพนฐาน ในการศกษาตอหรอประกอบอาชพได กลมสาระการเรยนรศลปะมงพฒนาใหผเรยนเกดความรความเขาใจ มทกษะวธการทางศลปะ เกดความซาบซงในคณคาของศลปะ เปดโอกาสใหผเรยนแสดงออกอยางอสระในศลปะแขนงตาง ๆ ประกอบดวยสาระส าคญ คอ ทศนศลป ดนตร และนาฏศลป 2.1 สาระทศนศลปและมาตรฐานการเรยนร สาระทศนศลป มงพฒนาผเรยนใหมความรความเขาใจ องคประกอบศลป ทศนธาต สรางและน าเสนอผลงานทางทศนศลปจากจนตนาการ โดยสามารถใชอปกรณทเหมาะสม รวมทงสามารถใชเทคนค วธการของศลปนในการสรางงานไดอยางมประสทธภาพ วเคราะห วพากษ วจารณคณคางานทศนศลป เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานศลปะทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและสากล ชนชม ประยกตใชในชวตประจ าวน 2.1.1 มาตรฐานการเรยนร สาระทศนศลป มาตรฐาน ศ 1.1 สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการ และความคดสรางสรรค วเคราะห วพากษวจารณคณคางานทศนศลป ถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะ อยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน มาตรฐาน ศ 1.2 เขาใจความสมพนธระหวางทศนศลป ประวตศาสตร และวฒนธรรม เหนคณคางานทศนศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทย และสากล 2.1.2 คณภาพผเรยนเมอจบชนมธยมศกษาปท 6 2.1.2.1 รและเขาใจเกยวกบทศนธาตและหลกการออกแบบในการสอความหมาย สามารถใชศพททางทศนศลป อธบายจดประสงคและเนอหาของงานทศนศลป มทกษะและเทคนคในการใชวสด อปกรณและกระบวนการทสงขนในการสรางงานทศนศลป วเคราะหเนอหาและแนวคด เทคนควธการ การแสดงออกของศลปนทงไทยและสากล ตลอดจนการใชเทคโนโลยตาง ๆ ในการออกแบบสรางสรรคงานท เหมาะสมกบโอกาส สถานท รวมทงแสดงความคดเหนเกยวกบสภาพสงคมดวยภาพลอเลยนหรอการตน ตลอดจนประเมนและวจารณคณคางานทศนศลปดวยหลกทฤษฎวจารณศลปะ 2.1.2.2 วเคราะหเปรยบเทยบงานทศนศลปในรปแบบตะวนออกและรปแบบตะวนตก เขาใจอทธพลของมรดกทางวฒนธรรมภมปญญาระหวางประเทศทมผลตอการสรางสรรคงานทศนศลปในสงคม

16

ตารางท 1 มาตรฐานการเรยนร สาระทศนศลป

มาตรฐาน ศ 1.1 ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม. 4-6

1. วเคราะหการใชทศนธาต และหลกการออกแบบในการสอความหมายในรปแบบตาง ๆ

ทศนธาตและหลกการออกแบบ

2. บรรยายจดประสงคและเนอหาของงานทศนศลป โดยใชศพททางทศนศลป

ศพททางทศนศลป

3. วเคราะหการเลอกใชวสด อปกรณ และเทคนคของศลปนในการแสดงออกทางทศนศลป

วสด อป กรณ และเทคน คของศ ลป น ในการแสดงออกทางทศนศลป

4. มทกษะและเทคนคในการใชวสดอป กรณ และกระบวนการท ส งข น ในการสรางงานทศนศลป

เทคนค วสด อปกรณ กระบวนการในการสรางงานทศนศลป

5. สรางสรรคงานทศนศลปดวยเทคโนโลยตาง ๆ โดยเนนหลกการออกแบบและการจดองคประกอบศลป

หลกการออกแบบและการจดองคประกอบศลปดวยเทคโนโลย

6. ออกแบบงานทศนศลปไดเหมาะกบโอกาสและสถานท

การออกแบบงานทศนศลป

7. ว เคราะหและอธบายจดม งหมาย ของศลปนในการเลอกใชวสด อปกรณ เทคนคและเนอหา เพอสรางสรรคงานทศนศลป

จดมงหมายของศลปนในการเลอกใชวสด อปกรณ เทคนคและเนอหา ในการสรางงานทศนศลป

8. ประเมนและวจารณงานทศนศลป โดยใชทฤษฎการวจารณศลปะ

ทฤษฎการวจารณศลปะ

9. จดกลมงานทศนศลป เพอสะทอนพฒนาการและความกาวหนาของตนเอง

การจดท าแฟมสะสมงานทศนศลป

10. สรางสรรคงานทศนศลปไทย สากล โด ยศ ก ษ าจ ากแ น วค ด และว ธ ก าร สรางงานของศลปนทตนชนชอบ

การสรางงานทศนศลปจากแนวคดและวธการของศลปน

17

ตารางท 1 มาตรฐานการเรยนร สาระทศนศลป (ตอ)

มาตรฐาน ศ 1.1 ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม. 4-6 11. วาดภาพ ระบายสเปนภาพลอเลยน หรอภาพการตนเพอแสดงความคดเหนเกยวกบสภาพสงคมในปจจบน

การวาดภาพลอเลยนหรอภาพการตน

มาตรฐาน ศ 1.2

ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม. 4-6 1. ว เคราะห และเป ร ยบ เท ยบ งานทศนศลป ในรปแบบตะวนออกและรปแบบตะวนตก

งานท ศนศ ลป ร ป แบบตะวน ออกและตะวนตก

2. ระบ งานท ศนศ ลป ของศ ลป นท มชอเสยง และบรรยายผลตอบรบของสงคม

งานทศนศลปของศลปนทมชอเสยง

3. อ ภ ป ร าย เก ย ว ก บ อ ท ธ พ ล ข อ งวฒนธรรมระหวางประเทศทมผลตอ งานทศนศลปในสงคม

อทธพลของวฒนธรรมระหวางประเทศ ทมผลตองานทศนศลป

2.2 ความส าคญของศลปะ ศลปศกษาเปนอกหนงวชาทไดจดไวในหลกสตรการเรยนการสอนของระดบประถมศกษาและระดบมธยมศกษา ทงนเพราะนกวชาการ นกปรชญา และบคคลทวไปทเกยวของกบการศกษา ไดเลงเหนความส าคญของการจดกจกรรมวชาน ศลปะมความส าคญกบการพฒนาการของเดกอยางไร จะมการอธบายเพมเตมจากขอมลตอไปน(อมพร ศลปะเมธากล, 2547: 1-7) สมองของคนเรามอยสองซกคอซกซายและซกขวา มรปรางคลายกนแตท าหนาทแตกตางกน สมองซกซายท าหนาทท างานเกยวกบกระบวนการคดทเปนรปธรรม เชน การนบจ านวนตวเลข การบอกเวลา การสรรหาถอยค า การยกเหตผล การสรางกฎเกณฑ และการวางแผน เปนตน สวนสมองทางดานซกขวาจะมหนาทหลกในการคดฝน การจนตนาการ การสรางภาพ การซมซบกจกรรมดานทศนศลปดนตร และความคดสรางสรรคตางๆ การท างานของสมองทงสองซกจะท างานประสานกนในเวลาใกลเคยงกน โดยมใยประสาทจ านวนมากท า หนาทในการเชอมโยงขอมลตางๆเขาดวยกน (เกยรตวรรณ อมาตยกล, 2540: 36-40)

18

สมองคนเรามความแตกตางกนคอ สมองทางดานซกซายท าหนาทในการวเคราะหเหตผล เปนดานทแสดงสตปญญา ไอคว (IQ) หรอดานภาษา (Verbal half) มง เนน การใชภาษาคดวเคราะห วจารณ ใชเหตผล ครนคดอยางเปนระบบ สวนสมองทางดานซกขวา เปนสมองสวนทเกยวกบทางดานอารมณ ความรสก เปนสมองสวนทท าใหเกดความสข หรอ อคว (EQ) หรอดานทไรภาษา (Non-speaking half) มงเนนการมองภาพรวมมากกวาการคดวเคราะหอยางละเอยดการท างานของสมองมความแตกตางกนในการมองเหนภาพ ดงภาพประกอบ(ปญญา ทรงเสรย, 2546) การคนพบการท างานของสมองมประโยชนอยางมากตอการวางแผนการจดการเรยนการสอนของมนษย นกวชาการมความเชอวาการจะพฒนาคนใหมคณภาพตองมการพฒนาการเจรญเตบโตของสมองทงสองดาน ไปพรอมกน สมองซกซายท าใหมการคดวเคราะหอยางมเหตผล สวนสมองทางดานซกขวามความสามารถในการจนตนาการภาพอนท าใหชวตมความสข หากสมองทงสองซกไดรบการพฒนาไปพรอมๆกนจะท าใหการเจรญเตบโตของเดกเปนไปอยางสมบรณ ความสามารถของเดกมอทธพลมาจากการเจรญเตบโตของสมองดวยเปนสวนหนงเดกทมความสามารถพเศษ หรอเดกทมพรสวรรคเกดจากสมองทมการพฒนาไปไดอยางรวดเรวกวาเดกปกตสามญธรรมดา ตวอยางเชน เดกทมความสามารถพเศษดานศลปะจะมความสามารถในการสรางสรรคภาพไดดทงเนอหาสสนตาง ๆ ไดดกวาเดกโดยทวไป ฉะนนการสอนศลปะส าหรบเดกทมความสามารถพเศษอยแลวจะเรวกวาคนอนในวยเดยวกนความสามารถอกประการหนงของเดกทผใหญควรค านงถงคอ เดกทเตบโตในชนบทจะไดรบสภาพแวดลอมทเปนไปตามธรรมชาตแตกตางไปจากเดกทเกดตามเมองใหญ ทมเทคโนโลยมากมาย การปรบตวและการรบรจะมความแตกตางกน ไมใชวาเดกชนบทจะมสมองทดอยกวาเดกในเมอง แตเนองจากสภาพแวดลอมทไมเหมอนกนท าใหการรบรดานเทคโนโลยของเดกในชนบทมนอยกวาเดกในเมอง

3. ทฤษฎส 3.1 ความหมายของทฤษฎส ทฤษฎ หมายถง ความจรงทไดพสจนแลว หรอ หลกวชา ส หมายถง แสงทมากระทบวตถแลวสะทอนเขาตาเรา ท าใหเหนเปนสตาง ๆ ทฤษฎส หมายถง หลกวชาเกยวกบสทสามารถมองเหนไดดวยสายตา สเปนปรากฏการณธรรมชาตทนาอศจรรย ซงสมอยในแสงแดดซงเปนคลนแสงชนดหนง จะปรากฏใหเหนเมอแสงแดดสองผานละอองน าในอากาศ และใหเกดการหกเหของแสงเปนสรงซงมสตาง ๆ อย 7 ส คอ มวง คราม น าเงน เขยว เหลอง แสดและแดง ถาเราน าแทงแกวสามเหลยม(Prism) มารองรบแสงแดดทสองผานแทงแกวนน จะแยกสตาง ๆ ออกจากแสงใหเหนเปนสรงเชนเดยวกน แตละสจะมความถของคลนแสงไมเทากน สแดงจะมความถทต าทสด และมชวงสทยาว

19

คลนแสงจะมความถสงขนไปจากสแดงไปสสมจนถงสมวงทมความถสงสด และชวงคลนสนทสด คลนแสงทมความถต ากวาสแดงหรอสมวงยงมอยมากมาย เชน แสงอนฟาเรตทมความถต ากวาแสงสแดง แสงอลตราไวโอเลตทมความถสงกวาสมวง แตดวงตาของมนษยไมอาจรบความถขนาดนนไดเชนเดยวกบหของมนษยไมอาจรบคลนเสยงทมความถไดในชวงหนงเทานน(ชะลด นมเสมอ, 2542: 54-55) ส เปนสวนประกอบทมความส าคญของศลปะและมบทบาทท โดดเดนกวาสวนประกอบอนๆ เกดการรบรไดรวดเรว และสเพยงอยางเดยวสามารถท าใหเกดสวนประกอบอนๆ ของศลปะไดอยางเชน การปายสเปนเสน การสลดสเปนจด การใชสเปนพนผว น าหนก และท าใหเกดบรเวณวาง นอกจากนกยงท าใหผทพบเหนเกดอารมณความรสกตางๆ ไดเปนอนมาก สเปนเรองเกยวของกบชวตประจ าวนของเราอยางมากมาย(เทยนชย ตงพรประเสรฐ, 2542: 32) สเปนสง ทมความส าคญอยางหนงในการด ารงชวตซงมนษยรจกสามารถน ามาใชให เกดประโยชนในชวตประจ าวนมาตงแตสมยดกด าบรรพในอดตกาลมนษยไดคน พบสจากแหลงตาง ๆ จากพช สตว ดน และแรธาตนานาชนดจากการคนพบสตาง ๆ เหลานนมนษยไดน าเอาสตาง ๆ มาใชประโยชนอยางกวางขวางโดยน ามาระบายลงไปบนสงของภาชนะเครองใชหรอ ระบายลงไปบนรปปนรปแกะสลกเพอใหรปเดนชดขน มความเหมอนจรงมากขน รวมไปถงการใชสวาดลงไปบนผนงถ า หนาผากอนหน เพอใชถายทอดเรองราว และท าใหเกดความรสกถงพลงอ านาจทมอยเหนอสงตาง ๆ ทงปวง การใชสทาตามรางกายเพอกระตนใหเกดความฮกเหมเกดพลงอ านาจหรอใชส เปนสญลกษณในการถายทอด ความหมายอยางใดอยางหนงในสมยเรมแรก มนษยรจกใชสเพยงไมกส สเหลานนไดมาจากพช สตว ดนแรธาตตาง ๆ รวมถงขเถาเขมาควนไฟเปนสทพบทวไปในธรรมชาต น ามาถ ทาตอมาเมอท าการยางเนอสตว ไขมน น ามน ทหยดจากการยางลงสดนท าใหดนมสสนนาสนใจสามารถน ามาระบายลงบนวตถ และตดแนนทนนานดงนนไขมนน จงไดท าหนาทเปนสวนผสม ซงมความส าคญในฐานะเปนสารชนดหนงทเปนสวนประกอบของส ท าหนาทเกาะตดผวหนาของวสดทถกน าไปทาหรอระบายนอกจากไขมนแลวยง ไดน าไขขาว ขผง (Wax) น ามนลนสด (Linseed) กาวและยางไม (Gum arabic) เคซน (Casein: ตะกอนโปรตนจากนม) และสารพลาสตกโพลเมอร (Polymer) มาใชเปนสวนผสมท าใหเกดสชนดตาง ๆ ขนมาองคประกอบของสประกอบดวยเนอส (รงควตถ) + สวนผสม = สชนดตาง ๆ ในสมยตอมา เมอมนษยมววฒนาการมากขนเกดคตนยมในการรบรและชนชมในความงาม ทางสนทรยศาสตร (Aesthetics) สไดถกน ามาใชอยางกวางขวางและวจตรพสดารจากเดมทเคย ใชสเพยงไมกสซงเปนสตามธรรมชาต ไดน ามาซงการประดษฐคดคนและ ผลตสใหม ๆ ออกมาเปนจ านวนมากท าใหเกดการสรางสรรคความงามอยางไมมขดจ ากดโดยมการ พฒนามาเปนระยะ ๆ อยางตอเนอง

20

ส คอลกษณะของแสง ทปรากฏแกสายตาใหเหนเปนสในทางวทยาศาสตรใหค าจ ากดความของสวา เปนคลนแสงหรอความเขมของแสงทสายตาสามารถมองเหนในทางศลปะ สคอทศนธาตอยางหนงทเปนองคประกอบส าคญของงานศลปะ และใชในการสรางงานศลปะโดยจะท าใหผลงานมความสวยงาม ชวยสรางบรรยากาศใหมความสมจรงเดนชดและนาสนใจมากขน ส เปนองคประกอบส าคญอยางหนงของงานศลปะ และเปนองคประกอบทมอทธพลตอความรสกอารมณ และจตใจ ไดมากกวาองคประกอบอน ๆ ในชวตของมนษยมความเกยวของสมพนธกบสตาง ๆ อยางแยกไมออกโดยทสจะใหประโยชนในดานตาง ๆ เชน 1. ใชในการจ าแนกสงตาง ๆ เพอใหเหนชดเจน 2. ใชในการจดองคประกอบของสงตาง ๆ เพอใหเกดความสวยงาม กลมกลน เชน การแตงกาย การจดตกแตงบาน 3. ใชในการจดกลม พวก คณะ ดวยการใชสตาง ๆ เชน คณะส เครองแบบตาง ๆ 4. ใชในการสอความหมาย เปนสญลกษณ หรอใชบอกเลาเรองราว 5. ใชในการสรางสรรคงานศลปะ เพอใหเกดความสวยงาม สรางบรรยากาศ สมจรงและนาสนใจ 6. เปนองคประกอบในการมองเหนสงตาง ๆ ของมนษย หลกทฤษฎสทผวจยน ามาเปนหลกในการออกแบบเนอหาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม เปนการศกษารวบรวมความรจากเอกสารต าราตาง ๆ ทเกยวกบทฤษฎส ซงเอกสารต าราทเกยวกบทฤษฎสในประเทศไทยสวนใหญมรากฐานมาจากต าราทฤษฎสของทานศาสตราจารยศลป พระศร ซงทานไดเขยนต าราเกยวกบทฤษฎสไว ตอมาจงไดมการแปลต าราของทานศาสตราจารยศลป พระศร เปนต าราภาษาไทย โดย น. ณ ปากน า ใชชอวา หลกการใชส การระบายสหรอผสมสเพองานจตกรรมหรอกจกรรมอนกด จ าเปนจะตองรหลกการผสมสและหลกการทางวทยาศาสตรของส เพอใหการท างานโดยเฉพาะงานจตรกรรม จะชวยใหจตกรสามารถสรางผลงานไดบรรลผลส าเรจไดผลงานดมคณภาพทกโอกาส(น. ณ ปากน า, 2527: 1) 3.2 หลกการใชส การเรยนรเกยวกบทฤษฎสผเรยนจ าเปนจะตองมความรเกยวกบสขนพนฐานตงแตเรองของ แมส หมายถงสทน ามาผสมกนแลวท าใหเกดสใหม ทมลกษณะแตกตางไปจากสเดม แมสมอย 2 ชนด คอ 3.2.1. แมสของแสง ม 3 ส คอ สแดง สเขยว และสน าเงน อยในรปของแสงรงส ซงเปนพลงงานชนดเดยวทมส คณสมบตของแสงสามารถน ามาใช ในการถายภาพ ภาพโทรทศน การจดแสงสในการแสดงตาง ๆ เปนตน

21

3.2.2. แมสวตถธาต เปนสทไดมาจากธรรมชาต และจากการสงเคราะหโดยกระบวนทางเคม ม 3 ส คอ สแดง สเหลอง และสน าเงน แมสวตถธาตเปนแมสทน ามาใชงานกนอยางกวางขวาง ในวงการศลปะ วงการอตสาหกรรม ฯลฯ วงจรส (Color Wheel) สในธรรมชาตมกฎเกณฑระเบยบแบบแผนทสมดลกน นกปราชญนกทฤษฎจงไดจดวางแมสอยางเปนระบบไปตามล าดบความโคงของวงกลมรวมทงหมด 12 ส โดยแบงเปนแมสทเมอผสมกนแลวท าใหเกดสใหม แบงเปนแมส 3 ขน ดงน 3.2.2.1 สขนท 1 คอ แมส ไดแก สแดง สเหลอง สน าเงน 3.2.2.2 สขนท 2 คอ สทเกดจากสขนท 1 หรอแมสผสมกนในอตราสวนทเทากน จะท าใหเกดสใหม 3 ส ไดแก สแดง ผสมกบสเหลอง ไดสสม สแดง ผสมกบสน าเงน ไดสมวง สเหลอง ผสมกบสน าเงน ไดสเขยว 3.2.2.3 สขนท 3 คอ สทเกดจากสขนท 1 ผสมกบสขนท 2 ในอตราสวนทเทากน จะไดสอน ๆ อก 6 ส คอ สแดง ผสมกบสสม ไดสสมแดง สแดง ผสมกบสมวง ไดสมวงแดง สเหลอง ผสมกบสเขยว ไดสเขยวเหลอง สน าเงน ผสมกบสเขยว ไดสเขยวน าเงน สน าเงน ผสมกบสมวง ไดสมวงน าเงน สเหลอง ผสมกบสสม ไดสสมเหลอง วรรณะของส (Tones) คอสทใหความรสกรอน-เยน ในวงจรสจะมสวรรณะรอน 6 ส ไดแก สเหลอง สสมเหลอง สสม สสมแดง สแดง สมวงแดง และสวรรณะเยน 6 ส ไดแก สเขยวเหลอง สเขยว สเขยวน าเงน สน าเงน สมวงน าเงน สมวง ซงบางทฤษฎอาจจดใหสเหลองกบสมวงเปนไดทงสองวรรณะ นอกจากสทอยในวงจรสแลว สในธรรมชาตอน ๆ ทมอยอกมากมายนนกสามารถแบงเปนสรอน-สเยนไดเชนกน เชน หากสใดทคอนขางมสทออกไปทางสมหรอแดง จ าพวกสโทนน าตาล กถอวาเปนสรอนได หรอหากสใดทคอนขางมสทออกไปทางเขยวหรอน าเงน จ าพวกสเทาอมน าเงน กถอวาเปนสเยนได นอกจากนในวรรณะของสยงมการใชสทมความออนความเขมซงเกยวกบคาน าหนกของส (Values) เพอชวยใหการใชสในผลงานเกดการประสานกลมกลนกน สกลาง คอ สทเขาไดกบสทกส สกลางในวงจรส ม 2 ส คอ สน าตาล กบ สเทา สน าตาล เกดจากสตรงขามกนในวงจรสผสมกน ในอตราสวนทเทากน สน าตาลมคณสมบตส าคญ คอใชผสมกบสอนแลวจะท าใหสนนๆเขมขนโดยไมเปลยนแปลงคาส ถาผสมมาก ๆ เขากจะกลายเปนส

22

น าตาล สเทา เกดจากสทกส ๆ สในวงจรสผสมกน ในอตราสวนเทากน สเทา มคณสมบตทส าคญ คอ ใชผสมกบสอน ๆ แลวจะท าให มดหมน ใชในสวนทเปนเงา ซงมน าหนกออนแกในระดบตาง ๆ ถาผสมมาก ๆ เขาจะกลายเปนสเทา คาน าหนกของส (Values) เปนการใชสโดยใหมคาน าหนกในระดบตาง ๆ กน และมสหลาย ๆ ส ซงถาเปนสเดยว กจะมลกษณะเปนสเอกรงค การใชคาน าหนกของส จะท าใหเกดความกลมกลน เกดระยะใกลไกล ตนลก ถามคาน าหนกหลาย ๆ ระดบ สกจะกลมกลนกนมากขนแตถามเพยง 1-2 ระดบทหางกน จะท าใหเกดความแตกตาง คณลกษณะของส เปนการใชสในลกษณะตาง ๆ เพอเกดความสวยงามและความรสกตางๆ ตามความตองการของผสราง คณลกษณะของสทใชโดยทวไป มดงน คอ สกลมกลน (Harmony) หมายถง การเคยงคกนของสตาง ๆ ซงไปดวยกนโดยไมขดแยง หรอตดกน ความกลมกลนของสท าไดหลายลกษณะคอ การกลมกลนดวยคาของน าหนกของส ๆ เดยว คอการใชสยนเพยงสเดยว แตมคาหลายน าหนก หรอเปนแบบเดยวกบ สเอกรงค อาจใชการผสมสขาวใหน าหนกออนลง และผสมด าใหน าหนกเขมขน หรอการกลมกลนโดยใชสใกลเคยง เปนการใชสขางเคยงกนในวงจรสซงมลกษณะสใกลเคยงกน เชน มวง มวงน าเงน น าเงน หรอ เขยวเหลอง เขยว เขยวน าเงน สคตรงขาม หรอสตดกน เปนสทมคาความเขมของส ตดกนอยางรนแรง ในทางปฏบตไมนยมน ามาใชรวมกน เพราะจะท าใหแตละสไมสดใสเทาทควร การน าสตรงขามกนมาใชรวมกน อาจกระท าไดโดยการใหพนทของสหนงมาก อกสหนงนอย หรอผสมสอน ๆ ลงไปสสใดสหนง หรอทงสองส หรอผสมสตรงขามลงไปในสทงสองส สเอกรงค (Monochrome) เปนการใชสเพยงสเดยว แตมหลาย ๆ น าหนกซงไลเรยงจากน าหนกออนไปแก เปนการใชสแบบดงเดม ภาพจตรกรรมไทยแบบดงเดมจะมลกษณะน ตอมาเมอมการใชสอน ๆ เขามาประกอบมากขนท าใหมหลายสซงเรยกวา "พหรงค" หลกวธในการใชสเอกรงค คอ เมอเลอกสทจะใชเปนสเอกรงคแลว หากจะใชสอน ๆ ในภาพตองเลอกใชไมเกน 5 สทอยในกลมตดกนในวงจรสกบสทเลอก และตองน าสอนเหลานนลดคาความสดใสลงดวยสคตรงขามของสนน น าสทเลอกไวใหเปนสเอกรงคผสมลงไปในสอน ๆ ดวยจงน าไปใชในภาพได เมอท าตามวธการดงนกจะไดภาพทแสดงความเปนสเดยวทโดดเดนออกมาแมจะใชหลายสในการท า ความเขมของส (Intensity) เกด จาก สแท คอสทเกดจากการผสมกนในวงจรส เปนสหลกทผสมขนตามกฎเกณฑและไมถกผสมดวยสกลางหรอสอน ๆ จะมคาความเขมสงสด หรอแรงจดทสดเปนคาความแทของส ทไมถกเจอปน เมอสเหลานอยทามกลางสอน ๆ ทถกผสมใหเขมขนหรอออนลงใหมด หมน หรอเปลยนคาไปแลวสแทจะแสดงความแรงของสปรากฏออกมาใหเหน อยางชดเจน ซงจะท าใหเกดจดสนใจขนในผลงานลกษณะเชนน เหมอนกบ ดอกเฟองฟาสชมพสด ๆ หรอ

23

บานเยน ทอยทามกลางใบเฟองฟาทเขยวจด ๆ หรอ พลทถกจดสองสวางในยามเทศกาล ตดกบสมด ของทองผายามค าคน เปนตน สสวนรวม (Tonality) เปนลกษณะทมสใดสหนง หรอกลมสชดหนงทใกลเคยงกน มอทธพลครอบคลม สอน ๆ ทอยในภาพ เชน ในทงดอกทานตะวนทก าลงออกดอกชชอบานสะพรง สสวนรวมกคอ สของดอกทานตะวน หรอบรรยากาศการแขงขนฟตบอลในสนาม ถงแมผเลนทงสองทมจะแตงกายดวยเสอผา หลากสตางกนกตามแต สเขยวของสนามกจะมอทธพลครอบคลมสตาง ๆ ทงหมด สใดกตามทมลกษณะเชนนเปนสสวนรวมของภาพ ทฤษฎสเปนหลกวธการเกยวกบการเลอกใชสทจะเปนประโยชนตอการสรางงานศลปะ น. ณ ปากน า (2525: ค าน า) ไดกลาวถงความส าคญของทฤษฎสวา ผทเคยผานการฝกฝนตามหลกการใชสมาแลว ไมวาจะเปนนกเรยนเตรยมอดมหรอระดบมหาวทยาลย จะมความรสกตรงกนในระยะทยงศกษาอยวาเปนของทนาเบอ และมกฎเกณฑจกจก ไมเหนจะเกดประโยชนอะไร ครนเมอเขาเหลานนไดพนวยแหงหารศกษาเขาสสนามของการท างานศลปะโดยแทจรงแลว เขาจะคอย ๆ รตวเองทละนอยวา กฎเกณฑในหลกการใชสทเคยเรยนมาอยางไมตงใจนน กลบกลายเปนของมคณคาอยางยงยวด กฎเกณฑบางอยางจ าเปนจะตองปฏบตในวาระและโอกาสทตางกน การไดลวงรวธการถงวธการตาง ๆ ท าใหเกดญาณทศนะอนกวางขวาง สามารถจะเลอกใชไดในจงหวะทเหมาะสม การเรยนรเกยวกบทฤษฎสนอกจากจะมประโยชนโดยตรงกบการสรางงานศลปะประเภทจตรกรรมแลว ผเรยนยงสามารถน าไปประยกตใชกบงานสาขาอน ๆ ไดอกมากมาย เชน การออกแบบตกแตง การออกแบบผลตภณฑ การถายภาพ เปนตน และส าหรบนกเรยนทเรยนอยในระดบมธยมศกษาตอนปลายเมอไดมพนฐานความรเกยวกบทฤษฎส กสามารถใชเปนพนฐานเปนแนวทางในการตอยอดเพอศกษาตอในระดบอดมศกษาในสาขาตาง ๆ ทเกยวของกบศลปะซงในปจจบนมสถาบนทเปดการเรยนการสอนอยมากมายไดเปนอยางด

4. ทฤษฎการเรยนรและการเรยนรในแตละชวงวย 4.1 ทฤษฎการเรยนรของกาเย โรเบรต กาเย (Robert Gagne,1998) เปนนกปรชญาและจตวทยาการศกษาชาวอเมรกา (1916-2002) ได เสนอแนวความคดเกยวกบการสอน คอ ทฤษฎ เงอนไขการเรยนร (Condition of Learning) โดยทฤษฎการเรยนรของกาเยจดอย ในกลมผสมผสาน (Gagne’s eclecticism) ซงเชอวาความรมหลายประเภท บางประเภทสามารถเขาใจไดอยางรวดเรวไมตองใชความคดทลกซง บางประเภทมความซบซอนจ าเปนตองใชความสามารถในขนสง ทฤษฎการเรยนรของกาเย อธบายวาการเรยนรมองคประกอบ 3 สวน คอ

24

4.1.1. หลกการและแนวคด ผลการเรยนรหรอความสามารถดานตาง ๆ ของมนษย มอย 5 ประเภท คอ 4.1.1.1 ทกษะทางปญญา (Intellectual skill) ซงประกอบดวยการจ าแนกแยกแยะ การสรางความคดรวบยอด การสรางกฎ การสรางกระบวนการหรอกฎชนสง 4.1.1.2 กลวธในการเรยนร (Cognitive strategy) 4.1.1.3 ภาษาหรอค าพด (verbal information) 4.1.1.4 ทกษะการเคลอนไหว (motor skills) 4.1.1.5 เจตคต (attitude) กระบวนการเรยนรและจดจ าของมนษย มนษยมกระบวนการจดกระท าขอมลในสมอง ซงมนษยจะอาศยขอมลทสะสมไวมาพจารณาเลอกจดกระท าสงใดสงหนง และในขณะทกระบวนการจดกระท าขอมลภายในสมองก าลงเกดขน เหตการณภายนอกรางกายมนษยมอทธพลตอการสงเสรมหรอการยบยงการ เรยนรทเกดขนภายในได ดงนนในการจดการเรยนการสอน กาเย จงไดเสนอแนะวา ควรมการจดสภาพการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบการเรยนรแตละประเภท ซงมลกษณะเฉพาะทแตกตางกน และสงเสรมกระบวนการเรยนรภายในสมอง โดยการจดสภาพภายนอกใหเออตอกระบวนการเรยนรภายในของผเรยน 4.1.2. วตถประสงค เพอชวยใหผเรยนสามารถเรยนรเนอหาสาระตางๆ ไดอยางด รวดเรว และสามารถจดจ าสงทเรยนไดนาน 4.1.3. กระบวนการเรยนการสอน แนวคดของกาเย สามาถน ามาใชในระบบการเรยนการสอนไดโดยตรง โดยการสรางสถานการณหรอเหตการณเพอสรางความตงใจแกผเรยน เมอผเรยนเกดความสนใจและตงใจทจะเรยนแลว ผสอนกแจงวตถประสงคในการเรยนใหแกผเรยน โดยพยายามเชอมโยงความรเดมทไดเรยนมากอนหนากบความรใหมใหเขากนได จากนนกเสนอบทเรยนใหม มการแนะน าชแนวทางในการเรยนเพอจะใหเกดการเรยนร สรางกจกรรมใหผเรยนไดมกจกรรมทไดปฏบตจรงและแจงผลการปฏบตงานใหนกเรยนทราบเปนระยะเพอเปนการประเมน และมการสรปเสรมบทเรยนเพอสรางความแมนย าและการถายโยงความรไปใชกบสงอน ๆ ในโอกาสตอไป การน าแนวคดของกาเยไปใชในสรางสอการสอน เชน การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) และบทเรยนออนไลน (E-learning) แนวความคดของกาเย เพอใหไดบทเรยนทเกดจากการออกแบบในลกษณะการเรยนการสอนจรง โดยยดหลกการน าเสนอเนอหาและจดกจกรรมการเรยนรจากการมปฏสมพนธ หลกการสอนทง 9 ประการไดแก

25

1. เรงเราความสนใจ(Gain Attention) 2. บอกวตถประสงค(Specify Objective) 3. ทบทวนความรเดม(Activate Prior Knowledge) 4. น าเสนอเนอหาใหม(Present New Information) 5. ชแนะแนวทางการเรยนร(Guide Learning) 6. กระตนการตอบสนองบทเรยน(Elicit Response) 7. ใหขอมลยอนกลบ(Provide Feedback) 8. ทดสอบความรใหม(Assess Performance) 9. สรปและน าไปใช(Review and Transfer) การน าแนวคดของกาเย 9 ประการ มาใชประกอบการพจารณาในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 1. เรงเราความสนใจ (Gain Attention) กอนทจะเรมการน าเสนอเนอหาบทเรยน ควรมการจงใจและเรงเราความสนใจใหผเรยนอยากเรยน ดงนน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงควรเรมดวยการใชภาพ แสง ส เสยง หรอใชสอประกอบกนหลายๆ อยาง โดยสอทสรางขนมานนตองเกยวของกบเนอหาและนาสนใจ ซงจะมผลโดยตรงตอความสนใจของผเรยน นอกจากเรงเราความสนใจแลว ยงเปนการเตรยมความพรอมใหผเรยนพรอมทจะศกษาเนอหาตอไปในตวอกดวย ตามลกษณะของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน การเรงเราความสนใจในขนตอนแรกนกคอ การน าเสนอบทน าเรอง (Title) ของบทเรยนนนเอง ซงหลกส าคญประการหนงของการออกแบบในสวนนคอ ควรใหสายตาของผเรยนอยทจอภาพ โดยไมพะวงอยทแปนพมพหรอสวนอนๆ แตถาบทน าเรองดงกลาวตองการตอบสนองจากผเรยนโดยการปฏสมพนธผานทางอปกรณปอนขอมล กควรเปนการตอบสนองทงาย ๆ เชน กดแปน Spacebar คลกเมาส หรอกดแปนพมพตวใดตวหนงเปนตน 2. บอกวตถประสงค (Specify Objective) วตถประสงคของบทเรยน นบวาเปนสวนส าคญยงตอกระบวนการเรยนร ทผเรยนจะไดทราบถงความคาดหวงของบทเรยนจากผเรยน นอกจากผเรยนจะทราบถงพฤตกรรมขนสดทายของตนเองหลงจบบทเรยนแลว จะยงเปนการแจงใหทราบลวงหนาถงประเดนส าคญของเนอหา รวมทงเคาโครงของเนอหาอกดวย การทผเรยนทราบถงขอบเขตของเนอหาอยางคราวๆ จะชวยใหผเรยนสามารถผสมผสานแนวความคดในรายละเอยดหรอสวนยอยของเนอหาใหสอดคลองและสมพนธกบเนอหาในสวนใหญได ซงมผลท าใหการเรยนรมประสทธภาพยงขน 3. ทบทวนความรเดม (Activate Prior Knowledge) การทบทวนความรเดมกอนทจะน าเสนอความรใหมแกผเรยน มความจ าเปนอยางยงทจะตองหาวธการประเมน ความรทจ าเปนส าหรบบทเรยนใหม เพอไมใหผเรยนเกดปญหาในการเรยนร

26

วธปฏบตโดยทวไปส าหรบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกคอ การทดสอบกอนบทเรยน (Pre-test) ซงเปนการประเมนความรของผเรยน เพอทบทวนเนอหาเดมทเคยศกษาผานมาแลว และเพอเตรยมความพรอมในการรบเนอหาใหม นอกจากจะเปนการตรวจวดความรพนฐานแลว บทเรยนบางเรองอาจใชผลจากการทดสอบกอนบทเรยนมาเปนเกณฑจดระดบความสามารถของผเรยน เพอจดบทเรยนใหตอบสนองตอระดบความสามารถของผเรยน เพอจดบทเรยนใหตอบสนองตอระดบความสามารถทแทจรงของผเรยนแตละคน แตอยางไรกตาม ในขนการทบทวนความรเดมนไมจ าเปนตองเปนการทดสอบเสมอไป หากเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทสรางขนเปนชดบทเรยนทเรยนตอเนองกนไปตามล าดบ การทบทวนความรเดม อาจอยในรปแบบของการกระตนใหผเรยนคดยอนหลงถงสงทไดเรยนรมากอนหนานกได การกระตนดงกลาวอาจแสดงดวยค าพด ค าเขยน ภาพ หรอผสมผสานกนแลวแตความเหมาะสม ปรมาณมากนอยเพยงใดนนขนอยกบเนอหาในบทเรยน 4. น าเสนอเนอหาใหม (Present New Information) หลกส าคญในการน าเสนอเนอหาของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกคอ ควรน าเสนอภาพทเกยวของกบเนอหา ประกอบกบค าอธบายสน ๆ งาย แตไดใจความ การใชภาพประกอบ จะท าใหผเรยนเขาใจเนอหางายขน และมความคงทนในการจ าไดดกวาการใชค าอธบายเพยงอยางเดยวยงขน ภาพทใชในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจ าแนกออกเปน 2 สวนหลกๆ คอ ภาพนง ไดแก ภาพลายเสน ภาพ 2 มต ภาพ 3 มต ภาพถายของจรง แผนภาพ แผนภม และกราฟ อกสวนหนงไดแกภาพเคลอนไหว 5. ชแนะแนวทางการเรยนร (Guide Learning) ตามหลกการและเงอนไขการเรยนร (Condition of Learning) ผเรยนจะจ าเนอหาไดด หากมการจดระบบการเสนอเนอหาทดและสมพนธกบประสบการณเดมหรอความรเดมของผเรยน บางทฤษฎกลาวไววา การเรยนรทกระจางชด (Meaningful Learning) นน ทางเดยวทจะเกดขนไดกคอการทผเรยนวเคราะหและตความในเนอหาใหมลงบนพนฐานของความรและประสบการณเดมรวมกนเกดเปนองคความรใหม ดงนน หนาทของผออกแบบคอมพวเตอรชวยสอนในขนนกคอ พยายามคนหาเทคนคในการทจะกระตนใหผเรยนน าความรเดมมาใชในการศกษาความรใหม นอกจากนน ยงจะตองพยายามหาวถทางทจะท าใหการศกษาความรใหมของผเรยนนนมความกระจางชดเทาทจะท าได เปนตนวา การใชเทคนคตาง ๆ เขาชวย ไดแก เทคนคการใหตวอยาง (Example) อาจจะชวยท าใหผเรยนแยกแยะความแตกตางและเขาใจเนอหาตาง ๆ ไดชดเจนขน หรอการออกแบบเนอหาใหผเรยนไดคนพบโดยใหผเรยนคดหาเหตผล คนควา และวเคราะหหาค าตอบดวยตนเอง โดยบทเรยนจะคอยๆ ชแนะจากจดกวางๆ และแคบลงๆ จนผเรยนหาค าตอบไดเอง

27

6. กระตนการตอบสนองบทเรยน (Elicit Response) นกการศกษากลาววา การเรยนรจะมประสทธภาพมากนอยเพยงใดนนเกยวของโดยตรงกบระดบและขนตอนของการประมวลผลขอมล หากผเรยนไดมโอกาสรวมคด รวมกจกรรมในสวนทเกยวกบเนอหา และรวมตอบค าถาม จะสงผลใหมความจ าดกวาผเรยนทใชวธอานหรอคดลอกขอความจากผอนเพยงอยางเดยว บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขอไดเปรยบกวาสอการเรยนการสอนอน ๆ เชน วดทศน ภาพยนตร สไลด เทปเสยง เปนตน ซงสอการเรยนการสอนเหลานจดเปนแบบปฏสมพนธไมได (Non-interactive Media) แตกตางจากการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ผเรยนสามารถมกจกรรมรวมในบทเรยนไดหลายลกษณะ ไมวาจะเปนการตอบค าถาม แสดงความคดเหน เลอกกจกรรม และปฏสมพนธกบบทเรยน กจกรรมเหลานเองทไมท าใหผเรยนรสกเบอหนาย เมอมสวนรวม กมสวนคดน าหรอตดตามบทเรยน ยอมมสวนผกประสานใหความจ าดขน 7. ใหขอมลยอนกลบ (Provide Feedback) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจะกระตนความสนใจจากผเรยนไดมากขนถาบทเรยนนนทาทาย โดยการบอกเปาหมายทชดเจน และแจงใหผเรยนทราบวาขณะนนผเรยนอยทสวนใด หางจากเปาหมายเทาใด การใหขอมลยอนกลบดงกลาว ถาน าเสนอดวยภาพจะชวยเรงเราความสนใจไดดยงขน โดยเฉพาะถาภาพนนเกยวกบเนอหาทเรยนสงทตองพจารณาในการใหขอมลยอนกลบคอการใหขอมลยอนกลบทนท หลงจากผเรยนโตตอบกบบทเรยนและควรบอกใหผเรยนทราบวาตอบถกหรอตอบผดพรอมกบเฉลยค าตอบทถกตอง หากผเรยนตอบผด 2 - 3 ครง 8. ทดสอบความรใหม (Assess Performance) การทดสอบความรใหมหลงจากศกษาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรยกวา การทดสอบหลงบทเรยน (Post-test) เปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดทดสอบความรของตนเอง นอกจากนจะยงเปนการวดผลสมฤทธทางการเรยนวาผานเกณฑทก าหนดหรอไม เพอทจะไปศกษาในบทเรยนตอไปหรอตองกลบไปศกษาเนอหาใหม การทดสอบหลงบทเรยนจงมความจ าเปนส าหรบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทกประเภท นอกจากจะเปนการประเมนผลการเรยนรแลว การทดสอบยงมผลตอความคงทนในการจดจ าเนอหาของผเรยนดวย แบบทดสอบจงควรถามแบบเรยงล าดบตามวตถประสงคของบทเรยน ถาบทเรยนมหลายหวเรองยอย อาจแยกแบบทดสอบออกเปนสวนๆ ตามเนอหา โดยมแบบทดสอบรวมหลงบทเรยนอกชดหนงกได ทงนขนอยกบวาผออกแบบบทเรยนตองการแบบใด 9. สรปและน าไปใช (Review and Transfer) การสรปและน าไปใช จดวาเปนสวนส าคญในขนตอนสดทายทบทเรยนจะตองสรปมโนคตของเนอหาเฉพาะประเดนส าคญๆ รวมทงขอเสนอแนะตางๆ เพอเปดโอกาสใหผเรยนไดมโอกาสทบทวนความรของตนเองหลงจากศกษาเนอหาผานมาแลว ในขณะเดยวกน บทเรยนตองชแนะเนอหาทเกยวของหรอใหขอมลอางองเพมเตม เพอแนะแนวทางใหผเรยนไดศกษาตอในบทเรยนถดไป หรอน าไปประยกตใชกบงานอนตอไป

28

4.2 ทฤษฎการเรยนรของสกนเนอร สกนเนอร (B.F. Skinner) นกจตวทยากลมพฤตกรรมนยม ทมความเชอวา การเรยนรของมนษยเปนสงทสามารถสงเกตไดจากพฤตกรรมภายนอก และทฤษฎเกยวกบการวางเงอนไขทมแนวความคดเกยวกบความสมพนธของการตอบสนองตอสงเรา และการเสรมแรง ทฤษฎนเชอวา การเรยนรของมนษยเกดจากการตอบสนองตอสงเรา และพฤตกรรมการตอบสนองตอสงเราจะมมากขนหากไดรบการเสรมแรงอยางเหมาะสม สกนเนอร สรางเครองชวยสอน (Teaching Machine) และพฒนามาเปนบทเรยนโปรแกรม โดยลกษณะของบทเรยนโปรแกรมของสกนเนอร เปนบทเรยนเชงเสนตรง (Linear) ทผเรยนทกคนจะไดรบเนอหาทเรยงล าดบตงแตเรมตนจนจบเนอหาเหมอนกน และในระหวางการเรยนกจะมค าถามใหผเรยนตอบอยางสม าเสมอ ซงหากผเรยนตอบแลวกจะมเฉลยพรอมกบการเสรมแรงใหกบผเรยน 4.3 ทฤษฎการเรยนรของคราวเดอร คราวเดอร (Crowder) นกจตวทยากลมปญญานยมทมแนวความคดแตกตางจากทฤษฎกลมพฤตกรรมนยม ทฤษฎกลมปญญานยมจะเนนในเรองของความแตกตางระหวางบคคล ทเชอวามนษยมความแตกตางกนทงในดานความรสกนกคด อารมณ ความสนใจ และความถนด ดงนนในการเรยนรของแตละบคคลยอมจะมขนตอนหรอกระบวนการในการเรยนรทแตกตางกนไป คราวเดอรไดออกแบบบทเรยนโปรแกรมในลกษณะสาขา (Branching) ซงรปแบบของบทเรยนจะมลกษณะทใหผเรยนมอสระ สามารถควบคมการเรยนของตนเองไดมากขน โดยเฉพาะการมอสระทจะเลอกเรยนในเนอหาทผเรยนสนใจไดโดยไมจ าเปนตองมการเรยงล าดบของเนอหากอนหลง 4.4 การเรยนรในแตละชวงวย กระบวนการเปลยนแปลงในดานของรางกาย อารมณ สงคม สตปญญา และทกษะความถนดในดานตาง ๆ ซงมความสมพนธกบพฒนาการในแตละชวงวยของมนษย นกจตวทยาพฒนาการพยายามศกษาวาในแตละชวงวยของมนษย ชวงวยใดควรจะสงเสรมหรอพฒนาทกษะทเหมาะสมอยางไร เพราะหากไมมการพฒนาอยางเหมาะสมถกตอง อาจท าใหพฒนาการในชวงวยมความถดถอยในดานตาง ๆ ได การศกษาเรองพฒนาการของมนษย นกจตวทยามแนวความคดเกยวกบการแบงชวงของวยทสมพนธกบพฒนาการ ดงน 4.4.1 อรก อรกสน (Erik Erikson) แบงพฒนาการตามความตองการทางสงคม (psychosocial stage) ออกเปน 8 ระยะ คอ 4.4.1.1 ระยะเชอถอไววางใจกบความระแวงไมไววางใจ อาย แรกเกด-1 ป 4.4.1.2 ระยะทมความอสระกบความสงสยไมแนใจ อาย 1-3 ป 4.4.1.3 ระยะทมความรเรมและความรสกผด อาย 4-5 ป

29

4.4.1.4 ระยะมความขยนหมนเพยรกบความรสกมปมดอย อาย 6-11 ป 4.4.1.5 ระยะการมเอกลกษณของตนเองกบไมเขาใจตนเอง อาย 12-20 ป 4.4.1.6 ระยะความใกลชดสนทสนมกบความรสกโดดเดยว อาย 21-25 ป 4.4.1.7 ระยะการใหก าเนดเลยงดบตร ใฝใจอยกบตนเอง อาย 26 ปขนไป 4.4.1.8 ระยะความมนคงทางจตใจกบความสนหวงสวยชรา อาย 50 ขนไป 4.4.2 งานวจยของส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ เรอง คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค ไดแบงพฒนาการของแตละชวงวยของคนไทยออกเปน 4 ชวง ดงน 4.4.2.1 ชวงปฐมวย อาย 0-5 ป 4.4.2.2 ชวงประถม อาย 6-12 ป 4.4.2.3 ชวงมธยม อาย 13-18 ป 4.4.2.4 ชวงอดมศกษา อาย 19-20 ป 4 .4 .3 จากการศ กษ างานว จ ยของส าน ก งาน เลขาธก ารสภ าการศ กษ า กระทรวงศกษาธการ เรอง คณลกษณะของคนไทยทพงประสงค พบวามการจดอนดบคณลกษณะของคนไทยทพงประสงค 10 ประการ และแนวทางในการพฒนาใหเกดคณลกษณะทพงประสงค ดงน 4.4.3.1 มความสามารถในการคด 4.4.3.2 มคณธรรม ซอสตย และรกความถกตอง 4.4.3.3 รางกายแขงแรง สขภาพด และสงใหญ 4.4.3.4 รกการเรยนร 4.4.3.5 มสขภาพจตด 4.4.3.6 ขยน อดทน ทมเท ท างานหนก 4.4.3.7 มจตส านกเพอสวนรวม 4.4.3.8 มระเบยบวนย 4.4.3.9 รรอบดานและเทาทนสถานการณ 4.4.3.10 เหนคณคาในเอกลกษณไทย คณลกษณะทพงประสงคของคนไทยในขอทส เกยวกบการรกการเรยนร มแนวทางในการพฒนาการรกการเรยนรของชวงวยมธยมศกษา (อาย 13-18 ป) ม 3 ประเดนการพฒนาดงน 1. การพฒนาแหลงเรยนรทมคณภาพ สถาบนและหนวยงานในสงคม ควรสงเสรมใหเดกเกดการเรยนรดวยตนเอง โดยมรระบบทอ านวยความสะดวกเพอใหเดกไดพฒนาการเรยนรไดอยางรวดเรว เชน การมศนยการเรยนรในชมชน หองสมดชมชนทมคณภาพ มอนเทอรเนต รวมทง

30

การจดระบบการเรยนการสอนในโรงเรยนใหนาสนใจ เนนการจดกจกรรมการเรยนรในภาคปฏบต เพอใหเดกเกดความรความเขาใจและสามารถน าไปประยกตใชได 2. การสงเสรมใหเรยนรในเรองทชอบหรอถนดเปนพเศษ เปนแนวทางการพฒนาทสงเสรมใหเดกในชวงวยรน ไดคนหาและพฒนาศกยภาพในดานทตนเองถนดหรอสนใจเปนพเศษ เนองจากวยนเปนชวงทมงคนหาตนเองและเขาใจตนเอง ควรเปดโอกาสใหเดกในชวงวยนไดสงสมประสบการณ ทดลองเรองตาง ๆ ในระยะเวลาทเพยงพอ จนสามารถคนพบความถนดหรอเร องทตนเองสนใจเปนพเศษ และเดกในชวงวยนมความสามารถในการคนควาหาความรและขอมลเพมเตมในระดบทลกซงมากขน ตองการแสวงหาสงใหม ๆ ททาทายและนาตนเตน ดงนนนอกจากจะเปดโอกาสใหเดกวยนไดเรยนรเรองตาง ๆ ทตนเองสนใจแลว คนรอบขางตองคอยชแนะแนวทางใหการเรยนรกบเดกวยนเปนไปอยางเหมาะสม 3. การพฒนาระบบการศกษานอกโรงเรยน สงคมควรใหความส าคญตอการสงเสรมและพฒนาระบบการศกษานอกโรงเรยน เพอเปนการขยายบรการทางการศกษาทงดานคณภาพและปรมาณ เพอใหครอบคลมกลมคนทดอยโอกาสในชวงวยนไดเรยนรไดมากขน เพราะกลมคนในชวงวยนโดยเฉพาะกลมคนทมฐานะยากจนหรออยในพนทชนบทมกจะเขาสอาชพแรงงาน จงควรปรบระบบการศกษาใหสอดคลองกบทกษะการท างานใหมากยงขน

5. สอการเรยนการสอน 5.1 ความหมายของสอการเรยนการสอน สอการเรยนการสอน หมายถง ตวกลางทใชถายทอดความร ความคด ตลอดจนทกษะตาง ๆ ไปยงผเรยน ฉะนนสอการเรยนการสอนจงหมายถงทกสงทกอยาง ทแทรกอยระหวางความร ความคด ทกษะกบผเรยน ทสามารถน ามาใชในการเรยนการสอนได (เรองวทย นนทะภา และคณะ, 2540: 28) ชลยา ลมปยากร (2536: 33) กลาวถง สอการเรยนการสอนวา เปนตวกลางทใชเพอถายทอดความร ประสบการณ อาจจากผสอนหรอแหลงความรอน ๆ ไปยงผเรยนนนเอง แหลงความรอน ๆ อาจหมายถง วทยากร หรอบคลากรในชมชน ผทรงคณวฒในดานนน ๆ ไชยยศ เรองสวรรณ (2533: 80) กลาวถง สอการเรยนการสอนวาหมายถง สอตาง ๆ ทผสอนและผ เรยนน ามาใชในระบบการเรยนการสอนเพอชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดมงหมายของการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพมากยงขน

31

5.2 ประเภทของสอการเรยนการสอน ฉลองชย สรวฒนบรณ (2536: 18-19) ไดแบงประเภทของสอการสอนในสาขาเทคโนโลยการเรยนการสอน ออกเปน 3 ประเภท คอ 5.2.1 วสด (Software) หรอทเรยกวา Material เปนสอขนาดเลก สอประเภทนท าหนาทประการส าคญ คอ เกบเอกสารเอาไวในรปแบบตาง ๆ เชน ภาพ เสยง ฯลฯ เพอใหผเรยนเกดการเรยนร เปนแหลงความรทผเรยนจะหาประสบการณหรอศกษาคนควาไดอยางกวางขวาง สอประเภทวสดน บางชนดตองอาศยสอประเภททสอง คอ เครองมอ อปกรณในการน าเสนอ เชน แผนสไลด ฟลมภาพยนตร มวนเทปบนทกเสยง บทเรยนทใชกบเครองชวยสอน ภาพหรอเนอหาทใชกบกระดานแมเหลก ฯลฯ นอกจากนสอประเภทวสดบางชนดเปนตวของตวเอง ใชงานไดดวยตวเอง เชน รปภาพ ของจรง หนจ าลอง แผนท ลกโลก ฯลฯ 5.2.2 เครองมอหรออปกรณ (Hardware) เปนสอประเภทเครองยนตกลไก ไฟฟา และอเลคทรอนคสประเภทหนงตองอาศยสอประเภททหนง คอ พวกวสด เพอน าขอมลขาวสารในวสดไปยงผรบหรอผเรยน สอประเภทน ไดแก เครองฉายภาพขามศรษะ เครองฉายสไลด เครองฉายภาพยนตร เครองบนทกภาพ เครองเลนวดโอเทป เครองรบโทรทศน คอมพวเตอร และอปกรณสอสารโทรคมนาคม เครองเลนแผนเสยง เครองบนทกเสยง ฯลฯ สอทไมใชเครองกลไกไฟฟา หรอระบบอเลคทรอนคส ไดแก กระดานแมเหลก แผนปายกระดานส าล ฯลฯ 5.2.3 เทคนคและวธการ (Technique or Method) สอประเภทน อาจเปนการกระท าหรอการปฏบตการ อาจใชวสดหรอเครองมอและวธการไปดวยกน แตจะเนนทเทคนควธการเปนส าคญ เทคนควธการทจดวาเปนสอการเรยนการสอน ไดแก การแสดงนาฏกรรม การสาธต การบรรยาย การสอนแบบแกปญหา (Problem Solving) การสอนแบบเอกตบคคล (Individualized Instruction) การเรยนการสอนแบบศกษาชมชน (Community Study) การศกษานอกสถานท (Field Trip) การจดนทรรศการ การเรยนแบบคนพบ ฯลฯ นอกจากนยงรวมถงเทคนคในการน าเสนอบทเรยนดวยสอประเภทวสด และเครองมอในการถายทอดขาวสารขอมล หรอเนอหาวชาดวยวธการตาง ๆ เชน เทคนคการใชเครองภาพโปรงใส เปนตน 5.3 ประโยชนของสอการเรยนการสอน เอดการ เดล (Edgar Dale, 1969) กลาววา สอการสอน ชวยสรางรากฐานทเปนรปธรรมขนในความคดของผเรยน การฟงเพยงอยางเดยวนน ผเรยนจะตองใชจนตนาการเขาชวยดวย เพอใหสงทเปนนามธรรมเกดเปนรปธรรมขนในความคด แตส าหรบสงทยงยากซบซอน ผเรยนยอมไมมความสามารถจะท าได การใชอปกรณเขาชวยจะท าใหผเรยนมความเขาใจและสรางรปธรรมขนในใจได สอการสอน ชวยเราความสนใจของผเรยน เพราะผ เรยนสามารถใชประสาทสมผสไดดวยตา ห และการเคลอนไหวจบตองไดแทนการฟงหรอดเพยงอยางเดยว เปนรากฐานในการพฒนาการเรยนร

32

และชวยความทรงจ าอยางถาวร ผเรยนจะสามารถน าประสบการณเดมไปสมพนธกบประสบการณใหม ๆ ได เมอมพนฐานประสบการณเดมทดอยแลว ชวยใหผเรยนไดมพฒนาการทางความคด ซงตอเนองเปนอนหนงอนเดยวกนท าใหเหนความสมพนธเกยวของกบสงตาง ๆ เชน เวลา สถานท วฏจกรของสงมชวต ชวยเพมทกษะในการอานและเสรมสรางความเขาใจในความหมายของค าใหม ๆ ใหมากขน ผเรยนทอานหนงสอชากจะสามารถอานไดทนพวกทอานเรวได เพราะไดยนเสยงและไดเหนภาพประกอบกน เปรอง กมท ใหประโยชนของสอการสอน ดงน ชวยใหคณภาพการเรยนรดขน เพราะมความจรงจงและมความหมายชดเจนตอผเรยน ชวยใหนกเรยนรไดในปรมาณมากขนในเวลาทก าหนดไวจ านวนหนง ชวยใหผเรยนสนใจและมสวนรวมอยางแขงขนในกระบวนการเรยนการสอน ชวยใหผเรยนจ า ประทบความรสก และท าอะไรเปนเรวขนและดขน ชวยสงเสรมการคดและการแกปญหาในขบวนการเรยนรของนกเรยน ชวยใหสามารถเรยนรในสงทเรยนไดล าบากโดยการชวยแกปญหา หรอขอจ ากดตาง ๆ ไดดงน 1. ท าสงทซบซอนใหงายขน 2. ท านามธรรมใหมรปธรรมขน 3. ท าสงทเคลอนไหวเรวใหดชาลง 4. ท าสงทใหญมากใหยอยขนาดลง 5. ท าสงทเลกมากใหขยายขนาดขน 6. น าอดตมาศกษาได 7. น าสงทอยไกลหรอลลบมาศกษาได 8. ชวยใหนกเรยนเรยนส าเรจงายขนและสอบไดมากขน 5.4 หลกการเลอกสอการสอน สอการสอนมอยหลากหลายรปแบบหลากหลายประเภท ดงทไดกลาวมาแลว การเลอกสอการสอนมความส าคญมากตอกระบวนการเรยนการสอน อยางไรกตามในการเล อกสอการสอนพงระลกไวเสมอวา "ไมมสอการสอนอนใดทใชไดดทสดในทกสถานการณ" ในการตดสนใจเลอกใชสอการสอนตองพจารณาถงปจจยหลาย ๆ อยางรวมกน ผใชสอไมควรยกเอาความสะดวก ความถนด หรอความพอใจสวนตวเปนปจจยส าคญในการเลอกสอการสอนเพราะอาจเกดผลเสยตอกระบวนการเรยนการสอนได แนวคดเกยวกบการเลอกสอการสอนกเปนอกประเดนหนงทมผใหความสนใจและใหค าแนะน าไวหลากหลายมมมอง ในทนจะน าเสนอเฉพาะแนวคดของโรมสซอวสก และแนวคดของเคมพและสเมลไล ซงมรายละเอยดดงน 5.4.1 แนวคดการเลอกสอการสอนของโรมสซอวสก A. J. Romiszowski (1999) ไดเสนอแนวทางอยางงายในการพจารณาเลอกใชสอการสอนไววา ในการเลอกสอการสอนนนมปจจยหลายอยางทมผลตอการเลอกสอทจ าเปนตองน ามาพจารณา ปจจยเหลานน ไดแก

33

5.4.1.1 วธการสอน (Instructional Method) การเลอกวธการสอนเปนปจจยแรกทควบคมการเลอกสอ หรออยางนอยทสดกเปนสงทจ ากดทางเลอกของการใชสอการสอนในการน าเสนอ เชน ถาเลอกใชวธการสอนแบบอภปรายกลม (Group Discussion) เพอแบงปนประสบการณซงกนและกนระหวางผเรยน ยอมเปนสงทเหนไดชดวา การเลอกใชเทปเสยง หรอ ใชโทรทศนยอมไมเหมาะสม ทงนเนองจากสอดงกลาวมขอจ ากดในเรองของการใหผลยอนกลบ หรอการแลกเปลยนความคดเหน เปนตน 5.4.1.2 งานการเรยนร (Learning Task) สงทมอทธพลตอทางเลอกในการเลอกสอการสอนอกประการหนงคอ งานการเรยนรส าหรบผเรยน เพราะสงนจะเปนสงทจ ากดหรอควบคมการเลอกวธการสอน ตวอยางเชน การฝกอบรมผตรวจการ หรอทกษะการบรหารงาน ซงมกจะนยมใชวธการสอนแบบการอภปรายกลม เพอผตรวจการแตละคนแบงปนประสบการณของตนกบผเขารบการอบรมอนๆ การใชกรณศกษาซงน าเสนอดวยภาพยนตร กเปนตวอยางทางเลอกหนงทถกก าหนดใหเลอกจากวธการสอน 5.4.1.3 ลกษณะของผ เรยน (Learner Characteristics) ลกษณะพเศษเฉพาะของผเรยนกเปนปจจยหนงทมอทธพลโดยตรงตอการเลอกสอการสอน ตวอยางเชน การสอนผเรยนทเรยนรไดชา โดยการใชหนงสอหรอเอกสารเปนสอการสอน จะเปนสงทยงท าใหเกดปญหาอน ๆ ตามมาในกระบวนการเรยนการสอน ผเรยนกลมนควรเรยนรจากสออนๆ ทท าการรบรและเรยนรไดงายกวานน 5.4.1.4 ขอจ ากดในทางปฏบต (Practical Constrain) ขอจ ากดในทางปฏบตในทนหมายถง ขอจ ากดทงทางดานการจดการ และทางดานเศรษฐศาสตร ซงเปนปจจยทมอทธพลตอทางเลอกในการเลอกใชวธการสอนและสอการสอน เชน สถานทใชสอการสอน สงอ านวยความสะดวก ขนาดพนทงบประมาณ เปนตน 5.4.1.5 ผสอนหรอคร (Teacher) สอการสอนแตละชนดไมวาจะมขอดอยางไร แตอาจไมถกน าไปใชเพยงเพราะผสอนไมมทกษะในการใชสอนนๆ นอกจากประเดนในเรองทกษะของผสอนแลว ประเดนในเรองทศนคตของผสอนกเปนสงทมอทธพลตอการเลอกสอการสอนเชนกน 5.4.2 แนวคดการเลอกสอการสอนของเคมพและสเมลไล Jerrold E. Kemp และ Don C. Smelle (1989) เสนอวา นอกจากงานการเรยนรหรอสถานการณการเรยนรซงเปนสงส าคญทก าหนดถงสอทจะเลอกใชแลว สงส าคญประการตอมาในการพจารณาเลอกใชส อการสอนคอ คณลกษณะของสอ ซงผสอนควรศกษาคณลกษณะของสอแตละชนดประกอบในการเลอกสอการสอนดวยคณลกษณะของสอ (Media Attributes) หมายถง ศกยภาพของสอในการแสดงออกซงลกษณะ

34

ตางๆ เชน การเคลอนไหว ส และเสยง เปนตน ค าถามพนฐานในการเลอกสอคอ "คณลกษณะของสอแบบใดทจ าเปนส าหรบสถานการณการเรยนรในแบบทก าหนดให" คณลกษณะของสอทส าคญ ไดแก 5.4.2.1 การแสดงแทนดวยภาพ (เชน ภาพถาย ภาพกราฟก) 5.4.2.2 ปจจยทางดานขนาด (เชน การใช/ไมใชเครองฉายเพอขยายขนาด) 5.4.2.3 ปจจยทางดานส (เชน สสนตางๆ ขาว-ด า) 5.4.2.4 ปจจยทางดานการเคลอนไหว (เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหว) 5.4.2.5 ปจจยทางดานภาษา (เชน ขอความ/ตวอกษร เสยงพด) 5.4.2.6 ความสมพนธของภาพและเสยง (เชน ภาพทม/ไมมเสยงประกอบ) 5.4.2.7 ปจจยทางดานการจดระเบยบขอมล (ก าหนดใหดทละภาพตามล าดบ หรอตามล าดบทผชมเลอก) นอกจากน Kemp และ Smellie ไดแนะน าอกวา ในการเลอกสอการสอน อาจเรมตนจากการตอบค าถาม 3 ขอดงตอไปน (Kemp และ Smellie 1989) 1. วธการสอนแบบใดจงจะเหมาะสมทสดกบวตถประสงคการเรยนรและลกษณะของผเรยน เชน ควรใชการน าเสนอ การเรยนรดวยตนเองตามจงหวะการเรยนรของผเรยนแตละคน หรอการเรยนแบบกลมยอย เปนตน 2. ประสบการณการเรยนรแบบใดเหมาะสมทสดกบวตถประสงคการเรยนร เชน ประสบการณตรง ฟงค าบรรยาย อานเอกสาร/ต ารา 3. ถามการเลอกใหผเรยนมประสบการณการเรยนรโดยผานการรบรหรอการรบสมผส ตองใชสอทมคณลกษณะอยางไรจงจะเหมาะสมกบการรบรหรอการรบสมผสนน ๆ มากทสด อยางไรกตามจากค าแนะน าขางตนในการตดสนใจเลอกใชสอการสอน ควรเปนการตดสนใจในการใชสอการสอนส าหรบการเรยนรในแตละหลกการหรอแตละหวขอ หรอแตละประเดนของบทเรยน ไมควรเปนการตดสนใจเพอการเรยนรในภาพโดยรวมทงหมดของเนอหาทงหลกสตร เพราะเนอหาแตละหวขอหรอแตละสวนยอมมลกษณะธรรมชาตของเนอหาแตกตางกนออกไป โดยสรปการเลอกสอการสอนตามค าแนะน าของ โรมสซอวสก และ เคมพและสเมลไล นนควรเรมตนจากการพจารณางานการเรยนรหรอสถานการณการเรยนร และน ามาพจารณาเลอกคณลกษณะของสอการสอนทเหมาะสมจะใชกบงานการเรยนร/สถานการณเรยนรนนๆ เมอไดก าหนดคณลกษณะของสอทเหมาะสมแลว จะเปนสงทบงบอกถงกลมหรอประเภทของสอการสอนทสามารถเลอกมาใชงานไดหลกการในการเลอกสอการสอนจากแนวคดของผเชยวชาญตางๆ สามารถสรปเปนหลกการอยางงายในการเลอกสอการเรยนการสอนไดดงน

35

1. เลอกสอการสอนทสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร ผสอนควรศกษาถงวตถประสงคการเรยนรทหลกสตรก าหนดไว วตถประสงคในทนหมายถง วตถประสงคเฉพาะในแตละสวนของเนอหายอย ไมใชวตถประสงคในภาพรวมของหลกสตร เชน หลกสตรก าหนดวตถประสงคไววา หลงการเรยนผ เรยนควรจ าแนกรสเปรยวและรสหวานได ดงนนงานการเรยนรควรเปนประสบการณตรง ผสอนควรพจารณาวาสอการสอนทเหมาะสมจะใชกบการใหประสบการณตรงไดแกอะไรบาง ซงจากตวอยาง อาจเลอกใชผลไมทมรสเปรยว กบขนมหวานใหผเรยนไดชมรสดวยตนเอง เปนตน 2. เลอกสอการสอนทตรงกบลกษณะของเนอหาของบทเรยนเนอหาของบทเรยนอาจมลกษณะแตกตางกนไป เชน เปนขอความ เปนแนวคด เปนภาพนง/ภาพเคลอนไหว เปนเสยง เปนส ซงการเลอกสอการสอนควรเลอกใหเหมาะสมกบลกษณะของเนอหาตวอยางเชน การสอนเรองสตาง ๆ สอกควรจะเปนสงทแสดงออกไดถงลกษณะของสตางๆ ตามทสอนดงนนควรเลอกสอการสอนทใหเนอหาสาระครอบคลมตามเนอหาทจะสอน มการใหขอเทจจรงทถกตอง และมรายละเอยดมากเพยงพอทจะใหผเรยนเกดการเรยนรตามวตถประสงคทก าหนดไว 3. เลอกสอการสอนใหเหมาะสมกบลกษณะของผเรยนลกษณะเฉพาะตวตางๆ ของผเรยนเปนสงทมอทธพลตอการรบรสอการสอน ในการเลอกสอการสอนตองพจารณาลกษณะตาง ๆ ของผเรยน เชน อาย เพศ ความถนด ความสนใจ ระดบสตปญญา วฒนธรรมและประสบการณเดม ตวอยางเชน การสอนผเรยนทเปนนกเรยนระดบประถมศกษาควรใชเปนภาพการตนมสสนสดใส ในขณะทการสอนนกเรยนระดบมธยมศกษาอาจใชเปนภาพเหมอนจรงได ซงขอมลเกยวกบการเลอกสอใหเหมาะสมกบลกษณะผเรยนนนควรศกษาจากผลงานวจย 4. เลอกสอการสอนใหเหมาะสมกบจ านวนของผเรยน และกจกรรมการเรยนการสอนในการสอนแตละครงจ านวนของผเรยนและกจกรรมทใชในการเรยนสอน ในหองกเปนสงส าคญทตองน ามาพจารณาควบคกนในการใชสอการสอน เชน การสอนผเรยนจ านวนมาก จ าเปนตองใชวธการสอนแบบบรรยาย ซงสอการสอนทน ามาใชอาจเปนเครองฉายตาง ๆ และเครองเสยง เพอใหผเรยนมองเหนและไดยนอยางทวถง สวนการสอนผเรยนเปนรายบคคล อาจเลอกใชวธการสอนแบบคนควาสอการสอนอาจเปนหนงสอบทเรยนแบบโปรแกรม หรอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เปนตน 5. เลอกสอการสอนทเหมาะสมกบสภาพแวดลอมสภาพแวดลอมในท นอาจไดแก อาคาร สถานท ขนาดพนท แสง ไฟฟา เสยงรบกวน อปกรณอ านวยความสะดวก หรอ บรรยากาศ สงเหลานควรน ามาประกอบการพจารณาเลอกใชสอการสอนตวอยางเชน การสอนผเรยนจ านวนมากซงควรจะใชเครองฉายและเครองเสยง แตสถานทสอนเปนลานโลงมหลงคา ไมมผนงหอง มแสงสวางจากภายนอกสองเขามาถง ดงนนการใชเครองฉายทตองใชความมดในการฉายกตองหลกเลยง มาเปนเครองฉายประเภททสามารถฉายโดยมแสงสวางได เปนตน

36

6. เลอกสอการสอนทมลกษณะนาสนใจและดงดดความสนใจควรเลอกใชสอการสอนทมลกษณะนาสนใจและดงดดความสนใจผเรยนได ซงอาจะเปนเรองของ เสยงสสน รปทรง ขนาด ตลอดจนการออกแบบและการผลตดวยความประณต สงเหลานจะชวยท าใหสอการสอนมความนาสนใจและดงดดความสนใจของผเรยนได อาจกอใหเกดบรรยากาศการเรยนรทสนกสนาน นาสนใจ หรอสรางความพงพอใจใหแกผเรยน 7. เลอกสอการสอนทมวธการใชงาน เกบรกษา และบ ารงรกษา ไดสะดวกในประเดนสดทายของการพจารณา ควรเลอกสอการสอนทมวธการใชงานไดสะดวก ไมยงยาก และหลงใชงานควรเกบรกษาไดงายๆ ตลอดจนไมตองใชวธการบ ารงรกษาทสลบซบซอนหรอมคาใชจายในการบ ารงรกษาสง หลกในการเลอกสอการสอน ผสอนจะตองตงวตถประสงคเชงพฤตกรรมในการเรยนใหแนนอนกอน เพอใชวตถประสงคนนเปนตวชน าในการเลอกสอการสอนทเหมาะสม นอกจากนยงมหลกการอน ๆ ทใชในการประกอบการพจารณา เชน 1. สอนนตองสมพนธกบเนอหาบทเรยนและจดมงหมายทจะสอน 2. เลอกสอทมเนอหาถกตอง ทนสมย นาสนใจและเปนสอทจะใหผลตอการเรยนการสอนมากทสดชวยใหผเรยนเขาใจเนอหาวชานนไดด เปนล าดบขนตอน 3. เปนสอทเหมาะสมกบวย ระดบชน ความรและประสบการณของผเรยน 4. สอนนควรสะดวกในการใชมวธใชไมซบซอนยงยากจนเกนไป 5. ตองเปนสอทมคณภาพเทคนคการผลตสอทด มความชดเจนและเปนจรง 6. มราคาไมแพงจนเกนไป หรอถาจะผลตเองตองคมกบเวลาและการลงทน นอกจากนแลวการจะเลอกสอมาใชในการเรยนการสอนอยางมประสทธภาพนน ผสอนจะตองมความรความสามารถและทกษะในเรองตาง ๆ ดงน 1. วตถประสงคเชงพฤตกรรมและจดมงหมายในการเรยนการสอน 2. จดมงหมายในการน าสอมาใช เชน 2.1 ประกอบหรอรวมในกจกรรมการเรยนการสอน 2.2 ใชน าเขาสบทเรยน 2.3 ใชในการประกอบค าอธบาย 2.4 ใชเพอเพมพนประสบการณแกผเรยนหรอ 2.5 ใชเพอสรปบทเรยน 3. ตองเขาใจลกษณะของเฉพาะของสอแตละชนดวาสามารถเราความสนใจ และใหความหมายตอประสบการณการเรยนรแกนกเรยนไดอยางไรบาง เชน 3.1 หนงสอเรยนและสอสงพมพ ใชเพอเปนความรพนฐานและอางอง

37

3.2 ของจรงและของจ าลอง ใชเพอใหผเรยนไดรบประสบการณตรง 3.3 แผนภมแผนภาพและแผนสถตใชเพอตองการเนนหรอเพอแสดงใหเหนสวนประกอบหรอเปรยบเทยบขอมล 3.4 สไลดใชเพอเสนอภาพนงขนาดใหญใหผเรยนเหนทงชนหรอใชเพอการเรยนรายบคคลกได 4. ตองมความรเกยวกบแหลงของสอการเรยนการสอนทงภายในและภายนอกสถาบนการศกษา

6. เทคโนโลยเพอการศกษา 6.1 ความหมายของเทคโนโลยเพอการศกษา มนกวชาการใหความหมายของ เทคโนโลยการศกษาใน มตตางๆ อยมากมาย ยกตวอยาง เชน ชยยงค พรหมวงศ (2545) ไดใหความหมายวา เทคโนโลยการศกษาเปนศาสตรวาดวยวธการหรอการศกษา เปนเรองของระบบในการประยกตเอาเทคนควธการ แนวความคด อปกรณและเครองมอใหมๆ มาใชเพอชวยแกปญหาทางการศกษาทงในดานการขยายงานและดานการปรบปรงคณภาพของการเรยนการสอน กดานนท มลทอง (2540) ไดใหความหมายวา เทคโนโลยการศกษาเปนการประยกตเอาแนวคด เทคนค วธการ วสด อปกรณ การจดระบบสารสนเทศ และสงตาง ๆ มาใชในการศกษาใหเกดประสทธภาพสงสดเพอพฒนาทรพยากรมนษย และกระตนใหผเรยนเกดการเรยนรตลอดชวตทงในและนอกหองเรยน Richey, R.C. (2008) ใหความหมายของเทคโนโลยการศกษาวาหมายถง การศกษาและ จรยธรรมการอ านวยความสะดวกในการเรยนรและการปรบปรงประสทธภาพโดยการสราง ใชและจดการ กระบวนการสอนทเหมาะสมกบเทคโนโลย วธการปฏบต และทรพยากร 6.2 แนวคดการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ปจจบน ทวโลกใหความส าคญกบการลงทนทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology : ICT) เพอใช เปนเครองมอในการพฒนาประเทศ ทงดานเศรษฐกจ สงคม และการศกษา จนเกดความแตกตางระหวางประเทศทมความพรอมทาง ICT กบประเทศทขาดแคลนทเรยกวา Digital Divide ในขณะเดยวกนประเทศทวโลกตางมงสรางสงคมใหมใหเปนสงคมทใชความ รเปนฐาน (Knowledge Based Society) จนเกดความแตกตางระหวางสงคมทสมบรณดวยความร กบสงคมทดอยความร ทเรยกวา Knowledge Divide ในยคของการปฏรปการศกษา ตางกเรงพฒนาการศกษาใหการศกษาไปพฒนาคณภาพของคน เพอใหคนไปชวยพฒนาประเทศ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ( ICT) จงเปนเครองมอทม

38

คณภาพสงในการชวยเพมประสทธภาพของการจดการ ศกษา เชน ชวยน าการศกษาใหเขาถงประชาชน (Access) สงเสรม การเรยนรตอเนองนอกระบบโรงเรยน และการเรยนรตามอธยาศย ชวยจดท าขอมลสารสนเทศเพอการบรหารและจดการ ชวยเพมความรวดเรวและแมนย าในการจดท าขอมล และการวเคราะหขอมล การเกบรกษา และการเรยกใชในกจกรรมตาง ๆ ในงานจดการศกษา โดยเฉพาะอยางยงการใชเทคโนโลยเพอชวยการเรยนการสอน แตการใหความสนใจกบการใชเทคโนโลยชวยการเรยนรของผเรยนกอาจหลงทางได ถาผบรหารสถานศกษายดถอการมเทคโนโลยเปนจดหมายปลายทาง ของการศกษา แทนทจะยดถอผลการเรยนรเปนจดหมาย ปรากฏการณของการหลงทางจะพบเหนในการประชาสมพนธถงความพรอมทางระบบ คอมพวเตอร การมเครอขายโยงเขา Internet สะดวก ผเรยนเรยนรการใชเทคโนโลยและมโอกาสใชไดเตมท แตในบางสถานศกษาผเรยนอาจใชเทคโนโลยไมคมคา ขาดเปาหมายในการเรยนรสาระส าคญตามหลกสตรวชาตาง ๆ และขาดโอกาสในการใชเทคโนโลยเพอพฒนากระบวนการทางปญญาอยางแทจรง เทคโนโลยกบการเรยนการสอน เทคโนโลยมสวนเกยวของกบการเรยนการสอน 3 ลกษณะ คอ 1. การเรยนร เกยวกบเทคโนโลย (Learning about Technology) ไดแก การเรยนรระบบการท างานของคอมพวเตอร เรยนรจนสามารถใชระบบคอมพวเตอรได ท าระบบขอมลสารสนเทศเปน สอสารขอมลทางไกลผาน Email และ Internet ได เปนตน 2. การเรยนรโดยใชเทคโนโลย (Learning by Technology) ไดแก การเรยนรความร ใหม ๆ และฝกความสามารถ ทกษะบางประการ โดยใชสอเทคโนโลย เชน ใชคอมพวเตอรชวยสอน (CAI) เรยนรทกษะใหม ๆ ทางโทรทศนทสงผานดาวเทยม การคนควาเรองทสนใจผาน Internet เปนตน 3. การเรยนรกบเทคโนโลย (Learning with Technology) ไดแกการเรยนรดวยระบบ การสอสาร 2 ทาง (Interactive) กบเทคโนโลย เชน การฝกทกษะภาษากบโปรแกรมทใหขอมลยอนกลบถ งความถกตอง (Feedback) การฝกการแกปญหากบสถานการณ จ าลอง (Simulation) เปนตน แนวคดในการเพมคณคาของเทคโนโลยชวยการเรยนร 1. การใชเทคโนโลยพฒนากระบวนการทางปญญา กระบวนการทางปญญา (Intellectual Skills) คอ กระบวนการทมองคประกอบส าคญ คอ 1.1 การรบรสงเรา (Stimulus) 1.2 การจ าแนกสงเราจดกลมเปนความคดรวบยอด (Concept) 1.3 การเชอมโยงความคดรวบยอดเปนกฎเกณฑ หลกการ (Rule) ดวยวธอปนย (Inductive)

39

1.4 การน ากฎเกณฑ หลกการไปประยกตใชดวยวธนรนย (Deductive) 1.5 การสรปเปนองคความรใหม ๆ (Generalization) ระบบคอมพวเตอรมสมรรถนะสงทจะชวยพฒนาผเรยนใหมความฉลาดในกระบวน การทางปญญาน โดยครอาจจดขอมลในเรองตาง ๆ ในวชาทสอน ใหผเรยนฝกรบร แสวงหาขอมล น ามาวเคราะหก าหนดเปนความคดรวบยอดและใชคอมพวเตอรชวยแสดงแผนผงความ คดรวบยอด (Concept Map) โยงเปนกฎเกณฑ หลกการ ซงผสอนสามารถจดสถานการณใหผเรยนฝก การน ากฎเกณฑ หลกการไปประยกต จนสรปเปนองคความรอยางมเหตผล บนทกสะสมไวเปนคลงความรของผเรยนตอไป 2. การใชเทคโนโลยพฒนาความสามารถในการแกปญหา การเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางหรอถอวาผเรยนส าคญทสด นน สามารถออกแบบแผนการเรยนการสอนใหผเรยนมโอกาสท าโครงงานแสวงหาความรตาม หลกสตร หาความรในเรองทผเรยนสนใจ หรอเพอแกปญหา (Problem-Based Learning) การเรยนรลกษณะนจะเรมตนดวยการก าหนดประเดนเรอง (Theme) ตามมาดวยการวางแผนก าหนดขอมลหรอสาระทตองการ ผสออาจจดบญชแสดงแหลงขอมล (Sources) ทงจากเอกสารสงพมพ และจาก Electronic Sources เชน ชอของ Web ตาง ๆ ใหผเรยนแสวงหาขอมล วเคราะห สงเคราะห เปนค าตอบ สรางเปนองคความรตางๆ โดยใชเทคโนโลยเปนเครองมอชวย และครชวยก ากบผลการเรยนรใหเปนไปตามมาตรฐานคณภาพทตองการ ทงนครจะมบทบาทส าคญในการชวยชแนะทศทางของการแสวงหาความรหรอแนะ น าผเรยนใหพฒนาความรความสามารถเพมขนใหสอดคลองกบมาตรฐานคณภาพผลการเรยนร แนวคดของบลล เกตส (Bill Gate) เกยวกบการน าเทคโนโลยมาใชในการศกษา 1. การเรยนไมไดมเฉพาะในหองเรยน ในโลกยคปจจบน คนสามารถทจะเรยนไดจากแหลงความรทหลากหลาย โดยเฉพาะทางดวนขอมล (Information Superhighway) ซงก าลงจะมบทบาท และมความส าคญอยางยงตอการจดการศกษาของมนษย 2. ผเรยนมความแตกตางระหวางบคคล บลล เกตส ไดอางทฤษฎอาจารยวชาการศกษาทวา เดกแตละคนมความแตกตางกนจงจ าเปนจะตองจดการเรยนการสอน ใหสอดคลองกบความแตกตางระหวางบคคล เพราะเดกแตละคนมความรความเขาใจ ประสบการณ และการมองโลกแตกตางกนออกไป 3. การเรยนทตอบสนองความตองการรายคน การศกษาทสอนเดกจ านวนมาก โดยรปแบบทจดเปนรายชนเรยน ในปจจบนไมสามารถทจะตอบสนองความตองการของเดกเปนรายคนได แตดวยอ านาจ และประสทธภาพของเทคโนโลยคอมพวเตอร การเรยนตามความตองการของแตละคน ซงเปนความฝนของนกการศกษามานานแลวนน สามารถจะเปนจรงไดโดยมครคอยใหการดแลชวยเหลอ และแนะน า

40

4. การเรยนโดยใชสอประสม ในอนาคตหองเรยนทกหองจะมสอประสมจากเครอขายคอมพวเตอรทเดกสามารถเลอกเรยนเรองตาง ๆ ไดตามความตองการ 5. บทบาทของทางดวนขอมล กบการสอนของคร ดวยระบบเครอขายทางดวนขอมล จะท าใหไดครทสอนเกง จากทตาง ๆ มากมายมาเปนตนแบบ และสงทครสอนนนแทนทจะใชกบเดกเพยงกลมเดยว กสามารถสราง Web Site ของตนขนมาเพอเผยแผ จะชวยในการปฏวตการเรยนการสอนไดมาก 6. บทบาทของครจะเปลยนไป ครจะมหลายบทบาทหนาท เชน ท าหนาทเหมอนกบครฝกของนกศกษาคอยชวยเหลอใหค าแนะน า เปนเพอนของผเรยน เปนทางออกทสรางสรรคใหกบเดก และเปนสะพานการสอสารทเชอมโยงระหวางเดกกบโลก ซงอนนกคอบทบาททยงใหญของคร 7. ความสมพนธระหวาง นกเรยน คร และผปกครอง จะใชระบบทางดวนขอมลคอมพวเตอร ชวยเชอมโยงความสมพนธระหวาง นกเรยน คร และผปกครอง เชน การสง E-mail จากคร ไปถงผปกครอง ความคดของบลล เกตสนบเปนการเปดโลกใหมดานการศกษาดวยการน าระบบคอมพวเตอรสมยใหม และทางดวนขอมลทสามารถเชอมโยงกนไดทวโลกเขามาเปนตวกระตน การปฏวตระบบการเรยนการสอนทมอยเดม ถงแมวาเขาจะย าวาหองเรยนยงคงมอยเหมอนเดม เพอลดการตอตานดานเทคโนโลย แตจากรายละเอยดทเขาน าเสนอ จะพบวาการเรยนการสอนในอนาคตจะตองเปลยนไปมาก ความหวงของนกศกษาทกคนกคอ การเปดโอกาสใหเดกสามารถเรยนไดเปนรายบคคลโดยมการวางแผนรวมกบคร ถาคนในวงการศกษาไมปรบเปลยนจะลาหลงกวาวงการอน ๆ อยางแนนอน การจดปจจยสนบสนนการใชเทคโนโลยชวยการเรยนร ปจจยพนฐาน คอ การสรางความพรอมของเครองมออปกรณตาง ๆ ใหมสรรถนะและจ านวนเพยงพอตอการใชงานของผ เรยน รวมถงการอ านวยความสะดวกใหผเรยนสามารถใชเทคโนโลยไดตลอดเวลา จะเปนปจจยเบองตนของการสงเสรมการใชเทคโนโลยเพอการเรยนร สงทควรเปนปจจยเพมเตม คอ 1. ครสรางโอกาสในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนร เปนปจจยทจะผลกดนใหมการใชเทคโนโลยอยางคมคา คอ การทครออกแบบกระบวนการเรยนรใหเออตอการท ากจกรรมประกอบการเรยนร เปนกจกรรมทตองใชกระบวนการแสวงหาความรจากแหลงขอมลตาง ๆ ทงจากการสงเกตในสถานการณจรง การทดลอง การคนควาจากสอสงพมพ และจากสอ Electronic เชน จาก Web Sites เปนกจกรรมทตองมการท าโครงงานอสระสนองความสนใจ เปนกจกรรมทตองฝกปฏบตจาก Software ส าเรจรป เปนกจกรรมทตองมการบนทก วเคราะหขอมล และการน าเสนอรายงานดวยคอมพวเตอร เปนตน

41

2. ครและผเรยนจดท าระบบแหลงขอมลสารสนเทศเพอการเรยนร เปนปจจยดานแหลงขอมลสารสนเทศ (Information Sources) เปนตวเสรมทส าคญทชวยเพมคณคาของระบบเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน คร และผเรยนควรชวยกนแสวงหาแหลงขอมลสารสนเทศทมเนอหาสาระตรงกบหลก สตร หรอสนองความสนใจของผเรยน โดยเฉพาะอยางยงการรวบรวมแหลงขอมลสารสนเทศท เปน Software ชอของ Web Sites รวมถงการลงทนจดซอ Software จากแหลงจ าหนาย การจางใหผเชยวชาญจดท า หรอจดท าพฒนาขนมาเองโดยคร และนกเรยน 3. สถานศกษาจดศนยขอมลสารสนเทศเพอการเรยนร การจดศนยขอมลสารสนเทศเพอการเรยนร (Learning Resources Center) เปนตวชวดส าคญประการหน งของศกยภาพของสถานศกษาทจะสงเสรมการใช เทคโนโลยเพอการเรยนรของคร และผเรยน ปกตมกนยมจดไวเปนสวนหนงของหองสมด จนเกดค าศพทวาหองสมดเสมอน (Virtual Library) หรอ E – Library จะมคณประโยชนในการมแหลงขอมลสารสนเทศเพอการศกษาคนควา ในวทยาการตาง ๆ ทงในลกษณะสอส าเรจ เชน Software แถบบนทกวดทศน รวมถง CD – Rom และ CAI หรอ ชอ Web Sites ตาง ๆ ซงควรจดท าระบบ Catalog และดชน ใหสะดวกตอการสบคน 4. การบรการของกรมหรอหนวยงานกลางทางเทคโนโลยเพอการเรยนร กรมตนสงกดหรอหนวยงานกลางดานเทคโนโลยควรสงเสรมการใชเทคโนโลยของ สถานศกษาดวยการบรการดานขอมลสารสนเทศ เชน จดท าเอกสารรายเดอน รายงาน Software ในทองตลาด แจงชอ Web Sites ใหม ๆ พรอมสาระเนอหาโดยยอ จดท าคลงขอมลความร Knowledge Bank เพอการเรยนรในดานตาง ๆ ผานสอ Electronic หรอสอทางไกลผานดาวเทยมเผยแพรสนองความตองการ และความสนใจของผเรยนเปนประจ า นอกจากนการรวบรวมผลงานของคร และนกเรยนในการจดกระบวนการเรยนการสอนดวยเทคโนโลย ทเรยกวา Best Practices จะเปนตวอยางทดส าหรบคร และนกเรยนทวไปทจะใชเทคโนโลยเพอชวยการเรยนการสอน มผกลาววา เทคโนโลยสารสนเทศ IT นน การจด T : Technology ไมคอยนาเปนหวง เพราะถามงบประมาณกจดหาได และสอนใหผเรยนใชเทคโนโลยเปนโดยไมยาก แตสงทขาดแคลนคอ I : Information หรอสารสนเทศ ทนาจะเปนเนอหาของการใชเทคโนโลย เพราะถาขาดขอมลสารสนเทศเพอใชในการเรยนร และขาดการเชอมโยงกระบวนการเรยนรใหเขากบเทคโนโลยสารสนเทศแลว ตวระบบเทคโนโลยกไรความหมาย และสญคาคณประโยชน และความคาดหวงวา เมอมผไปเยยมเยอนสถานศกษาใดในอนาคต กนาจะไดพบความสมบรณของระบบขอมลสารสนเทศทหลากหลาย ผนวกเปนสวนหนงของระบบเทคโนโลย และไดพบผลงานของคร และผลการเรยนรของนกเรยนทแสดงถงการใชเทคโนโลยใหเกดประโยชนสงสดในการเรยนการสอน(ครรชต มาลยวงศ, 2535: 48)

42

7.บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction : CAI) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนสอทพฒนามาจากการไดรบอทธพลทางแนวความคดของนกจตวทยากลมพฤตกรรมนยม กอนทจะพฒนามาเปนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดมแนวคดในเรองของการเรยนรหรอการศกษาดวยตนเองในป ค.ศ.1920 ทเปนการศกษาโดยใชประโยชนจากสอการสอนทกชนดรวมกบการอภปรายเสรม เพอชวยใหเกดการบรณาการเพอการเรยนร ผลสมฤทธ และสตปญญาแกผเรยน แนวความคดเกยวกบการศกษาดวยตนเองรวมกบการใชสอการสอนสรางความตนตวใหกบวงการการศกษาในสมยนน ท าใหมการคดคนรปแบบการสอนแบบโปรแกรมขนมาทเรยกวา เครองชวยสอน (Teaching Machine : TM) คดคนโดยศาสตราจารย เพรสซ (Sydney L. Pressey) ผทเรยนโดยเครองชวยสอนจะไดเรยนเนอหาและตอบค าถามทละขอ ซงหากเลอกตอบไมถกตองจะไมสามารถไปสค าถามขอตอไปได ซงถอเปนปญหาอยางหนงทเปนขอบกพรองของเครองชวยสอน ในปค.ศ.1954 สกนเนอร (B.F. Skinner) น าเสนอการเรยนดวยตนเองดวยโปรแกรมการสอนทสรางขนแบบมวนบรรจในเครองชวยสอน โดยผเรยนจะไดเรยนเนอหาพรอมกบมค าถามหรอแบบฝกหดใหท าและแจงผลใหทราบทนท ซงเปนการเรยนตามทฤษฎการเสรมแรงใหกบผเรยน ตอมาการสอนแบบโปรแกรมไดพฒนาขนโดย คราวเดอร (Crowder) ทประดษฐเครองชวยสอนทใชกบโปรแกรมการสอนแบบอตโนมต มรปแบบการน าเสนอเนอหาแบบสาขา ทผเรยนไมจ าเปนตองเรยนเนอหาไปตามล าดบ แตสามารถเชอมโยงขามเนอหาได จากการพฒนาบทเรยนโปรแกรมจนมาถงยคปจจบนทเทคโนโลยมความเจรญกาวหนา จงไดมการทดลองใชคอมพวเตอรเปนสอเสนอเนอหาแทนการใชเอกสารต ารา ดวยความทคอมพวเตอรสามารถน าเสนอเนอหาในรปสอผสมทมความนาสนใจ เชน ขอความ รปภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว เปนตน จงท าใหเกดการพฒนามาเปน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.1 ความหมายของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction: CAI) อาจมชอเรยกหลายอยางไดแก Computer Assistant Instruction หรอ Computer-Aided Instruction หรอ Computer-Based Instruction และ Courseware ถนอมพร (ตนพพฒน) เลาหจรสแสง (2541:21) ใหความหมายของคอมพวเตอรชวยสอนไววา คอมพวเตอรชวยสอน หมายถง สอการเรยนการสอนทางคอมพวเตอรรปแบบหนงทใชความสามารถของคอมพวเตอรในการน าเสนอสอประสมอนไดแก ขอความ ภาพนง กราฟก แผนภม กราฟ ภาพเคลอนไหว วดทศน และเสยง เพอถายทอดเนอหาบทเรยนหรอองคความรในลกษณะทใกลเคยงกบการสอนจรงในหองเรยนมากทสด โดยคอมพวเตอรชวยสอนจะน าเสนอเนอหาทละหนาจอภาพ และมลกษณะของการถายทอดเนอหาทแตกตาง สามารถดงดดความสนใจของผเรยน

43

และกระตนใหผเรยนเกดความตองการทจะเรยนร คอมพวเตอรชวยสอนเปนตวอยางทดของสอการศกษาในลกษณะตวตอตว ซงผเรยนเกดการเรยนรจากการมปฏสมพนธโตตอบ พรอมทงไดรบผลยอนกลบอยางสม าเสมอกบเนอหาและกจกรรมตาง ๆ ทเกยวกบเนอหาทไดเรยน นอกจากนคอมพวเตอรชวยสอนยงตอบสนองความแตกตางระหวางผเรยนไดเปนอยางด และสามารถประเมนตรวจสอบความเขาใจของผเรยนไดตลอดเวลา ความหมายของคอมพวเตอรชวยสอนโดยรวมอาจสรปไดวา เปนส อการเรยนการสอนทอยในรปของสอประสม ใชคอมพวเตอรเปนสอในการน าเสนอเนอหาบทเรยน ในปจจบนมการผลตสอการเรยนการสอนทใชคอมพวเตอรเปนตวแสดงผลอยมากมาย ซงสอบางอยางกไมจดอยในประเภทของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ดวยไมมคณลกษณะส าคญ 4 ประการของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (4 I’s) ไดแก สารสนเทศ (Information) ความแตกตางระหวางบคคล (Individualization) การโตตอบ (Interactive) และผลยอนกลบโดยทนท (Immediate Feedback) 7.2 คณลกษณะส าคญ 4 ประการของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.2.1 สารสนเทศ (Information) หรอเนอหาสาระ (Content) ทไดรบการเรยบเรยงไวเพอใหผเรยนเกดการเรยนร หรอเพอใหผเรยนเกดทกษะ ตามทไดตงวตถประสงคของบทเรยนไว 7.2.2 ความแตกตางระหวางบคคล ( Individualization) การตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลของผ เรยนทมธรรมชาตของการเรยนรทแตกตางกนในดานตาง ๆ เชน บคลกภาพ สตปญญา ความสนใจพนฐาน หรอความรเดม บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจงตองมลกษณะของความยดหยนของการน าเสนอเนอหาเพอใหผเรยนมอสระควบคมการเรยนตามความเหมาะสมของตนเองได 7.2.3 การโตตอบ (Interactive) เปนการท ผ เรยนมปฏสมพนธกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มการตอบโตเกยวกบเนอหาของบทเรยนเพอใหผเรยนเกดการเรยนรเหมอนกบการเรยนการสอนในหองเรยน 7.2 .4 การให ผลย อนกลบ โดยท นท ( Immediate Feedback) เป นการน าแนวความคดของนกจตวทยา สกนเนอร (Skinner) เปนการใหผเรยนไดมการทดสอบความรเกยวกบเรองทเรยนอาจท าแบบทดสอบระหวางเรยน หรอหลงการเรยน เพอเปนการเสรมแรงใหกบผเรยนไดรความกาวหนาของตนเองและมก าลงใจในการเรยนตอไป

44

7.3 การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน การเรยนโดยใชคอมพวเตอร เปนการใหผเรยนไดคนควาเนอหาความรในบทเรยนดวยตนเอง โดยมหลกส าคญวาบทเรยนจะตองมความงาย สะดวกทจะใช มความนาสนใจ เนอหาถกตองครบถวน การใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเพอใหผเรยนบรรลตามวตถประสงคไดนนจ าเปนตองศกษาโครงสราง ธรรมชาตของเนอหา เทคนควธการน าเสนอ ตลอดจนวธการวดและประเมนผลทมประสทธภาพ เพอใหบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถน ามาใชในการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ควรออกแบบใหผ เรยนมปฏสมพนธกบบทเรยน มการโตตอบระหวางผเรยนกบบทเรยนอยางเหมาะสมและตอเนอง สงทควรค านงถงในการออกแบบบทเรยนอกประการหนงคอเรองของความแตกตางระหวางบคคล บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทดควรจะมลกษณะทยดหยนใหผเรยนมลกษณะในการควบคมการเรยนของตน สามารถเลอกรปแบบการเรยนทเหมาะสมกบตนเองได เชน ผเรยนสามารถเลอกเนอหาใดกไดตามตองการหรอสามารถออกจากบทเรยนไดตามทตองการ เพอใหผเรยนไดเรยนอยางมความสข ลดความวตกกงวลของผเรยน นอกจากการออกแบบบทเรยนใหมเนอหาความรครบถวนแลว ควรจะออกแบบบทเรยนใหเกดการพฒนาในดานของทกษะกระบวนการดวย โดยอาจออกแบบบทเรยนใหมการใชเรยนรวมกบสออน ๆ ทเกยวกบกระบวนการดานการปฏบต เชน ชดฝกทกษะ เพอใหผเรยนไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในการศกษาทบทวน คนควาความร ดานทฤษฎ พรอมกบการฝกทกษะดานการปฏบตควบคกนไป จงจะท าใหการเรยนรของผเรยนเปนไปอยางมประสทธภาพ การออกแบบเพอน าเสนอเนอหาของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจ าเปนตองประยกตใชความรทางจตวทยามาชวยในการก าหนดแนวทางในการออกแบบเพอใหบทเรยนมประสทธภาพ สามารถกระตนความสนใจของผเรยนได ผเรยนจะเกดการเรยนรไดดเมอมปฏสมพนธกบกจกรรมในบทเรยน การออกแบบการน าเสนอเนอหาควรมองคประกอบส าคญ 4 ประการดงตอไปน 1. การสรางแรงจงใจภายในตนเอง เปนการเปดโอกาสใหผเรยนไดส ารวจคนคว าความรจากสงแวดลอมรอบตว 2. โครงสรางของบทเรยน เนนการจดกจกรรมในบทเรยนทเหมาะสมกบผเรยนและธรรมชาตของเนอหาในแตละหนวย โดยมสวนทคอยแนะน าใหผเรยนมองเหนความสมพนธของเนอหา เพอใหผเรยนคนพบความรใหม 3. การจดล าดบความยากงาย เปนการจดล าดบเนอหาของบทเรยนโดยค านงถงความเหมาะสมของพฒนาการทางสตปญญาของผเรยน

45

4. แรงเสรมดวยตนเอง การใหผเรยนเสรมแรงดวยตนเอง จะมความหมายตอผเรยนมากกวาการเสรมแรงจากภายนอก เปนการเปดโอกาสใหผเรยนตงความคาดหวงความส าเรจทเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง การเรยนรเนอหาของผเรยนจากสอน าเสนอบทเรยนเปนรปแบบของกระบวนการความรซงมองคประกอบทส าคญ 2 ดาน ไดแก 1. กระบวนการเรยนรภายใน อนเปนกระบวนการรบสงเราทเกดขนภายในตวผเรยน เรยกวา ขนตอนการเรยนร อนเปนกระบวนการรบสงเราทเกดภายในตวของผเรยน แบงออกเปน 4 ขนตอน คอ 1.1 ขนสนใจปญหา หรอขนน าเขาสบทเรยนเพอจงใจใหผเรยนเกดความสนใจทจะเรยน เปนการเตรยมความพรอมใหกบผเรยน นอกจากนควรมการอธบายถงเปาหมายวตถประสงคของบทเรยน หรอประโยชนทผเรยนจะไดรบจากบทเรยน 1.2 ขนศกษาขอมล หรอขนเสนอเนอหาความร ควรเปนเนอหาทมคณภาพและมปรมาณทเพยงพอทจะท าใหผเรยนบรรลวตถประสงคของบทเรยนได 1.3 ขนพยายาม นอกจากการน าเสนอความรใหกบผเรยนแลว ควรจะมการน าเสนอบทเรยนในลกษณะของแบบฝกหรอกจกรรมทใชรวมกบสออน 1.4 ขนส าเรจผล เปนการใหผเรยนไดทดสอบความรหรอทกษะจากเกยวกบเรองทไดเรยน โดยมเกณฑทก าหนดตามวตถประสงคของบทเรยน ซงหากผเรยนไมผานเกณฑทก าหนดไวตามวตถประสงค ผเรยนกสามารถทจะยอนกลบไปทบทวนเนอหาของบทเรยนไดอก 2. สอการสอนจากภายนอก เปนการจดโปรแกรมสอนในบทเรยนทเนนใหผเรยนไดมปฏสมพนธกบสอในรปลกษณะของสอประสม เปนองคประกอบทจะชวยใหเกดการรบร โดยน าเสนอผานสอไปสผเรยน ไดแก 2.1 ขอความ (Text) เปนสอส าคญในการน าเสนอเนอหา มทงรปแบบของตวอกษรภาษาตาง ๆ ตวเลขหรอสญลกษณพเศษอน 2.2 กราฟก (Graphics) เปนความสามารถในการแสดงผลของคอมพวเตอร ทจะชวยใหการน าเสนอเนอหามความนาสนใจมากยงขน เปนเรองของขนาด สดสวนหลกในการออกแบบ รวมถงการใชส เปนองคประกอบเพอเนนและดงดดความสนใจใหมากขน เปนการชวยใหไดรายละเอยดของเนอหาประกอบการสอนทชดเจนและนาสนใจ เชน การน าเสนอขอความทมรปแบบลกษณะตาง ๆ ขอความทมสสนสวยงาม มขนาดหรอรปแบบทแปลกใหม 2.3 รปภาพ (Images) การน าเสนอเนอหาดวยภาพประกอบกบขอความจะชวยสรางความเขาใจในบทเรยนไดมากยงขน ภาพทน ามาใช ไดแก ภาพถายขาวด า ภาพถายส ภาพสอ

46

สงพมพหรอภาพจากอนเทอรเนต ภาพทน ามาใชน าเสนอควรเปนภาพทชดเจนสอความหมายไดตรงตามเนอหา 2.4 เสยง (Audio) เสยงตาง ๆ ทวไปทงเสยงในธรรมชาต เสยงดนตร หรอเสยงประดษฐทใชกระบวนการทางเทคโนโลยหรอโปรแกรมคอมพวเตอร หากน าเสยงมาใชประกอบเนอหาบทเรยนไดอยางเหมาะสม กจะชวยกระตนความสนใจของผเรยนได หรออาจใชเสยงเพอน าเสนอเนอหาทเกยวกบเรองของการฟง 2.5 ดจตอลวดโอ (Digital Video) หรอภาพเคลอนไหว ใชเพอน าเสนอเนอหา ขอเทจจรง ภาพเหตการณตาง ๆ ทจ าเปนตองใชการน าเสนอทตอเนอง ซงจะสรางความเขาใจในเนอหาของบทเรยนไดดกวาภาพนง การน าเสนอเนอหาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ ๆ ไดดงน 1. บทเรยนแบบเสนตรง (Linear Programming) เปนการออกแบบบทเรยนโดยเรยงล าดบของเนอหาจากงายไปหายาก หรอจากสงทผเรยนรแลวไปหาสงใหม เปนการเรยงล าดบจากกรอบเนอหาท 1 ไปสกรอบเนอหาท 2,3,4,5 ไปเรอย ๆ ตามล าดบ ผเรยนจะไดเรยนในรปแบบทเหมอนกนคนเพอใหผเรยนเกดความรความเขาใจอยางเปนขนเปนตอนตามทผออกแบบบทเรยนก าหนดไว แผนภมท 2 ตวอยางลกษณะการน าเสนอเนอหาของบทเรยนแบบเสนตรง

2. บทเรยนแบบสาขา (Branching Programming) ลกษณะบทเรยนแบบสาขาจะแตกตางไปจากแบบเสนตรง และการเรยนจะไมด าเนนไปตามล าดบ ผเรยนแตละคนจะไดเรยนรแตกตางกนไป ผเรยนบางคนอาจตองเรยนยอนไปมาในกรอบเนอเนอหาตาง ๆ ทงนขนอยกบความสามารถของผเรยนเอง เชน หากผเรยนท าแบบทดสอบไมผานเกณฑในเนอหาใดบทเรยนกจะน าใหผเรยนไดกลบไปทบทวนเนอหาหรออธบายเกยวกบเรองนน ๆ เพมเตม เพอใหผเรยนเกดความรความเขาใจในบทเรยนนนมากยงขน

1 2 3 4 5

47

แผนภมท 3 ตวอยางลกษณะการน าเสนอเนอหาของบทเรยนแบบสาขา

ปจจบนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เปนทนยมกนมากตงแตระดบอนบาลจนกระทงถงระดบอดมศกษา และมการขยายตวอยางรวดเรว บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมการทดลองใชครงแรกในประเทศสหรฐอเมรกา ระหวางป พ.ศ. 2498-2508 โครงการแรกทมบทบาทในดานการทดลองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน คอ โครงการพลาโต (PLATO Project) โดยเรมทดลองในมหาวทยาลยอลนนอยส ในป พ.ศ. 2503 มการออกแบบฮารดแวรและซอฟตแวรคอมพวเตอรทมศกยภาพ เพอน ามาใชทางดานการเรยนการสอน ซงมผลกระทบตอการศกษาเดมโดยตรง การพฒนาสอประเภทบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนซงเปนสอดจตอล(Digital) มความจ าเปนมากในศตวรรษใหมน ประกอบกบมสตดโอ(Studio) ทางดานดจตอลและการออกแบบสอเสมอนจรงกระจายอยทวไป จงท าใหการสรางสอประเภทบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทเฉพาะเจาะจงท าใหงายยงขน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสามารถสนองตอบตอการเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนศนยกลาง โดยผ เรยนเปนผปฏบตกจกรรมดวยตนเอง สวนครจะเปนเพยงผประสานงาน ใหค าแนะน าชวยแกปญหา กระตนใหนกเรยนท ากจกรรมและสรปบทเรยน และสามารถน ามาใชในการสอนเสรม การสอนแทนครในกรณทครไมอยหรอขาดแคลนคร การเรยนนอกเวลา หรอ การทบทวนเนอหาทผ เรยนเรยนผานมาแลวในชนเรยนไดเปนอยางดประโยชนของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 7.4 ประโยชนของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทครผสอนหรอผเรยนน ามาใชในการเรยนการสอน เพอเรยนรเนอหาสาระตาง ๆ มประโยชนหลายประการดงน 7.4.1 สงเสรมการเรยนดวยตนเอง (Self-Pacing) 7.4.2 เปนสอการสอนทมการสอสารแบบสองทาง (Two Way Communication)

1 3 5

2ก

2ข

4ก

4ข

48

7.4.3 สงเสรมการรวมกจกรรมทกรปแบบ (Active Learning) ทมการฟงบรรยาย การอานหนงสอและกจกรรมตางๆ การฝกหดและการเรยนซ า ท าแบบทดสอบ ตามทก าหนดไวในบทเรยนแตละขนตอน 7.4.4 เปนการน าสอประสม (Multimedia) ทมตวอกษร ภาพและเสยงมาใชอยางกลมกลน 7.4.5 สงเสรมการเรยนทมความแตกตางระหวางบคคล (Individual Difference) มความยดหยน (Flexibility) ซงสามารถสนองความตองการในการเรยนของผเรยนไดตลอดเวลา 7.4.6 สงเสรมการเรยนเสรมของผเรยน (Tutorial) 7.4.7 สงเสรมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใช (Information Technology) 7.4.8 แกปญหาการสอนแบบตวตอตว 7.4.9 แกปญหาเนอหาทมความยาก หรอซบซอนมาก 7.4.10 แกปญหาการขาดแคลนครและการบรหารเวลาการเรยนการสอนของโรงเรยน บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เปนสอทมความส าคญมากยงขนในสงคมปจจบน จงมความจ าเปนอยางเรงดวนในการสงเสรมใหครผสอน หรอนกวชาการทางการศกษาหนมาใหความส าคญ รวมมอกนพฒนาและปรบปรงคณภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ใหเพยงพอกบความตองการของผเรยน และในสวนของภาครฐ กควรสงเสรมและสนบสนนอยางจรงจง เพอความเจรญกาวหนาของประเทศชาตยงขนไป

8. งานวจยทเกยวของ 8.1 งานวจยภายในประเทศ สกานดา ส.มนสทวชย (2540: บทคดยอ) ไดศกษาผลของการใชกรอบมโนทศน ในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาวทยาศาสตร ทมตอความคงทนในการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ผลการวจยพบวา ความคงทนในการเรยนของผเรยนทง 2 กลม โดยใชการสรางกรอบมโนทศน 2 แบบ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ผเรยนทเรยนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทผเรยนเปนผสรางกรอบมโนทศน มความคงทนในการเรยนมากกวาผเรยนทเรยนบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทคอมพวเตอรเปนผน าเสนอกรอบมโนทศนให วรากร หงสโต (2543: บทคดยอ) ไดวจยเกยวกบการน าบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมาใชกบรายวชาศลปะกบชวต 3 เรองการออกแบบ ผลการวจยพบวาผลการเรยนมประสทธภาพ 81.25/83.33 ดานผลสมฤทธทางการเรยนจากการวจย มผลสมฤทธทางการเรยนส งกวาทสอนดวยการสอนปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และความคดเหนตอบทเรยนชวยสอน พบวา

49

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหทงความร ความตนเตน สนกสนาน กระตนความสนใจทตอบสนองไดทนท และมความตองการใหมการพฒนาในรายวชาอน ธนา เทศทอง (2545: บทคดยอ) ไดท าวจยเรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาเลอกเสร ศ 016 จตรกรรม 2 เรองการจดองคประกอบศลปกบงานจตรกรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนราชนบรณะ จงหวดนครปฐม พบวาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมคาเทากบ 80.75/82.22 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดคอ 80/80 โดยผลการประเมนคณภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจากผเชยวชาญทง 6 ทานไดทงสน 4.72 หมายถงมากทสด คา t ของคะแนนทดสอบกอนและหลงเรยนของกลมตวอยางเทากบ 11.13 และมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยนทระดบนยส าคญทางสถต .05 ผลการประมวลวเคราะหความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดคาเฉลย 4.30 อยในระดบดเปนไปตามทไดตงไว คณาวฒ สบาล (2546 : 67 ) ไดศกษาเองการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาพทธศาสนา เรองภาษาบาลและค าศพททางพระพทธศาสนา ส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 3 วตถประสงคเพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ผลการวจยพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาพทธศาสนา เรองภาษาบาลและค าศพททางพระพทธศาสนา มประสทธภาพและนกเรยนมความพงพอใจในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอยในระดบมาก ประทมทพย เลอนสงเนน (2550 : 75) ศกษาเรองการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานเครอขายอนเทอรเนต กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองปญหาสงแวดลอมของจงหวดนครราชสมา ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนพมายวทยาจงหวดนครราชสมา ผลการวจยพบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานเครอขายอนเทอรเนต กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองปญหาสงแวดลอมของจงหวดนครราชสมา ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3 มประสทธภาพตามเกณฑทตงไวคอ 84.41/85.16 ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โสมวรรณ พนธสกล (2551: 57) ไดศกษาเกยวกบการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเทอรเนต รายวชา งานกราฟก ส าหรบนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนระยองวทยาคม ซงมความมงหมายเพอพฒนาบทเรยนบนเครอขายอนเทอรเนต ผลการวจยพบวา ไดบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนบนเครอขายอนเทอรเนต รายวชา งานกราฟก ส าหรบนกเรยนชวงชนท 3 ทมคณภาพดานเนอหาอยในระดบดมากและมคณภาพดานสออยในระดบด วภาพรรณ ทศยาพนธ (2551: 50) ไดศกษาเรองการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง งานทศนศลป และพทธมณฑล กลมสาระการเรยนรศลปะ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 โดยมวตถประสงคเพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตม เดย เรอง งานทศนศลป และพทธมณฑล กลมสาระการเรยนรศลปะ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 ผลการศกษาพบวา บทเรยนคอมพวเตอร

50

มลตมเดย เรอง งานทศนศลป และพทธมณฑล กลมสาระการเรยนรศลปะ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 มคณภาพดานเนอหาและดานสออยในระดบดมาก พรมณ พนธ (2552 : 113) ไดศกษาเรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนรายวชาพระพทธศาสนา ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการวจยพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนรายวชาพระพทธศาสนา ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนดไว คอ 90.22/82.63 ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนสงผลทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และความพงพอใจของผเรยนตอบทเรยนอยในระดบด 8.2 งานวจยตางประเทศ Friedman (1994, อางถงใน นาถวด นนทาภนย 2536: 65) ไดท าการศกษาวจยเกยวกบการน าบทเรยนโปรแกรมทางคอมพวเตอร มาใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย พบวาในระยะแรกผเรยนจะมปญหาดานความเขาใจในบทเรยน แตตอมาจะเขาใจดและเรว นอกจากนบทเรยนโปรแกรมทางคอมพวเตอรยงชวยประหยดเวลาเรยนไปได 3-4 สปดาห แสดงใหเหนถงประสทธภาพ และคณคาของการน าคอมพวเตอรมาใชในการเรยนการสอน Gorason (1997) ไดท าการศกษาเปรยบเทยบประสทธผลระหวางคอมพวเตอรชวยสอนกบการบรรยายแบบดงเดมทเปนมาตรฐานทศนยดแลสขภาพไอโอวาไดสมตวอยางพยาบาลจ านวน 85 คน แบงออกเปน 2 กลม กลมหนงสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอน อกกลมหนงสอนโดยการบรรยาย ไดท าการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนเพอวดความแตกตางในการเรยนร และสรปผลการทดลองไดวาผลของการเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอนมผลอยในเกณฑทมากกวาการเรยนดวยการบรรยาย คลเมนท (Clement, 1981: 28) ไดท าการส ารวจงานวจยทเกยวกบทศนคตของผเรยนตอคอมพวเตอรชวยสอน พบวาผเรยนโดยทวไปมทศนคตทดตอคอมพวเตอรชวยสอนซงมสาเหตจาก 1. ผเรยนสามารถควบคมอตราความกาวหนาไดดวยตนเอง 2. เมอผเรยนท าผดกจะไมรสกกระดากอาย 3. ไดรบขอมลยอนกลบทนท 4. มความรสกวาเรยนไดดกวาวธธรรมดา ดน (Dunn, 2002: abstract) ไดศกษาผลกระทบของการใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาการอาน กบการเรยนการสอนแบบปกต ทมตอนกเรยนซงเขาเรยนใหมใน ระดบมธยมศกษา เพอส ารวจผลกระทบของการสอนวชาการอานแบบปกตกบการสอนวชาการอานโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทมตอนกเรยนในชนเกรด 9 ซงเปนกลมตวอยาง จ านวน 141 คน

51

ผลการวจยพบวา นกเรยนในกลมทดลองและกลมควบคมมคาคะแนนจากแบบทดสอบหลงการทดลองเพมขนอยางมนยส าคญทางสถต จากการวจยสรปวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาการอานเปนการจดการเรยนการสอนวธหนงทชวยเพมผลสมฤทธในการอานจากการวดดวยขอสอบมาตรฐาน คก (Cook, 2003, อางถงใน จรวฒน ขรรคทพไทย, 2548: 57) ไดท าการศกษาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทเกยวกบประสทธภาพและความคมคาของการจดระบบการเรยนการสอนผานระบบอเลกทรอนกส จากผลการวจย พบวา ระบบการจดกจกรรมการเรยนการสอนผานระบบอเลกทรอนกสเปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนทมความคมคา สามารถลดคาใชจายในการจางบคลากร ลดคาใชจายในการจดซอครภณฑ สอการเรยนการสอน และลดขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนการสอน นอกจากนนยงสามารถคงสภาพการจดกจกรรมการเรยนการสอนไดเกอบตลอดเวลา ท าใหผเรยนมความสะดวกในการรวมกจกรรมการเรยนมากยงขน สมท (Smith, 2003: abstract) ไดศกษาเปรยบเทยบความสามารถในการอานและจงหวะในการอานออกเสยงของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชคอมพวเตอรชวยสอนกบการเรยนการสอนแบบปกต และศกษาความสมพนธระหวางรปแบบการคดแบบพงพาตนเองหรอพงคนอนกบประสทธผลของการเรยนการสอนทใชคอมพวเตอรชวยสอนทกษะการอานและจงหวะการอานออกเสยงของนกเรยนมธยมศกษาตอนตน ผลวจยพบวานกเรยนมผลคะแนนหลงทดลองสงกวากอนทดลอง พารโด ลารล เอลเซอร (Pardo, 2004: บทคดยอ) ไดศกษาเรองการทดสอบภาคสนามในการใชโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนวชาไฟฟา : การตอวงจรไฟฟากระแสตรง ผลการศกษาพบวาการเรยนรของนกเรยนเพมขน คลารค แดนน (Clark, 2005: บทคดยอ) ไดศกษาเรองผลกระทบจากการใชคอมพวเตอรชวยสอนในวชาเลขคณตใหกบนกเรยนระดบมธยมศกษาเพอผลสมฤทธทดขนในการสอบวดระดบความรของฟลอรดา (Florida Competency Achievement Test : FCAT) ผลการวจยพบวามความเปลยนแปลงในดานบวกเกดขนกบกลมทดลอง กลาวคอกลมทมการเรยนรโดยใชคอมพวเตอรชวยสอนมคะแนนดขนมากกวากลมนกเรยนทไมไดรบการสอนดวยคอมพวเตอรชวยสอน จากงานวจยทงในประเทศและตางประเทศจะเหนไดวา คอมพวเตอรชวยสอนสามารถชวยใหผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนสงขน ความคงทนในการจ าของผเรยนดขน รปแบบการน าเสนอบทเรยนแปลกใหม ผเรยนสามารถเรยนรไดตามความตองการของตนเองและสามารถรผลการเรยนของตนเองไดทนท คอมพวเตอรชวยสอนจงเปนสอการเรยนการสอนรปแบบหนงทผวจยคาดวาจะเปนสอเพมเตมส าหรบผเรยนทตองการพฒนาความรและทกษะของตนเองไดเปนอยางด

52

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยและพฒนา(Research and Development) โดยการศกษาและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย เพอน าไปชวยใหผเรยนเกดการเรยนร และสามารถน าความรไปใชในการเรยนศลปะ และสามารถประยกตใชในชวตประจ าวนได โดยมขนตอนในการด าเนนการวจยดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. แบบแผนในการวจย 3. เครองมอทใชในการวจย 4. การสรางเครองมอทใชในการวจย 5. วธการด าเนนการทดลอง 6. การวเคราะหขอมล

1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากร ท ใชในการวจยครงนคอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ท เรยนวชาทศนศลป ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 ของโรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 จงหวดสพรรณบร จ านวน 3 หอง 1.2 กลมตวอยาง คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 จงหวดสพรรณบร 1 หอง จ านวน 30 คน โดยวธการสมตวอยางแบบยกกลม (Cluster Random Sampling)

2. แบบแผนในการวจย ผวจยก าหนดแบบแผนโดยใชแผนการวจยแบบ One Group Pretest – Posttest Design ดงน

ทดสอบกอนเรยน ทดลอง ทดสอบหลงเรยน

T1 X T2

53

T1 คอ การทดสอบกอนเรยน T2 คอ การทดสอบหลงเรยน X คอ การเรยนการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

3. เครองมอทใชในการวจย 3.1 การจดกลมสนทนา (Focus group discussion) 3.2 บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3.3 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3.4 แบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร 3.5 แบบประเมนผลงานจตรกรรม 3.6 แบบสอบถามความพงพอใจ

4. การสรางเครองมอทใชในการวจย 4.1 การจดกลมสนทนา (Focus group discussion) มขนตอนดงน 4.1.1 ศกษาเอกสารต าราและงานวจยทเกยวของ และแนวคดทฤษฎหลกในการจดกลมสนทนา (Focus group discussion) 4.1.2 น าความรทไดจากการศกษา ก าหนดประเดนค าถามน าสนทนา โดยขอค าแนะน าจากอาจารยผควบคมวทยานพนธ 4.1.3 เมอไดขอค าถามแลวผวจยด าเนนการขอเชญผเชยวชาญจ านวน 8 ทาน เพอรวมกลมสนทนาโดยแบงเปนผเชยวชาญ 2 กลม คอ กลมท 1 ผเชยวชาญทางดานเนอหา คณสมบตมความเชยวชาญในเนอหาทางดานทฤษฎส มประสบการณในการสอน 5 ปขนไป กลมท 2 ผเชยวชาญทางดานสอเทคโนโลยทางการศกษา คณสมบตมความเชยวชาญในดานการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มประสบการณในการสอน 5 ปขนไป 4.1.4 ผวจยด าเนนการจดกลมสนทนาตามประเดนค าถามน าสนทนา 4.1.5 วเคราะหขอมลทไดจากการจดกลมสนทนา (Focus group discussion) โดยการสรปผลเพอน าขอมลมาใชออกแบบเนอหาและรปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย น าผลทไดไปใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตองเหมาะสมอกครง แลวจงเรมสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนจากค าแนะน าของผเชยวชาญ

54

จากขนตอนด าเนนการสนทนากลม สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน

แผนภมท 4 ขนตอนการจดกลมสนทนา (Focus group discussion)

ขอมลสรปการจดกลมสนทนา (focus group) การจดกลมสนทนาไดขอสรปเกยวกบแนวทางในการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในดานเนอหาของบทเรยน แบงออกไดเปน 3 หวขอ คอ สกลมกลน สคตรงขาม และสเอกรงค และในดานรปแบบของบทเรยน ควรจะเนนการมปฏสมพนธกบผเรยน การน าเสนอภาพทหลากหลาย นาสนใจ ขอความทกระชบไดใจความ และเนนการสรางแบบฝกปฏบตในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ใหผเรยนไดฝกปฏบตเพอพฒนาความรและทกษะของตนเองตามความสามารถของผเรยนทแตกตางกน ทงนเครองมอทใชในการวจย ไดแก บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน แบบทดสอบวด

ศกษาเอกสารต าราทเกยวของแนวคดหลกในการสนทนากลม และน าความรทไดจากการศกษา ก าหนดประเดนค าถามน าสนทนา

น าความรทไดจากการศกษา ก าหนดประเดนค าถามน าสนทนา โดยขอค าแนะน าจากอาจารยผควบคมวทยานพนธ

เชญผเชยวชาญจ านวน 8 ทาน เพอรวมกลมสนทนาโดยแบงเปนผเชยวชาญ ดานเนอหา 4 ทาน และผเชยวชาญดานสอเทคโนโลยทางการศกษา 4 ทาน

น าโครงสรางของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปขอค าปรกษาจากผเชยวชาญ ทงดานเนอหาและรปแบบ เพอน ากลบมาสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

สรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและใหผเชยวชาญทางดานเนอหาและดานรปแบบ ตรวจสอบความถกตองเหมาะสมอกครงและน ากลบมาปรบปรงแกไขตามค าแนะน า

ปรบปรงเนอหาและภาษาทใชในการก าหนดค าถามน ากลมสนทนา

วเคราะหขอมลการสนทนา หาขอสรปของการจดกลมสนทนา เพอก าหนดโครงสรางของเนอหาและรปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

55

ผลสมฤทธทางการเรยน แบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร และแบบประเมนผลงานจตรกรรม ตองผานการประเมนคาความสอดคลอง(IOC) โดยผเชยวชาญกอนทจะน าไปทดลองตามกระบวนการในขนตอนตอไป 4.2 การหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย เมอน าบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปพฒนาปรบปรงแกไขตามค าแนะน าของผเชยวชาญแลวจงน ามาหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนโดยมขนตอนดงน 4.2.1 ขนทดลองเดยว (One-to-one Tryout) ทดลองกบนกเรยนจ านวน 3 คน โดยเลอกจากนกเรยนทมผลการเรยนสาระทศนศลป สง กลาง และต า เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 ทไมใชกลมตวอยาง โดยมจดประสงคเพอการปรบปรงบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหมความสมบรณมากยงขน น าผลการท าแบบทดสอบระหวางเรยนกบผลการทดสอบหลงเรยนมาค านวณหาประสทธภาพตามเกณฑ 60/60 ตารางท 2 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 3 คนทไมใชกลมตวอยาง

จ านวนนกเรยน

คะแนนระหวางเรยน ทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ

E1 / E2 หนวยท 1 หนวยท 2 หนวยท 3

คะแนนเตม คะแนน

ทได 20 คะแนน 20 คะแนน 20 คะแนน

3 14.22 14.44 13.89 30 21.33

68.89/71.11 คดเปนรอยละ 70.93 รอยละ 71.11

4.2.2 ขนทดลองแบบกลม (Small Group Tryout) ทดลองกบนกเรยนจ านวน 9 คน เลอกจากนกเรยนทมผลการเรยนสาระทศนศลป สง กลาง และต า จ านวนเทาๆ กน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 ทไมใชกลมตวอยาง เพอการปรบปรงบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหมความสมบรณมากยงขน น าผลการท าแบบทดสอบระหวางเรยนกบผลการทดสอบหลงเรยนมาค านวณหาประสทธภาพตามเกณฑ 70/70 ตารางท 3 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 9 คนทไมใชกลมตวอยาง

จ านวนนกเรยน

คะแนนระหวางเรยน ทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ

E1 / E2 หนวยท 1 หนวยท 2 หนวยท 3

คะแนนเตม คะแนน

ทได 20 คะแนน 20 คะแนน 20 คะแนน

9 15.19 15.33 15.11 30 23.22

76.05/77.41 คดเปนรอยละ 76.05 รอยละ 77.41

56

4.2.3 ขนทดลองกลมใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน ทเรยนสาระทศนศลป เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 ทไมใชกลมตวอยาง เพอการปรบปรงบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหมความสมบรณเหมาะสมกอนทจะน าไปทดลองกบกลมตวอยาง น าผลการท าแบบทดสอบระหวางเรยนกบผลการทดสอบหลงเรยนมาค านวณหาประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 ตารางท 4 ผลการทดลองกบนกเรยนจ านวน 30 คนทไมใชกลมตวอยาง

จ านวนนกเรยน

คะแนนระหวางเรยน ทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ

E1 / E2 หนวยท 1 หนวยท 2 หนวยท 3

คะแนนเตม คะแนน

ทได 20 คะแนน 20 คะแนน 20 คะแนน

30 16.60 16.38 16.18 30 24.33

81.93/81.11 คดเปนรอยละ 81.93 รอยละ 81.11

จากขนทดลองใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ทง 3 ขนตอน คอ ทดลองเดยวกบนกเรยน 3 คน ทดลองกลมกบนกเรยน 9 คน และทดลองกบกลมใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน ตามล าดบ ผวจยไดมการปรบปรงแกไขบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามค าแนะน าของผเชยวชาญ และจากความคดเหนของผเรยน รวมทงปญหาทเกดขนขณะเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ในดานของรปแบบการน าเสนอบทเรยนในชวงกอนปรบปรง รปแบบของบทเรยนจะมลกษณะการน าเสนอขอมลในบทเรยนทซบซอน มการใสคณลกษณะพเศษใหกบขอความ และภาพทหลากหลาย เชน การก าหนดการน าเสนอขอความหรอภาพ เคลอนไหวมาจากทศทางตางๆ ของหนาจอ ซงจากความคดเหนของผเรยนสวนใหญ อยากใหมการน าเสนอขอมลของบทเรยนทเรยบงาย เพราะมความสะดวกในการเรยนมากกวา และผวจยยงไดปรบปรงแกไขบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใหสามารถเปดใชงานไดดวยโปรแกรมเบราเซอร (Browser) ทเปนโปรแกรมพนฐานทมอยเดมในเครองคอมพวเตอรทวไป โดยไมตองใชโปรแกรมเฉพาะอนๆ ซงชวยใหมความสะดวกในการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทงนการใชเครองคอมพวเตอรทมโปรแกรมเบราเซอร (Browser) ทเปนรนปจจบน จะชวยใหการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพมากยงขน 4.2.4 น าบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไปทดลองกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน จากขนตอนการหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน

57

แผนภมท 5 ขนตอนการหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

4.3 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การสรางแบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน เพอใชในการทดสอบ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มขนตอนดงน

หาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ทดลองเดยว(One-to-one Tryout) นกเรยนจ านวน 3 คน และปรบปรง ทดลองแบบกลม(Small Group Tryout) นกเรยนจ านวน 9 คน และปรบปรง

ทดลองภาคสนาม(field try out) นกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 คน และปรบปรง ทดลองกบกลมตวอยาง จ านวน 30 คน เพอหาประสทธภาพตามเกณฑ 80/80

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ศกษารายละเอยดการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ก าหนดจดประสงค ผลการเรยนรทคาดหวง รปแบบของบทเรยนและเกณฑการประเมน จากการจดกลมสนทนา (Focus group discussion)เพอใช

เปนแนวทางในการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

สรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ผเชยวชาญดานเนอหาตรวจสอบ

เพอแกไขปรบปรงใหถกตองเหมาะสม ผเชยวชาญผเชยวชาญดานการสรางบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอนตรวจสอบ

เพอแกไขปรบปรงใหถกตองเหมาะสม

58

4.3.1 ศกษาทฤษฎ แนวทางการสรางแบบทดสอบ สอดคลองกบจดประสงคการเรยนและเนอหาทใชในการสรางบทเรยน เพอสรางแบบทดสอบแบบปรนย 4 ตวเลอก 4.3.2 ใหผเชยวชาญพจารณาแบบทดสอบเพอหาคาความสอดคลอง ระหวางเนอหาของแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร (Index of Item Objective Congruence: IOC) และน าผลการวเคราะหคาความสอดคลองไปปรบปรงแบบทดสอบ 4.3.3 น าแบบทดสอบไปทดลองใชกบประชากรนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง ท เคยเรยนเรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ตามการเรยนการสอนปกตเพอหาคาความยากงาย อ านาจจ าแนก และความเชอมน 4.3.4 น าผลการทดสอบมาวเคราะหปรบปรง และคดเลอกแบบทดสอบทไดตามเกณฑทก าหนดเพอน าไปใชทดลองกบกลมตวอยาง

จากขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน

แผนภมท 6 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

4.4 แบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร การสรางแบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร มขนตอนดงน 4.4.1 ศกษาเอกสารต าราตาง ๆ และจากการจดกลมสนทนา ทเกยวกบวธการสรางแบบฝกการเลอกใชส ในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ศกษาวธการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบปรนย 4 ตวเลอก ผเชยวชาญพจารณาแบบทดสอบเพอหาคาความสอดคลอง (IOC) น าผลไปปรบปรงแบบทดสอบ

ทดลองใชกบนกเรยน ทไมใชกลมตวอยาง เพอหาคาความยากงาย อ านาจจ าแนก และความเชอมน

วเคราะหปรบปรง และคดเลอกแบบทดสอบทไดตามเกณฑ

เพอน าไปใชทดลองกบกลมตวอยาง

59

4.4.2 สรางแบบฝกปฏบตในระบบคอม และน าไปใหผเชยวชาญพจารณาเพอหาคาความสอดคลอง ระหวางแบบฝกปฏบตกบจดประสงคการเรยนร (Index of Item Objective Congruence: IOC)

4.4.3 น าผลการวเคราะหความสอดคลองไปปรบปรงแบบฝกปฏบตเพอน าไปใชทดลองกบกลมตวอยาง

จากขนตอนการสรางแบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน

แผนภมท 7 ขนตอนการสรางแบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร

4.5 แบบประเมนผลงานจตรกรรม การสรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม เพอใชในการประเมนผลงานนกเรยน(ดานทกษะ) เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มขนตอนดงน 4.5.1 ศกษาวเคราะหหลกสตร จดประสงค ผลการเรยนรทคาดหวงเพอก าหนดประเดนการประเมนผลงานจตรกรรม 4.5.2 สรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม จากการจดกลมสนทนา (Focus group discussion) 4.5.3 ใหผเชยวชาญพจารณา ตรวจสอบแบบประเมนผลงานจตรกรรม หาคาความสอดคลองของแบบประเมน (IOC) เพอน าไปปรบปรงแกไข 4.5.4 น าแบบประเมนผลงานจตรกรรม ใหผเรยนปฏบตสรางผลงานจตรกรรมจากเนอหาทไดสรปจากผเชยวชาญ เพอใชวดผลการเรยนรดานทกษะ 4.5.5 ประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน โดยใชแบบประเมนผลงานจตรกรรม

ศกษาเอกสารต าราตาง ๆ และจากการจดกลมสนทนา

สรางแบบฝกปฏบตในระบบคอม และน าไปใหผเชยวชาญพจารณาเพอหาคาความสอดคลอง (IOC)

วเคราะหผล และปรบปรง เพอน าไปใชทดลองกบกลมตวอยาง

60

จากขนตอนการสรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน แผนภมท 8 ขนตอนการสรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม

4.6 การสรางแบบสอบถามวดความพงพอใจ การสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มขนตอนดงน 4.6.1 ศกษาเอกสารต าราตาง ๆ และจากการจดกลมสนทนา ทเกยวกบวธการสรางแบบสอบถามความพงพอใจ 4.6.2 สรางแบบสอบถามความพงพอใจตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน น าแบบสอบถามความพงพอใจทสรางขนไปใหผเชยวชาญตรวจสอบ หาคาความสอดคลอง 4.6.3 ปรบปรงและแกไขแบบสอบถามความพงพอใจตามค าแนะน าของผเชยวชาญและสงใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอน าไปใชกบกลมทดลอง แบบสอบถามเปนการประเมน คะแนนความพงพอใจ 5 ระดบ ดงน คาเฉลยคะแนน เทากบ 4.50 - 5.00 หมายถง มากทสด คาเฉลยคะแนน เทากบ 3.50 - 4.49 หมายถง มาก คาเฉลยคะแนน เทากบ 2.50 - 3.49 หมายถง ปานกลาง คาเฉลยคะแนน เทากบ 1.50 - 2.49 หมายถง นอย คาเฉลยคะแนน เทากบ 1.00 - 1.49 หมายถง นอยมาก

ศกษาแนวทางการสรางแบบประเมนผลงานจตรกรรม จากการจดกลมสนทนา (Focus group discussion)

สรางแบบวดประเมนผลงานจตรกรรม

ผเชยวชาญ ตรวจสอบแบบประเมนผลงานจตรกรรม (IOC) เพอน าไปปรบปรงแกไข

ใหผเรยนปฏบตสรางผลงานจตรกรรม ตามหวขอทก าหนด

ประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน โดยใชแบบประเมนผลงานจตรกรรม

61

จากขนตอนการสรางแบบสอบถามวดความพงพอใจ สามารถสรปเปนแผนภมไดดงน

แผนภมท 9 ขนตอนการสรางแบบสอบถามวดความพงพอใจ

5. วธการด าเนนการทดลอง 5.1 กลมตวอยางท าแบบทดสอบกอนการทดลอง (Pretest) เพอวดพนฐานความร เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 5.2 ด าเนนการทดลอง ใหกลมตวอยางเรยนจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม โดยก าหนดใหผเรยนใชคอมพวเตอร 1 คนตอ 1 เครอง ผวจยอธบายจดมงหมายและวธการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน โดยจะใชเวลาในการทดลอง สปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท เปนเวลา 4 สปดาห รวมทงหมด 8 คาบเรยน โดยการเรยนแตละหนวยการเรยนจะมการท าแบบทดสอบและแบบฝกปฏบต 5.3 หลงจากเสรจสนการทดลอง จงน าแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทดสอบนกเรยนกลมตวอยาง (Post-test) 5.4 ผเรยนปฏบตสรางผลงานจตรกรรม หลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 5.5 น าแบบทดสอบวดความพงพอใจ ทดสอบนกเรยนกลมตวอยาง เพอวดความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 5.6 น าขอมลทไดไปวเคราะหทางสถต สรปผล และอภปรายผลการทดลอง

ศกษาแนวทางการสรางแบบสอบถามวดความพงพอใจ

สรางแบบสอบถามวดความพงพอใจใหผเชยวชาญตรวจสอบ เพอหาคาความสอดคลองของแบบสอบถาม (IOC) และน าผลไปปรบปรงแกไขแบบสอบถาม

ไดแบบสอบถามวดความพงพอใจเพอน าไปใชทดลองกบกลมตวอยาง

62

6. การวเคราะหขอมล 6.1 การวเคราะหขอมลในการวจย มขนตอนดงตอไปน 6.1.1 หาคณภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบประเมนผลงานจตรกรรม และแบบสอบถามวดความพงพอใจ โดยวเคราะหคาความเทยงตรง (IOC) และหาคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยวเคราะหคาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมน 6.1.2 หาคาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชสตรการหาประสทธภาพ (E1/E2) โดยก าหนดเกณฑประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 80/80 6.1.3 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพ อการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชสตร t - test for dependent sample 6.1.4 ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย ( X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

6.2 สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแก 6.2.1 คาคะแนนเฉลย (ชศร วงศรตนะ, 2551: 40)

= n

เมอ = ตวกลางเลขคณต = ผลรวมทงหมดของคะแนน n = จ านวนกลมตวอยาง

6.2.2 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (ชศร วงศรตนะ, 2551: 74)

S.D. = 1

22

nn

n

เมอ S.D. = ความเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง n = จ านวนกลมตวอยาง X = คะแนนของกลมตวอยาง

63

6.2.3 คาดชนความสอดคลอง (IOC) (บญเชด ภญโญอนนตพงษ, 2551: 69)

IOC =

R

เมอ IOC = ดชนความสอดคลองระหวางขอสอบกบจดประสงค R = ผลรวมคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญเนอหาวชา N = จ านวนผเชยวชาญเนอหาวชาทงหมด

6.2.4 คาประสทธภาพ (E1/E2) (ชยยงค พรหมวงศ และคณะ, 2553: 115)

E1 = 100

A

n

X

เมอ E1 = ประสทธภาพของการประเมนแบบทดสอบระหวางเรยน

X = คะแนนรวมของผเรยนจากการท าแบบทดสอบ ระหวางเรยน

n = จ านวนกลมตวอยาง A = คะแนนเตมของแบบทดสอบระหวางเรยน

E2 = 100

B

n

F

เมอ E2 = ประสทธภาพของการประเมนแบบทดสอบหลงเรยน F = คะแนนรวมของผเรยนจากการท าแบบทดสอบหลงเรยน

n = จ านวนกลมตวอยาง B = คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

6.2.5 คาความแตกตางของคะแนน (t – test) (บญชม ศรสะอาด, 2554: 109)

สตร t =

1

)( 22

n

DDn

D

เมอ t = ความแตกตางของคะแนนกอนและหลงการทดสอบ

D = ผลรวมของความตางของคะแนน

2D = ผลรวมของความตางของคะแนนแตละตวยกก าลงสอง

n = จ านวนกลมตวอยาง

64

ตารางท 5 แผนผงสรปการด าเนนการวจย

แผนผงสรปการด าเนนการวจย การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรมส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

ขนตอนการวจย วธด าเนนงาน ผลทไดรบ ขนตอนท 1 สรางเครองมอ

1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3. แบบสอบถามความพงพอใจ

ขนตอนท 2 การทดลอง

ขนตอนท 3 วเคราะหผล

1. ศกษาเอกสารต ารา งานวจย ทเกยวของ

ประเดนค าถามทจะใชในการจดกลมสนทนา

2. จดกลมสนทนา (Focus group

discussion) 1. แนวทางการสรางบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอน ดาน

เนอหาและรปแบบ

2. แนวทางการสรางแบบวด

ผลสมฤทธทางการเรยน ดานความรและทกษะ

3. สรางเครองมอ

3.1 สรางบทเรยนคอมพวเตอร ชวยสอน

3.2 แบบวดผลสมฤทธทางการ เรยน ดานความรและทกษะ 3.3 แบบสอบถามความพง พอใจ 1. สรางบทเรยนคอมพวเตอร

ชวยสอน

2. แบบวดผลสมฤทธทางการ เรยน ดานความรและทกษะ 3. แบบสอบถามความพงพอใจ

4. หาคา IOC

5. ทดลองกบกลมทไมใชกลม

ตวอยาง 5.1 ทดลองเดยว นกเรยน จ านวน 3 คน และปรบปรง 5.2 ทดลองกลมนกเรยนจ านวน 9 คน และปรบปรง 5.3 ทดลองกลมเสมอนตวอยาง จ านวน 30 คน และปรบปรง

ทดลองกบกลมตวอยาง 30 คน 1. ขอมลผลสมฤทธทางการเรยน

2. ผลงานจตรกรรมของนกเรยน

3. ขอมลระดบความพงพอใจ

วเคราะหขอมล ผลการวจย

แกไข

ผ ล ก ารท ด ล อ ง ใ ช บ ท เร ย นคอม พ ว เต อ ร ช ว ยส อน แ ล ะปรบปรง

65

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย” มวตถประสงคเพอ 1) เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2) เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3) เพอศกษาผลงานจตรกรรมของนกเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 4) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม โดยการใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเปนล าดบดงน ตอนท 1 ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ตอนท 3 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ตอนท 4 ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ตอนท 1 ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรองทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ในการหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ผวจยไดด าเนนการหาประสทธภาพของบทเรยน

66

คอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ไดผลดงน ตารางท 6 ผลการทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนร

ศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

จ านวนนกเรยน

คะแนนระหวางเรยน ทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ

E1 / E2 หนวยท 1 หนวยท 2 หนวยท 3

คะแนนเตม คะแนน

ทได 20 คะแนน 20 คะแนน 20 คะแนน

30 17.21 17.21 17.29 30 27.43

86.19/91.44 คดเปนรอยละ 86.19 รอยละ 91.44

จากตารางท 6 พบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มผลการประเมนประสทธภาพของการจดการเรยนรระหวางเรยน (E1) เทากบรอยละ 86.19 และผลการประเมนประสทธภาพของการจดการเรยนรหลงเรยน (E2) เทากบรอยละ 91.44 ซงสงกวาเกณฑทตงไวคอ 80/80

ตอนท 2 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ตารางท 7 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธ (ดานความร) ทางการเรยนของนกเรยน

รายการ คาเฉลย

( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.) t-test sig

กอนเรยน 16.40 1.75 *41.01 0.00

หลงเรยน 27.43 1.79 * มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 7 แสดงใหเหนคะแนนผลสมฤทธกอนเรยนของนกเรยนมคาเฉลย ( )16.40 คะแนนผลสมฤทธหลงเรยน มคาเฉลย ( ) 27.43 และมสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) กอนเรยนเทากบ 1.75 หลงเรยนเทากบ 1.79 สวนคาสถต t มคาเทากบ 41.01 ซงแสดงใหเหนวานกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

67

ตอนท 3 ผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ตารางท 8 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(12 คะแนน) คนท 2

(12 คะแนน) คนท 3

(12 คะแนน) 1 8 9 7 8.00 1.00 ด

2 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 3 9 8 7 8.00 1.00 ด

4 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

5 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก 6 10 8 7 8.33 1.53 ด

7 11 11 10 10.67 0.58 ดมาก

8 11 11 9 10.33 1.15 ดมาก 9 11 10 9 10.00 1.00 ดมาก

10 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก

11 8 9 7 8.00 1.00 ด 12 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

13 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 14 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

15 8 9 8 8.33 0.58 ด

16 10 11 10 10.33 0.58 ดมาก 17 11 10 9 10.00 1.00 ดมาก

18 11 12 11 11.33 0.58 ดมาก

19 9 9 9 9.00 0.00 ด 20 8 9 8 8.33 0.58 ด

21 11 10 10 10.33 0.58 ดมาก

22 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

68

ตารางท 8 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(12 คะแนน) คนท 2

(12 คะแนน) คนท 3

(12 คะแนน) 23 12 11 10 11.00 1.00 ดมาก

24 12 11 10 11.00 1.00 ดมาก

25 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 26 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

27 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 28 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

29 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก

30 9 9 8 8.67 0.58 ด คาเฉลยรวม 10.26 0.55 ดมาก

จากตารางท 8 แสดงใหเหนถงผลคะแนนการประเมนผลงานจตรกรรมชนสรปของนกเรยนหลงจากการเรยนรดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมมระดบคะแนนคาเฉลยอยท ( ) เทากบ 10.26 อยในระดบดมาก และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.55

ตอนท 4 ความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ตารางท 9 ระดบความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

รายการ S.D.

ระดบความพงพอใจ

1. เนอหาในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มความชดเจนอานเขาใจงาย

4.40 0.50 มาก

2. รปภาพตวอยางในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ชวยใหเขาใจเนอหาไดชดเจนยงขน

4.43 0.57 มาก

69

ตารางท 9 ระดบความพงพอใจทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม (ตอ)

รายการ S.D.

ระดบความพงพอใจ

3. รปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มความสวยงาม นาใช

4.47 0.57 มาก

4. กจกรรมในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เหมาะสมทาทายความสามารถนกเรยน

4.33 0.61 มาก

5 . น ก เร ย น ส าม ารถ ป ฏ บ ต ก จ ก รรม ใน บ ท เร ย นคอมพวเตอรชวยสอนได

4.20 0.55 มาก

6. ขนตอนกจกรรมในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไมสบสน เขาใจไดงาย เปนล าดบขนตอน

4.27 0.74 มาก

7. ผเรยนไดรบความรและประสบการณการเรยนรจาก บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

4.33 0.61 มาก

8. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนท าใหนกเรยนมความเขาใจศลปะมากยงขน

4.40 0.56 มาก

9. การเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ท าใหนกเรยนอยากเรยนศลปะมากยงขน

4.43 0.57 มาก

10. ความพงพอใจของนกเรยนในภาพรวมทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

4.67 0.48 มากทสด

รวม 4.39 0.58 มาก

จากตารางท 9 แสดงใหเหนวานกเรยนมความพงพอใจตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมอยในระดบมาก โดยมคาเฉลย ( ) เทากบ 4.39 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.58

70

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย เปนการวจยเชงทดลองและพฒนา (research and development) เพอใหนกเรยนไดน าไปใชศกษาคนควาเพมเตมใหเกดการเรยนร โดยมวตถประสงคการวจยดงน 1. เพอพฒนาและหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย 2. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3. เพอศกษาผลงานจตรกรรมของนกเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยน ทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ตวแปรทศกษา ตวแปรตน คอ การเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ตวแปรตาม คอ 1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2. ผลการประเมนผลงานจตรกรรมของผเรยน ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 3. ความพงพอใจของผเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

71

ระยะเวลาในการทดลอง ผวจยด าเนนการทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2558 โดยใชเวลาในการทดลองสปดาหละ 2 คาบ คาบละ 50 นาท เปนเวลา 4 สปดาห รวมทงหมด 8 คาบเรยน

เครองมอทใชในงานวจย เครองมอทใชในการวจยครงน คอ 1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม 2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 3. แบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยนร 4. แบบประเมนผลงานจตรกรรม 5. แบบสอบถามความพงพอใจ

การวเคราะหขอมล 1. หาคณภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบประเมนผลงานจตรกรรม และแบบสอบถามวดความพงพอใจ โดยวเคราะหคาความเทยงตรง (IOC) และหาคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน โดยวเคราะหคาความยากงาย คาอ านาจจ าแนก และคาความเชอมน 2. หาคาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชสตรการหาประสทธภาพ (E1/E2) โดยก าหนดเกณฑประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 80/80 3. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชสตร t - test for dependent sample 4. ศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยใชคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย ( X ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

72

สรปผลการวจย การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย สรปผลการวจยดงน 1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ทสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑทก าหนด (E1/E2) คอ 86.19/91.44 ซงสงกวาเกณฑทตงไว 2. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน กอนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม โดยผลสมฤทธกอนเรยนมคาเฉลยเทากบ 16.40 และผลสมฤทธหลงเรยนมคาเฉลยเทากบ 27.43 และคา t- test เทากบ 41.01 ซงแสดงใหเหนวานกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. ผลงานจตรกรรมของนกเรยน หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมอยในระดบดมาก มคาเฉลย ( ) เทากบ 10.26 และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.55 4. ความพงพอใจตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ในภาพรวมอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 4.39

และมคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.58

อภปรายผล ในการวจยเรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย สามารถน าไปสผลการอภปรายไดดงตอไปน 1. ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มคาประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 86.19/91.44 สงกวาเกณฑทก าหนดไว โดยผเรยนไดศกษา เรยนรเนอหาจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทมการน าเสนอเนอหาทงดานความร ความเขาใจ ตลอดจนการฝกปฏบตการเลอกใชสในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน สงผลใหผเรยนมพฒนาการทง ดานความร และทกษะ ซงผเรยนสามารถน าไปประยกตใชในการสรางผลงานจตรกรรมของตนเองได เปนการปลกฝงใหผเรยนรจกการเรยนรดวยตนเอง อกทงบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ไดผานการหาคณภาพโดยการ

73

ตรวจสอบความเทยงตรง ซงปรากฏวา มคาดชนความสอดคลองและความเหมาะสมสามารถน าไปใชได สอดคลองกบแนวคดของสมชย ชนะตระกล(2528: 46) กลาววาคอมพวเตอรสามารถสรางส เสยง รปภาพ ภาพเคลอนไหว สรางแรงจงใจใหกบผเรยน และในแตละขนตอนของการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ยงมงใหเกดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง เปนลกษณะของการเรยนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ และการหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ยงสอดคลองกบงานวจยของประกอบ โพธทองค า(2548: 78) ทไดท าการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎส ชนประถมศกษาปท 4 โดยผลการวจยพบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพ 81.88/84.00 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80 2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย พบวา พบวาคะแนนผลสมฤทธกอนเรยนของนกเรยนมคาเฉลย ( ) 16.40 คะแนนผลสมฤทธหลงเรยน มคาเฉลย ( ) 27.43 และมสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) กอนเรยนเทากบ 1.75 หลงเรยนเทากบ 1.79 สวนคาสถต t มคาเทากบ 41.01 ซงแสดงใหเหนวาผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกเรยนมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยน อาจสบเนองมาจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพเหมาะกบการน าไปใช เพราะไดผานกระบวนการหาประสทธภาพหลายขนตอน แสดงใหเหนวาการถายทอดความรดวยสอทเหมาะสมชวยใหผเรยนเกดการเรยนร สอดคลองกบงานวจยของวรากร หงสโต(2543) ไดท าการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนศลปะกบชวต เรองการออกแบบ ระหวางนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกบวธการสอนแบบปกต ปรากฏวานกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทเรยนดวยวธการสอนปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 3. ผลงานจตรกรรมของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย แสดงใหเหนถงความรความเขาใจในการเลอกใชสสรางงานจตรกรรมของตนเอง ซงอาจเปนผลสบเนองจากการทนกเรยนไดท าแบบฝกปฏบตทายหนวยการเรยน เปนแบบฝกปฏบตในระบบคอมพวเตอรทชวยใหนกเรยนไดทดลองเลอกใชสสรางผลงานของตนเอง มขนตอนในการท าแบบฝกปฏบตท เขาใจงาย ไมซบซอน ทงยงสามารถปรบปรงแกไขผลงานในแบบฝกไดตลอดเวลา จงท าใหนกเรยนเกดความเขาใจในการเลอกใชสไดเปนอยางด ถอเปนการสรางแรงจงใจและความภมใจในการสรางผลงานของตนเอง ผลการวจยแสดงใหเหนวา การเรยนรดวยบทเรยน

74

คอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย แสดงใหเหนถงผลคะแนนการประเมนผลงานจตรกรรมชนสรปของนกเรยนในภาพรวมมระดบคะแนนมคาเฉลยอยท ( ) เทากบ 10.26 อยในระดบดมาก และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.55 สอดคลองกบคนควาอสระของฟารดา วรพนธ(2554 : 106) ท ไดศกษาผลงานปฏบตการออกแบบของนกศกษาท เรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยแบบฝกปฏบต เรอง การใชโปรแกรมคอมพวเตอรกราฟกแบบเวคเตอรส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร โดยภาพรวมพบวา นกศกษานกศกษาไดฝกทกษะสามารถน าไปประยกตใชในการสรางผลงานจรงได นกศกษามความคดทเกดขนใหม และในสวนของภาคการปฏบตนกศกษามความสนใจในการเรยน ไดแสวงหาความรและการออกแบบในการสรางสรรคผลงานเปนอยางด 4. ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย พบวา มคาคะแนนเฉลย ( X ) เทากบ 4.39 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.58 และมคาความพงพอใจอยในระดบมาก ทงนเปนผลมาจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมสวนชวยเพมเตมความรและประสบการณตางๆ ทหนงสอแบบเรยนไมม ทงยงเปนการชวยใหเกดความนาสนใจในการเรยนรใหแกผเรยน และเปนการเรยนรดวยตนเอง สอดคลองกบงานวจยของสถาพร บางหลวง(2550: 85) ทไดออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาองคประกอบศลปส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน สรปไววาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาองคประกอบศลปเปนสอการสอนทเหมาะสม มความนาสนใจ สามารถดงดดความสนใจ ท าใหผเรยนมความรความเขาใจบทเรยนไดดและเรวขน และเมอเปรยบเทยวกบการเรยนการสอนแบบเดม จะเหนไดวา การใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน จะใชเวลาในการเรยนนอยลง และนกเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองไดตลอดเวลา และยงสอดคลองกบงานวจยของ จนทนา บณยาภรณ(2539 : 60) ทสรปไววาการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนวธสอนทสรางความแปลกใหมใหกบผเรยน มหนาตาทสดชนแจมใสแสดงความสนใจตอการเรยนและไมรสก เบอหนาย ซงสอดคลองกบงานแนวคดของ ณฐศกด ธระกล(2533: 54) ทไดแสดงความคดเหนวาสอมอทธพลและสามารถทจะจงใจใหผเรยนสนใจเรยน ท าใหเกดการเรยนรไดมากขน จ าไดนานขน ซงบางครงผสอนไมสามารถสรางแรงจงใจไดดเทากบสอ นอกจากนยงสามารถชวยปรบปรงแกไข เจตคตของผเรยนใหคลอยตาม และจากการทไดสงเกตพฤตกรรมของผเรยนกลมตวอยางบางคนซงเดมเคยมพฤตกรรมทไมสนใจในการเรยนเทาทควร เมอเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน พบวาผเรยนมความสนใจและมงมนทจะเรยน และผลการทดสอบของนกเรยนอยในเกณฑทด ซงสอดคลองกบงานวจยของประกอบ โพธทองค า(2548: 81) ทผลการวจยในดานความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอยในระดบมาก อาจเนองมาจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนสอทมการตอบสนองการ

75

เรยนรของผเรยน มภาพ สประกอบฉากในบทเรยน และการออกแบบทดงดดความสนใจ นอกจากนนกเรยนยงสามารถกลบมาเรยนรหรอทบทวนบทเรยนไดดวยตนเองตามความตองการ

ขอเสนอแนะ การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน ขอเสนอแนะทวไป 1. การใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนสอใหนกเรยนไดศกษาคนควากอนทจะเรยนในชวโมงเรยนปกต จะชวยใหการจดการเรยนการสอนมประสทธภาพมากยงขน เพราะจะชวยประหยดเวลาในการจดการเรยนการสอนเนอหาทางดานทฤษฎทางศลปะ ท าใหมเวลาในการฝกปฏบตทางดานทกษะมากยงขน 2. เพอใหผเรยนสามารถใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดอยางมประสทธภาพ ควรมการใหค าแนะน าเกยวกบขนตอนวธการในการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอลดปญหาทจะเกดขนระหวางเรยน 3. การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ควรเนนการน าเสนอบทเรยนใหมความนาสนใจดวย ภาพ ทงภาพถายหรอภาพกราฟก วดโอ รวมทงการปฏสมพนธกบบทเรยนทมความนาสนใจดวยภาพ เสยง การเคลอนไหว และองคประกอบอนๆ ทจะชวยดงดดความสนใจของผเรยน 4. การเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ในหองคอมพวเตอรทมการเชอมตอระบบเครอขายคอมพวเตอร (Computer Network) ควรจะใชเครองคอมพวเตอรแมขายในการเกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เพอใหผเรยนทใชเครองคอมพวเตอรทเปนลกขายทกเครองสามารถใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไดสะดวก อกทงยงสามารถสงผลงานการท าแบบฝกปฏบตไปทเครองคอมพวเตอรแมขายไดทนท ทงนเครองคอมพวเตอรแมขายควรจะมพนทในการจดเกบขอมลของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน และผลงานจากการท าแบบฝกปฏบตของผเรยน อยางนอย 500 เมกะไบต (MB) 5. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนควรจะเปนทงระบบออนไลน (Online) และออฟไลน (Offline) ในกรณทระบบเครอขายสารสนเทศทโรงเรยนมปญหาหรอไมสามารถปฏบตการได และยงเปนการสงเสรมใหผเรยนสามารถเรยนรไดดวยตนเองทบาน ทงทมและไมมระบบเครอขายสารสนเทศ 6. การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในอนาคต ควรค านงถงสอเทคโนโลยใหมๆ ทจะเขามารองรบการใชงานไดอยางหลากหลายมากยงขน เชน แทบเลต (Tablet) สมารทโฟน (Smart Phone) ซงจะชวยใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเอง และเรยนรไดตลอดเวลามากยงขน

76

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป 1. ควรมการน าแนวทางของกระบวนการวจยและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปประยกตใชในเนอหาอนๆ ในสาระการเรยนรศลปะ เพอใหผเรยนมสอการเรยนรในการศกษาคนควาเพมเตมมากยงขน 2. ควรมการวจยและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนในรปแบบออนไลนผานระบบเครอขายอนเทอรเนต (e-Learning)

77

รายการอางอง

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2551 . กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

เกยรตวรรณ อมาตยกล. (2543). ฉลาด เกง ด และมความสข. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. ครรชต มาลยวงศ. (2540). ทศนะไอท. กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร

แหงชาต. คณาว สฒบาล. (2546). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาพทธศาสนา เรองภาษาบาล

และค าศพททางพระพทธศาสนา ส าหรบนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 3.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

จนทนา บณยาภรณ. (2539). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนซอมเสรมวชาวทยาศาสตรส าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยทางการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จระวฒน ขรรคทพไทย. (2548). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนเรอง การใชเทคโนโลยในการแกปญหา ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 2 ทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและเรยนดวยการสอนโดยใชกรณตวอยาง.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา ส านกงานวทยบรการ มหาวทยาลยมหาสารคาม.

ฉลองชย สรวฒนบรณ. (2529). เทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ชลยา ลมปยากร. (2536). เทคโนโลยการศกษาสถาบนราชภฏธนบร. กรงเทพฯ: พศษฐการพมพ. ชลด นมเสมอ. (2526). องคประกอบศลปะ. กรงเทพฯ: เจรญวทยการพมพ. ชยยงค พรหมวงศ และคณะ. (2553). ระบบสอการสอน. กรงเทพฯ: มลนธศาสตราจารย ดร.ชยยงค

พรหมวงศ. ชศร วงศรตนะ. (2551). แบบแผนการวจยเชงทดลองและสถตวเคราะห : แนวคดพนฐานและ

วธการ = Experimental research design and statistics : basic concepts and methods. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ไชยยศ เรองสวรรณ. (2533). เทคโนโลยการศกษา:ทฤษฎและการวจย. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. ณฐศกด ธระกล. (2533). “เหตผลของการใชสอประกอบการสอน.” วารสารศกษาศาสตร 14, 1

(กมภาพนธ – พฤษภาคม): 54. ถนอมพร (ตนพพฒน) เลาหจรสแสง. (2541). คอมพวเตอรชวยสอน . กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

78

เทยนชย ตงพรประเสรฐ. (2535). องคประกอบศลป 1. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. ธนา เทศทอง. (2545). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาเลอกเสร ศ 016 จตรกรรม 2

เรองการจดองคประกอบศลปกบงานจตรกรรม ของนกเรยนชนมธยมศ กษาปท 4 โรงเรยนราชนบรณะ จงหวดนครปฐม .” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลยศลปากร.

น. ณ ปากน า. (2527). หลกการใชส. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. นาถวด นนทาภนย. (2536). “ปฏสมพนธระหวางประเภทบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกบระดบ

ความคดสรางสรรคทมตอความคดในการสรางสรรคภาพในวชาศลปศกษาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 1.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาโสตทศนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

บญชม ศรสะอาด. (2554). การวจยเบองตน. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2551). การวดและประเมนผลการเรยนร. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. บญเรยง ขจรศลป. (2533). วธวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: ภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. บปผชาต ทฬหกรณ และคณะ. (2544). ความรเกยวกบสอมลตมเดยเพอการศกษา. กรงเทพฯ:โรง

พมพครสภาลาดพราว. ประกอบ โพธทองค า. (2548). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ

เรองทฤษฎส.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ มหาวทยาลยศลปากร.

ประทมทพย เลอนสงเนน. (2550). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนผานเครอขายอนเทอรเนต กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองปญหาสงแวดลอมของจงหวดนครราชสมา ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนพมายวทยาจงหวงนครราชสมา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาการสอนสงคมศกษามหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

พรมณ พนธ. (2552). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน รายวชาพระพทธศาสนา ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดชางเคยน อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม .” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยและสอการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม.

79

ฟารดา วรพนธ. (2554). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยแบบฝกปฏบต เรอง การใชโปรแกรมคอมพวเตอรกราฟกแบบเวคเตอร ส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร สาขาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.” การคนควาอสระปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

รจโรจน แกวอไร. (2545). หลกการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตามแนวคดของ กาเย.คณะศกษาศาสตร(เอกสารอดสาเนา). มหาวทยาลยนเรศวร.

เรองวทย นนทะภา และคณะ. (2540). “การใชเทคโนโลยการศกษา.” เอกสารประกอบการสอน รายวชา 059 400 ภาควชาเทคโนโลยการศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

เลศ อานนทนะ. (2535). เทคนควธการสอนศลปศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรากร หงสโต. (2543). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชาศลปะกบชวต3 เรองการ

ออกแบบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบางลวทยา จงหวดสพรรณบร. ” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ มหาวทยาลยศลปากร.

วภาพรรณ ทศยาพนธ. (2551). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง งานทศนศลป และพทธมณฑล กลมสาระการเรยนรศลปะ ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2.” สารนพนธ ปรญญามหาบณฑต เทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วฒชย ประสารลอย. (2543). บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน : นวตกรรมเพอการศกษา. กรงเทพฯ: ว.เจ.พรนตง.

สถาพร บางหลวง. (2550). “การออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาองคประกอบศลปส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการออกแบบนเทศศลป มหาวทยาลยศลปากร.

สมเกยรต ต งน โม. (2536). ทฤษฎส : A complete guide for Artists by Ralph Fabri. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สมชย ชนะตระกล. (2528). คอมพวเตอรเพอการศกษา. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. สกานดา ส.มนสทวชย. (2540). “ผลของการใชกรอบมโนทศน ในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชา

วทยาศาสตร ทมตอความคงทนในการเรยน ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 .” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ภาควชาโสตทศนศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สชาต เถาทอง. (2536). วาดเสน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

80

สภาวด นวมทอง. (2539). “ปญหาและความตองการเกยวกบการผลตและการใชสอการสอนของครผสอนวชาภาษาองกฤษ ระดบมธยมศกษาตอนตน ของโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษาจงหวดรอยเอด.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยขอนแกน.

เสาวนย สกขาบณฑต. (2530). เทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา พระนครเหนอ.

โสมวรรณ พนธสกล. (2551). “การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรบนเครอขายอนเทอรเนต รายวชา งานกราฟก ส าหรบนกเรยนชวงชนท 3 โรงเรยนระยองวทยาคม .” สารนพนธปรญญามหาบณฑต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อมพร ศลปะเมธากล. (2549). ศลปวจกษณ. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. Clark, Danny L. (2005). “The effects of using Computer Assisted Instruction to assist

high school geometry student achieve higher levels of success on the Florida Competency Achievement Test.” Union institute and University.

Clement, F. J. (1981). “Affective Considerations in Computer-Based Education.” Educational Technology.

Dunn, K. (1982). Teaching Student Through Their Individual Learning: A Practical Approach. USA: Reston Publishing Company.

Goranson, W.S. (1997). “A comparative Study on the Cost Effectiveness of computer Assisted Instruction and the Traditional Lecture.” [CD-ROM]. Abstracts from ProQuest File: Dissertation Abstracts Item: ACC 1382876.

Pardo, Larry Eliezer. (2004). “A field test of the CAI lesson. Electricity : DC circuits.” California State University Dominguez Hills.

ภาคผนวก

82

ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ

83

รายนามผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอ ……………………………………….

ประธานควบคมการประชม focus group รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม เทคโนโลยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารยทปรกษา อาจารย ดร. วสตร โพธเงน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

สาขาวชาการประถมศกษา รองศาสตราจารยศรพงศ พยอมแยม เทคโนโลยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ศาสตราจารยพษณ ศภนมตร คณะจตรกรรม ฯ มหาวทยาลยศลปากร

ผเชยวชาญทางดานสอการศกษา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.เอกนฤน บางทาไม คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา 2. ผชวยศาสตราจารย ดร.น ามนต เรองฤทธ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

ภาควชาเทคโนโลยการศกษา 3. อาจารย ดร.อนทรา พรมพนธ ภาควชาศลปะ ดนตร และนาฏศลปศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผเชยวชาญทางดานเนอหา 4. อาจารยกาญจนา ชลสวฒน สถาบนบณฑตพฒนศลป

วทยาลยชางศลปสพรรณบร 5. อาจารย อตยศ สรรคบรานรกษ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร 6. ผชวยศาสตราจารย ดร.ขนบพร แสงวณช ภาควชาศลปะ ดนตร และนาฏศลปศกษา

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

84

รายนามอาจารยผเชยวชาญในการตรวจผลงานจตรกรรมของนกเรยน ………………………………………………………..

1. นายวรวฒน ยอดมน ผวจย

2. อาจารยฤทธ อยด ครช านาญการพเศษ หวหนากลมสาระการเรยนรศลปะ

3. อาจารยกาญจนา ชลสวฒน สถาบนบณฑตพฒนศลป วทยาลยชางศลปสพรรณบร

85

ภาคผนวก ข การจดกลมสนทนา (focus group discussion)

81

ประเดนในการจดการสนทนากลม (focus group discussion) วนท 28 พฤษภาคม 2556 ณ หองประชมคณะจตรกรรมฯ มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตวงทาพระฯ เวลา 15.30 - 16.30 น.

ประเดนค าถาม

อาจารย ดร.วสตร โพธเงน

รศ.ศรพงศ พยอมแยม

ศาสตราจารย พษณ ศภนมต

ผศ.ดร. นรนทร รตนจนทร

ผศ.ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารย ดร.อภนภศ จตรกร

อาจารย ดร.โสมฉาย บญญานนต

อาจารย โชดก เกงเขตรกจ

สรป

1. ภาพรวมเกยวกบการเรยนการสอนทฤษฎส ในโรงเรยนหรอมหาวทยาลย

นกเรยนในระดบมธยมปลาย ควรจะมความรเกยวกบทฤษฎสมากนอยเพยงใด เพอทจะน ามาตอยอดในระดบมหาวทยาลย

การเรยนวชาทฤษฎสในมหาวทยาลยจะเปนการเรยนพนฐานทางทฤษฎเพอน าไปประยกตใชในการสรางสรรคงานทศนศลป หากนกเรยนมความรพนฐานทางทฤษฎสมาบาง กจะท าให งายตอการศกษาทางดานทศนศลป

วชาทฤษฎส จะมการเรยนการสอนในระดบมหาวทยาลย โดยเปนการสอนทฤษฎสพนฐานควบคไปกบการสรางชนงานตามหลกทฤษฎส และโยงไปสการสรางสรรคงานของตนเอง

พนฐานความรเกยวกบทฤษฎสของนกเรยนทจะเขามาเรยนในมหาวทยาลย มมากนอยอยางไร

นกเรยนสวนใหญทจะเขามาเรยนในสายศลปะจะเปนนกเรยนทเฉพาะกลม มความสนใจสวนตว และเมอเขามาแลวกจะมการเรยนปรบพนฐานทางดานความรและทกษะทางศลปะใหกบนกเรยนทกคน

86

82

ประเดนค าถาม

อาจารย ดร.วสตร โพธเงน

รศ.ศรพงศ พยอมแยม

ศาสตราจารย พษณ ศภนมต

ผศ.ดร. นรนทร รตนจนทร

ผศ.ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารย ดร.อภนภศ จตรกร

อาจารย ดร.โสมฉาย บญญานนต

อาจารย โชดก เกงเขตรกจ

สรป

1. ภาพรวมเกยวกบการเรยนการสอนทฤษฎส ในโรงเรยนหรอมหาวทยาลย (ตอ)

การเรยนการสอนเรองทฤษฎสในระดบมธยมปลายมลกษณะเปนอยางไร

การเรยนการสอนเรองทฤษฎสในระดบมธยมปลาย จะเนนไปในดานความรเปนหลก ตามทมการสอบวดผลตางๆ ทงในระดบโรงเรยนและระดบชาต และนกเรยนสวนใหญไมไดมเปาหมายทจะเรยนตอในดานศลปะ จงอยากเนนใหนกเรยนไดน าความรไปใชในชวตประจ าวนได

2. ขอบเขตทางดานเนอหาของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองทฤษฎส

ขอบเขตทางดานเนอหาของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองทฤษฎส ในระดบมธยมปลาย ควรมขอบเขตอยางไร

เนอหาของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเรองทฤษฎส ควรจะสมพนธกบวยของนกเรยน

ควรใหความรในดานเนอหาทผ เรยนยงขาดความรความเขาใจเปนส าคญ โดยศกษาปญหาจากผเรยนวามความรความเขาใจในเรองทฤษฎสมากนอยอยางไร

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนควรเรยงล าดบจากเนอหาทงายไปสเนอหาทยากขนตามล าดบ

สรปเนอหา 3 หวขอทเปนพนฐานของทฤษฎส คอ สกลมกลน สคตรงขาม และสเอกรงค

87

83

ประเดนค าถาม

อาจารย ดร.วสตร โพธเงน

รศ.ศรพงศ พยอมแยม

ศาสตราจารย พษณ ศภนมต

ผศ.ดร. นรนทร รตนจนทร

ผศ.ดร.ฐาปนย ธรรมเมธา

อาจารย ดร.อภนภศ จตรกร

อาจารย ดร.โสมฉาย บญญานนต

อาจารย โชดก เกงเขตรกจ

สรป

3. ดานการสรางสอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

จะมแนวทางในการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนอยางไร

ผวจยควรไปศกษาเพมเตมเกยวกบลกษณะของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ทงลกษณะเดนทสามารถสรางความสนใจใหกบผ เรยนได เชน ลกษณะของปฏสมพนธในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน อาจเปนรปแบบของเกม เปนตน

ควรจะมการก าหนดวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทจะสรางขนนน จะเนนใหเปนสอการเรยนรหลก หรอเปนสอการเรยนรทใชศกษาเพมเตมเพอเสรมบทเรยนทเรยนตามปกต

4. ดานการวดประเมนผล

การวดประเมนผล ควรจะมทงการวดดานความร และทกษะ

การวดผลดานทกษะ ควรใหนกเรยนสรางผลงานจตรกรรมโดยใชเทคนคสน า เพอใหสอดคลองกบหลกทฤษฎส

เพมเตมเทคนคสโปสเตอรทคอนขางเหมาะสมกบระดบทกษะของนกเรยน

การประเมนดานทกษะการเลอกใชสของผเรยนในระหวางเรยน อาจใหผ เรยนไดปฏบตงานในคอมพวเตอร ซงจะงายกวาการสรางชนงานจรง

88

ภาคผนวก ค แบบประเมนความสอดคลองบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง

ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

90

แบบประเมนคาความสอดคลองของ บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ

เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ค าชแจง โปรดพจารณาและใหคะแนนความสอดคลองของแบบสอบถาม โดยท าเครองหมาย / ลงในชองวางทตรงกบความคดเหนของทานตามแบบประเมนแตละขอและใหขอเสนอแนะเพมเตม

เมอแนใจวาเหมาะสมและสอดคลอง ใหคะแนน +1 เมอไมแนใจวาเหมาะสมและสอดคลอง ใหคะแนน 0 เมอแนใจวาไมเหมาะสมและสอดคลอง ใหคะแนน -1

เรอง รายการประเมน

ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ส กลมกลน

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน

2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม

3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน

4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน

5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม

6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา

7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม

ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา

9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน

10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม

ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ

12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน

13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม

14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม

15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน

16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน

17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ

91

เรอง รายการประเมน

ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ส คตรงขาม

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน

2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม

3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน

4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน

5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม

6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา

7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม

ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา

9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน

10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม

ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ

12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน

13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม

14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม

15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน

16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน

17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ

92

เรอง รายการประเมน

ระดบความคดเหน ขอเสนอแนะ

+1 0 -1

ส เอกรงค

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน

2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม

3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน

4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน

5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม

6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา

7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม

ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา

9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน

10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม

ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ

12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน

13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม

14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม

15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน

16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน

17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ

ลงชอ..................................................ผประเมน

(...........................................................)

.................../.................../...................

93

ตารางท 10 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สกลมกลน

รายการประเมน

เรอง สกลมกลน

ระดบความคดเหน คาดชนความ

สอดคลอง

ความ หมาย

1 2 3 4 5 6

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ 1 0 1 1 0 1 0.67 ใชได

94

ตารางท 11 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สคตรงขาม

รายการประเมน

เรอง สคตรงขาม

ระดบความคดเหน คาดชนความ

สอดคลอง

ความ หมาย

1 2 3 4 5 6

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ 1 0 1 1 0 1 0.67 ใชได

95

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง สเอกรงค

รายการประเมน

เรอง สเอกรงค

ระดบความคดเหน คาดชนความ

สอดคลอง

ความ หมาย

1 2 3 4 5 6

ดานเนอหา 1. เนอหามความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 2. เนอหามล าดบขนตอนทเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 3. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนตลอดการเรยน 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 4. การใชภาษาสามารถสอความหมายไดชดเจน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 5. มการยกตวอยางในปรมาณและโอกาสทเหมาะสม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 6. ภาพประกอบตวอยางมความสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 7. มการสรปเนอหาอยางเหมาะสม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได ดานการวดและประเมนผล

8. แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนสอดคลองกบเนอหา 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 9. แบบฝกปฏบตมความสอดคลองกบเนอหาทเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 10. แบบประเมนผลงานฝกปฏบตสอดคลองกบกจกรรม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได ดานการออกแบบกราฟกในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

11. การน าเขาสบทเรยนมความนาสนใจ 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 12. บทเรยนมการออกแบบใหใชงาย เมนไมสบสน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 13. การออกแบบหนาจอมความสวยงาม 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 14. รปแบบ ขนาดตวอกษรทใชมความเหมาะสม 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 15. เสยงประกอบ เสยงบรรยายมความเหมาะสม ชดเจน 1 1 1 1 0 1 0.83 ใชได 16. ความเหมาะสมของเวลาในการน าเสนอบทเรยน 1 1 1 1 1 1 1.00 ใชได 17. มสวนชแนะหรอใหความชวยเหลอเมอผเรยนตองการ 1 0 1 1 0 1 0.67 ใชได

96

ตารางท 13 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท 1 8 7.67 7 7.67 6 7.33

2 6 6.67 6 7.00 7 6.67 3 6 8.33 7 8.67 6 8.67

97

ตารางท 14 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท 1 7 9.00 7 8.67 6 9.00

2 9 7.33 9 8.00 8 8.00 3 7 9.33 8 7.67 8 7.67

4 7 8.67 6 7.67 8 8.00

5 6 7.33 8 7.33 7 7.33 6 7 7.67 8 7.33 7 7.33

7 7 7.00 6 7.00 7 6.67

8 8 7.33 9 7.00 8 7.00 9 7 8.00 8 8.33 7 9.00

98

ตารางท 15 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท 1 9 8.67 8 8.33 9 8.33

2 9 9.00 8 8.67 7 9.00 3 7 8.00 8 8.00 7 7.33

4 8 8.67 9 9.00 8 8.33

5 9 9.67 8 10.00 9 10.00 6 7 7.67 8 7.33 8 7.67

7 9 9.00 9 9.33 9 9.00

8 8 8.33 9 9.00 9 8.67 9 9 9.33 8 8.33 8 8.00

10 9 9.00 7 8.00 8 7.67

11 8 8.00 8 9.00 9 8.67 12 7 7.33 7 7.67 8 8.00

13 8 7.00 8 8.00 7 8.00 14 8 8.33 7 8.67 8 8.00

15 9 9.00 7 9.67 9 8.33

16 9 9.67 9 9.33 9 9.67 17 7 7.67 8 8.00 7 8.33

18 9 8.00 9 8.00 9 8.00

19 10 9.33 9 9.33 9 9.00

99

ตารางท 15 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท 20 8 8.00 8 8.67 8 8.00

21 7 7.33 7 7.67 7 7.67 22 7 7.00 8 7.00 6 6.67

23 7 8.33 7 7.67 7 7.33

24 9 8.00 8 7.67 8 7.33 25 8 9.33 8 8.67 8 8.33

26 8 8.33 8 7.33 7 7.00

27 10 9.00 10 9.00 9 9.33 28 7 7.33 7 7.33 7 7.67

29 8 9.33 8 8.67 7 8.33

30 8 8.33 7 8.00 8 8.67

100

ตารางท 16 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท

1 8 10.00 9 8.00 8 8.67 2 8 8.00 8 10.00 8 9.67

3 9 10.00 9 10.00 8 8.67

4 9 9.67 8 8.00 7 10.00 5 10 8.00 10 8.67 10 8.67

6 9 8.00 9 8.67 8 9.33

7 7 8.00 8 8.00 9 9.67 8 8 8.00 7 7.33 8 8.00

9 7 8.67 8 8.00 8 7.33 10 9 9.67 8 8.67 8 7.67

11 10 9.67 10 7.67 10 8.67

12 9 10.00 9 7.67 8 10.00 13 8 8.67 8 10.00 8 9.67

14 8 8.00 8 9.33 10 10.00

15 10 8.00 9 9.33 9 7.33 16 9 8.00 9 8.00 9 8.67

17 7 8.33 7 8.00 8 7.67

18 7 8.33 8 8.00 8 7.67 19 9 8.33 9 9.00 10 8.00

101

ตารางท 16 ขอมลคะแนนแบบทดสอบและแบบฝกปฏบตทายบท บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน(ตอ)

หวขอเรอง

หนวยท 1 สกลมกลน

หนวยท 2 สคตรงขาม

หนวยท 3 สเอกรงค

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

แบบทด สอบปรนย

แบบฝกปฏบต

คะแนนเตม 10 10 10 10 10 10

ล าดบท

20 8 7.33 8 9.00 9 8.00 21 9 8.67 10 10.00 9 9.33

22 10 8.00 9 8.00 9 8.67

23 8 8.67 9 9.33 8 7.67 24 8 7.33 8 8.00 7 10.00

25 9 9.67 8 9.33 10 8.67

26 8 8.67 8 10.00 10 10.00 27 10 8.00 8 8.00 8 8.67

28 8 8.33 8 8.33 8 10.00 29 9 9.67 9 10.00 8 8.67

30 10 8.67 8 10.00 8 7.67

102

ตารางท 17 ผลการทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

จ านวนนกเรยน

คะแนนระหวางเรยน ทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ

E1 / E2 หนวยท 1 หนวยท 2 หนวยท 3

คะแนนเตม คะแนน

ทได 20 คะแนน 20 คะแนน 20 คะแนน

30 17.21 17.21 17.29 30 27.43

86.19/91.44 คดเปนรอยละ 86.19 รอยละ 91.44

ภาคผนวก ง ผลสมฤทธทางการเรยน กอนและหลงเรยน

104

ตารางท 18 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

1 14 26 2 13 24

3 14 23

105

ตารางท 19 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

1 14 25 2 13 23

3 14 24

4 16 26 5 18 28

6 11 23

7 15 24 8 14 25

9 15 27

106

ตารางท 20 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

1 16 24 2 17 23

3 15 23

4 18 26 5 17 28

6 15 24

7 18 28 8 17 25

9 17 24 10 16 25

11 16 24

12 14 22 13 16 24

14 15 23

15 16 24 16 18 26

17 15 23 18 18 28

19 19 29

20 16 26 21 11 19

22 15 23

23 14 22 24 17 24

107

ตารางท 20 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนร ศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

25 16 25 26 16 25

27 20 28

28 12 21 29 16 22

30 15 21

108

ตารางท 21 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

1 17 29 2 16 27

3 17 26

4 13 25 5 20 30

6 18 28

7 16 26 8 15 25

9 16 27 10 15 26

11 16 30

12 17 28 13 15 26

14 16 28

15 19 30 16 16 29

17 16 25 18 17 26

19 19 29

20 16 26 21 18 28

22 18 30

23 17 26 24 16 27

109

ตารางท 21 ขอมลผลสมฤทธทางการเรยนจากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน(ตอ)

คนท คะแนนทดสอบกอนเรยน คะแนนทดสอบหลงเรยน

25 18 30 26 12 26

27 17 29

28 16 25 29 13 26

30 17 30

110

ตารางท 22 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธ (ดานความร) ทางการเรยน ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

รายการ คาเฉลย ( )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

t-test sig

กอนเรยน 16.40 1.75 41.01 0.00

หลงเรยน 27.43 1.79 * มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

111

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความจ า

1. แมสวตถธาต มความหมายเหมอนกบขอใด 1) แมสจตวทยา 2) แมสแสงสวาง 3) แมสชางเขยน 4) แมสสญลกษณ

ขน ความจ า

2. ในบรรดาสทหลากหลายยอมมบอเกดมาจากการผสมกนของแมส 3 ส ไดแก

1) สเหลอง สแดง สเขยว 2) สเหลอง สแดง สน าเงน 3) สเหลอง สสม สมวง 4) สสม สมวง สเขยว

ขน ความจ า

3. วงจรของสทเรยงล าดบกนเปนวงกลม ประกอบไปดวยสทงหมดกส 1) 3 ส 2) 6 ส 3) 9 ส 4) 12 ส

ขน ความจ า

4. ขอใดคอสขนท 2 1) สมวงแดง สเขยวน าเงน สสมเหลอง 2) สแดง สเหลอง สน าเงน 3) สสม สมวง สเขยว 4) สเหลอง สสมเหลอง สสม

112

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความจ า

5. สใดทมคาน าหนกออนทสดในวงจรของส 1) สสม 2) สเขยว 3) สน าเงน 4) สเหลอง

ขน ความเขาใจ

6. สในขอใดทอยในวรรณะเดยวกบ สน าเงน 1) สสม สสมแดง สแดง 2) สเหลอง สสมเหลอง สสม 3) สเขยวเหลอง สเหลอง สสมเหลอง 4) สเขยว สเขยวเหลอง สเหลอง

ขน ความเขาใจ

7. สในขอใดทจดอยในสวรรณะรอน 1) สคราม 2) สเทา 3) สน าตาล 4) สเขยวแก

ขน ความเขาใจ

8. สทเปนไดทงวรรณะเยนและวรรณะรอนคอสในขอใด 1) สเหลอง สสม 2) สมวง สเหลอง 3) สแดง สเขยว 4) สเหลอง สน าเงน

ขน ความเขาใจ

9. เมอน าแมสขนท 1 มาผสมในอตราสวนทเทากน จะเกดเปนสในขอใด 1) สน าตาล 2) สกลาง 3) สมวง 4) สขาว

113

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความเขาใจ

10. ขอใดกลาวไดสอดคลองเมอน าสด าหรอสขาวมาผสมกบสแดง 1) เปนการสรางคาน าหนกของสแดง 2) เปนการผสานสตางวรรณะ 3) เปนการใชสคตรงขาม 4) เปนการใชสใกลเคยงกนในวงจรของส

ขน น าไปใช

11. ขอใด ไมใช วธการระบายสเพอใหเกดความกลมกลนกน 1) การใชสเพยงสเดยวแตมคาน าหนกทหลากหลายในภาพ 2) การใชส 2-3 สทเรยงตดกนในวงจรของส 3) การใชส 4-6 สทเรยงตดกนในวงจรของส 4) การใชส 7-8 สทเรยงตดกนในวงจรของส

ขน น าไปใช

12. หากระบายสมวง เปน 80% ของภาพแลว ควรใชสใดระบายภาพใหสมบรณตามหลกวธการใชสคตรงขาม 1) ใชสเหลอง 20% กระจายไปในภาพ 2) ใชสเขยว 20% กระจายไปในภาพ 3) ใชสแดง 50% กระจายไปในภาพ 4) ใชสฟา 50% กระจายไปในภาพ

ขน น าไปใช

13. การใชสกลมกลนบางครงภาพทไดอาจดเรยบหรอนาเบอ วธการใดทจะชวยท าใหภาพดมชวตชวามากขน 1) ใชสขาวหรอสด าสรางคาน าหนก 2) ใชสคตรงขามแทรกเขาไปในภาพเลกนอย 3) ใชสใกลเคยงในวงจรสแทรกเขาไปในภาพ 4) ลดคาความสดใสของสลง

114

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน น าไปใช

14. ขอใด ไมสอดคลอง กบการน าหลกการใชสไปประยกตใชในชวตประจ าวน 1) ตอง ใสเสอสสมกบกางเกงสน าเงน 2) ตาล ใสเสอสเหลองออนกบกระโปรงสมวงเขม 3) ตม ใสเสอสแดงกบกระโปรงสเขยวและคาดเขมขดสด าเสนใหญ 4) ตย ใสเสอสฟากางเกงสน าเงนเขม ผกเนกไทสเหลองออน

ขน น าไปใช

15. ขอใด ไมใช วธการระบายสเอกรงคของสน าเงน 1) ใชสน าเงนระบายในภาพเปนสหลก 2) ถาจะใชสเขยวใหลดคาความสดดวยสแดงและผสมสน าเงนเลกนอย 3) ถาจะใชสมวงใหลดคาความสดดวยสเหลองและผสมสน าเงนเลกนอย 4) ใชสสมระบายแทรกกระจายไปในภาพเลกนอย

ขน วเคราะห

16. “ใชสสมผสมเขาไปในสน าเงนเลกนอย” บทบาทของสสมท าหนาทอะไร 1) สรางคาน าหนกใหสน าเงนออนลง 2) สรางคาน าหนกใหสน าเงนเขมขน 3) ลดความสดใสของสน าเงน 4) เพมความสดใสของสน าเงน

ขน วเคราะห

17. ขอใดกลาวถงความสมพนธของสไดถกตอง 1) สเขยว สสม สมวง เปนสใกลเคยงกนในวงจรของส 2) สเขยวเหลอง กบ สเขยวน าเงน เปนสคตรงขามกน 3) สมวงแดง กบ สมวงน าเงน เปนสวรรณะเดยวกน 4) สสมแดง กบ สเขยวน าเงน เปนสคตรงขามกน

ขน วเคราะห

18. สในขอใดทไมเขาพวก 1) สมวง 2) สฟา 3) สเขยว 4) สสม

115

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน วเคราะห

19. หลกการใชสในขอใดทเหมาะส าหรบผเรมตนฝกการระบายสมากทสด 1) สคตรงขาม 2) สกลมกลน 3) เอกรงค ทใชสๆ เดยว 4) เอกรงค ของสทแสดงอทธพลเดนชดออกมาเพยงสเดยว

ขน วเคราะห

20. หลกการใชสในขอใดมวธการขนตอนการท าทละเอยดซบซอนมากทสด 1) การใชสคตรงขาม 2) การใชสกลมกลน 3) เอกรงค ทใชสๆ เดยว 4) เอกรงค ของสทแสดงอทธพลเดนชดออกมาเพยงสเดยว

ขน สงเคราะห

Field of Poppies by Vincent Van Gogh

21. จากภาพศลปนมวธการใชสทสอดคลองกบหลกการใดมากทสด 1) การผสานสตางวรรณะ ในอตราสวน 80% ตอ 20% ของภาพ 2) การใชสกลมกลน 4 – 6 ส 3) การใชสคตรงขาม โดยการลดคาของสใดสหนงลง 4) การใชสคตรงขาม โดยการกระจายสสลบกน

116

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน สงเคราะห

22. ตามหลกการใชส ภาพในขอใดแตกตางจากขออน

1) 2)

3) 4)

ขน สงเคราะห

23. ขอใด ไมสอดคลอง กบหลกการใชสของภาพน

1) มการใชคาน าหนกของสในภาพ 2) ใชสคตรงขามในอตราสวน 80% ตอ 20% ของภาพ 3) ใชสคตรงขามโดยลดคาความสดของสลง 4) ใชสเพยงวรรณะเดยวในภาพ

117

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน สงเคราะห

24. จากภาพสอดคลองกบหลกการใชสแบบใดมากทสด 1) เอกรงคทใชสๆ เดยว 2) เอกรงคทแสดงความเดนชดของสเพยงสเดยว 3) สคตรงขาม 4) การผสานสตางวรรณะ

ขน สงเคราะห

25. ภาพใด สอดคลอง กบหลกของสกลมกลน

1) 2)

3) 4)

118

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ประเมน

26. ขอใดกลาวไดสอดคลองกบภาพมากทสด 1) สคตรงขาม ใชสแดง 80% และสเขยว 20% ลดคาสแดงลง 2) สคตรงขาม ใชสแดง 50% และสเขยว 50% ลดคาสเขยวลง 3) สคตรงขาม ใชสแดง 50% และสเขยว 50% ลดคาสทง 2 สลง 4) สคตรงขาม ใชสแดง 50% และสเขยว 50% ไมลดคาของสใดลง

ขน ประเมน

27. งานจตรกรรมในขอใดทเหมาะน าไปประดบหองพระมากทสด 1) จตรกรรมทใชสกลมกลน 2) จตรกรรมทใชการผสานสตางวรรณะ 3) จตรกรรมทใชสเอกรงค 4) จตรกรรมทใชสคตรงขาม

ขน ประเมน

28. ขอใดไมสอดคลองกบหลกการใชสกลมกลน

1) 2)

3) 4)

119

ตารางท 23 โครงสรางแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ประเมน

29. ภาพในขอใดมการใชสตางวรรณะ

1) 2)

3) 4)

ขน ประเมน

ภาพ A ภาพ B ภาพ C 30. จากภาพตวอยาง ภาพใดมหลกการใชสทเหมาะส าหรบเปนตวอยางใหผ

เรมตนฝกระบายสมากทสด 1) ภาพ A และ C 2) ภาพ B และ C 3) ภาพ A และ B 4) ภาพ A ,B และ C

120

ตารางท 24 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สกลมกลน

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความจ า

1. ขอใดอธบายลกษณะการใชสกลมกลนไดถกตองทสด 1) เปนการผสานสอยางงาย 2) เปนการผสานส 2-3 ส ในวงจรของส 3) เปนการผสานส 2-3 ส ทเรยงตดกนในวงจรของส 4) เปนการผสานส 4-6 ส ในวงจรของส

ขน ความจ า

2. เพราะเหตใดการใชสกลมกลนจงไมใหใชสเกน 6 ส 1) เพราะจะควบคมสใหเกดความกลมกลนไดยาก 2) เพราะการใชสเพยง 2-3 ส กเพยงพอแลว 3) เพราะสท 7 จะเปนสคตรงขาม 4) เพราะจะท าใหเกดคาน าหนกของสทมากเกนไป

ขน ความเขาใจ

3. บคคลในขอใดทไมไดใชหลกของการใชสกลมกลน 1) แกว เลอกใชส สม สมแดง และสแดง ระบายสภาพ 2) กลา เลอกใชส น าเงน มวงน าเงน มวง และมวงแดง ระบายสภาพ 3) กบ เลอกใชส เขยวเหลอง เขยว และเขยวน าเงน ระบายสภาพ 4) กก เลอกใชส เขยวเหลอง เขยว มวงแดง และแดง ระบายสภาพ

ขน ความเขาใจ

4. วธการใดทจะชวยท าใหการใชสกลมกลนมการผสานกนของสทดยงขน 1) การสรางคาน าหนกออนแกใหกบส 2) การกระจายสตางๆ ในจ านวนเทาๆ กน 3) การใชสในวงจรของสโดยไมสรางคาน าหนกออนแก 4) การใชสใดสหนงในสดสวนทมากกวาสอนๆ

121

ตารางท 24 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สกลมกลน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน น าไปใช

5. บคคลในขอใดทน าหลกการใชสกลมกลนไปใชในชวตประจ าวนได 1) บอย ทาสบานดวยสเขยว และเลอกใชหลงคาบานสชมพ 2) บม ทาสหองนอนดวยสชมพ และเลอกใชเตยงกบตสสมออน 3) โบว ทาสหองน าดวยสฟา และเลอกใชกระเบองสสมปพน 4) เบนซ ทาสหองครวดวยสสม และเลอกใชตเยนสน าเงน

ขน น าไปใช

6. บคคลในขอใดทแตงกายไดสอดคลองกบหลกการใชสกลมกลน 1) หนง ใสเสอยดสฟาออนกบกางเกงยนสสน าเงน และเขมขดสสม 2) นอย ใสเสอกบกระโปรงสชมพ และใสรองเทาสนสงสเขยว 3) นด ใสเสอเชตสเขยวออนกบกางเกงยนสสน าเงน และรองเทาส

ฟา 4) นด ใสเสอสแดงกบกางเกงสด า และสะพายกระเปาสเขยว

ขน วเคราะห

7. ภาพในขอใดไมไดใชหลกการของสกลมกลน

1) 3)

2) 4)

ขน วเคราะห

8. เพราะเหตใดผทสนใจศกษาการสรางงานจตรกรรมจงจ าเปนจะตองรหลกการใชสกลมกลน 1) เพราะงานจตรกรรมทกชนใชหลกของสกลมกลน 2) เพราะเปนหลกพนฐานของการใชส 3) เพราะความกลมกลนเปนหลกในการจดองคประกอบศลป 4) เพราะเปนหลกการขนสงในการสรางงานจตรกรรม

122

ตารางท 24 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สกลมกลน (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน สงเคราะห

9. ถามสให 2 ส คอสแดงกบสน าเงน จะสามารถสรางภาพตามหลกของสกลมกลนไดสอดคลองกบขอใด

1) 3)

2) 4)

ขน ประเมน

10. ภาพในขอใดแสดงความกลมกลนกนของสไดมากทสด

1) 3)

2) 4)

123

ตารางท 25 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความจ า

1. คสขอใดไมใชสคตรงขามกนในวงจรของส 1) สน าเงน ตรงขามกบ สสม 2) สเขยวเหลอง ตรงขามกบ สมวงแดง 3) สสมเหลอง ตรงขามกบ สสมแดง 4) สเหลอง ตรงขามกบ สมวง

ขน ความจ า

2. อตราสวนทเหมาะสมตามหลกการใชสคตรงขามคอขอใด 1) 95 : 5 2) 90 : 10 3) 85 : 15 4) 80 : 20

ขน ความเขาใจ

3. ขอใดไมใชลกษณะของภาพทใชหลกการของสคตรงขาม 1) มการก าหนดอตราสวนของสคตรงขามทใชในภาพ 2) สคตรงขามมความสดใสตดกนอยางรนแรงในภาพ 3) ใชสเขมคนกลางระหวางสคตรงขาม 4) มการกระจายสคตรงขามสลบกบไปเปนจดเลกๆ ทวทงภาพ

ขน ความเขาใจ

4. ประโยชนของการใชสคตรงขามอยางเหมาะสมในการระบายสคอขอใด 1) สโดยรวมของภาพกลมกลนเปนสเดยวกน 2) สโดยรวมของภาพแสดงออกมาเพยงวรรณะเดยว 3) บรรยากาศของสในภาพดมชวตชวา นาสนใจ 4) บรรยากาศของสในภาพมระยะใกล ไกล เหมอนจรง

124

ตารางท 25 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน น าไปใช

5. หากจ าเปนตองใชสแดงกบสเขยวทาผนงหองในพนทเทาๆ กน ควรท าอยางไรเพอไมใหทงสองสตดกนอยางรนแรงจงจะเหมาะสมทสด 1) ลดคาความสดใสของสใดสหนง หรอทงสองสลง 2) ใชสแดงมากกวาสเขยว 3) ใชสเขยวมากกวาสแดง 4) ใชการแตมสเขยวและสแดงกระจายสลบกนไปทวผนงหอง

ขน น าไปใช

6. ขอใดไมใชวธการลดคาความสดใสของสเขยว 1) ใชสขาวเขาไปผสมกบเขยวเพยงเลกนอย 2) ใชสด าเขาไปผสมกบสเขยวเพยงเลกนอย 3) ใชสแดงเขาไปผสมกบสเขยวเพยงเลกนอย 4) ใชสเหลองเขาไปผสมกบสเขยวเพยงเลกนอย

ขน วเคราะห

7. ความสมพนธกนของสในขอใดตางจากขออน 1) สสม กบ สน าเงน 2) สเขยวเหลอง กบ สมวงแดง 3) สมวง กบ สเหลอง 4) สสมเหลอง กบ สมวงแดง

ขน วเคราะห

8. หากใชสมวงมากกวาสเหลองในการระบายสภาพ ผลทไดจะสอดคลองกบขอใด 1) สมวงจะดเดน 2) สเหลองจะดเดน 3) สมวงและสเหลองมความเดนเทากน 4) สมวงและสเหลองกลมกลนกน

125

ตารางท 25 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน สงเคราะห

9. ถาตองออกแบบเสอโดยก าหนดใหใชสคตรงขาม เสอในขอใดถอวาใชหลกการของสคตรงขามไดถกตองเหมาะสม

1) 3)

2) 4)

ขน ประเมน

10. หองใดน าหลกของสคตรงขามไปประยกตใชไดเหมาะสมลงตวทสด

1) 3)

2) 4)

126

ตารางท 26 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สเอกรงค

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน ความจ า

1. การใชสเอกรงค หมายถงขอใด 1) การใชส 1 ส 2) การใชส 3 ส 3) การใชส 5 ส 4) การใชส 7 ส

ขน ความจ า

2. จตรกรรมทใชสเอกรงคจะมลกษณะอยางไร 1) มสสนฉดฉาด 2) มสตดกนบางสวน 3) มสตดกนเพอสรางจดเดน 4) มสทเดนชดเพยงหนงส

ขน ความเขาใจ

3. เพราะเหตใดตามหลกการใชสเอกรงคเมอน าสอนนอกจากสหลกมาใชจะตองมการลดคาความสดของสนนลง 1) สอนนนจะไดมน าหนกทเขมขน 2) สอนนนจะไดมน าหนกทออนลง 3) สอนนนจะไดไมเดนชดเกนสหลก 4) สอนนนจะไดเดนชดกวาสหลก

ขน ความเขาใจ

4. เพราะเหตใดหลกการใชสเอกรงคจะตองน าสหลกผสมเขาไปในสอนๆ ทกสทจะน าไประบายในภาพ 1) เพราะจะท าใหภาพแสดงความเดนชดของสออกมาเพยงสเดยว 2) เพราะเปนการลดคาความสดใสของสอนๆ ลง 3) เพราะเปนการเพมคาความสดใสของสอนๆ 4) เพราะเปนการกระจายสหลกเขาไปในทกๆ สวนของภาพ

127

ตารางท 26 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สเอกรงค (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน น าไปใช

5. หากจะสรางภาพสเอกรงคของสแดง เมอจะน าสสมไประบายในภาพดวยจะตองท าอยางไร 1) น าสเขยว ผสมเขาไปในสสมเลกนอย 2) น าสเหลอง ผสมเขาไปในสสมเลกนอย 3) น าสมวง ผสมเขาไปในสสมเลกนอย 4) น าสน าเงน ผสมเขาไปในสสมเลกนอย

ขน น าไปใช

6. การสรางภาพสเอกรงคของสน าเงน เมอตองการน าสเขยวเขาไประบายในภาพดวย จงไดลดคาความสดของสเขยวลงโดยการน าสแดงผสมเขาไปเลกนอย ขนตอนตอไปควรเปนอยางไร 1) น าสเขยวทลดคาความสดของสลงแลวน าไประบายในภาพไดเลย 2) น าสเขยวทลดคาความสดของสลงแลวผสมสขาวเลกนอยกอนน าไป

ระบาย 3) น าสเขยวทลดคาความสดของสลงแลวผสมสด าเลกนอยกอนน าไป

ระบาย 4) น าสเขยวทลดคาความสดของสลงแลวผสมสน าเงนเลกนอยกอน

น าไประบาย

ขน วเคราะห

7. วธการใชสในขอใดไมสอดคลองกบการสรางภาพเอกรงคของสเหลอง 1) น าสเหลองระบายไปทวทงภาพ 2) น าสเหลองผสมเขาไปในทกสทจะใชระบายในภาพ 3) น าสสมมาลดคาความสดลงดวยการผสมสน าเงน และตองผสมส

เหลองเขาไปกอนน าไประบาย 4) น าสสมมาลดคาความสดลงดวยการผสมสมวง และตองผสมสเหลอง

เขาไปกอนการระบาย

128

ตารางท 26 โครงสรางแบบทดสอบทายบทเรยน เรอง สเอกรงค (ตอ)

ความร (Bloom)

ค าถาม

ขน วเคราะห

8. ขอใดไมใชกลมสทสามารถน ามาสรางภาพตามหลกการใชสเอกรงคได 1) สเหลอง สสมเหลอง สสม สสมแดง สแดง 2) สเหลอง สเขยวเหลอง สเขยว สเขยวน าเงน สน าเงน 3) สเขยวเหลอง สเขยว สเขยวน าเงน สน าเงน สมวงน าเงน 4) สน าเงน สมวงน าเงน สมวง สมวงแดง สแดง

ขน สงเคราะห

9. ภาพในขอใดไมแสดงความเปนสเอกรงค

1) 3)

2) 4)

ขน ประเมน

10. ขอใดเหมาะสมทสด หากตองการสรางภาพเอกรงคของสวรรณะรอน

1) 3)

2) 4)

ภาคผนวก จ แบบประเมนผลงานแบบฝกทายบทเรยนและผลงานจตรกรรม

130

ตารางท 27 เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลงานแบบฝกทายบทเรยน

แบบประเมนผลงานแบบฝกทายบทเรยน (10 คะแนน)

ประเดนการประเมน เกณฑการพจารณาใหคะแนน

3 (ด) 2 (ปานกลาง) 1 (พอใช ) 1 . ก า ร เ ล อ ก ใ ช สสอดคลองกบทฤษฎ

เลอกใชสไดสอดคลองก บ ท ฤ ษ ฎ ถ ก ต อ งทงหมด

เลอกใชสไดสอดคลองกบทฤษฎถกตองบางสวน

เลอกใชสไมสอดคลองกบทฤษฎ

2 . ค ว า ม ป ร ะ ณ ตสวยงาม

การใชสในผลงานมความละเอยดซบซอน

การใชสในผลงานมความละเอยดซบซอนบางสวน

การใชสในผลงานไมมความละเอยด

3. ความสมบ รณ ของผลงาน

ผลงานส า เร จและมความสมบรณ

ผ ล ง า น ส า เ ร จ แ ตบางสวนยงไมสมบรณ

ผลงานส าเรจแตขาดความสมบรณอยมาก

4. ตรงตอเวลา - - นกเรยนสงงานตรงตามเวลาทก าหนด

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน

9 - 10 7 - 8 5 - 6 1 - 4

ระดบคณภาพ

ดมาก ด พอใช ควร

ปรบปรง

131

ตารางท 28 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 8 8 7 7.67 0.58 ด 2 7 7 6 6.67 0.58 ด

3 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

ตารางท 29 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน) 1 8 8 7 7.67 0.58 ด

2 8 7 6 7.00 1.00 ด

3 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

ตารางท 30 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 3 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน) 1 8 7 7 7.33 0.58 ด

2 7 7 6 6.67 0.58 ด

3 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

132

ตารางท 31 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 9 9 9 9.00 0.00 ดมาก 2 8 7 7 7.33 0.58 ด

3 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 4 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

5 8 7 7 7.33 0.58 ด

6 8 8 7 7.67 0.58 ด 7 8 7 6 7.00 1.00 ด

8 8 7 7 7.33 0.58 ด

9 8 8 8 8.00 0.00 ด ตารางท 32 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนท

ไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน) 1 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

2 8 8 8 8.00 0.00 ด

3 8 8 7 7.67 0.58 ด 4 8 8 7 7.67 0.58 ด

5 8 7 7 7.33 0.58 ด 6 8 7 7 7.33 0.58 ด

7 8 7 6 7.00 1.00 ด

8 8 7 6 7.00 1.00 ด 9 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

133

ตารางท 33 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 9 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงาน สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก 2 8 8 8 8.00 0.00 ด

3 8 8 7 7.67 0.58 ด 4 9 8 7 8.00 1.00 ด

5 8 7 7 7.33 0.58 ด

6 8 7 7 7.33 0.58 ด 7 7 7 6 6.67 0.58 ด

8 8 7 6 7.00 1.00 ด

9 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

134

ตารางท 34 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 2 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

3 9 8 7 8.00 1.00 ด 4 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

5 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

6 8 8 7 7.67 0.58 ด 7 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

8 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

9 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 10 9 9 9 9.00 0.00 ดมาก

11 8 8 8 8.00 0.00 ด

12 8 7 7 7.33 0.58 ด 13 8 7 6 7.00 1.00 ด

14 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 15 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

16 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

17 8 8 7 7.67 0.58 ด 18 8 8 8 8.00 0.00 ด

19 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

20 9 8 7 8.00 1.00 ด 21 8 7 7 7.33 0.58 ด

22 8 7 6 7.00 1.00 ด 23 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

135

ตารางท 34 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 9 8 7 8.00 1.00 ด 25 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

26 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 27 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

28 8 7 7 7.33 0.58 ด

29 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 30 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

คาเฉลยรวม 8.40 0.65 ดมาก

136

ตารางท 35 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 8 9 8 8.33 0.58 ดมาก 2 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

3 8 8 8 8.00 0.00 ด 4 9 9 9 9.00 0.00 ดมาก

5 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

6 8 7 7 7.33 0.58 ด 7 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

8 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

9 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 10 8 8 8 8.00 0.00 ด

11 9 9 9 9.00 0.00 ดมาก

12 8 8 7 7.67 0.58 ด 13 9 8 7 8.00 1.00 ด

14 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 15 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

16 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

17 8 8 8 8.00 0.00 ด 18 8 8 8 8.00 0.00 ด

19 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

20 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 21 8 8 7 7.67 0.58 ด

22 8 7 6 7.00 1.00 ด 23 8 8 7 7.67 0.58 ด

137

ตารางท 35 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 8 8 7 7.67 0.58 ด 25 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

26 8 7 7 7.33 0.58 ด 27 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

28 8 7 7 7.33 0.58 ด

29 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 30 8 8 8 8.00 0.00 ด

คาเฉลยรวม 8.38 0.48 ดมาก

138

ตารางท 36 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 2 9 9 9 9.00 0.00 ดมาก

3 8 7 7 7.33 0.58 ด 4 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

5 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

6 8 8 7 7.67 0.58 ด 7 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

8 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

9 9 8 7 8.00 1.00 ด 10 8 8 7 7.67 0.58 ด

11 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

12 9 8 7 8.00 1.00 ด 13 8 8 8 8.00 0.00 ด

14 9 8 7 8.00 1.00 ด 15 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

16 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

17 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 18 9 8 7 8.00 1.00 ด

19 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

20 9 8 7 8.00 1.00 ด 21 8 8 7 7.67 0.58 ด

22 7 7 6 6.67 0.58 ด 23 8 7 7 7.33 0.58 ด

139

ตารางท 36 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนทใกลเคยงกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 8 7 7 7.33 0.58 ด 25 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก

26 7 7 7 7.00 0.00 ด 27 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

28 8 8 7 7.67 0.58 ด

29 9 8 8 8.33 0.58 ดมาก 30 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

คาเฉลยรวม 8.21 0.60 ดมาก

140

ตารางท 37 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 2 9 8 7 8.00 1.00 ด

3 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 4 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

5 9 8 7 8.00 1.00 ด

6 9 8 7 8.00 1.00 ด 7 9 8 7 8.00 1.00 ด

8 9 8 7 8.00 1.00 ด

9 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 10 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

11 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

12 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 13 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

14 9 8 7 8.00 1.00 ด 15 9 8 7 8.00 1.00 ด

16 9 8 7 8.00 1.00 ด

17 9 9 7 8.33 1.15 ดมาก 18 9 9 7 8.33 1.15 ดมาก

19 9 9 7 8.33 1.15 ดมาก

20 8 8 6 7.33 1.15 ด 21 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

22 9 8 7 8.00 1.00 ด 23 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

141

ตารางท 37 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สกลมกลน ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สกลมกลน

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 8 8 6 7.33 1.15 ด 25 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

26 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 27 9 8 7 8.00 1.00 ด

28 9 9 7 8.33 1.15 ดมาก

29 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก 30 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

คาเฉลยรวม 8.61 0.78 ดมาก

142

ตารางท 38 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 9 8 7 8.00 1.00 ด 2 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

3 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 4 9 8 7 8.00 1.00 ด

5 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

6 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 7 9 8 7 8.00 1.00 ด

8 8 8 6 7.33 1.15 ด

9 9 8 7 8.00 1.00 ด 10 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

11 8 8 7 7.67 0.58 ด

12 8 8 7 7.67 0.58 ด 13 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

14 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 15 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

16 9 8 7 8.00 1.00 ด

17 9 8 7 8.00 1.00 ด 18 9 8 7 8.00 1.00 ด

19 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก

20 10 9 8 9.00 1.00 ดมาก 21 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

22 9 8 7 8.00 1.00 ด 23 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

143

ตารางท 38 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สคตรงขาม ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สคตรงขาม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 9 8 7 8.00 1.00 ด 25 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

26 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 27 9 8 7 8.00 1.00 ด

28 9 9 7 8.33 1.15 ดมาก

29 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 30 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

คาเฉลยรวม 8.74 0.65 ดมาก

144

ตารางท 39 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

1 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 2 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

3 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 4 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

5 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

6 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 7 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

8 9 8 7 8.00 1.00 ด

9 8 8 6 7.33 1.15 ด 10 8 8 7 7.67 0.58 ด

11 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

12 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 13 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

14 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 15 8 8 6 7.33 1.15 ด

16 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

17 8 8 7 7.67 0.58 ด 18 8 8 7 7.67 0.58 ด

19 9 8 7 8.00 1.00 ด

20 9 8 7 8.00 1.00 ด 21 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก

22 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 23 8 8 7 7.67 0.58 ด

145

ตารางท 39 ผลการประเมนผลงานแบบฝกปฏบตทายบทเรยน เรอง สเอกรงค ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม สเอกรงค

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(10 คะแนน) คนท 2

(10 คะแนน) คนท 3

(10 คะแนน)

24 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 25 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

26 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก 27 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก

28 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

29 9 9 8 8.67 0.58 ดมาก 30 8 8 7 7.67 0.58 ด

คาเฉลยรวม 8.76 0.54 ดมาก

146

ตารางท 40 เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลงานจตรกรรมชนสรป

แบบประเมนผลงานจตรกรรมชนสรป (12 คะแนน)

ประเดนการประเมน เกณฑการพจารณาใหคะแนน

3 (ด) 2 (ปานกลาง) 1 (พอใช ) 1 . ก า ร เ ล อ ก ใ ช สสอดคลองกบทฤษฎ

เลอกใชสไดสอดคลองก บ ท ฤ ษ ฎ ถ ก ต อ งทงหมด

เลอกใชสไดสอดคลองกบทฤษฎถกตองบางสวน

เลอกใชสไมสอดคลองกบทฤษฎ

2 . ค ว า ม ป ร ะ ณ ตสวยงาม

การใชสในผลงานมความละเอยดซบซอน

การใชสในผลงานมความละเอยดซบซอนบางสวน

การใชสในผลงานไมมความละเอยด

3. ความสมบ รณ ของผลงาน

ผลงานส า เร จและมความสมบรณ

ผ ล ง า น ส า เ ร จ แ ตบางสวนยงไมสมบรณ

ผลงานส าเรจแตขาดความสมบรณอยมาก

4. การจดองคประกอบศลป

จดองคประกอบภาพได เห ม าะส ม แ ล ะมความแปลกใหม

จดองคประกอบภาพไดเหมาะสม

จดองคประกอบภาพไมเหมาะสม

เกณฑการตดสนคณภาพ

ชวงคะแนน

10 - 12 7 - 9 4 - 6 1 - 3

ระดบคณภาพ

ดมาก ด พอใช ควร

ปรบปรง

147

ตารางท 41 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมชนสรป หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(12 คะแนน) คนท 2

(12 คะแนน) คนท 3

(12 คะแนน)

1 8 9 7 8.00 1.00 ด

2 10 9 9 9.33 0.58 ดมาก 3 9 8 7 8.00 1.00 ด

4 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

5 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก 6 10 8 7 8.33 1.53 ด

7 11 11 10 10.67 0.58 ดมาก 8 11 11 9 10.33 1.15 ดมาก

9 11 10 9 10.00 1.00 ดมาก

10 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก 11 8 9 7 8.00 1.00 ด

12 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

13 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 14 10 10 10 10.00 0.00 ดมาก

15 8 9 8 8.33 0.58 ด

16 10 11 10 10.33 0.58 ดมาก 17 11 10 9 10.00 1.00 ดมาก

18 11 12 11 11.33 0.58 ดมาก 19 9 9 9 9.00 0.00 ด

20 8 9 8 8.33 0.58 ด

21 11 10 10 10.33 0.58 ดมาก 22 10 10 9 9.67 0.58 ดมาก

23 12 11 10 11.00 1.00 ดมาก

148

ตารางท 41 ผลการประเมนผลงานจตรกรรมชนสรป หลงการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ของนกเรยนกลมตวอยาง จ านวน 30 คน (ตอ)

เลขท ผใหคะแนนผลงานจตรกรรม

S.D. ระดบ

คณภาพ คนท 1

(12 คะแนน) คนท 2

(12 คะแนน) คนท 3

(12 คะแนน)

24 12 11 10 11.00 1.00 ดมาก

25 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 26 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

27 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก

28 12 12 12 12.00 0.00 ดมาก 29 12 12 11 11.67 0.58 ดมาก

30 9 9 8 8.67 0.58 ด คาเฉลยรวม 10.26 0.55 ดมาก

ภาคผนวก ฉ แบบสอบถามความพงพอใจ

150

แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ

เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ค าชแจง โปรดเขยนเครองหมาย / ลงในชอง ระดบความพงพอใจของนกเรยนใหตรงตามความเปนจรง

รายการประเมน ระดบความคดเหน

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

1. เนอหาในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มความชดเจนอานเขาใจงาย

2. รปภาพตวอยางในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ชวยใหนกเรยนเขาใจเนอหาไดชดเจนยงขน

3. รปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม มความสวยงาม นาใช

4. กจกรรมในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม เหมาะสมทาทายความสามารถนกเรยน

5. นกเรยนสามารถปฏบตกจกรรมในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรมได

6. ขนตอนกจกรรมในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ไมสบสน เขาใจไดงาย เปนล าดบขนตอน

7. ผ เรยน ได รบความร และประสบการณ การเรยนร จาก บท เรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

8. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ท าใหนกเรยนมความเขาใจศลปะมากยงขน

9. การเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ท าใหนกเรยนอยากเรยนศลปะมากยงขน

10. ความพงพอใจของนกเรยนในภาพรวมทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน เรอง หลกการใชสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

ขอเสนอแนะเพมเตม ....................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................

ภาคผนวก ช ตวอยางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

152

ภาพตวอยางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน หนาหลก และหนาเมน

153

ภาพตวอยางแบบฝกปฏบตในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

154

ตวอยางภาพตนแบบส าหรบแบบฝกปฏบตในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

ภาคผนวก ซ ตวอยางภาพในการท าวจย

156

การเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

157

158

การสรางผลงานจตรกรรมชนสรป หลงจากเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรศลปะ เรอง ทฤษฎสเพอการเรยนรศลปะประเภทจตรกรรม

159

การตรวจผลงานจตรกรรมของนกเรยนโดยผเชยวชาญ

160

ผลงานของนกเรยนจากการท าแบบฝกปฏบตในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

161

162

163

ผลงานจตรกรรมชนสรปของนกเรยน

.

164

165

ประวตผวจย ชอ – นามสกล นายวรวฒน ยอดมน ทอย 30 หม 6 ต าบลบานแห อ าเภอเมอง จงหวดอางทอง ทท างาน โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 อ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ประวตการศกษา พ.ศ. 2548 ส าเรจการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ สถาบนบณฑตพฒนศลป วทยาลยชางศลปสพรรณบร พ.ศ. 2552 ส าเรจการศกษาศลปบณฑต วชาเอกจตรกรรม คณะจตรกรรมประตมากรรมและภาพพมพ มหาวทยาลยศลปากร พ.ศ. 2553 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต สาขาวชาทศนศลปศกษา มหาวทยาลยศลปากร ประวตการท างาน พ.ศ. 2555-2557 ครผชวย โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 อ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร พ.ศ. 2558-ปจจบน คร ค.ศ.1 โรงเรยนบรรหารแจมใสวทยา 5 อ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร