การถ่ายทอดความรู้ ระบบการ ... · 2016-04-11 ·...

การถายทอดความร ระบบการควบคมโรงงานสรากลน ชนดสราสามทบ (เอทานอล)

วนพฤหสบด ท 27 มนาคม 2557

น าเสนอโดย นายสนทร นากรงศร นกวชาการสรรพสามตช านาญการ

ความหมาย

กรรมวธการผลต

ความเปนมา

เอทานอลเกยวของกบกรมสรรพสามตอยางไร

กฎหมายทเกยวของกบโรงงานเอทานอล

วธการตงโรงงานเอทานอล

วธการควบคมโรงงานเอทานอล

วธการควบคมการจ าหนาย

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม(มอก.640-2545)

ใหค านยามเอทานอล ไวดงน

“เอทานอล หรอเรยกอกชอวาเอธลแอลกอฮอล หรอ

แอลกอฮอล คอสารเคมประเภทแอลกอฮอลซงมสตรเคม C2 H5

OH น าหนกโมเลกลเทากบ 46.07 จดเดอดประมาณ 78 องศาเซลเซยส ตดไฟงาย ใหเปลวไฟสเงน ไมมควน มคณสมบตดด

ความชนและผสมกบน าไดทกสวน”

เอทานอลเปนแอลกอฮอลชนดหนงซงเกด

จากการหมกพชเพอเปลยนแปงจากพชใหเปน

น าตาลแลวเปลยนจากน าตาลเปนแอลกอฮอล หรอ

เอทานอล (Ethanol) โดยการกลนเพอท าให

เปนแอลกอฮอลบรสทธ

ความหมายเอทานอล (ETHANOL)

4

แกสโซฮอล เกดจากแนวพระราชด ารในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเมอป 2528 ซงโครงการสวนพระองคไดศกษาแกสโซฮอลเพอใชเปนพลงงานทดแทน โดยผลตเอทานอลจากออย

แกสโซฮอล คอสวนผสมของน ามนเบนซนกบเอทานอล ซงเปนแอลกอฮอลบรสทธ แรงแอลกอฮอล 99.5 ดกร

19 ก.ย.43 ค.ร.ม. ตงคณะกรรมการเอทานอลแหงชาต

26 ธ.ค.43 ค.ร.ม. สนบสนนเอกชนตงโรงงานเอทานอล

14 พ.ค.45 ค.ร.ม. คณะกรรมการเอทานอลแหงชาตเปนผพจารณา

ใหเอกชนตงโรงงานเอทานอล ใหเปนไปตามกรอบนโยบายทก าหนด

12 เม.ย.48 ค.ร.ม. ตงคณะกรรมการพฒนาและสงเสรมเชอเพลง

ชวภาพ แทนคณะกรรมการเอทานอลแหงชาต

ทง 2 คณะ อนมตโครงการเอทานอล 45 โรงงาน

เปดด าเนนการแลว 17 โรงงาน

ปจจบนประเทศไทย โดยกระทรวงพลงงาน อนญาตใหม การผลตแกสโซฮอล 3 ชนด คอ 1. แกสโซฮอล E10 ไดจากการผสมน ามนเบนซนพนฐานกบ เอทานอลแปลงสภาพ ในสดสวน ๙๐ ตอ ๑๐ โดยปรมาตร 2. แกสโซฮอล E20 ไดจากการผสมน ามนเบนซนพนฐานกบ เอทานอลแปลงสภาพในสดสวน ๘๐ ตอ ๒๐ โดยปรมาตร 3. แกสโซฮอล E85 ไดจากการผสมน ามนเบนซนพนฐานกบ เอทานอลแปลงสภาพในสดสวน ๑๕ ตอ ๘๕ โดยปรมาตร

•มนโยบายและก าหนดเปาหมายทชดเจน : - ยกเลก MTBE ในน ำมนเบนซน 95 ภำยในป 2549; - จ ำหนำย E10 ทวประเทศภำยในป 2554 การสนบสนนจากภาครฐ:

–ไดรบการสนบสนน BOI ส ำหรบโรงผลตเอทำนอล –ยกเวนภาษสรรพสามตและภาษกองทนน ามน –การสงเสรมการตลาด โดยใหราคาขายปลกแกสโซฮอลถกกวาน ามนเบนซน 95 =1.50 บำท/ลตร การบงคบใหรถยนตรำชกำรใชน ำมนแกสโซฮอล การประชาสมพนธ โดยสรำงควำมเชอมน และควำมตระหนกแกประชำชนในกำรใชแกสโซฮอล ผำนทำงสอตำงๆ การจดตงคณะกรรมการพฒนาและสงเสรมเชอเพลงชวภาพ การวจย จดสรรงบประมำณจำกกองทนอนรกษพลงงำนฯ ใหแกหนวยงำนรำชกำร และมหำวทยำลยท ำงำนวจยในสวนทเกยวของ

1

2

3

4 5

6

7

8

9 10

11

12

1

6

1

3

2 5

1

7

4

6

7

14

13

ผลตและจ าหนายแลว

1.บรษท พรวไล อนเตอรเนชนแนล กรพ เทรดดง จ ากด

2.บรษท ไทยแอลกอฮอล จ ากด (มหาชน)

3.บรษท ไทยอะโกรเอนเนอรจ จ ากด (มหาชน)

4.บรษท ไทยงวน เอทานอล จ ากด (มหาชน)

5.บรษท ขอนแกนแอลกอฮอล จ ากด

6.บรษท เพโทรกรน จ ากด(ชยภม)

7.บรษท น าตาลไทยเอทานอล จ ากด

8.บรษท เอกรฐพฒนา จ ากด

9.บรษท เคไอเอทานอล จ ากด

10.บรษท ไทยรงเรองพลงงาน จ ากด

11.บรษท เพโทรกรน จ ากด (กาฬสนธ)

12.บรษท ราชบรเอทานอล จ ากด

13.บรษท อ เอส เพาเวอร จ ากด

14. บรษท แมสอดพลงงานสะอาด จ ากด

15. บรษท ทรพยทพย จ ากด

16. บรษท ไทผง เอทานอล จ ากด

17.บรษท พ เอส ซ สตารท โปรดกส จ ากด

18. บรษท เพโทรกรน จ ากด (สพรรณบร)

19. บรษท ขอนแกนแอลกอฮอล จ ากด (กาญจนบร)

อยระหวางด าเนนการ

1.บรษท สยามเอทานอล ชยภม จ ากด

2. บรษท ฟาขวญทพย จ ากด

3. บรษท อมเพรสเอทานอล จ ากด

4. บรษท สมาอนเตอรโปรดกส จ ากด

5.บรษท ดบเบ ล เอ เอทานอล จ ากด 6.บรษท บานไรพลงงาน จ ากด

7.บรษท ฟวเจอร ฟเอล จ ากด

15

เอทานอล คอ แอลกอฮอลบรสทธ หรอสราสามทบมแรงแอลกอฮอล 80 ดกร ขนไป ซงเปนสนคาทจะตองเสยภาษสรา ตามพระราชบญญตสรา พ.ศ.2493 และหามมใหผใดผลตแอลกอฮอลบรสทธ เวนแตจะไดรบอนญาตจากกรมสรรพสามต

“เอทานอล (หรอทเรยกอกชอหนงวำ เอทลแอลกอฮอล) เพอใชเปนเชอเพลง” หมำยถง เอทำนอลทมควำมบรสทธแอลกอฮอลไมนอยกวำ99.5 ดกร และตองแปลงสภำพกอนออกจ ำหนำยตำมสตรของกรมสรรพสำมต (เอทำนอล 99.5% + น ำมนเบนซน 0.5%)

“สรา” หมายความรวมถงวตถทงหลายหรอของผสมทมแอลกอฮอลซงสามารถดมกนไดเชนเดยวกบน าสราหรอซงดมกนไมได แตเมอไดผสมกบน าหรอของเหลวอยางอนแลว สามารถดมกนไดเชนเดยวกบน าสรา

“สรากลน” หมายความวา สราทไดกลนแลว และใหหมายความรวมถงสรากลนทไดผสมกบสราแชแลว แตมแรงแอลกอฮอลเกนกวาสบหาดกรดวย (มาตรา 4 พ.ร.บ.สรา พ.ศ.2493)

“สราสามทบ” คอสรากลนทมแรงแอลกอฮอลตงแตแปดสบดกรขนไป (กฎกระทรวง ฉบบท 46 ออกตามความใน พ.ร.บ.สรา พ.ศ.2493 )

ผไดรบอนญาตท าสรา จะตองเสยภาษส าหรบสราทขนออกจากโรงงาน (สราทกชนดไมวาจะมแรงแอลกอฮลลเทาใดกตามรวมถงเอทานอลดวย)

โรงงานผลตเอทานอลถอเปนโรงงานผลตสราประเภทหนง เพราะเอทานอลกคอ สรากลนชนดสราสามทบ (แรงแอลกอฮอล 80 ดกร ขนไป) โดยปกตตองเสยภาษสราส าหรบเอทานอลทขนออกจากโรงงาน

(กฎกระทรวง ก าหนดชนดสราและอตราภาษสรา พ.ศ.2546)

ตามมลคา (รอยละ)

หนวย หนวยละ (บาท)

(1) ทน าไปใชในการอตสาห

กรรมหรอทน าไปท าการแปลง

สภาพทงน ตามวธการทอธบด

ก าหนด

2 ลตร 1

(2) ทน าไปใชในการแพทย

หรอ วทยาศาสตรทงน ตามวธ

การทอธบดก าหนด

0.1 ลตร 0.05

(3) อนๆ นอกจาก (1) และ

(2)10

ลตรแหง

แอลกอฮอล

บรสทธ

6

รายการ

อตราภาษ

ตามปรมาณ

1.นโยบายสงเสรมการผลตเอทานอลเพอทดแทนเชอเพลงและลดการน าเขาเชอเพลง

2. กระทรวงการคลงท าหนาทพจารณาลดหยอนภาษสรรพสามตโดยออกกฎกระทรวงวาดวยการงดเวนไมเรยกเกบภาษสรากลนชนดสราสามทบทน าไปผสมกบน ามนเชอเพลงเพอใชเปนเชอเพลง พ.ศ. 2544 ลงวนท 24 ตลาคม 2544

3. อธบดกรมสรรพสามตไดอาศยอ านาจตามกฎกระทรวงดงกลาว ออกระเบยบกรมสรรพสามต วาดวย วธการงดเวนภาษสราส าหรบสราสามทบ ทน าไปใชผสมน ามนเชอเพลงเพอใชเปนเชอเพลง พ.ศ. 2544 ลงวนท 7 ธนวาคม 2544

ผลของกฎกระทรวงและระเบยบดงกลาว ท าใหสราสามทบทถกน าไปใชผสมน ามนเชอเพลงเพอใชเปนเชอเพลงไมมภาระภาษสราตดอย ท าใหตนทนน ามนเชอเพลงทใชสราสามทบ (เอทานอล) ผสมอยลดลงดวย

4. ปจจบนใชประกาศกรมสรรพสามต เรอง วธการงดเวนไมเรยกเกบภาษสราส าหรบสรากลนชนดสราสามทบ (เอทานอล) ทน าไปใชผสมกบน ามนเชอเพลงเพอใชเปนเชอเพลง ลงวนท 25 กมภาพนธ 2548 แทน

1) ยนขออนญาตตงโรงงานผลตเอทานอลตอกรมสรรพสามต/ส านกงานสรรพสามตพนท

2) ยนค าขออนญาตประกอบกจการโรงงาน ตอส านกงานอตสาหกรรมจงหวด (สอจ.)

3) ยนขอรบการสงเสรมการลงทนตอ BOI

4) น าเสนอโครงการตอ อบต. และชมชนในทองทเพอ ขอรบความเหนชอบการท าโครงการ

5) ยนขอสนเชอจากสถาบนการเงน

6) ด าเนนการกอสรางโรงงาน และรายงานความกาวหนาตอ หนวยงานทเกยวของ

7) ขออนญาตตอกรมชลประทาน หรอ กรมทรพยากรน าบาดาล หรอ เสนอแผนการใชน าตอคณะอนกรรมการลมน าแลวแตกรณ

กรมสรรพสำมตพจำรณำอนมต และออกหนงสออนญำตกำรตงโรงงำนผลต เอทำนอล

8) เมอกอสรางเสรจ ยนเรองตอกรมสรรพสามต/ส านกงานสรรพสามตพนทเพอตรวจโรงงาน ลวงหนาอยางนอย 15 วน

10) ท าสญญาวาดวยการอนญาตใหผลตและจ าหนายเอทานอลเพอใชเปนเชอเพลง กบกรมสรรพสามตและยนเรองขอใบอนญาตท าสรา ใบอนญาตท าเชอสรา ใบอนญาตขาย

สรา

9) ยนเรองตอกรมโรงงานฯ เพอขออนญาตประกอบกจการลวงหนาอยางนอย 15 วน

11)ยนขอจดทะเบยน เปนผคาน ามนตามมาตรา 10 หรอยนขอรบใบอนญาตเปน ผคาน ามนตามมาตรา 7 แลวแตกรณ ตอกรมธรกจพลงงาน

12) เรมด าเนนการผลตเอทานอล

1.ผขออนญาตยนเสนอรายละเอยดโครงการ พรอมเอกสารอนทเกยวของ

2) ส านกมาตรฐานและพฒนาการจดเกบภาษ 1 ตรวจสอบเอกสาร พรอมแตงตงกรรมการตรวจสอบสถานทขอกอสราง

3) อนญาตตงโรงงานเ และแจงใหบรษทฯ ด าเนนการสงแบบแปลนแผนผง เพอตรวจสอบ

4) บรษทฯ ด าเนนการตามประกาศกรมสรรพสามตฯ (วธการงดเวนภาษ)

5) แจงเจาหนาทกรมสรรพสามตตรวจสอบการตดตงอปกรณฯ

6) กรมสรรพสามต แตงตงกรรมการตรวจสอบความพรอมในการผลตกอน นดวนลงนามสญญา

7) บรษทฯ ขอใบอนญาตท าสรา และใบอนญาตขายสรา และท าการผลตออกจ าหนาย

1.ตรวจสอบคณสมบตของผขออนญาต

2.ตรวจสอบจากเอกสารรายละเอยดโครงการ

3.แตงตงกรรมการตรวจสอบ

• ผขอนญาตเปนนตบคคลจดทะเบยนตามกฎหมายผถอหนเปนคนไทยไมนอยกวารอยละ 51 ของหนทงหมด

• เอทานอลทผลตไดตองมแรงแอลกอฮอล 99.5 ดกรขนไป

• เอทานอลทผลตไดตองน าไปใชผสมน ามนเชอเพลงเพอใชเปนเชอเพลงและตองแปลงสภาพเอทานอลตามสตรทกรมสรรพสามตก าหนด (เอทานอล 99.5 % + เบนซน 0.5%) และอนญาตใหสงออกได

(1) วตถดบ ระบวตถดบทจะน ำมำผลตเอทำนอล เชน มนส ำปะหลง ออย

(2) กรรมวธการผลตและการใชเทคโนโลยการผลต ผขออนญำตจะตองเสนอกรรมวธ

และกำรใชเทคโนโลยในกำรผลต

(3) ขนาดก าลงการผลต ใหระบก ำลงกำรผลตเปนจ ำนวนลตรตอวน

(4) แผนการผลตและจ าหนาย แสดงแผนกำรผลต แผนกำรจ ำหนำย

(5) การลงทน แสดงแผนกำรลงทนและแหลงเงนทน

(6) การบรหาร แสดงแผนกำรบรหำรและกำรจดกำร

(7) การตดตงฐานขอมล แสดงแผนกำรตดตงระบบฐำนขอมลทำงอเลกทรอนกส

(8) ส าเนาหนงสอรบรองการจดทะเบยนจำกกรมพฒนำธรกจกำรคำกระทรวงพำณชย

ซงออกใหไมเกน 3 เดอน

(9) อนๆ เชน ทตงโรงงำน และสภำพแวดลอม

ตองสรางรวทมนคงแขงแรง และใหมประตเขาออกเปดใชเพยงประตเดยว

สถานทส าหรบผควบคมโรงงานใชปฏบตราชการ

ตองตดตงระบบฐานขอมลทางอเลกทรอนกส โดยการเชอมโยงเครอขาย (Online Data System)

ตดตงมาตรวดและอปกรณอนทเกยวของเพอการค านวณปรมาณเอทานอลแปลงสภาพ(Flow Meter)

ตดตงเครองวดระดบและเครองวดอณหภมชนดอตโนมต (Automatic Tank Gauging)

ตรวจวดปรมาตรความจของภาชนะเกบเอทานอล และการจดท าตารางค านวณปรมาตรความจของภาชนะเกบเอทานอล

ตดตงระบบตดตามต าแหนงของยานพาหนะ (Global Positioning System) และอปกรณอนทเกยวของ

ผขออนญาตตงโรงงานผลตเอทานอลตองด าเนนการ ดงน

o

o

o

o

o

หนวย: กโลกรม

วน เดอน ป (3)

ยกมา (กก.) (4)

รบ จาย

คงเหลอ (กก.) (10)

หลกฐาน (5)

จ านวน (กก.) (6)

รวม (7)

หลกฐานการจาย (8)

จ านวน (กก.) (9)

1 ส.ค. 54 800,000 - 800,000 800,000

2 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

3 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

4 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

5 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

6 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

7 ส.ค. 54 800,000 - - 800,000 - - 800,000

สอน.04 บญชประจ าวนแสดงการรบ – จาย วตถทใชท าเอทานอล

โรงงานผลตเอทานอล ชอ (1) บรษท เอท จ ำกด .

ชอวตถดบ (2) กำกน ำตำล

วน เดอน ป (3)

ยกมา (4)

รบ รวม (7)

จายไป คงเหลอ (10) หลกฐาน

(5) จ านวน (6)

หลกฐาน (8)

จ านวน (9)

1 ส.ค. 54

2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

2 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

3 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

4 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

5 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

6 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

7 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

8 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

9 ส.ค. 54 2,500,000 - - 2,500,000 - - 2,500,000

สอน.05 บญชประจ าวนแสดงการผลตเอทานอล

โรงงานผลตเอทานอล ชอ (1) บรษท เอท จ ำกด . แรงแอลกอฮอล (2) 99.5 ดกร

หนวย :ลตร

ว/ด/ป รายการ ยกมา

รบ

รวม

จายไป

คงเหลอ หลกฐาน จ านวน หลกฐาน จ านวน โรงอตสาหกรรม

(4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) 1/8/54 - - - - - - - - - 2/8/54 - - - - - - - - - 3/8/54 - - - - - - - - - 4/8/54 - - - - - - - - - 5/8/54 - - - - - - - - - 6/8/54 - - - - - - - - - 7/8/54 - - - - - - - - - 8/8/54 - - - - - - - - - 9/8/54 - - - - - - - - - 10/8/54 - - - - - - - - - 11/8/54 - - - - - - - - - 12/8/54 - - - - - - - - - 13/8/54 - - - - - - - - - 14/8/54 - - - - - - - - -

15/8/54 บรษท บำงจำก จ ำกด - เลขทค ำขอ สอน.01 121,608.04 121,608.04 - - 121,608.04 -

16/8/54 บรษท บำงจำก จ ำกด - เลขทค ำขอ สอน.01 122,613.07 122,613.07 - - 122,613.07 -

17/8/54 บรษท บำงจำก จ ำกด - เลขทค ำขอ สอน.01 111,155.78 111,155.78 - - 111,155.78 -

18/8/54 บรษท ปตท จ ำกด - เลขทค ำขอ สอน.01 116,080.40 116,080.40 - - 116,080.40 -

สอน.06 บญชประจ าวนแสดงการผลตเอทานอลแปลงสภาพ

โรงงานผลตเอทานอล ชอ ..(1)........บรษท เอ ท จ ากด............. แรงแอลกอฮอล …(2)......99.5........... ดกร สตรผสม......(3)...

หนวย : ลตร

โรงงาน สนง.สส.ผควบคม สนง.สส.พ นท กรมสรรพสามต ปลายทาง

รบ-จำยวตถดบ

(สอน.04)

หมก/กลน /ดงน ำ

เอทำนอล 99.5

(สอน.05)

ควบคมกำรบ-จำยวตถดบ

และกำรผลตเอทำนอล

ยนแบบ สอน.01(1)

แปลงสภำพ

Inline Blending

จำยผำน Flow Meter (สอน.06)

ใบขน สอน.02 (2)

เกบตวอยำงสงวเครำะห

ตรวจสอบ สอน.01

และแจงผควบคม

กลมงำนวเครำะห

ตรวจและแจงผล

คำดลวดตะกว

รถบรรทกตด GPS

ตรวจสอบ สอน. 02 (3) ตรวจสอบใบขน

ลวดตะกว

ปรมำณเอทำนอล

และแจงผควบคม

ตนทำง

รบทรำบปรมำณ

เอทำนอล จำกปลำยทำง

จดท ำแบบ สอน. 3 (4)

สงวนท 10 ของเดอน

รบทรำบแบบ สอน. 3(5)

อนมต / ไมอนมต

แจงผเกยวของ

จดท ำแบบ สอน. 07(6)

สงวนท 7 ของเดอน

รบสงตวอยำง

กำรควบคมโรงงำนผลตเอทำนอล

1.ผประกอบการคาน ามน (ไดรบการงดเวนภาษ)

2.สงออกนอกราชอาณาจกร(ไดรบการยกเวนภาษ)

ETHANOL 99.5%+ GASOLINE

ระเบยบควบคมโรงงานสรากลน

ประกาศกรมสรรพสามต(งดเวน)

สญญาวาดวยการอนญาตผลตสรา

ค าสงกรมสรรพสามตท105

ระเบยบควบคมโรงงานสรากลน

ประกาศกรมสรรพสามต(งดเวน)

สญญาวาดวยการอนญาตผลตสรา

ค าสงกรมสรรพสามตท105

กฎกระทรวงฉบบท 67

ถงเกบเพอรอ การสงออก

51

การน าสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษเขาเกบในสถานทเกบ

การขออนญาตใชสถานทเกบสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ

การสงสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ออกไปนอกราชอาณาจกร

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

1

2

3

4

การจดท าบญชรบ-จายสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล) 5

การขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ ออกจากโรงงาน

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

1

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

2

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

3

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

4

ขนตอนการขนสรากลนชนดสราสามทบ(เอทานอล)ทยงมไดเสยภาษ เกบไวนอกโรงงาน เพอรอการสงออกไปนอกราชอาณาจกร

5