ข้อเสนอทางเทคนิค (technical proposal)...

26/11/56

1

ประชาพจารณการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาดานซอฟตแวร

ส ำนกงำนสงเสรมอตสำหกรรมซอฟตแวรแหงชำต (องคกำรมหำชน)

หวขอทน ำเสนอ

• ทมาของปญหา และวตถประสงค

• กฏระเบยบทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญา

• แนวทางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

• ตวอยางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวร

2

26/11/56

2

หวขอทน ำเสนอ

• ทมาของปญหา และวตถประสงค

• กฏระเบยบทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญา

• แนวทางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

• ตวอยางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวร

3

ทมำของปญหำ

• ทรพยสนทางปญญาทางดานซอฟตแวรถอเปนสนทรพยอยางหนงทมมลคา หากในปจจบนยงไมมแนวทางทเปนมาตรฐาน และเปนทยอมรบในการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวร ท าใหเจาของทรพยสนทางปญญาประเภทนไมสามารถตมลคาทรพยสนประเภทนเพอใชในการเจรจาตอรองทางธรกจได เชน การเขาถงแหลงเงนทน การตอรองเพอซอขายทรพยสน

4

26/11/56

3

วตถประสงคโครงกำร

1. เพอหาแนวทางในการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาดานซอฟตแวรทสามารถน าไปใชประโยชนในภาคอตสาหกรรมไดในอนาคต

2. เพอสรางโอกาสใหกบเจาของทรพยสนทางปญญาดานซอฟตแวรทไดจดทะเบยน หรอแจงขอมลไวกบกรมทรพยสนทางปญญา สามารถใชเอกสารแสดงสทธเหลานนเขาถงแหลงเงนทน

3. เพอสงเสรมใหผประกอบการซอฟตแวรคดคนสรางสรรคและใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญาฯเพมมากขน

5

นยำมทส ำคญ• “ทรพยสนทางปญญา” หมายถง การสรางสรรคทางปญญาของมนษยซงแสดงออกในรปแบบ

ใดกตาม ทรพยสนทางปญญานอาจเปนสงทจบตองไมได เชนความคด แนวคด กรรมวธ ความร หรอทฤษฎทรพยสนทางปญญายงอาจปรากฏในรปแบบทจบตองได เชนงานประดษฐ สนคา งานสรางสรรค หรอสอรปแบบอนทจบตองได

• “สทธบตร” หมายถง หนงสอส าคญทรฐออกใหเพอคมครองการประดษฐ (Invention) หรอการออกแบบผลตภณฑ (Product design) ทมลกษณะตามทก าหนดในกฏหมาย กฏกระทรวง และระเบยบวาดวยสทธบตร พ.ศ. ๒๕๕๒ ถอเปนสทธพเศษทใหผสรางสรรคมสทธทจะผลตและจ าหนายสนคาแตเพยงผเดยวไดในชวงระยะเวลาหนง โดยอายการคมครองของสทธบตรการออกแบบผตภณฑ และสทธบตรการประดษฐ คอ ๑๐ ปและ ๒๐ ป นบจากวนทยนค าขอจอทะเบยน ตามล าดบ

• “อนสทธบตร” หมายถง หนงสอส าคญทออกใหเพอคมครองการประดษฐเชนเดยวกบสทธบตรการประดษฐ แตจะเปนการประดษฐทมเทคนคไมสงมากนก อาจจะเปนการปรบปรงเพยงเลกนอย โดยอายความคมครองของอนสทธบตร คอ ๖ ปนบแตวนยนค าขอ และสามารถตออายได ๒ ครง ครงละ ๒ ปรวมเปน ๑๐ ป

6

26/11/56

4

หวขอทน ำเสนอ

• ทมาของปญหา และวตถประสงค

• กฏระเบยบทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยสนทาง

ปญญา

• แนวทางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

• ตวอยางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวร

7

นยำมทส ำคญ• “ลขสทธ” หมายถง สทธแตผเดยวทกฏหมายรบรองใหผสรางสรรคกระท าการใด ๆ เกยวกบ

งานทผสรางสรรคไดท าขน อนไดแก สทธทจะท าซ า ดดแปลง หรอน าออกโฆษณา ไมวาในรปลกษณะอยางใดหรอวธใด รวมทงอนญาตใหบคคลอนน างานนนไปใชกระท าการดงกลาวได โดยประเภทของงานลขสทธม ๙ ประเภทไดแก งานวรรณกรรม งานนาฏกรรม งานศลปกรรม งานดนตรกรรม งานโสตทศนวสด งานภาพยนตร งานสงบนทกเสยง งานแพรเสยงและภาพ และงานอนใดอนเปนงานในแผนกวรรณคด วทยาศาสตร หรอศลปะ ตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. ๒๕๓๗ ก าหนดใหอายความคมครองมความแตกตางกนไปตามประเภทของงาน โดยอายความคมครองในงานทวไปจะมอยตลอดอายของผสรางสรรคและตอไปอก ๕๐ ปหลงจากผสรางสรรคถงแกกรรม

• “ซอฟตแวร” หมายถง ชดค าสงทสงงานคอมพวเตอรเปนล าดบตามขนตอนของการท างานชดค าสงเหลานไดจดเตรยมและท าขนกอนแลวน าไปเกบไวในหนวยความจ า ของคอมพวเตอร คอมพวเตอรอานชดค าสงแลวท างานตามซอฟตแวรจงหมายถง การสงการใหคอมพวเตอรกระท าตาม ขนตอนและแผนงานตาง ๆ ตามเงอนไข และขอตกลงทไดด าเนนการหรอจดเตรยมไว แลวซอฟตแวรจงเปนผลทมนษยจดท าขน และคอมพวเตอร จะท างาน ตามกรอบของซอฟตแวรทวางไวแลวเทานน http://www.rajsima.ac.th

8

26/11/56

5

กฏระเบยบทเกยวของกบกำรประเมนมลคำทรพยสนทำงปญญำ

• กฏหมายทเกยวกบทรพยสนทางปญญาของไทย▫ พระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. ๒๕๓๗▫ พระราชบญญตเครองหมายการคา พ.ศ. ๒๕๓๔▫ พระราชบญญตสทธบตร พ.ศ. ๒๕๒๒▫ พระราชบญญตความลบทางการคา พ.ศ. ๒๕๔๕▫ พระราชบญญตจดตงศาลทรพยสนทางปญญาและการคาระหวาง

ประเทศและวธพจารณาคดทรพยสนทางปญญาและการคาระหวางประเทศ พ.ศ. ๒๕๓๙

9

• ก าหนดนโยบายเกยวกบการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย• ก ากบดแลใหนตบคคลเฉพาะกจปฏบตตามพระราชก าหนดน• ก าหนดประเภทของสนทรพยและหลกทรพยทอนญาตใหท าการแปลง

สนทรพยเปนหลกทรพย• ออกประกาศเพอปฏบตการตามพระราชก าหนดน• ก าหนดคาธรรมเนยมในการด าเนนการตาง ๆ ตามพระราชก าหนดน• แตงตงคณะอนกรรมการหรอทปรกษาเพอปฏบตอยางหนงอยางใด

ตามทคณะกรรมการ ก.ล.ต.มอบหมาย• วางระเบยบเกยวกบการประชมและการปฏบตหนาทของ

คณะอนกรรมการ• ปฏบตการอนใดเพอใหเปนไปตามวตถประสงคของพระราชก าหนดน

10

พระรำชก ำหนดนตบคลเฉพำะกจเพอกำรแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย พทธศกรำช ๒๕๔๐

26/11/56

6

รำงพระรำชบญญตแกไขเพมเตมพระรำชก ำหนดนตบคคลเฉพำะกจเพอกำรแปลงสนทรพยเปนหลกทรพย พ.ศ. ๒๕๔๐• ปรบปรงบทบญญตวาดวยบทนยาม• ยกเลกการจดตงนตบคคลเฉพาะกจในรปแบบของกองทนรวม และเพมการจดตงนตบคคลเฉพาะกจใน

รปแบบของทรสตตามกฎหมายวาดวยทรสตเพอธรกรรมในตลาดทน• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบการแปลงสนทรพยเปนหลกทรพยบางกรณ• ก าหนดใหนตบคคลเฉพาะกจรบสนทรพยไวเปนหลกประกนเพอประโยชนในการแปลงสนทรพยเปน

หลกทรพยได• ก าหนดการยกเวนคาธรรมเนยมส าหรบการโอนและการเปลยนแปลงรายการทางทะเบยนของสนทรพย

ทรพยสน หรอหลกประกนของสนทรพยตามโครงการทไดรบอนมต• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบการโอนสนทรพยระหวางผจ าหนายสนทรพยและนตบคคลเฉพาะกจ• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบอ านาจการเพกถอนการจดทะเบยนนตบคคลเฉพาะกจและก าหนด

ความรบผดรวมกนของนตบคคลเฉพาะกจและผจ าหนายสนทรพยในการชดใชเงน• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบอ านาจการเพกถอนการจดทะเบยนและการช าระบญชนตบคคลเฉพาะ

กจ• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบการเลกนตบคคลเฉพาะกจและการสนสดความเปนนตบคคลเฉพาะกจ• แกไขเพมเตมบทบญญตเกยวกบความรบผดของกรรมการ ผจดการ หรอบคคลซงรบผดชอบในการ

ด าเนนงานของนตบคคลเฉพาะกจทเปนนตบคคล ในกรณทนตบคคลกระท าความผด

11

ยทธศำสตรทรพยสนทำงปญญำ พ.ศ. 2556 – 2559

• ยทธศาสตรสรางสรรคทรพยสนทางปญญา• ยทธศาสตรทรพยสนทางปญญาในเชงเศรษฐกจสรางสรรค• ยทธศาสตรการคมครองทรพยสนทางปญญา• ยทธศาสตรการปองกน และปราบปรามการละเมดทรพยสนทาง

ปญญา• ยทธศาสตรการศกษา และสรางวฒนธรรมดานทรพยสนทาง

ปญญา• ยทธศาสตรความรวมมอดานตางประเทศ• ยทธศาสตรดานการเงนการคลง

12

26/11/56

7

หวขอทน ำเสนอ

• ทมาของปญหา และวตถประสงค

• กฏระเบยบทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญา

• แนวทางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

• ตวอยางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวร

13

แนวทำงกำรประเมนมลคำทรพยสนทำงปญญำโดยกรมทรพยสนทำงปญญำ• คมอการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาโดยกรมทรพยสนทางปญญา• ใชกบทรพยสนทางปญญาทตองการเงนทนไมสงนก คอ ไมเกนกวา

500,000 บาท • เปนทรพยสนทางปญญาทอยในความรบผดชอบตามอ านาจหนาทของกรม

ทรพยสนทางปญญา ทสามารถแปลงเปนทนได • ตองเปนสนทรพยทไมมตวตนทสามารถบนทกบญชไดตามมาตรฐานบญช

ฉบบท 51 (ปรบปรง 2546) โดยระบไดแนชดวาเปนอะไร อยภายใตการควบคมของกจการอยางไร

• สามารถแยกออกมาไดอยางชดเจนจากค านยมของกจการ และตองกอใหเกดประโยชนเชงเศรษฐกจแกกจการในอนาคต

• สามารถวดตนทนทไดมาอยางเชอถอได โดยการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาตามทกลาวมาแลวนนตองด าเนนการอยางรวดเรว มคาบรการประมาณราคาไมเกน 10,000 บาทตอราย

14

26/11/56

8

หลกเกณฑกำรประเมนมลคำทรพยสนทำงปญญำ

• มลคาตลาดอยางมเงอนไข หมายถง มลคาเปนตวเงนซงประมาณวาเปนราคาของทรพยสนทใชตกลงซอขายกนไดระหวางผเตมใจขายกบผเตมใจซอ ณ วนทประเมน ภายใตเงอนไขการซอขายปกตทผซอผขายไมมผลประโยชนเกยวเนองกน โดยไดมการเสนอขายทรพยสนในระยะเวลาพอสมควร และโดยททงสองฝายไดตกลงซอขายดวยความรอบรอยางรอบครอบและปราศจากภาวะกดดน ทงน ใหถอดวยวาสามารถโอนสทธตามกฎหมายในทรพยสนได ทงนเงอนไขของการไดมาซงมลคาน เปนการประเมนฯ โดยวธคดรายได (Income Approach)

15

ขอมลทจ ำเปนตองใชในกำรประกอบกำรประเมนมลคำ

• เอกสารหลกฐาน และรายละเอยดของทรพยสนทางปญญาทตองการใหประเมนมลคา ขอบเขตและระยะเวลาของการคมครอง

• แผนธรกจ (Business Plan) ทไดรบความเหนชอบจากสถาบนการเงน หรอแหลงเงนทน

• ประมาณการทางการเงน• ผลประกอบการพรอมขอมลยอนหลง (ถาม)• ขอมลรวมทงเอกสารหลกฐานอนๆ ทจ าเปนซงผประเมนแจงให

ผวาจางทราบ

16

26/11/56

9

รำยงำนกำรประเมนมลคำ (1/2)

1. วตถประสงคของการประเมนมลคา2. นยามศพทตางๆ ทปรากฏในรายงานและเปนศพททางวชาการประเมน

มลคา3. รายละเอยดทรพยสนทางปญญาทจะประเมนมลคา4. ขอบเขตและเงอนไขในการประเมนมลคา เชน▫ ตองไดรบความยนยอมในการตรวจสอบขอมลเพมเตมจากผเกยวของ▫ ผประเมนจะเปนผก าหนดอตราคดลดกลบและอตราผลตอบแทนทเหมาะสมบน

พนฐานทางวชาการ ซงเปนทยอมรบกนโดยทวไป▫ รายไดของกจการในทรพยสนทางปญญาทคาดการณในอนาคต จะเปนรายได

เฉพาะในระยะเวลาททรพยสนทางปญญานนยงไดรบความคมครองทางกฎหมาย▫ ผประเมนไมจ าเปนตองตรวจสอบความถกตองของขอมลทเจาของทรพยสนทาง

ปญญาหรอผวาจางจดหามาไว เพราะถอวามการรบรองวาถกตองแลว

17

รำยงำนกำรประเมนมลคำ (2/2)

▫ ความเหนเพมเตมของผประเมนเกยวกบการประมาณทางการเงน ถอเปนความเหนของผประเมน (Opinion) หากในอนาคตมการเปลยนแปลงไมตรงกบความเหนนนผประเมนไมจ าเปนตองรบผดชอบแตอยางใด

7. ค าสงวาจางพเศษและสมมตฐาน (ถาม)8. หลกเกณฑการประเมนมลคา9. กรรมวธประเมนมลคา10. การสรปมลคา11. ชอและลายมอชอผประเมนพรอมวนเดอนปทประเมน12. ภาคผนวก (เอกสารประกอบอนๆ ถาม)

18

26/11/56

10

ทรพยสนทใชแปลงเปนทน (1/2)

• ประเภทท 1 ทดนและทรพยตดกบทดน ไดแก ส.ป.ก. 4-01 ก.ส.น.3 นค.1 ก.ย.ท.2 มหนวยงานทเกยวของคอ ส านกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม (ส.ป.ก.) กรมสงเสรมสหกรณ กรมพฒนาสงคมและสวสดการ และกรมทดน

• ประเภทท 2 สญญาเชา เชาซอ ไดแกสญญาเชา เชาซอ ของผเชาอาคารเคหะแหงชาต บานเอออาทร ทราชพสดทวไประเทศ พนทอทยานแหงชาต ทดนและอาคารศาสนสมบตกลาง ตลาดในกรงเทพฯ ซงมหนวยงานทเกยวของคอ การเคหะแหงชาต กรมธนารกษ กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช ส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

• ประเภทท 3 หนงสออนญาตใหใชทสาธารณะ และหนงสอรบรองอน ไดแก หนงสออนญาตรบรองของผคาในตลาดเอกชน ผประกอบการในทหรอทางสาธารณะของกรงเทพมหานคร พนทสาธารณะของกรมสงเสรมการปกครองทองถนในเขตเทศบาล องคการบรหารสวนต าบล องคการบรหารสวนจงหวด รวมถงใบอนญาตเพาะเลยงสตวน า มหนวยงานทเกยวของคอ กรงเทพมหานคร และกรมสงเสรมการปกครองทองถน กรมประมง

19

ทรพยสนทใชแปลงเปนทน (2/2)

• ประเภทท 4 ทรพยสนทางปญญา ไดแก ลขสทธ สทธบตร ภมปญญาทองถนทวประเทศ สงบงชทางภมศาสตร (การคนพบสงทจะน าไปสความรใหม ๆ ทางภมศาสตร) มหนวยงานทเกยวของคอ กรมทรพยสนทางปญญา

• ประเภทท 5 เครองจกร ไดแก เอกสารจดทะเบยนเครองจกรของผประกอบการธรกจขนาดเลกทวประเทศ ใบรบรองอน ๆ เชน อาชญาบตร ใบรบรองคณภาพสนคา ทะเบยนเครองมอประมง เปนตน มหนวยงานทเกยวของคอ กรมโรงงานอตสาหกรรม

20

26/11/56

11

ประเภทของทรพยสนทำงปญญำทสำมำรถน ำมำเขำโครงกำรแปลงทรพยสนใหเปนทน

• กลมท ๑: กลมลขสทธ ไดแก ลขสทธงานสรางสรรคในสาขาวรรณกรรม ศลปกรรม ดนตร หรอผลงานทางวทยาศาสตรรวมถงโปรแกรมคอมพวเตอร และฐานขอมล และลขสทธขางเคยง

• กลมท ๒: กลมทรพยสนทางอตสาหกรรม หมายถง ทรพยสนทท าใหเกนสนคาอตสาหกรรมทน าไปใชประโยชนได ไดแก สทธบตรเพอคมครองการประดษฐ และการออกแบบผลตภณฑ รวมถงอนสทธบตร แบบผงภมของวงจรรวม เครองหมายการคา ความลบทางการคา ชอการคา สงบงชทางภมศาสตร และภมปญญาทองถน

21

กระบวนกำรขนตอนกำรแปลงมลคำทรพยสนทำงปญญำใหเปนทน

22

ไมอนมต

อนมต

ออกเอกสำรหรอตรวจสอบเอกสำร

เสนอโครงกำรกบสถำบนกำรเงน

จำยช ำระหน ไมจำยช ำระหน

หำผสวมสทธ

รำยใหม

ปรบปรง ค ำขอ

ท ำสญญำ

26/11/56

12

ปญหำทพบในปจจบนส ำหรบกำรประเมนทรพยสนทำงปญญำประเภทซอฟตแวร• ไมมมาตรฐานการประเมนราคาตนทนและการประเมนคาใชจายในการ

บ ารงรกษาทเปนมาตรฐาน• ไมมราคากลางซอฟตแวรในตลาดใหใชอางองได• ไมมตลาดกลางในการขายทอดกรณทผกเงนไมมความสามารถช าระเงน

ได• ปญหาในการโอนสทธ การเปนเจาของ▫ ปญหาการตรวจสอบความถกตอง และครบถวนของซอฟตแวรทจะน ามา

โอนสทธ▫ ปญหาการบ ารงรกษาซอฟตแวรภายหลงจากการโอนสทธ

• ปญหาเรองการคดส าเนาของซอฟตแวร

23

หลกกำรทวไปในกำรประเมนมลคำทรพยสนทำงปญญำ

• วธการประเมนมลคาจากคาใชจาย (Cost Approach)• วธการประเมนมลคาจากราคาตลาด (Market Approach)• วธการประเมนมลคาจากรายได (Income Approach)• วธการประเมนมลคาจากการก าหนดตราสารสทธแบบแบลค-

โชล (Black-Scholes Options Pricing Model)• การประมาณคาจากมลคาปจจบนของกระแสเงนสด

(Discount Cash Flow)

24

26/11/56

13

วธกำรประเมนมลคำจำกคำใชจำย (Cost Approach)

• วธการคดคาใชจายจากขอมลในอดต (Historical Cost Method)▫ H = F + T

• วธการคดคาใชจายจากการแทนท (Replacement Cost Method)▫ R = (F + T) * M

• วธการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวรจากคาใชจายมขอจ ากดคอ▫ คาใชจายในการผลตไมสะทอนมลคาทแทจรงของสนทรพยทางปญญา

ประเภทซอฟตแวร▫ ความยากในการเกบราคาตนทนการผลตทแทจรง▫ ซอฟตแวรมคาใชจายในการด าเนนการภายหลงจากการผลตคอ คาใชจาย

ในการบ ารงรกษา

25

วธกำรประเมนมลคำจำกรำคำตลำด (Market Approach)

• เปนการประมาณการราคาจากหลกการเศรษฐศาสตรการแขงขน (Competition) และ จดสมดล (Eequilibrium) เปนการประเมนราคาโดยดจากทรพยสนทเหมอนกนวามราคาทผขาย และผซอพอใจทเทาไหร

• Economic equilibrium เปนสถานะทเกดความสมดลโดยปราศจากอทธพลจากภายนอก เปนจดทราคาตลาดถกตงขนจากการแขงขนทจ านวนของสนคาทผบรโภคตองการเทากบจ านวนสนคาทผผลตม

• การประเมนราคาดวยวธนจะท าไดถกตองกตอเมอทรพยสนทางปญญาชนดนนมราคาอางองมาตรฐานในทองตลาดใหเปรยบเทยบดวย

26

26/11/56

14

วธกำรประเมนมลคำทรพยสนทำงปญญำดำนซอฟตแวรจำกรำคำตลำด (Market Approach)

• ไมมฐานขอมลราคาตลาดทมความนาเชอถอใชในการอางอง

• ความยากในการเปรยบเทยบคณสมบต และคณลกษณะ รวมถงปจจยอางองอนๆ ของทรพยสนทางปญญาดานซอฟตแวร

• ทรพยสนทางปญญาประเภทซอตแวรบางประเภทมความเฉพาะเจาะจง และไมมการเปดเผยขอมลมากนกเนองจากถอเปนความลบทางการคา

27

วธกำรประเมนมลคำจำกรำยได (Income Approach)

• การประมาณคาจากเงนลงทนโดยตรง (Direct Capitalization Approach) เปนวธการประมาณคาโดยการเปรยบเทยบรายไดสทธจากคาใชจายของสนทรพยทประเมน โดยพจารณาเปนอตรารอยละของผลตอบแทนทคาดวาจะไดรบจากทรพยสน (Capitalization Rate or Property Yield) นน▫ ไมเหมาะกบสนทรพยทางปญญาดานซอฟตแวรเนองจาก มรายไดทไม

สม าเสมอ และแนนอน รวมถงมระยะเวลาในการสรางรายไดสน

28

26/11/56

15

วธกำรประเมนมลคำจำกกำรก ำหนดตรำสำรสทธแบบแบลค-โชล (Black-Scholes Options Pricing Model)

• เปนแบบจ าลองทนยมใชในการค านวณหามลคาการซอขายหน (Stock Options)

• อยบนสมมตฐานทวาทรพยสนอางองจะไมมการเปลยนแปลงของกระแสเงนสดในชวงเวลาทมการใชแบบจ าลอง

• ใชในการตดสนใจวาจะท าการขายเพอเอาก าไร หรอขายทง หรอถอหนไวเพอรอก าไรในอนาคต

• น ามาประยกตใชกบทรพยสนทางปญญาเพอตดสนใจวาจะพฒนาทรพยสนทางปญญาตอ หรอจะทงทรพยสนทางปญญานน

29

วธกำรประเมนมลคำจำกกำรก ำหนดตรำสำรสทธแบบแบลค-โชล (Black-Scholes Options Pricing Model)

• พจารณาจากตวแปร ๖ ตวแปรคอ▫ คาใชจายในการพฒนาทเหลอเพอน าไปใชเชงพาณชย ระบบมาตรฐานการ

ประเมนราคาโครงการพฒนาซอฟตแวร รวมกบโมเดลเพมเตมในการประเมนคาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

▫ มลคาตลาดปานกลางของสนคาซงใชสทธบตรทคลายคลงกน อาจมขอมลไมเพยงพอ และมความทาทายเชนเดยวกบวธ Market Approach

▫ ระยะเวลากอนทจะน าไปใชเชงพาณชย ระบบมาตรฐานการประเมนราคาโครงการพฒนาซอฟตแวร

▫ ความออนไหวของมลคาสนคา ค านวณจากคา ROI▫ อตราผลตอบแทนทปราศจากความเสยง▫ อายของสทธบตร

30

26/11/56

16

วธกำรประเมนมลคำจำกกำรก ำหนดตรำสำรสทธแบบแบลค-โชล (Black-Scholes Options Pricing Model)

31

กำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด (Discount Cash Flow: DCF)

• เปนวธการประเมนมลคาของทรพยสนทางปญญาทนยมกวาการประมาณคาจากเงนลงทนโดยตรง หลกการการคดจากมลคาปจจบนของกระแสเงนสดจะค านวณจากรายไดกระแสเงนสดสทธรายป (Cash Flow) และทอนเปนมลคาปจจบน (Present Value) ดวยอตราสวนลดทางเศรษฐกจ (Discount Rate) ซงผลรวมทงหมดของมลคาปจจบนของรายไดทเกดขน (Net Present Value: NPV) จะถอเปนมลคาของทรพยสนทางปญญานน

• [Stanford, 2007] สนทรพยทางปญญาประเภทซอฟตแวรมอตตราสวนลดโดยเฉลยอยท 15% อาจสงกวานหากมคาความเสยงทสงขน

32

26/11/56

17

กำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด (Discount Cash Flow: DCF)

• สวนประกอบทใชในการประเมน▫ คาใชจายในการออกแบบ วจยและพฒนา ผลต การตลาด การจดจ าหนาย ▫ คาใชจายในการบ ารงรกษาระบบในอนาคต ระบบมาตรฐานการประเมนราคาโครงการพฒนาซอฟตแวร (ในกรณทม

การพฒนา / ปรบปรงเวอรชน) โมเดลเพมเตมในการประเมนคาใชจายในการบ ารงรกษาระบบ

▫ อายของสนคาหรอบรการ▫ อายของทรพยสนทางปญญา▫ เวลาและปรมาณของรายไดทคาดหวง▫ ปจจยความเสยงและอตราเงนเฟอ

33

กำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด: คำใชจำย• ค านวณราคาตนทน▫ ในกรณทพฒนาระบบแลวใหใชขอมลจรง▫ ในกรณทยงไมไดพฒนาระบบใหใชระบบการประเมนราคากลางการ

พฒนาซอฟตแวรของกระทรวง ICT• คาใชจายในการวจย (ถาม)• ประเมนราคาคาพฒนาระบบ และบ ารงรกษาระบบในอนาคต▫ ใชระบบใหใชระบบการประเมนราคากลางการพฒนาซอฟตแวรของ

กระทรวง ICT ส าหรบคาพฒนาระบบในอนาคต▫ ใชโมเดลการประเมนราคาคาบ ารงรกษาระบบ หรอประมาณการท 10 –

20% ของคาใชจาย หรอเหมาจาย 80% ส าหรบคาบ ารงรกษาตลอดอาย

34

26/11/56

18

กำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด: คำใชจำย• ค านวณหรอประมาณการคาใชจายทางการตลาด และการ

ประชาสมพนธ (20 – 45%)▫ คาการตลาด และประชาสมพนธ brand หรอ องคกร▫ คาการตลาด และประชาสมพนธสนคา

• ประมาณการคาใชจายทวๆ ไป และคาด าเนนการ▫ Start up อยทประมาณ 20%▫ องคกรขนาดใหญ อาจสงถง 45 – 50%

• ค านวณคาดอกเบยส าหรบเงนกทใชในการลงทน (ถาม)

35

กำรก ำหนดรำคำกลำงงำนพฒนำระบบฯ

ราคางานพฒนาระบบประเภทโปรแกรมประยกต = คาใชจายบคคลากรทใชพฒนาระบบ + คาใชจายครภณฑคอมพวเตอรทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายซอฟตแวรและเครองมอทใชในการพฒนาระบบ + คาทปรกษาโครงการหรอผเชยวชาญเฉพาะทางทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายทเกดขนทกเดอนทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายอน ๆ ทใชในการพฒนาระบบ

36

* ตำมประกำศคณะรฐมนตรวนท 13 สงหำคม 2556

26/11/56

19

ระบบประเมนรำคำงำนพฒนำซอฟตแวรโดยกระทรวง ICT

http://ni3.mict.go.th/ictestimate01/

37

แบบจ ำลอง COCOMO

38

COCOMO II

Product size estimation

Product, process, platform and personnel attributes

Reuse, maintenance, and increment parameters

Organizational project data

Development, maintenance cost and schedule estimates

Cost, schedule distribution by phase, activity

Recalibration to Organizational data

Evolving ModelAdaptability, Adjustability and Flexibility

26/11/56

20

กำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด: รำยได

• รายไดของทรพยสนทางปญญาประเภทซอฟตแวรประกอบดวย▫ รายไดจาการจ าหนายทรพยสนทางปญญา▫ รายไดจากการขายบรการในตวสนทรพยทางปญญา เชน รายไดจาก

ขายพนทโฆษณาบนเวปไซด, รายไดจากการขายสนคาบนเวปไซด▫ รายไดจากการขายบรการในการปรบปรงตวทรพยสนทางปญญาใหเขา

กบการใชงาน รวมถงรายไดจากการใหบรการการใหค าปรกษาการใชงาน

39

แนวทำงเบองตนในกำรเลอกวธกำรประเมนมลคำสนทรพยทำงปญญำประเภทซอฟตแวร

40

ประเภทของทรพยสน

ทางปญญา

การออกสตลาด วธการประเมน

สทธบตร ออกสตลาดแลว Discount Cash Flow Approach

ยงไมออกสตลาด Option Pricing Model (กรณมราคาตลาดอางอง)

Discount Cash Flow Approach

ลขสทธ ออกสตลาดแลว Direct Capitalization Approach

Discount Cash Flow Approach

ยงไมออกสตลาด Option Pricing Model (กรณมราคาตลาดอางอง)

Discount Cash Flow Approach

26/11/56

21

ปจจยทสงผลตอรำคำของทรพยสนทำงปญญำประเภทซอตแวร(1/2)

• ประเภทและลกษณะของทรพยสนทางปญญา• วงจรชวตของทรพยสนทางปญญา• กลมตลาดเปาหมาย• ระดบในการเขาถงตลาด• สภาวะตลาดและสภาพการแขงขน• ก าไรของอตสาหกรรม โดยท IT จดเปนอตสาหกรรมทมก าไรสง• อตราการเตบโตของอตสาหกรรม• สภาพเศรษฐกจโดยรวม• สภาพทางสงคมตอการบรโภคนวตกรรม• กฏหมาย ความเขมงวด และการบงคบใชกฏหมาย

41

ปจจยทสงผลตอรำคำของทรพยสนทำงปญญำประเภทซอตแวร (2/2)

• จดเดนของเทคโนโลยตอคแขง• ขอบเขตการน าไปใชในเชงพาณชย• เทคโนโลยทางเลอก• ระดบความยากงายในการพฒนาตอยอด และบ ารงรกษา• ระดบความยากงายในการถกลอกเลยนแบบ• ระยะเวลาใชงาน และระยะเวลาคมครองตามกฏหมาย• ขอบเขตความคมครองของสทธ• ความครอบคลมในเชงภมศาสตร• สถานภาพทางกฏหมาย

42

26/11/56

22

หวขอทน ำเสนอ

• ทมาของปญหา และวตถประสงค

• กฏระเบยบทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญา

• แนวทางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

• ตวอยางการประเมนมลคาทรพยสนทางปญญาประเภท

ซอฟตแวร

43

ตวอยำงกำรประเมนทรพยสนทำงปญญำดวยวธกำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด (1/2)

• ขอมลเบองตนของทรพยสนทางปญญาทน ามาใชในการประเมน:▫ เปนทรพยสนทางปญญาทมการจดลขสทธ และก าลงอยในระหวางการจด

สทธบตร▫ เปนทรพยสนทางปญญาขององคกรวจยภาครฐทไมไดมงเนนผลก าไรในการ

ด าเนนงาน▫ เปนทรพยสนทางปญญาทมการออกแบบ เปน engine เพอขายเปน

service license ใหภาคธรกจอน ๆ น าไปตอยอดใชงาน หรอพฒนาตอ▫ เนนลกคาทเปนกลมภาคธรกจในประเทศไทย แตมการออกแบบเพอให

สามารถขยายการใชงานส าหรบรองรบตลาด AEC ในอนาคต▫ เปน engine ทยงไมมคแขงในประเทศไทย หรอใน ASEAN

44

26/11/56

23

ตวอยำงกำรประเมนทรพยสนทำงปญญำดวยวธกำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด (2/2)

• ขอมลเบองตนของทรพยสนทางปญญาทน ามาใชในการประเมน:▫ เปน engine ทมความยากในการลอกเลยนแบบ เนองจากตองใช

นวตกรรมทางภาษาธรรมชาตทผานการวจยมาเปนระยะเวลาหนง▫ รายไดของทรพยสนทางปญญา รายไดจากการขายสทธการใชงานระบบ (คาใชจายหลก) รายไดจากการ customize ระบบใหกบหนวยงานตางๆ

▫ ใชอตราสวนลดท 20% เนองจากสภาวะเศรษฐกจ และความเสยงทางดานเทคโนโลย

45

คำใชจำยตำง ๆ ของโครงกำรตวอยำง• คาใชจายเบองตนในการวจย ใชเวลา 2 ปในการวจยและพฒนา• คาใชจายในการพฒนาประกอบดวย

▫ ผจดการโครงการ▫ นกวจย และนกพฒนา engine▫ โปรแกรมเมอร▫ นกภาษาศาสตร▫ ผดแลระบบ

• คาใชจายทางดานการตลาดและประชาสมพนธ▫ Sales▫ นกประชาสมพนธ▫ คาใชจายในการออกงานแฟรตาง ๆ

• คาใชจายทวๆ ไป และคาใชจายในการด าเนนงาน คดเปน 25% ของคาใชจายรวม• คาใชจายในพฒนาและปรบปรงระบบในอนาคต

▫ มแผนงานในการออกแบบเวอรชนใหม ปละ 1 เวอรชนเปนเวลา 3 ป หลงจากนนจะเปนการบ ารงรกษา▫ มคาใชจายในการปรบปรงระบบ ทงในแง performance, scalability และ การแกไขขอผดพลาดของ

ระบบ ซงหลงจากปท 3 จะคดเฉลยเปน 20% ของคาพฒนาในปท 3

46

26/11/56

24

ตวอยำงกำรประเมนทรพยสนทำงปญญำดวยวธกำรประมำณคำจำกมลคำปจจบนของกระแสเงนสด

47

ขอบคณคะ / ครบ

48

26/11/56

25

ผลกำรท ำงำนระบบมำตรฐำนรำคำกลำง

• คณะรฐมนตรไดลงมตอนมตและเหนชอบตามทกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเสนอเรองการก าหนดหลกเกณฑราคากลางการพฒนาระบบคอมพวเตอร เพอเปนวธปฎบตในการเปดเลยราคากลางของทางราชการตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๕๔ มาตรา ๑๐๓/๗ วนท ๑๓ สงหาคม ๒๕๕๖

49

กำรก ำหนดรำคำกลำงงำนพฒนำระบบฯ

ราคางานพฒนาระบบประเภทโปรแกรมประยกต = คาใชจายบคคลากรทใชพฒนาระบบ + คาใชจายครภณฑคอมพวเตอรทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายซอฟตแวรและเครองมอทใชในการพฒนาระบบ + คาทปรกษาโครงการหรอผเชยวชาญเฉพาะทางทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายทเกดขนทกเดอนทใชในการพฒนาระบบ + คาใชจายอน ๆ ทใชในการพฒนาระบบ

50

26/11/56

26

สถำนะปจจบนของระบบกำรประเมนรำคำกลำงฯ

• ระบบการประเมนราคากลางฯ เปนระบบการประเมนราคาทใชแบบจ าลอง COCOMO ในการประเมนราคา ในระยะท ๑ ระบบมขอบเขตในการประเมนราคากลางโครงการประเภทการพฒนาโปรแกรมประยกตเทานน

• ระบบอยในชวงการด าเนนการปรบปรงสวนเชอมตอกบผใชของระบบการประเมนราคากลางงานพฒนาซอฟตแวรประเภทโปรแกรมประยกต เพอใหสะดวกกบการใชงานของผใช

• ระบบดงกลาวสามารถเขาใชไดท http://ni3.mict.go.th/ictestimate01/

• อยในระหวางการท าแผนงานเพอเผยแพร โดยตงเปาหมายไวท 1,000 คนภายในสงหาคม ๒๕๕๗

51