มาตรฐานอาชีพ สาขาวิชาชีพ...

มาตรฐานอาชพ สาขาวชาชพเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

และดจตอลคอนเทนต

จดท าโดย สถาบนคณวฒวชาชพ (องคการมหาชน) รวมกบ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

ขอมลทวไปอตสาหกรรม

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมบทบาทอยางสงในโลกยคปจจบน ไดมการพฒนามาจนสามารถใชงานไดหลากหลาย และเปนเครองมอ และเทคโนโลยทส าคญในการใชชวตประจ าวน ในภาคธรกจ และอตสาหกรรม เปนองคประกอบส าคญทท าใหความเปนโลกาภวตนและสงคมเศรษฐกจฐานความรในมตตาง ๆ เกดขน องคประกอบหลกของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร คอ ระบบสอสารโทรคมนาคม (Telecommunications) ฮารดแวรและชนสวน (Hardware and Components) ซอฟตแวรและบรการ (Software and Services) อปกรณอเลกทรอนกสเพอผบรโภค (Consumer Electronics) และเนอหาสาระและสอ (Content and Media) อยางไรกตาม ในรอบ 10 ปทผานมา ความเชอมโยงขององคประกอบเหลานปรากฏออกมาในรปของระบบอนเทอรเนต ซงอาจนบไดวาไดเปลยนโลกไปอยางสนเชงภายในระยะเวลาสน ๆ ขอมลอตสาหกรรมไอซทของโลก จากขอมล ICT Development Index (IDI) ทเปนดชนทใชในการเปรยบเทยบการพฒนาดาน ICT ระหวางประเทศตางๆ ซงมการเรมท าดชนในป ค.ศ. 2008 โดย ITU โดยดชน IDI บงบอกถงความพรอมของโครงสรางพนฐานของ ICT ระดบความเขมขนของการใชเทคโนโลย และประสทธผลของการใชเทคโนโลย ICT ท าใหทราบถงความสามารถดานการแขงขนในดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology, ICT) ของประเทศตาง ๆ นนทผานมาในชวงป ค.ศ. 2010-2011 ซงพบวาประเทศเกาหลใตอยในล าดบท 1 และตามดวยสวเดนและเดนมารกในล าดบท 2 และ 3 ตามล าดบ ดงตารางท 1

ตารางท 1 เปรยบเทยบอนดบ IDI ระหวางป ค.ศ. 2010-2011

ตารางท 1 เปรยบเทยบอนดบ IDI ระหวางป ค.ศ. 2010-2011 (ตอ)

ทมา : International Telecommunication Union (2012) ความสามารถในการแขงดานไอซทของประเทศเกาหลใตจากดชน IDI สงกวาประเทศชนน าในโลกแมแตประเทศญป นและสหรฐอเมรกา ในขณะทประเทศไทยอยในล าดบท 92 ใกลเคยงประเทศอนโดนเซยและฟลปปนส แตเมอพจารณาในดานขนาดของการลงทนดานโทรคมนาคมจะพบวาประเทศสหรฐอเมรกามขนาดใหญทสดตามดวยประเทศญป นและประเทศจน อยางไรกตามประเทศเกาหลกยงตดอยใน 10 อนดบแรกเชนกน

เมอพจารณาการลงทนดานการวจยและพฒนาของประเทศสหรฐอเมรกา กลมประเทศสหภาพยโรป (EU) เอเชย และประเทศตาง ๆ ทเหลอของโลก จะเหนไดวาสหรฐอเมรกามการลงทนดานวจยและพฒนาทางไอซทมากทสด สวนอยจะลงทนสงสดในสวนทไมใชกลมไอซท ทนาสงเกตคอญป นมการลงทนดานไอทซสงกวากลมเอเชยทงหมดรวมกน ดงภาพท 1

ภาพท 1 การลงทนดานการวจยและพฒนาทางไอซทและไมใชทางไอซทของกลมประเทศตาง ๆ ทมา : Geomina Turlea et al. (2011)

สวนแบงทางการตลาดดานไอซท ค.ศ.2010 จะเหนไดวา สหรฐอเมรกามสดสวนสงมากทรอยละ 28.7 ใกลเคยงกบผลรวมของสวนแบงทางการตลาดของหลาย ๆ ประเทศในโลกนรวมกน และกลมอยเปนอนดบรองรองลงมาคดเปนรอยละ 20.1 ส าหรบประเทศญป นมสวนแบงทางการตลาดทรอยละ 9.3 และประเทศจนทรอยละ 8.1 สวนแบงทางการตลาดดานไอซทแสดงดงภาพท 2

ภาพท 2 สวนแบงทางการตลาดดานไอซท

ทมา : Net Works White Paper on ”Economic impact of the ICT sector”, (2012) ประเทศสหราชอาณาจกรองกฤษ

ในประเทศสหราชอาณาจกรองกฤษนบไดวาประสบความส าเรจอยางสงนบตงแตป ค.ศ. 1980 เปนตนมา ซงในกลมประเทศสหราชอาณาจกรองกฤษมบรษทขนาดใหญจ านวนมาก เชน Capita, RM, Logica and Morse และยงมบรษทชนน าของโลก เชน EDS, Fujitsu, CSC และ IBM ซงท าใหมลคาของการธรกจดาน ICT เตบโตขนเชนกน จากรายงานการจางงานของประเทศสหราชอาณาจกรองกฤษ (Wilson R, 2014) ตวเลขของประชากรในประเทศสหราชอาณาจกรทท างานดานคอมพวเตอรและโทรคมนาคม จ านวน 647,900 คน คดเปนรอยละ 3.62 ของจ านวนคนทท างานประจ า เมอพจารณาจากคาตอบแทนของกลมอาชพไอซท (ICT) เมอเทยบกบกลมอาชพอนในตารางท 2 พบวาไอซท เปนกลมอาชพทมคาตอบแทนสงกวากลมอาชพอน ๆ จ านวนมาก และมแนวโนมทมคาตอบแทนทสงขนอยางตอเนอง

ตารางท 2 คาตอบแทนเฉลยตอชวโมงของกลมอาชพในประเทศสหราชอาณาจกรอกฤษ

ทมา : UK Commision for Employment and Skills, Information and Communication Technologies : Sector Skills

Assessment (2012)

ในดานการจางงาน อตราการจางงานดานอปกรณไอทของกลมอย ซงรวมสหราชอาณาจกรองกฤษมแนวโนมเพมขนสอดคลองกบมลคาเพมโดยรวมของภาคอตสาหกรรมไอซททเพมขนอยางตอเนอง ดงภาพท 3

ภาพท 3 การจางงานและมลคาเพมในภาคไอซทของอย

ทมา : Geomina Turlea et al. (2011)

ประเทศญปน ในประเทศญป น การลงทนภาคอตสาหกรรมมแนวโนมการเตมโตทลดลงของกลมบรษททางดานฮารดแวร ซอฟทแวรและการบรการดานไอซทของประเทศญป น อยางไรกตามในสวนของภาคบรการทาง Telecommunication กลบมการเตบโตทดขน ดงภาพท 4

ภาพท 4 การลงทนภาคอตสาหกรรมไอซทในประเทศญป น ทมา : Toshio Obi and Naoko Iwasaki

อตราการเจรญเตบโตของอตสาหกรรมไอซท เพมขน 1.5-2.68% เมอเปรยบเทยบกบกลมทไมใชอตสาหกรรม ICT พบวาอตราการเจรญเตบโตของอตสาหกรรม ICT สงกวาหาเทาเมอเทยบกบลมทไมใชอตสาหกรรม ICT แสดงใหเหนถงความตองการก าลงคนดาน ICT ทเพมขนเชนเดยวกน ดงตารางท 4

ตารางท 4 อตราการเตบโตของอตสาหกรรมไอซทและการจางงานของประเทศญป น

ทมา : Toshio Obi and Naoko Iwasaki

ประเทศสงคโปร ส าหรบประเทศสงคโปร อตสาหกรรมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) เปนอตสาหกรรมทมความส าคญมาอยางตอเนอง ซงประเทศสงคโปรมเปาหมายสการท าใหประเทศเปน “Living Digital Hub” ส าหรบอตสาหกรรม ICT ในอนาคต ซงอตสาหกรรมนมสดสวนเตบโตจากรอยละ 7 ถงรอยละ 10 และมโอกาสเพมมากขนอก ประเทศสงคโปรมยทธศาสตรในการขบเคลอนอตสาหกรรม ICT อนสงผลใหมการขยายตวในอตสาหกรรมนจากป ค.ศ. 2000 ซงมมลคา 5.57 พนลานเหรยญสหรฐอเมรกา เปน 22.24 พนลานเหรยญสหรฐอเมรกาในป ค.ศ. 2010 ดงภาพท 5

ภาพท 5 อตสาหกรรมไอซทในประเทศสงคโปร

ทมา : Singapore 2012 The Living Digital Hub (2012)

รายไดจากอตสาหกรรมการสอสารและสารสนเทศขยายตว 22.8% ถง 102.5 พนลานเหรยญสหรฐ ในป 2012 ดวยสวนของฮารดแวรทเตบโตอยางตอเนองจนเปนสวนทมรายไดจากการสอสารและสารสนเทศทใหญทสด อตสาหกรรมการสอสารและสารสนเทศขยายตวจาก 19.0 พนลานเหรยญสหรฐ จนถง 102.5 พนลานเหรยญสหรฐ ในป 2012 ส าหรบสวนฮารดแวรทเปนสวนสนบสนนทใหญทสดทท าใหรายไดจากอตสาหกรรมการสอสารและสารสนเทศเตบโตสงสด ทระดบ 66.1%ตามภาพท 6 โดยในป ค.ศ. 2012 นนมอตราการเจรญเตบโตของรายไดสงสดในกลมสารสนเทศ

ภาพท 6 แสดงจ านวนคนทท างานดานสารสนเทศในสงคโปรชวงป 2007-2012 ทมา : IDA Singapore (2013)

ในสวนความตองการก าลงคนของประเทศสงคโปรนนพบวามความตองการก าลงคนทเพมมากขนทกป

ก าลงคนดานงานสอสารและสารสนเทศทไดรบการวาจางเตบโตขนรอยละ 1 คดเปน 144,300 คน ในเดอน มถนายน2012 แสดงดงตารางท 5 ตารางท 5 แสดงจ านวนคนทท างานดานสารสนเทศในสงคโปรชวงป 2007-2012

ทมา : IDA Singapore (2013)

ภาคสวนในการจางงานในประเทศสงคโปรจากการรายงาน Annual Survey on Infocomm Manpower for 2012 (IDA Singapore, 2013) พบวามต าแหนงงานวางดานสอสารและสารสนเทศเทากบ 12,700 ต าแหนง ความตองการงานดานนสงขน 1.4% คดเปน 157,000 ในป 2012 นอกจากนนในป 2012 ประมาณครงหนง (48%) ของก าลงคนดานสอสารและสารสนเทศ ทไดรบการจางงานจากหนวยงานดานสารสนเทศ แสดงดงภาพท 7

ภาพท 7 แสดงจ านวนคนทท างานดานสารสนเทศในสงคโปรชวงป 2007-2012 ทมา : IDA Singapore (2013)

ส าหรบงานทางดานนทเปนทนยมม 3 สายงาน ไดแก (1) บทบาทการด าเนนการดานการสอสารสารสนเทศ (2)

การพฒนาและการประยกใช ซอฟแวร (ยกเวน ซอฟแวรเกมส) และ (3) การจดการดาน IT ทประกอบดวย บทบาทของผบรหารงานดานสารสนเทศ (CIO) ผบรหารงานดานเทโนโลย (CTO) ผบรหารระดบสงทางดานการรกษาความปลอดภยใหกบโครงสรางเครอขายและความปลอดภยขอมลสารสนเทศ (CIT SO) ซงแสดงตามภาพท 8

ภาพท 8 สายงานดานไอซทซงไดรบความนยมในป ค.ศ. 2012 ทมา : IDA Singapore( 2013)

ในสวนจ านวนของต าแหนงงานวางดานสารสนเทศเพมขนรอยละ 6.7 โดยเพมจาก 11,900 ต าแหนง ในป 2011

เพมเปน 12,700 ต าแหนงในป 2012 โดยทมากกวา 6 ใน 10 ของต าแหนงงานวางนตองการ คนทเคยมประสบการณงานดานนมากอน ประเภทของงานทเปนทนยมจ านวน 3 สายงาน ทนบเปนจ านวนสงสดของต าแหนงงานวางในป 2012 ไดแก (1) การพฒนาและการประยกตใช ซอฟแวร (ยกเวน ซอฟแวรเกมส)(2) บทบาทการด าเนนการดานการสอสารสารสนเทศ และ (3) เจาหนาทจดการฐานขอมล ดงภาพท 9

ภาพท 9 สายงานดานไอซทซงไดรบความนยมในป ค.ศ. 2012 ทมา : (IDA Singapore, 2013)

ประเทศไทย ขอมลเกยวกบผท างานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอเรยกวาผท างานดานไอซท ส านกงานสถตแหงชาตไดประมวลผล จากการส ารวจภาวะการท างานของประชากร ในป 2553 ซงเปนการน าขอมลทกไตรมาส มาสรปภาพรวมตลอดทงป โดยจ าแนกผท างานดานไอซท ออกเปน 2 กลม คอ 1) กลมทกษะสง (High skill ICT related occupation) เปนผประกอบวชาชพดานคอมพวเตอร รวมทง ผประกอบวชาชพทเกยวของกบคอมพวเตอร ตลอดจนผปฏบตการดานอปกรณ

นกออกแบบและวเคราะหระบบงานคอมพวเตอรโปรแกรมเมอร

ใชดานทศนศาสตรและอเลกทรอนกส

ผชวยดานคอมพวเตอร

ผปฏบตการอปกรณคอมพวเตอร

ผควบคมหนยนตอตสาหกรรม

ชางถายภาพ

ผปฏบตการอปกรณบนทกภาพและเสยง

ผปฏบตการอปกรณการแพรภาพกระจายเสยงและโทรคมนาคม

ผปฏบตการอปกรณทางการแพทย 2) กลมทกษะต า (Low skill ICT related occupation) เปนชางทเกยวของกบทางดานอปกรณไฟฟาก าลง อเลกทรอนกส

ชางเครองและชางปรบทางดานอปกรณไฟฟาก าลงและอเลกทรอนกส

ชางเครองและชางปรบทางดานอปกรณไฟฟาก าลง

ชางปรบทางดานอปกรณอเลกทรอนกส ชางเครอง

ผใหบรการทางดานอปกรณอเลกทรอนกส

ชางตดตงและผใหบรการทางดานอปกรณโทรเลขและโทรศพท

ชางตดตง

ชางซอมแซมสายสงกระแสไฟฟา

ชางตอสายเคเบล จากผลการส ารวจจ านวนผท างานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารหรอผท างานดาน ICT ในป 2553 สามารถสรปลกษณะตาง ๆ ทส าคญไดดงน 1) ลกษณะทวไป ในป พ.ศ. 2553 มจ านวนผท างานดานไอซท ทงสน 414,153 คน (ส านกงานสถตแหงชาต, 2553) ซงเมอจ าแนกประเภทผท างานดานไอซท ตามการจดลกษณะการท างานดานไอซท ของ OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) และเปรยบเทยบกบการจดประเภทอาชพตามมาตรฐานสากลของ ILO (ISCO-88) ซงสามารถจดออกเปน 2 กลมใหญ ไดแก 1.1) กลมทกษะสง (High skill ICT related occupation) ซงผท างานอยในกลมน จ านวน 113,905 คน หรอคดเปนรอยละ 27.5 ของผท างานดานไอซท โดยในกลมน สามารถจ าแนกลกษณะการท างานยอย ไดแก ผปฏบตการอปกรณทใชในดานทศนศาสตรและอเลกทรอนกสมากทสดรอยละ 9.6 ผประกอบวชาชพดานคอมพวเตอร เชน นกออกแบบและวเคราะหระบบงานคอมพวเตอร โปรแกรมเมอรรอยละ 9.1 และผประกอบวชาชพทเกยวของกบคอมพวเตอร ในวชาชพไอซท เชน ผชวยงานดานคอมพวเตอร ผปฏบตการอปกรณคอมพวเตอร และผควบคมหนยนตอตสาหกรรมรอยละ 8.8 1.2) กลมทกษะต า (Low skill ICT related occupation) เปนกลมทใชทกษะดานไอซทไมสงนก โดยมผท างานจ านวน 300,248 คน หรอคดเปนรอยละ 72.5 ของจ านวนผท างานดานไอซท ซงไดแก ชางเครองและชางปรบทางดานอปกรณไฟฟาก าลงมากทสด รอยละ 45.3 ชางเครองและผ ใหบรการทางดานอปกรณอเลกทรอนกสรอยละ 17.7 ชางตดตงชางซอมแซมสายสงกระแสไฟฟาและชางตอสายเคเบลรอยละ 5.6 เปนตน

จ านวนและรอยละของผท างานดาน ไอซท ป พ.ศ. 2553 ดงตารางท 6 ตารางท 6 จ านวนและรอยละของผท างานดาน ไอซท ป พ.ศ. 2553

ทมา: ส านกงานสถตแหงชาต (2553) เมอพจารณาตามกลมของประเภทการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจ พบวา ในป พ.ศ. 2553 ผท างานดาน ไอซท สวนใหญท างานอยในภาคการบรการและการคารอยละ 72.0 รองลงมาเปนภาคการผลตรอยละ 27.7 และ ภาคเกษตรกรรมรอยละ 0.3 ดงภาพท 7

ตารางท 7 จ านวนและรอยละผท างานดานไอซท จ าแนกตามกลมทางเศรษฐกจ พ.ศ. 2553

ทมา: ส านกงานสถตแหงชาต (2553) อตสาหกรรมซอฟตแวร จาการส ารวจของมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555) ซงเสนอตอส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน) การส ารวจตลาดซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรในป 2554 แบงตลาดซอฟตแวรออกเปน 4กลมหลกไดแก (1) Enterprise Software (2) Mobile Application Software (ไมรวมซอฟตแวรเกมบนโทรศพทเคลอนท) (3) Embedded System Software (ไมรวมซอฟตแวรทอยในอปกรณสอสารขนาดเลก เชน โทรศพทเคลอนท) และ (4) ซอฟตแวรกลมอน ๆ (ไมรวมซอฟตแวรเกม) เชน ซอฟตแวรเพอการศกษา และซอฟตแวรเชงวศวกรรม เปนตน ขณะท ตลาดบรการซอฟตแวรไดแยกการส ารวจออกจากบรการ IT อน ๆ โดยแบงเปน 6 กลมหลก ไดแก (1) Software Maintenance Services (2)Service and Application Hosting (3) Software as a Service (SaaS) (4) Software Services Outsourcing (5) Software Related Training and Education และ (6) บรการซอฟตแวรอน ๆ ในป 2554 ตลาดซอฟตแวรมมลคาการบรโภคของ Enterprise Software 27,880 ลานบาทขณะทมลคาการผลตของ Enterprise Software 17,865 ลานบาท (คดเปนอตราการเตบโตรอยละ7.9) Mobile Application Software 1,065 ลานบาท (คดเปนอตราการเตบโตรอยละ 13.6) และบรการซอฟตแวร 10,488 ลานบาท (คดเปนอตราการเตบโตรอยละ 13.4) โดยมมลคาการผลตรวมทงสน 29,418 ลานบาท (คดเปนอตราการเตบโตรอยละ 10.1) ดงตารางท 8 ตารางท 8 มลคาและอตราการเตบโตของตลาดซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรป 2554 และประมาณการป 2555

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

ส าหรบมลคาการสงออกซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรของผประกอบการไทย มลนธสถาบนวจย เพอการพฒนาประเทศ (2555) พบวาในป พ.ศ.2554 มมลคาการสงออกรวมทงสน 3,423 ลานบาท โดย Embedded System Software มมลคาการสงออกมากทสด (1,467 ลานบาท) รองลงมาคอ Enterprise Software (1,298 ลานบาท) บรการซอฟตแวร (623 ลานบาท) และ Mobile Application Software (35 ลานบาท) ดงตารางท 9 ตารางท 9 มลคาการสงออกซอฟตแวรและบรการซอฟตแวร ป พ.ศ.2554

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555) การส ารวจในปนยงศกษาสดสวนมลคาการผลตซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรทตกอยกบผประกอบการไทยเปนครงแรก ซงพบวา ในตลาดบรการซอฟตแวรและ Mobile Application Software ผประกอบการไทยมสดสวนรายไดสงถงรอยละ 87.9 และรอยละ 85.9 ตามล าดบ ขณะทในตลาด Enterprise Software ผประกอบการไทยมสดสวนรายไดประมาณรอยละ 56.7 ในตลาดPackaged Software และรอยละ 74.5 ในตลาด Custom Software โดยสวนทเหลอเปนสดสวนรายไดของผประกอบการตางประเทศ ภาพท 10

ภาพท 10 สดสวนมลคาการผลตซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรทตกอยกบผประกอบการไทยและผประกอบการตางประเทศ ป 2554

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

หากจ าแนกตลาดซอฟตแวรตามลกษณะการใชงานเชงเทคนคเปน 3 กลมหลก ไดแก (1) ซอฟตแวรประยกต (Application Software) เชน ERP, Office Suites, CRM, Supply Chain Management และEnterprise Content Management เปนตน (2) ซอฟตแวรทเปนโปรแกรมหรอชดค าสงทเปนสอกลางเชอมระหวางซอฟตแวรประยกตและระบบปฏบตการ เพอใหซอฟตแวรประยกตสามารถท างานได (Middleware) เชน Web Services และ Enterprise Application Integration Software และ (3) ซอฟตแวรระบบ (System Software) เชน Operating System Software, BIOS Software และ Utility Software พบวา สดสวนของ Application Software อยในระดบสงทสด (รอยละ 76.4) รองลงมาคอ Middleware (รอยละ 16.8) และ System Software (รอยละ 6.9) ดงแสดงในภาพท 11

ภาพท 11 สดสวนของ Enterprise Software จ าแนกตาม ลกษณะการใชงานเชงเทคนค ป 2554

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

การส ารวจจ านวนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศในป 2554 พบวามจ านวนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ (IT personnel) จ านวนรวมทงสน 17,254 คน หรอคดเปนรอยละ 72 ของจ านวนบคลากรทงหมดในธรกจทเกยวของกบซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรของประเทศไทย ตามภาพท 12

ภาพท 12 สดสวนของบคลากรทงหมดในธรกจทเกยวของกบซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรของประเทศไทย

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

นอกจากนนจากกการรายงานของมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555) พบวาในจ านวนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศทงสน 17,254 คน (การส ารวจมขอจ ากดทส าคญคอ ขอบเขตของการส ารวจบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ ครอบคลมเฉพาะบคลากรภายในองคกรทส ารวจ โดยไมรวม (1) การจางงานจากภายนอก (outsource) (2) ผ รบจางอสระ (freelance) และ (3) บคลาการดานเทคโนโลยสารสนเทศภายในองคกรซงเปนหนวยงานยอย (in-house) ทจดตงขนเพอสนบสนนการท างานของบรษทแม โดยทบรษทแมไมไดมธรกจหลก) สามารถจ าแนกเปนบคลากรในต าแหนงตาง ๆ ไดตามภาพท 9 ซงในป 2554 ประเทศไทยมบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศในต าแหนงโปรแกรมเมอรในสดสวนสงสด คดเปนรอยละ 36 ของจ านวนบคลากรในสาขานทงหมด รองลงมาคอต าแหนงนกวเคราะหธรกจมสดสวนรอยละ 11.4 ซงแสดงใหเหนวาการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศของไทยยงเนนไปทการท างานตามค าสงของลกคามากกวาการพฒนาเทคโนโลยทเปนทรพยสนทางปญญาเปนของตนเอง

ภาพท 13 บคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศ

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

จากการรายงานการส ารวจตลาดซอฟตแวรและซอฟตแวรบรการ โดยมลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย (2555) เสนอตอ ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน) เกยวกบการใหใบรบรองจากสถาบนตาง ๆ ซงในการส ารวจจ านวนและคาตอบแทนของบคลากรในธรกจซอฟตแวรและบรการซอฟตแวรแลว ในการส ารวจยงมการสอบถามเกยวกบใบรบรองจากสถาบนตาง ๆ ทพนกงานของบรษทไดรบ โดยพบวาในจ านวนบรษททตอบแบบสอบถาม 242 บรษท บรษททมพนกงานซงไดรบใบรบรองจากสถาบนตาง ๆ มเพยงรอยละ 20 ตามภาพท 14 และหากพจารณาตามประเภทใบรบรองทพนกงานไดรบการรบรอง สามารถจ าแนกไดตามภาพท 15 ซงพบวาใบรบรองจาก Microsoft มสดสวนสงทสดรอยละ 34.8 รองลงมาคอ IBM (รอยละ 13.5) และอน ๆ (รอยละ 11.9) ซงไดแก VMWare RedHatและ Juniper เปนตน

ภาพท 14 สดสวนบรษททมพนกงานไดรบการรบรองจากสถาบนตาง ๆ ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

ภาพท 11 สดสวนของใบรบรองเมอพจารณาจากบรษททมพนกงานไดรบการรบรองจาก

ทมา : มลนธสถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศ (2555)

อตสาหกรรมคอมพวเตอรฮารดแวร มลคาภาพรวมของตลาดคอมพวเตอรฮารดแวรตามการรายงานของส านกงานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (2554) พบวาในป พ.ศ.2553 มการเตบโตเชงมลคารวมทงสน 91,596 ลานบาท เตบโตขนรอยละ 13.3 เมอเทยบกบป พ.ศ.2552 ซงแนวโนมของตลาดยงคงมแนวโนมเพมขนตอเนองในปตอไป ภาพรวมตลาดคอมพวเตอรฮารดแวรป พ.ศ.2553 แสดงดงภาพท 12

ภาพท 12 ภาพรวมตลาดคอมพวเตอรฮารดแวรป พ.ศ.2553

ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต (2554)

การเตบโตของตลาดคอมพวเตอรฮารดแวรมปจจยจากการพนตวของภาวะเศรษฐกจถดถอยในป 2552 ท าใหเกดการลงทนเพมมากขน นอกจากนการบรโภคขอมล (Data Consuming) และการใชเครอขายสงคมออนไลนยงอยในกระแสนยมอยางตอเนอง ท าใหความตองการอปกรณทรองรบการใชงานดงกลาวและสามารถพกพาไดสะดวก เชนแทบแบลตพซ และสมารทโฟนมความตองการเพมขนสงตามไปดวย (ส านกงานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต, 2554) เมอพจารณาสวนแบงมลคาตลาดตามกลมผลตภณฑคอมพวเตอรฮารดแวรในป 2553 พบวากลมผลตภณฑทมสวนแบงตลาดมากทสดคอ คอมพวเตอรสวนบคคล มมลคาตลาด 54780 ลานบาท คดเปนรอยละ 59.8 รองลงมาคอกลมอปกรณตอพวงมมลคา 28,496 ลานบาท คดเปนรอยละ 31.1 และกลม System มลคา 8,320 ลานบาท คดเปนรอยละ 9.1 ดงภาพท 13

ภาพท 13 สวนแบงมลคาตลาดตามกลมผลตภณฑคอมพวเตอรฮารดแวร

ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต (2554)

อตสาหกรรมโทรคมนาคมและเครอขาย จากการรายงานของส านกงานวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (2554) ซงแบงการส ารวจตลาดดานการสอสารออกเปน 2 กลมหลก ไดแก ตลาดอปกรณสอสาร และตลาดบรการสอสาร

ภาพรวมตลาดมลคาการสอสารในป พ.ศ 2553 มมลคา 382,999 ลานบาท คดเปนอตราการเตบโต 5.6 จากป พ.ศ.2552 โดยมแนวโนมทจะสงขนอกในปตอไป โดยตลาดบรการการสอสารยงคงเปนตลาดหลกของมลคาตลาดการสอสารโดยรวมในป 2553 ทรอยละ 65.1 ของตลาดสอสารทงหมด ขณะทเหลอเปนตลาดอปกรณสอสาร ภาพรวมมลคาและอตราการเตบโตของตลาดสอสารแสดงดงภาพท 14

ภาพท 14 สวนแบงมลคาตลาดสอสาร ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และ

ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต (2554)

ส าหรบตลาดอปกรณเครอขาย ซงแบงเปน 2 กลม ไดแกตลาดอปกรณทใชในการตดตงโครงขายโทรศพทและเครอขายอนเตอรเนตและอปกรณในกลมเคเบลในการตดตงโครงขาย เชนเคเบลใยแกวน าแสง และ Coaxial เปนตน ในป พ.ศ.2553 ตลาดอปกรณโครงขายมมลคาทงสน 45 ,725 ลานบาท คดเปนอตราเตบโตขนรอยละ 9.0 จากป 2552 (ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต, 2554) ซงคาดการณแนวโนมตลาดดานตลาดเครอขายยงมแนวโนมเตบโตตอไป มลคาตลาดอปกรณเครอขาย ดงภาพท 15

ภาพท 15 มลคาตลาดอปกรณเครอขาย

ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต (2554)

อตสาหกรรมแอนเมชน (Animation) การแบงประเภทผลงานแอนเมชนในตางประเทศจากแหลงขอมลทตยภม อาท ขอมลประเทศสหรฐอเมรกา รวบรวมจาก NASH Information Services ขอมลประเทศญป น รวบรวมจาก Japan External Trade Organization (JETRO) และขอมลของ The National Association of Software and Services

Companies (NASSCOM) เพอทราบถงลกษณะการจดแบงประเภทของอตสาหกรรมในการเกบขอมลของประเทศดงกลาว ทงในดานการบรโภค (Market Perspective) และดานการผลต (Manufacturing Perspective) ดงตารางท 10

ตารางท 10 การแบงประเภทผลงานแอนเมชนในประเทศตาง ๆ ประเทศ ประเภทผลงานแอนเมชน

สหรฐอเมรกา

Animation/Live Action

Live Action2

Digital Animation

Hand Animation Stop Motion

Animation3

ญป น Animation Film

TV Series VDO & DVD

อนเดย Fully- Animated

TV Broadcast

Direct-to- DVD

Visual Effect

ไทย Featured Films

TV Series

VDO & DVD

TV Commercial

Visual Effects & Presentation

Post Production

Architectural Visualization

ทมา: ส านกสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต (องคการมหาชน) ,(2551) จากตารางจะเหนไดวา ประเทศสหรฐอเมรกามการแบงประเภทผลงานแอนเมชนตามเทคนคทใชในการผลต (Production Perspective) สวนประเทศญป นและอนเดย แบงตามประเภทผลงานทมการเผยแพรในตลาด (Market Perspective) ส าหรบผประกอบการดานแอนเมชนนนปจจบนมจ านวน 42 บรษท (ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต, 2554) แบงเปนผประกอบการขนาดยอมจ านวน 15 บรษท คดเปนรอยละ 36 เปนผประกอบการขนาดกลาง จ านวน 8 บรษท คดเปนรอยละ 19 และเปนผประกอบการขนาดใหญ จ านวน 19 บรษท คดเปนรอยละ 45 ภาพรวมมลคาตลาดแอนเมชนในประเทศไทยจากการเกบมลคาตามการศกษาและการประมาณการมลคาตลาดของอตสาหกรรม แอนเมชนไทย ป 2554 (ส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟตแวรแหงชาต,2554) พบวา มมลคาตลาดรวมประมาณ 5,623 ลานบาท โดย การตนแอนเมชนทางโทรทศน มสดสวนมลคาสงสดถง 2 ,262 ลานบาท ส าหรบกลมผลงานทมสดสวนมลคาตลาดนอยทสดคอ VFX ส าหรบภาพยนตร โดยมมลคารวม 183 ลานบาท และอตสาหกรรมดานแอนนเมชนยงมแนวโนมเตบโตอยางตอเนอง

อตสาหกรรมการจดการดานคอมพวเตอรและการบรหารโครงการสารสนเทศ จากการส ารวจตลาดดานการจดการสารสนเทศและคอมพวเตอร ในสวน IT Outsourcing ในป พ.ศ.2553ทมมลคารวม 5,795 ลานบาท โดยจ าแนกประเภทเปน 4 ประเภท ไดแก IT Service Management, Network and Desktop Service Management, Application Management และอน ๆ พบวา IT Service Management มสดสวนทางการตลาดสงสดทรอยละ 52.5 รองลงมาคอดาน Network and Desktop Service Management, มสดสวนทรอยละ 23.4 และดาน Application Management ทรอยละ 20.6 สวนดานอน ๆ รอยละ 0.8 ดงภาพท 16

ภาพท 16 สดสวนตลาดดานอตสาหกรรมไอซทของ IT Outsourcing

ทมา : ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต (2554)

ปจจยส าคญทสงผลตอการเตบโตของตลาดดานการบรการคอมพวเตอรขยายตวสงขนในป พ.ศ 2553 นน ประกอบดวยปจจยส าคญ ดงน (ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สถาบนวจยและพฒนาอตสาหกรรมโทรคมนาคม และส านกงานสงเสรมอตสาหกรรมซอฟแวรแหงชาต, 2554)

1. การเปลยนแปลงรปแบบจากการซอซอฟแวรทตองใชเงนลงทนสงมาเปนการเชาใชบรการมากขน เพอลดตนทนการด าเนนงานและการดแลดานคอมพวเตอรของบรษทขนาดเลก 2. การลงทนในระบบเครอขายขยายตวอยางรวดเรวเพอรองรบความตองการของผ ใชในการเขาถงอนเตอรเนทความเรวสงอยางสะดวก รวดเรว และมประสทธภาพ 3. การบรการโทรศพทเคลอนทขยายตวอยางรวดเรวตามอตราการเพมขนในการใชงานสมารทโฟนทมราคาถกลง และตลาดบรการเสรมทมการน าแอบพลเคชนใหม ๆ มาบรการแกลกคา 4. เทคโนโลยสอสงคมออนไลน (Social Network) เตบโตอยางรวดเรว สามารถเขาถงกลมคนไดมากขน และการบรการในลกษณะ Software as a Service (SaaS) คอการน าซอฟตแวรไปฝากไวเซฟเวอรตาง ๆ แลวเกบคาใชบรการเปนครง ๆ ตามการใชงานนนจะมเพมขน และมราคาถกลง

IT Service Management,

55.20%

Network and Desktop Service Management,

23.40%

Application Management ,

20.60%

Other, 0.80%