ความรู้สึก ความเชื่อ ความ ......เจตคต...

เจตคต

ความหมาย

ความรสก ความเชอ ความศรทธาของบคคล ตอเปาหมาย ซงเปนผลจากการเรยนร และประสบการณ

ลกษณะส าคญ

1. เจตคต มเปาหมาย ซงอาจเปนบคคล สงของ สถานท หรอ สถานการณ เชน เจตคตตอมหาวทยาลย, อาจารย2. เปนการแสดงออกอยางมทศทาง คอ บวก หรอลบ

3. มระดบความเขม คอ ตงแตนอยจนถงมาก4. คอนขางคงเสนคงวา (Consistency) ไมคอยเปลยนแปลงงาย5. ไมสามารถวดไดโดยตรง ตองวดโดยออมโดยใชแบบวดไปเราให ผถกวดแสดงพฤตกรรมออกมา

ประเภทของแบบวดเจตคตเปนคณลกษณะภายในของบคคล ไมสามารถวด

ไดโดยตรง จงเปนการวดโดยออม ไดแก การสงเกตพฤตกรรม การสมภาษณ การรายงานตนเอง เชน การใชแบบวดเจตคต ส าหรบแบบวดเจตคตมหลายประเภท แต กลาวถง 3 ประเภท :-

1. แบบวดเจตคตตามวธของลเครท (Likert’s scale) 2. แบบวดเจตคตตามวธของเทอรสโตน (Thurstone’s scale)

3. แบบวดเจตคตตามวธของออสกด (Osgood’s scale)

แบบวดเจตคตตามวธของลเครทลกษณะส าคญ

ผพฒนาแบบวดวธน ไดแก R.A. Likert มลกษณะส าคญ ดงน

1. ก าหนดชวงความรสกของคนเปน 5 ชวง หรอ 5 ระดบ

2. แบบวดประกอบดวยขอความทแสดงความรสกตอเปาหมาย ทงทางบวกและลบจ านวนพอ ๆ กน

ขนตอนการสรางแบบวดเจตคตตามวธของลเครท

1. ก าหนดเปาหมายของเจตคตทจะวด2. เขยนขอความแสดงความรสกตอเปาเจตคตทตองการ

วดใหครอบคลมขอความควรมลกษณะ :- 2.1 เปนขอความทแสดงความรสกไมใชขอเทจจรง

แตมทศทางทงทางบวกและทางลบ2.2 เปนขอความทสมบรณและชชดประเดนเดยว2.3 เปนขอความทชดเจนเขาใจงายไมซบซอน

3. ตรวจสอบขอความทเขยน

4. ก าหนดการใหคะแนนการตอบแตละตวเลอกเชน 5 4 3 2 1 หรอเหนดวยอยางยง เหนดวย ไมแนใจ ไมเหนดวยและไมเหนดวยอยางยง

5. จดชดแบบวดเจตคต6. น าไปทดลองใช เพอคดเลอกขอความ7. น าขอความทคดเลอกมาจดเปนแบบวด โดยม

ขอความทางบวกและลบจ านวนพอ ๆ กน และจดเรยงอยางไมเปนระบบ

8. น าแบบวดเจตคตไปหาคณภาพทงฉบบ

การคดเลอกขอความ (ตามวธของลเครท) น าขอความทเขยนขนทงหมดไปทดลองใชกบกลมตวอยาง แลวน ามา

วเคราะห ซงท าได 2 วธ1. การหาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนขอกบคะแนน

รวม (item-total) ถาคะแนนสหสมพนธระหวางขอใดกบคะแนนรวม sig แปลวาขอความนนวดเจตคตเปาหมายได ถาไม sig ตดทง

2. เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมสง-กลมต า น าผลรวมจากการตรวจใหคะแนนมาเรยงล าดบ จากสงไปหาต า แลวน า 25% ของกลม สง และกลมต า จากนนจากนนค านวณคา X, SD ของทง 2 กลมในแตละขอความน ามาเปรยบเทยบ ความแตกตางคาเฉล ย (t) ถา sig แปลวา ขอความนนจ าแนกคนเจตคตสง และต า ได ถาไม sig ตดทง

ตวอยางทานมความรสก “ตอการวจย” อยางไร โปรดอานขอความแตละขอ

แลวกาเครองหมาย ลงในชอง ระดบความเหนทตรงกบความรสกของทาน

ขอท ขอความระดบความเหน

5 4 3 2 1

1 การวจยนาเบ อหนาย

2 การวจยชวยใหท างานรอบคอบ

3 การวจยชวยใหคนพบความจรง

4 การวจยไมนาสนใจ

5 รสกเหน อยลากวาจะท าวจยเสรจ 1 เร อง

6 กระบวนการวจยชวยใหการคดมเหตผล

ฯลฯ

การตรวจใหคะแนน1. ในการเขยนค าชแจงใหผถกวดกาเครองหมาย ลงใน

ชองทตรงกบความรสก2. การใหคะแนน เปนดงน 2.1 ถาขาความบวกตอเจตคตใหคะแนน 5, 4, 3, 2, และ 1

ตามล าดบ 2.2 ถาขอความลบตอเจตคตใหคะแนนเปน 1, 2, 3, 4 และ 5

ตามล าดบ3. ตรวจใหคะแนนแตละขอ4. รวมคะแนนทกขอแลวหาคาเฉลย

แบบวดเจตคตตามแนวคดของเทอรสโตนลกษณะส าคญ

ผพฒนาแบบวดวธน ไดแก Louis Thurstone มลกษณะส าคญ ดงน1. ก าหนดชวงความรสก เปน 11 ชวงเทา ๆ กน จากนอยทสดไปหา

มากทสด2. ก าหนด ขอความทแสดงถงความรสกตอเปาหมาย แลวน ามาให

ผเชยวชาญเปนผตดสน วาอยในระดบใด (ใน 11 ชวง)3. แตละขอความมคาประจ าขอ (scale value-s) และคาการกระจาย

(quartile deviation-Q) 4. แบบวดเจตคต ทงฉบบประกอบดวยขอความประมาณ 20-25 ขอ

ขนตอนการสรางเจตคต ตามวธของเทอรสโตน

1. ก าหนดเปาหมายทตองการวด เชน เจตคตตอ :- การท าวจย การประกอบอาชพคร ระบบบรหารงานวชาการของมหาวทยาลย การจดการเรยนการสอน ฯลฯ

2. รวบรวมขอความทแสดงความรสกตอเปาหมาย ซ งมทงขอความท แสดงความรสกทงทางบวก เปนกลาง และทางลบ ประมาณ 100-120 ขอความ

3. น าขอความทรวบรวมไดไปใหผเชยวชาญตดสนวาอยในระดบใด โดยก าหนดวา ถามความรสกในทางลบมากท สดคะแนนจะเปน 1 และถามความรสกท ดมากท สด คะแนนเปน 11 โดยมขอตกลงวา ชวงหางของแตละคะแนนเทากน

4. น าผลการตดสนของผเชยวชาญมาหาคาประจ าขอความ คอคา Mdn (s) และคาการกระจาย คอ สวนเบ ยงเบน ควอไทล (Q)

5. คดเลอกขอความ มาจดท าเปนแบบวดเจตคตโดยเลอกมาประมาณ 20-25 ขอ

6. ตรวจสอบคณภาพ โดยหาคาความเท ยงตรงและความเช อม น

การคดเลอกขอความ (ตามวธของเทอรสโตน)

แนวทางการคดเลอกขอความ คอ พจารณาจากคา S และคา Q1. เลอกคา S ทมการกระจาย ใหครอบคลมทง 11 ชวง ซง S

ต า คอขอความทแสดงถงเจตคตไมด S สง แสดงถงเจตคตด การจดเรยงคา S จดอยางไมเปนระบบ

2. เลอกคา Q ต า ซงแสดงวาผตดสนมความเหนสอดคลองกนคา Q สง ผตดสนมความเหนตางกน

การตรวจใหคะแนน

1. ในการเขยนค าชแจง ใหผถกวดเลอกโดย กาเคร องหมาย เฉพาะขอความท เหนดวยเทากน ไมจ ากดจ านวนขอ

2. น าคา S ของแตละขอมาหาคาคะแนนเฉล ย จะไดเปนคา S ทงฉบบ

การแปลความหมายของคะแนน

การแปลความหมายของคะแนนเปน ดงน1.00 S 3.00 หมายถง เจตคตไมดอยางยง3.01 S 5.00 หมายถง เจตคตทไมด 5.01 S 7.00 หมายถง เจตคตเปนกลาง7.01 S 9.00 หมายถง เจตคตทด9.01 S 11.00 หมายถง เจตคตทด

ตวอยาง ขอความคดเหนในการวดเจตคตตอวชาชพชางอตสาหกรรม

1. ขาพเจารสกสบายใจ เมอเรยนวชาอาชพชางอตสาหกรรม2. วชาชพชางอตสาหกรรมเปนวชาทนาเบอ3. วชาอาชพชางอตสาหกรรมท าใหไดรวธการประดษฐสงใหม ๆ4. วชาอาชพชางอตสาหกรรมเปนวชาทเรยนสนก5. ถาใหเรยนใหมขาพเจาไมเลอกเรยนวชาอาชพชางอตสาหกรรม6. เนอหาอาชพชางอตสาหกรรมท าใหทนโลกทนเหตการณ7. เมอรวาจะตองปฏบตงานโดยใชเครองมอ เครองจกร รสกล าบากใจ

ทนท8. วชาอาชพชางอตสาหกรรมเปนวชาทสรางความมนใจใหกบ

ขาพเจาฯลฯ

แบบวดเจตคตตามแนวคดของออสกด

ลกษณะส าคญ

ผพฒนาแบบวดวธน ไดแก G.E. Osgood บางครงเรยกวธการวดแบบนวา เทคนคจ าแนกความแตกตางทางภาษา (Semantic Differential Scale)มลกษณะส าคญ ดงน

1. ใชค าคณศพท มาอธบาย เปาหมายทตองการวด2. ค าคณศพททน ามาอธบาย เปาหมายมลกษณะเปนคทม

ความหมายตรงกนขาม (bipolar) ซงมองคประกอบ 3 ดาน :-

2.1 ดานการประเมน เปนคณศพททสะทอนการตดสนคณคาเชน ด-เลว, สวย-ขเหร, นารก-นาเกลยด, ฉลาด-โง ฯลฯ

2.2 ดานศกยภาพ เปนคณศพททสะทอนถงพลงอ านาจ เชน แขงแรง-ออนแอ, สง-ต า, หนก-เบา, ละเอยด-หยาบ ฯลฯ

2.3 ดานกจกรรม เปนคณศพททสะทอนถงกรยาอาการ เชน เรว-ชา, คลองแคลว-อดอาด, รางเรง-เซองซม, ขยน-ขเกยจ ฯลฯ

ขนตอนการสรางแบบวดเจตคตตามวธของออสกด

1. ก าหนดเปาหมายทตองการวด2. รวบรวม ค าคณศพททเกยวของกบเปาหมาย 3. ใหผเชยวชาญทางภาษาไทยชวยตรวจสอบความ

ถกตองเหมาะสมของคณศพททเลอกไว แลวปรบปรงใหสมบรณ

4. น าค าคณศพทแตละคมาจดท าแบบวดเจตคต โดยก าหนดมาตรวดเปน 7 ชวง

5. น าแบบวดเจตคตไปทดลองใชกบกลมตวอยาง แลวน ามาวเคราะหหาคา อ านาจจ าแนก เพอคดเลอกค าคณศพทค

6. น าค าคณศพทคทคดเลอกแลวมาจดท าแบบวด เจตคตทใชจรง

7. น าแบบวดเจตคตไปหาคณภาพทงฉบบ

การคดเลอกค าคณศพทค (ตามวธของออสกด) (อ านาจจ าแนก)

น าค าคณศพทคทเขยนขนทงหมดไปทดลองใชกบกลมตวอยาง แลวน ามาวเคราะห ซงท าได 2 วธ

1. การหาคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคะแนนขอกบคะแนนรวม (item-total) ถาคะแนนสหสมพนธระหวางขอใดกบคะแนนรวม sig แปลวาค าคณศพทคนนวดเจตคตเปาหมายได ถาไม sig ตดทง

2. เปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมสง-กลมต า น าผลรวมจากการตรวจใหคะแนนมาเรยงล าดบ จากสงไปหาต า แลวน า 25% ของกลม สง และกลมต า จากนนจากนนค านวณคา X, SD ของทง 2 กลมในแตละขอน ามาเปรยบเทยบ ความแตกตางคาเฉล ย (t) ถา sig แปลวา ขอนนจ าแนกคนเจตคตสง และต า ได ถาไม sig ตดทง

ตวอยาง การวจยมประโยชน ไรประโยชนงาย ยากแปลกใหม ซ าซากเจรญ เสอมผน า ผตามมคณคา ไรคณคามระบบ ไรระบบมเหตผล ไรเหตผลกาวหนา ลาหลง7 6 5 4 3 2 1

การตรวจใหคะแนน1. ในการเขยนค าชแจงใหผถกวดเลอกโดยกาเครองหมาย

ลงในชองระหวางค าคณศพทแตละค2. การใหคะแนน ในชองทตดกบค าคณศพททมทศทางบวก

ตอเปาหมาย ใหคะแนน 7 และชองถดไปเปน 6 5 4 3 2 และ 1 ส าหรบชองทตดกบค าคณศพททมทศทางในทางลบตามล าดบ

3. น าคะแนนของแตละขอมารวมกน แลวหาคาคะแนนเฉลย ไดเปนคะแนนเจตคตทงฉบบ

ขนตอนการสรางเครองมอ

1. ก าหนดคณลกษณะ / สงทตองการวด

2. นยามคณลกษณะ (นยามเชงปฏบตการ) สงท

ตองการวด

3. เลอกวธการ / เครองมอทจะใชวด

4. สรางเครองมอและหาคณภาพเบองตน ความเทยงตรง

โดยผเชยวชาญ

5. ปรบปรงทบทวนเครองมอ จดท ารางเครองมอ

6. ทดลองเครองมอ เพอตรวจสอบคณภาพ

7. ปรบปรงเครองมอ และจดพมพเครองมอฉบบสมบรณ