ปีที่ 6 ฉบับที่ 3 ประจำปี 2555...
Post on 12-Mar-2020
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
ชอ วารสารวจยรำไพพรรณ
เจาของ สถาบนวจยและพฒนามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
41ม.5ถ.รกศกดชมลต.ทาชางอ.เมองจ.จนทบร
ทปรกษา รองศาสตราจารยพอพนธสทธวฒนะ
บรรณาธการผทรงคณวฒ ศาสตราจารยพเศษดร.ยวฒนวฒเมธ ศาสตราจารยดร.อำไพสจรตกล
ศาสตราจารยดร.เปยมศกดเมนะเศวต ศาสตราจารยดร.สนทสมครการ
ศาสตราจารยดร.ดวงเดอนพนธมนาวน ดร.ดเรกพรสมา
ศาสตราจารยนพ.ศาสตรเสาวคนธ ศาสตราจารยดร.สทศนยกสาน
ศาสตราจารยดร.สภางคจนทวานช ProfessorDr.V.Subramanian
ProfessorDr.MohamadPauzizakari ProfessorDr.GilS.Jacinto
บรรณาธการ ผชวยศาสตราจารยดร.คมพลสวรรณกฏ
กองบรรณาธการ รองศาสตราจารยพรทพานโรจน วาทเรอตรดร.เอกชยกจเกษาเจรญ
ผชวยศาสตราจารยประเสรฐมาสปรด นางสาวบศราสาระเกษ
นางสาวกรรณกาสขสมย นางสาวชตมาพมลภาพ
นางสาวปยาภรณกระจางศร นางสาวชลรตนผดงสน
นางสาวอไรวรรณแสนเขยววงศ นางสาวนตยาตนสาย
รายชอผทรงคณวฒประเมนบทความ ประจำฉบบ (Peer Review)
รองศาสตราจารยดร.ถาวรฉมเลยง มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
รองศาสตราจารยอมพวนประเสรฐภกด มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
รองศาสตราจารยเฉลาประเสรฐสงข มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
รองศาสตราจารยวรญาภเสตวงษ มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
รองศาสตราจารยพรทพานโรจน มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ผชวยศาสตราจารยดร.คมพลสวรรณกฏ มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ผชวยศาสตราจารยอรพงศคนธวลย มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ผชวยศาสตราจารยวสฏฐกจปรชา มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ผชวยศาสตราจารยวโรจนอมเอบ มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ดร.วกนยาประทมยศ มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ดร.สรยมาศสขกส มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ดร.สวสดชยศรพนมธนากร มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ดร.พรสวสดศรศาตนนท มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
ผชวยศาสตราจารยดร.ชงโคแซตง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก
ปท 6 ฉบบท 3 ประจำป 2555 (มถนายน - กนยายน 2555) ISSN 1906-327X
วารสารวจยรำไพพรรณRajabhat Rambhai Barni Research Journal
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
ผชวยศาสตราจารยดร.วระพลแจมสวสด มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก
ผชวยศาสตราจารยดร.สพรรณไชยอำพร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
ผชวยศาสตราจารยดร.วสาขาภจนดา สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
รองศาสตราจารยดร.ฤาเดชเกดวชย มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
รองศาสตราจารยดร.กฤษดากรดทอง มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
ดร.สมเดชรงศรสวสด มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา
ดร.กาญจนาเชยงทอง มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร
รองศาสตราจารยสขมาลเกษมสข มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ผชวยศาสตราจารยเพชรรตนมสมบรณพนสข มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ดร.สธอยสถาพร มหาวทยาลยมหดล
รองศาสตราจารยดร.สวชยโกศยวฒน มหาวทยาลยบรพา
ดร.สมนกทองเอยม มหาวทยาลยบรพา
ดร.สกจโพธศรกล มหาวทยาลยบรพา
ดร.บญรอดบญเกด มหาวทยาลยบรพา
ดร.พลพงศสขสวาง มหาวทยาลยบรพา
ดร.ประชาอนง มหาวทยาลยบรพา
ดร.สกจโพธศรกล มหาวทยาลยบรพา
ดร.บญเหลอใจมโน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
ผชวยศาสตราจารยดร.กตตศกดอรยะเครอ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระนคร
รองศาสตราจารยดร.อภนนทจนตะน มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร
ผชวยศาสตราจารยดร.อำนวยปาอาย มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร
ผชวยศาสตราจารยดร.กรนทรกาญทนานนท มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ
ในพระบรมราชปถมภ
ผชวยศาสตราจารยดร.นฤมลธนานนต มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ
ในพระบรมราชปถมภ
วาทรอยโทพชยสดภบาล สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา
เจาคณทหารลาดกระบง
ผชวยศาสตราจารยรจประทปฉาย ขาราชการบำนาญ(ผประเมนอสระ)
ผชวยศาสตราจารยประเสรฐมาสปรด ขาราชการบำนาญ(ผประเมนอสระ)
ดร.นฤมลบลนม ขาราชการบำนาญ(ผประเมนอสระ)
ดร.ทรงธรรมไชยพงษ (ผประเมนอสระ)
ออกแบบรปเลม นางสาวนตยาตนสาย
ปทพมพ พ.ศ.2555
พมพท บรษทกรตการพมพจำกด83/73ม.3ต.บานสวนอ.เมองจ.ชลบร20000
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
บทบรรณาธการ
วารสารวจยรำไพพรรณ สถาบนวจยและพฒนามหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ เปนวารสารทางวชาการทเผยแพร
บทความบทความวจย ของนกวจย นกศกษา บณฑตศกษา คณาจารยทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ทสนใจมาอยาง
ตอเนองเปนปท 6 โดยบทความทางวชาการทไดรบการคดเลอกใหตพมพในวารสารน ไดผานการประเมนจากผทรงคณวฒและ
ผเชยวชาญตามสาขาวชาและวารสารวจยรำไพพรรณ ไดจดอยในฐานขอมล TCI เรยบรอยแลว สำหรบการเผยแพรวารสารวจย
รำไพพรรณไดเผยแพรไปยงเครอขายมหาวทยาลยและหนวยงานทเกยวของตางๆทวประเทศ
กองบรรณาธการขอขอบคณผเขยนทกทานทสงบทความวจยมาใหพจารณาตพมพ ขอขอบพระคณผทรงคณวฒ
ในการพจารณาบทความ (Peer reviews) ทกทานทใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขบทความทางวชาการใหมความถกตอง
และขอขอบพระคณทกทานทมสวนสนบสนนการจดทำวารสารวจยรำไพพรรณฉบบนใหเสรจสมบรณดวยดหวงเปนอยางยงวา
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 มถนายน-กนยายน 2555 จะสามารถตอบสนองความสนใจของผอาน และหากทาน
ผสนใจตองการสงบทความวจยตพมพในวารสารวจยรำไพพรรณ สามารถสงมายงกองบรรณาธการวารสาร ซงจะไดดำเนนการ
รวบรวมคดกรองเพอนำไปสการเผยแพรผลงานดานการวจยอนจะสงผลตอการยกระดบคณภาพการศกษาตอไป
ผชวยศาสตราจารยดร.คมพลสวรรณกฏ
บรรณาธการวารสารรำไพพรรณ
บทบรรณาธการ
วารสารวจยราไพพรรณ สถาบนวจยและพฒนามหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เปนวารสารทางวชาการท
เผยแพรบทความบทความวจย ของนกวจย นกศกษา บณฑตศกษา คณาจารยทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย ทสนใจมา
อยางตอเนองเปนปท 6 โดยบทความทางวชาการทไดรบการคดเลอกใหตพมพในวารสารน ไดผานการประเมนจาก
ผทรงคณวฒและผเชยวชาญตามสาขาวชา และวารสารวจยราไพพรรณ ไดจดอยในฐานขอมล TCI เรยบรอยแลว สาหรบการ
เผยแพรวารสารวจยราไพพรรณ ไดเผยแพรไปยงเครอขายมหาวทยาลย และหนวยงานทเกยวของตางๆ ทวประเทศ
กองบรรณาธการขอขอบคณผเขยนทกทาน ทสงบทความวจยมาใหพจารณาตพมพ ขอขอบพระคณ
ผทรงคณวฒในการพจารณาบทความ (Peer reviews) ทกทานทใหขอเสนอแนะในการปรบปรงแกไขบทความทางวชาการให
มความถกตอง และขอขอบพระคณ ทกทาน ทมสวนสนบสนนการจดทาวารสารวจยราไพพรรณ ฉบบน ใหเสรจสมบรณดวยด
หวงเปนอยางยงวา วารสารวจยราไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 2 กมภาพนธ-พฤษภาคม 2555 จะสามารถตอบสนองความสนใจ
ของผอาน และหากทานผสนใจตองการสงบทความวจยตพมพในวารสารวจยราไพพรรณ สามารถสงมายงกองบรรณาธการ
วารสาร ซงจะไดดาเนนการรวบรวม คดกรอง เพอนาไปสการเผยแพรผลงานดานการวจยอนจะสงผลตอการยกระดบคณภาพ
การศกษาตอไป
ผชวยศาสตราจารย ดร.คมพล สวรรณกฏ บรรณาธการวารสารวจยราไพพรรณ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 25555
การศกษาการบรหารจดการพนทจดแสดงสนคาในขนาดทจำกดสำหรบสนคาประเภทสปา
The Efficient Usage of Space in Trade Fair : Spa Products.
อนนต ฟกเยน คณะมณฑนศลปมหาวทยาลยศลปากร
บทคดยอ
เปนทยอมรบกนดอยแลววาเครองมอสอสารทางการตลาดทสำคญในการพบปะลกคากคอการออกงานแสดงสนคาซงเปน
สวนชวยเสรมภาพลกษณทดใหกบองคกรและตวผลตภณฑ ปจจบนมการตอบรบทมากขนของผประกอบการทมความตองการ
จะเขารวมออกงานแสดงสนคา จากสถตพบวาประเทศไทยเปนแหลงจำหนายสนคาและผลตภณฑสปาทไดรบการยอมรบและ
มชอเสยงในระดบสง ทำใหเกดผประกอบการหนาใหมเพมมากขน จนทำใหการจดงานแสดงสนคาผลตภณฑสปาในแตละบธ
มการแขงขนกนสง ในอนาคตขนาดของพนทภายในบธอาจจะตองมขนาดทเลกลงเพอใหสอดคลองกบความตองการ โดยการ
ศกษาเรองของการบรหารจดการพนท จดแสดงสนคาในขนาดทจำกดสำหรบสนคาประเภทสปาเปนการวเคราะหขอมลจาก
กลมตวอยางงานออกแบบ การใชวสด แสง ส และรปทรง ในการสรางบรรยากาศและประสบการณตรงจากรานสปาทมชอเสยง
รวมกบการวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถามของกลมผเชยวชาญนกออกแบบทมประสบการณเกยวกบงานแสดงสนคาสปา
ผลการรวบรวมขอมลและวเคราะหพบวาการตกแตงทดมการวางสวนตางๆของพนทภายในบธอยางเหมาะสม จะชวยทำใหบธ
เกดความนาสนใจการใชวสดแสงส และรปทรงมสวนชวยกระตนใหเกดประสบการณตรงกบตวสนคาไดงายขนสนคามความ
เปนเอกลกษณเฉพาะผประกอบการสามารถนำขอมลทไดไปสรางความโดดเดนและแตกตางจากผลตภณฑสปาในทองตลาดได
คำสำคญ :งานแสดงสนคาผลตภณฑสปาประสบการณตรง
Abstract
Exhibition is themarketing communication tools it is well know and acceptable as tomeet customer. This
enhance the image for theorganizationandproducts.Presenthavebeena response to the increasingnumberof
operatorswhowanttoattendtheexhibition.StatisticsshowthatThailandisasourceofproductsandspaproducts
that are recognized and highly reputable. Cause the new operators is increasing.Making highly competitive the
exhibitionofproductsintheeachbooth.Inthefuturethesizeoftheboothspacemaybesmallertocomplywiththe
requirements. The study of themanagement of the display size for Spa an analysis of the sample design and
materials colors and shapes to create an atmosphere and experience of the spa from the famous spa and data
analysisquestionnairefromagroupofexperts,designerwhohasexperiencewithtradeshowsspaTheresultsofdata
collection and analyze found that decoration and the interior layout of the booth properly it makes of interesting.
Usage ofmaterials, light, color configuration. To help encourage direct experience with the product and get the
productunique.Operatorscanuseinformationtocreateauniqueandmakeadifferentproductsofspainthemarket.
Keywords :ExhibitionSpaproductsExperience
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
6วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ เครองมอสอสารทางการตลาดทสำคญในการพบปะ
ลกคากคอการออกงานแสดงสนคา ซงการออกงานแสดง
สนคานน เปนสวนชวยเสรมภาพลกษณทดใหกบองคกรและ
ตวผลตภณฑเปน “TemporaryExhibitionDesign”ทผออกบธ
ตองใหความสำคญตอสงตางๆ ในพนทขาย เพอผลทางการ
ตลาดสงสด(สวทยวงศรจรา,2549)
จากสถตพบวาประเทศไทยเปนแหลงจำหนายสนคา
และผลตภณฑสปาทไดรบการยอมรบและมชอเสยงในระดบ
สากล ทำใหเกดผประกอบการหนาใหมๆ เพมมากขน
(สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร องคการมหาชน,
2552) จนทำใหการจดงานแสดงสนคาผลตภณฑสปาใน
แตละบธจงมการแขงขนสง จากปญหาดงกลาวผวจยจง
ตองการทจะศกษาการใชงานและบรหารจดการพนทใหม
ประสทธภาพ สอดคลองกบความตองการและตวผลตภณฑ
เพอความสำเรจในการจดแสดงสนคาหากพนทจำเปนตองม
ขนาดทเลกลงในอนาคต
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาและรวบรวมปจจยตางๆจากคณลกษณะ
และการใชงานของ แสง ส รปทรง วสด ทสงผลตอ
ประสทธภาพในการบรหารจดการพนทในขนาดทจำกดเพอ
งานจดแสดงสนคาประเภทสปา
2. เพอใชเปนแนวทางในการนำไปประยกตใชในการ
ออกแบบการจดแสดงสนคาในลกษณะของกลมสนคา
ประเภทเดยวกน หรอ มลกษณะใกลเคยง (สนคาทตองสราง
ประสบการณตรงตอลกคา)
วธดำเนนการวจย รวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทหลากหลาย ทง
เอกสาร ตำรา บทความ ตวอยางงานออกแบบและการตอบ
แบบสอบถามความคดเหนจากกลมลกคารวมถงผเชยวชาญท
มประสบการณตรงนำมาวเคราะหแยกไดดงน
1. วเคราะหขอมลจากตวอยางงานออกแบบของราน
สปาทมชอเสยง จำนวน 6 ตวอยาง เรองการใช วสด แสง ส
และรปทรงในการบรหารจดการพนทจดแสดงสนคาสปา
2. วเคราะหขอมลจากแบบสอบถามทไดจากกลม
ผเชยวชาญ ผประกอบการและนกออกแบบ ซงเปนผทม
ประสบการณตรงในการใชวสด แสง ส และรปทรงในการ
บรหารจดการพนทแสดงสนคาสปาจำนวน8คน
อนนต ฟกเยน
3. ว เ ค ราะห ข อม ลจากแบบสอบถามท ไ ด จ าก
ประสบการณตรงของกลมลกคาท เคยเขาชมงานแสดง
สนคาสปา จำนวน 100 คน เกยวกบความพงพอใจในการใช
วสด แสง สและรปทรงเพอการบรหารจดการพนทจดแสดง
สนคาสปา
ผลการวจย จากขอมลพบวาปจจยทสงผลตอประสทธภาพของ
พนทจดแสดงสนคาสปามดงน
1. เรองของการบรหารพนทคอ
1.1 ความจำกดของพนท
1.2 การวางLAYOUTในแตละสวน
2. การตกแตงพนทท ไมทำให เกดแรงจงใจและ
ไมสามารถสรางประสบการณตรงไดโดยมสวนประกอบดงน
2.1 แสงสวาง
2.2 สสน
2.3 รปทรง
2.4 วสดและพนผว(IMAGEGROUP,2549)
ผลการวจยจากกลมตวอยางงานออกแบบของรานสปา
ทมชอเสยงจำนวน6กลมตวอยางคอรานPANPURIราน
HARNN รานDONNACHANG ราน BATH&BLOOM ราน
PRANN ราน ERBพบวาการใชวสด แสง ส รปทรง มสวน
ชวยใหลกคาไดรบประสบการณตรงกบตวสนคาเพมมากขน
สามารถชวยเพมแรงจงใจในการเขาชมภายในบธแสดงสนคา
ซงขอมลทไดจากการวเคราะหนยงมความสอดคลองทตรงกน
กบความคดเหนของกลมผเชยวชาญและนกออกแบบทม
ประสบการณตรงในการจดแสดงสนคาสปาทง 8ทานอกดวย
คอ
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1. วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2. วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรามคณคาเปนพเศษ
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 25557
ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1. แสงสลวนมนวลคลายแสงเทยนใหความรสกผอนคลาย
2. แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชนโคมไฟทถกออกแบบ
มาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1. สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดำ ให
ความรสกสงบนง
2. สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชนสนำตาล
สเขยวสเทาเปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชรปทรง
1. รปทรงทดเรยบงายใหความรสกทนสมย เชน รปทรง
เรขาคณต
2. รปทรงทสะทอนถงคณคาทางศลปวฒนธรรม
ความคดเหนจากกลมลกคาจำนวน 84 คน เหนวา
วสด แสง ส และรปทรง มความสำคญตอการตกแตงภายใน
พนทจดแสดงสนคาสปา แตอกจำนวน 16 คน เหนวา วสด
แสงสและรปทรงไมมความสำคญตอการตกแตงภายในพนท
จดแสดงสนคาสปา ซงจะเหนไดวาลกคาสวนใหญเหนดวยกบ
ความสำคญของการตกแตงเพอสรางบรรยากาศในพนทจด
แสดงสนคาสปาดวยวสดแสงสและรปทรง
สรปและอภปรายผล โดยขอมลทไดจากการคนควาและพดคยซกถามจาก
ผ เชยวชาญท เปนผประกอบการเกยวกบผลตภณฑสปา
โดยตรง ซงไดเคยรวมงานแสดงสนคาสปาพบวา เรองของขอ
จำกดของขนาดพนทกบการวางLAYOUTผประกอบการตอง
มตงเปาหมายและการวางแผนทางการตลาดทชดเจนในการ
เขารวมงานแสดงสนคาในแตละครงวามจประสงคอะไรเพราะ
ในการเขารวมงานแสดงสนคานนมคาใชจายทสงประกอบกบ
จำนวนวนในการแสดงสนคามนอย ฉะนนผประกอบการตองม
การเตรยมพรอมมาเปนอยางด (รมณยฉตร แกวกรยา หมอม
ราชวงศ,2546;สนนทารตนาวะด,2552;IMAGEGROUP,
2549)
สำหรบผลตภณฑสปาจะเหนไดชดวาเปนสนคาทเกยว
กบสขภาพซงมความสมพนธกนระหวาง สขภาพรางกายและ
จตใจ โดยใชประสาทสมผสเปนเครองมอชวดวาถกใจหรอไม
ดงนนการเลอกใชวสด แสง ส และรปทรงทเหมาะสมจะชวย
สรางบรรยากาศทผสมผสาน รป รสกลน เสยง สมผส อนจะ
นำไปสความรนรมผอนคลาย (กองบรรณาธการ ศนยกลาง
ความรแหงชาต, 2553.) ซงเปนองคประกอบทสำคญททำให
พนทจดแสดงสนคามประสทธภาพ ในการจดโชวสนคาเกด
ความชดเจนของพนทในแตละสวนแมวาพนทภายในบธจะม
ขนาดทเลก
วสด ทเหมาะสมสำหรบการจดตกแตงพนทจดแสดง
สนคาสปาพบวาการเลอกใชวสดทมพนผวทมนวาวจะสามารถ
สงเสรมใหพนทภายในบธแสดงสนคาดกวางมากขนและ
เหมาะสมกบการใชในการตกแตงพนทขายสนคาประเภท
เครองสำอางและ สปา สงผลตอประสบการณตรงและความ
รสก รองลงมาคอ วสดทมพนผวธรรมชาตเชน ไม ใบไมหรอ
กอนหนซงผวสมผสทไดจะชวยสรางประสบการณตรงตอตว
สนคาสปาไดเปนอยางด
แสง พบวา แสงทสวางมากมสวนชวยใหขอจำกดกบ
ขนาดของพนทขายสนคาใหมความอดอดนอยลง โดยแสงทม
ความเหมาะสมมากทสดในการนำมาจดตกแตงคอ แสงสลว
นมนวลเหมอนแสงเทยนจะชวยสรางใหบรรยากาศเกดความ
อนนต ฟกเยน
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชวสด
1 วสดทเปนธรรมชาตใหความรสกเปนมตรและปลอดภย
2 วสดทมพนผวมนวาวใหความรสกหรหรา มคณคาเปนพเศษ ความเหมาะสมของการเลอกใชแสง
1 แสงสลว นมนวลคลายแสงเทยน ใหความรสกผอนคลาย
2 แสงทมเอกลกษณเฉพาะตวอยางเชน โคมไฟทถกออกแบบมาเปนพเศษอยางโคมไฟระยา
ความเหมาะสมของการเลอกใชส
1 สทแสดงออกถงความหรหรา เชน สเงน สทอง สดา ใหความรสกสงบนง 2 สทไดจากธรรมชาต ใหความรสกผอนคลาย เชน สนาตาล สเขยว สเทา เปนตน
ความเหมาะสมของการเลอกใชรปทรง
1 รปทรงทดเรยบงายใหความรสกทนสมย เชน รปทรงเรขาคณต
2 รปทรงทสะทอนถงคณคาทางศลปวฒนธรรม
ความคดเหนจากกลมลกคาจานวน 84 คน เหนวา วสด แสง ส และรปทรง มความสาคญตอการตกแตงภายในพนทจดแสดงสนคาสปา แตอกจานวน 16 คน เหนวา วสด แสง ส และรปทรง ไมมความสาคญตอการตกแตงภายในพนทจดแสดงสนคาสปา ซงจะเหนไดวาลกคาสวนใหญเหนดวยกบความสาคญของการตกแตงเพอสรางบรรยากาศในพนทจดแสดงสนคา สปาดวย วสด แสง ส และรปทรง
สรปและอภปรายผล โดยขอมลทไดจากการคนควาและพดคยซกถามจากผเชยวชาญทเปนผประกอบการเกยวกบผลตภณฑสปาโดยตรง ซงไดเคยรวมงานแสดงสนคาสปาพบวา เรองของขอจากดของขนาดพน ทกบการวาง LAYOUT ผประกอบการตองมตงเปาหมายและการวางแผนทางการตลาดทชดเจน ในการเขารวมงานแสดงสนคาในแตละครงวามจประสงคอะไร เพราะในการเขารวมงานแสดงสนคานนมคาใชจายทสงประกอบกบจานวนวนในการแสดงสนคามนอย ฉะนนผประกอบการตองมการเตรยมพรอมมาเปนอยางด ( รมณยฉตร แกวกรยา หมอมราชวงศ, 2546 ; สนนทา รตนาวะด, 2552; IMAGE GROUP, 2549 ) สาหรบผลตภณฑสปาจะเหนไดชดวาเปนสนคาทเกยวกบสขภาพ ซงมความสมพนธกนระหวาง สขภาพรางกายและจตใจ โดยใชประสาทสมผสเปนเครองมอชวดวาถกใจหรอไม ดงนนการเลอกใชวสด แสง ส และรปทรงทเหมาะสมจะชวยสรางบรรยากาศทผสมผสาน รป รส กลน เสยง สมผส อนจะนาไปสความรนรมผอนคลาย ( กองบรรณาธการ ศนยกลางความรแหงชาต, 2553. ) ซงเปนองคประกอบทสาคญททาใหพนทจดแสดงสนคามประสทธภาพในการจดโชวสนคา เกดความชดเจนของพนทในแตละสวนแมวาพนทภายในบธจะมขนาดทเลก วสด ทเหมาะสมสาหรบการจดตกแตงพนทจดแสดงสนคาสปา พบวาการเลอกใชวสดทมพนผวทมนวาวจะสามารถสงเสรมใหพนทภายในบธแสดงสนคาดกวางมากขนและเหมาะสมกบการใชในการตกแตงพนทขายสนคาประเภทเครองสาอางและสปา สงผลตอประสบการณตรงและความรสก รองลงมาคอ วสดทมพนผวธรรมชาตเชน ไม ใบไม หรอกอนหนซงผวสมผสทไดจะชวยสรางประสบการณตรงตอตวสนคาสปาไดเปนอยางด แสง พบวา แสงทสวางมากมสวนชวยใหขอจากดกบขนาดของพนทขายสนคาใหมความอดอดนอยลง โดยแสงทมความเหมาะสมมากทสดในการนามาจดตกแตงคอ แสงสลว นมนวลเหมอนแสงเทยนจะชวยสรางใหบรรยากาศเกดความรสกผอนคลายตามแบบฉบบของสปาไดด รองลงมาคอแสงทสรางเอกลกษณเฉพาะตว อยางโคมไฟระยาทใหมตของแสงทนาสนใจ
ความเหมาะสมของการเลอกใชรปทรง
1 รปทรงทดเรยบงายใหความรสกทนสมย เชน รปทรงเรขาคณต
2 รปทรงทสะทอนถงคณคาทางศลปวฒนธรรม
ความคดเหนจากกลมลกคาจานวน 84 คน เหนวา วสด แสง ส และรปทรง มความสาคญตอการตกแตงภายในพนทจดแสดงสนคาสปา แตอกจานวน 16 คน เหนวา วสด แสง ส และรปทรง ไมมความสาคญตอการตกแตงภายในพนทจดแสดงสนคาสปา ซงจะเหนไดวาลกคาสวนใหญเหนดวยกบความสาคญของการตกแตงเพอสรางบรรยากาศในพนทจดแสดงสนคา สปาดวย วสด แสง ส และรปทรง
สรปและอภปรายผล โดยขอมลทไดจากการคนควาและพดคยซกถามจากผเชยวชาญทเปนผประกอบการเกยวกบผลตภณฑสปาโดยตรง ซงไดเคยรวมงานแสดงสนคาสปาพบวา เรองของขอจากดของขนาดพน ทกบการวาง LAYOUT ผประกอบการตองมตงเปาหมายและการวางแผนทางการตลาดทชดเจน ในการเขารวมงานแสดงสนคาในแตละครงวามจประสงคอะไร เพราะในการเขารวมงานแสดงสนคานนมคาใชจายทสงประกอบกบจานวนวนในการแสดงสนคามนอย ฉะนนผประกอบการตองมการเตรยมพรอมมาเปนอยางด ( รมณยฉตร แกวกรยา หมอมราชวงศ, 2546 ; สนนทา รตนาวะด, 2552; IMAGE GROUP, 2549 ) สาหรบผลตภณฑสปาจะเหนไดชดวาเปนสนคาทเกยวกบสขภาพ ซงมความสมพนธกนระหวาง สขภาพรางกายและจตใจ โดยใชประสาทสมผสเปนเครองมอชวดวาถกใจหรอไม ดงนนการเลอกใชวสด แสง ส และรปทรงทเหมาะสมจะชวยสรางบรรยากาศทผสมผสาน รป รส กลน เสยง สมผส อนจะนาไปสความรนรมผอนคลาย ( กองบรรณาธการ ศนยกลางความรแหงชาต, 2553. ) ซงเปนองคประกอบทสาคญททาใหพนทจดแสดงสนคามประสทธภาพในการจดโชวสนคา เกดความชดเจนของพนทในแตละสวนแมวาพนทภายในบธจะมขนาดทเลก วสด ทเหมาะสมสาหรบการจดตกแตงพนทจดแสดงสนคาสปา พบวาการเลอกใชวสดทมพนผวทมนวาวจะสามารถสงเสรมใหพนทภายในบธแสดงสนคาดกวางมากขนและเหมาะสมกบการใชในการตกแตงพนทขายสนคาประเภทเครองสาอางและสปา สงผลตอประสบการณตรงและความรสก รองลงมาคอ วสดทมพนผวธรรมชาตเชน ไม ใบไม หรอกอนหนซงผวสมผสทไดจะชวยสรางประสบการณตรงตอตวสนคาสปาไดเปนอยางด แสง พบวา แสงทสวางมากมสวนชวยใหขอจากดกบขนาดของพนทขายสนคาใหมความอดอดนอยลง โดยแสงทมความเหมาะสมมากทสดในการนามาจดตกแตงคอ แสงสลว นมนวลเหมอนแสงเทยนจะชวยสรางใหบรรยากาศเกดความรสกผอนคลายตามแบบฉบบของสปาไดด รองลงมาคอแสงทสรางเอกลกษณเฉพาะตว อยางโคมไฟระยาทใหมตของแสงทนาสนใจ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
8วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
รสกผอนคลายตามแบบฉบบของสปาไดด รองลงมาคอแสงท
สรางเอกลกษณเฉพาะตว อยางโคมไฟระยาทใหมตของแสงท
นาสนใจ
ส สำหรบสทเหมาะสมมากทสดในการจดตกแตงพนท
แสดงสนคาสปาทมขอจำกดในเรองของขนาด ยงคงเปนสท
แสดงออกถงความเปนธรรมชาต เชน สเขยว สนำตาล โดย
เฉพาะตองเปนสทมคาของสทสวางเพอชวยใหพนทแลดม
ขนาดทกวาง ไมอดอด รองลงมาคอสทแสดงออกถงความ
หรหรา เชน สเงน สทอง สดำสรางความรสกถงการไดรบท
พเศษสด
รปทรง พบวาการเลอกใชรปทรงทเหมาะสมทสดใน
การจดตกแตงพนทแสดงสนคาสปาทมขอจำกดในเรองของ
ขนาด จำเปนตองใชรปทรงทมความเรยบงายไมซบซอนอกทง
ยงมความทนสมยอยางรปทรงเรขาคณต จะทำใหการจดวาง
สวนตางๆในพนทมความลงตวมากยงขนชวยใหพนทมความ
เปนระเบยบเรยบรอย รองลงมาคอ รปทรงทสะทอนถงความ
หรหราเชนเครองประดบเพชรโคมไฟระยาตามลำดบ
ขอเสนอแนะ
ในการศกษาครงน ผทำการศกษายงพบประเดนท
นาสนใจและมความสำคญอยางมากในการนำไปใชในการ
ออกแบบรานคาทเกยวของกบสนคาและการบรการในกลม
สนคา สปา ซงมความสมพนธกบความตองการทางดาน
อารมณและจตใจของลกคา หากตองการผลสมฤทธทางการ
ตลาดอนสงสดควรจะทำการศกษาตอยอดในเรองของความ
ตองการทางดานอารมณความรสกของกลมลกคาใหลกซงมาก
ขน เพอเขาถงความตองการและทำการออกแบบไดอยาง
ชดเจนตรงใจ
มผเชยวชาญบางทานใหความเหนทนาสนใจวา เรา
ไมควรทจะยดตดกบแค แสง ส รปทรง และวสด สำหรบ
ผลตภณฑสปาเทานน ควรใหความสำคญกบกลนและเสยง
ดวยเพอใหครบองคประกอบของสปาทงนขนอยกบแนวความ
คดในการออกแบบบคลคภาพของตวสนคา หรอ จดประสงค
ทางการตลาดทตงไว
เอกสารอางอง กองบรรณาธการ ศนยกลางความรแหงชาต. ภมปญญา
สปาไทย. [Online]. เขาถงไดจาก: www.tkc.go.th/
wiki/show/ภมปญญา+สปาไทย.2553.
กองบรรณาธการ www.ok-spa.com. สปาตะวนตกและ
สปาไทยพนบาน. [Online]. เขาถงไดจาก: www.ok-
spa.com/spathai-western.html.2553.
รมณยฉตร แกวกรยา หมอมราชวงศ. 2546. การตลาด
สนทรยศลป.กรงเทพฯ:เอ.อาร.บซเนสเพรส.
สนนทา รตนาวะด. 2552.WINDOW DISPLAY. เชยงใหม:
สเทพการพมพ.
สวทย วงศรจราวาณชย. 2549.ตอยอดธรกจดวยกลเมด
ดไซน.กรงเทพฯ:กรงเทพฯธรกจบซบค.
สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน).
ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC). 2552.ทำไม
ตองเศรษฐกจสรางสรรค. กรงเทพฯ: คอนแทรคท
พบลชง.
อนนต ฟกเยน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 25559
การมสวนรวมของประชาชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ตำบลเกาะเปรด อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร
Participation of People for Coastal Erosion Protection in Kohperd, Lamsing, Chanthaburi
รจาพร ไชยพงษ1,คมพลสวรรณกฏ
2,ทรงธรรมไชยพงษ
3
1คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
2คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
3นกวจยอสระ/ผทรงคณวฒภายนอก
บทคดยอ
วตถประสงคในการศกษาน เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
ชายฝงทะเล ตำบลเกาะเปรด อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร และเพอเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
จำแนกตามปจจยสวนบคคล การยอมรบผนำชมชน และการรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกน โดยใชกลมตวอยางเปน
ประชาชนในตำบล เกาะเปรด จำนวนทงสน 216 คน เครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามแบบมาตรประมาณคา (Rating
scale)สถตทใชไดแกคาความถคารอยละคาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐานสถตทดสอบท (t - testStatistic)สถตทดสอบเอฟ
(F-testStatistic)และวเคราะหความแตกตางเปนรายคดวยวธเชฟเฟ(Scheffe’sTest)
จากผลการวจยพบวา1)ประชาชนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลโดยรวมอยในระดบนอยมการยอมรบ
ผนำชมชนและมการรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนอยโดยรวมอยในระดบมาก2)ประชาชนทมเพศอายการศกษา
และทอยตางกนมผลตอการมสวนรวมแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05ในสวนของดานรายไดการยอมรบผนำชมชน
และการรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนตางกนมผลตอการมสวนรวมไมแตกตางกน
คำสำคญ :การมสวนรวม,การกดเซาะชายฝง,การปองกนการกดเซาะชายฝง
Abstracts
TheaimsofthisresearchweretostudytheparticipationofpeopleforcoastalerosionprotectioninKohperd,
Lamsing,Chanthaburiandtocomparetheparticipationofpeoplethere.Thesampleconsistedof216peoplewholived
there.Theinstrumentwasaratingscalequestionnaire.Thestatisticsusedwerefrequency,percentage,mean,standard
deviation,t-test,F-testandScheffe’smethod.
The results were found that the people in the community had participated for the coastal erosion protec-
tionat lowlevel.Thepeoplewhoweredifferentgender,age,educationandliving locationhaddifferentparticipation
significantly at .05 level whereas there were no different participation for these who were different income,
communityleaderandbenefitrecognition.
Keywords :Participation,CoastalErosion,CoastalErosionProtection
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
10วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ ชายฝงทะเลของประเทศไทย มความยาวรวมทงสน
ประมาณ 2,614 กโลเมตร แบงเปนชายฝงทะเลดานอาวไทย
มความยาว 1,660 กโลเมตร ครอบคลมพนทชายฝงทะเลรวม
17จงหวดชายฝงทะเลดานอนดามนมความยาว954กโลเมตร
ครอบคลมพนทชายฝงทะเลรวม 6 จงหวด ทงนพนทชายฝง
ทะเลอาวไทยดานตะวนออก ประกอบดวย 4 จงหวด ไดแก
จงหวดจนทบรชลบรตราดและระยองรวมทงบรเวณชายฝง
ทะเลตะวนออกมเทอกเขาจนทบรทอดตวไปทางตะวนตกจนจด
กบเทอกเขาพนมดงรก มแมนำสายสำคญ ไดแก แมนำ
จนทบร แมนำตราด แมนำระยอง และแมนำประแสร ซงไหล
ลงสทะเลอาวไทย(วรารตนตรธนวต.2543:3)
จากการสำรวจของกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง
พบวาการกดเซาะอย ในระดบวกฤต เนองจากบางพนท
มอตราการกดเซาะมากกวา25 เมตรตอปและมชายฝงทะเล
จำนวน30แหงทประสบปญหากดเซาะรนแรงทสดของประเทศ
อาทเชนชายฝงทะเลเกาะแมว-แหลมหญาอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบรชายฝงทะเลมาบตาพดอำเภอเมองจงหวดระยอง
เปนตน
พนททนาสนใจแหงหนงทประสบปญหาการกดเซาะ
อย ในระดบวกฤต และสงผลกระทบตอชมชนบรเวณนน
โดยตรง คอแนวชายฝงของตำบลเกาะเปรด อำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบรโดยพบการกดเซาะระดบวกฤตในบรเวณชมชน
บรเวณบานเกาะเปรดหมท1หมท2หมท3บานปากคลองหมท
6และบานคลองหกหมท7ตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบร เปนชมชนทมพนทตดชายฝงทะเลและชายฝง
ดงกลาวมอตราการถกกดเซาะชายฝงอยในระดบวกฤตเนองจาก
ชายฝงของชมชนดงกลาวมลกษณะยนออกไปในทะเลมากกวา
บรเวณอนๆของอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรทำใหผนำ
ชมชนทำการชกชวนประชาชนทอยในพนทความดแลรวมมอกน
แกปญหาการกดเซาะชายฝงหลากหลายประการ เชน มการ
นำหนมาทงเปนขอบคนนาเพอปองกนทดนของตนเอง หรอ
สรางกำแพงคอนกรตปองกนตลงเปนชวงๆ การใชไมไผปก
แลวใชยางรถยนตสวมไวบางเปนแหง จากวธปองกนตางๆ
กไมสามารถแกไขปญหาการกดเซาะชายฝงทะเลไดอยางยงยน
แตสามารถชะลอ การกดเซาะชายฝงใหชาลง (กรมทรพยากร
ทางทะเลและชายฝง.ออนไลน.2553)
แตเมอปญหากนกดเซาะชายฝงไดขยายพนทกวางขน
ทำใหผนำชมชนไดลกขนมาปลกระดมใหประชาชนหนมา
ตระหนกถงผลกระทบทไดรบจากการกดเซาะชายฝง และหา
วธปองกนการกดเซาะชายฝงดวยความสามารถของชมชนเอง
ซงจะกอใหเกดผลในการพฒนาทยงยนไดโดยเรมจากการ
ชกชวนใหประชาชนมารบฟงถงผลกระทบทประชาชนไดรบ
เชน สถานสบนำของกรมชลประทาน และบานเรอนประชาชน
เกดการพงทลาย คนนากงถก กดเซาะจนขาด รวมทงปญหา
การจบสตวนำบรเวณแนวชายฝงนำตนไดลดนอยลงเปนตน
ตลอดจนทางผนำชมชนไดเรยนเชญใหนกวชาการมาถายทอด
ความรใหกบประชาชนใหรบรถงประโยชนทไดรบจากการ
ปองกนการกดเซาะชายฝง จนสามารถปลกจตสำนกการ
อนรกษชายฝงใหกบประชาชน สงผลใหเกดการรวมตวเพอ
จดตงกลมเพออนรกษแนวชายฝงในบรเวณบานเกาะเปรด
หมท 1 หมท 2 หมท 3 บานปากคลอง หมท 6 และ
บานคลองหก หมท 7 ตำบลเกาะเปรด อำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบร โดยมกจกรรมการปองกนเพมขนอกหลาย
ประการเชนปลกปาชายเลนในวนสำคญตางๆทำการปรบปรง
กำแพงไมไผเพอปองกนการกดเซาะของชายฝงทะเลอยาง
สมำเสมอทกปเนองจากไมไผเปนวสดจากธรรมชาตทผพงงาย
จำเปนตองทำการซอมแซมอยเสมอเปนตน
ความสามารถในการจดการปองกนชายฝงของประชาชน
ตลอดจนความตงใจ และความกระตอรอรนในการเขามาม
สวนรวมของประชาชนบานเกาะเปรดหมท1หมท2หมท3
บานปากคลองหมท6และบานคลองหกหมท7ตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรทำใหผศกษาเกดความสนใจ
ทำการศกษาการมสวนรวมของประชาชนในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล ตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรดงกลาว
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนในการ
ปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล ตำบล
เกาะเปรดอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบร
2. เพอเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
โดยจำแนกตามปจจยสวนบคคล การยอมรบผนำชมชน และ
การรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกน
วธการดำเนนงานวจยการกำหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง ดงน
1. ประชากรทใชในการวจย ไดแก ประชาชนท
อาศยอยในชมชนทมบรเวณตดชายฝงทะเลซงประกอบดวย
ประชาชนบานเกาะเปรดหมท1หมท2หมท3บานปากคลอง
หมท 6 และบานคลองหก หมท 7 ตำบลเกาะเปรด อำเภอ
แหลมสงห จงหวดจนทบร จำนวนทงสน 599 คน (องคการ
บรหารสวนตำบลเกาะเปรด.2554:4)
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555 11
2. กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ประชาชนท
อาศยอยในชมชนทมบรเวณตดชายฝงทะเลซงประกอบดวย
ประชาชนบานเกาะเปรดหมท1หมท2หมท3บานปากคลอง
หมท 6 และบานคลองหก หมท 7 ตำบลเกาะเปรด อำเภอ
แหลมสงห จงหวดจนทบร จำนวนทงสน 216 คน จากตาราง
สำเรจรปคำนวณหาขนาดของกลมตวอยางของตารางของเครซ
และมอรแกน(R.V.Krejcie&D.W.Morgan)(ธานนทรศลปจาร.
2550:51)และวธสมตวอยางแบบแบงชน(Stratifiedrandom
sampling)จะไดจำนวนประชากรแตละตำบล
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน เปนแบบ
สอบถามเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรแบงออกเปน4ตอนดงน
ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบปจจยสวนบคคล
ลกษณะแบบสอบถามชนดเลอกตอบจำนวน5ขอ
ตอนท 2 เปนแบบสอบถามการยอมรบผนำชมชน
จำนวน10ขอ
ตอนท 3 เปนแบบสอบถามการรบรถงประโยชนทได
รบจากการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
จำนวน10ขอ
ตอนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบการมสวนรวม
ของประชาชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลจำนวน
20ขอ
1. การสรางเครองมอใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงนผวจยไดทำการสรางเปน
แบบสอบถามแบงเปน7ขนตอนดงน
1.1 ศกษาหลกการสรางแบบสอบถามและกำหนด
กรอบแนวคดในการวจย
1.2 ศกษาทฤษฎแนวคดเอกสารตำราและงานวจย
ทเกยวของกบการมสวนรวมของประชาชนในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลรวมทงสมภาษณผมประสบการณเกยวของ
กบการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลเพอเปนแนวทางในการ
สรางขอคำถาม โดยผวจยไดทำการปรบปรงแกไขเพมเตมเพอ
ใหมประสทธภาพและสอดคลองตามวตถประสงคของการวจย
ทตงไว
1.3 กำหนดประเดนและขอบเขตของการวจยการม
สวนรวมของประชาชนใน การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล
ใหสอดคลองกบวตถประสงคและครอบคลมเนอหาทตองการ
ศกษา
1.4 ดำเนนการสรางแบบสอบถาม
1.5 ผวจยนำแบบสอบถามทสรางขนเสนอตอ
ผทรงคณวฒจำนวน5ทานและอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ตรวจสอบความสมบรณถกตองของแบบสอบถามเพอพจารณา
ตรวจสอบความเทยงตรง ความครอบคลมเนอหาและความ
ถกตองในสำนวนภาษา แลวนำแบบสอบถามมาปรบปรงแกไข
ตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒและอาจารยทปรกษา
วทยานพนธ
1.6 ผวจยนำแบบสอบถามทไดผานการแกไขจาก
ผทรงคณวฒ และอาจารยทปรกษาวทยานพนธแลวไปทดลอง
ใช (Try -out)กบประชากรทมความคลายคลงกบประชากรท
ทำการศกษาทหมท16บานเกาะแมวตำบลปากนำแหลมสงห
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรจำนวน30คนแลวนำขอมล
จากการทดลองใชมาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบ
สอบถาม (Reliability) ดวยวธวเคราะหคาสมประสทธแอลฟา
(AlphaCoefficient)ของครอนบาค(Conbach.1990:202-204)
ปรากฏผลไดคาเทากบ0.94
1.7 นำแบบสอบถามทปรบปรงแกไขและผานการ
ตรวจสอบความเชอมนจนสมบรณแลว ไปใชในการเกบขอมล
กลมตวอยางตอไป
2. การวเคราะหขอมล
2.1 การวเคราะหปจจยสวนบคคลของผตอบแบบ
สอบถาม ใชสถตเชงพรรณนาโดยการแจกแจงความถของ
คำตอบหาคารอยละคาเฉลยแลวนำเสนอเปนตารางประกอบ
ความเรยง
2.2 การวเคราะหการยอมรบผนำชมชนและการรบร
ประโยชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝง
ทะเลวเคราะหโดยการการแจกแจงความถและหาคารอยละของ
ความถแลวนำเสนอเปนตารางประกอบความเรยง
2.3 การวเคราะหระดบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ในภาพรวมรายดานและรายขอ ใชสถตเชงพรรณนาเชนกน
วเคราะหโดยการหาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน
แลวเสนอเปนตารางประกอบความเรยง
2.4 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ปจจยสวนบคคลดานเพศโดยใชการวเคราะหความแตกตางดวย
สถตทดสอบท(t-testStatistic)และจำแนกตามอายการศกษา
รายไดและทอยวเคราะหความแตกตางดวยสถตทดสอบเอฟ
(F-test Statistic) ในกรณทพบความแตกตางเปนรายกลม
จะวเคราะหความแตกตางเปนรายคดวยวธเชฟเฟ (Scheffe’s
Test)แลวเสนอเปนตารางประกอบความเรยง
3. สถตทใชในการวเคราะหขอมล
3.1 ขอมลปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ อาย
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
12วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
การศกษา รายได และทอย ใชสถตพนฐาน หาคารอยละ
(Percentage)และคาเฉลย(X)
3.2 การยอมรบผนำชมชนและการรบรประโยชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ใชสถตพนฐานหาคาความถ (Frequency) และคารอยละ
(Percentage)
3.3 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลใชสถตพนฐาน
หาคาเฉลย(X)และสวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)และจดกลม
คะแนนโดยเทยบกบเกณฑเปน5ระดบ
3.4 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
จำแนกตาม เพศ การยอมรบผนำชมชน และการรบร
ประโยชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล วเคราะหโดย
การใชสถตทดสอบท(t-testStatistic)
3.5 การเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
จำแนกตาม อาย การศกษา รายได และทอย วเคราะหโดย
การใชสถตทดสอบเอฟ(F-testStatistic)
3.6 ในกรณทพบความแตกตางเปนรายกลม
จะวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายคดวยวธเชฟเฟ
(Scheffe’sTest)แลวเสนอเปนตารางประกอบความเรยง
สรปผลการวจย จากการวจยครงนสรปผลไดดงน
1. ปจจยสวนบคคลผตอบแบบสอบถามคดเปนรอยละ
64.4เปนเพศชายคดเปนรอยละ64.4มอายมากกวา41-50ป
คดเปนรอยละ 50.5 มระดบการศกษาประถมศกษา คดเปน
รอยละ35.6มรายได50,001-100,000บาทคดเปนรอยละ54.6
และคดเปนรอยละ31.5มทอยบานปากคลองหมท6
2. การยอมรบผนำชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร พบวา ประชาชนยอมรบ
ผนำชมชนในระดบการยอมรบมากคดเปนรอยละ87.50
3. การรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล ของชมชนชายฝง
ทะเลตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรพบวา
ประชาชนรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในระดบมากคดเปนรอยละ82.90
4. การมสวนรวมของชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร จำแนกตามดานรวมพบวา
ประชาชนมสวนรวมของชมชนฝงทะเลโดยรวมอยในระดบนอย
(X=2.46)เมอวเคราะหจำแนกเปนรายดานพบวาดานการม
สวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา (X=2.66)
อยในระดบ ปานกลาง ดานการมสวนรวมในการตดตามและ
ประเมนผลโครงการ (X = 2.53) อยในระดบ ปานกลาง และ
การมสวนรวมในการลงทนและการปฏบตงาน (X = 2.44)
อยในระดบนอย
5. เปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชนใน
การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรโดยจำแนก
ตามปจจยสวนบคคลการยอมรบผนำและการรบรถงประโยชน
ทไดรบจากการปองกน
5.1 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร โดยจำแนกตามเพศพบวา
ประชาชนทมเพศตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน
5.2 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร โดยจำแนกตามอาย พบวา
ประชาชนทมอายตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน
5.3 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร โดยจำแนกตามการศกษา
พบวา ประชาชนทมระดบการศกษาตางกน มสวนรวมใน
การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
แตกตางกน
5.4 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรโดยจำแนกตามรายไดพบวา
ประชาชนทมระดบรายไดตางกน มสวนรวมในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลไมแตกตางกน
5.5 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบรโดยจำแนกตามทอยพบวา
ประชาชนทมทอยของครอบครวตางกนมสวนรวมในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน
5.6 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบร โดยจำแนกตามการยอมรบ
ผนำชมชนพบวา ประชาชนทมการยอมรบผนำชมชนตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
ชายฝงทะเลไมแตกตางกน
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255513
5.7 การมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรด
อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร โดยจำแนกตาม การรบรถง
ประโยชนพบวาประชาชนทมการรบรถงประโยชนทไดรบจาก
การปองกนตางกนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลในชมชนชายฝงทะเลไมแตกตางกน
อภปรายผลการวจย จากการวจยเรอง การมสวนรวมของประชาชนใน
การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล
ตำบลเกาะเปรด อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร ผวจยได
อภปรายผลตามความมงหมายของการวจยดงนดงน
1. ระดบการมสวนรวมของประชาชนในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเล ในชมชนชายฝงทะเล ตำบล
เกาะเปรด อำเภอแหลมสงห จงหวดจนทบร อภปรายผล
ไดดงน
จากผลการวจย พบวา ระดบการมสวนรวมของ
ประชาชนในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
ชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงหจงหวดจนทบร
มสวนรวมอยในระดบนอย ซงสอดคลองกบทฤษฎการใชวธ
และระบบทางการบรหาร (Administration and Method)
ในการระดมความรวมมอ โดยใชกฎหมาย ระเบยบแบบแผน
เปนเครองมอในการดำเนนการ ซงผลของความรวมมอยงไมม
ระบบใดดทสดในเรองการใชบรหาร เพราะธรรมชาตของคนถา
ทำงานตามความสมครใจอยางตงใจไมมใครบงคบกจะทำงาน
ดวยความรก แตถาไมควบคมเลยกไมเปนไปตามนโยบาย
และความจำเปนของรฐ เพราะการใชระบบบรหารเปนการให
ปฏบตตามนโยบายเพอใหบรรลเปาหมายเพมความคาดหวง
ผลประโยชน(ยพาพรรปงาม.2545:8-9)ดงนนประชาชน
จงมสวนรวมของประชาชนในการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลในชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบร อยในระดบนอยเพราะวาเกดจากการปองกน
การกดเซาะชายฝงทใชระบบบรหารนนเอง ซงไมไดเกดจาก
ความสมครใจของประชาชนจงทำใหประชาชนมสวนรวมใน
การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล อยในระดบนอย ดงท
นางสาวกอย(นามสมมต)ใหสมภาษณวา“ประชาชนในหมท1
หมท2และหมท3เปนเจาของนากงภาคเอกชนเขามาชวยเหลอ
ทำใหชาวบานไมตองทำอะไรสวนหมท7บานคลอง6พนทน
ไมมพนทนากง ประชาชนกรวมมอชวยกนปองกนแตเนองจาก
ไมมงบประมาณในการดำเนนงานจงชะลอการทำ แตเมอม
เงนบรจาคมากเรมทำกนอกครง จงทำใหประชาชนมสวนรวม
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลอยในระดบนอย”
2. เพอเปรยบเทยบการมสวนรวมของประชาชน
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชนชายฝง
ทะเล โดยจำแนกตามปจจยสวนบคคล การยอมรบ
ผนำชมชน และการรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกน
อภปรายผลไดดงน
2.1 ปจจยสวนบคคล
1) เพศ
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเล
ทมเพศตางกนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล
แตกตางกนพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเลทมเพศตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกน
อยางมนยสำคญทระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานขางตน
ซงสอดคลองกบสมหมายกตยากล(2542:บทคดยอ)ศกษา
ปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมของประชาชนในการ
อนรกษพนทลมนำแมสรวย จงหวดเชยงราย ผลการศกษา
พบวา เพศชายมสวนรวมในการอนรกษพนทลมแมนำสรวย
มากกวาเพศหญง แสดงวาเพศตางกนมสวนรวมในการ
อนรกษลมแมนำสรวยตางกนอยางมนยสำคญของสถต
ทงนอาจอธบายวา ประชาชนทมเพศตางกน มสวนรวมในการ
ปองกนการกดเซาะชายฝ งทะเลในชมชนชายฝ งทะเล
แตกตางกน แสดงใหเหนวาเพศ ในสงคมไทย เพศชายและ
เพศหญงมโอกาสทจะเขามามสวนรวมตางกน เนองจาก
สงคมไทยมแนวโนมจะอบรมเลยงดเพศหญงใหมความออนโยน
สภาพเรยบรอย โครงสรางทางกาย และจตใจลกษณะนยอม
สงผลตอบคลกภาพ เจตคต แนวคดและพฤตกรรมของเพศ
ทงสองดงนนเพศทแตกตางกนนาจะมบทบาททแตกตางกนดวย
ดงแนวคดของสมควร สรภพพศษฐ (2542 : บทคดยอ) ทม
แนวความคดวาเพศชายและเพศหญงมโอกาสทจะเขามสวนรว
มตางกนโดยทสงคมไทยมคานยมวาผชายตองเปนผนำผหญง
ตองเปนผตามกจกรรมเพอสวนรวมมกเปนเรองของผชาย
2) อาย
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเล
ทมอายตางกนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล
แตกตางกนพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเลทมอายตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกน
อยางมนยสำคญทระดบ .05 ซงยอมรบสมมตฐานขางตน
ซงสอดคลองกบ สรยทธ หลมตระกล (2544 : บทคดยอ)
ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมประชาชนใน
การอนรกษทรพยากรปาไม : ศกษาเฉพาะกรณปาชมชนบาน
หวยสะพานตำบลหนองโรงอำเภอพนมทวนจงหวดกาญจนบร
พบวา ผทมอายมากมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรปาไม
มากกวาผทมอายนอย แสดงวาอายตางกนมสวนรวมในการ
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
14 วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
อนรกษทรพยากรปาไมแตกตางอยางมนยสำคญของสถตทงน
อาจอธบายไดวาประชาชนทอาศยอยบรเวณชายฝงทะเลทม
อายตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล
ในชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน ดงทนายบอย (นามสมมต)
ประชาชนหมบานปากคลอง หมท 6 ใหสมภาษณวา “อาย
ในสงคมทวๆ ไป ผทมอายมากกวามโอกาสทจะไดพบเหน
ประสบการณตางๆ และมโอกาสในการเขารวมกจกรรมตางๆ
มากกวาผทมอายนอย ในสงคมไทยผอาวโสกวามกจะไดรบ
ความเชอถอไดรบการคดเลอกเขามาบรหารจดการในกจกรรม
ของสวนรวมในชมชนเสมอ”
3) การศกษา
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเล
ทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลแตกตางกนผลการวจยพบวาประชาชนในชมชน
ชายฝงทะเลทมระดบการศกษาตางกนมสวนรวมในการปองกน
การกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกนอยางมนยสำคญทระดบ
.05 ซงยอมรบสมมตฐานขางตน ซงสอดคลองกบ สรยทธ
หลมตระกล(2544:บทคดยอ)ไดศกษาเรองปจจยทมอทธพล
ตอการมสวนรวมประชาชนในการอนรกษทรพยากรปาไม :
ศกษาเฉพาะกรณปาชมชนบานหวยสะพาน ตำบลหนองโรง
อำเภอพนมทวนจงหวดกาญจนบรพบวาผทมการศกษามาก
มสวนรวมในการอนรกษทรพยากรปาไมมากกวาผทมการศกษา
นอย แสดงวาอายตางกนมสวนรวมในการอนรกษทรพยากร
ปาไมแตกตางอยางมนยสำคญของสถต ทงนอาจอธบายไดวา
การศกษาเปนกจกรรมททำใหคนเราเกดการพฒนาทงในดาน
รางกายและจตใจการศกษาเปนการพฒนาคนในดานกายภาพ
อารมณและสตปญญาเพอใหมความมนคงทางอารมณความคด
ความประพฤตดมความรมความเฉลยวฉลาดและมวจารณญาณ
คนในชนบทมกยกยองและปฏบตตามผทมความรมากกวา
โดยปกตคนไดรบการศกษาสงยอมมความรความเขาใจใน
เรองราวสวนใหญมากกวาคนทไดรบการศกษาตำดงแนวคดของ
สมควรสรภพพศษฐ (2542:บทคดยอ)ทมแนวความคดวา
การศกษานนมสวนรวมใหเกดความคด รจกตนเอง รจกชวต
เขาใจสงคมและสงแวดลอมทำใหคนมสวนรวมอยดวยดวยดขน
คนในชนบทมกยกยองคนทมความรคาดการณเหตการณตางๆ
ไดกวางกวาคนทมการศกษานอย
4) รายได
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเล
ทมรายไดตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลแตกตางกนผลการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝง
ทะเลทมระดบรายไดตางกนมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในไมแตกตางกน จงปฏเสธสมมตฐานขางตน
ซงสอดคลองกบ สรศกด จนทรสวาง (2546 : บทคดยอ) ได
ศกษาเรองปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของราษฎร
ในการอนรกษปาชมชนบานวงกะตำบลหนองลอำเภอสงขละบร
จงหวดกาญจนบรจากการศกษาพบวารายไดไมมความสมพนธ
หรอไมมผลตอการมสวนรวมของราษฎรในการอนรกษปาชมชน
บานวงกะ ทงนอาจอธบายไดวา ประชาชนทมรายไดตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
ชายฝงทะเลแตกตางกนดงทนายโชค(นามสมมต)ประชาชน
หมบานปากคลอง หมท 6 ใหสมภาษณไววา “ประชาชนทม
รายไดตางกนกมสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล
ในชมชนชายฝงทะเลไดเทากน เนองจากการมสวนรวมนน
ไมไดหมายความวาจะตองนำเงนของตวเองไปลงทนซอของ
หรออปกรณตางๆ แตในเรองของการใชเงนนนกเปนสวนของ
เงนงบประมาณของอบต.มากกวาจะเปนเงนของผนำเองและ
ในบางพนทกมภาคเอกชนในเรองนอยแลวจงทำใหประชาชน
ทมรายไดตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลในชมชนชายฝงทะเลไมแตกตางกน”
5) ทอย
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเล
ทมทอยของครอบครวตางกน มสวนรวมในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกน ผลการวจยพบวา ประชาชน
ในชมชนชายฝงทะเลทมทอยของครอบครวตางกน มสวนรวม
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกนอยางม
นยสำคญทระดบ.05จงยอมรบสมมตฐานขางตนซงขดแยงกบ
สวชาณสวรรณาคะ(2552:บทคดยอ)ศกษาปจจยทมอทธพล
ตอการมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาและอนรกษปา
ชมชนเทอกเขาทะลาย เขตตำบลนายายอามและตำบลวงใหม
อำเภอนายอามจงหวดจนทบรผลการศกษาพบวาประชาชน
ทมภมลำเนา ตางกน มสวนรวมตอการพฒนาและอนรกษปา
ชมชนโดยรวมไมแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ
.05 ทงนอาจอธบายไดวา ประชาชนทมทอยของครอบครว
ตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลใน
ชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน จากการสมภาษณ นางสาวรง
(นามสมมต)ประชาชนหมบานคลองหกหมท7ใหสมภาษณวา
“ประชาชนอาศยอยกนคนละพนท และแตละพนทกมปญหา
มากนอยไมเทากนเชนหมบานคลองหกหมท7ประชาชนจงม
สวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
มากทสด เนองจากบรเวณมพนทอยตดกบชายฝงทะเล
จงไมมพนททำนากง ซงทำใหการกดเซาะมอตราสงกวา
บรเวณอน และไดรบความชวยเหลอจากภาครฐไมตอเนอง
อกทงยงไมมภาคเอกชนลงมาชวยเหลอเหมอนพนทอน จง
ทำใหประชาชนและผนำครวเรองตองทำการปองกนแบบ
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255515
ภมปญญาชาวบานเทาททางประชาชนจะทำไดไดแกกำแพง
ไมไผมาปก แลวเอายางรถยนตสวมเพมความแขงแรง และ
เปนการดกตะกอนดนทรายไวใหตกตะกอนหลงกำแพงไมไผ
ซงไดงบชวยเหลอจากจงหวด รวมทงหาไดเองตามธรรมชาต
และลงแรงชวยกนปกไมไผเปนแนวจงทำใหประชาชนทมทอย
ของครอบครวตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเลแตกตางกน”
2.2 การยอมรบผนำชมชน
จากการวจย พบวา การยอมรบผนำชมชนพบวา
ประชาชนในชมชนชายฝงทะเลทมการยอมรบผนำชมชนตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกน
ผลการศกษาพบวาประชาชนทมการยอมรบผนำชมชนตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลไมแตกตางกน
อยาง ซงปฏเสธสมมตฐานทตงไว ซงสอดคลองกบ โกสทธ
นลรตน(2547:บทคดยอ)ศกษาปจจยทมผลตอการมสวนรวม
ของราษฎรในโครงการกำแพงไมไผเพอปองกนการกรอน
ของดนชายฝงทะเลบานสลง ตำบลคลองดาน อำเภอบางบอ
จงหวดสมทรปราการผลการศกษาพบวาราษฎรทมการยอมรบ
ผนำแตกตางกนทำใหมสวนรวมของราษฎรไมแตกตางกนทงน
อาจอธบายไดวา ประชาชนทมการยอมรบผนำชมชนตางกน
มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลในชมชน
ชายฝงทะเลไมแตกตางกน จากการสมภาษณนายโบท
(นามสมมต) ประชาชนบานเกาะเปรดหมท 1 ใหสมภาษณวา
“ในเรองของการยอมรบผนำชมชนนน ในหมบานของเรามการ
ยอมรบผนำชมชนอยแลว และเมอนำผนำชมชนจะดำเนนงาน
หรอโครงการใดๆในพนทประชาชนในหมบานกใหความรวมมอ
ดวยดเปนเรองปกตจงทำใหประชาชนทมการยอมรบผนำชมชน
ตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลใน
ชมชนชายฝงทะเลแตกไมตางกน”
2.3 การรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกน
จากการวจยพบวาประชาชนในชมชนชายฝงทะเลท
มการรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนตางกนมสวนรวม
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลแตกตางกนผลการศกษา
พบวา ประชาชนในชมชนชายฝงทะเลทมการรบรถงประโยช
นทไดรบจากการปองกนตางกน มสวนรวมในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลไมแตกตางกนซงปฏเสธสมมตฐานทตงไว
ซงสอดคลองกบโกสทธนลรตน(2547:บทคดยอ)ศกษาปจจย
ทมผลตอการมสวนรวมของราษฎรในโครงการกำแพงไมไผเพอ
ปองกนการกรอนของดนชายฝงทะเลบานสลงตำบลคลองดาน
อำเภอบางบอ จงหวดสมทรปราการ ผลการศกษา พบวา
ราษฎรไดรบประโยชนจากการดำเนนโครงการไมแตกตางกน
ทงนอธบายไดวา ประชาชนทมการรบรถงประโยชนทไดรบ
จากการปองกนตางกน มสวนรวมในการปองกนการกดเซาะ
ชายฝงทะเลในชมชนชายฝงทะเล ไมแตกตางกน จากการ
สมภาษณนายโบท (นามสมมต) ประชาชนบาน เกาะเปรด
หมท 1 ใหสมภาษณวา “ประชาชนทมการรบรถงประโยชนท
ไดรบจากการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลทสงเหมอนกนนน
กจะทำใหปะสวนรวมในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลใน
ชมชนชายฝงทะเลมากเชนกนดวย”
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย
1.1 รฐบาลควรกำหนดนโยบายการสรางงานเกยวกบ
การปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลใหกบผนำชมชนชายฝงทะเล
เพอผนำชมชนจะถอนำไปปฏบตกบพนทของตนเอง และเปน
การสรางความศรทธาแกประชาชนใหเหนความสำคญของการ
ยอมรบผนำชมชนของชมชนตนเองเพมมากขน
1.2 รฐบาลควรสงเสรมสนบสนนนโยบายเกยวกบ
การรบรถงประโยชนทไดรบจากการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลเพอเปนการยำเตอนใหประชาชนมความรความเขาใจและ
ดำเนนกจกรรมในการปองกนชายฝงอยางแทจรง
1.3 รฐบาลควรกำหนดนโยบายการปองกนและ
การแกไขปญหาการกดเซาะชายฝงระดบประเทศและระดบพนท
อยางจรงจงเพอทหนวยงานทเกยวของหรอผนำในแตละชมชน
จะถอนำไปปฏบตและนำไปรวมมอกนปองกนชายฝงใหพฒนา
ดยงขนอกทงเพอเปนสรางการชกจงใหประชาชนมสวนรวมใน
ชมชนในการปองกนปญหาการกดเซาะชายฝงอกดวย
2. ขอเสนอแนะเชงปฏบต
2.1 หนวยงานทเกยวของควรประชาสมพนธโดย
ผานผนำชมชน และควรสงเสรมบทบาทของผนำชมชนให
ชกจงประชาชนใหเขามามสวนรวมในการวางแผนบรหารจดการ
ในการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล ใหมากยงขน เพราะ
ประชาชนชมชนชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบรมการยอมรบผนำชมชนอยในระดบสง
2.2 หนวยงานทเกยวของควรสงเสรม สนบสนน
โดยการจดฝกอบรมหลกสตรดานการปองกนการกดเซาะชายฝง
ทะเลใหมากขน เพอประชาชนจะไดรบรถงประโยชนทไดรบ
จากการปองกนการกดเซาะชายฝงทะเล และสรางจตสำนกให
ประชาชนเกดความร ความเขาใจดานการปองกนมากขน ซง
จะสงผลดตอการปองกนปาชายเลนไดเปนอยางด
2.3 หนวยงานทเกยวของควรจดกจกรรมเสรมสราง
และพฒนากระบวนการมสวนรวมของชมชนทองถนในการ
ปองกนการกดเซาะชายฝงทะเลใหสอดคลองกบความตองการ
และบรบทชมชนนน เพอใหประชาชนในชมชนเกดเหนความ
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
16วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
สำคญของปญหา และพรอมทจะรวมมอกนปองกนและพฒนา
ชมชนไปพรอมๆกน
3. ขอเสนอแนะเชงวชาการ
3.1 ควรทำการวจยลกษณะเดยวกนน ในเชง
คณภาพ กบคณะผบรหารองคการปกครองสวนทองถนใน
เขตทรบผดชอบชายฝงทะเลตำบลเกาะเปรดอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบร
3.2 ควรทำการศกษาวจยลกษณะเดยวกนน
โดยเปลยนกลมเปาหมายเปนคณะผบรหาร ขาราชการ
พนกงานทปฏบตหนาท หรอสมาชกสภาองคการบรหารสวน
ตำบล สมาชกสภาเทศบาล วามสวนรวมในการปองกนการ
กดเซาะชายฝงทะเลในฐานะของผนำชมชน
เอกสารอางองกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง. (2551). โครงการศกษา
เพอจดแนวทางการจดการทรพยากรบรเวณชายฝง
ทะเล ตำบลปากนำแหลมสงห.(ออนไลน).แหลงทมา:
http://www.dmcr.go.th/dmcr2009/index.php.
28มกราคม2553.
โกสทธนลรตน.(2547).ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของ
ราษฎรในโครงการกำแพงไมไผ เพอปองกนการ
กรอนของดนชายฝงทะเลในพนทปาชายเลนบาน
สลง ตำบลคลองดาน อำเภอบางบอ จงหวด
สมทรปราการ. วทยานพนธ วท.ม. (การบรหาร
ทรพยากรปาไม).มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ธานนทรศลปจาร.(2550).การวจยและวเคราะหขอมลทาง
สถตดวย SPSS. พมพครงท5.กรงเทพฯ:วอนเตอร
พรนท.
ยพาพรรปงาม.(2545).การมสวนรวมของขาราชการสำนก
งบประมาณ ในการปฏรประบบราชการ.ภาคนพนธ
(ศศ.ม)สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
วรารตนตรธนวต. (2543).ศกยภาพกบการมสวนรวมของ
ประชาชนในการแกไขปญหาการกดเซาะชายฝง
ทะเลตงแตปากนำเพชรบร จ.เพชรบรถงปากแมนำ
ปราณบร จ.ประจวบครขนธ. วทยานพนธ นศ.ม.
(นเทศศาสตรพฒนาการ). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
สมควรสรภพพศษฐ.(2542).ปจจยทมผลตอการมสวนรวม
ของประชาชนในโครงการปลกปาถาวรเฉลม
พระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองใน
วโรกาสทรงครองราชยปท 50 จงหวดนครราชสมา.
วทยานพนธ ศศ.ม. (สาขาวชานโยบายและการวาง)
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
สมหมายกตยากล.(2542).ปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวม
ของประชาชนในการอนรกษพนทลมนำแมสรวย
จงหวดเชยงราย. วทยานพนธ ศศ.ม. (พฒนาสงคม)
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
สรศกด จนทรสวาง. (2546).ปจจยทมความสมพนธกบ
การมสวนรวมของราษฎรในการอนรกษปาชมชน
บานวงกะ ตำบลหนองล อำเภอสงขละบร จงหวด
กาญจนบร. วทยานพนธ. ศศ.ม. (พฒนาสงคม)
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
สรยทธ หลมตระกล. (2544).ปจจยทมอทธพลตอการม
สวนรวมของประชาชนในการอนรกษทรพยากร
ปาไม : ศกษาเฉพาะกรณปาชมชนบานหวยสะพาน
ตำบลหนองโรง อำเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบร.
วทยานพนธ. ศศ.ม. (พฒนาสงคม) มหาวทยาลย
ราชภฏกาญจนบร.
สวชาณ สวรรณาคะ. (2552).ปจจยทมอทธพลตอการม
สวนรวมของประชาชนในการพฒนาและอนรกษ
ปาชมชนเทอกเขาทะลาย เขตตำบลนายายอาม
และตำบลวงใหม อำเภอนายอาม จงหวดจนทบร.
วทยานพนธ ศศ.ม. (สงคมศาสตรเพอการพฒนา).
มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ.
Cronbach,L.J.(1990).Essentials of Psychological Testing.
5thed.NewYork:Collins.
รจาพร ไชยพงษ คมพล สวรรณกฏ ทรงธรรม ไชยพงษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255517
การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมลสำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3
A Development of Computer-Assisted Instruction Lesson on Data for Prathomasuksa 3 Students
อญชญ วงศจำปาคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค
บทคดยอ
การวจยครงนมจดมงหมายเพอ1)พฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท32)ศกษาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน3)เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชา
คอมพวเตอรกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท3ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและ
4)ศกษาความคงทนในการเรยนรของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
เครองมอในการวจยม2ฉบบคอ1)บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอร เรองขอมลสำหรบนกเรยนชน
ประถมศกษาปท32)แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
กลมตวอยางไดแกนกเรยนชนประถมศกษาปท3โรงเรยนวดเขาวงกตรจรวงศารามฯตำบลเขาวงกตอำเภอแกงหางแมว
จงหวดจนทบรจำนวน15คนซงไดมาโดยการสมแบบกลม
ผลการวจยพบวา
1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3ทผวจยพฒนาขน
มประสทธภาพ80.67/82.00ซงเปนไปตามเกณฑ80/80
2) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3มดชนประสทธผล
เทากบ0.56ซงมคาดชนประสทธผลมากกวา0.5
3) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองขอมลมผลสมฤทธทางการเรยน
หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05
4) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอรเรอง ขอมล มความคงทนในการ
เรยนร
คำสำคญ :บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคอมพวเตอรขอมล
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
18วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
The purposes of this researchwere 1) to develop a computer-assisted instruction (CAI) lesson on data for
Prathomsuksa3students,2)tostudytheeffectivenessofthelesson,3)tocomparethelearningachievementofthe
studentsbeforeandafterlearningthroughthelesson,and4)tostudylearningretentionofstudents.
Theresearchtoolscomprised1)aCAIlessononDataforPrathomsuksa3studentsand2)alearningachieve-
menttest.
Thesampleofthisstudywas15Prathomsuksa3studentsofWatkhaowongkotruchirawongsaramSchool,Tambon
Khaowongkot,AmphurKaenghangmaeo,ChanthaburiProvince.Theywereallchosenbytheclusterrandomsampling
method.
Thefindingswereasfollows:
1. TheCAIlessononDataforPrathomsuksa3studentshadeffeciencyat80.67/82.00whichwashigherthan
the80/80standard.
2. TheCAIlessononDataforPrathomsuksa3studentshadtheeffectivenessat0.56whichwashigherthan
the0.5standard.
3. Thelearningachievementofthestudentsafterthelessonwashigherat0.05levelthanbeforethelesson.
4. Thestudentshadhigherlearningretention.
Keywords : Computer-AssistedInstruction/Computer/Data
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255519
บทนำ การศกษาเปนกระบวนการเรยนรทมความสำคญในการ
พฒนาคนใหมคณภาพและมความสามารถทจะเสาะแสวงหา
ความรในยคสมยทมความเจรญกาวหนาทางดานเทคโนโลย
วชาคอมพวเตอรจงเปนวชาพนฐานทสำคญในการพฒนา
เทคโนโลยสารสนเทศทางดานการศกษาของประเทศใหมความ
เจรญกาวหนาไดอยางรวดเรว แมวาวชาคอมพวเตอรจะไดรบ
การบรรจไวในหลกสตรของทกชวงชนแตพบวาการจดการเรยน
การสอนวชาคอมพวเตอรในโรงเรยนยงไมประสบความสำเรจ
ตามเปาหมายทตงไว เหนไดจากการศกษาการจดการเรยน
การสอนวชาคอมพวเตอรในระดบเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบรเขต1พบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอร
ของนกเรยนชนประถมศกษาท3ปการศกษา2552อยในระดบตำ
มคารอยละ45.33จากผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอร
ของกลมโรงเรยนกลมอำเภอแกงหางแมวอยในระดบตำอาจเกด
จากการนำรปแบบการสอนวชาคอมพวเตอรในทางทฤษฎมา
ใชสอน จงทำใหเกดความเบอหนายทงครผสอนและผเรยน
(สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบรเขต1.2553:23)
การแกปญหาการเรยนการสอนวชาคอมพวเตอรนน
มบคลากรทมความรความสามารถในการสอนวชาคอมพวเตอร
ศกษาคนควาและพฒนารปแบบการเรยนการสอนวชาคอมพวเตอร
ไวหลายรปแบบดวยกน จดประสงคเพอการจดกระบวนการ
เรยนรใหแกนกเรยนอยางมประสทธภาพการสอนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนเปนวธการหนงทไดรบความนยมมากใน
ปจจบนเนองจากบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเปนการนำเอา
คอมพวเตอรเขาไปใชในการศกษาลกษณะของการนำเสนอ
การเรยนการสอนทางคอมพวเตอรโดยทคอมพวเตอรจะทำการ
นำเสนอบทเรยนแทนผสอนและผเรยนสามารถเรยนไดดวยตวเอง
(ถนอมพรเลาหจรสแสง.2541:5)ทงในเวลาและนอกเวลาเรยน
การนำคอมพวเตอรมาใชเปนคอมพวเตอรชวยสอน จะทำให
การเรยนการสอนมปฏสมพนธกนไดระหวางผ เรยนกบ
คอมพวเตอร และยงมความสามารถในการตอบสนองตอขอมล
ทผเรยนปอนเขาไปไดในทนท ซงเปนการชวยเสรมแรงใหกบ
ผเรยน(กดานนทมลทอง.2540:18)
การนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนเขามาชวยในการ
จดการเรยนการสอนนนมงานวจยทสนบสนนหลายเรองดวยกน
อาทอเทนพมจนทร(2550)ทำวจยเรองการพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอน เรอง เทคโนโลยสารสนเทศและ
คอมพวเตอร สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา
ประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสงกวาเกณฑท
ตงไว 80/80สรรตนชยฤทธ (2552)ทำวจยเรองการพฒนา
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองเลขฐาน
สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท6พบวาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนมดชนประสทธผลมากกวา 0.5 วระพนธ อนทรพนธ
(2551) ทำวจยเรอง การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
เรองคอมพวเตอรเบองตนสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท
5 พบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมประสทธภาพสงกวา
เกณฑมาตรฐาน 80/80 และผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05นอกจากน
โรจนฤทธ จนนม (2551) ทำวจยเรอง การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอน เรอง ฮารดแวรและเทคโนโลยสอสาร
ขอมลสำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท2พบวาประสทธภาพ
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนสงกวาเกณฑทตงไว 80/80
ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม
นยสำคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนมความคงทนใน
การเรยนร สรปไดวาเมอนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทม
ประสทธภาพไปใชสอนจะทำใหผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สงกวากอนเรยนและมความคงทนในการเรยนร
จากแนวทางการจดการเรยนการสอนและงานวจยท
กลาวมาขางตนนน ทำใหผวจยมความสนใจพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบ
นกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ
80/80มคาดชนประสทธผลมากกวา0.5 โดยหวงวาเมอนำไป
ใชสอนจะทำใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สงกวากอนเรยน และนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนมความคงทนในการเรยนรนอกจากนน
ไดมการลงมอปฏบตจรง สามารถคนหาคำตอบไดดวยตนเอง
ทงเปนการตอบสนองนโยบายการปฏรปการศกษาใหครมสวน
ในการพฒนาหลกสตร นวตกรรม และสอการเรยนการสอนให
เกดประโยชนสงสดตอไป
วตถประสงคของการวจย ในการวจยครงนผวจยไดกำหนดวตถประสงคดงน
1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา
คอมพวเตอร เรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท
3ใหมประสทธภาพตามเกณฑ80/80
2. เพอศกษาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบนกเรยนชน
ประถมศกษาปท3
3.เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชา
คอมพวเตอรกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษา
ปท3ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
4. เพอศกษาความคงทนในการเรยนรวชาคอมพวเตอร
ของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
20วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
สมมตฐานของการวจย
1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร
เรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3มประสทธภาพ
ตามเกณฑ80/80
2) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร
เรอง ขอมล สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มคาดชน
ประสทธผลมากกวา0.5
3) ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอรของ
นกเรยนชนประถมศกษาปท3ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนหลงเรยนสงกวากอนเรยน
4) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนมความคงทนในการเรยนร
อปกรณและวธดำเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงพฒนา (Research and
Development)เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชา
คอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3
ซงเปนการวจยกลมเดยวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน
(OneGroupPretest–posttestDesign)และทดสอบหลงเรยนแลว
2สปดาหเพอหาความคงทนในการเรยนรมขนตอนของการวจย
ดงน
1. ศกษาและวเคราะหหลกสตร แนวคด ทฤษฎ และ
งานวจยทเกยวของ
2.ออกแบบและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
3. ปรบปรงบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
4. ทดลองใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
5. หาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแกนกเรยนทกำลง
ศกษาอยในระดบชนประถมศกษาปท 3 ในกลมโรงเรยนกลม
อำเภอแกงหางแมว จำนวน 16 โรงเรยน มนกเรยนชน
ประถมศกษาปท3รวมทงสนจำนวน433คน
กลมตวอยางในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชน
ประถมศกษาปท3ภาคเรยนท1ปการศกษา2553โรงเรยน
วดเขาวงกตรจรวงศาราม (สำนกงานสลากกนแบงสงเคราะห
88)จำนวน1หองเรยนมนกเรยนรวมทงสน15คนเปนกลม
ตวอยางซงไดมาจากการสมแบบกลม (cluster random sam-
pling)โดยใชวธการจบฉลาก
ตวแปรทศกษา
ตวแปรอสระ คอ การสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน
ตวแปรตามม2ตวแปรคอ
1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอร
2. ความคงทนในการเรยนร
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยในครงนไดแก
1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ลกษณะของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร
เรอง ขอมล สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจย
พฒนาขนโดยใชโปรแกรม SwishMax ประกอบดวย 3
หนวยการเรยนร คอ ขอมลและแหลงขอมล การคนหาขอมล
และการนำเสนอขอมล
2) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนทพฒนาขนแบงออก
เปน2สวนคอ
(1) สวนของคร ประกอบดวย คมอแนะนำการใช
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนและแผนการสอน
(2) สวนของนกเรยน ประกอบดวย บทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรองขอมล
3) วเคราะหเนอหาบทเรยนเปนกรอบ โดยใหมความ
สมพนธกบจดประสงคการเรยนร ประกอบดวยกรอบเนอหา
กรอบกจกรรมหรอแบบฝกหดและกรอบแบบทดสอบ
2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล ชนประถมศกษาปท 3 เปน
แบบทดสอบปรนยชนดเลอกตอบ 3 ตวเลอก เพอทดสอบ
กอนเรยนและหลงเรยน ในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
จำนวน 30 ขอ ซงมความตรงเชงเนอหา มคาความยากงาย
อยระหวาง0.35–0.65มคาอำนาจจำแนกอยระหวาง0.20–
0.50และมคาความเทยงของแบบทดสอบเทากบ0.74
การเกบรวบรวมขอมล
1. ทดสอบกอนเรยนกบกลมตวอยาง โดยใชแบบ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วชา คอมพวเตอร เรอง
ขอมลชนประถมศกษาปท3ทผวจยสรางขนจำนวน30ขอ
2. ดำเนนการทดลอง โดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนทผวจยพฒนาขน ใชเวลาในการทดลอง จำนวน 12
สปดาห สปดาหละ 1 คาบๆ ละ 1 ชวโมง รวม 12 ชวโมง
ตงแตวนท17พฤษภาคมพ.ศ.2553ถงวนท6กนยายนพ.ศ.
2553
3. เมอสนสดการทดลอง จงทดสอบหลงเรยน โดยใช
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอรเรอง
ขอมลซงเปนฉบบเดยวกบทใชทดสอบกอนเรยน
4. เมอทำการสอบหลงเรยนไปแลว2สปดาหจงทำการ
ทดสอบอกครงหนงเพอวดความคงทนในการเรยนร โดยใช
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255521
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาคอมพวเตอรเรอง
ขอมลซงเปนฉบบเดยวกบทใชทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน
โดยทดลองในวนท27กนยายนพ.ศ.2553
5. นำคะแนนหลงเรยนและกอนเรยน มาวเคราะหโดย
วธการทางสถตเพอทดสอบสมมตฐาน
6. นำคะแนนหลงเรยนและหลงเรยน 2 สปดาห
มาวเคราะหโดยวธการทางสถตเพอทดสอบตามสมมตฐาน
การวเคราะหขอมล
เมอรวบรวมขอมลไดแลว ผวจยดำเนนการวเคราะห
ขอมลดงน
1. การหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
วชาคอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษา
ปท 3 โดยผวจยไดนำบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใชกบ
กลมตวอยาง15คนซงไดดำเนนการดงน
1.1 นำคะแนนแบบทดสอบระหวางเรยนใน
แตละหนวยของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลยโดยใชสตร
1.2 นำคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.1 มาหาคา
ประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวย โดยใช
สตร
1.3 นำคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1)
ของแตละหนวยมาหาคาเฉลย เปนคาประสทธภาพของ
กระบวนการ(E1)ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
1.4 นำคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยน
ของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย
1.5 นำคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.4 มาหาคา
ประสทธภาพของผลลพธ(E2)ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
โดยใชสตร
1.6 นำคา E1/E2 เปรยบเทยบกบเกณฑ 80/80
ปรากฏผลดงแสดงในตารางท1
6. นาคะแนนหลงเรยนและหลงเรยน 2 สปดาห มาวเคราะหโดยวธการทางสถต เพอทดสอบตามสมมตฐาน การวเคราะหขอมล เมอรวบรวมขอมลไดแลว ผวจยดาเนนการวเคราะหขอมล ดงน 1. การหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยผวจยไดนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใชกบกลมตวอยาง 15 คน ซงไดดาเนนการ ดงน 1.1 นาคะแนนแบบทดสอบระหวางเรยนในแตละหนวยของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย โดยใชสตร
X = N
X
1.2 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.1 มาหาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวย โดยใช
สตร E1 = AN
X100
1.3 นาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวยมาหาคาเฉลย เปนคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 1.4 นาคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย 1.5 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.4 มาหาคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน โดยใชสตร E2 = BN
F100
1.6 นาคา E1/E2 เปรยบเทยบกบเกณฑ 80/80 ปรากฏผลดงแสดงในตารางท 1
จานวนกลมตวอยาง (คน)
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ประสทธภาพของกระบวนการ(E1)
ประสทธภาพของผลลพธ (E2)
15
หนวยท 1 84.00 82.00 หนวยท 2 80.00
หนวยท 3 78.00 รวมเฉลย 80.67 82.00
จากตารางท 1 พบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มประสทธภาพ 80.67/82.00 โดยมประสทธภาพของกระบวนการ (E1) เทากบ 80.67 และคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) เทากบ 82.00 เปนไปตามเกณฑทกาหนด 80/80 2. การหาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจยดาเนนการ ดงน 2.1 นาคะแนนของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนมาหาผลรวม 2.2 ทดสอบความแตกตางของคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยวธของกดแมน, เฟรทเชอร และชไนเดอร (Goodman Fletcher and Schneider. 1980 : 30 - 34) จากสตร
ดชนประสทธผล = ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน
(จานวนนกเรยน คะแนนเตม) - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน ผลปรากฏดงแสดงในตารางท 2
6. นาคะแนนหลงเรยนและหลงเรยน 2 สปดาห มาวเคราะหโดยวธการทางสถต เพอทดสอบตามสมมตฐาน การวเคราะหขอมล เมอรวบรวมขอมลไดแลว ผวจยดาเนนการวเคราะหขอมล ดงน 1. การหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยผวจยไดนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใชกบกลมตวอยาง 15 คน ซงไดดาเนนการ ดงน 1.1 นาคะแนนแบบทดสอบระหวางเรยนในแตละหนวยของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย โดยใชสตร
X = N
X
1.2 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.1 มาหาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวย โดยใช
สตร E1 = AN
X100
1.3 นาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวยมาหาคาเฉลย เปนคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 1.4 นาคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย 1.5 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.4 มาหาคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน โดยใชสตร E2 = BN
F100
1.6 นาคา E1/E2 เปรยบเทยบกบเกณฑ 80/80 ปรากฏผลดงแสดงในตารางท 1
จานวนกลมตวอยาง (คน)
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ประสทธภาพของกระบวนการ(E1)
ประสทธภาพของผลลพธ (E2)
15
หนวยท 1 84.00 82.00 หนวยท 2 80.00
หนวยท 3 78.00 รวมเฉลย 80.67 82.00
จากตารางท 1 พบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มประสทธภาพ 80.67/82.00 โดยมประสทธภาพของกระบวนการ (E1) เทากบ 80.67 และคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) เทากบ 82.00 เปนไปตามเกณฑทกาหนด 80/80 2. การหาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจยดาเนนการ ดงน 2.1 นาคะแนนของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนมาหาผลรวม 2.2 ทดสอบความแตกตางของคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยวธของกดแมน, เฟรทเชอร และชไนเดอร (Goodman Fletcher and Schneider. 1980 : 30 - 34) จากสตร
ดชนประสทธผล = ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน
(จานวนนกเรยน คะแนนเตม) - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน ผลปรากฏดงแสดงในตารางท 2
6. นาคะแนนหลงเรยนและหลงเรยน 2 สปดาห มาวเคราะหโดยวธการทางสถต เพอทดสอบตามสมมตฐาน การวเคราะหขอมล เมอรวบรวมขอมลไดแลว ผวจยดาเนนการวเคราะหขอมล ดงน 1. การหาประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 โดยผวจยไดนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใชกบกลมตวอยาง 15 คน ซงไดดาเนนการ ดงน 1.1 นาคะแนนแบบทดสอบระหวางเรยนในแตละหนวยของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย โดยใชสตร
X = N
X
1.2 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.1 มาหาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวย โดยใช
สตร E1 = AN
X100
1.3 นาคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของแตละหนวยมาหาคาเฉลย เปนคาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) ของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน 1.4 นาคะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของนกเรยนทกคนมาหาคาเฉลย 1.5 นาคะแนนเฉลยทไดจากขอ 1.4 มาหาคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) ของบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน โดยใชสตร E2 = BN
F100
1.6 นาคา E1/E2 เปรยบเทยบกบเกณฑ 80/80 ปรากฏผลดงแสดงในตารางท 1
จานวนกลมตวอยาง (คน)
บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ประสทธภาพของกระบวนการ(E1)
ประสทธภาพของผลลพธ (E2)
15
หนวยท 1 84.00 82.00 หนวยท 2 80.00
หนวยท 3 78.00 รวมเฉลย 80.67 82.00
จากตารางท 1 พบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มประสทธภาพ 80.67/82.00 โดยมประสทธภาพของกระบวนการ (E1) เทากบ 80.67 และคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) เทากบ 82.00 เปนไปตามเกณฑทกาหนด 80/80 2. การหาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ผวจยดาเนนการ ดงน 2.1 นาคะแนนของนกเรยนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนมาหาผลรวม 2.2 ทดสอบความแตกตางของคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยวธของกดแมน, เฟรทเชอร และชไนเดอร (Goodman Fletcher and Schneider. 1980 : 30 - 34) จากสตร
ดชนประสทธผล = ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน
(จานวนนกเรยน คะแนนเตม) - ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน ผลปรากฏดงแสดงในตารางท 2
จำนวนกลมตวอยาง (คน) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ประสทธภาพของ
กระบวนการ (E1)
ประสทธภาพของ
ผลลพธ (E2)
15
หนวยท1 84.00
82.00หนวยท2 80.00
หนวยท3 78.00
รวมเฉลย 80.67 82.00
จากตารางท 1 พบวา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
มประสทธภาพ80.67/82.00โดยมประสทธภาพของกระบวนการ
(E1)เทากบ80.67และคาประสทธภาพของผลลพธ(E2)เทากบ
82.00เปนไปตามเกณฑทกำหนด80/80
2. การหาดชนประสทธผลของบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบนกเรยนชน
ประถมศกษาปท3ผวจยดำเนนการดงน
2.1 นำคะแนนของนกเรยนทไดจากการทำแบบ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน
มาหาผลรวม
2.2 ทดสอบความแตกตางของคะแนนทไดจาก
การทำแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
กอนเรยนและหลงเรยน โดยวธของกดแมน, เฟรทเชอร
และชไนเดอร (Goodman Fletcher and Schneider. 1980 :
30-34)จากสตร
ดชนประสทธผล= ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน-ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน
(จำนวนนกเรยนxคะแนนเตม)-ผลรวมของคะแนนทดสอบกอนเรยน
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
22วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ผลปรากฏดงแสดงในตารางท2
จากตารางท 2 พบวา ดชนประสทธผลของบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอน มคาเทากบ 0.56 ซงมากกวาเกณฑ
มาตรฐานทกำหนดคอ0.5
3. เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและ
หลงเรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการสอน
โดยการใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ผวจยดำเนนการ
ดงน
3.1 นำกระดาษคำตอบของนกเรยนททำแบบ
ทดสอบทงกอนเรยนและหลงเรยนมาตรวจใหคะแนน บนทก
ผลการสอบของนกเรยนเปนรายบคคล
ขอมล กอนเรยน หลงเรยน คาดชนประสทธผล
จำนวนกลมตวอยาง(คน) 15 15
0.56คะแนนเตม 30 30
ผลรวมของคะแนน 249 362
3.2 นำคะแนนทไดมาหาคาเฉลยของคะแนน
ผลสมฤทธทางการเรยน วชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล
ทงกอนเรยนและหลงเรยน
3.3 ทดสอบความแตกตางของคะแนนผลสมฤทธ
ทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยน โดยใชการทดสอบอนดบ
ทมเครองหมายกำกบของวลคอกซนกรณกลมตวอยางไมเปน
อสระตอกน(TheWilcoxonMatchedPairsSigned-Ranks
Test)จากสตรT=Min(T+,T-)
3.4 แปลความหมายของผลการทดสอบความ
แตกตางของคะแนนตามขอ3.3ดงตารางท3
จำนวนกลมตวอยาง(คน)คะแนนเฉลย ผลรวม T
กอนเรยน หลงเรยน บวก(T+) ลบ(T-)6*
15 16.6 24.13 6 -114
*มนยสำคญทางสถตทระดบ.05t(0.05,n)=25
จากตารางท 3 พบวา คะแนนเฉลยหลงเรยน (24.13)
สงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน (16.6) แสดงวาผลสมฤทธทาง
การเรยนของนกเรยนทไดรบการสอนโดยบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ.05และเปนไปตามสมมตฐานขอท3
4. การหาคาความคงทนในการเรยนรของนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3 ทไดรบการสอนโดยการใชบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอน โดยการทดสอบความแตกตางของ
คะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนและหลงเรยนแลว
2 สปดาห โดยใชการทดสอบอนดบทมเครองหมายกำกบของ
วลคอกซนกรณกลมตวอยางไมเปนอสระตอกน(TheWilcoxon
MatchedPairsSigned -RanksTest) โดยแปลความหมาย
ของผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนเชนเดยวกบ
ขอ3.ผลปรากฏดงตารางท4
จำนวนกลมตวอยาง(คน)คะแนนเฉลย ผลรวม T
หลงเรยน หลงเรยน2สปดาห บวก(T+) ลบ(T-)53.5
15 24.13 23.46 66.5 -53.5
t(0.05,n)=25
จากตารางท 4 พบวา คา T ทได (53.5) มากกวาคา
T ทเปดตาราง (25) นนคอ คะแนนผลสมฤทธทางการเรยน
หลงเรยนและหลงเรยน 2 สปดาหไมแตกตางกน แสดงวา
นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
มความคงทนในการเรยนร
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255523
ผลการวจย การวจยครงนผลการวจยพบวา
1. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชาคอมพวเตอรเรอง
ขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท3ทผวจยพฒนาขน
มประสทธภาพ80.67/82.00ซงเปนไปตามเกณฑทกำหนดไว
80/80เปนไปตามสมมตฐานขอท1
2. บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชา คอมพวเตอร
เรอง ขอมล สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 มดชน
ประสทธผลเทากบ0.56ซงมคาดชนประสทธผลมากกวา0.5
เปนไปตามสมมตฐานขอท2
3. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนวชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05เปนไป
ตามสมมตฐานขอท3
4. นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนมความคงทนในการเรยนร เปนไปตามสมมตฐาน
ขอท4
สรปและอภปรายผล ผลจากการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนวชา
คอมพวเตอร เรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท
3สามารถอภปรายผลไดดงน
1. จากผลการวจยขอท1ทพบวาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนทผวจยพฒนาขนมประสทธภาพตามเกณฑทกำหนด
80/80 ตามสมมตฐานทตงไว โดยมคาประสทธภาพเฉลย
เปน 80.67/82.00 ซงมคาประสทธภาพของผลลพธสงกวา
คาประสทธภาพของกระบวนการ ทงนเนองจากบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนทพฒนาขนไดผานกระบวนการพฒนา
อยางมระบบ และมวธการทเหมาะสม โดยเรมตงแตการเลอก
เนอหา การเรยบเรยงเนอหา การศกษาเอกสารหลกสตร
คมอคร และเอกสารตางๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน
วชาคอมพวเตอร การวเคราะหเนอหาและจดประสงคเชง
พฤตกรรม การกำหนดเนอหายอย การจดกจกรรมการเรยน
การสอนตลอดจนการวดและประเมนผลการเรยนร โดย
คำนงถงความแตกตางระหวางบคคลทางดานความสามารถ
ดานสตปญญาดานความตองการดานความสนใจดานรางกาย
ดานอารมณและความแตกตางระหวางบคคลดานสงคม
(อบลรตนเพงสถต.2539:175-176)จงทำใหนกเรยนสามารถ
นำความรทไดจากแตละหนวยการเรยนนำมาเชอมโยงความร
ไดอยางตอเนอง เปนผลทำใหบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนม
ประสทธภาพของผลลพธสงกวาประสทธภาพของกระบวนการ
ซงสอดคลองกบงานวจยของอเทนพมจนทร(2550)
2. จากผลการวจยขอท2ทพบวาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนวชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3 มดชนประสทธผล เทากบ 0.56
ซงมคามากกวา0.5หมายความวานกเรยนทเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนไดระดบคะแนนหลงเรยนมากกวา
กอนเรยน แสดงวามการเรยนร เพมขนรอยละ 56 ทงน
เปนเพราะบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนพฒนาขนโดยยดหลก
การเรยนการสอนเปนพนฐานใหเกดการเรยนร โดยประยกต
มาจากกระบวนการเรยนการสอน 9 ขน ของ Gagne คอ
การเราความสนใจ การบอกจดประสงคของบทเรยน ทบทวน
ความรเดม การนำเสนอเนอหาใหม การชแนวทางการเรยนร
การกระตนใหมการตอบสนอง การใหขอมลยอนกลบ การ
ทดสอบความร การจำและการนำไปใช (สกร รอดโพธทอง.
2535 : 4-7) จงทำใหผเรยนสนใจเกดความอยากทจะเรยนร
สงผลใหเกดความกาวหนาทางการเรยนเพมมากขนสอดคลอง
กบทฤษฎการเรยนรกลมพฤตกรรมนยมทนำมาประยกตใชใน
บทเรยน มการลงมอปฏบตดวยตนเอง จะไดรบการเสรมแรง
เมอไดรบความสำเรจ จงทำใหบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
มดชนประสทธผลมากกวาเกณฑทกำหนด ซงสอดคลองกบ
งานวจยของสรรตนชยฤทธ(2552)
3. จากผลการวจยขอท 3 ทพบวา นกเรยนชน
ประถมศกษาปท 3 ท เรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนวชา คอมพวเตอร เรอง ขอมล สำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3 มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สงกวากอนเรยนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05ซงเปนไป
ตามสมมตฐานทตงไวทงนเปนเพราะบทคอมพวเตอรชวยสอน
เปนสอการเรยนการสอนทางคอมพวเตอรรปแบบหนง ซงใช
ความสามารถทางคอมพวเตอรในการนำเสนอสอประสม
อนไดแก ขอความ ภาพนง กราฟฟก แผนภม กราฟ
ภาพเคลอนไหววดทศนและเสยงเพอถายทอดเนอหาบทเรยน
หรอองคความรในลกษณะทใกลเคยงกบการสอนจรงในหองเรยน
มากทสด(ถนอมพรเลาหจรสแสง.2541:7)จงทำใหนกเรยน
มความสนใจและตงใจในการเรยนร เกดความอยากรอยากเหน
ทอยากจะเรยนตลอดเวลา มความสนกสนานในการเรยน ซง
ในแตละหนวยจะมตวอยางและกจกรรมเสรมใหนกเรยนได
ตอบคำถามทำใหผเรยนมปฏสมพนธกบบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน ซงในแตละครงจะมผลตอบกลบทนท จงสงผลให
นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ซงสอดคลองกบงาน
วจยของวระพนธอนทรพนธ(2551)
4. จากผลการวจยขอท 4 ทพบวา นกเรยนชน
ประถมศกษาปท3ทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
´
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
24วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
วชาคอมพวเตอรเรองขอมลสำหรบนกเรยนชนประถมศกษา
ปท3มความคงทนในการเรยนรซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว
ทงนเปนเพราะบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนพฒนาขนโดย
การเรยงลำดบเนอหาในกรอบแตละกรอบโดยแตละกรอบ
จะเสนอเนอหาเปนลำดบขนทละนอยในกรอบทเสนอ ซง
ผเรยนไดเรยน ไดตอบคำถาม และผเรยนมปฏสมพนธกบ
บทเรยนเปนการเสรมแรงในการเรยนซงสอดคลองกบทฤษฎ
การวางเงอนไขของGagneและทฤษฎการสมพนธเชอมโยงของ
Thorndike ทกลาวา การทผเรยนแสดงอาการตอบสนองตอ
สงเราไดผลลพธทนทนน จดเปนการเสรมแรงทสำคญใน
กระบวนการเรยนร บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนบวาเปน
เครองมอทดทสดในการใหผลยอนกลบแกผเรยน เพราะ
คอมพวเตอรสามารถมใหผลยอนกลบไดเรวกวาสออนๆ และ
นำกรอบการเรยนตอไปมาสอนใหแกผเรยนไดอยางเหมาะสม
ตามโปรแกรมทกำหนดไว ผลยอนกลบทไดรบทนทนน มทง
ทเปนขอความ รปภาพภาพเคลอนไหว ตลอดจนสามารถใช
สและเสยงประกอบไดดวย ซงเปนสงททำใหการเรยนการสอน
มความดงดดใจมากขน การเรยนจากบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอนจงไมเปนการบงคบใหผเรยนเรยนแตเปนการเสรมแรง
อยางเหมาะสม ชวยใหผเรยนคงไวซงพฤตกรรมการเรยน
นานกวาปกต(สมบรณสงวนญาต.2543:14-15)ทำใหนกเรยน
สามารถจดจำเนอหาบทเรยนไดดยงขน จงสงผลใหนกเรยน
มความคงทนในการเรยนร ซงสอดคลองกบงานวจยของ
โรจนฤทธจนนม(2551)
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทวไป
1) ในการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
เพอนำไปใชใหเกดประสทธภาพในการเรยนการสอนควรม
ภาพประกอบใหมากเพอเพมความนาสนใจในการเรยน
2) นก เร ยนควรมความรพ นฐานในการใช
คอมพวเตอร
2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
1) ควรพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ในเรองอนๆในกลมสาระระดบชนอนๆเพอใหการเรยนการสอน
บรรลวตถประสงคของหลกสตรอยางมประสทธภาพ
3) ควรมการนำเสนอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
ผานทางเครอขายอนเตอรเนต เพอทจะชวยเผยแพรบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนใหแพรหลายมากขน
4) ควรมการศกษาวจยเปรยบเทยบการสอนโดย
ใชบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนกบวธสอนแบบอนๆ เพอให
เกดงานวจยทสมบรณและมประสทธภาพมากยงขน
´
เอกสารอางองกดานนทมลทอง.2540.เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม.
กรงเทพมหานคร:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ถนอมพร เลาหจรสแสง. 2541.คอมพวเตอรชวยสอน.
กรงเทพมหานคร:วงกมลโพรดกชน.
โรจนฤทธ จนนม.2551.การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน เรอง ฮารดแวรและเทคโนโลยสอสารขอมล
สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2. วทยานพนธ
ปรญญามหาบณฑต(หลกสตรและการสอน).นครสวรรค
:มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.
วระพนธอนทรพนธ.2551.การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน เรอง คอมพวเตอรเบองตน สำหรบนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 5.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
(เทคโนโลยการศกษา).ขอนแกน:มหาวทยาลยขอนแกน.
สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบรเขต1.2553.รายงานการ
ประเมนผลสมฤทธทางการเรยน ปการศกษา 2552.
จนทบร:สำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบรเขต1.
สกรรอดโพธทอง.2535.การออกแบบคอมพวเตอรชวยสอน.
กรงเทพมหานคร:มหาวทยาลยรามคำแหง.
สรรตน ชยฤทธ. 2552.การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน วชา คอมพวเตอร เรอง เลขฐาน สำหรบ
นกเรยนชนประถมศกษาปท 6. วทยานพนธปรญญา
มหาบณฑต (หลกสตรและการสอน). นครสวรรค :
มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.
สมบรณสงวนญาต.2543.เทคโนโลยทางการเรยนการสอน.
พมพครงท3.กรงเทพมหานคร:กรมการฝกหดคร.
อบลรตนเพงสถต.2539.จตวทยาการเรยนร.กรงเทพมหานคร
:มหาวทยาลยรามคำแหง.
อเทน พมจนทร. 2550.การพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
ชวยสอน เรอง เทคโนโลยสารสนเทศและคอมพวเตอร
สำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. วทยานพนธ
ปรญญามหาบณฑต(การพฒนาหลกสตรและการเรยน
การสอน). อบลราชธาน : มหาวทยาลยราชภฏ
อบลราชธาน.
GoodmanR.I.,FletcherK.A.andSchneiderE.W.1980.
The effectiveness index as comparative measure
in media product evaluation. Educational
Technology.20(09).September:30-34.
อญชญ วงศจำปา
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255525
การศกษาบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ตามความคดเหนของครผสอนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1
A Study on Actual and Expected Roles of Basic Education School Administrators According to
Teachers’ Opinions under the Office of Chanthaburi Primary Educational Service Area 1
สธ พรมาธ สายตาประเสรฐภกดวระวฒนพฒนกลชย
คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษา
ขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1โดยจำแนกตาม
ประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษาและขนาดของสถานศกษากลมตวอยางทใชในการวจยครงนประกอบดวยครผสอน
จากสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1 จำนวน 285 คน เครองมอทใชใน
การวจยครงนเปนแบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา และสถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน
การทดสอบคาท (t-test) การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (F-test) และทดสอบความแตกตางเปนรายคตามวธของเชฟเฟ
(Scheffe)
ผลการวจยพบวา 1) บทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหน
ของครผสอนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดยภาพรวมอยในระดบมาก2)ผลการเปรยบเทยบ
บทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1พบวาครผสอนมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
3)ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดยจำแนกตามประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษาพบวา
ครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานตางกนมความคดเหนแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต 4) ผลการเปรยบเทยบ
บทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบรเขต1จำแนกตามขนาดของสถานศกษาพบวาโดยรวมครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกน
มความคดเหนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05และเมอวเคราะหเปรยบเทยบเปนรายคตามวธของเชฟเฟพบวา
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดกลางกบขนาดใหญ มความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษา
ไมแตกตางกนสวนครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดเลกกบขนาดกลางและครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดเลก
กบขนาดใหญ มความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
5) ผลการเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1 โดยจำแนกตามขนาดของสถานศกษาสถานศกษาพบวา ครผสอนทสอนอยใน
สถานศกษาทมขนาดแตกตางกนมความคดเหนแตกตางกนไมมนยสำคญทางสถต
คำสำคญ :ครผสอนผบรหารสถานศกษาขนพนฐานขนาดประสบการณ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
26วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
The purposes of this research were to A Study on Actual and Expected Roles of Basic Education School
AdministratorsAccordingtoTeachers’OpinionsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea1.
byclassifyinguponworkexperiencesinschoolandthesizesofschool.Thesamplesusedinthisresearchwere285
teachersfrombasiceducationschoolsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea1.Research
toolofthisstudyistheratinescalequestionnaireandstatisticsusedfordataanalysisweremean,standarddeviation,
t-test,F-testandScheffe’smethod
Theresultsshowthat:1)Inoverall,actualandexpectedrolesofbasiceducationschooladministratorsaccording
toteachersopinionsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea1wasinhighlevel.2)Fromthe
resultofcomparingtheactualrolesagainsttheexpectedrolesofbasiceducationschooladministratorsaccordingto
teachers’opinionsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea1,itfoundthatthereweredifferent
opinionsamongteacherswiththestatisticalsignificanceat05.3)Fromtheresultofcomparingtheactualrolesagainst
thepracticalrolesofbasiceducationschooladministratoraccordingtoteachers’opinionsundertheOfficeofChanthaburi
PrimaryEducationalServiceArea1byclassifyinguponworkexperiencesinschool, itwasfoundthatteacherswith
differentworkexperienceshaddifferentopinions.4)Fromtheresultofcomparingtheactualrolesofbasiceducation
schooladministratorsaccordingtoteachers’opinionsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea
1byclassifyinguponthesizesofschool,itisfoundthat,inoverall,teachersfromdifferentsizesofschoolhaddifferent
opinionswiththestatisticalsignificanceat05.WhenanalyzingandcomparinginpairaccordingtoScheffe’smethod,it
wasfoundthatthecomparisonofteachersfrommediumandlargeschoolshadnodifferentopinionsonpracticalroleof
schooladministratorswhilethecomparisonofteachersfrommediumandsmallassameasthecomparisonofteachers
fromsmallandlargeschoolshaddifferentopinionsonpracticalroleofschooladministratorswithstatisticalsignificance
at05.5)Fromtheresultofcomparingtheexpectedroleofbasiceducationschooladministratorsaccordingtoteachers
opinionsundertheOfficeofChanthaburiPrimaryEducationalServiceArea1byclassifyingthesizesoftheschool,it
wasfoundthatteachersfromdifferentsizesofschoolhadnodifferentopinion..
Keywords :Teachers,BasicEducationSchoolAdministrators,size,experiences
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255527
บทนำ การปฏรปการศกษามความมงหมายทจะจดการศกษาเพอ
พฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณเปนคนดมความสามารถ
และมความสขการดำเนนการใหบรรลเปาหมายอยางมพลง
และมประสทธภาพจำเปนทจะตองมการกระจายอำนาจและให
ทกฝายมสวนรวมซงสอดคลองกบเจตนารมณของรฐธรรมนญ
แหงราชอาณาจกรไทยพทธศกราช 2550 และเปนไปตาม
หลกการของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542
และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)พ.ศ.2545 โดยกำหนดระบบ
โครงสรางและกระบวนการจดการศกษาของไทยใหมเอกภาพ
เชงนโยบายรวมถงมความหลากหลายในทางปฏบตมการ
กระจายอำนาจไปสเขตพนทการศกษาและสถานศกษาและเมอ
มพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ
พ.ศ. 2546 ซงไดกำหนดโครงสรางและระบบการบรหารการ
ศกษาใหมโดยเฉพาะเมอมาตรา 35 มผลบงคบใชโรงเรยนตอ
งเปนนตบคคลตามกฎหมายทนท (รง แกวแดง. 2546 : 13)
ซงเมอกำหนดใหโรงเรยนเปนนตบคคลจะทำใหฐานะความเปน
นตบคคลเขาไปชวยใหโรงเรยนมความเขมแขงมากขนเพราะ
เขตพนทการศกษาไมเปนนตบคคลและรบมอบอำนาจจาก
สวนกลางโรงเรยนจงมพลงมากผอำนวยการโรงเรยนจงเปน
ตวแทนของนตบคคลทใชอำนาจแทนโรงเรยนทงระบบโดยม
คณะกรรมการสถานศกษาซงมหนาทกำกบสงเสรมและทำงาน
รวมกบผบรหารจงถอไดวาเปนการเปลยนแปลงครงใหญในเรอง
การบรหารการศกษาดงนน ภารกจการบรหารจงเปนภารกจ
สำคญขององคการภาครฐทจะตองบรหารองคการใหบงเกด
ประสทธภาพในการบรหารจดการและยกระดบคณภาพและ
ความทวถงในการบรหารทางการศกษา(กระทรวงศกษาธการ.
2546ข:9)
ความเปนนตบคคลของสถานศกษา นอกจากจะตอง
ดำเนนการตามวตถประสงคของการจดตงสถานศกษายงมสทธ
และหนาทตามกฎหมายกำหนดทงกฎหมายวาดวยการศกษา
แหงชาต กฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวง
ศกษาธการกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการครและบคลากร
ทางการศกษาและกฎหมายอนๆทเกยวของดงนนสถานศกษา
จะดำเนนการตางๆ ได ตองอยในกรอบของอำนาจและหนาท
ตามกฎหมายและวตถประสงคการจดตงสถานศกษาเทานน
ซงเปนอำนาจหนาททกำหนดไวใหเปนหนาทของสวนราชการ
นนๆ โดยไดกำหนดใหผอำนวยการสถานศกษาเปนผบงคบบญชา
ของขาราชการและมอำนาจหนาทในการบรหารกจการของ
สถานศกษาใหเปนไปตามกฎหมายกฎระเบยบขอบงคบของ
ทางราชการรวมทงนโยบายและวตถประสงคของสถานศกษา
ในการดำเนนกจการทเกยวกบบคลากรภายนอก มาตรา 39
แหงกฎหมายวาดวยระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ
(2546ข:15)ไดกำหนดใหผอำนวยการสถานศกษาเปนผแทน
ของสถานศกษาในกจการทวไปรวมทงการจดทำนตกรรมสญญา
ในนามของสถานศกษาตามวงเงนงบประมาณทสถานศกษา
ไดรบมอบหมายหรอตามระเบยบบรหารการเงนของสถานศกษา
เปนตน ฉะนน ผอำนวยการสถานศกษาจงมฐานะเปนผแทน
นตบคคลและมบทบาทสำคญเปนอยางมากตอการบรหาร
สถานศกษาโดยอำนาจหนาทของสถานศกษาทเปนนตบคคล
และของผอำนวยการสถานศกษาตามกฎหมาย ประกอบดวย
การบรหารงาน 4 งานคอ การบรหารวชาการ การบรหาร
งบประมาณ การบรหารงานบคคล และการบรหารทวไป
บทบาทของผบรหารสถานศกษาจงนบเปนสวนทมความสำคญ
เปนอยางยงตอความกาวหนาหรอลมเหลวของสถานศกษา
และการปฏรปการศกษา ดงนน ผบรหารสถานศกษาจะตอง
มความเปนผนำ มองการณไกล มวสยทศน มสามญสำนก
กลาคดกลาทำและมมนษยสมพนธทด ซงเปนคณลกษณะ
สำคญทจะผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงในสถานศกษาได
และสงหนงทผบรหารสถานศกษาควรตระหนกและรบรเพอ
ประโยชนและประสทธภาพในการปฏบตงานคอ ประสทธผล
ของบทบาท ซงเปนผลจากการปฏบตตามบทบาท ดงนน
การศกษาบทบาททปฏบตจรงและการศกษาบทบาททคาดหวง
จะทำใหมองเหนความแตกตางระหวางบทบาททผบรหารศกษา
แสดงออกจรงและบทบาททคาดหวงใหผบรหารแสดงออกในการ
บรหารสถานศกษา ซงจะสงผลตอการกำหนดแบบแผนวธการ
และขนตอนตางๆ ในการปฏบตงานไวอยางมระบบเพราะถา
ระบบการบรหารงานไมดจะกระทบกระเทอนตอสวนอนๆ ของ
หนวยงานนกบรหารทดตองรจกเลอกวธการบรหารทเหมาะสม
และมประสทธภาพเพอทจะใหงานนนบรรลจดมงหมายทวางไว
จากเหตผลและความเปนมาขางตนผวจยจงมความสนใจ
ทจะศกษาบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหาร
สถานศกษาตามความคดเหนของครผสอน สงกด สำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1เพอเปนแนวทาง
ในการปรบบทบาทของผบรหารสถานศกษาใหสอดคลองและ
เหมาะสมตอการบรหารและจดการสถานศกษาใหมคณลกษณะ
ทสนองตอเจตนารมณพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.
2542และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)พ.ศ.2545 โดยผลการ
วจยจะใหขอมลสารสนเทศทผบรหารสถานศกษาสามารถใชเปน
แนวทางในการปรบบทบาทในการบรหารจดการศกษาอยางม
ประสทธภาพและเกดประสทธผลแกองคกรรวมไปถงหนวยงาน
ตนสงกดสามารถนำขอมลจากงานวจยไปใชเปนแนวทางหนง
ในการกำหนดหลกสตรเพอพฒนาผบรหารสถานศกษาไดตรง
กบความตองการของบคลากรในสถานศกษาพรอมทงเพอให
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
28วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
สอดคลองกบบรบทของสถานศกษาตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวง
ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของ
ครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบรเขต1
2. เพอเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงของผบรหาร
สถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดย
จำแนกตามประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษา
3. เพอเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของผบรหาร
สถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดย
จำแนกตามประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษา
4. เพอเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงของผบรหาร
สถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดย
จำแนกตามขนาดของสถานศกษา
5. เพอเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของผบรหาร
สถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1โดย
จำแนกตามขนาดของสถานศกษา
6. เพ อ เ ป ร ยบ เท ยบบทบาทท ปฏ บ ต จ ร ง แล ะ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1
วธดำเนนการวจย 1. การกำหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง
1.1. ประชากรทใชในการวจยครงนไดแกครผสอน
จากสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบรเขต1จำนวน1,053คน
1.2. กลมตวอยางไดแกครผสอนจากสถานศกษา
ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบรเขต 1 โดยวธการเลอกกลมตวอยางแบบแบงชน
(StratifiedRandomSampling)โดยใชขนาดของกลมตวอยาง
ตามตารางของเครจซและมอรแกน(KrejcieR.V.andMorgan
E.W. 1970 : 608) แบงระดบชนตามขนาดของสถานศกษา
ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ ไดกลมตวอยางทใชในการ
ศกษาทงสนจำนวน285คน
2. เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถาม
เกยวกบบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหาร
สถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบร
เขต1ซงผวจยแบงออกเปน2ตอนคอ
ตอนท 1 เปนสอบถามเกยวกบสถานภาพของผตอบ
แบบสอบถาม เกยวกบประสบการณการปฏบตงานในสถาน
ศกษา และขนาดของสถานศกษา มลกษณะของเครองมอ
แบบสำรวจรายการ(Checklist)และแบบเตมคำ
ตอนท2เปนแบบสอบถามเกยวกบบทบาททปฏบตจรง
และบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษา มลกษณะของ
เครองมอเปนแบบมาตรสวนประมาณคา (RatingScale)ตาม
วธการของลเครท(Likert’sfiveratingscale)
3. สถตทใชในการวเคราะหขอมล
การวจยในครงนผวจยวเคราะหผลขอมลโดยใชโปรแกรม
คอมพวเตอรสำเรจรป และใชสถตในการวเคราะหคำนวณ
คาสถตตางๆตามรายละเอยดดงน
3.1 วเคราะหสภาพทวไปของผตอบแบบสอบถาม
ในดานสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการ
หาคารอยละ(Percentage)
3.2 วเคราะหเกยวกบบทบาททปฏบตจรงและ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษา วเคราะหโดยหา
คาเฉลย(X)และหาคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.)
3.3 วเคราะหการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรง
และบทบาททคาดหวงของผบรหาร ตามความคดเหนของ
ครผสอนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1 โดยการ
ทดสอบคาท(t-test)แบบDependent
3.4 วเคราะหการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรง
และบทบาททคาดหวง ของผบรหารสถานศกษาตามความ
คดเหนของครผสอนในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1
จำแนกตามประสบการณในการปฏบตงานโดยการทดสอบคาท
(t-test)แบบIndependent
3.5 วเคราะหการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรง
และบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหน
ของครผสอนในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1จำแนกตาม
ขนาดของสถานศกษาโดยการวเคราะหความแปรปรวน(F-test)
และถาพบวามความแตกตางอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ
.05 จะตองทำการทดสอบความแตกตางเปนรายค โดยวธการ
เปรยบเทยบคาเฉลยของเชฟเฟ(Scheffe)
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255529
ผลการวจย 1. สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม
1.1 ผตอบแบบสอบถามมประสบการณการ
ปฏบตงานในสถานศกษานอยจำนวน142คนคดเปนรอยละ
49.82 และผทมประสบการณในการปฏบตงานมาก จำนวน
143คนคดเปนรอยละ50.18
1.2 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญสอนอยในสถาน
ศกษาขนาดใหญจำนวน117คนคดเปนรอยละ41.06รองลงมา
สอนอยในสถานศกษาขนาดกลางจำนวน106คนคดเปนรอยละ
37.19 สำหรบผตอบแบบสอบถามทสอนอยในสถานศกษา
ขนาดเลกจำนวน62คนคดเปนรอยละ21.75
2. ผลการศกษาบทบาททปฏบตจรงและบทบาท
ทคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตาม
ความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1
ผลปรากฏดงน
บทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษา โดย
ภาพรวมอยในระดบมาก(X=3.78)และเมอพจารณารายดาน
พบวา อยในระดบมากทกดาน โดยเรยงลำดบคาเฉลยจาก
มากไปหานอย คอ ดานการบรหารงานบคคล (X = 3.83)
ดานการบรหารทวไป (X=3.83)ดานการบรหารงบประมาณ
(X=3.81)และดานการบรหารวชาการ(X=3.68)สวนบทบาท
ทคาดหวงของผบรหารสถานศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก
(X = 4.43) และเมอพจารณารายดาน พบวา อยในระดบ
มากทกดาน โดยเรยงลำดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ
ดานการบรหารทวไป (X = 4.47)ดานการบรหารงานบคคล
(X = 4.43) ดานการบรหารวชาการ (X = 4.40) และดาน
การบรหารงบประมาณ(X=4.40)
3. ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1
ผลปรากฏดงน
3.1 ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตาม
ความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร เขต 1พบวา ครผสอนทมความคดเหน
แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05
3.2 ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1
โดยจำแนกตามประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษา
พบวา ครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานตางกน
มความคดเหนไมแตกตางกน
3.3 ผลการเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต
1 โดยจำแนกตามประสบการณการปฏบตงานในสถานศกษา
พบวา ครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานตางกน
มความคดเหนไมแตกตางกน
3.4 ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรเขต1
โดยจำแนกตามขนาดของสถานศกษาสถานศกษาพบวาโดยรวม
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกนมความ
คดเหนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05และ
เมอวเคราะหเปรยบเทยบเปนรายคตามวธของเชฟเฟ พบวา
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดกลางกบขนาดใหญ
มความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษา
ไมแตกตางกน สวนครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาด
เลกกบขนาดกลาง และครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทม
ขนาดเลกกบขนาดใหญ มความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรง
ของผบรหารสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
ทระดบ.05
3.5 ผลการเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต
1 โดยจำแนกตามขนาดของสถานศกษาสถานศกษา พบวา
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกนมความ
คดเหนไมแตกตางกน
สรปและอภปรายผล จากผลการวจยบทบาททปฏบตจรงและบทบาททคาดหวง
ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความคดเหนของ
ครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบรเขต1ผวจยอภปรายผลไดดงน
1. ผลการศกษาบทบาททปฏบตจรงและบทบาท
ทคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตามความ
คดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร เขต 1
ผบรหารสถานศกษามบทบาททปฏบตจรง อยในระดบ
มากทกดานโดยเรยงลำดบจากมากไปหานอยคอดานการบรหาร
งานบคคล(X=3.83)ดานการบรหารทวไป(X=3.83)ดาน
การบรหารงบประมาณ(X=3.81)และดานการบรหารวชาการ
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
30วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
(X = 3.68) ทงนอาจเปนเพราะผบรหารสถานศกษามการรบร
และตองปฎบตบทบาทตามกรอบการบรหารงาน 4 ดาน คอ
การบรหารวชาการการบรหารงบประมาณการบรหารงานบคคล
และการบรหารทวไปอยางจรงจงจงสงผลใหบทบาททปฏบตจรง
ตามความคดเหนของครผสอนทกดานอยในระดบมาก ซง
สอดคลองกบการศกษาของโกศลเดชเดยวและคนอนๆ(2540
: บทคดยอ) ทพบวา บทบาทในการบรหารงานของผบรหาร
โรงเรยนประถมศกษา ตามแนวทางปฏรปการศกษามการ
ปฏบตงานอยในระดบมากและเชนเดยวกบประจณตเขาทอง
(2541 : บทคดยอ) ทไดศกษาการปฏบตงานตามเกณฑ
มาตรฐานโรงเรยนประถมศกษาของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา
จงหวดนครศรธรรมราชพบวาผบรหารโรงเรยนประถมศกษา
มการปฏบตงานโดยภาพรวมอยในระดบมาก
สวนบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษา
ตามความคดเหนของครผสอนอย ในระดบมากทกดาน
โดยเรยงลำดบจากมากไปหานอย คอ ดานการบรหารทวไป
(X=4.47)ดานการบรหารงานบคคล(X=4.43)ดานการบรหาร
วชาการ(X=4.40)และดานการบรหารงบประมาณ(X=4.40)
จะเหนวาความคาดหวงของครผสอนอยในระดบมากทกดาน
ทเปนเชนนเพราะวาผบรหารนนมสวนความสำคญอยางยงตอ
ความกาวหนาหรอลมเหลวของสถานศกษาและการปฏรป
การศกษา ดงนนครผสอนจงมความคาดหวงตอบทบาทของ
ผบรหารสถานศกษาอยในระดบสงซงสอดคลองกบ สภาพ
บญเพม (2549 : 103) ทกลาววา ผบรหารมบทบาทสำคญ
โดยตรงทจะกอใหเกดการพฒนาและบรรลผลตามจดมงหมาย
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไข
ฉบบเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ดงนนทกฝายจงมความ
คาดหวงตอผบรหารอยในระดบสง
2. ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ตามความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาจนทบร เขต 1 มประเดนทนาสนใจ
ดงน
2.1 เมอเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและบทบาท
ทคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหน
ของครผสอนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบร เขต1โดยจำแนกตามประสบการณการปฏบตงานใน
สถานศกษาพบวาครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงาน
ตางกน มความคดเหนไมแตกตางกน แตมขอนาสงเกตวา
คาเฉลยคะแนนความคดเหนของครผสอนทมประสบการณใน
การปฏบตงานมาก มแนวโนมคาเฉลยคะแนนความคดเหนตอ
บทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษาอยในเกณฑสงกวา
ครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานนอยในทกดาน ซง
อาจกลาวไดวาครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานมาก
มความคดเหนวาผบรหารสถานศกษาใหความสำคญกบงาน
บรหารงานทง 4 ดาน มากกวาครผสอนทมประสบการณใน
การปฏบตงานนอยซงสอดคลองกบการวจยของสกจกลบแกว
(2531:103)ทพบวาครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงาน
มานานยอมมประสบการณมาก สามารถทจะรวมคด รวมแก
ปญหาและมสวนรวมการบรหารงานในแตละระดบอยางใกลชด
กบผบรหารสถานศกษาจงทำใหครผสอนทมประสบการณ
ในการปฏบตงานมาก มความคดเหนทมแนวโนมแตกตางจาก
ครผสอนทมประสบการณในการปฏบตงานนอย
2.2 เมอเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต
1 โดยจำแนกตามขนาดของสถานศกษาสถานศกษา พบวา
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดกลางกบขนาดใหญ
มความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษา
ขนพนฐานไมแตกตางกนสวนครผสอนทสอนอยในสถานศกษา
ทมขนาดเลกกบขนาดกลาง และขนาดเลกกบขนาดใหญ ม
ความคดเหนตอบทบาททปฏบตจรงของผบรหารสถานศกษา
ขนพนฐานแตกตางกน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
ทเปนเชนนเพราะครผสอนทสอนในสถานศกษาขนาดใหญ
ขนาดกลางและขนาดเลกมสวนรวมในการบรหารงานแตกตางกน
โดยเฉพาะครผสอนในสถานศกษาขนาดเลกจะมความใกลชด
และมสวนรวมกบผบรหารสถานศกษาในระดบมากซงสอดคลอง
กบการวจยของ อภชย พศโสระ (2547 : บทคดยอ) พบวา
ความคดเหนของครผสอนทมตอบทบาททปฏบตจรงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำแนกตามขนาดของโรงเรยน
มความคดเหนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05
โดยครผสอนทสอนอยในสถานศกษาขนาดใหญ ขนาดกลาง
และขนาดเลกมสวนรวมในการบรหารงานแตละระดบ
ทแตกตางกน รวมถงการไดมบทบาทและมกจกรรมรวมกบ
ผบรหารของสถานศกษาอยางใกลชด แตกตางกนตามบรบท
ของสถานศกษานนๆ ดงนนความคดเหนของครผสอนทอยใน
สถานศกษาทมขนาดตางกนจงแตกตางกน
2.3 ผลการเปรยบเทยบบทบาททคาดหวงของ
ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามความคดเหนของครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เขต
1 โดยจำแนกตามขนาดของสถานศกษาสถานศกษา พบวา
ครผสอนทสอนอยในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกนมความ
คดเหนไมแตกตางกน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะลกษณะการ
ปฏบตงานของสถานศกษาในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255531
ประถมศกษาจนทบรเขต1มลกษณะทางกายภาพคลายคลงกน
มการปฏบตงานทแบงออกเปนสายงานและมการแบงงาน
รบผดชอบทเหมอนกน ดงนนบทบาททคาดหวงของผบรหาร
สถานศกษาจงมบทบาททไมแตกตางกน ซงสอดคลองกบ
การศกษาของอภชยพศโสระ(2547:บทคดยอ)พบวาความ
คดเหนของครผสอนทมตอบทบาททคาดหวงของผบรหาร
จำแนกตามขนาดของโรงเรยนมความคดเหนไมแตกตางกน
และเชนเดยวกบการศกษาของ สรยนต บญลอ (2543 :
บทคดยอ) พบวา ความคดเหนของครผสอนสงกดโรงเรยนทม
ขนาดตางกนมความคดเหนไมแตกตางกน
2.4 ผลการเปรยบเทยบบทบาททปฏบตจรงและ
บทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ตาม
ความคดเหนของครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร เขต 1 พบวา ครผสอนมความคดเหน
แตกตางกน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไป
ตามสมมตฐานทตงไว เมอพจารณาความคดเหนตอบทบาทท
ปฏบตจรงและบทบาททคาดหวงของผบรหารสถานศกษาขน
พนฐานเปนรายดานพบวาครผสอนมความคดเหนตอบทบาทท
ปฏบตจรงดานการงานบคคลและการบรหารทวไปในระดบมาก
(X = 3.83) และครผสอนมความคดเหนตอบทบาททคาดหวง
ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการบรหารทวไป
ในระดบมาก (X = 4.47) ดงนนเมอพจารณาจากผลการวจย
อาจกลาวไดวา เนองมาจากขอจำกดในการปฏบตงานตองเปน
ไปตามบทบาท กฎ และระเบยบจนไมสามารถทจะมอสระใน
การปฏบตงานจรงใหเปนไปดวยความคลองตว ตามความตอง
การและวตถประสงคได และการปฏบตงานของผบรหารสถาน
ศกษายงไมไดตามเปาหมายของครผสอนทตอบแบบสอบถาม
คาดหวงเอาไว แสดงใหเหนวาบทบาททคาดหวงยอมมากกวา
บทบาททปฏบตจรง ซงสอดคลองกบการวจยของ อภชย
พศโสระ(2547)พบวาความคดเหนของครผสอนทมตอบทบาท
ทปฏบตจรงกบบทบาททคาดหวงของผบรหาร มความคดเหน
แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทวไป
1.1สำนกงานเขตพนทควรกำหนดแนวนโยบาย
ในการพฒนาผบรหาร โดยมระบบหรอกลไกในการกระตนและ
ผลกดนใหผบรหารสถานศกษาตระหนกและพฒนาตนเองจาก
ขอคนพบทไดจากงานวจยหนา66ทพบวาดานบรหารวชาการ
มคาเฉลยตำกวาคาเฉลยโดยรวมซงบงบอกถงการปฏบตงาน
ของผบรหารสถานศกษาทเกดขนจรง และอยในเกณฑตำกวา
คาเฉลยโดยรวมของทกดาน
1.2 สถาบนพฒนาผบรหารสถานศกษา ตลอดทง
สถาบนการศกษาทมหนาทเกยวกบการบรหารศกษา ควร
เพมและเนนในหลกสตรเกยวกบ เรอง บทบาทของผบรหาร
สถานศกษาใหมากขน เปนการเตรยมผบรหารเขาสหนวยงาน
เพอใหนำไปประยกตใชในการบรหารงานในสถานศกษาใหม
ประสทธภาพยงขน
1.3 การพฒนาผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ควรจดทำหลกสตรการพฒนาบทบาทของผบรหารสถานศกษา
ทเนนการปฏบตจรง เพอใหเกดทกษะและความเชยวชาญใน
บทบาทนนๆ เชนดานการบรหารวชาการในเรองตางๆไดแก
การพฒนาหลกสตรใหสนองความตองการของผเรยนและ
ทองถน การสงเสรมและพฒนาแหลงเรยนรและภมปญญา
ทองถนอยางหลากหลาย การนเทศงานวชาการในรปแบบท
หลากหลายการสรางเครอขายความรวมมอเพอพฒนาวชาการ
กบหนวยงานอนและการสงเสรมการพฒนาวชาการใหกบบคคล
ครอบครวองคกรและหนวยงานอนเปนตน
2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
2.1 ควรศกษารปแบบการเรยนรและพฒนาตนของ
ผบรหารสถานศกษาในการบรหารงานจากผบรหารสถานศกษา
ทประสบความสำเรจในดานการบรหาร (Best Practice) เชน
ผทไดรบการคดเลอกใหเปนผบรหารดเดนเพอใหไดขอมลและ
รปแบบทเปนประโยชนในการพฒนา จดฝกอบรมและเผยแพร
ใหแกผบรหารสถานศกษาตอไป
2.2 ควรศกษาคณลกษณะทพงประสงคของผบรการ
สถานศกษาจากแนวคดของชมชนทองถนหรอบคคลทเกยวของ
เพอเปดโอกาสและรบฟงความคดเหนทกวางขน เพอนำขอมล
มาเปนแนวทางในการพฒนาบคลากรและการบรหารงาน
สถานศกษา
2.3 ควรศกษาถงปจจยทมอทธพลตอคณภาพของ
การบรหารงานทงปจจยภายในและภายนอก เพอนำขอมลมา
พฒนาคณภาพของสถานศกษา
เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ. (2546 ก).พระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)
พ.ศ. 2545 พรอมกฎกระทรวงทเกยวของและ
พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545.
กรงเทพฯ:กระทรวงฯ.
_____.(2546ข).พระราชบญญตระเบยบราชการกระทรวง
ศกษาธการ พ.ศ. 2546.กรงเทพฯ:กระทรวงฯ.
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
32วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
โกศลเดชเดยวและคนอนๆ.2540.บทบาทการบรหารงาน
ของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามแนวทาง
การปฏรปการศกษาในทศนะคตของครผสอน
กรณศกษา จงหวดนครสวรรค. วทยานพนธ กศ.ม.
(การบรหารการศกษา). พษณโลก : บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยนเรศร.
ประจณต เขาทอง. (2541).การศกษาการปฏบตงานตาม
เกณฑมาตรฐานโรงเรยนประถมศกษา พ.ศ. 2536
ของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดสำนกงาน
การประถมศกษา จงหวดนครศรธรรมราช.
วทยานพนธ กศ.ม. (การบรหารการศกษา). สงขลา :
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยทกษณ.
พวงรตนทวรตน.2543.วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตรและ
สงคมศาสตร.พมพครงท8.กรงเทพฯ:มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒประสานมตร.
รงแกวแดง.2544.ผบรหารสถานศกษาตนแบบ.กรงเทพฯ
:ม.ป.พ.
สกจ กลบแกว. 2531.การศกษาบทบาททเปนจรงและ
คาดหวงของพฒนากรทสมพนธกบการศกษา
นอกระบบโรงเรยน ในพนทพฒนาชมชนเขต 3.
กรงเทพฯ:มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร.
สภาพ บญเพม. 2549.บทบาททเปนจรงและบทบาทท
คาดหวงของผบรหารสถานศกษาตอการจดการเรยน
การสอนในโรงเรยนเทศบาลสงกดสำนกการศกษา
เทศบาลกาฬสนธ. ปรญญานพนธ ค.ม. (การบรหาร
การศกษา).สกลนคร :บณฑตวทยาลยมหาวทยาลย
ราชภฎสกลนคร.
สรยนต บญลอ. 2543.ความคดเหนของครผสอนตอการ
ปฏบตงานตามเกณฑมาตรฐานของผบรหารโรงเรยน
มธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดอดรธาน.
ปรญญานพนธค.ม.(การบรหารการศกษา).ขอนแกน
:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.
อภชย พศโสระ. 2547.บทบาททเปนจรงและบทบาทท
คาดหวงของผบรหารสถานศกษา ตามความคดเหน
ของขาราชการครโรงเรยนมธยมศกษาสงกด
กรมสามญศกษา จงหวดเลย. ปรญญานพนธ
ค.ม. (การบรหารการศกษา). เลย : บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฎเลย.
Krejcie,R.V.&Morgan,D.W.(1970).Determing sample size
for research activities. Education and Psychological
Measurement.
สธ พรมาธ สายตา ประเสรฐภกด วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255533
ศกษาการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา ชวงชน 1- 2
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2
A Study of Student Assistance System Administration of Schools in Level 1-2 under The Office of
Rayong Educational Service Area 2.
มาโนช กลนาแพงวสฏฐกจปรชาและวระวฒนพฒนกลชยคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาระยองเขต2ใน5ดานไดแกดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคลดานการคดกรองนกเรยนดานการสงเสรม
และพฒนานกเรยนดานการปกปองและการแกไขปญหาและดานการสงตอและเพอเปรยบเทยบการบรหารระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยองเขต2โดยจำแนกตามตวแปรอสระไดแกตำแหนง
ในการปฏบตงานและขนาดสถานศกษา กลมตวอยางทใชในการศกษาวจย ไดแก ผบรหารสถานศกษา และครของสถานศกษา
ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2 ปการศกษา 2552 จำนวน 278 คน ซงไดมาโดยกำหนดขนาด
กลมตวอยางตามตารางของเครจซและมอรแกน และการสมแบบแบงชน เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม
มาตราสวนประมาณคา5ระดบสถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกคารอยละคาเฉลยคาความเบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบ
คาท(t-test)
ผลการวจยพบวา
1. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยองเขต2
มระดบปฏบตโดยรวมและรายดานทกดานอยในระดบมาก
2. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต
2 โดยรวม ตามความคดเหนของผบรหารสถานศกษาและครมระดบปฏบตแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 สวนดาน
การรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรองนกเรยน ดานการปกปองและการแกไขปญหา และดานการสงตอแตกตางกน
อยางไมมนยสำคญทางสถต
3. สถานศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2 ทมขนาดใหญและสถานศกษาขนาดเลก
มระดบการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
คำสำคญ :การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนการศกษาขนพนฐาน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
34วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
Thepurposesofthisresearchweretostudyandcomparestudentassistancesystemadministrationofschoolsin
level1-2undertheOfficeofRayongEducationalServiceArea2classifiedbypositionsandschoolsizes.Thesampleof
thisresearchconsistedof278administratorsandteachersbystratifiedrandomsampling.Thetoolofthisresearchwas
afiveratingscalequestionnaire.Thestatisticsusedfordataanalysiswerepercentage,mean,standarddeviationand
t–test.
Theresultswereasfollows:1)Studentassistancesystemadministrationofschoolsinlevel1-2undertheOffice
ofRayongEducationalServiceArea2inallaspectswereatahighlevel.2)Studentassistancesystemadministration
classifiedbypositions:administratorsandteacherswerestatisticallysignificantdifferentat.05.Foreachaspectitwas
foundthatpromotinganddevelopingaspectwasstatisticallysignificantdifferentat.05.3)Studentassistancesystem
administrationclassifiedbyschoolsizesinallaspectswerenotstatisticallysignificantdifferent.
Keywords :Studentassistancesystemadministrationofbasiceducationschools
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255535
บทนำ การพฒนานกเรยนใหเปนบคคลทมคณภาพทงดาน
รางกายจตใจสตปญญาความสามารถมคณธรรมจรยธรรม
และวถชวตทเปนสขตามทสงคมมงหวง โดยผานกระบวนการ
ทางการศกษานน นอกจากจะดำเนนการโดยการสงเสรม
สนบสนนนกเรยนแลวการปองกนและการชวยเหลอแกปญหา
ตางๆ ทเกดขนกบนกเรยนกเปนสงสำคญประการหนงของ
การพฒนา เนองจากสภาพสงคมทเปลยนแปลงอยางรวดเรว
ทงดานการสอสารเทคโนโลยตางๆซงนอกจากจะสงผลกระทบ
ตอผคนในเชงบวกแลวในเชงลบกปรากฏเชนกน เปนตนวา
ปญหาทางดานเศรษฐกจ ปญหาการระบาดของสารเสพตด
ปญหาการแขงขนรปแบบตางๆปญหาครอบครวซงกอใหเกด
ความทกขความวตกกงวลความเครยดการปรบตวทไมเหมาะสม
ทเปนผลเสยตอสขภาพจตและสขภาพกายของทกคนทเกยวของ
ดงนน ภาพความสำเรจทเกดจากการพฒนานกเรยนใหเปนไป
ตามความมงหวงนน ตองอาศยความรวมมอจากผเกยวของ
ทกฝายทกคน โดยเฉพาะบคลากร ครทกคนในโรงเรยน ซง
มครทปรกษาเปนหลกสำคญในการดำเนนการ เพอการดแล
ชวยเหลอนกเรยน อยางใกลชด ดวยความรก และเมตตาทม
ตอศษย และภาคภมใจในบทบาททมสวนสำคญตอการพฒนา
คณภาพชวต ของเยาวชนใหเตบโตงอกงาม เปนบคคลทม
คณคาของสงคมตอไป
บทบาทของครทกลาวมานนคงมใชเรองใหมเพราะม
การปฏบตกนอยางสมำเสมอ และไดดำเนนการมานาน ตงแต
อดตจนไดรบการยกยองใหเปนปชนยบคคลดงความตอนหนง
ในพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ในพธ
พระราชทานปรญญาบตรแกนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประสานมตร ในวนองคารท 28 พฤศจกายน พ.ศ. 2515
ททรงกลาววา “เยาวชนทกคนมไดตองการทำตวเองใหตกตำ
หรอเปนปญหาแกสงคมประการใดแทจรงตองการจะเปนคนด
มความสำเรจ มฐานะ มเกยรต และอยรวมกบผอนไดอยาง
ราบรน แตการทจะบรรลถงจดประสงคนนจำเปนตองอาศย
ผแนะนำควบคมไปอยางถกตองในฐานะทเปนครเปนอาจารย
เปนผบรหารการศกษาทานจะชวยเขาไดมากทสดเพราะมสวน
ควบคมดแลใกลชดอยทกๆ ดาน รองลงมาจากบดามารดา
แตเพอใหทนตอความเปลยนแปลงของยคสมย โดยเฉพาะ
การทำงานอยางมระบบมกระบวนการทำงานทมประสทธภาพ
มหลกฐานการปฏบตงานมเทคนคมวธการหรอการใชเครองมอ
ตางๆ เพอการดแลชวยเหลอนกเรยนแลวความสำเรจของงาน
ยอมเกดขนไดเรว ผลดยอมเกดขนกบทกคน ทงทางตรงและ
ทางออมไมวาจะเปนครนกเรยนผปกครองชมชนหรอสงคม”
(กรมสามญศกษา.2544:1)
รฐบาลไดเหนถงความสำคญของปญหาทเกดขนกบ
เยาวชน และดำเนนงานตามพระบรมราโชวาท จงมนโยบาย
ใหกระทรวงศกษาธการโดยสำนกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐาน และกระทรวงสาธารณสข โดยกรมสขภาพจต
ไดรวมกนวางรากฐานเพอพฒนาคณภาพนกเรยน โดยให
สถานศกษาทกแหงจดใหมระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน
และกำหนดมาตรการสนบสนนสงเสรมศกยภาพนกเรยนโดย
เนนกจกรรมสงเสรม พฒนา ปองกน แกไข และการคมครอง
สทธเดกโดยการมสวนรวมของบคลากรและหนวยงานท
เกยวของ นอกจากนนพระราชบญญตการศกษาแหงชาต
พทธศกราช2542และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2545
ไดกำหนดความมงหมายและหลกการจดการศกษาวาตอง
เปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย
จตใจ สตปญญาความรและคณธรรม มจรยธรรมและ
วฒนธรรมในการดำรงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางม
ความสข(มาตรา6)และแนวการจดการศกษายงใหความสำคญ
แกนกเรยนทกคน โดยยดหลกวาทกคนมความสามารถเรยนร
และพฒนาตนเองไดและถอวานกเรยนมความสำคญทสด
ตองสงเสรมใหนกเรยนพฒนาตามธรรมชาตและเตมศกยภาพ
(มาตรา22)ในการจดการศกษาตองเนนความสำคญทงความร
คณธรรมกระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสม
ของแตละระดบการศกษา ซงเรองหนงทกำหนดใหดำเนนการ
คอเรอง ความรและทกษะในการประกอบอาชพ และการ
ดำรงชวตอยางมความสข (มาตรา 23 ขอ (5) ทงนการจด
กระบวนการเรยนใหคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ให
นกเรยนรจกประยกตความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา
ใหรจกคดเปนทำเปนรวมทงปลกฝงคณธรรมคานยมทดงาม
และคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชาอกทงมการประสาน
ความรวมมอกบบดามารดาผปกครองและบคคลในชมชนทกฝาย
เพอรวมกนพฒนานกเรยนตามศกยภาพ(กระทรวงศกษาธการ.
2546:5)ปจจบนความเจรญกาวหนาทางวทยาการดานตางๆ
มผลกระทบตอการเปลยนแปลงทางสงคมและเศรษฐกจ จง
มความจำเปนทจะตองปรบปรงหลกสตรการศกษาของชาต
ซงถอเปนกลไกสำคญในการพฒนาคณภาพการศกษา เพอ
สรางคนไทยใหเปนคนด มปญญามความสข มศกยภาพ
พรอมทจะแขงขน การจดการศกษาจงมงเนนความสำคญทง
ความรความคด ความสามารถ คณธรรม กระบวนการเรยนร
และความรบผดชอบตอสงคม เพอพฒนาคนใหมความสมดล
และเพอใหหลกสตรการศกษาขนพนฐานบรรลเปาหมาย
สถานศกษาตองมการประสานสมพนธและรวมมอกบผปกครอง
นกเรยนบคคลในชมชนใหมการพฒนาคณภาพการศกษาอยาง
ตอเนอง ดงนนสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง เขต 2
มาโนช กลนาแพง วสฏฐ กจปรชา และ วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
36วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
จงไดกำหนดยทธศาสตรการพฒนาและจดเนนการดำเนนงาน
เพอใหนกเรยนไดรบโอกาสทางศกษาอยางทวถงเรยนรเตมตาม
ศกยภาพ และมทกษะชวต สามารถดำรงชวตอยในสงคมได
อยางมความสข โดยเฉพาะกลยทธท 4 พฒนามาตรฐานการ
ดแลชวยเหลอนกเรยนเปนแนวนโยบายทมงสงเสรมใหสถาน
ศกษามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางชดเจนโดยประสาน
ความรวมมอระหวางสถานศกษาในแตละเครอขายการศกษา
และภาพรวมของเขตพนทการศกษาระยองเขต2ในการพฒนา
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน และจดเวทแลกเปลยนเรยนร
ระหวางผบรหารและครอาจารยระบบดแลชวยเหลอนกเรยนนน
สวนมากใชในโรงเรยนมธยมศกษาและโรงเรยนขยายโอกาส
ทางการศกษา โรงเรยนทจดการศกษาชวงชน 1-2 ยงมการ
ดำเนนการทยงไมชดเจนในกระบวนการ 5 ขนตอน ไดแก
การร จกนกเรยนเปนรายบคคล การคดกรองนกเรยน
การสงเสรมนกเรยน การปกปองและการแกไขปญหา และ
การสงตอเมอนโยบายของสำนกงานคณะกรรมการการศกษา
ขนพนฐาน กำหนดใหปการศกษา 2551 เปน ปแหงการดแล
ชวยเหลอนกเรยน และปการศกษา 2552 เปนปแหงการดแล
ชวยเหลอนกเรยนอยางยงยน นอกจากนสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยอง เขต 2 ไดกำหนดกลยทธพฒนาระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนทกโรงเรยนจงทำใหทกโรงเรยนไดดำเนนการ
ระบบชวยเหลอนกเรยนอยางเปนรปธรรมมากขน ดงนนผวจย
จงตองการทจะศกษาการบรหารจดการงานการจดระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน โดยเฉพาะโรงเรยนททำการ
สอนชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง
เขต 2 ใน 5 ดาน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล
ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน
ดานการปกปองและการแกไขปญหา และดานการสงตอ วาม
อะไรบางเพอนำผลมาใชในการปรบปรงแกไขและพฒนาการ
ดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน อนจะสงผลใหเกด
คณภาพตอนกเรยนตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ระยอง เขต 2 ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล
ดานการคดกรองนกเรยน ดานการสงเสรมและพฒนานกเรยน
ดานการปกปองและการแกไขปญหาและดานการสงตอ
2. เพอเปรยบเทยบการบรหารระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยอง เขต 2 ตำแหนงในการปฏบตงานและขนาด
สถานศกษา
วธดำเนนการวจย ประชากรทใชในการวจยคอผบรหารสถานศกษาและ
ครของสถานศกษา ชวงชน1-2 สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยองเขต2ปการศกษา2552จำนวน1,003คน
ประกอบดวยผบรหารสถานศกษาจำนวน110คนและครจำนวน
893คนกลมตวอยางทใชในการวจยคอผบรหารสถานศกษา
และครของสถานศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยอง เขต 2 ปการศกษา 2552 จำนวน 278 คน
โดยผวจยกำหนดขนาดกลมตวอยางจากตารางสมของเครจซ
และมอรแกน (Krejcie and Morgan 1970 : 607 – 610)
และทำการสมแบบแบงชน ตามตำแหนงในการปฏบตงานและ
ขนาดสถานศกษา (Strat i f ied Random Sampl ing)
ประกอบดวย ผบรหารสถานศกษาขนาดใหญ จำนวน 10 คน
ผบรหารสถานศกษาขนาดเลก จำนวน 21 คน ครขนาดใหญ
จำนวน106คนและครขนาดเลกจำนวน141คน
เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม แบงเปน 2
ตอนคอ
ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนตวของ
ผตอบแบบสอบถามเปนแบบสอบถามชนดแบบสำรวจรายการ
(Checklist)
ตอนท2เปนแบบสอบถามเกยวกบการบรหารระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาระยองเขต2เปนแบบสอบถามแบบประมาณ
คา (Rating scale) 5 ระดบ ตามแบบของลเคอรท (Likert)
ใน 5 ดาน คอ ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการ
คดกรองนกเรยนดานการสงเสรมและพฒนานกเรยนดานการ
ปกปองและการแกไขปญหาและดานการสงตอวเคราะหขอมล
ใชโปรแกรมสำเรจรปคำนวณคาสถตไดแกคารอยละคาเฉลย
คาความเบยงเบนมาตรฐานเปรยบเทยบการบรหารระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2โดยใชt-test
ผลการวจย 1. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถาน
ศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง
เขต 2 มระดบปฏบตโดยรวมและรายดานทกดานอยในระดบ
มาก
2. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถาน
ศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง
เขต2โดยรวมตามความคดเหนของผบรหารสถานศกษาและ
ครมระดบปฏบตแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ
.05เมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานการสงเสรมและพฒนา
นกเรยนแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
มาโนช กลนาแพง วสฏฐ กจปรชา และ วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255537
สวนดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล ดานการคดกรอง
นกเรยน ดานการปกปองและการแกไขปญหา และดานการ
สงตอแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
3. สถานศกษาชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยองเขต2ทมขนาดใหญและสถานศกษาขนาดเลก
มระดบการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมและ
รายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
สรปและอภปรายผล 1. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถาน
ศกษาชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาระยอง
เขต2โดยรวมและรายดานมระดบปฏบตอยในระดบมากทงน
อาจเนองมาจากสถานศกษาชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขต
พนทการศกษาระยอง เขต2ตระหนกถงความสำคญของการ
ดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในการทจะชวยสงเสรม
พฒนา ปองกน และแกไขปญหาใหนกเรยนไดพฒนาเตมตาม
ศกยภาพ มคณลกษณะทพงประสงค มภมคมกนทางจตใจท
เขมแขง คณภาพชวตทด มทกษะการดำรงชวต สามารถ
ปรบตวเขากบสงคมและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข
ซงกระบวนการดำเนนงานดแลชวยเหลอนกเรยนมขนตอน
ชดเจน มวธการและเครองมอทมมาตรฐาน คณภาพ และ
มหลกฐานการทำงานทตรวจสอบได ทำใหโรงเรยนสามารถ
ดำเนนงานทง 5 ขนตอนไดอยางตอเนอง ไมยงยาก โดย
ทกฝายมสวนรวม สงผลใหการบรหารจดการของสถานศกษา
ประสบความสำเรจสนกเรยนอยางแทจรง ซงสอดคลองกบ
งานวจยของณรงคชยสาไพรวลย(2546:บทคดยอ)ไดศกษา
การตดตามผลการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในโรงเรยนมหาชยพทยาคาร จงหวดมหาสารคาม ผลการศกษา
พบวาสภาพปจจบนในการปฏบตระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
โดยภาพรวม มการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามลำดบ คอ
1) การคดกรองนกเรยน 2) การรจกนกเรยนเปนรายบคคล
3) การปองกนและแกไขปญหา 4)การสงเสรมนกเรยน และ
5)การสงตอและสอดคลองกบงานวจยของเรองยศอตรศาสตร
(2546:บทคดยอ)ไดศกษาการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของครทปรกษาในโรงเรยนมธยมศกษาจงหวดขอนแกน
ผลการศกษาพบวา สภาพปจจบนในการดำเนนงานตามระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษา โดยภาพรวมทกดาน
อยในระดบมากเรยงคาเฉลยจากมากไปหานอย ไดแก 1)
ดานการสงเสรมนกเรยน 2) ดานการปองกนและแกไขปญหา
3)ดานการคดกรองนกเรยน4)ดานการสงตอและ5)ดานการ
รจกนกเรยนเปนรายบคคล
2. การบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ
สถานศกษา ชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ระยองเขต2โดยรวมตามความคดเหนของผบรหารสถานศกษา
และครมระดบปฏบตแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ.05ซงเปนไปตามสมมตฐานของการวจยทงนอาจเนอง
ผบรหารสถานศกษามบทบาทในการบรหารจดการการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในฐานะผอำนวยความสะดวกเพอ
ใหการดำเนนงานเกดประสทธภาพโดยมองภาพการดำเนนงาน
ทงระบบไดแกการบรหารจดการบคลากรวสดอปกรณและ
งบประมาณ สวนครมบทบาทในการนำนโยบายของโรงเรยนส
การปฏบต ซงสวนใหญจะเปนเรองทเกยวของกบนกเรยนและ
ผปกครองในสวนของการบรหารจดการอาจจะมองเหนไมชดเจน
จงอาจทำใหมมมองแตกตางกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ
นนทพงศ พฤกษชาตรตน (2546 : บทคดยอ) ไดศกษาการ
ดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขน
พนฐานระดบมธยมศกษากรงเทพมหานครผลการศกษาพบวา
ความคดเหนของครและนกเรยนเกยวกบการดำเนนงาน
ตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน
ระดบมธยมศกษากรงเทพมหานครพบวาโดยรวมและรายดาน
แตกตางอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01และสอดคลองกบ
งานวจยของสมศกด บานเหลา (2550 :บทคดยอ) ไดศกษา
การดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน
โคกโพธไชยศกษาสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกนเขต
2ผลการศกษาพบวาความคดเหนของครและนกเรยนเกยวกบ
การดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยน
โคกโพธไชยศกษาสำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกนเขต
2 โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตท
ระดบ.01
3. สถานศกษาชวงชน 1-2 สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยองเขต2ทมขนาดใหญและสถานศกษาขนาดเลก
มระดบการบรหารระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมและ
รายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต ซงไมเปนไป
ตามสมมตฐานของการวจย ทงนอาจเนองมาจากสำนกงาน
เขตพนทการศกษาระยอง เขต2มนโยบายชดเจนใหโรงเรยน
ทกโรงเรยนในสงกด ทงโรงเรยนขนาดเลกและขนาดใหญ
จะตองดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนทง 5
ขนตอนอยางเปนรปธรรม มเอกสาร หลกฐานอางองชดเจน
โดยสำนกงานเขตพนทการศกษาเขตพนทการศกษามการนเทศ
กำกบ ตดตามและประเมนผลอยางตอเนอง ทงใหรายงานเปน
ลายลกษณอกษรและการสมนเทศตามโรงเรยน เพอใหเหน
สภาพการดำเนนงานอยางแทจรงจงทำใหโรงเรยนทกโรงเรยน
มการดำเนนงานทง5ขนตอนตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
อยางจรงจงสงผลใหนกเรยนไดรบการดแลอยางทวถงจากโรงเรยน
มาโนช กลนาแพง วสฏฐ กจปรชา และ วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
38วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ขอเสนอแนะ 1. ผลการวจยพบวา การบรหารระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาระยอง เขต 2 มระดบปฏบตอยในระดบมาก ดงนน
โรงเรยนควรมการดำเนนกจกรรมระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
อยางตอเนอง เพอทจะไดสงผลตอการพฒนาคณภาพนกเรยน
อยางแทจรง
2. โรงเรยนควรใชหลกการบรหารแบบมสวนรวมของ
ทกภาคสวนทเกยวของ เพอใหการดำเนนงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนเกดประสทธภาพสงสด
3. โรงเรยนและหนวยงานทเกยวของ ควรมการนเทศ
กำกบตดตามและประเมนผลการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนอยางสมำเสมอ
4. โรงเรยนตองมการประเมนโครงการระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยน เพอการปรบปรงและพฒนาการดำเนนงาน
ใหมประสทธภาพ
5. ควรทำการศกษารปแบบการพฒนาการบรหารระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษาชวงชน1-2เพอใหเปน
รปแบบทดและเหมาะสม
6. ควรทำการวจยเชงคณภาพในสถานศกษาชวงชนท
1-2 ทประสบความสำเรจในการบรหารระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยน เพอเปนแนวทางในการพฒนาของสถานศกษาอนๆ
ตอไป
เอกสารอางองกรมสามญศกษา. (2544). ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใน
โรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา.กรงเทพฯ:กรมฯ.
กระทรวงศกษาธการ. (2546 ก). โครงการหนงอำเภอ
หนงโรงเรยนในฝน.กรงเทพฯ:สถาบนราชภฏสวนดสต.
_____.(2546ข).พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.
2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545.
กรงเทพฯ:กระทรวงฯ,
_____. (2548). ระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน.
กรงเทพฯ:กระทรวงฯ.
ณรงคชยสาไพรวลย.(2546).การตดตามผลการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนมหาชย
พทยาคาร จงหวดมหาสารคาม.วทยานพนธปรญญา
การศกษามหาบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน.
นนทพงศพฤกษชาตรตน.(2546).การดำเนนงานตามระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน
ระดบมธยมศกษากรงเทพมหานคร. วทยานพนธ
ปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยศลปากร.
เรองยศ อตรศาสตร. (2546).การดำเนนงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนของครทปรกษาในโรงเรยน
มธยมศกษา จงหวดขอนแกน. วทยานพนธปรญญา
การศกษามหาบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน.
สมศกดบานเหลา.(2550).การดำเนนงานตามระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนโคกโพธไชยศกษา
สำนกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 2.
วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑตมหาวทยาลย
ขอนแกน.
สำนกงานเขตพนทการศกษาระยองเขต2.(2552).ระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยน ปงบประมาณ 2552. ระยอง :
สำนกงานฯ.
สำนกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2545).
การวางแผนงบประมาณแบบมงเนนผลงาน Hurdle
1.กรงเทพฯ:การศาสนา.
สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2547).คมอ
การประเมนสำนกงานเขตพนทการศกษาและ
สถานศกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน
ประจำปการศกษา 2547.กรงเทพฯ:สำนกงานฯ.
_____.(2552).ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หลกการ
แนวคด และทศทางในการดำเนนงาน.พมพครงท2.
กรงเทพฯ:สำนกงานฯ.
KrejcieandMorgan.(1970).Determining Sample Size for
Research Activities.Psychologicalmeasurement.
มาโนช กลนาแพง วสฏฐ กจปรชา และ วระวฒน พฒนกลชย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255539
ปจจยทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบ ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร
The Factors that Affect to Work Performance of Responsible Teachers for Student Helping
System in the Basic School under The Office of Chanthaburi Primary Educational Service Area.
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสดศรศาตนนทและอำนวยบญศรคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
บทคดยอ
การวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาความพงพอใจในการปฏบตงานปจจยความสมพนธระหวางการปฏบตงานระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนและสรางสม
การพยากรณความพงพอใจของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาจนทบร กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา
ขนพนฐานสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรปการศกษา2554จำนวน132คนเครองมอทใชในการวจย
เปนแบบสอบถามแบบมาตรประมาณคา5ระดบซงมคาความเชอมน.98สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกคารอยละคาเฉลย
คาความเบยงเบนมาตรฐานคาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสนและวเคราะหการถดถอยพหคณแบบปกตและแบบขนตอน
ผลการวจยพบวา1)การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรตามความคดเหนของครผรบผดชอบระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน ในภาพรวมอยในระดบมาก 2) ความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบ
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐานในภาพรวมอยในระดบมาก3)ปจจยดานผบรหารครผปกครองและชมชน
มความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01และ 4)ปจจยดานผปกครองและชมชนดานผบรหารและดานคร สงผลตอความพงพอใจ
ในการปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01
และสามารถพยากรณไดรอยละ91.20โดยนำมาเขยนสมการถดถอยในรปแบบคะแนนดบไดดงนY=-0.35+0.49(X3)+0.31
(X1)+0.29(X2)และเขยนสมการถดถอยในรปแบบคะแนนมาตรฐานไดดงนZ=0.45ZX3+0.29ZX1+0.30ZX2
คำสำคญ :ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนความพงพอใจในการปฏบตงาน
Abstract
Thepurposesofthisresearchweretostudyteachers’workingperformancesatisfaction,effectingfactorsand
relating factors towards teachers’workingsatisfaction forassistancestudentsystems inschoolsunder theOfficeof
ChanthaburiPrimaryEducationalServiceAreaclassifiedbyadministrators,teachers,parentsandcommunity.Thesample
usedinthisresearchconsistedof132teacherswhowereresponsibleforstudentassistancesystems.Thetoolwasa
5-ratingscalequestionnairewithreliabilityvalueat.98.Thestatisticsusedfordataanalysiswerepercentage,mean,
standarddeviation,Pearson’sproductmomentcorrelationcoefficient,entermultipleregressionanalysisandstepwise
multipleregressionanalysis.
Theresultswereasfollows:1)Teachers’workingforstudentassistancesystemsinschoolsundertheOfficeof
ChanthaburiPrimaryEducationalServiceAreaoverallwasatahighlevel.2)Teachers’workingsatisfactionwasata
highlevel.3)Theaffectingfactorsfoundwereadministrators,teachers,parentsandcommunityTheywerepositiveand
effectedontheteachers’working.
ˆˆ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
40วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และ
ทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 มาตรา 6 ไดกำหนด
จดมงหมายและหลกการจดการศกษาไววา ตองเปนการจด
การศกษาเพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย
จตใจสตปญญาความรและคณธรรมมจรยธรรมและวฒนธรรม
ในการดำรงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดยางมความสข
และมาตรา22ยงไดใหความสำคญแกผเรยนทกคนโดยยดหลก
วาทกคนมความสามารถในการเรยนรและพฒนาตนเองได
และถอวาผเรยนสำคญทสด ทงนการจดกระบวนการเรยนตอง
คำนงถงความแตกตางระหวางบคคล ฝกใหผเรยนสามารถ
ประยกต ใชความรมาใชเพอปองกนและแกไขปญหา ใหรจก
คดเปนทำเปนปลกฝงคณธรรมคานยมทดงามและคณลกษณะ
อนพงประสงคไวในทกวชามการประสานความรวมมอกบบดา
มารดาผปกครองและบคคลทกฝายในชมชนเพอรวมกนพฒนา
ผเรยนตามศกยภาพ(กรมสขภาพจต2544:11-12)
การพฒนาผเรยนใหเปนบคคลทมคณภาพทงดาน
รางกาย จตใจ สตปญญา มคณธรรมจรยธรรม และวถชวตท
เปนสขตามทสงคมมงหวงโดยผานการศกษานน นอกจากจะ
ดำเนนการดวยการสนบสนน สงเสรมผเรยนแลว การปองกน
และชวยเหลอในการแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนกบผเรยนนน
ถอเปนสงสำคญอกประการหนงเนองจากสภาพสงคมในปจจบน
เปลยนแปลงไปมาก สงผลกระทบทงในเชงบวกและเชงลบ
ตอผคนในสงคม ทงในดานเศรษฐกจและสงคม ปญหาการ
แพรระบาดของยาเสพตด ปญหาการแขงขนในรปแบบตางๆ
ปญหาครอบครวสำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน
(สพฐ.)จงมนโยบายสำคญทจะตองรวมมอกบทกฝายทงในและ
นอกกระทรวงศกษาธการแกไขปญหาน วธการหนงคอการ
นำระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ทมองคประกอบสำคญ 5
ดานคอการรจกนกเรยนเปนรายบคคลการคดกรองนกเรยน
การสงเสรมนกเรยน การปองกนและแกไขปญหา และดาน
การสงตอ มาเปนระบบทชวยปองกนและแกไขปญหาทเกด
ขนได ซงการพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะตามความมงหวง
ดงกลาว ตองอาศย ความรวมมอจากผทเกยวของทกฝาย
โดยเฉพาะบคลากรในโรงเรยน ซงมครเปนหลกสำคญในการ
ดำเนนการตางๆ เพอดแลชวยเหลอนกเรยนอยางใกลชด
(สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.2546:1-4)
ปญหาอปสรรคในการปฏบตงานของครทไมประสบ
ความสำเรจ ประกอบไปดวยปจจยหลายอยาง เชน ครตอง
รบผดชอบงานในหลายๆดานปญหาดานสมพนธภาพระหวาง
บคคลในองคกร ปญหาดานสภาพการทำงาน และสงอำนวย
ความสะดวก ปญหาดานการปรบตว บคลกภาพ เงนเดอนท
ไมพอกบคาครองชพทสงขนจำนวนนกเรยนในความรบผดชอบ
มากเกนไป ไมมเวลาพอทจะใหคำปรกษา มการเปลยนแปลง
ครทกปการศกษาซงขาดการตดตามทตอเนอง ครทปรกษา
ไมไดสอนประจำในหองเรยนนน และทสำคญยงมครทปรกษา
บางคนไมเขาใจบทบาทหนาทของครทปรกษา ไมพอใจทจะ
ทำหนาทของครทปรกษา ตลอดทงการขาดการนเทศ ตดตาม
จากฝายบรหาร รวมทงสภาพแวดลอมอนๆ เชน เกยวกบ
ระเบยบวนยของนกเรยน ความเอาใจใสตอการเรยน สภาพ
หองเรยน จำนวนชวโมงทสอน ปญหาจากผปกครอง และ
ขาดการสนบสนนสงเสรมดานวสดอปกรณตลอดจนขาดขวญ
และกำลงใจในการทำงานซงสภาพเหลานจะสรางความกดดน
ใหกบบคลากร อาจกอใหเกดปญหาทางจตใจ และเกดความ
ไมพงพอใจในการปฏบตงานขน ดงนนการจดการศกษาใหม
ประสทธภาพและประสทธผลจงจำเปนตองอาศยปจจยสำคญ
เชนบคลากรทมคณภาพวสดครภณฑและงบประมาณทเพยงพอ
ตลอดจนการบรหารจดการทด ยอมสงผลใหการดำเนนการ
จดการศกษาสามารถบรรลวตถประสงคไดและปจจยทมบทบาท
สำคญตอการจดการศกษามากทสดในโรงเรยนคอบคลากร
ในการบรหารองคกร คนนบวาเปนปจจยหลกของการ
บรหารทจะนำพาปจจยการบรหารอนๆ ไปสความสำเรจตาม
วตถประสงคขององคการ หากผบรหารตองการใหผปฏบตงาน
ทำงานใหไดผลอยางมประสทธภาพ สงหนงทผบรหารควรให
ความสนใจกคอความพงพอใจในงานของบคลากรการปฏบตงาน
ทผปฏบตงานจะเกดความรสกพอใจและเตมใจทจะปฏบตงาน
ใหสำเรจตามจดมงหมายได การปฏบตงานนนตองตอบสนอง
ความตองการพนฐานของตนเอง หนวยงานใดมปจจยทเปน
เครองจงใจในการทำงานมาก บคคลในหนวยงานนนยอมเกด
ความพงพอใจในการทำงานมากเพราะการจงใจในการทำงานนน
จะชวยโนมนาวจตใจใหผปฏบตงานมความรสกผกพนอยกบ
งาน อยากทำงานทมเทความสามารถเพองานและหนวยงาน
มความเตมใจทจะใชพลงในการปฏบตงานใหประสบผลสำเรจ
ตามเปาหมายจากการศกษาเอกสารงานวจยเพอคนหาปจจย
ทนาจะสงผลกบความพงพอใจในการปฏบตงานพบวา ปจจย
จงใจและปจจยคำจนตามทฤษฎสองปจจยของเฮอรซเบรก
มความสมพนธใกลชดคลายกบทฤษฎความตองการของ
มาสโลวเปนอนมาก และมปจจยสงผลตอความพงพอใจใน
การปฏบตงาน อยางไรกตามอาชพคร การไดรบการยอมรบ
นบถอจากผบงคบบญชา และเพอนรวมงานยงไมเพยงพอ
หากแตจะตองไดรบจากนกเรยน ผปกครอง และบคคล
ภายนอกอนๆ อกดวย จงจะสงผลตอความพงพอใจอยางแทจรง
อกทงแรงจงใจใฝสมฤทธกมความสำคญ เพราะแรงจงใจ
ใฝสมฤทธ เปนความปรารถนาทจะไดรบความสำเรจใน
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555 41
กจกรรมตางๆมความตองการเปนผนำในการทำงานอยางอสระ
มความเพยรพยายามทจะทำสงหนงสงใดโดยไมยอทอตอ
อปสรรคเพอใหบรรลเปาหมายอนสงเดนทตงไว การทคนจะ
มความสขในการทำงานและทำงานของเขาเองใหดทสดนน
ปจจยสำคญประการหนง คอ การไดรบรผลสำเรจของการ
ปฏบตงานวาอยในระดบใด การกำหนดจดประสงคขององคกร
ไวอยางชดเจนยอมทำใหผปฏบตงานมองเหนจดมงหมาย
ปลายทางรวมกน และใหความรวมมอในการปฏบตงาน อนจะ
กอใหเกดผลสมฤทธในการทำงานเปนอยางด การไดรบ
มอบหมาย ใหมสวนรวมในกจกรรมการทำงานตางๆ จะทำให
เกดความรบผดชอบในผลงานของตน ภายใตการนเทศโดย
ผบรหารและบคลากรทกคนในโรงเรยนรวมมอกนโดยใชเทคนค
วธการและกจกรรมการนเทศแบบตางๆเพอพฒนาบคลากรให
มความรความสามารถเตมศกยภาพของแตละบคคล สงผลให
เกดประสทธภาพและประสทธผลในการปฏบตงานมากยงขน
(ประพลตระการไทย.2547:69)
การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน
เปนการสงเสรมพฒนาปองกนและแกปญหา เพอใหนกเรยน
ไดรบการพฒนาเตมตามศกยภาพ มคณลกษณะทพงประสงค
มภมคมกนทางจตใจทแขงแรง มทกษะการดำรงชวตและม
คณภาพชวตทดซงการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในโรงเรยนใหประสบผลสำเรจนนจะตองอาศยความรวมมอจาก
บคคลภายในและภายนอกสถานศกษาซงปจจยหลกทจะสงผล
ตอความสำเรจของการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐานนน ประกอบดวยปจจยดานผบรหาร
ปจจยดานครปจจยดานผปกครองและชมชน(กรมสขภาพจต.
2544:12)
ผวจยในฐานะเปนผบรหารสถานศกษา ซงมหนาทใน
การบรหารงานตางๆ ในโรงเรยนใหเกดผลดทสด อนจะสงผล
ตอไปยงนกเรยนในโรงเรยน จงมความสนใจศกษาปจจยตางๆ
ทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของครตามระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนโดยแบงเปน3ดานคอปจจยดานผบรหาร
ปจจยดานครและปจจยดานผปกครองและชมชนเพอเปนขอมล
สำหรบผบรหารสถานศกษาและผทเกยวของไดนำผลการศกษา
ไปใชเปนแนวทางในการวางแผน กำหนดนโยบาย พจารณา
ปรบปรงการบรหารงานและวธปฏบตตามระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนในโรงเรยนตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาระดบการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของบคลากรตามความคดเหนของครผรบผดชอบระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร
2. เพอศกษาระดบความพงพอใจในการปฏบตงาน
ของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา
ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบร
3. เพอศกษาความสมพนธระหวางการปฏบตงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรกบความพงพอใจใน
การปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร
4. เพอสรางสมการพยากรณความพงพอใจของคร
ผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขน
พนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบร
ความสำคญของการวจย
ทำใหทราบขอมลเพอใชเปนแนวทางในการเสรมสราง
ขวญและกำลงใจในการทำงานของครผรบผดชอบระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐานเพอใหการทำงาน
เกดประสทธภาพมากยงขน ตลอดจนใชสำหรบเปนขอมล
พนฐานประกอบการกำหนดนโยบายการปฏบตงานในการพฒนา
หาแนวทางแกไข ปรบปรง เพอยกระดบการปฏบตงานของคร
ผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนใหมประสทธภาพ
ยงขน
ขอบเขตของการวจย
ประชากรทใชในการวจยเปนครผรบผดชอบระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรปการศกษา2554
ตวแปรทศกษา ประกอบดวยตวแปรพยากรณ ไดแก
การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรตาม
ความคดเหนของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร แบงเปน 3 ดาน ไดแก ดานผบรหาร
ดานคร ดานผปกครองและชมชน ตวแปรเกณฑ ไดแก ความ
พงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาจนทบร
วธดำเนนการวจย ประชากรทใชในการวจยคอไดแกครผรบผดชอบระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร ปการศกษา 2554
จำนวน197คน
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
42วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ไดแก ครผรบผดชอบ
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรปการศกษา
2554 จำนวน 132 คน โดยการกำหนดขนาดจากตารางของ
เครจซและมอรแกน(KrejcieandMorgan)(บญชมศรสะอาด.
2543 : 40) และเลอกกลมตวอยางดวยวธการสมแบบแบงชน
(StratifiedRandomSampling)
เครองมอการวจย
เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแก แบบสอบถาม
แบงเปน3ตอนคอ
ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบสถานภาพและ
ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบ
เลอกตอบ(CheckList)
ตอนท 2 เปนแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบระดบ
การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรใน
สถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบรซงมองคประกอบ3ดานคอปจจยดาน
ผบรหาร ปจจยดานคร และปจจยดานผปกครองและชมชน
ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณคา
(RatingScale)
ตอนท3เปนแบบสอบถามความพงพอใจในการปฏบตงาน
ของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา
ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบรลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณ
คา(RatingScale)
การเกบรวบรวมขอมล
ผวจยขอหนงสอแนะนำตวจากมหาวทยาลยราชภฏ
รำไพพรรณ สงถงผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร ทเปน
กลมตวอยาง เพอขอความอนเคราะหอำนวยความสะดวกใน
การเกบขอมลจากกลมตวอยาง โดยสงแบบสอบถามและเกบ
รวบรวมดวยตนเอง
การวเคราะหขอมล
การวเคราะหแบบสอบถามใชโปรแกรมสำเรจรปคำนวณ
คาสถตพนฐานและสถตทใชในการทดสอบสมมตฐานดงน
1. วเคราะหระดบการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนของบคลากรตามความคดเหนของครผรบผดชอบ
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน
โดยการหาคาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน
2. วเคราะหระดบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขน
พนฐานโดยการหาคาเฉลยและคาความเบยงเบนมาตรฐาน
3. วเคราะหความสมพนธระหวางการปฏบตงานระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนของบคลากรกบความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐานโดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธ
ของเพยรสน (Pearson’s Product Moment Correlation
Coefficient)
4. วเคราะหการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ของบคลากรทสงผลตอความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
ผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขน
พนฐานโดยใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบปกต(Enter
Multiple Regression Analysis) และแบบขนตอน (Stepwise
MultipleRegressionAnalysis)
ผลการวจย การวจยครงนสรปผลการวจยไดดงน
1. การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ
บคลากรตามความคดเหนของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน ในภาพรวมอยในระดบมาก
เมอพจารณาเปนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน
2. ความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบ
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน
ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา
อยในระดบมากทกขอ
3. ปจจยดานผบรหารครผปกครองและชมชนมความ
สมพนธทางบวกกบความพงพอใจในการปฏบตงานของคร
ผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขน
พนฐานอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01
4. ผลการสรางสมการพยากรณความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน พบวา ปจจยดานผปกครองและ
ชมชนดานผบรหารและดานครสงผลตอความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01
และสามารถพยากรณไดรอยละ 91.20 โดยนำมาเขยนสมการ
ถดถอยในรปแบบคะแนนดบไดดงนY=-0.35+0.49(X3)+
0.31(X1)+0.29(X2)และเขยนสมการถดถอยในรปแบบคะแนน
มาตรฐานไดดงนZ=0.45ZX3+0.29ZX1+0.30ZX21.
สรปและอภปรายผล 1. การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ
บคลากรตามความคดเหนของครผรบผดชอบระบบดแล
ˆ
ˆ
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255543
ชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร ในภาพรวมอยใน
ระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา อยในระดบมาก
ทกดานทงนอาจเปนเพราะผบรหารเปนผทมอำนาจการตดสนใจ
สงสดในการบรหารจดการศกษาในโรงเรยน และนโยบายการ
ดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสำนกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาจนทบรทำใหทกโรงเรยนในสงกดมการ
ดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางจรงจง ตอเนอง
และเปนรปธรรม ตระหนกถงผลทเกดกบนกเรยนเปนสำคญ
นอกจากนผบรหารยงไดสงเสรมใหบคลากรในสงกดมสวนรวม
ในการรบร กำหนดนโยบาย วตถประสงคในการดำเนนงาน
ทงสงเสรมสนบสนนในการอบรมประชมสมมนาการศกษาดงาน
ตลอดจนเปดโอกาสใหผปกครองและชมชนไดเขามามสวนรวม
ในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางจรงจง
ชดเจน ทำใหครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนม
รสกทดตอการปฏบตงาน ซงสอดคลองกบงานวจยของ วทยา
แสงคำไพ (2551 : 133-139) ไดศกษาการพฒนาครดานการ
ดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนเสอโกก
วทยาสรรคอำเภอวาปปทมจงหวดมหาสารคามสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต 2 ผลการศกษาพบวา
การพฒนาครดานการดำเนนงานตามระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยน โรงเรยนเสอโกกวทยาสรรค โดยใชการประชมเชง
ปฏบตการ การศกษาดงาน และการนเทศ กำกบ ตดตาม
เปนนวตกรรมในการวจยตามกรอบงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยน ทำใหครมความเขาใจและสามารถดำเนนงานตาม
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนไดเปนอยางดนกเรยนมพฤตกรรม
ทพงประสงคมากขน สามารถแกไขปญหาการเรยนของตนได
นกเรยนมระเบยบวนยและมความรบผดชอบมากขนสามารถ
ยกระดบมาตรฐานการประกนคณภาพระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนใหมประสทธภาพและเปนระบบมากยงขน
2. ความพงพอใจในการปฏบตงานของครผรบผดชอบ
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบรในภาพรวม
อยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายขอพบวาอยในระดบมาก
ทกขอ ทงนอาจเปนเพราะครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนเหนความสำคญ ตระหนก และรสกในทางบวกตอ
การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนมการรณรงคใหจด
กจกรรมเยยมบานนกเรยน กจกรรมใหคำปรกษาอยางทวถง
เทาเทยมกนตลอดจนครผรบผดชอบมแนวทางในการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนรปธรรม ซงสำนกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2547 : 4) ไดกำหนด
แนวทางในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนตาม
กรอบการดำเนนงาน5ดานดงน1)การรจกนกเรยนเปนรายบคคล
2) การคดกรองนกเรยนออกเปนกลม กลมปกต กลมเสยง
และกลมชวยเหลอ 3) การสงเสรมและพฒนานกเรยน 4)
การปองกนและแกไขปญหา และ 5) การสงตอทงภายในและ
ภายนอกซงสอดคลองกบผลการวจยของเตรยมศกดอนอเทน
(2551:109-110)ไดศกษาประสทธผลการดำเนนงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
นครพนมเขต2ผลการศกษาพบวาประสทธผลการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โดยรวมและรายดานอยในระดบ
มาก และสอดคลองกบงานวจยของ จฑาภรณ นาคประวต
(2553 : 55-57) ไดศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาการ
ดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนในเขต
อำเภอสอยดาว สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาจนทบร
เขต 2 ผลการศกษาพบวา มแนวทางการพฒนาระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยน ไดแก ดานการรจกนกเรยนเปนรายบคคล
ดวยการไปเยยมบานนกเรยนทกคน ดานการสงเสรมนกเรยน
โรงเรยนควรจดงบประมาณเพอสนบสนนกจกรรมสงเสรม
นกเรยน กำหนดวน เวลาในการจดกจกรรมใหชดเจนและ
เพยงพอ ดานการปองกนและแกไขปญหานกเรยน ดวยการ
ประสานความรวมมอกบทกฝายดานการสงตอนกเรยนทกฝาย
ในโรงเรยนตองตระหนกถงความจำเปนในการแกปญหานกเรยน
รวมกบครทปรกษามการตดตามประเมนผลการสงตอนกเรยน
อยางสมำเสมอและดานการคดกรองนกเรยนปรบปรงเกณฑใน
การคดกรองนกเรยนใหชดเจนงายและสะดวกในการกรอกขอมล
และสอดคลองกบสภาพความเปนจรงของนกเรยน
3. ปจจยดานผบรหาร คร ผปกครองและชมชน ม
ความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในการปฏบตงานของ
ครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา
ขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
จนทบร อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01 ทงนอาจเปน
เพราะผบรหารโรงเรยนในสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบรมการกำหนดนโยบายแผนการดำเนนงาน
กรอบ และทศทางในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยนอยางชดเจน เนนการดำเนนงานแบบมสวนรวมจาก
ทกภาคสวน ซงครผรบผดชอบมหนาทในการนำแนวนโยบาย
แผนการดำเนนงานไปปฏบตอยางเครงครว โดยอาศย
ความรวมมอจากเพอนคร นกเรยน ผปกครอง และชมชน
ในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปน
รปธรรม นอกจากนโรงเรยนยงไดจดกจกรรมโดยเปดโอกาส
ใหผปกครองชมชนมสวนรวมในการจดกจกรรมมการประชม
วางแผนการดำเนนงานรวมกนเปนการสรางความสมพนธอนด
ระหวางโรงเรยนผปกครองและชมชนทำใหครและผปกครองได
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
44 วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
แลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน รวมรบรปญหาของ
นกเรยนตลอดจนรวมกนหาแนวทางแกไขปญหาและชวยกน
สอดสองดแลพฤตกรรมทไมเหมาะสมของนกเรยนเมอนกเรยน
อยทบานหรอในชมชน สงผลใหสามารถชวยเหลอนกเรยนท
มปญหาไดอยางทนทวงทและมประสทธภาพซงผปกครองและ
ชมชนมความสำคญอยางยงในการดำเนนงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยน ดงนนครผรบผดชอบจงมความพงพอใจใน
การปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ซงสอดคลองกบ
กรมสขภาพจต(2544:3)ไดเสนอปจจยทมผลตอประสทธภาพ
และความตองการของครทปรกษาตามระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยน 5 ประการ ดงน 1) ผบรหารโรงเรยน รวมทงผชวย
ผบรหารโรงเรยนทกฝายตระหนกถงความสำคญของระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนและใหการสนบสนนการดำเนนงานหรอรวม
กจกรรมตามความเหมาะสมอยางสมำเสมอ 2) ครทกคนและ
ผเกยวของจำเปนตองมความตระหนกในความสำคญของระบบ
ดแลชวยเหลอนกเรยนมทศนคตทดตอนกเรยนและมความสข
ทจะพฒนานกเรยนในทกดาน3)คณะกรรมการหรอคณะทำงาน
ทกคณะตองมระบบประสานงานอยางใกลชดและมการประชม
ในแตละคณะอยางสมำเสมอตามทกำหนด4)ครทปรกษาเปน
บคลากรหลกสำคญในการดำเนนงานโดยตองไดรบความรวมมอ
จากครทกคนในโรงเรยนรวมทงการสนบสนนตางๆจากโรงเรยน
และ5)การอบรมใหความรและทกษะรวมทงการเผยแพรขอมล
ความรแกครทปรกษาหรอผทเกยวของในเรองทเออประโยชน
ตอการดแลชวยเหลอนกเรยนเปนสงจำเปน โดยเฉพาะเรอง
ทกษะการปรกษาเบองตนและแนวทางการแกปญหาตางๆ
ของนกเรยน ซงโรงเรยนควรดำเนนการอยางตอเนองและ
สมำเสมอ
4. ผลการสรางสมการพยากรณความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร พบวา ปจจยดานผปกครองและชมชน
ดานผบรหาร และดานคร สงผลตอความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของครผรบผดชอบระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษาจนทบร อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .01
และสามารถพยากรณไดรอยละ 91.20 โดยนำมาเขยนสมการ
ถดถอยในรปแบบคะแนนดบไดดงนY=-0.35+0.49(X3)+
0.31(X1)+0.29(X2)และเขยนสมการถดถอยในรปแบบคะแนน
มาตรฐานไดดงนZ=0.45ZX3+0.29ZX1+0.30ZX2ทงนอาจ
เปนเพราะการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนเปน
กระบวนการทำงานอยางเปนระบบมขนตอนมความหลากหลาย
ซบซอนซงการดำเนนงานบางอยางครผรบผดชอบไมสามารถ
ปฏบตเพยงคนเดยวไดดงนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
จงตองมการทำงานเปนทมมการประสานงานและอาศยความ
รวมมอจากบคลากรทงในและนอกสถานศกษา ประกอบดวย
ผบรหารสถานศกษา คร นกเรยน ผปกครอง และชมชน
ตลอดจนหนวยงานทเกยวของ สอดคลองกบแนวนโยบาย
ในการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสำนกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(2552:13)ไดกลาวไววา
ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เปนกระบวนการดำเนนงาน
ดแลชวยเหลอนกเรยนอยางเปนระบบมขนตอนมครทปรกษา
เปนบคลากรหลกในการดำเนนงานโดยการมสวนรวมของ
บคลากรทกฝายทเกยวของทงภายในและนอกสถานศกษา
อนไดแก คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ชมชน
ผบรหาร และครทกคน มวธการและเครองมอทชดเจน ม
มาตรฐานคณภาพและมหลกฐานการทำงานทตรวจสอบได
สอดคลองกบงานวจยของปรดเปรมภษตานนท(2552:85-88)
ไดศกษาปจจยทสมพนธกบการปฏบตงานของครตามระบบการ
ดแลชวยเหลอนกเรยนของโรงเรยนทสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาสระแกวผลการศกษาพบวาปจจยทเกยวของในการ
ปฏบตงาน ดานปจจยความสมพนธ (X4) สามารถพยากรณ
ผลการปฏบตงานของครตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยนได
โดยการสรางสมการพยากรณดงนY=1.251+.674(X4)
ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะทวไป
1. ปจจยดานผบรหาร คร ผปกครองและชมชน
เปนปจจยทมความสมพนธเชงบวกกบความพงพอใจในการ
ปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน ดงนนผบรหารหรอ
หนวยงานทเกยวของควรจดกจกรรมทสงเสรม สนบสนน
ปจจยทง 3 ปจจย ทงนเพอพฒนาการดำเนนงานระบบดแล
ชวยเหลอนกเรยนใหมประสทธภาพอยางยงยน สงผลตอการ
พฒนาคณภาพของนกเรยนตอไป
2. โรงเรยนควรเปดโอกาสใหผปกครองและชมชนได
เขามามสวนรวมในการดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน
อยางชดเจนเปนรปธรรม
3. โรงเรยนควรจดกจกรรมเสรมสรางความสมพนธ
ระหวางเพอนครทงในและนอกโรงเรยนเพอใหครไดแลกเปลยน
ความคดเหนประสบการณในการปฏบตงานและเปนการสราง
เครอขายในการปฏบตงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยาง
เปนรปธรรม
ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
1. ควรศกษาปจจยทสงผลตอความพงพอใจในการ
ปฏบตงานของผทมสวนเกยวของกบระบบดแลชวยเหลอ
ˆ
ˆ
ˆ
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255545
นกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดจนทบร ทงนเพอ
เปนแนวทางในการพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในจงหวด
จนทบรใหมประสทธภาพตอไป
2. ควรศกษารปแบบการสรางเครอขายการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร เพอเปน
แนวทางสำหรบโรงเรยนในการดำเนนงานอยางเปนรปธรรม
และยงยน
3. ควรศกษาความตองการจำเปนในการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาจนทบร ทงนเพอ
พฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนอยางยงยน
เอกสารอางองกรมสขภาพจต.(2544).คมอครทปรกษาระบบดแลชวยเหลอ
นกเรยน.กรงเทพฯ:กรมฯ.
จฑาภรณนาคประวต.(2553).ปญหาและแนวทางการพฒนา
การดำเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของ
โรงเรยนในเขตอำเภอสอยดาว สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาจนทบร เขต 2. วทยานพนธ
กศ.ม.(การบรหารการศกษา).ชลบร:บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยบรพา.
เตรยมศกด อนอเทน. (2551).ประสทธผลการดำเนนงาน
ระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2.
วทยานพนธ ค.ม.(การบรหารการศกษา).สกลนคร:
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.
บญชมศรสะอาด.(2545).การวจยเบองตน.พมพครงท7.
กรงเทพฯ:สวรยาสาสน.
ประพลตระการไทย.(2547).การพฒนาการดำเนนงานดแล
ชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยนนารนกล อำเภอเมอง
จงหวดอบลราชธาน. รายงานการศกษาคนควาอสระ
กศ.ม. มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย
มหาสารคาม.
ปรด เปรมภษตานนท. (2552).ปจจยทสมพนธกบการ
ปฏบตงานของครตามระบบการดแลชวยเหลอ
นกเรยนของโรงเรยนทสงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาสระแกว.วทยานพนธกศ.ม.(การบรหาร
การศกษา).ชลบร:บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยบรพา.
วทยาแสงคำไพ.(2551).การพฒนาครดานการดำเนนงาน
ตามระบบดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนเสอโกก
วทยาสรรค อำเภอวาปปทม จงหวดมหาสารคาม
สงกดสำนกงาน เขตพนทการศกษามหาสารคาม
เขต 2. วทยานพนธ ค.ม. (การบรหารการศกษา).
มหาสารคาม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏ
มหาสารคาม.
สำนกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.(2546).คมอคร
ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนเพอพฒนาคณภาพ
ชวตและแกวกฤตสงคมเสนทางสครมออาชพ.
กรงเทพฯ:สำนกงานฯ.
_____. (2547).การดำเนนงานระบบการดแลชวยเหลอ
นกเรยนในสถานศกษา.กรงเทพฯ:สำนกงานฯ.
_____.(2552).ระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน หลกการ
แนวคด และทศทางในการดำเนนงาน. กรงเทพฯ :
สำนกงานฯ.
อำนาจ ชยางคานนท พรสวสด ศรศาตนนท และ อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
46วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ศกษาสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและคร
ในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง
A Study of Effective Teamwork Conditions According to Adiministrators and Teachers, Opinions
of Basic Education Schools in Rayong Province.
ธระ ไชยสทธ เฉลาประเสรฐสงขอำนวยบญศรคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงค1)เพอศกษาสภาพและเปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหน
ของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐานจงหวดระยองจำแนกตามตำแหนงและประเภทของสถานศกษากลมตวอยางคอ
ผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐานจงหวดระยองปการศกษา2554ไดมาจากการสมแบบแบงชน (Stratified Random
Sampling) และเทยบตารางกำหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซ และมอรแกน (Krejcie and Morgan.1970 : 607-610)
ไดกลมตวอยาง ผบรหาร จำนวน 92 คน คร จำนวน 322 คน รวมกลมตวอยาง ทงสน 414 คน เครองมอทใชในการวจย
คอแบบสอบถามแบบ มาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงเปน 5 ระดบ มคาอำนาจจำแนกรายขออยระหวาง .31-.87
และคาความเชอมนเทากบ .97สถตทใช ไดแกคารอยละคาเฉลย (X)สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)การทดสอบคาท (t-test)
และการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One-way ANOVA) และหากพบความแตกตางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
ทำการเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายคดวยวธของเชฟเฟ(Scheffe’)
ผลการวจยพบวา
1. สภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐานจงหวดระยอง
โดยรวมและรายดานอยในระดบมาก
2. เปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยอง โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต ยกเวนดานการยอมรบนบถอซงกนและกน มความ
แตกตางอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.05โดยผบรหารมความคดเหนตอสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพมากกวาคร
3. เปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองจำแนกตามประเภทของสถานศกษาโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
คำสำคญ : การทำงานเปนทมทมงานประสทธภาพ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255547
Abstract
The research aimed to study and compare effective teamwork conditions according to administrators and
teachers’opinionsofbasiceducationschoolsinRayongprovinceclassifiedbypositionsandschooltypes.Thesampleof
theresearchconsistedof92administratorsand322teachersofbasiceducationschoolsinRayongprovincebystratified
randomsampling.Theresearchinstrumentwasa5ratingscalequestionnairewithreliabilityvalueat.97.Thestatistics
usedinthisresearchwerepercentage,mean,standarddeviation,t-testandOne-wayANOVA.
Theresultsoftheresearchwereasfollows:1)Theeffectiveteamworkconditionsaccordingtoadministrators
andteachers’opinionsofbasiceducationschoolsinRayongprovinceoverallandineachaspectwereatahighlevel.
2)Theeffectiveteamworkconditionsbetweenadministratorsandteachers’opinionsoverallandineachaspectwere
notstatisticallysignificantdifferent.exceptinrespectationeachotheraspectswerestatisticallysignificantdifferentat.50.
Theadministrators’opinionsoneffectiveteamworkconditionsofbasiceducationschoolsweregreaterthanteachers’
3)Theeffectiveteamworkconditionsaccordingtoadministratorsandteachers’opinionsamongschooltypesoverall
andineachaspectwerenotstatisticallysignificantdifferent.……
Keywords : Teamworkeffectiveteamwork
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
48วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ ผนำองคกรตางมงพฒนาองคกรใหสำเรจตามเปาหมาย
อยางมประสทธภาพหลกทสำคญประการหนงของกระบวนการ
พฒนาองคการคอการมงแสวงหาวธการทดกวามาใชในการ
ปฏบตงานใหสำเรจลลวงไดอยางมประสทธภาพ โดยมงดงเอา
ความร ทกษะและความสามารถของบคคลในองคกรมาใชให
เกดประโยชนสงสดถงแมจดเนนนจะมงปรบปรงการปฏบตงาน
แตจดเนนทสำคญคอ การมงพฒนาทตอบสนองตอเปาหมาย
สวนบคคลและเปาหมายขององคกรไปพรอมๆกนในการพฒนา
องคกรจงจำเปนตองเพมประสทธภาพในการปฏบตงานของ
บคลากรทอยบนพนฐานของความไววางใจซงกนและกนพรอม
เผชญกบปญหาตางๆอยางเปดเผยเปดโอกาสใหทกฝายเขามา
มสวนรวมในการปฏบตงาน สงเสรมใหมทศนคตแบบรวมมอ
รวมใจในการแกปญหาตางๆ ขององคกร และสนบสนนให
บคลากรใชศกยภาพสงสดในการปฏบตงาน อาจกลาวไดวา
การปฏบตงานของบคลากรในองคกรจงเปนลกษณะการทำงาน
เปนทม ซงเปนวธการทนำไปสการเปลยนแปลงวฒนธรรมใน
การทำงานในองคกรอยางมแบบแผนนนเอง และเปนทยอมรบ
กนทวไปแลววาการทำงานเปนทมเปนแนวปฏบตทกำลงไดรบ
ความสนใจอยางกวางขวางเนองจากมขอมลเชงประจกษแสดง
ใหเหนวาเปนการพฒนาทมงานใหทำงานไดคลองตวชวยใหผล
การปฏบตงานดขน(สนนทาเลาหนนทน.2544:28)
การทำงานเปนทม มลกษณะการทำงานทเปดโอกาส
ใหบคคลหรอทมงานรวมมอรวมใจกนทำงานอยางใกลชด
สามารถประสานความสามารถระหวางกนอยางมประสทธภาพ
มการตดตอสอสารทเปนเอกภาพ เหนพองตองกนในภารกจ
โดยถอวาเปาหมายสงสดอยทความสำเรจของทมเปนสำคญ
จงสงผลใหสมาชกทมมความเขาใจ มความผกพนกน เปนการ
ชวยเพมพนการยอมรบนบถอตอกน ชวยสรางขวญกำลงใจ
ในการทำงานรวมกน ประสทธภาพของงานและผลผลตกจะ
เพมขน การทำงานเปนทมมความจำเปนควรใหความสำคญ
ในหนวยงานหรอองคกรตางๆ ดวยเหตผลทวา การทำงาน
บางอยางเราไมสามารถทำใหสำเรจไดโดยบคคลเพยงคนเดยว
งานบางอยางตองใชความคดรเรมสรางสรรคจำเปนตองอาศย
ความรความสามารถจากบคคลหลายฝาย งานบางอยางเปน
งานทตองทำโดยเรงดวนไมสามารถทำใหสำเรจไดทนเวลาท
กำหนด และบางอยางเปนงานทหลายหนวยงานรบผดชอบ
หากไดมการรวมมอจากบคคลหลายฝายมาระดมความคด
ทำงานรวมกนจะทำใหการทำงานนนๆ ประสบความสำเรจ
ตามเปาหมายได(สมชาตกจยรรยงและจรชาใจเปยม.2552
: 57) และถาหากวาทมงานไดผานการเตรยมตว การฝกฝน
โดยมการทำงานรวมกนจนเกดความชำนาญในการทำงานและ
มการประสานงานทด สมาชกทกคนตระหนกถงความสามคค
มการรวมมอกนมากกวาการทสมาชกแตละคนจะแยกกนทำ
ในบทบาทของตนเองพยายามทจะแสดงความโดดเดนของตน
เพยงคนเดยวโดยไมสนใจสมาชกอนในทมจะทำใหการทำงาน
เปนทมประสบความสำเรจและมประสทธภาพยงขน(ณฏฐพนธ
เขจรนนทนและคนอนๆ2545:22)ในทางตรงกนขามหาก
หนวยงานหรอองคกรขาดการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
อาจทำใหเกดปญหาอปสรรคตางๆในการพฒนาสความสำเรจ
ตามเปาหมายได
สถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง เปนหนวยงาน
ทรบผดชอบจดการศกษาในระดบชนประถมศกษาและระดบ
ชนมธยมศกษา ใหประสบผลสำเรจตามเปาหมาย คอการ
พฒนาคณภาพผเรยนเปนสำคญ มบคลากรหลกในการจด
การศกษาใหมประสทธภาพ และเกดประสทธผล ไดแก
ผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษา ทตองมการประสาน
ความรวมมอรวมใจกบทกฝาย ทงภาครฐ และเอกชน ในการ
ดำเนนงานตามภารกจความรบผดชอบของสถานศกษาขน
พนฐาน 4 งาน ใหเกดความสำเรจไดแก งานวชาการ งาน
งบประมาณ งานบรหารงานบคคล และงานบรหารทวไป
ใหมความสอดคลองกบมาตรฐานและตวบงชของสำนกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มการจดกจกรรมการ
เรยนรและกจกรรมตางๆ ทงในหองเรยนและนอกหองเรยน
ตามนโยบายของกระทรวงศกษาธการสำนกงานคณะกรรมการ
การศกษาขนพนฐาน และความตองการของสถานศกษา โดย
ประสานความรวมมอกบคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน
คร ผปกครองนกเรยน หนวยงานตางๆ ผมสวนไดสวนเสย
จงมความจำเปนตองสงเสรมใหทกฝายเขามามสวนรวมใน
การปฏบตงานและกจกรรมตางๆ และกำหนดไวในแผนพฒนา
คณภาพการศกษา แผนปฏบตการประจำปของสถานศกษา
โดยมวตถประสงคเพอใหการดำเนนงานของสถานศกษาสำเรจ
อยางมประสทธภาพสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
ในสถานศกษาจงเปนเรองทสำคญทผลกดนใหการจดกจกรรม
ตางๆ ซงประกอบดวยแผนงานโครงการตางๆ ทกำหนดไว
สำเรจลลวงไดมากหรอนอย และมประสทธภาพเพยงใด
สงผลตอการพฒนาคณภาพผเรยน ทเปนเปาหมายสำคญ
หากโรงเรยนขาดการทำงานเปนทมทมประสทธภาพอาจทำให
เกดปญหาอปสรรคตางๆไดเชนการทำงานบางอยางดำเนนงาน
ไมสำเรจ งานบางอยางไมมคณภาพและประสทธภาพ งาน
บางอยางเกดความลาชากวากำหนด สงผลเสยตอการจดการ
ศกษาของสถานศกษาทไมสามารถทำใหเปนไปตามเปาหมาย
การดำเนนงานได
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255549
ผวจยเปนผปฏบตงานในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองจงมความสนใจศกษาสภาพการทำงานเปนทมท
มประสทธภาพในสถานศกษาขนพนฐานจงหวดระยองเพอนำ
ผลไปใชในการวางแผนพฒนาการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
ในสถานศกษาและพฒนาคณภาพผเรยนตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
ตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยอง
2. เพอเปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทม
ประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถาน
ศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง จำแนกตามตำแหนง และ
ประเภทของสถานศกษา
วธดำเนนการวจย ประชากรทใชในการวจย ไดแก ผบรหาร และคร
ในสถานศกษาขนพนฐานจงหวดระยองประกอบดวยผบรหาร
จำนวน129คนครจำนวน2079คนรวมทงสน2208คน
กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผบรหาร และครใน
สถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง ปการศกษา 2554
ไดมาจากการสมแบบแบงชน (StratifiedRandomSampling)
และเทยบตารางกำหนดขนาดกลมตวอยางของเครจซ และ
มอรแกนไดกลมตวอยางผบรหารจำนวน92คนครจำนวน
322คนรวมกลมตวอยางทงสน414คนเครองมอทใชในการ
วจยเปนแบบสอบถามแบงเปน2ตอนคอ
ตอนท1เปนแบบสอบถามเกยวกบตำแหนงของผตอบ
แบบสอบถามซงเปนผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ(CheckList)
เกยวกบตำแหนงและประเภทของสถานศกษา
ตอนท 2 เปนแบบสอบถามความคดเหนของผบรหาร
และครเกยวกบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
ในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง มลกษณะเปนแบบ
มาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ของลเครท (Likert’ Five
RatingScale)
ผลการวจย 1) สภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตาม
ความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยอง โดยรวมและรายดานอย ในระดบมาก 2)
เปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตาม
ความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยอง จำแนกตามตำแหนงโดยรวมและรายดาน
แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถตยกเวนดานการยอมรบ
นบถอซงกนและกน มความแตกตางอยางมนยสำคญทางสถต
ทระดบ .05 โดยผบรหารมความคดเหนตอสภาพการทำงาน
เปนทมทมประสทธภาพมากกวาคร3)เปรยบเทยบสภาพการ
ทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหาร
และครในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง จำแนกตาม
ประเภทของสถานศกษาโดยรวมและรายดานแตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถต
สรปและอภปรายผล 1. สภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตาม
ความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยอง ทงโดยรวมและรายดานพบวาอยในระดบมาก
ทกดานทงนอาจเนองมาจากผบรหารและครใหความสำคญตอ
การทำงานเปนทมเปนอยางมาก ซงอาจตองการใหเกดสภาพ
การทำงานเปนทมทมประสทธภาพขนในหนวยงานของตนโดย
การทำงานสวนใหญของสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง
ในปจจบนไดปฏบตในลกษณะของการทำงานเปนทมอยแลว
และตองการใหเกดสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
มากยงขน และโดยความตนตวตอการเปลยนแปลงของการ
ปฏรปการศกษาทำใหผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองตองปรบเปลยนพฤตกรรมและตองปรบตวใหทน
ตอการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวอกทงพระราชบญญต
การศกษาแหงชาตพ.ศ.2542และทแกไขเพมเตม(ฉบบท2)
พ.ศ. 2545 มาตรา 39 กำหนดใหกระทรวงกระจายอำนาจ
การบรหารและการจดการศกษา ทงดานวชาการ งบประมาณ
การบรหารงานบคคลและการบรหารทวไปไปยงคณะกรรมการ
และสถานศกษาขนพนฐานโดยตรง และพระราชบญญต
ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546
มาตรา39(กระทรวงศกษาธการ.2546:12-14)กำหนดให
ผอำนวยการสถานศกษาเปนผบงคบบญชาขาราชการ และม
อำนาจหนาทบรหารกจการของสถานศกษาใหเปนไปตาม
กฎหมายกฎระเบยบขอบงคบของทางราชการของสถานศกษา
และมหนาทอนตามทกำหนด ดงนน ความสอดคลองกบ
พระราชบญญตทง2ฉบบดงกลาวขางตนทำใหสถานศกษาม
อสระในการบรหารจดการศกษาโดยใชสถานศกษาเปนฐาน
(SchoolBasedManagement:SBM)การบรหารจงมงเพอให
เปนไปตามความตองการของแตละสถานศกษา ทำใหผบรหาร
ครผมสวนเกยวของทกฝายจงตองรวมคดรวมทำรวมรบผดชอบ
และมสวนรวมในการตดสนใจในการจดการศกษา โดยเฉพาะ
อยางยงขาราชการครและบคลากรทางการศกษาถอเปนหวใจ
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
50วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
หลกในการดำเนนงานและลงมอปฏบตจงจำเปนอยางยงทจะ
ตองประสานความรวมมอรวมใจกนรวมทำงานดวยความมงมน
ใหการยอมรบและไวใจซงกนและกน ผบรหารสถานศกษาเปน
ผทมบทบาทสำคญในการสงเสรมใหการดำเนนงานในกจกรรม
ตางๆ ของสถานศกษาใหสำเรจ อาจหนมาใหความสำคญกบ
การมอบหมายหนาทความรบผดชอบใหผมสวนเกยวของ
ดงกลาวตามความร ความสามารถ ความถนด ความสนใจ
ความเชยวชาญ และความพงพอใจ ของแตละคนมากขน
โดยแตงตงขนเปนคณะกรรมการดำเนนงานหรอเปนทมงาน
มการกำหนดจำนวนสมาชกกำหนดระยะเวลาการทำงานอยาง
ชดเจนทำใหผรวมทมงานมการประสานงานในการทำงานทม
ความคลองตวมการแลกเปลยนความคดสามารถแกปญหาตางๆ
ได ทำใหสมาชกทมมขวญกำลงใจ ซงเปนลกษณะการทำงาน
เปนทมทดในสถานศกษาสงผลใหการทำงานในสถานศกษานน
ประสบความสำเรจมากขนสอดคลองกบวราภรณตระกลสฤษด
(2549:12-14) ทกลาววา ลกษณะการทำงานเปนทมทดตองม
การกำหนดขอบเขตหนาทความรบผดชอบโดยแบงงานกนทำ
ตามความรความรความสามารถทแตละคนถนด มความ
เชยวชาญและมความพงพอใจในการทำงานนนสมาชกในทม
ตองมจำนวนพอเหมาะกบงาน ไมควรมาก หรอนอยเกนไป
จะไดมการแลกเปลยนเรยนรทกษะประสบการณกนอยางทวถง
มการกำหนดระยะเวลาการทำงานไวใหชดเจนสมาชกภายในทม
จงมการเปดใจสรางความคนเคยใหมความใกลชดสนทสนมกน
ทำใหเกดความรก ความผกพน มความรสกเขาใจเปนนำหนง
ใจเดยวกนนำไปสความสามคครวมแรงรวมใจทำงานใหบรรล
ตามเปาหมายอยางมประสทธภาพ จะเหนไดวางานทกฝาย
ในสถานศกษาขนพนฐานมความสมพนธเชอมโยงกน และ
ทำใหผรบผดชอบงานในแตละดานมโอกาสไดทำงานรวมกน
ใหความชวยเหลอซงกนและกน มความสมพนธอนดตอกน
และสอดคลองกบรายงานการวจยปฏบตการพฒนารปแบบการ
ปฏรปการเรยนรเพอพฒนาคณภาพผเรยนของโรงเรยนสตร
ประเสรฐศลปจงหวดตราด(2545:58อางองจากพรชยคำรพ.
การศกษาลกษณะการทำงานเปนทมทมประสทธภาพตามความ
คดเหนของผบรหารและครโรงเรยนมธยมศกษาสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาตราด. 2547 หนา 160) ทพบวา ปจจย
สำคญทเปนแรงผลกดนและกระตนใหการดำเนนงานสำเรจตาม
เปาหมายคอการทำงานรวมกนเปนทมโดยมผบรหารและคร
มสวนในการรวมกนคด รวมกนทำ และรวมกนแกปญหา เนน
หลกการกระจายอำนาจ การสรางความตระหนกใหครไดรบร
เกยวกบการปฏรปการเรยนร ทำใหครไดเรยนรในการพฒนา
ตนเอง ครมการแลกเปลยนเรยนรกนมากขน ชวยเหลอซงกน
และกนมแตกลยาณมตรชมชนมสวนรวมในการจดการศกษา
มากขน สงผลใหสภาพการทำงานเปนทมในสถานศกษาอยใน
ระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานมประเดนทนำมา
อภปรายดงน
1.1 ดานความไวเนอเชอใจ พบวา ลกษณะการ
ทำงานของผบรหารครและบคลากรในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองมความไวเนอเชอใจซงกนและกนมความจรงใจ
ในการแสดงความรสก ใหการสนบสนนซงกนและกนมความ
เชอมนในตนเองและทมงาน มความเปนมตรและไมมงราย
ตอกน สงผลใหผบรหาร และครมความคดเหนอยในระดบมาก
ทงนอาจเนองมาจาก ความไววางใจเปนสงสำคญทสมาชก
ในทมงานมความตองการ ถาบคลากรมความไวเนอเชอใจ
ทำใหเกดการสนบสนนซงกนและกน เพอทำงานใหบรรล
วตถประสงคขององคการ แตละคนในองคการจะมความ
รวมมอรวมใจอยางจรงใจ อนจะทำใหการดำเนนงานเปน
ไปอยางมประสทธภาพ และความไววางใจซงกนและกน
จะประสบความสำเรจอยางดทสดถาสมาชกแตละคนในทมงาน
รสกวาสามารถพดไดอยางตรงไปตรงมากบสมาชกในทมได
ทงดและไมด ซงคนเราไมวาจะอยในครอบครวหรออยใน
ทมงานจะแสดงความรสกอยางตรงไปตรงมาและเปดเผยได
กตอเมอบคคลนนรสกไดวาบคคลอนๆ ไดแสดงอยางตรงไป
ตรงมาและเปดเผยเทาๆ กน ซงสอดคลองกบ สนนทา
เลาหนนทน(2544:139)ไดใหทศนะไววาในการตดตอสมพนธ
กบบคคลอนนนสงสำคญคอความวางใจซงกนและกนทมงานใด
มพฤตกรรมการไววางใจตำพฤตกรรมทไมเหมาะสมจะปรากฏ
เดนชดเชนความไมซอสตยการหลบเลยงและความไมอดกลน
ดงนน ความไววางใจจงเปนรากฐานทสำคญของความสมพนธ
ทดระหวางบคคล ซงเปนสมพนธภาพซงทงสองฝายเปดเผย
ซอสตย และเคารพซงกนและกน ชวยเสรมสรางความรสก
สมานฉนทระหวางกน และทำใหการสอสารเปนไปอยาง
สรางสรรค ซงสงตางๆ เหลานจะนำไปสการแสดงพฤตกรรม
ทสนบสนนการทำงานเปนทม และพฤตกรรมทขดขวาง เชน
การวจารณความผดพลาดเพยงเลกนอย การตำหนตอหนา
สาธารณชนและการนนทาลบหลงจะเกดขนนอยมากถาทกฝาย
ไววางใจซงกนและกนดงนนผบรหารสถานศกษาจะตองสราง
ความไวเนอเชอใจกนในหมสมาชกของทมงาน เพอไมใหเกด
ความหวาดระแวงและสรางทมงานใหรวมมอกนพฒนาและ
แกปญหาในการปฏบตงานดวยความจรงใจ ภายใตบรรยากาศ
แหงความไววางใจซงกนและกนอยางเตมท
1.2 ดานการสอสารแบบเปด พบวา สถานศกษา
มลกษณะของการทำงานทสมาชกมการสอสารกนอยางทวถง
และเปดเผย สมาชกสนใจขาวสารทรบฟงโดยปราศจากความ
แคลงใจสนบสนนใหผอนเปดเผย สมาชกเปดใจและรวมมอกน
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255551
แกปญหาสงผลใหผบรหารและครมความคดเหนอยในระดบมาก
ทงนอาจเนองมาจากการทำงานเปนทมตองอาศยการสอความ
ทชดเจนเหมาะสม เพอถายทอดขอมลขาวสารและความคดได
ตรงตามตองการ สอดคลองกบประพนธ คำสามารถ (2553
: 100) ไดทำการวจยเรอง การศกษาการทำงานเปนทมของ
บคลากรในโรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษากรงเทพ
มหานครเขต1ผลการวจยพบวามการทำงานเปนทมในโรงเรยน
โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา
อยในระดบมากทกดาน ไดแก ดานการกำหนดวตถประสงคท
ชดเจนและสอดคลองกบเปาหมาย ดานขนตอนการทำงานท
ถกตองเหมาะสมดานการมสวนรวมในการตดสนใจดำเนนงาน
ดานสมาชกมสวนรวมและมโอกาสเปนผนำ ดานการตดตอ
สอสารอยางเปดเผย และดานการสนบสนนและไววางใจกน
ดงนนผบรหารสถานศกษาจงควรใหความสำคญในการตดตอ
สอสารและการประสานงานกนของบคลากรในสถานศกษา
จดกจกรรมทใหบคลากรในสถานศกษาไดสรางความรจก
คนเคยและรบรถงแรงจงใจของบคคลอน ตลอดจนเรมตนทจะ
ตดตอสอสารและแสดงความเขาใจระหวางกน เกดความกลา
ทจะเปดใจแลกเปลยนความคดเหน และแลกเปลยนเรยนร
ซงกนและกนจนสรางความเขาใจในการอยรวมกนไดเปนอยางด
นำไปสการทำงานทมประสทธภาพ
1.3 ดานความเปนอนหนงอนเดยวกนของเปาหมาย
พบวาลกษณะการทำงานของผบรหารและครในสถานศกษาขน
พนฐานจงหวดระยองทกคนเขาใจวตถประสงคและเปาหมายของ
การทำงานอยางชดเจนโดยทกคนมสวนรวมในการกำหนดขน
และสมาชกใหการยอมรบดวยความเตมใจทกคนใหความสำคญ
ของเปาหมายสวนรวมมากกวาสวนตน และเปาหมายของทม
มความเดนชดเฉพาะเจาะจงและมความเปนอนหนงอนเดยวกน
สงผลใหผบรหารและครมความคดเหนอยในระดบมาก ทงน
อาจเนองมาจากการทำงานไมวาจะเปนงานใดๆกตามสมาชก
ในทมทจะตองปฏบตงานตองมความเขาใจถงวตถประสงค
และเปาหมายของงานทวางไว เพราะทมงานทดจำเปนตองม
วตถประสงคและแนวทางการดำเนนงานทชดเจนโดยพยายาม
ลดชองวางระหวางวตถประสงคของทมกบวตถประสงคของ
แตละบคคลใหมชองวางนอยทสด เปดโอกาสใหสมาชกทกคน
มสวนรวมในการกำหนดวตถประสงคและเปาหมายของทมงาน
เพอใหเกดความพงพอใจในสงทตองการโดยยดหลกทวาสมาชก
ทกคนบรรลวตถประสงคสวนตวใหมากทสด ในขณะเดยวกน
กรกษาวตถประสงคขององคกรดวย สอดคลองกบสเทพ
พงษศรวฒน (2544 : 403) ไดกลาววาทมงานทประสบ
ความสำเรจนน จะตองมทงวตถประสงคของทมกบเปาหมาย
ของการปฏบตงานใหสอดคลองไปดวยกนเสมอ ซงชวยใหสมาชก
มความผกพนตอกนเปนเพราะ1)วตถประสงคทมความหมาย
รวมกน จะชวยกำหนดแนวทางและแรงดลใจใหสมาชกในทม
โดยสมาชกในทมจะนำเอาวตถประสงคทมความหมายนนมา
เปนตวกำหนดทศทางการรวมพลงและการผกพนใหเกดขน
2) สามารถกำหนดเปาหมายยอยของการปฏบตงานใหเปน
สวนหนงของวตถประสงคหลกไดงายขน 3) ทำใหเกดการ
ผนกกำลงชวยกนใหงานสำเรจทงนเพราะวตถประสงคและการ
กำหนดเปาหมายยอยของงานททมรบผดชอบเปนความสมพนธ
ทตองพงพาอาศยกน ดงนนในการกำหนดเปาหมายยอยของ
สถานศกษา ควรสรางวตถประสงคจากเปาหมายโดยรวมของ
องคการ ทสมาชกทกคนรวมกนกำหนดขน เพอใหเกดความ
เขาใจวตถประสงคของการทำงานทตรงกนและแจมชด
1.4ดานการยอมรบนบถอซงกนและกน พบวา
ผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง
มลกษณะการทำงานทรบฟงเหตผลซงกนและกน มความ
สนใจและใหเกยรตกน ยอมรบนบถอซงกนและกนในทกเรอง
ใหความเคารพในบทบาทและหนาทของกนและกน มความรก
และสามคคกน สงผลใหผบรหารและครมความคดเหนอยใน
ระดบมาก ทงนอาจเนองมาจากการยอมรบนบถอเปนปจจย
สำคญของการทำงานเปนทมเปนการสรางแรงจงใจในการทำงาน
ใหกบองคการเพราะคนเราสงทตองการมากไปกวาคาตอบแทน
กคอการตองการทางสงคม และการยอมรบนบถอจากกลม
เพอนรวมงานททำงานดวยกนถาไมไดรบสงเหลานบคคลนนก
อาจหมดกำลงใจในการทำงานเพอเปนการสรางคณคาในตนเอง
เมอบคคลมการยอมรบนบถอซงกนและกนแลวจะสงผลใหม
การสนบสนนชวยเหลอกนในการทำงาน มความเชอมนใน
ความสามารถของกนและกนทำใหทมสามารถทำงานไดอยาง
มประสทธภาพ สอดคลองกบอภชาต ไตรธเลน (2550 :
203) ไดทำการวจยเรอง สภาพการทำงานเปนทมตามความ
คดเหนของผบรหารโรงเรยนและครผสอน สงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1 พบวา สภาพการทำงาน
เปนทมตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครผสอน
สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1 โดยรวม
อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการ
กำหนดวตถประสงคของทม ดานการเสรมสรางบรรยากาศ
ของทม ดานการมสวนรวม ดานการสอสารแบบเปด ดานการ
สรางความไววางใจและการยอมรบนบถอ ดานการกำหนด
บทบาทหนาท ดานภาวะผนำ ดานการมมนษยสมพนธ ดาน
การประเมนตนเอง ทกดานอยในระดบมาก ดงนนผบรหาร
สถานศกษาจะตองแสดงการยอมรบนบถอแกผรวมงาน โดย
การมอบหมายงานและหนาทใหแกสมาชกทกคน เปดโอกาส
ใหสมาชกไดทำงานและเผชญปญหาซงแตละบคคลยอมมการ
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
52วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
เผชญกบปญหาและวธการแกปญหาทแตกตางกนการใหโอกาส
ไดฝกเลอกวธการแกปญหาเองนนจะทำใหบคคลคนพบวายงม
วธการทเหมาะสมอกหลายอยางทสามารถเลอกใชเพอพฒนา
การปฏบตงานไดนอกจากนควรใหการเสรมแรงและใหกำลงใจ
ในการทำงานเพอใหสมาชกในทมมขวญกำลงใจและเพลดเพลน
กบการทำงานชวยใหเกดผลงานทมคณภาพ
1.5 ดานการมมนษยสมพนธ พบวา สถานศกษา
สงเสรมใหครในสถานศกษาใหมสภาพการทำงานทเปนกนเอง
บรรยากาศการทำงานทสนบสนนเกอกลกนมความกระตอรอรน
ทจะชวยเหลอกน มความหวงใยเอออาทรตอกน ซงผบรหาร
และครสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง มความคดเหน
อยในระดบมากทงนอาจเนองมาจากในการทำงานเปนทม
สงสำคญคอบรรยากาศแหงการทำงาน เพราะหากองคกรใด
ไมมบรรยากาศแหงการทำงานทดแลวจะไมสามารถประสาน
หรอสอสารการทำงานใหประสบความสำเรจตามเปาหมายได
การทำงานเปนทมทดผประสานงานจะตองมทศนคตการทำงาน
เปนบวก ใชหลกมนษยสมพนธ ความรกความสามคคจาก
สมาชกทกคนและหลกการใหความชวยเหลอเกอกลใหกำลงใจ
ซงกนและกนในการทำงานเพอสรางสรรคบรรยากาศการทำงาน
เปนทมเพอการพฒนาองคกรสอดคลองกบอภชาต ไตรธเลน
(2550 : 203) ไดทำการวจยเรอง สภาพการทำงานเปนทม
ตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและครผสอน สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1 พบวา สภาพ
การทำงานเปนทมตามความคดเหนของผบรหารโรงเรยนและ
ครผสอน สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 1
โดยรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานการ
กำหนดวตถประสงคของทม ดานการเสรมสรางบรรยากาศ
ของทม ดานการมสวนรวม ดานการสอสารแบบเปด ดานการ
สรางความไววางใจและการยอมรบนบถอ ดานการกำหนด
บทบาทหนาท ดานภาวะผนำ ดานการมมนษยสมพนธ ดาน
การประเมนตนเอง ทกดานอยในระดบมาก ดงนนผบรหาร
สถานศกษาจงควรใหความเอาใจใสกบการสรางบรรยากาศ
ของความรวมมอและการชวยเหลอซงกนและกน แสวงหา
เทคนควธการตางๆ ในการเสรมสรางบรรยากาศของทมเพอ
ทำงานบรรลตามวตถประสงคทตงไว
1.6 ดานการมสวนรวมในการทำงาน พบวา
สถานศกษามลกษณะของการทำงานทสมาชกแตละคนม
สวนรวมในการดำเนนงานและรวมมอกนแกปญหา มการ
ทำงานโดยกระบวนการกลมสมาชกมความรบผดชอบตอกน
เตมใจในการรวมมอกนมความเหนรวมกนมงมนไปในทศทาง
ทสอดคลองกน และเสรมสรางการรบรในการทำงานรวมกน
การเปดโอกาสใหบคคลเขามามสวนรวมในการดำเนนการตางๆ
รวมกนเปนการระดมสมองระดมกำลงระดมความคดเหนเพอ
พฒนาใหเกดประโยชนสงสดตอองคกร สำหรบการมสวนรวม
ของครเปนการแสดงใหเหนถงความรกความสามคคของ
ผบรหารและครทมตอกน ผบรหารและครมความคดเหนอยใน
ระดบมากทงนอาจเนองมาจากผบรหารและครไดใหความสำคญ
กบการมสวนรวมในการทำงานเปนทม ทเนนการใหสมาชก
แตละคนมสวนรวม (Participation) ตามขอบเขตและบทบาท
หนาททเหมาะสมของแตละคน เกดการประสานงานและ
รบผดชอบรวมกนเปนการเสรมสรางพลงรวมในการทำงานของ
ครทกคน เพอความสำเรจของผลงานและของทม สอดคลอง
กบสรศกด หงษเวยงจนทร (2550 : 79) ไดทำการวจยเรอง
การมสวนรวมในการทำงานเปนทมของบคลากรสงกดสำนกงาน
สาธารณสขจงหวดมกดาหาร ผลการวจยพบวา ความคดเหน
ของบคลากรทมตอระดบการมสวนรวมในการทำงานเปนทม
ของบคลากร สงกดสำนกงานสาธารณสขจงหวดมกดาหาร
โดยรวมมการปฏบตอยในระดบมากดงนนผบรหารสถานศกษา
ควรสงเสรมใหบคลากรเหนความสำคญของการมสวนรวมใน
การทำงานเปนทมอยางตอเนองโดยเฉพาะการใหสมาชกในทม
มสวนรวมในผลงานและความสำเรจของทมและสนบสนนให
สมาชกในทมเกดการแลกเปลยนและเรยนรระหวางสมาชกใน
ทมงาน
2. เปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ
ตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน
จงหวดระยองจำแนกตามตำแหนงและประเภทของสถานศกษา
2.1 การเปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทม
ประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษา
ขนพนฐานจงหวดระยองจำแนกตามความตำแหนง โดยรวม
และรายดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต ยกเวน
ดานการยอมรบนบถอซงกนและกนแตกตางกนอยางมนยสำคญ
ทางสถตทระดบ .05 โดยผบรหารมความคดเหนตอสภาพการ
ทำงานเปนทมทมประสทธภาพมากกวาครทงนอาจเนองมาจาก
ผบรหารและครใหความสำคญตอการยอมรบนบถอซงกน
และกนในการทำงานทแตกตางกนเนองจากบทบาทและหนาท
ตามภารกจในการปฏบตงานทแตกตางกนระหวางผบรหาร
กบคร ผบรหารมภารกจดานการบรหารและการจดการใน
สถานศกษาทแตกตางกน ซงสามารถอธบายเพมเตมไดวา
ผบรหารและคร จะเขามามสวนรวมในการกำหนดเปาหมาย
การแสดงความคดเหนในแตละขนตอนของการทำงาน การม
สวนรวมในการแกปญหาท เกดขนและการมสวนรวมใน
ความรบผดชอบตอสถานศกษาทแตกตางกน สวนอก 5 ดาน
ทไมแตกตางกนนน อาจเนองมาจากผบรหารและครตางให
ความสำคญตอสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพในสวน
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255553
5ดานไดแกดานความไวเนอเชอใจดานการสอสารแบบเปด
ดานความเปนอนหนงอนเดยวกนของเปาหมาย ดานการม
มนษยสมพนธ และดานการมสวนรวมในการทำงาน ไมนอย
ไปกวากน ทงนอาจเนองมาจากผบรหารและครในสถานศกษา
ขนพนฐาน จงหวดระยอง ไดใชรปแบบการทำงานเปนทม
ในสถานศกษามาบางแลวและพบวาสภาพการทำงานตางๆ
ซงจะกอใหเกดสภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพนน
สภาพการทำงานทสำคญ 5 ดานดงกลาวมผลทำใหเกดการ
ทำงานเปนทมทมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบ สมศกด
สนธระเวชญ(2545:1)ทใหความสำคญของการทำงานเปนทม
ไววายทธศาสตรการทำงานเปนทมเปนสงจำเปนอยางยงในการ
พฒนาองคกรใหกาวหนาทนการเปลยนแปลง และสามารถ
บรหารการเปลยนแปลงไดอยางรวดเรว สงหนงทสำคญยงนน
กจะตองมทมงานทมคณภาพและสงทจะตองเรงดำเนนการคอ
การปรบเปลยนองคกรไปสองคกรแหงการเรยนร โดยองคกร
แหงการเรยนรจะประกอบไปดวย 1) บคคลทรอบร 2) โมเดล
ความคดหรอผลสรปความคดของตน 3) วสยทศนรวมกน 4)
ทมแหงการเรยนร5)การคดเชงระบบซงความสำคญดงกลาว
โดยรวมนนผบรหารและครในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวด
ระยองจะเขาใจกนเปนอยางดเนองมาจากสภาพการเปลยนแปลง
ในรปแบบการบรหารสถานศกษา และการเปลยนแปลงในแนว
นโยบายทเกดขนใหมๆ ในปจจบน อกทงกระบวนการปรบตว
ใหทนตอการเปลยนแปลงกเปนอกปจจยหนงทผบรหารและคร
อาศยการทำงานเปนทมนนชวยสรางองคประกอบพนฐานในการ
ปรบตวดงกลาว สวนการใหความสำคญตอการทำงานเปนทม
ทมประสทธภาพเมอจำแนกตามตำแหนงอาจกลาวถงแนวคด
พนฐานตอการทำงานเปนทมของแตละตำแหนงไดดงน คอ
ในสวนของผบรหารสถานศกษานน ผบรหารเปนผมบทบาท
สำคญในการบรหารงานสถานศกษาโดยจะเปนผรบผดชอบใน
ภารกจหลกดานการบรหารจดการใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐาน
สถานศกษา ซงการขบเคลอนการทำงานใหเปนผลสำเรจแหง
การปฏบตทมคณภาพจะตองอาศยการทำงานเปนทมสวนใน
ภารกจของครนน นอกจากจะมภารกจทไดรบมอบหมายจาก
ผบรหารสถานศกษาแลวกยงมงานหลกทสำคญในดานของ
การพฒนาการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานการศกษา
ของชาต(กรมสามญศกษา.2540:1อางองจากพรชยคำรพ.
การศกษาลกษณะการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ ตาม
ความคดเหนของผบรหารและครโรงเรยนมธยมศกษา สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาตราด.2547หนา162)ฉะนนการ
ทำงานเปนทมจงเกยวของกบครตามภาระงานทจะตองปฏบต
อยางหลกเลยงไมได ดงนนจงกลาวโดยรวมไดวาทงผบรหาร
และครในสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดระยอง ไดใชรปแบบ
ของการทำงานเปนทมในการทำงาน จงใหความสำคญตอ
สภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพ ในสวนอก 5 ดาน
ทไมแตกตางกน
2.2 การเปรยบเทยบสภาพการทำงานเปนทมทม
ประสทธภาพตามความคดเหนของผบรหารและครในสถานศกษา
ขนพนฐานจงหวดระยองจำแนกตามประเภทของสถานศกษา
โดยรวมและรายดานทกดานแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทาง
สถตทงนอาจเนองมาจากสถานศกษาสงกดหนวยงานเดยวกน
ยอมมนโยบายเหมอนกนมการพฒนาการทำงานเปนทม ของ
ผบรหารสถานศกษาและครเหมอนกนเชน1)ดานความไวเนอ
เชอใจ ถาทกคนยอมรบกนและรบฟงกน การยอมรบในความ
เปนตวเองของกนและกนรวมทงใชความร ความสามารถของ
จดเดนของกนและกนอยางเตมทจะทำใหบรรยากาศใกลชดและ
เปนกนเองมความรสกกลาทจะใหเพอนรวมงานรทงสงทดและ
ไมดของตนเองดวยความสบายใจสามารถพดตรงไปตรงมาและ
กลาทจะรบและใหความชวยเหลอกน2)ดานการสอสารแบบเปด
ในการทำงานเปนทมตองมการสอสารซงในสถานศกษาทกขนาด
ตองมการสอสารทเหมอนกน ผบรหารตองใชการสอสารเพอ
ถายทอดความรสกความคดและความตองการเพอใหผรวมงาน
เกดความเขาใจพงพอใจเชอถอศรทธาเพอนำไปสความรวมมอ
รวมใจในการทำงานใหบรรลเปาหมาย3)ดานความเปนอนหนง
อนเดยวกนของเปาหมายหากสมาชกในทมมความเปนกนเอง
บรรยากาศไมเปนทางการมความสนกสนานใหความชวยเหลอ
เกอกลกนทำงานใหบรรลเปาหมายได4)ดานการยอมรบนบถอ
ซงกนและกน ผบรหารและครในสถานศกษาประเภทตางกน
มความรความสามารถคลายๆกนยอมรบนบถอซงกนและกน
สามารถทำงานรวมกนได5)ดานการมมนษยสมพนธสถานศกษา
ไมวาจะเปนระดบประถมศกษา มธยมศกษา และขยายโอกาส
ทางการศกษามความสมพนธระหวางบคคลไมแตกตางกน
เนองจากจำนวนบคลากรใกลเคยงกน ผบรหารและครมการ
ปฏบตหนาทเหมอนๆกน6)ดานการมสวนรวมในการทำงาน
การมสวนรวมจะทำใหผบรหารและครเปนอนหนงอนเดยวกน
เกดการยอมรบเปาหมายขององคการเปนเปาหมายของตน
มากขน จากเหตผลทกลาวมา ดงนน ผบรหารและครทอย
ในสถานศกษาประเภทตางกนจงมความคดเหนเกยวกบ
สภาพการทำงานเปนทมทมประสทธภาพแตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถต สอดคลองกบงานวจยของรชนกร
สมทรพย (2550 : 75) ไดทำการวจยเรองการทำงานเปนทม
ของผบรหารและครในโรงเรยนทไดรบรางวลพระราชทาน
ประจำปการศกษา 2547-2548 ในเขตกรงเทพมหานคร
ผลการวจย พบวา การทำงานเปนทมของผบรหารและคร
ในโรงเรยนทไดรบรางวลพระราชทาน ประจำปการศกษา
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
54วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
2547-2548ในเขตกรงเทพมหานครโดยรวมมระดบการทำงาน
เปนทมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา
ดานการมเปาหมายรวมกน ดานการตดตอสอสารภายในกลม
ดานการมสวนรวมในการดำเนนงาน ดานการตดสนใจรวมกน
ดานการมมนษยสมพนธ ดานการมประโยชนรวมกน มระดบ
การทำงานเปนทมอยในระดบมากทกดานและเมอเปรยบเทยบ
ระดบการทำงานเปนทมของผบรหารและครในโรงเรยนทไดรบ
รางวลพระราชทาน ประจำปการศกษา 2547-2548 ในเขต
กรงเทพมหานครโดยจำแนกตามประเภทของโรงเรยน พบวา
มระดบการทำงานเปนทมไมแตกตางกน
ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะทวไป
1.1 ผบรหารสถานศกษาควรมนโยบายสงเสรม
ใหบคลากรเหนความสำคญของการทำงานเปนทม โดยเฉพาะ
การสงเสรมใหบคลากรมความตงใจทำงานรวมกนอยางทมเท
เพอใหงานมคณภาพ และประสบความสำเรจตามเปาหมายท
วางไว
1.2 ผบรหารสถานศกษาควรสงเสรมใหมการ
พฒนาทมงานโดยปรบปรงทมงานทมอยแลวใหมประสทธภาพ
ยงขน โดยการพฒนาทมงานในดานการสงเสรมใหสมาชกม
สวนรวมในการกำหนดเปาหมายในการทำงานเปนทมและการ
กำหนดเปาหมายของการสรางทมงานเพอชวยใหการทำงาน
เปนทมมประสทธภาพยงขน
1.3 ผบรหารสถานศกษาควรจดโครงการอบรม
สมมนา ในเรองการทำงานเปนทมเพอใหมความร ความเขาใจ
เกยวกบการทำงานเปนทมไดชดเจนและถกตอง
2. ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
2.1ควรศกษาปจจยทสงผลตอการพฒนาสภาพ
การทำงานเปนทมของขาราชการคร
2.2 ควรศกษาสภาพการทำงานเปนทมของ
ขาราชการครในเชงคณภาพ
2.3 ควรศกษาวจยบทบาทของผบรหารและครตอ
การสรางทมงานทมประสทธภาพ
เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ.(2546).แนวทางการเสรมสรางความ
เขมแขงการดำเนนงานเขตพนทการศกษาและการ
พฒนาการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนสำคญ.
กรงเทพฯ:องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.
ณฏฐพนธเขจรนนทนและคนอนๆ(2545).การสรางทมงาน
ทมประสทธภาพ.กรงเทพฯ:เอกซเปอรเนท.
บญชม ศรสะอาด และบญสง นลแกว. (กรกฎาคม 2535).
“การอางองกลมประชากรเพอใชเครองมอแบบมาตราสวน
ประมาณคากบกลมตวอยาง” การวดผลการศกษา
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
ประพนธคำสามารถ.(2553).การศกษาการทำงานเปนทม
ของบคลากรในโรงเรยน สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษา กรงเทพมหานคร เขต 1.สารนพนธกศ.ม.
(บรหารการศกษา).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร
พรชยคำรพ.(2547).การศกษาลกษณะการทำงานเปนทม
ทมประสทธภาพ ตามความคดเหนของผบรหารและ
คร โรงเรยนมธยมศกษา สงกดสำนกงานเขตพนท
การศกษาตราด. วทยานพนธค.บ.(บรหารการศกษา)
จนทบร:บณฑตวทยาลยสถาบนราชภฏรำไพพรรณ.
รชนกรสมทรพย.(2550).การทำงานเปนทมของผบรหาร
และครในโรงเรยนทไดรบรางวลพระราชทาน
ประจำป การศกษา 2547-2548 ในเขตกรงเทพ-
มหานคร.วทยานพนธค.บ.(บรหารการศกษา).กรงเทพฯ
:ครศาสตรมหาบณฑตมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม.
วราภรณตระกลสฤษด.(2549).การทำงานเปนทม.กรงเทพฯ:
ศนยสงเสรมวชาการ.
สมชาตกจยรรยงและจรชาใจเปยม(2552:7)เกม กจกรรม
เพอการเสรมสรางและพฒนาทมงาน. กรงเทพฯ
:พาวเวอรฟลไลฟ.
สมศกด สนธระเวชญ. (2545).มงสคณภาพการศกษา.
กรงเทพฯ:ไทยวฒนาพานช.
สเทพ พงษศรวฒน. (2544). เอกสารการสอนรายวชา
พฤตกรรมองคการ.เชยงราย:คณะครศาสตร,สถาบน
ราชภฎเชยงราย.
สนนทาเลาหนนทน.(2544).การสรางทมงาน. กรงเทพฯ:
ด.ด.บคสโตร.
สรศกดหงสเวยงจนทร.(2550).การมสวนรวมในการทำงาน
เปนทมของบคลากร สงกดสำนกงานสารธารณสข
จงหวดมกดาหาร.อบลราชธาน:มหาวทยาลยราชภฏ
อบลราชธาน.
อภชาตไตรธเลน.(2550).สภาพการทำงานเปนทมในโรงเรยน
ทสงผลตอประสทธผลการบรหารงานทวไปใน
โรงเรยนสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาสกลนคร
เขต 1. วทยานพนธ คม. (การบรหารการศกษา).
สกลนคร:ครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏสกลนคร.
Krejcie, R.V. andMorgan, D.W. (1970). “Determining
Sample Size For Research tivities,”Educational
and Psychological Measurement.30(3):607-610.
ธระ ไชยสทธ เฉลา ประเสรฐสงข อำนวย บญศร
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255555
การศกษาความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
A Study of Public- Minded of People in Bangsakao Community, Chanthaburi
พชรนทร รจรานกล, ธนวดดอนวเศษคณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
บทคดยอ
การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกาและ
เพอหารปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบรใชแนวทางการวจยเชงคณภาพ
เครองมอทใชในการวจยคอแบบสมภาษณชนดมโครงสรางและใชการสนทนากลม
ผลการศกษามดงน
1. คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกาไดแกมความเสยสละความสขสวนตว
เพอประโยชนสวนรวมมใจชวยงานสวนรวมชวยกจกรรมตางๆทเปนงานสาธารณะชวยเหลอคนในชมชนมจตใจเออเฟอเผอแผให
ความรวมมอรวมใจในการทำประโยชนเพอสวนรวมและชวยกนพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชนมความตระหนกถงกระบวนการ
มสวนรวมสามารถปรบตวเองใหอยรวมกนในสงคมโดยไมเบยดเบยนและทำใหผอนเดอดรอนไมเอารดเอาเปรยบไมเหนแกตว
รกษาสาธารณสมบตทเปนของสวนรวมโดยใชใหเกดประโยชนอยางคมคาและชวยกนดแลรกษา2.รปแบบการพฒนาความเปนคนด
มจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร1)การเรมปลกฝงและพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะใหกบกลมคน
ตงแตในวยเดกเนองจากเปนชวงวยทมความเหมาะสมและสามารถเรยนรปลกฝงไดงาย2)วธการทจะปลกฝงสงเสรมหรอพฒนา
ใหคนมจตสาธารณะ เชน การประชมสรางความเขาใจใหบคคลมความรเขาใจเกยวกบคนดมจตสาธารณะ การยกยองคนดมจต
สาธารณะในชมชน การจดใหมกจกรรมยกยองสงเสรมคนด การจดกจกรรมในลกษณะของกระบวนการมสวนรวม คอ รวมคด
รวมทำรวมเรยนรของเดกและเยาวชนรวมกบคนในชมชนผทเปนผนำกระทำตนเปนแบบอยางทด3)ผทมบทบาทสำคญในการ
พฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะนนไมใชบคคลใดบคคลหนงเทานนแตตองไดรบความรวมมอจากบคคลหลายฝายทเกยวของ
ไดแกผนำในชมชนทงทเปนทางการและไมเปนทางการแกนนำชมชนพระสงฆครอาจารยพอแมผปกครองและความรวมมอ
จากคนในชมชนทกคนในการรวมสงเสรมและเปนแบบอยางทด หนวยงานหรอสถาบนทมความสำคญในการพฒนาความเปน
คนดมจตสาธารณะไดแกสถาบนครอบครวสถาบนการศกษาสถาบนทางศาสนาหนวยงานของภาครฐตงแตระดบกระทรวงและ
ระดบทองถน หนวยงานหรอเครอขายภายในชมชน 4) กจกรรมหรอลกษณะกจกรรมทจะสามารถพฒนาความเปนคนดมจต
สาธารณะไดแกกจกรรมการอบรมใหความรการศกษาดงานกจกรรมสาธารณะประโยชนกจกรรมทเกยวกบการเสยสละรวมทง
มกจกรรมการคดเลอกและยกยองประกาศเกยรตคณผททำดมจตสาธารณะกจกรรมทเกยวกบการพฒนาและการอนรกษกจกรรม
ทตองกระทำรวมกนตองเสยสละรวมกนของคนชมชน5)ปจจยทมผลตอการทำใหเกดจตสาธารณะประกอบดวยปจจยภายในคอ
ลกษณะเฉพาะของบคคลแตละคนททำใหความสำนกของบคคลแตกตางกนเชนความรสกนกคดปจจยภายนอกคอสภาพแวดลอม
ภายนอกทบคคลมปฏสมพนธดวย ซงจะสงผลใหเกดจตสำนกในแตละคนทแตกตางกน ไดแก สภาพทางสงคมและกลมเพอน
ความสมพนธในครอบครวโรงเรยนและการศกษา
คำสำคญ :คณลกษณะ,จตสาธารณะ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
56วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
The purpose of the studywas to investigate the characteristics and patterns of public-minded development
perceivedbypeopleatBangsakaocommunity,Chanthaburiprovince.Theinstrumentwasaquestionnaireinterviewing.
Thesemi-constructedquestionnairetogetherwithfocusgroupswereconsideredasresearchinstruments.Theresearch
findingswere:
1. Thecharacteristicsofpublic-mindedperceivedbypeopleatBangsakaocommunityincludedpersonalsacrifice
forsocialbenefits,participationinpublicactivities,attentiontoothersincommunity,assistanceinsocialtasks,development
ofqualityofhuman life incommunity, realizationofparticipationprocess,self-improvement forwell-living insociety,
conservationandutilizationofpublicpropertiesinanefficientway
2. The patterns of public-minded development perceived by people at Bangsakao community, Chanthaburi
provincewerefoundthat:
1) Theinitialengagementanddevelopmentofpublic-mindedhadtotaughtforchildhoodbecauseofsuitable
andeasy-learningperiodoftime2)Themethodessentialtosupportpublic-mindedwasprovidedinvariousaspects
whichwerepublicmeetingsonmutualunderstandingofpublic-minded, respect toperson fulfilledwithhigh levelof
public-minded, theactivities formulation inassistingdedicatedpersons,collaboratingactivitiesbetweenchildrenand
experiencedspecialists in community, leaders’ performanceconsideredasbestpractice3)Thekeyperformants in
promotingpublic-mindedincludedformalandinformalleaderincommunity,monks,keypractitioners,teachers,parents,
andallpeople incommunity4)Theactivitiesusedtomotivatepublic-mindedweretrainingcourses,publicactivities
concerningpersonalsacrificeforsocialbenefits,developmentandconservationofthoseactivities,mutuallyparticipating
activities in community 5)The factors influencingpublic-mindedweredivided into twogroupswhichwerepersonal
characteristic and external environment leading to different perception such as social status, peer group, family
involvement,schoolandeducation.
Keywords : Thecharacteristics,publicmind
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255557
บทนำ ในโลกปจจบนทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว เนอง
มาจากความกาวหนาของเทคโนโลยตางๆสงผลใหประเทศไทย
ตองเรงพฒนาตนเองเพอใหทนกบการเปลยนแปลงและสามารถ
แขงขนกบนานาประเทศได กระแสการเรงพฒนาและสภาพ
เศรษฐกจทตองแขงขน ไดเปนสวนหนงทสงผลกระทบตอ
วถชวตของคนไทยทำใหเกดการปรบตวเพอแขงขนมคานยม
ทางวตถสงขน เกดการเอารดเอาเปรยบซงกนและกน
ม งแสวงหาผลประโยชนใหกบตนเองมากกวาสวนรวม
ขาดคณธรรมจรยธรรม ขาดสมดลทงทางดานจตใจและดาน
วตถโดยมความโนมเอยงไปทางนยมวตถมากกวาจตใจมากขน
ทกขณะ ดงนนเราจงเหนคนในสงคมมความสำนกตอสวนรวม
ลดนอยลงทกท(ชยรตนสทธรตน,2552:1-2)
จตสาธารณะเปนความรบผดชอบซงเกดขนภายใน
คอ ความรสกนกคด จตใตสำนกตลอดจนคณธรรมจรยธรรม
ซงอยในจต และสงผลสการกระทำภายนอก ปญหาตางๆ ท
เกดขนจะเหนวาเกดจากการขาดจตสำนกของคนสวนรวมใน
สงคมเปนสำคญ(พรทพยมนตรวงศ,2554:16)การสรางคน
ใหมจตสาธารณะมความสำคญตอบคคล องคกร สงคม และ
ประเทศชาตอยางมาก ถาเราสามารถปลกฝง สงเสรม หรอ
พฒนาใหบคคลมจตสาธารณะดวยวธการตางๆจะทำใหบคคล
มจตใจทเหนประโยชนสวนรวม ไมเหนแกประโยชนสวนตน
อาสาดแลรบผดชอบสมบตสวนรวมมการใชสมบตของสวนรวม
อยางเหนคณคา ใชอยางทะนถนอม รจกการแบงปนโอกาส
ในการใชของสวนรวมใหผอนปญหาทเกดการเอารดเอาเปรยบ
คนอน ปญหาอาชญากรรม ปญหายาเสพตด การทำลาย
สาธารณะสมบตตางๆ จะลดลง การเหนแกประโยชนสวนตน
และประโยชนพวกพองกจะลดนอยลงตามไปดวย ซงในชวง
เวลาทผานมาปญหาสงคมของไทยมมากมายทเกดจากการ
ขาดจตสาธารณะของคน ซงปญหาดงกลาวไดกอใหเกดความ
เสยหายและสรางความเดอดรอนแกบคคลในสงคมมากนบตงแต
แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตท8(พ.ศ.2540-2544)
ไดประกาศใชนน พบวาประเทศไทยไดมการปรบเปลยน
จดมงหมายในการพฒนาประเทศใหม จากการขยายตวทาง
เศรษฐกจมาเปนการพฒนาคนโดยมงการพฒนาคนไทยทกคน
อยางเตมศกยภาพทงรางกาย จตใจและสตปญญา เพอใหเปน
คนด คนเกงและแขงแรง รวมทงมโอกาสและมสวนรวมในการ
พฒนาประเทศทกขนตอนอกทงยงเปนจดเรมตนของการสราง
จตสำนกในการเสยสละเพอสวนรวมของประชาชนเพอเปนการ
รกษาทนทางสงคมเอาไวอกทางหนงดวย
ชมชนบางสระเกาตำบลบางสระเกาอำเภอแหลมสงห
จงหวดจนทบร เปนชมชนหนงทนาสนใจและเปนตวอยาง
ในดานของการมจตสำนกเพอสวนรวมและสงคม ประกอบกบ
เปนชมชนหนงทถอไดวาประสบความสำเรจในดานการพฒนา
แบบมสวนรวมและประชาชนทวไปในชมชนตางมสวนรวมคด
และแสดงความคดเหนรวมกนในชมชนมการเนนการมสวนรวม
ของชมชนเปนทตงโดยชมชนจะเขามามสวนรวมในทกขนตอน
ของการทำงานเรมจากประชมรวมกนในการจดทำแผนกจกรรม
รวมกนสรางกตกา ขอตกลง รวมทงมสวนรวมในการตดตาม
และประเมนผลโครงการตงแตระดบชมชนระดบเครอขายโดย
เขามารวมในการทำกจกรรมโดยตรงในชมชนและผานตวแทน
ของชมชนทเขามาเปนคณะกรรมการเครอขายระดบตำบล
ผวจยจงมความสนใจศกษาคณลกษณะความเปนคนด
มจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวด
จนทบร และนำผลการวจยทไดจากการศกษานำเสนอเปน
รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะ
ตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
2. เพอหารปแบบการพฒนาความเปนคนดมจต
สาธารณะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหาการวจยครงนมงศกษาคณลกษณะ
ความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชน
บางสระเกา จงหวดจนทบร โดยอาศยวธการวจยเชงคณภาพ
เพอหารปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ
2. กลมเปาหมายและผใหขอมลทสำคญ
2.1 กลมเปาหมายในการศกษาวจยครงนคอบคคล
ทอาศยและตงถนฐานถาวรในชมชนบางสระเกา ประกอบดวย
ผนำชมชนทงทเปนทางการและไมเปนทางการ คณะกรรมการ
ดำเนนงานตางๆ ในชมชน กลมแมบานหรอตวแทนสตร และ
ตวแทนเยาวชน
2.2 ผ ใ ห ข อ ม ลท ส ำคญ ในกา รศ กษาคร ง น
ไดกำหนดผใหขอมลสำคญ โดยอาศยการใหกลมเปาหมาย
ระบชอบคคลทเปนคนดมจตสาธารณะในชมชน มาจำนวน
3 คน จากนนนำรายชอมาจดลำดบคะแนน ชอทถกระบซำๆ
กนมากในลำดบตนๆ (9 ลำดบแรก) ไดกำหนดใหเปนผให
ขอมลทสำคญ
ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย ผลจากการวจยนจะทำใหทราบถงคณลกษณะความ
เปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
58วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
จงหวดจนทบร และไดรปแบบการพฒนาความเปนคนดมจต
สาธารณะซงเปนขอสนเทศและเปนแนวทางในการพฒนาความ
เปนคนดมจตสาธารณะใหเกดขนกบบคคลในสงคมอนๆตอไป
วธดำเนนการวจย ในการศกษาวจยไดเลอกวธการศกษาตามแนวการศกษา
เชงคณภาพ(QualitativeStudy)ซงผวจยไดดำเนนการศกษา
เพอตอบสนองวตถประสงคการวจยทกำหนดไวดงน
วธการศกษาวจยเพอตอบสนองวตถประสงคขอท1คอ
เพอศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะ
ของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร ซงมขนตอน
การดำเนนการศกษาวจยคอการลงพนทศกษาภาคสนามโดย
ผวจยกำหนดกลมเปาหมายในการศกษาวจยครงน คอ บคคล
ทอาศยและตงถนฐานถาวรในชมชนบางสระเกาซงประกอบดวย
ผนำชมชนทงทเปนทางการและไมเปนทางการ คณะกรรมการ
ดำเนนงานตางๆ ในชมชน กลมแมบานหรอตวแทนสตร และ
ตวแทนเยาวชน โดยการใหกลมเปาหมายน ระบรายชอบคคล
ทเปนคนดมจตสาธารณะในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
มาจำนวน 3 คน จากนนนำรายชอมาจดลำดบคะแนน ชอท
ถกระบซำๆกนมากในลำดบตนๆ(9ลำดบแรก)ผวจยไดกำหนด
ใหเปนผใหขอมลทสำคญ จากนนผวจยใชแบบสมภาษณ
มาสมภาษณผใหขอมลทสำคญ เพอศกษาคณลกษณะความ
เปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา
จงหวดจนทบร
วธการศกษาวจยเพอตอบสนองวตถประสงคขอท 2
คอ เพอหารปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ
ของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร มขนตอนการ
ดำเนนการศกษาวจย คอ การสนทนากลม (Focus Group)
ระดมความคดเหนโดยผวจยใชการจดกระบวนการสนทนากลม
กบผใหขอมลทสำคญ เพอคนหารปแบบการพฒนาความเปน
คนดมจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสมภาษณชนดม
โครงสราง(StructuredInterview)ผวจยสรางขนเพอใชสำหรบ
รวบรวมขอมลการศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะ
ตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
การเกบรวบรวมขอมล
การวจยครงน ผวจยไดใชแนวทางการวจยเชงคณภาพ
ททำการวเคราะหขอมลไปพรอมๆ กบการเกบรวบรวมขอมล
และไดชแจงวตถประสงคของศกษาวจยในครงนใหกบกลม
เปาหมายและผใหขอมลสำคญไดรบทราบเพอใหเกดความเขาใจ
รวมกนผวจยไดทำการศกษาโดยใชวธการเกบรวบรวมขอมลจาก
1. การศกษาภาคสนามเพอศกษาคณลกษณะความเปน
คนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา
จงหวดจนทบร โดยการสมภาษณแบบมโครงสราง เพอศกษา
คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคน
ในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
2. การสนทนากลม ระดมความคดเหน เปนการจด
สนทนาโดยผวจยกำหนดประเดนในการสนทนาโดยนำขอมล
ทไดจากการสมภาษณดงกลาวเสนอในการสนทนากลมเพอ
รวมกนพดคย แลกเปลยนความคดเหน นำเสนอและหา
รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะของคนในชมชน
บางสระเกาจงหวดจนทบร
การวเคราะหขอมล
1. ขอมลทไดจากการสมภาษณผวจยไดทำการวเคราะห
ขอมลโดยการวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)จดกลมขอมล
นำเสนอผลการวเคราะหในรปแบบความเรยงมการยกตวอยาง
คำพดของผตอบแบบสมภาษณเพอใหเหนรายละเอยดมากขน
ในประเดนตางๆ และนำขอมลจากแบบสมภาษณ เสนอเปน
ภาพรวมเพอนำเสนอในการจดสนทนากลม
2. ขอมลจากการสนทนากลม ระดมความคดเหน
ผศกษาวจยสรปประเดนของรปแบบการพฒนาความเปนคนด
มจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
ทไดจากการสนทนากลม พรอมยกตวอยางคำพด เพอใหเหน
รายละเอยดมากขนในประเดนตางๆ
สรปผลการวจย ผใหขอมลทสำคญสวนใหญเปนเพศชายคดเปนรอยละ
55.56เปนเพศหญงคดเปนรอยละ44.44มอายระหวาง40-49
ปคดเปนรอยละ55.56มอาย50ปขนไปคดเปนรอยละ44.44
และสวนใหญมระดบการศกษาตำกวาปรญญาตรคดเปนรอยละ
77.78มการศกษาระดบปรญญาตร22.22
1. คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตาม
ทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
1.1 คณลกษณะเชงพฤตกรรมของคนดมจต
สาธารณะ มความเสยสละ เสยสละสขสวนตว เพอประโยชน
สวนรวม(9คน)มใจชวยงานสวนรวมชวยกจกรรมตางๆทเปน
งานสาธารณะ ชวยเหลอคนในชมชน (9 คน) มจตใจเออเฟอ
เผอแผ (8 คน) ใหความรวมมอรวมใจในการทำประโยชนเพอ
สวนรวมและชวยกนพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน(8คน)
มความตระหนกถงกระบวนการมสวนรวมสามารถปรบตวเองให
อยรวมกนในสงคม โดยไมเบยดเบยนและทำใหผอนเดอดรอน
(7คน)ไมเอารดเอาเปรยบไมเหนแกตว(7คน)รกษาสาธารณ
สมบตทเปนของสวนรวม โดยใชใหเกดประโยชนอยางคมคา
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255559
และชวยกนดแลรกษา(7คน)
1.2 ความสำคญในการพฒนาบคคลใหเปน
คนดมจตสาธารณะผใหขอมลสำคญทกคนตระหนกถงความ
สำคญในการพฒนาบคคลใหเปนคนดมจตสาธารณะโดยเหนวา
จตสาธารณะเปนสงทจำเปนอยางมากสำหรบสงคมไทยในปจจบน
เพราะถาคนในสงคมทกคนไมมจตสาธารณะกจะทำใหสงคม
ขาดการพฒนาอยางตอเนองทำใหคนเหนแกตวไมเหนแก
ประโยชนของสวนรวม การพฒนาบคคลใหเปนคนดมจต
สาธารณะ จะสงผลตอการพฒนาสงคมของคนในทองถนให
อยดมสขอยางยงยน มการชวยเหลอเกอกลกน นอกจากน
ความเปนคนดมจตสาธารณะยงเปนรากฐานของชมชนทองถน
เนองจากในปจจบนคานยมและความทนสมยในเทคโนโลย
เขามามบทบาททำใหเกดความเปนปจเจกบคคลมากขน และ
การพฒนาบคคลใหเปนคนดมจตสาธารณะ ควรเรมพฒนาให
เกดขนตงแตในวยเดก
1.3 ผลกระทบทเกดจากการขาดจตสาธารณะ
ผใหขอมลสำคญไดกลาวถงผลกระทบอนเกดจากการขาดจต
สาธารณะเอาไว ทงผลกระทบระดบบคคล ระดบครอบครว
ระดบองคกรระดบชมชนและระดบชาตอาท
1) ผลกระทบระดบบคคล คอ สรางความ
เดอดรอนใหกบตนเองสรางความเดอดรอนใหกบคนอน
มแตความเหนแกตวเปนทตงจะทำอะไรกคดถงตวเองเปนหลก
ทำใหเกดความเครยดความไมสบายใจ
2) ผลกระทบระดบครอบครวคอความสามคค
ในครอบครวลดนอยลงเกดการแกงแยงทะเลาะเบาะแวงภายใน
ครอบครว
3) ผลกระทบระดบองคกร คอ มการแกงแยง
ชงดชงเดนกนมแตความเหนแกตวเกดการแบงพรรคแบงพวก
ภายในองคกร มการเบยดเบยนสมบตขององคกรเปนสมบต
สวนตว องคกรไมกาวหนาประสทธภาพและคณภาพของงาน
ลดลง
4) ผลกระทบระดบชมชนคอทำใหเกดความ
เหลอมลำภายในชมชน มการลกเลกขโมยนอย มความเอารด
เอาเปรยบกน คนในชมชนไมใหความรวมมอและไมเขารวม
กจกรรมใดๆของชมชน
5) ผลกระทบระดบชาต คอ ประชาชนขาด
ความรกสามคคกน เกดการแบงพรรคแบงพวก มแตความ
ขดแยง เหนแกตว ขาดความชวยเหลอเกอกลกน ไมรจก
แบงปนกน เนองจากกลวบคคลไดดกวาตน ตางคนตางอย
หวาดระแวงซงกนและกน เกดการยอแยงอาหารการกน
เกดการยอแยงครอบครองและใชประโยชนจากทรพยากร
ธรรมชาตตางๆ เกดปญหาสงคมดานอนๆ ตามมา เชน
ปญหาการลกขโมย ปญหายาเสพตด ปญหาอาชญากรรม
ปญหาดานเศรษฐกจ ประเทศชาตเกดการพฒนาไดชาและ
ยากมากขน
2. รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ
ของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
2.1 การเรมปลกฝงและพฒนาความเปนคนด
มจตสาธารณะ ควรเรมตนปลกฝงใหกบกลมคนตงแตใน
วยเดก เนองจากเปนชวงวยทมความเหมาะสมและสามารถ
เรยนรปลกฝงไดงาย หากสามารถพฒนายกระดบจตใจให
เยาวชนคนรนใหมมความเขาใจในจตสาธารณะ มการแบงปน
เออเฟอ หนมาทำกจกรรมเพอสงคมมากขน สงคมแหงการ
แบงปนเอออาทรและสงคมทนาอยกจะเกดมขนดวย
2.2 วธการทจะปลกฝง สงเสรม หรอพฒนาให
คนมจตสาธารณะ เชน
1) การประชมสรางความเขาใจใหบคคลม
ความร เขาใจเกยวกบคนดมจตสาธารณะ โดยการจดให
ความรดานจตสาธารณะ จากวทยากรทเปนผทไดรบการ
ยกยองหรอเปนผปฏบตงานทเกยวกบงานจตสาธารณะ อาจ
อยในลกษณะของการจดอบรมการเขาคายจตสาธารณะ
2) การยกยองคนดมจตสาธารณะในชมชน
โดยการตงบคคลตนแบบ เพอใหเหนการทำงานและลกษณะ
ของจตสาธารณะทเปนรปธรรม
3) การจดใหมกจกรรมยกยองสงเสรมคนด
ตงธนาคารความด ใหบคคลเหนความสำคญของการเปนคนด
มจตสาธารณะ
4) การจดกจกรรมในลกษณะของกระบวนการ
มสวนรวมคอรวมคดรวมทำรวมเรยนรของเดกและเยาวชน
รวมกบคนในชมชน
5) ผทเปนผนำกระทำตนเปนแบบอยางทด
ของเดกเยาวชนและบคคลในชมชน
2.3 ผทมบทบาทสำคญในการพฒนาความเปน
คนดมจตสาธารณะ การปลกฝงหรอพฒนาความเปนคนด
มจตสาธารณะตองไดรบความรวมมอจากบคคลหลายฝาย
ทเกยวของ ไดแก ผนำในชมชนทงทเปนทางการและไมเปน
ทางการแกนนำชมชนพระสงฆครอาจารยพอแมผปกครอง
และความรวมมอจากคนในชมชนทกคนในการรวมสงเสรมและ
เปนแบบอยางทด
2.4 หนวยงานหรอสถาบนทมความสำคญใน
การพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ ไดแก
1) สถาบนครอบครว
2) สถาบนการศกษา ต งแต โรงเรยนถง
มหาวทยาลย
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
60วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
3) สถาบนทางศาสนา
4) หนวยงานของภาครฐตงแตระดบกระทรวง
คอ กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และ
ระดบทองถนคอองคกรปกครองสวนทองถน
5) หนวยงานหรอเครอขายภายในชมชน
2.5 กจกรรม หรอลกษณะกจกรรมทจะสามารถ
พฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะไดแก
1) กจกรรมการอบรมใหความรการศกษาดงาน
ในพนททมคนจตสาธารณะ
2) กจกรรมสาธารณะประโยชนการมสวนรวม
โดยการอาสาสมครดวยความเตมใจ กจกรรมทเกยวกบการ
เสยสละ รวมทงมกจกรรมการคดเลอกและยกยองประกาศ-
เกยรตคณผททำดมจตสาธารณะ
3) กจกรรมทเกยวกบการพฒนา และการ
อนรกษ
4) กจกรรมทตองกระทำรวมกน ตองเสยสละ
รวมกนของคนชมชน เชน งานประเพณวฒนธรรมของชมชน
เปนตน
2.6 ปจจยทมผลตอการทำใหเกดจตสาธารณะ
มทงปจจยภายในและปจจยภายนอก สำหรบปจจยภายในทม
อทธพลมผลตอการทำใหเกดจตสาธารณะคอลกษณะเฉพาะ
ของบคคลแตละคนททำใหความสำนกของบคคลแตกตางกน
เชน ความรสกนกคด สวนปจจยภายนอกทมอทธพลมผลตอ
การทำใหเกดจตสาธารณะคอสภาพแวดลอมภายนอกทบคคล
มปฏสมพนธดวย ซงจะสงผลใหเกดจตสำนกในแตละคนท
แตกตางกนไดแกสภาพทางสงคมและกลมเพอนความสมพนธ
ในครอบครวโรงเรยนและการศกษา
อภปรายผล การศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตาม
ทศนะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบรผวจยไดแบง
การอภปรายการวจยออกเปน2ประเดนดงน
1. คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตาม
ทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
ภาพท 1 รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
อภปรายผล การศกษาคณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร ผวจยไดแบงการอภปรายการวจยออกเปน 2 ประเดน ดงน 1. คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร จากผลการศกษาวจย พบวา คณลกษณะความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร คอ คนทมความเสยสละ เสยสละสขสวนตว เพอประโยชนสวนรวม มใจชวยงานสวนรวม ชวยกจกรรมตางๆ ทเปนงานสาธารณะ ชวยเหลอคนในชมชน มจตใจเออเฟอเผอแผ ใหความรวมมอรวมใจในการทาประโยชนเพอสวนรวม และชวยกนพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน มความตระหนกถงกระบวนการมสวนรวม สามารถปรบตวเองใหอยรวมกนในสงคม โดยไมเบยดเบยนและทาใหผอนเดอดรอน ไมเอารดเอาเปรยบ ไมเหนแกตว รกษาสาธารณสมบตทเปนของสวนรวม โดยใชใหเกดประโยชนอยางคมคาและชวยกนดแลรกษา ซงคณลกษณะดงกลาวมานสอดคลองกบทยทธนา วรณปตกล (2542: 181-183) กลาวไววา บคคลทมจตสาธารณะตองมคณลกษณะอยางหนงคอ คานงถงประโยชนสวนตนและสวนรวม สอดคลองกบวรตน คาศรจนทร (2544 อางถงใน พรทพย มนตรวงศ, 2554: 25) ทไดทาการศกษาจตสานกสาธารณะในบรบทประชาสงคมไทย แลวพบวาคณลกษณะของบคคลทมจตสาธารณะประกอบดวย ความรกความเอออาทร การเรยนร
ภาพท 1 รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกาจงหวดจนทบร
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255561
จากผลการศกษาวจย พบวา คณลกษณะความเปน
คนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชนบางสระเกา
จงหวดจนทบร คอ คนทมความเสยสละ เสยสละสขสวนตว
เพอประโยชนสวนรวมมใจชวยงานสวนรวมชวยกจกรรมตางๆ
ทเปนงานสาธารณะชวยเหลอคนในชมชนมจตใจเออเฟอเผอแผ
ใหความรวมมอรวมใจในการทำประโยชนเพอสวนรวม และ
ชวยกนพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชน มความตระหนก
ถงกระบวนการมสวนรวม สามารถปรบตวเองใหอยรวมกน
ในสงคม โดยไมเบยดเบยนและทำใหผอนเดอดรอน ไมเอารด
เอาเปรยบไมเหนแกตวรกษาสาธารณสมบตทเปนของสวนรวม
โดยใชใหเกดประโยชนอยางคมคาและชวยกนดแลรกษา ซง
คณลกษณะดงกลาวมานสอดคลองกบทยทธนา วรณปตกล
(2542: 181-183) กลาวไววา บคคลทมจตสาธารณะตองม
คณลกษณะอยางหนงคอคำนงถงประโยชนสวนตนและสวนรวม
สอดคลองกบวรตน คำศรจนทร (2544 อางถงใน พรทพย
มนตรวงศ, 2554:25)ทไดทำการศกษาจตสำนกสาธารณะใน
บรบทประชาสงคมไทย แลวพบวาคณลกษณะของบคคลทม
จตสาธารณะประกอบดวย ความรกความเอออาทร การเรยนร
รวมกนอยางตอเนองการมปฏสมพนธกนโดยใชความสามารถ
เครอขาย และการมสวนรวม และสอดคลองกบทพรทพย
มนตรวงศ(2554:25)ไดกลาววาบคคลทมลกษณะมจตสาธารณะ
จะตระหนกถงการมสวนรวมในสงคมซงผวจยเหนวาคณลกษณะ
ความเปนคนดมจตสาธารณะตามทศนะของคนในชมชน
บางสระเกาจงหวดจนทบรเปนลกษณะทควรปลกฝงสงเสรม
และพฒนาใหเกดมขนในชมชนอยางกวางขวาง
2. รปแบบการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ
ของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
จากผลการศกษาวจยพบวาการพฒนาความเปนคนด
มจตสาธารณะของคนในชมชนบางสระเกา จงหวดจนทบร
ควรเรมตนปลกฝงใหกบกลมคนตงแตในวยเดก เนองจาก
เปนชวงวยทมความเหมาะสมและสามารถเรยนรปลกฝง
ไดงาย ซงหากสามารถพฒนายกระดบจตใจใหเยาวชน
คนรนใหมมความเขาใจในจตสาธารณะ มการแบงปนเออเฟอ
หนมาทำกจกรรมเพอสงคมมากขน สงคมแหงการแบงปน
เอออาทรและสงคมทนาอยกจะเกดมขนดวย โดยวธการ
ทจะปลกฝง สงเสรม หรอพฒนาใหคนมจตสาธารณะ เชน
การประชมสรางความเขาใจใหบคคลมความรเขาใจเกยวกบ
คนดมจตสาธารณะ โดยการจดใหความรดานจตสาธารณะ
จากวทยากรทเปนผทไดรบการยกยองหรอเปนผปฏบตงานท
เกยวกบงานจตสาธารณะ อาจอยในลกษณะของการจดอบรม
การเขาคายจตสาธารณะ การยกยองคนดมจตสาธารณะใน
ชมชน โดยการตงบคคลตนแบบ เพอใหเหนการทำงานและ
ลกษณะของจตสาธารณะทเปนรปธรรม การจดใหมกจกรรม
ยกยองสงเสรมคนดตงธนาคารความดใหบคคลเหนความสำคญ
ของการเปนคนดมจตสาธารณะซงการยกยองสงเสรมคนดนน
ผวจยเหนวาเปนสงจำเปนทควรกระทำเพอใหคนดไดมกำลงใจ
และภาคภมใจในการกระทำความดของตน ประกอบกบมการ
จดกจกรรมในลกษณะของกระบวนการมสวนรวม คอ รวมคด
รวมทำ รวมเรยนร ของเดกและเยาวชนรวมกบคนในชมชน
ซงกจกรรมในลกษณะของการมสวนรวมนนจะทำใหบคคล
รสกวาเปนสวนหนงหรอเปนเจาของรวมกน และทสำคญ
ในการกระทำสงใดจะสำเรจไดดวยด กลไกสำคญกคอ ผนำ
เชนเดยวกนการพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะนน
ผทเปนผนำตองกระทำตนเปนแบบอยางทดของเดกเยาวชน
และบคคลในชมชนดวย
จากผลการวจยพบวาผทมบทบาทสำคญในการพฒนา
ความเปนคนดมจตสาธารณะไมใชบคคลใดบคคลหนงเทานน
แตการปลกฝงหรอพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะนน
ตองไดรบความรวมมอจากบคคลหลายฝายท เกยวของ
ไดแก ผนำในชมชนทงทเปนทางการและไมเปนทางการ
แกนนำชมชน พระสงฆ ครอาจารย พอแมผปกครอง และ
ความรวมมอจากคนในชมชนทกคนในการรวมสงเสรมและ
เปนแบบอยางทดหนวยงานหรอสถาบนทมความสำคญในการ
พฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ ไดแก สถาบนครอบครว
สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา หนวยงานของภาครฐ
ตงแตระดบกระทรวงคอ กระทรวงการพฒนาสงคมและความ
มนคงของมนษย และระดบทองถน คอ องคกรปกครองสวน
ทองถน หนวยงานหรอเครอขายภายในชมชน สอดคลองกบ
ทมลลกา มตโก (2541: 28-29) ไดกลาวไววา จตสาธารณะ
เมอเกดขนมาแลวจะตองกระทำซำเสมอเพอปองกนการ
เลอนหายหรอเปลยนแปลงใหจตสำนกมความคงทน โดย
ตองไดรบการเสรมแรงจากสถาบนหรอทางสงคมจตสำนก
จำนวนหนงยงคงอยในตวเราเนองจากไดรบการปลกฝง
ขดเกลามาตงแตเยาววยโดยการปลกฝงของสถาบนครอบครว
ชมชนโรงเรยนและสงคมโดยรวมทงนกจกรรมกเปนสงสำคญ
ทสามารถชวยพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะไดอยางด
จากผลการศกษาวจย พบวา กจกรรม หรอลกษณะกจกรรม
ทจะสามารถพฒนาความเปนคนดมจตสาธารณะ ไดแก
กจกรรมการอบรมใหความร การศกษาดงานในพนททมคน
จตสาธารณะ กจกรรมสาธารณะประโยชน การมสวนรวมโดย
การอาสาสมครดวยความเตมใจกจกรรมทเกยวกบการเสยสละ
รวมทงมกจกรรมการคดเลอกและยกยองประกาศเกยรตคณ
ผททำดมจตสาธารณะกจกรรมทเกยวกบการพฒนา และการ
อนรกษ กจกรรมทตองกระทำรวมกน ตองเสยสละรวมกน
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
62วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ของคนชมชน เปนตน ปจจยทมผลตอการทำใหเกดจต
สาธารณะปจจยทมผลตอการทำใหเกดจตสาธารณะ มทง
ปจจยภายในและปจจยภายนอกสำหรบปจจยภายในทมอทธพล
มผลตอการทำใหเกดจตสาธารณะคอลกษณะเฉพาะของ
บคคลแตละคนททำใหความสำนกของบคคลแตกตางกน เชน
ความรสกนกคด สวนปจจยภายนอกทมอทธพลมผลตอ
การทำใหเกดจตสาธารณะคอสภาพแวดลอมภายนอกทบคคล
มปฏสมพนธดวย ซงจะสงผลใหเกดจตสำนกในแตละคนท
แตกตางกน ไดแก สภาพทางสงคมและกลมเพอนความสมพนธ
ในครอบครว โรงเรยนและการศกษา สอดคลองกบทไพบลย
วฒนศรธรรม และสงคม สญจร (2543: 13) ไดสรปไววา
จตสาธารณะอยภายใตอทธพลของปจจยแวดลอมทงภายใน
และภายนอก
ขอเสนอแนะจากการวจย บคคลทกฝายควรมการรวมมอกนพฒนาสงเสรมให
บคคลในสงคมมจตสาธารณะโดยเรมปลกฝงตงแตวยเดกและ
ควรไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทงภาครฐและหนวยงานท
เกยวของอยางเปนรปธรรมผานรปแบบกจกรรมทหลากหลาย
และการรณรงคใหความรเกยวกบจตสาธารณะ
ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
ควรมการศกษาเพอถอดบทเรยนในชมชนทมกจกรรม
หรอมการสงเสรมการพฒนาดานจตสาธารณะเพอเปนตนแบบ
การพฒนาจตสาธารณะตอไป
เอกสารอางองชยรตน สทธรตน. 2552. สอนเดกใหมจตสาธารณะ.
พมพครงท1.กรงเทพฯ:วพรนท(1991).
พรทพยมนตรวงศ.2554.การพฒนาจตสาธารณะในนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการใหการปรกษากลม
แบบพจารณาเหตผล อารมณและพฤตกรรม.
วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต, สาขาวชา
จตวทยาการใหคำปรกษา, คณะศกษาศาสตร ,
มหาวทยาลยบรพา.
ไพบลย วฒนศรธรรม และสงคม สญจร. 2543.สำนกไทย
ทพงปรารถนา. กรงเทพฯ: มลนธบรณะชนบท
แหงประเทศไทยฯ.
มลลกา มตโก. 2541. จตสำนกทางสงคมของนกศกษา
ระดบบณฑตศกษา มหาวทยาลยมหดล.กรงเทพฯ:
เจรญดการพมพ.
ยทธนาวรณปตกล.2542.สำนกพลเมอง: ความเรยงวาดวย
ประชาชนบนเสนทางประชาคม. กรงเทพฯ: มลนธ
การเรยนรและพฒนาประชาสงคม.
พชรนทร รจรานกล ธนวด ดอนวเศษ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255563
ภาวะผนำและวฒนธรรมองคการกบประสทธผลขององคการ : กรณศกษา กรมสนบสนนบรการสขภาพ
Leadership ,Organizational Culture Effecting to Organizational Effectiveness : A Case Study of
Department of Health Service Support
พณญาดา อำภยฤทธคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
บทคดยอ
การศกษานมวตถประสงคเพอศกษาประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ และศกษาความสามารถในการ
อธบายและทำนายของตวแปรภาวะผนำและวฒนธรรมทมตอประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ เกบรวบรวม
ขอมลจากเจาหนาทของกรมสนบสนนบรการสขภาพ กระทรวงสาธารณสข จำนวน 300 ตวอยาง วเคราะหขอมลโดยใชการ
วเคราะหถดถอยพหคณ(MultipleHierarchyRegressionAnalysis)
การศกษาพบวา ประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ภาวะผนำการ
เปลยนแปลง ภาวะผนำแบบแลกเปลยนสามารถรวมกนพยากรณประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพไดใน
ระดบสง รอยละ 43.6 ภาวะผนำการเปลยนแปลงสามารถพยากรณไดดกวาภาวะผนำแบบแลกเปลยน วฒนธรรมองคการ
ซงประกอบดวยวฒนธรรมสวนรวมวฒนธรรมเอกภาพวฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจรวมกนพยากรณประสทธผล
ขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพไดในระดบสงมาก รอยละ74.8 การศกษายงพบวา ตวแบบทพยากรณประสทธผล
องคการไดในระดบสงสดประกอบดวย6ตวแปรคอภาวะผนำการเปลยนแปลงภาวะผนำแบบแลกเปลยนวฒนธรรมสวนรวม
วฒนธรรมเอกภาพ วฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจ ซงตวแบบนสามารถพยากรณประสทธผลองคการไดรอยละ
75.4
คำสำคญ : ประสทธผลองคการ,ภาวะผนำ,วฒนธรรมองคการ
Abstract
ThepurposesofthisresearchweretostudyoftheeffectivenessofDepartmentofHealthServiceSupport,andto
studytheabilityinexplainingandpredictingoftheleadershipandculturevariablesontheeffectivenessofDepartmentof
HealthServiceSupport.Thedatawerecollectedfrom300officialsintheDepartmentofHealthServiceSupport,Ministry
ofPublicHealth.Theanalysiswasperformedbymultiplehierarchyregressionanalysis.
Thefindingsshowedthat theeffectivenessofDepartmentofHealthServiceSupport asawholewasat the
moderate level.The transformational and transactional leadership could predict the effectiveness of Department of
HealthServiceSupportatthehighlevel(43.6%).Thetransformationalleadershipcouldpredicttheeffectivenessbetter
thanthetransactionalleadership.Theorganizationalculturenamelyinvolvement,consistency,adaptabilityandmission
culturecouldpredicttheeffectivenessofDepartmentofHealthServiceSupportatthehighlevel(74.8%).Thefindings
revealedthatthebestmodelforpredictingtheeffectivenesswasthecombinationofsixvariablesnamelytransformational
leadership,transactionalleadership,involvementculture,consistencyculture,adaptabilitycultureandmissionculture.
Thismodelwasabletopredicttheorganizationaleffectivenesswith75.4%.
Keywords :OrganizationalEffectiveness,Leadership,OrganizationalCulture
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
64วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ
ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยและความเชอมโยง
องคความรระหวางภมภาคตางๆ ของโลก ประเทศทมความ
ไดเปรยบพยายามสรางเงอนไขเพอชงความไดเปรยบจากการ
ดำเนนงานในแงตางๆ ยงผลทำใหเกดการตนตวขององคการ
หลกการบรหารรวมถงระบบการดำเนนงานถกนำขนมาพจารณา
ทบทวนและปรบปรง เพอทจะทำใหองคการสามารถปรบตว
เขากบสภาพแวดลอมทมการแขงขน อนจะทำใหองคการม
ประสทธผลและสามารถอยรอดไดการพฒนา/ปฏรปองคการ
จงเปนสงสำคญและจำเปน ดวยความมงหมายทจะเพมพน
ประสทธผลขององคการ ไดมนกวชาการบางทานไดให
ความหมายในการพฒนาองคการวาตองใหความสำคญกบ
กระบวนการเปลยนแปลงวฒนธรรมและพฤตกรรมองคการ
(FrenchandBell,1983:16-18;Bennis,1969:2;Burkeand
Hornstein,1971:1)บางกเนนการเปลยนแปลงทงระบบ(Burke
andSchmidt 1971:45; Beckhard, 1969:27) เพอทจะทำให
องคการนนมประสทธผล ปจจยสำคญททำใหองคการประสบ
ความสำเรจคอผนำและวฒนธรรมการทำงานของบคลากรใน
องคการ โดยทผนำองคการจะทำหนาทวางแผนสงการดแล
และควบคมใหบคลากรขององคการปฏบตตางๆใหประสบความ
สำเรจตามเปาหมายทตงไว ซงผนำองคการจะตองมภาวะ
ความเปนผนำทจะขบเคลอนองคการทกประเภทไมวาจะเปน
การนำองคการไปสความเจรญเตบโตหรอตกตำ ลวนเกดจาก
ความมประสทธผลของผนำทงสน ภาวะผนำทมประสทธผล
จะทำใหไดมาซงผลงานตามทประสงคจากการมสวนรวมอยาง
เตมอกเตมใจของผตาม เนองจากผนำจะรจกใชเครองมอ/
แนวทางทเหมาะสมกบสถานการณทมความแตกตางกน
รวมทงสามารถสรางแรงบนดาลใจความรสกของการมสวนรวม
และความผกพนใหเกดกบผตาม อนจะทำใหผตามประพฤต
ปฏบตตามแนวทางทประสงค เพอใหบรรลเปาหมายของ
องคการสำหรบวฒนธรรมองคการเปนบรบทภายในทมสวน
สำคญในการขบเคลอนองคการวฒนธรรมองคการเปนความเชอ
และคานยมพนฐานรวมกนของสมาชกภายในองคการ ซง
แสดงปรากฏออกมาในวถของบรรทดฐานแหงการคดและ
การปฏบต ผบรหารควรใหความสำคญกบวฒนธรรมองคการ
โดยการประเมนสภาพของวฒนธรรมองคการทเปนอยและ
ประเมนความเหมาะสมหรอคณคาทมตอองคการ เพอทจะ
ไดสรางวฒนธรรมองคการใหเปนไปในแนวทางทเหมาะสม
เกดประโยชนสงสดแกองคการ
นบตงแตปพ.ศ.2545รฐบาลมการปฏรประบบราชการ
ไดมการปรบปรงโครงสรางและวธการทำงานของกระทรวง
ทบวงกรมตางๆกรมสนบสนนบรการสขภาพกเปนองคการท
จดตงขนใหมตามการปฏรประบบราชการกระทรวงสาธารณสข
ไดโอนหนวยงานทเกยวของกบการสนบสนนบรการสขภาพ
นอกเหนอจากงานบรหารและอำนวยการของสำนกงานปลด
กระทรวงสาธารณสข กรมสนบสนนบรการสขภาพ ประกอบ
ไปดวย 7 หนวยงาน คอ สำนกบรหาร สำนกพฒนาระบบ
สาธารณสขกองสขศกษากองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน
กองแบบแผนกองวศวกรรมการแพทยกองประกอบโรคศลปะ
และในป พ.ศ. 2552 รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข
ไดยกเลกกฎกระทรวงแบงสวนราชการกรมสนบสนนบรการ
สขภาพกระทรวงสาธารณสขพ.ศ.2545ดงกลาวและไดมการ
ปรบปรงการแบงสวนราชการกรมสนบสนนบรการสขภาพโดย
ปรบปรงอำนาจหนาทใหกรมสนบสนนบรการสขภาพมภารกจ
เกยวกบการสนบสนนหนวยบรการสขภาพทกระดบใหม
ประสทธภาพในการดแลสขภาพของประชาชน โดยสงเสรม
และสนบสนนระบบคมครองประชาชนดานบรการสขภาพ
สงเสรมและพฒนามาตรฐานสถานประกอบการเพอสขภาพ
รวมทงการพฒนาการมสวนรวมของประชาชนและองคกรภาค
เอกชน เพอบรการสขภาพ อนจะทำใหประชาชนมสขภาพทด
สามารถพทกษสทธและเขาถงบรการสขภาพทมคณภาพได
มาตรฐาน และยกฐานะของกองประกอบโรคศลปะเปนสำนก
สถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะและโอนสำนกพฒนา
ระบบสาธารณสขไปอยในความรบผดชอบของสำนกงาน
ปลดกระทรวง กระทรวงสาธารณสข และแบงสวนราชการ
กรมสนบสนนบรการสขภาพ เปน 6 หนวยงานประกอบดวย
สำนกบรหาร สำนกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ
กองแบบแผน กองวศวกรรมการแพทย กองสนบสนนสขภาพ
ภาคประชาชนและกองสขศกษา รวมทงปรบปรงอำนาจหนาท
ของแตละสวนราชการ เพอใหสอดคลองกบภารกจทเพมขน
และเหมาะสมกบสภาพของงานทเปลยนแปลงไป อนจะทำ
ใหการปฏบตภารกจตามอำนาจหนาทมประสทธภาพและ
ประสทธผลยงขน
กรมสนบสนนบรการสขภาพ มเปาประสงคในการ
ดำเนนงานใหบรรลประสทธผลเชนเดยวกบองคการอนปจจยทม
ผลตอการดำเนนงานใหบรรลประสทธผลอาจมความหลากหลาย
แตผศกษามความเหนวาองคการทเพงเรมตนกอตงปจจยดาน
ภาวะผนำและวฒนธรรมองคการนาจะมอทธพลสำคญในการท
จะทำใหองคการบรรลประสทธผลดวยเหตดงกลาวผศกษาจง
สนใจศกษาความสามารถในการอธบายและทำนายของตวแปร
ภาวะผนำและวฒนธรรมทมตอประสทธผลขององคการกรม
สนบสนนบรการสขภาพ
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255565
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาประสทธผลขององคการกรมสนบสนน
บรการสขภาพ
2. เพอศกษาความสามารถในการอธบายและทำนาย
ของตวแปรภาวะผนำและวฒนธรรมทมตอประสทธผลของ
องคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
วธดำเนนการวจย การศกษาครงนเปนการศกษาวจยเชงปรมาณ ตวแปร
ตามทศกษา คอ ประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการ
สขภาพโดยมตวแปรอสระประกอบดวยปจจยดานภาวะผนำ
3ตวแปรไดแก 1.)ภาวะผนำการเปลยนแปลง2.)ภาวะผนำ
แบบแลกเปลยนและ 3.) ภาวะผนำแบบปลอยเสร และปจจย
ดานวฒนธรรมองคการ4ตวแปรไดแก1.)วฒนธรรมสวนรวม
2.) วฒนธรรมเอกภาพ 3.) วฒนธรรมการปรบตวและ
4.) วฒนธรรมพนธกจ ประชากรทศกษาเปนบคลากร
กรมสนบสนนบรการสขภาพ ในการประมาณขนาดของ
กลมตวอยางใชตารางของ Krejcie และMorgan ขนาดของ
กลมตวอยางจำนวน 300 คน ใชวธการสมตวอยางแบบ
หลายขนตอน เครองมอทใชในการศกษาเปนแบบสอบถาม
ซงไดทดสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity)
โดยผเชยวชาญและนำแบบสอบถามไปทดลองใช (TryOut)
กบบคลากรกรมสนบสนนบรการสขภาพ จำนวน 50 คน
หาคาสมประสทธแอลฟาของ Cronbach เพอหาความเทยง
(Reliability) ไดคาสมประสทธแอลฟาเทากบ .969 ซงอย
ในเกณฑทสง และตรวจสอบ Multicollinearity โดยใชคา
Toleranceและคา Variance inflation factor (VIF) พบวา
คา VIF ของตวแปรอสระทกตวไมเกน 4 และคา Tolerance
ทไมตำกวา0.2แสดงวาตวแปรอสระทกตวไมมความสมพนธกน
(ไมเกดMulticollinearity) วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะห
ถดถอยพหคณ(MultipleHierarchyRegressionAnalysis)
ผลการวจยประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
ผลการศกษา พบวา ประสทธผลขององคการกรม
สนบสนนบรการสขภาพในภาพรวมอยในระดบปานกลาง
(รอยละ68.0)รองลงมาคอระดบสง(รอยละ24.7)และระดบตำ
(รอยละ 7.3) แสดงใหเหนวา กลมตวอยางสวนใหญประเมน
ประสทธผลของกรมสนบสนนบรการสขภาพอยในระดบ
ปานกลาง และเมอพจารณาประสทธผลรายดาน พบวา ดาน
การผลต มคะแนนเฉลยสงสด (คาเฉลย = 3.46) รองลงมา
คอ ดานความพงพอใจของผรบบรการ (คาเฉลย=3.27) ดาน
การพฒนา (คาเฉลย = 3.25) ดานการปรบเปลยน (คาเฉลย
=3.16)ดานประสทธภาพ(คาเฉลย=3.14)ตามลำดบและ
ดานทมคาเฉลยตำสด คอ ดานความพงพอใจของสมาชกใน
องคการ(คาเฉลย=3.08)
ความสามารถในการอธบายและทำนายของตวแปรภาวะ
ผนำและวฒนธรรมทมตอประสทธผลขององคการกรม
สนบสนนบรการสขภาพ
1. ตวแปรดานภาวะผนำ
ผลการศกษาพบวาภาวะผนำการเปลยนแปลงภาวะ
ผนำแบบแลกเปลยนสามารถรวมกนพยากรณประสทธผลของ
ตารางท 1 แสดงผลการวเคราะหความถดถอยพหคณ ของตวแปรดานภาวะผนำทสามารถอธบายและทำนายประสทธผลของ
องคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
ตวแปรดานภาวะผนำ Model1 Model2 Model3
Beta Beta Beta
Constant 7.462 4.949 5.157
1.ภาวะผนำการเปลยนแปลง .631*** .418*** .404***
2.ภาวะผนำแบบแลกเปลยน .288*** .207***
3.ภาวะผนำแบบปลอยเสร -.016
R2
.399 .436 .436
R2adj .397 .432 .430
F-test 197.528*** 114.772*** 76.311***
R2Change .399 .037 .000
F-test 19.652*** .091
หมายเหต:***P<.001
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
66วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ตารางท 2 แสดงผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของตวแปรดานวฒนธรรมองคการทสามารถอธบายและทำนายประสทธผล
ขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
ตวแปรดานวฒนธรรมองคการ Model1 Model2 Model3 Model4
Beta Beta Beta Beta
Constant 7.043 4.765 5.393 4.541
1.วฒนธรรมสวนรวม .708*** .468*** .316*** .127
2.วฒนธรรมเอกภาพ .344*** .002 -.013
3.วฒนธรรมการปรบตว .552*** .244***
4.วฒนธรรมพนธกจ .564***
R2
.501 .562 .654 .748
R2adj .500 .559 .651 .744
F-test 299.701*** 190.815*** 186.703*** 218.477***
R2Change .061 .092 .093
F-test 41.349*** 78.674*** 109.151***
หมายเหต:***P<.001
ตารางท 3 แสดงผลการวเคราะหความถดถอยพหคณของตวแปรดานภาวะผนำและวฒนธรรมองคการทรวมกนสามารถอธบาย
และทำนายประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
ตวแปรดานภาวะผนำ
และวฒนธรรมองคการ
Model1 Model2 Model3 Model4 Model5 Model6
Beta Beta Beta Beta Beta Beta
Constant 7.462 4.949 3.374 3.028 3.639 3.868
1.ภาวะผนำการเปลยนแปลง .631*** .418*** .195 .138 .105 .103
2.ภาวะผนำแบบแลกเปลยน .288*** .166 .110 .128 .019
3.วฒนธรรมสวนรวม .483*** .393*** .249*** .098
4.วฒนธรรมเอกภาพ .230*** -.104 -.063
5.วฒนธรรมการปรบตว .547*** .251***
6.วฒนธรรมพนธกจ .539***
R2
.399 .436 .564 .585 .675 .754
R2adj .397 .432 .560 .579 .669 .749
F-test 197.528*** 114.772*** 127.769*** 104.005*** 122.002*** 149.352***
R2Change .037 .128 .021 .090 .079
F-test 19.652*** 87.168*** 14.818*** 81.071*** 93.720***
หมายเหต:***P<.001
องคการกรมสนบสนนบรการสขภาพไดในระดบสงรอยละ43.6
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .001 (F=76.311) และเมอ
นำภาวะผนำปลอยเสรเขารวมพยากรณพบวาคาสมประสทธ
การทำนายความแปรปรวน(R2)ไมเพมขนโดยภาวะผนำการ
เปลยนแปลงสามารถพยากรณประสทธผลขององคการไดมาก
ทสด(βเทากบ.404)รองลงมาเปนภาวะผนำแบบแลกเปลยน
(βเทากบ.207)ผลการวเคราะหดงแสดงในตารางท1
2. วฒนธรรมองคการ
ผลการศกษา พบวา ตวแปรวฒนธรรมทง 4 ซง
ประกอบดวย วฒนธรรมสวนรวม วฒนธรรมเอกภาพ
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255567
วฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจรวมกนพยากรณ
ประสทธผลองคการไดในระดบสงมากรอยละ74.8อยางมนย
สำคญทางสถตทระดบ .001 (F = 218.477) โดยมวฒนธรรม
พนธกจสามารถพยากรณประสทธผลขององคการได มากทสด
(β เทากบ.564) รองลงมา เปนวฒนธรรมการปรบตว (β
เทากบ.244)ผลการวเคราะหดงแสดงในตารางท2
3. ตวแปรดานภาวะผนำและวฒนธรรมองคการท
รวมกนสามารถอธบายและทำนายประสทธผลองคการ
ผลการศกษาพบวาภาวะผนำการเปลยนแปลงภาวะ
ผนำแบบแลกเปลยน วฒนธรรมสวนรวม วฒนธรรมเอกภาพ
วฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจรวมกนพยากรณ
ประสทธผลองคการไดในระดบสงมากรอยละ75.4อยางมนย
สำคญทางสถตทระดบ .001 (F=149.352) โดยมวฒนธรรม
พนธกจสามารถพยากรณประสทธผลขององคการไดมากทสด
(β เทากบ.539)รองลงมาเปนวฒนธรรมการปรบตว(βเทากบ
.251)ผลการวเคราะหดงแสดงในตารางท3
สรปและอภปรายผลประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการสขภาพ
จากผลการศกษาจะเหนไดวาประสทธผลขององคการ
กรมสนบสนนบรการสขภาพในภาพรวมอยในระดบปานกลาง
และประสทธผลในรายดานพบวากรมสนบสนนบรการสขภาพ
มงเนนประสทธผลดานการผลต มากทสด ทงนเนองจาก
บคลากรสวนใหญมการศกษาในระดบปรญญาตรขนไปและ
มประสบการณในการทำงาน(อายงานทปฏบตในกรมสนบสนน
บรการสขภาพมากกวา10ปขนไป)ทำใหมความเขาใจในความ
เปนองคการและเขาใจในงานของกรมสนบสนนบรการสขภาพ
จงเปนปจจยทสงเสรมใหการดำเนนงานดานการผลตมความ
ชดเจนและบรรลผลทวางไว รองลงมา ประกอบดวย 4 ดาน
ทมคาเฉลยท ใกลเคยงกนและอย ในระดบปานกลาง คอ
ดานความพงพอใจของผรบบรการ ดานการพฒนา ดาน
การปรบเปลยน และดานประสทธภาพ และสำหรบดานทม
คาเฉลยตำสด คอ ดานความพงพอใจของสมาชกในองคการ
จากผลการศกษาประสทธผลในรายด านจะเหนไดว า
การใหความสำคญและมงเนนในแตละดานไมเทากน ซง
สอดคลองกบแนวคดทวา ประสทธผลองคการมหลายมตไมใช
เปนแนวความคดเดยวและขนอยกบผมสวนไดสวนเสยกบ
องคการวาตองการศกษาและพอใจกบประสทธผลในดานใด
การมประสทธผลองคการในมตหนง กไมจำเปนตองสมพนธ
กบความมประสทธผลในอกมตหนง ไมมสถาบนการศกษาใด
มประสทธผลในทกมต(ภรณกรตบตร,2529:70-71)
ความสามารถในการอธบายและทำนายของตวแปรภาวะ
ผนำทมตอประสทธผลขององคการกรมสนบสนนบรการ
สขภาพ
ผลการศกษา จะเหนไดวา ภาวะผนำการเปลยนแปลง
ภาวะผนำแบบแลกเปลยนสามารถรวมกนพยากรณประสทธผล
ขององคการไดในระดบสง รอยละ 43.6 โดยทภาวะผนำ
การเปลยนแปลงสามารถพยากรณไดดกวาภาวะผนำแบบ
แลกเปลยน (ตารางท 1) จากผลการศกษากลาวไดวา
ภาวะผนำการเปลยนแปลง ภาวะผนำแบบแลกเปลยนมความ
สมพนธและมอทธพลตอความมประสทธผลขององคการ
กรมสนบสนนบรการสขภาพ ซงสอดคลองกบผลการศกษาท
พบวา ภาวะผนำการเปลยนแปลง ภาวะผนำแบบแลกเปลยน
มความสมพนธเชงบวกกบประสทธผลในการปฏบตงาน (สนย
นวจนดาพนธ, 2548; ปณรส เมธอภรกษ, 2549; ยวรตน
แตงนอย, 2549) และผลการศกษาของ Judge and Piccolo
(2004) ทไดศกษาแลวพบวา ภาวะผนำการเปลยนแปลงม
ความสมพนธสงมากตอความพงพอใจในงานของพนกงาน
ผลการปฏบตงานขององคการ และภาวะผนำแบบแลกเปลยน
มสวนชวยในการสรางผลผลตทด และยงสอดคลองกบผล
การศกษาของJain(2005:336-350)ทไดศกษาพบวาภาวะ
ผนำการเปลยนแปลงมความสามารถในการสรางแรงบนดาลใจ
ผานการแสดงวสยทศนพนธกจทำใหพนกงานเกดความเชอมน
และกระตนพรอมใหกำลงใจพนกงานทมความคดสรางสรรค
คดหาวธการทำงานแบบใหม เชนเดยวกบผลการศกษาของ
บญเจอ เสยงวฒนะ (2546) ทไดศกษาพบวา ความสมพนธ
ระหวางภาวะผนำดานวชาการของผบรหารโรงเรยนกบคณภาพ
การศกษาโดยรวมมความสมพนธกนในทางบวกทกดาน
รวมทงยงสอดคลองกบผลการศกษาของ Vigoda-Gadot
(2007:661-683) ทพบวา พฤตกรรมผนำแบบแลกเปลยน
สามารถทจะสรางผลการปฏบตงานทมประสทธภาพและปรมาณ
ผลการปฏบตงานมความสมพนธอยางมนยสำคญกบความรสก
สำนกบญคณและจากการใหรางวล
นอกจากนนยงสอดคลองกบแนวคดของ Bass (1998)
ไดกลาววาภาวะผนำการเปลยนแปลงจะเปนตวทำนายเชงบวก
ตอประสทธผลขององคการและสอดคลองผลการศกษาของ
พศสภา ปจฉมสวสด (2552) ทไดศกษาพบวาปจจยดาน
คณลกษณะภาวะผนำ ปจจยดานบทบาทภาวะผนำและปจจย
ดานพฤตกรรมภาวะผนำสงผลตอประสทธผลองคการของ
ภาควชาในสถาบนอดมศกษาเอกชนไดรอยละ 61.20 และ
ยงสอดคลองกบผลการศกษาของเกรยงไกรยศ พนธไทย
(2552) ทไดพบวา พฤตกรรมผนำสรางความเปลยนแปลง
วฒนธรรมการปรบตว กจกรรมการฝกอบรม และกจกรรมการ
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
68วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
พฒนาของพนกงานมอทธพลทางตรงตอผลการปฏบตงาน
ของพนกงานรฐวสาหกจ โดยทพฤตกรรมผนำสรางความ
เปลยนแปลงมอทธพลตอผลการปฏบตงานมากทสด และ
พฤตกรรมผนำทขาดภาวะผนำมอทธพลทางตรงเชงลบตอ
ผลการปฏบตงานของพนกงานรฐวสาหกจรวมทงยงสอดคลอง
กบผลการศกษาของสรเจต ไชยพนธพงษ (2549) ไดศกษา
พบวา 1) รปแบบความสมพนธเชงสาเหตขององคประกอบท
มอทธพลตอการบรหารโรงเรยนทมประสทธภาพของโรงเรยน
อาชวศกษาเอกชนมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษอยใน
เกณฑดโดยองคประกอบทง 4 องคประกอบในรปแบบ ไดแก
องคประกอบดานภาวะผนำของผบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
เอกชน ดานการวางแผนกลยทธ ดานการพฒนาองคการแหง
การเรยนรของโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน ดานสมรรถนะของ
องคการสามารถอธบายความแปรปรวนของการบรหารโรงเรยน
ทมประสทธภาพของโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนไดถงรอยละ97
2)องคประกอบดานภาวะผนำของผบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
เอกชนสงผลทางรวมและทางออมตอการบรหารโรงเรยนทม
ประสทธภาพของโรงเรยนอาชวศกษาเอกชนมากทสด ซงมคา
อทธพลรวมและอทธพลทางออมเทากบ0.95และ0.81
จากผลการศกษากลาวไดวา ถากรมสนบสนนบรการ
สขภาพมผนำทมภาวะผนำการเปลยนแปลงรวมกบการมภาวะ
ผนำแบบแลกเปลยนกจะสงผลใหองคการเกดประสทธผลได
มากกวาการมภาวะผนำในรปแบบอนดงนนจงสรปไดวาภาวะ
ผนำเปนปจจยหนงของการจดการทกอใหเกดประสทธผลของ
องคการเชนเดยวกบLussierandAchua(2004)ไดกลาววา
ผนำเปนปจจยทสำคญของการบรหารองคการ องคการทม
ผลการดำเนนงานทประสบความสำเรจหรอลมเหลวในการ
ดำเนนงานนน ปจจยสำคญทสดปจจยหนงกคอภาวะของผนำ
ถาองคการไดผนำทมประสทธภาพกจะสามารถสงการทเกด
อทธพลตอผใตบงคบบญชาใหสามารถปฏบตงานตลอดจนทำ
กจกรรมตางๆในองคการใหสำเรจลลวงไดดวยด
ความสามารถในการอธบายและทำนายของตวแปร
วฒนธรรมทมตอประสทธผลขององคการกรมสนบสนน
บรการสขภาพ
ผลการศกษาจะเหนไดวาวฒนธรรมสวนรวมวฒนธรรม
เอกภาพวฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจสามารถ
รวมกนพยากรณประสทธผลขององคการไดในระดบสง รอยละ
74.8 โดยมวฒนธรรมพนธกจสามารถพยากรณประสทธผล
ขององคการไดมากทสด รองลงมา เปนวฒนธรรมการปรบตว
(ตารางท 2) จากผลการศกษาจะเหนไดวา วฒนธรรมองคการ
มความสมพนธและมอทธพลตอความมประสทธผลของ
องคการกรมสนบสนนบรการสขภาพซงสอดคลองกบผล
การศกษาทพบวาวฒนธรรมองคการมความสมพนธเชงบวกกบ
ประสทธผลขององคการเชนพชายรตนดลกณภเกต(2551)
ไดศกษาพบวาวฒนธรรมIAMREADYมความสมพนธเชงบวก
กบประสทธผลขององคการราชการและเชนเดยวกบผลการศกษา
ของสดารตน ออนละเอยด (2551) ไดศกษาเรอง วฒนธรรม
องคการกบประสทธผลองคการโดยศกษากรมพฒนาสงคมและ
สวสดการพบวาวฒนธรรมองคการในภาพรวมมความสมพนธ
เชงบวกกบประสทธผลองคการ และนอกจากนนยงสอดคลอง
กบแนวคดของMcShaneandVonGilnow(2010:425-426)
ทไดสรปวา วฒนธรรมแบบปรบตว (Adaptive culture) เปน
วฒนธรรมทมงสนใจการเปลยนแปลงภายนอกองคการ
ซงกคอ ความตองการของลกคาและผทมสวนไดสวนเสย
และเปนวฒนธรรมทมสวนชวยสนบสนนในการเปลยนแปลง
และใหความเชอมนกบความรบผดชอบของพนกงาน ซงผล
ทำใหพนกงานมความตนตวทำงานและแสวงหาโอกาสมากกวา
ทจะรอโอกาส รวมทงยงสอดคลองกบผลการศกษาของ
เกรยงไกรยศพนธไทย(2552)ทไดศกษาพบวาพฤตกรรมผนำ
สรางความเปลยนแปลง วฒนธรรมการปรบตว กจกรรมการ
ฝกอบรมและกจกรรมการพฒนาของพนกงานมอทธพลทางตรง
ตอผลการปฏบตงานของพนกงานรฐวสาหกจ โดยทพฤตกรรม
ผนำสรางความเปลยนแปลงมอทธพลตอผลการปฏบตงาน
มากทสด รองลงมาคอ กจกรรมการฝกอบรม วฒนธรรมการ
ปรบตว และกจกรรมการพฒนาของพนกงาน ตามลำดบ และ
ยงสอดคลองกบผลการศกษาของญาณศา บญจตร (2553)
ทไดศกษาพบวา ปจจยทสงผลตอประสทธผลองคการของ
สำนกงานเขตพนทการศกษา ไดแก สภาพแวดลอมภายนอก
นโยบายการบรหารและการปฏบตโครงสรางองคการคณภาพ
บคลากร ลกษณะงาน ลกษณะผรบบรการ เทคโนโลย และ
วฒนธรรมองคการ รวมกนอธบายประสทธผลองคการของ
สำนกงานเขตพนทการศกษาไดรอยละ88.00
จากผลการศกษากลาวไดวา ถากรมสนบสนนบรการ
สขภาพมรปแบบวฒนธรรมองคการทผสมผสานกนโดยเฉพาะ
วฒนธรรม2รปแบบคอวฒนธรรมพนธกจและวฒนธรรมการ
ปรบตวกจะสงผลใหองคการเกดประสทธผลไดมากกวาการม
รปแบบวฒนธรรมอนจงสรปไดวาวฒนธรรมองคการเปนบรบท
ภายในองคการทมสวนสำคญในการขบเคลอนองคการให
ประสบความสำเรจซงสอดคลองกบHellriegel,Slocumand
Woodman(2001)ทไดสรปวาอทธพลของวฒนธรรมองคการ
สงผลตอพฤตกรรมของพนกงานและผลการปฏบตงาน เนอง
จากการรบรวฒนธรรมขององคการทำใหพนกงานเขาใจประวต
และความเปนปจจบนขององคการ ซงจะเปนประโยชนในการ
กำหนดวธการปฏบตงานและพฤตกรรมของพนกงานในอนาคต
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255569
ดงนน จะเหนไดวา วฒนธรรมขององคการเปนสงทจะชวย
สรางความผกพนระหวางบคลากรในองคการใหเกดความรสก
ทจะทำงานรวมกน มเปาหมายเดยวกน และทสำคญรปแบบ
วฒนธรรมองคการตองมความสมพนธและมอทธพลตอ
ประสทธผลขององคการอนจะสงผลใหองคการนนมประสทธผล
และอยรอด
ความสามารถรวมกนของตวแปรภาวะผนำและวฒนธรรม
องคการในการอธบายและทำนายประสทธผลองคการ
ผลการศกษา จะเหนไดวา ภาวะผนำการเปลยนแปลง
ภาวะผนำแบบแลกเปลยน วฒนธรรมสวนรวม วฒนธรรม
เอกภาพ วฒนธรรมการปรบตวและวฒนธรรมพนธกจรวมกน
พยากรณประสทธผลองคการไดในระดบสงรอยละ 75.4 โดย
มวฒนธรรมพนธกจสามารถพยากรณประสทธผลขององคการ
ไดมากทสด รองลงมาคอ วฒนธรรมการปรบตว (ตารางท 3)
ในขณะทผลการศกษาของปจจยดานภาวะผนำ พบวาภาวะ
ผนำการเปลยนแปลง ภาวะผนำแบบแลกเปลยนสามารถ
รวมกนพยากรณประสทธผลขององคการ ได รอยละ 43.6
(ตารางท1)และผลการศกษาของปจจยดานวฒนธรรมองคการ
พบวา วฒนธรรมสวนรวม วฒนธรรมเอกภาพ วฒนธรรมการ
ปรบตวและวฒนธรรมพนธกจรวมกนพยากรณประสทธผล
ขององคการไดรอยละ74.8(ตารางท2)ผลการศกษาจงอธบาย
ไดวา การทกรมสนบสนนบรการสขภาพมทงปจจยดานภาวะ
ผนำรวมกบการมปจจยดานวฒนธรรมจะทำใหสามารถพยากรณ
ประสทธผลองคการไดมากกวาการมแคปจจยดานภาวะผนำหรอ
วฒนธรรมองคการเพยงดานใดดานหนง ซงสอดคลองกบผล
การศกษาของเกรยงไกรยศพนธไทย(2552)ทไดศกษาพบวา
พฤตกรรมผนำสรางความเปลยนแปลง วฒนธรรมการปรบตว
กจกรรมการฝกอบรม และกจกรรมการพฒนาของพนกงานม
อทธพลทางตรงตอผลการปฏบตงานของพนกงานรฐวสาหกจ
จากผลการศกษาจงสรปไดวาการทกรมสนบสนนบรการ
สขภาพจะมประสทธผลทเพมมากขน จำเปนทองคการจะตอง
ใหความสำคญกบปจจย2ดานรวมกนคอปจจยดานภาวะผนำ
และปจจยดานวฒนธรรมองคการ ซงทง 2 ปจจยรวมกนจะม
อทธพลตอประสทธผลขององคการในทศทางทดขนกวาการ
มแคเพยงปจจยใดปจจยหนงเพยงดานเดยว
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะทางการจดการ
กรมสนบสนนบรการสขภาพควรเพมปจจยทสนบสนนให
องคการมประสทธผลในระดบทสงขนคอปจจยดานภาวะผนำ
และวฒนธรรมองคการโดยจะเสนอแนะผานแนวทางการพฒนา
พฤตกรรมดานภาวะผนำและการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ
เนองจากผลการศกษาจะเหนวาปจจยดานภาวะผนำและ
วฒนธรรมองคการรวมกนมอทธพลและสามารถทำนาย
ประสทธผลองคการไดมากกวาการมแคเพยงปจจยใดปจจยหนง
เพยงดานเดยว
1. การพฒนาพฤตกรรมดานภาวะผนำ
1.) กรมสนบสนนบรการสขภาพควรมการพฒนา
ผนำในปจจบนและบคคลทจะมาเปนผนำในอนาคตใหม
พฤตกรรมภาวะผนำการเปลยนแปลงควบคกบการมพฤตกรรม
ภาวะผนำแบบแลกเปลยน
2.) กระบวนการในการพฒนาผนำมไดหลากหลาย
รปแบบอาทผานกระบวนการเรยนรการฝกฝนทกษะมขนตอน
การปฏบตอยางจรงจงและทสำคญตองมการประเมนจากผม
สวนรวมและผมสวนไดสวนเสย ถาผนำสามารถผานเกณฑท
กำหนดตองมรางวลและการยกยองเชดชเกยรต และทสำคญ
ผบรหารระดบสงตองใหความสำคญและมนโยบายทจะพฒนา
ผนำอยางชดเจนพรอมทงการสนบสนนทงทางดานงบประมาณ
และความกาวหนาในหนาทการงานและผลตอบแทนใหกบผนำ
3.) สำหรบการพฒนาพฤตกรรมดานภาวะผนำของ
บคคลทจะมาเปนผนำในอนาคตควรใหความสำคญกบสงตอไปน
1.) องคการตองเหนคณคาและความสำคญ ยอมลงทนทงดาน
เวลาและเงน 2.) ผนำสงสดขององคการตองเขามามสวนรวม
ในการสรางและพฒนาผนำ ไมควรเปนเรองเฉพาะของแผนก
พฒนาบคลากร 3.) ควรสรรหากลมผนำแตเนนๆ โดยเรม
ตงแตกระบวนการคดสรรผนำรนใหมทพจารณาคดเลอกจาก
เกณฑเงอนไขระดบความแตกตางระหวางความรทกษะความ
สามารถและชดพฤตกรรมของภาวะผนำ 4.) ตองวางกลยทธ
เรองเสนทางการทำงานใหผนำ5.เนนกระบวนการพฒนาการ
ชแนะตชมพรอมการสนบสนนตอเนองโดยตองใหความสำคญ
ในกระบวนการFeedbackหรอสะทอนภาพใหผนำเหนจดแขง
และจดออนของตนเอง และตองใหตวผนำเองเขามามสวนรวม
ในการหาแนวทางพฒนาเพอชวยปรบพฤตกรรมอยางจรงจง
และตอเนองและ7.)ควรเนนการพฒนาผนำเปนกลมเนองจาก
ปจจบนตองทำงานเปนทมพฒนาการเปนผนำรวมกนจะทำให
สามารถนำองคการรวมกนได
2. การปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ
1.) กรมสนบสนนบรการสขภาพ ควรทจะมการ
สงเสรมวฒนธรรมองคการโดยเฉพาะวฒนธรรมพนธกจและ
วฒนธรรมปรบตวใหมในระดบทสงขน
2.) การปรบเปลยนวฒนธรรมองคการตองปรบ
ทศนคต คานยมและความเชอของคน ปรบเปลยนรปแบบ/
วธการทำงานขององคการ(ไมยดตดกบรปแบบเดม)
3.) แนวทางการปรบเปลยนวฒนธรรมองคการ
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
70วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ควรดำเนนการดงน1.)ศกษาวฒนธรรมเดมโดยตองดลกษณะ/
รปแบบและผลของวฒนธรรมแบบทเปนอยตอผลการดำเนนงาน
2.) สรางกรอบใหม ตองตดสนใจเลอกวาวฒนธรรมองคการ
แบบใด จะชวยสงเสรมความสำเรจขององคการ โดยคำนงถง
วสยทศนทควรจะเปนและพจารณาวาจะเปลยนแปลงวฒนธรรม
องคการขนาดไหนทจะเพยงพอตอการรองรบวสยทศนทกำหนด
ไวใหม และ 3.) ดำเนนการเปลยนแปลงวฒนธรรม ทกคนใน
องคการตองตดสนใจเปลยนพฤตกรรมการทำงานเพอรวมสราง
วฒนธรรมทพงปรารถนา
4.) องคประกอบทสำคญทจะสราง/ปรบเปลยน
วฒนธรรมองคการ1.)การสนบสนนของฝายบรหารไมวาจะเปน
ปจจย ทรพยากรและการเปลยนแปลงตนเอกอนและเปน
แบบอยางสมำเสมอ2.)การฝกอบรมTrainingซงตองกำหนด
ใหชดเจนวาพฤตกรรมใหมทตองการคออะไรพฤตกรรมเหลาน
จะสอนใหกบสมาชกอยางไร(สอสารอยางไร)
5.) สงทสงเสรมวฒนธรรมองคการ คอ 1.) สราง
คำประกาศ Statement “คานยม” จากวสยทศนพนธกจและ
คานยมซงตองชใหเหนถงผลกระทบตองานหรอการทำงานทง
ในเชงบวกและลบ 2.) สอสารใหบคลากรทกคนไดรบขอมล
และเกดผลการยอมรบทจะปฏบตอยางสมำเสมอ 3.) ทบทวน
โครงสรางใหเปนไปดวยกบวฒนธรรมทตองการจะเปน 4.)
ออกแบบแนวทางการใหรางวลการยกยอง5.)ทบทวนดระบบ
การทำงานทงหมดและออกแบบการทำงานเพอเพมผลผลต6.)
ควรมงเนนใหเกดการถายทอดวฒนธรรมและสรางคานยมรวม
จากบคคลรนหนงไปยงอกรนหนง
ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
1. ควรศกษาในเชงคณภาพเพอใหไดขอมลเชงลกของ
ปจจยทมความสมพนธเชงบวกและมประสทธภาพในการทำนาย
ประสทธผลองคการเพอทจะไดขอมลสำหรบเปนแนวทางในการ
พฒนาองคการใหมประสทธผลในระดบทสงขน
2. ควรศกษาความตองการและความคาดหวงของ
ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทมตอองคการเพอเปนขอมล
ประกอบการปรบปรง/พฒนาองคการ
เอกสารอางองเกรยงไกรยศพนธไทย. 2552.อทธพลของพฤตกรรมผนำ
วฒนธรรมการทำงานในองคการ และกจกรรม
การพฒนาทรพยากรมนษยทมตอผลการปฏบตงาน
ของพนกงานรฐวสาหกจ. วทยานพนธปรญญา
ดษฎบณฑตสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
ญาณศา บญจตร. 2553. การวเคราะหปจจยทสงผลตอ
ประสทธผลองคการของสำนกงานเขตพนท
การศกษา. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
บญเจอเสยงวฒนะ.2546.ภาวะผนำดานวชาการของผบรหาร
โรงเรยนทสงผลตอคณภาพการศกษาของโรงเรยน
มธยมศกษา สงกดกรมสามญศกษา จงหวดเพชรบร.
วทยานพนธปรญญามหาบณฑตมหาวทยาลยราชภฏ
เพชรบร.
ปณรสเมธอภรกษ.2549.ศกษาภาวะผนำการเปลยนแปลง
ของหวหนาศนยสขภาพชมชนกบมาตรฐานศนย
สขภาพชมชน: ศกษากรณจงหวดยะลา.ภาคนพนธ
คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑต
พฒนบรหารศาสตร.
พชาย รตนดลก ณ ภเกต. 2551. วฒนธรรมองคการกบ
ประสทธผลขององคการราชการ.วารสารพฒนาสงคม.
10(2):25-48.
พศสภา ปจฉมสวสด. 2552.วเคราะหปจจยภาวะผนำของ
หวหนาภาควชาทสงผลตอประสทธผลองคการ
ข อ ง ภ า ค ว ช า ใ น ส ถ า บ น อ ด ม ศ ก ษ า เ อ ก ช น .
วทยานพนธปรญญามหาบณฑต จฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.
ภรณยกรตบตร.2529.การประเมนประสทธผลขององคกร.
กรงเทพมหานคร:สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
ยวรตน แตงนอย. 2549.ภาวะผนำการเปลยนแปลงของ
ผบรหารระดบกลางกบประสทธผลองคการ: ศกษา
กรณ การทางพเศษแหงประเทศไทย. ภาคนพนธ
คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑต
พฒนบรหารศาสตร.
สดารตน ออนละเอยด. 2551. วฒนธรรมองคการกบ
ประสทธผลองคการ ศกษากรณ: กรมพฒนาสงคม
และสวสดการ. ภาคนพนธคณะพฒนาสงคมและ
สงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
สนย นวจนดาพนธ. 2548.ภาวะผนำการเปลยนแปลงกบ
ประสทธผลในการปฏบตงานของสำนกงานพฒนา
ชมชน ศกษากรณ: จงหวดปตตาน. ภาคนพนธ
คณะพฒนาสงคมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
สรเจตไชยพนธพงษ.2549.การพฒนารปแบบความสมพนธ
เชงสาเหตขององคประกอบทมอทธพลตอการบรหาร
โรงเรยนทมประสทธภาพของโรงเรยนอาชวศกษา
เอกชน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑตมหาวทยาลย
นเรศวร.
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255571
Bass,B.M.1998.Transformational Leadership: Industrial,
Military and Educational Impact. New Jersey:
LawrenceErlbaumAssociates
Beckhard,R.1969.Organizational Development : Strategies
and Models.Massachusetts:Addison-Wesley.
Bennis,W.1969.Organization Development. : Its Nature,
Origins and Prospects. Massachusetts: Addison
-Wesley.
Burke,W.W. and Hornstein, H.A. 1971. The Social
Technology of Organization Development.
WashingtonD.C.:NilInstituteofAppliedBehavioral
ScienceLearningResourcesCorporation.
Burke,W.W. and Schmidt,W. H. 1971.Management
and Organizational Development. Personnel
Administration. 34(March):45.
French,Wendell L. andBell,C.H.1983.Organization
Development.NewJersey:PrenticeHall.
Hellriegel,D.,Slocum,J.W.andWoodman,R.W.2001.
Organizational Behavior. 9thed. Onio: South-
WestemCollegePub.
Jain,P.2005.Strategic Human Resource Development
in Public Libraries in Botswana. Library
Management. 26(6/7):336-350.
Judge,T.A.andPiccolo,R.F.2004.Transformationaland
Transactional Leadership: AMeta- Analytic Test
of Their Relative Validity. Journal of Applied
Psychology. 89(5)(October):755-768.
Lussier,R.N.andAchua,C.F.2004.Leadership: Theory,
Application, Skill Building. 2nd ed.Ohio: South-
WesternCollegePub.
McShane,S.L.andVonGilnow,M.A.2010.Organizational
Behavior.5thed.Boston:McGraw-Hill.
Vigoda-Gadot,E.2007.LeadershipStyle,Organizational
PoliticsandEmployees’Performance:AnEmpirical
ExaminationofTwoCompetingModels.Personnel
Review.36(5):661-683.
พณญาดา อำภยฤทธ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
72วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
การมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา : กรณศกษาเขตภาษเจรญ
และเขตบางกอกใหญ
Parents’ Participation in Vocational School Administration : A Case Study of Pasicharoen and
Bangkokyai Districts
สรนทพย สทธศกดคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
บทคดยอ
จดประสงคของการศกษานคอเพอศกษาระดบการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา:กรณศกษา
เขตภาษเจรญและเขตบางกอกใหญและเพอศกษาปจจยทมผลตอการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา:
กรณศกษาเขตภาษเจรญและเขตบางกอกใหญวธการทใชในการศกษาครงนไดแกแบบสอบถาม(Questionnaire)กลมตวอยาง
ไดจากการคำนวณจากสตรยามาเนและสมตวอยางแบบหลายขนตอน ซงไดขอมลจากผปกครองนกเรยนจำนวน 400 ตวอยาง
โดยใชวธการวานกเรยน1คนมผปกครอง1คนโดยวธการสมตวอยางแบบงายโดยใชวธการจบฉลากเลอกแผนกเลอกหองและ
เลอกหมายเลขประจำตวนกเรยนตามอตราสวนของแตละโรงเรยนตวแปรอสระไดแกปจจยสวนบคคล(เพศอายระดบการศกษา
อาชพรายไดระยะเวลาทอยในทองถน)ความสมพนธกบบคลากรในโรงเรยนความเชอถอในโรงเรยนความคาดหวงทจะไดประโยชน
ความรความเขาใจในการบรหาร สวนตวแปรตาม ไดแก การมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
(การรวมวางแผนการรวมกจกรรมการรวมระดมทรพยากรการรวมประเมนผล)สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแกคารอยละ
คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และทดสอบหาความสมพนธระหวางตวแปรตนและตวแปรตามโดยใช t-test, F-test, และ
สหสมพนธ Pearson ผลการศกษาพบวา ปจจยทมความสมพนธตอการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยน
อาชวศกษา ไดแก อาย ความสมพนธกบบคลากรในโรงเรยน ความเชอถอในโรงเรยน ความคาดหวงทจะไดประโยชน
ความรความเขาใจในการบรหาร และปจจยทไมมความสมพนธตอการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
ไดแก เพศ ระดบการศกษา อาชพ รายได ระยะเวลาทอยในทองถน และขอเสนอแนะสงเสรมใหผปกครองเขามารวมพจารณา
แกไขปรบปรงแผนงานตางๆ ของโรงเรยน สงเสรมใหผปกครองมความรความเขาใจในนโยบายและแผนการศกษาของโรงเรยน
โรงเรยนและบคลากรของโรงเรยนควรสรางความนาเชอถอและความสมพนธทดกบผปกครองนกเรยนใหเพมมากขน
คำสำคญ : การมสวนรวมของผปกครอง,ในการบรหารโรงเรยน,อาชวศกษา,เขตภาษเจรญและเขตบางกอกใหญ
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255573
Abstract
Theobjectivesofthisresearchwere1)tostudytheparents’participationlevelinadministrationofvocational
school inPhasiCharoenandBangkokYaidistrictsand2) tostudy factorsaffecting theparents’participation level in
administrationofvocationalschoolinPhasiCharoenandBangkokYaidistricts.Aquestionnairewasusedasaresearch
instrument.ThisresearchusedYamaneformulatocalculatesamplesizeandalsoMulti-stagesampling.Thesamplegroup
was400parents.Independentvariablesincludedpersonalvariables(gender,age,educationallevel,incomeandlengthof
livinginlocalarea),relationshipbetweenparentsandvocationalschoolstaff,parent’strustinvocationalschool,expected
benefits,andunderstandingofadministration.Dependentvariablesincludedtheparents’participationinadministration
ofvocationalschool(theparents’participationinplanning,activities,resourcemobilization,andevaluation).Thedata
wereanalyzedbystatisticsincludingpercentage,mean,andstandarddeviation.Therelationshipsbetweenindependent
anddependentvariableswere testedby t-test,F-test,andPearson’scoefficient.The results found thatThe factors
affectingtheparents’participationlevelinadministrationofvocationalschoolwereage,relationshipbetweenparents
andvocationalschoolstaff,parent’strustinvocationalschool,expectedbenefits,andunderstandingofadministration.
Thefactorsunaffectingtheparents’participationlevelinadministrationofvocationalschoolweregender,educational
level,occupation,incomeandlengthoflivinginThelocalarea.
Keywords:parents’participation,administrationofschool,vocationalschool,PhasiCharoenandBangkokYaidistricts
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
74วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บทนำ ในปจจบนประเทศไทยกำลงประสบปญหาดานการเมอง
เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม การศกษาเปนองคประกอบ
ทสำคญในการพฒนาทรพยากรมนษยทสำคญ การศกษา
เปนองคประกอบทสำคญในกระบวนการบรหารโรงเรยน
การมสวนรวมของผปกครองมความสำคญ ในการมสวนรวม
ทจะพฒนาหลกสตรและการเรยนการสอนใหสอดคลองกบ
ความสามารถและความตองการของผเรยนหากผปกครองม
สวนรวมในการรวมคด รวมตดสนใจ รวมมอชวยเหลอในการ
บรหารงานของโรงเรยนเพอใหระบบการศกษาสนองความ
ตองการและการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวในสงคมไทย
ไดอยางมประสทธภาพ การเขามามสวนรวมตอการจดการ
ศกษาทงในรปของบคคล คณะบคคล และองคกรตางๆ ไดแก
พอแม ผปกครอง ประชาชนในชมชน องคกรในทองถน
องคการบรหารธรกจ และหนวยงานอนในชมชนไดมสวนรวม
ในการจดการศกษา การกำหนดนโยบาย วางแผนงาน
ตามกระบวนการ การรวมปฏบตตามแผนทางการศกษา รวม
รบจดสรรผลประโยชนทางการศกษา และเปลยนขอมลและ
ความคดเหนเพอแสวงหาทางเลอก และการตดสนใจตางๆ
ทเปนประโยชนตอบตรหลานของตนและทสำคญทสดของการ
กระจายอำนาจทางการบรหาร ตามกระบวนการมสวนรวมซง
ระบบการศกษายอมตองการใหประชาชนทกภาคทกสวนมาม
สวนรวม โดยเฉพาะผปกครองซงมความใกลชดกบบตรหลาน
มากทสด
โรงเรยนอาชวศกษาเปนโรงเรยนทผลตกำลงคนในดาน
วชาชพระดบเทคนคซงเปนทรพยากรบคคลทสำคญตอระบบ
เศรษฐกจและอตสาหกรรมในประเทศไทยในการศกษาการม
สวนรวมของผปกครองในโรงเรยนอาชวศกษาในเขตกรงเทพ
มหานครจงมความหลากหลายทางดานความคด การประพฤต
ปฏบตทแตกตางกนออกไป
การมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชว
ศกษาจงมบทบาทสำคญถาผปกครองใหความสำคญในการม
สวนรวมในการบรหารโรงเรยนในดานตางๆเพอใหนกเรยนทจบ
การศกษาไดมความรความสามารถไปประกอบอาชพไดอยางม
ประสทธภาพและพฒนาประเทศใหมความเจรญกาวหนาทนตอ
การเปลยนแปลงของโลกในทกๆดานตอไป
วตถประสงคของการวจย เพอศกษาระดบและปจจยทมผลตอการการมสวนรวม
ของผปกครองในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา : กรณศกษา
เขตภาษเจรญและเขตบางกอกใหญ
วธดำเนนการวจย ประชากรทใชในการศกษาครงนคอ ผปกครองนกเรยน
โรงเรยนอาชวศกษาเขตภาษเจรญ และเขตบางกอกใหญ
โดยเขตภาษเจรญมโรงเรยนอาชวศกษา 1 โรงรยน คอ
วทยาลยพณชยการธนบร สวนเขตบางกอกใหญมโรงเรยน
อาชวศกษาจำนวน 4 โรงเรยนคอ โรงเรยนเทคโนโลยสยาม
โรงเรยนสายประสทธพณชยการ โรงเรยนวบลยบรหารธรกจ
และโรงเรยนอาชวศกษาธนบร โดยใชวธการวานกเรยน 1 คน
มผปกครอง1คนซงมจำนวนประชากรทงหมด14,051คน
ในการศกษาวจยครงนกำหนดขนาดตวอยางจาก
ตารางสำเรจรปการกำหนดขนาดตวอยางตามสตรของYamane
ทระดบความเชอมน 95% และคาของความคลาดเคลอน
5% จากจำนวนประชากรทงหมด 14,051 คน ไดจำนวน
ตวอยางประมาณ385ตวอยางแตเนองจากเพอความเทยงตรง
และความถกตองของงานวจย ผวจยจงไดกำหนดตวอยางใน
การศกษาวจยครงนจำนวน400ตวอยาง
การศกษาวจยครงนใชวธการสมตวอยางแบบหลาย
ขนตอน (Multistage Random Sampling) โดยมวธการ
ดงน กำหนดเลอกผปกครองนกเรยนระดบประกาศนยบตร
วชาชพ (ปวช.) และประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.)
ตามอตราสวนจำนวนประชากรได 1:36 คนในแตละโรงเรยน
คอ วทยาลยพณชยการธนบรมนกเรยนทงหมดประมาณ
4,389 คน คำนวณไดตวอยางประมาณ 122 คน โรงเรยน
เทคโนโลยสยามมนกเรยนทงหมดประมาณ 5,000 คน
คำนวณไดตวอยางประมาณ 139 คน โรงเรยนสายประสทธ
พณชยการมนกเรยนทงหมดประมาณ 1,400 คน คำนวณได
ตวอยางประมาณ 39 คน โรงเรยนวบลยบรหารธรกจมนกเรย
นทงหมดประมาณ1,400คำนวณไดตวอยางประมาณ39คน
โรงเรยนอาชวศกษาธนบรมนกเรยนทงหมดประมาณ1,962คน
คำนวณไดตวอยางประมาณ 55 คน โดยกำหนดกลมตวอยาง
ปวช./ปวส. 2:1 เนองจากจำนวนประชากรในระดบปวช.
มากกวาจำนวนประชากร ปวส. โดยวธการเลอกสมตวอยาง
แบบงาย (Simple Random Sampling) โดยใชวธจบฉลาก
เลอกแผนก เลอกหอง และเลอกหมายเลขประจำตวนกเรยน
ตามอตราสวนของแตละโรงเรยน
ผลการวจย ปจจยสวนบคคลจากการศกษา พบวา กลมตวอยาง
สวนใหญเปนเพศหญง มอายระหวาง 41-50 ป มระดบ
การศกษาระดบอนปรญญา-ปรญญาตรและสงกวาปรญญาตร
ประกอบอาชพสวนตว/รบจาง มรายได 5,001-10,000 บาท
มระยะเวลาทอยในทองถน1-10ป
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255575
ระดบการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยน
อาชวศกษา : กรณศกษาเขตภาษเจรญและเขตบางกอกใหญ
พบวาการรวมกจกรรมมคาเฉลย2.70อยในระดบการมสวนรวม
ปานกลางการรวมระดมทรพยากรมคาเฉลย2.70อยในระดบ
การมสวนรวมปานกลาง การรวมประเมนผล มคาเฉลย 2.68
อยในระดบการมสวนรวมปานกลางการรวมวางแผนมคาเฉลย
2.67อยในระดบการมสวนรวมปานกลาง
การรวมกจกรรมเมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอทม
คาเฉลยมากทสดคอผปกครองตอบแบบสอบถามทกครงททาง
โรงเรยนขอความรวมมอมคาเฉลย3.72รองลงมาคอผปกครอง
เขารวมประชมตามทโรงเรยนรองขอ มคาเฉลย 3.67 สำหรบ
ขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ ผปกครองไปทศนศกษาทโรงเรยน
จดขนมคาเฉลย2.25
การรวมระดมทรพยากรเมอพจารณาเปนรายขอพบวา
ขอทมคาเฉลยมากทสดคอ ผปกครองสนบสนนเงนทนใหกบ
โรงเรยนมคาเฉลย2.88รองลงมาคอผปกครองสนบสนนวสด
ใหกบโรงเรยนมคาเฉลย2.78สำหรบขอทมคาเฉลยนอยทสด
คอผปกครองจดหาครภณฑตามทโรงเรยนตองการมคาเฉลย
2.58
การรวมประเมนผลเมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอ
ทมคาเฉลยมากทสดคอ ผปกครองรวมกบคณะครตดตามผล
การเรยนของนกเรยนมคาเฉลย3.17รองลงมาคอผปกครอง
ตดตามการใชจายเงนของโรงเรยนใหตรงตามวตถประสงค
มคาเฉลย 2.73 สำหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ ผปกครอง
เปนกรรมการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากรโรงเรยน
มคาเฉลย2.43
การรวมวางแผนเมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอทม
คาเฉลยมากทสดคอ ผปกครองใหขอคดเหนในกจกรรมของ
โรงเรยน มคาเฉลย 2.89 รองลงมาคอ ผปกครองรวมประชม
เสนอความคดเหนเพอพฒนาโรงเรยนมคาเฉลย2.77สำหรบ
ขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ ผปกครองรวมพจารณาแกไข
ปรบปรงแผนโครงการมคาเฉลย2.45
ความสมพนธกบบคลากรในโรงเรยนเมอพจารณาเปน
รายขอพบวาขอทมคาเฉลยมากทสดคอผปกครองเขารวม
ประชมการปฐมนเทศของนกเรยนมคาเฉลย3.75รองลงมาคอ
ผปกครองมารบผลการเรยนของนกเรยนดวยตนเองกบอาจารย
ทปรกษา มคาเฉลย 3.62 สำหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ
ผปกครองรวมสงสรรคกบบคลากรในโรงเรยนมคาเฉลย2.39
ความเชอถอในโรงเรยนเมอพจารณาเปนรายขอพบวา
ขอทมคาเฉลยมากทสดคอผปกครองยอมรบชอเสยงทางดานด
ของโรงเรยน มคาเฉลย 4.02 รองลงมาคอ ผปกครองภมใจท
บตรหลานเรยนในโรงเรยนน มคาเฉลย 3.98 สำหรบขอทม
คาเฉลยนอยทสดคอ ผปกครองบอกเลาผลงานของโรงเรยนให
บคคลอนรมคาเฉลย3.49
ความคาดหวงทจะไดประโยชนเมอพจารณาเปนรายขอ
พบวาขอทมคาเฉลยมากทสดคอ ผปกครองคาดวาจะไดรบ
ประโยชนจากการมสวนรวมในการวางแผนพฒนาโรงเรยน
มคาเฉลย3.50รองลงมาคอผปกครองคาดวาจะไดรบประโยชน
จากการมสวนรวมในการรวมกจกรรมพฒนาโรงเรยนมคาเฉลย
3.47สำหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอผปกครองคาดวาจะได
รบประโยชนจากการมสวนรวมในการประเมนผลพฒนาโรงรยน
มคาเฉลย3.39
ความรความเขาใจในการบรหารมคาเฉลย 3.11 เมอ
พจารณาเปนรายขอพบวาขอทมคาเฉลยมากทสดคอผปกครอง
มความรความเขาใจในจดมงหมายของการบรหารการศกษา
มคาเฉลย 3.24 รองลงมาคอ ผปกครองมความรความเขาใจ
เกยวกบหลกสตรการสอนของโรงเรยนมคาเฉลย3.24สำหรบ
ขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ ผปกครองมความรความเขาใจใน
พระราชบญญตการศกษา2542มคาเฉลย2.86
ผลการทดสอบสมมตฐาน
สมมตฐานท1ผปกครองทมเพศแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการศกษาพบวาผปกครอง
ทมเพศแตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เปนการ
ปฏเสธสมมตฐาน
สมมตฐานท2ผปกครองทมอายแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการศกษาพบวาผปกครอง
ทมอายแตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 เปนการ
ยอมรบสมมตฐาน
สมมตฐานท3ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกน
มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการศกษาพบวา
ผปกครองทมระดบการศกษาแตกตางกนมสวนรวมในการ
บรหารโรงเรยนอาชวศกษาแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทาง
สถตทระดบ.05เปนการปฏเสธสมมตฐาน
สมมตฐานท4ผปกครองทมอาชพแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการศกษาพบวาผปกครอง
ทมอาชพแตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชว-
ศกษา แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
เปนการปฏเสธสมมตฐาน
สมมตฐานท5ผปกครองทมรายไดแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการศกษาพบวาผปกครอง
ทมรายไดแตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชว-
ศกษา แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถตทระดบ .05
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
76วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
เปนการปฏเสธสมมตฐาน
สมมตฐานท 6 ผปกครองทมระยะเวลาทอยในทองถน
แตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนแตกตางกนผลการ
ศกษาพบวาผปกครองทมระยะเวลาทอยในทองถนแตกตางกน
มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา แตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถตทระดบ.05เปนการปฏเสธสมมตฐาน
สมมตฐานท 7 ความสมพนธกบบคลากรในโรงเรยนม
ความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการ
บรหารโรงเรยนผลการศกษาพบวา ความสมพนธกบบคลากร
ในโรงเรยนมความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของ
ผปกครองในการบรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01จงยอมรบสมมตฐาน
สมมตฐานท 8 ความเชอถอในโรงเรยนมความสมพนธ
เชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยน
ผลการศกษาพบวา ความเชอถอในโรงเรยนมความสมพนธ
เชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการบรหารโรงเรยน
เปนไปในทศทางเดยวกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01
จงยอมรบสมมตฐาน
สมมตฐานท 9 ความคาดหวงทจะไดประโยชนมความ
สมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการ
บรหารโรงเรยน ผลการศกษาพบวา ความคาดหวงทจะได
ประโยชนมความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของ
ผปกครองในการบรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01จงยอมรบสมมตฐาน
สมมตฐานท10ความรความเขาใจในการบรหารมความ
สมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการ
บรหารโรงเรยนผลการศกษาพบวา ความรความเขาใจใน
การบรหารมความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของ
ผปกครองในการบรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน
อยางมนยสำคญทางสถตทระดบ.01จงยอมรบสมมตฐาน
สรปและอภปรายผล จากการศกษาระดบการมสวนรวมของผปกครองใน
ภาพรวมพบวาอยในระดบการมสวนรวมปานกลาง เพราะวา
รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 แผนพฒนา
เศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10พ.ศ. 2550-2554และ
พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542 (แกไขเพมเตม
พ.ศ. 2545) ไดเปดโอกาสใหทกคนมสทธและเสรภาพท
เทาเทยมกน ในการมสวนรวมในการแลกเปลยนเรยนรระดม
ความคดเหน ระดมทรพยากรบคคล ปรกษา หารอ และรวม
ตดตามประเมนผลในเรองตางๆของประเทศโดยขอมลขาวสาร
ทเขาถงไดดวยการศกษาโดยวธการตางๆและการบรหารโรงเรยน
กเปดโอกาสใหผปกครองไดเขามามสวนรวมในดานตางๆ
ดานการรวมกจกรรมพบวาผปกครองมสวนรวมอยใน
ระดบปานกลาง เพราะวา ผปกครองตองประกอบอาชพเพอ
หารายไดมาเลยงสมาชกในครอบครวทงนผปกครองบางคนก
สามารถมารวมกจกรรมไดผปกครองบางคนกไมสามารถมารวม
กจกรรมไดจงทำใหระดบการมสวนรวมของผปกครองอยในระดบ
ปานกลางซงสอดคลองกบงานวจยของ(ปารฉตตกลอมสกล,
2550) ศกษาเรองสภาพและแนวทางการมสวนรวมของ
ผปกครองในการจดการศกษา : กรณศกษาโรงเรยนทายพกล
พบวาสภาพการมสวนรวมจรงของผปกครองในการมสวนรวม
ในการปฏบตและดำเนนกจกรรมการเรยนการสอนของผปกครอง
นกเรยนโรงเรยนทายพกลอยในระดบปานกลาง
ดานการรวมระดมทรพยากรพบวาผปกครองมสวนรวม
อยในระดบปานกลางเพราะวาผปกครองใหความสำคญในเรอง
ของการศกษาของบตรหลานและเหนวาโรงเรยนยงตองการ
งบประมาณตางๆซงตองอาศยความรวมมอรวมใจจากผปกครอง
ในการชวยสนบสนนทงดานการเงนสงของแรงงานซงสอดคลอง
กบงานวจยของ (สนญญาทบคลาย, 2550) ศกษาเรองระดบ
การมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาของโรงเรยน
ตลาดบางคลด อำเภอบางใหญ จงหวดนนทบร พบวาระดบ
การมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาของโรงเรยน
ตลาดบางคลด ดานการระดมทรพยากรเพอการศกษาโดย
ภาพรวมอยในระดบปานกลาง
ดานการรวมประเมนผลพบวาผปกครองมสวนรวมอยใน
ระดบปานกลางเพราะวาผปกครองคดวาเปนหนาทของโรงเรยน
ผปกครองจงไมคอยเขาไปตดตามตรวจสอบนโยบายและการ
ดำเนนงานของโรงเรยน ซงแตกตางกบงานวจยของ (บงอร
แอกทอง, 2552) ศกษาเรองความตองการมสวนรวมของ
ผปกครองในการพฒนาศนยพฒนาเดกเลกจงหวดนครราชสมา
พบวาผปกครองมความตองการมสวนรวมในการพฒนาศนย
พฒนาเดกเลก ดานการประเมนผล โดยภาพรวมอยในระดบ
มาก
ดานการรวมวางแผน พบวาผปกครองมสวนรวมอย
ในระดบปานกลาง เพราะวาผปกครองบางคนไมไดเขารวม
ประชมเสนอความคดเหน กำหนดวตถประสงค เปาหมาย
เสนอปญหาของโรงเรยนในโอกาสทโรงเรยนนดประชม ซง
สอดคลองกบงานวจยของ (บณฑต เดชขนธ, 2548) ศกษา
เรองการมสวนรวมของผปกครองนกเรยนในการจดการศกษา
ของโรงเรยนบานนาดอกไมสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
สกลนคร เขต 3 พบวาการมสวนรวมของผปกครองนกเรยน
ในการจดการศกษาของโรงเรยนบานนาดอกไมสงกดสำนกงาน
เขตพนทการศกษาสกลนคร เขต 3 ดานการวางแผนการจด
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255577
การศกษาอยในระดบปานกลาง
จากการศกษาผปกครองทมเพศแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา แตกตางกนอยางไมมนย
สำคญทางสถต เพราะวาพระราชบญญตการศกษาแหงชาต
พ.ศ. 2542 (แกไขเพมเตม พ.ศ. 2545) ไดเปดโอกาสให
สถานศกษารวมกบบคคล ครอบครว ชมชน องคกรตางๆ ม
สวนรวมในการจดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลา ทกสถานท
ทกเพศอยางเทาเทยมกน ซง สอดคลองกบงานวจยของ
(พรจนทรบญพอ,2547)ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครอง
ในการพฒนาคณภาพการศกษาตามพระราชบญญตการศกษา
แหงชาต พ.ศ. 2542 : ศกษาเฉพาะกรณประชาชาชนในเขต
บรการของโรงเรยนตระการพชผล จงหวดอบลราชธาน พบวา
ประชาชนทมเพศแตกตางกนจะมสวนรวมในการพฒนาคณภาพ
การศกษาตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ. 2542
แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต และแตกตางกบ
งานวจยของ(ประยงคแสนสข,2549)ศกษาเรองการมสวนรวม
ของประชาชนตอการดำเนนงานของโรงเรยนในสงกดกรงเทพ
มหานคร: ศกษากรณเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานครพบวา
ประชาชนทมเพศแตกตางกนมสวนรวมในการดำเนนงานของ
โรงเรยนแตกตางกนอยางนยสำคญทางสถต
จากการศกษาผปกครองทมอายแตกตางกนมสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา แตกตางกนอยางมนย
สำคญทางสถต เพราะวาผปกครองทมอายแตกตางกนยอม
มความรความเขาใจและประสบการณของชวตไมเทากนจง
แสดงออกทางการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนไมเทากน
ซงสอดคลองกบงานวจยของ(ชมพลคำปา,2548)ศกษาเรอง
ความพงพอใจตอการมสวนรวมในการบรหารจดการโรงเรยน
ของผปกครองและคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน:ศกษา
กรณโรงเรยนบานตอมอำเภอเมองจงหวดพะเยาพบวาความ
แตกตางของความพงพอใจตอการมสวนรวมในการบรหารจดการ
โรงเรยนของผปกครองและคณะกรรมการศกษาขนพนฐานทม
อายตางกนมความพงพอใจตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
และแตกตางกบงานวจยของ (ชตมา ตนาราง, 2553) ศกษา
เรองปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดการ
มลฝอยชมชนในเขตเทศบาลนครสมทรปราการ พบวากลม
ตวอยางทมอายตางกนมสวนรวมในการจดการมลฝอยชมชน
แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
จากการศกษา พบวาผปกครองทมระดบการศกษา
แตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษาแตกตาง
กนอยางไมมนยสำคญทางสถตเพราะวาทกระดบการศกษาใน
ปจจบนชใหเหนถงความสำคญของการศกษา บทบาทของ
การศกษาตอการพฒนาและการดำรงชวตอยรวมกนในสงคม
อยางชดเจน ผปกครองในทกระดบการศกษาจงมความ
รบผดชอบและเหนความสำคญของการศกษาของบตรหลาน
และการเขามามสวนรวมในการบรหารโรงเรยนทเหมอนกน
ซงสอดคลองกบงานวจยของ (สวางจต โควบญงาม, 2548)
ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองในการสงเสรมการเรยนร
ของนกเรยนระดบมธยมศกษาพบวาผปกครองนกเรยนระดบ
มธยมศกษาทมระดบการศกษาแตกตางกน มสวนรวมในการ
สงเสรมการเรยนรของนกเรยนระดบมธยมศกษาแตกตางกน
อยางไมมนยสำคญทางสถตและแตกตางกบงานวจยของ
(ศศพงษ เพชรบตร, 2545) ศกษาเรองการมสวนรวมของ
ผปกครองในกจกรรมการเรยนการสอนของโรงเรยนประถมศกษา
สงกดกรงเทพมหานคร เขตบางเขนพบวาผปกครองทระดบ
การศกษาตางกนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนของ
โรงเรยนในภาพรวมตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
จากการศกษา ผปกครองทมอาชพแตกตางกนม
สวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชว ศกษา แตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถต เพราะวาทกอาชพมขอจำกดเรองเวลา
เหมอนกนคอมลกษณะการเขาทำงานทเปนเวลาและเวลาหยด
กตองบอกลวงหนาและตองดเพอนรวมงานดวยวามคนท
สามารถทำงานแทนไดหรอเปลาถาไมมใครทำงานแทนไดอาจ
ทำใหงานเสยหายและดวยเหตผลหนาททตองรบผดชอบใน
อาชพ จงไมสามารถเขารวมกจกรรมตางๆ ของโรงเรยนได
ซงสอดคลองกบงานวจยของ (สรอย ทรพยประสม, 2550)
ศกษาการมสวนรวมของผปกครองในการจดการศกษาขน
พนฐานในกรงเทพมหานคร พบวาผปกครองทมอาชพ
แตกตางกนมสวนรวมในการจดการศกษาขนพนฐานในกรงเทพ
มหานครโดยภาพรวมแตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต
และแตกตางกบงานวจยของ (สมบต สงวาลยสวย, 2550)
ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองในการสงเสรม
คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนกลมสาระการเรยนร
การงานอาชพและเทคโนโลยโรงเรยนธญรตนจงหวดปทมธาน
พบวาผปกครองทอาชพตางกนมสวนรวมในการสงเสรม
คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน กลมสาระการเรยนร
การงานอาชพและเทคโนโลย โดยรวมและรายดาน แตกตาง
กนอยางมนยสำคญทางสถต
จากการศกษา พบวาผปกครองทมรายไดแตกตางกน
มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา แตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถต เพราะวาผปกครองมรายไดพอทจะ
สามารถใหเปนเงนทนการศกษาของบตรหลานและประกอบ
กบการไดรบการสนบสนนจากรฐบาลในการเขารบการ
ศกษาฟรโดยไมเสยคาเทอมและการสนบสนนทนจากองคกร
เอกชนตางๆซงสอดคลองกบงานวจยของ(วลภาพรหมฤทธ,
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
78วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
2550) ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองนกเรยน
ระดบประถมศกษาในการดำเนนงานโรงเรยนสงเสรมสขภาพ
อำเภอพรหมคร จงหวดนครศรธรรมราช พบวารายไดไมม
ความสมพนธกบการมสวนรวม อยางไมมนยสำคญทางสถต
และแตกตางกบงานวจยของ (ทว ศรนวล, 2547) ศกษาเรอง
การมสวนรวมของผปกครองในการจดกจกรรมการศกษาสงกด
สำนกงานการประถมศกษาจงหวดชมพร พบวาผปกครองม
สวนรวมในการจดกจกรรมการศกษาโดยภาพรวมแตกตางกน
อยางมนยสำคญทางสถตเมอจำแนกตามรายไดเฉลยของ
ครอบครวตอเดอน
จากการศกษา พบวาผปกครองทมระยะเวลาทอยใน
ทองถนแตกตางกนมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนอาชวศกษา
แตกตางกนอยางไมมนยสำคญทางสถต เพราะวาผปกครอง
ตระหนกถงความสำคญของการศกษาของบตรหลานโดยให
ความรวมมอ เขามามสวนรวมในการบรหารโรงเรยนใหการ
ชวยเหลอทางดานการเงน วตถ แรงงานความคดตอโรงเรยน
ทเปนสถานศกษาของบตรหลาน ซงสอดคลองกบงานวจย
ของ(พเชษฐไพบลยศร,2544)ศกษาเรองการมสวนรวมของ
ประชาชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ:ศกษาเฉพาะกรณ
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร พบวา
ประชาชนทมระยะเวลาอาศยอยในชมชนเกราะเกรดแตกตางกน
จะมสวนรวมในการจดการทองเทยวเชงนเวศแตกตางกนอยาง
ไมมนยสำคญทางสถต และแตกตางกบงานวจยของ (บงอร
อวนลำ, 2540) ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองเดก
ในกจกรรมศนยพฒนาเดกเลกศกษาเฉพาะกรณ อำเภอเมอง
จงหวดอบลราชธาน พบวาผปกครองทมระยะเวลาทอาศยอย
ในหมบานตางกนจะมสวนรวมในกจกรรมศนยพฒนาเดกเลก
แตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
จากการศกษา พบวาความสมพนธกบบคลากรใน
โรงเรยนมความสมพนธ เชงบวกกบการมสวนรวมของ
ผปกครองในการบรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน
อยางมนยสำคญทางสถต เพราะวาผปกครองมความสมพนธ
ระหวางบคคลยอมทำใหเกดเครอขายทสามารถเชอมโยง
เขาหากนไมวาจะเปนคนในชมชนบคลากรในโรงเรยนรวมทง
ผบรหารของโรงเรยนโดยการคนเคยกนสงผลใหมการชวยเหลอ
ซงกนและกนและประกอบกบเปนเรองของการศกษาของ
บตรหลานจงทำใหผปกครองเขามามสวนรวมในการบรหาร
โรงเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของ (บวร ธรฤทธเฉลม,
2545) ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองนกเรยนในการ
จดการศกษาทองถน ศกษากรณเฉพาะโรงเรยนเทศบาลตำบล
สไหงโก-ลก จงหวดนราธวาสพบวาความสมพนธกบผบรหาร
โรงเรยนของผปกครองกบการมสวนรวมในการจดการศกษา
ทองถนของผปกครองมความสมพนธกนอยางมนยสำคญทาง
สถต
จากการศกษา พบวาความเชอถอในโรงเรยนมความ
สมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการบรหาร
โรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน อยางมนยสำคญทางสถต
เพราะวาเมอผปกครองใหความเชอถอหรอไววางใจตอสถาบน
การศกษาทบตรหลานเรยนและบคลากรในโรงเรยนแลว
ผปกครองมความมนใจและเชอวาโรงเรยนจะทำใหบตรหลานม
ความรความสามารถประกอบกบเปนคนทมคณธรรมจรยธรรม
สงผลใหผปกครองใหความรวมมอเขามามสวนรวมในการบรหาร
โรงเรยนซงสอดคลองกบงานวจยของ(บดนทรนลเดช,2544)
ศกษาเรองการมสวนรวมของสมาชกกลมในการดำเนนงาน
กลมออกทรพยเพอการผลตศกษาเฉพาะกรณกลมออมทรพย
เพอการผลต ตำบลปากจน อำเภอนครหลวง จงหวดพระนคร
ศรอยธยาพบวาความนาเชอถอของคณะกรรมการบรหารกลม
มความสมพนธกบการมสวนรวมการดำเนนงานกลมออมทรพย
อยางมนยสำคญทางสถต
จากการศกษา พบวาความคาดหวงทจะไดประโยชน
มความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการ
บรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน อยางมนยสำคญ
ทางสถต เพราะวาผปกครองคาดหวงทจะไดประโยชนจากการ
มสวนรวมในการบรหารโรงเรยนประสบผลสำเรจตามทตองการ
และเกดประโยชนกบบตรหลานของผปกครองซงเปนแรงจงใจ
ใหผปกครองเขามามสวนรวมในการบรหารโรงเรยนตอไป ซง
สอดคลองกบงานวจยของ(จนตนาเสมาเงน,2539)ศกษาเรอง
ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในโครงการพฒนา
ตำบล:ศกษาเฉพาะกรณจงหวดปทมธานพบวาความคาดหวง
ผลประโยชนจากโครงการพฒนาตำบลมความสมพนธเปนไปใน
ทศทางเดยวกนอยางมนยสำคญทางสถตกบการมสวนรวมของ
ประชาชนในโครงการพฒนาตำบล
จากการศกษา พบวาความรความเขาใจในการบรหาร
มความสมพนธเชงบวกกบการมสวนรวมของผปกครองในการ
บรหารโรงเรยนเปนไปในทศทางเดยวกน อยางมนยสำคญ
เพราะวาเมอผปกครองมความรความเขาใจในนโยบายและ
แผนพฒนาโรงเรยนเชนวตถประสงคของการบรหารโรงเรยน
หลกสตรการเรยนการสอนตางๆ ของทางโรงเรยน ผปกครอง
เมอมความรขอมลขาวสารของทางโรงเรยนสงผลใหผปกครอง
กลาทจะมาแสดงความคดเหนกลาทจะเขามสวนรวมในการ
บรหารโรงเรยน ซงสอดคลองกบงานวจยของ (บงอร อวนลำ,
2540) ศกษาเรองการมสวนรวมของผปกครองเดกในกจกรรม
ศนยพฒนาเดกเลก : ศกษาเฉพาะกรณ อำเภอเมอง จงหวด
อบลราชธาน พบวาผปกครองมความรความเขาใจในกจกรรม
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255579
ศนยพฒนาเดกเลกสงและตำ จะมสวนรวมในกจกรรมศนย
พฒนาเดกเลกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะในเชงนโยบายและปฏบต
1. สงเสรมใหผปกครองเขามารวมพจารณาแกไข
ปรบปรงแผนงานโครงการตางๆของโรงเรยนโดยประชาสมพนธ
ใหผปกครองไดมความรในเรองตางๆ ของโรงเรยน รวมทง
ประชาสมพนธใหผปกครองเหนความสำคญของความจำเปน
ทตองมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเมอผปกครองเหน
ประโยชนของการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนกจะทำให
ผปกครองเขามามสวนรวมเพมขน
2. โรงเรยนและบคลากรของโรงเรยนควรสรางความ
นาเชอถอโดยรกษาชอเสยงของโรงเรยนทางดานมาตรฐานการ
รกษาระดบการใหคะแนน เพอใหผปกครองมความเชอถอใน
มาตรฐานการรกษาระดบการใหคะแนนของโรงเรยนและเมอ
ผปกครองมความเชอถอตอโรงเรยนผปกครองกจะเขามสวนรวม
มากขน
3. โรงเรยนควรนดประชมผปกครองหรอจดกจกรรม
ตางๆเปนวนหยดหรอวนเสารอาทตยเพอใหจำนวนผปกครอง
ทเขามามสวนรวมเพมมากขน
4. สงเสรมใหผปกครองมความรความเขาใจในนโยบาย
และแผนการศกษาของโรงเรยนโดยแจกเอกสารใหผปกครองได
ศกษาเพอเปนความรพนฐานในการเขารวมกจกรรมตางๆทาง
การศกษาของโรงเรยนเมอผปกครองมความรความเขาใจใน
นโยบายและแผนการศกษาของโรงเรยนผปกครองกจะเขามาม
สวนรวมในการบรหารโรงเรยนมากขน
5. โรงเรยนและบคลากรของโรงเรยนควรสรางความ
สมพนธทดกบผปกครองโดยเขารวมกจกรรมตางๆ ของทาง
ชมชนทผปกครองอาศยอย ชวยเหลอในเรองตางๆ ททาง
โรงเรยนสามารถทำได เชน อนญาตใหใชพนทของโรงเรยน
สำหรบเลนกฬาเพอใหเกดความคนเคยซงจะชวยใหผปกครอง
เขามามสวนรวมในการบรหารโรงเรยนเพมมากขน
6. โรงเรยนและบคลากรของโรงเรยนควรทำใหความ
ตองการของผปกครองทคาดหวงวาจะไดรบประโยชนจาก
การเขามามสวนรวมในการวางแผน การรวมกจกรรม
การรวมระดมทรพยากรการรวมประเมนผลใหประสบผลสำเรจ
คอสามารถนำไปปฏบตในการบรหารพฒนาโรงเรยนและเกด
ประโยชนกบลกหลานใหมากทสด เมอประสบผลสำเรจตาม
ความตองการหรอทคาดหวงไวของผปกครองกจะเปนแรง
จงใจใหผปกครองอยากเขามามสวนรวมในการบรหารโรงเรยน
มากขน
ขอเสนอแนะสำหรบการศกษาตอไป
1. ควรศกษาวาอะไรทสามารถทำใหความคนเคยระหวาง
ผปกครองกบบคลากรในโรงเรยนมความคนเคยเพมมากขน
ทงนเมอผปกครองมความคนเคยกบบคลากรในโรงเรยนการ
ขอความรวมมอใหผปกครองเขามามสวนรวมกจะงายขนและ
เปนการยกระดบความตองการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยน
ของผปกครองใหเพมขนดวย
2. ควรศกษาวาปจจยใดบางททำใหผปกครองไมเขารวม
ประชมหรอไมเขารวมกจกรรมของโรงเรยนเพอนำปจจยท
เกดขนมาแกไขปรบปรงเพอใหผปกครองจะไดเขามามสวนรวม
ในการบรหารโรงเรยนใหมากขน
เอกสารอางองจนตนา เสมาเงน. 2539.ปจจยทมผลตอการมสวนรวม
ของประชาชนในโครงการพฒนาตำบล : ศกษา
เฉพาะกรณ จงหวดปทมธาน.ภาคนพนธคณะพฒนา
สงคมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
ชตมา ตนาราง. 2553.ปจจยทมผลตอการมสวนรวมของ
ประชาชนในการจดการมลฝอยชมชนในเขต
เทศบาลนคร สมทรปราการ. วทยานพนธปรญญา
มหาบณฑตสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
ชมพล คำปา. 2548.ความพงพอใจตอการมสวนรวมใน
การบรหารจดการโรงเรยนของผปกครองและ
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน : ศกษากรณ
โรงเรยนบานตอม อำเภอเมอง จงหวดพะเยา.
ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร.
ทว ศรนวล. 2547.การมสวนรวมของผปกครองในการ
จดกจกรรมการศกษาสงกดสำนกงานการประถม
ศกษา จงหวดชมพร.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.เขาถงไดจาก:http://
www.Thailis.or.th/tdc/dccheck.(10พฤษภาคม2552)
บดนทรนลเดช.2544.การมสวนรวมของสมาชกกลมในการ
ดำเนนงานกลมออมทรพยเพอการผลต : ศกษา
เฉพาะกรณกลมออมทรพยเพอการผลต ตำบล
ปากจน อำเภอนครหลวง จงหวดพระนครศรอยธยา.
ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร.
บวร ธรฤทธเฉลม. 2545.การมสวนรวมของผปกครอง
นกเรยนในการจดการศกษาทองถน : ศกษากรณ
โรงเรยนเทศบาลตำบลสไหงโก-ลก จงหวดนราธวาส.
ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร.
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
80วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
บงอรอวนลำ.2540.การมสวนรวมของผปกครองเดกใน
กจกรรมศนยพฒนาเดกเลก : ศกษาเฉพาะกรณ
อำเภอเมอง จงหวดอบลราชธาน. ภาคนพนธคณะ
พฒนาสงคมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
บงอร แอกทอง. 2552. ความตองการมสวนรวมของ
ผปกครองในการพฒนาศนยพฒนาเดกเลกจงหวด
นครราชสมา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช. เขาถงไดจาก :http://
www.thailis.or.th/tdc/dccheck.(20ธนวาคม2554).
บณฑต เดชขนธ. 2548. การมสวนรวมของผปกครอง
นกเรยนในการจดการศกษาของโรงเรยนบาน
นาดอกไม สงกดสำนกงานเขตพนทการศกษา
สกลนคร เขต 3. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.เขาถงไดจาก:http://
www.thailis.or.th/tdc/dccheck.(31สงหาคม2554).
ประยงค แสนสข. 2549.การมสวนรวมของประชาชนตอ
การดำเนนงานของโรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร:
ศกษากรณเขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร.
ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร.
ปารฉตตกลอมสกล.2550.สภาพและแนวทางการมสวนรวม
ของผปกครองในการจดการศกษา : กรณศกษา
โรงเรยนทายพกล. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
มหาวทยาลยเทพสตร.เขาถงไดจาก:http://www.thailis.
or.th/tdc/dccheck.(19สงหาคม2554).
พรจนทรบญพอ.2547.การมสวนรวมของประชาชนในการ
พฒนาคณภาพการศกษาตามพระราชบญญต
การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542: ศกษาเฉพาะกรณ
ประชาชนในเขตบรการของโรงเรยนตระการพชผล
จงหวดอบลราชธาน. ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม
สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
พเชษฐไพบลยศร.2544.การมสวนรวมของประชาชนในการ
จดการทองเทยวเชงนเวศ : ศกษาเฉพาะกรณ
ชมชนเกาะเกรด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร.
ภาคนพนธคณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒน
บรหารศาสตร.
วลภา พรหมฤทธ. 2550.การมสวนรวมของผปกครอง
นกเรยนระดบประถมศกษาในการดำเนนงาน
โรงเรยนสงเสรมสขภาพ อำเภอพรหมคร จงหวด
นครศรธรรมราช. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต
มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.เขาถงไดจาก:http://
www.thailis.or.th/tdc/dccheck.(19เมษายน2554)
ศศพงษเพชรบตร.2545.การมสวนรวมของผปกครองใน
กจกรรมการเรยนการสอนของโรงเรยนประถมศกษา
สงกดกรงเทพมหานคร เขตบางเขน. วทยานพนธ
ปรญญามหาบณฑต สถาบนราชภฏพระนคร. เขาถง
ไดจาก : http://www.thailis.or.th/tdc/dccheck. (11
พฤษภาคม2554).
สนญญาทบคลาย.2550.ระดบการมสวนรวมของผปกครอง
ในการจดการศกษาของ โรงเรยนตลาดบางคลด
อำเภอบางใหญ จงหวดนนทบร. วทยานพนธปรญญา
มหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม เขาถง
ไดจาก : http://www.thailis.or.th/tdc/dccheck. (31
สงหาคม2554).
สมบต สงวาลยสวย. 2550.การมสวนรวมของผปกครอง
ในการสงเสรมคณลกษณะอนพงประสงคของ
ผเรยนกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ
เทคโนโลย โรงเรยนธญรตน จงหวดปทมธาน.
วทยานพนธปรญญามหาบณฑต มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ. เขาถงไดจาก : http://www.thailis.
or.th/tdc/dccheck.(10พฤษภาคม2552).
สรอย ทรพยประสม. 2550.การศกษาการมสวนรวมของ
ผปกครองในการจดการศกษาขนพนฐานในกรงเทพ
มหานคร. วทยานพนธปรญญามหาบณฑตมหาวทยาลย
รามคำแหง. เขาถงไดจาก : http://dcms.lib.ru.ac.th/
dcms/files//04630/Soy_Supprasom.pdf.(11พฤษภาคม
2552).
สวางจต โควบญงาม.2548.การมสวนรวมของผปกครอง
ในการสงเสรมการเรยนรของนกเรยนะดบมธยมศกษา.
วทยานพนธปรญญามหาบณฑตมหาวทยาลยศลปากร.
เขาถงไดจาก : http://www.thailis.or.th/tdc/dccheck.
(21พฤษภาคม2552).
สรนทพย สทธศกด
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255581
ปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนาระบบและกลไกการบรหารงานวจย ของมหาวทยาลยราชภฎ
Factors Influencing the Needs of System and Mechanism Development for Research Management
of Rajabhat University
บศรา สาระเกษ เดอนเพญธรวรรณววฒนคณะสถตประยกตสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร
บทคดยอ
การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาสถานภาพการบรหารจดการงานวจยปจจบนความตองการเกยวกบการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยในมหาวทยาลยราชภฏและปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงานวจย
เพอนำไปเปนแนวทางปรบปรงระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยใหมคณภาพประสทธภาพและครอบคลมตามความตองการ
ของผปฏบตมากยงขนศกษาโดยการสำรวจ(Survey)คณาจารยในมหาวทยาลยราชภฏ40แหงใชขนาดตวอยางทงสน390คน
สมตวอยางแบบแบงชนภมสองขน(Two–StageStratifiedSampling)วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณาและวเคราะหการถดถอย
(MultipleRegressionAnalysis)
ผลการศกษาพบวาสภาพการบรหารจดการงานวจยปจจบนของมหาวทยาลยราชภฏตามวงจรPDCAสามารถปฏบตไดด
การกำหนดยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน เปาหมายของการบรหารงานวจย สามารถทำไดคอนขางชดเจนและสอดคลองกบ
เปาหมายการพฒนาคณภาพการวจย ทงระยะสนและระยะยาว รวมทงมาตรฐานการศกษาและตวบงชคณภาพ แตทสามารถ
ปฏบตไดในระดบปานกลาง ไดแก การมสวนรวมในการกำหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายเชงกลยทธสนบสนนการวจยของ
คณาจารย และการสนบสนนหองปฏบตการวจย หนวยวจย หรอศนยเครองมอสนบสนนการวจย การใหรางวล คาตอบแทน
กบนกวจยในการตพมพเผยแพร การรวบรวม คดสรร วเคราะหสงเคราะหความรจากงานวจย เพอเปนองคความรใหคนทวไป
เขาใจ และการอำนวยความสะดวกในการจดการทรพยสนทางปญญา จากการวจย นอกจากนยงตองการใหพฒนาระบบ กลไก
การบรหารจดการงานวจยขนสดทายของการวจยในการนำผลงานวจยไปตพมพเผยแพร หรอนำไปใชประโยชนหลงเสรจสน
โครงการแลวมากทสด ทงนปจจยสวนบคคลทมความสมพนธกบความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการ
งานวจยคอระดบการศกษามความสมพนธเชงบวกทระดบนยสำคญ0.05ปจจยดานประสบการณในการทำวจยทมความสมพนธ
กบความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยคอตำแหนงทางวชาการโดยผทมตำแหนงทางวชาการ
มความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยตำกวาผทไมมตำแหนงทางวชาการทระดบนยสำคญ0.10
ปจจยดานสภาพการบรหารจดการงานวจยทมความสมพนธกบความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจย
คอการตดตามประเมนผลการปฏบตงานมความสมพนธเชงบวกทระดบนยสำคญ0.01
คำสำคญ :ระบบ,กลไก,การบรหารจดการงานวจย
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
82วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
The study aimed to study current conditions, needs of system andmechanism development for research
managementofRajabhatUniversitiesandfactorsinfluencingtheneedsofsystemandmechanismdevelopment.The
sampleconsistsedof390teacherswhowereteachingin40RajabhatUniversitiesbyusingtwo–stagestratifiedsampling.
ThedatawereanalyzedbydescriptivestatisticsanalysisandMultipleRegressionanalysis.
The result found that the researchmanagementofRajabhatUniversities fromwasgoodaccording toPDCA
cycle.Determiningofstrategy,policy,planandobjectiveofresearchmanagementwasclearandcorrespondwiththe
aimofresearchdevelopment,educationalstandardandkeyqualityindicator.Thesystemandmechanismdevelopment
forresearchmanagementwasmediumlevelconsistedoftheparticipationindeterminingvision,mission,strategicgoal
to support the researchof teacher, research laboratory, researchunit or researchequipment center, giving reward
and remuneration for published research, collective, selective, synthesis and analysis research to have knowledge
managementforpeopletounderstand,andfacilitateinintellectualpropertymanagement.Postauditwasthelaststep
ofresearchthatneedstodevelopsystemandmechanismforresearchmanagementincludingpublishedorappliedthe
research.Thepersonalfactorswhichassociatedwiththeneedsofsystemandmechanismdevelopmentforresearch
managementwastheeducationlevelbysignificantpositiverelationshipatthe0.05level.Academicspositionwasthe
variablewhichassociatedwiththeneedsofsystemandmechanismdevelopmentforresearchmanagement,forthe
academicpositionperson’sneedlessthannon-academicspositionpersonsignificantatthe0.10level.Evaluationwas
thevariablewhichassociatedwith theneedsofsystemandmechanismdevelopment for researchmanagementby
significantpositiverelationshipatthe0.01level.
Keywords :system,mechanism,researchmanagement
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255583
บทนำ การวจยกอใหเกดการพฒนาองคความรใหมสงประดษฐ
ใหม และนวตกรรมใหม ทำใหหนวยงาน องคกรและประเทศ
เกดความกาวหนา สามารถแขงขน และพงพาตนเองได ใน
สถาบนอดมศกษาจงไดใหความสำคญกบการวจย โดยกำหนด
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขเพมเตม
(ฉบบท2)พ.ศ.2545มาตรา4ใหคณาจารยทำหนาทหลกทาง
ดานการสอนและการวจยและมาตรา30ใหสถานศกษาพฒนา
กระบวนการเรยนการสอนทมประสทธภาพรวมทงการสงเสรม
ใหผสอนสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน
ในแตละระดบการศกษาดงนนสถาบนอดมศกษาจงจำเปนตอง
มการวจยเปนภารกจหนงทสำคญและเพอใหสถาบนอดมศกษา
ไดมาตรฐานตามประกาศกระทรวงศกษาธการ สำนกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) จงไดกำหนดคณภาพ
และมาตรฐานการศกษาโดยใหมระบบการประกนคณภาพซง
การวจยเปนองคประกอบหนงในการประเมนคณภาพมาตรฐาน
การศกษาภายใน นอกจากนนการวจยยงเปนตวบงชเพอวด
มาตรฐานตามคำรบรองของสำนกงานรบรองมาตฐานและ
ประเมนคณภาพการศกษา (องคกรมหาชน) (สมศ.) และ
สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ(ก.พ.ร.)อกดวย
แตในปจจบนการบรหารงานวจยของสถาบนอดมศกษา
ยงประสบปญหาการขาดแคลนนกวจยทงเชงปรมาณและ
คณภาพ ขาดความคลองตวของการบรหารงบประมาณ และ
ขาดกลไกหรอระบบการจดการใหแตละภาคของระบบวจย
เชอมโยงกน(ศโรจนผลพนธน,2547)อกทงการบรหารงานวจย
ทผานมามกใหความสำคญทงบประมาณการวจยเปนหลกแตยง
ขาดระบบการจดการทดและครบถวนตามกระบวนการทำวจย
(ศรดาชยสวรรณ,2552)
ผวจยจงเหนความสำคญของการพฒนาการบรหาร
จดการงานวจยของสถาบนอดมศกษา โดยศกษามหาวทยาลย
ราชภฏซงเปนสถาบนอดมศกษาสงกดกระทรวงศกษาธการ
ทมอยทกภมภาคของประเทศไทยและตามพระราชบญญต
มหาวทยาลยราชภฏ 2547 มาตรา 7 ระบวาใหมหาวทยาลย
ราชภฏเปนสถาบนอดมศกษาเพอการพฒนาทองถนทเสรมสราง
ลงปญญาของแผนดน มหนาทหลกประการหนงคอ การวจย
และอยในมหาวทยาลยทเนนผลตบณฑตตามเกณฑประกน
คณภาพการศกษาของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
(สกอ.) ทงนหากมหาวทยาลยราชภฏตองการพฒนาดาน
การวจยใหมประสทธภาพมากยงขน และสามารถพฒนาจาก
มหาวทยาลยประเภทเนนผลตบณฑตเปนมหาวทยาลยเพอ
การวจยนนการบรหารจดการงานวจยในมหาวทยาลยราชภฏ
จงเปนสงจำเปนทจะตองกระทำใหเปนระบบมการพฒนา
อยางตอเนอง โดยตองศกษาระบบกลไกทจะชวยขบเคลอน
ใหเกดการพฒนาอนไดแก นโยบาย แผนงาน กลยทธ
งบประมาณ สถานท ความพรอมของบคลากร ความชดเจน
ของการพจารณาภาระงาน ระเบยบ ขอบงคบ และอนๆ ใน
การนผวจยจงสนใจศกษาถงสภาพการบรหารงานวจยปจจบน
และความตองการในการพฒนาระบบ กลไก การบรหารงาน
วจยของนกวจยเพอใหไดรบการขบเคลอนบรรลวตถประสงค
ตามเปาหมาย และนำไปเปนแนวทางปรบปรงระบบ กลไก
การบรหารจดการงานวจยใหมคณภาพ ประสทธภาพ และ
ครอบคลมมากยงขน
วตถประสงค 1. เพอศกษาสถานภาพการบรหารจดการงานวจย
ปจจบนของมหาวทยาลยราชภฏ
2. เพอศกษาความตองการเกยวกบการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยในมหาวทยาลยราชภฏ
3. เพอศกษาปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารงานวจยของมหาวทยาลยราชภฏ
สมมตฐานในการวจย 1. ปจจยสวนบคคลมความสมพนธกบความตองการ
ในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงานวจย
2. ปจจยเกยวกบประสบการณในการทำวจยมความ
สมพนธกบความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหาร
งานวจย
3. สภาพการบรหารงานจดการงานวจยมความสมพนธ
กบความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงานวจย
กรอบแนวคดในการวจยตวแปรอสระ
1. ปจจยสวนบคคล
-เพศ
-อาย
-ระดบการศกษา
-สถานภาพการทำงาน
2. ปจจยเกยวกบประสบการณในการทำวจย
-ตำแหนงทางวชาการ
-ประสบการณในการทำวจย
-จำนวนผลงานวจย
-สาขาวชาหลกททำวจย
3. สภาพการบรหารจดการงานวจย
-การกำหนดยทธศาสตรนโยบายฯ(Plan)
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
84วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
-การปฏบตตามยทธศาสตรนโยบายฯ(Do)
-การตดตามประเมนผลการปฏบตงาน(Check)
-การปรบปรงแกไข(Act)
ตวแปรตาม
ความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไกการ
บรหารจดการงานวจย
-การบรหารการพฒนาขอเสนอโครงการวจย
-การบรหารระหวางดำเนนการวจย
-การบรหารเมอเสรจสนโครงการ
ในการศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงผสม (Mix
Methods) ทงเชงปรมาณและคณภาพใช Concurrent
Strategy โดยเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณและคณภาพ
จากการสำรวจ(Survey)ขอมลเชงปรมาณจากคำถามปลายปด
(Close Questionnaires) และขอมลเชงคณภาพจากคำถาม
ปลายเปด (Open Questionnaires) และขอมลเชงคณภาพ
จากเอกสาร และงานวจยตางๆ ประชากรททำการศกษาวจย
ครงนคอคณาจารยในมหาวทยาลยราชภฏ40แหงใชจำนวน
ตวอยางทงสน 390 คน สมตวอยางแบบแบงชนภมสองขน
(Two-StageStratifiedSampling)ขนท1แบงมหาวทยาลย
ราชภฏออกเปน 5 ชนภม (St ra ta) คอ ชนภมท 1
มหาวทยาลยราชภฏกลมภาคเหนอ ชนภมท 2 มหาวทยาลย
ราชภฏกลมภาคกลางชนภมท3มหาวทยาลยราชภฏกลมภาคใต
ชนภมท4มหาวทยาลยราชภฏกลมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ชนภมท 5 มหาวทยาลยราชภฏกลมรตนโกสนทร สมเลอก
ตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยการ
จบฉลาก กลมละ 4 มหาวทยาลย รวม 20 แหง ขนท 2
สมอาจารยมหาวทยาลยราชภฏ โดยขนาดตวอยาง (จำนวน
อาจารย) ในแตละมหาวทยาลยราชภฏและจดสรรขนาด
ตวอยางไปตามมหาวทยาลยทสมไดแบบเปนสดสวนกบขนาด
(Proportional – to – Size Allocation) วเคราะหขอมลจาก
แบบสอบถาม โดยใชสถตเชงพรรณา (Descriptive Statistics
Analysis) หาคารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน
และทดสอบสมมตฐานโดยใชMultipleRegressionAnalysis
ผลการวจย 1. สภาพการบรหารจดการงานวจยปจจบนของ
มหาวทยาลยราชภฏ
ผลการวเคราะหขอมลสภาพการบรหารจดการงานวจย
ปจจบนของมหาวทยาลยราชภฏตามวงจรเดมมง (PDCA)
ซงประกอบดวย การกำหนดยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน
เปาหมายของการบรหารงานวจย (Plan) การปฏบตตาม
ยทธศาสตรนโยบายแผนงานเปาหมายของการบรหารงานวจย
(Do) การตดตาม ประเมนผลการปฏบตงาน (Check)
การปรบปรงแกไข(Act)สรปดงน
1) การกำหนดยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน
เปาหมายของการบรหารงานวจย (Plan) อาจารย ใน
มหาวทยาลยราชภฏมความเหนวาการกำหนดยทธศาสตร
นโยบาย แผนงาน เปาหมายของการบรหารจดการงานวจย
ในภาพรวม อยในระดบคอนขางชดเจนและสอดคลอง โดย
มการกำหนดนโยบาย แผนงานไดคอนขางสอดคลองกบ
เปาหมายการพฒนาคณภาพการวจยทงระยะสนและระยะยาว
รวมทงกำหนดเปาหมายไดคอนขางสอดคลองกบมาตรฐาน
การศกษาและตวบงชคณภาพและการกำหนดวสยทศนพนธกจ
เปาหมายเชงกลยทธสนบสนนการวจยคอนขางชดเจนแตทยง
สามารถปฏบตไดในระดบปานกลาง ไดแก การมสวนรวมใน
การกำหนดวสยทศน พนธกจ เปาหมายเชงกลยทธสนบสนน
การวจย
2) การปฏบตตามยทธศาสตรนโยบายแผนงาน
เปาหมายของการบรหารงานวจย(Do)อาจารยในมหาวทยาลย
ราชภฏมความเหนวาการปฏบตตามยทธศาสตร นโยบาย
แผนงานเปาหมายของการบรหารจดการงานวจยในภาพรวม
อยในระดบมาก โดยดานทสามารถปฏบตไดมากทสดคอ
การเปดโอกาสใหคณาจารยไดพฒนาตนเองดานการวจย
และงานสรางสรรค รองลงมาคอการจดกจกรรมสงเสรม
พฒนาศกยภาพความรใหผวจย เชน การอบรม สมมนา
การศกษาดงาน เปนตน สวนทยงสามารถปฏบตไดระดบ
ปานกลางคอ การมหองปฏบตการวจย หนวยวจย หรอ
ศนยเครองมอสนบสนนการวจยการใหรางวลคาตอบแทนกบ
นกวจยในการตพมพเผยแพร การรวบรวมคดสรร วเคราะห
สงเคราะหความรจากงานวจยเพอเปนองคความรใหคนทวไป
เขาใจ และการอำนวยความสะดวกในการจดการทรพยสน
ทางปญญาจากการวจย
3) การตดตามประเมนผลการปฏบตงาน(Check)
อาจารยในมหาวทยาลยราชภฏมความเหนวาการตดตาม
ประเมนผลการปฏบตงานในภาพรวม อยในระดบมาก โดยม
การดำเนนการตดตามประเมนผลการปฏบตงานใหเปนไปตาม
แผนปฏบตงานประจำปมการดำเนนการประเมนตนเอง(SAR)
ใหเปนไปตามมาตรฐานตวบงชประกนคณภาพดานการบรหาร
งานวจย สวนการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก
เพอระบจดเดนจดดอยโอกาสและสงทเปนอปสรรคมาปรบปรง
กลยทธในการพฒนาคณภาพการวจยใหมประสทธภาพมการ
ปฏบตในระดบมากเชนกนแตถอวายงนอยกวาดานอนๆ
4) การปรบปรงแกไข(Act)อาจารยในมหาวทยาลย
ราชภฏมความเหนวามการปรบปรงแกไขในภาพรวม อยใน
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255585
ระดบมากโดยมการนำผลการประเมนตนเองมาพฒนาปรบปรง
แผนบรหารงานวจย (Improvement plan) มการนำผลการ
ประเมนไปพฒนาปรบปรงการบรหารจดการงานวจยใหม
ประสทธภาพมากขน และนำผลการประเมนไปพฒนาแผน
ยทธศาสตรและแผนปฏบตราชการประจำปในรอบปตอไปได
ในระดบมาก
2. ความตองการเกยวกบการพฒนาระบบ กลไก
การบรหารจดการงานวจยในมหาวทยาลยราชภฏ
ผลการวเคราะหความตองการเกยวกบการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจย ในมหาวทยาลยราชภฏแบง
การนำเสนอเปน 3 ขน คอ 1) ขนของการพฒนาขอเสนอ
โครงการวจย2)ขนการดำเนนการและ3)ขนการบรหารงานวจย
เมอเสรจสนโครงการ ซงทกขนมความตองการในระดบมาก
โดยความตองการในการพฒนาระบบ กลไกการบรหารจดการ
งานวจยขนสดทายการบรหารงานวจย เมอเสรจสนโครงการ
มความตองการมากทสด(X=4.27)รองลงมาคอขนการดำเนน
การวจย(X=4.21)และขนของการพฒนาขอเสนอโครงการวจย
(X = 4.20) โดยมผลการวเคราะหความตองการเกยวกบการ
พฒนาระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยในมหาวทยาลย
ราชภฏในแตละขนดงน
1) ขนของการพฒนาขอเสนอโครงการวจย
(Pre Audit) อาจารยในมหาวทยาลยราชภฏ มความตองการ
ในการพฒนาระบบ กลไกพฒนาขอเสนอโครงการวจยอยใน
ระดบมาก โดยตองการใหมการพฒนากลไกมากกวาระบบ
(X=4.26)และ(X=4.16)ตามลำดบ
เมอพจารณาความตองการในการพฒนาระบบ
การพฒนาขอเสนอโครงการวจยรายดานพบวาควรสนบสนน
ดานเทคโนโลยสารสนเทศในการคนควาวจย เชน ฐานขอมล
เพอการสบคนเปนอนดบแรกเนองจากมความตองการมากทสด
รองลงมาคอ ควรใหเวลาเพอการคนควาทำขอเสนอโครงการ
วจย
เมอพจารณาความตองการในการพฒนากลไกการ
พฒนาขอเสนอโครงการวจยพบวาควรมงบประมาณสนบสนน
การวจย เปนอนดบแรก เนองจากมความตองการมากทสด
รองลงมาคอควรจดทำฐานขอมลแหลงทนวจย
2) ขนการดำเนนการวจย (Ongoing) อาจารยใน
มหาวทยาลยราชภฏมความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกสนบสนนการดำเนนการวจยในภาพรวมอยในระดบมาก
(X = 4.21) โดยมความตองการในการพฒนาระบบและกลไก
ใกลเคยงกน(X=4.20)และ(X=4.22)ตามลำดบ
เมอพจารณาความตองการในการพฒนาระบบ
สนบสนนการดำเนนการวจย พบวา ควรมระบบสนบสนน
การนำแนวคดหรอวธการใหมๆ มาปรบใช ในการวจย
มความตองการมากทสด รองลงมาคอควรใหอสระในการ
ดำเนนการวจย และมความยดหยนในการแกปญหาทเกดขน
ไดอยางทนทวงท
เมอพจารณาความตองการในการพฒนากลไก
สนบสนนการดำเนนการวจย พบวา ควรจดหาเทคโนโลยท
ทนสมยตอการวจย มความตองการมากทสด รองลงมาคอ
ควรจดหาวสดอปกรณเครองมอครภณฑตางๆเพอสนบสนน
การวจย
3) ขนการบรหารงานวจย เมอเสรจสนโครงการ
(Post Audit) อาจารยในมหาวทยาลยราชภฏ มความตองการ
ในการพฒนาระบบ กลไก การบรหารงานวจย เมอเสรจสน
โครงการในภาพรวมอยในระดบมาก (X = 4.27) โดยมความ
ตองการในการพฒนาระบบและกลไกระดบมากใกลเคยงกน
(X=4.27)และ(X=4.28)ตามลำดบ
เมอพจารณาความตองการในการพฒนาระบบ
การบรหารงานวจย เมอเสรจสนโครงการพบวา ควรสงเสรม
สรางแรงจงใจในการตพมพเผยแพร เชน ใหคาตอบแทน
ภาระงาน หรอประกาศเกยรตคณ มความตองการมากทสด
รองลงมาคอ ควรจดทำวารสาร เพอการตพมพผลงานวจย
และจดประชมวชาการการเสนอผลงานวจย
เมอพจารณาความตองการในการพฒนากลไก
การบรหารงานวจย เมอเสรจสนโครงการ พบวา ควรจดสรร
งบประมาณเพอการเผยแพร ตพมพผลงานวจยใหกบนกวจย
โดยมความตองการมากทสด รองลงมาคอ ควรมการจด
ประชาสมพนธแหลงเผยแพรตพมพผลงานวจย
3. ปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารงานวจยของมหาวทยาลยราชภฏ
การวเคราะหปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารงานวจย โดยทดสอบปจจยสวนบคคล
ปจจยเกยวกบประสบการณในการวจย และสภาพการบรหาร
จดการงานวจยทมความสมพนธกบความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารงานวจยโดยวเคราะหการถดถอยพหคณ
(Multiple Regression Analysis) เพอศกษาความสมพนธ
ระหวางตวแปรหลายตวพรอมกน และความสามารถในการ
อธบายความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงาน
วจย จากตวแปรหลายตวไดคาผลการวเคราะหคาสมประสทธ
สหสมพนธพหคณ คาสมประสทธการถดถอยและ คาความ
คลาดเคลอนของการประมาณคาตวแปร ผลการวเคราะห
ดงตารางท1
จากตารางท1พบวาคาความผนแปรของความตองการ
ในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการในภาพรวม
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
86วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
ปจจยสวนบคคล ประสบการณในการทำวจยและความคดเหน
เกยวกบสภาพการบรหารจดการงานวจยสามารถอธบาย8.1%
(R2 = 0.081) โดยปจจยทมความสมพนธกบความตองการใน
การพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยไดผล
ดงตอไปน
ปจจยสวนบคคลตวแปรในกลมปจจยนมทงหมด4ตว
ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา และสถานภาพการทำงาน
พบวาระดบการศกษาของอาจารยนกวจยมผลตอความตองการ
ในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจย
ในภาพรวม ทระดบนยสำคญ 0.05 โดยอาจารยนกวจยทจบ
ปรญญาโทและทจบปรญญาเอกมความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยสงกวาผทจบปรญญาตร
โดยเฉลย0.261และ0.307คะแนนตามลำดบในขณะทควบคม
ใหตวแปรอสระอนๆในสมการคงทจากขอคนพบนจงสามารถ
สรปไดวาระดบการศกษาของอาจารยผวจยมความสมพนธ
เชงบวกกบความตองการดงกลาว
ปจจยดานประสบการณในการทำวจยตวแปรในกลม
ปจจยนมทงหมด4ตวไดแกตำแหนงทางวชาการประสบการณ
ในการทำวจย จำนวนผลงานวจย และสาขาวชาหลกททำวจย
พบวา ตำแหนงทางวชาการของอาจารยนกวจยมผลตอความ
ตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจย
ในภาพรวม ทระดบนยสำคญ 0.10 โดยอาจารยนกวจยทม
ตารางท 1 ผลการวเคราะหปจจยทมผลตอความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารจดการงานวจย
ตวแปร ความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจย
พฒนาขอเสนอ
โครงการวจย
ดำเนนการวจย เสรจสน
โครงการวจย
รวม
B SE B SE B SE B SE
ปจจยสวนบคคล
เพศ1(x1) 0.017 0.060 -0.008 0.064 0.064 0.904 0.004 0.058
อาย(x2) 0.005 0.005 0.007 0.005 0.077 0.072 0.006 0.005
ระดบการศกษา2
ปรญญาโท(x3) 0.269** 0.125 0.239* 0.133 3.834** 1.867 0.261** 0.119
ปรญญาเอก(x4) 0.284** 0.139 0.266* 0.147 5.208*** 2.072 0.307** 0.132
สถานภาพการทำงาน3(x5) 0.177** 0.076 0.081 0.081 1.297 1.133 0.117 0.072
ประสบการณในการทำวจย
ตำแหนงทางวชาการ4(x6) -0.156* 0.084 -0.127 0.090 -2.288* 1.260 -0.149* 0.081
ประสบการณในการทำวจย(x8) -0.007 0.006 -0.007 0.006 -0.082 0.090 -0.007 0.006
จำนวนผลงานวจย(x9) -0.008 0.009 -0.008 0.010 -0.129 0.135 -0.009 0.009
สาขาวชาหลกททำวจย5(x10) -0.051 0.062 -0.050 0.065 -0.161 0.919 -0.038 0.059
สภาพการบรหารจดการงานวจย
การกำหนดยทธศาสตรนโยบายฯ(x11) 0.106** 0.054 0.003 0.058 0.558 0.810 0.050 0.052
การปฏบตตามยทธศาสตรนโยบายฯ(x12) -0.028 0.075 0.054 0.079 0.311 1.116 0.016 0.071
การตดตามประเมนผลการปฏบตงาน(x13) 0.272*** 0.065 0.116* 0.069 2.519*** 0.976 0.189*** 0.062
การปรบปรงแกไข(x14) -0.104* 0.061 -0.083 0.065 -1.291 0.914 -0.093 0.058
R2
0.123 0.043 0.062 0.081
F-test 4.074*** 1.310 1.936*** 2.533***
*มนยสำคญทระดบ0.10 **มนยสำคญทระดบ0.05 ***มนยสำคญทระดบ0.011เพศหญงเปนกลมอางอง
2ปรญญาตรเปนกลมอางอง
3ไมใชขาราชการเปนกลมอางอง
4มตำแหนงทางวชาการเปนกลมอางอง
5สาขาสงคมศาสตรและอนๆเปนกลมอางอง
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255587
ตำแหนงทางวชาการมความตองการในการพฒนาดานระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยตำกวาผทไมมตำแหนงทาง
วชาการโดยเฉลย0.149คะแนน
ปจจยดานสภาพการบรหารจดการงานวจยตวแปร
ในกลมปจจยนมทงหมด 4 ตว ไดแก การกำหนดยทธศาสตร
นโยบายฯ การปฏบตตามยทธศาสตร นโยบายฯ การตดตาม
ประเมนผลการปฏบตงาน และการปรบปรงแกไข พบวา
การตดตาม ประเมนผลการปฏบตงาน มผลตอความตองการ
ในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจย
ในภาพรวมทระดบนยสำคญ0.01มคาสมประสทธการถดถอย
เทากบ0.189คอเมอมการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน
มากขนความตองการในการพฒนาระบบ กลไกการบรหาร
จดการงานวจยจะมากขนโดยเฉลย 0.189 คะแนน จงสรป
ไดวาการตดตาม ประเมนผลการปฏบตงาน มความสมพนธ
เชงบวกกบความตองการดงกลาว
เมอพจารณาจำแนกความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารงานวจยเปน3ขนตอนพบวาคาความผนแปร
ของความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหาร
จดการงานวจยในการพฒนาขอเสนอโครงการวจย และหลง
เสรจสนโครงการวจยสามารถอธบาย12.3%(R2=0.123)และ
6.2%(R2=0.062)ตามลำดบแตการดำเนนการวจยไมสามารถ
อธบายไดดวยสมการถดถอยผลดงน
1. การบรหารจดการงานวจย ในการพฒนาขอเสนอ
โครงการวจยพบวาปจจยสวนบคคลไดแก ระดบการศกษา
ของอาจารยนกวจยมผลตอความตองการในการพฒนาดาน
ระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยในการพฒนาขอเสนอ
โครงการวจยทระดบนยสำคญ 0.05 โดยอาจารยนกวจยทจบ
ปรญญาโทและทจบปรญญาเอกมความตองการในการพฒนา
ระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยสงกวาผทจบปรญญาตร
โดยเฉลย0.269และ0.284คะแนนตามลำดบและสถานภาพ
การทำงานของอาจารยนกวจยมผลตอความตองการในการ
พฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยในการพฒนา
ขอเสนอโครงการวจย ทระดบนยสำคญ 0.05 โดยอาจารย
นกวจยทเปนขาราชการมความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยสงกวาผทไมใชขาราชการ
โดยเฉลย 0.177 คะแนนปจจยดานประสบการณในการ
ทำวจย ไดแก ตำแหนงทางวชาการของอาจารยนกวจยมผล
ตอความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหาร
จดการงานวจย ในการพฒนาขอเสนอโครงการวจย ทระดบ
นยสำคญ 0.10 โดยอาจารยนกวจยทมตำแหนงทางวชาการม
ความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการ
งานวจยตำกวาผทไมมตำแหนงทางวชาการ โดยเฉลย 0.156
คะแนนปจจยดานสภาพการบรหารจดการงานวจย ไดแก
การตดตามประเมนผลการปฏบตงานการกำหนดยทธศาสตร
นโยบายฯ และการปรบปรงแกไข มผลตอความตองการ
ในการพฒนาดานระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจย
ในการพฒนาขอเสนอโครงการวจยทระดบนยสำคญ0.010.05
และ0.10ตามลำดบโดยการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน
และการกำหนดยทธศาสตร นโยบายฯ มคาสมประสทธการ
ถดถอยเทากบ0.272และ0.106สวนการปรบปรงแกไขมคา
สมประสทธการถดถอยเทากบ -0.104 คอ เมอมการตดตาม
ประเมนผลการปฏบตงานมากขนความตองการในการพฒนา
ระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยจะมากขนโดยเฉลย
0.272 คะแนน และเมอมการกำหนดยทธศาสตร นโยบายฯ
ไดสอดคลองชดเจนมากขนความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยจะมากขนโดยเฉลย 0.106
คะแนน และหากมการปรบปรงแกไขมากขนความตองการ
ในการพฒนาระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยจะนอยลง
โดยเฉลย0.104คะแนน
2. การบรหารจดการงานวจยหลงเสรจสนโครงการ
วจยพบวาปจจยสวนบคคลไดแกระดบการศกษาของอาจารย
นกวจยมผลตอความตองการในการพฒนาดานระบบ กลไก
การบรหารจดการงานวจย หลงเสรจสนโครงการวจย ทระดบ
นยสำคญ 0.05 และ 0.01 ตามลำดบ โดยอาจารยนกวจยท
จบปรญญาโทและทจบปรญญาเอก มความตองการในการ
พฒนาระบบ กลไกการบรหารจดการงานวจยสงกวาผทจบ
ปรญญาตร โดยเฉลย 3.834และ 5.208คะแนนปจจยดาน
ประสบการณในการทำวจยไดแกตำแหนงทางวชาการของ
อาจารยนกวจยมผลตอความตองการในการพฒนาดานระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจย หลงเสรจสนโครงการวจย
ทระดบนยสำคญ 0.10 โดยอาจารยนกวจยทมตำแหนงทาง
วชาการมความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหาร
จดการงานวจยตำกวาผทไมมตำแหนงทางวชาการ โดยเฉลย
2.288คะแนนปจจยดานสภาพการบรหารจดการงานวจย
ไดแก การตดตาม ประเมนผลการปฏบตงาน มผลตอความ
ตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการงานวจย
หลงเสรจสนโครงการวจยทระดบนยสำคญ0.01มคาสมประสทธ
การถดถอยเทากบ2.519คอเมอมการตดตามประเมนผลการ
ปฏบตงานมากขนความตองการในการพฒนาระบบ กลไกการ
บรหารจดการงานวจยจะมากขนโดยเฉลย2.519คะแนน
สรปและอภปรายผล จากผลการวจยครงน ผศกษาไดพบประเดนนาสนใจ
ดงน
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
88วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
1) จากการศกษาสภาพการบรหารจดการงานวจยปจจบน
พบวาการมสวนรวมในการกำหนดวสยทศนพนธกจเปาหมาย
เชงกลยทธสนบสนนการวจยของคณาจารยในมหาวทยาลย
ราชภฏสามารถปฏบตไดในระดบปานกลาง ทงนอาจเนอง
มาจากการมสวนรวมในการกำหนดวสยทศน พนธกจ และ
เปาหมายเชงกลยทธในการวางแผนพฒนาการวจย ยงอยแค
เพยงบางกลมไมไดมสวนรวมในทกระดบจงทำใหมความคดเหน
ทคอนขางมความแตกตางกน(S.D=1.05)ดงนนมหาวทยาลย
ราชภฏควรมการสงเสรมการมสวนรวมในการกำหนดวสยทศน
พนธกจเปาหมายเชงกลยทธสนบสนนการวจยใหมากขน
เมอพจารณาความสามารถในการปฏบตตามยทธศาสตร
นโยบาย แผนงาน เปาหมายของการบรหารงานวจย พบวา
การมหองปฏบตการวจย หนวยวจย หรอศนยเครองมอ
สนบสนนการวจยการใหรางวลคาตอบแทนกบนกวจยในการ
ตพมพเผยแพร การรวบรวม คดสรร วเคราะหสงเคราะห
ความรจากงานวจยเพอเปนองคความรใหคนทวไปเขาใจ และ
การอำนวยความสะดวกในการจดการทรพยสนทางปญญาจาก
การวจยสามารถปฏบตไดปานกลางดงนนมหาวทยาลยราชภฏ
จงควรสนบสนนประเดนดงกลาวใหมากขนเพอจะไดบรรลผล
ตามยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน เปาหมายของการบรหาร
งานวจยซงสอดคลองกบขอเสนอแนะจากคณาจารยทตองการ
ใหมการจดซอจดหาวสด เครองมอและอปกรณทเพยงพอตอ
การวจย ม Central Lab เพอใชเปนหนวยงานกลางในการใช
เครองมอและอปกรณในการทำวจยไดสะดวกขนเสนอใหมการ
อำนวยความสะดวกในการจดการทรพยสนทางปญญา โดย
มหาวทยาลยควรจดหนวยงานหรอบคลากรในการประสานงาน
และรบจดการทรพยสนทางปญญาโดยเรงดวน และมรางวล
สงเสรมการตพมพหรอนำเสนอบทความ
มการดำเนนการตดตามประเมนผลการปฏบตงานให
เปนไปตามแผนปฏบตงานประจำปมการประเมนตนเอง(SAR)
ใหเปนไปตามมาตรฐานตวบงชประกนคณภาพดานการบรหาร
งานวจย และการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอก
เพอระบจดเดนจดดอยโอกาสและสงทเปนอปสรรคมาปรบปรง
กลยทธในการพฒนาคณภาพการวจยใหมประสทธภาพสามารถ
ปฏบตไดมาก เนองจากมหาวทยาลยตองดำเนนการใหเปนไป
ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 เพมเตม
(ฉบบท2)พ.ศ.2545กบการประกนคณภาพการศกษาตาม
คมอประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาระดบ
อดมศกษาพ.ศ.2553สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
(2554)
มการนำผลการประเมนตนเองมาพฒนาปรบปรง
แผนบรหารงานวจย (Improvement plan) มการนำผลการ
ประเมนไปพฒนาปรบปรงการบรหารจดการงานวจยใหม
ประสทธภาพมากขน และนำผลการประเมนไปพฒนาแผน
ยทธศาสตรและแผนปฏบตราชการประจำปในรอบปตอไปได
ในระดบมาก ซงเปนไปตามทสำนกงานคณะกรรมการ
การอดมศกษา (2554) ไดกำหนดตวบงช 1.1 กระบวนการ
พฒนาแผน โดยใหมการตดตามผลการดำเนนงานตามตว
บงช มการประเมนผลการดำเนนงาน และนำผลการพจารณา
ขอคดเหนและขอเสนอแนะไปปรบปรงแผน
2) จากการวเคราะหความตองการในการพฒนา
ระบบ กลไกการบรหารงานวจย โดยแบงเปน 3 ขน พบวา
ขนสดทายของการวจย คอเมอเสรจสนโครงการ อาจารยม
ความตองการใหมการพฒนาระบบกลไกการบรหารจดการ
มากทสด ดงนนมหาวทยาลยจงควรเรงพฒนาในขนนกอน
เพอตอบสนองความตองการใหกบอาจารยททำผลงานวจย
เสรจแลวไดสามารถนำผลงานวจยไปตพมพเผยแพร หรอ
นำไปใชประโยชนได โดยจดระบบ กลไกใหสอดคลองตรงตาม
ความตองการของผปฏบต สวนในขนของการพฒนาขอเสนอ
โครงการวจย อาจารยในมหาวทยาลยราชภฏ มความตองการ
ในการพฒนาระบบการพฒนาขอเสนอโครงการวจยโดย
ควรสนบสนนดานเทคโนโลยสารสนเทศในการคนควาวจยเชน
ฐานขอมลเพอการสบคน เปนอนดบแรก ซงสอดคลองกบงาน
วจยของโรจนจฉรย ดานสวสด และคณะ (2550: 5) ซงพบวา
ประเดนทมความสำคญเรงดวน ทควรเรงดำเนนการปรบปรง/
พฒนา ไดแก ระบบสารสนเทศงานวจย สวนกลไกการพฒนา
ขอเสนอโครงการวจย คอ ควรมงบประมาณสนบสนนการวจย
และควรจดทำฐานขอมลแหลงทนวจย สวนขนการดำเนนการ
วจยควรพฒนาระบบสนบสนนโดยการสนบสนนการนำแนวคด
หรอวธการใหมๆ มาปรบใชในการวจยรองลงมาคอควรใหอสระ
ในการดำเนนการวจย และมความยดหยนในการแกปญหาท
เกดขนไดอยางทนทวงท และพฒนากลไกสนบสนนการดำ
เนนการวจยรายโดยจดหาเทคโนโลยททนสมยตอการวจย
ควรจดหาวสดอปกรณเครองมอครภณฑตางๆเพอสนบสนน
การวจย
3) จากการทดสอบสมมตฐานของการวจยเพอทดสอบ
ความสมพนธของปจจยกบความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารงานวจยโดยอภปรายผลการทดสอบดงน
(1) ปจจยสวนบคคลทมความสมพนธกบความ
ตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงานวจยในภาพรวม
พบวาระดบการศกษาของอาจารยนกวจยมความสมพนธเชงบวก
กบความตองการในการพฒนาระบบ กลไกการบรหารงานวจย
โดยอาจารยนกวจยทจบปรญญาโทและทจบปรญญาเอกมความ
ตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารจดการงานวจยสง
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255589
กวาผทจบปรญญาตร ทงนอาจเนองมาจากอาจารยนกวจยท
จบการศกษาปรญญาโทและปรญญาเอกมประสบการณในการ
ทำวจยจากการเรยนทำใหตองการพฒนาคนควางานวจยเพม
มากขนและมศกยภาพเพยงพอทจะทำวจยได สวนอาจารย
นกวจยในระดบปรญญาตรในมหาวทยาลยถอวาเปนสวนนอย
ซงอาจตองการพฒนาดานความรหรอศกษาตอในระดบทสงขน
มากกวาทจะสนใจหรอตองการทำวจย
(2) ปจจยเกยวกบประสบการณในการทำวจยม
ความสมพนธกบความตองการในการพฒนาระบบกลไกการ
บรหารงานวจย พบวา ตำแหนงทางวชาการมความสมพนธ
กบความตองการ โดยอาจารยนกวจยทมตำแหนงทางวชาการ
มความตองการในการพฒนาดานระบบกลไกการบรหารจดการ
งานวจยตำกวาผทไมมตำแหนงทางวชาการเนองจากผทม
ตำแหนงทางวชาการจะมประสบการณในการทำวจย เพราะ
ในการขอตำแหนงทางวชาการตองมผลงานวจยเปนสวนหนง
ในการขอตำแหนงทางวชาการและผทไดตำแหนงทางวชาการ
แลวกตองทำวจยและมผลงานตพมพตามประกาศก.พ.อ.เรอง
มาตรฐานภาระงานทางวชาการของผดำรงตำแหนงอาจารย
ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย และศาสตราจารย
(2552) ทกำหนดใหผชวยศาสตราจารยตองมงานวจยทได
รบการตพมพ ตามเกณฑ ก.พ.อ. กำหนดปละหนงรายการ
รองศาสตราจารยตองมงานวจยทไดรบการตพมพตามเกณฑ
ก.พ.อ. กำหนดปละสองรายการ และศาสตราจารยตองมงาน
วจยทไดรบการตพมพในระดบนานาชาต ตามเกณฑ ก.พ.อ.
กำหนด ปละหนงรายการ จงทำใหผทมตำแหนงทางวชาการ
ตองมผลงานวจยอยางตอเนอง ซงจะตองมความรและ
ประสบการณในการวจยอยแลว สวนผทไมมตำแหนงทาง
วชาการตองทำผลงานวชาการและผลงานวจยเพอนำไปใช
ประกอบในการขอตำแหนงทางวชาการและตองทำวจยตาม
ภาระงานทมหาวทยาลยกำหนดเพอประกอบการตอสญญาจาง
หรอเลอนขนเงนเดอนซงผทไมมตำแหนงทางวชาการสวนใหญ
ยงไมคอยมประสบการณในการทำวจยทำใหมความตองการให
มหาวทยาลยสนบสนนและพฒนาระบบ กลไกการบรหารงาน
วจยเพมขนเพอนำไปสการขอตำแหนงทางวชาการได
(3) สภาพการบรหารจดการงานวจยมความสมพนธ
กบความตองการในการพฒนาระบบกลไกการบรหารงานวจย
พบวา การตดตามประเมนผลการปฏบตงาน มความสมพนธ
เชงบวกกบตวแปรตาม คอ เมอมการตดตาม ประเมนผล
การปฏบตงานมากขนความตองการในการพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยจะมากขนดวย ทงนเนองจาก
หากมการตดตามประเมนผลการปฏบตงานของอาจารยมากขน
อาจารยกตองสรางผลงานผลตงานวจยใหไดตามเกณฑ
ภาระงานทมหาวทยาลยกำหนดสอดคลองกบเกณฑการประกน
คณภาพการศกษาของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา
(2554) และสำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพ
การศกษา(องคการมหาชน)(2554)ทวดคณภาพการศกษาจาก
ผลงานวจย และระบบกลไกสนบสนนทำใหเมอมการตดตาม
ประเมนผลการปฏบตงานมากจงมความตองการใหพฒนาระบบ
กลไกการบรหารจดการงานวจยมากขนเพอสนบสนนชวยเหลอ
อาจารยใหสามารถดำเนนการวจยไดตามเกณฑทกำหนด
ขอเสนอแนะขอเสนอแนะจากผลการศกษา
จากการศกษามขอเสนอแนะเพอใชเปนแนวทางตอ
ผบรหาร หรอผทสนใจ เพอเปนขอพจารณา ปรบปรง แกไข
และแนวทางในการพฒนาระบบ กลไกการบรหารงานจดการ
งานวจยของมหาวทยาลยราชภฏใหสอดคลองกบความตองการ
และขอเสนอแนะของอาจารยดงน
1. มหาวทยาลยควรพจารณาความเหมาะสมของ
ภาระงานของอาจารย ใหความสำคญกบการวจยโดยใหภาระ
งานวจยทเหมาะสม และลดภาระงานสอนใหนอยลง เพอให
สามารถศกษาคนควาและทำงานวจยไดรวมทงควรคดภาระงาน
เพอขอขยายอตรากำลง โดยอาศยการวเคราะหภาระงานการ
วจยดวยไมใชการคำนวณจากการสอนอยางเดยว
2. มหาวทยาลยควรมงบอดหนนหรอจดตงกองทนวจย
เพอสนบสนนทนในการทำวจยใหเพยงพอ และครอบคลมทก
สาขาวชาทเปดสอนในมหาวทยาลยและมงบประมาณเพอการ
จดหาทรพยากรซอมแซมวสดอปกรณเครองมอในกรณฉกเฉน
รวมทงงบประมาณสนบสนนการตพมพเผยแพรผลงานวจยใน
ระดบนานาชาตทแนนอนตอเนองเพอการสนบสนนการนำเสนอ
และการเผยแพรผลงานวจยทกป
3. มหาวทยาลยควรอำนวยความสะดวกในการทำวจย
โดยจดวสด เครองมอและอปกรณในการทำวจยใหกบอาจารย
มเจาหนาทหองปฏบตการนกวทยาศาสตรบคลากรสนบสนน
การวจย ม Central Lab เพอใชเปนหนวยงานกลางในการใช
เครองมอและอปกรณในการทำวจย มการจดตงหนวยวจยเชง
บรณาการหรอจดองคกรแหงการเรยนรเพอแลกเปลยนเรยนร
และกระตนใหคณาจารยคดคนพฒนางานวจยมระบบเทคโนโลย
สารสนเทศเพอการสบคนงานวจยมฐานขอมลเกยวกบการวจย
ฐานขอมลผเชยวชาญหรอผทรงคณวฒทางศาสตรตางๆ
4. มหาวทยาลยควรมประเดน/โจทยวจยจากทองถน/
เครอขาย และสงเสรมใหนกวจยสำรวจความตองการจาก
ปญหาตางๆในทองถนโดยลงพนทชมชนทองถนมการประชม
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
90วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
รวมกนเพอพฒนาโจทยวจยทสามารถตอบสนองความตองการ
ของทองถน
5. ควรพฒนานกวจยรนใหมเสรมเขาเปนทม มการ
แตงต งพ เล ยงนกวจยในระหวางการทำวจย มการต ง
คณะกรรมการจากสาขาวชาเพอรวมทำงานกบภาคประชา
สงคม วางแผนงานภาคสนามใหแกอาจารยมอใหมหรอ
อาจารยทไมชำนาญงานชมชน
6. ควรพฒนางานวจยใหมคณภาพกอนทจะนำไป
ตพมพเผยแพร โดยมการสมมนารายงานความกาวหนา
รายงานสรปผลการวจย และมการนำเสนอโดยมผทรงคณวฒ
ใหขอเสนอแนะเพอประโยชนในการพฒนางานวจย แลวนำ
ขอเสนอแนะไปแกไขใหสมบรณกอนสงรายงานวจยฉบบสมบรณ
หลงจากสงเลมรายงานวจยเรยบรอยแลว ใหมการตดตามการ
ตพมพ มทมงานเกบรวบรวม สงเกตการณงานวจยและนำ
งานวจยไปสการตพมพเผยแพร มกลไกสนบสนนการตพมพ
เผยแพรผลงานวจยและการจดทรพยสนทางปญญา
7. ควรสงเสรมใหนำผลงานวจยไปบรณาการใหเกด
ประโยชนไดจรงมการวเคราะหสงเคราะหงานวจยทกสาขาวชา
เพอนำไปใชประโยชนหรอนำไปตอยอดทำผลงานวจยตอเนอง
มการกำกบตดตามประเมนผลการวจยไปใชประโยชนอยาง
ตอเนอง มการจดตงคณะกรรมการพจารณาทสอดคลองกบ
แหลงทใชประโยชน มเครอขายความรวมมอพฒนางานวจย
รวมกนระหวางสถาบนอดมศกษากบหนวยงานทนำผลงานวจย
ไปใชประโยชน และใหแหลงทใชประโยชนมสวนรวมในการ
ประเมนงานวจย ประเมนผลจากการนำผลการวจยไปใช
ประโยชนและตพมพ
8. ควรพฒนาระเบยบ ขอบงคบ คำสง หรอมาตรการ
ทเกยวกบจรรยาบรรณการวจยทงในคนและสตวและเครองมอ
ทเปนมาตรฐานของสถาบนหรอมหาวทยาลย ขอบงคบควรม
ความยดหยน เพอเออตอการดำเนนการวจย เพอสงเสรม
กระตนใหคนทำวจย
ขอเสนอแนะในการทำวจยครงตอไป
1. ควรศกษาเจาะลกในเชงคณภาพเพมเตมโดยการ
สมภาษณเจาะลกในการพฒนาระบบ กลไกการบรหารจดการ
งานวจยและเชงนโยบายในการพฒนาระบบ กลไกการบรหาร
จดการงานวจยของระดบผบรหารเพอศกษาประกอบในการ
พฒนา
2. ควรศกษาเปรยบเทยบระบบกลไกการบรหารจดการ
งานวจยของกลมมหาวทยาลยทไมไดเนนการวจยกบมหาวทยา
ลยทจดอยในกลมทเนนการวจยเพอนำขอแตกตางมาพจารณา
เพมศกยภาพการวจยของมหาวทยาลยกลมทไมเนนการวจย
เอกสารอางองประกาศก.พ.อ.เรองมาตรฐานภาระงานทางวชาการของผดำรง
ตำแหนงอาจารยผชวยศาสตราจารยรองศาสตราจารย
และศาสตราจารย. 2552. ราชกจจานเบกษา. 126,
ตอนพเศษ32ง:24-26.
โรจนจฉรย ดานสวสด และคณะ. 2550. โครงการวจยเชง
ปฏบตการเพอสรางความเขมแขงดานการบรหาร
จดการงานวจยของมหาวทยาลยสงขลานครนทร:
กรณศกษาสาขาวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย.
รายงานวจย เสนอสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย
(สกว.).
วภา แซเซย และคณะ. 2551. สถานภาพการทำวจยและ
อปสรรคในการนำผลการวจยไปใชของพยาบาลหลงจบ
การศกษาในระดบมหาบณฑตจากคณะพยาบาลศาสตร
มหาวทยาลยสงขลานครนทร.สงขลานครนทรเวชสาร.
26,5(กนยายน-ตลาคม):451-458.
ศรดา ชยสวรรณ. 2552. รปแบบการบรหารงานวจยใน
มหาวทยาลยเอกชน. คนวนท20กนยายน2553จาก
http://gotoknow.org/blog/dr-saruda/312324
ศโรจน ผลพนธน. 2547. รปแบบการบรหารงานวจยของ
สถาบนอดมศกษา. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.
ศรสมภพจตภรมยศรและคณะ.2550.โครงการระบบบรหาร
งานวจยสำหรบมหาวทยาลยภมภาค : กรณศกษา
สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลย
สงขลานครนทร.รายงานวจยสกว.
บศรา สาระเกษ เดอนเพญ ธรวรรณววฒน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255591
รปแบบการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกกลมปญจวทยาคาร
อำเภอแหลมงอบ จงหวดตราด1
The School-based Management Modelfor Small Schools in Panjavidhayakharn School
GroupinLaemNgob,Trad Province
คมพล สวรรณกฏ1สพรรณไชยอำพร
2พรทพานโรจน
1
1มหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณ
2สถาบนบณฑตพฒนบรหารสาสตร
บทคดยอ
การวจยน มวตถประสงคเพอศกษาบรบทและนำเสนอรปแบบการพฒนาสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน
ขนาดเลกดำเนนการวจยโดยใชการสมภาษณเจาะลกผใหขอมลทสำคญ(Key-informant)จำนวน25คนขอมลทไดนำมาวเคราะห
โดยอาศยหลกตรรกะเทยบเคยงแนวคดทฤษฎควบคบรบท(Context)พรอมใชสถตเชงพรรณาประกอบ
ผลการศกษา
1. บรบทโรงเรยนกลมปญจวทยาคารประกอบดวยโรงเรยนขนาดเลกจำนวน5โรงเรยนรวมกนเพอแกไขปญหาดานการ
จดการเรยนการสอน ไดแก ขาดแคลนคร ครไมครบชนเรยน จำนวนนกเรยนตอหองเรยนตำกวาเกณฑมาตรฐาน คาใชจายตอ
นกเรยนหนงคนสงกวาโรงเรยนขนาดอนๆผลสมฤทธทางการเรยนอยในระดบตำกวามาตรฐานฉะนนเพอใหสามารถปฏบตหนาท
ตามทชมชนคาดหวงจงไดพฒนาระบบการบรหารจดการรวมกนในรปแบบการรวมโรงเรยนและรวมชนเรยนโดยใชศนยการเรยน
2. รปแบบการพฒนาสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร เปนรปแบบ
การพฒนาในลกษณะของเครอขายโรงเรยน โดยนำนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 1-6 มาเรยนรวมกนทศนยการเรยน
ดำเนนการจดการเรยนการสอนโดยรวมนกเรยนทอยในระดบชนเรยนเดยวกนของทง 5 โรงเรยน มาเรยนรวมกน จดใหมคร
ประจำชนครบทกชนเรยนและครผรบผดชอบสาระการเรยนรในสวนของการบรหารบคคลากรคณะผบรหารสถานศกษาเครอขาย
โรงเรยนจดใหมการวางแผนจดอตรากำลงรวมกนกำหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบรวมกนมการบรหารทรพยากรรวมกน
สำหรบการบรหารทวไปใชรปแบบองคคณะบคคลในการบรหารมการผลดเปลยนหมนเวยนในการทำหนาทผบรหารสถานศกษา
โรงเรยนศนยปญจวทยาคาร การสงการใดๆ กตองผานความเหนชอบรวมกน และลงนามคำสงตางๆ รวมกน โดยถอเปนความ
รบผดชอบรวมกนของเครอขายรปแบบการพฒนาสถานศกษาอาศยหลกการรวมโรงเรยนรวมชนเรยน แบบศนยการเรยน “มใจ
เสยสละ และเอาผเรยนเปนหลก” ควบคกบการนเทศก ตดตามประเมนผลการดำเนนงานอยางตอเนอง ในรปแบบขององคคณะ
บคคลในการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐาน โดยประสานความรวมมอกบสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาอยางใกลชด
โดยเฉพาะระบบนเทศการศกษา เพอใหบรรลเปาหมายการดำรงรกษามาตรฐานคณภาพการศกษาตามเกณฑ สมศ. และ
ศทศ. อาท NT, O-NET เปนตน มองคประกอบสำคญทใช ไดแก ความเปนวชาการ ยกระดบมาตรฐานคณภาพการศกษา
ใหเกดการยอมรบในสงคม ในขณะทมทรพยากรทางการศกษาจำกด เครอขายโรงเรยนจำเปนตองอาศยทรพยากรรวมกนในการ
จดการศกษา โดยนำการบรหารจดการในรปของเครอขาย ซงผบรหารสถานศกษาถอเปนกำลงหลกในการสรางศรทธาใหเกดขน
โดยเชอมโยงความสมพนธกบชมชนใหมสวนรวมในการจดการศกษาในทกๆกรณ
ขอเสนอแนะสำคญควรอาศยกระบวนการพฒนาคณภาพ(PDCA)ทมความตอเนองยงยนเปนกลไกขบเคลอนการพฒนา
สถานศกษาใหบรรลเปาหมายการจดการศกษาตอไป
______________________________________________________1บทความวจยนเปนสวนหนงของโครงการวจยเรอง“รปแบบการพฒนาครและผบรหารสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก:ศกษา
กรณโรงเรยนกลมปญจวทยาคารอำเภอแหลมงอบจงหวดตราด”
โดยผศ.ดร.คมพลสวรรณกฏผศ.วระวฒนพฒนกลชยดรสรยมาศสขกส.อาจารยธนวดดอนวเศษอาจารยพชรนทรรจรานกลรศ.พรทพานโรจนและ
รศ.ดรสพรรณไชยอำพร.ซงไดรบทนสนบสนนจากสำนกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวงศกษาธการประจำปงบประมาณ2554
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
92วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Abstract
The objectives of this research were to study the context and propose amodel for educational institute
development;aschoolbasedmanagement(SBM)forsmallschools.Adepthinterviewwasimplementedincollecting
datafrom25keyinformants.Thedatawasanalyzedbylogicalapproachinconsistencywithrelatedtheories,conceptsand
contexts.Additionally,descriptivestatisticswerealsousedindataanalysis.
Themajorfindingsoftheresearchwereasfollows:
1. ThecontextofPanjavidhayakharnSchoolGroup,consistedof5smallschools.Theyhavecooperatedwiththe
aimtosolvetheproblemsinmanaginglearningandteachingi.e.shortageorinsufficiencyofteachers,inabilitytomeeta
minimumnumberofstudentsperclassroom,excessofperstudentexpenditureincomparingwithoftheotherschools
andinabilitytomeetlearningachievementstandard,etc.Theyhavedevelopedcollaborativemanagementbycombining
schoolsandclassroomsintolearningcenterforgainingmoreeffectiveoperationandfulfillingcommunityexpectations.
2. TheSBMmodelforsmallschoolsinPanjavidhayakharnSchoolGroupwasschoolnetworkdevelopmentmodel.
Studentsingrade1-6offiveschoolswerebroughttogetherandclassifiedaccordingtotheirgradesthen,wereoffered
classlessonsatlearningcenter.Moreover,homeroomteacherwasassignedforindividualclassandcoresubjectswere
inchargedbyparticularteachers.Furthermore,collaborativemanagementwasdevelopedamongschoolsinnetwork.
Inhumanresourcemanagement,administrativepersonnelhadabrainstorminginworkforceplanning,jobdescription
designingandresourcesmanaging.However,ingeneraladministrativemanagement,broadofdirectorswasassigned
totakechargeforadeterminedtenure.Allofficialcommandswouldbeanonymouslyapprovedandsignedbyeveryone
ofthem.Thisdevelopmentmodelwasemphasizedoncombiningschoolsandclassroomsandintroducinglearningcenter
withathemeof“Spirit,SacrificeandChildCenter”inparallelwithconsistentmonitorandevaluationbyBoardofSBM.
ThemodelalsoconcentratedonstrongcooperationwithPrimaryEducationalServiceArea(PESA)inordertomaintain
educationstandardandqualityinlinewithcriteriaofOfficeforNationalEducationStandardandQualityAssessment
(ONESQA)andNationalInstituteofEducationalTestingService(NIETS).
Recommendation,aPDCAprocessshouldbedevelopedconsistentlyfordrivingeducationalinstitutestowards
theirgoalsofeducationalmanagementinthefuture.
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255593
บทนำ โรงเรยนขนาดเลกถอเปนกลมทดอยโอกาสทางวชาชพ
เพราะสถานททำงานสวนใหญอยหางไกลความเจรญ ขาดความ
กาวหนาในหนาทการงาน ครและคณะผบรหารบางคนหลกเลยง
ทจะไปปฏบตงานเพราะเกรงจะขาดโอกาสในดานตางๆครและ
ผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนขนาดเลกบางแหงขาดขวญ
กำลงใจในการปฏบตงาน ขาดโอกาสในการพฒนาดานตางๆ
จงสงผลกระทบตอคณภาพการศกษา จากผลการประเมนของ
สำนกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา
(สมศ.) พบวา คณภาพนกเรยนในโรงเรยนขนาดเลกมปญหา
คอ โรงเรยนทไมผานเกณฑการประเมนของสำนกงานรบรอง
มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) ในรอบท 2
กวา 500 โรงเรยน โรงเรยนเหลานคอ โรงเรยนขนาดเลกซง
ตองการความชวยเหลออยางเรงดวน โดยเฉพาะการพฒนา
คณภาพครและผบรหารสถานศกษาเพอยกระดบคณภาพคร
และผบรหารสถานศกษาของโรงเรยนขนาดเลกใหมคณภาพ
สามารถปฏบตงานในภารกจการสอน และการบรหารงานได
อยางมประสทธภาพ(วรยพรแสงนภาบวร,2550)
การพฒนาครและผบรหารสถานศกษาในโรงเรยน
ขนาดเลกจงเปนความจำเปนอยางเรงดวน และตองหารปแบบ
การพฒนาทเหมาะสมและแตกตางไปจากโรงเรยนขนาดอนๆ
เพราะโรงเรยนขนาดเลกมครไมครบชนหรอครจำนวนจำกด
การอบรมพฒนาครทผานมาตองเชญครไปอบรมนอกโรงเรยน
ตามโรงแรม หองประชมในสวนกลาง ผลเสยทตามมาคอ
นกเรยนถกทอดทง ทงทมครไมครบชน ขาดการสอนทดแทน
ยงทำใหมาตรฐานดานคณภาพการศกษามชองวางหางออกไปอก
ปญหาดงกลาวจำเปนตองมการศกษาวจยโดยใชพนทปฏบตงาน
เปนสถานทพฒนา คอการพฒนาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน
นอกจากน โรงเรยนขนาดเลกยงไดมความพยายามรวมกนใน
การแกไขปญหาดานการบรหารจดการทมครสอนไมครบชนเรยน
สงผลใหผลสมฤทธทางการเรยนตำจำนวนนกเรยนตอหองเรยน
ตำกวาเกณฑมาตรฐาน คาใชจายตอนกเรยนหนงคนสงกวา
โรงเรยนขนาดอนๆทงนเพอใหสามารถปฏบตหนาทตามทสงคม
คาดหวงไดอยางมประสทธภาพ และพฒนาคณภาพการจด
การศกษาใหไดตามมาตรฐานการศกษา(วระเมองชาง,2551)
กลมโรงเรยนขนาดเลก ในสงกดศนยเครอขายสถาน-
ศกษาบางใหญ สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา
ตราด มการพฒนาระบบการบรหารจดการรวมกนในรปแบบ
การรวมโรงเรยนและรวมชนเรยน โดยใชสถานทของโรงเรยน
วดบางปดลาง (ราษฎรสงเคราะห) เปนสถานทบรหารจดการ
และจดกจกรรมการเรยนการสอนรวมกน มชอวา “กลมปญจ
วทยาคาร” ประกอบดวยโรงเรยนขนาดเลก 5 โรงเรยน
ไดแก โรงเรยนวดบางปดบนโรงเรยนบานอาวตาลค โรงเรยน
บางปดลาง (ราษฎรสงเคราะห) โรงเรยนบานธรรมชาตลาง
และโรงเรยนวดทองธรรมชาต
คณะผวจยจงไดสนใจศกษารปแบบการพฒนาสถานศกษา
แบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก เพอวางรากฐาน
และแนวทางการพฒนาโรงเรยนขนาดเลกใหสามารถรองรบการ
พฒนาการศกษาและถอเปนการใหโอกาสทางการศกษาแกเดก
และเยาวชนผซงเปนอนาคตของชาตตอไป
วตถประสงคของการวจย 1) เพอศกษาบรบทการพฒนาสถานศกษาแบบใช
โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก
2) เพอนำเสนอรปแบบการพฒนาสถานศกษาแบบใช
โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก
อปกรณและวธดำเนนการวจย เปนการศกษารายกรณ (CaseStudy)วธการวจยทใช
ตามระเบยบวธวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research
Method) ประกอบดวย การศกษาเอกสาร (Documentary
Study) และการศกษาภาคสนาม (Field Study) อาท
การสมภาษณเจาะลก(In-depthInterview)ผใหขอมลทสำคญ
(Key-informant)การสนทนากลม(FocusGroup)เปนตน
การเลอกพนท
1. เกณฑทวไป
1) โรงเรยนทเปนกลมเปาหมายตองเปนโรงเรยน
ขนาดเลกทจดการเรยนการสอนในระดบการศกษาขนพนฐาน
โดยมนกเรยน120คนลงมา
2) ผบรหารและคณะครในโรงเรยนขนาดเลกม
ความสนใจและเตมใจเขารวมเปนพนทศกษาวจยรวมไปจนถงม
ความมงมานะและพนธสญญารวมกนในการปฏบตงานวจย
3) เปนโรงเรยนขนาดเลกทมการคมนาคมสะดวก
ทงนเพอเออประโยชนใหแกคณะนกวจย ในการลงพนทเพอ
ทำการศกษาและการตดตามประเมนผลโครงการ
4) เปนโรงเรยนทสามารถเชอมโยงเครอขาย
การทำงานรวมกบหนวยงานในทองถนไดเชนองคกรปกครอง
สวนทองถน ปราชญชาวบาน กรรมการสถานศกษา เปนตน
เพอสรางกลไกการทำงานรวมกน ทำใหเกดการพฒนาอยาง
ยงยน
5) ผบรหารสถานศกษามแนวคดแบบนกพฒนา
คอการสรางเครอขายการทำงานเพอใหเกดการบรณาการงาน
ดานการศกษาเขากบการเรยนรของทองถน
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
94วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
2. เกณฑเฉพาะ
1) เปนโรงเรยนขนาดเลกทตงอยในเขตพนท
บรการของมหาวทยาลยราชภฏรำไพพรรณไดแกจงหวดระยอง
จงหวดจนทบรและจงหวดตราด
2) มความโดดเดนเฉพาะพนท เปนทไดรบการ
ยอมรบจากบคคลภายนอก อาท คณาจารยและนกศกษา
หลกสตรประกาศนยบตรบณฑตผบรหารการศกษา ศกษา
นเทศกสงกดสำนกงานเขตพนทการศกษาเปนตน
กลมเปาหมายและผใหขอมลทสำคญ
กลมเปาหมาย ไดกำหนดบคคลผใหขอมลทสำคญ
(Key-informant) ดวยวธการเลอกแบบเจาะจง (Purposive
Sampling)ใหครอบคลมเปาหมายประชากรทกสวนของชมชน
ไดแก ศกษานเทศกในพนท คณะกรรมการสถานศกษา
ภมปญญาทองถน ปราชญในชมชนและผเกยวของ ครและ
ผบรหารสถานศกษาฯลฯจำนวน25คน
เครองมอทใชในการวจย
คณะผวจยอาศยแนวประเดนการสมภาษณ(Interview
Guide) ผใหขอมลทสำคญ (Key-informants) ในประเดนท
เกยวของกบบรบทของโรงเรยนและชมชนรปแบบการพฒนา
ทงโรงเรยนการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาปญหา
อปสรรค และขอเสนอแนะในการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปน
ฐานในโรงเรยนขนาดเลก
การวเคราะหขอมล
คณะผวจย ทำการวเคราะหขอมลไปพรอมๆ กบการ
เกบรวบรวมขอมล โดยยดหลกของตรรกะ ความสมเหต
สมผลเทยบเคยงแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ
ควบคไปกบขอมลทไดจากบรบท (Context) จากการใช
สถตเชงพรรณนาประกอบ(DescriptiveStatistics)
นยามศพทปฏบตการทใชในการวจย
1) โรงเรยนขนาดเลก หมายถง โรงเรยนทมการจด
การเรยนการสอนระดบการศกษาขนพนฐานทมจำนวนนกเรยน
ตำกวา300คน
2) รปแบบการพฒนาสถานศกษาหมายถง แบบแผน
โครงสรางองคประกอบ ยทธศาสตร กระบวนการและวธการ
พฒนาสถานศกษาโดยมจดมงหมายเฉพาะในเรองการพฒนา
สถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกผาน
ขนตอนการดำเนนการอยางเปนระบบ โดยมหลกปรชญา
แนวคด ทฤษฎ หลกการ และกระบวนการทเปนองคประกอบ
เชอมโยงสมพนธกน ชวยใหการดำเนนงานพฒนาสถานศกษา
แบบใชโรงเรยนเปนฐานบรรลเปาหมายตามทตองการ
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1) รปแบบและแนวทางการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปน
ฐานในโรงเรยนขนาดเลก ถอเปนนวตกรรมการพฒนาครและ
ผบรหารสถานศกษาทเหมาะสมตามสภาพพนท
2) ไดทราบขอมลเกยวกบปญหาอปสรรค และขอ
เสนอแนะทมตอรปแบบการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานใน
โรงเรยนขนาดเลกในพนท
3) หนวยงานทนำผลการวจยไปใชประโยชน ไดแก
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา สถานศกษา
ระดบการศกษาขนพนฐาน คณะครศาสตร / ศกษาศาสตร
ของสถาบนอดมศกษา หนวยงานพฒนาครทงในสวนกลาง
และสวนภมภาคสามารถนำแนวทางการพฒนาแบบใชโรงเรยน
เปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกทเกดจากผลการวจยไปใชประโยชน
ในการปฏบตงานได
4) โรงเรยนขนาดเลกสามารถนำรปแบบการพฒนาไป
ประยกตใชในการบรหารจดการโรงเรยนไดอยางมประสทธภาพ
ผลการวจย ตอนท 1 บรบทการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐาน
ในโรงเรยนขนาดเลก
1. บรบทของชมชน
1) ประวตความเปนมา
ตำบลบางปดอำเภอแหลมงอบจงหวดตราด ตงอย
ทางทศเหนอของอำเภอแหลมงอบมทางหลวงสายแหลมงอบ-
แสนตงเชอมตอระหวางตำบลกบอำเภอระยะทาง12กโลเมตร
เมอประมาณปพ.ศ. 2490 เรมมประชากรอพยพยายถนเขามา
อาศยอย ดงคำกลาวของผสงอายทวา “...แตกอนลกษณะเปน
ปาดงดบไมมบานคน มาจบจองเอากนเอง ทำไดเทาไหรเปน
ของเราการเขามาอยในหมบานเปนแบบลกษณะตามกนมา...”
โดยการอพยพเปนลกษณะการยายเขาตามญาตพนองซง
เขามาทำมาหากนในพนทใกลเคยงกอนหนานเนองจากผนดน
บรเวณนมความอดมเนองจากเสนทางคมนาคมทเชอมตอดวย
ถนนสายหลก(สายบางนาตราด(เกา)ปจจบนมชอเรยกใหมวา
สายสขมวท)ซงในสมยนนบรเวณนยงไมมชาวบานมาอาศยอย
มากนก
จากความไมเจรญในสมยนน ไดเกดโรคระบาดรายแรง
มผคนลมตายเปนจำนวนมากไมมยารกษาและชาวบานตงชอ
โรคระบาดนนวา “โรคหา” โรคระบาดไดแพรกระจายเฉพาะ
พนทบรเวณรอบหมบาน ทำใหชาวบานเรยกหมบานนวา
“บานบงปด” ตอมาคำวา “บง” ไดเปลยนมาเปนคำวา “บาง”
จนกระทงถงปจจบน
2) ลกษณะทางกายภาพ
อาณาบรเวณตดตอของชมชนตำบลบางปด ตงอย
ทางทศเหนอของอำเภอแหลมงอบมทางหลวงสายแหลมงอบ-
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255595
แสนตงเปนเสนทางหลกของการเดนทาง โดยมเนอททงหมด
47.95ตารางกโลเมตรหรอ29,940ไร
ปจจบนเสนทางการคมนาคมขนสงสะดวกขนมาก
ตางจากในอดต ดงคำกลาวทวา “...การเดนทางจะเปนการ
เดนทางเทาอยางเดยวไมมรถเหมอนสมยน เปนทางขนาด
เลกกวา เทาประมาณรอยเทาเอง และสภาพทเหนเปนถนน
อยางทก...” ระยะทางจากหมบานถงศาลากลางจงหวด 34
กโลเมตรเปนถนนลาดยางใชเวลาในการเดนทาง 30-45
นาทอยหางจากตวอำเภอแหลมงอบประมาณ15กโลเมตร
3) ลกษณะทางโครงสรางประชากร
ขอมลประชากร ณ วนท 31 กนยายน 2553
สำรวจโดยองคการบรหารสวนตำบลบางปด อำเภอแหลมงอบ
จงหวดตราดพบวา จำนวนประชากรตำบลบางปด มทงหมด
8 หมท มจำนวนประชากรสนจำนวน 4,486 คน จำแนกเปน
เพศชาย2,169คนเพศหญง2,317คนมความหนาแนนเฉลย
94 คน ตอตารางกโลเมตร และมหลงคาเรอน จำนวน 1,531
หลงคาเรอน
4) ลกษณะทางครอบครวและเครอญาต
โครงสรางครอบครว/เครอญาตสวนใหญยงคงเปน
ลกษณะครอบครวขยาย ถงแมจะแยกครอบครวออกไปแตกยง
อาศยอยในละแวกใกลเคยงดงคำกลาวของผสงอายในหมบาน
ทวา “...ลกหลานทโตตางกแตงงานกแยกครอบครวกนออกไป
แตอยในหมบานเดยวกน...” หรอคำกลาวของผนำ อบต. ทวา
“...อยกบ พๆ นอง ครอบครว...” แตยงขาดความเปนชมชน
ดงคำกลาวทวา“...อยแบบครอบครวใครครอบครวมนพอลกโต
แตงงานกแยกกนไปสรางครอบครวใหมแตยงคงอยในหมบาน
การเปลยนแปลงครอบครวจากสมยกอน แตกอนจะเปนการ
พากนมาอาศยทน แตเมอเกดเขมรแตก ถกปลนระดม
ขาวปลาอาหาร ทำใหคนในชมชนบางสวนอพยพกลบถน
ทอยเดม การเคลอนยายแรงงานประชาชนในชมชนบางสวน
กทำมาหากนอยทนนบางสวนกออกมาทำมาหากนตาง
พนท...”
สวนระบบเครอญาตของชาวตำบลบางปด ถอไดวา
มความสมพนธในระบบเครอญาตกน เนองจากสบเชอสาย
มาจากบรรพบรษ ซงพบวามนามสกลหลกๆ อย 4 นามสกล
ไดแกประศาสนศลปสนธประเสรฐธนะประสพจตนาวสารซงทง
4 นามสกลดงกลาวขางตนนน ปจจบนยงคงมการไปมาหาส
กนอย รวมทงเมอมกจกรรมทงทเกยวของกบหลกศาสนาหรอ
กจกรรมภายในชมชนกจะพบเจอกนอยเสมออกทงไดถายทอด
ในเรองความสมพนธระหวางเครอญาตใหกบลกหลานไดเรยนร
เพอใหเกดความรก ความกลมเกลยวในหมเครอญาตอยาง
สมำเสมอ
ในดานสาธารณปโภคและการบรการของรฐ สถาน
บรการสาธารณสขทตงอยใกลเคยงคอ สถานอนามยบางปด
ระยะหางประมาณ 1 กโลเมตร ศนยพฒนาเดกเลก 1 แหง
โรงเรยนเรยนอนบาล 4 แหง โรงเรยนประถมศกษา 4 แหง
ทอานหนงสอประจำหมบาน8แหง
5) ลกษณะทางการดแลสขภาพของคนในชมชน
ลกษณะการดแลสขภาพของคนในชมชนสวนใหญ
เมอเจบปวยเลกนอย เชนปวดหวตวรอนกจะไปหาเจาหนาท
อนามยทสถานอนามยบางปดเพอทำการรกษาพยาบาลเบองตน
และมหมอพนบานในชมชนทมความรดานสมนไพรอยแตปจจบน
กเสยชวตไปเกอบหมดแลวดงคำกลาวของปราชญชาวบานทวา
“บรเวณหมบานสวนยงเปนพนทปามทงสวนยางสวนผลไมซง
เปนแหลงอาศยของสตวมพษนานาชนดเมอเวลาชาวสวนตอง
ไปตดยาง(กรดยาง)ในชวงเวลาเชามดถกสตวมพษไมวาจะเปน
งตะขาบกดเอากจะมาหาหมอพนบานกอนแลวจงไปหาหมอ
ทสถานอนามยเพอทำการรกษาเปนขนตอนตอไป” พบวาใน
ตำบลบางปดมหมอพนบานอาทหมอรกษาอาการคนทถกงกด
เปนพระภกษ เจาอาวาสวดคลองใหญหมอรกษากระดก เปน
พระภกษเจาอาวาสวดบางปดลาง
แมวาจะมหมอพนบานแตพบวาทางทางหนวยงาน
สาธารณสขจงหวดกไดเขามาชวยดแล ใหความรเกยวกบดาน
ความสะอาดของอปกรณทใชรกษาอกดวย นอกจากนหาก
ชาวบานเจบปวยหนกกจะไปหาหมอทโรงพยาบาลอำเภอ
แหลมงอบซงอยหางจากตำบลประมาณ15กโลเมตร
6) ลกษณะทางเศรษฐกจการทำมาหากน
การประกอบอาชพ ปจจบนคนในชมชนบางปด
สวนใหญจะประกอบอาชพทำสวนยาง ทำสวนผลไม เชน
สวนเงาะสวนทเรยนและทำการประมงชายฝงบางครอบครว
ประกอบอาชพโดยทำทงสวนและการประมงชายฝงในดานของ
การประมงจะทำเฉพาะฤดกาลเชนในเดอนสงหาคมของทกป
ชาวบานในชมชนจะออกเรอเพอไปแทงเคยเปนตน ปจจบน
คนในชมชนตำบลบางปด ประกอบอาชพเกษตรกรรม โดย
พนทตำบลบางปด สวนใหญเปนเนนลกคลน สลบสงตำ
มเนนเขากระจายอยทวไป สภาพดนเปนดนรวมระบายนำไดด
ชาวบานในพนทนยมปลกผลไมและยางพารา เนองจาก
ชาวบานสวนใหญมทดนทำกนเปนของตนเอง (มเอกสารสทธ
ไดแก นส.3ก, โฉนด, สปก., ภบท.) ผลไมทนยมปลก ไดแก
เงาะ มงคด ทเรยน ลองกอง สปปะรด และยางพารา และ
บางครอบครวทมพนทตดบรเวณทะเลอาวไทย กมอาชพ
ทำประมงพนบานพบวามจำนวน 193 ครวเรอน (ทมา
องคการบรหารสวนตำบลบางปด,2554)เนองจากอยตดทะเล
ชาวบานในพนทจงทำการประมงดงคำกลาวของชาวบานทวา
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
96วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
“บรเวณนอดมสมบรณไปดวยสตวนำ จงเหมาะสมกบการทำ
ประมงและหลายครอบครวกทำอาชพเหมอนๆกนพอไดเคย
(กงฝอย)มาจำนวนมากกจะแปรรปเปนกะปนำปลาบางแลวแต
ความรทมมาแตเดมสมยพอแมปยาทถายทอดให”นอกจากนยง
พบวาชาวบานบางคนมอาชพรบจางซงไดรบคาแรงขนตำวนละ
160 บาท ดงคำกลาวของผใหญบานทวา “บางครอบครวกม
อาชพรบจางทวไปทงไปรบจางตดยาง (กรดยาง)รบจางทวๆ
ไปในอำเภอกมแลวกเอารายไดนนมาจลเจอครอบครวกม”
7) ลกษณะทางความเชอและศาสนา
ประชากรสวนใหญนบถอศาสนาพทธรองลงมาคอ
ศาสนาอสลาม พบวาประชากรบางสวนในตำบลบางปดเรมม
การนบถอศาสนาอสลาม เนองจากการแตงงานกบคนทนบถอ
ศาสนาอสลาม (คนมสลม) ดงคำกลาวของผสงอายทวา
“ในพนทจงหวดตราดศาสนาอสลามจะมมากทสด คอ ตำบล
นำเชยว อำเภอแหลมงอบ หลงจากนนกมการแตงงานและ
อพยพยายถนมาพกอาศยอยในตำบลบางปดเพมมากขน
แตกมนอยกวาคนพทธ”
8) ลกษณะทางสงคมวฒนธรรม
วถการดำเนนชวตของคนของคนในตำบลบางปด
นบเปนหนงในวถเกษตรกรรม ซงเขาสสภาวการณการ
เปลยนแปลงทางสงคมวฒนธรรมในปจจบน ซงสงผลกระทบ
ตอประเพณวฒนธรรม ไดแก คนนอกชมชนมการอพยพ
ยายถนเขามาสรางบานเรอนในบรเวณหมบานคอนขางมาก
และคนในชมชนกม การแบงฝกแบงฝายของคนในชมชน
เนองจากการแบงขวอำนาจทางการเมองทองถนฯลฯแตชมชน
ยงคงกจกรรมสำคญในแตละรอบป
ดานวฒนธรรม/ประเพณทองถนคนในชมชนยงคง
รกษาประเพณการทำบญใสบาตรในเทศกาลสำคญตามความ
เชอทางศาสนาเชนวนเขาพรรษาวนออกพรรษาวนวสาขบชา
วนมาฆบชาวนอาสาฬหบชาประเพณการทำบญวนสงกรานต
ประเพณการตกบาตรเทโว วนออกพรรษา ประเพณงาน
วนลอยกระทง ฯลฯ ทงน คนในชมชนมกประกอบกจกรรม
ทางศาสนาณ วดทอยในละแวก รวมถงเทศกาลงานบญ เชน
วนปใหม วนสงกรานต ฯลฯ นอกจากนภายในชมชนบางปด
พบวามประเพณการละเลนพนบาน ดงน การเลนสะบาทอย
โดยจดเปนงานประจำป
9) กจกรรมการดำเนนชวตในรอบปของคน
ในชมชน
ในชมชนมการจดงานประจำป เชน งานประเพณ
หลงออกพรรษาทคนทงสองตำบลกระทำกนเปนประจำคอ
การทำบญตนไม ซ งทกหมบ านจะทำพธน เหมอนกน
อกประเพณหนงคอการทำบญนำไหลหรอการทำบญทะเลโดย
หากพนทใดมพนทอยใกลแผนดน (บนบก) จะมการทำบญ
ทเรยกวา การทำบญนำไหล แตหากพนทใดมพนทอยใกล
ทะเล จะมการทำบญทเรยกวา ทำบญทะเล ซงพธการทำบญ
นำไหลหรอการทำบญทะเลกระทำเพอขอบคณทะเลมประเพณ
พธแหนางแมวเพอขอฝนคลายการแหนางแมวในภาคอสาน
โดยเรมแหจากรมทะเล(บานอาวตาลค)มาถงวดบางปดลาง
10) ลกษณะทางการเมองการปกครอง
ปกครองแบบหมบาน นบเปนการปกครองตาม
การปกครองทองท ซงประกอบดวยผนำทเปนทางการ ไดแก
กำนน ผใหญบาน สารวตรกำนน นายกองคการบรหารตำบล
รองนายกองคการบรหารตำบล และสมาชกองคการบรหาร
ตำบล เปนตน ซงในปจจบนการเลอกตงผนำทองท และผนำ
ทองถน จำเปนตองมการแบงฝายแขงขน เพอเขาสตำแหนง
จงเปนมลเหตหนงทสงผลกระทบตอความสามคค รวมแรง
รวมใจกนของคนในชมชน
2. เครอขายโรงเรยนศนยปญจวทยาคาร
เครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร ประกอบดวย
โรงเรยนขนาดเลก ในสงกดศนย เครอขายสถานศกษา
บางใหญ จำนวน 5 โรงเรยน ไดแก โรงเรยนวดบางปดบน
โรงเรยนบานอาวตาลคโรงเรยนบางปดลาง(ราษฎรสงเคราะห)
โรงเรยนบานธรรมชาตลาง และโรงเรยนวดทองธรรมชาต
โดยรวมกนแกไขปญหาดานการจดการเรยนการสอน ไดแก
การขาดแคลนครซงมครไมครบชนเรยนครผสอน2-3คนตอ
8หองเรยน(ระดบชนอนบาลปท1-2และระดบชนประถมศกษา
ปท 1-6) จำนวนนกเรยนตอหองเรยนตำกวาเกณฑมาตรฐาน
ทำใหคาใชจายตอนกเรยนหนงคนสงกวาโรงเรยนขนาดอนๆ
ผลสบเนองจากการทมครสอนไมครบชนเรยนสงผลให
ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนอยในระดบตำกวามาตรฐาน
ฉะนน เพอใหสามารถปฏบตหนาทตามทชมชนคาดหวงได
อยางมประสทธภาพ และพฒนาคณภาพการจดการศกษาให
ไดตามมาตรฐานการศกษา
เครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคารถอเปนการพฒนา
ประสทธภาพการจดการโรงเรยนขนาดเลกทมนกเรยนตำกวา
120 คนลงมา ในลกษณะนำนกเรยนมาเรยนรวมกนทงหมด
จดการเรยนการสอนโดยรวมนกเรยนทอยในระดบชนเดยวกน
ของทง5โรงเรยนมาเรยนรวมในชนเดยวกนและพฒนารปแบบ
เปนการบรหารจดการรวมกน จงไดพฒนาระบบการบรหาร
จดการรวมกนในรปแบบการรวมโรงเรยนและรวมชนเรยน
โดยใชสถานทของโรงเรยนวดบางปดลาง (ราษฎรสงเคราะห)
เปนศนยการเรยนโดยเปนทงสถานทบรหารจดการสถานศกษา
สถานทจดกจกรรมการเรยนการสอนรวมกน
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255597
1) ขอมลทวไป
โรงเรยนวดบางปดลาง(ราษฎรสงเคราะห)โรงเรยน
วดบางปดบน และโรงเรยนบานอาวตาลคตงอยตำบลบางปด
สวนโรงเรยนวดทองธรรมชาต และโรงเรยนบานธรรมชาตลาง
ตงอยตำบลคลองใหญ อำเภอแหลมงอบ จงหวดตราด สงกด
สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราดเปดทำการสอน
ตงแตระดบชนอนบาลปท 1-2 ถงระดบชนประถมศกษาปท
1-6
2) ขอมลดานการบรหาร
โรงเรยนวดบางปดลาง(ราษฎรสงเคราะห)โรงเรยน
วดบางปดบน โรงเรยนวดทองธรรมชาต โรงเรยนบาน
ธรรมชาตลางและโรงเรยนบานอาวตาลคอาศยการจดการศกษา
ในระบบเครอขายโรงเรยนขนาดเลก โครงสรางการบรหาร
สถานศกษาในศนยการเรยน โรงเรยนในกลมปญจวทยาคาร
จำแนกโครงสรางการบรหารงานออกเปน4กลมคอ 1)กลม
บรหารวชาการ2)กลมบรหารทวไป3)กลมบรหารงานบคคล
และ4)กลมบรหารงบประมาณการตดสนใจอาศยการบรหารงาน
ในรปแบบขององคคณะบคคลผานคณะกรรมการบรหารสถาน-
ศกษา ซงประกอบดวย ผบรหารสถานศกษา ทง 5 โรงเรยน
โดยมคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานและคณะกรรมการ
ศนยเครอขายสถานศกษาบางใหญเปนคณะกรรมการทปรกษา
กำหนดใหมแผนยทธศาสตรเพอพฒนาโรงเรยน (แผน 2 ป)
และแผนปฏบตการประจำปการศกษา เปนเครองมอใชในการ
ปฏบตงานทสงผลถงการพฒนาคณภาพผเรยน
3) ขอมลนกเรยน
ปจจบนเครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร ซง
ดำนนการจดการเรยนการสอนแบบศนยการเรยนณ โรงเรยน
วดบางปดลาง (ราษฎรสงเคราะห) มจำนวนนกเรยนในระดบ
ชนประถมศกษาปท 1-6 จำนวนทงสน 135คน โดยโรงเรยน
เครอขายทมนกเรยนตำสด จำนวน 16 คน สงสด จำนวน
33 คน โดยเฉลยแตละโรงเรยนเครอขายสงนกเรยนมาเรยน
ทศนยการเรยน จำนวน 27 คน ในการน แตละโรงเรยนใน
เครอขายยงคงจดการศกษาในระดบชนอนบาล ปท 1-2 ณ
ทตงของแตละสถานศกษาโดยแตละสถานศกษามขอมลจำแนก
ตามรายละเอยดดงตอไปน
จำนวนนกเรยนในเขตพนทบรการจำนวนตำสด12
คนสงสด65คนโดยเฉลย36.80คนตอสถานศกษา
จำนวนนกเรยนจำแนกตามระดบชนทเปดสอน
-ระดบชนอนบาลปท1 จำนวนตำสด2คน
สงสด18คนโดยเฉลย10.20คนตอสถานศกษา
-ระดบชนอนบาลปท2 จำนวนตำสด4คน
สงสด14คนโดยเฉลย7.20คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท1 จำนวนตำสด3คน
สงสด11คนโดยเฉลย6.80คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท2 จำนวนตำสด0คน
สงสด7คนโดยเฉลย4.00คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท3 จำนวนตำสด4คน
สงสด9คนโดยเฉลย5.80คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท4 จำนวนตำสด1คน
สงสด7คนโดยเฉลย4.80คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท5 จำนวนตำสด1คน
สงสด4คนโดยเฉลย3.00คนตอสถานศกษา
-ระดบชนประถมศกษาปท6 จำนวนตำสด1คน
สงสด6คนโดยเฉลย2.60คนตอสถานศกษา
กลาวโดยสรปจำนวนนกเรยนจำแนกตามระดบชน
ทเปดสอนตงแตระดบชนอนบาลปท1ถงระดบชนประถมศกษา
ปท 6 จำนวนตำสด 62 คน สงสด 32 คน โดยเฉลย 44.40
คนตอสถานศกษา
จำนวนนกเรยนทมความบกพรองเรยนรวมจำนวน
4คน
จำนวนนกเรยนทมภาวะทพโภชนาการ จำนวน
4คน
จำนวนนกเรยนปญญาเลศจำนวน–คน
จำนวนนกเรยนตองการความชวยเหลอเปนพเศษ
จำนวน5คน
จำนวนนกเรยนตอหอง(เฉลย)ตำสด2.16คนสงสด
6.50คนโดยเฉลย4.79คนตอสถานศกษา
สดสวนคร : นกเรยน ตำสด 1:10.67 คน สงสด
1:20.67คนโดยเฉลย1:14.80คนตอสถานศกษา
ตอนท 2 รปแบบการพฒนาสถานศกษาแบบใช
โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก
รปแบบเครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร อำเภอ
แหลมงอบ จงหวดตราด หรอทเรยกวา “ศนยปญจวทยาคาร”
เปนรปแบบการพฒนาเพอเพมประสทธภาพการจดการเรยน
การสอนสำหรบโรงเรยนขนาดเลกทมนกเรยนตำกวา 120คน
ในลกษณะของเครอขายโรงเรยน โดยนำนกเรยนระดบชน
ประถมศกษาปท 1-6 มาเรยนรวมกนทโรงเรยนซงเปนทตง
ของศนยการเรยน ดำเนนการจดการเรยนการสอนโดยรวม
นกเรยนทอยในระดบชนเรยนเดยวกนของทง 5 โรงเรยน
มาเรยนรวมกนในชนเรยนเดยวกนจำแนกออกเปน2ชวงชน
(ชวงชนท 1 ระดบชนประถมศกษาปท 1-3 และชวงชนท 2
ระดบชนประถมศกษาปท 4-6) จดใหมครประจำชนครบทก
ชนเรยน และครผรบผดชอบสาระการเรยนร นอกจากนยง
พฒนารปแบบเปนการบรหารจดการรวมกน
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
98วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
1. วตถประสงค
1) เพอพฒนาคณภาพนกเรยนในโรงเรยนเครอขาย
ทง 5 แหงใหมคณลกษณะทพงประสงคตามจดมงหมายของ
หลกสตร
2) เพอแกไขปญหาการขาดแคลนคร ครไมครบ
ชนเรยน
3) เพอระดมทรพยากรทางการศกษาของทก
โรงเรยนมา เพอการบรหารจดการศกษาในโรงเรยนศนยการ
เรยนและพฒนาโรงเรยนเครอขายใหเปนแหลงเรยนร
4) เพอพฒนาคณภาพและประสทธภาพของ
โรงเรยนขนาดเลก
2. ลกษณะการดำเนนงาน
ศนยปญจวทยาคาร อาศยรปแบบ “การรวมโรงเรยน
และรวมชนเรยน แบบศนยการเรยน” มโรงเรยนเครอขาย
เปน โรงเรยนขนาดเลกทมนกเรยนตำกวา 120 คนจำนวน
5 โรงเรยน ซงตงกระจายตวอยในพนทของตำบลบางปด
อำเภอแหลมงอบ ไดแก โรงเรยน วดบางปดบน โรงเรยน
วดบางปดลาง (ราษฏรสงเคราะห) โรงเรยนบานอาวตาลค
และตำบลคลองใหญซงเปนตำบลทมเขตตดตอกน ไดแก
โรงเรยนบานธรรมชาตลาง และโรงเรยนวดทองธรรมชาต
โดยมเสนทางคมนาคมสะดวก ระยะหางของแตละโรงเรยน
อยระหวาง 2-6 กโลเมตร จากโรงเรยนศนยการเรยน ซง
ปจจบนตงอย ณ โรงเรยนวดบางปดลาง (ราษฏรสงเคราะห)
โดยอาศยการคดเลอกจากโรงเรยนทมความเหมาะสมใน
เรองอาคารสถานทการเดนทางและทตงซงทตงของโรงเรยน
ศนยการเรยนควรตงอยตรงกลางระหวางโรงเรยนเครอขาย
ในสวนของโรงเรยนทเหลอเปนโรงเรยนเครอขาย ดำเนนการ
จดการเรยนการสอนสำหรบนกเรยนปฐมวยในระดบชน
อนบาลตามปกต อกทงยงใสใจดแลอาคารสถานทของโรงเรยน
ใหคงสภาพ ในสวนของการบรหารบคคลากร คณะผบรหาร
สถานศกษาเครอขายโรงเรยนจดใหมการวางแผนจดอตรากำลง
ทงผบรหารสถานศกษา ครผสอน และบคลากรทางการศกษา
ในโรงเรยนเครอขายปฏบตงานรวมกนณโรงเรยนศนยการเรยน
โดยกำหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบรวมกน อกทงยงม
การบรหารทรพยากรรวมกน โดยนำทรพยากรทางการศกษา
จากโรงเรยนเครอขายมาใชรวมกนทโรงเรยนศนย สำหรบการ
บรหารทวไป เครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร บรหาร
โรงเรยนศนยการเรยนในรปแบบองคคณะบคคลในการบรหาร
ประกอบดวยผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนเครอขายจำนวน
5 ทาน นอกจากนยงมการผลดเปลยนหมนเวยนวน ในการ
ทำหนาทผบรหารสถานศกษาโรงเรยนศนยปญจวทยาคาร
การสงการใดๆ กตองผานความเหนชอบรวมกน และลงนาม
คำสงตางๆรวมกนทง5โรงเรยนโดยถอเปนความรบผดชอบ
รวมกนของเครอขายโรงเรยน
3. ขนตอนการดำเนนการ
1) คณะคร และผบรหารสถานศกษาเครอขาย
โรงเรยนกลมปญจวทยาการ ดำเนนการวางแผนการบรหาร
จดการโรงเรยนศนยการเรยน ท เปนโรงเรยนขนาดเลก
(มนกเรยนตำกวา120คน)โดยกำหนดโรงเรยนศนยการเรยน
เปนโรงเรยนวดบางปดลาง (ราษฏรสงเคราะห) และโรงเรยน
เครอขายไดแกโรงเรยนวดบางปดบนโรงเรยนบานอาวตาลค
โรงเรยนบานธรรมชาตลางและโรงเรยนวดทองธรรมชาต
2) ประชมกบผนำชมชน ตวแทนผปกครอง
คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐานผบรหารองคกรปกครอง
สวนทองถนเพอชแจงแนวดำเนนการ
3) นำนกเรยนจากโรงเรยนเครอขายมาเรยน
รวมกนในโรงเรยนศนยการเรยนทกชนเรยน ยกเวนนกเรยน
ระดบปฐมวยจดใหเรยนทโรงเรยนตามปกต
4) คณะผบรหารสถานศกษา และคณะครผสอน
วางแผนบรหารจดการจดการศกษารวมกน
5) กำหนดบทบาทหนาทการบรหารการบรหาร
จดการโรงเรยนศนยการเรยนและโรงเรยนเครอขายอยางชดเจน
โดยแบงเปนฝายบรหารวชาการ ฝายบรหารงานบคคล ฝาย
บรหารงบประมาณ และฝายบรหารงานทวไป และจดให
คณะผบรหารสถานศกษาทง5 โรงเรยนรบผดชอบดแลความ
เรยบรอยของโรงเรยนศนยในแตละวนสลบหมนเวยนกน
4. ทรพยากรทใชในการจดการศกษา
1) บคลากรไดแกคณะผบรหารสถานศกษาและ
คณะครผสอน
2) ระบบการบรหารจดการศกษาในโรงเรยน
ศนยการเรยนและโรงเรยนเครอขาย
3) สอเทคโนโลยนวตกรรมตางๆเพอชวยในการ
จดการเรยนการสอนเชนคอมพวเตอรเปนตน
4) งบประมาณ เชน คาพาหนะรบสงนกเรยน
คาใชจายเพอการพฒนาประสทธภาพของโรงเรยนศนยการเรยน
คาประกนชวตนกเรยนกรณการประกนอบตเหตเปนรายบคคล
เปนตน
5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1) นกเรยนไดรบโอกาสทางการศกษาอยางทวถง
2) นกเรยนในเครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร
มผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและมคณลกษณะทพงประสงค
ตามจดประสงคของหลกสตร
3) อาศยการสรางกระบวนการมสวนรวมจาก
ทกฝายทเกยวของกบการบรหารจดการศกษา ทงโรงเรยน
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 255599
ชมชนและหนวยงานอนๆ
4) ประหยดงบประมาณภาครฐ ลงทนดาน
งบประมาณตำแตคณภาพนกเรยนสงขน
6. เงอนไขความสำเรจ
1) ผบรหารสถานศกษาและครผสอนมวสยทศน
มงพฒนาคณภาพผเรยนและสถานศกษา
2) ผบรหารสถานศกษาทง 5 โรงเรยน มความ
สามคค มความสมพนธฉนทมตร ทำใหบรหารจดการเปนไป
อยางราบรนและมประสทธภาพ
3) ผนำชมชน คณะกรรมการสถานศกษา
ขนพนฐาน และผปกครองนกเรยน มความเขาใจในรปแบบ
การบรหารจดการแบบศนยโรงเรยนอยางแทจรงรวมทงใหการ
สงเสรมสนบสนนอยางเตมท
4) การบรหารจดการเครอขายโรงเรยนศนย
ปญจวทยาคาร เนนกระบวนการมสวนรวม โดยยดหลก
ประชาธปไตย
ในการนเครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคารซงอาศย
หลกการรวมโรงเรยนและรวมชนเรยน แบบศนยการเรยน ได
อาศยรปแบบการพฒนาครและผบรหารสถานศกษาแบบใช
โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกภายใตความเปนเครอขาย
/ กลมโรงเรยน ซง “มใจ เสยสละ และเอาผเรยนเปนหลก”
มาเปนหลกคดสำคญในการพฒนาครและผบรหารสถานศกษา
ควบคกบการนเทศก ตดตามประเมนผลการดำเนนงานอยาง
ตอเนอง ทงภายในเครอขาย ในรปแบบขององคคณะบคคล
ในการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐานโดยประสานความรวมมอ
กบสำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาตราดอยางใกลชด
โดยเฉพาะระบบนเทศการศกษา เพอใหบรรลเปาหมายการ
ดำรงรกษามาตรฐานคณภาพการศกษาตามเกณฑ สมศ. และ
ศทศ. อาท NT,O-NET เปนตน โดยองคประกอบสำคญทใช
ไดแก ความเปนวชาการ ถอเปนกำลงสำคญในการยกระดบ
มาตรฐานคณภาพการศกษา ใหเกดการยอมรบในสงคม
ในขณะทมทรพยากรทางการศกษาจำกด เครอขายโรงเรยน
จำเปนตองอาศยทรพยากรรวมกนในการจดการศกษา โดย
นำการบรหารจดการในรปของเครอขายสถานศกษาซงผบรหาร
สถานศกษาถอเปนกำลงหลกในการสรางศรทธาใหเกดขนโดย
เชอมโยงความสมพนธกบชมชนใหมสวนรวมในการจดการ
ศกษาในทกๆ กรณ โดยอาศยกระบวนการพฒนาคณภาพ
(PDCA)ทมความตอเนองยงยนกลไกขบเคลอนการพฒนาคร
และผบรหารสถานศกษา ใหบรรลเปาหมายการจดการศกษา
ตอไปดงปรากฏรายละเอยดในแผนภาพท1
สรปและอภปรายผล รปแบบการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน
ขนาดเลก โรงเรยนกลมปญจวทยาคาร อำเภอแหลมงอบ
จงหวดตราด โดยการพฒนาประสทธภาพการจดการโรงเรยน
ขนาดเลกทมนกเรยนตำกวา 120 คนลงมา ในลกษณะ
นำนกเรยนมาเรยนรวมกนทงหมด จดการเรยนการสอน
โดยรวมนกเรยนทอยในระดบชนเดยวกนของทง 5 โรงเรยน
มาเรยนรวมในชนเดยวกน และพฒนารปแบบเปนการบรหาร
จดการรวมกน มรปแบบ “การรวมโรงเรยนและรวมชนเรยน
แบบศนยการเรยน” ซง กตยวด บญซอ (2546) ไดทำการ
สงเคราะหรปแบบการพฒนาครทงโรงเรยน: ประสบการณจาก
แผนภาพท 1แสดงรปแบบการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก:เครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร
ทมา: พฒนาโดยผวจย
แผนภาพท 1 แสดงรปแบบการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก: เครอขายโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร ทมา: พฒนาโดยผวจย
สรปและอภปรายผล รปแบบการพฒนาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลก โรงเรยนกลมปญจวทยาคาร อาเภอแหลมงอบ จงหวดตราด โดยการพฒนาประสทธภาพการจดการโรงเรยนขนาดเลกทมนกเรยนตากวา 120 คนลงมา ในลกษณะนานกเรยนมาเรยนรวมกนทงหมด จดการเรยนการสอนโดยรวมนกเรยนทอยในระดบชนเดยวกนของทง 5 โรงเรยน มาเรยนรวมในชนเดยวกน และพฒนารปแบบเปนการบรหารจดการรวมกน มรปแบบ “การรวมโรงเรยนและรวมชนเรยน แบบศนยการเรยน” ซง กตยวด บญซอ (2546) ไดทาการสงเคราะหรปแบบการพฒนาครทงโรงเรยน : ประสบการณจากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนปฏรปการเรยนรเพอพฒนาคณภาพผเรยน พบรปแบบการพฒนาโรงเรยนของแตละโรงซงดาเนนการไปนน หลกการสวนใหญไดยดตามแนวทางท สกศ. แนะนาไป จงเปนไปในทานองทคลายคลงกน แตกตางกนเพยงในรายละเอยดปลกยอยตามปณธานและความมงหวงของแตละโรงเรยน โดยโครงสรางรปแบบโดยรวมเนนการปรบในดานตาง ๆ ประกอบดวย การบรหารจดการและการปรบวฒนธรรมการทางาน การพฒนาบคลากรทางดานการสรางจตสานกและการพฒนาตนเองดานวชาการ การจดกจกรรมการเรยนการสอนทยดผเรยนเปนสาคญและการประเมนผลโดยรวม การสงเสรมการทาวจยในชนเรยนของครทกคนและทกวชา และการสงเสรมสมพนธภาพระหวางโรงเรยนและชมชน และ Unesco (1986) ไดกลาวถงการพฒนาทกษะสวนบคคล ดานทกษะการสอสาร เนอหาสาระของการเรยนร ทศนคตและคานยมในการสอน ความรบผดชอบและมาตรฐานการปฏบตงาน การยกระดบสมรรถภาพทางวชาชพทเกยวของกบกระบวนการจดการเรยนการสอน กระบวนการวจย การแกปญหา การพฒนาหลกสตร การวางแผนและการพฒนาโปรแกรมทางการศกษา การสรางความรเกยวกบเนอหา สาระเรยนรในสาขาวชาตาง ๆ การปรบเปลยนหลกสตรการเรยนรเพอใหสอดคลองกบความตองการและการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยและสงคม แกไขปญหาทเกดขนในโรงเรยน เชน การออกกลางคนของนกเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนตา สรางความคนเคยใหกบครในการใชนวตกรรมตาง ๆ ของโครงการ/แผนงาน ประโยชนในเชงบรหารจดการและใหความรเกยวกบการปฏบตงานตาง ๆ และสรางความกาวหนาทางประสบการณในเชงวชาชพใหกบครแตละคน
ขอเสนอแนะ 1) สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและหนวยงานทเกยวของควรนาผลทไดจากการวจยไปใชในการวางแผน การดาเนนการพฒนาโรงเรยนขนาดเลกเพอใหเกดการพฒนาอยางมคณภาพ 2) สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและหนวยงานทเกยวของสงเสรม สนบสนนและเผยแพรผลการดาเนนงาน 3) ผทเกยวของควรนเทศ ตดตามประเมนผลการดาเนนการอยางสมาเสมอและตอเนองโดยจดทาเปนรายงานสรปผลการดาเนนการสาหรบใชเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพการศกษาตอไป
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
100วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
โรงเรยนในโครงการโรงเรยนปฏรปการเรยนรเพอพฒนา
คณภาพผเรยน พบรปแบบการพฒนาโรงเรยนของแตละโรง
ซงดำเนนการไปนน หลกการสวนใหญไดยดตามแนวทางท
สกศ. แนะนำไป จงเปนไปในทำนองทคลายคลงกน แตกตาง
กนเพยงในรายละเอยดปลกยอยตามปณธานและความ
มงหวงของแตละโรงเรยน โดยโครงสรางรปแบบโดยรวมเนน
การปรบในดานตางๆประกอบดวยการบรหารจดการและการ
ปรบวฒนธรรมการทำงาน การพฒนาบคลากรทางดานการ
สรางจตสำนกและการพฒนาตนเองดานวชาการการจดกจกรรม
การเรยนการสอนทยดผเรยนเปนสำคญและการประเมนผล
โดยรวม การสงเสรมการทำวจยในชนเรยนของครทกคนและ
ทกวชา และการสงเสรมสมพนธภาพระหวางโรงเรยนและ
ชมชน และ Unesco (1986) ไดกลาวถงการพฒนาทกษะ
สวนบคคล ดานทกษะการสอสาร เนอหาสาระของการเรยนร
ทศนคตและคานยมในการสอน ความรบผดชอบและมาตรฐาน
การปฏบตงานการยกระดบสมรรถภาพทางวชาชพทเกยวของ
กบกระบวนการจดการเรยนการสอน กระบวนการวจย
การแกปญหาการพฒนาหลกสตรการวางแผนและการพฒนา
โปรแกรมทางการศกษาการสรางความรเกยวกบเนอหาสาระ
เรยนรในสาขาวชาตางๆ การปรบเปลยนหลกสตรการเรยนร
เพอใหสอดคลองกบความตองการและการเปลยนแปลงทาง
เทคโนโลยและสงคม แกไขปญหาทเกดขนในโรงเรยน เชน
การออกกลางคนของนกเรยน ผลสมฤทธทางการเรยนตำ
สรางความคนเคยใหกบครในการใชนวตกรรมตางๆ ของ
โครงการ/แผนงานประโยชนในเชงบรหารจดการและใหความร
เกยวกบการปฏบตงานตางๆ และสรางความกาวหนาทาง
ประสบการณในเชงวชาชพใหกบครแตละคน
ขอเสนอแนะ 1) สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและ
หนวยงานทเกยวของควรนำผลทไดจากการวจยไปใชใน
การวางแผน การดำเนนการพฒนาโรงเรยนขนาดเลกเพอให
เกดการพฒนาอยางมคณภาพ
2) สำนกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและ
หนวยงานทเกยวของสงเสรม สนบสนนและเผยแพรผลการ
ดำเนนงาน
3) ผทเกยวของควรนเทศตดตามประเมนผลการดำเนน
การอยางสมำเสมอและตอเนองโดยจดทำเปนรายงานสรปผล
การดำเนนการสำหรบใชเปนแนวทางในการพฒนาคณภาพ
การศกษาตอไป
4) ควรมการสรางและพฒนานวตกรรมอนๆ ท
หลากหลายเพอพฒนาการจดกจกรรมการเรยนการสอน
โรงเรยนกลมปญจวทยาคาร
5) ควรมการศกษาปจจยทสงผลตอการพฒนาแบบใช
โรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร
เอกสารอางองกตยวดบญซอ.2546.กจกรรมนำสนกในหองเรยนสมยใหม.
กรงเทพฯ:เมธทปส.
วรยพรแสงนภาบวร. (2550).การพฒนาคณภาพการเรยน
การสอนของโรงเรยนขนาดเลก.สำนกงานเลขาธการ
สภาการศกษา.เอกสารอดสำเนา.
วระ เมองชาง. 2551.การพฒนาโรงเรยนขนาดเลกใหม
คณภาพ ไดจรงหรอ. เอกสารอดสำเนา.
UNESCO. 1986.School based in-service training: a
handbook.Bangkok:UNESCORegionalOfficefor
EducationinAsiaandthePacific.
คมพล สวรรณกฏ สพรรณ ไชยอำพร พรทพา นโรจน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555101
บทปรทศน
รปแบบการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกกลมปญจวทยาคาร
อำเภอแหลมงอบ จงหวดตราด
โดย รองศาสตราจารยสขมาล เกษมสข
ผอำนวยการโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร(ฝายประถม)
บทความ เรอง “รปแบบการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยนขนาดเลกกลมปญจวทยาคารอำเภอแหลมงอบ
จงหวดตราด” เปนสวนหนงของโครงการวจยและพฒนารปแบบการพฒนาครและผบรหารสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานใน
โรงเรยนขนาดเลก: ศกษากรณโรงเรยนกลมปญจวทยาคาร อำเภอแหลมงอบ จงหวดตราด เปนการวจยเพอการพฒนา (R&D)
ทมวตถประสงคเพอศกษาบรบทของสถานศกษา และนำเสนอรปแบบการพฒนาสถานศกษาแบบใชโรงเรยนเปนฐานในโรงเรยน
ขนาดเลกนบเปนโครงการวจยเพอการพฒนาเชงพนททมความชดเจนในการกำหนดประเดนปญหา มความเขมขนของปญหา
เนองจากเปนปญหาทสงผลกระทบตอการศกษาของเดกไทย สงผลถงอนาคตของประชากรและของชาต เพอยกระดบคณภาพ
ครและผบรหารสถานศกษาของโรงเรยนขนาดเลกใหมคณภาพสามารถปฏบตงานในภารกจการสอนและการบรหารงานไดอยาง
มประสทธภาพ
ในการดำเนนงานวจยเหนไดวา คณะผวจยมการลำดบขนตอนการดำเนนงานวจยทชดเจน โดยเรมจากการศกษา
บรบทของชมชน บรบทของโรงเรยน บรบทของกลมโรงเรยน ทำใหทราบบรบทและสภาพทแทจรงของการจดการศกษา
นอกจากนนการนำเสนอขอมล สวนใหญยงเปนการนำเสนอขอมลภาคสนามจากการสมภาษณเจาะลก ซงกถอวาครอบคลม
เกยวของกบสมมตฐาน ซงคณะผวจยไดดำเนนการวเคราะหโดยอาศยหลกตรรกะเทยบเคยงแนวคดทฤษฎควบคบรบท กลม
ตวอยางไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจงครอบคลมประชากรกลมเปาหมาย โดยวธการสมภาษณซงมประเดนทสอดคลองกบ
วตถประสงคของการวจย แตเนองจากเปนขอมลภาคสนาม จงควรมการตรวจสอบความเชอมนของบคคล สถานท และเวลาท
แตกตางกนเพอใหไดขอมลทถกตองชดเจนการใชสถตเชงพรรณนามความเหมาะสมกบการจดการขอมล
ผลการวจยทไดถอเปนประโยชนตอการแกปญหา รปแบบการบรหารแบบใชโรงเรยนเปนฐานของกลมปญจวทยาคาร
มความเหมาะสมกบการพฒนาเครอขายโรงเรยนขนาดเลกทนำนกเรยนมาเรยนรวมกนทศนยการเรยน เพอแกไขปญหา
การจดการเรยนการสอน ทำใหมครประจำชนครบทกชนเรยน และมครเพยงพอทจะรบผดชอบสาระการเรยนร ในสวนของ
การบรหารสถานศกษาจดใหมการวางแผนรวมกนกำหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบรวมกนมการบรหารทรพยากรรวมกน
โดยใชองคคณะบคคลในการบรหารในสวนของการอภปรายผลการศกษาควรเพมหรอเชอมโยงการวเคราะหเชงเปรยบเทยบกบ
ผลงานวจยของพนทอนๆทดำเนนโครงการในลกษณะเดยวกน
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
102วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
วารสารวจยราไพพรรณ Rajabhat Rambhai Barni Research Journal
วารสารวจยราไพพรรณ เปนวารสารระดบชาต ซงมวตถประสงคเพอเผยแพร ผลงานวจย และวชาการ วชาการของ
คณาจารย นกศกษาระดบบณฑตศกษา ทงภายในภายนอกมหาวทยาลย
เพอแพรบทความทางวชาการและบทความวจยดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมถงดานมนษยศาสตรและ
สงคมศาสตร โดยจดทาเปนวารสารราย 4 เดอน (ปละ 3 ฉบบ) มวตถประสงคเพอ 1) เผยแพรผลงานวจยทมคณภาพของ
บคลากรทงภายในและภายนอกมหาวทยาลย 2) เปนสอกลางในการแลกเปลยนความคดเหนทางวชาการ และ 3) สงเสรมและ
พฒนาศกยภาพทางวชาการของบคลากร
คาแนะนาการเตรยมตนฉบบ
บทความทรบตพมพในวารสารไดแก 1) บทความวจย 2) บทความวชาการ 3) บทวจารณเชงวชาการ โดยใหพมพ
ผลงานดวยกระดาษ A4 พมพหนาเดยว จานวน ไมเกน 10 หนา โดยทกบทความตองมสวนประกอบดงน บทคดยอเปน
ภาษาไทยและภาษาองกฤษ บทนา วตถประสงคของการวจย อปกรณและวธดาเนนการวจย ผลการวจย สรปและอภปราย
ผลการวจย ขอเสนอแนะ และเอกสารอางอง
ขอกาหนดในการเตรยมตนฉบบ
ขนาดกระดาษ A4 ขอบกระดาษ ขอบบน 1 นว ขอบลาง 1 นว ขอบซาย 1.25 นว ขอบขวา 1 นว ระยะระหวางบรรทด หนงเทา (Single Space) ตวอกษร ใช TH Sarabun PSK ตามทกาหนดดงน
o ชอเรอง (Title) - ภาษาไทย ขนาด 18 point, กาหนดกงกลาง, ตวหนา - ภาษาองกฤษ ขนาด 18 point, กาหนดกงกลาง, ตวหนา
o ชอผเขยน (ทกคน) - ชอผเขยน ภาษาไทย – องกฤษ ขนาด 14 point , กาหนดกงกลาง, ตวหนา - ทอยผเขยน ขนาด 14 point , กาหนดกงกลาง, ตวหนา และเวน 1 บรรทด
o บทคดยอ - ชอ “บทคดยอ” และ “Abstract” ขนาด 16 point , กาหนดกงกลาง , ตวหนา และเวน 1 บรรทด - เนอหาบทคดยอภาษาไทย ขนาด 14 point , กาหนดชดขอบ , ตวธรรมดา
o คาสาคญ ใหพมพตอจากสวนบทคดยอ ควรเลอกคาสาคญทเกยวของกบบทความ ประมาณ 4-5 คา ใชตวอกษร ภาษาไทย หรอ องกฤษ ขนาด 14 point - เนอหา บทคดยอภาษาองกฤษ ขนาด 14 point , กาหนดชดขอบ , ตวหนา - ยอหนา 0.5 นว
o Keyword ใหพมพตอจากสวน Abstract ควรเลอกคาสาคญทเกยวของกบบทความ ภาษาองกฤษ ขนาด 14 point
o รายละเอยดบทความ (Body) - คาหลกบทขนาด 16 point , กาหนดชดซาย , ตวหนา - หวขอยอยขนาด 14 point , กาหนดชดซาย , ตวหนา - ตวอกษรขนาด 14 point , กาหนดชดขอบ , ตวธรรมดา - ยอหนา 0.5 นว
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555103
รายละเอยดบทความประกอบดวย บทนา วตถประสงคของการวจย อปกรณและวธดาเนน การวจย ผลการวจย สรปและอภปรายผลการวจย ขอเสนอแนะ และเอกสารอางอง
คาศพท ใหใชศพทบญญตของราชบณฑตยสถาน รปภาพและตาราง กรณรปภาพและตาราง หวตารางใหจดชดซายของคอลมน คาบรรยายรปภาพ
ใหอยใตรปภาพ และจดกงกลางคอลมน เนอหา และคาบรรยายภาพ ใชตวอกษรขนาด 14 point ตวปกตรปแบบการพมพเอกสารอางอง 1. อางองจากหนงสอ รปแบบ : ชอผแตง.//ปทพมพ.//ชอเรอง.//จานวนเลม.//ครงทพมพ (ถาม).//ชอชดหนงสอ.//เมองทพมพ:/สานกพมพ. ตวอยาง : สชาต ประสทธรฐสนธ และกรรณการ สขเกษม. 2547. วธวทยาการวจยเชงคณภาพ: การวจย ปญหาปจจบนและการวจยอนาคตกาล. กรงเทพมหานคร: เฟองฟา พรนตง. Rothwell, William J.; Lindholm, John Edwin and Wallick, William G. 2003. What CEOs Expect from Corporate Training: Building Workplace Learning and Performance Initiatives that Advance Organizational Goals. New York: AMACOM. 2. อางองจากบทความในหนงสอ รายงานการประชมทางวชาการ สมมนาทางวชาการ รปแบบ : ชอผเขยนบทความ.//ปทพมพ.//ชอบทความ.//ใน ชอหนงสอ.//ชอบรรณาธการหรอผรวบรวม. ครงทพมพ.//ชอชดหนงสอ.//เมองทพมพ:/สานกพมพ.//หนา. ตวอยาง : ปกรณ ปรยากร. 2532. ทฤษฎและแนวคดเกยวกบการพฒนา. ใน เอกสารการสอนชดวชาการ บรหารการพฒนาชนบท. หนวยท 1. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช สาขาวทยาการ จดการ. นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. หนา 33-34. Fitzroy, Felix R. and Kraft, Kornelius. 1991. Firm Size, Growth and Innovation: Some Evidence from West Germany. In Innovation and Technological Change: An International Comparizon. Zottan J. Aes and David B. Audretsh, eds. New York: Harester Wheatsheaf. Pp. 152-159. 3. อางองจากบทความในวารสาร รปแบบ : ชอผเขยน.//ปทพมพ.//ชอบทความ.//ชอวารสาร.//ปท (เดอน):/เลขหนา. ตวอยาง : สรชช ฟงเกยรต. 2547. นาโนเทคโนโลยวสยทศนเทคโนโลยระดบไมโคร. ผสงออก. 17 (ปกษแรก เมษายน): 19-22. Mintrom, Michael and Vergari, Sandra. 1996. Advocacy Coalitions, Policy Entrepreneurs and Policy Change. Policy Studies Journal. 24 (Autumn): 420-434. 4. อางองจากวทยานพนธ ภาคนพนธ และสารนพนธ รปแบบ : ชอผเขยน. ป. ชอวทยานพนธ ภาคนพนธ หรอสารนพนธ. ระดบปรญญา มหาวทยาลย. ตวอยาง : ธรวฒน พนธสผล. 2547. การรบรกจกรรมการพฒนาทหารกองประจาการเพอการพฒนา ประเทศ กรณศกษา กรมทหารตอสอากาศยาน หนวยบญชาการอากาศโยธน กองบญชาการยทธทางอากาศ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ปโย เลกกาแหง. 2547. พฤตกรรมการซอและการบรโภคเครองดมในรานกาแฟขนาดเลกของ นกศกษาภายในมหาวทยาลย: กรณศกษานกศกษาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ภาคนพนธโครงการบณฑตศกษาเทคโนโลยการบรหาร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
104วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
Thawilwadee Bureekul. 1998. Major Factors Affecting Industrial Hazardous Waste Policy Implementation in Central Thailand. Doctoral dissertation, National Institute of Development Administration. 5. อางองจากรายงานการวจย และเอกสารวจยทเสนอตอหนวยงานตาง ๆ รปแบบ : ชอผเขยน. ป. ชอเอกสาร. รายงานการวจย/เอกสารวจย หนวยงาน. ตวอยาง : ประชย เปยมสมบรณ. 2538. จรยธรรมในงานวจย. เอกสารวจย เสนอตอคณะกรรมการสงเสรม งานวจย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. 6. อางองจากสงพมพกฎหมาย รปแบบ : ชอกฎหมาย.//ชอวารสาร.//ฉบบ/เลมท,/ตอนท/(วน เดอน):/เลขหนา. ตวอยาง : พระราชบญญตโอนกจการบรหารในมหาวทยาลยธรรมศาสตร เฉพาะทเกยวกบราชการของคณะ รฐประศาสนศาสตร ไปเปนของสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร พ.ศ.2509. ราชกจจานเบกษา. ฉบบกฤษฎกา 83, 29 ฉบบพเศษ (31 มนาคม): 23-36. The Act on Revenue Code Amendment (No.35) B.E. 2544. Royal Thai Government Gazette. 118, 85A (27 September 2001): 1-4. 7. อางองจากสออเลกทรอนกสตาง ๆ รปแบบ : ผแตง.//ชอเรอง.//[CD-ROM].//สถานทผลต/://ผผลต./ป พ.ศ. ทเผยแพร. ผแตง.//ชอเรอง.//[Online].//เขาถงไดจาก/://วธการเขาถงและสถานทของขอมล/ป พ.ศ. ทเผยแพร (หรอสบคน). ตวอยาง : Noam, E.M. Telecommunication Policy Issue for the Next Century. [online]. Available: gopher://198.80.36...//global/telcom.txt. 1994. Texas Instruments. Speech Synthesis Processors. [online] available : http://www.ti.com/sc/does/msp/speech/index.htm. 1998.
การสงบทความ
ผเขยนตองสงตนฉบบทเปน Microsoft Word for Windows(2003) บนทกลงแผน CD-ROM จานวน 1 ชด พรอมเอกสาร
จานวน 4 ชด ใหมรายละเอยดครบตามแบบฟอรมของวารสารวจยราไพพรรณ ความยาวไมเกน 10 หนา สงมาท สถาบนวจย
และพฒนา (อาคารเฉลมพระเกยรตฯ ชน 5) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เลขท 41 หม 5 ถนนรกศกดชมล ตาบลทาชาง
อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000 โทรศพท 0-3947-1056 หรอ 0-3931-9111 ตอ 3505 โทรสาร 0-3947-1056 อเมลล
anna_24t@hotmail.com , research_rbru2010@hotmail.co.th , research@rbru.ac.th
ทงนสามารถตดตามรายละเอยดและดาวนโหลดแบบฟอรมตาง ๆ ไดท www.rbru.ac.th/org/research/
สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ
-------------------------------------------------
หลกเกณฑการประเมนบทความเพอการตอบรบการตพมพ กองบรรณาธการจะดาเนนการพจารณาบทความตามรปแบบทกาหนด หากบทความใดไมผานการพจารณาจะสงกลบคนใหผเขยนแกไข หากผานการพจารณาจะเขาสการประเมนจากผทรงคณวฒภายใน และภายนอก เมอผลการประเมนผานหรอไมผานจะแจงใหผเขยนทราบ เมอบทความไดรบการตพมพผเขยนจะไดรบหนงสอรบรองการการตพมพ พรอมวารสารฉบบทบทความนนตพมพ จานวน 1 ฉบบ โดยจะใหผเขยนทเปนชอแรก
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555105
ประกาศรบสมครตนฉบบ
ขนตอนการจดทาวารสารวจยราไพพรรณ
ผเขยนศกษาและจดทาบทความตามรปแบบทกาหนด
สงตนฉบบบทความ -สงดวยตนเอง สงทางไปรษณย -สงทางe-mail
กองบรรณาธการตรวจรปแบบตามทกาหนด
กองบรรณาธการสงผทรงคณวฒแยกตามสาขา
ผทรงคณวฒพจารณา
ตามแบบประเมน
กองบรรณาธการแจงยนยนการรบบทความ
กองบรรณาธการตรวจกอนสงโรงพมพ
จดพมพเผยแพร
รบบทความตนฉบบ
ไมผาน
แจงผเขยน
แกไข
ผาน
ไมผาน
ผาน
แกไข
แจงผเขยน จบ
แจงผเขยน
ไมตองแกไข
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
106วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
เรยน ผอานวยการสถาบนวจยและพฒนา
ขาพเจา นาย นาง นางสาว อน ๆ (โปรดระบ) ………………….……………………….….……..… ชอ – สกล ........................................................................................................................................................................
ตาแหนงทางวชาการ (โปรดระบ)............................................................................................................................................... สงกดมหาวทยาลย ....................................................................................................................................................................
สถานททางาน............................................................................................................................................................................ ทอย........................................................................................................................................................................................... โทรศพทททางาน......................................................โทรศพทมอถอ......................................................................................... โทรสาร.................................................................................E-mail...........................................................................................
มความประสงคขอสงบทความ เรอง :
ชอบทความ (ภาษาไทย)......................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................................
ชอบทความ (ภาษาองกฤษ).................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................................
เพอลงตพมพในวารสารวจยราไพพรรณ (Rajabhat Rambhai Barni Research Journal) ISSN 1906-372X สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
กองบรรณาธการสามารถตดตอขาพเจา ไดท สถานททางานทระบขางตน ทอยดงตอไปน .............................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................. โทรศพทททางาน..................................................................โทรศพทมอถอ....................................................................... โทรสาร..................................................................................E-mail..................................................................................
และในกรณทไมสามารถตดตอขาพเจาได กองบรรณาธการสามารถตดตอบคคลดงตอไปน ชอ – สกล............................................................................................................................................................................. โทรศพท................................................................................................................................................................................
โทรสาร...................................................................................E-mail...................................................................................
มความเกยวของเปน...............................................................................................................................................................
.........................................................ลายมอชอ (...............................................................)
เจาของผลงาน
ใบสมครขอสงบทความลงตพมพ
(การกรอกใบสมครโปรดใชวธการพมพ)
กรณาสงใบสมคร ไปยง สถาบนวจยและพฒนา (อาคารเฉลมพระเกยรตฯ ชน 5) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เลขท 41 หม 5 ถนนรกษศกดชมล ตาบลทาชาง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000
โทรศพท 0-3947-1056 หรอ 0-3931-9111 ตอ 3505 โทรสาร 0-3947-1056
อเมลล anna_24t@hotmail.com , research_rbru2010@hotmail.co.th, research@rbru.ac.th
เรยน ผอานวยการสถาบนวจยและพฒนา
ขาพเจา นาย นาง นางสาว อน ๆ (โปรดระบ) ………………….……………………….….……..… ชอ – สกล ........................................................................................................................................................................
ตาแหนงทางวชาการ (โปรดระบ)............................................................................................................................................... สงกดมหาวทยาลย ....................................................................................................................................................................
สถานททางาน............................................................................................................................................................................ ทอย........................................................................................................................................................................................... โทรศพทททางาน......................................................โทรศพทมอถอ......................................................................................... โทรสาร.................................................................................E-mail...........................................................................................
มความประสงคขอสงบทความ เรอง :
ชอบทความ (ภาษาไทย)......................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................................
ชอบทความ (ภาษาองกฤษ).................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................................................
เพอลงตพมพในวารสารวจยราไพพรรณ (Rajabhat Rambhai Barni Research Journal) ISSN 1906-372X สาขาวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร
กองบรรณาธการสามารถตดตอขาพเจา ไดท สถานททางานทระบขางตน ทอยดงตอไปน .............................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................. โทรศพทททางาน..................................................................โทรศพทมอถอ....................................................................... โทรสาร..................................................................................E-mail..................................................................................
และในกรณทไมสามารถตดตอขาพเจาได กองบรรณาธการสามารถตดตอบคคลดงตอไปน ชอ – สกล............................................................................................................................................................................. โทรศพท................................................................................................................................................................................
โทรสาร...................................................................................E-mail...................................................................................
มความเกยวของเปน...............................................................................................................................................................
.........................................................ลายมอชอ (...............................................................)
เจาของผลงาน
ใบสมครขอสงบทความลงตพมพ
(การกรอกใบสมครโปรดใชวธการพมพ)
กรณาสงใบสมคร ไปยง สถาบนวจยและพฒนา (อาคารเฉลมพระเกยรตฯ ชน 5) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เลขท 41 หม 5 ถนนรกษศกดชมล ตาบลทาชาง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000
โทรศพท 0-3947-1056 หรอ 0-3931-9111 ตอ 3505 โทรสาร 0-3947-1056
อเมลล anna_24t@hotmail.com , research_rbru2010@hotmail.co.th, research@rbru.ac.th
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555107
แบบประเมนบทความวจย เพอตพมพในวารสารวจยราไพพรรณ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ
ชอบทความวจย.................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................
ชอผประเมน...........................................................................................สงคนภายในวนท................................................. 1. ความเปนมา / ความสาคญของปญหาวจย
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
2. การประมวลเอกสาร (กรอบแนวคด / คณภาพการประมวลเอกสาร / ความเปนวชาการ / ความเกยวของกบสมมตฐาน ฯลฯ)
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................
3. วธการวจย (กลมตวอยางและวธการสม / ความนาเชอถอของเครองมอ / ขอมล ฯลฯ) .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................
4. ผลการวจย (ใชสถตครบถวนเหมาะสม / ความถกตองของการรายงาน ฯลฯ) .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................
5. การอภปรายผล (ความเหมาะสมทางวชาการ ฯลฯ) .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................
6. อน ๆ (เชน การใชภาพ / การจดระเบยบบทความ / การอางอง / ความถกตองเชงวชาการ ฯลฯ) .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................
มหาวท
ยาลยรา
ชภฏรำไ
พพรรณ
108วารสารวจยรำไพพรรณ ปท 6 ฉบบท 3 เดอนมถนายน - กนยายน 2555
7. โดยภาพรวมทานประเมนวาบทความวจยนมคณภาพระดบใด (กรณาทาเครองหมาย ) 1) ควรตพมพ โดยมการแกไขเลกนอย (เชน คาผด) 2) ควรตพมพ โดยอาจแกตามคาแนะนาของผประเมน หรอไมกได 3) ควรตพมพ แตตองแกไขปรบปรงตามคาแนะนาของผประเมนกอน โดย ผประเมนขอพจารณาสงทปรบแกแลวอกครง ผประเมนไมขอพจารณาอกครง 4) อาจตพมพได โดยผเขยนตองทบทวนและปรบปรงบทความใหม และผานการประเมนใหมอกครง โดย ผประเมนขอพจารณาสงทปรบแกแลวอกครง ผประเมนไมขอพจารณาอกครง 5) ไมควรตพมพในวารสารวจยราไพพรรณ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ
ลงชอ................................................................ผประเมน (................................................................)
วนท ................................................ หมายเหต 1. ถาเนอทกระดาษไมพอ ทานสามารถเขยนคาแนะนาเพมเตมได 2. กองบรรณาธการจะไมเปดเผยแบบประเมนนแกผเขยนบทความ แตจะรวบรวมสงขอวจารณและขอเสนอแนะใหแกผเขยน โดยพจารณาตามแตกรณ
กรณาสงคน กองบรรณาธการวารสารวจยราไพพรรณ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ สถาบนวจยและพฒนา (อาคารเฉลมพระเกยรตฯ ชน 5) มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ เลขท 41 หม 5 ถนนรกษศกดชมล ตาบลทาชาง อาเภอเมอง จงหวดจนทบร 22000 โทรศพท 0-3947-1056 หรอ 0-3931-9111 ตอ 3505, 3515 โทรสาร 0-3947-1056 อเมล research_rbru2010@hotmail.co.th research@rbru.ac.th
top related