6wuhv]f]hqlh :surzdg]hqlh - revcmp.org · qlhirupdoqhm rfhqldqd z u qd poq ]dwuxgqlhqld fk juxs z...
Post on 11-Jun-2019
223 Views
Preview:
TRANSCRIPT
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
31
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Agnieszka Thier9
Streszczenie
W artykule zaprezentowano przyczyny powstania gospodarki nieformalnej i jej przejawy
dokonano analizy u historycznym oraz w kilku innych krajach na podstawie najnowszych
Z z uwzgl
Wprowadzenie
(ze atystycznego), nieoficjalna (poza przepisami
urostat (Measuring, 2002). rozdzielczym systemie
z
Pierwsza wskazuje na t
9 agnieszka.thier@gmail.com
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
32
a obywatelskiego powoduje ograniczanie gospodarki nieformalnej i likwidaZ
h
z do
miejskie
narodoi konsekwencje gospodarki nieformalnej.
w
i
i
h w
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
33
na
na minimalna, maksymalny czas pracy, warunki a
one
narodowego, zanarkotykami oraz przemyt.
i . transfery
na
skandynawskich. Gospodarka ni
i
o
to znaczy zbyt
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
34
Przyczyny powstania gospodarki nieformalnej
i jak
do
a
i
reakcje obronne bezrobotnych;
skarbowych i celnych.
czynniki o charakterze popytowym na ,
jak nieformalna jest relatywnie niewielka.
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
35
Tabela 1. Przyczyny podejmowania pracy w szarej strefie w %
1995 2004 2010 42 68 53
66 45 45 26 13 15
18 21 24 16 22 17
):
opodatkowania, nieprowadzenie dokumentacji podatkowej lub prowadzenie jej nierzetelnie;
podatku dochodowego, w tym umowy z dostawcami zagranicznymi w zakresie doradztwa i
(VAT) oraz nieuczciwe korzystanie z ulg podatkowych;
wysok funkcjonowanie niesolidnych i nieuczciwych instytucji parabankowych
o rzez
Skutki funkcjonowania gospodarki nieformalnej
i wypunktujemy jej skutki o charakterze negatywnym ( , 2009; , 2011);
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
36
na tystyki, spadek zaufania do
aw autorskich;
hamowanie rozwoju nowej techniki w biznesach nastawionych na tanich
i
czej
Skutki o charakterze pozytywnym i technologii oraz zwi
18% PKB,
n
Statystycznododanej brutto w gospodarce nieformalnej do dla 1993 r. 20% i dla lat 1994 1995 na 17
18 i (Szara gospodarka, 1995; Szara strefa, 2015)
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
37
nieformalnej oceniana w 1995 r. na 2,2 1,1 mln
15% zatrudnienia
ch grup
w strefie (tabela 2).
2014
Rok 1994 32,7 17 1995 43,4 54,7 16,5 (15,2 19,1) 1998 62,0 90,2 15,0 (11,3 16,4) 2000 105,7 15,6 2002 111,6 14,3 2003 116,5 14,3 2004 130,0 14,4 2010 181 12,8 2011 193 12,6 2012 215 13,5 2013 214 13,1 2014 220 12,8 2015 224 12,5 a)
a) Dane szacunkowe
Szara gospodarka w PolsceSzara strefa w polsk
Szara strefa w polskiej gospodarceoraz opracowanie w
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
38
w PKB na poziomie ok. w
nki GUS w tej dziedzinie
strefy, w tej dziedzinie z innymi instytucjami. Tabela 3 zawiera takie
2014 rozmiary 135 mld
8 pu
w
w publikacjach prof. Friedricha Schneidera z Uniwersytetu w Linzu (Schneider, 2015; Schneider, Euste, 2000) u
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
39
w latach 2010
2010 2011 2012 2013 2014 Struktura w %
2010 2014 Szara strefa wg GUS Czarna strefa a)
Doszacowanie IBnGR b)
181 17 130
193 18 123
215 19
135
214 20 119
220 21 123
55,2 5,2 39,6
60,4 5,8 33,8
Razem 328 334 369 352 364 100 100
nieformalnej w skorygowanym PKB w %
21,0
20,0
21,1
19,9
19,5
X
X
a) Prostytucja, narkotyki, przemyt. b) 8% (doszacowanie nielegalnego handlu paliwami itp.).
Szara strefa w polskiej gospodarce.
w Polsce
1995 2000 2010 2013 Zmiana 1995 2013
w 2002 3605 9434 13021 4 5 razy
Struktura w % prostytucja a)
narkotyki
3,5 82,9 13,6
5,3 78,7 16,1
7,0 76,8 16,2
5,0 75,6 19,4
+1,5 7,3
+5,8 100 100 100 100
0,65 0,48 0,66 0,79 +0,14 a) Tylko sutenerska i ochroniarska
GUS, Warszawa 2014, s. 17.
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
40
w
dopiero w 2014 roku. W tabeli 4 zawarto szacunki GUS dla okresu 1995 2013. Struktura zatrudnienia w gospodarce nieformalnej w Polsce w uproszczeniu
studenci
Stru
26 27% prace ogrodniczo rolne 24 25% 12 13% handel (bez napraw) 8 9% 6 7% 6 7% 5 6% 4 5% korepetycje 4%
ze 74%
jednostki niezarejestrowane (w tym strefa czarna 1 2%) 26 30%, przemyt jednostek zarejestrowanych i niezarejestrowanych 5 6%.
ra ta ulega niewielkim zmianom.
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
41
gospodarki %
1995 2005 2008 2011 Handel i naprawy 40 50 43 45
15 25 9 10 Budownictwo 7 12 18 19 Transport 4 5 4 5
3 4 9 10 Pozosta 5 15 12 14
3 razy szybciej gospodarki nieformalnej w PKB w latach 1978 5%, a w latach 90.
15%, w samej Francji w latach 1990 2000 zanotowano wzrost z 4% do 10% PKB. W Unii Europejskiej na czarno
to jest 10 19% zatrudnionych legalnie (od 2015 r. zapewne
ale 6%, w USA, Holandii, Wielkiej Brytanii i krajach
18%), w Belgii, Irlandii, Francji, Niemczech 12 25% oraz Grecji 28
Holandia i Wielka Brytania 2% (dla lat 1995 2000), Dania, Niemcy i Francja 17% (2001 r.), Grecja 20%. Z kolei
w . Dlatego zapewne prof. Friedrich
19% i dla
i
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
42
Tabela 6. Ud
Lata 1990 2000
2014 wg F. Schneidera
Austria 2a) 5 7,8 Holandia 2a) 10 9,2 Wielka Brytania 2a) 10 9,6 Francja 6 10 10,8 Niemcy 6 12 12,2 Dania 6 12,8
18 19b) 14,6 Czechy 18 19b) 15,3 Hiszpania 21 25 18,5
.. 18,6 16a) 25 20,8
24 25a) 21,6 Grecja 20a) 30 23,3 Polska 14a) 27b) 23,5 Litwa .. 27,1 Rumunia .. 28,1
.. 31,0 a) Oceny Komisji Europejskiej. b) Badania F. Schneidera
: F. Schneider: Size and Development of the Shadow Economy, op.cit.
ze
w latach 2000
jak 70% PKB.
Sposoby ograniczania gospodarki nieformalnej
lczania gospodarki nieformalnej:
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
43
y
nierejestrowane i nielegalne.
w post
i skarbowych i c
skarbowej (Ustawa o kontroli skarbowej). skarbowe
szczeblu powiatu i izb skarbowych na
prz
i ordynacji podatkowej
pokry
dochodowym.
oraz wywiad skarbowydo korzystania z informacji gromadzonych przez organy celne i podatkowe w tym z
w
luka podatkowa , a 50 mld
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
44
W ,
ci ,
i
z danymi o rachunkac do
co lei projektowana
rejestrowaniu transpor rozwojowym po
w sportowych
, w i dlatego znany producent musi swych praw dochodziw
, ,
firmy nierejestrowane. raje podatkowe, czyli
e podatki. W wielu przypadkach jest to wprawdzie legalne i zgodne z krajowymi przepisami,
okazji przeds
i ,
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
2016 Vol. 1
45
,
organizacji
ok. 8 bln USD i o ok. 100 mld USD rocznie w ramach ulg podatkowych dla tych korporacji.
gospodarczych i , a opinia publiczna naciska, aby poprzez ramach
szarej i czarnej strefy podatkowej.
Podsumowanie
i
znanych marek i firm;
t bankowych;
Bibliografia
66.
2009, s.102 123
Measuring the Non
2010. Dziennik Unii Europejskiej L174, Wy26 czerwca 2013.
2016 Vol. 1
A REVIEW OF CURRENT MANAGEMENT PROBLEMS
46
114. Schneider F.: Size and Development of the Shodow Economy of 31 European and 5 ather
OECD Countriesfrom 2003 to 2015, Different Developments. A.T. Kearney Johannes Kepler University wyd. Linz 2015.
Szara gospodarka w Polsce, GUS i PAN, Warszawa 1996, s. 28. Ekonomicznych
GUS i PAN, z. 223, Warszawa 1995.
Ustawa a dnia 28 IX 1991 o kontroli skarbowej. Dz. U. 2004, nr 8, poz. 65.
top related