5. sinif sosyal bİlgİler

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER

3. ÜNİTE: Bölgemizi Tanıyalım

(Akdeniz)

Bölgemizi Tanıyalım

Akdeniz Bölgesi

Bölge adını komşu olduğu Akdeniz’den alır. Yer şekilleri ve buna bağlı olarak ekonomik özelliklerinin farklılığı nedeniyle, iki bölüme ayrılmıştır.Bunlar Antalya ve Adana Bölümü’dür.

Dağları

Bölgede yüksek dağlar ve platolar geniş yer kaplar. Bölgenin çatısını oluşturan Toros Dağları, Alp kıvrım kuşağının ülkemizdeki uzantısıdır. Teke yarımadasından itibaren başlayan Batı Toroslar, Orta ve Güneydoğu Toros Dağları adını alarak Anadolu’nun güneyine uzanır.

Ovaları

Adana Bölümü’ndeki Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova, Göksu’nun oluşturduğu Silifke Ovası bölgedeki delta ovalarıdır. Bu bölümde yer alan Amik ve Maraş ovaları ise çöküntü ovalardır. Antalya Bölümü’nde Acıpayam, Tefenni, Elmalı ve Göller Yöresi ovaları vardır.

Platoları

Batı ve Orta Toroslar arasında yüksekliği 2000 metreyi bulan,

Göksu Irmağı ve kollarınca parçalanmış Taşeli Platosu yer alır.

Antalya Bölümü’nde Dalaman, Aksu, Köprüçay ve Manavgat çayları, Adana Bölümü’nde ise Göksu, Seyhan, Ceyhan ve Asi ırmakları önemli ırmaklarıdır. Akarsuların rejimleri düzensizdir. En çok suyu kış aylarında taşıyan akarsuların, yaz aylarında yağışın azalması ve sıcaklık nedeniyle suyu çekilir.

Akarsuları

Gölleri

Bölge göl oluşumu bakımından zengindir. Önemli gölleri ise Antalya Bölümü’ndedir. Beyşehir, Eğirdir, Burdur, Acıgöl, Suğla Gölü gibi gölleri tektonik oluşumlu göllerdir. Buraya Göller Yöresi denir. Kovada, Salda, Yarışlı, Elmalı ve Kestel gölleri karstik oluşumlu göllerdir.

Bölgenin kıyısında Akdeniz iklimi görülür. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Yaz kuraklığı şiddetlidir. İç Anadolu’dan gelen havanın dağlar tarafından engellenmesiyle, enlem ve denize yakın olmasından dolayı kış mevsiminin en sıcak geçtiği bölgedir. Göller Yöresi’nde iklim karasallığın yağışlar azalıp, sıcaklık artar.

İklimi

Doğal Bitki Örtüsü

Doğal bitki örtüsü makidir. Maki; Akdeniz iklimine ve yaz kuraklığına dayalı, her zaman sert yapraklı, bodur bitki topluluğudur.

Maki bitki örtüsü içinde zeytin, mersin, keçiboynuzu, defne, zakkum, sandal ve kocayemiş gibi ağaçlar bulunur. Daha yükseklerde kızılçam, karaçam ve toros sediri yetişir. Orman bakımından Karadeniz’den sonra ikinci sırayı alır.

Nüfus ve Yerleşme

Bölge genişliğine göre nüfusu azdır. Çünkü Toros Dağları ve karstik araziler geniş yer kaplar. Nüfus daha çok kıyı ovalarında ve Göller Yöresi’nde toplanmıştır.

Adana Bölümü’nün nüfusu daha fazladır.

Çukurova ve Amik ovaları Türkiye’nin en kalabalık yerleridir. Nedeni tarım arazisinin geniş olması, ulaşım kolaylığı ve göçlerin çok olmasıdır.

İlleri

Adana, Antalya, Burdur, Hatay, Isparta, Kahramanmaraş, Mersin, Kilis ve Osmaniye’dir.

Akdeniz Bölgesi’nin Mağaraları :

-Karain mağarası (Antalya) -Beldibi mağarası (Antalya

-İncisuyu (Burdur) -Cennet cehennem (Mersin)

-Damlataş (Antalya)

!!! Terra rosa toprağı en çok hangi bölgemizde bulunur

!!! Türkiye’de en fazla göl hangi bölgemizde

bulunur

Bölgenin kıyı kesimindeki elverişli iklim koşulları,

doğal güzellikler ve tarihi zenginlikler turizmin

gelişmesini sağlamıştır.Alanya, Side,

Kaş, Kalkan deniz turizminin geliştiği merkezlerdir.

Madenleri

Krom: Fethiye Dalaman Adana

Asbest:

Hatay

Demir:

AdanaKükürt:Isparta