3 . opojni plinovi

3. OPOJNI PLINOVI

ANESTETICI / NARKOTICI

3a. ALKOHOLI • 3 mehanizma toksičnog djelovanja:• 1. iritacija• 2. opći narkotički učinak• 3. metaboličko djelovanje

Bob and Ted couldn’t understand why they’d get so sleepy after only one beer for lunch

Abuse during pregnancy can Abuse during pregnancy can cause Fetal Alcohol Syndromecause Fetal Alcohol Syndrome

Skin folds at thecorner of the eye

Low nasal bridgeShort nose

Small head circumference

Small eye opening

Small midface

Thin upper lip

Indistinct philtrum(groove between nose and upper lip)

Metilni alkohol

• 1. i 2. učinak slabog intenziteta i bez posebnih karakteristika

• 3. vrsta učinka je najopasnija oduzima vodik enzimu alkohol-dehidrogenazi (ADH)

• nastanak formaldehida, a potom i mravlje kiseline

POSLJEDICA

• ova 2 metabolita stimuliraju u organizmu stvaranje metaboličkih kiselina

• METABOLIČKA ACIDOZA (alkalna rezerva pada na oko 10-15 vol%)

Klinički tijek:

• 1. period latencije od 6 do 10 sati (dođe li u toj fazi do konzumacije etilnog alkohola, NEĆE se razviti slika trovanja, jer je to antidot)

• 2. abdominalne kolike kao 1. simptom, slijede tahipnea, te izraziti očni simptomi, zbog djelovanja mravlje kiseline na čunjiće i štapiće u retini i na cerebralne jezgre diplopija, strabizam, midrijaza, sljepoća

TH:

• !!!ETILNI ALKOHOL KAO ANTIDOT ( on okupira ADH i onemogućava metaboličko djelovanje metilnog alkohola)

• ! bikarbonati sa svrhom alkalizacije

•

Poznata trovanja metilnim alkoholom-u vrijeme prohibicije u SAD

• 18.12.1917. US-Kongres izglasao prohibiciju.

• 16. 1.1919. Odluka ratificirana i dodana kao 18. Amandman američkog Ustava.

• Ukinuta 5.12.1933.

Etilen-glikol ( antifriz)

• Glikol = dvovaljani alkohol• Kad dođe u krv metabolizira se u

oksalnu kiselinu, koja ima jaki afinitet za Ca hipokalcemija, depozicija Ca-oksalata u mozgu smrt kao da otrovani boluje od ekspanzivnog procesa

• Th. etilni alkohol

• Etilen-glikol nije klasični profesionalni otrov, ali tioglikolna kiselina jest

• (keratolitik koji se koristi za trajnu ondulaciju)profesionalna keratoliza kod frizerki

Glicerol

• bezopasan trovaljani alkohol, ALI • kada gori, nastaje jaki iritans akrolein,

koji je kod dugotrajnih ekspozicija i karcinogen (CA bronchi)

• kada se esterificira (spoji s kiselinom), posebno s dušičnom kiselinom NITROGLICEROL

Djelovanje NITRITNI UČINAK!!!

• Komponente: • 1. Angiotropno i bronhotropno djelovanje

(dilatacija)• 2. Methemoglobinemija• Oksidacija hemamethem• Oksidacija globina bazofilni • punkati (Heinzova tjelešca)• Oksidacija stromatinahemoliza

3. Hipotenzija, methemoglobinemična cijanoza (sivkasto-plava)

• “Vaftohilari” (“ljudi obojenih usana”) populacija u Grčkoj sa kongenitalnom methemoglobinemijom, uslijed deficita enzima dialforaze.

• Inače organizam od methemoglobinemije čuva glukoza-6-fosfat-dehidrogenaza.

4. Simptomi hipoksemije i hipoksije

• Th: redoks-sistemi (metilensko modrilo, ali je dobar i C-vitamin)

3b. HALOGENIRANI UGLJIKOVODICI ALIFATSKOG

REDA • B1. ZASIĆENIB1. ZASIĆENI • metil-klorid• =industrijski hladionički plin (NE kućni

frižideri)• Potentan toksin • 1.AKUTNO DJELOVANJE • neznatni iritirajući učinak-nema znakova

upozorenja, radnik radi dalje

• osrednji narkotički učinak (kao blaže pijanstvo),

• simptomi sa strane oka (diplopija, strabizam, zamućenje vida, nistagmus brzog iscrpljenja-

• Macewanov znak spontano sužavanje i širenje zjenice),

• javljaju se i abdominalne kolike.

• Metabolički učinak se ne razvije do krajnje mjere, jer uslijedi prije smrt zbog paralize respiratornog centra

• 2. KRONIČNO TROVANJE• Polineuropatije

Metilen-klorid

di-Cl-metan (otrovniji je “para” od “meta” oblika)

• lagano iritirajuće, izrazito narkotičko i hepatotoksično metaboličko djelovanje

• tri-Cl-metan ili kloroform• izraziti hepatotoksin i kardiotoksin

tetra-Cl-metan ili tetra-Cl-ugljik

• slabi iritans, • slabi narkotik, • jako metaboličko djelovanje u smislu

teške centrilobularne hepatocelularne nekroze, te tubularne bubrežne nekroze (anurija kao prvi znak)

Alcohol abuse causesAlcohol abuse causesCirrhosisCirrhosis

• hemoragička dijateza• sinergizam sa etilnim alkoholomtahiaritmija i

fibrilacija • Pare CCl4 su teže od zrakaotrovani je u težoj

situaciji kad padne na tlo nego kad stoji• Th. NEMA SPECIFIČNOG ANTIDOTA,

postoje preporuke da se daje Ca

metil-bromid

• Nakon latencije od nekoliko sati   djelovanje na CNS epileptički status

(obrnuto nego kod anorganskih spojeva Br, koji su se upotrebljavali za sedaciju)

   djelovanje na bubreg anurija   djelovanje na pluća plućni edem• NEMA UPOZORAVAJUĆIH

IRITATIVNIH TEGOBA!

HALOGENACIJA S F OPASNIJA OD ONE SA Cl

• F ima jaki afinitet za H2 stvara se HF (fluorovodična kiselina), koja je jaki kombustiv i koroziv

• di-fluoro-di-kloro-metan freon• = neotrovan plin koji se koristi u kućnim

hladnjacima, kao potisni plin u sprayevima i sl.

B2. B2. NEZASIĆENINEZASIĆENI

• EtilenEtilen• vrlo koristan plin, koji se dobiva iz vrlo koristan plin, koji se dobiva iz nafte nafte

procesom procesom krekovanja krekovanja (razbijanja velikih (razbijanja velikih molekula pod tlakom i pri povišenoj molekula pod tlakom i pri povišenoj temperaturi)temperaturi)

• Polimerizacijom nastajePolimerizacijom nastaje polietilen tj. polietilen tj. plastikaplastika

Halogenacijom- VCM (polimer PVC)

• VCM izaziva:• 1. sklerodermiji slične promjene,

Raynaud sy• 2. akroosteolizubatičasti prsti

• 3. angiosarkom jetre • ( hemangioendoteliom; proliferira

endotel) epoksidacija VCM-a u jetri epoksidi su karcinogeni

• 4. primarna fibroza jetreportalna hipertenzijasplenomegalija, pancitopenija

• sumporougljik• neurotoksin (encefalopatije),

kardiotoksin

3c. AROMATSKI UGLJIKOVODICI

• benzen• Organska kemija je kemija benzenove

cikličke strukture , bruto formula C6H6.

• Za razliku od lančanih struktura, gdje toksičnost RASTE supstitucijom, u slučaju benzena ona PADA!!!

Tijek trovanja:

• u početku lagana euforija,psihomotorni nemir

• gubitak kritičnostinesvijestkoma• On je i antimitotik, posebice napada

koštanu sržpancitopenija, leukemije• Pretpostavlja se i hepatotoksični učinak

• Organizam nastoji eliminirati benzen oksidacijom u fenolu urinu često negativan nalaz na C-vitamin, a pozitivan na fenol

Nitroderivati benzena

• mono-nitro-benzen ( tzv.“ulje od mirbana”)

• miris po gorkim bademima • patogeneza se osniva na nitritnom učinku • meta-di-nitro-benzen • patogeneza se osniva na nitritnom

učinku, ali i hepatotoksičnosti i neurotoksičnosti (ekscitacijski učinak)

mono-amino-benzen ( anilin)

• Otrov, dok ANILINSKE BOJE TO NISUANILINSKE BOJE TO NISU • Klinički: abdominalne kolikestezanje u prsima nemir hipotonija glavobolja

• U organizmu se oksidira • prvi oksidacijski produkt otrovniji od

samog anilina i zove se para-amino-fenol• para-amino-benzen• “Ursol” za bojanje životinjskog krzna,

boja za kosu

• Formulacija sa 2 NH2 skupine u para-položaju alergogeno djelovanje!!! (eritem, ekcem, alopecija areata, glavobolje)