ISSN

: 208

3-00

09

cena 54 PLN w tym 8% VATtechnika i technologia w przemyśle spożywczym

Opakowania W mleczarstwie – okiem ekspertów

browarnictwo aD 2013

Rynek seRa w Polsce

en

gli

sh is

sue

ins

ide

4/2013 (12) JESIEŃ

sukces nicalboalboWysokiej jakości systemy oczyszczania ściekówInnowacyjna biotechnologia atrakcyjna ekonomicznieProdukcja zielonej energii

z nami

Certyfikowany Partner

HYDROTECH Polska Sp. z o.o. agnieszka.syslo@hydrotechpolska.plul. Dworska 10/1; 30 - 314 Kraków; PolskaM. + 48 668 887 337, T. +48 12 311 32 67

www.hydrotechpolska.pl

Nasz ekspert w Polsce

Uczestnicy Open’era własno-

ręcznie uszyli prawie 300 eko-toreb

i 15 eko-kopertówek. Do szycia

wykorzystali 200 m2 niepotrzeb-

nych bannerów ze zrealizowanych

kampanii reklamowych, 450 m

taśmy na uchwyty i 1500 m nici.

Na warsztatach designerskich

powstało ok. 470 sztuk oryginalnej biżuterii. Do jej wykonania pod okiem stylistów

wykorzystano ok. 500 m sznurka, co najmniej 1700 kapsli (zielone Heinekena

i czerwone Desperadosa) i ok. 200 zawleczek od puszek po piwie.

Porównanie problemów gospodarki energią w małej i dużej mleczarni było celem

zorganizowanej w Lidzbarku Welskim 32. już konferencji profesora Janusza Budnego.

W spotkaniu uczestniczy kadra techniczna zakładów mleczarskich z całej Polski.

W tym roku dodatkową atrakcją imprezy była możliwość zwiedzenia nowoczesnej

instalacji beztlenowego oczyszczania ścieków z produkcją biogazu na terenie ROTR

Rypin. Kolejna edycja konferencji – już za rok, również we wrześniu.

EKO GRUPA ŻYWIEC

XXXII raz u BUDNEGO

REDAKCJAul. Skłodowskiej-Curie 42,

47-400 Racibórztel. 32 726 79 47, fax 32 720 65 85

REDAKTOR NACZELNA Aleksandra Wojnarowska

tel. 535 094 517SPRZEDAŻ REKLAM

tel. 535 010 684

spis treści

contents

Przeciętny Polak wypija rocznie niespełna 100 litrów piwa a analitycy ostrzegają, że proste wzrosty się skończyły i rynek jest dojrzały, nasycony. Tymcza-

sem w 1554 roku w czterdziestotysięcznym Krakowie wy-pito 700 tysięcy litrów piwa, co daje 1 750 litrów na jed-nego mieszkańca. Podobnie pito w innych miastach Polski. Do takiej ilości spożycia złocistego napoju przyczyniło się 192 dni postu, z czego 51 dni stanowiło okres diety naj-ściślejszej, kiedy zakazywano spożycia czegokolwiek treści-wego. Tak więc piwo stało się chlebem w płynie – czytamy w wydawnictwie „Piwa historie niezwykłe” autorstwa Przemysława Wiśniewskiego.

To se ne vrati – śpiewa, całkiem słusznie, Maryla Rodo-wicz. Pokazuje nam natomiast o ileż trudniejszy i najeżony obostrzeniami rynek mają współcześni piwowarzy! Pozo-staje mi życzyć wszystkim naszym browarnikom dobrej pogody, wzrostu PKB i kilku dni ścisłego postu.

Zaprzyjaźnione wydawnictwa:

www.agro.apbiznes.pl

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń oraz za treść i poprawność artykułów przygotowanych przez niezależnych autorów. Redakcja nie

zwraca materiałów niezamówionych. Kwartalnik. Nakład: do 2 000 egzemplarzy

5 Przekonać konsumenta, że warto płacić więcej7 Smaki sprzed wieków czyli tajemnica sukcesu raciborskiego piwa8 Przede wszystkim środowisko10 Warzymy piwo „po bożemu”12 Piwa warzone z pasją12 Bactoforce Poland14 Możliwości zastosowania zbiorników i instalacji z tworzyw termoplastycznych w przemyśle mleczarskim18 Opakowania w polskim mleczarstwie20 Święto Mleka w Polsce22 Serowi pasjonaci23 Rynek sera w Polsce28 Polska jabłkową potęgą29 Konsumpcja soków30 Analiza retrospektywna wprowadzenia technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej

35 Convince consumers that it’s worth paying more37 Flavours as centuries ago i.e. the secret of success of Raciborskie beer38 Environment above all40 We brew beer „honestly”41 Beers brewed with passion43 Milk Day in Poland44 Packagings in polish dairy industry48 Poland as the apple power49 The consumption of juices50 The implementation of CHP/QUAD technology in a food company – a retrospective analysis54 Cheese enthusiasts55 Cheese market in Poland

SEKRETARZ REDAKCJIJanusz Zakręta tel. 692 12 33 69

RADA PROGRAMOWA Bogdan Dróżdż (SGGW)

Lech MaryniakAdam Pawełas (Carlsberg Polska)

Ireneusz Plichta (ProEko)Janusz Wojdalski (SGGW)Zygmunt Zander (UWM)

PRACOWNIA GRAFICZNA PROGRAFIKA.com.pl

DRUK Drukarnia Wydawnictwa

NOWINY

WYDAWCAAgencja Promocji Biznesu s.c.

ul. Skłodowskiej-Curie 42, 47-400 Racibórz

engl

ish

issu

e

Aleksandra Wojnarowskaredakcja@bitubi.pl

x x x x x x x x x x x x xb r o w a r n i c t w o

x x x x x x x x x x x x x

54 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

Czy polski rynek piwa jest już podzielony pomiędzy głównych graczy?

Polski rynek piwa jest bardzo

atrakcyjny ze względu na swój rozmiar

i jednocześnie bardzo konkurencyjny.

Mamy silnych graczy lokalnych i świato-

wych gigantów. Tam, gdzie jest bardziej

monotonnie – jest z pewnością o wiele

bardziej stabilnie. Ale nie tutaj.

Ale nasz rynek piwa jest już nasycony, jesteśmy w czołówce europejskich piwoszy, rynek więcej nie wchłonie. Jaka jest więc recepta na dobry biznes piwny?

Moim zdaniem poziom konsump-

cji około 105 litrów na osobę jest

osiągalny, jednak potrzebujemy do

tego po pierwsze podniesienia stopy

życiowej społeczeństwa oraz po drugie

budowania kultury piwa w naszym kraju.

Z całym szacunkiem Panie prezesie ale w interesie firmy jest sprzedać jak najwięcej a nie edukować konsumenta. Wyedukowany konsument wymaga więcej i nie wystarcza mu już piwo „jasne pełne”. Inwestycje w kulturę piwa to dla Was nieuzasadnione ekonomicznie podnoszenie samemu sobie poprzeczki.

Nie zgadzam się. W przypadku

nasyconego rynku, jakim jest Polska,

w interesie branży jest sprzedać to,

co wyprodukujemy, po jak najwyższej

cenie. Browar to poważna inwestycja

i skomplikowane procesy technolo-

giczne a wrażliwe na temperaturę

i środowisko mikrobiologiczne piwo

– to nie jest łatwy produkt. Dlatego

produkcja tzw. „piwa marki piwo”,

czyli ogromnych ilości po bardzo

niskiej cenie to droga, która się po

prostu nie opłaca. Proste wzrosty

się już skończyły. Kto przekona

konsumenta, że warto płacić więcej,

ten wygra.

Udziały rynkowe Carlsberga w Polsce podskoczyły do 20%. To ogromny sukces.

Jest jeszcze 80% do zrobienia

[śmiech].

O s iągnę l i śmy j e dno cześn ie

kres naszych mocy produkcyjnych.

Niedawne inwestycje w browarze

w Brzesku nie wystarczyły. Przy-

szedł czas na rozbudowę browaru

w Sierpcu.

Dlaczego właśnie tam?Głównym powodem była centralna

lokalizacja, ponieważ elementem roz-

budowy będzie również nowoczesny

magazyn i centrum logistyczne Grupy

w Polsce. Ta inwestycja, oprócz zwięk-

szenia mocy browaru do 2 mln 600 tys.

hektolitrów piwa rocznie, zmieni nasz

sposób funkcjonowania na rynku.

Przekonać konsumenta, że warto płacić więcejO polskim rynku piwa i strategiach rozwoju firmy rozmawiamy

z Tomaszem Bławatem, prezesem Carlsberg Polska

foto

: arc

hiw

um C

arls

berg

Pol

ska

W ciągu ostatnich pięciu lat firma Carlsberg Polska zwiększyła udziały rynkowe z 13%

do prawie 20%, głównie za sprawą rosnącej sprzedaży marek Kasztelan oraz Harnaś notujących dwucyfrowe

wzrosty sprzedaży

6 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

Kiedy możemy spodziewać się pierwszego piwa z nowej warzelni?

Myślę że na przełomie kwietnia/

maja 2014 roku.

Jakie najbliższe cele stawia Pan sobie jako prezes Carlsberga?

Rosnąć, a jednocześnie zwiększać

profitowość. Jesteśmy firmą komercyjną

i zostaliśmy powołani do tego, aby zarabiać

pieniądze. Nie jest żadną sztuką odpowie-

dzieć właścicielom, że w związkuz tym,

że ja urosłem, to wy nic nie zarobiliście.

W końcu wolumen zawsze można kupić.

Firma Carlsberg przed tym, zanim

objąłem fotel prezesa, miała kilka lat

bardzo dobrego wzrostu. Wszyscy

wiemy, że rozwój charakteryzuje się

cyklicznością. Dlatego moim personal-

nym wyzwaniem jest przełamanie tego

trendu tak, aby wyciągnąć ten biznes

na jeszcze wyższy poziom.

Czyli zarabiać więcej na jednym piwie?

Zależy mi na zwiększeniu pro-

fitowości zarówno absolutnej, jak

i w obszarze marży.

Jest kilka parametrów świadczących

o wartości portfolio firmy, jednym

z nich jest obecność we wszystkich

segmentach rynku piwa i średnia cena

sprzedaży w tym segmencie. Carlsberg

Polska jest najsilniejsza w sektorze

międzynarodowym z marką Carlsberg

oraz w sektorze „lower mainstream”

z marką Harnaś. Brakuje nam nogi

w „upper mainstream” - w obszarze,

gdzie porusza się Okocim. Czyli chcemy

sprzedawać więcej marki Okocim.

Rozumiem, że firma, pomimo rozwoju piw regionalnych i piwnych ciekawostek, w dalszym ciągu stawia na piwa jasne pełne.

Cieszę się, że polski rynek piwa stał

się bardziej różnorodny a konsument

ma większy wybór. Wszyscy na tym

korzystamy. Jednak z perspektywy pro-

ducentów piwa – ogromna większość

rynku to nadal piwa jasne pełne. Reszta

stanowi zjawisko ciekawe, aczkolwiek

wciąż małe w swojej skali. Tym niemniej

to tam jest potencjał wzrostu.

To wciąż mało znaczące zjawisko rozpala emocje. Coraz więcej ludzi warzy piwo w domu, pojawiają się piwa o dziwnych smakach…

Świadczy to o tym, że jako branża

byliśmy w stanie wygenerować więcej

zainteresowania tym produktem niż na

przykład branża winna. Jako Carlsberg

Polska przygotowaliśmy dla naszych

konsumentów krótkie serie, edycje

limitowane specjalnych piw, warzonych

w Browarze Okocim. W ofercie mamy

też klasztorne piwo Grimbergen. Jednak

warzenie każdego piwa wymaga insta-

lacji bardzo konkretnych technologii

i prosty rachunek ekonomiczny mówi

nam, że w przypadku piw nieosiąga-

jących dużych wolumenów to się nie

zawsze opłaca.

A Somersby, czy nie warto rozpocząć produkcji w Polsce?

Są takie plany, jednak na razie

brakuje nam mocy produkcyjnych.

Pojawia się mnóstwo komunikatów, mówiących o odpowiedzialności społecznej i działaniach prośrodowiskowych Carlsberg Polska. W jakim stopniu odpowiedzialność społeczna Waszej firmy ma wpływ na sprzedaż piwa?

Głęboko wierzę, że w branży piwnej

nie osiągnie się pozytywnego rezultatu

bez działań na światowym poziomie, za-

równo w kwestii zarządzania sprzedażą

i wizerunkiem, poprzez jakość produktu

a kończąc na obniżaniu kosztów pro-

dukcji i naszego negatywnego wpływu

na otoczenie. Działania te muszą iść

ze sobą w parze. Po prostu nie ma

innej drogi.

W 2012 roku cały rynek piwa w Polsce wzrósł o prawie 5 punktów procentowych

do 37,9 mln hektolitrów

Rozmawiała A.W.

Daj śmieciom kosza„Bądź FAIR wobec środowiska. Daj śmieciom kosza” to akcja społeczna, którą Carlsberg przeprowadził w roku 2012 zarówno podczas EURO 2012, jak i – już po raz drugi - na Woodstocku. W specjalnie dedykowanych EKOstrefach pełnoletni kibice oraz festiwalowicze mogli oddawać wysprzątane z terenów imprez kubki plastikowe i puszki po wypitym piwie, w zamian otrzymując ekogadżety. Zarówno kibice, jak i woodstockowicze podeszli do tych aktywności z aprobatą i wielkim entuzjazmem, czego dowodem były imponujące liczby wysprzątanych opakowań. Dla przypomnienia, intencją tej akcji jest apelowanie do konsumentów o niezaśmiecanie miejsc zielonych, rekreacyjnych.

foto

: arc

hiw

um C

arls

berg

Pol

ska

r o zmo w a

Smaki sprzed wiekówCzyli tajemnica sukcesu raciborskiego piwa

Zakład jest jednym z bardzo nielicznych browarów,

pracujących praktycznie non-stop na otwartych ka-

dziach fermentacyjnych. W ubiegłym roku uwarzył około

17 tysięcy hektolitrów piwa, w tym roku zbliży się do

30 tysięcy hektolitrów.

Raciborskie piwo stało się popularne w całej Polsce,

głównie ze względu na specyficzny, lekko słodki posmak.

Gatunek „Raciborskie klasyczne 12°” stanowi połowę całej

tutejszej produkcji.

Trochę dla równowagi, trochę z chęci eksperymentowania

a trochę ze względu na własne preferencje Mariusz Dudek,

prezes i jednocześnie główny piwowar zakładu wprowadził

na rynek bardzo gorzkiego Pilsa. Robiłem to piwo, opierając

się na starych recepturach. Chciałem, żeby smakowało tak,

jak sto lat temu – opowiada Dudek. Surowce są praktycznie

takie same jak przed wiekami, nawet słód kupujemy ze

słodowni klepiskowej – dodaje. Pilsa produkuje się zaledwie

200 hektolitrów miesięcznie – jest zbyt gorzki dla standardo-

wego konsumenta, smakosze jednak ogromnie go chwalą.

Dobra passa regionalnego piwa w Polsce trwa. Przykładem dynamicznego rozwoju i umiejętnego wykorzystania trendów jest raciborski browar.

Mariusz Dudek dokładnie analizuje przepisy dawnych browarników. W zanadrzu trzyma opracowania

3 starych receptur z tutejszego browaru

Browar w Raciborzu funkcjonuje z małą przerwą praktycznie od 1532 roku (z tego roku pochodzą pierwsze zapiski o browarze

na zamku chociaż jako datę powstania browaru przyjmuje się rok 1567), jako nieodłączna część piastowskiego zamku. Przez całe wieki niemym świadkiem kilkusetletniej historii Zamku i Browaru

była ogromna, półmetrowa kamienna głowa mongolskiego księcia, dziś znajdująca się w zasobach tutejszego Muzeum, onegdaj

wmurowana w naroże pobliskiego domu i spoglądająca na okolicę. Miejscowe podania głoszą, że w miejscu, na które skierowane były

kamienne oczy, znajduje się wielki skarb. Niektórzy twierdzili, że spoglądały właśnie na Browar.

foto

: APB

foto

: APB

Niewiele jest w Polsce zakładów o tak bogatej historii

warzenia piwa, pracujących na historycznych instalacjach

i recepturach sprzed wieków.

Aleksandra Wojnarowska

W czasach kryzysu lat 1915-1916 tutejszy zakład również zaczął odczuwać poważny kryzys. Wprowadzono nawet produkcję piwa,

zwanego „lemoniadą chmielową” według bardzo oszczędnej re-ceptury, nie rezygnując jednocześnie z produkcji doskonałego piwa

pełnego. Miało być ono tak przednie, że do miasta przybywali zza pobliskiej granicy oficerowie zaprzyjaźnionej CK

Armii, którzy przekładali smak pilsnera raciborskiego nad pilsnera

oryginalnego.

74 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

Wdrożyliście niedawno innowacyjne rozwiązanie w napędzaniu floty ciężarowej wykorzystujące technologię hybrydową ON/LPG. Jakich korzyści spodziewacie się po tym rozwiązaniu?

Wprowadzenie instalacji ON/LPG

we flocie ciężarowej to ciekawa historia,

ponieważ autorem pomysłu jest nasz

pracownik pracujący na stanowisku kon-

trolera transportu – Grzegorz Kołodziej.

Za to przedsięwzięcie otrzymał on zresz-

tą coroczną nagrodę dla najlepszych

pracowników Piąte Piwo w kategorii

„Tworzenie wartości/innowacyjność”.

O technologii hybrydowej nasz pra-

cownik usłyszał już jakiś czas temu.

Wiedział, że jest stosowana w autach

osobowych, ale budzi duże kontrower-

sje. Przypadkowo dowiedział się od

jednego z kierowców KP, że można ją

wykorzystać również w samochodach

ciężarowych. Wówczas rozpoczął

rozmowy na temat tego rozwiązania

ze swoimi przełożonymi. Po długich

konsultacjach z prostego pomysłu, luźno

rzuconego hasła zrobił się poważny,

niezwykle innowacyjny projekt. Co

ważne, został już zrealizowany. Od kilku

miesięcy we flocie KP pracuje samochód

napędzany hybrydowo i osiąga zało-

żone wyniki. Teraz dział logistyki myśli

o rozszerzeniu rozwiązania na więcej

pojazdów, więc projekt jest na razie

we wstępnej fazie realizacji. Korzyści

Przede wszystkim środowiskoO społecznej odpowiedzialności biznesu na przykładzie Kompanii Piwowarskiej rozmawiamy z Robertem Priday, prezesem firmy.

z zastosowania instalacji ON/LPG jest

kilka. Przede wszystkim finansowa:

nasza firma ma szansę oszczędzić

20 PLN na każdych 100 km przejecha-

nych przez auto napędzane hybrydowo.

Przedsięwzięcie niesie ze sobą również

korzyści dla środowiska, ponieważ dzięki

niemu Kompania Piwowarska wyemituje

do atmosfery mniej spalin.

Dbałość o środowisko naturalne jest Waszym priorytetem. Proszę o kilka przykładów realizacji prośrodowiskowych zastosowanych w procesie produkcji.

Priorytety pro środowiskowe reali-

zujemy w trzech głównych obszarach:

zmniejszenie ilości wody wykorzysty-

wanej do produkcji piwa, zmniejszenie

zużycia energii i emisji dwutlenku węgla

oraz recykling odpadów. W każdym

z tych obszarów wprowadziliśmy szereg

rozwiązań, które przybliżają nas do

wyznaczonych celów.

W przypadku zmniejszenia zużycia

energii i emisji CO2 do atmosfery rów-

nież wprowadzamy nowe rozwiązania

techniczne w browarach. Już kilka lat

temu zlikwidowaliśmy eksploatowaną

na terenie browaru w Poznaniu kotłownię

opalaną paliwem węglowym, a dzięki

konwersji paliwa węglowego na gazowe

i olejowe osiągnęliśmy znaczną redukcję

emisji związków węgla. Stopniowo

zwiększamy również wykorzystanie

8 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

r o zmo w a

foto

: arc

hiw

um K

ompa

nii P

iwow

arsk

iej

odnawialnych źródeł energii. Uwarun-

kowania techniczne browaru w Tychach

pozwalają na wykorzystanie biogazu

wytwarzanego na terenie zakładowej

podczyszczalni ścieków. Wszystkie

browary posiadają również układ odzy-

sku ciepła technologicznego z kotłów

warzelnych zainstalowanych w warzelni.

Tam, gdzie to możliwe, staramy się

odzyskiwać też materiały opakowanio-

we. Poszukujemy również możliwości

rozszerzenia zastosowania do produkcji

opakowań materiałów po sobie mniejszy

„ślad” w środowisku. Systematycznie

zwiększamy też procentowy udział

materiałów podlegających recyklingowi

w opakowaniach, eliminujemy zbędne

opakowania i zmniejszamy ich masę

oraz oczywiście segregujemy odpady i

poddajemy je recyklingowi i odzyskowi.

Dzięki stosowaniu proekologicznych

praktyk obecnie aż 98% wszystkich

odpadów wytwarzanych przez browary

KP jest poddawane recyklingowi, od-

zyskowi lub unieszkodliwieniu. Odpady

pochodzące z procesu produkcyjnego,

takie jak resztki ziarna, pyły słodowe

oraz gęstwa drożdżowa, są w całości

ponownie wykorzystywane w celach

gospodarczych.

Przy produkcji piwa stosujemy no-

woczesne rozwiązania techniczno-tech-

nologiczne zmierzające do minimalizacji

zużycia wody. Dla przykładu, ścieki

powstające w procesie produkcyjnym

wprowadzane są do środowiska po

ich wcześniejszym oczyszczeniu

w zakładowej lub miejskiej oczyszczalni.

Aby zmniejszyć ilość wytwarzanych

śc ieków, woda wykorzystywana

w procesie produkcji jest częściowo

odzyskiwana do ponownego użycia.

Dlatego np. woda ze skroplin kotła

warzelnego jest wykorzystywana do

wstępnego płukania kadzi wirowych,

a zraszacze przenośników są zasi-

lane wodą powrotną z myjek puszek

i butelek. To tylko niektóre z rozwiązań,

bo każdy z naszych trzech browarów

prowadzi własną gospodarkę wodno-

-ściekową i wprowadza różne metody

oszczędzania wody. Faktem jest, że

w roku rozliczeniowym F12 (kwiecień

2011 – marzec 2012) wskaźnik informu-

jący o zużyciu wody na jeden hektolitr

piwa w Tyskich Browarach Książęcych

był jednym z najniższych w Grupie

SABMiller i świadczy o bardzo dobrym

systemie gospodarowania wodą.

Prędzej czy później nadchodzi jednak taki moment, że kwota nakładów przewyższa ewentualne oszczędności. Czy macie już takie doświadczenia? Jak z taką sytuacją radzi sobie doświadczony menadżer?

Doświadczony menedżer wie, że aby

oszczędzać, najpierw trzeba zainwesto-

wać w nowe rozwiązania. Nakłady są

rzeczą nieuniknioną. Biorąc za przykład

właśnie nasz priorytet środowiskowy

związany ze zwiększaniem produkcji piwa

przy wykorzystaniu mniejszej ilości wody,

możemy dokładnie powiedzieć, ile przez

ostatnie dziesięć lat zainwestowaliśmy,

aby trzykrotnie zmniejszyć ten parametr,

i ile wskutek tego od jutra będziemy mieć

oszczędności. Jednak nawet gdyby

nakłady miały przewyższyć oszczędności,

nie zrezygnujemy z tych działań. Nie

możemy rozpatrywać nakładów na

rozwiązania proekologiczne w takich

kategoriach, bowiem nie chodzi tutaj

jedynie o uzyskanie dodatniego bilansu.

Działania na rzecz środowiska to jeden

z naszych priorytetów zrównoważonego

rozwoju, a to co robimy, jest istotne nie

tylko tu i teraz, ale także dla przyszłych

pokoleń. Odpowiedzialność społeczna

i środowiskowa to w tej chwili konieczność

dla przedsiębiorstw, które chcą się

rozwijać i odnosić sukcesy. Firma nieod-

powiedzialna nie przetrwałaby na wolnym

rynku. Ponadto Kompania Piwowarska

jest częścią międzynarodowego koncernu

SABMiller, a to zobowiązuje nas do prze-

strzegania standardów obowiązujących w

całej Grupie. Aby zrealizować postawione

sobie cele, SABMiller opracował global-

ny program rozwiązywania lokalnych

problemów dotyczących wody. Jest on

realizowany we wszystkich browarach

Grupy na świecie i pozwala spojrzeć na

problem zarządzania wodą w szerszej,

nie tylko lokalnej perspektywie.

Kompania Piwowarska i nowe smakiW ciągu ostatnich dwóch lat Kompania Piwowarska wprowa-

dziła na rynek aż 18 nowości. Wśród wprowadzonych ostat-nio nowości są zarówno popularne latem piwa typu shandy/radler, smakowe, takie jak nowe warianty Redd’sa, czy piwa ciemne, pszeniczne, ryżowe z Kolekcji Piwnych Specjalności Książęcego. Nietypowe smaki przyciągają tych, którzy wcze-śniej niechętnie sięgali po chmielowy trunek. Jako pierwsza w Polsce firma wypuściła na rynek napój typu shandy. Lech Shandy – miks piwa i lemoniady cytrynowej – trafił na pół-ki przed sezonem letnim w ubiegłym roku i pobił rekordy

popularności. Latem ubiegłego roku każdego dnia Polacy wypijali prawie 115 tysięcy litrów tego napoju, czyli blisko

80 litrów na minutę. W ciągu zaledwie czterech miesięcy sprzedano aż 30 milionów butelek i puszek Lecha Shandy.

Odpowiedzialność społeczna i środowiskowa to w tej chwili

konieczność dla przedsiębiorstw, które chcą się rozwijać

i odnosić sukcesy

94 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

Rozmawiał J.Z.

Jakie piwo pan pije?Degustuję mnóstwo piw – czuję

się już koneserem. Szukam nowych

ciekawych smaków, więc z dużą

przyjemnością piję „własne” piwa,

przeplatając je innymi – można odnaleźć

w ten sposób mnóstwo inspiracji. Żeby

realizować taką piwną pasję, trzeba

mieć tych piw do smakowania sporo.

Dlatego zachęcam naszych klientów

do próbowania różnych piw, różnych

stylów, z różnych browarów.

Browar Fortuna kupiliście stosunkowo niedawno. Czy to jest czas, aby rozmawiać o zwiększaniu mocy produkcyjnych i inwestycjach?

Nasz zakład charakteryzuje się nie-

ustającym ciągiem inwestycji, które się

tak naprawdę nie kończą. Na pierwszym

miejscu postawiliśmy bezpieczeństwo

funkcjonowania browaru, na drugim

inwestycje związane z jakością piwa a

na trzecim możliwości produkowania

piw specjalnych. Przy czym wydajności i

zwiększanie mocy produkcyjnych są na

samym końcu naszej strategii rozwoju.

Zrównoważyliśmy zaledwie moce pro-

dukcyjne pomiędzy różnymi działami

produkcyjnymi. Chcemy oczywiście

żeby browar osiągnął swoje moce, ale

koncentrujemy się raczej na tym, aby

nasza oferta była frapująca.

Da się z tego żyć?Jest taka skala produkcji, absolutnie

nieopłacalna dla koncernu a dla nas

wystarczająca, aby funkcjonować i mieć

się dobrze. Nasi klienci rozumieją już, że

piwo produkowane w małej skali musi

kosztować o złotówkę więcej.

Ale duże browary również komunikują, że ich piwa są regionalne, lokalne.

Świadomy konsument reaguje

na to emocjonalnie. Piwa z dużych

koncernów nie będą nigdy prawdziwe,

to jest zaledwie udawanie regionalizmu,

udawanie specjalności.

Browar Fortuna jest mały i trady-

cyjny i chcemy, żeby takim pozostał.

Jest miejsce w Polsce na małe, spe-

cjalistyczne browary a my chcielibyśmy

w ramach tej niszy zająć jedno z

najważniejszych miejsc. Do tego jest

potrzebny przede wszystkim intrygujący

i dobry jakościowo produkt.

I nie mam tu na myśli piwa typu

jasne pełne.

Polski konsument w większości jednak wybiera piwo jasne pełne!

Nasze produkty mają trafiać do

piwnych koneserów, których jest w Polsce

coraz więcej. Przykładem jest nasz porter

bałtycki, czyli najszlachetniejszy ze stylów

basenu Morza Bałtyckiego. Robimy

go bardzo mało i piwo zawsze na pniu

znika. Kolekcjonerzy przechowują go we

własnych piwniczkach i degustują w póź-

niejszych terminach. Konsument wydaje

się najwyraźniej zadowolony – dostajemy

pozytywne informacje dotyczące postrze-

gania smaku i zapachu naszych piw.

Warzymy piwo „po bożemu”Rozmowa z Krzysztofem Pankiem, prezesem Browaru Fortuna

10 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

r o zmo w a

foto

: arc

hiw

um B

row

aru

Fort

una

Jakie potrzeby zaspokaja kupowanie piwa z Browaru Fortuna?

Jest jedna potrzeba, związana z tym, aby gdzieś na najodleglejszym

zakątku świata móc kupić ten sam produkt, który wszędzie smakuje

identycznie. Tą potrzebę doskonale zaspokaja na przykład piwo

Heineken. Ale jednocześnie szukamy produktów lokalnych, specjalnych

takich, które można przywieźć w prezencie jak pewne trofeum

z podróży. My staramy zadomowić się w tym sektorze.

Idziemy w kierunku zaspokajania potrzeby skosztowania specyfiki

regionu.

Czym lub kim się inspirujecie?Nasze piwa jasne są hołdem dla starych piwowarów, którzy robili

piwa jasne ale nie tak bardzo jasne jak dzisiaj – wtedy nie potrafiono

tak dobrze jak dziś suszyć słodu. Nasz Pils marki Miłosław jest zbliżony

do czeskiego pilsa, ma jednak cechy, które go wyróżniają. Czeskie

piwa mają rzadko tak intensywny bukiet chmielowy. Piwo Miłosław

Niefiltrowane jest odleżakowane tak, żeby pomimo braku filtracji

zawiesina pozostała w tanku. Jednocześnie chcemy się wyróżnić:

piwo jest niefiltrowane, jeszcze z drożdżami.

Z kolei nasze „komesy” to piwa inspirowane piwami klasztornymi.

Mamy swojego własnego krieka, który u nas nosi nazwę Fortuna

Wiśniowa. Gdy opowiedzieliśmy belgijskim piwowarom jak go robimy –

byli pełni uznania – że udało nam się osiągnąć ten smak bez możliwości

długiego leżakowania piwa w dębowych beczkach.

Warzymy również piwo pszeniczne ciemne refermentowane

w butelce. Okazuje się, że cała masa piw tego typu robionych

w Polsce nie jest w ten sposób refermentowana. Jeżeli robimy

weizena, to po bożemu, czyli z zawartością słodu pszenicznego

minimum 40%.

Nie ma miejsca na kompromisy?Dokładnie. Duża skala produkcji wymusza kompromisy, my nie mu-

simy tego robić. Jesteśmy prawdziwi w tym regionalnym charakterze.

Staramy się też, aby technologia i surowce stosowane do produkcji

były pierwotne, klasyczne.

No i przygotowujecie się do otwarcia nowego browaru.

Przygotowujemy się do produkcji piwa grodziskiego na słodzie

dymionym. Mam nadzieję że w połowie 2014 roku będzie już

w dystrybucji.

Życzę zatem powodzenia w realizacji ambitnych projektów. Dziękuję za rozmowę.

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

AD_directdrive hydrostop 105 x 297_Korr.indd 1 21.03.12 16:48

Po prostu lepsza wirówka:GEA Westfalia Separatordirectdirectdirectdirectdrive + hydrostopstopstopstopWszelkie możliwe, innowacyjne rozwiązania technicznew końcu dostępne również w wirówkach dlapiwowarstwa, sokownictwa, winiarstwa oraz innychnapojów.

GEA Westfalia Separator Polska Sp. z o.o.Aleje Jerozolimskie 212, 02-486 Warszawa, PolskaTelefon: +48 22 571 42 03, Fax: +48 22 571 42 10mariusz.barwinski@gea.com, www.gea.com

engineering for a better world

rek

lam

a

Rozmawiała A.W.

Bactoforce Poland Sp. z o.o.

Al. Marszałka Józefa Piłsudskiego 186 05-270 MARKI

Tel/fax: +48 22 674 14 64

Tel.kom.: +48 796 260 910

poland@bactoforce.com www.bactoforce.com

W roku 2013 mija 20 lat działalności Browaru Kormoran. Wydaje się, że to niedługo, jednak dla polskiego rynku piwa to okres dynamicznych, epokowych zmian. Zmian, którym niejednokrotnie kierunek nadawał Browar Kormoran.

Kiedy dwadzieścia lat temu polski rynek piwa koncentrował się wokół piwnych

koncernów, w Olsztynie powstał browar, który w dniu dzisiejszym nazywamy „regionalnym”. Misją niewielkiego Browaru Kormoran stało się

warzenie piw tradycyjnych, naturalnych, bazujących na surowcach dostarczanych przez lokalnych dostawców. Opierając się na tradycjach piwowarskich regionu powstawały i nadal powstają piwa na bieżąco dopasowujące się do oczekiwań klientów.

To właśnie konsekwentna i bezkompromisowa realizacja wyznaczonych przez browar celów legła u podstaw piwnej rewolucji i tworzenia piwowarstwa rzemieślniczego. To między innymi działania Browaru Kormoran uczuliły konsumentów na piwa warzone z pasją, zgodnie z rzemiosłem, a przede wszystkim smakowite.

Obecnie Browar Kormoran to nie tylko oparcie o rzemiosło i sprawdzonych lokalnych dostawców. Domeną działalności olsztyńskiego browaru stała się śmiałość w eksperymentowaniu oraz oferta piw wyjątkowych. Jako pierwszy w Polsce Browar Kormoran zaoferował piwo wielozbożowe pod nazwą Warnijskie (zasyp składa się z 4 słodów i 4 zbóż niesłodowanych). Jako jeden z pierwszych oferował piwa miodowe i owocowe oparte tylko o naturalne składniki. Nadal warzy piwo Rześkie – jedno z najdłużej nieprzerwanie sprzedawanych piw niepasteryzowanych w Polsce. W ofercie pojawiły się także piwa będące wynikiem bardzo odważnych decyzji jak np. Orkiszowe z Czosnkiem. Jest też pierwszym browarem, który wskrzesił polskie piwa bezchmielowe, a Gruit Kopernikowski – uwarzony z okazji obchodów Roku Mikołaja Kopernika – stał się prawdziwym kamieniem milowym krajowego piwowarstwa. Wprowadził serię Podróże Kormorana, w której oferuje piwa będące interpretacją styli takich jak Weizenbock, AIPA, czy Witbier.

Swoimi działaniami, szeroką ofertą i doskonałą jakością warzonego piwa Browar Kormoran zyskał tysiące zwolenników, którzy aktywnie uczestniczą w tworzeniu kolejnych pozycji w portfolio. To dla browaru jest najcenniejsze.

Działania te nie mogły pozostać niezauważone poza granicami kraju. Browar Kormoran może pochwalić się najbardziej prestiżowymi nagrodami w Europie. Na European Beer Star doceniono Wiśnię w Piwie (srebro 2004), Orkiszowe z Miodem (brąz 2012), a Porter Warmiński wygrywał nie tylko European Beer Star (złoto 2012), ale także dwukrotnie Międzynarodową Porterową Degustację w Moskwie.

Andrzej SzmigielBrowar Kormoran

P i w a warzone z pasją

Firma Bactoforce oferuje niezależne

inspekcje nowych linii procesowych

i poszczególnych urządzeń przed

odbiorem, w przypadku problemów

jakościowych oraz profilaktyczne

przeglądy w przemyśle spożywczym,

biochemicznym i farmaceutycznym:

•     HigieneSafeGeneralne przeglądy instalacji

pod kątem wykrywania zagrożeń

mikrobiologicznych, wad i higieny

w liniach produkcyjnych.

•     TankSafe Inspekcje suszarni rozpyłowych,

zbiorników aseptycznych, tankosilosów,

kotłów i wanien serowarskich, cystern

pod kątem wykrywania mikropęknięć,

weryfikacja procesów CIP.

Piotr Augustyniak Country Manager

Bactoforce Polandzaprasza do współpracy

•     PastSafe Przeglądy wymienników ciepła bez

konieczności ich rozbierania pod kątem

zakażeń krzyżowych, pomiar czasów

ogrzewania w procesach pasteryzacji i UHT.

•     PipeSafe Wideo-endoskopowe przeglądy

rurociągów i miejsc niedostępnych

(nieprawidłowe spawy i inne wady lub

zagrożenia).

•     Troubleshooting Szybka lokalizacja problemów

w instalacjach w sytuacjach kryzyso-

wych (24-godzinny serwis).

Nasze atuty:•     Innowacyjne metody badań

•     Doświadczeni eksperci

•     Profesjonalny sprzęt diagnostyczny

•     System rapor towania R-Force

dokumentacja online.

Specjalistyczny sprzęt i 24-godzinny serwis gwarantują szybkie rozwiązanie problemów jakościowych

Niewykryte mikropęknięcia niewidoczne gołym okiem stanowią poważne zagrożenie mikrobiologiczne

artykuł sponsorowany

Netzsch Pumpen & Systeme GmbH Sp. z o.o.

Przedstawicielstwo w Polsceul. Pileckiego 104/3402-781 Warszawa, Polskainfo.nps-polska@netzsch.comwww.netzsch.com

Wyporowa pompa ślimakowa czy wyporowa pompa rotacyjna?

Która pompa jest lepsza?

Niektórzy powiedzą, że pompy te konkurują ze sobą. NETZSCH jako producent obydwu systemów pomp wyporowych wie, że pompy te wzajemnie się uzupełniają.

Prawidłowy dobór pompy bazujący na wymaganiach danej aplikacji jest decydujący. NETZSCH oferuje w sposób niezależny i obiektywny właściwy typ pompy do Państwa aplikacji.

12

b r o w a r n i c t w o

4 / 20 13

foto

: arc

hiw

um B

row

aru

Kor

mor

an

Netzsch Pumpen & Systeme GmbH Sp. z o.o.

Przedstawicielstwo w Polsceul. Pileckiego 104/3402-781 Warszawa, Polskainfo.nps-polska@netzsch.comwww.netzsch.com

Wyporowa pompa ślimakowa czy wyporowa pompa rotacyjna?

Która pompa jest lepsza?

Niektórzy powiedzą, że pompy te konkurują ze sobą. NETZSCH jako producent obydwu systemów pomp wyporowych wie, że pompy te wzajemnie się uzupełniają.

Prawidłowy dobór pompy bazujący na wymaganiach danej aplikacji jest decydujący. NETZSCH oferuje w sposób niezależny i obiektywny właściwy typ pompy do Państwa aplikacji.

Rozwój technicznym tworzyw termoplastycz-

nych w latach 80 i 90 spowodował, iż materiał ten

stał się ciekawą alternatywą produkcji zbiorników

dla stali nierdzewnych i kwasoodpornych. Sze-

rokie spektrum zastosowań w najróżniejszych

branżach przemysłu związane jest z takimi

właściwościami tworzyw jak: wysoka żywot-

ność, szeroki zakres odporności chemicznej,

gładkość powierzchni. Technologia wykony-

wania zbiorników z tworzyw termoplastycznych

w chwili obecnej pozwala nam na budowanie

zbiorników o pojemnościach 250 m3, zbiorników

o wysokości do 25 m , zbiorników w której stała

temperatura mediów sięga 160°C.

Jasne jest że w świetle tylko takich danych

pytanie dotyczące możliwości zastosowania

zbiorników z tworzyw termoplastycznych

w przemyśle spożywczym (mleczarskim)

powinno brzmieć nie czy lecz gdzie.

Nasza firma oferuje:

Magazyny stężonych środków CIP zbiorniki i instalację na NaOH, HNO3

•     Zmniejszenie kosztów produkcji – dzięki

zakupowi tańszych środków chemicznych.

•     Kontakt pracowników z mediami żrącymi

ogranicza się tylko do etapu rozładunku z auto-

cystern, dalej proces przebiega automatycznie.

•     Długa żywotność instalacji.

Wanny kąpieli solankowych i zbiorniki magazynowe na solankę•     Materiał posiada atest PZH.

•     Solanka dla materiału PE 100 RC jest

medium całkowicie neutralnym.

•     Zmniejszenie kosztów inwestycyjnych,

dzięki rezygnacji ze stali AISI 316/318.

•     Możliwość wykonania wkładów z PE

w istniejących wannach.

•     Gładkość materiału zapewnia wysoką

higieniczność instalacji.

Zbiorniki magazynowe na wodę•     Pojemność do 250 m3.

•     Materiał posiada atest PZH.

•     Niski współczynnik przewodzenia ciepła

umożliwia stosowanie niższych grubości

izolacji.

•     Brak kosztów eksploatacji w całym okresie

żywotności zbiornika (nie wymagane jest

odtwarzanie warstw chemoodpornych,

malarskich).

Zbiorniki magazynowe na ścieki, osad poflotacyjny, osadniki z wkładem lamelowym, zbiorniki magazynowe na koagulanty PIX i PAX.

Instalacja rozładunku, dozowania mediów trujących i żrących.

Instalacje do neutralizacji ścieków o wysokiej zawartości fosforanów po procesach mycia urządzeń mle-czarskich kwasem ortofosforowym i preparatami z udziałem tego kwasu •     Nowość na rynku polskim – pierwsza

instalacja uruchomiona w 2012 r.

•     Poziom Fosfor na wylocie ścieków nie prze-

kracza P < 1 mg/l , ściek po neutralizacji

trafia do kanalizacji miejskiej.

•     Powstały szlam nie jest zaliczany do

odpadów niebezpiecznych.

•     Projekt realizowany wspólnie z firmą

Marcor.

Możliwości zastosowania zbiorników i instalacji z tworzyw termoplastycznych w przemyśle mleczarskim

Przemysław LeszczyńskiWEBER Polska

mlec z a r s t w o

14

a r t y k u ł s pon s o r o w an y

mlec z a r s t w o

16 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

ok i em ek s pe r t ó w

W sierpniu 2013 na polskim rynku pojawiło się mleko w butelce z uchwytem, oferowane przez OSM Piątnica. Opakowanie zastępuje dotychczasowe kartonowe opakowanie świeżego Mleka Wiejskiego. Nowa butelka to - jak zapewnia producent - efekt wielomiesięcznych prac związanych z projektowaniem kształtu, wyborem materiału HDPE oraz optymalizacją jego parametrów technicznych z punktu widzenia wygody użytkowania, w tym zmianą sposobu otwierania na bardziej przyjazny niż dotychczas. Prostokątny przekrój butelki ma zapewnić oszczędność miejsca w lodówce, a uchwyt wygodę przenoszenia i nalewania.Produkt zainspirował nas do zapytania ekspertów o ich ocenę rynku opakowań w polskim mleczarstwie. Poniżej wypowiedzi.

okiem eksperta

w polskim mleczarstwie

Mieczysław Pankiewicz, Euro-PAN

Produkty mleczarskie cechuje wysoka podatność na zakażenia mikrobiologiczne oraz zmiany organoleptyczne. Opakowanie jest zewnętrzną warstwą zabezpieczającą produkt w trakcie transportu i przechowywania, zachęca również konsumentów

do nabycia towaru. Stanowi ochronę produktu przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych oraz oddziaływaniem produktu na otoczenie. Produkt wraz z opakowaniem należy rozumieć jako całość, w szczególności zasada ta dotyczy produktów ciekłych takich jak np. mleko.

W ciągu ostatnich 20 lat daje się zaobserwować dynamiczny rozwój różnorodnych opakowań dla przemysłu mleczarskiego a opakowanie produktów mleczarskich w Polsce swoją formą i różnorodnością jest na światowym poziomie i podlega

światowym trendom. Zakłady mleczarskie coraz częściej inwestują w opakowania, urządzenia i maszyny pakujące zapewniające wysoką higienę (aseptykę) a zarazem atrakcyjność formy i przekazu cech produktu zawartego w środku. Wyraźne jest także dążenie do automatyzacji procesu pakowania od procesu do ekspedycji, ograniczające wpływ czynnika ludzkiego.

Wydaje się, że na rynku polskim będzie się rozwijał trend pakowania produktów mleczarskich w opakowania aktywne i inteligentne. Takie opakowania pojawiły się w drugiej połowie lat siedemdziesiątych w Japonii, a w latach dziewięćdziesiątych na rynku europejskim

i amerykańskim. Opakowania inteligentne i aktywne, oprócz funkcji tradycyjnych, współdziałają z opakowanym produktem oraz informują klienta o jego stanie i jakości. Przekazują informację o produkcie, jego jakości, bezpieczeństwie, lokalizacji podczas transportu, magazynowania itp. Opakowania inteligentne zawierają zewnętrzny lub wewnętrzny wskaźnik monitorujący historię opakowanego produktu, informują np. o zmianie atmosfery panującej w opakowaniu lub zmiany na powierzchni produktu. Stosuje się wskaźnik czasu i temperatury, tlenu i dwutlenku węgla, nieszczelności, wzrostu mikroorganizmów, znaczniki radiowe RFID, biosensory i czujniki gazu.

Opakowania aktywne wykorzystują interakcje opakowania z produktem, w wyniku czego następuje hamowanie procesu przemian w produkcie podczas przechowywania i przedłużenie trwałości. Takie opakowanie spełnia rolę bądź absorbera, kiedy eliminuje z atmosfery wewnątrz opakowania substancje mające negatywny wpływ na jakość lub trwałość produktu bądź emitera, kiedy wydziela substancje mające korzystny wpływ na opakowany produkt, np. substancje chroniące przed rozwojem mikroorganizmów, substancje zapachowe, regulatory wilgotności (np. dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, azot, alkohol, itp.).

Pierwsze tego typu opakowania stosuje się już na rynku polskim, dla przykładu na butelkach piwa firmy Grupa Żywiec (wskaźnik temperatury odpowiedniej do spożycia). W niedługiej przyszłości opakowania inteligentne i aktywne będą się dynamicznie rozwijać na polskim rynku mleczarskim.

Opakowania

Opakowania inteligentne i aktywne, oprócz funkcji tradycyjnych, współdziałają z opakowanym produktem

oraz informują klienta o jego stanie i jakości

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl 174 / 20 13

Butelka OSM Piątnica wykonana z materiału HDPE nadaje się w 100% do recyklingu – przetworzenia i ponownego wykorzystania. Dzięki białej, nieprzezroczystej barwie tworzywa stanowi skuteczną barierę dla światła. To ważne, ponieważ pod jego wpływem tłuszcz zawarty w mleku ulega utlenieniu. Dwuwarstwowe zamknięcie składające się z łatwej do usunięcia folii zabezpieczającej i nakrętki stanowi dodatkowe zabezpieczenie dla mleka.

okiem eksperta Artur Kołodziejczak, Linetec

Mówiąc o rynku opakowań w branży mleczarskiej należy podkreślić, iż polscy producenci bez żadnych kompleksów podążają za trendami światowymi

a nawet niejednokrotnie przechodzą nad pewnymi etapami szybciej niż rynki bardziej tradycyjne tj. Niemcy czy Anglia. Patrząc na ostatnią nowość zakładu w Piątnicy możemy tylko to potwierdzić, otóż po bardzo dobrych czasach dla kartonowych systemów pakowania mleka pasteryzowanego i UHT od kilku lat widzimy nowy trend szukania nowości i wyróżnienia się na półce. Efektem tego było pojawienie się, z dużym sukcesem, mleka spożywczego typu ESL zarówno w szkle, PET a teraz przyszedł czas na butelkę z HDPE.

Z dużym szacunkiem patrzę na wieloletnią politykę mleczarni w Piątnicy ponieważ bardzo konsekwentnie bierze na cel rolę bycia liderem w zakresie innowacji na polskim rynku. Jak widać ta strategia się opłaca ponieważ zakład jest również liderem w zakresie rentowności. Produkt który właśnie wszedł do naszych sklepów to bardzo ciekawa koncepcja połączenia najdelikatniejszej formy obróbki mleka spożywczego poprzez mikro filtrację i niską pasteryzację plus bardzo funkcjonalne opakowanie. Jednak -jak wiemy- polski konsument jest bardzo wrażliwy na cenę, szczególnie przy tak generycznym produkcie jakim jest białe mleko, ale i tu jestem mile zaskoczony bo obawiałem się wyższej ceny. Obecna cena na poziomie 2,80 PLN to ten sam poziom co mleko UHT w kartonie. Oczywiście można by zapytać czy nie powinniśmy porównać cen tego produktu z mlekiem ESL w PET? I tu widzę największe wyzwanie dla tej nowości: etap edukacji konsumenta czemu warto wybrać to mleko a nie inne. Jak wszyscy wiemy od lat wiele firm próbowało podjąć się tej najtrudniejszej i najdroższej zarazem promocji poprzez edukację i świadomość konsumenta. Z drugiej strony ,jak już powiedziałem, wieloletnia strategia Piątnicy broni się dobrze i jestem przekonany, że to wyzwanie jest dobrze znane Zarządowi mleczarni z dobrą receptą na jego podjęcie.

Dobrym przykładem może być inny teoretycznie wysoko marżowy produkt jakim jest ser żółty, na tym tle widać bardzo dobrą politykę mleczarni Spomlek, która od lat dostarcza linię wyśmienitych długodojrzewających serów twardych i to daje potencjał tworzenia nowych ale i bardziej „premium” form opakowań. Przykładem opakowania, które stanowi niszę w porównaniu do Europy zachodniej to pakowanie w opakowania typu doypack (stojący woreczek) z suwakiem lub opakowanie typu FlexCan (elastyczna puszka) również z opcją wielokrotnego zamknięcia. Tymczasem większość sera na polskich

półkach jest pakowane w dobrze znane flow packi lub termowytłaczane tacki. Dobrym przykładem jest też Mlekovita, która stosuje innowacje do pakowania sera typu Feta w zalewie czy też nowe opakowanie do sera mozzarella. Po raz kolejny należy podkreślić, że należy wybrać odpowiednią markę i produkt aby podać go w bardziej funkcjonalnym opakowaniu.

Reasumując polski rynek mleczarski stoi na najwyższym poziomie w kwestii stosowanych technologii pakowania. Można raczej zadać pytanie czy znając profil poszczególnych producentów są nowe formy pakowania, które wpisywałyby się jeszcze bliżej w strategię danego zakładu i jego linii produktowej, dla przykładu szukania wyróżników dla produktów masowych lub niszowych, adresowanych do konsumentów którzy są gotowi zapłacić więcej. Myślę, że taką kategorią jest kategoria deserów mlecznych, która z definicji niesie ze sobą wyższą marżę i jest w stanie „pomieścić” więcej nowości i droższych systemów pakowania. Przykład to cały czas w miarę nieduża ilość wykorzystania opakowań typu doy pack z zakrętką (stojący woreczek). Oczywiście Bakoma wykorzystuje ten system od jakiegoś czasu, jednak właśnie Bakoma może sobie na to pozwolić ponieważ od lat prowadzi bardzo spójną i konsekwentną politykę linii deserowych dla dzieci, co pozwala „pomieścić” w tej kategorii tak optymalne opakowanie dla tej kategorii konsumentów. Jeśli inny podmiot mleczarski bez mocnej marki deserowej i mocnej marki dla dzieci podjąłby się tego samego zadania, miałby poważny kłopot z obłożeniem takiej linii pakującej. Idąc tą ścieżką myślenia najpierw stwórzmy strategię budowania marek a potem dobierzmy do nich opakowania. Krytyczna jest właściwa sekwencja decyzji przy wyborze nowego systemu pakowania – marka, a raczej analiza jej funkcji w portfolio firmy a potem system pakowania.

Polski rynek mleczarski stoi na najwyższym poziomie w kwestii

stosowanych technologii pakowania

mlec z a r s t w o

18 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

okiem eksperta

okiem eksperta

RAFAŁ BIELASZKA, ULMA Packaging Polska

Od kilkunastu lat obserwujemy ciągły rozwój opakowań do produktów mleczarskich. Pojawienia się sieci handlowych w Polsce i związany z tym wzrost konkurencji spowodował dynamiczny rozwój opakowań gwarantujących estetyczny wygląd i zwiększających atrakcyjność produktu. Istotną cechą są również walory techniczne zastosowanych rozwiązań, pozwalające na przedłużenie świeżości pakowanych produktów i automatyzację procesów pakowania.

W Polsce stosowane są najnowocześniejsze systemy pakowania, również pod względem jakości opakowań nie odstajemy od najlepiej rozwiniętych krajów Europy. W chwili obecnej obserwujemy wzrost zainteresowania technologiami pakowania gwarantującymi różnorodność pakowania porcji konsumenckich. Należy tu wymienić pakowanie w termokurczliwą folię BDF.

System oferuje szerokie spektrum kształtów pakowanych produktów również w tackach oraz w folię zadrukowaną, co gwarantuje dobrą ekspozycję produktu. Drugi system, niezwykle popularny w Polsce, to system Skin, w którym produkt jest umieszczony na tacce, a folia górna idealnie przylega zarówno do produktu jak i do tacki co gwarantuje świetną ekspozycję produktu.

Robert Rejman, Graham Packaging Poland

Niewątpliwie, mleko spożywcze należy do pro-duktów mleczarskich o szczególnym znaczeniu w diecie człowieka. Jakość tego produktu, ale też trwałość, łatwość dystrybucji oraz wygoda uży-cia przez konsumenta mają kluczowe znaczenie z punktu widzenia każdego klienta.W tym kontekście, decyzja OSM Piątnica o wprowa-

dzeniu nowej butelki HDPE z rączką do pakowania Mleka Wiejskiego wydaje się być przełomem na rynku polskim.Patrząc na całość rynku mleczarskiego w Polsce zdominowanego przez opakowania kartonowe i butelki PET, nowa forma opakowania może być atrakcyjnym elementem strategii marketingowej producen-ta, zmierzającym do wyróżnienia się na półce sklepowej.Najważniejszy jednak jest fakt, iż doskonalenie procesów technolo-gicznych produkcji oraz wdrażanie nowoczesnych opakowań i metod pakowania znacznie poprawia jakość wyrobów gotowych.Pozwala to podejmować nowe wyzwania oraz wychodzić z propo-zycjami nowych wyrobów lepiej spełniających oczekiwania rynku, w tym zarówno sprzedawców jak i kupujących.Coraz więcej klientów widzi i docenia różnicę pomiędzy mlekiem mi-krofiltrowanym i pasteryzowanym w „niskiej” temperaturze, a mle-kiem UHT.Obserwując konsumentów na rynku spożywczym rysuje się ewident-ny trend wzrastającego popytu na zdrowe, pełnowartościowe i nie zawierające konserwantów produkty.

Z punktu widzenia producentów i sprzedawców oznacza to koniecz-ność poszukiwania rozwiązań dopasowanych do koncepcji produktu. Przykładowo, inaczej musi być zapakowany sos pomidorowy z kon-serwantami, a inaczej ketchup bez konserwantów czy świeży sok. Po-dobnie w przypadku mleka inne wymagania stawia się opakowaniom do mleka świeżego SSL, ESL, czy też UHT.Wybierając materiał opakowaniowy do pakowania mleka spożyw-czego lub innych produktów mleczarskich należy przede wszystkim zagwarantować jak najlepsze zabezpieczenie pakowanego produktu, jednak z uwzględnieniem aspektów dystrybucji, ergonomii użycia, a w końcu ekologii.

Asortyment rozwiązań oferowanych przez producentów tworzyw opakowaniowych i opakowań, jest bardzo szeroki. Wiele z tych roz-wiązań jest nieobecnych lub mało znanych na Polskim rynku.Niemniej jednak, bazując na rozmowach z producentami oraz siecia-mi sprzedaży widzimy, iż coraz intensywniej poszukiwane są rozwią-zania gwarantujące jak najlepszą jakość wyrobu i możliwie najdłuższy okres przydatności do spożycia. Opakowanie nie jest jedynym, ale istotnym elementem tego rozwiązania.Pogorszenie smaku i zapachu mleka następuje szybciej w opako-waniach przepuszczających światło, aniżeli w opakowaniach bariero-wych dla promieniowania świetlnego.Rozwiązaniem jest opakowanie o wysokich właściwościach bariero-wych dla światła.Praktycznie nieobecne na polskim rynku mleczarskim są butelki pro-dukowane z HDPE w technologii ko-ekstruzji z czarną warstwą zabez-pieczającą przed wpływem światła, czy też z warstwą barierową typu EVOH dodatkowo chroniąca produkt przed tlenem.Opakowania takie, chronią produkt przed działaniem czynników ze-wnętrznych, przy czym cechują się małym ciężarem, łatwością różni-cowania kształtów, co podnosi ich atrakcyjny wygląd i ma ogromne znaczenie w budowaniu rozpoznawalności marki.Ponadto, wykorzystując zindywidualizowane kształty łatwiej trafić do docelowego konsumenta – przykładem może być Danonino ze swoją ciekawą formą i szatą graficzną skierowaną do dzieci.Jest to również element marketingowej kreacji „lepszych produk-tów”, a więc dających uzasadnienie dla wyższej ceny.Na niektórych rynkach na świecie coraz większą rolę zaczynają od-grywać aseptyczne butelki HDPE do mleka UHT oraz butelki PET produkowane z preform wtryskiwanych dwufazowo i gwarantujących niemalże zero przepuszczalności światła. Efektem jest dalsze wydłu-żanie terminu przydatności do spożycia i łatwiejsza dystrybucja.Na koniec, nie można pominąć aspektów ekologicznych. Jednym z istotnych trendów jest rosnące wykorzystanie nowych tzw. „zie-lonych” tworzyw pozyskiwanych z surowców roślinnych, tworzywa ulegające biodegradacji oraz coraz większy udział surowców pocho-dzących z recyklingu.

w polskim mleczarstwieOpakowania

ok i em ek s pe r t ó w

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl 194 / 20 13

okiem eksperta

okiem eksperta

Brian Dowler, Graham Engineering Corporation

Mleczarstwo stało się bardzo złożoną i zróżnicowa-ną gałęzią przemysłu. Produkcja produktów mlecz-nych i dostarczanie ich do konsumenta to dzisiaj nie tyle hodowla bydła i produkcja mleka, ale bar-dziej sztuka marketingowa. Cechą wspólną sekto-ra przemysłu mleczarskiego jest jedynie produkt wyjściowy tj. mleko. Od tego miejsca następuje

proces dywersyfikacji na mnogość odmian produktów mlecznych. W supermarketach i sklepach pojawiają się setki artykułów pod posta-cią mleka półtłustego, kefiru, jogurtów, napojów mlecznych (owoco-wych i aromatyzowanych), mleka w proszku, masła, odżywek dla nie-mowląt, śmietany, mleka skondensowanego czy wielu odmian serów.

Tworzywa sztuczne jako opakowania znalazły swoje zastosowanie w wielu z powyższych kategorii. Żaden materiał opakowaniowy nie jest idealnym rozwiązaniem, jednak tworzywa sztuczne posiadają jed-ne z najlepszych właściwości, jeśli użyć ich na potrzeby produktów mlekopochodnych.Główne cechy użytkowe tworzyw sztucznych to: hermetyczność wzglę-dem cieczy, niska gę-stość, łatwe formowanie dowolnych kształtów i wysoka udarność. Właśnie te cechy są konieczne dla większości produktów mlecznych, aby utrzymać je we właściwym stanie do momentu, w którym trafią do rąk konsumenta. Tworzywa sztuczne oferują również jedną bardzo ważną cechę, a mianowicie niski koszt opakowania w stosunku do objętości. Zwyczajowo cena opakowania nie powinna przekraczać 10% ceny finalnej produktu.

Obecnie zauważamy następujące tendencje związane z opakowaniami w przemyśle mleczarskim:• Musi być w pełni recyklowalne • Musi chronić produkt przez cały czas jego funkcjonowania: przed i w trakcie konsumpcji • Musi być neutralne względem zawartości • Musi być tanie• Musi pozwolić na uzyskanie efektu różnicującego aby uniknąć „pułapki uniformizacji”.

Powyższe wymogi są istotne dla dzisiejszych mleczarni. W momen-cie, gdy opakowanie danego produktu zaczyna ulegać uniformizacji, pojawia się ryzyko nadpodaży i wojny cenowej. To może tłumaczyć, dlaczego nowoczesne mleczarnie jako problematyczną widzą sprzedaż zwykłego mleka i szukają produktów pozwalających wygenerować wyż-szą wartość dodaną i zysk operacyjny. W tym drugim obszarze właśnie opakowania z tworzyw sztucznych demonstrują w pełni swoje możliwo-ści, przede wszystkim dzięki cechom pozwalającym na dyferencjację.

Jeśli chodzi o kategorie produktów, tworzywa sztuczne zdominowały opakowania dla kefiru, jogurtów i nutraceutyków w opakowaniach jednokrotnych. Ciężar opakowania jednokrotnego uległ znacznemu obniżeniu do 6-7 g dla butelki o objętości 100 ml. Podobna sytuacja zaczyna mieć miejsce w grupie dużych opakowań do mleka, gdzie np. ciężar butelki 2-litrowej obniżony został do 36 g. Oznacza to zatem jedynie 24 EUR kosztu surowca dla potrzeb wyprodukowania opakowań dla 1.000 litrów mleka. Istotne oszczędności są więc do uzyskania w sytuacji, gdy mleczarnia produkuje opakowania we wła-snym zakresie.

W przyszłości powinniśmy być świadkami dalszej redukcji ciężaru butelek używanych przez mleczarnie, a to z tego względu, że nowo-czesne systemy dystrybucji umożliwiają bardziej sprawną obsługę oraz obniżają wymogi dotyczące wytrzymałości mechanicznej opa-kowań.

Wysoka wydajność linii produkcyjnych mleczarni przestała stano-wić problem przy produkcji opakowań z tworzyw sztucznych. Coraz częściej wydajność maszyn produkujących opakowania przewyższa wydajności linii rozlewniczych. Dla przykładu, prędkość współczesnej butelczarki dla małych butelek produkowanych w oparciu o technolo-gię rozdmuchu rotacyjnego sięga 52.000 butelek na godzinę.

Przyszłość niesie ze sobą ciekawe możliwości dla mleczarni, które zechcą uczynić z produkcji opakowań zintegrowany a zarazem jeden z kluczowych elementów swojej działalności.

Krzysztof Kazanecki, Tetra Pak

Rozwój opakowań dla produktów mleczarskich jest silnie związany z zaspokajaniem potrzeb konsumentów. Z badania przeprowadzonego przez IPSOS w lipcu 2013 r. wynika, że rośnie znaczenie takich cech jak “wygoda przy nalewaniu” i “łatwość otwierania i zamykania”. Z tego powodu producenci opakowań, wprowadzając nową ofertę na rynek, biorą pod uwagę nie tylko takie podstawowe funkcje opakowania jak ochrona produktu, ale również funkcjonalność i wygoda dla konsumenta.

Śledząc potrzeby konsumentów i trendy rynkowe, producenci oferują nowe opakowania kartonowe z jednostopniowym otwieraniem (zakrętki typu HeliCap) czy otworem wylewu o większej średnicy (EasyCap).

Warto zauważyć, iż konsumenci stają się coraz bardziej świadomi w kwestiach jakości i bezpieczeństwa żywności. W przypadku aseptycznych opakowań, transmitancja światła i przepuszczalność tlenu są zredukowane do minimum, tym samym zapewniając największą możliwą ochronę zawartości opakowania.

Coraz częściej wydajność maszyn produkujących

opakowania przewyższa wydajności linii rozlewniczych

Świętowanie rozpoczęło się od przemarszu

wysokomazowieckiej Orkiestry Dętej spod

biurowca SM MLEKOVITA do Miejskiego

Ośrodka Kultury w Wysokiem Mazowieckiem.

Następnie odbyła się część oficjalna, którą

symbolicznym toastem szklanką mleka wraz

z zaproszonym gośćmi: Biskupem Pomoc-

niczym Diecezji Łomżyńskiej Tadeuszem

Bronakowskim, Głównym Lekarzem Wete-

rynarii Januszem Związkiem, Wiceprezesem

Agencji Rynku Rolnego Lucjanem Zwolakiem,

Dyrektorem Agencji Rezerw Materiałowych

Oddział w Olsztynie Tadeuszem Oleksiakiem,

Wicewojewodą Podlaskim Wojciechem

Dzierzgowskim, Radną Województwa Pod-

laskiego Darią Sapińską oraz Prezesem

Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich

Związku Rewizyjnego Waldemarem Brosiem

rozpoczął prezes zarządu Grupy Mlekovita,

przewodniczący Rady Ekspertów Mleczarstwa

Dariusz Sapiński.

Święto MlekaMaleńkie miasteczko Wysokie Mazowieckie jest siedzibą spółdzielni mleczarskiej Mlekovita, lidera przetwórstwa mleka w Polsce. Od wielu lat odbywa się tu Święto Mleka, zorganizowane z inicjatywy tutejszej spółdzielni i sfinansowane ze środków Funduszu Promocji Mleka. Prezentujemy fotorelację z edycji 2013.

Dziś rynek europejski jest dla nas praktycznie rynkiem wewnętrznym – stwierdziła w krótkim wystąpieniu Magdalena Szabłowska, dyrektor ds. eksportu w SM Mlekovita

w Polsce

Symboliczny toast szklanką mleka

Zawody w piciu mleka na czas cieszyły się dużym zainteresowaniem uczestników

Wyróżnienia trafiły także w ręce dostawców techniki i technologii. Na zdjęciu prezes Sapiński w otoczeniu przedstawicieli firm: Obram, Tetra Pak, Gea Process Engineering, Multivac, Sig Combibloc, Wip Nowa, Alpla Opakowania z Tworzyw Sztucznych, Expack Oraz Industrial Handling System Krško

Impreza jest okazją do zaprezentowania smaków regionu. Na zdjęciu zebrani goście i organizatorzy w trakcie zwiedzania wystawy stoisk

W trakcie uroczystości złotym medalem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za wzorowe i wyjątkowo sumienne wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej odznaczony został m.in. Feliks Polcyn, główny energetyk w SM Mlekovita

Wśród tłumów uczest-ników wypatrzyliśmy Hannę Łapińską, dyrektor ds. produkcji i rozwoju w SM Mlekovita

mlec z a r s t w o

20 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

r e l ac j a

foto

: APB

Tak jak nie będzie dobrego chleba bez

dobrej mąki, tak ser długodojrzewający

nie powstanie bez najlepszego mleka.

Do wytwarzania Bursztyna i innych

produktow Old Poland wybiera się

zatem wyłącznie surowiec pochodzący

od członków Spomleku, z gospodarstw

sprawdzonych w wieloletniej często

współpracy. Wymaga on specjalnej

troski, nie można na przykład kierować

go do produkcji od razu po dostarczeniu

do mleczarni. Dla niego powstała też

oddzielna instalacja, w której nie miesza

się z on dostawami z innych źródeł.

– Mleko, zanim trafi do kotła se-

rowarskiego, musi zostać poddane

gruntownym badaniom oraz obróbce

termicznej. To jednak nie wszystko.

Musimy dać mu też czas, aby uspokoiło

się po transporcie, pozbyło nadmiaru

powietrza. Jeśli będzie wzburzone, na

którymś etapie produkcji „zemści” się

niewłaściwą strukturą kręgu – wyjaśnia

Wojciech Styś, główny serowar SM

Spomlek. – Ta wiedza to efekt wielu lat

pracy i przeprowadzonych doświad-

czeń. Zanim spróbowaliśmy wytwarzać

sery długodojrzewające, przez lata

praktykowaliśmy na zwykłych serach.

Podkreśla też, że ich wytwarzanie

to nie tylko zadanie produkcyjne. To

również wyzwanie finansowe i to z kilku

powodów. Po pierwsze, każda nieudana

partia to wymierna strata. Po drugie,

w trakcie dojrzewania dochodzi do

odparowania wody, a więc utraty masy.

Trzecia kwestia to okres oczekiwania na

zwrot zainwestowanego kapitału. Sery

długodojrzewające są droższe, ale na

pieniądze za nie czeka się znacznie

dłużej. Zwyczajny ser kanapkowy,

dojrzewający w folii, trafia do klienta

już po czterech tygodniach. Bursz-

tyn, najbardziej znany spośród gamy

Old Poland, najwcześniej po sześciu

miesiącach. Koszty wiążą się też z

pozyskaniem odpowiedniego surowca.

Nie wystarczy zapłacić rolnikowi, trzeba

jeszcze zapewnić mu wsparcie instruk-

torów zootechnicznych, doradców

żywieniowych i lekarzy weterynarii.

Zresztą, to właśnie czynnik ludzki

jest decydujący w zasadzie na każdym

etapie powstawania szlachetnego sera.

Radzyńscy serowarzy wciąż stosują

własnoręcznie tworzone zakwasy,

które są rezultatem ich wieloletniej

pracy i współpracy. To oni decydują,

kiedy można zacząć cięcie skrzepu,

tak aby po oddzieleniu serwatki zaczęło

powstawać ziarno. Od kilkudziesięciu lat

utrzymują w doskonałym stanie tę samą

solankę, dzięki której sery ze Spomleku

mają specyficzny, zachwycający wielu

konsumentów słonawo-pikantny po-

smak. To w końcu w ich głowach rodzą

się pomysły na kolejne produkty.

– Ciężko byłoby wskazać ser, który

od początku do końca byłby dziełem

wyłącznie jednego człowieka. Two-

rzymy drużynę, pracujemy ze sobą od

lat, wzajemnie sobie podpowiadamy i

weryfikujemy pomysły. Stosujemy za-

sadę, że nie ma głupich pomysłów, nad

każdym się zastanawiamy – podkreśla

Wojciech Styś.

Nic więc dziwnego, że zespół

serowarów bardzo cieszy się z no-

wej, eksperymentalnej serowni, która

ruszyła w Spomleku na początku 2013 r.

Serowi pasjonaciWysoka jakość serów długodojrzewających Old Poland rodzi się na każdym etapie ich powstawania. Z równą pieczołowitością dbają o nią rolnicy i serowarzy. Nie do przecenienia są też doświadczenie

i talent osób bezpośrednio zaangażowanych w ich wytwarzanie.

foto

: arc

hiw

um S

pom

lek

mlec z a r s t w o

22 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

r y nek s e r a

Umożliwiła ona znacznie częstsze podejmowanie nawet naj-

bardziej odważnych eksperymentów, ponieważ jej niewielka

skala znacznie obniżyła ryzyko finansowe takich prób.

Po tym, jak sery wynurzą się już z solanki, serowarzy

przekazują je w ręce pracowników dojrzewalni. W tym

momencie całkowicie rozjeżdżają się drogi serów zwykłych,

pakowanych od razu w foliowe worki i serów długodojrze-

wających, które zachowują naturalną, twarda skórkę. Są one

następnie przez kilka miesięcy poddawane ręcznym zabiegom

pielęgnacyjnym, polegającym na regularnym obracaniu,

masowaniu i nakładaniu pasty chroniącej przed nadmiernym

wysychaniem lub pojawianiem się nalotu.

– To bardzo ciężka praca, każda „pielęgniarka” każdego

dnia podnosi i przekłada po kilkaset kilogramów sera. Co

ważne, za każdą partię odpowiada od początku do końca

ta sama osoba. Nic więc dziwnego, że tworzy się pewnego

rodzaju więź, podnosząca znaczenie tej pracy i dodająca

motywacji – mówi Elżbieta Michalak, kierownik dojrzewalni

w SM Spomlek. – Co w dzisiejszych czasach nieczęsto

spotykane, cały proces to praca ręczna, aż po naklejenie na

krąg etykiety tuż przed wysyłką do klienta. Nadaje to naszym

serom szczególny charakter, doceniany przez konsumentów.

Nad zadowoleniem tych ostatnich czuwają nie tylko

serowarzy i pracownicy dojrzewalni. Jakość serów Old Poland

nieustannie nadzorują dwa zakładowe laboratoria – od etapu

przyjęcia surowca po ostateczne sprawdzenie gotowych pro-

duktów. Spomlek powołał też, bodajże jako jedyna mleczarnia

w Polsce, wewnętrzny zespół testerów sensorycznych. Oni

sprawdzają, czy ser, który ma trafić do sklepów, najzwyczajniej

w świecie jest smaczny, ma właściwą konsystencję i zapach.

Bo najważniejsze jest to, aby konsumenci otrzymali sery,

których jedzenie sprawi im przyjemność.

Rynek SeRa w polsce

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl 234 / 20 13

Ewa Soboń, Client Consultant Nielsen

Sery to trzecia pod względem wartości sprzedaży, zaraz po piwie i wódce, kategoria wchodząca w skład polskiego koszyka spożywczego badanego przez Nielsena. Jest skoncentrowana głównie w kanałach wielkoformatowych czyli hipermarketach, supermarketach oraz

dyskontach, odpowiedzialnych za 71% obrotów kategorią w ujęciu wartościowym (okres czerwiec 2012-maj 2013) wśród których, podobnie jak dla całego koszyka spożywczego na znaczeniu wyraźnie zyskują sklepy dyskontowe. Rozwój numeryczny ale także pod względem wielkości obrotów sieci dyskontowych sprawia, iż Polacy coraz rzadziej po sery udają się do sklepów małego formatu (małe, średnie oraz duże sklepy spożywcze do 300m2) w efekcie czego znaczenie tych kanałów rok do roku (czerwiec 2012-maj 2013 vs czerwiec 2011-maj 2012) spada i obecnie wynosi 29% w ujęciu wartościowym.

Co trzecia złotówka przeznaczona na zakup serów w Polsce jest wydawana właśnie w dyskontach. A po jakie sery sięgamy najczęściej?

Patrząc na rynek serów przez pryzmat poszczególnych segmentów widzimy, iż największą część rynku stanowią sery białe czyli twarogi, serki wiejskie, feta, mozarella, bryndza i oscypki (46% udziałów wartościowych), lecz ich sprzedaż rok do roku (czerwiec 2012-maj 2013 vs czerwiec 2011-maj 2012) nieznacznie spada na rzecz następnych w kolejności serów żółtych (37% udziałów wartościowych). Znacznie mniejszymi notującymi stabilną sprzedaż w ostatnim roku vs analogiczny okres roku ubiegłego są sery topione (11,4% udziałów wartościowych) oraz sery pleśniowe (5,7% udziałów wartościowych).

Kategoria serów to rynek o silnej pozycji marek własnych, których dynamika wzrostu sprzedaży, zarówno wartościowej jak i wolumenowej, dla wszystkich 4 segmentów w ostatnim roku przybrała tempo dwucyfrowe. Segmentami o największym udziale marek własnych są sery żółte oraz pleśniowe, których wzrost jest sterowany przede wszystkim przez kanał dyskontów.

Polska jest szóstym producentem serów i twarogów na świecie. Rocznie

wytwarzamy prawie 800 tys. ton serów. Jednocześnie sery stanowią niemal

40% całego naszego eksportu produktów mleczarskich. W 2012 roku wartość

eksportu serów i twarogów przekroczyła kwotę 550 mln Euro.

260 milionów Euro warte były sery i twarogi wyeksportowane z Polski

w ciągu pierwszych pięciu miesięcy br. Najważniejszym rynkiem eksportowym

naszych produktów jest Rosja.

O ocenę rynku serów w Polsce zapytaliśmy ekspertów.

mlec z a r s t w o

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 1324

Grzegorz Gańko, prezes zarządu OSM Sierpc

Potencjał produkcji serów podpuszczkowych dojrze-wających (żółtych) wynosi w Polsce co najmniej 360-380 tys. ton rocznie. Możliwości produkcyjne wykorzysty-wane są na poziomie od 70

do 80%. W roku 2012 produkcja przekroczy-ła 300 tys. ton. Tym samym osiągnięto jej wzrost w ostatnich trzech latach o około 40 tys. ton. Produkcja w tym roku będzie praw-dopodobnie na podobnym do ubiegłorocz-nego poziomie. Powodem ograniczeń pro-dukcyjnych jest niedostatek surowca, który zawsze jest lokowany w najbardziej opłacal-nych wyrobach oraz sytuacja na rynkach za-granicznych. System kwotowania mleka w UE skutecznie blokuje wzrost produkcji wyrobów mleczarskich i ich większą ekspansję na ryn-ki państw trzecich. Przy powolnym wzroście konsumpcji krajowej to opłacalny eksport jest motorem rozwoju produkcji serów. Z Polski eksportowane jest od 25 do 30% wytwarza-nego sera dojrzewającego. Z tej masy towa-rowej 2/3 sprzedawane jest na rynki państw UE. Do najważniejszych partnerów handlo-wych należy zaliczyć: Czechy, Słowację, Wło-chy, Węgry i Niemcy. To do tych krajów trafia

około połowy eksportowanego z Polski sera żółtego. Największym i najważniejszym od-biorcą naszych serów jest Rosja, gdzie trafia ponad 20 % całego krajowego eksportu.

Eksport serów ma szansę na stały rozwój. Na-szymi wyrobami interesują się importerzy z całego świata. Niezbędne jest jednak wsparcie promocyjne. Dobrymi ambasadorami polskiej żywności jest rozproszona po świecie Polonia, która pamięta i poszukuje smaków zapamięta-nych ze starego kraju. Zwłaszcza ostatnia fala emigracyjna, po wstąpieniu Polski do UE, któ-ra łatwiej i szybciej asymiluje się w nowych warunkach. Ułatwiony handel oraz sprawna dystrybucja powodują, że polskie specjały żywnościowe, w tym sery, wędrują za rodaka-mi poszukującymi lepszych warunków życia. O wysokiej jakości polskiej żywności świadczą wyniki zagranicznych badań konsumenckich, w których często wygrywamy z ofertami z innych krajów.

Nie brakuje też zagrożeń dla eksportu. Za naj-ważniejsze, oprócz zawirowań w polityce walutowej, uważam tzw. afery żywnościowe – prawdziwe i wydumane. Część z nich wynika z potrzeb politycznych niektórych państw i ma służyć ochronie własnych producentów. Nieste-ty zdarzają się również próby świadomego fał-szowania żywności, podrabiania zastrzeżonych

znaków towarowych itp. Jestem przekonany, że takie działania godzą w interesy wszystkich uczciwych uczestników rynku mleczarskiego, których jest znakomita większość, i należy je piętnować przy każdej okazji.

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Sierpcu produkuje około 15 tys. ton serów rocznie. W większości są to sery z dodatkiem bakterii propionowych, czyli popularne sery z dziura-mi. Do sztandarowych wyrobów należą sery: Królewski, Markiz L.casei, Magnat, Kasztelan, Cygański. Produkujemy sery według zakła-dowych, wypracowanych przez lata receptur. Cechują się one niepowtarzalnym smakiem, lubianym i akceptowanym przez konsumen-tów. To dzięki stałemu wsłuchiwaniu się w oczekiwania naszych odbiorców oraz reakcjom na trendy rynkowe produkcja stale się rozwi-ja. Staramy się od lat budować świadomość marki u konsumenta, jego zaufanie i lojalność. Sprzyja temu też fakt, że całość naszej pro-dukcji jest lokowana w markach producenta a wszystkie znaki towarowe są zastrzeżone. Sierpeckie sery są dostępne w różnych kana-łach dystrybucyjnych i można je kupić zarów-no w hipermarketach jak i małych osiedlowych sklepach. Około 40%naszej produkcji jest eks-portowane, w większości po za rynki UE.

Jacek Migrała, prezes zarządu Hochland Polska

Konsumpcja serów w Polsce rośnie, ten fakt bardzo nas cieszy! W ciągu wielu lat polscy konsumenci dojrzeli, poznali wiele nowych produktów i – wbrew potocznym opiniom – stali się zamożniejsi. Pojawiły się nowe segmenty i kategorie produktów, widoczne jest większe zróżnicowanie oferty, wyższa jakość. Przy tym oczywiście zdecydowanie większa rynkowa konkurencja, ogromny skok technologiczny i ekspansja marek własnych.

Mleczarstwo w Polsce rozwija się, na rynku pojawiają się innowacje produktowe, powstają mocne grupy kapitałowe, rosną w siłę spółdzielnie mleczarskie. Do tego dochodzi szereg zmian nawyków i zachowań konsumentów. Nabiał zawsze był, jest

i będzie odbierany pozytywnie.

Konsumenci nieustannie uczą się odmian i gatunków sera. Większość jest dość konserwatywna, ostrożnie podchodzi do nowości. Staramy się rozpoznawać, co jest ważne dla konsumentów, by zaoferować optymalny produkt. Konkurencja rynkowa wręcz wymusza innowacyjność, którą rozumiemy jako ciągłe poszukiwanie odpowiedzi na zmieniające się potrzeby konsumentów, tworzenie produktów otwierających nowe nisze rynkowe, pozwalających być o przysłowiowy jeden krok przed konkurencją. Dla nas ważne są oczywiście sery topione, ale także sery kremowe twarogowe, pleśniowe i solankowe. Mamy pomysł na każdą z tych kategorii.

Innowacje i wyjątkowe nowości to obecnie jedyny sposób na rozwój kategorii. Nowości, które budują kategorię, to nas olbrzymie wyzwanie, ponieważ wiążą się z nimi nowe potrzeby konsumenckie. Konieczność wdrażania nowości jest związana bardziej z walką o konsumenta, chcemy aby wszystkie oferowane przez nas kategorie w najbliższej przyszłości stały się motorem napędowym całego rynku – to jest wyzwanie, ale i smak sukcesu będzie wyjątkowy!

Oczekiwania konsumentów są wytyczną do działania. Aktualne trendy, „czysta” receptura i nie posiadanie w składzie zagęstników, barwników i konserwantów - były impulsem do poprowadzenia bardzo udanych działań w obszarze naszej perły w koronie – serów kremowo twarogowych Almette. Teraz realizujemy te założenia w kolejnych kategoriach. Sery żółte Hochland w plasterkach dostępne są w nowej, jeszcze bardziej naturalnej odsłonie.

Rynek SeRa w polsce

Piotr Zgórzyński, dyrektor zarządzający CSK Food Enrichment

Obserwując w ciągu ostat-nich 15 lat rozwój polskiego rynku serów zauważam bar-dzo istotną tendencję zmian zachodzących w technologii wyrobu oraz oczekiwaniach konsumentów. Jeśli chodzi

o pierwszy aspekt, rynek nasz ewoluuje od technologii, bazujących jedynie na dążności technologów do zabezpieczenia odpowied-nich przyrostów kwasowości podczas procesu produkcyjnego, do działań mających na celu wprowadzanie i stymulowanie procesów, któ-rych celem jest wprowadzenie wartości doda-nej do sera w postaci dawniej niewymaganych a teraz oczekiwanych, wręcz wymaganych, przez konsumentów walorów organoleptycz-nych.

Polski przemysł serowarski nie tylko nadąża, ale często wręcz wyprzedza trendy światowe. Ak-tualnie dostrzega się ukierunkowanie tej branży mleczarstwa na kilka głównych nurtów. Część

z nich, jak na przykład promowany przez CSK program „Koło Smaków” , pozwala bez wpro-wadzania znaczących zmian w technologii aktu-alnie funkcjonującej w zakładzie, uzyskać nowe walory organoleptyczne serów , ze szczególnym uwzględnieniem smaku, jedynie za pomocą odpowiednich mieszanek kultur bakteryjnych. Opracowane przez CSK mieszanki szczepów bakteryjnych serii CesKa®-stAr „L” pozwalają otrzymać oczekiwane przez rynki, szeroko zróż-nicowane, smaki serów.

Innym ważnym, w mojej opinii, nurtem sero-warstwa jest aspekt prozdrowotny produktu finalnego. Chciałbym krótko omówić w tym miejscu trzy kierunki : „Niska Sól” , „Niski Tłuszcz” i „ Czysta Etykietka”, czyli zorien-towanie produkcji zakładów na sery z niską zawartością soli, niską zawartością tłuszczu i pozbawione konserwantów.

W dziedzinie produkcji serów o niskiej zawar-tości soli Polska dawno wyprzedziła takie kraje jak Holandia, Niemcy czy też Rosja. Holandia dopiero przymierza się do zmian w technolo-gii produkcji serów, mającej na celu obniżenie w nich zawartości czynnika mającego nega-

tywny wpływ na zdrowie człowieka, jakim jest chlorek sodu w nadmiarze. Polskie sery już w chwili obecnej zawierają średnio o około 30% mniej soli w porównaniu z serami z wymienio-nych krajów.

Zainteresowanie producentów i klientów trendem „Low Fat”, czyli produkcją serów o obniżonej zawartości tłuszczu, trwa już wiele lat. Jednakże dopiero w ostatnim czasie udało się nam opracować nowe mieszanki szczepów termofilnych, które przy niewielkich zmianach w technologii wyrobu serów o znacząco obni-żonej zawartości tłuszczu, pozwalają uzyskać produkt o wspaniałych walorach organolep-tycznych, nie różniący się absolutnie od se-rów pełnotłustych. Powinniśmy tu pamiętać, iż uzyskujemy w ten sposób produkt kierowany do określonych grup konsumentów, takich jak osoby ograniczające spożycie tłuszczów ze względów zdrowotnych, zwolennicy fitness, sportowcy itp. Tworzymy produkt w pewnym sensie elitarny i w tym kierunku powinna iść nasza reklama. Nie należy łudzić się, że wypro-dukowany tym sposobem ser, powinien być produktem tanim.

254 / 20 13

Edward Bajko, prezes zarządu SM Spomlek

Rynek sera żółtego w Polsce od kilku lat notuje systematyczne wzrosty sprzedaży. Wciąż jest nam jednak daleko do konsumentów z krajów zachodnioeuropejskich, u których spożycie sera jest trzykrotnie większe. Spośród wszystkich produktów spożywczych, najwięcej wydajemy na mięso, które stanowi około 30 proc. wszystkich miesięcznych wydatków na żywność, przy około 6 proc. przeznaczanych na sery twarogowe i dojrzewające razem. Pocieszający jest fakt, że spożycie serów z roku na rok rośnie. Jedną z głównych barier dla szybszego wzrostu są ograniczone możliwości zakupowe polskich nabywców. Wydatki na żywność na osobę stanowią znacznie większy procent

w budżecie domowym polskiego konsumenta niż obywatela krajów należących do UE-15. Duży udział eksportu w sprzedaży produktów nabiałowych powoduje większą wrażliwość cenową na rynku krajowym oraz wpływa na wysokość cen w sklepach. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi rynku serów są zmiany stylu życia polskiego konsumenta. Staje się on coraz bardziej wymagający i świadomy. Oprócz ceny, na znaczeniu zyskuje również jakość produktu. Nadal najpopularniejszymi gatunkami sera są Gouda, Edamski i Salami, ale rośnie zainteresowanie wyrobami o wyraźniejszych walorach smakowych. Sukcesy Bursztyna, Rubina oraz Szafira są tego dowodem. Na przestrzeni ostatnich lat, na znaczeniu na rynku zyskał kanał nowoczesny oraz dyskonty, które generują w przybliżeniu 75 proc. sprzedaży serów w Polsce. Ten trend będzie się nadal wzmacniał i przyczyni się do zmian zarówno w produktach (np. wzrost sprzedaży serów konfekcjonowanych), jak i w samej branży mleczarskiej. Mniejszym producentom coraz trudniej będzie utrzymać się na rynku.

e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

SER I WINO W DUECIESer Lazur produkowany w Skalmierzycach to najwyższej jakości dostępny

ser Roquefort w Polsce. Charakteryzuje się pikantnym i wyrazistym smakiem, a jego bryłki, poprzecinane niebiesko-zielonymi żyłkami pleśni, są niezwykle aromatyczne i tłuste. Dlatego właśnie świetnie komponuje się z białymi winami o nutach słodyczy i owoców, jak również z ciężkimi czerwonymi winami o cierpkim smaku, wytwarzanym ze szczepu Trempranillo.

Łącząc sery z winami, ważnym jest abyśmy pamiętali, że łączymy nie tylko smaki i zapachy, ale również tekstury sera tłustego z winem. Dzięki cierpkości wina wyprodukowanego ze szczepu Tempranillo i strukturze sera Lazur, uzyskujemy idealnie dopełniającą się, zrównoważoną kompozycję aromatów i tekstur.

Historia SM LazurSpółdzielnia Mleczarska Lazur to ponad 80 lat tradycji mleczarskich, nierozerwalnie związanych z Nowymi Skalmierzycami. Od 54 lat produkuje się tutaj sery Rokpol, które dzięki swojej najwyższej jakości zyskały niepodważalną pozycję lidera na polskim rynku.

W roku 1929 roku powstaje w Skalmierzycach Mleczarnia Wielkopolska Skalmierzyce, której głównymi produktami są mleko spożywcze, śmietana i masło, eksportowane do Stanów Zjednoczonych Ameryki i do Anglii. Świadczy to o najwyższej jakości produktów mleczarni w Skalmierzycach. Spółdzielni udaje się przetrwać światowy kryzys gospodarczy i II Wojnę Światową.

Przełomem dla skalmierzyckiej mleczarni jest rok 1959, kiedy rusza pionierska produkcja sera pleśnio-wego typu Roquefort, o charaktery-stycznej niebieskiej pleśni. Nazwę sera spolszczono nadając mu bardziej rodzime brzmienie Rokpol.

Początki nie są łatwe. Polskie spo-łeczeństwo nie jest przyzwyczajone do serów pleśniowych, jednak rozwijając renomę firmy i produkując sery coraz lepszej jakości, udaje się spółdzielni osiągnąć pozycję lidera. Rok 1990 daje zupełnie nowe perspektywy produkcyjne. Odejście od zasad planowania centralnego powoduje, że można ponownie reaktywować Spółdzielnię Mleczarską w Nowych Skalmierzycach. Siedem lat później w Skalmierzycach wytwarza się tylko ser Rokpol, któremu w 1998 roku nadano nazwę Lazur, nawiązując tym samym bezpośrednio do koloru pleśni. Wtedy również zmieniona została nazwa Spółdzielni na Lazur.

Dzisiaj Spółdzielnia Mleczarska Lazur rozwija swój park technologiczny oraz rozszerza gamę oferowanych produktów, które dzięki ciągłym doskonaleniom receptur serowarskich zyskują nowe, coraz lepsze walory. W końcu ponad 80 lat tradycji mle-czarskich zobowiązuje do rozwoju i kontynuowania wysiłku wielu pokoleń.

Człowiek i historia seraCzłowiek wyrabia ser od kiedy zaczął prowadzić osiadły tryb życia, a jego dieta zmieniła się na skutek rozwoju agrokultury. Najstarsze wzmianki po serze pochodzą z III wieku p.n.e., z Tell el’Ubaid w pobliżu miasta Uruk w Iraku. Dokument, który dzisiaj można oglądać w Muzeum Narodowym w Bagdadzie, zawiera szczegółowy opis produkcji serów. Homer opisuje w Odysei cyklopa Polifema produkującego w jaskini ser owczy. Ser odnaleziono także w grobowcu faraona datowanym na 2,7 tysiąca lat p.n.e.

Ekspansja Imperium Rzymskiego na terenie Europy w czasach starożytnych rozpowszechnia sztukę sero-warską. W średniowieczu rozwija się ona dynamicznie, a największe zasługi w rozwoju serowarstwa mają klasztory cysterskie. Do dzisiaj jedne z najbardziej docenianych serów noszą nazwy pochodzące od opactw założonych we Francji w XI wieku.

Dla produkcji serów przełomowy okazuje się XIX wiek, gdy dzięki postępowi technicznemu sery można produkować w znacznie większej ilości. W Polsce koniec XIX stulecia przynosi popularyzację produkcji sera, który zaczyna powstawać w bogatych ziemiańskich folwarkach. Pod koniec wieku rozwija się idea spół-dzielczości w mleczarstwie, a dystrybutorzy artykułów mleczarskich eksportują sery na zagraniczne rynki.

Efo

to: a

rchi

wum

Laz

urfo

to: a

rchi

wum

Laz

ur

foto

: arc

hiw

um L

azur

mlec z a r s t w o

26 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

r y nek s e r a

Nasz kontakt:

Wild Polska Sp. z o.o.

Marcinkowo 127

11-700 Mrągowo

tel. 607 269 809

piotr.milczarkiewicz@wild.de

00 okl fmb1_13:Layout 1 3/1/13 11:55 AM Page 4

Barbara Groele, Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS)

W ostatnich latach DSK uczestniczyło w europejskiej kampanii badania soków pomarańczowych (Wide UE Orange Juice Campaign 2011) organizowanej przez EQCS (European Fruit Juice Control System) przy współpracy z SGF Service Plus GmbH oraz polskimi laboratoriami. W ramach projektu pobrano losowo z rynków unijnych 260 próbek soków pomarańczowych, w tym 20 próbek z rynku polskiego. Wyniki badań udowodniły, że jakość soków pomarańczowych z Polski znacznie przewyższają średnią unijną. Jesteśmy niezmiernie dumni, że mały wkład w ten sukces wniósł również Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK).

Jednocześnie, zgodnie z wynikami badań świadomości, przeprowadzonych w Polsce w ramach projektu „5 porcji warzyw owoców i soku” w 2012 roku tylko 66% matek deklarowało świadomość, że warzywa i owoce należy spożywać przynajmniej

3 razy każdego dnia. Rodzice nie do końca mają świadomość nt. dobroczynnego działania warzyw i owoców oraz ich przetworów, w tym soków. Dlatego KUPS realizuje kampanię prospołeczną „5 porcji warzyw, owoców lub soku”. Jej celem jest zwiększenie wiedzy na temat łatwej i zdrowej diety oraz zachęcenie do wdrożenia jej w życie.

OKIEM EKSPERTA

Według najnowszej prognozy Świa-

towego Stowarzyszenia Producentów

Jabłek i Gruszek (WAPA), zbiory jabłek

w Unii Europejskiej w 2013 roku wyniosą

prawie 10,8 mln ton i będą o 7 proc. wyż-

sze niż w 2012 r. Oczywiście najwięcej

jabłek, bo aż 3,2 mln ton wg WAPA mają

zebrać polscy sadownicy. Inne źródła

oceniają, że produkcja jabłek w Polsce

będzie mniejsza, np. GUS szacuje, że

wyniesie 2,9 mln ton. Przy zbiorach

powyżej 2,5 mln ton pozycja Polski jako

europejskiego lidera jest niezagrożona.

W skali świata z tą produkcją zajmujemy

trzecie miejsce na podium (za Chinami

z produkcją ok. 35 mln ton i USA

z produkcją ok. 4,2 mln ton).

Ponad 50% p rodukowanych

w Polsce jabłek przeznaczonych jest do

przetwórstwa, głównie na ZSJ.

Według niektórych źródeł w 2012 r.

wyprodukowano w naszym kraju re-

kordową ilość ZSJ - ponad 300 tys.

ton. Oznacza to, że na koncentrat

jabłkowy przerobiono ponad 2 mln ton

jabłek. Prawie 90% tej produkcji jest

kierowane na eksport, głównie do Unii

Europejskiej.

Według danych USDA za panią dr Bożeną Nosecką, produkcja zagęszczonego soku jabłkowego w sezonie 2011/12 w Chinach wyniosła ok. 550 tys. ton, w Polsce ok. 225 tys. ton, w USA ok. 71 tys. ton, w Chile ok. 56 tys. ton a w Argentynie ok. 57 tys. ton. Wg ekspertów sezon 2012/13 na rynku krajowym należał do udanych. Wg danych GUS zbiory jabłek wyniosły 2877 tys. ton (o 15,4% więcej niż w sezonie 2011/12), co przełożyło się na zwiększoną produkcję zagęszczonego soku jabłkowego.

Polska jabłkową potęgąPolska już od lat 90-tych XX wieku jest jednym największych producentów zagęszczonego soku jabłkowego w świecie. Do roku 2000 produkcja zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) wahała się na poziomie 80-150 tys. ton, natomiast po roku 2000 wzrosła do ok. 200 tys. ton. Polska produkuje tyle ZSJ, co wszystkie kraje unijne poza Polską razem wzięte.

p r z e t w ó r s t w o o w oco w o-w a r z y w ne

28 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

r y nek s ok ó w w P o l s ce

Bożena NoseckaZwiększamy w Polsce wielkość upraw, a co za tym idzie zwiększają się zbiory jabłek. Pomimo stabilnego rocznego

spożycia jabłek deserowych w Polsce na poziomie 15-16 kg na osobę, produkujemy w kraju coraz więcej jabłek deserowych. Modernizacja sadów i większa popularność uprawy odmian jabłek tzw. „słodkich” stanowi problem dla producentów koncentratu, gdyż powoduje zmniejszanie kwasowości soku zagęszczonego, cechy wyróżniającej polski koncentrat.

Głównie dzięki aktywność międzynarodowych koncernów Polska jest importerem koncentratu soku jabłkowego. W sezonie 2012/13 zaimportowaliśmy ponad 70 tys. ZSJ. Koncentrat z Ukrainy czy Mołdawii jest tańszy niż polski. W Polsce jest oczyszczany i eksportowany do Europy – głównie UE.

OKIEM EKSPERTA

Średnie spożycie soków i nektarów

na mieszkańca w UE wynosi około

20 litrów na rok a przeciętny Polak wypi-

ja 18 litrów. Najwięcej soków i nektarów

piją Norwedzy (33 l) i Niemcy (32 l),

następnie Holendrzy (29 l) i Finlandia

(29 l). Najniższe spożycie soków i

nektarów odnotowują kraje Europy

Wschodniej i środkowo – Wschodniej –

Rumunia (2,5 l), Słowacja (6,5 l).

Jakość polskich soków – samokontrola branżyBranża sokownicza jest jedyną w sektorze FMCG w Polsce, która wytworzyła skuteczne mechanizmy samokontroli przemysłowej. Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK) od ponad 10 lat określa precyzyjne wymagania jakościowe, higieniczne, kryteria oceny tożsamości i autentyczności produktu, monitorując wyroby trafiające na sklepowe półki. W ramach systemu DSK audytorzy przeszkoleni przez EQCS (Europejski System Kontroli Jakości soków i nektarów) regularnie kontrolują producentów i importerów, sprawdzając m. in. warunki produkcji, jakość warzyw i owoców oraz ich źródło pochodzenia. Dziś tym dobrowolnym narzędziem kontroli wzajemnej konkurentów w branży objętych jest 100% wytwórców i importerów soków i nektarów w Polsce. 11 lat temu aż 70% zbadanych próbek nie odpowiadało wymaganiom jakościowym Unii Europejskiej. Dziś praktycznie wszystkie badane próbki w pełni spełniają rygorystyczne kryteria unijne oraz dodatkowo wyznaczone przez AIJN.

Rynek soków i nektarów w Polsce w 2012 roku szacuje się na 695 mln litrów, podczas gdy cała roczna konsumpcja w Unii Europejskiej wyniosła 10,38 mld litrów. Liderem spożycia są Niemcy (2 607 mln l), Francja (1 681 mln l), Wielka Brytania (1 329 mln l) , Hiszpania (1 046 mln l) oraz Włochy (774 mln l).

Konsumpcja soków

Spożycie soków i nektarów w litrach rocznie na osobę

Źródło: Raport AIJN 2013

294 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

x x x x x x x x x x x x x

30 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

energia – woda – środowisko

Rys. 1. Wyzwania energetyczne oraz odpowiedzi na nie przez współczesnego przedsiębiorstwa produkcji spożywczej

Źródło: Opracowania własne

Lech Maryniak

Ekspert

Celowość wprowadzanie technologii kogeneracji typu CHP/QUAD w przedsiębior-stwie produkcji spożywczej

W obecnym czasie dużej kon-kurencji na rynku europejskim i krajowym przedsiębiorstwo pro-dukcji spożywczej musi liczyć się ze znacznymi redukcjami kosztów operacyjnych wraz z poprawą jakości wytwarzanych przez siebie dóbr konsumpcyjnych. Fundamen-talnymi wyzwaniami dla przed-siębiorstwa produkcji spożywczej wydają się być:•     drożejąca energia elektryczna,

spowodowana zwiększonymi kosztami jej wytwarzania,

•     opłaty za emisje, jak wiadomo produkcja energii elektrycznej w Polsce charakteryzuje się dużymi emisjami gazów cie-plarnianych GHG (Greenhouse Gases).

•     przestarzałe sieci przesyłowe energii elektryczne, co może ob-jawiać się coraz częściej brakami dostaw energii elektrycznej do przedsiębiorstwa,

Analiza retrospektywna wprowadzenia technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej

Celem artykułu jest podsumowanie projektu wprowadzania technologii kogeneracji w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej. Artykuł jest jednocześnie nawiązaniem do wcześniejszych publikacji zamieszczonych na łamach „Agro-Industry”. Na początku autor pragnie przedstawiać celowość instalowania technologii kogeneracji typu CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej. Autor pokazuje również założenia finansowo-ekonomiczne oraz przygotowania techniczne projektu. Istotną częścią artykułu są prezentowane ekonomiczne wyniki badań obiektu CHP/QUAD zintegrowanego z zakładem produkcji napojów bezalkoholowych. W końcowej części artykułu zamieszczone są wnioski oraz rekomendacje dla przedsiębiorstwa produkcji spożywczej, które planuje dokonania integracji z taką technologią produkcji własnych mediów energetycznych. Przedstawiona analiza jest studium przypadku (case stady), który może być dalej wykorzystany w przemyśle spożywczym.

•     przestarzałe moce wytwórcze energię elektryczną, co może grozić również przerwami do-staw energii elektrycznej do przedsiębiorstwa.

Naturalną odpowiedzią na te wyzwania stawiane przedsię-biorstwu produkcji spożywczej powinno być wprowadzanie:•     efektywności energetycznej,•     właściwego zarządzania media-

mi energetycznymi, prowadzą-cego do optymalnych ich zużyć

na jednostkę wytwarzanych dóbr konsumpcyjnych,

•     innowacyjność, prowadząca do instalowania nowoczesnych i energio-oszczędnych technolo-gii produkcyjnych,

•     własnego źródła produkcji energii i stowarzyszonych innych mediów.

Rysunek 1 przedstawia opisane wyżej wyzwania energetyczne oraz odpowiedzi na nie przez współ-czesne przedsiębiorstwo produkcji spożywczej.

314 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

Tab. 1. Informacje techniczne instalacji CHP/QUAD

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: [1], [2], [11]

Tab. 2. Ocena rachunku efektywności inwestycji CHP/QUAD

Źródło: Opracowanie własne

Jak już wspomniano, jednym z kluczowych elementów strategii przedsiębiorstwa produkcji spo-żywczej może być wprowadzenie własnego źródła wytwarzania mediów energetycznych w oparciu o technologię kogeneracji typu CHP/QUAD. Uzasadnieniem takiej decyzji powinno być uzyskania istotnych oszczędności w obszarach: •     ograniczenie zużycia energii

pierwotnej, czyli paliw,•     możliwości oszczędzania na

przesyle energii elektrycznej,•     ograniczenie emisji CO2 (dwu-

tlenku węgla).

Porównując tradycyjny model energetyki w przedsiębiorstwie z modelem nowoczesnym, gdzie tech-nologia CHP jest zintegrowana z przedsiębiorstwem można obliczyć, że ten drugi daje szansę oszczęd-ności na poziomie 40% w każdym z przedstawionych obszarów [4].

Analiza finansowa wpro-wadzenia technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej

R a c h u n e k e f e k t y w n o ś c i inwestycji został dokonany na przykładzie instalacji CHP/QUAD [6], którego głównym źródłem produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej były dwie jednostki GEJ JM

620 JENBACHER [2]opalane gazem ziemnym. Źródłem produkcji chło-du użytkowego były dwie jednostki 16LJ53 CARRIER [1]. Za produkcję dwutlenku węgla odpowiada-ła jednostka dostarczona przez UNION[11]. Szczegóły techniczne głównych składników instalacji CHP/QUAD zostały przedstawione w tabeli 1. Budżet inwestycji CHP/QUAD kształtował się na poziomie 60 milionów PLN. Taką instalację zaprojektowano pod kątem integra-cji z zakładem produkcji napojów bezalkoholowych o wolumenie produkcji rocznej na poziomie 5 milionów hektolitrów.

Obliczono że koszty dostar-czonych mediów energetycznych i CO2 ze zintegrowanej instalacji CHP/QUAD są o około 13% niższe w pierwszym roku eksploatacji instalacji niż dostarczone w sposób tradycyjny. Wynikiem rachunku efektywności inwestyc ji CHP/QUAD stosując metodę zdyskonto-wanych przepływów pieniężnych DCF (Discounted Cash Flow) [6] na

przestrzeni piętnastu lat (oceny in-westycji) były parametry finansowe takie jak: •     NPV- wartość bieżąca netto (Net

Present Value), wynosząca około 112 milionów PLN.

•     IRR- wewnętrzna stopa zwrotu (Internal Rate of Return), wyno-sząca 14,5%.

•     DPBP- zdyskontowany okres zwrotu z inwestycji (Discounted Pay Back Period), wynoszący 6,7 lat.

•     Wartość bieżąca netto NPV miała wartość dodatnią. Wynik obliczeń wewnętrznej stopy zwrotu IRR był większy od stopy dyskontowej (wynoszącej 9,9 %). Zdyskontowany okres zwrotu z inwestycji był na dobrym poziomie 6,7 lat. Wartości obli-czonych parametrów finanso-wych skłaniały do akceptacji tak przedstawionej inwestycji [9]. Tabela 2 przedstawia pod-sumowanie i ocenę rachunku efektywności wyżej opisanej inwestycji CHP/QUAD.

x x x x x x x x x x x x x

32 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

Przygotowanie projektu wprowadzenia technologii CHP/QUAD do przedsiębiorstwa produkcji spożywczej

W celu uzyskania ekonomicz-nej pracy instalacji CHP/QUAD na samym początku powinien być wprowadzony program poprawy zużycia mediów energetycznych w przedsiębiorstwie. Takie podejście przyczynia się również do eliminacji strat energetycznych. W tym miejscu rekomendowany jest audyt energe-tyczny, który jest szansą minimali-zacji wszelkich strat energetycznych jak i eliminacji wycieków bardzo kosztownych mediów jakimi są sprężone powietrze i gazy techniczne. Później zostają dokonane bilanse mocy zainstalowanych oraz mocy użytecznych. Następnie zostaje do-brany układ urządzeń konfigurujący instalację CHP/QUAD. Po doborze i stworzeniu budżetu inwestycji oraz ocenie korzyści finansowych płynących z wykonania inwestycji jest wykonana ocena efektywności inwestycji. Ostatnim elementem są badanie ekonomiczne zainstalowane-go układu oraz porównanie wyników obliczeniowych z uzyskanymi wy-nikami rzeczywistymi. Rysunek 2 przedstawia schemat postępowania oraz oceny inwestycji technologii CHP/QUAD przed jej wprowadze-niem (analiza ex ante) oraz oceny pracującej instalacji (analiza ex post).

Wyniki badania dla instalacji CHP/QUAD wprowadzonej do eksploatacji w zakładzie produkcji napojów bezalkoholowych

W celu przeprowadzenia anali-zy ex post zastosowania produkcji własnych mediów energetycznych w oparciu o technologię CHP/QUAD dokonano pomiarów do-starczanych mediów dla wspo-mnianego wcześniej zakładu pro-dukcji napojów bezalkoholowych o wolumenie produkcji rocznej na poziomie 5 milionów hektolitrów. Pomiar został dokonany w okresie trzech miesięcy pracy instalacji w roku 2010. Koszty produkcji 3 mediów energetycznych oraz dwutlenku węgla zostały podane w tabeli 3. Koszty te zawierały całkowity zakup gazu ziemnego (paliwa- energii pierwotnej), koszty eksploatacji instalacji CHP/QUAD oraz koszty amortyzacji instalacji jak i dodatkowe koszty operacyjne.

Dla porównania obl iczono i przedstawiono koszty dla takiej sa-mej ilości mediów energetycznych oraz CO2 , które byłyby dostarczone w sposób tradycyjny czyli:•     energie elektryczna byłaby do-

starczana z sieci energetycznej w systemie zakupu TPA (Third Party Access ),

•     energia cieplna byłaby produ-kowana we własnej kotłownie, przez spalanie gazu ziemnego,

•     chłód procesowy byłby produ-kowany przez własne agregaty ziębnicze, wykorzystujące zaku-pioną energię elektryczną,

•     CO2 byłby dostarczany przez zewnętrznego dostawcę.

Tabela 4 przedstawia zestawienie ilości zakupionych mediów energe-tycznych wraz z ich kosztami.

Porównując oba zestawienia kosztów produkcji własnych me-diów energetycznych przez insta-lację CHP/QUAD (przedstawionych w tabeli 3) oraz obliczonego zakup tych samych mediów (przedstawio-nych w tabeli 4) można wnioskować że:•     instalacja CHP/QUAD dostar-

czała sumarycznie tańsze media energetyczne oraz CO2,

•     dostarczane media energetycz-ne oraz CO2 z instalacji CHP/QUAD były od 7 do 18% tańsze niż kupowane i produkowane w tradycyjny sposób.

Rys. 2. Schemat oceny ekonomicznej inwestycji produkcji własnych mediów energetycznych z zastosowaniem technologii CHP/QUAD

Źródło: Opracowania własne

Tab.3. Koszty mediów energetycznych uzyskanych z CHP/QUAD

Źródło: Opracowania własne.

Użyte akronimy

CHPCombined Heat and Power, gospodarka skojarzona, produkcja energii elektrycznej i cieplnej razem, zwana kogeneracją.

CHP/QUADCombined Heat and Power / QUAD, gospodarka skojarzona produkcji czterech mediów: energii elektrycznej, cieplnej, chłodu użytkowego oraz dwutlenku węgla.

CO2

Dwutlenek węgla.

DCF Discounted Cash Flow, zdyskontowany przepływ pieniężny netto.

DPBP Discounted Pay Back Period, zdyskontowany okres zwrotu z inwestycji.

GHGGreenhouse Gas, GC gazy cieplarniane, powodujące efekt cieplarniany.

IRRInternal Rate of Return, wewnętrzna stopa zwrotu.

MWMegawat, jednostka mocy.

MWh Megawatogodzina, jednostka energii.

NPVNet Present Value, wartość bieżąca netto.

PLNPolski Złoty- waluta.

TPA Third Party Access, zakup energii na wolnym rynku od strony trzeciej.

334 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

energia – woda – środowisko

•     koszty dostarczonych mediów energetycznych i CO2 ze zinte-growanej instalacji CHP/QUAD obliczone teoretycznie (analiza ex ante) były o około 13% niższe dla pierwszego roku eksploata-cji instalacji niż dostarczone w sposób tradycyjny,

•     wyniki procentowych oszczęd-ności mediów energetycznych i CO2 dla analizy ex ante i ex post były praktycznie takie same.

Należy nadmienić, że w czasie prowadzenia badań , które były źródłem danych do analizy ex post nie uzyskano dodatkowych przy-chodów ze sprzedaży świadectw pochodzenia energii z instalacji CHP. Również nie dokonano zna-czących wydatków operacyjnych związanych z naprawami oraz obsługą instalacji CHP/QUAD.

Podsumowanie i wnioskiMedia energetyczne są klu-

czowym kosztem w procesie wy-twarzania dóbr konsumpcyjnych. Jednak inwestyc ja we własne i zintegrowane z procesem wy-twarzania tych dóbr źródło pro-dukcji mediów energetycznych opartych o technologię CHP/QUAD powinno podlegać wcze-śniejszej analizie ekonomicznej. Wartości obliczonych parametrów finansowych takich jak NPV, IRR i DPBP będące składowymi analizy ex ante skłaniały do akceptacji tak przedstawionej inwestycji. Była to jednak ocena teoretyczna.

Niezbędnym elementem oceny inwestycje jest ocena praktyczna, pracującej już instalacji. Dokona-ne pomiary pracy instalacji CHP/QUAD oraz analiza ich wyników pozwoliły ocenić oszczędności jakie przyniosła praca instalacji w cza-sie trzech miesięcy w porównaniu z modelem tradycyjnego zakupu mediów energetycznych i CO2. Wspo-mniane oszczędności badanej instala-cji były na poziomie od 7% do 18/%.

Ze względu na nowatorski charakter przedsięwzięcia oraz wpływu zmiennych takich jak ceny: gazu, świadectw pochodzenia energii z instalacji CHP, wartości których mogą znacząco wpływać na ekonomiczną pracę instalacji. W związku z powyższym autor zaleca:•     prowadzenie takich badań dla

podobnych instalac ji, które zaczęły powstawiać w Polsce i za granicą w przemyśle spo-żywczym,

•     branżową wymianę doświad-czeń eksploatacyjnych i ekono-micznych.

Ze względu na znaczne koszty inwestycji CHP/QUAD warto roz-ważyć dokonanie takiej inwestycji przez finansowanie ze źródła ze-wnętrznego powiązanego z out-sourcingiem operacyjnym. Mając na uwadze długą spłatę inwestycji oraz założenia że instalacja będzie pracowała co najmniej kilkanaście lat należy dokonać wyboru nie-zawodnego partnera. Koniecznie

trzeba wykonać analizę ryzyka jakościową oraz ilościową wraz z planem odpowiedzi na nie.

Literatura[1] Carrier 16JL/JLR Absorption Chiller - Heating

and Air Conditioning - Carrier http:// www.ahi-carrier.com.au/product.cfm?...43...52/, z dnia 20 czerwca 2012.

[2] GE Energy - Jenbacher Gas Engines - Power Technology, http:// www.power-technology.com/.../jenbacher/, z dnia 20 czerwca 2012.

[3] Maryniak L., Kryteria wyboru technologii CHP dla przedsiębiorstwa produkcji spożywczej, Agro-Industry 3/2011.

[4] Maryniak L., Kogeneracja w przedsiębiorstwie 3x40%, Agro-Industry 2/2011.

[5] Maryniak L., Proces inwestycyjny technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej, Agro-Industry 4/2011.

[6] Maryniak L., Rachunek efektywności inwestycji CHP/QUAD dla przedsiębiorstwa produkcji napojów bezalkoholowych, Power-Industry 3/2012.

[7] Maryniak L., Energy savings in food industry– practical solutions in Coca Cola Hellenic, Krajowa Agencja Poszanowania Energii KAPE, program EINSTEIN Expert-system for an INtelligent Supply of Thermal Energy in Industry, Warszawa 2009.

[8] Muras Z., Nowe zasady rozliczania kolorowych certyfikatów- szansa na optymalizację kosztów zakupu energii elektrycznej przez odbiorców, Urząd Regulacji Energetyki, Warszawa 2010, http://www.tge.pl/files/04-2010/30-04-2010/rozliczaniekolorowozechp.pdf z dnia 06 września 2011.

[9] Rogowski W., Rachunek efektywności inwestycji, Wydanie drugie poszerzone, Oficyna Walters Kluwer Business, Kraków 2008.

[10] Ryzyko Inwestowania w Polskim Sektorze Energetyki Odnawialnej, (red.) Kasiewicz S., Cedetu Sp. z o.o., wydanie I, Warszawa 2012.

[11] Union, http:// www.union.dk/, z dnia 20 czerwca 2012.

Tab. 4. Koszty zakupionych mediów energetycznych

Źródło: Opracowania własne

Naszym zadaniem jest ułatwienie Ci pracy.

Zobacz, jak opakowania firmy Cryovac® i rozwiązania w dziedzinie higieny firmy Diversey™ mają wpływ na Twoje wyniki. Odwiedź stronę www.CryovacDiversey.com

Wiemy, że Twoja praca nie jest łatwa. Potrafi być skomplikowana, frustrująca i czasami stresująca. W Sealed Air wierzymy, że dzięki partnerowi mającemu odpowiednią wiedzę i umiejętności może być inaczej. Dlatego właśnie połączyliśmy duże doświadczenie firmy Cryovac® produkującej opakowania z rozwiązaniami w dziedzinie higieny firmy Diversey™, aby zaoferować Ci pierwsze systemowe podejście do żywności i napojów.

Nasze kompleksowe rozwiązania i niezrównane usługi pomogą zwiększyć bezpieczeństwo żywności, przedłużą okres sprzedaży produktu, zoptymalizują wydajność operacyjną i przyczynią się do wzmocnienia pozycji marki.

Mniej zmartwień, więcej możliwości. Oto prawdziwy komfort.

Is the Polish beer market already divided between the main players?

The Polish beer market is very

attractive because of its size, and at the

same time is very competitive. We have

strong local players and global giants.

Where the market is more monotonous

– it certainly is much more stable. But

not here.

But our beer market is already saturated, we are at the forefront of European beer drinkers, the market will not have more of them. So what is the recipe for a good beer business?

In my opinion, the level of consump-

tion of about 105 litters per person is

possible, but first of all we need to raise

the living standards and, second, to

build beer culture in our country.

With all due respect, but in the interest of the company is to sell as much as possible and not to educate the consumer. An educated consumer demands more and it is not enough for him to have a „full light” beer. Investments in beer culture is for you raising the bar for yourself which is economically unjustified.

I do not agree. In the case of a

saturated market, such as Poland, in

the interest of the industry is to sell

what we will produce at the highest

price. Brewery is a serious investment

and complex technological processes

and beer sensitive to temperature and

microbial environment is not an easy

product. Therefore, the production of

the so-called „beer with no brand”, i.e.

large quantities at a very low price is a

way, which is simply not worth it. Simple

increases are already over. Who will

convince the consumer that it is worth

paying more will win the game.

Carlsberg’s market share in Poland jumped to 20%. This is a huge success.

There is still 80% win (laughs).

At the same time we have reached

an end of our production capacity.

Recent investments in the brewery in

Brzesk were not enough. The time has

come to expand the brewery in Sierpc.

Why there? The main reason was the central

location as part of the expansion will

also be a modern warehouse and logi-

stics centre of the Group in Poland. This

investment, in addition to increasing

the brewery’s capacity to 2 million 600

thousand hectolitres of beer per year,

will change our way of functioning in

the market.

Convince consumers that it’s worth paying more

We speak with Tomasz Bławat, president of Carlsberg Poland, about the Polish beer market and business development strategies.

phot

o: C

arls

berg

Pol

ska

In the past five years, the company Carlsberg Poland increased its market share from 13% to nearly 20%,

mainly due to increased sales of such brands as Kasztelan and Harnaś noting double-digit

sales increases.

354 / 20 13e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

In 2012, the whole beer market in Poland rose by nearly 5 percentage points

to 37.9 million hectolitres

When can we expect the first beer from the new brewery?

I think at the end of April / beginning

of May 2014.

What are the goals you put to yourself as the CEO of Carlsberg?

Expand the business while incre-

asing profitability. We are a commercial

company and our objective is to make

money. It is not difficult to reply to the

owners that, in because I developed

they did not make money. At the end,

the volume can always be bought.

Before I became the President of the

company, Carlsberg had several years

of very good growth. We all know that

development is characterized by perio-

dicity. Therefore, my personal challenge

is to break this trend in order to push this

business to an even higher level.

That is to make more money from one beer?

My objective is to increase profitabi-

lity, both absolute as well as in the area

of the margin.

There are several parameters in-

dicative of the value of the company

portfolio, one of which is being present

in all segments of the beer market and

the average sales price in this segment.

Carlsberg Poland is the strongest

brand in an international sector with

the Carlsberg brand and in the „lower

mainstream” with the Harnaś brand.

We lack the position in the „upper

mainstream” - the area where Okocim

is present. So we want to sell more

Okocim brand.

I understand that the company, despite the development of regional beers and beer trivia, will continue to focus on the full light beer.

I am glad that the Polish beer

market has become more diverse and

the consumer has a wider choice. It is

advantageous to all of us. However,

from the perspective of beer producers,

the vast majority of the market is still

full light beer. The rest is an interesting

phenomenon, although still small in its

scale. Nevertheless, it is there where

potential for growth is located.

This still insignificant phenomenon kindles emotions. More and more people are brewing beer at home, there are beers with odd flavours ...

This shows that as an industry

we have been able to generate more

interest in the product than, say the

wine industry. As Carlsberg Poland we

prepared for our consumers short series,

limited editions of special beers brewed

in the Okocim Brewery. On offer we

also have the Grimbergen abbey beer.

However, each beer brewing requires the

installation of specific technologies and

simple economics tells us that in the case

of beers that do not reach large volumes

it does not always pay off.

And how about Somersby? Isn’t it worth to start producing it in Poland?

There are plans, but for now we lack

production capacity.

There are many announcements informing about social responsibility and pro-environmental actions of Carlsberg Poland. To what extent does your company’s social responsibility have an impact on the sale of beer?

I firmly believe that in the beer

industry one does not reach a positive

outcome without actions on a global

level, both in terms of sales and image

management through the product

quality and ending with the reduction

of production costs and our negative

impact on the environment. These

activities must go hand in hand. There

is simply no other way.

Interview carried by A.W.

Give trash a chance„Be FAIR to the environment. Give trash a chance” is a social action that Carlsberg conducted in 2012, both during the EURO 2012, as well as - for the second time - at Woodstock. In the specially dedicated ECO-zones adult fans and festival goers had the possibility to give back plastic cups and beer cans cleaned from the area of events, receiving eco-gadgets in return. Both supporters and Woodstock fans approached the activity with approval and great enthusiasm, as evidenced by the impressive number of returned packagings. For the record, the intent of this action is to appeal to consumers not to litter green, recreational areas

english issue

phot

o: C

arls

berg

Pol

ska

36 4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

in t e r v i e w

Flavours as centuries agoi.e. the secret of success of Raciborskie beer

The plant is one of the very few breweries, which work

virtually non-stop in open fermenters. In the past year, it

brewed about 17,000 hectolitres of beer, this year it is expected

to obtain 30,000 hectolitres.

Raciborskie beer became popular throughout the

country, mainly because of its unique, slightly sweet flavour.

“Raciborskie klasyczne 12” constitutes half of the entire local

production.

For a bit of a balance, a bit of a desire to experiment and

to some extent because of his own preferences, Mariusz

Dudek, president, and at the same time a chief brewer of the

plant, has launched bitter Pils to the market. I was making

this beer, basing on old recipes. I wanted it to taste like a

hundred years ago – says Dudek. Raw materials are practically

the same as centuries ago, we even buy the malt from a floor

malt-house – he adds. Pils is produced only in 200 hectolitres

per month – it is too bitter for a standard consumer, but

connoisseurs greatly praise it.

The run of good luck for the regional beer in Poland continues. An example of dynamic growth and ability to capitalize on trends is the brewery in Racibórz.

Mariusz Dudek thoroughly examines the recipes of the old brewers. He has three old recipes from the

local brewery up in his sleeve.

The Brewery in Racibórz operates with a short break since 1532 (from this year there come the first records about the brewery in the

castle although the year 1567 is known as the date of creation of the brewery), as an integral part of the Piast castle. For centuries, a

silent witness of a centuries-old history of the Castle and Brewery was a huge, half-meter stone head of a Mongol prince, now located

in the resources of the local museum, the other day built into the corner of a nearby house and looking at the surrounding area.

According to local tradition, there is a great treasure at the place, where the stone eyes look towards. Some people said that they

looked toward the very place where the Brewery is located.

phot

o: A

PB

foto

: APB

There are very few companies in Poland with such a rich

history of brewing beer, working on historic installations and

recipes dating centuries back.

Aleksandra Wojnarowska

In times of the crisis years of 1915-1916 the local plant also began to experience a serious crisis. It even introduced the production of a beer called a „hop lemonade” made according to a very economical recipe, at the same time not giving up the production of a full beer. It was supposed to be so good that from abroad nearby the Imperial-

-Royal Army officers came to the town because they preferred the taste of a pilsner from Racibórz

to the original pilsner.

374 / 20 13e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

You have recently implemented an innovative solution related to the hybrid technology of fuel gas/ LPG in trucks. What benefits do you expect from this solution?

The introduction of the fuel gas/LPG

systems in trucks is an interesting issue,

because the author of the idea, Grzegorz

Kołodziej, is our employee who works

at the position of a transport controller.

Moreover, he received for this project an

annual award for the best employee, the

Fifth Beer, in the category „Creating value

/ innovation”. Our employee heard about

the hybrid technology some time ago.

He knew that it was used in passenger

cars, but it was viewed as controversial.

Accidentally he heard from one of the KP

drivers that it can also be used in trucks.

He then started the talks about this solution

with his superiors. After long consultations,

from a simple idea, a loosely suggested

issue, there emerged a serious, highly

innovative project. And what is important, it

has already been implemented. For several

months now in the KP fleet there is a hybrid

vehicle and it achieves the assumed

Environment above allWe are talking with Robert Priday, president of Kompania Piwowarska, about the Corporate Social Responsibility in this company.

results. Now the logistics department

thinks about extending the solution to more

vehicles, so the project is in its early stages.

There are several advantages of using the

fuel gas / LPG installation. First of all, the

economic advantage: our company has a

chance to save 20 PLN every 100 km driven

by a hybrid vehicle. The project also brings

environmental benefits because Kompania

Piwowarska will emit fewer emissions into

the atmosphere.

Taking care of the environment is your priority. Could you, please, provide several examples of the environmentally-friendly implementations used in the production process.

We carry out pro-environmental priori-

ties in three main areas: the reduction of the

amount of water used for the production of

beer, the reduction of energy consumption

and carbon emissions, and the recycling

of waste. In each of these areas we have

introduced a number of solutions that bring

us closer to the goals set.

In the case of reducing energy con-

sumption and CO2 emissions we also

phot

o: K

ompa

nia

Piw

owar

ska

english issue38 4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

in t e r v i e w

introduce new technical solutions in

breweries. A few years ago, we liquidated

the fuel coal-fired boiler operated in the

brewery in Poznan, and through the

conversion of coal to fuel gas and oil gas,

we have achieved a significant reduction in

carbon emissions. We gradually increase

the use of renewable energy sources.

The technical specifications of the Tychy

brewery allow the use of the biogas

produced in the factory pre-treatment

plants. All breweries also have the process

heat recovery system from brewing boilers

installed in the breweries.

Wherever possible, we try to recover

the packaging materials. We are also

looking for the possibility to use such

packaging materials for production that

do not affect the environment so much.

We steadily increase the percentage of

recyclable material in packagings, we

eliminate unnecessary packagings and

reduce their weight, and, of course, we

recycle and recover them. Through the

use of environmentally friendly practices,

currently up to 98% of all waste produced

by KP breweries is recycled, recovered or

disposed of. Waste from the production

process, such as the remains of grain,

malt dust, and yeast slurry, are all re-used

for commercial purposes.

In the production of beer we use

modern technical and technological

solutions designed to minimize water

usage. For example, the waste water from

the production process are introduced into

the environment after having been treated

in a factory or municipal wastewater plant.

To reduce the amount of produced sewage,

water used in the production process is

partially recovered for reuse. Therefore, for

example, water from the condensate from

the boiling vessel is used for pre-rinsing

of vats, whereas sprinklers for conveyors

are supplied with return water from the

washers of cans and bottles. These

are just some of the solutions, because

each of our three breweries has its own

water and wastewater management,

and introduces a variety of ways to save

water. The fact is that in the fiscal year F12

(April 2011 - March 2012) an indicator of

water use per hectolitre of beer in Browar

Książęcy in Tychy was one of the lowest

in the SABMiller Group and shows a very

good system of water management.

But sooner or later a moment comes that the amount of expenditure exceeds the potential savings. Do you have such experience? How does an experienced manager deal with such a situation?

An experienced manager knows that

in order to save, one must first invest in

new solutions. Expenditures are inevitable.

Taking as the example our environmental

priority associated with increasing the

production of beer while using less water,

we can say exactly how much we have

invested over the last ten years in order

to reduce this parameter three times, and

how much we will save from tomorrow.

But even if the expenditures were to

exceed savings we not give up on these

activities. We cannot consider investment

in environmentally-friendly solutions in

such categories, because the issue is

not only about getting a positive balance.

Environmental activities is one of our

priorities for sustainable development,

and what we do is important not only here

and now but also for future generations.

Social and Environmental Responsibility

is now the necessity for companies that

want to grow and be successful. An

irresponsible company would not survive

in a free market. In addition, Kompania

Piwowarska is part of an international

concern SABMiller, and this obliges us to

respect the standards of the entire Group.

To achieve the goals set, SABMiller has

developed a global program to solve local

problems related to water. It is implemented

in all the breweries of the Group in the world

and allows to look at the problem of water

management in a broader, not just a local,

perspective.

Kompania Piwowarska and new flavoursOver the past two years KP has launched as many as

18 new products. Among the recently introduced new products there are popular summer beers of the

Shandy/ Radler type, flavoured beers, such as new variants of Redd’s, or dark beers, wheat beers, rice beers from Książęce Special Beer Collections. Unusual flavours attract those who had reluc-tantly reached for this hoppy beverage. As the first company in Poland the company launched a shandy drink. Lech Shandy - a mix of beer and lemon lemonade – was launched before the summer season last year and broke records of popularity. Last summer every day the Po-les drank almost 115,000 litres of this drink, which is about 80 litres per minute. In just four

months, as many as 30 million bottles and cans of Lech Shandy were sold.

Social and Environmental Responsibility is now the

necessity for companies that want to grow and be successful

Interview carried by J.Z.

394 / 20 13e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

What kind of beer do you drink?

I try lots of beers – I feel I’m already

a connoisseur. I’m looking for new,

interesting flavours, so I drink my „own”

beers with pleasure, from time to time

drinking others. This way it’s possible

to find a lot of inspiration. In order to re-

alise such a passion for beer, you need

to have lots of these beers to taste. So

I would encourage our customers to try

different beers, different styles, from

different breweries.

You bought the Fortuna Brewery quite recently. Is it already time to talk about an increase in production capacity and about investment?

Our factory is typified by ongoing

investment. the most important thing

is the safety of the operation of the

brewery, followed by investment in

the quality of beer and, thirdly, to

manufacture speciality beers. Whereas

efficiency and increasing production

capacity are the last things in our deve-

lopment strategy. We just balance our

production capacity across different

production departments. Certainly

we want the brewery to reach its full

capacity, but we’d rather focus on

making our products irresistible.

Is it enough to make money?

There is a level of production that

doesn’t bring a profit to the company

but which is sufficient for us to run

the business and be satisfied. Our

customers already understand that

beer produced on a small scale has to

cost a penny more.

But the large breweries also declare that their beers are regional and local.

Consc ious consumers reac t

emotionally to this. Beers from large

corporations will never be genuine,

they are only pretending they are

regional or special.

The Fortuna Brewery is small and

traditional, and we want it to stay that

way. There is a place in Poland for

small, specialist breweries and we

would like, within this niche, to take

one of the most important places. For

this, it is necessary first of all to have

an interesting, good quality product.

And I don’t mean lager.

But the Polish consumer mostly chooses lager!

Our products are aimed at beer

connoisseurs, the number of which in

Poland is growing. Our Baltic porter is

an example of this, the noblest of the

We brew beer „honestly”An interview with Krzysztof Panek, president of Fortuna Brewery

english issue40 4 / 20 13

b r o w a r n i c t w o

e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl

in t e r v i e w

styles around the Baltic Sea. We produce it in small quantities and the beer

immediately sells out. The people who collect it, keep it in their cellars and drink

it later. The consumer seems to be satisfied - we’re getting positive feedback on

the perception of the taste and flavour of our beers.

What needs are satisfied by buying beer from the Fortuna Brewery?

There is one kind of need related to the fact of being able to buy anywhere,

in the most remote corner of the world, the same product that tastes exactly

the same everywhere. Heineken, for example, meets this need perfectly. But at

the same time we are looking for a local product, something special that can

be bought as a gift, as a kind of trophy from a trip. We are trying to establish

ourselves in this sector.

We’re heading towards trying to meet the need to taste the characteristics

of a region.

What or who is your inspiration?Our light beers are an homage to the old brewers who manufactured light

beers, but not as light ones as they are today. At that time they did not know how

to dry malt as it is done today. Our pils, of the Miłosław brand, is similar to Czech

pilsners, however, it has features that distinguish it from them. Czech beers rarely

have such an intense hoppy bouquet. Miłosław Niefiltrowane beer is matured in

such a way as to leave the slurry in the tank, despite the lack of filtering. In this

way, we want to highlight the fact that the beer is unfiltered, with yeast still present.

On the other hand, our Komes beers are inspired by abbey beers. We have

our own variety of Kriek, which in Poland is called Fortuna Wiśniowa [Cherry

Fortuna]. When we told the Belgian brewers how we manufactured it, they were

full of admiration that we managed to achieve this taste without the long ageing

of the beer in oak barrels.

We also brew a dark wheat beer which continues fermenting in the bottle.

It turns out that a great number of beers of this type are not fermented in this

way in Poland. If we manufacture a wheat beer, we do it honestly, i.e. with at

least 40% wheat malt.

There is no room for compromise, is there?That’s right. Large-scale production forces compromises, we don’t have to

do that. We are genuine in our regional character. We also try to ensure that

the technology and raw materials used in the production are original, classic.

And you are also preparing for the opening of a new brewery.

We are preparing for the production of Grodzisk beer made from smoked

malt. I hope that in mid-2014 it will be in distribution.

Then, I wish the best of success in implementing your ambitious projects. Thank you for the interview.

In 2013 it will have been 20 years since Kormoran brewery was founded. Although it seems to be a short period of time, it is also a time of dynamic, epochal changes in Polish beer market. Kormoran brewery was the one that set direction and pace of the changes.

Twenty years ago, when Polish beer market was concentrated around brewing concerns,

thereby there grew the brewery in Olsztyn that is called “regional” today. The mission undertaken

by little Kormoran brewery is to brew traditional, natural beers from ingredients provided by local suppliers. On the basis of local brewing traditions there have been made and constantly are made beers adjusted to customer’s expectations.

This is consistent and uncompromising realization of the Brewery’s goals set that lies at the heart of this beer revolution and creation of craft brewing. It is also thanks to Kormoran brewery that customers became sensitive to tasty beers brewed with passion and according to the rules of craftsmanship.

Today Kormoran brewery means more than only craftsmanship and local suppliers. This Olsztyn’s brewery is most known for its daring brewing experiments and a wide range of exceptional beers offered. Kormoran brewery has been the first one in Poland to offer Warnijskie beer (Varnian beer) composed of different grains (grist consist of 4 malts and 4 unmalted kinds of grain). It is also one of the first breweries to offer mead and fruit beers made of natural ingredients. It is still the producer of unpasteurized Rześkie beer (Brisk Beer) which is one of the longest incessantly offered beer on Polish market. There are also exceptional beers offered such as Orkiszowe z Czosnkiem (Spelt Beer with Garlic) that is a result of most daring decisions. This is also the first brewery to revive Polish gruits. Gruit Kopernikowski – that has been brewed in honour of the year of Nicolaus Copernicus became a real milestone in national brewing. Finally, it introduced the series called Podróże Kormorana (Travelling with Kormoran), which is a selection of beers typical of such styles as Weizenbock, AIPA and Witbier.

Kormoran brewery won over a number of fans thanks to its activity, wide offer and great quality of beers. Now they take part in creating the beers portfolio which is of great value for the brewery.

All these actions are visible abroad. Kormoran Brewery can be proud of the most prestigious awards in Europe. Wiśnia w Piwie (Cheery in Beer) got European Beer Star (silver medal in 2004), Orkiszowe z Miodem (Spelt Beer with Honey) got bronze medal in 2012, and Porter Warmiński (Warmia Porter) won not only European Beer Star (gold medal in 2012), but also twice International Christmas Potter Tasting in Moscow.

Andrzej SzmigielBrowar Kormoran

B e e r s brewed with passion

Interview carried by A.W.

41e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl 4 / 20 13

The celebrations began with a march

of a Brass Band from Wysokie Mazowieckie

starting from the office building of MLEKOVITA

to the Municipal Cultural Centre in Wysokie

Mazowieckie. This was followed by the

official part, which the Chairman of the

Council of Exper ts of Dairy Products,

Dariusz Sapiński, and the CEO of Mlekovita

Group, initiated by drinking a symbolic toast

of a glass of milk along with the invited

guests: Tadeusz Bronakowski – Auxiliary

Bishop of the Diocese of Łomża, Janusz

Związek - Chief Veterinary Officer, Lucjan

Zwolak- Vice-President of the Agricultural

Market Agency, Tadeusz Oleksiak - Director

of Material Reserves Agency branch in Olsz-

tyn, Wojciech Dzierzgowski - Vice-Voivode

of the Podlasie Voivodeship, Daria Sapińska

– Podlaskie Voivodeship Councillor, and

Waldemar Broś - President of the National

Association of Dairy Cooperatives.

Milk DayA tiny town Wysokie Mazowieckie is the seat of a dairy cooperative Mlekovita, a leader in milk processing in Poland. Milk Day is has been taking place there for several years and is organized at the initiative of the local co-operative and financed from the Fund for the Promotion of Milk. We present a photo story of the 2013 edition.

Today, the European market is virtually an internal market for us - Magdalena Szabłowska, Export Director in MS Mlekovita, said in a short speech

in Poland

The symbolic toast of a glass of milk

The contest for the fastest milk drinker was very popular among the participants

Awards were also given to the suppliers of techniques and technologies. In the photo, president Sapiński surrounded by representatives of the companies: Obram, Tetra Pak, Gea Process Engineering, Multivac, Sig Combibloc, Wip Nowa, Alpla Opakowania z Tworzyw Sztucznych, Expack, and Industrial Handling System Krško

The event is an opportunity to present the flavours of the region. In the photo, guests and organizers in the course of visiting the exhibition stands

During the ceremony, Feliks Polcyn, a chief power engineer in MS Mlekovita, was awarded a gold medal of the President of the Republic of Poland for excellent and extremely conscientious performance of his duties at work

Among the crowds of participants we spotted Hanna Łapińska, Production & Development Direc-tor in MS Mlekovita

Concentrated know-how out of one handFor our customers worldwide we design processes and technologies for producing cheese efficiently andeconomically. Always applying the highest standards.For each step of the production. We combine manyyears of experience in the cheese and dairy industrywith tomorrow's innovations. To your benefit. Regardless what size your business is.

www.alpma.com

Visit us at theII. Forum of the CheeseMaking Technologiesin Elblag 21.–23.10.2013

Process Technology

Cheese Production Technology

Cutting Technology

Packaging Technology

ALPMA 39-13 Ad Polen AGRO Industry RZ_Layout 1 06.09.13 10:37 Seite 1

da i r y i ndu s t r y

42 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

r epo r t

Concentrated know-how out of one handFor our customers worldwide we design processes and technologies for producing cheese efficiently andeconomically. Always applying the highest standards.For each step of the production. We combine manyyears of experience in the cheese and dairy industrywith tomorrow's innovations. To your benefit. Regardless what size your business is.

www.alpma.com

Visit us at theII. Forum of the CheeseMaking Technologiesin Elblag 21.–23.10.2013

Process Technology

Cheese Production Technology

Cutting Technology

Packaging Technology

ALPMA 39-13 Ad Polen AGRO Industry RZ_Layout 1 06.09.13 10:37 Seite 1

w h a t t he e x pe r t s s a y

In August 2013 on the Polish market there appeared milk in a bottle with a handle, offered by the OSM Piątnica. The packaging replaces the present carton packaging of the fresh Mleko Wiejskie. According to the manufacturer, the new bottle is the result of many months of work on the design of the shape, choice of the HDPE material, and optimisation of its technical parameters from the point of view of convenience of use, including changing the way of opening for one which is more user-friendly than before. The rectangular cross-section of a bottle is intended to provide additional space in the fridge, and the handle will ensure the convenience in using and pouring.The product inspired us to question experts about their assessment of the packaging market in the Polish dairy industry. The following are their answers.

What the experts say

in polish dairy industry

Mieczysław Pankiewicz, Euro-PAN

Dairy products have a high susceptibility to microbial infection and organoleptic changes. The packaging is the outer protective layer of the product during transport and storage, and encourages consumers to purchase the product. It

protects the product against the harmful effects of external factors and the impact of the product on the environment. The product with packaging should be understood as a whole. This rule applies in particular to liquid products such as milk.

Over the past 20 years a rapid development of various packaging for the dairy industry can be observed, and the packagings of dairy products in Poland with their form and diversity are on the international level and are subject to global trends.

Milk processing plants increasingly invest in packagings, packaging equipment and machines to ensure high hygiene (asepsis) as well as the attractive form and message conveyed in the characteristics of the product contained in the packaging. The strive to automate the packaging process can be noticed, from the process to the expedition, limiting the impact of the human factor.

It seems that on the Polish market there will develop a trend of packaging dairy products into active and intelligent packaging. Such packagings appeared in the late seventies in Japan, and in the nineties on the European and American market. Intelligent and active packagings, in addition to the traditional functions, interact with the packaged product and inform the customer about its condition and quality. The provide information

about the product, its quality, safety, location during the transport, storage, etc. Intelligent packagings contain external or internal indicator that monitors the history of the packaged product, for example, they inform about a change in the atmosphere in the packaging or a change in the surface of the product. An indicator is used showing time and temperature, oxygen and carbon dioxide, leaks, the growth of microorganisms, RFID indicators, biosensors and gas sensors.

Active packagings use the interaction of the packaging with the product, resulting in slowing down the transformation process in the product during storage thus increasing its shelf life. Such a package acts as an absorber, when it eliminates from the atmosphere inside the packaging materials that have a negative impact on the quality or durability of the product, or as an emitter, when it releases substances that have a beneficial impact on the packaged product, such as substances that protect against microbial growth, fragrances, humidity regulators (e.g. carbon dioxide, sulphur dioxide, nitrogen, alcohol, etc.).

First packagings of this type are already used on the Polish market, for example, on the bottles of beer made by Żywiec Group (and indicator of the best temperature for the product to be consumed).

In the near future, intelligent and active packagings will develop in the Polish dairy sector.

Packagings

Intelligent and active packagings, in addition to the traditional functions, interact with the packaged product and inform the customer about its condition and quality

english issue44 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

da i r y i ndu s t r y

The bottle of OSM Piątnica, made of HDPE material is 100% recyclable – suitable for processing and reuse. A white, opaque colour of the material is an effective barrier to light. This is important because under the influence of light, milk fat is oxidized. Double-layer closure system consisting of easy-to-remove protective film and a screw top ensure extra protection for milk.

What the experts say Artur Kołodziejczak, Linetec

Talking about Polish packaging market in dairy industry we have to underline that Polish producers have no reason to feel ashamed as we are following or

even, in some cases, overtaking some trends when compared to more traditional markets like Germany or England. Looking at recent novelty from Piątnica dairy we can confirm that, after times of carton based packaging systems for pasteurized and UHT milk since few years we see a trend of looking after differentiation on the shelves. As a result we saw, very successful, launch of ESL milk in glass, PET and it’s time for HDPE bottle now.

I follow with great respect since few years Piątnica dairy strategy of taking the role of being a leader in innovations on Polish market. As we also see this strategy pays off very well as at the same time

diary is one of leaders in terms of profitability. Newly launched product is an interesting concept of combining the most delicate treatment method for milk, microfiltration with low pasteurization, with very handy packaging. But we all know that Polish consumer are still very price sensitive, especially when it comes to such generic market as white milk, but even in this case I’m positively surprised as I was afraid of higher price level. Current price at 2,80 PLN is at the same price level UHT milk in carton. Of course we can always ask if we shouldn’t compare it to ESL milk in PET? And in this respect I see the biggest challenge for that product launch, the part of consumer education and awareness why and how this product is different from others. As we all saw in the past there were few companies which already tried to take this most challenging and most costly way of product promotion - by education. From the other side as already said, so far Piątnica was a very successful diary, so I’m sure that Management of dairy is aware of that challenge and also has a good recipe to address it.

Good example can be theoretically high margin product which is hard cheese, in this case I see very smart strategy done by Spomlek dairy which since many years delivers to the market superior long

maturing hard cheeses range and such a product range gives the space to launch more premium packing ways. Example can be still a niche on Polish market when compared to Europe, cheese

packing into doypacks with zipper or FlexCan system also with option for re-closeability. While we see

that still vast majority of hard cheese in Polish retailers is still packed the same way like flow packs or thermoformed trays. There are also good examples such as Mlekovita, which uses innovations to pack Feta cheese in oil bath or their new packaging type for mozzarella cheese. It’s worth to underline again that we have to select very carefully a correct brand and product which will fit into correct pack.

To summarize Polish dairy market is at the highest level in terms of used technologies. I would rather ask the question if there are packaging systems which can fit much better to specific brands, which would highlight even better each dairy products strategy, for example to strengthen

commodity products range or the niche range where consumer are ready to pay more for extra functionality. I think that such category is milk based deserts market which by definition can fit more novelties and more expensive packaging systems. For example I don’t to many producers using doy packs with cap. Of course Bakoma is using such system, but specifically Bakoma has this capacity as since many years they run very clear and consequent branding strategy for kids, what allows them to use such system. Controversy any other dairy would take such a challenge but without having a strong brand for kids desserts it would fail to utilize such packaging line. Following that path, branding strategy, followed by packaging system selection. So saying in one sentence it’s critical to follow proper decision flow when it comes to decision about new packaging system – brand or rather its function in company products range and later packing system for it.

Polish dairy market is at the highest level in terms

of used technologies

e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl 454 / 20 13

Rafał Bielaszka, ULMA Packaging Polska

For over ten years it has been noticed the continuous development of packages for dairy products packaging. The emergence of retail chains accompanied by the increased competition brought about the dynamic development of packages that guarantee the aesthetic appearance reinforcing the attractiveness of the product and its technical data allow for the extension of the freshness of products and the automation of packaging processes. In Poland there are the most modern packaging systems in use so while taking into account the quality of packages we lead the way together with the most developed European countries.At present it is the noticeable increased interest in packaging technologies that guarantees a great variety of consumer portions packaging. A mention should be made here about thermo shrink foil BDF, that system gives a broad spectrum of the shapes of products

being packed on trays as well or in the printed foil what guarantees the good exposition of goods.Another system getting extremely popular in Poland is called Skin in which the product is put on the tray and the upper foil perfectly adheres to both the tray and the product itself what comes up in the great exposition of products.

Robert Rejman, Graham Packaging Poland

Undoubtedly, drinkable milk is considered as a dairy product of the particular significance in the human diet.Quality of that product as well as its shelf life, ease of distribution and customer friendliness are crucial for the end consumers. Taking the above under consideration, OSM Piatni-

ca’s decision to introduce a new Mleko Wiejskie in HDPE bottle with handle is somewhat of a turning point for the polish market.Looking at it from a larger perspective of a market predominated by carton bricks and PET bottles, new form of packaging might be a part of a marketing strategy to attractively distinguish the new pro-duct on the store shelf.However, the most important is continuous improvement of produc-tion technologies and implementation of innovative packaging solu-tions that results in significantly better quality of the final products. It allows producers to meet the challenges and bring to the market new solutions better suited for the needs and expectations of reta-ilers and buyers.An increasing number of customers notice and appreciate the dif-ferences between the micro filtrated & low temperature pasteurized milk versus UHT milk.The trend of the market points to an increased demand for healthy, full value and preservatives free products.From the producers’ and distributors’ point of view it translates to a necessity for searching solutions better suited for the concept of the product. As an example, a tomato sauce with preservatives needs a different packaging than preservatives - free ketchup or a fresh juice. Likewise in case of milk requirements are different for fresh milk SSL, ESL and UHT.

While choosing a suitable packaging solution for a drinkable milk and other dairy product the most important driver is protection of the product, however considering its distribution, ergonomics and ecology aspects.

A wide range of solutions offered by numerous suppliers is available, but majority of it is either absent or less-known on the polish market.Nevertheless, based on the conversations with producers and di-stributors we see that the market is actively looking for solutions ensuring the best quality of the good while maintaining the longest possible shelf-life. Packaging is not the only, yet significant part of the answer to that needs.Taste and aroma aggravation of milk takes place faster in a translu-cent packaging solution compared to ones with light-barrier.That leads to a conclusion that the answer is a packaging with high light-barrier properties.HDPE co-extruded bottles with a black layer for light-protection, or EVOH layer additionally serving as an oxygen barrier are virtually absent on Polish market. Packaging solutions like above mentioned are protecting the product from external factors while are also characterized by light weight and shape diversification possibilities, which increases its’ esthetical attributes and holds an immense importance in brand recognition efforts. Additionally, taking advantage of customized shape it is easier to reach the target group – Danonino serves as a good example with a quaint shape and graphics design aimed to draw attention of chil-dren. The shape sophistication could be considered a marketing way of creating “a better/higher quality product” thus also justifying a higher price.On some markets, bigger and bigger role begin to play aseptic HDPE bottles for UHT milk as well as PET bottles blown from two-phase in-jected preforms assuring minimal light transparency, which leads to extended shelf life and more convenient distribution. The conclusion part cannot be absent of ecological aspects. One of trends we iden-tified is a rising utilization of so called “green” plastics sourced from biomaterials, biodegradable and recycled resins.

in polish dairy industryPackagings

What the experts say

What the experts say

w h a t t he e x pe r t s s a y

english issue

da i r y i ndu s t r y

46 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

Brian Dowler, Graham Engineering Corporation

The dairy business has become a very complex, di-versified area of industry. Producing milk products and selling them to the consumer has become more of a marketing art, rather than just keeping cattle and producing milk. Today the dairy business sha-res only the product of origin: liquid milk. From there, milk diversifies into one of the most varied

sub-categories in industry. Hundreds of different products originate from liquid milk. Partially skimmed milk, acid milk (yogurts), milk drinks (fruit and flavored milk), milk powders, butter, infant formulas, cream, condensed milk and hundreds of cheese varieties make up a very significant array of products commercialized in supermarkets and stores.

Plastics have entered and consolidated into some of the product ca-tegories as packaging materials of choice. No material is a perfect packaging solution, but plastics have some of the best balance of properties for products derived from milk.

The main useful pro-perties of plastics are: hermeticity to liquids, light weight, formability and impact resistance. These are properties that most of milk sub-products need to maintain them in good condition for until they reach the consumer. Plastics also share one important aspect and that is low cost per volume of content. This impacts the total cost of the product for the consumer, as typically the cost of the container will not be higher than 10% of the total product cost.

We are seeing trends in packaging for dairy products as follows:1) The package must be fully recyclable2) Protect the product during its lifetime, before and during the use by the consumer3) The container must be inert to the contents4) Low cost5) Possible to differentiate to avoid the “commodity trap”

The above premises are important to modern dairies. If the package tends to “commoditize” the product, the results will be oversupply, lack of differentiation and price wars. That a product behaves like a commodity, this is very negative for a dairy. This may explain why modern dairies are avoiding selling liquid milk as a commodity and are always looking for value added products that will increase the profitability of the operation. It is in these high value-added products where plastics versatility plays a major role at a dairy. It allows diffe-rentiation.

Regarding categories we are seen plastics take a major role in acid milk, yogurts and health drinks in single dose containers. Weight of single dose containers are now significantly low and go into 6-7 grams for a 100 ml mini bottle. The same will happen in large family size liquid milk bottles where weight of the bottle in size 2 liter is get-ting bellow 36 grams. This is only 24 euros in raw materials to pack 1.000 liters of milk. Important savings can be realized when the dairy self-manufactures its own bottles in-house.

Future trends will see even lighter bottles used in dairies as modern distribution systems improve handling and the mechanical require-ments of the package are reduced.

Output is no longer a barrier for plastics as speeds in the container manufacturing often surpass the actual filling line speeds. For exam-ple, current extrusion blow molding speeds for small bottles go up to 52,000 bottles per hour, taking advantage of high speed rotary wheel technology. This is well above the current filling speeds in most da-iries. The future holds exciting opportunities for dairies that are willing to take the step of integrating container manufacturing as one of their core manufacturing processes.

Krzysztof Kazanecki, Tetra Pak

Packaging development for dairy products is strongly related to fulfilling the consumer needs. Attributes like “comfortable while pouring” and “easy to open and close” are gaining importance (based on IPSOS, July 2013). Thus packaging producers, when introducing new offer to the market take into consideration not only basic package features like protecting the product, but also functionality and convenience for consumer. Follows consumer needs and markets trends, producers offer new carton packages with functional features like one-step (HeliCap) and large openings (EasyCap).

It is worth noticing that consumers are becoming more aware of the product quality and safety issues. In case of the aseptic packaging, the oxygen and light transmittance is reduced to a minimum, protecting the contents in the best possible way.

Output is no longer a barrier for plastics as speeds in the container manufacturing often surpass the

actual filling line speeds

What the experts say

What the experts say

e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl 474 / 20 13

english issue48 e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl3 / 20 13

f r u i t and v e g e t ab l e i ndu s t r y

Barbara Groele, the Association of National Union of Juice Producers (KUPS)

In recent years, DSK participated in the European orange juice testing campaign (Wide UE Orange Juice Campaign 2011) organized by EQCS (European Fruit Juice Control System) in cooperation with SGF Service Plus GmbH and Polish laboratories. Within the project 260 orange juice samples were collected randomly from EU markets, including 20 samples from the Polish market. The results of the tests showed that the quality of orange juice from Poland is significantly better than the EU average. We are extremely proud that the Voluntary Control System for juices and nectars (DSK) slightly contributed to this success.

At the same time, according to the results of awareness studies, conducted in Poland in the framework of the project entitled „five servings of vegetables, fruit, or juice” in 2012, only 66% of mothers declared to be aware that fruits and vegetables should be eaten at least three times each day. Parents are not fully aware about the beneficial effects of fruit and vegetables

and their products, including juices. Therefore, KUPS carries out a pro-social campaign “five servings of vegetables, fruit or juice”. Its aim is to raise awareness of a simple and healthy diet, and to encourage people to implement it in their lives.

What the experts say

According to the latest forecast of the

World Association of Producers of Apples

and Pears (WAPA), apple harvest in the

European Union in 2013 will amount to

nearly 10.8 million tons and will be about

7 percent higher than in 2012. Of course,

according to WAPA, the largest volumes of

apples, i.e. as much as 3.2 million tons are

to be harvested by Polish growers. Other

sources estimate that apple production

in Poland will be lower. For example,

the Central Statistical Office estimates

that it will be 2.9 million ton. Because

Poland harvests more than 2.5 million

tons, its position as the European leader

is not threatened. Globally, this volume

of production gives us on the third place

on the podium (behind China with the

production of approximately 35 million tons

and the United States with the production

of approximately 4.2 million tons).

Over 50% of apples produced in

Poland are intended for processing, mainly

for the condensed apple juice.

According to some sources in 2012 a

record volumes of the condensed apple juice

were produced in our country - more than

300 thousand tons. This means that in order

to produce the condensed apple juice more

than 2 million tons of apples were processed.

Almost 90% of this production is targeted

for export, mainly to the European Union.

According to the data of USDA and Dr. Bożena Nosecka, the production of the condensed apple juice in the season 2011/12 in China was approximately 550 thousand tons, in Poland ca. 225 thousand tons, in USA ca. 71 thousand tons, in Chile ca. 56 thousand tons, in Argentina ca. 57 thousand tons. According to experts, the season 2012/13 on the domestic market was very successful. According to the CSO data, the apple harvests amounted to 2877 thousand tons (15.4% more than in 2011/12), which resulted in the increased production of the condensed apple juice.

Poland as the apple powerSince the 1990-ties Poland is one of the largest producers of the condensed apple juice in the world. By 2000, the production of condensed apple juice ranged at 80-150 thousand tons, whereas after the year 2000 it increased to approximately 200 thousand tons. Poland alone produces as much condensed apple juice as all EU countries.

t he j u i c e m ar k e t i n P o l and

493 / 20 13e - w y d a n i e d o p o b r a n i a n a : www.agro.apbiznes.pl

Bożena NoseckaIn Poland we increase the volume of the crops, and thus, the volume of harvests of apples. Despite the steady annual

consumption of dessert apples in Poland at the level of 15-16 kg per person, we locally produce more and more dessert apples.

The modernization of orchards and greater popularity of growing the so-called „sweet” apples is a certain problem for manu-

facturers of the concentrate, because it decreases the acidity of the raw material, a distinctive feature of the Polish concentrate.

Mainly due to the activity of multinational corporations, Poland is also an importer of apple juice concentrate. In the

season 2012/13 we imported over 70 thousand condensed apple juice. The concentrate from Ukraine or Moldova is cheaper

than Polish, so here it is further refined and exported to Europe.

What the experts say

Average consumption of fruit juices

and nectars per capita in the EU is aro-

und 20 litres per year and the average

Pole drinks 18 litres. Most fruit juices

and nectars are drunk by Norwegians

(33 l) and Germans (32 l), followed by

the Dutch (29 l) and the Finns (29 l). The

lowest consumption of fruit juices and

nectars is noted in Eastern Europe and

Central - Eastern Europe - Romania (2.5

l), Slovakia (6.5 l).

The quality of Polish juices - self-control of the sectorJuice industry is the only industry in the FMCG sector in Poland, which has developed effective mechanisms of industry self-control. Voluntary Control System of juices and nectars (DSK) for over 10 years determines the precise requirements of quality, hygiene, evaluation criteria of identity and authenticity of the product by monitoring the products reaching store shelves. Under the VCS system, the auditors trained by EQCS (European Quality Control System for juices and nectars) regularly check the manufacturers and importers by testing, among others, the conditions of production, the quality of fruits and vegetables, and their source of origin. Today, this system of voluntary mutual control of competitors in the industry includes 100% of manufacturers and importers of fruit juices and nectars in Poland. Eleven years ago as many as 70% of the samples analysed did not meet the quality requirements of the European Union. Today, virtually all of the tested samples fully meet the stringent criteria of the EU, and also those defined by AIJN.

The market of juices and nectars in Poland in 2012 is estimated to be 695 million litres, while the entire annual consumption in the European Union amounted to 10.38 billion litres. The leader of consumption is Germany (2 607 million litres), France (1 681 million litres), United Kingdom (1 329 million litres), Spain (1 046 million litres) and Italy (774 million litres).

The consumption of juices

Consumption of juices and nectars per capita

Source: AIJN 2013

x x x x x x x x x x x x x

50 4 / 20 13 english issuee - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.pl

Figure 1. Energy-related challenges and relevant solutions to be used in a modern food companySource: Author’s own analysis

The purposefulness of im-plementing the CHP/QUAD cogeneration technology in a food company

Today, in t imes of st rong competition in European and domestic markets, food compa-nies have to face the need for significant reduction in ope-rating costs and improvement in the quality of manufactured consumer goods. Fundamental challenges for food companies include:•     growing prices for electrical

energy caused by increasing costs of its generation,

•     emission fees, because the produc t ion of e lec t r ica l energy in Poland is asso-ciated with high emission levels of greenhouse gasses (GHG),

•     obsolete power transmis-sion systems for electrical energy, which may result in increasingly frequent power cuts at the plant,

The implementation of CHP/QUAD technology in a food company – a retrospective analysis

The objective of this paper is to resume a project for the implementation of cogeneration technology in a food company. This paper is at the same time a reference to previous publications presented in the journal “Agro-Industry”. In the first part the author presents the purposefulness of implementing CHP/QUAD cogeneration technology in the food company. The author also demonstrates financial and economic objectives and technical preparation for the project. The presented economic results of tests on the CHP/QUAD facility integrated with a non-alcoholic beverage plant are an essential part of the paper. The final part of the paper contains conclusions and recommendations for the food company, which plans the integration of its infrastructure with this technology to produce its own energy. The presented analysis is a case study which may be used further in the food industry.

•     obsolete generation capacity for electrical energy, which also creates the risk of power cuts at the plant.

In a natural response to these challenges faced by food companies the following solutions should be implemented:•     energy efficiency,•     appropriate energy management

to optimize consumption per unit of consumer goods,

•     innovativeness, ref lected in the installation of modern and energy-saving production tech-nologies,

•     the plant’s own source for the generation of energy and other associated utilities.

Figure 1 presents the energy--related challenges described above, and relevant solutions to be used in a modern food company.

Lech Maryniak

Expert

e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl 514 / 20 13

energy – water – environment

e - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.ple - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.pl

Table 1. Technical parameters of the CHP/QUAD system

Source: Author’s own analysis based on: [1], [2], [11]

Table 2. Evaluation of the efficiency analysis of investment in CHP/QUAD

Source: Author’s own analysis

As already mentioned, one of the key elements of the strategy in a food company may be the implementation of its own source for the generation of energy based on the CHP/QUAD cogeneration technology. This decision is ju-stified by the prospect of gaining significant savings in the following areas:•     reduced consumption of prima-

ry energy, i.e. fuels,•     potential savings on the trans-

mission of electrical energy,•     reduced emission of CO2 (car-

bon dioxide).

Comparing the conventional model of energy production at the plant with the modern model, where CHP is integrated with the plant’s systems, we can calculate that the latter model offers about 40% savings in each of the listed areas [4].

Financial analysis for the implementation of CHP/QUAD technology in a food company

The efficiency analysis of in-vestment was carried out on the example of a CHP/QUAD system [6], in which the main source of electrical energy and heat were

two GEJ JM 620 JENBACHER engines [2] fuelled by natural gas. Cooling was generated by two 16LJ53 CARRIER engines [1]. Carbon dioxide was produced by an engine supplied by UNION [11]. Technical parameters of the major components in the CHP/QUAD system are presented in table 1. The budget of the CHP/QUAD investment project was about 60 million PLN. The system was designed for the purpose of its integration with the non-alco-holic beverage plant of 5 million hectolitres annual production capacity.

It was calculated that the cost of energy and CO2 supplied by the integrated CHP/QUAD system will be about 13% lower in the first year of the system’s operation in comparison to the conventional supply method. The financial analysis for the efficiency of the CHP/QUAD

investment project was based on the Discounted Cash Flow me-thod (DCF) [6] for a fifteen-year period (investment evaluation), and provided the fol lowing financial parameters:•     NPV- about 112 million PLN Net

Present Value •     IRR- 14.5% Internal Rate of

Return •     DPBP- 6.7-year long Discounted

Payback Period•     NPV was a positive value. The

calculated IRR was higher than the discount rate (which was 9.9%). The discounted payback period was at a good level, i.e. 6.7 years. The va-lues of calculated financial parameters supported the acceptance of the presented in-vestment [9]. Table 2 presents the summary and evaluation of the efficiency analysis for the above-described invest-ment in CHP/QUAD.

The implementation of CHP/QUAD technology in a food company – a retrospective analysis

energy – water – environment

52 4 / 20 13 e - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.plenglish issue

Preparation of the project for the implementation of CHP/QUAD technology in a food company

In order to achieve the cost-ef-fective operation of the CHP/QUAD system a plan for the optimized consumption of energy should be introduced first at the company. Such an approach also contributes to the elimination of energy loss. At this point an energy audit is recommended which offers a chance to minimize all types of energy loss and eliminate leakage of very costly utilities such as compressed air and industrial gases. At the next step, the working load specification for installed powers and working powers are established. This step is followed by the choice of equipment for the configuration of the CHP/QUAD system. After the choice of equipment and preparation of the investment budget, the cost-benefit analysis for the implementation of the investment is carried out, and the efficiency of the investment is evaluated. Finally, an economic analysis of the installed system is carried out, and calculated the-oretical results are compared with the obtained real results. Figure 2 presents the scheme of procedure, evaluation of investment in the CHP/QUAD system before its im-

plementation (ex ante analysis), and evaluation of the operational system (ex post analysis).

Results of analysis for the CHP/QUAD system implemented and used at the non-alcoholic beverage plant.

For the purpose of ex post analysis focused on the use of plant’s own production of energy based on CHP/QUAD technology, the supply of utilities to the non-al-coholic beverage plant of 5 million hectolitres capacity was measured. Measurements were carried out in 2010 for three months of the system’s operation. The production cost for 3 types of energy and carbon dioxide are presented in table 3. These costs include the overall cost for the purchase of natural gas (fuel - primary energy), running costs of the CHP/QUAD system, costs of the system’s depreciation, and additional operating costs.

For comparative purposes the costs were calculated for the same amount of energy and CO2 which would be supplied in a conventional method, i.e.:•     electrical energy which would be

supplied via a power grid based on the TPA (Third Party Access) purchase system,

•     heat which would be produced in the plant’s own boiler facility fuelled with natural gas,

•     industrial cooling which would be generated by the plant’s own cooling units using purchased electrical energy,

•     CO2 supplied by an external company.

Table 4 presents the comparison between the amount of purchased energy types and their costs.

The comparison between the costs of energy generated by the plant’s own CHP/QUAD system (presented in table 3) and costs calculated for the purchase of the same types of utilities (presented in table 4) provided the following conclusions:•     the CHP/QUAD system provi-

ded less expensive energy and CO2 (total cost),

•     the cost of energy and CO2 supplied from the CHP/QUAD system was from 7 to 18% lower

Figure 2. Scheme of the economic evaluation of investment for the production of plant’s own energy using the CHP/QUAD technology

Source: Author’s own analysis

Table 3. Costs of energy generated by CHP/QUAD

Source: Author’s own analysis

List of acronyms CHPCombined Heat and Power, generation of electrical energy and heat, also called cogeneration

CHP/QUAD Combined Heat and Power/QUAD, combined technology for the generation of four types of utilities: electrical energy, heat, industrial cooling and carbon dioxide

CO2 Carbon dioxide

DCF Discounted Cash Flow

DPBP Discounted Payback Period

GHG Greenhouse Gas, GC

IRR Internal Rate of Return

MW Megawatt, unit of power

MWh Megawatt hour, unit of energy

NPV Net Present Value

PLN Polish Zloty, currency

TPA Third Party Access, purchase of energy on the free market from a third party

e-issue downloadable from: www.agro.apbiznes.pl 534 / 20 13e - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.pl

than the cost of the same utilities purchased and generated in a conventional way,

•     the calculated theoretical costs of energy and CO2 supplied from the integrated CHP/QUAD system (ex ante analysis) were about 13% lower in the first year of the system’s operation in comparison to the cost of utilities supplied in a conventional way,

•     savings on energy and CO2 expressed in per cent were prac-tically the same for ex ante and ex post analyses.

It should be mentioned that during tests which provided data for ex post analysis no additional income was made from the sales of certificates of origin for energy generated by the CHP system. In addition, no significant operating expenses were incurred in relation to repair and maintenance of the CHP/QUAD system.

Summary and conclusionsEnergy is the key cost in the

process for manufacturing consu-mer goods. However, investment in the company’s own system for the generation of energy integrated with the manufacturing process for consumer goods and based on CHP/QUAD technology requires prior economic analysis. The values of calculated financial parameters such as NPV, IRR and DPBP used as the components of ex ante analysis

suggested that the presented invest-ment should be accepted. However, this evaluation was theoretical.

Practical evaluation for the system in operation is a necessary part of the investment’s evaluation. Measurements taken for the CHP/QUAD system in operation, and analysis of the results obtained al-lowed for the estimation of savings created by the working system over a 3-month period in comparison to the traditional model for the purchase of energy and CO2. The analysed system created about 7% to 18% savings.

Because of the innovative nature of the investment the cost-effective operation of the system can be strongly affected by variables such as prices for natural gas, or certifica-tes of origin for energy generated by CHP. Therefore, it is recommended:•     to carry out analyses for similar

systems which have recently been installed by the food indu-stry in Poland and abroad,

•     to share experiences related to the operational and economic aspects of this investment.

Due to the significant costs of investment, it is worth conside-ring implementing CHP/QUAD using external financing linked with operational outsourcing. A reliable partner should be chosen because of the long payback pe-riod and the fact that the system will be expected to work for at

least ten years. Qualitative and quantitative risk assessments are imperative, as is a relevant corrective action plan.

References[1] Carrier 16JL/JLR Absorption Chiller - Heating

and Air Conditioning - Carrier http:// www.ahi-carrier.com.au/product.cfm?...43...52/, z dnia 20 czerwca 2012.

[2] GE Energy - Jenbacher Gas Engines - Power Technology, http:// www.power-technology.com/.../jenbacher/, z dnia 20 czerwca 2012.

[3] Maryniak L., Kryteria wyboru technologii CHP dla przedsiębiorstwa produkcji spożywczej, Agro-Industry 3/2011.

[4] Maryniak L., Kogeneracja w przedsiębiorstwie 3x40%, Agro-Industry 2/2011.

[5] Maryniak L., Proces inwestycyjny technologii CHP/QUAD w przedsiębiorstwie produkcji spożywczej, Agro-Industry 4/2011.

[6] Maryniak L., Rachunek efektywności inwestycji CHP/QUAD dla przedsiębiorstwa produkcji napojów bezalkoholowych, Power-Industry 3/2012.

[7] Maryniak L., Energy savings in food industry– practical solutions in Coca Cola Hellenic, Krajowa Agencja Poszanowania Energii KAPE, program EINSTEIN Expert-system for an INtelligent Supply of Thermal Energy in Industry, Warszawa 2009.

[8] Muras Z., Nowe zasady rozliczania kolorowych certyfikatów- szansa na optymalizację kosztów zakupu energii elektrycznej przez odbiorców, Urząd Regulacji Energetyki, Warszawa 2010, http://www.tge.pl/files/04-2010/30-04-2010/rozliczaniekolorowozechp.pdf z dnia 06 września 2011.

[9] Rogowski W., Rachunek efektywności inwestycji, Wydanie drugie poszerzone, Oficyna Walters Kluwer Business, Kraków 2008.

[10] Ryzyko Inwestowania w Polskim Sektorze Energetyki Odnawialnej, (red.) Kasiewicz S., Cedetu Sp. z o.o., wydanie I, Warszawa 2012.

[11] Union, http:// www.union.dk/, z dnia 20 czerwca 2012.

Table 4. Costs of purchased energySource: Author’s own analysis

e - i s s u e d o w n l o a d a b l e f r o m : www.apbiznes.pl

Just as there is no good bread without

good flour, a long matured cheese

cannot be made without the best milk.

Therefore, we select only raw material

from the members of Spomlek, farms

proven through long-term cooperation,

to manufacture Bursztyn (Amber) and

other Old Poland products. Milk requires

special attention, it cannot simply be

sent for cheese production as soon

as it arrives at the dairy. A separate

installation is required for each delivery

in order to prevent it from being mixed

with supplies from other sources.

„Before milk is added to the cheese

vat, it is subjected to thorough testing and

heat treatment. However, that is just the

beginning. We need to give it time to settle

after transport, and to get rid of any excess

air. If the milk is rough, it may „rebound”

with a poor cheese drum structure at a later

stage of production,” explains Wojciech

Styś, the master cheesemaker at SM

Spolmlek. „This knowledge is the result

of many years of experience. We honed

our skills on standard cheeses for many

years before we attempted to produce a

long matured cheese.”

He also emphasizes that the manu-

facture of a long matured cheese is more

than a production task, as for several

reasons it is also a financial challenge.

First of all, every failed batch is a

measurable loss. Secondly, water that

evaporates during the maturing process

is a loss of weight. The final reason is

the waiting period for a return on the

capital invested. Long maturing cheeses

are more expensive to produce in terms

of the delayed return on investment in

comparison to an ordinary sandwich

cheese matured in film, which goes to

the customer in as little as four weeks.

The waiting period is at least six months

for a Bursztyn, the most well-known

cheese of the Old Poland range. There

are also costs associated with obtaining

appropriate raw materials: it is not

sufficient just to pay the farmer, you

must also ensure the support of animal

husbandry by instructors, nutrition

advisors and veterinarians.

In any case, the human factor is

generally crucial at every stage when pro-

ducing great cheese. The cheesemakers

from Radzyń still use handmade starters,

the result of many years work and team

effort. They decide when the curd should

be cut so that grain begins to form after

the whey has been separated. For dozens

of years they have maintained the same

brine in perfect condition, thanks to

which Spomlek cheeses have maintained

the specific salty and spicy taste that

delights the customer. At the same time,

ideas for future products are being born

in their heads.

„It would be difficult to say that

the concept for a specific cheese was

created by a single person. We are a

team, and have been working together

for years; we give each other advice and

compare ideas. We apply the principle

that there are no stupid ideas, only

those worthy of debate,” emphasizes

Wojciech Styś.

Therefore, it should be of no surprise

that the cheesemaking team is excited

about the new experimental cheese

dairy, launched by Spomlek at the

Cheese enthusiastsThe high quality of an Old Poland long matured cheese is instilled at every stage of its creation. Equal

care is given by both the farmers and the cheesemakers: one should not underestimate the experience and talent of everyone directly involved in the processes.

chee s e m ar k e t i n P o l and

english issue54 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

da i r y i ndu s t r y

Cheese Market IN POLAND

554 / 20 13

Ewa Soboń, Client Consultant Nielsen

According to Nielsen, cheese is the third biggest category in terms of value sales in the polish food basket, right after beer and vodka. It is mainly concentrated in Large Format channels that is: Hypermarkets, Supermarkets and Discounters, which all together account for 71%

of value sales of the category (cumulated period from June 2012 to May 2013), and similar to the whole food basket it is visible that the Discounters channel is gaining importance. The development of Discounters in terms of numerical growth and value sales causes that Poles go less and less to Small Format Stores (Small, Medium and Large Food Stores with the area of to 300m2) which results in the loss importance of this channels year-to-year (June 2012 – May 2013 vs. June 2011 – May 2012), currently in this channels account for 29% of value sales.

Every third PLN for the purchase of cheese in Poland is spent in Discounters. And what types of cheese do we buy most often?

When we look at the market form the segment perspective we observe that the biggest share has white cheese that is: natural white cheese, cottage cheese, feta, mozzarella, bryndza and oscypki (46% of value share), but their sales decline slightly year-to-year (June 2012 – May 2013 vs. June 2011 – May 2012) in favour of the second in order hard cheese (37% value share). Significantly lower but stable sales in the last year versus the corresponding period of the previous year are noted by processed cheese (11,4% value share) and mould cheese (5,7% value share).

The cheese market is the category where Private Labels have a very strong position. Their sales growth both in terms of value and volume in all 4 segments in the last year took a two-digit rate. The segments with the highest share of Private Labels are hard and mould cheese, which growth is mainly driven by the Discounters channel.

Poland is the sixth producer of cheese and cottage cheese in the world. The

annual production is almost 800 thousand tons of cheese. At the same time

cheeses account for nearly 40% of all our exports of dairy products. In 2012 the

value of exports of cheese and cottage cheese exceeded € 550 million.

Cheese and curd exported from Poland in the first five months this year were

worth € 260 million. The most important export market for our products is Russia.

We asked the experts to evaluate the cheese market in Poland.

beginning of 2013. It allows for the much more frequent under-

taking of even the boldest of experiments, as its small scale

significantly decreases the financial risk of such attempts.

Once a cheese emerges from the brine, the cheesemakers

hand it over to the specialists in the cheese maturing room. It is

at this point that a normal cheese is packed straight into a foil bag

while a long maturing cheese, which will retain its natural hard

rind, heads in a different direction. For the next few months, the

long maturing cheese undergoes manual care, based on regular

rotation, massaging and the application of a paste to protect it

against excessive drying or the emergence of a coating.

„It is very hard work, every day each ‚nurse’ lifts and moves

several hundred kilograms / several tonnes of cheese. Note

that it is essential that one person is responsible for each

batch, for the duration of the entire process. So, it is of no

surprise that a bond is established, one which increases the

importance of this work and builds motivation,” says Elżbieta

Michalak, Head of the Cheese Maturing Room at SM Spomlek.

„The entire process is a manual one, including the affixing of

labels to the drum just before dispatch to the customer, which

is currently rare. This gives our cheeses a special character,

one appreciated by the consumers.”

Customer satisfaction is more than the focus of the che-

esemakers and cheese maturing room specialists. The quality

of Old Poland cheeses is supervised by two laboratories in the

company – from the supply stage of raw material, to the final

check of the finished products. Spomlek has also appointed

an internal team of sensory testers, possibly the only dairy in

Poland to do so. They help verify whether a cheese which is

to be delivered to the shops has the right taste, texture and

smell. It is essential that consumers are given a cheese that

they will enjoy.

e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl

Jacek Migrała, General Manager Hochland Polska

Cheese consumption in Poland is on the rise, we are very satisfied with this fact! With the passing of many years Polish consumers have matured, became familiar with many new products and – contrary to popular opinion – became wealthier. We have observed the emergence of new product segments and categories, as well as a greater diversification of offers and higher quality. This has also resulted in greater competition, a large technological leap and expansion of private labels. The Polish dairy industry is developing, there are more and more product innovations available on the market, strong capital groups are emerging, and dairy cooperatives are becoming stronger. There are also changes in the habits and behaviors of consumers.

Dairy products has always been, and will continue to be viewed positively.

Consumers are constantly learning the types and sorts of cheese. Most are quite conservative and approach new products with caution. We try to recognize what is important for consumers, in order to offer an optimal product. Market competition practically forces innovation, which we understand as a constant search for the answer to changing consumer needs, creation of products which open new market niches, and which allow us to be that one step ahead of the competition. The most important for us are, of course, processed cheeses, as well as creamy curd, soft and brine cheeses. We have our ideas for every one of those categories.

Innovations and unique new products are currently the only way of developing the category. New products which build the category are a great challenge for us, because they are associated with new consumer needs. The necessity to introduce novelties is more connected with the fight for the consumer, we want all the products categories offered by us in the near future to become a driving force of the entire market – it is a challenge, but the flavor of success will be exceptional!

Consumer’s expectations are a guideline for our actions. Current trends, a “clean” recipe and lack of gelling agents, dyes and preservatives in our products – those were the impulses for carrying out very successful actions in the area of our crown jewel – the creamy curd Almette cheese. We are now carrying out those goals in more categories. Hochland Sliced Hard Cheeses available in a new, even more natural variety.

english issue

Grzegorz Gańko, Chairman of OSM Sierpc

The production potential of the ripening rennet cheese (hard cheese) is in Poland at least 360-380 thousand tons per year. The production capacity is used at a level

from 70 to 80%. In 2012, the production exceeded 300 thousand tons. Thus, its growth achieved in the last three years was about 40 thousand tons. This year’s production is likely to be at a similar level to last year. The reason for production limitations is the lack of raw material, which is always invested in the most cost-effective products, and the situation on foreign markets. The milk quota system in the EU effectively blocks the increase in the production of dairy products and their greater expansion to third markets. At the slow growth in domestic consumption, profitable export is the driving force for the development of cheese production. From 25 to 30% of the ripening cheese produced is exported from Poland. Two thirds of the volume of these goods is sold to the markets of the EU. The key partners include: the Czech Republic, Slovakia, Italy, Hungary, and Germany. These countries get about half of the cheese exported from Poland. The

largest and most important buyer of our cheese is Russia, where more than 20% of the total national export goes to.

The exports of cheese has a chance for a sustainable development. Importers from all over the world are interested in our products. However, promotional support is necessary. Good ambassadors of Polish food is are the Poles scattered around the world, who remember and look for flavours from the old country. After Poland’s accession to the EU it especially applies to the last wave of emigration, which easier and faster assimilates into the new conditions. Facilitated trade and efficient distribution make Polish food specialties, including cheese, wander after compatriots seeking a better life. The high quality of Polish food is confirmed by the results of consumer research abroad, in which we often win with the offers from other countries.There are also risks related to export. I believe that the most important, in addition to the turmoil in the monetary policy, are the so called food scandals - real and contrived ones. Some of them are the result of the political needs of some countries and are intended to protect their own producers. Unfortunately, there are also attempts of conscious food adulteration,

of counterfeiting the registered trademarks, etc. I am convinced that such actions threaten the interests of all honest participants of the dairy market, which are the vast majority, and that they should be stigmatised at every opportunity.

Regional Dairy Cooperative in Sierpc produces about 15 thousand tons of cheese per year. It is mostly cheese with the addition of propionic bacteria, i.e. the popular cheese with holes. The flagship products include such cheeses as: Królewski, Markiz L.casei, Magnat, Kasztelan, Cygański. We produce cheese according to the recipes developed in our plant over the years. They are characterized by a unique taste, liked and accepted by consumers. It is through constant listening to the needs of our customers and the responses to market trends the production is constantly evolving. We have been trying for years to build consumer’s brand awareness, his trust and loyalty. It is facilitated by the fact that all of our production is done in the manufacturer brands and all trademarks are reserved. Cheeses from Sierpc are available in a variety of distribution channels, and one can buy them both in supermarkets and small local shops. Approximately 40% of our production is exported, mainly to the markets located outside the EU.

56 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

da i r y i ndu s t r y

Piotr Zgórzyński, General Manager

CSK Food Enrichment

While watching the develop-ment of the Polish cheese market for the recent fifteen years, I can notice a very crucial tendency of changes, occurring in the technology

of products and the expectations of consu-mers. Speaking about the first aspect, our market is evolving from a technology based only on the attempts of technologists to se-cure relevant increments of acidity during the production process, to activities with the purpose to introduce and stimulate proces-ses whose purpose is to improve the cheese with the value added in form of organolep-tic properties not required earlier and now expected or even a must for consumers.

The Polish cheese making industry not only catches up with the world trends, but even precedes them. Currently, we can notice the orientation of this dairy industry in a few main streams. Some of them, as for instance

the “Wheel of Tastes” programme promoted by CSK, allow to introduce important chan-ges into the technology currently functioning in the factory, to grant cheese new orga-noleptic values, with the taste in particular taken into account, exclusively with the use of appropriate mixtures of bacterial cultures. Mixtures of bacterial strains developed by CSK, of the CesKA®-stAr “L” series, facilitate the production of cheese of very differentia-ted tastes which are expected by the market.

Another important, in my opinion, trend of cheese making is the pro-health aspect of the final product. I would like to discuss shortly three trends: “Low Salt”, “Low Fat” and “Cle-an Label”, or else converting the production into making low salt, low fat and preservati-ves-free cheese.

In the field of the production of low salt content cheese, Poland preceded such co-untries as the Netherlands, Germany or Rus-sia a long time ago. The Netherlands is now only considering changes in the technology of cheese production with the purpose to reduce the content of the factor, having an

adverse impact on the human health, that is excessive sodium chlorine. Currently, Polish cheese contains on average about 30% less salt when compared to cheese from the abo-ve-mentioned states.

Producers and clients have been interested in the “Low Fat” trend or production of cheese with a low fat content for many years. Howe-ver, it is only in the recent period of time that we managed to develop a mixture of thermo-phile strains which, with small changes in the production technology of cheese with signifi-cantly reduced fat content, allow to obtain a product of wonderful organoleptic values, in no way differing from full-fat cheese. We need to bear in mind the fact that in this manner we obtain a product directed at determined groups of consumers, such as people who cut the consumption of fat because of their he-alth condition, fitness fans, sportsmen, etc. We create a product that is exclusive in a way, and in this direction our promotion should be guided. We must not have any illusions that the cheese produced in this manner shall be cheap.

Edward Bajko, Chairman of SM Spomlek

While the hard cheese market in Poland has been witnessing a systematic growth in sales over the past few years, we still feel that we are lagging behind consumers from West European countries, whose cheese consumption is three times greater than in Poland. Among all the food products we buy, meat constitutes about 30% of our monthly food bill, while cottage and mature cheeses together constitute about 6%. It is comforting to see that cheese consumption continues to grow, year by year. The limited purchasing capacity of Polish consumers is one of the main obstacles to rapid growth, with per capita food costs having a much larger share

of the household budget in Poland than in the EU-15 countries. The large share of exports in sales of dairy products results in a higher price sensitivity on the national market and influences the level of prices in the shops. Changes in the lifestyle of Polish consumers facilitate the growth of the cheese market, with consumers becoming increasingly demanding and conscious. Apart from the price, quality is also gaining in importance. Gouda, Edam and Salami are still the most popular types of cheese, but there is also a growing interest in products with a more distinctive flavour. This tendency is confirmed by the success of the Bursztyn, Rubin and Szafir cheeses. Modern distribution channels and discount shops, which generate approximately 75% of cheese sales in Poland, have become ever more important in the market over the last few years. This tendency will accelerate and trigger changes – both in products (e.g. growth in pre-packed cheese sales) and in the dairy industry. Small manufacturers will find it increasingly difficult to remain in the market.

Cheese Market IN POLAND

e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl 574 / 20 13

E

CHEESE AND WINE DUET Lazur cheese produced in Nowe Skalmierzyce is the top quality Roquefort

cheese available in Poland. It is characterized by spicy and distinctive flavor. The cheese’s lumps, intersper-

sed with with blue and green veins of mould, are exquisitely aromatic and greasy, which is why the cheese is a great companion to white fruity wines as well as red bitter ones made from Tempranillo variety.

When combining cheese with wine, it is worth remembering that we are not only combining flavors and smells but also the greasy texture of cheese with wine. Thanks to the bitterness of Tempranillo wine and the texture of Lazur cheese we can enjoy a perfectly balanced composition of aromas and textures.

History of Lazur Dairy Cooperative For over 80 years, Lazur Dairy Cooperative has been inextricably tied with the dairy industry and the town of Nowe Skalmierzyce. For 54 years, the Dairy has been manufacturing Rokpol blue cheeses which, thanks to their top quality, have become undisputed leaders on the Polish market.

In 1929, Skalmierzyce Greater Poland Dairy was founded. Its main products were milk, cream and butter, exported to the United Stated of America and England, which was

a proof of the top quality of products produced by Skalmierzyce Dairy. The Cooperative managed to survive the world economic crisis and World War II.

1959 was a crucial year for Skalmie-rzyce Dairy. In that year the Dairy started pioneering production of Roquefor-type blue cheese with the characteristic blue mould. The name was then changed to Rokpol, to sound more familiar in the native language.

The beginnings were not easy. Polish society was not used to blue cheeses, however, by building up good reputation of the company, and by improving the quality of cheeses, the Dairy managed to win the position of a leader on the market. The year 1990 offered totally new perspectives for production. Moving away from the centrally planned approach enabled reactivation of the Dairy Cooperative in Nowe Skalmierzyce. Seven years later, the Dairy in Nowe Skalmierzyce produced only Rokpol cheese, whose name was changed into Lazur in 1998. The name itself directly corresponds to the color of the mould. At that time the name of the Cooperative was also changed to Lazur.

Today, Lazur Dairy Cooperative, continues expanding its technology park and assortment of offered products which, thanks to continuous improvements of cheese recipes, gain new and better qualities. All in all, taking into account the 80 years of tradition, the Dairy feels obligated to continue the development and efforts of many generations.

People and the history of cheesePeople have been producing cheese ever since they started leading a settled way of life, and their diet has changed due to the development of agriculture. The oldest mentions of cheese date back to the 3rd century BC, from Tell el’Ubaid, near the city of Uruk in Iraq. The document which today can be viewed in the National Museum Of Baghdad contains a detailed description of cheese production. Homer, in the Odyssey, describes Polyphemus , a Cyclops, producing goat cheese in a cave. Cheese was also found in a Pharaoh’s tomb dating from 2,7 thousand years BC.

Expansion of the Roman Empire over Europe in the ancient times popularized the art of cheese making. It developed dynamically in the medieval times, and Cistercian monasteries deserve the greatest credits for it. Until this day, some of the most valued cheeses bear the names of abbeys founded in France, in the 16th century.

The 19th century appears to be the crucial time for cheese production. Thanks to technical development, cheeses started to be produced in much larger quantities. By the end of the 19th century, the art of manufacturing cheese became popularized in Poland. Cheese began to be produced in wealthy manors. By the end of the century, the idea of cooperativeness in dairy industry developed, with distributors of dairy products exporting cheeses and introducing them to foreign markets.

english issue58 e-issue downloadable f rom: www.agro.apbiznes.pl4 / 20 13

chee s e m ar k e t i n P o l andda i r y i ndu s t r y

                                                                                  

Czy Wasza woda spełnia obecne wymagania?    

Czy proces technologiczny jest odpowiednio dobrany, czy technologia działa prawidłowo, czy woda pitna odpowiada obecnym wymaganiom prawnym i czy wydajność urządzeń pokrywa realne zapotrzebowanie na wodę pitną?

 Wymagania jakościowe dla

składu wody pitnej

  

Metody uzdatniania wody

Adso

rpcj

a na

węg

lu a

ktyw

nym

  

Neut

raliz

acja

na

złoż

ach

Nev

traco

i Mag

no-D

ol-1

  Bi

olog

iczna

l

tracja

Adso

rpcj

a na

gra

nula

cie

tlenk

u że

laza

Od roku 1936 nazwa EUROWATER jest synonimem wysokiej jakości produktów i ogromnego zaangażowania w uzdatnianie wody. Przeszliśmy długą drogę, aby zaadaptować swoje rozwiązania do zmieniających się wymagań prawnych oraz potrzeb naszych Klientów.

Wym

agni

a (m

niej

niż

)

Utle

nian

ie i

filtra

cja

Dezy

nfek

cja U

V

Odga

zow

anie

   

Jesteśmy stale i aktywnie zaangażowani w budowę nowych stacji uzdatniania wody do celów pitnych. Dodatkowo wykorzystujemyswojedoświadczeniaprzyoptymalizacji pracy istniejącychstacji, biorącudziałwprojektach rozbudowy i modernizacji procesów technologicznych.

  

Oferujemy kompleksowe rozwiązania dla zarówno małych, jak i dużych odbiorców wody pitnej – od doradztwa technicznego po kompletne rozwiązania pod klucz i serwis.

  

Zapraszamy do kontaktu z naszymi oddziałami i niezobowiązującej rozmowy o możliwościach podjęcia działań w celu poprawy jakości wody.

Wybrane parametry Jednostka

 Żelazo mg Fe/l 0,2

 Mangan mg Mn/l 0,05

 Pestycydy μg/l 0,5

Arsen μg/l 10

Azotyny mg NO2/l 0,5

Bakterie 37° C ilość/ml 20

Bakterie 22° C ilość/ml 100

    

EUROWATER Spółka z o.o. ul. Izabelińska 113, Lipków PL 05-080 Izabelin (Warszawa) Tel.: +48/22/722-80-25

    

EUROWATER Spółka z o.o. ul. Mydlana 1 PL 51-502 Wrocław Tel.: +48/71/345-01-15

      

info@eurowater.pl www.eurowater.pl

  

 

UZDATNIANIE WODY