agribulletin 130531
DESCRIPTION
Monthly Agricultural PublicationTRANSCRIPT
Mei 2013
Tania,jagkayser(in) van Limpopo
Tzaneen and Surrounding areas
• Ploughing• Ripping• Discing
• Bush clearing • Earthdam construction
Office 071 880 0069 • 071 880 0091
agri8
465r
sp13
0531
dm
Foto: Johan Widd
bladsy 8
Mei 20132
H2 PLANT HIRE
FOR RENT: Front End LoadersHeinrich: 083 648 3514 • Hester: 082 317 5787
We service from Letsitele to Musina
H2 PLANT HIREH2 PLANT HIREH2 PLANT HIRE
agri8469h2ph130531dm
Suppliers of: Suppliers of:
Pferd cutting & grinding discs, Safety products, Tools & power tools,
Qualichem & ChemspecTel: 015 307 1632/1836 • Fax: 015 307 1390
1A Koedoe street industrial are Tzaneen
agri8
456jd
f180
211d
m
Paul, baie geluk met jou pragtige gebou!
Trots op jou!
agri8
396q
s130
531d
m
eko-vriendelik
veilig
bekostigbaar
Die natuurlike keuse:
Vital Bugs CC, Lushof Plot 16, Tzaneen | 087 751 0279 | [email protected]
is ’n publikasie van Bulletin
Redakteur:Francois Aucamp
Thinus van [email protected]
Uitleg en ontwerp:David Morrison
Crownstraat 8, Tzaneen, 0850015 307 7248015 307 7684
www.bulletin.us.com
Drukker/Printer: PaarlColdset
Laeveld Bulletin BK (Reg 2004/031396/23) is die uitgewer en verspreider van die Bulletin.
Lowveld Bulletin CC (Reg 2004/031396/23) is the publisher and distributor of Bulletin.
Copyright on advertisements, editorial material & photo’s reserved.
Kopiereg op advertensies, redaksionele inhoud & foto’s word voorbehou.
Thinus van Deventer083 611 6292
Jacques Smuts071 268 2543
Your agri advertising
solution providers
Trekkers en implemente
ALLE UITSTALLERS, HIER IS U KANS OM TE KOM SPOG METDIE NUUTSTE TEGNOLOGIE EN PRODUKTE IN U STAL
TEN AANSKOUE VAN ‘N GROOT LANDBOU-GEORIËNTEERDE GROEP.
12 Julie 2013
T O L W E B O E R E V E R E N I G I N G B I E D A A N :
U, as gewaardeerde uitstaller, word weereens uitgenooi na ons gewilde Boeredag op 12 Julie 2013, op Plaas Bulkop, Tolwe, Limpopo (Wilnick Boerdery). Partye betrokke by die
landboubedryf, in veral vee-, vleis-, saai- en groenteboerdery asook wild- en jagbedryf, tesame met al die diensverskaffers aan die landbousektor, word die geleentheid gebied om hul staal te wys.
HOOFBORG:
Charolais, Brahman,
Simmentaler, Charolais/Boran kruis
Buffels, Swartwitpense,
Renosters, Roans,
Tsessebes, Njalas
VERDERE NAVRAE: JAQUELINE - 082 799 7337 HENK - 079 893 4838 / [email protected] / 086 528 4095
BULVEILING WILDVEILING DEMONSTRASIE
Grout, T.G. 2012. Citrus Research International’s 10 year celebration and history. Suid-Afrikaanse Vrugte Joer-naal. 11(2): 66-67. Grout, T.G. 2012. Pesticide mixtures and incompatibility. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(3): 69. Grout, T.G., Kirkman, W. and Moore, S.D. 2012. Woolly whitefly, Aleurothrix-us floccosus, on citrus in South Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(5): 77, 78, 81. Grout, T. and le Roux, H. 2012. 7th CRI Citrus research symposium. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(6): 58-59. Joubert, J., Lee, A. and Fenwick, R. 2012. Performance of Star Ruby grapefruit on various rootstocks at Letaba Estates, Letsitele (2003-2007). Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(1): 38-42. Moore, S.D. and Hattingh, V. 2012. A review of current pre-harvest control options for false codling moth in citrus in southern Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(4): 82-85. Robertson, C.G., Pretorius, T., Moore, S.D. & Hill, M.P. Monitoring at-traction of fruit-feeding moths in citrus orchards to different fruit baits in the Eastern Cape Province, South Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(4): 87-92
Beoordeelde publikasies
Boardman, L., Grout, T.G. and Ter-blanche, J.S. 2012. False codling moth Thaumatotibia leucotreta (Lepidoptera, Tortricidae) larvae are chill-susceptible. Insect Science. 19: 315-328. Carstens E., Le Roux H.F., Holtzhausen M.A., et al. 2012. Citrus black spot is absent in the Western Cape, Northern Cape and Free State
o o O 1 O o o
CRI Segment no.1Mei 2013
Dit is met groot vreugde dat CRI die eerste uitgawe van die CRI Seg-ment bekendstel.
Daar bestaan reeds verskeie kommunikasie kanale waar-deur CRI breedvoerig ver-slag lewer oor navorsingsre-sultate en tegniese aspekte. Hierdie platvorms sluit in die CRI groep se jaarlikse navorsingsverslag, CRI se kwartaallikse vorderings-verslag, die Snykant en die Suid-Afrikaanse Vrugte Joer
naal, asook vakspesifieke publikasies soos produksie riglyne, verskeie handboeke en wetenskaplike publikasies sowel as die CRI Net wat 'n elektroniese besprekings-platvorm is.
Daar was egter tot nou nie ‘n CRI platvorm wat infor-mele blootstelling aan CRI se personeel en hul aktiwi-teite gegee het nie. Die CRI Segment se doel is dus nie om tegniese inligting te ver skaf nie, maar om informele blootstelling aan sake van algemene belang te gee.
Die CRI Segment sal aan-vanklik kwartaalliks verskyn. Na 'n jaar sal belangstelling vir die voortsetting daarvan bepaal word. Vir eers sal dit bestaan uit afdelings waar onlangse gebeure, historiese en algemene hoogtepunte uitgelig word en 'n afdeling waar CRI se personeel be-kend gestel word.
Aangesien CRI se Voorlig-tingsafdeling verantwoordelik is vir die koördinering van interaksie tussen CRI en die bedryf, is dit gepas dat Dr. Hennie le Roux die redakteur van die CRI Segment sal wees.
Ek vertrou dat u die nuwe toevoeging tot CRI se kom-munikasie kanale sal geniet en interessant sal vind. - Vaughan Hattingh
Vaughan Hattingh is die hoof uitvoerende beampte van CRI.
HoogtepunteOnlangse publikasies van CRI personeel:
Populêre publikasies
(Vervolg op bl. 2)
Dit is met groot vreugde dat CRI die eerste uitgawe van die CRI Seg-ment bekendstel.
Daar bestaan reeds verskeie kom-munikasie kanale waardeur CRI breedvoerig verslag lewer oor navorsingsresultate en tegniese as-pekte.
Hierdie platvorms sluit in die CRI groep se jaarlikse navorsingsverslag, CRI se kwartaallikse vorderings-verslag, die Snykant en die Suid-Afrikaanse Vrugte Joer naal, asook
vakspesi� eke publikasies soos produksie riglyne, verskeie handboeke en wetenskaplike publikasies sowel as die CRI Net wat ‘n elektroniese besprekingsplatvorm is.
Daar was egter tot nou nie ‘n CRI platvorm wat informele blootstelling aan CRI se personeel en hul aktiwiteite gegee het nie. Die CRI Segment se doel is dus nie om tegniese in-ligting te ver skaf nie, maar om informele blootstelling aan sake van algemene belang te gee.
Die CRI Segment sal aanvanklik kwartaalliks verskyn.Na ‘n jaar sal belangstelling vir die voortsetting daarvan
bepaal word. Vir eers sal dit bestaan uit afdelings waar on-langse gebeure, historiese en algemene hoogtepunte uit-gelig word en ‘n afdeling waar CRI se personeel bekend ges-tel word.
Aangesien CRI se Voorligtingsafdeling verantwoordelik is vir die koördinering van interaksie tussen CRI en die bedryf, is dit gepas dat Dr Hennie le Roux die redakteur
van die CRI Segment sal wees.Ek vertrou dat u die nuwe toevoeging tot CRI se kommuni-
kasie kanale sal geniet en interessant sal vind.- Vaughan Hattingh
Grout, T.G. 2012. Citrus Research International’s 10 year celebration and history. Suid-Afrikaanse Vrugte Joer-naal. 11(2): 66-67. Grout, T.G. 2012. Pesticide mixtures and incompatibility. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(3): 69. Grout, T.G., Kirkman, W. and Moore, S.D. 2012. Woolly whitefly, Aleurothrix-us floccosus, on citrus in South Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(5): 77, 78, 81. Grout, T. and le Roux, H. 2012. 7th CRI Citrus research symposium. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(6): 58-59. Joubert, J., Lee, A. and Fenwick, R. 2012. Performance of Star Ruby grapefruit on various rootstocks at Letaba Estates, Letsitele (2003-2007). Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(1): 38-42. Moore, S.D. and Hattingh, V. 2012. A review of current pre-harvest control options for false codling moth in citrus in southern Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(4): 82-85. Robertson, C.G., Pretorius, T., Moore, S.D. & Hill, M.P. Monitoring at-traction of fruit-feeding moths in citrus orchards to different fruit baits in the Eastern Cape Province, South Africa. Suid-Afrikaanse Vrugte Joernaal. 11(4): 87-92
Beoordeelde publikasies
Boardman, L., Grout, T.G. and Ter-blanche, J.S. 2012. False codling moth Thaumatotibia leucotreta (Lepidoptera, Tortricidae) larvae are chill-susceptible. Insect Science. 19: 315-328. Carstens E., Le Roux H.F., Holtzhausen M.A., et al. 2012. Citrus black spot is absent in the Western Cape, Northern Cape and Free State
o o O 1 O o o
CRI Segment no.1Mei 2013
Dit is met groot vreugde dat CRI die eerste uitgawe van die CRI Seg-ment bekendstel.
Daar bestaan reeds verskeie kommunikasie kanale waar-deur CRI breedvoerig ver-slag lewer oor navorsingsre-sultate en tegniese aspekte. Hierdie platvorms sluit in die CRI groep se jaarlikse navorsingsverslag, CRI se kwartaallikse vorderings-verslag, die Snykant en die Suid-Afrikaanse Vrugte Joer
naal, asook vakspesifieke publikasies soos produksie riglyne, verskeie handboeke en wetenskaplike publikasies sowel as die CRI Net wat 'n elektroniese besprekings-platvorm is.
Daar was egter tot nou nie ‘n CRI platvorm wat infor-mele blootstelling aan CRI se personeel en hul aktiwi-teite gegee het nie. Die CRI Segment se doel is dus nie om tegniese inligting te ver skaf nie, maar om informele blootstelling aan sake van algemene belang te gee.
Die CRI Segment sal aan-vanklik kwartaalliks verskyn. Na 'n jaar sal belangstelling vir die voortsetting daarvan bepaal word. Vir eers sal dit bestaan uit afdelings waar onlangse gebeure, historiese en algemene hoogtepunte uitgelig word en 'n afdeling waar CRI se personeel be-kend gestel word.
Aangesien CRI se Voorlig-tingsafdeling verantwoordelik is vir die koördinering van interaksie tussen CRI en die bedryf, is dit gepas dat Dr. Hennie le Roux die redakteur van die CRI Segment sal wees.
Ek vertrou dat u die nuwe toevoeging tot CRI se kom-munikasie kanale sal geniet en interessant sal vind. - Vaughan Hattingh
Vaughan Hattingh is die hoof uitvoerende beampte van CRI.
HoogtepunteOnlangse publikasies van CRI personeel:
Populêre publikasies
(Vervolg op bl. 2)
Sitrusboere kan nou n nuwe wetenskaplike publikasie ge-niet. Hierbo is die voorblad van die eerste uitgawe van die
Citrus Research International.
Mei 2013 3
We’re here to take care of you & in addition to excellence customer service, we provide a 24hr parts line and breakdown service. We also do wheel alignment both on & o� site.
Finance options available! Contact Nico Tolmay for further enquiries.
TRUCKING, PLAIN AND SIMPLE.
ImperialCommercialsWelcomes
to the family.
V3TXFISX 480 HP
ENGINE
TATANovus75Ton
LPT 8134TonLPT 1518EX8Ton
10m 6x4 TipperFully BuiltTATA K5DEF
General Manager: Ruben Render Sales Team: Nico Tolmay, Herman Koelman, Mias van Vuuren Service Manager: Gert vd Merwe
81 19th Ave, Industria Polokwane Tel: 015 297 7046, 24-HR Parts: 083 648 0677
Limpopo 24-HR Breakdown Service: 083 644 7223 Fax: 015 297 7045
Imperial Commercials is an accredited Financial Service Provider (FSP 25934)
3
Mosterd het verduidelik die volgende vier punte geld wanneer besluit moet word oor die snoeiprogram en wanneer dit ‘n aanvang moet neem:
“Moet nooit onder begin snoei nie. Indien moontlik moet die kop eerste uitgehaal word. Dan kan by die skouers begin word, deur takke te verwyder wat so wyd groei dat hulle ander takke in die skadu laat.
Wees sensitief as jy makadamia snoei
1 Wanneer die boom so hoog word dat dit nie meer doeltref-fend geoes of bespuit kan word nie
2 Wanneer die groei so oud word dat dit nie meer voldoende produseer nie
3 Wanneer die boom so dig word dat daar nie meer genoeg son indring om nuwe groei te stimuleer nie
4Wanneer die boom sy spasie (8x4 spasiëring is die ideaal) toegroei en die werktuie nie meer doeltre� end deur die boorde kan beweeg nie.
“Probeer om die boom een stam te hou van jongs af. Sommige kulti-vars is makliker as ander. Daar moet verkieslik nie meer as 20% van die boom in een jaar weggesnoei word nie. Snoei een groot oorhangende tak uit aan elke sonkant van die boom,” sê Mosterd.
Hy bevel ook sterk aan dat die snoeispan waar moontlik direk na die oesspan moet inbeweeg. As die oesspan kan, moet ‘n aanduiding gegee word van watter takke nie na wense dra nie (gewoonlik takke wat onder ander takke is en minimale son kry). Deur die snoei moet gepoog word om die boom oop te maak aan die bokant, sodat dit nuwe groei kan stimuleer.
Bome moet so na as moontlik aan ‘n piramide-vorm gesnoei word, sê Mosterd, want dit gee groter op-pervlaktes wat aan son blootgestel word, as wanneer dit plat gesnoei word. Hy beklermtoon ook dat gesnoei word om ou bome te ver-jong. “Na die vyfde jaar van snoei behoort die meeste van die boom nuwe groei te wees.”
Wanneer nuwe groei op die ge-saagde ente begin uitkom, moet
dit verwyder word — sodat nuwe groei vanuit die hoofstam gefor-seer kan word. Haal uit wat mee-ding met vertikale groei soos die hoofstam. Oor die norm vir die spoed waarteen gesnoei kan word, sê Mosterd: “ses manne, elk met ‘n sagie behoort een hektaar per dag te kan snoei; maar let daarop dat die snoeiers net vinnig kan snoei as hul toerusting op standaard is.”
Graham Taylor van die Tzamac-makadamia-dopfabriek in Tzaneen het ook ‘n oorsig oor die nuwe sei-soen gegee. Hy sê die dopseisoen het vanjaar ‘n paar weke later begin as verlede jaar, maar in die stadium is hulle baie besig. Boere moet met hom in verbinding tree wanneer hulle wil begin oes, om seker te maak daar is nie opeenhopings by die fabriek nie. Dit is baie belangrik vir die jonger boere om daarop te let dat vruggehalte binne 24 uur begin afgaan, wanneer dit in pluk-kaste is, die ventilasie beperk word en die vrugte dalk vir dae in die kaste moet staan totdat dit gedop kan word. Vrugte kan egter tot ‘n maand op die boordvloer lê en niks oorkom nie, behalwe dat die varke,
ape en bobbejane dit kan wegdra. Wanneer neute gepluk word moet egter seker gemaak word dat die vogpersentasie aan die standaarde voldoen, waarsku Taylor.
Die ideale vogpersentasie wan-neer neute gelewer word aan die fabriek is 13-14%. As die vrugte ge-pluk word, moet die vrug los wees van die buitenste dop, anders is die vogpersentasie nog te hoog.
Taylor het ook aangekondig dat die skatting vir die 2013-oes 1 200 ton is, teenoor die 1 880 ton van 2012.
Boere is weer gevra om seker te maak dat hulle e-posadresse korrek aangedui is, sodat hulle nie kennis-gewings en ander belangrike korre-spondensie mis nie.
Die meeste makadamia-aanplantings in die omgewing is in die vroeë negentigerjare gedoen en die meeste bome is besig om nou te groot te word — daarom moet boere bewus wees van die korrekte snoeimetodes wat vir makadamias geld.
So het Gerhard Mostert boere gewaarsku by vanjaar se eerste makadamia-studiegroep-byeenkoms, vroeër dié maand op die plaas van Willemien Roetgers by Politsi. Die studiegroep is aangebied deur Subtrop, onder leiding van Wilna Stones en met die ondersteuning van Andrew en Wikus Thornhill wat die dag geborg het.
Thinus van Deventer
Mei 20134
Of all the cars ever made by Mitsubishi, the Colt is the most heroic. With its legendary durability and can-do-attitude, the Colt has served South African drivers with unbreakable loyalty. In the spirit of these heroes, Mitsubishi Colt owners a once in a lifetime deal. Trade in your Colt for a new Triton Single Cab 2.4 MPi GL Hi Rider and you’ll get R10,000 in trade support! Standard with a 5 year/75,000km Service Plan, Dual Airbags, ABS with class-leading EBD, Heavy Duty Rear Suspension and seriously competitive engine performance, the Triton SC 2.4 MPi GL Hi Rider is the Colt, just all grown up.
R2,999*FROM
PER MONTH
Price: R179,900
www.mitsubishi-motors.co.za
NO DEPOSIT Derivative National List Price Deposit (%) Int. Rate (Linked) MonthlyInstalment Period (Months) Balloon Payment
(Percentage)
Triton SC GL R179,900 0% 9% R2,999 72 19,35%
Mercurius Multifranchise | Polokwane Mercurius Motors Tzaneen 015 307 2050 | 015 291 1433
agri8
382m
mf1
3053
1dm
Limpopo MEC for Agriculture Jacob Marule has launched a “Mechanization roll out of tractors” to communal farmers in the Giyani area. This is said to be part of a government initiative to help emerging farmers,
in order to boost food security in the country.
The initiative aims to bene� t mostly communal farmers who have little or no access at all to tractor services on their respective farms, by providing a free tractor service to help
them plough their lands.Addressing farmers at
Dzumeri, Marule said the province had 73 tractors which would be divided among the � ve district municipalities in the province. Mopani district has been allocated � fteen tractors, four of which will be shared by the Giyani farmers. The MEC said the service would be available for three years.
“We assume that the farmers receiving this ser-vice would have grown enough to be able to buy their own tractors after three years,” he said.
The farmers’ represen-tative, Adam Mabunda, welcomed the initiative, saying it would save most budding farmers from the hassle of having to hire tractors to plough at hefty costs, which leave them with nothing to buy other necessities.
Mabunda also urged traditional leaders owning land to release it for farming when needed by emerging farmers, saying that as farmers, they often struggle to secure farming land from traditional leaders.
“During our meetings many farmers often complain of struggling to secure farming land from traditional leaders… if we’re expected to feed the nation then we need the cooperation of traditional leaders to release land to us,” he said.
In response, Hosi Dzumeri said traditional leaders do not hold back the land. It is rather the communities themselves who always claim that the land belongs to them, whenever the land is needed to be allocated for farming.
Orlando Chauke The tractors that will service farmers in the Giyani area.
An emerging farmer, Steve Ngoveni, tries the tractor at Reckson Mabunda’s farm during the launch of tractors to
be used by local farmers.
MEC forAagriculture Jacob Marule in the red jersey demon-strates how to plough during the launch of tractors to be
used by local farmers. With him is Hosi Dzumeri.
Farmers to benefit from free tractor service
Mei 2013 5
Transport Available• 4 Ton Trucks• 8 Ton Trucks• 34 Ton Super Links• Lowbed-Earthmoving 25 Ton Tri-axle Trucks
JJ • 079 511 3731Email: [email protected]
• Limpopo • Gauteng • KZN• Cape Province • Free State
bulle
tin80
64gt
1302
01dm
Bekmar in Tzaneen, wat onlangs ‘n splinternuwe spoggebou in die Ou Nywerheidsgebied betrek het, is reeds sedert 2000 as ‘n eenstop-besproeiingwinkel met puik diens en produkte van hoë gehalte bekend.
Dienste wat hulle bied is die opmeet en ontwerp van besproeiingstelsels. Hulle voorsien ook allerlei besproeiingsmateriale. Daar is twee goedgekeurde Suid-Afrikaanse Besproeiingsinstituut-ontwerpers (SABI) by hulle in diens, om te verseker dat diens en produkte van uitstaande gehalte ononderhandelbaar is.
Bekmar is ook die verspreiders en verska� ers van ‘n wye reeks produkte wat PVC-pype, � ltreerders,
gegalvaniseerde en staalpype, swem-badpompe en -toerusting, asook loodgieterstoerusting insluit.
Bekmar dek ‘n wye gebied: van Tzaneen, Letsitele en Hoedspruit tot Ohrigstad en Marble Hall. Hulle het selfs klante in Zimbabwe en Mosambiek.
Alles word tans vanuit hul tak in Tzaneen gedoen, maar More (1 Junie) open hul nuwe tak in Letsitele — in Trichardsdalstraat 48, die perseel waar Dries Elektries voorheen was. Daar is verdere planne om uit te brei en takke in ander dorpe waar hulle sake doen, te open.
Bekmar is ‘n self-help-winkel. Daar is nie baie van hulle nie. Maar by
Bekmar stap jy in en kies wat jy benodig (en soms sien mens sommer iets wat jy nie regtig benodig het nie, maar weet jy eerder moet kry en vir die dag van nood byderhand moet hou).
Besoek die Tzaneen-tak in Koedoestraat 11 in die Ou Nywerheidsgebied. Besigheidsure is Maandae tot Donderdae van 08:00–17:00, Vrydae van 08:00-16:00 en Saterdae van 08:00-12:00.
Skakel Bekmar by 015 307 5990 of stuur ‘n e-pos na [email protected] vir enige navraag wat jy mag hê. Of vir raad of inligting.
Bekmar is baie, baiemeer as net bek…!
Mei 20136 Mei 20136
STARK
• Concrete Work • Building Of Carports & Roofs• Building And Restoration Of Industrial Machinery
• Boilermaking • Automotive Engineering• Panelbeating & Spraypainting • Servicing Of All
Vehicles And Heavy Duty Machinery • Custom trailers
Andrew 078 604 0040 | [email protected] Plantation Street, Old Industrial Area, Tzaneen, 0850
agri8
486s
e130
531d
m
MangodagMango day Swadini
2013 JulyJulie17
Mei 2013 7
Supplier of: Pumps • Electrical Motors • PVC & Poly Pipes & Fittings • High-pressure Pipes & Fittings• Filters • Borehole Equipment, Tanks & Stands, Booster Pump Sets • Plumbing Fitters• DIY Misting Systems & Garden Accessories• Shadenet Houses
• Tel: 079 692 8731 • Tel: 083 401 6475• Fax: 086 762 2369E-mail: [email protected], Industripark nr 4, Letsitele 0885
Mati Irrigation provides a full range of services
Surveying, designing and installation of irrigation systems for farming and residential
System evaluations and renovation
Repair and troubleshooting
* Please Note that our numbers have changed
agri_
mi13
0531
dm
c c.
I R R I G A T I O NI R R I G A T I O N c c.
QuantumAUTOMATIC PRESSURE
CONTROLLER 10BAR
R 330Excl vat
www.quantumpumps.co.za
Quantum Jet PumpS/S 0,9kw 230V
R 1170Excl vat
www.quantumpumps.co.za
Quantum POOL PUMP1,1kw 230V
R 2100Excl vat
www.quantumpumps.co.za
Quantum DEWATERING PUMP12m³ / h 0,55kw 230V
R 2100Excl vat
www.quantumpumps.co.za
www.quantumpumps.co.za
www.quantumpumps.co.za
Quantum PERIPHERAL PUMP
0,75kw 230V
R 890Excl vat
(Pump / Motor / Control box)
R 2030Excl vat
Quantum BOREHOLE PUMP KIT
0,55kw 230V
• Tel: 079 692 8731• Tel: 083 401 6475• Fax: 086 762 2369E-mail: [email protected], Industripark nr 4, Letsitele 0885
agri8291mi130531dm
Laeveldse boere, veral die boere in die groter omgewing van Letsitele, se keuse wanneer dit kom by trekkers en implemente, is aansienlik verbreed, met die vestiging van Laeveld Case & Implemente in Letsitele. Hulle het onlangs daar sake begin doen, van ‘n perseel langs NTK se koöperasiewinkel.
Hulle verkoop alle Case trekkers, TLB’s, TCM-vurkhysers en ‘n reeks implemente. Daar is ook Jacto-spuite en -toerusting om van te kies, Baldan-skottelploeë en die NorthMec se reeks toebehore.
Vir navrae, skakel Nandus van Gass (verkoopsbestuurder) by 082 824 8389, Len Groenewald (onderdelebestuurder) by 083
551 3883, Nelius Robbertze (verkope) by 073 429 9683 of een van die direkteure: Re-nier Reyneke by 083 654 023 of Koos van Wyk by 083 327 6979.
Case brul nou in Letsitele… en bied ‘n wye keusereeks
Mei 20138
Limpopo Toyota204 Tagore Street, Polokwane (Pretoria N1 Highway - Motorcity)Tel: 015 292 9500 | Fax: 015 292 9601www.limpopotoyota.co.za
We deliver all over South Africa
*This o�er is valid until 30 June 2013
LEAD THE WAY
agri8464lt130531dm
Undisputed family champion!
*12% Discounton all Corollas!
Sy is die eienaar van Unico, ‘n internasionaal bekende en gesogte jagonderneming net buite Lephalale en die eerste vrou om aangewys te word as die WRSA se Wildboer van die Jaar. Waar het haar liefde vir die jag- en wildbedryf begin?
Tania vertel sy het as die dogter van ‘n tandarts op Makhado/Louis Trichardt grootgeword. “Tussen die berge op ons familieplaas het ek lief geraak vir die Bosveld. Hier het ek ook sedert ek agt jaar oud was gereeld saam met my pa gejag. Maar dit was tydens ‘n leeujag in die Kalahari saam met my man Christo en ‘n internasionale rolprentspan, waar ek vir die eerste keer besef het dat ek as ‘t ware geroep is vir die jagbedryf.
“Ons het vir ure deur dik sand geloop op soek na ‘n leeuwy� e. Die rolprentspan was besig om ‘n dokumentêr oor vroue-jagters te maak en ek het geloop en bid: ‘Here help my asseblief dat hierdie skoot reg sal val’. Terwyl ons in stilte stap, elkeen met sy eie gedagtes, was dit asof iemand agter my kom staan en amper hoorbaar met my praat. Ek het op daardie oomblik baie sterk God se
roeping op my lewe ervaar en geweet dat ek hier moet wees. Dat ek sover dit vir my moontlik is, Sy Koningkryk in die jag-en wildbedryf moet uitleef. Ek was half uit die veld geslaan, maar het in daardie stadium vir niemand daarvan gesê nie.”
‘n Paar maande daarna, in Mei 2007, is Christo tydens ‘n jagtog in Botswana deur ‘n olifantkoei bestorm en noodlotig beseer. Ongeag die skok en verlies moes Tania dieselfde dag nog ‘n besluit neem oor haar en haar drie jong dogters se toekoms.
“Christo was nie meer daar om my te help met die besluit nie en al waaraan ek kon vashou was God se woorde aan my. Ek moes besluit of ek alleen sou voortgaan met Unico — ‘n droom wat ek en Christo saam sedert 1999 opgebou het. Ek het die volgende dag ‘n persverklaring uitgereik, waarin ek onderneem het om alle bestaande jagkontrakte te eer. Dit sou beteken dat ek vir die volgende twee jaar die
onderneming sou bestuur.”Die twee jaar het ses jaar
geword en vandag is Unico een van die land se voorste jagondernemings en een van die baie min met ‘n vroulike beroepsjagter aan die stuur.
Tania erken dit was nie altyd maklik nie. “Daar was tye wat ek moed wou opgee, maar die Here het my elke keer
daardeur gedra. Ek het ‘n fantastiese span om my, mense wat ek glo oor my pad gestuur is. Ek moes vinnig leer dat vrees nie van die Here af is nie en omdat ek dikwels alleen besluite moet neem, laat ek my deur Sy vrede lei. As ek 1% ongemaklik voel oor ‘n besluit, is die antwoord: nee.”
Sy vertel dat die Wildboer van die Jaar-toekenning vir haar ‘n bevestiging is dat die Here se Hand oor dit alles is en dat ‘n mens uiteindelik net so goed is soos die mense wat vir jou werk. “Ek moet alle eer aan God gee, want niks van dit wat ek doen kom uit my eie krag of sou moontlik gewees
het sonder die Here in my lewe nie .” Vir Tania is ma-wees heel bo aan die lys. “My kinders kom eerste en ek het die onderneming só ingerig dat ek ondanks ‘n propvol program genoeg tyd saam met hulle kan deurbring. Selfs in die bedryf fokus ek graag op familiewees. Ek bemark Unico as ‘n jaggeleentheid vir gesinne en 90% van ons kliënte word vriende en kom jaarliks terug.”
Tania en haar span fokus nie net op die jagbedryf nie maar teel ook baie suksesvol met onder meer goue wildebeeste, siektevrye Kruger-lyn bu� els, nyalas en top gehalte trofee-wild. Tesame met ‘n vennoot kon hulle ook twee baie besonderse swartwitpens-teeltroppe vestig .
Tania glo haar aktiewe betrokkenheid as vrou in die wildbedryf is ‘n getuienis van God se getrouheid. Sy kry dan ook gereeld geleentheid om in lande soos Amerika as spreker op te tree, waar sy graag vroue bemoedig om ondanks hul omstandighede hul vertroue in God te plaas.
LiN Media/Noordelike Nuus
In geloof op die grootwild se spore
Tania Kayser
Mei 2013 9
Mark de Jonge 083 794 2570Pieter Tooley 083 346 6788
Tel: 015 307 2660Faks: 015 307 2674
AGRICULTURE, WATER & SANITATION
MORE YIELD.LESS COST.
Signi�cant Yield IncreaseSigni�cant Fertilizer reduction or EliminationIncreased Plant Nutrient LevelsBuilds Organic Soil MatterBetter & Faster Germination RatesEarlier Flowering & MaturingBetter Water Holding CapacityPrevents Fertilizer Runo�Better Stress ToleranceReduces Soil Erosion
SMARTER • EASIER • GREENER
FROM
SMARTER
Die kompaktering van boorde is ‘n groter probleem as wat boere soms dink. Die grootste oorsaak hiervan is swak bestuur en onkunde.
Die beste raad om dit te voorkom is om uit die boorde te bly met voertuie of om die verkeer in boorde tot die minimum te beperk. Bly weg uit die boorde met voertuie wanneer dit nat is!
Dié goeie raad is by die laaste avokado-studiegroep wat by ZZ2 gehou is, deur Gerhard Nortje aangebied.
“Wanneer daar op droë boorde geboer word kan die probleem groter gevolge hê as op lande met besproeiing, omdat reënwater nie die grond tot by die wortels kan binnedring nie. Op skuinstes vloei die water weg, in plaas van om in die grond in te trek,” sê hy.
Gereelde “rip” of skeur van die grond maak nie net weer die grond los nie, maar bevorder ook nuwe wortelgroei, volgens Nortje.
Die studiegroepbyeenkoms was nog ‘n aangename en suksesvolle werk- en leersessie vir avokadoboere. Dit is aangebied deur Subtrop met die ondersteuning van ZZ2 en Des-o-germ, wat as borge opgetree het.
Gorden Shaw van Des-o-germ het ‘n reeks SA vervaardigde produkte bekend
geste,l wat nie net gehalte beloof te wees nie, maar dit is ook bekostigbaar is. Shaw het drie produkte bekend gestel: Des-o-germ, Des-o-fert en Des-o-wax.
Drs Pieterse en Nzanza van ZZ2 het ook ‘n baie insiggewende bespreking oor die maak en toediening van kompos aangebied, asook oor resultate by behandelde bome. Die aanbevole hoeveelheid kompos per boord is tien kubieke meter per hektaar, bevel hulle aan.
Die belangrikheid van die regte gebruik van goeie kompos word bevestig met die feit dat ZZ2 jaarliks 50 000 kubieke meter kompos vir eie gebruik vervaardig. Die material vir die maak van kompos moet net oordeelkundig gekies word, sê hulle.
Enige plantmateriaal kan gebruik word: gras, fyngekapte takke en selfs houtsaagsels. Die beste toevoeging tot die plantmateriaal is natuurlik veld-beesmis, voerkraalbeesmis en hoendermis. Laasgenoemde kan die fosfaatvlak bo die norm verhoog en boere moet maar versigtig wees daarvoor. As enigiemand meer wil weet kan Dr Nzanza by ZZ2 gekontak word.
Die volgende avostudiegroep is Dinsdag (4 Junie) en die hoofonderwerp van bespreking sal snoei wees.
Kompaktering is ‘n probleem
… hoor avokadoboere
Olifantstropery vir onwettige ivoorhandel is vinnig besig om suidwaarts in Afrika te versprei, namate olifante hoër op in Afrika uitgeroei raak en dit is iets waaroor die SAJWV al die afgelope drie jaar waarskuwingseine uitstuur, sê dr Krappies Els, die bestuurder: jag en bewaring van die SAJWV.
Sy kommentaar volg op berigte dat SA se olifante volgende op internasionale sindikate se inkopielys is,
veral in die lig daarvan dat ivoorpryse die afgelope
drie jaar met meer as 100% die hoogte ingeskiet het.
In Oos-, Wes- en Sentraal-Afrika was daar ongekende stropery wat getalle erg laat kwyn het. Die Wildlife and Environment Society het deur Chris Galliers, sy nasionale biodiversiteits-bestuurder, gewaarsku dat olifanstropers net so goed georganiseer is as renoster-stropers en dat ‘n rekord-hoeveelheid olifanttande verlede jaar van Afrika uit-gevoer is. “Die stormloop vir Afrika se natuurlike hulpbronne brei eksponen-sieel uit, nie net betre� ende grondgebied nie, maar ook rakende produkte, of dit
nou lewend of nie-lewend is nie.”
Galliers meen wildmis-daadsindikate is dikwels kort op die hake van ander konvensionele ekonomiese ontwikkeling soos mynbou. Namate nuwe paaie en ver-voernetwerke vir minerale en ander goedere ontwik-kel word, benut sindikate sulke geriewe om hul wild-produkte te vervoer.
“Ongelukkig lyk dit asof Mosambiek weer die primêre teiken vir die seku-riteit van die streek se oli-fantbevolking is. Hul lakse wetgewing en -toepassing kan stra� eloos voortduur.”
Galliers het die SA rege-ring versoek om sterker diplomatieke druk op
Mosambiek uit te oefen om wildmisdaad te bekamp en bygevoeg dat Suider-Afrika se olifantbevolk-ing betekenisvol gegroei het sedert die wêreldwye verbod op ivoorhandel in 1989 in werking getree het. Die sub-kontinent dra nou meer as 50% van die vas-teland se olifante teenoor die 21% van 20 jaar gelede.
“Wes-, Oos- en Sentraal-Afrika het voorheen na aan 70% van die vasteland se olifante gehuisves, maar die bevolkings word deur on-gereguleerde huishoude-like ivoormarkte uitgewis.” In die Zakouma National Park in Tsjaad is bykans 3 000 olifante in die afgelope drie jaar uitgewis.
Mei 201310
TEL: 015 307 6640 | FAX: 015 307 [email protected] | 17 Kudu Street, Industrial Area, Tzaneen
Jean Small: 083 411 1774
TECH
NO
PA
RK MBHMARANATA
PANELBEATERS
SONCO
agri8
293j
sp13
0329
dmUSTICA 1124 CCt/a
The National Consumer Commission’s (NCC) urgent investigation into the incorrect la-belling of meat products‚ including biltong, is ongoing. It has been a source of “alarm and panic” for consumers after researchers showed that some meat products con-tained other unlabelled varieties of meat. In response Wildlife Ranching SA (WRSA) said it supports the inclusion of accurate information on the labels of all food packag-ing. Biltong, especially, is a popular and traditional SA snack and “we should ensure that the quality of these products never come under suspicion”. A survey on biltong determined that 75,6% of biltong tested contained di� erent species such as gira� e,
horse, pork, beef and even kangaroo. No beef biltong samples were substituted.
‘Biltong forgers’ beware!
By die Waterberg Bewaringsforum is die leuse “Hier leef ons bewaring!” en dit is nie sommer net nie.
Dié forum het in September verlede jaar die lig gesien en intussen is die stigterslede kliphard aan die werk om die oogmerke van die forum te bevorder. Die forum mik nie laag met hul doel-stelling nie. “Ons oogmerk is om te verseker dat die Waterberg binne ’n jaar wêreldwyd net so bekend as Tafelberg sal wees.”
Een van die eerste projekte was embleem- en ruitplakkers van die forum wat reeds op hon-derde motors pryk. Die Shingwedzi-bewaring-sentrum vir jagluiperds het byvoorbeeld ’n paar duisend ruitplakkers gekoop, wat hulle by reser-vate in die omgewing onder besoekers versprei.
Die forum het ook ‘n oulike webwerf: by www.waterbergconservationforum.co.za.
Bewaring leef hier!
Nou kom die olifante…
Die privaatsektor en die staat gaan ont-luikende wildboere in Limpopo help om hulle as suksesvolle en volhoubare boere te vestig.Dit spruit uit die ondertekening van ’n ooreenkoms tussen Wildbedryf SA (WRSA) en Limpopo se department van ekono-miese ontwikkeling, omgewingsake en toerisme (LEDET).
WRSA se president, dr Gert Dry, en mede-direksielede het met me Pinky Kekana, LUR vir LEDET, en ander provinsiale amptenare vergader om ‘n ooreenkoms te sluit wat ontluikende wildboere en die wildbedryf in Limpopo-provinsie ‘n stewige hupstoot sal gee. Só ’n ooreenkoms sal na verwagting ook biodiversiteitsbewaring ondersteun.
WRSA, wat sowat tien duisend private wildboere verteenwoordig van wie meer as 50% in Limpopo boer, het sy steun aan die provinsie toegesê, om ontluikende boere se ondernemings suksesvol en volhoubaar te ontwikkel.
Dit behels: ondersteuning deur WRSA-lede en ander rolspelers in die voorsiening van vlaktewild (soos rooibokke en blouwildebeeste) vir vleisproduksie en skaarswild (soos swartwitpense, bastergemsbokke en bu� els) vir teelprogramme; ontwikkeling van sakeplanne; mentorprogramme vir ontluikende boere; toegang aan ontluikende boere om hul wild op WRSA-veilings te bemark en te verkoop.
Ingevolge die ooreenkoms, sal LEDET sy samewerking aan WRSA gee om: grond vir ontluikende boere uit te wys; geskikte kandidate vir die projek te identi� seer; diere aan nuwe wildboere te voorsien (vlaktewild vir vleisproduksie en skaars wild vir teelprogramme); skaars wild te
voorsien aan bestaande ervare wildboere vir teelprogramme om weer diere aan ontluikende boere te verskaf.
Na verwagting kan hierdie ooreenkoms ook help om die vooruitsigte vir voedselsekerheid in Suid-Afrika te verbeter, deur gesonde alternatiewe bronne vir rooivleisproteïene aan verbruikers te bied, deur middel van die WRSA se wildvleisskema wat vleis en verwerkte vleisprodukte aan die handel voorsien. Ontluikende boere sal opleidingsprogramme in primêre dieregesondheid vir die versorging van wild en vee kan deurloop en die permitstelsel vir die vervoer en verskuiwing van wild in Limpopo sal verbeter word, om bewaring deur wettige handel in spesies te vergemaklik. Die ooreenkoms skep geleenthede vir meer mense om inkomste uit die wildbedryf te verdien en tot die bewaring van biodiversiteit op ‘n nasionale vlak by te dra. Dr Peter Oberem, die vise-president van WRSA, sê hy is in sy noppies met die positiewe gesindheid en wedersydse respek wat die samesprekings gekenmerk het.
“Dit is ’n reusestap in die regte rigting vir alle wildboere en vir Limpopo in die besonder.”
Mei 2013 11
NEW & Used Earthmoving Equipment << Parts << Workshop << Implements
agri8460tts130531dm
9 Marmer St << Polokwane << 0699Tel << 015 298 8256 | Fax<< 015 298 8643
Johan Bornman 082 372 0072
Workshop
Parts
• We have the earthmoving machine for you. From robot skid steers, backhoe loaders, excavators, front wheeled loaders, compaction single rollers, tandem sit on rollers, walk behind rollers, telehandlers and rough terrain forklifts • With a fully equipt workshop, four highly trained technicians and four field service vehicles, we are ready to assist all our customers in no time • Our spare parts department will ensure that your downtime is minimised, and will always be ready to assist your with the best quality jcb parts • We also have a delivery service for our customers, either by courier or our own delivery vehicle • We’ll help all customers on site with services, and parts. Our parts department are also willing to help with parts over weekends.
Showroom
We MOVE the earth
syfers ontstel én stel gerus• Daar is na raming tussen 500 000 en vier
miljoen onwettige vuurwapens in Suid-Afrika.• Gewone burgers besit sowat 5 950 000
vuurwapens, waarvan 3 737 676 geregis-treer is.• Daar is net 1,8 miljoen wettige vuur-
wapeneienaars en 12,71 burgerlikes per 100 van die bevolking besit vuurwapens, terwyl 4,04 per 100 gelisensieerde eie-naars is.• Hoewel vuurwapens in onwettige besit
nie getel kan word nie, is daar na raming sowat 8,42 onwettige vuurwapens per 100 van die bevolking.• Daar is 102 454 gewere, 361 905 hael-
gewere en 1 956 883 handwapens in pri-vate besit, wat die land vyftigste uit 178 lande plaas.• Die Weermag het 350 636 vuurwapens
en die Polisie het 250 000.• Die gewelddadige doodsyfer in Suid-
Afrika het in 2010 op 15 940 gestaan teen-oor die 21 758 van 2 000 en die 26 832 van 1994.• In 2010 het 31,8 mense per 100 000 van
die bevolking gewelddadig gesterf (op enige wyse) teenoor die 48,6 van 2 000 en die 64,9 van 1994.• In 2007 is 8 319 mense doodgeskiet,
teenoor 10 727 in 2000 en 11 134 in 1994. In 2007 was die syfer vir vuurwapenmoorde per 100 000 van die bevolking 17,0 teenoor 24,0 in 2000 en 28,8 in 1994.
• In 1999 het selfmoord op enige wyse 5 047 lewens geëis, wat neerkom op 11,21 per 100 000 van die bevolking.• In dieselfde jaar het 1 716 mense aan
selfmoord met vuurwapens gesterf, wat neerkom op 3,81 per 100 000 van die bevolking, terwyl 156 in skietongelukke omgekom het, wat neerkom op 0,35 per 100 000 van die bevolking.• In 2010 het 31 810 mense per 100 000
van die bevolking gewelddadig gesterf (op enige wyse) teenoor die 48,6 van 2 000 en die 64,9 van 1994.• In ‘n klasifi kasie van die wêreld se klein,
medium en groot wapenvervaardigers beklee SA die 24 ste plek.• Jaarliks word na raming sowat R185 mil-
joen se wapens uitgevoer (2011), terwyl sowat R227 miljoen se wapens ingevoer word (2011).)• Verslae dui daarop dat die vlak van
smokkel met vuurwapens en ammunisie in SA hoog is. Die koste van ‘n AK-47-aan-valsgeweer word op sowat R15 000 geskat.• Die getal wapens en/of rondtes ammu-
nisie wat vrywillig vir vernietiging oorhan-dig is gedurende die wapenamnestietyd, is 62 404 (2005).• Die getal wapens wat vernietig is, is 244
719. Dis beleid dat surplus, ingesamelde en gekon� skeerde vuurwapens eerder vernietig as in die sekondêre wapenmark geplaas word.
Bron: GunPolicy.org
Vuurwapens: Privaatsektor, staat wil
ontluikende wildboere help
Mei 201312
TZANEEN SWAARVOERTUIE Ou Gravelottepad, TzaneenTel: 015 307 5000 • 015 308 0080/1/2 • Faks: 015 307 1471 • Cel: 087 751 2282
agri8
394t
s130
531d
m
Sedert 1987
Landini 10 000
R110 000 BTW uitgesluit
2008, Landini 8860 DT
R175 000 BTW uitgesluit
2004, Volvo BL71 TLB
R390 000 BTW uitgesluit
2008, Landini Legend 120
R195 000 BTW uitgesluit
2011, Warrior 7-125(Vragmotor met valkant bak)
R185 000 BTW uitgesluit
2007, Warrior 17210 Tipper
R275 000 BTW uitgesluit
Nuut & GebruikteSwaarvoetuie
U eerste keuse in swaarvoertuie!
SOLD
De Jager is sowat tien dae gelede in Dar es Salaam by die Suider-Afrikaanse Kon-federasie van Landbou-unies (Sacau) se jaarvergadering tot president van dié organisasie verkies. Sacau is in 1992 op die been gebring, met die oog op landbou-ontwikkeling in die streek en ook om die ver-moëns van landbou-organi-sasies binne die onderskeie lande te versterk. Die organi-sasie het sewentien lede in twaalf van die dertien lande in Suider-Afrika tot by Tanzanie. Net Angola is nog uitgesluit, omdat daar nie ‘n landbou-unie is wat onafhanklik van die regering funksioneer nie. Afa-sa (African Farmers’Association of South Africa) is die jongste lid van die organisasie.
Salum Shamte, die voorsitter van Tanzanië se landbouraad is die nuwe onder-voorsitter in De Jager se plek, Jane Ngulube van die Nasionale Landbou-unie van kleinskaalse boere in Malawi is nut as ‘n raadslid verkies. Die ander raadslede is Haja Rakotomandimby van die Coalition Paysanne de Madagascar (CPM) en Ishmael Sungu, die uitvoerende direk-teur van Sacau.
Die jaarvergadering is voorafgegaan deur ‘n konfe-rensie oor landbou-� nansie-ring en –transformasie.
Oor die voordele van Sacau vir boere op die grond sê De Jager: “Sacau organiseer en koördineer kwessies wat in produsente se belang is, tussen nasionale landbou-
strukture in Suidelike Afrika. Sacau hanteer kwessies soos klimaatsverandering en die impak daarvan op landbou, grondbesit en -hervorm-ing, landbou-ontwikkeling van bestaansboerdery tot kommersieel, die gebruik en beskikbaarheid van gene-ties gemanipuleerde saad en plantmateriaal, handels-beperkinge en -geleenthede vir landbouprodukte tus-sen lidlande, � nansiering en plaag- en siektebeheer.
“Oor al hierdie temas het Sacau in die onlangse verlede mandate vir standpunte ver-kry en in die VN, SADC en Af-rika-Unie se platforms ingedra. Dit gee ‘n stem aan die boere van die streek, verhewe bo die dikwels kleinlike politiek van
individuele nasiestate.“Sacau het baie moeite ge-
doen om sy a� liasies in terme van die King 3-verslag oor goeie korporatiewe bestuur toe te rus, deur slypskole vir al sewentien sy lede, en hom daardeur geposisioneer as ‘n aantreklike bestemming vir ontwikkelingshulp, dona-teursbefondsing en klimaat-fondse, wat onafhanklik van regerings staan. Die meeste van Sacau se lede trek ‘n di-rekte voordeel daaruit, deur projekte wat via Sacau geborg word,” verduidelik De Jager.
Hy huiwer nie wanneer hy gevra word oor hoe hy die rol vorentoe van Sacua sien nie. “Sacau sal in die volgende drie jaar ‘n nog groter rol speel in die � nansiering van
AgriBulletin het kort na sy terugkoms uit Tanzanië, waar Sacau se jaarvergadering gehou en hy tot president verkies is, vir De Jager gevra hoe hy Sacau in een kort sinnetjie sal beskyf. Hy’t geantwoord: “Deur Sacau kry boere in Suider-Afrika ’n stem wat los staan van politiek en ook ’n kanaal vir landbou-� nansiering.”
Laat die politici die historiese“Kom ons beweeg vorentoe”, vra Sacau se nuwe president
Theo de Jager, die vise-president van AgriSA, is die nuutverkose president van die Southern Africa Confederation of Agricultural Unions (Sacau). Hy deel sy visie vir sy nuwe leierskap-uitdaging met AgriBulletin.
Laat die politici die historiese
Dr Theo de Jager, pres Jacob Zuma, mnr Johannes Möller (president van AgriSA) en mnr Mathhews Phosa geniet ‘n ligter oomblik by AgriSA se jaar-
kongres vroeër vanjaar
landbou, te midde van die afwesigheid van kollateraal. Vir dié doel is Sacau besig met die oprigting van ‘n landboufonds wat dit vir produsente makliker moet maak om by � nansiële instellings krediet te kry — en wat nie ‘n bank se rol sal oorneem nie, maar landbou in die streek meer ‘bankbaar’ sal maak.
“Met die hulp van Duitsland word daar ook gewerk aan die loodsing van mega-nisasie-koöperasies oor die hele streek, om tegnologie en meganisasie meer toeganklik vir alle boere te maak. Dit is belangrik dat dit boerbeheerde struk-ture moet wee,s wat in streekverband gekoördineer word, om dit uit die kloue van nasionale politieke agendas te hou.
“Sacau het ook besluit om tabelle van g e a d m i n i s -
treerde pryse en landboubelastings onder sy lidlande op te stel en aan regerings, verbruikersverenigings en sakestrukture te versprei, om hul eie mededingendheid in die streek te meet,” sê hy.
Hy voeg by dat landbou� nansiering en modelle om alternatiewe te bied vir sowel kleinskaalboere wat nie toegang tot � nansiering en meganisasie het nie as vir kommersiële boere vir wie � nan-siering vanweë die erosie van hul kollat-eraal en ‘n bedompige plaaslike beleid-omgewing toenemend ontoeganklik raak, van die belangrikste kwessies was wat by die jaarvergadering bespreek is.
In dié verband, sê hy, is groot klem gelê op � nansieringsopsies buiten die gewone skuld by’ n bank, en is die rol
van beleggersfondse, land-boubesighede en verwer-
kers verken. “President Kikwete van Tanzanië het sy vinger op die seerplek gedruk, toe hy
by Sacau se beleidskonferensie gesê het dat die nagenoeg 400 miljoen hektaar onbenutte landbougrond in Suidelike Afrika nie met sko� elpikke of handels-bankskuld onder produksie gebring gaan word nie!”
Dit is nogal ietwat vreemd, minstens ‘n verrassing, dat ‘n wit boer tot president van Sacau verkies is, het ons dit aan De Jager gestel. Hy sê “nee, in die Suid-Af-rikaanse konteks mag dit vrae ontlok, maar die rassebril is ‘n Suid-Afrikaanse produk wat ons dalk veels te e� ektief ook in beperkte hoeveelhede na Na-mibië en Zimbabwe uitgevoer het.
“Die res van die streek en van Afrika is nie op daardie bladsy nie. My kandida-tuur in die aanloop van die verkiesing is openlik deur die Tanzaniërs gedryf, en die Namibiese en Zimbabwe se kommu-nale en kleinskaalboere het mekaar in die vergadering omhels toe die uitslag gelees is.”
Hy borduur voort: “Daar is ‘n groot verwagting dat, soos China oor die af-
gelope twee dekades onverwags in ‘n dominante posisie in die wêreld se politieke en ekonomiese arenas wortel geskiet het, Suidelike Afrika dit deur sy landboupotensiaal in ‘n verwagte ont-plo� ng in die vraag na voedsel en vesel sal kan doen.
“Die grond, water en klimaat is hier, en vir die tegnologie, kundigheid en erva-ring word daar allerweë na wit boere in die streek gekyk. Ek glo dat veral Suid-Afrikaanse en Zimbabwe se kommer-siële boere nie vir hul eie regerings moet wag om hul historiese appeltjies met wit boere geskil te kry nie, maar intussen hul rol in die res van die streek met selfver-troue en passie moet speel,” sê De Jager.
Mei 2013 13
appeltjies met wit boere skil
Suid-Afrikaanse boere wat in die DRK gaan vestig het, staan saam by ‘n gemeenskaplike werkswinkel om imple-
mente te herstel.Kongo-boere van Suid-Afrika luister vroeër vanjaar na De Jager
tydens sy besoek aan verskeie Afrikalande
De Jager staan in verwondering vir die geil omgewing in die DRK, waar verskeie
SA boere gaan vestig het
Mei 201314
Wolkberg Avenue R71, Tzaneen | Tel: 015 306 8500 | 24HR Emergency Centre 015 306 8526
agri7
8392
mc1
3053
1dm
Guide to DANGEROUS snakes Snake Guide sponsored by Tzaneen MediClinic
BOOMSLANGDispholidus typus
BLACK SPITTING COBRANaja nigricollis woodi
TWIG/BIRD SNAKEThelotornis capensis
GABOON VIPERBitis gabonica
MOZAMBIQUE SPITTING COBRANaja mossambica
GREEN MAMBADendroaspis angusticeps
CORAL SNAKEAspidelaps lubricus
RINKHALSHemachatus haemachatus
MOUNTAIN VIPERBitis atropos
PUFF ADDERBitis arietans
CAPE COBRANaja nivea
In the case of neurotoxic snake bites that attacks the nervous system (e.g cobras and mambas), apply pressure on the wound and bandage the entire limb with a strong stratch bandage - as tightly as for a sprained ankle. Do not cut o� the blood � ow. Get the patient to medical help - as soon as possible - or it could cost him his life.
In the case of cytotoxis snake bites that aatask the tissue, the limb should preferably not be bandaged, since that will speed up tissue destruction. Get the patient to medical help as soon as possible - or it could cost him his limb or his life.
In the case of haemotoxic snake bites, get the patient to medical help as soon as possible, since anti-venom is not readily available.
Venom: Mainly cytotoxic, but also neu-rotoxic symptoms. Tissue damage can
occur.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,2 - 1,5 m.A scarce but one of the deadly cobra and can accurately spit its venom up to further than 2 m. Venom in the eyes causes severe burning sensation and eyes must immediatley be � ushed with large quantities of water. Preys on pu� adders and prefers rocky parts of the western Succulent Karoo and Great Ka-roo, as well as the Cederberg Mountains and Great Winterhoek Mountains.
Venom: Dangerously haemotoxic, like that of the boomslang. No antivenom
available, and potentially deadly.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,2 - 1,5 m.Very shy and doesn’t easly bite. Tree-dweller, very well camou� aged, prey-ing on lizards and frogs. Can remain in the same position for a long time if not disturbed. Found in trees and shrubs in lowland forests and dry and damp savanna.
Venom: Deadly dangerous cytotoxic venom, injected in large quantities. Pa-tient must immediatley be traeted for shock. Severe tissue damage and tissue putrefaction usually occurs. A full bite can cause rapid death if not treated in
time.Deadly if not treated in time.Adult length: 90 - 120 cm.Large, heavy-bodies viper found in the dense, damp KwaZulu-Natal coastal forests. Very limited distruction. Usually hunts at night and can remain in the same spot for days if not disturbed.
Venom: Mainly cytotoxic, but also neu-rotoxic symptoms. Fafalities rare, but severe tissue damage can occur. Early application of antvenom ususally pre-
vents tissue damage.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,2 - 1,5 m.One of the deadliest cobras and can accurately spit its venom up to further than 2 m. Shy and will ususally seek sheleter � rst. Venom in the eyes causes severe burning sensation and eyes must immediatley be � ushed with large quantities of water.
Venom: Dangerously neurotoxic. Dan-gerous and deadly venom that isn’t as strong as that of the black mamba, and smaller quantities are injected. Green mamba bites are rare as these snakes
are shy and avoid people. Deadly if not treated in time.Adult length: 1,8 - 2,5 m.Tree-dweller preferring trees and shrubs, but will come to the ground to hunt. Preferes the evergreen KwaZulu-Natal coastal forets. Sleeps curled up in tress and likes to bask in the morn-ing sun.
Venom: Neurotoxis. Little is known, but presumably a dangerous venom with
the same danger levels as cobra venom.Can be deadly if not treated in time.Adult length: 60-75 cm.Seldom seen and spends much time underground in rocky parts of the Ka-roo, Fynbos and Namibia Desert. Hunts at night and specially active after rains. Unfortunatley snake that loves to hiss and make a noise.
Venom: Highly neurotoxic. Dangerously poison that a� ects breathing and can cause respoiratory failure. Poisin can be spat accuratley to a distance of 2-3
metres.Fatal if not treated quickly, although very few deaths have been recorded.Adult length: 1- 1,5 m.It is not a true cobra. Prefers grassland, savanna, forests and Fynbos. When danger threatens, the rinkhals tends to ‘play dead’, but be careful not to pick up a ‘dead’ rinkhals, it may strike suddenly.
Venom: Neurotic. A� ects speci� cally the facial and optical nerves, causing “heavy
eyelids” Causes very painful bite, but not usu-ally deadly.Adult length: 30-50 cm. Found from sea level up to 3 000 m in the Cape Fold Mountains, grassland and the Suurveld of the Drakneberg and mountains of Mpumalanga.
Venom: Drangerously cytotoxic. Large quantities of venom injected during bite. Causes serve tissue destruction. Amputation of � ngers and/or limbs or serve tissue reduction is ucually neces-
sary.Deadly if not treated in time.Adult length: 90 cm.The cause of most snakebite cases in Af-rica. Has huge fangs with strong venom. Well camou� aged in a variety of hab-itsts of the Fynbos, Karoo, grassland and budshveld.
Venom: Dangerously neurotoxic. Deadly venom a� ects the nervous system, causing paralysis, heart failure and
breathing problems.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,5 - 2 m.A nervous snake that can become ag-gressive when cornered. Hunts by day. Very widespread in western part of South Africa.
Venom: Haemotoxic. A� ects body’s co-agulating mechanism, so patient could
die from internal bleeding.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,2 - 1,5 m.Tree-dweller preferring trees and shrubs, but will come to the ground to hunt. Shy snake and does not attack people. Usually retreats � rst. Regularly mistaken for the harmless green snake. Widespread in South Africa.
C O N TA C T A S N A K E E X P E R TMark Enslin
082 373 2396Garth Carpenter
072 088 5399
Black MambaDendroaspis plyeeps
Venom: Dangerously neurotixic. Large quantities of deadly venom injected during bite. Paralysis of the nervous system sets in within minutes. Patient
usually dies from su� ocation.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,5 - 2 m.Prefers bushveld, grassland and savan-na. Very dangerous and aggtressive and should preferably be avoided.Gets its name from the black interior of the mouth.
SnakesDangerous
Mei 2013 15
Guide to DANGEROUS snakes Snake Guide sponsored by Tzaneen MediClinic
FOREST COBRANaja melanoleuca
SOUTHERN AFRICAN PYTHONPython natalensis
MANY-HONED ADDERBitis cornuta
YELLOWBELLIED SEA SNAKEPelamis platurus
HORNED ADDERBitis caudalis
SNOUTED COBRANaja annulifera
Venom: Non-deadly cytotoxic. Severe pain and discomfort afetr bite, with sweliing and some tissue destruction.
Treat patient symptomatically.Venom is supposed to be fairy danger-ous, but only small quantities are in-jected.Adult length: 40-55 cm.Has a tu� of 4-7 small horn-like scales above each eye. Found in rocky parts and gravel plains of Namaqualand, the Karoo and the northern Fymbos area. Usually hissess very laoudly and strikes aggressively when threatened.
Venom: Neurotoxic, but very little is
known about the venom.Very few bites recorded in Soht Africa, but potentially deadly if not treated in time. Adult length: 60-100 cm.The most widely occuring sea snake in the world, and found in the warmer oceans. Inhabits mainly the ocean sur-face, where it � oats objects, but can dive as deep as 50 m and stay under watre for up to 3 hours.
Venom: Non-deadly cytotoxic. Severe pain and discomfort afetr bite, with sweliing and some tissue destruction.
Treat patient symptomatically.Venom is supposed to be fairy danger-ous, but only small quantities are in-jectedAdult length: 40-60 cm.Has a single horn-like scale above each eye. Found in arid, sandy parts of Bushmanland, the Karoo and the dry savanna. Usually hinnes very loudky, repeatedly pu� s itself up and strikes ag-gressively when it feels threatened.
Venom: Dangerously neurotoxic. Af-fects the nervous system. Because it is a scarce and shy snake, bitting incidents
are virtually unknown.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,2 - 1,5 m.One of Africa’s largest cobras. Usually found in dense damp KwaZulu-Natal coastal forests. Very active and alert, likes climbing and is equally at home on land in the water
VICTIM CAN DIE: Not venomous, but kills its prey by squeezing or constriction causing heart failure and asphyxiation.Deadly if not treated in time.Adult length: 4-6 m.Largest snake in Africa. Fairy wide-spread in the north and prefers damp and dry savanna. Contrary to what is belied, a python does not crush its prey, break any bones, and anchor its tail around a tree while squeezing its prey. Death usually occurs sue to coronary failure. Loves water and can remain un-der water for a long time. The only snake where the female guards her eggs.
Venom: Dangerously neurotoxic. Af-fects breathing and causes shortage of breath and death due to respiratory fail-ure. Victims are ususally bitten at night
on the lower leg.Deadly if not treated in time.Adult length: 1,8 - 2,5 m.one of Africa’s largest cobras. Can stay the same termite nest for years. Hunts at night and likes to visit chicken runs. Also “plays dead” like the kinkhals. Cammon in the Lowveld and bushveld.
• Always be careful and alert when you’re in the veld and be on the lookout for big, dangerous snakes.• If you come across a big, dangerous snake that rears up and spreads its neck or hood, avoid any contact with it and move away.• If you are bitten, take careful note of what the snake looks like. If possible, take a photo of it with your cell phone or camera. • Keep the victim calm and still. Acute stress makes the venom spread more rapidly
through the body. Stay calm and think calmly; immobilise the limb and keep the patient in the shade.• Don’t give the patient anything to eat or drink, especially not alcohol. Remove anything (e.g. watch, jewels) that could constrict the limb if it were to swell.• Don’t cut the wound or suck it. That could cause greater harm.• If the victim has been spat in the eye by a spitting snake, fl ush the eye immediately with large quantities of water.
• Phone your nearest medical center or hospital and warn them that a snake-bite patient is on his/her way.• Give them the venom information center’s number or other contact information as soon as they have been able to establish what treatment should be determined. Take the patient there as soon as possible.
STEPS TO TAKE IF YOU’VE BEEN BITTEN
Mei 201316
GOED BEGIN IS OES GEWIN
2013
/WH
EAT
/A/2
3
Koringkultivars vir ’n wenkombinasie PANNAR beskik oor ’n volledige droëland kultivarpakket vir die Vrystaat, asook twee nuwe wenner-besproeiingskultivars.
Besproeiingskoringkultivars PAN 3471 en PAN 3478 Behaal groot sukses in kommersiële aanplantings en beskik oor goeie siekte toleransie en graderingseienskappe. Vir die besproeiingsboer ’n besliste keuse.
Saam boer ons vir die toekoms.Prestasie beproefde saad
G LO B A L E T E G N O LO G I E P L A A S L I K E P R E S TA S I E