agata wnukiewicz -kozłowska katedra prawa międzynarodowego i europejskiego
DESCRIPTION
Prawne problemy związane z zastosowaniem metody zapłodnienia pozaustrojowego na organizmie ludzkim . Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski. PROBLEMY PRAWNE:. DOPUSZCZALNOŚĆ METODY; - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/1.jpg)
Prawne problemy związane z zastosowaniem metody zapłodnienia pozaustrojowego na organizmie ludzkim Agata Wnukiewicz-KozłowskaKatedra Prawa Międzynarodowego i EuropejskiegoWydział Prawa, Administracji i EkonomiiUniwersytet Wrocławski
![Page 2: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/2.jpg)
PROBLEMY PRAWNE:DOPUSZCZALNOŚĆ METODY;ZGODA DAWCÓW KOMÓREK;PRAWO DO DECYDOWANIA O POBRANYCH
Z ORGANIZMU KOMÓRKACH;SELEKCJA ZARODKÓW;STATUS PRAWNY ZARODKÓW;ZARODKI NADLICZBOWE (ZASTOSOWANIE
WSZYSTKICH UZYSKANYCH, DONACJA, KRIOKONSERWACJA)
![Page 3: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/3.jpg)
PROBLEMY PRAWNE – C.D.BADANIA NA ZARODKACH;RODZICIELSTWO ZASTĘPCZE;PRAWO DO POZNANIA SWOJEJ TOŻSAMOŚCI
(POCHODZENIA);FINANSOWANIE PROCEDURY ZE ŚRODKÓW
PUBLICZNYCH;KOMERCJALIZACJA MEDYCZNIE
WSPOMAGANEJ PROKREACJI;PRODUKOWANIE EMBRIONÓW WYŁĄCZNIE
DOA CELÓW NUKOWO-BADAWCZYCH LUB PRZEMYSŁOWYCH.
![Page 4: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/4.jpg)
DOPUSZCZALNOŚĆ METODY (niepłodność jako choroba)Definicja zdrowia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) [preambuła do Konstytucji WHO, 1946 r.]:„Zdrowie to stan całkowitego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu, a nie jedynie brak choroby lub niedomagania”
![Page 5: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/5.jpg)
ZDROWIE REPRODUKCYJNE /dokumenty WHO na temat zdrowia reprodukcuyjnego/Zdrowie reprodukcyjne (reproductive health)implikuje, że ludzie są zdolni do posiadania odpowiedzialnego, satysfakcjonującego i bezpiecznego życia seksualnego oraz, że mają zdolność reprodukcyjną a także wolność decydowania czy, kiedy i jak często z tego korzystać.
![Page 6: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/6.jpg)
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10)•N46 – niepłodność męska;•N97 – niepłodność kobiecaJednostka chorobowa, którą leczy się
różnymimetodami, w tym przy pomocy zapłodnieniapozaustrojowego
![Page 7: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/7.jpg)
Prawo do ochrony zdrowia (art. 68 ust. 1 Konstytucji RP)Prawo do leczenia niepłodności (jako
choroby) jest elementem konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia.
Wykluczenie możliwości uzyskania dostępu do jednej z metod leczenia niepłodności stanowi ograniczenie tego prawa.
![Page 8: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/8.jpg)
Prawo do ochrony życia prywatnego i rodzinnego oraz prawo do samostanowienia (art. 47 Konstytucji RP)•Z powyższego prawa wywodzi się tzw.
prawa reprodukcyjne, w tym prawo zostania genetycznym rodzicem dziecka
![Page 9: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/9.jpg)
Ograniczenia praw i wolności konstytucyjnych (art. 31 ust. 3 konstytucji RP)•Forma ustawy;•Konieczność w demokratycznym państwie
(zasada proporcjonalności);•Jest konieczne do ochrony jednej z 6
wartości: bezpieczeństwa, porządku publicznego, ochrony środowiska, zdrowia, moralności publicznej albo praw i wolności innych osób;
•Nie narusza istoty wolności i praw.
![Page 10: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/10.jpg)
Założenia projektu Małgorzaty Kidawy-Błońskiej•Dopuszczalność technik wspomaganego
rozrodu dla małżeństw i pełnoletnich par heteroseksualnych;
•Warunek niezamierzonej niepłodności i wyczerpania innych dostępnych metod;
•Pisemna, świadoma zgoda obu partnerów;•Zakaz kwestionowania rodzicielstwa;•Możliwa zgoda na udostępnienie
embrionów nadliczbowych innym biorcom
![Page 11: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/11.jpg)
Założenia projektu Jarosława Gowina• Warunkowanie zastosowania metody medycznie
wspomaganej prokreacji wskazaniami medycznymi oraz dobrem dziecka;
• Procedura dostępna dla par małżeńskich, nieskutecznie leczonych z powodu niepłodności innymi metodami;
• Warunkowanie dostępu do procedury pozostawaniem przez kobietę w „wieku prokreacyjnym”;
• Warunkiem dostępu do procedury uprzednia świadoma pisemna zgoda obojga małżonków;
• Możliwość wytworzenia jednego lub maksymalnie dwóch embrionów pod warunkiem ich implantacji;
• Zakaz kriokonserwacji embrionów ;
![Page 12: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/12.jpg)
Założenia projektu Jarosława Gowina – c.d. •Zakaz tworzenia embrionu w przypadku
cofnięcia zgody jednego z dawców;•Zakaz tworzenia embrionów post mortem;•Zakaz tworzenia embrionów po
rozwiązaniu związku małżeńskiego;
![Page 13: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/13.jpg)
Założenia projektu refundacyjnego Joanny Senyszyn•Świadczeniobiorcy mają prawo do
świadczeń opieki zdrowotnej, których celem jest wydanie zdrowego potomstwa, w tym do stosowania zapłodnienia pozaustrojowego w ramach trzech cykli
![Page 14: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/14.jpg)
Założenia projektu Piechy - odrzuconegoStosowanie metody in vitro karane karą
grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności
![Page 15: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/15.jpg)
Założenia projektu Balickiego•Dopuszcza kriokonserwację
nadliczbowych zarodków;•Dopuszcza selekcję zarodków dla
uniknięcia wad genetycznych;•Prawo do decydowania o zniszczeniu
nadliczbowych zarodków w gestii biologicznych rodziców;
•Refundacja trzech prób zapłodnienia pozaustrojowego.
![Page 16: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/16.jpg)
Regulacja technik wspomaganej prokreacji w państwach europejskichRóżnice – mimo wspólnoty europejskiego kręgu kulturowego (od braku regulacji, przez ścisłą reglamentację procedury in vitro, po liberalizacje procedury in vitro oraz dopuszczalność badań na zarodkach).Regulacje determinowane tradycjami prawnymi oraz regulacjami konstytucyjnymi a także przesłankami społecznymi.
![Page 17: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/17.jpg)
Kryteria regulacyjnePODMIOTOWE PRZEDMIOTOWEPodmiotowe: uznawany model rodziny
Przedmiotowe: stosunek systemów prawnych do życia ludzkiego w fazie prenatalnej
![Page 18: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/18.jpg)
Wybrane orzecznictwo ETPCz•Evans v. Wielka Brytania;•S.H. i inni v. Austria;•Pavan v. Włochy;•Dickson v. Wielka Brytania
![Page 19: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/19.jpg)
Evans v. W. BrytaniaPrawo do decydowania o losie embrionów
poddanych kriokonserwacji (w kontekście prawa do prywatności, zakaz dyskryminacji)
![Page 20: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/20.jpg)
S.H. i inni v. Austria•Brak możliwości skorzystania z donacji
komórek rozrodczych (w kontekście prawa do prywatności oraz prawa do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny)
![Page 21: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/21.jpg)
Pavan v. Włochy•Krajowe regulacje dostępu do procedur
medycznie wspomaganej prokreacji (w kontekście prawa do prywatności oraz zakazu dyskryminacji)
![Page 22: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/22.jpg)
Dickson v. Wielka Brytania•Prawo do prokreacji przy pomocy
sztucznej inseminacji (w kontekście prawa do prywatności)
![Page 23: Agata Wnukiewicz -Kozłowska Katedra Prawa Międzynarodowego i Europejskiego](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062520/568162d9550346895dd36017/html5/thumbnails/23.jpg)
Podsumowanie• Skomplikowana aksjologia rozwiązań prawnych;• Obowiązek dostosowania prawa krajowego do prawa
międzynarodowego i prawa UE;• Konsensualna droga porozumienia;• Gotowe wzorce dostępne w innych państwach;• Pilna i oczywista potrzeba dostosowania prawa do rzeczywistości;• Przyjmowanie rozwiązań prawnych z poszanowaniem wartości
podstawowych, w tym ochrony godności ludzkiej oraz praw i wolności zasadniczych, typu: prawo do życia, prawo do samostanowienia (autonomia), prawo do prywatności, prawo do integralności, zakaz dyskryminacji;
• Próba wyważenia wartości w oparciu o wspólny, możliwy do zaakceptowania model aksjologiczny;
• Realny standard minimum versus niepewny standard maksimum