Afghan Dictionary Online http://www.afghan-dic.com http://www.afghan-german.com

به صفحۀ قاموس کبیر افغانستان خوش آمدید

شما را تا حد الزم مدد رساند نمایانگر اصالت افغانستان باستان است که تیم بنیان گذار این قاموس آرزو دارد، داشته های این گنجینه

صالحه واهب واصل گردآورنده:

شعراء نخبگان و هنرمندان بخش:01-04-2019

سمنک

یرینی و از بهترین نده و شچسبخاص، خوردنی سمنو به انگلیسی سمنک

نموسبز بودن و نشانۀکه -که از جوانه گندم به شمار میرود غذاهای نوروزی

ین یا س هفت سفرۀشود و یکی از اجزای اصلی و آرد تهیه می -است

افغانستان، ممالکدر یپزسمنکالبته مراسم .محسوب میشودخوان نوروزی دستر

نوروزی است. با رسومترین مهم از جملۀ ایران، تاجیکستان و ازبکستان

شود در طول سال خورده می فقط یکبار ممالکدر این ه، این خوراکآنوجود

نشیند. این غذا در کشورهای های نوروزی میو فقط در نوروز بر سر سفره

سومنک و سومولوک هم شناخته میسمنو، ،سوملک ،های سمنی نام دیگر به

.شود

ای است که از شیره سمنک ۀکنند ماده شیرین: مواد، طرز تهیه و خواص

سمنکشود. دار جوشانده می جوانه گندم گرفته شده و با آرد سبوس کوبیدن

صورت سنتی، گروهی از گردد. به های بزرگ مسی تهیه می در ظرف

کنند و آن را از برگزار می سمنکدر شب برای پختن خاصی زنان، مراسم

در نمایند آماده می یا فردای آنروز روز بعد سحرگاهاناوایل شب شروع و تا

هایی نیز در هنگام پختن آن از سوی زنان افغانستان و تاجیکستان، سروده

ئین این نوشته مشاهده و مطالعه میتوانید.که شما در پا شود می ءاجرا

ها نخست در آب گذاشته گندمده الی دوازده روز قبل ، سمنکاما قبل از پختن

گذاشته شده و در جایی سرد ها در پتنوس ً بعدا بزندشوند تا نیش می

مهشود و ه ها کشیده می روی آنململ نخی ۀشوند. آنگاه پارچ نگهداری می

گردند، این کار ده تا نمناک )مرطوب( می ه این تکه های نازک ململروز

ها به اندازه کافی زمانی که سبزه و ریشه گندم .کشد دوازده روز طول می

کنند و نوک می را هموارای ند و سفرهشو رشد کرد، زنان یک جا جمع می

، سبزه و ریشه گندم را قطعه بعد .میکنندهای سبز شده را قیچی گندمهای

هم میبند. سپس در ظرفی دیگری آن را خوب شک قطعه و بعد ماشین می

دست آمده از سبزه و ریشه گندم همراه با به ۀ. عصارگردد جداآب آن تا زنند

های که دیگ زیرا گفته میشودودش آرد در دیگ بزرگ مسی یکجا پخته می

A ،E های دارای ویتامین سمنک .میکندمی رنگ سمنک را خراب نیومآل

،K و گروه B تاسیم مصرف متعادل ودلیل دارا بودن كلسیم و پ است و به

كسانی كه دچار پوكی استخوان هستند، توصیه میآن به افراد سالمند و

ر آن قابل توجه بوده و برای رشد مغزی كودكان و زنان وسفاشود. ف

آن عاملی B های گروه مفید است. آهن، اسید فولیك و ویتامین ندهشیرده

ند در رفع خستگی و توا ها بوده و می و تنظیم هورمون ساختن خونبرای

از بادام شیرین استفاده شود سمنکاگر در د.ثیرگذار باشأآرامش اعصاب ت

شدن این ترقویشده و باعث سمنکجذب مغزیات خورد شده اش هنگام طبخ،

4تر 2 له :د پاڼو شمیره

german.de-maqalat@afghan ئله موږ سره اړیکه ټینگه کړ ښت تاسو همکارۍ ته رابولي. په دغه پتهنپه درافغان جرمن آنالین

ئهیله من یو خپله لیکنه له رالیږلو مخکې په ځیر و لولـ، دلیکنې د لیکنیزې بڼې پازوالي د لیکوال په غاړه ده : یادونه

از اش را شیرینی سمنکطبیعی است. سمنکشیرینی .شود می خوراکه

پختن از شکر در سمنک اینروگیرد. از ها می و رنگش را از سبزهریشه

زدن، ویتامین جوانه مرحلۀدر گردد. استفاده نمیکلی بصورت و روغن

ری و وشده و در مقابل از كالبرابر ها و امالح معدنی گندم چند

هضم و جذب های آن قابلیت ینپروتشود. ت آن كاسته میییدراكربوه

شود. در این مرحله افزوده میآن C میزان ویتامینبهتری داشته و بر

.شیرینی آن خواهید شدمتوجه زده را بچشید اگر طعم گندم جوانه

دیرینـه در بین زنان افغـان، سمنک پزی، سنت: پزی در افغانستانسمنک

های زنـدگی را کنـار های نوروز اسـت تا سـاعاتی مشـغلهبرای آمادگی

این سنت با باورهای . خوشـی و سـرور بپردازنـدگذاشـته و یکجـا باهـم به

.پندارند دینی مردم یکجا شده و اکثریت آن را نذر اولین روز سال می

منکمحفل س»ها، دوستان و آشنایان را به صاحب نذر سمنک، همسایه

کند. همه باهم یکجا شده و دیگ سمنک را بار می دعوت می« پزان

کشد و این مراسم در افغانستان گاه از سر شب تا صبح طول می .کنند

آن، و شوردادن زدن( زدن )کفچه همبو سمنکپزان هنگام پختن سمنک

سمنک در جوش ما کفچه زنیم، دیگران )یا دختران( »کنند: زمزمه می

همراه با صدای دایره )دف( پزی سرود سمنک«. ر خواب ما دفچه زنیمد

دورهم جمع خانمها در این شب، ده .شود زدن بانوان شنیده می و کف

نسبت شیرینی کنند و چون سمنک می پختهشده و یکجا دیگ سمنک را

با شود د، باید تا صبح که آماده میمیشو گیربسیار زود ته و داشتن آرد

شود. از این رو، زنان آن را شورداده شده زده همب کفگیر بسیار بزرگ

زنند و هر وقت که سمنک کمی سخت شد به آن آب جوش هم میب

شماری .خورد تا خوب پخته شود می کنند. سمنک هفت بار آب اضافه می

مهمانانی که بر این باور . نذر است یک نوعپزی به این باورند که سمنک

یا اضافه کردن شوردادننوبت بر سر دیگ سمنک رفته و هنگام هستند به

طلبند. میبه آن، زیر لب دعا خوانده و حاجت خود را از خدا چهارمغز

برآورده شود، پس از آن هر ساله سمنک آیندهکسی که حاجتش تا سال

شوند، کسی که از صبح، همه زنان بار دیگر دور دیگ جمع می .میپزد

کند و برای خوشی و تر باشد، سر دیگ را باز می همه بزرگسال

نماید. زنان همچنین باور دارند زمانی که سر دیگ خوشبختی همه دعا می

و یا نقش های مبارکی روی سمنک دیده شود کنند، اگر نام را باز می

شود. پس از آن، شان بر آورده می ، حاجتتسبیح و یا نقش پنجۀ دست

رسم .گردد همه توزیع میشود و به هایی ریخته می سمنک در ظرف

ز طرف کسی که سمنک را دریافت کرده از ااست که باید ظرف سمنک

خالی پس فرستاده نشود. هر کسی چیزی که در توان داشته نذر دهنده،

4تر 3 له :د پاڼو شمیره

german.de-maqalat@afghan ئله موږ سره اړیکه ټینگه کړ ښت تاسو همکارۍ ته رابولي. په دغه پتهنپه درافغان جرمن آنالین

ئهیله من یو خپله لیکنه له رالیږلو مخکې په ځیر و لولـ، دلیکنې د لیکنیزې بڼې پازوالي د لیکوال په غاړه ده : یادونه

از شیرینی، چاکلیت، بوره، نان خشک، روت، میوه تازه و یا میوۀ باشد

باشد، در ظرف گذاشته و هم درختی سبز ، حتی اگر برگ خشک

ءمغذى و انرژى زا کسمن. گرداند صاحب نذر بر می ظرف را به

.براى ورزشکاران پرورش اندام بسیار مفید است بخصوصاست و

است از ءشیرافزامحسوب میشود. اعصاب داروى طول عمر و آرامش

این رو هم براى مادران شیرده و هم به علت مقوى بودن براى زنان

مى توان کسمن صحیاز دیگر موارد مفید .باردار بسیار مفید است

سوءهاضمه، نازایى، سختى تداویبه اثرات شفابخش آن در

، کندى ضربان پا دردو اختالل صفرا، سنگ کیسه صفرا زایمان،

بى دیابت، رشد قد، یا و شکر، ، یبوستریزش مو، الغرى قلب،

، صلب شرائین و کلسترول، ضعف حافظهخوابى عصبى، احتالم، ت

، پرکارى تیروئید، اسکیزوفرنیا، S.Mبیماران دوره نقاهت،

، ترمیم زخم ها، فلج سفات در ادرار، خون ادراروف سایکوز،

بهبودى زخم هاى قرنیه، .مغزى، مقاومت در برابر عفونت

ورم دستگاه تناسلى، تب ،رودینى، کولى باسیلوزکبیمارى رینود، ا

زبان پندیدگی، آرتروز، ، کم خونى نسیسرگ ، ورم میزراه،لرزه

همراه بار، آرتریت پا و شبیکه،

کودک زردی، زردیاسپرو، اسکروفولوس، هپاتیت، پارکینسون،

نام برد. .نوزاد

به :به ترمیم شکستگى استخوان و درمان عقیم بودن کمک میکند

.عنوان غذا و کمک درمانى مفید و مؤثر است

و مایه نشانهکه اندازندیبادام هاى شیرین )سنگى( م در داخل این غذا

خارج مى کنند، کن بادام ها را پس از پختن از سمنای .برکت است

پول بکسکپول در داخل دربرکت تعدادى از آنها را به عنوان

بادام، حاوى .قرار مى دهند تا باعث فراوانى پول و ثروت گردد

تاسیم، ور، پوسفاو مقدار فراوانى از ف B ۱و E ویتامین

نیزیم، کلسیم، گوگرد،گم

و چربى است که به هنگام طبخ ، مواد ازتهشکرم، آهن، دیوس

، جذب آن شده و باعث مقوى شدن بیشتر این غذا مى کسمن

.گردد

سمنک را در صفحۀ بعدی مشاهده کنید:آهنگ

4تر 4 له :د پاڼو شمیره

german.de-maqalat@afghan ئله موږ سره اړیکه ټینگه کړ ښت تاسو همکارۍ ته رابولي. په دغه پتهنپه درافغان جرمن آنالین

ئهیله من یو خپله لیکنه له رالیږلو مخکې په ځیر و لولـ، دلیکنې د لیکنیزې بڼې پازوالي د لیکوال په غاړه ده : یادونه

سمنكـ نذر بهار است میله شب زنده دار است

این خوشى سال یكـبار است سال دیگر یا نصیب

سمنكـ سبز و شیرین است میوه روى زمین است

همه ساله این چنین است سال دیگر یا نصیب

خوش قدم باشد بهارت الله و گل در مزارت اى وطن باشم كنارت سال دیگر یا نصیب

سمنكـ در جوش ما كفچه زنیم دیگران در خواب ما دفچه زنیم

آرزو امشب خروشد سمنك در خود بجوشد دل خوشى جامه بپوشد سال دیگر یا نصیب

بى شكر شیرینى داره خود به خود رنگینى داره طمع خوش چو فرنى داره

سال دیگر یا نصیب

سمنك در جوش ما كفچه زنیم دیگران در خواب ما دفچه زنیم

خوش نماید رو به جوشش دیدنى باشد خروشش

ساجقكـ دارد به دوشش سال دیگر یا نصیب

این گل فصل بهاران دلخوشى دارد هزاران

خاصه بر شب زنده داران سال دیگر یا نصیب

پایان