1

การวเคราะหหลกสตรรหสวชา 2104 – 2204 ชอวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตนจำานวน 2 หนวยกต

เวลาเรยน 4 ชวโมง/สปดาห รวม 72 ชวโมงหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ ประเภทวชาอตสาหกรรม สาขาวชาอเลกทรอนกส ครผสอน นายธระ คำาแปล

จดประสงครายวชา1. เพอใหมความเขาใจโครงสราง และหลกการทำางานของ

เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส2. เพอใหมทกษะในการวดและการใชงาน การบำารงรกษาเบอง

ตนของเครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส4. เพอใหมกจนสยในการปฏบตงานดวยความละเอยด

รอบคอบ ถกตองและปลอดภยสมรรถนะรายวชา

1. เขาใจหลกการทำางานและการใชงานเครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส

2. วดและทดสอบวงจรไฟฟาดวยมเตอรแบบแอนาลอกและดจตอล

3. ใชเครองกำาเนดสญญาณไฟฟา ประกอบการวดและทดสอบวงจรไฟฟาและอเลกทรอนกส

4. วดและทดสอบวงจรไฟฟาดวยออสซลโลสโคปคำาอธบายรายวชา

ศกษาและปฏบตงานเกยวกบโครงสราง หลกการทำางาน โวลตมเตอร แอมมเตอร โอหมมเตอร มลตมเตอรแบบใชเขม ดจตอลมลตมเตอร ออสซลโลสโคป วตต-อาวรมเตอร (Watt-hour Meter)

2

เครองกำาเนดสญญาณเสยง เครองกำาเนดสญญาณรปคลน การใชมลตมเตอร ออสซลโลสโคป วดและทดสอบคาตาง ๆ ในวงจรไฟฟาและอเลกทรอนกส เชน วงจรแหลงจายไฟฟา วงจรเครองขยายเสยง

การวเคราะหหลกสตรรายวชาวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส รหสวชา 2104-

2204หนวยท

ชอหนวยเวลาสอน (ชวโมง)

123456789

10

ชแจงรายละเอยดการเรยนการสอนพนฐานการใชเครองมอวดแอมมเตอรไฟฟากระแสตรงโวลตมเตอรไฟฟากระแสตรงโอหมมเตอรโวลตมเตอรไฟฟาแระแสสลบมลตมเตอรออสซลโลสโคปเครองกำาเนดสญญาณเครองวดความถเครองวดกำาลงไฟฟา

1748488

12848

รวม 72 ชวโมง

3

การวเคราะหหนวยจดการเรยนรวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส รหสวชา 2104-

2204

หนวยท

ชอหนวยการสอนเวลาสอน (ชวโมง)

ทฤษฏ ปฏบต

123456789

10

ชแจงรายละเอยดการเรยนการสอนพนฐานการใชเครองมอวดแอมมเตอรไฟฟากระแสตรงโวลตมเตอรไฟฟากระแสตรงโอหมมเตอรโวลตมเตอรไฟฟาแระแสสลบมลตมเตอรออสซลโลสโคปเครองกำาเนดสญญาณเครองวดความถเครองวดกำาลงไฟฟา

12121223212

5363669636

19 53

4

รวม 72

แผนจดการเรยนร

5

แผนการจดการเรยนรชอวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน

สอนครงท 11, 12 และ 13หนวยท 7 ชอหนวย ออสซลโลสโคป

รวม 12 ชวโมงชอเรอง ออสซลโลสโคป จำานวน

12 ชวโมง

หวขอเรอง1. ออสซลโลสโคปใบงานท 7 การใชงานออสซลโลสโคป

สาระสำาคญเครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส คอ เครองมอทใชสำาหรบ

ในการวดและทดสอบวงจรไฟฟาและอเลกทรอนกส ซงสามารถแสดงรายละเอยด หรอปรมาณออกมาในรปของตวเลข เขม หรอเสนภาพ

6

กตาม ดจตอลมลตมเตอร ออสซลโลสโคป และเครองกำาเนดสญญาณ เปนตน

ออสซลโลสโคป คอ เคร องมอทสามารถวดรปรางของสญญาณในรปแบบตาง ๆ เชน รปไซนสามเหลยม สเหลยม เปนตน

จดประสงคการเรยนรจดประสงคทวไป1. เพอใหมความร ความเขาใจหลกการทำางานของออสซลโล

สโคป2. เพอใหมทกษะการใชงานออสซลโลสโคป3. เพอใหมกจนสยการบำารงรกษาออสซลโลสโคปดวยความ

ละเอยด รอบคอบ ถกตองและปลอดภยจดประสงคเชงพฤตกรรมเมอผเรยน เรยนจบหนวยการเรยนนแลว มความสามารถดง

ตอไปนดานพทธพสย1. บอกสวนประกอบของออสซลโลสโคปได2. อธบายปมปรบและจดตอของออสซลโลสโคปได3. อธบายการใชงานของออสซลโลสโคปได

ดานทกษะพสย1. เขยนรปรางและรายละเอยดออสซลโลสโคปได2. ตอวงจรและตงยานวดของออสซลโลสโคปได3. วดและทดสอบการใชงานออสซลโลสโคปได4. นำาออสซลโลสโคปประยกตใชงานในชวตประจำาวนไดดานจตพสย

7

มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงคตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

สมรรถนะทพงประสงควดและทดสอบแรงดนและรปสญญาณดวยออสซลโลสโคป

เนอหาสาระภาคทฤษฎ

ออสซลโลสโคป1. รปรางทวไปของออสซลโลสโคป2. การใชงาน

2.1 การวดแรงดนดวยออสซลโลสโคป2.2 การวดกระแสดวยออสซลโลสโคป2.3 การวดความถดวยออสซลโลสโคป

3. ขอควรระวงในการวดภาคปฏบต

ใบงานท 7 การใชงานออสซลโลสโคป

กจกรรมการจดการเรยนรขนนำาเขาสบทเรยน1. ครแจกแบบประเมนผลกอนเรยน หนวยท 7 ออสซลโล

สโคป

8

2. ครอธบายและใหผเรยนศกษาจดประสงคการเรยนร สาระสำาคญและรายละเอยดของเนอหา หนวยท 7 ออสซลโลสโคป

ขนสอน1. ครอธบายรายละเอยดเนอหา ประกอบสอโสตทศน ประเภท

บทนำาเสนอดวยคอมพวเตอร2. ครใหผเรยนศกษารายละเอยดเนอหาจากเอกสารประกอบ

การเรยน พรอมศกษาสอโสตทศน และจดบนทกรายละเอยดของเนอหาทสำาคญ ซงประกอบดวยรายละเอยดเนอหา เรองออสซลโลสโคป ดงตอไปน คอ

2.1 เรอง รปรางทวไปของออสซลโลสโคป2.2 เรอง การใชงาน2.3 เรอง ขอควรระวงในการวด

3. ครใหผเรยนทำาแบบฝกหดประจำาหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

ขนปฏบต1. ครใหผเรยนศกษารายละเอยดของใบงาน ใบงานท 7

การใชงานออสซลโลสโคป2. ครอธบายรายละเอยดเพมเตม ในกรณทผเรยนสงสยขน

ตอนลำาดบขนการทดลองใหผเรยนเขาใจ3. ครใหผเรยนปฏบตงานตามรายละเอยดของใบงานท 7 การ

ใชงานออสซลโลสโคป พรอมกบคอยแนะนำาและใหคำาปรกษาเมอผเรยนสงสยปญหา

ขนสรปและประเมนผล1. ครรวมกบผเรยนสรปรายละเอยดเนอหา หนวยท 7 ออส

ซลโลสโคป2. ครใหผเรยนทำาแบบประเมนผลหลงเรยน หนวยท 7 ออส

ซลโลสโคป จำานวน 10 ขอ

9

สอการเรยนการสอนสอสงพมพบญสบ โพธศร, โกมล ศรสมบรณเวชและกตตภพ ปาน

คณน. งานไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน : ศนยสงเสรมอาชวะ. กรงเทพมหานคร, 2550.

ประพนธ พพฒนสข , ชาญชย แสนจนทร , ธระพนธ พพฒนสขและสพนธ พพฒนสข. ไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน : ศนยสงเสรมอาชวะ. กรงเทพมหานคร , 2545.

ประภา โลมะพเศษย.เครองมอวดไฟฟา : สำานกพมพเอมพนธ จำากด.กรงเทพมหานคร, 2547.

พนธศกด พฒมานตพงศและคณะ. งานไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน : ศนยสงเสรมวชาการ. กรงเทพมหานคร, ม.ป.ป.

ใบความร หนวยท 7 ออสซลโลสโคปแบบฝกหด หนวยท 7 ออสซลโลสโคปแบบประเมนผลกอนเรยน หนวยท 7 ออสซลโลสโคปแบบประเมนผลหลงเรยน หนวยท 7 ออสซลโลสโคปใบงานท 7 การใชงานออสซลโลสโคปสอโสตทศน1. กระดาน - ชอลก2. คอมพวเตอรและโปรแกรมนำาเสนอ พรอมอปกรณ

ประกอบ3. บทนำาเสนอดวยคอมพวเตอร หนวยท 7 ออสซลโลสโคป

จำานวน 9 เฟรม ประกอบดวยรายละเอยด ดงตอไปน คอ3.1 เรอง รปรางทวไปของออสซลโลสโคป เฟรมท 1-9 ถง

เฟรมท 2-93.2 เรอง การใชงาน เฟรมท 3-9 ถงเฟรมท 7-9

10

3.3 เรอง ขอควรระวงในการวด เฟรมท 8-9 ถงเฟรมท 9-9เครองมอและอปกรณตามรายละเอยดในใบงานท 7 ออสซลโลสโคป

งานทมอบหมายหรอกจกรรมกอนเรยน1. ใหผเรยนทำาแบบประเมนผลกอนเรยน หนวยท 7 ออส

ซลโลสโคป จำานวน 10 ขอ2. ใหผเรยนศกษาจดประสงคการเรยนร สาระสำาคญ และราย

ละเอยดของเนอหาจากใบความรขณะเรยน1. ใหผเรยนศกษารายละเอยดเนอหา พรอมฟงครอธบายราย

ละเอยดเนอหา และสอโสตทศน หนวยท 7 ออสซลโลสโคป2. ใหผเรยนทำากจกรรม หนวยท 7 ออสซลโลสโคป จากแนว

การตอบแบบฝกหดของครผสอน3. ศกษาและปฏบตงานใบงานท 7 การใชงานออสซลโล

สโคปหลงเรยน1. ใหผเรยนทำาแบบประเมนผลหลงเรยน หนวยท 7 ออส

ซลโลสโคป จำานวน 10 ขอ2. ใหผเรยนตรวจปรบกจกรรมหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

จากแนวการตอบแบบฝกหดของครผสอน3. ตรวจและประกาศผลคะแนนการประเมนผลกอนและหลง

เรยนใหผเรยนทราบ4. ใหผเรยนตรวจปรบใบงานท 7 การใชงานออสซลโลสโคป

ตามแบบเฉลยของครผสอนการวดผลและประเมนผล

11

กอนเรยน1. ตรวจแบบประเมนผลกอนเรยน หนวยท 7 ออสซลโล

สโคป จำานวน 10 ขอ บนทกผลคะแนน ลงในแบบฟอรมใบสรปการประเมนผลชองกอนเรยน

2. สงเกตพฤตกรรมความสนใจของผเรยนในการศกษาจดประสงคการเรยนร สาระสำาคญ และรายละเอยดของเนอหา จากใบความร

ขณะเรยนภาคทฤษฎ1. สงเกตความสนใจของผเรยนระหวางมกจกรรมการจดการ

เรยนร2. สงเกตความสนใจของผเรยนขณะทำากจกรรม หนวยท 7

ออสซลโลสโคป พรอมกบบนทกผลลงในแบบประเมนชองกจกรรมระหวางเรยน มรายละเอยดดงตอไปน คอ

ขอ 1 คะแนนเตม 5 คะแนน1. บอกความหมายไดถกตอง ได 1 คะแนน2. ตอบยานการวดและคณสมบตแตละยานการวดไดถก

ตอง ครบทง 4 สวน ได 4 คะแนน 3. ตอบยานการวดและคณสมบตแตละยานการวดไดถกตองทง 3 สวน ได 3 คะแนน

4. ตอบยานการวดและคณสมบตแตละยานการวดไดถกตองทง 2 สวน ได 2 คะแนน

5. ตอบยานการวดและคณสมบตแตละยานการวดไดถกตองเพยงสวนเดยว ได 1 คะแนน

ภาคปฏบต

12

1. สงเกตความสนใจของผเรยนในการศกษารายละเอยดของใบงานท 7 การใชงานออสซลโลสโคป

2. สงเกตการณเตรยมงานกอนการทดลอง3. สงเกตความสนใจของผเรยนขณะปฏบตงาน พรอมกบ

บนทกผลการทดลองลงในใบงานหลงเรยนภาคทฤษฎ1. ตรวจผลการตอบกจกรรม หนวยท 7 ออสซลโลสโคป 2. ตรวจผลการประเมนผลหลงเรยน หนวยท 7 ออสซลโล

สโคป จำานวน 10 ขอ บนทกคะแนนลงใบแบบฟอรมใบสรปการประเมนผลชองหลงเรยน

ภาคปฏบตตรวจผลการทดลองการปฏบตงานของนกเรยน บนทกผลการ

ประเมนลงในแบบฟอรม การประเมนผลท 7 การใชงานออสซลโลสโคป ซงประกอบดวย

1. การเตรยมงาน2. การดำาเนนการปฏบตงาน3. การใชและบำารงรกษาเครองมอ4. คณภาพของงาน1. การเตรยมงาน (3 คะแนน) ประกอบดวย

1.1 มการวางแผนการทำางาน 1 คะแนน1.2 การจดเตรยมเครองมอและอปกรณ 1 คะแนน1.3 ศกษารายละเอยดของใบงาน 1 คะแนน

2. การดำาเนนการปฏบตงาน (5 คะแนน) ประกอบดวย2.1 ปฏบตงานตามขนตอน 2 คะแนน2.2 รจกการแกปญหา 1 คะแนน2.3 การบนทกผลการทดลองอยางถกตอง 1 คะแนน

13

2.4 ปฏบตงานถกตองและปลอดภย 1 คะแนน3. การใชและบำารงรกษาเครองมอ (2 คะแนน) ประกอบดวย

3.1 การใชเครองมอถกตองและเหมาะสมกบงาน 1 คะแนน

3.2 มการบำารงรกษาเครองมอ 1 คะแนน

4. คณภาพของงาน (10 คะแนน) ประกอบดวย4.1 ขอมลครบสมบรณ 2 คะแนน4.2 สรปผลการทดลองถกตอง 3 คะแนน4.3 ตอบคำาถามถกตอง 3 คะแนน4.4 ผลงานสะอาดเรยบรอย 2 คะแนน

ภาคจตพสยเกณฑการประเมนผลดานคณธรรม จรยธรรม และ

คณลกษณะอนพงประสงค (20 คะแนน) ประกอบดวย1. การตรงตอเวลา (3 คะแนน)

1.1 มาเรยนตรงตอเวลา ได 3 คะแนน1.2 มาสาย ได 2 คะแนน1.3 มาสายเกน 15 นาท / ขาดเรยน ได 0 คะแนน

2. ความรบผดชอบ (12 คะแนน) 2.1 การเบก เกบ – / เครองมอและอปกรณ (2

คะแนน)- มการเบก เกบ – / เครองมอและอปกรณอยางเปน

ระเบยบเรยบรอยได 2 คะแนน- มการเบก เกบ – / เครองมอและอปกรณไมเปนระเบยบ

เรยบรอยได 1 คะแนน2.2 ความตงใจในการทำางาน (4 คะแนน)- มความตงใจสมำาเสมอ ได 4 คะแนน

14

- มความตงใจเปนบางครง ได 2 คะแนน- ไมมความตงใจ ได 1 คะแนน2.3 การดแล รกษาชดฝก – / เครองมอ (2 คะแนน)- ชดฝก / เครองมอ อยในสภาพปกต ได 2 คะแนน- ชดฝก / เครองมอ อยในสภาพไมปกต ได 1 คะแนน2.4 การสงงาน (2 คะแนน)- มการสงงานตรงตอเวลา ได 2 คะแนน- สงงานไมตรงตอเวลาได 1 คะแนน- สงงานเลยเวลาทกำาหนด ได 0 คะแนน2.5 ความคดรเรมสรางสรรค / แกไขปญหา (2

คะแนน)- มความคดรเรมสรางสรรค / รจกแกไขปญหาได 2

คะแนน- ไมมความคดรเรมสรางสรรค / รจกแกไขปญหาได 1

คะแนน3. การมมนษยสมพนธ (2 คะแนน)

3.1 มการทำางานรวมกบผอนได 1 คะแนน3.2 ยมแยมแจมใส วาจาสภาพ ได 1 คะแนน

4. การแตงกายถกตองตามระเบยบ (3 คะแนน) 4.1 ทรงผม หนวดเครา ถกระเบยบ ได 1 คะแนน4.2 เสอ กางเกง เขมขด ถกระเบยบ ได – 1 คะแนน4.3 ถงเทา รองเทา ถกระเบยบ ได 1 คะแนน4.4 ขาดคณสมบต หรอไมถกระเบยบ ได 0 คะแนน

15

แบบประเมนผลกอนเรยนหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

จดประสงค เพอประเมนความรพนฐานของผเรยนเกยวกบเรอง “ออสซลโลสโคป”คำาแนะนำา 1. อานคำาถามตอไปนแลวทำาเครองหมายกากบาท () ขอทถกทสดลงใน

กระดาษคำาตอบเพยงขอเดยว (คะแนนเตม 10 คะแนน) 2. เวลาสำาหรบการทำาแบบทดสอบ 10 นาท

1. ปม INTENS มหนาทการทำางานตรงกบคำาตอบขอใดก. ปมปรบความกวางของพลสทหนาจอภาพข. ปมปรบความเอยงของเสนภาพทหนาจอภาพ

16

ค. ปมปรบความคมชดของเสนเสยงทหนาจอภาพง. ปมปรบความสวางของเสนแสงทหนาจอภาพ

2. จากรปเมอปอนสญญาณทาง Horizontal Input ความถ 12 kHz สญญาณทปอนทาง Vertical Input มคาความถเทาใด

ก. 8 kHz ข. 12 kHzค. 18 kHz ง. 24 kHz

3. จากรปทปรากฏบนจอออสซลโลสโคป สญญาณทงสองมเฟสตางกนกเรเดยน

ก. ข. ค. ง.

4. สญญาณดงรป มขนาดความแรงเทาใดก. 20 Vp-p ข. 20 Vpค. 5 Vp-p ง. 5 Vp

5. จากรปมความถตรงกบคำาตอบขอใดก. 5 mS/DIV ข. 25 mS/DIV

17

ค. 20 mS/DIV ง. 4 mS/DIV6. เครองกำาเนดสญญาณ ไมสามารถกำาเนดสญญาณแบบใด

ก. ข.

ค. ง.

7. ขอใดไมใช คณสมบตของออสซลโลสโคปก. วดรปรางของสญญาณในวงจรตาง ๆข. วดคาความถของสญญาณค. วดคาพารามเตอรของอปกรณง. วดรปรางของอปกรณ

8. ขอใดกลาวถกตองสำาหรบการใชงานออสซลโลสโคปก. ตอสายวดชอง EXTข. ตรวจสอบฟวสของเครองออสซลโลสโคปค. ปรบความเขมของแสงตำาแหนงสงสดและโฟกสตำาสดง. ตงสวตชเลอกไวตำาแหนง GND กอน

9. ถาสญญาณปรากฏทจอภาพของออสซลโลสโคปมการเคลอนไหวตลอดเวลา ทำาใหอานรปสญญาณไมสะดวก จะตองปรบปมใด

ก. Volts/Divข. X-Posค. Tim/Div

18

ง. Y-Pos10. ปมปรบ Dual มไวสำาหรบทำาหนาทอยางไร

ก. ดสญญาณ CH-1ข. ดสญญาณ CH-2ค. ดสญญาณ CH-1 สลบ CH-2ง. ดสญญาณทง CH-1 และ CH-2

กจกรรมหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

คำาสง จงตอบคำาถามใหสมบรณ (15 คะแนน)1. จงบอกประโยชนของออสซลโลสโคป มาเปนขอ ๆ พอเขาใจ (5 คะแนน)

19

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................2. จงอธบายหนาทการใชงานของปมปรบและจดตอของออสซลโลสโคป มาพอเขาใจ (10 คะแนน)

2.1 ปมเลอกการรบสญญาณ (AC-DC-GND)..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.2 ปมปรบความเขม (Intensity)..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.3 ปมปรบโฟกส (Focus).............................................................................................................................................................

20

.................................................................................

............................................................................2.4 ชดรบสญญาณชอง 1

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................2.5 ชดรบสญญาณชอง 2

.................................................................................

............................................................................

.................................................................................

............................................................................แบบประเมนผลหลงเรยน

หนวยท 7 ออสซลโลสโคป

จดประสงค เพอประเมนความกาวหนาในการเรยนรของผเรยนเกยวกบเรอง “ออสซลโลสโคป”คำาแนะนำา 1. อานคำาถามตอไปนแลวทำาเครองหมายกากบาท () ขอทถกทสดลงใน

กระดาษคำาตอบเพยงขอเดยว 2. เวลาสำาหรบการทำาแบบทดสอบ 10 นาท

1. จากรปทปรากฏบนจอออสซลโลสโคป สญญาณทงสองมเฟสตางกนกเรเดยน

21

ก. ข. ค. ง.

2. สญญาณดงรป มขนาดความแรงเทาใดก. 20 Vp-p ข. 20 Vpค. 5 Vp-p ง. 5 Vp

3. จากรปมความถตรงกบคำาตอบขอใดก. 5 mS/DIV ข. 25 mS/DIVค. 20 mS/DIV ง. 4 mS/DIV

4. เครองกำาเนดสญญาณ ไมสามารถกำาเนดสญญาณแบบใดก. ข.

ค. ง.

22

5. ถาสญญาณปรากฏทจอภาพของออสซลโลสโคปมการเคลอนไหวตลอดเวลา ทำาใหอานรปสญญาณไมสะดวก จะตองปรบปมใด

ก. Volts/Divข. X-Posค. Tim/Divง. Y-Pos

6. ปมปรบ Dual มไวสำาหรบทำาหนาทอยางไรก. ดสญญาณ CH-1ข. ดสญญาณ CH-2ค. ดสญญาณ CH-1 สลบ CH-2ง. ดสญญาณทง CH-1 และ CH-2

7. ขอใดไมใช คณสมบตของออสซลโลสโคปก. วดรปรางของสญญาณในวงจรตาง ๆข. วดคาความถของสญญาณค. วดคาพารามเตอรของอปกรณง. วดรปรางของอปกรณ

8. ขอใดกลาวถกตองสำาหรบการใชงานออสซลโลสโคปก. ตอสายวดชอง EXTข. ตรวจสอบฟวสของเครองออสซลโลสโคปค. ปรบความเขมของแสงตำาแหนงสงสดและโฟกสตำาสด

23

ง. ตงสวตชเลอกไวตำาแหนง GND กอน9. ปม INTENS มหนาทการทำางานตรงกบคำาตอบขอใด

ก. ปมปรบความกวางของพลสทหนาจอภาพข. ปมปรบความเอยงของเสนภาพทหนาจอภาพค. ปมปรบความคมชดของเสนเสยงทหนาจอภาพง. ปมปรบความสวางของเสนแสงทหนาจอภาพ

10. จากรปเมอปอนสญญาณทาง Horizontal Input ความถ 12 kHz สญญาณทปอนทาง Vertical Input มคาความถเทาใด

ก. 8 kHz ข. 12 kHzค. 18 kHz ง. 24 kHz

เฉลยกจกรรมหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

คำาสง จงตอบคำาถามใหสมบรณ (15 คะแนน)1. จงบอกประโยชนของออสซลโลสโคป มาเปนขอ ๆ พอเขาใจ ตอบ 1. ใชเปนเครองวดและทดสอบรปรางของสญญาณในวงจรตาง ๆ

2. ใชคนหาขอบกพรองของขอมลในวงจรตาง ๆ 3. ใชตรวจวดสญญาณรปตาง ๆ4. ใชตรวจวดคาของรพเป ลของวงจรไฟฟา5. ใชตรวจวดคาสงสดของแรงดน6. ใชตรวจวดความถของสญญาณ

2. จงอธบายหนาทการใชงานของปมปรบและจดตอของออสซลโลสโคป มาพอเขาใจ

4.1 ปมเลอกการรบสญญาณ (AC-DC-GND)ตอบ ใชสำาหรบลกษณะของสญญาณทใชในการวด เชน

ตำาแหนงของแรงดนไฟฟาประเภทกระแสตรง กระแสสลบและตำาแหนงของกราวนด

4.2 ปมปรบความเขม (Intensity) ตอบ ใชในการปรบความเขมของเสนสญญาณ

4.3 ปมปรบโฟกส (Focus) ตอบ ใชสำาหรบโฟกสของสญญาณใหมความคมชด

4.4 ชดรบสญญาณชอง 1

24

เฉลยใบงานท 7ชอวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน

สอนครงท 11, 12 และ 13หนวยท 7 ชอหนวย ออสซลโลสโคป

รวม 12 ชวโมงชองาน การใชงานออสซลโลสโคป จำานวน 9

ชวโมง

ลำาดบขนการทดลอง

25

1. เขยนรปราง ปมปรบ และจดตอ ออสซลโลสโคป พรอมอธบายหนาทการทำางานมาพอเขาใจ บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

ผลการทดลอง

รปแสดงออสซลโลสโคป

1. ปม Power ใชปด เปดเครอง–2. ปมปรบความเขม (INTENSITY) และ โฟกส(FOCUS)3. ชดสญญาณใน แชนแนล 1 (CH1)4. ชดสญญาณในแชนแนล 2 ((CH2)5. ชองรบสญญาณ(INPUT)6. ปมเลอกการรบสญญาณ(AC-DC-GND)7. ปมเลอกสญญาณ แชนแนล 1 (CH1) – แชนเนล 2

(CH2) – ทงสองสญญาณ(DUAL) –หรอรวมทงสองสญญาณเขาดวยกน(ADD)

26

8. ปมหมนปรบตำาแหนงทางแนวตง9. ปมหมนปรบตำาแหนงทางแนวนอน10. ปมหมนปรบขยายชวงกวางของสญญาณ(TIME/DIV)11. ปมปรบระดบของการนง12. สวตชเลอกสวฟโหมด13. สวตชเลอกสญญาณทรก ใหภาพหยดนง14. สวตชเลอกแหลงสญญาณทจะทรกใหภาพหยดนง15. ชองรบสญญาณทรกจากภายนอก16. ชองรบสญญาณมาตรฐาน ใชในการปรบแตงสายและหว

วดของสโคป

2. ตอวงจรจายแรงดนไฟฟากระแสตรงตามรปท 7.1 โดยยงไมตองตอออสซลโลสโคป

รปท 7.1 วงจรจายแรงดนไฟฟากระแสตรง

3. ใชมลตมเตอร ตงยานวด 10 V DC วดแรงดนตกครอม RL บนทกผลการทดลองลงในใบงานแรงดนตกครอม RL = 3 โวลต

27

4. ใชออสซลโลสโคปวดแรงดนไฟฟากระแสตรง โดยวดตกครอม RL ของวงจร

5. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 1 VOLT/DIV และ TIME / DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

VOLT / DIV = 1 V

TIME / DIV = 2 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ 5 โวลต

6. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 5 VOLT/DIV และ TIME/DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

VOLT / DIV = 5 V

TIME / DIV = 2 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ 3 โวลต

7. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 2 VOLT/DIV และ TIME/DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

0 V

0 V

28

VOLT / DIV = 2 V

TIME / DIV = 2 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ 3 โวลต

8. ตอวงจรจายแรงดนไฟฟากระแสสลบตามรปท 7.2 โดยยงไมตองตอออสซลโลสโคป

รปท 7.2 วงจรจายแรงดนไฟฟากระแสสลบ

9. ใชมลตมเตอรตงยานวด 10 VAC วดแรงดนตกครอม RL บนทกผลการทดลองลงในใบงานแรงดนตกครอม RL 10 โวลต10. ใชออสซลโลสโคป วดแรงดนไฟฟากระแสสลบ โดยวดตกครอม RL ของวงจร11. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 2 VOLT/DIV และ TIME/DIV = 5 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

0 V

RL1 kΩ

10 V50 Hz

29

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ 10 Vp-p โวลตคาบเวลาสญญาณ เทากบ 20 mSความถของสญญาณ เทากบ 50 Hz

12. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 5 VOLT/DIV และ TIME/DIV = 5 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 2 VTIME / DIV =

30

แรงดนไฟฟากระแสตรงเทากบ 10 Vp-p โวลตคาบเวลาสญญาณ เทากบ 20 mSความถของสญญาณ เทากบ 50 Hz

สรปผลการทดลองออสซลโลสโคปคอเครองมอวดและทดสอบไฟฟา

อเลกทรอนกสทสามารถวดขนาดของแรงดนไฟฟากระแสสลบและแรงดนไฟฟากระแสตรง รปสญญาณทประกอบดวยคาบเวลาและความถ

แนวตอบคำาถาม1. จากรปสญญาณไฟฟากระแสสลบ จงคำานวณคาของแรงดน คาบ

เวลาและความถของสญญาณ

VOLT / DIV = 5 V

TIME / DIV = 2 mS

31

รปท 7.3 สญญาณไฟฟากระแสสลบวธทำา จากรปสญญาณทางดานแนวตง จำานวน

6 ชองตำาแหนง VOLT / DIV = 5 Vรวมขนาดแรงดน = 6 ชอง / 5 V แรงดนทงหมด = 30 V ตอบ

รปสญญาณทางแนวนอน จำานวน 4 ชอง

ตำาแหนง TIME/DIN = 2 mS รวมขนาดคาบเวลา = 4 ชอง / 2 mS คาบเวลาทงหมด = 8 mS ตอบ ความถ F = V

= ความถทงหมด = 125 Hz ตอบ

32

เฉลยแบบประเมนผลหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

กอนเรยน หลงเรยนขอท คำาตอบ ขอท คำาตอบ1 ง 1 ค2 ค 2 ค3 ค 3 ข4 ค 4 ง5 ข 5 ค6 ง 6 ง7 ง 7 ง8 ง 8 ง9 ค 9 ง10 ง 10 ค

33

สรปการประเมนผลหนวยท 7 ออสซลโลสโคป

เลขท

รหสประจำา

ตวชอ สกล–

สอบก

อนเร

ยน

(10

กจกร

รม

(15

คะแน

น )ใบ

งานท

7 (

20 ค

ะแนน

)สอ

บหลง

เรยน

(1

0 จต

พสย

(20

คะแน

น )รว

มทงห

มด (7

5 ค

ะแนน

)

หมาย

เหต

123456789

10111213141516171819202122232425

34

ใบความร

ใบความร

35

ชอวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตนสอนครงท 11, 12 และ 13

หนวยท 7 ชอหนวย ออสซลโลสโคปรวม 12 ชวโมง

ชอเรอง ออสซลโลสโคป จำานวน 3 ชวโมง

แนวคดเครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกส คอ เครองมอทใชสำาหรบ

ในการวดและทดสอบวงจรไฟฟาและอเลกทรอนกส ซงสามารถแสดงรายละเอยด หรอปรมาณออกมาในรปของตวเลข เขม หรอเสนภาพกตาม ดจตอลมลตมเตอร ออสซลโลสโคป และเครองกำาเนดสญญาณ เปนตน

ออสซลโลสโคป คอ เคร องมอทสามารถวดรปรางของสญญาณในรปแบบตาง ๆ เชน รปไซนสามเหลยม สเหลยม เปนตน

จดประสงคการเรยนรจดประสงคทวไป1. เพอใหมความร ความเขาใจหลกการทำางานของออสซลโล

สโคป2. เพอใหมทกษะการใชงานออสซลโลสโคป3. เพอใหมกจนสยการบำารงรกษาออสซลโลสโคปดวยความ

ละเอยด รอบคอบ ถกตองและปลอดภยจดประสงคเชงพฤตกรรมเมอผเรยน เรยนจบหนวยการเรยนนแลว มความสามารถดง

ตอไปน1. บอกสวนประกอบของออสซลโลสโคปได

36

2. อธบายปมปรบและจดตอของออสซลโลสโคปได3. อธบายการใชงานของออสซลโลสโคปได

หนวยท 7ออสซลโลสโคป

ออสซลโลสโคปเปนชอเรยกยอซงมคำาเตมวา แคโทดเรยออสซลโลสโคป (Cathod-ray Oscilloscope) บางทนยมเรยกกนวา “สโคป” ออสซลโลสโคปเปนเครองมอทใชตรวจวดรปรางและขนาดของความแตกตางศกยกบกระแสตามจดตาง ๆ ในวงจรอปกรณอเลกทรอนกส นอกจากนยงนำาไปใชประโยชนอยางอนไดอกหลายอยาง เชน

1. ใชเปนเครองมอตรวจวดรปรางของสญญาณ ในการปรบวงจรตาง ๆ

2. ใชสำาหรบตรวจสญญาณเพอคนหาขอขดของในวงจรตาง ๆ 3. ใชตรวจวดสญญาณรปตาง ๆ 4. ใชตรวจวดดคาของรพเปล ของวงจรจายกำาลงไฟ5. ใชตรวจวดคาสงสดของแรงดน6. ใชตรวจวดความถของสญญาณออสซลโลสโคปมหลายแบบ หลายลกษณะการใชงาน อาจจะม

ความยงยากในการใชงานของแตละยหอหรอของแตละแบบ บางแบบอาจตองใชความรและความสามารถมาก ๆ จงจะใชไดถกตองและแนนอน แตหลกการทว ๆ ไปเหมอนกนทกแบบ ทกยหอ

37

ออสซลโลสโคปทถกสรางขนมาใชงาน ทนยมใชงานเปนชนด 2 เสนภาพ (Dual Trace Oscilloscope) สามารถวดสญญาณอนพตไดในเวลาเดยวกน 2 อนพตหรอ 2 ชองสญญาณใชใน การวดเพอเปรยบเทยบสญญาณ 2 สญญาณ และใชในการอางองสญญาณ ตลอดจนการนำาไปใช วดแรงดนไฟตรง แรงดนไฟสลบ วดเวลา วดความถ วดเฟส หรอวดดวยวธการ ลสชาจวส

ออสซลโลสโคปทถกผลตขนมาใชงานมหลายรน หลายแบบ และหลายบรษทผลตทำาใหตำาแหนงของปมปรบตาง ๆ ขวตอตาง ๆ แตกตางกนออกไปบาง ตลอดจนชอทใชในการเรยก ปมปรบและขวตออาจมความแตกตางกนไปแตปมปรบหลกและขวตอหลก ของออสซลโลสโคป แตละรนแตละแบบแตละบรษทจะเหมอนกน เปนมาตรฐานเดยวกน

7.1 รปรางทวไปของออสซลโลสโคป

38

รปท 7.1 แสดงออสซลโลสโคป

จากรปท 7.1 แสดงรายละเอยดของออสซลโลสโคป ดงตอไปนหมายเลข 1 คอ ปม Power ใชปด เปดเครอง–หมายเลข 2 คอ ปมปรบความเขม (INTENSITY) และ โฟกส (FOCUS)หมายเลข 3 คอ ชดสญญาณใน แชนแนล 1 (CH1)หมายเลข 4 คอ ชดสญญาณในแชนแนล 2 (CH2)หมายเลข 5 คอ ชองรบสญญาณ(INPUT)หมายเลข 6 คอ ปมเลอกการรบสญญาณ(AC-DC-GND)หมายเลข 7 คอ ปมเลอกสญญาณ แชนแนล 1 (CH1) , แชนเนล 2 (CH2) , ทงสองสญญาณ (DUAL) หรอรวมทงสองสญญาณเขาดวยกน(ADD)หมายเลข 8 คอ ปมหมนปรบตำาแหนงทางแนวตง

39

หมายเลข 9 คอ ปมหมนปรบตำาแหนงทางแนวนอนหมายเลข 10 คอ ปมหมนปรบขยายชวงกวางของสญญาณ (TIME/DIV)หมายเลข 11 คอ ปมปรบระดบของการนงหมายเลข 12 คอ สวตชเลอกสวฟโหมดหมายเลข 13 คอ สวตชเลอกสญญาณทรก ใหภาพหยดนงหมายเลข 14 คอ สวตชเลอกแหลงสญญาณทจะทรกใหภาพหยดนงหมายเลข 15 คอ ชองรบสญญาณทรกจากภายนอกหมายเลข 16 คอ ชองรบสญญาณมาตรฐาน ใชในการปรบแตงสายและหววดของสโคป

7.2 การใชงานกอนนำาออสซลโลสโคปไปใชงานในการวดขนาดและสญญาณ

ตาง ๆ เราจะตองทำาการปรบแตงออสซลโลสโคปใหถกตองเสยกอน ดงน

1. เปดปม Power ของเครอง2. ปรบความเขมของแสง(INTEN และ โฟกส (FOCUS) ให

เหมาะสม3. ตอสายวดเขากบขวอนพต ของแชนแนล 1 (CH-1) หรอ

แชนแนล 2 (CH-2)4. นำาสายวดตอเขาทขว CAL ของออสซลโลสโคป เพอตรวจ

สอบสายและหววดกอนเรมวด5. ตงแชนแนลการวดใหถกตอง โดยใชปมเลอกแชนแนล วา

ตองการวดทแชนแนลไหน หรอตองการแสดงทง 2 แชนแนล (Dual)6. ตงสวตชเลอกไวตำาแหนง GND กอน

40

7. ทำาการปรบเสนภาพบนจอใหอยตรงตำาแหนงแนวเสนหลกดงรป โดยใช ปม X-POS และ Y-POS

รปท 7.2 แสดงการปรบเสนภาพใหอยทระดบ กราวนด (GND Level)

หลงจากทเราทำาการปรบแตงออสซลโลสโคปเรยบรอยดงกลาวขางตนแลวเราสามารถนำาออสซสโลสโคปไปใชในการวดคาตาง ๆ ทางไฟฟาไดดงน

7.2.1 การวดแรงดนดวยออสซลโลสโคป วธวดแรงดนดวยออสซลโลสโคป ทำาในลกษณะเชนเดยวกบ

การวดดวยมลตมเตอร คอ ตอสายวดเขาครอมตวอปกรณหรอจดทตองการวด แลวทำาการปรบคาตาง ๆ ดงน

1. ถาเปนการวดสญญาณรวม ใหเลอนสวตชเลอกสญญาณ DC-AC-GND ไปท DC

2. แตถาตองการตดสญญาณไฟตรงออกจากสญญาณตองเลอนสวตชเลอกสญญาณ DC-AC-GND ไปท AC แทน

3. การอานคาแรงดน ใหอานจากสเกลบนหนาจอภาพ จากนนนำามาคณกบ คาของ ปม VOLTS/DIV จะไดเปนคาแรงดน

41

รปท 7.3 แสดงสญญาณเมอเลอนสวตช เลอกสญญาณ มาท

DC

รปท 7.4 แสดงสญญาณเมอเลอนสวตชเลอกสญญาณมาท AC

7.2.2 การวดกระแสดวยออสซสโลสโคปตามความเปนจรง ออสซลโลสโคปไมสามารถวดกระแสได แต

เราสามารถคำานวณคาเพอหากระแสได โดยตอตวตานทานคานอย ๆ

อนกรมกบวงจร แลววดคาแรงดนตกครอมตวตานทานนน แลวนำามาคำานวณหาคากระแสตามกฎของโอหมคอ

ตวอยางการอานคาเมอตง VOLT/DIV =

ตวอยางการอานคาเมอตง VOLT/DIV =

42

หรอ I =เมอ I คอ กระแสไฟฟาทวดได ; แอมแปร

V คอ แรงดนตกครอมตวตานทาน ; VR คอ คาความตานทานของตวตานทาน ;

7.2.3 การวดความถดวยออสซลโลสโคปการวดความถดวยออสซลโลสโคป1. ตงระดบ GND ทเสนแกนกลางมาตรฐานของออสซลโล

สโคป2. ตอสายวดของออสซลโลสโคปขนานกบจดทตองการวด3. ปรบขนาดแรงดนของสญญาณใหเหมาะสม ดวยปม

VOLTS / DIV4. ขยายการแสดงผลดานกวางของสญญาณใหเหนได

ชดเจน ดวยปม TIME / DIV5. อานคาสเกลในชวงคาบเวลาหนง ลกคลน (1 Cycle)6. นำาคาจากสเกลมาคณกบคาในการปรบ TIMES / DIV จะ

ไดเปนคาคาบเวลาใน 1 ลกคลน (Time Period)7. หาคาความถจากสวนกลบคาของคา Time Period

โดย...

หรอ F =เมอ F คอ ความถ ; Hz

T คอ คาบเวลา ; Sec7.3 ขอควรระวงในการวด

43

ในออสซลโลสโคปบางเครองจะมปมปรบยอยเพอใหการดรปสญญาณเรยกวา VARIABLE

ซงมกเปนปมปรบยานวดแรงดน (VOLT / DIV) และ ปมปรบวดคาบเวลา (TIME / DIV) ดงนนใน การวดคาทถกตอง ปมดงกลาวจะตองอยในตำาแหนง “CAL” เพอใหการอานคาจากจอภาพไดคาทถกตอง นอกจากนในบางเครองยงสามารถขยายสญญาณ โดยดงปมยอยดงกลาวออกมาไดอก จงควรระมดระวงเปนพเศษมฉะนนจะทำาใหการอานไมถกตองตวอยางท 7.2 การอานคาแรงดนและความถของสญญาณ

1. ตวอยางการอานคาแรงดนไฟตรง

รปท 7.5 แสดงระดบสญญาณไฟตรง

จากรป ระดบสญญาณ อยท 2.5 ชองจากเสน ระดบ (GND LEVEL ) ถาตงยานวดไวท

5 V/DIV คาแรงดนทอานได จะเทากบ 2.5 ชอง × 5 โวลตตอชอง = 12.5 โวลต

2. ตวอยางการอานคาแรงดนและความถของไฟสลบ

44

รปท 7.6 แสดงระดบสญญาณไฟสลบ

จากรปท 7.6 ระดบสญญาณ อยท 3 ชองจากเสน (GND LEVEL) ถาตงยานไวท 5 V/DIV คาแรงดนทอานได จะเทากบ 3 ชอง 5 โวลต ตอชอง = 15 V p หรอ 30 Vp-p สำาหรบคาบเวลา = 4 ชอง (ทางแนวนอน) ถาตงยานวดไวท 1 ms / DIV คาบเวลา = 4 ms ดงนน ความถ 1/4 ms = 0.25 kHz หรอ 250 Hz นนเอง

45

สรป

ออสซลโลสโคป เปนเครองมอวดทางไฟฟาและอเลกทรอนกสทมประโยชน ดงตอไปน

1. วดและตรวจสอบรปรางของสญญาณ2. วดคารบเป ลของแรงดนไฟฟา3. วดคาสงสดของแรงดน4. วดคาความถของสญญาณ5. ใชตรวจวดสญญาณรปตาง ๆ6. ใชตรวจสญญาณเพอหาขอขดของของวงจร

46

ใบงาน

47

ใบงานท 7ชอวชา เครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสเบองตน

สอนครงท 11, 12 และ 13หนวยท 7 ชอหนวย ออสซลโลสโคป

รวม 12 ชวโมงชองาน การใชงานออสซลโลสโคป จำานวน 9

ชวโมง

จดประสงคการเรยนรจดประสงคทวไป

เพอใหมความร ความเขาใจการทำางานเครองมอวดไฟฟาและอเลกทรอนกสจดประสงคเชงพฤตกรรม

เมอผเรยน เรยนจบหนวยการเรยนนแลวสามารถ1. เขยนรปรางและรายละเอยดออสซลโลสโคปได2. ตอวงจรและตงยานวดของออสซลโลสโคปได3. วดและทดสอบการใชงานออสซลโลสโคปได4. นำาออสซลโลสโคปประยกตใชงานในชวตประจำาวนได5. มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะอนพงประสงค

เครองมอและอปกรณ1. ออสซลโลสโคป ชนด 2 เสนภาพ จำานวน 1

เครอง2. แหลงจายไฟฟากระแสตรง 0-30 V จำานวน 1

เครอง3. แหลงจายไฟฟากระแสสลบ จำานวน 1

เครอง

48

4. ตวตานทาน 1 กโลโอหม 1 วตต จำานวน 1 ตว 5. มลตมเตอร จำานวน 1 เครอง

6. สายประกอบวงจร จำานวน 10 เสนขอควรระวง

ในขณะปฏบตงานระมดระวงเกดการลดวงจรซงจะทำาใหเกดความเสยหายตอเครองมอและอปกรณขอเสนอแนะ

1. ศกษาขนตอนการปฏบตงานใหเขาใจกอนทำาการทดลอง2. ในขณะทำาการทดลองหากมขอสงสยใหปรกษาครผสอน3. ใหผเรยนคนควาเพมเตมเกยวกบออสซลโลสโคป

ลำาดบขนการทดลอง1. เขยนรปราง ปมปรบ และจดตอ ออสซลโลสโคป พรอมอธบายหนาทการทำางานมาพอเขาใจ บนทกผลการทดลองลงในใบงานผลการทดลอง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. ตอวงจรจายแรงดนไฟฟากระแสตรงตามรปท 9.3.1 โดยยงไม

ตองตอออสซลโลสโคป

49

รปท 7.1 วงจรจายแรงดนไฟฟากระแสตรง

3. ใชมลตมเตอร ตงยานวด 10 V DC วดแรงดนตกครอม RL บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

ผลการทดลองลงในใบงานแรงดนตกครอม RL = …………………โวลต

4. ใชออสซลโลสโคปวดแรงดนไฟฟากระแสตรง โดยวดตกครอม RL ของวงจร

5. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 1 VOLT/DIV และ TIME / DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 1 V

TIME / DIV = 2 mS

RL1 kΩ

3 V

50

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ ......................โวลต

6. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 5 VOLT/DIV และ TIME/DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลอง

ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 1 V

TIME / DIV = 2 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ ......................โวลต

7. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 2 VOLT/DIV และ TIME/DIV ท 2 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 2 V

TIME / DIV = 2 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ ......................โวลต8. ตอวงจรจายแรงดนไฟฟากระแสสลบตามรปท 7.2 โดยยงไม

ตองตอออสซลโลสโคป

51

รปท 7.2 วงจรจายแรงดนไฟฟากระแสสลบ

9. ใชมลตมเตอรตงยานวด 10 VAC วดแรงดนตกครอม RL บนทกผลการทดลองลงในใบงาน

แรงดนตกครอม RL ………………โวลต10. ใชออสซลโลสโคป วดแรงดนไฟฟากระแสสลบ โดยวดตกครอม

RL ของวงจร11. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 2 VOLT/DIV และ TIME/DIV = 5 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 2 V

TIME / DIV = 5 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ ..................Vคาบเวลาสญญาณ เทากบ.....................mSความถของสญญาณ เทากบ.....................Hz

RL1 kΩ

10 V50 Hz

52

12. ปรบ VOLT/DIV ทตำาแหนง 5 VOLT/DIV และ TIME/DIV = 5 mS บนทกผลการทดลอง ลงในใบงาน

VOLT / DIV = 5 V

TIME / DIV = 5 mS

แรงดนไฟฟากระแสตรง เทากบ ..................Vคาบเวลาสญญาณ เทากบ.....................mSความถของสญญาณ เทากบ.....................Hz

สรปผลการทดลอง .................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

53

คำาถาม1. จากรปสญญาณไฟฟากระแสสลบ จงคำานวณคาของแรงดน คาบ

เวลาและความถของสญญาณ

VOLT / DIV = 5 V

TIME / DIV = 2 mS

รปท 7.3 สญญาณไฟฟากระแสสลบ

54

ใบประเมนท 7ชองาน การใชงานออสซลโลสโคป

ท

รายงานการประเมนคะแนน

ทไดหมายเหต

1 การเตรยมงาน (3 คะแนน)- มการวางแผนการทำางาน

(1 คะแนน)- จดเตรยมเคร องมอและอปกรณอยาง มระเบยบ (1 คะแนน)- ศกษารายละเอยดใบงาน (1 คะแนน)

- การวางแผน ; ม ได 1 คะแนน ;ไมม ได 0 คะแนน- การเตรยมเครองมอ ; ครบ ได 1 คะแนน และอปกรณ ; ไมครบ ได 0 คะแนน- ศกษาใบงาน ; ม ได 1 คะแนน ;ไมม ได 0 คะแนน- การปฏบตงาน ; เปนขนตอน ได 2 คะแนน ; เปนขนตอน

2 การดำาเนนการปฏบตงาน (5 คะแนน)- ปฏบตงานตามขนตอน (2

คะแนน)- ร จ ก ก า ร แ ก ป ญ ห า (1

คะแนน)- การบนทกผลการทดลอง

55

อยางถกตอง (1 คะแนน)

- ปฏบตงานถกตองปลอดภย (1 คะแนน)

พอใช ได 1 คะแนน ;ไมเปนขนตอน ได 0 คะแนน- การแกปญหาและการบนทกผลการทดลอง ; ด ได 1 คะแนน ;นอย ได 0 คะแนน- ความปลอดภย ; ม ได 1 คะแนน ;ไมม ได 0 คะแนน- การใชเครองมอและอปกรณ ;ถกตองถกวธ ได 1 คะแนน ;ไมเหมาะสม ได 0 คะแนน- การบำารงรกษาเครองมอและอปกรณ ; ม ได 1 คะแนน ;ไมม ได 0 คะแนน- ขอมลครบสมบรณ ; ครบทกขนตอน ได 2 คะแนน ; ไมชดเจน ได 1 คะแนน- การสรปผลและตอบคำาถาม ; ถกตอง ชดเจน ได 3 คะแนน ; ถกตองปานกลาง ได 2 คะแนน ; ถกตองนอย ได 1 คะแนน

3 การใชงานและบำารงรกษาเครองมอและอปกรณ (2 คะแนน)- การใชเครองมอและ

อปกรณถกตอง

และเหมาะสมกบงาน ( 1 คะแนน)- มการบำารงรกษาเครองมอ

และอปกรณ (1 คะแนน)

4 ค ณ ภ า พ ข อ ง ง า น (10 คะแนน)- ข อ ม ล ค ร บ ส ม บ ร ณ (2

คะแนน)- สรปผลการทดลองถกตอง

(3 คะแนน)- ตอบค ำาถามถกต อง (3

คะแนน)- ผลงานสะอาดเรยบรอย (2

คะแนน)รวมคะแนนทได (คะแนนเตม 20 คะแนน)

56

- ความสะอาด ; เรยบรอย ได 2 คะแนน ; ไมเรยบรอย ได 1 คะแนน

ขอเสนอแนะ............................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................

ลงชอ................................................(ครผสอน)

(นายธระ คำาแปล)

................/................./..............