adresy w sieci - informatyka,internet, bezpieczeństwo) adresy.pdf · 2020. 4. 17. · w swojej...
TRANSCRIPT
Adresy w Sieci
Adresy w sieci
• Jednolity system nazewnictwa i lokalizacji
komputerów.
• Podobnie jak ma to miejsce z adresami
zamieszkania osób, komputery podłączone
do sieci mają także jednoznaczną lokalizację
swojego miejsca w wirtualnym świecie.
Procedura
• Po kliknięciu w link albo wpisaniu URL do paska adresu ten
najpierw jest tłumaczony na adres IP
• Tłumaczony = zmiana nazwy/adresu/linku na cyfrowy adres
serwera www
• Tłumacz = DNS, chyba, że schowek (pamięta krótko i mało)
zapytań DNS w prywatnym komputerze (przyspiesza tłumaczenie)
• Potem przeglądarka nawiązuje połączenie TCP/IP z serwerem
webowym
Atrakcyjność nazw domen
• Wyspa Nive oferuje – .nu po prawej stronie adresu,
w wielu językach oznaczają „coś nowego” lub „teraz”
• Republika Congo – .cd
• Stacje radiowe .fm (rmf.fm) lub .am, którymi dysponuje Armenia i
Mikronezja
• Dla Brytyjczyków .bt – skrót wyróżniający Bhutan
• Austriacy dysponują ciekawym skrótem nazwy państwa .at
• .is – Islandia (who.is)
• Tongo – mała wysepka na Pacyfiku – .to (zrobie.to)
• Tuval - .tv
“Kupuj ziemię, przestano ją
produkować” za: Mark Twain
• Ma to wyjątkowe znaczenie wobec sygnalizowanego
wcześniej problemu utrwalonych nazw własnych (np.
WhiteHouse), które mogą być wykorzystywane na
stronach osób i firm o działalności bardzo odległej od
powszechnie znanej nazwy.
• Ceny atrakcyjnych nazw domen osiągają zawrotne ceny
milionów USD, a handel nimi przynosi sprzedającym
(cybersquatterom) duże profity.
• Ceny hurtowe (NASK) ok. 10 zł netto.
Waga adresu
• WhiteHouse.com, WhiteHouse.edu - strony o zupełnie
innych, od sugerowanych, treściach.
• Podobnie jest w przypadku wielu polskich tytułów pism,
które nie są właścicielami takich domen jak np. nie.pl
(strona związana z muzyką), rzp.pl (strona związana z
miodem), fakt.pl (strona związana z miastem Łódź).
• Należy kupować stare domeny – wyższa pozycja w
PageRank (dropped.pl, aftermarket.pl, az.pl).
Ceny domen
• Za sex.com firma Escom LLC zapłaciła 12 milionów USD,
za business.com zapłacono 7,5 mln USD (2000 r.), za
casino.com – 5,5 mln USD, Korea.com – 5 mln USD (za:
Wprost, 5 lutego 2006 r.);
• Insure.com – 16 mln USD, Internet.co – 18 mln (za:
pcworld.pl XII.09);
• business.com – 345 mln. USD (za: RZP 28 VII 2007);
• Urlopy.pl – 0.4 mln zł.
Rynek adresów IP
• Pieczę nad nimi sprawuje organizacja Internet Assigned
Numbers Authority (IANA), która rozdysponowuje je między
pięć organizacji regionalnych rejestrów internetowych (RIR),
z których każda odpowiada za inną część globu.
• ARIN (Ameryka Północna), RIPE (Europa
i część Azji), APNIC (Azja i Australia), AfriNIC (Afryka) oraz
LACNIC (Ameryka Południowa i część Ameryki Północnej).
Cybersquatting
• Proceder kupowania domen w celu
ich późniejszego odsprzedania po
zawyżonej cenie
• „dziki lokator internetowy”
Waga adresu - przekręty
• Oryginał: centrum-janki.pl - domena
piratów: centrumjanki.pl,
centrumjanki.com
• Oryginał: airfrance.com – kopia:
arifrance.com
Typosquatting
• Badacze z Uniwersytetu Harvarda obliczyli, że Google może zarabiać na
typosquattingu aż 497 milionów dolarów rocznie.
• Typosquatting polega na rejestrowaniu domen o nazwach bardzo podobnych do
domen często odwiedzanych.
• Badacze Tyler Moore i Benjamin Edelman postanowili oszacować jak duże mogą
być przychody z typosquattingu dla Google. W tym celu wybrali 3264 adresy z
domeny .com i korzystając z listy typowych literówek wygenerowali 900 000
adresów. Za pomocą odpowiedniego programu sprawdzili 285 000 z nich i
stwierdzili, że 60% z nich zawierało reklamy Google. Na podstawie tych danych
obliczyli, że Google może na tych reklamach zarabiać prawie pół miliarda dolarów
rocznie.
• Domeny z literówkami są więc na pewno na rękę Google. Trzeba jednak dodać, że
Google usuwa reklamy ze stron z literówkami na wniosek właściciela domeny na
podstawie której domeny te zostały utworzone.
http://www.dobreprogramy.pl/Duze-zyski-Google-z-literowek,Aktualnosc,16688.html
Składowe adresów• Top-level domains ustalane przez ICANN (The Internet Corporation for Assigned Names)
dzielą się na trzy kategorie:
• generic top-level domains (gTLD),
• country code top-level domains (ccTLD)
• infrastructure top-level domains.
Strefy zastosowań:
• com - komercyjne
• edu - edukacyjne
• gov - rządowe
• int - międzynarodowe
• mil - wojskowe
• net - organizacje sieci komputerowych
• org - reszta
https://www.internetx.com/fileadmin/files/internetx/images/e
vents/namesconglobal2020/GlobalDomainReport.pdf
• The Global Domain Report is the result of a
cooperation between two big players in the
domain industry: InterNetX, one of the largest
B2B domain registrars, and Sedo, the world‘s
largest domain aftermarket, have jointly
collected and analyzed over 130 million data
sets.
• The results provide insight into the status quo of
the domain industry, show latest developments,
tendencies and trends of the global domain
market and offer a view on potential market and
business chances.
https://www.internetx.com/fileadmin/files/internetx/images/events/name
sconglobal2020/GlobalDomainReport.pdf
https://www.internetx.com/fileadmin/files/internetx/images/events/name
sconglobal2020/GlobalDomainReport.pdf
TLD
• Pierwszym członem adresu jest zazwyczaj skrócona
nazwa państwa, w przypadku naszego kraju jest to „.pl”.
• Adresy komputerów zarejestrowanych w Polsce
zawierają człon będący skrótem nazwy kraju – „.pl”.
• Ze względów technicznych owa najważniejsza część
nazwy adresu jest umieszczana po prawej stronie jego
zapisu, np. www.dobry.pl. Ta część jest nazywana Top-
level-domain (TLD).
gTLD(podział umowny, nie przestrzegany)
• .com (umowna komercja)
• .net (Internet)
• .org (non-profit)
• .edu (edukacja)
• .gov (administracja USA)
• .mil (armia USA)
• .int (międzynarodowe
organizacje)
• .aero (przemysł lotniczy)
• .biz (biznes)
• .coop (organizacje
współpracy)
• .info
• .museum (muzea)
• .name (dla
indywidualnych)
• .pro (profesjonaliści)
• .tel (marzec 2009)
Przykłady generic top-level domains (gTLD) –części adresów mówiące o cechach funkcjonalnych komputera
• .com (umowna komercja), 1995
• .net (Internet)
• .org (non-profit), 1995
• .edu (edukacja), 1995
• .gov (administracja USA), 1995
• .mil (armia USA)
• .int (międzynarodowe organizacje),
1998
• .aero (przemysł lotniczy)
• .biz (biznes)
• .coop (organizacje współpracy)
• .info
• .museum (muzea)
• .name (dla indywidualnych), 2001
• .pro (profesjonaliści)
Strefy geograficzne
ccTLD – country-code top level
au - Austria
be - Belgia
ca - Kanada
dk - Dania
fr - Francja
de - Niemcy
nl - Holandia
us - USA
http://www.domaintools.com/
Statystyka domen dla TLD (2020)Serwery pocztowe
Domeny TLD
GlobalDomainReport.pdf [2020]
GlobalDomainReport.pdf [2020]
GlobalDomainReport.pdf [2020]
Liczba aktywnych nazw domeny
.pl
https://www.dns.pl/statystyki/liczba_aktywnych_nazw_domeny_pl
Statystyki liczby domen zarejestrowanych w
NASK (2020-04-12)
https://www.dns.pl/statystyki/liczba_aktywnych_nazw_domeny_pl_z_podzia%C5%82em_na_strefy
SLD 1/2
• Nazwa funkcjonalna adresu, jeśli w ogóle
występuje, jest umieszczana na drugim
poziomie, np. com.pl.
• Wspomniany drugi poziom adresu tworzy
składowa nazywana Second-Level Domain
(SLD).
SLD 2/2
• Zwykle w tym miejscu pojawia się nazwa funkcjonalna (com, gov,
net itp.) lub regionalna (waw, poznan, szczecin itp.).
• Komputery, których nazwa adresu kończy się na: com.pl, są
zarejestrowane w Polsce i zadedykowane (zazwyczaj) sprawom
komercyjnym – tak jak przykładowy adres www.xxx.com.pl.
• W Polsce rejestracją nazw domen na poziomie SLD zajmuje się
NASK (www.nask.pl). „Zajmowanie się” to także przyjmowanie
określonych opłat za rejestrację domeny.
178 partnerów: dns.pl/porozumienie/partner.html
Subdomeny
Właściciel domeny o nazwie np. „pt.pl” ma prawo
tworzenia pełnych adresów dla każdego komputera
w swojej domenie/sieci, a także kolejnych
subdomen, np. archiwum.pt.pl, na dalszych
poziomach adresacji – (podobnie jak numery
mieszkań w bloku pozostają w gestii administracji
lub właściciela budynku, a nie w gestii miasta lub
dzielnicy).
URL
• Uniformal Resource Locator, np.
http://www.pol.pl./katalog
• http
• www.pol.pl
• katalog
DNS• Tłumaczeniem słów (literowych skrótów) na liczbową postać zajmują się DNSy -
Domain Name Servers.
• Liczbowy adres jest to ciąg czterech liczb z zakresu 0-255 każda, rozdzielonych
kropkami, np. 196.116.146.6.
• DNS służy do przyjaznego użytkownikowi oznaczania adresów stron i stronic
internetowych.
• Opisy każdej domeny znajdują się, z powodów niezawodnościowych, w co najmniej
dwóch serwerach – Primary DNS i dalszych – Secondary DNS.
• Międzykontynentalny i międzynarodowy ruch ma natomiast swojego „globalnego
tłumacza” i swój „globalny drogowskaz” adresów w DNS-ach o nazwie Root-Servers,
stanowiących wierzchołek hierarchii DNS-ów.
• Aplikacja DnsSpeeder odgrywa jakby rolę lokalnego serwera DNS w systemie
użytkownika.
Domain Name System - DNS
• System informacji o adresach oraz tłumacz adresów
symbolicznych.
• DNS Servers np. www.chip.pl = 195.116.104.13
• Third-Level-Domain.Second-Leveldomain.Top-Level-
Domains (TLD)
nazwa_hosta.treści(znaczenie).pochodzenie geograficzne
• Na szczycie struktury DNS - Root-Level-Servers (w USA)
= kręgosłup całego Internetu.
Administracja DNS
• IANA (ang. Internet Assigned Numbers
Authority
• ICANN (ang. The Internet Corporation for
Assigned Names and Numbers
Testowanie serwerów DNS
• Przemyślane zmiany w konfiguracji serwerów DNS
mogą znacznie podnieść szybkość ładowania stron.
• By znaleźć optymalny serwer DNS dla naszej
lokalizacji, wykorzystajmy bezpłatne narzędzie DNS
Benchmark, które można pobrać ze strony
grc.com/dns/benchmark.htm.
Dominacja USA
Internetowa Korporacja ds. Nadawania Nazw i
Numerów (ICANN) jest czymś na wzór najwyższej
władzy w internecie. Kontroluje nazwy domen
najwyższego poziomu, takie jak .pl czy .com.
Jednak sam ICANN jest pod nadzorem Departamentu
Handlu USA. Oznacza to, że ostatecznie to rząd
USA decyduje, które narody są częścią internetu, a
które nie.
Nowe nazwy domen
• mobi – mobilne
• biz – biznes
• name – indywidualne
• museum – muzea
• pro – profesjonaliści
• aero – lotnictwo
• coop – kooperacja
• info – ogólne informacje• odpadły propozycje: xxx (porno), sex, shop, banc
Nowe TLD
http://research.domaintools.com/statistics/new-gtlds/
Adresy z polskimi znakami
znaki inne od łacińskich
• Domeny IDN (Internationalized Domain Name)
zawierają w nazwie znaki diakrytyczne.
• Domeny IDN oraz domeny zawierające w nazwie
wyłącznie znaki ASCII nie są ze sobą tożsame.
• System obowiązuje tylko adresy mające w TLD
nazwę kraju, (.ru [Rosja], .kr [Korea], .pl [Polska]).
Punycode
• Kei.pl oferuje możliwość rejestracji nazw domen z
polskimi znakami diaktrytycznymi: ą, ę, ć, ż itd.
• Przy rejestracji takiej nazwy konieczne jest
wskazanie jej w zapisie Punycode. Wymaga to
przekonwertowania łańcuchów znaków Unicode
do strony kodowej obsługiwanej przez serwery
DNS.
Odblokowywanie
niedostępnych usług
• Za pomocą systemu DNS można przekierować ruch
sieciowy do określonego serwera w internecie.
• Wykonuje się tę czynność m.in. w celu rozdzielenia
obciążenia łączy.
• Można go także wykorzystać do uzyskania dostępu do
witryn internetowych, które np. ze względu na
obowiązujące prawo autorskie są zablokowane dla
internautow z innych państw (Hulu, Pandora)
Operator domeny - registrator
• Np. dla .pl – NASK
• Registrator określa na jaki serwer nazw
(DNS) ma wskazywać domena.
Dysponent domeny
Registartor
Operator domeny
Procedura rejestracji domeny
Firmy rejestrujące domeny to m.in.:
• Polska: Home.pl, Nazwa.pl, Webd.pl, Az.pl lub
SuperHost.pl;
• Świat: www.101domain.com;
• .com, .net: GoDaddy.com, Domain.com,
Namecheap.com, Name.com, Register.com;
• Giełdy domen: AfterMarket.pl, PPD.pl.
Rejestratorzy .pl
https://dns.pl/lista_rejestratorow
Tropiciel Domen(home.pl/tropiciel-domen)
• Aplikacja home.pl służąca do wyszukiwania ciekawych nazw domen.
• To propozycja dla osób, które szukają wolnej nazwy dla swojej
strony internetowej lub sklepu.
• Wystarczy podać jedno lub dwa słowa kluczowe, które kojarzą się z
twoją stroną (np. wędkarstwo, morskie), wskazać rodzaj działalności
(np. turystyka) i określić obszar działania (do wyboru Polska, Europa
i cały świat).
• Tropiciel Domen wygeneruje kilkanaście propozycji wolnych nazw
domen w różnych końcówkach
Transfer domeny
• Przeniesienie jej obsługi od jednego dostawcy
usług hostingowych do drugiego.
• Operacja jest w pełni zautomatyzowana, wymaga
uzyskania kodu authinfo, unikatowego dla
domeny.
• Transfer bezpłatny
Cesja domeny - zmiana abonenta
domeny
• Przeniesienie prawa do nazwy domeny na inną
osobę lub firmę.
• Wymaga to wypełnienia wniosku o cesję i
podpisanie go przez cedenta, który przelewa
swoje prawa, i cesjonariusza, który je przejmuje.
• Wymagane dokumenty należy złożyć u
operatora, który aktualnie obsługuje domenę.
• Cesja domen .pl jest bezpłatna, natomiast
europejskich – 50 zł.
Próbowanie domeny
• DNT (ang. domain name tasting), czyli
próbowanie domeny
• Usługa, która pozwala przetestować jej
atrakcyjność – głównie marketingową.
• Na 14 dni – 0,5 zł/dziennie
Pozyskanie domeny
• Proces sądowy
• Zakup na giełdzie/aukcji domen
• Opcja na domenę (usługi np. domena.pl). Na trzy
lata, cena 35 zł. = Pierwszeństwo w rejestracji po
zwolnieniu domeny.
• Przechwycenie domeny – po wygaśnięciu domeny
można ją kupić do 15 dni (usługa AfterMarket 45
zł).
https://www.internetx.com/fileadmin/files/int
ernetx/images/events/namesconglobal202
0/GlobalDomainReport.pdf
DOMAIN SALES BY LENGTH
https://www.internetx.com/fileadmin/files/internetx/images/events/name
sconglobal2020/GlobalDomainReport.pdf
http://www.scribblrs.com/most-expensive-domain-sales/
20 czerwca 2016
.mobi
• Dla zoptymalizowanych stron w urządzeniach
mobilnych
• Świat 17 000 domen tego typu, PL 0,5 -1 tys.
• Rejestracja– np. //home.pl/register/domain
Mało domen
• Przewiduje się, iż zdalny dostęp do sieci przyspieszy obejmowanie
internetową komunikacją elektronicznych urządzeń w biurach i w domu
(lodówka, pralka, ogrzewanie itp.).
• Teoretycznie liczba domen wynosi nieco więcej niż cztery miliardy. Już
teraz Chiny i Japonia wykorzystały cały przyznany im limit liczby
adresów. Konieczne stało się zatem wprowadzenie nowych zasad
nadawania nazw/adresów wyróżnianym w Sieci podmiotom.
• Ceny atrakcyjnych nazw domen osiągają zawrotne wartości setek
tysięcy USD, a handel nimi przynosi sprzedającym (cybersquatterom)
duże profity.
1976
W 1976 roku Vint Cerf postanowił, że 4,3
mld adresów wystarczy.
Liczby adresów
• Teoretycznie już ponad 4 mld adresów
• Chiny i Japonia już wykorzystały
• nazwa.pol.waw.pl
• Numeryczne, np. 140.177.22.1 łatwiej jako nazwa
• Rejestracja i sprawdzanie: www.dns.pl lub nazwa.pl
• The Internet Corporation for Assigned Names and
Numbers ICANN – techniczny koordynator Internetu
IPv4
IPv4 jest 32 bitową liczbą bez znaku, czyli
od 0 do 4 294 967 295. Adres ten zapisuje
się jako cztery oktety (liczby ośmiobitowe
bez znaku 0-255), inaczej czterech liczb
dziesiętnych od 0 do 255 oddzielonych
kropkami.
http://www-public.it-sudparis.eu/~maigron/RIR_Stats/RIPE_Allocations/IPv4/ByNb/index.html
IPv4 address statistics - Sorted by number of addresses
Data from RIPE NCC website as of: Sun Sep 21 2014
Total number of addresses: 576 755 712
http://www-public.it-sudparis.eu/~maigron/RIR_Stats/RIPE_Allocations/IPv4/ByNb/index.html
http://www-public.it-sudparis.eu/~maigron/RIR_Stats/RIPE_Allocations/IPv4/ByNb/index.html
„IPv6”
• „IPv6” – Internet Protocol Version 6 nazywaną „plug
and play”
• IPv6 ułatwia automatyzację operacji samodzielnego
przydzielania unikalnych adresów włączanym do
Sieci urządzeniom, szyfrowanie ruchu, nadawanie
priorytetów (muzyka, wideo, rozmowy)
• Obecnie 1% adresów IPv6
Nowa wersja adresacji – IPv6
• Nowa – IPv6 (232) – „plug and play” – nowe
urządzenie po włączeniu same znajduje swój unikalny
adres w sieci.
• Kłopot z wprowadzeniem – brak kompatybilności
między 4 a 6. Trzeba „zapakować” 4 tak, by było
widziane przez 6. To generuje koszty.
• Pralka via Internet – Whirlpool, Panasonic i Microsoft;
Internet of Things
IPv6
• 128-bitowa liczba bez znaku, czyli obejmuje zakres
od 0 do
340282366920938463463374607431768211455.
• Adres IPv6 zapisywany jest w postaci ośmiu liczb
szesnastkowych oddzielonych od siebie
dwukropkami, np. adres IP:
1080:0:0:0:0:800:0:417A lub inaczej
1080::800:0:417A
Aliasy
• DługieAadresy:Anp.Af128.us.mail.Yahoo!.com,aczy
ww.setiathome.ssl.berkeley.edu/stats/country_134.html.
• Użytecznym rozwiązaniem jest w tym przypadku korzystanie z tzw.
aliasów.
• Usługę tę świadczą firmy o prostej nazwie domeny (np. www.w.pl).
• Alias jest zatem uproszczeniem nazwy adresu (odnosi się to także do
adresów poczty elektronicznej) i w sygnalizowanym wcześniej przypadku
adres www.dobry.com.pl/abacki przyjmie postać www.abacki.w.pl.
• Alias może być też nadawany przez administratorów sieci, na przykład
rambo.id.uw.edu.pl zamiast www.do.id.uw.edu.pl/~rambo.
Wtyczki do podglądu adresów URL
• ExpandMyURL (expandmyurl.com)i LongURLPlease
(www.longurlplease.com) zapewniają aplety lub wtyczki
do przeglądarki internetowej, które sprawdzają, czy z
adresem docelowym skrótu wiąże się jakieś ryzyko.
• Goo.gl, usługa skracania udostępniana przez Google'a,
automatycznie skanuje adresy docelowe, aby wykrywać
złośliwe witryny i ostrzegać internautów przed ryzykiem.
Goo.gl jest ograniczony do serwisów i usług Google'a.
Koniec