adanie uzniÓw lieÓw i tehnikÓw warszawskih · blisko co drugi badany uważa, że pomoc dla...
TRANSCRIPT
NOTA METODOLOGICZNA
2
Czas realizacji badania: marzec-kwiecień 2013 Miejsce realizacji: Warszawa
Próba: dwustopniowa, warstwowo - losowa
Operat losowania: baza teleadresowa podmiotów badania (szkół ponadgimnazjalnych) będąca powszechnie uznanym spisem zawierającym niezbędne punkty adresowe i spełniające następujące metodologicznie konieczne warunki: aktualności, kompletności, wyłączności i dostępności.
Wielkość próby: N=1250 Jednostka badania: uczniowie liceów i techników warszawskich Metoda badawcza: badanie zrealizowane metodą standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych .
Wnioski
3
Nastawienie uczniów warszawskich liceów i technik jest neutralne lub o umiarkowanym
negatywnym zabarwieniu.
Nastawienie do narodowości żydowskiej nie jest uzależnione od wiedzy ucznia wyrażonej
w ocenie z historii.
Sympatia do Żydów jest tym większa im większy udział Izraelczyków jest w otoczeniu
badanego.
Jest też większa niż do narodowości niemieckiej.
Badani są zdystansowani do ocen wobec Żydów, żal i gniew odczuwa mniej niż 10 proc.
badanych. „Sympatia” to kategoria uczuć zdobywająca najwięcej neutralnych głosów. W
najmniejszym stopniu badaniu do Żydów odczuwają wstyd, nie mają też poczucia winy.
Dla połowy badanych pomoc dla Żydów w trakcie II Wojny Światowej była wystraczająca.
Badani w większości mimo małej liczby godzin na temat Powstania w Getcie
Warszawskim poprawnie wskazują przywódcę ruchu oraz datę Powstania. 1/3 uczniów
uważa, że pomoc Polaków w Powstaniu była za mała.
Rospondom najtrudniej przyszłoby się pogodzić z wiadomością, ze ich partner/ka jest
narodowości żydowskiej, najłatwiej przyjęliby informację o sąsiedztwie lub o nowych
kolegach w szkole pochodzenia żydowskiego.
Badanym trudno oszacować obecna liczbę mieszkańców narodowości żydowskiej w
Polsce.
Uczniowie nie są ciekawi kultury żydowskiej, ale chętnie zobaczyliby miejsca związane z
historią Żydów w Warszawie.
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0
Demonstracje studenckie w marcu 68'
Porozumienia Okrągłego Stołu
Zabójstwo Prezydenta Narutowicza
Powstanie w Getcie Warszawskim
Przeniesienie stolicy do Warszawy
Powstanie styczniowe 1863
Obrona Warszawy 1939
Powstanie listopadowe 1830
Bitwa Warszawska 1920
Powstanie Warszawskie
Konstytucja 3-go Maja
Odzyskanie Niepodległości 1918
3,9
4,8
4,9
5,9
6,8
7,1
7,2
7,4
8,0
8,0
8,6
10,21
OCENA WAŻNOŚCI WYDARZEŃ HISTORYCZNYCH
4
Poniżej znajduje się lista wydarzeń – uporządkuj je od najważniejszego do najmniej ważnego:
Ranking na podstawie różnicy średnich z odpowiedzi skalowanych
N=1250
LUDNOŚĆ WARSZAWY
5
Polacy 51%
Żydzi 18%
Niemcy 10%
Rosjanie 8%
Białorusini 6%
Ukraińcy 5%
Inni 5%
N=1250
Jaki był, Twoim zdaniem, skład narodowościowy przedwojennej Warszawy?
Zdaniem uczniów co dziesiąty warszawianin był narodowości niemieckiej.
Niewiele mniej bo 8 proc. stanowili Rosjanie, na dalszych miejscach: Białorusini i
Ukraińcy.
Według pytanych co drugi
mieszkaniec przedwojennej
stolicy był Polakiem, drugą
nację pod względem
częstości występowania
według ankietowanych
stanowili Żydzi (18 proc.).
LUDNOŚĆ POLSKI
6
N=1250 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
Kilkaset Kilka tysięcy Kilkanaście tysięcy Kilkadziesiąt tysięcy Kilkaset tysięcy Kilka milionów
10,6%
34,4%
24,3%
19,4%
7,9%
3,4%
Jak myślisz, ilu Żydów mieszka dziś w Polsce?
Niemal 2/3 uczniów (65,6 proc.) mylnie określa liczbę Żydów
mieszkających w Polsce.
Popranie szacowną liczebność wskazuje jedna trzecia uczniów.
Na niski odsetek poprawnych odpowiedzi może mieć wpływ trudność w
pozyskaniu rzetelnej wiedzy o liczebności
Żydów zamieszkujących tereny Polski.
ZWYCIĘSKIE POWSTANIA POLSKIE
7
N=1250 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
PowstanieWielkopolskie
PowstanieWarszawskie
PowstanieStyczniowe
Powstanie w GetcieWarszawskim
PowstanieListopadowe
62,7%
39,6%
26,2% 23,0% 22,3%
Niektóre powstania w historii Polski zakończyły się zwycięstwem – a inne klęską. Zaznacz poniżej te z nich, w których Twoim zdaniem powstańcy
zwyciężyli okupantów/zaborców.
Każde wymienione powstanie, zakończyło się według pewnej części badanych
zwycięstwem. Jednak trudno odpowiedzieć, czy uczniowie podnosili tu aspekt zwycięstwa
zbrojnego czy moralnego.
Większość badanych poprawnie wskazywała na Powstanie Wielkopolskie jako wygrane, drugie
pod względem liczebności głosów było Powstanie Warszawskie (39,6 proc.). W opinii niemal co
czwartego ucznia zwycięstwem zakończyło się również Postanie w Getcie Warszawskim.
TERMOMETR UCZUĆ
8
91,5 pkt.
47 pkt.
35 pkt.
Sympatia do POLAKÓW
Sympatia do ŻYDÓW
Sympatia do NIEMCÓW
0 100
100
100
0
0
Poniżej znajdują się „termometry uczuć”, Pomyśl o swoim stosunku do różnych narodów,
Poprosimy Cię, abyś na poniższych termometrach oznaczył swoje uczucia wobec
wybranych narodów na skali od 0 (zimne, nie lubię ich) do 100 (ciepłe, lubię ich):
mediana
= 83,8 pkt.
= 44,9 pkt.
= 39,5 pkt.
mediana
mediana
x
x
x
Najmiększą sympatię uczniowie żywią do własnej dla większości, polskiej,
narodowości. Nastawienie dla nacji żydowskiej mieści się połowie skali pozytywnych
odczuć. Najmniej lubiani przez uczniów pozostają obywatele niemieccy, dla których
temperatura uczuć waha się w okolicach 1/3 skali.
DOŚWIADCZENIE I TERMOMENT UCZUĆ
9
N=1250
0%
20%
40%
60%
80%
Nie, nie znam Znam jedną osobę Znam dwie-trzy takie osoby Znam kilka takich osób Znam wiele takich osób
64,6%
13,4% 8,8% 9,5% 3,7%
Czy znasz osobiście jakichś Żydów bądź osoby pochodzenia żydowskiego?
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
3 5 7 9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
51
53
55
57
59
61
63
65
67
69
71
73
75
77
79
81
83
85
87
89
91
93
95
97
99
10
1
Znam wiele takich osób Nie, nie znam
TERMOMETR UCZUĆ
Natężenie pozytywnych uczuć badanych w stosunku do narodowości żydowskiej jest wprost proporcjonalne do
liczby znanych im Żydów. Im więcej takich osób znajduje się w środowisku ankietowanego, tym cieplejsze są
deklarowane emocje.
10 N=1250
Polacy 25%
Żydzi 28%
Polacy i Żydzi 44%
Nie wiem 3%
Kto bardziej ucierpiał w czasie II Wojny Światowej?
STRATY WOJENNE
Nieco więcej niż 2/5
badanych jest zdania, że
ofiary poniesione podczas
II Wojny Światowej przez
Polaków i Żydów są tak
samo liczne.
Dla 28 proc. uczniów na
skutek działań wojennych
najbardziej ucierpieli Żydzi
i niewiele mniej bo 25 proc.
uważa, że największe
straty ponieśli Polacy.
1036-1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946-2013
5,0% 1,9% 2,2% 2,7% 3,5%
73,6%
6,1% 1,1% 3,8%
W którym roku miało miejsce Powstanie w Getcie Warszawskim?
POWSTANIE W GETCIE
11
N=1250
Niemal ¾ uczniów (73,6 proc.), która przystąpiła do badania, prawidłowo
wskazała datę Powstania w Getcie Warszawskim.
Pozostałe 26,4 proc. odpowiedzi umiejscawia wydarzenie w przedziale od
roku 1036 do 2013.
0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00%
Mordechaj Tenenbaum-Tamarof
Adam Czerniaków
Antoni Chruściel
Ludwik Zamenhof
Mordechaj Anielewicz
8,30%
9,90%
11,40%
12,90%
57,60%
Przywódcą Powstania w Getcie Warszawskim był…
POWSTANIE W GETCIE
12 N=1250
WARTOŚĆ BONÓW 2/4
13
N=892 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11-30 50 iwięcej
niewiem
23,1% 25,2%
10,1% 7,4% 8,1%
3,1% 1,5% 1,2% 0,2%
5,8% 3,1%
1,0%
10,2%
Ile godzin lekcyjnych w czasie Twojej nauki w gimnazjum było poświęconych tematyce Powstania w Getcie Warszawskim?
Ponad połowa badanych (58 proc.) przyznała, że na wiadomości
dotyczące historii ruchu zbrojnego w Getcie Warszawskim, w gimnazjum,
było poświęconych do 3 godzin lekcyjnych, z czego u 25 proc. były to dwie
godziny, 23 proc. badanych wskazała na tylko jedną.
POMOC ŻYDOM
14
N=1250
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Zdecydowaniezbyt mała
Nieco za mała Wystarczająca Nieco za duża Zdecydowaniezbyt duża
6%
28%
51%
5% 9%
5%
20%
55%
10% 11%
pomoc Polaków dlaŻydów walczących wGetcie Warszawskim?
pomoc Polaków dlaŻydów ukrywającychsię poza gettem?
Jaka Twoim zdaniem, była pomoc Polaków dla Żydów…
Blisko co drugi badany uważa, że pomoc dla Żydów w okresie trwania II Wojny Światowej jak i
w działaniach zbrojnych podczas Powstania w Getcie Warszawskim były wystarczające.
Badani częściej wskazują na zbyt mała pomoc dla Żydów walczących w powstaniu , niż dla
ukrywających się poza gettem, gdzie, 21 proc. jest zdania, że pomoc ta była za duża.
Zbyt uboga dla 1/3 respondentów była pomoc w Powstaniu (34 proc.) i dla ¼ (25 proc.) w ukrywaniu
się poza gettem.
0
5
10
15
20
25
30
35
40
1 Byłbym bardzoniezadowolony
2
3
45
6
7 Byłbym bardzozadowolony
Żydowska rodzina wprowadziłaby się do TwojegosąsiedztwaDo Twojej szkoły zaczęłoby chodzić kilkoro dzieciżydowskichTwoja dziewczyna/ chłopak okazał się być Żydem
Okazuje się, że w Twojej rodzinie jest osobapochodzenia żydowskiego
Gdyby….
NASTAWIENIE
15
Żydowska rodzina wprowadziłaby się do Twojego sąsiedztwa
Do Twojej szkoły zaczęłoby chodzić kilkoro dzieci żydowskich
Twoja dziewczyna/ chłopak okazał się być Żydem
Okazuje się, że w Twojej rodzinie jest osoba pochodzenia żydowskiego
1 Byłbym bardzo niezadowolony 17% 12% 33% 20%
2 11% 12% 13% 10%
3 16% 16% 15% 15%
4 ani zadowolony, ani nie
zadowolony 36% 35% 23% 30%
5 9% 11% 7% 11%
6 5% 6% 4% 6%
7 Byłbym bardzo zadowolony 6% 8% 6% 8%
NASTAWIENIE
16
Uczniowie są podzieleni w swoich opiniach między oceny negatywne a
umiarkowane.
Największe niezadowolenia powodowałaby informacja, że partner lub
partnerka badanego jest narodowości żydowskiej, wskazania nie można
odczytywać jako w pełni nacechowanego emocjami bowiem za
związkiem z partnerem odmiennej wiary mogą iść komplikacje w
wymiarze religijnym i celebrowanych tradycji.
Drugą najmniej pożądaną, byłaby informacja, że ktoś z członków rodziny
jest pochodzenia żydowskiego. Ustosunkowanie się do tego zdania,
także podzieliło respondentów, była to bowiem także drugą pod
względem liczebności odpowiedzi w ocenach neutralnych.
Najbardziej obojętnie przyjęłoby informację o żydowskich kolegach ze
szkoły.
0
10
20
30
40
50
60
70
1 Zupełnienie
2 3 4 5 6 7 Wdużymstopniu
56,8
11,28 10,08 8,24 3,76 1,92
7,92
34,48
15,2 17,36 19,28
6 3,92 3,76
60,56
12,8
9,36
2,56 1,52 2,56
63,12
12,4 9,04
9,04 2,16
0 4,24
46,8
14,16 12,24 13,36
5,84 3,92 3,68
45,84
12,72 11,84
11,44
5,84 3,36 8,96
NASTAWIENIE
17
Czy czujesz wobec Żydów poniższe uczucia?
N=1250
NASTAWIENIE
18 0
10
20
30
40
50
60
70
Gniew Sympatia Poczuciewiny
Wstyd Podziw Żal
Gniew 56,8
Sympatia 34,48
Poczucie winy 60,56
Wstyd 63,12
Podziw 46,8
Żal 45,84
7,92 3,76 2,56 4,24 3,68
8,96
3,76 6 2,56 2,16
5,84 5,84
1,92 3,92 1,52 0 3,92 3,36
8,24 19,28
9,36 9,04 13,36 11,44
11,28 15,2
12,8 12,4 14,16 12,72 10,08
17,36
10,64 9,04 12,24
11,84
Czy czujesz wobec Żydów poniższe uczucia?
N=1250
NASTAWIENIE
19
Badani w wyrażaniu swoich emocji cechują się bardzo dużym
dystansem, bowiem w każdym wyrażeniu poddanym ocenie
przeważają wskazania negujące jakiekolwiek zabarwienie
emocjonalne (odpowiedź „zupełnie nie”).
Najwięcej wskazań, w najwyższej ocenie emocjonalnej uczniowie
umieścili określenia „żal” i „gniew”. Nie są to jednak w ogólnej
populacji emocje dominujące (poniżej 10 proc. wskazań każde).
W najmniejszym stopniu odczuwają wstyd i poczucie winy.
Najbardziej neutralne ze wszystkich wymienianych było odczucie
sympatii do Żydów, gdzie 1/5 ankietowanych wskazała wartości
środkowe na 7 stopniowej skali.
ZAANGAŻOWANIE
20
Poniżej znajduje się lista różnych wydarzeń. W których z nich chciałbyś uczestniczyć?
0
10
20
30
40
50
1 zupełnie bymnie chciał
2
34
5 bardzo bymchciał
Spotkanie z Rabinem, który opowiedziałbymi o religii wyznawanej przez Żydów
Koncert nowoczesnej muzyki żydowskiej
Spotkanie z Izraelczykami w moim wieku
Wycieczka po miejscach związanych zhistorią Żydów w Warszawie
Obejrzeć nabożeństwo żydowskie wsynagodze
N=1250
Młodzi ludzie raczej nie są
ciekawi kultury żydowskiej.
Najmniejsza popularnością
cieszyłby się koncert nowoczesnej
muzyki, najbardziej neutralne są
dla badanych spotkania z
rówieśnikami z Izraela, natomiast
najchętniej uczniowie poszliby na
wycieczkę po miejscach
związanych z historią Żydów w
warszawie.
3% 4%
26% 23% 23%
12%
7%
2% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
poniżej 2,4 2,5-2,9 3,0-3,4 3,5-3,9 4,0-4,4 4,5-4,9 5,0-5,4 powyżej 5,5
Ile wynosiła średnia Twoich ocen w ubiegłym roku?
METRYCZKA
21
0%
10%
20%
30%
40%
1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00
1%
14%
34% 32%
15%
4%
Jaką ocenę otrzymałeś/aś w ubiegłym roku z historii?
N=1250
N=1250