[USŁUGI DLA OSÓB NIEWYPŁACALNYCH NA TERENIE SZKOCJI]

Zadłużenie oraz jego konsekwencje

Ważne informacje, które pomogą Ci poradzić sobie z wierzycielami i zadłużeniem

Treść niniejszej publikacji jest aktualna do listopada 2012 roku.Wszelkie jej późniejsze zmiany zostaną zawarte w jejnajnowszej wersji dostępnej na stronie internetowej: http://www.aib.gov.uk/guidance/publications/debtbankruptcy

Dodatkowe kopie tej broszury lub innych wydawanych przez nas broszur możesz otrzymać, dzwoniąc do nas pod numer: 0300 200 2600. (Znajdziesz je także na stronie internetowej Accountant in Bankruptcy: www.aib.gov.uk, w części zawierającej publikacje.)

Publikacja ta jest dostępna na życzenie w innych językach funkcjonujących na terenie społeczności lokalnych i w innych formatach. W tej sprawie należy dzwonić pod numer 0300 200 2600.

Spis treści:

1. Dlaczego powinienem przeczytać tę broszurę? 1

2. Jak może mi pomóc doradca finansowy? 2

3. Kto może mi udzielić pomocy i porad? 3

4. Co mogę zrobić w kwestii moich długów? 4Plany Zarządzania Długami 4Program Ustalania Spłaty Długów 5Umowy powiernicze 6Bankructwo 8Jakie mam opcje? 10

5. Jakie kroki prawne mogą podjąć wobec mnie moi wierzyciele? 11

6. Co się stanie, kiedy mój wierzyciel pozwie mnie do sądu? 12Skąd będę wiedział, że zostałem pozwany do sądu? 12O co może zostać poproszony sędzia okręgowy? 12Co mogę zrobić, kiedy otrzymam wezwanie lub nakaz stawienia się w sądzie?

13

Czym są zalecenia dania czasu na spłatę długu i nakazy spłaty w określonym terminie?

15

7. W jaki sposób wierzyciel otrzymuje pieniądze po sprawie sądowej? 16Czym jest „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu”? 17Czym jest wezwanie do zapłaty? 17Czym jest nakaz dania czasu na spłatę? 17

8. Jakie sposoby egzekwowania spłaty długu może zastosować wierzyciel?

18

Zajęcie majątku 18Zajęcie części wypłaty 19Zamrożenie konta bankowego 20Zajęcie posiadanego mienia 22Zakaz dysponowania nieruchomością 23Nakaz zajęcia funduszy 23Specjalne nakazy zajęcia mienia 24Nałożenie aresztu na majątek 25Eksmisja z powodu zaległości w opłacaniu czynszu lub spłacie kredytu hipotecznego.

26

9. W jaki sposób wierzyciele mogą doprowadzić do ogłoszenia mojego bankructwa?

27

10. Co w przypadku, jeśli moim wierzycielem są władze lokalne lub urząd 29

skarbowy?

11. Co mogę zrobić, jeśli uważam, że mój wierzyciel lub urzędnik sądowy zachował się niewłaściwie?

30

12. Dalsze informacje 31

1. Dlaczego powinienem przeczytać tę broszurę?

Wielu ludzi ma problemy z długami. Niniejsza broszura ma pomóc Ci:

dowiedzieć się, gdzie uzyskać porady finansowe;

określić dostępne sposoby zarządzania swoimi długami;

podjąć decyzję co do dalszych działań w kwestii swoich długów;

zrozumieć, jakie działania mogą podjąć Twoi wierzyciele (osoby, którym jesteś winien pieniądze) w celu odzyskania swoich funduszy; oraz

zrozumieć, jakie konsekwencje będzie miało niespłacenie długów.

Możesz otrzymać bezpłatną pomoc i porady, które pomogą Ci poradzić sobie z Twoim długiem. Możesz też porozmawiać o swoim problemie z doradcą finansowym, który postara się pomóc Ci poprawić Twoją sytuację.

Niniejsza broszura zawiera informacje o możliwych działaniach, jakie może podjąć osoba zadłużona oraz dane kontaktowe instytucji oferujących pomoc tym osobom.

Możesz również skonsultować się z prawnikiem. Może on pobrać od Ciebie opłatę, ale możliwe, że będziesz mógł otrzymać finansową pomoc prawną, w zależności od Twojej sytuacji. Możliwe, że prawnik przeprowadzi z Tobą bezpłatną rozmowę wstępną.

Nie ignoruj swoich długów.Jeśli otrzymasz odpowiednią pomoc i porady, możliwe że będziesz mógł polepszyć swoją sytuację.

1

2. Jak może mi pomóc doradca finansowy?

Z długiem można poradzić sobie na wiele sposobów i należy jak najwcześniej uzyskać poradę.

Bezpłatnych i poufnych porad udzielają wykwalifikowani doradcy finansowi. Można się z nimi skontaktować np. przez zespoły doradztwa finansowego władz lokalnych lub Biura Porad Obywatelskich [ang. Citizens Advice Bureaux].

Wielu wierzycieli zna Zalecenia w Zakresie Zdrowia Psychicznego Grupy ds. Współpracy z Doradcami Finansowymi [ang. Money Advice Liaison Group’s Mental Health Guidelines]. Każda zadłużona osoba mająca problem ze zdrowiem psychicznym powinna porozmawiać z doradcą finansowym.

Doradca finansowy pomoże Ci zdecydować, jak poradzić sobie z Twoimi długami, jak zmaksymalizować Twoje dochody oraz jak poradzić sobie w nagłych wypadkach, np. jeśli Twoje konto bankowe zostanie zamrożone, część Twojej wypłaty zostanie zajęta na spłatę długu lub zostanie odcięty Twój dopływ gazu/prądu.

Możliwe, że będziesz w stanie dokonywać pewnych spłat wobec swoich wierzycieli. Doradca finansowy pomoże Ci zdecydować, jak to najlepiej zorganizować.

Twoi wierzyciele mogą pozwać Cię do sądu w celu odzyskania swoich pieniędzy.

Możliwe, że doradcy finansowi będą mogli pomóc reprezentować Cię w sądzie.

Możesz wypełnić tabele na stronach 35 – 38 tej broszury i zabrać je na spotkanie z doradcą finansowym. Zawarte w nich informacje przedstawią doradcy dokładny obraz Twojej sytuacji finansowej, dzięki czemu będzie on mógł lepiej Ci pomóc.

2

3. Kto może mi udzielić pomocy i porad?

Bezpłatnych, poufnych i bezstronnych porad udzielą Ci:

Money Advice Scotland [Porady Finansowe w Szkocji] Nr tel: 0141 572 0237E-mail: info@moneyadvicescotland.org.ukStrona internetowa: www.moneyadvicescotland.org.uk

Citizens Advice Scotland [Szkockie Biuro Porad Obywatelskich]Nr tel: 0131 550 1000Strona internetowa: www.cas.org.uk

National Debtline Scotland [Krajowa Infolinia dla Osób Zadłużonych]Nr tel: 0808 808 4000Strona internetowa: www.nationaldebtline.co.uk/scotland

StepChange Debt Charity [Organizacja Charytatywna dla Osób Zadłużonych StepChange]Nr tel: 0800 138 1111Strona internetowa: www.stepchange.org

Trading Standards Scotland [Standardy Handlowe w Szkocji]Strona internetowa: www.scotss.org.uk

Lokalne adresy i numery telefonów Biur Porad Obywatelskich oraz Biur Towarzystw Standardów Handlowych w Szkocji znajdziesz w swojej książce telefonicznej. Na powyższych stronach internetowych uzyskasz informacje o tym, jak znaleźć doradcę finansowego lub doradcę osób zadłużonych w pobliżu swojego miejsca zamieszkania.

Na stronach 32 – 34 znajdziesz dodatkowe, przydatne dane kontaktowe.

3

4. Co mogę zrobić w kwestii moich długów?

Możesz podjąć różne działania. Doradca finansowy pomoże Ci zdecydować, jakie opcje będą dla Ciebie najbardziej korzystne.

Oto niektóre możliwości, jakie mogą być dla Ciebie dostępne: Plany zarządzania długami

Plan zarządzania długiem to nieformalna umowa z Twoimi wierzycielami, w ramach której zobowiązujesz się do spłacenia swoich długów w dłuższym okresie czasu. Oprocentowanie i opłaty nadal będą naliczane (chyba że Twoi wierzyciele zgodzą się zamrozić odsetki) i nie zostaną anulowane, chociaż jeżeli wykonasz plan, powinieneś być w stanie spłacić dług w całości. Zatrzymasz kontrolę nad tym, co posiadasz (swoim majątkiem), łącznie z domem/mieszkaniem, o ile nie zostaną podjęte oficjalne działania przeciwko Tobie.

Plan zarządzania długiem możesz sporządzić bezpośrednio ze swoimi wierzycielami, lub z pomocą doradcy finansowego.

Plan zarządzania długiem nie jest prawnie wiążący dla Twoich wierzycieli i mogą oni w dalszym ciągu podejmować kroki mające na celu odzyskanie swoich pieniędzy.

4

Program Ustalania Spłaty Długów [ang. Debt Arrangement Scheme, DAS]

DAS to ustawowy program ustalania spłaty długów wprowadzony przez Rząd Szkocji. Daje on więcej czasu na spłacenie długów wobec wierzyciela (wierzycieli) bez zagrożenia sprawą sądową. Aby móc zostać objętym programem DAS, trzeba posiadać nadwyżkę dochodu, z której będzie można dokonywać spłat wierzycielom.

W ramach programu DAS możesz ubiegać się o objęcie Programem Spłaty Długu [ang. Debt Payment Programme, DPP], który pozwoli Ci spłacić swój dług (swoje długi) w określonym czasie.

Program DAS zamraża odsetki, opłaty i opłaty karne dotyczące długu (z wyjątkiem przyszłych rat spłaty kredytu hipotecznego) licząc od daty przyznania DPP i zostają one anulowane w momencie wykonania programu. DAS chroni Twój majątek, łącznie z Twoim domem/mieszkaniem (pod warunkiem, że będziesz na czas dokonywał spłat kredytu hipotecznego i swoich stałych zobowiązań).

Doradcy finansowi świadczący usługi w biurach porad władz lokalnych oraz w Biurach Porad Obywatelskich udzielą Ci bezpłatnej pomocy w staraniu się o udział w programie DAS. Jednakże doradcy finansowi pracujący w innych instytucjach mogą pobrać od Ciebie opłatę, toteż powinieneś to sprawdzić przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy.

Informacje o zatwierdzonych doradcach finansowych świadczących usługi w pobliżu Twojego miejsca zamieszkania znajdziesz na stronie internetowej programu DAS: www.dasscotland.gov.uk Możesz też napisać e-mail na adres: das@aib.gsi.gov.uk (w celu uzyskania ogólnych informacji o tym programie).

5

Umowy powiernicze

Umowa powiernicza to oficjalne porozumienie pomiędzy Tobą a Twoim specjalistą od niewypłacalności, który staje się Twoim powiernikiem. Rolą powiernika jest działanie na rzecz Twoich wierzycieli i będzie on przeznaczał część Twojej pensji lub pieniędzy ze sprzedaży Twojego majątku na spłaty Twojego długu.

Aby móc zawrzeć umowę powierniczą, musisz być w stanie systematycznie wypłacać swojemu powiernikowi określone sumy pieniędzy pochodzące z Twoich dochodów lub musisz posiadać majątek. Umowa powiernicza przekazuje Twoje prawa do Twojego majątku (łącznie z Twoim domem/mieszkaniem, bez względu na to, czy jesteś jego wyłącznym właścicielem czy współwłaścicielem) Twojemu powiernikowi. Może on sprzedać Twoją część majątku, aby pokryć koszty prowadzenia Twojej umowy powierniczej i spłacić długi wobec Twoich wierzycieli.

Umowa powiernicza zwykle obowiązuje przez 36 miesięcy, ale okres jej trwania może być różny. Podczas jej obowiązywania nadal będą naliczane odsetki od Twojego długu, ale jeśli będziesz wykonywać polecenia swojego powiernika, większość długu pozostałego po wygaśnięciu umowy zostanie anulowana. Kosz prowadzenia umowy powierniczej zostanie pokryty ze środków uzyskanych przez powiernika, zanim Twoi wierzyciele otrzymają jakiekolwiek pieniądze.

Umowa powiernicza może stać się umową zabezpieczoną, co oznacza, że Twoi powiernicy nie będą mogli pozwać Cię do sądu o sumy im należne w momencie zawarcia umowy. Jeśli Twoi wierzyciele nie wyrażą na to zgody, może to doprowadzić do tego, że Twoja umowa powiernicza nie stanie się zabezpieczona. Jeśli Twoja umowa powiernicza nie stanie się umową zabezpieczoną, wierzyciele nadal będą mogli pozwać Cię do sądu, a Ty będziesz mógł się ubiegać o ogłoszenie swojego bankructwa.

6

Jeśli twoi wierzyciele wyrażą zgodę i Twoja umowa powiernicza stanie się umową zabezpieczoną, Twój powiernik będzie mógł doprowadzić do ogłoszenia Twojego bankructwa, jeśli nie będziesz wypełniał jego poleceń.

Podpisanie umowy powierniczej będzie miało dla Ciebie konsekwencje.

Możliwe, że stracisz swój dom/mieszkanie.

Będzie to miało wpływ na Twoją zdolność kredytową i w przyszłości możesz mieć trudności z uzyskaniem pożyczki.

7

Bankructwo

W Szkocji bankructwo określa się czasem terminem „sekwestracja” [zajęcie majątku].

Ogłoszenie bankructwa jest bardzo poważną sprawą. Może doprowadzić do tego, że stracisz swój dom/mieszkanie i może mieć też inne konsekwencje.

Może mieć wpływ na Twoją pracę. Twoje konto bankowe może również zostać zamrożone. Będzie miało wpływ na Twoją zdolność kredytową i w przyszłości możesz nie być w stanie uzyskać pożyczki, lub będzie ona bardzo wysoko oprocentowana.

Kiedy zostanie ogłoszone Twoje bankructwo, będziesz musiał przekazać rzeczy, które posiadasz (swój majątek), łącznie ze swoim domem/mieszkaniem, bez względu na to, czy jesteś jego wyłącznym właścicielem czy współwłaścicielem, Twojemu powiernikowi, który będzie zarządzał Twoim bankructwem.

Po spełnieniu pewnych warunków Twój wierzyciel może ubiegać się w sądzie o ogłoszenie Twojego bankructwa, lub Ty możesz ubiegać się o to w instytucji Accountant in Bankruptcy. Okres bankructwa rozpocznie się w momencie ogłoszenia go przez sędziego okręgowego lub przez Accountant in Bankruptcy. Wyznaczony zostanie powiernik, który będzie zarządzał Twoim bankructwem.

Zwykle osoby, których bankructwo zostało ogłoszone, zostają z niego prawnie zwolnione po upływie jednego roku, ale ich powiernicy nadal mają obowiązek sprzedania przekazanego im majątku.

Obowiązkiem Twojego powiernika jest sprzedanie Twojego majątku lub mienia i wykorzystanie tych pieniędzy do pokrycia kosztów zarządzania Twoim bankructwem oraz do spłacenia jak największej części długu Twoim wierzycielom. Będziesz mógł zatrzymać niektóre przedmioty niezbędne do codziennego życia, np. łóżka, kuchenkę do gotowania, telewizor, itp. Możliwe, że będziesz musiał systematycznie przekazywać część swojego dochodu Twojemu powiernikowi.

8

Podczas gdy trwa Twoje bankructwo, większość wierzycieli nie może podejmować dalszych kroków mających na celu odzyskanie pieniędzy, które byłeś im winny na początku okresu bankructwa. Jednakże, jeśli posiadasz kredyt hipoteczny lub inną pożyczkę pod zastaw Twojego domu/mieszkania i przestaniesz spłacać jej raty, Twój pożyczkodawca może podjąć przeciwko Tobie działania.

Podczas trwania Twojego bankructwa nadal będą naliczane odsetki od Twojego długu, ale na końcu większość pozostałego długu zostanie anulowana. Nadal będziesz odpowiedzialny za spłatę wszelkich nowych długów zaciągniętych po ogłoszeniu Twojego bankructwa.

Doradca finansowy pomoże Ci zdecydować, czy ogłoszenie bankructwa jest dla Ciebie właściwe.

Więcej informacji o bankructwie znajdziesz w „Przewodniku dłużnika”, który można uzyskać od instytucji Accountant in Bankruptcy. Jej dane kontaktowe znajdują się na stronie 31.

9

Jakie mam opcje?

Plan zarządzania długiem

DAS Umowa powiernicza

Bankructwo

Koszt Zwykle bezpłatny

Możliwe, że trzeba będzie zapłacić za poradę

Trzeba będzie pokryć opłatę, czasem z góry

Opłata za ubieganie się: 200 GBP. Zwykle należy pokryć dodatkowe opłaty.

Co stanie się z odsetkami od mojego długu?

Odsetki nadal są naliczane

Zwykle są zamrażane

Odsetki nadal są naliczane

Odsetki nadal są naliczane

Co stanie się z moim domem /mieszkaniem, jeśli jestem jego właścicielem?

Nic, o ile będziesz spłacał raty kredytu hipotecznego

Nic, o ile będziesz spłacał raty kredytu hipotecznego

Twój powiernik może go/je sprzedać

Twój powiernik może go/je sprzedać

Jaki wpływ ma to na moje długi?

Twoje długi nie zostaną anulowane. Zwykle trzeba je spłacić w całości.

Twoje długi nie zostaną anulowane. Zwykle trzeba je spłacić w całości.

Większość długów zostaje anulowana po wygaśnięciu umowy powierniczej

Większość długów zostaje anulowana po zakończeniu okresu bankructwa

Czy mój wierzyciel może podjąć działania?

Tak Program DPP chroni Cię przed działaniami wierzycieli

Nie, o ile Twoja umowa powiernicza jest zabezpieczona i przestrzegasz jej warunków

Nie

10

5. Jakie kroki prawne mogą podjąć wobec mnie moi wierzyciele?

Jeśli nie spłacisz długów wobec swoich wierzycieli, mogą oni na drodze sądowej wyegzekwować ich spłatę. Obejmuje to doprowadzenie do ogłoszenia Twojego bankructwa.

Zanim dany wierzyciel podejmie wobec Ciebie kroki prawne, zwykle wyda Ci ostateczne, pisemne ostrzeżenie. Poinformuje Cię w nim, że nie spłaciłeś swojego długu i masz na to ostatnią szansę.

Jeśli wtedy nie podejmiesz żadnych działań, Twój wierzyciel prawdopodobnie pozwie Cię do sądu i będziesz musiał spłacić pierwotny dług wraz z odsetkami i zwykle z kosztami, jakie wierzyciel poniósł.

Wierzyciel może podjąć kilka różnych działań prawnych mających na celu odzyskanie sum, które jesteś mu winny. Do najczęstszych działań należą zamrożenie Twoich dochodów, konta bankowego lub zajęcie posiadanych przez Ciebie przedmiotów. Rzadziej nakłada się zakaz dysponowania mieniem lub nakaz opuszczenia domu/mieszkania.

Zabezpieczeni wierzyciele, tacy jak instytucja udzielająca kredytu hipotecznego, mogą podjąć działania mające na celu przejęcie Twojego domu/mieszkania.

Pamiętaj: jeżeli nie poinformujesz wierzycieli o swoich trudnościach, nie będą o nich wiedzieli. Powinieneś jak najszybciej starać się uzyskać poradę i pomoc w poradzeniu sobie z długami.

11

6. Co się stanie, kiedy mój wierzyciel pozwie mnie do sądu?

Jeśli nie spłaciłeś swojego długu, Twój wierzyciel (Twoi wierzyciele) może (mogą) pozwać Cię do sądu.

Skąd będę wiedział, że zostałem pozwany do sądu?

Dowiesz się o tym, kiedy dostaniesz wezwanie lub wstępny nakaz stawienia się w sądzie. Oba te dokumenty powinny zawierać informację o tym, kto Cię pozywa i jaką sumę, zdaniem tej osoby, jesteś jej winien. Powinno też być w nich napisane w jakim sądzie złożono pozew i o co proszony jest sędzia okręgowy w tej sprawie.

Doradca finansowy lub prawnik wyjaśnią Ci procedurę sądową. Informacje te uzyskasz również w swoim miejscowym sądzie okręgowym lub na stronie internetowej www.scotscourt.gov.uk

Możliwe, że będziesz musiał stawić się w sądzie.

O co może zostać poproszony sędzia okręgowy?

Zwykle wierzyciel prosi sędziego okręgowego o wydanie wobec dłużnika nakazu spłaty długu. Jeśli dług został zaciągnięty na kupno samochodu lub innego przedmiotu na kredyt lub na raty, wierzyciel może proprosić sędziego okręgowego o wydanie Ci nakazu oddania danego przedmiotu. Jeśli dług stanowią zaległości w czynszu lub w spłatach kredytu hipotecznego, sędzia okręgowy może zostać poproszony o nakazanie Ci opuszczenia domu/mieszkania.

12

Co mogę zrobić, kiedy otrzymam wezwanie lub nakaz stawienia się w sądzie?

W wezwaniu lub wstępnym nakazie stawienia się w sądzie zostaniesz zapytany, jakie działania zamierzasz podjąć do określonej daty. Nie ignoruj tej daty.

Możesz:

Spłacić swój dług.

Poinformować sąd, iż masz dług i poprosić o wydanie zalecenia dania czasu na spłatę [ang. time to pay direction] lub nakazu dania czasu na spłatę [ang. time to pay order]. (Możliwe, że będziesz mógł też ubiegać się o nakaz spłaty w określonym terminie [ang. time order] w ramach postanowień Ustawy o kredytach konsumpcyjnych [ang. Consumer Credit Act] z 1974 r.) Podanie o wydanie zalecenia dania czasu na spłatę będzie dołączone do wezwania lub do wstępnego nakazu stawienia się w sądzie. Jeśli zostanie wydane zalecenie lub nakaz, sąd wyda orzeczenie zawierające szczegółowe informacje o tym, jaką sumę musisz spłacać i w jakich odstępach czasu.

Poinformować sąd, iż masz dług ale nie prosić o czas na jego spłatę. Wtedy sąd wyda orzeczenie nakazujące Ci spłacić dług wraz z odsetkami i kosztami sądowymi.

Poinformować sąd, że nie zgadzasz się ze stwierdzeniem, iż masz dług. Wtedy zostanie wyznaczona data posiedzenia, na którym sędzia wysłucha Ciebie oraz Twojego wierzyciela, po czym podejmie decyzję.

Nie podejmować żadnych działań. Wtedy sąd wyjdzie z założenia, że rzeczywiście masz dług i wyda orzeczenie nakazujące Ci go spłacić wraz z odsetkami i kosztami sądowymi.

Jeśli nie wiesz, co zrobić, powinieneś koniecznie uzyskać pomoc i poradę. Doradca finansowy lub prawnik (który może pobrać od Ciebie opłatę za swoją usługę) będzie mógł Ci pomóc zdecydować, co najlepiej zrobić. Nie jest jeszcze za późno, aby porozmawiać z Twoim wierzycielem, ale nie odkładaj tego dalej w czasie.

13

Jeśli będziesz się ubiegał o wydanie zalecenia lub nakazu dania czasu na spłatę w ramach postanowień Ustawy o osobach zadłużonych (dla Szkocji) z 1987 r, nie będziesz mógł się starać o nakaz spłaty w określonym terminie w ramach postanowień Ustawy o kredytach konsumpcyjnych z 1974 r. w odniesieniu do tego samego długu.

14

Czym są zalecenia dania czasu na spłatę długu i nakazy spłaty w określonym terminie?

Zalecenia dania czasu na spłatę długu wydawane w ramach postanowień Ustawy o osobach zadłużonych (dla Szkocji) z 1987 r. i nakazy spłaty w określonym terminie wydawane w ramach postanowień Ustawy o kredytach konsumpcyjnych z 1974 r. są formalnymi sposobami spłaty długu przez dłuższy okres czasu. Kiedy otrzymasz wezwanie lub wstępny nakaz stawienia się w sądzie, będziesz mógł złożyć podanie o zalecenie dania czasu na spłatę długu (pod warunkiem, że Twój dług nie jest większy niż 25 000 GBP). Jednak sędzia okręgowy nie wyrazi zgody na żadną z tych opcji, jeśli uprzednio wydano wobec Ciebie orzeczenie.

Jednak nawet jeśli wydano wobec Ciebie orzeczenie, może jeszcze nie być za późno na podjęcie działań. Możliwe, że będziesz mógł wystąpić do sędziego okręgowego o nakaz spłaty długu w określonym terminie wydawany w ramach postanowień Ustawy o osobach zadłużonych (dla Szkocji) z 1987 r, który jest podobny do zalecenia dania czasu na spłatę. Jest on opisany w dalszej części tej broszury.

Dalsze informacje o Ustawie o kredytach konsumpcyjnych z 1974 r. uzyskasz od doradcy finansowego, w Biurze Uczciwego Handlu [ang. Office of Fair Trading] lub w Biurze Towarzystwa Standardów Handlowych [ang. Trading Standards Office].

Twój wierzyciel może się sprzeciwić Twojemu podaniu o otrzymanie czasu na spłatę długu. W takim przypadku sędzia okręgowy podczas posiedzenia sądu wysłucha Ciebie oraz Twojego wierzyciela, po czym podejmie decyzję co do Twojego podania. Twoim obowiązkiem jest dowiedzieć się w sądzie, czy Twoje podanie zostało przyjęte czy odrzucone. Jeśli sędzia okręgowy da Ci czas na spłatę długu, wierzyciel, który Cię pozwał, nie będzie mógł podejmować dalszych kroków w celu odzyskania długu, chyba że przestaniesz spłacać jego raty. Jednak inni wierzyciele w dalszym ciągu będą mogli podjąć przeciwko Tobie działania.

15

7. W jaki sposób wierzyciel otrzymuje pieniądze po sprawie sądowej?

Jeśli nie przyznano Ci dłuższego czasu na spłatę długu i sąd wydał wobec Ciebie orzeczenie, Twój wierzyciel może podjąć przeciwko Tobie działania. Będą one zależały od wielu czynników, łącznie z wysokością Twojego długu, jego rodzajem i Twoją sytuacją osobistą.

W Szkocji egzekwowanie spłaty długu po sprawie sądowej nosi nazwę „zajęcie majątku” [ang. „diligence”]. Może ono przyjmować różne formy, łącznie z zajęciem części wypłat, zamrożeniem konta bankowego i zajęciem mienia. Więcej informacji o tym znajdziesz na stronie 18. Twój wierzyciel może też podjąć kroki mające na celu doprowadzenie do ogłoszenia Twojego bankructwa.

Zanim wierzyciel podejmie jakiekolwiek działania, zwykle prosi urzędnika sądowego odpowiedzialnego za dostarczanie dokumentów sądowych o dostarczenie Ci wezwania do zapłaty [ang. charge for payment] oraz ulotki pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”].

16

Czym jest „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu”?

Istnieje kilka sytuacji, w których wierzyciel jest prawnie zobowiązany dać Ci ulotkę zatytułowaną „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”]. Przekazanie Ci jej jest jego obowiązkiem i zwykle wierzyciele proszą urzędników sądowych odpowiedzialnych za dostarczanie dokumentów o dostarczenie jej osobom zadłużonym wraz z wezwaniem do zapłaty.

Wierzyciele mają obowiązek dostarczyć Ci tę ulotkę, jeśli podejmują kroki mające na celu odzyskanie od Ciebie swoich pieniędzy poprzez zajęcie Twojego majątku lub jeśli mają zamiar doprowadzić do ogłoszenia Twojego bankructwa.

Czym jest wezwanie do zapłaty?

Jest to oficjalny dokument ostrzegający, że Twój wierzyciel będzie miał prawo wyegzekwować spłatę długu, jeśli go nie spłacisz lub nie będziesz się ubiegał o uzyskanie nakazu dania czasu na jego spłatę w ciągu 14 dni. Dokument ten zwykle dostarcza urzędnik sądowy odpowiedzialny za doręczanie dokumentów.

Większość działań egzekwujących spłatę długu wymaga uprzedniego dostarczenia osobie zadłużonej wezwania do zapłaty.

Czym jest nakaz dania czasu na spłatę?

Jeśli otrzymałeś wezwanie do zapłaty lub nałożono areszt na Twój majątek, możesz się ubiegać o nakaz dania czasu na spłatę długu wydawany w ramach postanowień Ustawy o osobach zadłużonych (dla Szkocji) z 1987 r. Składasz o to podanie w sądzie, o ile Twój dług nie jest wyższy niż 10 000 GBP. Nakaz ten da Ci więcej czasu na jego spłatę. Nakaz dania czasu na spłatę [ang. time to pay oder] jest podobny do zalecenia dania czasu na spłatę [ang. time to pay direction] i nakazu spłaty w określonym terminie [ang. time order], ale ma moc dopiero po wydaniu wezwania do zapłaty.

Po przyznaniu Ci nakazu dania czasu na spłatę długu dany wierzyciel nie może podjąć przeciwko Tobie dalszych działań, jeśli dokonujesz uzgodnionych spłat, ale inni wierzyciele mogą to uczynić.

17

8. Jakie sposoby egzekwowania spłaty długu może zastosować wierzyciel?

Po wydaniu wobec Ciebie orzeczenia sądowego, Twój wierzyciel może podjąć kilka różnych działań egzekwujących spłatę długu. Może podjąć więcej niż jedno działanie jednocześnie.

Zajęcie majątku

W Szkocji egzekwowanie spłaty długu nosi nazwę „zajęcie majątku” [ang. „diligence”]. Wierzyciel może zastosować różne sposoby wyegzekwowania spłaty długu, zależnie od Twojej sytuacji. Do najczęściej stosowanych działań należą zajęcie części wypłaty oraz zamrożenie funduszy na koncie bankowym.

Nawet jeśli Twój wierzyciel podjął kroki mające na celu zajęcie Twojego majątku, jeszcze nie jest za późno na to, abyś zadziałał. Jeśli spłacisz swój dług wobec wierzyciela, łącznie z odsetkami i wszelkimi kosztami poniesionymi przez niego podczas działań egzekwujących, zajęcie majątku może zostać zatrzymane.

Nakazy dania czasu na spłatę, Programy Spłaty Długu [ang. Debt Payment Programme, DPP] wchodzące w skład Programu Ustalania Spłaty Długów [ang. Debt Arrangement Scheme, DAS], umowy powiernicze i ogłoszenie bankructwa mogą w pewnych okolicznościach zatrzymać zajęcie majątku.

Przed podjęciem którejkolwiek z powyższych decyzji powinieneś zasięgnąć porady.

18

Zajęcie części wypłaty

Jeśli jesteś zatrudniony, Twój pracodawca może otrzymać od Twojego wierzyciela wykaz zajęcia części Twoich wypłat, nakazujący mu systematyczne odejmowanie od nich pewnej sumy na spłatę Twojego długu. Przed wydaniem takiego wykazu wierzyciel musi dostarczyć Ci ulotkę pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”] oraz wezwanie do zapłaty.

Dana suma będzie odejmowana od Twojej pensji w dniu wypłaty tak samo, jak odejmowany jest podatek. Będzie to trwało do momentu całkowitej spłaty długu.

Pracodawca przekaże Ci kopię wykazu zajęcia części Twoich wypłat oraz poinformuje Cię, jaka suma będzie odejmowana i kiedy nastąpi to po raz pierwszy.

Pracodawca przekaże odjęte pieniądze Twojemu wierzycielowi i przy każdym wykonaniu tej operacji może pobrać niewielką opłatę administracyjną.

Możliwe jest jednoczesne zajęcie części Twojej pensji przez kilku wierzycieli. Jednak całkowita maksymalna odejmowana suma nie może przekraczać pewnego pułapu, w zależności od wysokości Twojej wypłaty. W przypadku zajęcia wypłaty przez kilkorga wierzycieli suma ta zostanie podzielona pomiędzy nich. Nazywa się to łączonym zajęciem części wypłaty.

19

Zamrożenie konta bankowego

Jeśli posiadasz pieniądze na koncie w banku, w oszczędnościowej kasie budowlanej lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, Twój wierzyciel może zamrozić Twoje fundusze w celu odzyskania długu. Przez dokonaniem tego, wierzyciel zwykle nie ma obowiązku dostarczania Ci ulotki pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”] ani wezwania do zapłaty, chyba że jest wierzycielem publicznym (np. gminą lub urzędem skarbowym). Fundusze, które mogą zostać zamrożone obejmują wypłaty, zasiłki i oszczędności, chociaż istnieje „minimalna chroniona suma”, której nie można zamrozić. Obecnie wynosi ona 460,06 GBP.

Twój wierzyciel poprosi urzędnika sądowego o przekazanie Twojemu bankowi wykazu zamrożenia funduszy. Wtedy pieniądze na Twoim koncie zostaną zamrożone i mogą zostać usunięte. Nie będziesz mógł ich wypłacić ani wykorzystać do wykonania innych płatności, takich jak zlecenia stałe lub automatyczne obciążenia konta. Wierzyciel może wystąpić do banku tylko o zamrożenie sumy, którą jesteś mu winny, oraz ustalonej sumy odsetek i kosztów. Jeśli po tym na koncie pozostanie Ci nadwyżka, powinieneś nadal mieć dostęp do reszty swoich funduszy niewykorzystanych na spłatę długu.

Twój wierzyciel nie dostanie pieniędzy od razu. Zostaną mu one automatycznie przekazane po upływie 14 tygodni. Jeśli dasz pozwolenie na przekazanie wymaganej sumy swojemu bankowi, oszczędnościowej kasie budowlanej lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, sprawa ta zostanie załatwiona szybciej i możliwe, że nie będziesz musiał płacić części odsetek.

Jeśli w sądzie okręgowym zostanie złożony sprzeciw wobec zamrożenia funduszy, nie zostaną one udostępnione wierzycielowi automatycznie. W takim przypadku będzie musiała się odbyć osobna sprawa sądowa. Jeśli uważasz, że masz powody do wyrażenia sprzeciwu, musisz podjąć działania w ciągu 4 tygodni od dostarczenia Twojemu bankowi wykazu zamrożenia funduszy.

Zamrożeniu funduszy możesz się sprzeciwić tylko w konkretnych okolicznościach, określonych w przepisach. Przed złożeniem podania w sądzie powinieneś uzyskać poradę.

20

Zamrożenie funduszy w banku nie jest jedyną formą zajęcia majątku. Wierzyciele mogą zająć przedmioty znajdujące się u stron trzecich, np. przedmioty, które należą do Ciebie ale są przechowywane w schowku lub w magazynie. Mogą także zająć inne rzeczy, takie jak Twoje prawa w ramach polis na życie lub, jeśli wynajmujesz komuś mieszkanie/dom, zająć czynsz należny od Twoich lokatorów. Jedynie zamrożone pieniądze mogą zostać automatycznie przekazane wierzycielowi. W przypadku innych rodzajów majątku, wierzyciel musi wystąpić do sądu o osobną sprawę, aby go otrzymać.

Jeśli uważasz, że zamrożenie jest nadmiernie ostrym krokiem, możesz złożyć podanie do sędziego okręgowego, przedstawiając swoje argumenty. Możesz to uczynić w dowolnym czasie, przed przekazaniem funduszy lub przedmiotów Twojemu wierzycielowi. Przed podjęciem decyzji w sprawie, sędzia weźmie pod uwagę wszystkie fakty. Jeśli sędzia zadecyduje, że rzeczywiście zamrożenie jest nadmiernie surowym krokiem, wyda nakaz zwrócenia Ci części lub całości funduszy lub mienia.

21

Zajęcie posiadanego mienia

Twój wierzyciel może zlecić urzędnikowi sądowemu odpowiedzialnemu za dostarczanie dokumentów wpisanie do wykazu zajmowanego mienia Twoich przedmiotów znajdujących się poza Twoim domem/mieszkaniem, np. w garażu, na podjeździe, lub w budynkach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Pewne przedmioty nie mogą zostać zajęte, np. narzędzia o wartości poniżej 1 000 GBP potrzebne do wykonywania Twojego zawodu lub przyczepy kempingowe stanowiące Twoje główne miejsce zamieszkania. Samochody o wartości poniżej 3 000 GBP nie mogą być zajęte, jeśli są potrzebne i można to rozsądnie uzasadnić. Kiedy dana część Twojego mienia zostanie zajęta, nie możesz jej sprzedać, ani nią rozporządzać, ponieważ zostanie sprzedana w celu spłaty Twojego długu.

Przedmioty znajdujące się w Twoim domu/mieszkaniu nie mogą zostać zajęte, chyba że urzędnik sądowy odpowiedzialny za dostarczanie dokumentów posiada „specjalny nakaz zajęcia mienia”. Więcej informacji o tych nakazach znajdziesz na str. 24.

Zanim wierzyciel będzie mógł podjąć działania prowadzące do zajęcia Twojego mienia, musi dostarczyć Ci wezwanie do zapłaty oraz ulotkę pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”].

Urzędnik sądowy wykonujący nakaz zajęcia mienia ma prawo otwierać miejsca zamknięte na klucz, w których znajdują się zajmowane przedmioty i w razie potrzeby musi uzyskać fachową wycenę. Po dokonaniu wyceny urzędnik sądowy wyśle raport z zajęcia mienia do sądu. Wtedy zajęte przedmioty zostaną zabrane przez urzędnika sądowego, sprzedane na aukcji, a pieniądze uzyskane ze sprzedaży zostaną przekazane Twojemu wierzycielowi.

Możliwe, że będziesz mógł zapłacić urzędnikowi sądowemu sumę, którą jesteś dłużny, aby Twoje mienie nie zostało zabrane i sprzedane.

22

Zakaz dysponowania nieruchomością

Wierzyciel może wystąpić do sędziego okręgowego o wydanie zakazu dysponowania wszelkimi domami/mieszkaniami lub ziemią, którą posiadasz, nawet jeśli jesteś ich współwłaścicielem. Wtedy nie będziesz mógł tych nieruchomości sprzedać, przekazać prawa do ich własności, ani wziąć dalszych pożyczek pod ich zastaw. Zakaz dysponowania nieruchomością nie daje Twojemu wierzycielowi prawa do objęcia w posiadanie ani sprzedaży Twojej nieruchomości.

Jeśli spłacisz swój dług, Twój wierzyciel anuluje lub zniesie zakaz dysponowania nieruchomością. Po 5 latach zakaz straci swą moc, o ile Twój wierzyciel go nie odnowi.

Nakaz zajęcia funduszy

Nakaz zajęcia funduszy daje wierzycielowi prawo do przejęcia pieniędzy, łącznie z gotówką, obcej waluty, przekazów pocztowych i czeków przechowywanych na terenie miejsca zamieszkania osoby zadłużonej. Jednak pieniądze znajdujące się w samym domu/mieszkaniu dłużnika nie mogą zostać zajęte.

Zanim wierzyciel będzie mógł podjąć działania prowadzące do zajęcia Twoich funduszy, musi dostarczyć Ci wezwanie do zapłaty, które musi stracić ważność, oraz ulotkę pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”]. Jeśli prowadzisz własną działalność gospodarczą, otrzymasz jedynie wezwanie do zapłaty.

Urzędnik sądowy wykonujący nakaz zajęcia funduszy zabierze pieniądze z Twoich budynków w których prowadzona jest działalność gospodarcza i w ciągu 14 dni od tego momentu będzie musiał przedstawić sędziemu okręgowemu szczegółowy raport. Ty otrzymasz jego kopię.

Jeśli uważasz, że nakaz zajęcia funduszy jest nadmiernie surowy lub że urzędnik sądowy nie wykonał go poprawnie, albo jeśli fundusze należą do kogoś innego, możesz ubiegać się u sędziego o ich zwrot. Jeśli sędzia uzna, że nakaz rzeczywiście był nadmiernie surowy, może nakazać zwrot maksymalnie 1 000 GBP.

23

Twój wierzyciel wystąpi do sędziego okręgowego o wydanie nakazu zapłaty, który upoważni go do otrzymania pieniędzy. Nakaz zapłaty da też prawo urzędnikowi sądowemu do spieniężenia wszelkich czeków i do przekazania uzyskanych pieniędzy Twojemu wierzycielowi. Wszelkie pozostałe fundusze zostaną Ci zwrócone.

Specjalne nakazy zajęcia mienia

W wyjątkowych okolicznościach Twój wierzyciel może wystąpić do sądu o wydanie specjalnego nakazu zajęcia przedmiotów, który zezwoli na zajęcie mienia znajdującego się w Twoim domu/mieszkaniu.

Odbędzie się posiedzenie sądowe, na którym będziesz reprezentowany lub będziesz mógł siebie sam reprezentować.

Sędzia okręgowy wyda specjalny nakaz zajęcia przedmiotów, tylko jeśli uzna, że wierzyciel uprzednio próbował innych sposobów odzyskania swoich pieniędzy.

Jeśli nakaz zostanie wydany, urzędnik sądowy wejdzie do Twojego domu/mieszkania, wyceni Twoje mienie i zajmie przedmioty z wyjątkiem tych potrzebnych do codziennego życia, takich jak ubrania, meble, telewizory i zabawki dziecięce.

W normalnym trybie urzędnik sądowy od razu zabierze zajęte mienie, sprzeda je na aukcji, a uzyskane pieniądze przekaże Twojemu wierzycielowi.

24

Nałożenie aresztu na majątek

Jeśli Twój wierzyciel obawia się, że przed wydaniem orzeczenia sądowego możesz pozbyć się swojego mienia, uszkodzić je lub zniszczyć, może zwrócić się do sądu o „nałożenie aresztu na majątek”. Oznacza to, że poprosi sąd o pozwolenie na zabezpieczenie Twojego mienia, pieniędzy, ziemi lub nieruchomości do czasu podjęcia decyzji w Twojej sprawie.

Istnieją trzy formy nałożenia aresztu na majątek: zamrożenie, zakaz dysponowania i zajęcie (zwane zajęciem tymczasowym).

W wyniku zamrożenia majątku możesz nie mieć dostępu do swoich pieniędzy znajdujących się na koncie w banku, w oszczędnościowej kasie budowlanej lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej. Możesz też nie móc rozporządzać innym posiadanymi przez siebie przedmiotami, np. znajdującymi się w magazynie lub rzeczami takimi jak polisy na życie.

W wyniku zakazu dysponowania majątkiem nie będziesz mógł sprzedać swoich nieruchomości, przekazać tytułu własności do nich ani wziąć dalszych pożyczek pod ich zastaw. Jeśli jesteś właścicielem kilku nieruchomości, sędzia może ograniczyć zakaz do określonych obiektów.

W wyniku tymczasowego zajęcia majątku nie będziesz mógł sprzedać zajętych przedmiotów, ale będziesz mógł nadal z nich korzystać. Zostaną one wycenione ale w normalnym trybie nie zostaną zabrane i nie mogą zostać podjęte żadne kroki mające na celu ich sprzedaż aż do czasu wydania orzeczenia sądowego.

25

Eksmisja z powodu zaległości w opłacaniu czynszu lub spłacie kredytu hipotecznego.

Jeśli masz zaległości w opłacaniu czynszu, rat kredytu hipotecznego lub pożyczki wziętej pod zastaw Twojego domu/mieszkania, Twój gopodarz domu lub pożyczkodawca może podjąć działania przeciwko Tobie, nawet jeśli zostało ogłoszone Twoje bankructwo.

Istnieją prawa chroniące lokatorów i właścicieli domów/mieszkań. Jeśli uważasz, że Twój wierzyciel podejmuje działania mające na celu Twoją eksmisję lub przejęcie Twojego domu/mieszkania, powinieneś niezwłocznie starać się uzyskać poradę od doradcy finansowego, ośrodka pomocy mieszkaniowej lub prawnika.

Twój gopodarz domu lub pożyczkodawca może wystąpić do sądu o wydanie nakazu wyeksmitowania Ciebie i Twojej rodziny z waszego lokalu i/lub jego przejęcia. Jeśli sąd wyda na to zgodę, wyznaczy termin, w którym będziesz musiał opuścić swój dom/mieszkanie. Jeśli tego nie uczynisz, urzędnicy sądowi Cię z niego usuną.

Zanim zostaniesz wyeksmitowany z mieszkania, musisz otrzymać wezwanie do jego opuszczenia. Zostaniesz w nim poinformowany, w jakim terminie musisz się wyprowadzić (zwykle jest to 14 dni), zanim wyeksmitują Cię urzędnicy sądowi. Nawet jeśli otrzymasz wezwanie, może jeszcze nie być za późno na dojście do porozumienia z gospodarzem domu lub pożyczkodawcą.

Jeśli zostaniesz wyeksmitowany z mieszkania, urzędnik sądowy zmieni zamki, abyś nie mógł do niego wrócić. Nie zabierze jednak z niego żadnych Twoich przedmiotów. W celu ich odebrania będziesz musiał się skontaktować ze swoim gospodarzem domu lub pożyczkodawcą. Jeśli tego nie uczynisz, Twoje mienie zostanie usunięte z mieszkania i wyrzucone.

26

9. W jaki sposób wierzyciele mogą doprowadzić do ogłoszenia mojego bankructwa?

Twoi wierzyciele mogą złożyć pozew o ogłoszenie Twojego bankructwa.

Mogą to uczynić, jeśli:

Twój dług wobec nich wynosi przynajmniej 3 000 GBP, łącznie z wszelkimi opłatami, opłatami karnymi i odsetkami dodanymi do pierwotnej sumy długu; oraz

wysłali Ci ulotkę pt. „Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu” [ang. „Debt Advice and Information Package”]; oraz

jesteś pozornie niewypłacalny. Oznacza to, że nie spłaciłeś swojego długu po otrzymaniu wezwania do zapłaty (patrz: str. 17) lub ustawowego żądania (jest to oficjalny dokument wydany przez wierzyciela, nakazujący spłatę długu w ciągu 21 dni).

Po złożeniu pozwu w sądzie otrzymasz zawiadomienie o wezwaniu. Będzie ono zawierało informację o tym, kto składa pozew o ogłoszenie Twojego bankructwa oraz kiedy odbędzie się posiedzenie w tej sprawie.

Jeśli spłacisz swoich wierzycieli przed tym posiedzeniem, pozew w normalnym trybie zostanie anulowany.

Na posiedzeniu sąd nie przyjmie od Ciebie żadnych pieniędzy – spłaty musisz dokonać wcześniej.

Jeśli nie spłacisz swojego długu, możesz stawić się w sądzie, a reprezentująca Cię osoba może przedstawić powody, dla których Twoje bankructwo nie powinno zostać ogłoszone lub poprosić o więcej czasu na spłatę długu. Sąd może odłożyć podjęcie decyzji najdłużej na 6 tygodni, aby dać Ci czas na spłatę długu, lub na dłużej, jeśli zamierzasz go spłacić w Programie Ustalania Spłaty Długów (DAS).

Jeśli nie podejmiesz żadnych działań, sąd ogłosi Twoje bankructwo i zostanie wyznaczony pełnomocnik, który będzie je prowadził. Pełnomocnik będzie mógł sprzedać Twój majątek, łącznie z Twoim domem/mieszkaniem, a

27

uzyskane pieniądze wykorzysta do pokrycia kosztów prowadzenia Twojej upadłości finansowej oraz do spłacenia jak największej części Twoich długów.

Bardziej szczegółowe informacje uzyskasz od instytucji Accountant in Bankruptcy, która wydaje wiele publikacji. Jej dane kontaktowe znajdują się na str. 31 niniejszej broszury.

28

10. Co w przypadku, jeśli moim wierzycielem są władze lokalne lub urząd skarbowy?

Ci publiczni wierzyciele korzystają z innego sposobu odzyskania należnych od Ciebie pieniędzy.

Przed podjęciem jakichkolwiek działań wyślą Ci ostateczne zawiadomienie. Jeśli po jego otrzymaniu nic nie zrobisz, mogą wystąpić do sądu o nakaz wykonawczy wydany w trybie uproszczonym.

Nakaz wykonawczy wydany w trybie uproszczonym jest podobny do orzeczenia sądowego z tą różnicą, że nie odbywa się rozprawa i nie można się ubiegać o zalecenie dania czasu na spłatę. Kiedy nakaz wykonawczy zostaje wydany, automatycznie doliczana jest dopłata wysokości 10% sumy długu.

Po wydaniu nakazu wykonawczego większość wierzycieli publicznych nadal jest skłonna pozwolić dłużnikowi negocjować spłatę długu. Jeśli dług nie zostanie spłacony, dłużnik może otrzymać wezwanie do zapłaty (patrz: str. 17), a wtedy mogą zostać podjęte działania egzekwujące jego spłatę lub może zostać złożone podanie o ogłoszenie bankructwa tej osoby (patrz: str. 27).

Jeśli otrzymasz wezwanie do spłaty długu wobec organu władz lokalnych, będziesz mógł się ubiegać w sądzie o nakaz dania czasu na spłatę.

W przypadku długów wobec urzędu skarbowego [ang. HM Revenue & Customs] nie można się ubiegać o zalecenie ani o nakaz dania czasu na spłatę.

29

11. Co mogę zrobić, jeśli uważam, że mój wierzyciel lub urzędnik sądowy zachował się niewłaściwie?

Podczas podejmowania czynności mających na celu odzyskanie długu, Twoi wierzyciele i urzędnicy sądowi wykonujący ich polecenia muszą działać zgodnie z prawem.

Sytuacje, w których działania zostały podjęte bez odpowiedniego upoważnienia lub zatwierdzone czynności zostały wykonane niewłaściwe, są regulowane przepisami.

Jeśli uważasz, że urzędnik sądowy zachował się niewłaściwie, możesz złożyć skargę w Stowarzyszeniu Kurierów i Urzędników Sądowych [ang. Society of Messengers-at-Arms and Sheriff Officers (SMASO)]. Skarga może zostać złożona w Stowarzyszeniu, ale osoba ją zgłaszająca może też złożyć ją bezpośrednio u głównego sędziego okręgu, w którym działa dany urzędnik sądowy.

Jeśli zechcesz złożyć skargę, możliwe że będzie mógł Ci pomóc doradca finansowy lub prawnik.

Możesz też o to zapytać w Wydziale Towarzystwa Standardów Handlowych [ang. Trading Standards Department] lub w Biurze Uczciwego Handlu [ang. Office of Fair Trading].

Wielu wierzycieli zna Zalecenia w Zakresie Zdrowia Psychicznego Grupy ds. Współpracy z Doradcami Finansowymi [ang. Money Advice Liaison Group Mental Health Guidelines]. Każda zadłużona osoba mająca problem ze zdrowiem psychicznym powinna porozmawiać z doradcą finansowym.

30

12. Dalsze informacje

Dane kontaktowe Accountant in Bankruptcy:

Accountant in Bankruptcy1 Pennyburn RoadKilwinning Ayrshire KA13 6SA

Nr tel: 0300 200 2600Nr faksu: 0300 200 2601E-mail: aib@aib.gsi.gov.uk (ogólna pomoc w procesie

ogłaszania bankructwa) Strona internetowa: www.aib.gov.uk

Niektóre publikacje, które można otrzymać od Accountant in Bankruptcy:

Bankructwo – przewodnik dłużnika [ang. Bankruptcy – Debtor’s Guide]Bankructwo – przewodnik wierzyciela [ang. Bankruptcy – Creditor’s Guide]Informacje o umowach powierniczych [ang. Trust Deed Guide]Informacje o ograniczeniu bankructwa [ang. Bankruptcy Restriction Guide]Program Ustalania Spłaty Długów – broszura informacyjna dla osób zadłużonych [ang. The Debt Arrangement Scheme (DAS) Debtor Information booklet]Program Ustalania Spłaty Długów – broszura informacyjna dla wierzycieli [ang. The Debt Arrangement Scheme (DAS) Creditor Information booklet]Informacyjno-doradczy pakiet o zadłużeniu [ang. Debt Advice and Information Package]

31

Źródła porad i informacji

Przydatne dane kontaktowe wybranych instytucji udzielających bezpłatnych porad w zakresie zadłużenia:

Money Advice Scotland [Porady Finansowe w Szkocji] Nr tel: 0141 572 0237Strona internetowa: www.moneyadvicescotland.org.uk E-mail: info@moneyadvicescotland.org.uk

Citizens Advice Scotland [Szkockie Biuro Porad Obywatelskich]Nr tel: 0131 550 1000Strona internetowa: www.cas.org.uk

National Debtline Scotland [Krajowa Infolinia dla Osób Zadłużonych]Nr tel: 0808 808 4000Strona internetowa: www.nationaldebtline.co.uk/scotland

StepChange Debt Charity [Organizacja Charytatywna dla Osób Zadłużonych StepChange]Nr tel: 0800 138 1111Strona internetowa: www.stepchange.org

Shelter ScotlandScotiabank House6 South Charlotte StreetEdinburghEH2 4AW

Nr tel:0808 800 4444Strona internetowa: www.shelter.org.ukE-mail: info@shelter.org.uk

Trading Standards Scotland [Standardy Handlowe w Szkocji]Strona internetowa: www.scotss.org.uk

32

Lokalne adresy i numery telefonu tych organizacji znajdziesz w swojej książce telefonicznej. Aby uzyskać pomoc w znalezieniu osoby zajmującej się sprawami niewypłacalności, skontaktuj się z:

Institute of Chartered Accountants of Scotland [Szkocka Izba Licencjonowanych Księgowych]CA House21 Haymarket YardsEdinburghEH12 5BHNr tel:0131 347 0100Strona internetowa: www.icas.org.uk

Law Society of Scotland[Szkockie Towarzystwo Prawne]26 Drumsheugh GardensEdinburghEH3 7YRNr tel:0131 226 7411Strona internetowa: www.lawscot.org.uk E-mail: lawscot@lawscot.org.uk

Inne przydatne dane kontaktowe

The Office of Fair Trading[Biuro Uczciwego Handlu]23 Walker StreetEdinburghEH3 7HXNr tel:0131 220 5930Strona internetowa: www.oft.gov.ukE-mail: enquires@oft.gov.uk

The Society of Messenger-at-Arms and Sheriff Officers[Stowarzyszenie Kurierów i Urzędników Sądowych]11 Alva Street Edinburgh

33

EH2 4PHNr tel:0131 225 9110Faks: 0131 220 3468E-mail: admin@smaso.ednet.co.ukStrona internetowa: www.smaso.org

34

Na kolejnych stronach możesz odnotować swoje dochody, wydatki oraz długi. Będzie to przydatne podczas rozmowy z doradcą finansowym.

Dochody i wydatki gospodarstwa mieszkaniowego

Dochody GBP Wydatki GBP

Pensja – netto – na rękę Kredyt hipoteczny/czynsz

Pensja partnera/partnerki

Prąd

Zasiłek dla osób o niskich dochodach [ang. income support]

Gaz

Zasiłek dla osób bezrobotnych [ang. jobseeker’s allowance]

Podatek council tax

Tax credit Ubezpieczenie domu/mieszkania

Zasiłek dziecięcy [ang. child benefit]

Ubezpieczenie samochodu

Zasiłek dla niepełnosprawnych [ang. DLA/Attendance Allowance]

Ubezpieczenie na życie

Zasiłek dla opiekuna [ang. carer’s allowance]

Telefon/telefon komórkowy/internet

Inny zasiłek państwowy Żywność /prowadzenie

35

domu

Emerytura Ubrania

Alimenty płacone Tobie Transport

Inny dochód Podatek drogowy

Łączny dochód Łączne wydatki

36

Dochody GBP Wydatki GBP

Abonament telewizyjny

Kupno na raty

Inne pożyczki/ karty kredytowe

Stomatolog/optyk

Recepty

Sporty, zainteresowania, rozrywki

Inne wydatki

Łączny dochód Łączne wydatki

37

Na tej stronie zrób listę swoich długów. Będzie to przydatne podczas rozmowy z doradcą finansowym.

Rodzaj długu Wobec kogo masz ten dług

Wysokość długu

38

Wykorzystywanie informacji osobistych o Tobie

Informacje osobiste, które podasz Accountant in Bankruptcy (AiB), mogą być wykorzystywane w różny sposób, na przykład:

do rozpatrywania podań o bankructwo i udział w programach spłaty długów do pozyskiwania opłat i składek do określania i sprzedawania majątku do nadzorowania zarządzania bankructwami i zabezpieczonymi umowami

powierniczymi do analiz statystycznych

W celu prowadzenia Twojej sprawy, informacji o Tobie możemy udzielać stronom trzecim, takim jak banki, biura informacji kredytowych, wierzyciele i władze lokalne, lub możemy uzyskiwać informacje od nich.

Jeśli zostanie ogłoszone Twoje bankructwo, podpiszesz zabezpieczoną umowę powierniczą lub będziesz się ubiegał o objęcie Programem Ustalania Spłaty Długów [ang. Debt Arrangement Scheme, (DAS)], Twoje dane zostaną zapisane w rejestrze, z którego każdy może bezpłatnie skorzystać. Ponadto, jeśli nie będziesz przestrzegał warunków swojego bankructwa, możesz zostać objęty nakazem ograniczenia bankructwa [ang. Bankruptcy Restriction Order], a wtedy Twoje dane zostaną upublicznione w ogłoszeniu prasowym oraz na stronie internetowej AiB.

Wykorzystanie informacji o Tobie w powyższy sposób jest niezbędne do tego, aby AiB mogło działać zgodnie z postanowieniami Ustawy o bankructwie (dla Szkocji) [ang. Bankruptcy (Scotland) Act] z 1985 r. oraz zgodnie z innymi, odpowiednimi przepisami.

Jako że ważne jest dla nas ciągłe udoskonalanie obsługi naszych klientów, my lub nasz przedstawiciel możemy też skontaktować się z Tobą, aby porozmawiać o tym, co sądzisz o naszych usługach. Jednak będziesz miał możliwość ewentualnego powiedzenia nam, abyśmy się z Tobą w tym celu nie kontaktowali.

39

Dalsze informacje o tym, jak wykorzystywane są dane o Tobie i o swoich prawach dostępu do przechowywanych przez nas danych o Tobie uzyskasz, pisząc email na adres: aib@aib.gsi.gov.uk

40

Publikacja ta jest dostępna na życzenie w innych językach funkcjonujących na terenie społeczności lokalnych i w innych formatach. W tej sprawie należy dzwonić pod numer 0300 200 2600.

Broszura ta zawiera tylko ogólne wskazówki i nie stanowi szczegółowego ani pełnego odzwierciedlenia obowiązujących przepisów.

41