academic focus ความเป็นธรรมแก...

19

Upload: others

Post on 01-Nov-2019

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557
Page 2: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

Academic Focus สงหาคม 2558

สารบญ

บทนา

ความเปนมาและสภาพปญหา

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557

ผลกระทบทเกดขนภายหลงพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 มผลใชบงคบ

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 21) พ.ศ. 2558

สรปและขอเสนอแนะของผศกษา

1

2

4

9

11

13

กฎหมายคาประกนและการจานองทแกไขเพมเตม : ความเปนธรรมแกผคาประกนและผจานอง

เอกสารวชาการอเลกทรอนกส สานกวชาการ สานกงานเลขาธการสภาผแทนราษฎร http://www.parliament.go.th/library

บทนา

ปญหาหนสนเปนปญหาพนฐานทอยคกบประชาชนคนไทยมาโดยตลอด ซงสรางความเดอดรอนโดยเฉพาะอยางยงในครอบครวทมหนครวเรอนหรอหนจากเงนทกยมมาใชจายเพอการอปโภคบรโภคในครวเรอนของคนระดบกลางไปจนถงระดบรากหญา ซงรฐบาลในแตละยคสมยเมอมโอกาสไดมาบรหารประเทศ กไดมการพยายามผลกดนนโยบายตาง ๆ และสรางมาตรการเพอเปนการชวยเหลอบรรเทาภาระหนสนเหลาน

อยางไรกตาม ดเหมอนวาความพยายามดงกลาวอาจยงไมเกดสมฤทธผลเทาใดนก เนองจากกระแสสงคมทมความแปรผนไปสวฒนธรรมบรโภคนยมทรนแรง ททาใหประชาชนจาตองกหนยมสนเพอจบจายใชสอยดวยเหตนานาประการ ทาใหเกดปญหาหนสนเรอรงตามมาตอเนองยาวนานจงทาใหคนไทยจานวนมากยงไมสามารถหลดพนจากสถานะ “ผมหนสน” จนกลายเปน “ลกหน”

จากการทบคคลตกอยในสภาวะทเรยกวา “ลกหน” กเปนสงทหลกเลยงไมไดทจะทาใหเกดสงทบงบอกวาเปนผทมฐานะการเงนทไมนาไววางใจหรอขาดความนาเชอถอ ดงนนจงมความจาเปนทเจาหนจะตองหาความมนใจวา ตนจะไดรบการชาระหน จงมกจะเรยกใหลกหนหาหลกประกน ไมวาจะเปนการประกนดวยบคคล หรอประกนดวยทรพยกตาม เพอสรางความมนใจในยามทเกดปญหาลกหนผดนด เจาหนจะไดเรยกใหผคาประกนรบผดในมลหนแทนลกหนได ซงบทบญญตแหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในเรองคาประกนและจานองในบางบทบญญตยงมชองโหว ททาใหเจาหนกาหนดขอตกลงบางอยางเพอเปนการเอาเปรยบ

Page 3: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

2

และไดสรางภาระใหกบผคาประกนและผจานองใหมภาระหนกเกนไปกวาลกหน ทาใหเกดความไมเปนธรรมอยางมาก ทง ๆ ทผคาประกนและผจานองมไดรบประโยชนใด ๆ จากมลหนเหลานนเลย ซงจากทผานมาพบวาเจาหนสวนใหญ ซงเปนสถาบนการเงนหรอผประกอบอาชพใหกยมเงน มกอาศยความไดเปรยบทางการเงนกาหนดขอตกลงอนเปนการยกเวนสทธของผคาประกนหรอผจานองตามทกฎหมายบญญตไว หรอบางครงใหรบผดเสมอนเปนลกหนชนตนทาใหผคาประกนหรอผจานองไมไดรบความคมครองตามกฎหมาย และกลายเปนผถกฟองลมละลายอกเปนจานวนมาก

ดงนน บทบญญตของประมวลกฎหมายแพงและพาณชยกอาจเปนสาเหตหนงทมสวนทาใหลกหน ผคาประกน และผจานองไมสามารถหลดพนจากความเปนหนไดโดยงาย ซงคณะรกษาความสงบแหงชาตและรฐบาลพลเอก ประยทธ จนทรโอชา เหนสมควรอยางยงทจะมการปรบปรงแกไขเพอใหเกดความเปนธรรมในสงคมและแกปญหาความยากจนไดอยางยงยน จงไดเสนอขอแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในสวนทวาดวยคาประกนและจานองตอสภานตบญญตแหงชาต เพอปรบปรงบทบญญตกฎหมายเกยวกบการคาประกนและจานองของไทยใหทนสมยและเปนธรรมตอทกฝายมากยงขน โดยปองกนไมใหสถาบนการเงนหรอเจาหนผใหกยมใชอานาจตอรองทเหนอกวา ทาสญญาคาประกนและจานองทมขอตกลงยกเวนบทบญญตของกฎหมายและเอาเปรยบผคาประกนและผจานองจนเกนสมควร

ผศกษาเหนวาการแกไขกฎหมายคาประกนและจานองในชวงเวลาทผานมาน เปนปรากฎการณทนาสนใจทเราควรนามาศกษาและวเคราะหกนวาแนวทางทนาเสนอเพอแกไขเพมเตมนนสามารถชวยลดปญหาทเกดขนในปจจบนไดมากนอยเพยงใด ซงจะไดอธบายตอไป ดงน ความเปนมาและสภาพปญหา

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 680 วรรคแรก ไดบญญตนยามสญญาคาประกนเอาไววา “อนวาคาประกนนน คอ สญญาซงบคคลภายนอกคนหนง เรยกวาผคาประกนผกพนตอเจาหนคนหนง เพอชาระหนเมอลกหนไมชาระหน”

จากบทนยามดงกลาว ผคาประกนตองเปนบคคลภายนอก คอ ไมใชเจาหนและไมใชลกหนอาจเปนบคคลธรรมดาหรอนตบคคลกได ซงผคาประกนรายหนงอาจมเพยงคนเดยวหรอหลายคนกได นอกจากน จะมการคาประกนได ตองมหนระหวางเจาหนกบลกหนซงเรยกวาหนประธาน โดยหนประธานจะเกดจากมลหนชนดใดกได เชน สญญาซอขาย สญญาเชาทรพย สญญาเชาซอ เปนตน

นอกจากน ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 702 ไดบญญตนยามจานอง คอ การทบคคลคนหนงเรยกวา “ผจานอง” เอาอสงหารมทรพยของตน เชน ทดนหรอทรพยทกฎหมายอนญาตใหจานองได ไปจดทะเบยนไวกบบคคลอกคนหนงเรยกวา “ผรบจานอง” เพอเปนหลกประกนในการชาระหน ทงนโดยผจานองไมตองสงมอบทดนหรอทรพยสนดงกลาวนนใหแกผรบจานอง

บทบญญตในประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยคาประกนและจานองกอนทจะมการแกไข เพมเตมในป พ.ศ. 2557 หลายมาตราเปนบทบญญตทสงผลในทางปฏบตเพราะทาใหผคาประกนและ ผจานองโดยเฉพาะอยางยงผจานองทเปนคนละคนกบลกหน แตไดจานองทรพยสนของตนเปนประกนหน

Page 4: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

3

ของลกหนซงเปนผทอยในฐานะลกหนชนทสองมภาระหนกมาก บางครงมภาระหนกยงกวาผเปนลกหนชนตนโดยตรงเสยอก เนองจากในทางปฏบตคสญญามกจะไดทาขอตกลงยกเวนบทบญญตของกฎหมายทบญญตขนเพอใหสทธแกผคาประกนหรอผจานองในฐานะลกหนชนทสอง เชน กรณของผคาประกน กฎหมายกาหนดใหผคาประกนมสทธเกยง สทธยกขอตอส รวมทงสทธทจะอางเหตหลดพนดวยสาเหตตาง ๆ เชน หลดพนเพราะเจาหนผอนเวลาชาระหนใหกบลกหน (ปรบโครงสรางหน) โดยผคาประกนมไดยนยอมดวยแตเจาหนกมกจะใหผคาประกนทาขอตกลงตงแตตอนเขาทาสญญาวา ผคาประกนตกลงวาจะไมใชสทธดงกลาวเหลานน หรอตกลงใหความยนยอมเรองการผอนเวลาไวลวงหนา รวมทงกรณของผคาประกนทคาประกนหนในอนาคต เจาหนกจะใหผคาประกนตกลงในสญญาคาประกนทเขาผกพนวาผคาประกนตกลงจะคาประกนหนใด ๆ ทอาจเกดขนในอนาคตดวย โดยไมมขอบเขตทชดเจน จากขอสญญาเชนวานนจงทาใหผคาประกนตองรบผดในหนใด ๆ ทลกหนจะกอใหเกดขนในอนาคตกบเจาหนรายเดยวกนนอก โดยขณะทเขาทาสญญาคาประกน ผคาประกนเองกไมทราบวาลกหนจะมหนอะไรอก และกอาจจะไมไดประสงคจะเขาคาประกนหนของลกหนเหลานนดวยเลย (สดา วศรตพชญ, 2557)

กรณของผจานอง ตามหลกกฎหมายเรองจานอง ผจานองเปนบคคลทนาทรพยสนของตนมาจดทะเบยนจานองเพอเปนหลกประกนการชาระหน การจานองใหสทธแกผรบจานองบงคบเหนอทรพยสนทตดจานองเทานน ผรบจานองไมมสทธบงคบเหนอทรพยสนอนของผจานองและไมมสทธบงคบใหผจานองชาระหน เนองจากวาผจานองไมวาจะเปนลกหนจานองเองหรอผจานองเปนบคคลภายนอก ทมไดเขาผกพนตนทจะชาระหน แตในทางปฏบตเจาหนกมกจะใหผจานองยอมตกลงวาหากบงคบจานองเอากบทรพยสนทจานองแลวไดราคายงไมพอชาระหน ผจานองกจะรบผดชาระหนใหแกเจาหนในสวนทขาดจนครบถวน กรณเชนน หากผจานองเปนลกหนจานองเองแลว (ลกหนกบผจานองเปนคนเดยวกน) มาตกลงวาจะชาระหนใหครบถวน กจะเปนธรรมกบทงเจาหนและลกหน เนองจากลกหนกตองรบผดชาระหนแกเจาหนจนครบถวน แตหากผจานองเปนบคคลภายนอก ผจานองยอมเสยเปรยบ เนองจากตองรบผดชาระหนสวนทอยนอกเหนอจากการจานองดวยทรพย ดวยเหตทบทบญญตทคสญญาไดตกลงยกเวนดงกลาวเหลานนไมใชกฎหมายเกยวกบความสงบเรยบรอยและศลธรรมอนด ขอตกลงยกเวนบทบญญตของกฎหมายเหลานนจงไมเปนโมฆะใชบงคบกนได (สดา วศรตพชญ, 2557) จากตวอยางปญหาทกลาวมา คณะรกษาความสงบแหงชาตจงไดมการเสนอแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ในสวนทวาดวยคาประกนและจานองตอสภานตบญญตแหงชาต ในประเดนหลก ๆ ดงกลาว เพอคมครองผคาประกนและผจานองในฐานะลกหนชนทสองใหดยงขน โดยตราเปนพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557

หลงสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) ผานรางพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 เพอแกไขเกยวกบสทธและความรบผดของผคาประกนและผจานอง กลมธรกจธนาคารออกมาแสดงความกงวลถงผลกระทบจากการแกไขกฎหมายดงกลาวทอาจทาใหระบบเศรษฐกจของประเทศไทยปนปวน เพราะสงผลใหการปลอยสนเชอของสถาบนการเงนเขมงวดมากขน และการลงทนขนาดใหญของรฐจะประสบปญหาในการกเงนลงทน เพราะการคาประกนของธนาคารพาณชยไมมความหมาย

Page 5: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

4

ประสาร ไตรรตนวรกล ผวาการธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) จงทาหนงสอถงกระทรวงการคลงเพอใหกระทรวงการคลงเสนอไปยงสภานตบญญตแหงชาต (สนช.) ใหชะลอการบงคบใชกฎหมายออกไปกอนจากเดมทจะใชในเดอนกมภาพนธ 2558 เนองจากกฎหมายนมผลกระทบกบหลายฝาย จงตองมการหารอกนอยางรอบคอบกอน

หลงมกระแสทกทวงจากหนวยงานทเกยวของจานวนมาก คณะกรรมการกฤษฎกาจงเปดโอกาสใหหนวยงานทเกยวของเสนอความคดเหนและจดทารางแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชยขนมาใหมอกฉบบหนง เพอแกไขพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 ทสภานตบญญตแหงชาตเพงพจารณาแลวเสรจ (Thai PBS NEWS, พฤศจกายน 2557)

จากนนสภานตบญญตแหงชาตลงมตรบหลกการวาระท 1 รางแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ในประเดนสทธและความรบผดของผคาประกนอกครง เมอวนท 12 กมภาพนธ 2558 เพอแกไขขอบกพรอง หลงจากการแกไขครงแรกมผลบงคบใชไดเพยง 1 วน โดยการพจารณาในวาระทสอง มการประชมครงแรกเมอวนท 17 กมภาพนธ 2558 แลวเสรจวนพฤหสบดท 7 พฤษภาคม 2558 และการพจารณาในวาระทสาม เมอคราวประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท 26/2558 วนพฤหสบดท 14 พฤษภาคม 2558 ทประชมไดพจารณารางพระราชบญญตดงกลาวแลวลงมตเหนสมควรประกาศใชเปนกฎหมายและ ไดประกาศใชพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 21) พ.ศ. 2558 ในราชกจจานเบกษา เมอวนท 14 กรกฎาคม 2558

จากทกลาวมาขางตนมการแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ในสวนทวาดวยคาประกนและจานอง โดยสภานตบญญตแหงชาตจานวน 2 ครง ไดแก

1. พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 มจานวน 24 มาตรา

2. พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 21) พ.ศ. 2558 มจานวน 10 มาตรา

ในหวขอตอไป ผศกษาจะอธบายถงสาระสาคญของกฎหมายและวเคราะหหลกกฎหมายในรายมาตราทมการแกไขเพมเตม ดงน พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557

สามารถสรปสาระสาคญพรอมวเคราะหหลกกฎหมายรายมาตราแหงพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 ไดดงน

1. มาตรา 3 แกไขเพมเตมมาตรา 681 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย เรองการคาประกนหนในอนาคต แกไขมาตรา 681 (เดม) ซงปรบสวนของการคาประกนหนในอนาคต โดยใหระบวตถประสงคการกอหนทจะคาประกน ลกษณะของมลหนในการคาประกน จานวนสงสดทคาประกน และระยะเวลาในการกอหนทคาประกน

Page 6: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

5

ในประเดนน มาตรา 681 (เดม) แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ทกาหนดใหการคาประกนอาจทาเพอเปนประกนหนทจะเกดขนในอนาคตหรอหนมเงอนไขทอาจเปนผลไดจรง สงผลใหผคาประกนตองรบผดในมลหนทอาจเกดขนในอนาคตอยางไมมขอจากด ดงนน จงมการแกไขเพมเตมมาตรา 681 โดยกาหนดใหการคาประกนตองระบวตถประสงคในการกอหน ลกษณะมลหนทผคาประกนเขาคาประกนจานวนเงนทคาประกนในแตละมลหนหรอจานวนเงนสงสดทคาประกน และระยะเวลาการคาประกนทมกาหนดระยะเวลาสนสดไวชดเจนแนนอน เพอใหผคาประกนสามารถทราบในขณะทาสญญาคาประกนวาตนมความรบผดตามสญญาคาประกนในหนใด และในวงเงนจานวนเทาใด เพอความเปนธรรมแกผคาประกน สญญาคาประกนจะตองระบไวใหชดเจนวาคาประกนหนอะไร จานวนเทาใด และผคาประกนจะรบผดเฉพาะหนทระบไวชดเจนเทานน หากไมมความชดเจนอาจทาใหผคาประกนไมตองรบผด

2. มาตรา 4 กาหนดใหขอตกลงทใหผคาประกนรบผดอยางลกหนรวมเปนโมฆะ บญญตหลกการใหมโดยกาหนดไวในสวนบทเบดเสรจทวไปคอเพมเตม มาตรา 681/1 ทบญญตวาขอตกลงใดทกาหนดใหผคาประกนตองรบผดอยางเดยวกบลกหนรวมหรอในฐานะเปนลกหนรวม ขอตกลงนนเปนโมฆะ และมาตรา 7 ยกเลกมาตรา 691 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ทกาหนดวาถาผคาประกนตองรวมรบผดกบลกหน ผคาประกน ไมสามารถใชสทธเกยงในฐานะลกหนชนสอง ใหเจาหนเรยกใหลกหนชาระหนกอนได หรอเกยงใหเจาหนไปบงคบเอากบทรพยสนของลกหนกอน และไมสามารถเกยงใหเจาหนไปบงคบชาระหนจากทรพย ทลกหนใหไวเปนประกนแกเจาหนกอน

ในประเดนดงกลาว ผศกษามความเหนวา ในทางปฏบตเจาหนมกจะกาหนดไวในสญญาใหผคาประกนสละสทธเกยง หรอสทธของผคาประกนอน ๆ ไดแก สทธยกขอตอส หรอสทธอางเหตหลดพนและใหผคาประกนยอมรวมรบผดอยางลกหนรวมทนท ผคาประกนจงกลายเปนลกหนชนตนทตองรบผดอยางลกหนรวม จงไมเปนธรรมแกผคาประกน

3. มาตรา 5 กาหนดบทบญญตเพมเตมเกยวกบการกาหนดใหขอตกลงเกยวกบการคาประกนท แตกตางไปจากบทบญญตท ม ไวเพ อค มครองผ คาประกนมใหตองรบผดเกนสมควรเปนโมฆะ มาตรา 685/1

ประเดนน เมอพจารณาถงในทางปฏบตเจาหนทมอานาจในการตอรองเหนอกวาฝายลกหนและผคาประกน รวมทงเปนฝายกาหนดขอสญญา จงมกทาสญญากบผคาประกนใหผคาประกนตองรบผดแตกตางไปจากบทบญญตกฎหมายลกษณะคาประกนกาหนด ซงเปนภาระแกผคาประกนเกนสมควร เนองจากประมวลกฎหมายแพงและพาณชย มาตรา 150 บญญตใหคสญญาสามารถตกลงขอสญญาใด ๆ ใหแตกตางจากทกฎหมายกาหนดไวได ตราบใดทมวตถประสงคไมขดตอกฎหมายหรอพนวสยหรอขดตอความสงบเรยบรอยหรอศลธรรมอนดของประชาชน (สดา วศรตพชญ, 2557) ดงนน บทบญญตใหมมาตรา 685/1 จงกาหนดใหเจาหนกบผคาประกนจะทาสญญากนกาหนดไวเปนอยางอนเพอขยายความรบผดของผคาประกนใหแตกตางไปจากทกฎหมายกาหนดไวไมได หากฝาฝนขอตกลงทขยายความรบผดของผคาประกนนจะตกเปนโมฆะ สาหรบบทบญญตตามมาตรา 685/1 กาหนดหามตกลงแตกตางไปจากทกฎหมายกาหนดไว ไดแก

Page 7: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

6

3.1 เรองความสมบรณของสญญาคาประกน ซงการคาประกนมไดแตเฉพาะเพอหนอนสมบรณเทานน และตองระบมลหนทคาประกนใหชดเจนโดยเฉพาะอยางยง ถาเปนการคาประกนหนในอนาคตตองมขอบเขตชดเจนดวย (มาตรา 681)

3.2 เรองสทธของผคาประกนทจะยกขอตอส ซงผคาประกนมสทธยกขอตอสไดทงขอตอสของตนเองและของลกหน ดงนน หากสญญากาหนดวา ผคาประกนตกลงจะไมยกขอตอสใด ๆ ขนตอสเจาหน หรอตกลงจะไมยกขอตอสของลกหนขนตอส หรอตกลงวาจะไมยกขอตอสของตนเองขนตอส ขอตกลงลกษณะเชนนนจะเปนโมฆะ (มาตรา 694)

3.3 เรองผคาประกนหลดพนความรบผดเมอหนประธานทเขาคาประกนระงบสนไป (มาตรา 698) 3.4 เรองผคาประกนมสทธบอกเลกการคาประกนทมลกษณะกจการตอเนองกนไปหลายคราว

ไมมจากดเวลาเปนคณแกเจาหนดวยการแสดงเจตนาบอกเลกการคาประกนไปยงเจาหน โดยไมตองรบผดในหนทเกดขนหลงจากการแสดงเจตนาไดไปถงเจาหนแลว (มาตรา 699) (สดา วศรตพชญ, 2557)

4. มาตรา 6 การแกไขเพมเตมมาตรา 686 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย โดยกาหนดขนตอนในการทเจาหนจะเรยกใหผคาประกนชาระหน

ตามมาตรา 686 (เดม) เจาหนมสทธทจะเรยกใหผคาประกนชาระหนไดนบแตวนทลกหนผดนด แตไมไดกาหนดถงกระบวนการทจะเตอนใหผคาประกนทราบวาลกหนผดนดชาระแลว ในบางครงเจาหนไมเรยกใหผคาประกนชาระหนทนท เนองจากตองการทอดเวลาออกไปเพอใหผคาประกนตองรบผดในบรรดาดอกเบยและคาสนไหมทดแทนซงลกหนคางชาระอกดวย แตมาตรา 686 ทแกไขเพมเตม ไดกาหนดขนตอนใหเจาหนตองปฏบตไวอยางชดเจน หากเจาหนปฏบตผดขนตอน หรอไมปฏบตตามขนตอน อาจมผลทาใหผคาประกนหลดพนจากความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทน ตลอดจนคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนนทเกดขนหลงจากพนกาหนดหกสบวน ซงการกาหนดขนตอนการปฏบตของเจาหนมดงน

4.1 กาหนดใหเจาหนมหนงสอบอกกลาวไปยงผคาประกนภายในหกสบวน นบแตวนทลกหนผดนดและเรยกใหชาระหนไดนบแตวนทหนงสอบอกกลาวนนไปถงผคาประกน หากเจาหนมไดทาหนงสอบอกกลาวภายในกาหนดเวลาดงกลาว จะสงผลใหผคาประกนหลดพนจากความรบผดความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทน ตลอดจนคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนนทเกดขนหลงจากพนกาหนดหกสบวน

4.2 เมอผคาประกนไดรบหนงสอบอกกลาว ผคาประกนอาจขอชาระหนทงหมดแทนลกหน หรอใชสทธชาระหนตามเงอนไขและวธการทลกหนไดดาเนนการอยเดม ทงนเฉพาะในสวนทตนตองรบผดกไดแตไมตดสทธผคาประกนทจะชาระหนเมอหนถงกาหนดชาระ

4.3 เจาหนไมสามารถเรยกใหผคาประกนชาระดอกเบยเพมขนเพราะเหตทลกหนผดนดตลอดระยะเวลาทผคาประกนชาระหนตามเงอนไขและวธการของลกหนอย เพอไมใหผคาประกนตองรบภาระมากเกนควรในมลหนทตนไมไดมสวนไดเสย

โดยเหตผลทมการแกกฎหมายมาตราน เพราะทผานมากฎหมายไมไดกาหนด “ระยะเวลา” การแจงการผดนดชาระหนใหผคาประกนทราบ จงทาใหในทางปฏบตซงกวาเจาหนจะแจงใหผคาประกนทราบวา

Page 8: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

7

จะตองชดใชหนแทน มกเลยกาหนดระยะเวลาชาระหนมานานแลว ทาใหผคาประกนตองรบภาระคาปรบและดอกเบยตามมา ซงเปนภาระสวนเกนทไมไดอยในสญญาตงแตตนเปนจานวนมาก

5. มาตรา 7 ยกเลกความในมาตรา 691 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย โดยกาหนดหลกการใหมคอ ใหผคาประกนไดประโยชนจากการทเจาหนกระทาการใด ๆ อนมผลเปนการลดจานวนหนใหลกหน รวมถงกาหนดวาขอตกลงทเปนการเพมภาระแกผคาประกนเปนโมฆะ

ในมาตรา 691 กาหนดหลกการใหมเปนในกรณทเจาหนกระทาการใด ๆ อนมผลเปนการลดจานวนหนทมการคาประกน รวมทงดอกเบย คาสนไหมทดแทน หรอคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนน ถาลกหนไดชาระหนตามทไดลดแลว หรอผคาประกนไดชาระหนสวนทเหลอนนแลว ทงน ไมวาจะลวงเลยกาหนดเวลาชาระหนตามทไดลดดงกลาวแลวหรอไมกตาม ใหผคาประกนเปนอนหลดพนจากการคาประกน ขอตกลงใดทมผลเปนการเพมภาระแกผคาประกนเปนโมฆะ

โดยเจตนารมณในการแกไขมาตราน กเพอใหภาระความรบผดของผคาประกนลดลงในกรณทเจาหน ลดจานวนหนเงนก ดอกเบย คาสนไหมทดแทน ตลอดจนคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายทมการคาประกนนน หรอทรจกกนในลกษณะทาสญญาปรบปรงโครงสรางหน โดยมาตรา 691 ทแกไขใหม กาหนดใหในกรณทเจาหนกระทาการใด ๆ อนมผลเปนการลดจานวนหนทมการคาประกน รวมทงดอกเบย คาสนไหมทดแทน หรอคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนน ใหผคาประกนหลดพนจากการคาประกน หากวาผคาประกนไดชาระหนสวนทเหลอทลกหนคางชาระตามขอตกลงปรบลดนนเรยบรอยแลว กลาวโดยสรปกคอถาเจาหนลดหนใหแกลกหนชนตนเทาใด กใหภาระความรบผดของผคาประกนลดลงเทานน ขอตกลงใดทจะมผลเปนการเพมภาระแกผคาประกนใหตกเปนโมฆะ

6. มาตรา 8 ยกเลกความในมาตรา 700 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย โดยกาหนดหลกการใหม คอ ถาคาประกนหนอนจะตองชาระ ณ เวลามกาหนดแนนอน และเจาหนยอมผอนเวลาใหแกลกหน ผคาประกนยอมหลดพนจากความรบผด เวนแตผคาประกนจะไดตกลงดวยในการผอนเวลานน ขอตกลงทผคาประกนทาไวลวงหนากอนเจาหนผอนเวลาอนมผลเปนการยนยอมใหเจาหนผอนเวลา ขอตกลงนนใชบงคบมได

โดยกรณนผศกษาเหนวาอาจจะกระทบตอการปรบโครงสรางหนของธนาคารพาณชยได เพราะหากธนาคารพาณชยจะยดการผอนชาระหนใหกบลกหนตองใหผคาประกนยนยอม ไมเชนนนจะหลดจากความรบผดชอบของผคาประกน ผศกษาขอเลาถงขอเทจจรงเกยวกบการปรบโครงสรางหนทมอยวา เมอมการปรบโครงสรางหนระหวางเจาหนและลกหน ผคาประกนมกจะไมไดรบเชญเขารวมเจรจา หรอแมกระทงการแจงใหทราบ กฎหมายใหมจงกาหนดใหการผอนเวลาใหลกหนตองไดรบความยนยอมจากผคาประกน ยงไปกวานนหากมการทาขอตกลงไวลวงหนากอนเจาหนผอนเวลาจะยงสงผลใหผคาประกนเสยเปรยบมากขน โดยกฎหมายในอดตทผานมาไมมการคมครองผคาประกนในประเดนนแตอยางใด การแกไขเพมเตมในมาตรานมงใหผคาประกนมอานาจตอรองกบเจาหนบาง โดยขอตกลงรบผดลวงหนากอนเจาหนผอนเวลาใหถอวาเปนโมฆะ เนองจากผคาประกนเปนผไดรบผลกระทบโดยตรงจากการปรบโครงสรางหน ททาใหตองรบผดชอบจานวนหนมากขนกวาเดมนบตงแตวนทลกหนผดนด ในระยะเวลานานขนโดยไมมทสนสด

Page 9: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

8

7. มาตรา 9 ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา 714/1 โดยไดกาหนดวา กาหนดใหขอตกลงเกยวกบการบงคบจานองทแตกตางไปจากบทบญญตทมไวเพอคมครองผจานองเปนโมฆะ (มาตรา 728 มาตรา 729 และมาตรา 735)

บทบญญตนหมายความวากระบวนการบงคบจานองตามทบญญตไวในมาตรา 728 มาตรา 729 และมาตรา 735 (ดรายละเอยดในขอ 11, 12 และ 14) ซงไดมการแกไขเพมเตม โดยไดมการกาหนดขนตอนและเงอนไขตาง ๆ ไวโดยยงคงหลกการเดม เพยงแตมการบญญตเพอใหเกดความชดเจนยงขนเทานน เชน เรองระยะเวลาทกาหนดในคาบอกกลาว เปนตน ดงนนขอตกลงทแตกตางไปจากทกฎหมายกาหนด ใหถอวาขอตกลงนนเปนโมฆะ

8. มาตรา 10 การแกไขเพมเตม มาตรา 727 จากการประกนดวยบคคลคนเดยวเปนบคคลหลายคนทจานองประกนหนทบคคลอนตองชาระและเพมใหผจานองซงจานองประกนหนทบคคลอนตองชาระนาบทบญญตมาตรา 691 มาใชอางไดดวย ในทานองเดยวกนกบผคาประกนโดยอนโลม

ในกรณทเจาหนกระทาการใด ๆ อนมผลเปนการลดจานวนหนทมการจานอง ผจานองกสามารถอางเหตหลดพนไดโดยอาศยเหตตามทบญญตไวตามมาตรา 691 ทแกไขใหม

9. มาตรา 11 เปนสาระการแกไขในเรองของการจดจานอง ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา 727/1 ลงในหมวด 3 สทธและหนาทของผรบจานองและผจานอง แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยโดยไดกาหนดหลกการดงน “ไมวากรณใด ผจานอง ซงจานองทรพยสนของตนไวเพอประกนหนอนบคคลอนจะตองชาระ ไมตองรบผดในหนนนเกนราคาทรพยสนทจานองในเวลาทบงคบจานองหรอเอาทรพยจานองหลด และขอตกลงอนใดทมผลใหผจานองรบผดเกนราคาทรพยสนทจานองหรอใหรบผดอยางผคาประกนขอตกลงในเปนโมฆะ”

โดยบทบญญตนหมายความวาการจานองทจานองเปนประกนหนของผอน (ผจานองกบลกหนเปนคนละคนกน) ผจานองในหนทเกนราคาทรพยทไดจานองไว และในกรณมขอตกลงกนวาหากบงคบจานองแลวยงเหลอหนอยเทาใด ใหผจานองยงคงรบผดชาระหน ในสวนทยงคงเหลอดวย ขอตกลงเชนน จะตกเปนโมฆะตามกฎหมายใหม

10. มาตรา 12 แกไขเพมเตมมาตรา 728 ขนตอนการบงคบจานองใหชดเจนมากขน รวมถงการคมครองผจานองทจานองประกนหนทบคคลอนตองชาระในกรณทผรบจานองไมทาตามขนตอนทกาหนด

กฎหมายใหมกาหนดใหผรบจานองเมอตองการบงคบจานอง ตองมหนงสอบอกกลาวลกหนกอนวาใหชาระหนภายในเวลาอนสมควรซงตองไมนอยกวาหกสบวนนบแตลกหนไดรบคาบอกกลาวนน และหากมผจานอง (ผจานองเปนคนละคนกบลกหน) ตองมหนงสอบอกกลาวแกผจานองทราบภายในสบหาวนนบแตวนทสงหนงสอแจงใหลกหนทราบ หากผรบจานองมไดดาเนนการภายในสบหาวนนนผจานองหลดพนจากความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทนซงลกหนคางชาระ ตลอดจนคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนน

11. มาตรา 13 แกไขเพมเตมมาตรา 729 ในเรองขนตอนและเงอนไขในการบงคบเอาทรพยจานองหลดเปนสทธใหชดเจนมากขน

Page 10: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

9

การบญญตกฎหมายใหมน ยงคงหลกการเดมในเรองของเงอนไขการบงคบเอาทรพยจานองหลดเปนสทธ คอตองไมมการจานองรายอนหรอบรมสทธอนเหนอทรพยเดยวกนนน และลกหนมการคางชาระดอกเบยเปนเวลานานถงหาป และเงอนไขเรองราคาทรพยจานองซงมการบญญตแตกตางจากเดมทผนาสบพสจนคอผจานอง เปลยนเปนผรบจานองทมหนาทในการนาสบพสจนโดยแสดงเปนทพอใจใหศาลเหนวาราคาทรพยนอยกวาจานวนเงนทลกหนคางชาระเพอใหศาลมคาสงเอาทรพยจานองหลดเปนสทธ

12. มาตรา 14 ใหเพมความตอไปนเปนมาตรา 729/1 กาหนดใหสทธแกผจานองในการแจงผรบจานองใหบงคบจานองดวยการขายทอดตลาด

กฎหมายใหมกาหนดให ผจานองมสทธแจงเปนหนงสอไปยงผรบจานองเพอใหผรบจานองดาเนนการใหมการขายทอดตลาดทรพยสนทจานองโดยไมตองฟองเปนคดตอศาล (ถาไมมการจานองรายอนหรอบรมสทธอนอนไดจดทะเบยนเหนอทรพยสนอนเดยวกน) โดยผรบจานองตองดาเนนการขายทอดตลาดทรพยสนทจานองภายในเวลาหนงปนบแตวนทไดรบหนงสอแจง ทงน ตามกฎหมายเดมไมมบทบญญตใหสทธแกฝายผจานองในการทจะเปนฝายเรงรดใหมการบงคบจานอง แตกฎหมายใหมไดมบทบญญต ใหสทธนแกผจานอง ซงผรบจานองตองดาเนนการขายทอดตลาดภายในเวลาหนงปนบแตวนทไดรบหนงสอแจงนน(โดยไมตองฟองรองเปนคดตอศาลเพราะฝายผจานองเปนฝายเรงรดเอง)

ในกรณทผรบจานองไมไดดาเนนการขายทอดตลาดทรพยสนในระยะเวลาทกาหนดใหผจานองพนจากความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทนซงลกหนคางชาระ ตลอดจนคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหนรายนนบรรดาทเกดขนภายหลงวนทพนกาหนดเวลาดงกลาว

13. มาตรา 15 แกไขเพมเตมมาตรา 735 และมาตรา 16 แกไขเพมเตมมาตรา 737 นนคอการแกไขเพมเตมระยะเวลาในการบงคบจานองเอาแกผรบโอนและสทธในการไถถอนจานองของผรบโอนใหสอดคลองกบระยะเวลาทกาหนดในการบงคบจานองทไดแกไขจากเดมเดอนหนงเปนหกสบวน

การบญญตกฎหมายทงสองมาตราน เปนการแกไขเพมเตมระยะเวลาในการบงคบจานองผรบโอนและสทธในการไถถอนจานองของผรบโอน ใหสอดคลองกบ มาตรา 728 ทกาหนดขนตอนการบงคบจานองไวอยางชดเจน คอกอนบงคบจานองเจาหนตองบอกกลาวลกหนภายในหกสบวน ดงนนมาตรา 735 (แกไขใหม) ผรบจานองตองมจดหมายบอกกลาวการบงคบจานองเอาแกผรบโอนทรพยสนซงจานองลวงหนาเปนระยะเวลาไมนอยกวาหกสบวน และมาตรา 737 (แกไขใหม) ในกรณทผรบโอนประสงคจะไถถอนจานองตองทาการเสนอขอไถถอนภายในหกสบวนนบแตวนไดรบคาบอกกลาว ผลกระทบทเกดขนภายหลงพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 มผลใชบงคบ

บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.) ไดพจารณาถงผลกระทบทเกดขนอนเปนผลพวงทเกดจากการแกไขกฎหมายฉบบน ในสวนของการคาประกนและจานอง ซงพบวามผลกระทบใน 4 ประเดนหลกดงน

1. กรณลกหนผดนดชาระ เจาหนตองทาหนงสอบอกกลาวผคาประกนภายในหกสบวน มเชนนน ผคาประกนจะไมตองรบผดชอบ ดงนนเพอปองกนความเสยหายจากการไมไดชาระคนหนทจะเกดในอนาคต

Page 11: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

10

สถาบนการเงนตองวางกฎเกณฑทเขมขนขน โดยรบยตเรองและสงฟองศาลโดยเรว ซงในทางปฏบตจะสงผลเสยทงตอเจาหนและลกหน

2. กรณทเจาหนมการปรบโครงสรางหน หรอขยายระยะเวลาการชาระหนใหลกหน เจาหนตองใหผคาประกนยนยอมดวยทกครง กเปนอกประเดนหนงทจะสรางความยงยากใหแกสถาบนการเงนในฐานะเจาหนทจะตองเรยกผคาประกนมายนยอมดวยทกครง หากผคาประกนไมยนยอมการคาประกนเปนอนยตลง ซงอาจทาใหกระบวนการปรบโครงสรางหนไมเกดขน

3. กรณทเจาหนลดหนใหลกหนเปนจานวนเทาใดกใหภาระของผคาประกนลดลงไปดวยเทานน ดงนน หากลกหนไมสามารถชาระหนไดตามเงอนไข (ทปรบโครงสรางหนหรอยดหนแลว) ผคาประกนจะรบผดไมเกนมลหนทปรบลดแลว จากเดมหากมภาระดอกเบยเพมในชวงทยงไมจายหนผคาประกนตองรบผดชอบรวมดวย และ

4. ผจานองรบผดไมเกนราคาขายทรพยทจานองและหามกาหนดใหผจานองทเปนบคคลภายนอกเปนผคาประกนดวย (ไทยรฐออนไลน, ธนวาคม 2557)

ขณะททประชมธนาคารไทย ไดมมตรวมกนเพอนาไปหารอกบธนาคารแหงประเทศไทยเพอใหแกไขกฎหมายคาประกน 2 มาตรา คอ

1. มาตรา 700 ทระบใหการปรบโครงสรางหนดวยการยดเวลาชาระหนใด ๆ ตองไดรบความยนยอมจากผคาประกนและหากผคาประกนไมยนยอม จะไมสามารถปรบโครงสรางหนได โดยจะขอแกไขใหการปรบโครงสรางหนดงกลาว ไมตองผานความยนยอมของผคาประกน

2. มาตรา 729/1 โดยสมาคมธนาคารไทยตองการใหเขยนใหชดเจนลงไปในกฎหมายวา “การขายทอดตลาดทรพยสนทจานองตองผานขบวนการของกรมบงคบคด”จากเดมทกฎหมายระบเพยงวา “การขายทรพยสนทจานอง โดยไมตองฟองเปนคดตอศาล” (ไทยรฐออนไลน, ธนวาคม 2557)

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา ชแจงวาจะไมมการแกไขทงสองประเดนนแลว กระบวนการแจงผคาประกนสาหรบการปรบโครงสรางหนของลกหน และการขอใหการขายหลกประกนจานองผานกรมบงคบคดทงหมดนนคณะกรรมการกฤษฎกาเหนวาเรองนขนอยกบความยนยอมของลกหนทจะตกลงในสญญากบสถาบนการเงน จงไมจาเปนตองระบในกฎหมายใหมการขายผานกรมบงคบคด ในเรองการขายสนทรพยจดจานองทอดตลาด ทผานมาเกดความเขาใจผดในการตความกฎหมาย ทงทกฎหมายไมไดระบวาหามนาสนทรพยนขายทอดตลาด แตกฎหมายมเจตนารมณมอบอานาจใหลกหนตดสนใจแตเพยงผเดยว หากลกหนยนยอมใหขายกสามารถขายได จะเปนลกหนขายเอง หรอใหสถาบนการเงนขายใหกได แลวถาลกหนลงลายมอชอยนยอมใหขายตอนแรกแลวไมยนยอมใหขายในภายหลง กตองเขาสระบบฟองรองบงคบคดโดยอตโนมต (ประชาชาตธรกจออนไลน, 2558)

จากนน คณะรฐมนตรไดเสนอรางพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย(ฉบบท. . .) พ .ศ . .. . . (แกไขบทบญญตเก ยวกบคาประกนและจานอง) ตอสภานตบญญตแหงชาต เพอใหสภานตบญญตแหงชาต พจารณาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช 2557 เมอวนท 10 กมภาพนธ 2558 ซงทประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท 10/2558 วนพฤหสบดท

Page 12: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

11

12 กมภาพนธ 2558 ไดพจารณา แลวลงมตรบหลกการแหงพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท...) พ.ศ. .... (แกไขบทบญญตเกยวกบคาประกนและจานอง) และตงคณะกรรมาธการวสามญขนคณะหนงเพอพจารณา จานวน 15 คน กาหนดการแปรญตตภายใน 7 วน โดยมกาหนดเวลาปฏบตงานภายใน 30 วน โดยการพจารณาในวาระทสองมการประชมครงแรกเมอวนท 17 กมภาพนธ 2558 ตอมาในคราวประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท 15/2558 เปนพเศษ วนพธท 11 มนาคม 2558 และครงท 20/2558 วนศกรท 3 เมษายน 2558 ทประชมไดลงมตใหขยายเวลาปฏบตงานออกไปอกครงละ 30 วน คณะกรรมาธการจงไดพจารณาแลวเสรจในวนพฤหสบดท 7 พฤษภาคม 2558 จากนนไดมการพจารณาในวาระทสาม เมอคราวประชมสภานตบญญตแหงชาต ครงท 26/2558 วนพฤหสบดท 14 พฤษภาคม 2558 ทประชมไดพจารณารางพระราชบญญตดงกลาวแลวลงมตเหนสมควรประกาศใชเปนกฎหมาย (สานกงานเลขาธการวฒสภา, 2558) จากนนนาเสนอคณะรฐมนตรเพอทลเกลาฯถวายเพอพระมหากษตรยทรงลงพระปรมาภไธย และไดมการประกาศใชพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 21) พ.ศ. 2558 ในราชกจจานเบกษา เมอวนท 14 กรกฎาคม 2558 และมผลใชบงคบตงแตวนท 15 กรกฎาคม 2558 เปนตนไป พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 21) พ.ศ. 2558

เหตผลและความจาเปนในการเสนอพระราชบญญตน เนองจากเปนการแกไขบทบญญตของประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในเรองการคาประกนและจานองเพอใหมความเหมาะสมแกการประกอบธรกจในปจจบน สมควรกาหนดใหผคาประกนทเปนนตบคคลสามารถผกพนตนเพอรบผดอยางลกหนรวมได รวมทงสามารถทาขอตกลงลวงหนายนยอมใหมการผอนเวลาได หากเปนสถาบนการเงนหรอประกอบอาชพคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระ จงจาเปนตองตราพระราชบญญตนโดยกฎหมายฉบบนมทงหมด 10 มาตรา ซงมสาระสาคญและผศกษาไดวเคราะหหลกกฎหมายใหเหนในรายมาตรา ดงน

1. มาตรา 3 เพมวรรคสองของมาตรา 681/1 กาหนดให ผคาประกนทเปนนตบคคล เปนลกหนรวมได โดยในกฎหมายทแกไขเพมเตมไดเพมวรรคสอง ในมาตรา 681/1 “ใหนตบคคลในฐานะผคาประกนสามารถรบผดอยางลกหนรวมได”

ในการแกไขกอนหนาน มาตรา 681/1 กาหนดใหขอตกลงใดทผคาประกนตองรบผดอยางเดยวกบลกหนในฐานะลกหนรวม ใหขอตกลงนนเปนโมฆะ สงผลใหมเสยงคดคานวากฎหมายฉบบนมองการคาประกนวามแคเพยงการคาประกนโดยบคคลธรรมดาเทานน จนลมไปวาธนาคารพาณชยเองกเปนผคาประกนรายใหญของประเทศ ซงหากบญญตกฎหมายเชนนอาจสงผลกระทบตอโครงการขนาดใหญของรฐทมธนาคารพาณชยเปนผคาประกนได

ดงนน นตบคคลสามารถทาสญญาคาประกนโดยยอมรบผดอยางลกหนรวมหรอในฐานะเปนลกหนรวมได แตบคคลธรรมดายงคงตองหามตามมาตรา 681/1 วรรคหนง (ปญญา ถนอมรอด, 2558, เลม 8 น.5)

Page 13: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

12

2. มาตรา 4 แกไขเพมเตมมาตรา 685/1 กาหนดใหขอตกลงทแตกตางทบญญตไวเกยวกบสทธและหนาทของเจาหนและผคาประกนตามมาตรา 681 วรรคหนงวรรคสอง และวรรคสาม มาตรา 686 มาตรา 694 มาตรา 698 และมาตรา 699 เปนโมฆะ

กฎหมายบญญตใหขอตกลงทแตกตางไปจากบทบญญตเกยวกบสทธและหนาทของเจาหนและผคาประกน ตลอดจนขนตอนในการทเจาหนจะเรยกใหผคาประกนชาระหน (ตามมาตรา 681 วรรคหนง วรรคสอง และวรรคสาม มาตรา 686 มาตรา 694 มาตรา 698 และ มาตรา 699) ใหตกเปนโมฆะ

3. มาตรา 5 ยกเลกความในวรรคหนงของมาตรา 691 แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557 โดยใชขอความตอไปนแทนกรณทเจาหนตกลงกบลกหน อนมผลเปนการลดจานวนหนทมการคาประกน รวมถงดอกเบย คาสนไหมทดแทน หรอคาภาระตดพนอนเปนอปกรณแหงหน ใหเจาหนมหนงสอแจงใหผคาประกนทราบถงขอตกลงดงกลาวภายในหกสบวน นบตงแตวนทตกลงกนนน ถาลกหนไดชาระหนตามทไดลดแลว หรอลกหนไมชาระหนตามทไดลด แตผคาประกนไดชาระหนตามทไดลดนนแลว ใหผคาประกนเปนอนหลดพนจากการคาประกน ทงน การชาระหนของผคาประกนมสทธชาระหนไดแมจะลวงเลยกาหนดเวลาชาระหนตามทไดลด แตตองไมเกนหกสบวน นบแตวนทครบกาหนดเวลาชาระหน ในกรณทเจาหนมหนงสอแจงใหผคาประกนทราบถงขอตกลงดงกลาว เมอลวงเลยกาหนดเวลาชาระหนตามทไดลดแลว ใหผคาประกนมสทธชาระหนไดภายในหกสบวน นบแตวนทเจาหนมหนงสอแจงใหผคาประกนทราบถงขอตกลงนน

การแกไขเพมเตมมาตรา 691 น หมายความวาถาเจาหนลดหนใหแกลกหนชนตนเทาใด ใหแจงผคาประกนทราบเปนหนงสอภายในหกสบวนนบแตวนทตกลงกบลกหน ถาลกหนชาระเทาใด หรอผคาประกนชาระไปเทาใด ผคาประกนหลดพนเทานน โดยผคาประกนมสทธชาระหนไดแมลวงเวลาชาระหนตามทเจาหนไดลดใหแกลกหน แตจะตองไมเกนหกสบวนนบแตวนทครบกาหนด ขอตกลงใดทจะมผลเปนอยางอนในลกษณะเพมภาระใหแกผคาประกน ใหตกเปนโมฆะ

สาเหตทมการแกไขมาตราน เนองจากไมมบทบญญตใหเจาหนแจงถงการลดหนใหผคาประกนทราบ ทาใหผคาประกนมสทธทจะชาระหนทลดลงโดยไมจากดเวลา ซงอาจไมเปนธรรมแกเจาหน (ปญญา ถนอมรอด, 2558, เลม 8 น.5)

4. มาตรา 6 ใหเพมวรรคสามของมาตรา 700 ผคาประกนซงเปนสถาบนการเงนหรอคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระสามารถตกลงลวงหนาใหเจาหนผอนเวลาชาระหนได ความรบผดของผคาประกนไมหมดไป

หลกการทวไปในเรองการคาประกน ตามมาตรา 700 คอ การคาประกนตองกาหนดเวลาทแนนอน และหากเจาหนยอมผอนเวลาชาระหนใหแกลกหน โดยไมไดรบความยนยอมจากผคาประกนกอน ผคาประกนยอมหลดจากความรบผด แตถาผคาประกนยนยอมในการผอนเวลาดวย ความรบผดของผคาประกน กไมหมดไป ซงการเพมวรรคสามทใหผคาประกนทเปนสถาบนการเงนหรอคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระ ซงอาจเปนบคคลธรรมดาหรอนตบคคลกได แตตองเปนการคาประกนเพอสนจางและทาเปนปกตธระ

Page 14: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

13

คาวา “สถาบนการเงน” หมายความวา ธนาคารพาณชย บรษทเงนทนและบรษทเครดตฟองซเอร (ปญญา ถนอมรอด, 2558, เลม 9 น.12-13) สามารถตกลงลวงหนาใหเจาหนผอนเวลาไดนน เพอแกปญหากรณทเจาหนมการปรบโครงสรางหน หรอขยายระยะเวลาการชาระหนใหลกหน เจาหนตองใหผคาประกนยนยอมดวยทกครงทาใหเกดความยงยาก ซงการคาประกนมไดมแตบคคลธรรมดาเพยงอยางเดยว แตมกรณทผคาประกนเปนนตบคคลดวยซงกฎหมายใหมกาหนดใหมการตกลงผอนเวลาลวงหนากบเจาหนได เพอชวยมใหการปรบโครงสรางหนตองหยดชะงก

ในการแกไขกอนหนาน เพมมาตรา 700 วรรคสอง ขนมาวา หากผคาประกนเซนสญญาตกลงไวลวงหนาวา หากในอนาคตเจาหนจะยอมผอนเวลาชาระหนใหแกลกหน ใหถอวาผคาประกนยนยอมดวย ขอตกลงเชนนใชบงคบไมไดเนองจากมความกงวลวา หลกการในมาตรา 700 วรรคสอง อาจกระทบตอการดาเนนโครงการตาง ๆ ของภาครฐทมสถาบนการเงนเปนผคาประกน และการดาเนนธรกจของภาคเอกชน พระราชบญญตฉบบน จงไดเพมเปนมาตรา 700 วรรคสาม วา “มใหใชบงคบแกกรณผคาประกนซงเปนสถาบนการเงน” เพอใหสถาบนการเงนทาขอตกลงไวลวงหนายนยอมใหมการผอนเวลาได ในสวนผคาประกนทวไปยงคงเหมอนเดม

5. มาตรา 11 แกไขเพมเตมมาตรา 727/1 กาหนดใหผมอานาจในการจดการนตบคคล ซงเปนผจานองทรพยสนของตนเพอประกนหนของบคคลนนสามารถผกพนอยางผคาประกน โดยทาเปนสญญาคาประกนตางหากได

การแกไขเพมเตมน ยงคงหลกการเดมในกรณผจานองเปนบคคลธรรมดา ขอตกลงใดทมผลใหผจานองรบผดเกนราคาทรพยสนทจานอง ใหขอตกลงนนเปนโมฆะ โดยบญญตเพมบทยกเวนในกรณทนตบคคลเปนลกหน และบคคลผมอานาจในการจดการตามกฎหมายหรอบคคลทมอานาจในการควบคม การดาเนนงานของนตบคคลนนเปนผจานองทรพยสนของตนไวเพอประกนหนของนตบคคล และไดทาสญญาคาประกนเปนสญญาตางหาก ขอตกลงเชนวามผลบงคบใชได ซงกหมายความวา ขอตกลงใด ๆ ใหผจานองรบผดเกนกวาทรพยทจานองหรอรบผดเสมอนผคาประกน ไมวาจะเขยนรวมมาในสญญาหรอเขยนแยกสญญา เปนโมฆะทงสน อธบายใหเขาใจงายคอ หากเราเอาทรพยมาคาประกนโดยการจานองแกเจาหนเพอคาประกนบคคลอน ถามการบงคบจานองหรอเอาจานองหลด เงนยงขาดเทาใด เราไมตองรบผด แตทงนไมใหใชแกกรณทลกหนเปนนตบคคล แลวผมอานาจจดการนตบคคลนนเปนผจานองทรพยสนเปนประกนหนของนตบคคลโดยทาสญญาคาประกนไวตางหาก สรปและขอเสนอแนะของผศกษา

ในความเหนของผศกษาเหนวา การแกไขกฎหมายดงกลาว มวตถประสงคหลกเพอชวยเหลอผคาประกนและผจานองใหหลดพนจากการเปนหนโดยเรว อนเปนปญหาทเกดจากชองวางของบทบญญตในเรองของการคาประกนและจานอง ซงจรง ๆ แลวเราอาจตองยอนกลบมาตงคาถามวา ปญหาทเกดเปนชองวางทางกฎหมาย หรอเปนเรองของอานาจตอรองของเจาหนทโดยปกตจะอยเหนอลกหนเสมอ เนองจาก

Page 15: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

14

มสถานะทางการเงนทไดเปรยบ โดยการแกไขเพมเตมกฎหมายคาประกนและจานองทงสองครงน ผศกษาเหนวามขอดหลายประการ ดงน

กฎหมายการคาประกน 1. การคาประกนตามกฎหมายเดมสามารถคาประกนหนในอนาคตได จนกลายเปนการคาประกน

การชาระหนอยางไมมขอบเขตแหงหนทชดเจนซงกฎหมายใหมไดแกไขบทบญญตนโดยคงหลกการเดมใหยงคงสามารถคาประกนหนในอนาคตไดหากแตจะตองระบมลหนใหชดเจน จานวนวงเงนคาประกนสงสดทคาประกน และกาหนดวนสนสดของการคาประกน เพอใหผคาประกนทราบขอบเขตทตนตองรบผดโดยชดเจน

2. มการบญญตหลกการใหม เปนมาตรา 681/1 วรรคหนง โดยขอตกลงทกาหนดใหผคาประกนรบผดอยางเดยวกบลกหน หรอเขาเปนลกหนรวมในหนทตนเปนผคาประกนขอตกลงนนเปนโมฆะ (ซงไดมการยกเลกมาตรา 691 การรบผดอยางลกหนรวมของผคาประกน) และมาตรา 681/1 วรรคสอง ในกรณผคาประกนทเปนนตบคคลสามารถผกพนตนเพอรบผดอยางลกหนรวมหรอในฐานะเปนลกหนรวม และไมมสทธเกยงใหเจาหนเรยกชาระหนจากลกหนกอน หรอยกขอตอสอน ๆ ทตนมสทธ เพอมใหเกดอปสรรคในการดาเนนธรกจซงเปนการแกไขปญหาเรองการคาประกนสนเชอธรกจของกลมเอสเอมอ ทในสภาพความจรงเอสเอมอทขอสนเชอจากสถาบนการเงนเจาของกจการมกเปนผคาประกนหนดวย ดงเชนในกรณทบรษทแมคาประกนใหบรษทลก ซงการบญญตหลกการใหมนจะชวยใหสถาบนการเงนมความเชอมนในหลกประกนและปลอยสนเชอใหกลมธรกจเอสเอมอไดงายขน

3. มการเพมเตมบทบญญต โดยใหบรรดาขอตกลงทเกยวกบการคาประกนทตางไปจากมาตราดงตอไปน ใหถอวาเปนโมฆะ เนองจากถอเปนบทบญญตซงเกยวกบหลกการคมครองของผคาประกน (1) มาตรา 681 ของ ปพพ. (หนคาประกนตองเปนหนทสมบรณ) (2) มาตรา 694 ของ ปพพ. (สทธของผคาประกน ในการยกขอตอสขนตอสเจาหนในเรองของอายความ) (3) มาตรา 698 ของ ปพพ. (ผคาประกนหลดพนจากความรบผดหากหนของลกหนระงบ) และ (4) มาตรา 699 ของ ปพพ. (สทธเลกสญญาของผคาประกน) ซงเปนการแกไขปญหาทเกดขนในอดตทเจาหนมกใหผคาประกน ทาขอตกลงเกยวกบการคาประกนทแตกตางไปจากกฎหมายบญญตทาใหผคาประกนเสยเปรยบ

4. กฎหมายใหมกาหนดขนตอนการเรยกใหผคาประกนชาระหนไวชดเจน เพอใหผคาประกน ไดทราบวาลกหนผดนดและใชสทธในการชาระหนแทนเพอมใหตองรบผดในดอกเบยและคาสนไหมนบแตลกหนผดนด โดยใหเจาหนตองมหนงสอบอกกลาวไปยงผคาประกนภายในหกสบวน นบแตวนทลกหนผดนด ซงตางจากกฎหมายเดมทกาหนดใหเจาหนสามารถเรยกใหผคาประกนชาระหนไดเมอลกหนผดนด หากแตไมมความชดเจนในเรองกาหนดระยะเวลาการบอกกลาว ทาใหผคาประกนไมรตววาลกหนผดนดไปตงแตเมอใด รวมถงเจาหนบางรายไมไดใชสทธเรยกรองเอาจากผคาประกน เหมอนกบวาตองการจะผอนปรนใหลกหน แทจรงแลวประสงคทจะไดรบชาระดอกเบยผดนดทเพมขน ซงตามกฎหมายใหมถาไมมหนงสอบอกกลาวภายในกาหนดระยะเวลาหกสบวน ใหผคาประกนหลดพนจากความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทนทลกหนคางชาระ นบแตวนทพนกาหนดระยะเวลา แตในกรณทไดรบการบอกกลาวแลวผคาประกนมสทธ

Page 16: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

15

ขอชาระหนแทนลกหนทงหมด เพอผคาประกนจะไดไมตองรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทนตาง ๆ ทเกดขน

5. สาหรบการแกไขปญหาในกรณทเจาหนลดหนใหลกหนแลว ผคาประกนไมทราบ ตนเองกยงตองผกพนตามขอตกลงเดม โดยกฎหมายใหมไดมการเพมเตมหลกการใหมเพอแกไขในกรณดงกลาว ในมาตรา 691 กรณทเจาหนตกลงกบลกหน อนมผลเปนการลดจานวนหนทมการคาประกน ใหเจาหนมหนงสอแจงใหผคาประกนทราบถงขอตกลงดงกลาวภายในหกสบวน นบตงแตวนทตกลงกนนน ถาลกหนไดชาระหนตามทไดลดแลว หรอลกหนไมชาระหนตามทไดลด แตผคาประกนไดชาระหนตามทไดลดนนแลว ใหผคาประกนเปนอนหลดพนจากการคาประกน ทงน การชาระหนของผคาประกนมสทธชาระหนไดแมจะลวงเลยกาหนดเวลาชาระหนตามทไดลด แตตองไมเกนหกสบวน นบแตวนทครบกาหนดเวลาชาระหน ในกรณทเจาหนมหนงสอแจงใหผคาประกนทราบถงขอตกลงดงกลาว เมอลวงเลยกาหนดเวลาชาระหนตามทไดลดแลว ใหผคาประกนมสทธชาระหนไดภายในหกสบวน นบแตวนทเจาหนมหนงสอแจงให ผคาประกนทราบถงขอตกลงนน

6. ผคาประกนทเปนสถาบนการเงนหรอคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระสามารถตกลงลวงหนาใหเจาหนผอนเวลาชาระหนใหแกลกหนได ซงชวยแกไขปญหาการปรบโครงสรางหนใหสามารถทาไดงายขน โดยเจาหนหรอสถาบนการเงนสามารถชวยเหลอผอนผนเวลาใหลกหนไดโดยไมตองเรยกใหผคาประกนทเปนมาใหความตกลงอกครง หรอในกรณการดาเนนโครงการตาง ๆ ของภาครฐในการจดซอจดจาง ทมการกาหนดใหคสญญาตองใชหนงสอคาประกนของธนาคารเปนหลกประกนตามสญญา โดยการใหผคาประกนทเปนสถาบนการเงนหรอคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระสามารถทาขอตกลงไวลวงหนา โดยยนยอมใหมการผอนเวลาได ซงหากคสญญาไมสามารถดาเนนการตามสญญาได ภาครฐสามารถเรยกรองคาเสยหายจากผคาประกนทเปนสถาบนการเงนหรอคาประกนเพอสนจางเปนปกตธระไดทนท

การแกไขเพมเตมในสวนทเกยวกบการคาประกนกจะเปนไปตามทผศกษาไดกลาวไวขางตน ซงการแกไขเพมเตมดงกลาวน อาจสงผลใหเจาหนรายใหญอยางเชนธนาคารพาณชย อาจตองแกไขแบบมาตรฐานสญญากนใหถกตองตามหลกกฎหมายใหม

กฎหมายจานอง กฎหมายเรองจานองในสวนทเสนอใหมการแกไขและเพมเตมนนซงผศกษาเหนวาโดยสวนใหญ

เปนเรองของการบงคบจานองทมขอดตรงทสามารถแกไขปญหาทเกดขนในปจจบนได ดงน 1. มาตรา 727/1 กาหนดใหผมอานาจในการจดการนตบคคลซงเปนผจานองทรพยสนของตน

เพอประกนหนของบคคลนนสามารถผกพนอยางผคาประกน โดยทาเปนสญญาคาประกนตางหากไดซงชวยแกไขปญหาในกรณทบรษททเปนนตบคคลจะนาทรพยสนมาจานอง สถาบนการเงนจะใหเจาของกจการนาทรพยสนในชอของตนเองมาจานองเปนหลกประกน หากธนาคารไมสามารถเรยกสวนทขาดจากเจาของกจการตวจรงได ธนาคารยอมมความเสยงมากขน ดงนนกฎหมายใหมจงกาหนดใหผมอานาจจดการนตบคคลททาสญญาจานองทรพยของตนไวเปนประกนหนของนตบคคลนน สามารถเขาทาสญญาเปนผคาประกนตางหากกบ

Page 17: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

16

เจาหนได เนองจากผมอานาจในการจดการนตบคคลดงกลาว เปนผทมสวนไดเสยกบนตบคคลทเปนลกหน เพอใหธนาคารสามารถเรยกใหผคาประกนรบผดชาระหนในสวนทขาดได

2. กฎหมายใหมกาหนดกระบวนการการบงคบจานอง วธการ หลกเกณฑและเงอนไขฟองบงคบจานองไวอยางชดเจนในมาตรา 728 มาตรา 729 และมาตรา 735 เปนเรองของกระบวนการการบงคบจานอง ซงกฎหมายเดมไมไดมการกาหนดขนตอนอยางชดเจน สงผลใหผรบจานองทอดระยะเวลาการบงคบจานองออกไปเนองจากเจาหนยงเหนวาตนไดประโยชนจากดอกเบยทเพมขน ทาใหลกหนและผจานองเสยเปรยบ

อนงบทบญญตในมาตรา 728 ปจจบนกาหนดใหผรบจานอง (หรอเจาหน) มหนงสอแจงไปยงลกหนภายในเวลาอนสมควร แตไมไดกาหนดเวลาใหลกหนมาชาระหนอยางชดเจน โดยกาหนดใหหนงสอบอกกลาวตองกาหนดระยะเวลาใหลกหนมาปฏบตการชาระหน ไมนอยกวาหกสบวน นบแตวนทไดรบหนงสอบอกกลาว นอกจากนน ยงกาหนดหนาทของเจาหนผรบจานองตองจดทาสาเนาหนงสอบอกกลาวไปยงผจานองทราบ (กรณทผจานองกบลกหนเปนคนละคนกน) ภายในสบหาวน นบจากวนทสงหนงสอบอกกลาวใหลกหนทราบ โดยหากผรบจานองไมสงสาเนาหนงสอบอกกลาวภายในระยะเวลาทกาหนด ใหถอวาผจานองหลดพนจากความรบผดในดอกเบยและคาสนไหมทดแทนทลกหนคางชาระและคาใชจายอนใดทเกดขน นบจากวนทพนกาหนดสบหาวน

จากขอเสนอแกไขดงกลาว ผศกษาขอวเคราะหใหเหนถงเจตนารมณตามขอเสนอแกไขมาตรา 728 นน คออะไร และชวยในการแกไขในเรองใด

ก. การแกไขเพมเตมบทบญญตในเรองของระยะเวลา จากทกาหนดใหลกหนปฏบตการชาระหน “ภายในเวลาอนสมควร” มาเปนการกาหนดระยะเวลาใหลกหนปฏบตการชาระหน “ภายในเวลาอนสมควร ซงตองไมนอยกวาหกสบวน” ผศกษาเหนวาเปนการดทเปนการปดชองวางไมใหมการโตแยงวา “ภายในเวลาอนสมควร” นน ควรจะเปนระยะเวลายาวนานเทาใด ดงนน การแกไขเพมเตมบทบญญตในเรองของกาหนดระยะเวลาในการปฏบตการชาระหนของลกหน จงเปนการแกไขเพอใหเกดความชดเจนขน แตในหลกการของกฎหมายยงคงเหมอนเดม กลาวคอ เจาหนยงคงตองมการบอกกลาวใหลกหนมาชาระหน

ข. การเพมหลกการสาคญเกยวกบการแจงใหผจานองทราบวาลกหนผดนดชาระ ซงเปนการชวยเหลอผจานอง ซงตามมาตรา 728 (เดม) ไมไดมหลกการดงกลาว ซงเปนเจตนารมณหลกของกฎหมายทตองการชวยเหลอผจานอง เพอใหผจานองรบทราบถงการผดนดชาระหนของลกหน โดยมาตราน จะเชอมโยงไปยงมาตรา 729/1 (เปนกรณทผจานองมสทธเสนอตวเองทจะใหเจาหนบงคบยดทรพยทจานอง เพอหลกเลยงการทจะตองจายดอกเบยผดนดใหแกเจาหน) ซงจะไดกลาวตอไป

3. ตามมาตรา 729 ทแกไขเพมเตม กาหนดเงอนไขใหทรพยจานองหลดเปนสทธวายงคงหลกการเดมในเรองของเงอนไขการทลกหนขาดสงดอกเบยเกนกาหนด 5 ป และไมมการจานองรายอนหรอมบรมสทธอน แตมการเปลยนผพสจนจากเดมผจานองเปนผพสจนเปลยนเปนผรบจานอง ผศกษาขอตงขอสงเกตวาการเปลยนผพสจนในเรองของราคาทรพยสนใหเปนทพอใจตอศาล จากผจานองไปเปนผรบจานอง การเปลยนตวผพสจนใหศาลเหนน เปนการดทไมเปนการเพมภาระแกผจานองมากเกนควรและหากราคาทรพยสนทผรบจานองพสจนตอศาลไมใชราคาทเหมาะสม ผจานองกนาจะมสทธโตแยงได

Page 18: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

17

4. กฎหมายใหมกาหนดใหขอตกลงทแตกตางไปจากมาตรา 728 729 735 เปนโมฆะ ในมาตรา 714/1 นน กเพอสนบสนนการแกไขบทบญญตในมาตรา 728 มาตรา 729 และมาตรา 735 ใหมการปฏบตกนอยางจรงจง

5. ขอเสนอมาตรา 729/1 เปนบทบญญตทเสนอเพมเตมขนมาใหม เกยวกบเงอนไขการใหทรพยจานองหลดเปนสทธ เพอเพมหลกการใหผจานองเปนผมสทธรองขอใหมการบงคบจานองไดเลยโดยไมตองรอใหผรบจานองใชสทธในการบงคบจานองกอน ซงในการบงคบจานองไมวาจะเปนการบงคบจานองโดยการขายทอดตลาด หรอบงคบจานองโดยใหหลดเปนสทธของผรบจานอง (เจาหน) กฎหมายใหสทธผรบจานองในการบงคบเอากบทรพยสนทเปนหลกประกนไดเทานน ทงนเพอการแกปญหาในกรณทผรบจานองบางรายเลอกทจะไมดาเนนการบงคบจานอง โดยหวงวาจะไดรบดอกเบยทเพมขนจากลกหน ขอเสนอแนะ ในประเดนของกระบวนการบงคบจานอง ทกฎหมายใหมกาหนดในมาตรา 728 มาตรา 729 และมาตรา 735 นน ผศกษาเหนวาหากลกหนไมสามารถปฏบตการชาระหนได หรอลกหนหรอผจานอง ไมประสงคใหมการบงคบเอากบทรพยสนของตนแลว และยงตองการไดเงอนไขทผอนปรนจากเจาหน โดยการยอมทจะใหเจาหนคดดอกเบย ซงคดวาเปนการดกวาการยดทรพยจานองแลว ขอเสนอเพมเตมบทบญญตในมาตรา 714/1 ทกาหนดใหมผลเปนโมฆะนน อาจทาใหลกหนหรอผคาประกนเสยหายมากกวา เนองจากไมเปนไปตามความตองการ โดยในอนาคตหากมการแกไขเพมเตมอกครง อาจบญญตใหลกหนหรอผคาประกนแสดงเจตจานงทจะเลอกใหบงคบจานองเอากบทรพยสนหรอไมประสงคใหบงคบจานองกได โดยใหเจาหนผอนปรนใหกบลกหน โดยการคดดอกเบยเพมแทนการบงคบจานองเอากบทรพยสนกเปนทางเลอกทจะสามารถชวยเหลอลกหน หรอผคาประกนไดอกทางหนง

จดทาโดย นางสาวชชฎาภรณ ประยรวงษ นตกรชานาญการ กลมงานบรการวชาการ 2 สานกวชาการ โทร. 0 2244 2065 โทรสาร. 0 2244 2058

Page 19: Academic Focus ความเป็นธรรมแก ่ผู้ค้ํันและผู้จําประก · เพิ่มเติมในปีพ.ศ. 2557

18

บรรณานกรม

ไทยรฐออนไลน. (ธนวาคม 2557). คลกฎหมาย “ปลดลอค” คาประกนหน ดาบสองคมสนคลอนการเงนไทย สบคน 20 กรกฎาคม 2558 จาก http://www.thairath.co.th/content/467720.

ประชาชาตธรกจออนไลน. (11 ม.ค. 2558). ไดขอยตแกกฎหมายคาประกนหน ชง"สนช."ปรบปรงถอยคาใหม-ไมยดเวลาบงคบใช.สบคน 22 กรกฎาคม 2558 จากhttp://www.prachachat.net/news_ detail.php?newsid=1420917081

ปญญา ถนอมรอด. (2558). รวมคาบรรยาย ภาคหนง สมยท 68 ปการศกษา 2558 เลมท 8 “ยม คาประกน จานอง จานา”. กรงเทพฯ: สานกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา.

ปญญา ถนอมรอด. (2558). รวมคาบรรยาย ภาคหนง สมยท 68 ปการศกษา 2558 เลมท 9 “ยม คาประกน จานอง จานา”. กรงเทพฯ: สานกอบรมศกษากฎหมายแหงเนตบณฑตยสภา.

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ฉบบท 20 พ.ศ. 2558. (13พฤศจกายน 2557). ราชกจจานเบกษา. เลม 131 ตอนท 77ก

พระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย ฉบบท 21 พ.ศ. 2558. (14 กรกฎาคม 2558). ราชกจจานเบกษา. เลม 132 ตอนท 63ก.

สดา วศรตพชญ. (2557). คาอธบายกฎหมายคาประกนและจานองทแกไขเพมเตมตามพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท 20) พ.ศ. 2557. สบคน 15 มถนายน 2558 จาก http://www.law.tu.ac.th/wp-content/uploads/ 2015/01/8JAN_ final4JEED.pdf

สานกงานเลขาธการวฒสภา. (2557). เอกสารประกอบการพจารณารางพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท ..) พ.ศ. .... . กรงเทพ: สานกงานเลขาธการวฒสภา

________. (2558). เอกสารประกอบการพจารณารางพระราชบญญตแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชย (ฉบบท ..) พ.ศ. .... (เฉพาะบทบญญตทเกยวกบกฎหมายคาประกนและจานอง). กรงเทพ: สานกงานเลขาธการวฒสภา

iLAW. (21 เมษายน 2558). แกไข ป.แพงฯ เรองคาประกนจานอง 2 : ใหสถาบนการเงนเปนลกหนรวมได. สบคน 15 มถนายน 2558 จาก http://ilaw.or.th/node/3665

Thai PBS NEWS. (15พฤศจกายน 2557). ชองโหว “กม.คาประกน” ใหม : ประชาชน-SMEs เขาถงแหล ง เ ง น ก ย า ก -ธน าค า ร เ ส ย ง เ จ อหน เ ส ย . ส บ ค น 2 3 ก รกฎาคม 2 5 5 8 จ า กhttp://news.thaipbs.or.th/content/ชองโหว-“กมคาประกน”-ใหม-ประชาชน-smes-เขาถงแหลงเงนกยาก-ธนาคารเสยงเจอหนเสย

Thai PBS NEWS. (24 พฤศจกายน 2557). สมาคมธนาคารไทยวเคราะห กม.คาประกนใหมทา SME กยาก-NPLs แบงคพง เตรยมเสนอ“ธปท.”บรรเทาผลกระทบ . สบคน 23 กรกฎาคม 2558 จาก http://news.thaipbs.or.th/content/สมาคมธนาคารไทยวเคราะห-กมคาประกนใหมทา-smeกยาก-npls-แบงคพง-เตรยมเสนอ“ธปท”บรรเทาผลกระทบ