AB'DE EKONOMİK AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞMEBÜTÜNLEŞME

VEVEYUNANİSTANYUNANİSTAN

Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiUluslararası İlişkiler: Bölgesel İlişkiler: AB ve Akdeniz Çalışmaları Tezsiz Yüksek Lisans

Avrupa Birliği Bütünleşmesi Dersi Ödevi

Göksel ERDOĞAN

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Gümrük Birliği Ortak Pazar Tek Pazar Tek Para

(***AB'de Ekonomik Bütünleşme ve Türkiye'nin Entegrasyonu, Nurettin BİLİCİ, cilt 5. no;2 s. 39-45)

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Gümrük Birliği ve Ortak Pazar (1 Ocak 1958 – Roma Antlaşması)

AlmanyaFransaİtalyaBelçikaHollandaLüksemburg

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Tek Pazar (Avrupa Tek Senedi – 1 Temmuz 1987)

Malların serbest dolaşımı. Kişilerin serbest dolaşımı. Hizmetlerin serbest dolaşımı. Sermayenin serbest dolaşımı.

***(1993 yılının başında Avrupa Tek Pazarı yürürlüğe girmiştir.)

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Tek Para (Maastricht/AB Antlaşması – 1 Kasım 1993)

Euro'nun Kullanılmaya başlanması (1 Ocak 1999)

AB'ye üye 17 ülke (Avusturya, Belçika, Kıbrıs, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, İrlanda, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Portekiz, Slovenya, Slovakya, İspanya, Estonya)

AB'ye üye olmayan 3 ülke (Monako, San Marino, Vatikan)

(***Eurozone Web Site)

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Avrupa Tek Pazarının On Yılı

AB’nin GSYİH’sı (gayrisafi yurtiçi hasıla) 2002 yılında %1.8oranında, yani 164.5 milyar € artmıştır.1992 yılından beri, sınırların açılması sayesinde AB içerisindeyaklaşık 2.5 milyon yeni iş yaratılmıştır.Son on yılda toplam 877 milyar € tutarında ek refah yaratılmıştır. Buda hanehalkı başına ortalama 5700 €’dur.Tek pazar, AB firmalarının küresel piyasalarda rekabet etmegücünü artırmıştır. AB’nin üçüncü ülkelere ihracatı 1992 yılındaBirlik GSYİH’sının %6.9’u iken 2001 yılında bu oran %11.2olmuştur.Tek pazar, Avrupa’yı yabancı yatırımcılar için daha cazip bir halegetirmiştir. AB’ye yapılan net doğrudan yabancı yatırımların akışıneredeyse iki katına çıkmıştır.(***10. Yılında Avrupa Tek Pazarı, Nihal SAMSUN,s.9)

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

Tek Para

Tek Para'ya geçiş AB üyeliğine paralel bir olay olarak görülmemiş,Tek Para'ya geçiş için aşağıdaki ilave şartlar belirlenmiştir;

1)Bütçe açığının GSYİH'NİN %3'nü geçmemesi.2)Kamu borçlarının GSYİH'NİN %60'nı geçmemesi.3)Enflasyon oranının , üç en düşük ülke enflasyon ortalamasının 1,5 puan fazlasını geçmemesi.1)Faiz oranlarının aynı oranı geçmemsi.2)Ortak paraya geçiş öncesindeki iki yıl boyunca, belirlenen oranın üzerinde devalüasyon yapılmaması.

(***AB'de Ekonomik Bütünleşme ve Türkiye'nin Entegrasyonu, Nurettin BİLİCİ, cilt 5. no;2 s. 39-45)

AB'DE EKONOMİK BÜTÜNLEŞME

AB'nin Bugünkü Görünümü;

1)492 milyon nüfus2)10.917 Milyar Euro GSYİH (Dünya üretiminin %25'ine tekabül etmektedir.)1)Yaklaşık 2 trilyon $ ihracat (Dünyada 1. sırada)2)Yaklaşık 2 trilyon $ ithalat (Dünyada 1. sırada)3)23.400 Euro kişi başına gelir.

(***http://www.deljpn.ec.europa.eu/modules/union/fact-figure/ )

Yunanistan

Modern Yunanistan'ın Kısa Tarihi;

İngiltere, Fransa ve Rusya'nın koruması altında 1821'de bağımsızlığını kazanması. 1. Dünya Savaşı sonrasında Batı Trakya ve Anadolu'yu işgal etmesi. 1922'de Türkler'e yenilmesi. 2. Dünya Savaşı'nda Alman işgaline uğraması. Savaş sonrası çıkan iç savaş. (1944-1950) AET'ye üyelik için başvurması. (1959) Cunta Yöntemi (1967-1974) Kıbrıs Harekatı (Cuntanın yıkılması) Karamanlis hükümetinin kurulması (1974) AB'ye katılması (1981)

Yunanistan

1976 -1981 (AB ile Müzakereler ve Tam Üyelik)

Müzakereler resmi olarak 27 Temmuz 1976'da başladı. 23 Temmuz 1979'da sona erdi. 1 Ocak 1981'den itibaren Yunanistan AB üyesi oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Valéry Giscard d’Estaing Yunanistan'ınüyeliğini politik sebeplerden ötürü destekledi. Valéry'e göre Balkanlar'a sınırı bulunan Yunanistan'da demokrasi kalıcı ve dengeli kılınmalıydı. Almanya Yunanistan'ın üyeliğini ekonomik sebeplerden destekliyordu, zaten halihazırda Yunanistan'ın İthalat sıralamasında Almanyabirinci sırada yer alıyordu.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

Fransa, Almanya ve Hollanda'nın desteğini alan Yunanistan'ınbaşvurusu herhangi bir kabul öncesi deneme süresi belirlenmeden 9 Şubat 1976'da kabul edildi. Yunanistan'da hükümet başında olan Karamanlis üyelik ile Demokrasinin güvence altına alınacağına, ülkenin geri kalmışlığınaAB'den gelecek yardım ile son verebileceğine inanıyordu. Muhalefette olan Sosyalist Papandreou üyeliğe ülkenin bağımsızlığını yitireceği savıyla karşı çıkıyor, bunun yerine AB ile ileri birticari birlikteliği öneriyordu.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

Yunanistan'ın üyeliğine AB içindeki çekinceler;

29 Ocak 1976'da hazırlanan komisyon raporunda Yunanistan'ınekonomisinin geri kalmışlığı, tarımının geri kalmışlığı ve yine sanayi olarak geri kalmışlığı önemli noktalar olarak belirtildi. Yunanistan'daki bölgesel farklılıkların diğer üye 9 devlete göreçok fazla oluşu. Yunanistan'ın 9 üye devletten biriyle herhangi bir sınırı olmayışı. Yunanistan ile Türkiye arasındaki ihtilaflı konular. Zeytin, üzüm ve türevlerinin AB pazarındaki Fransa ve İtalya lehine olan dengeyi bozabilme olasılığı.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

Yunanistan ve AB'nin üyelik öncesi ticari ilişkileri;

1960'lardan beri Yunanistan'ın ticari ilişkilerinde zirveyi AB üyelerialıyordu. 1976'da Yunanistan ihracatının neredeyse %50'si AB ülkelerineolmuştu. Yine ithalatının %40'nı da aynı ülkelerden yapmıştı. 240.000'den fazla Yunan İngiltere, Fransa ve Almanya'da çalışıyordu.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

1981'de Yunanistan'daki ekonomik durum;

AB üyeleri içinde en düşük GSYİH.(AB ortalamasının %50'si) AB'nin en yüksek işsizlik oranı. Tarımda %26'yı aşmış çalışan oranı. Sanayide çalışanların oranı %8.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

Üyelik antlaşmasıyla;

Yunanistan'a 5 yıllık geçiş süresi verildi.Bu süre sonunda Yunan ekonomisi ve toplumsal hayatı AB ile uyumlu hale gelecekti.Bu süre sonunda AB'de para döngüsünün sadece %1,2'sini teşkil eden Drahmi de AB para sistemine dahil olacaktı. 5 yıl sonunda Yunanistan tarım ürünlerinin fiyatlarını AB ile eşitleyecekti. Ancak 1 Ocak 1988'den sonra Yunan tarım ürünleri(şeftali ve domates gibi) ve işçilerine serbest dolaşım hakkı verilecekti.

(*** www.ena.lu, European Navigator)

Yunanistan

AB'ye üye olduğu günden beri AB'deki en geri kalmıış ülkelerden biri olan Yunanistan;

1981'den 2005 yılına kadar 87,5 milyar Euro mali yardım kullan mıştır. 2007-2013 döneminde ise Yunanistan'a 20,3 milyar Euro mali yardım öngörülmektedir.

(***AB'de Ekonomik Bütünleşme ve Türkiye'nin Entegrasyonu, Nurettin BİLİCİ, cilt 5. no;2 s. 39-45)(*** http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/greece/index_en.htm)

Yunanistan Mali yardımlar sonucunda;

Yunanistan'da kişi başına gelir 1983-1995 yılları arasında %21,6 arttı.

(***1996'da yayınlanan Kohezyon Fonu raporu s133)

Yunanistan

(***1996'da yayınlanan Kohezyon Fonu raporu s.18)

Yunanistan

(***1996'da yayınlanan Kohezyon Fonu raporu s.50)

Yunanistan

(***First progress report on economic and social cohesion Table 1, 30/01/2002)

Yunanistan Kohezyon politikaları çerçevesinde 2000 – 2006 yılları arasında;

7000 yeni iş kuruldu 23.000 firma teknolojik olarak yenilendi. 257.000 kişi yeni iş dallarında becerilerini geliştirdi. 1000 firma yeni ticari kaynaklara erişti. Küçük ve büyüklükteki işletmeleri gözlemleyerek 14.000 kişiyeiş imkanı sağlayabilecek bir ulusal gözlemleme yapısı kuruldu. 3500'in üzerinde araştırma çalışması desteklendi. 1000'in üzerinde firmanın üniversite ve araştırma merkezleriyleişbirliği yapması sağlandı. Çevre yollarının geliştirilmesine katkı sağlandı.(Patra-Athens-Thessalonica-Evzonoi ve EGNATIA) Girit, Rodos, Korfu gibi büyük adalardaki yol ağının geliştirilmesine katkı sağlandı.

(*** http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/greece/index_en.htm)

Yunanistan

20.000 kadının hedef alındığı bir program sonucunda, programakatılanların %20'si iş sahibi oldu. 80.000 firma internet bağlantısına kavuştu. 12.000 firmanın web sayfasına sahip olması sağlandı. 1400 firma yeni bilgi işlem teknolojileriyle tanıştırıldı. İlk ve orta dereceli okulların neredeyse hepsi internet bağlantısına kavuştu. Özel okulların 3'te 22'si yeni bilgi işlem teknolejilerine sahip oldu. Öğretmenlerin %55'inden fazlası bilgisayar okur yazarı oldu. Yenilenebilir enerji bazlı 480 ısıtma ve elektrik projesi desteklendi. Adalardaki elektrik üretimi için 23 yenilikçi proje desteklendi.

(*** http://ec.europa.eu/regional_policy/atlas2007/greece/index_en.htm)

Yunanistan

(***Yunanistan Ekonomisi Bilgi Notu, TC Atina Büyükelçiliği, Şubat 2009)

Yunanistan 2008 Krizi;

ABD'de başlayan ve güven bunalımıyla tüm dünyaya yayılan krizsonucunda Yunanistan'ın cari açığını finanse ettiği turizm ve gemicilik gelirleri önemli ölçüde düşmüştür. Yunanistan'ın 2008 sonunda cari açığı 50 milyar Dolara dayanmıştır. 20 Aralık 2008'de Yunanistan 28 milyar Euroluk bir destek paketiaçıklamıştır. Hükümet mevduat garantisini 100.000 Euroya çıkarmıştır. Ödenemeyen konut ve araba kredilerinde miktarı 10.000 den20.000 Euroya çıkarmıştır.

(***Yunanistan Ekonomisi Bilgi Notu, TC Atina Büyükelçiliği, Şubat 2009)

Yunanistan

4 Ekim 2009'da PASOK lideri Yorgo Papandreou'nun başa gelmesiyle;

Yıllardan beri ülkenin ekonomik verilerinin doğru açıklanmadığı,özellikle 2001'de Avro Alanı'na dahil olduğu günden beri AB'yi yanlış istatistiklerle bilgilendirdiği ortaya çıktı. 2004 yılındaki Olimpiyat Oyunları için AB'den aldığı yapısal fonların kullanımında da yolsuzluklar olduğu ortaya çıktı. Maasticht Kriterleri gereğince bir AB ülkesinin bütçe açığının, GSMH'sinin %3'ü geçemeyeceğinin belirtilmesine karşın, Yunanistan'ın bütçe açığının %12,7 olduğu ortaya çıktı. Yunanistan'ın dış borcunun 594,5 milyar Dolar olduğu ortaya çıktı.

(***Yunanistan AB İlişkileri, İktisadi Kalkınma Vakfı Bilgi Notu, NO. 10, Nisan 2010)

Yunanistan

Peki niye böyle oldu?

Yunanistan gerekli ölçütlere sahip olmadan 1981'de demokrasisini sürdürebilmesi, batı ittifakının bir parçası olabilmesi gibi siyasi nedenlerleAB'ye üye yapıldı. Yine 2001'de gerekli ekonomik şartları yerine getirmeden Avro Alanınadahil edildi.

(***Yunanistan AB İlişkileri, İktisadi Kalkınma Vakfı Bilgi Notu, NO. 10, Nisan 2010)

Yunanistan

Yunanistan'ın içine düştüğü mali durum sonrasında AB;

Önce Yunanistan'ın içine düştüğü durumdan yine kendisinin kurtulması gerektiğini açıkladı.(3 Mart 2010'da Yunan Hükümeti bir başka önlem paketi daha açıkladı.) Sonra Yunanistan'ıniçine düştüğü durumun tüm Avro Bölgesi'ni etkilediği gerekçesiyle, 25 Mart 2010 tarihli zirvede üçte 2'sinin AB geri kalanının da IMF tarafında karşılanacağı bir yardım paketi açıkladı.

(***Yunanistan AB İlişkileri, İktisadi Kalkınma Vakfı Bilgi Notu, NO. 10, Nisan 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan

Kişi başına satın alma gücü (15. Sırada)

(***Eurostat yearbook 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan Bütçe Açığı(1. Sırada)

(***Eurostat yearbook 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan

Borcun GSMH oranı(2. Sırada)

(***Eurostat yearbook 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan

İşsizlik oranı(12. Sırada)

(***Eurostat yearbook 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan İşsizlik oranı(%9,2)

(***Eurostat yearbook 2010)

2010 Yılı Verilerine Göre Yunanistan Kişi Başına Düşen Milli Gelir(21.300 Euro)

(***Eurostat yearbook 2010)

SONUÇ

Yunanistan siyasi sebeplerle tam hazır olmadan, AB'nin rekabetçipiyasasına ayak uydurmadan AB'ye alınmış, bu geri kalmışlığı fonlarla giderilmeye çalışılmış, yine 2001'de hazır olmadan Avro Alanına dahil edilmiş bu durum Yunan Hükümetlerinin AB'yi yanlış bilgilendirmseiyle daha kötü bir durum almış, ABD'de başlayan krizinetkisiyle büyümüş 2009'daki hükümet değişikliğiyle durumun önemiortaya çıkmıştır. 1981'den bu yana 100 milyar doların üzerinde mali yardım alanYunanistan'da kişi başına düşen milli gelir AB ortalamasına yaklaşmış olsa da son krizle düşüşe geçmiş, borçların döndürülememesiYunanistan'ı AB ve IMF'nin yardımına muhtaç etmiştir. Ülkede artan bir işsizlik ve borç stoğu bulunmaktadır.

BİTTİ