เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

นางสาววจตร เฟองฟตระกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกธรกจศกษา

ตลาคม 2545

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร

บทคดยอ ของ

นางสาววจตร เฟองฟตระกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกธรกจศกษา

ตลาคม 2545

วจตร เฟองฟตระกล. (2545). เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร. สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อาจารยทปรกษาสารนพนธ : รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ.

การวจยครงนมความมงหมายเพอศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ใน 4 ดาน คอ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ และเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ จาแนกตามตวแปร ระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง กลมเปาหมายทศกษาในการวจยครงนคอ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนป ท 3 สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร จานวน 3 แหง ไดแก วทยาลยพณชยการ เชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลยพณชยการบางนา ปการศกษา 2545 จานวน 190 คน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สถตทใชในการวเคราะหไดแก คารอยละ คาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน การทดสอบคาท (t-test) การวเคราะหความ แปรปรวนแบบทางเดยว (One-way Analysis of Variance)

ผลการวจย พบวา 1. เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกเรยนใชเหตผลดานการยอมรบในสงคม และดานความถนดและความสนใจ อยในระดบมาก นอกนนใชเหตผลดานอน ๆ อยในระดบปานกลาง

2. นกเรยนทมระดบผลการเรยนแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา และดานความถนด

และความสนใจ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการยอมรบในสงคม และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3. นกเรยนทอยในสถานศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการยอมรบในสงคม แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

4. นกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการยอมรบในสงคม และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

5. นกเรยนทผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพโดยรวมและรายดาน แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

RATIONALE FOR DECISION MAKING TO STUDY IN SECRETARIAL AREA OF VOCATIONAL CERTIFICATE STUDENTS UNDER

THE DEPARTMENT OF VOCATIONAL EDUCATION IN BANGKOK

AN ABSTRACT

BY MISS WIJITR FUANGFOOTRAKUL

Presented in partial fulfillment of the requirements

for the Master of Education degree in Business Education at Srinakharinwirot University

October 2002

Wijitr Fuangfootrakul. (2002). Rationale for Decision Making to Study in Secretarial Area of Vocational Certificate Students under the Department of Vocational Education in Bangkok. Master Project, M.Ed. (Business Education). Bangkok : Graduate School, Srinakharinwirot University. Advisor : Assoc. Prof. Chusri Wongrattana.

The purposes of this research was to study the rationale for decision making to study in secretarial area of vocational certificate students under the Department of Vocational Education in Bangkok in four aspects : safety and progression, recognition in society, aptitude and interesting and related persons. It compared the rationale for decision making to study in secretarial area of vocational certificate students by grade, college, parent’s careers and parent’s education. The samples of the research were 190 students who decided making to study in secretarial area from three colleges : Chetupon Commercial College, Thonburi Commercial College and Bangna Commercial College. A tool used for collecting data was a questionnaire. The statistics was used for analyzing data, which were percentage, mean, standard deviation, t-test, one-way analysis of variance. The research revealed that : 1. The rationale for decision making to study in secretarial area of vocational certificate students under the department of vocational education in Bangkok was at a moderate level in all aspects, recognition in society, aptitude and interesting aspects were at a high level. The others aspects were at a moderate level. 2. There was statistical significant difference level at .05 in all aspect from the secretarial area students with different grade. In analyzing the aspects of safety and progression, aptitude and interesting, there were also statistical significant difference at .05 level. But there were no statistical significant difference in the aspects of recognition in society and related persons. 3. There was statistical significant difference level at .05 in all aspect from the secretarial area students with different college. In analyzing the aspects of safety and progression, aptitude and interesting, related persons, there were also statistical significant difference at .05 level. But there was no statistical significant difference in the aspect of recognition in society.

4. There was statistical significant difference level at .05 in all aspect from the secretarial area students with different parent’s careers. In analyzing the aspects of safety and progression, aptitude and interesting, there were also statistical significant difference at .05 level. But there were no statistical significant difference in the aspects of recognition in society and related persons. 5. There was no statistical significant difference in all aspects from the secretarial area students with different parent’s education.

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร

สารนพนธ ของ

นางสาววจตร เฟองฟตระกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกธรกจศกษา

ตลาคม 2545 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อาจารยทปรกษา ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบ ไดพจารณาสารนพนธฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกธรกจศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได

อาจารยทปรกษาสารนพนธ …………………………………………………... (รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ)

ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร

…………………………………………………... (ผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย)

คณะกรรมการสอบ

……………………………………………………. ประธาน (รองศาสตราจารยชศร วงศรตนะ)

…………………………………………………….. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย)

…………………………………………………….. กรรมการ (อาจารยผจงศกด หมวดสง)

อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาการศกษามหาบณฑต วชาเอกธรกจศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

…………………………………………. คณบดคณะสงคมศาสตร (ผชวยศาสตราจารยกว วรกวน)

วนท………เดอนตลาคม พ.ศ. 2545

ประกาศคณปการ

สารนพนธฉบบนสาเรจลลวงไดดวยด เนองจากความกรณาและความชวยเหลอเปนอยางดยงจากรองศาสตรจารยชศร วงศรตนะ อาจารยทปรกษาสารนพนธ ทไดเสยสละเวลาอนมคานบ ตงแตเรมตนดาเนนการทาสารนพนธจนกระทงเสรจเรยบรอยสมบรณ ในการใหคาแนะนาชวยเหลอ และตรวจแกไขขอบกพรอง อธบายใหผวจยเขาใจอนเปนประโยชนในการทาสารนพนธครงน ผวจยรสกซาบซงในความกรณา จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน ขอกราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย ดร.ละเอยด รกษเผา และอาจารยสฏฐากร ชทรพย ทกรณาใหความอนเคราะหเปนผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอและกรรมการ ตลอดจนใหคาแนะนาในการวจยครงน ขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทาน ทงในและนอกภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ทไดอบรมสงสอน ประสทธประสาทวชาความรทเปนประโยชนยงแกผวจย ขอกราบขอบพระคณผอานวยการวทยาลยพณชยการเชตพน ผอานวยการวทยาลยพณชยการธนบร ผอานวยการวทยาลยพณชยการบางนา และผอานวยการวทยาลยอาชวศกษานครปฐม ทไดใหความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลทใชในการวจย ขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทใหการสนบสนนและดแลหวงใยผวจยเสมอมา ขอขอบคณพรรณพมล ตรมงคล คณมาลยพร อภรกษฤทยกล อาจารยวลลภา จบประยงค อาจารยศราวฒ คชภกด อาจารยนภาพรรณ พรหมสรนทร รวมทงนองสาว และนองชาย เพอนรกทกคน และเพอนครทวทยาลยพณชยการเชตพน ตลอดจนผทชวยเหลอทกทานทไดใหกาลงใจ และคาแนะนาตาง ๆ เปนอยางด คณคาประโยชนและความดอนพงมจากสารนพนธฉบบน ผวจยขอมอบเปนเครองบชาพระคณของบดา มารดา บรพคณาจารยทกทาน ทไดอบรมสงสอนชแนวทางทด และมคณคาตลอดมาจนสาเรจการศกษา วจตร เฟองฟตระกล

สารบญ บทท หนา 1 บทนา……………………………………………………………………...…......... 1

ภมหลง…………………………………………….……...........…………....... 1 ความมงหมายของการศกษาคนควา…………………………...…………........ 3 ความสาคญของการศกษาคนควา……………………………...…………........ 4 ขอบเขตของการศกษาคนควา…………………………...…………...…… 4 นยามศพทเฉพาะ………………………………………...……...….…….. 5 สมมตฐานของการศกษาคนควา……………………...……………...……....... 7

กรอบความคดในการวจย……………………………………….…….............. 7 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ…………………………………………...……...... 8 ความเปนมาและการจดการศกษาวชาชพเลขานการ…………………….......... 8 โครงสรางหลกสตรของกลมวชาการเลขานการ………………………...…..... 10 ความหมายของเลขานการ…………………………………………....…... 11 บทบาทหนาทและความกาวหนาของเลขานการ…………………...…….. 12 ทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของ………………………………………………...…...... 16 งานวจยทเกยวของ………………………………………………………......... 43 3 วธดาเนนการศกษาคนควา……………………………………………………......... 49 กลมเปาหมายทศกษา………………………………………...……………....... 49 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล............................................................. 49 วธการเกบรวบรวมขอมล................................................................................... 51 การจดกระทาขอมล............................................................................................ 51 สถตทใชในการวเคราะหขอมล………………………………………….......... 52 4 ผลการวเคราะหขอมล………………………………...………………………......... 55 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล……………………...…………….......... 55 การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล……………………….......………….......... 55

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ………………………...……………….......... 71 ความมงหมาย สมมตฐาน และวธดาเนนการศกษาคนควา…..……...….......... 71 สรปผลการศกษาคนควา…………………………………………...……......... …. 73 อภปรายผล…………………………………………………………...…............... 75 ขอเสนอแนะ………………………………………………………...….. ........... 81 บรรณานกรม………………………………………………………………...………..... 84 ภาคผนวก…………………………………………………………………...………….. 91 ภาคผนวก ก…………………………………………………………...………….. 93 ภาคผนวก ข…………………………………………………………...………….. 98 ภาคผนวก ค…………………………………………………………...………….. 105 ประวตยอผทาสารนพนธ………………………………………………...…………...... 107

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 จานวนและคารอยละของนกเรยนจาแนกตามระดบผลการศกษา สถานศกษา อาชพของผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง…………………........ 56 2 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน………………………………………………………........ …… 57 3 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความมนคงและความกาวหนา โดยรวมและรายขอ…………………......... 58 4 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานการยอมรบในสงคม โดยรวมและรายขอ……………………………......... 59 5 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความถนดและความสนใจ โดยรวมและรายขอ……………………............ 60 6 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานบคคลทเกยวของ โดยรวมและรายขอ……………………………….......... 62 7 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ

ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามระดบผลการเรยน………………………………………................... 63

8 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามสถานศกษา………………………………………………................ 64

9 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ เปนรายค ดวยวธการของ Tukey โดยจาแนกตามสถานศกษา……………………............ 65

บญชตาราง (ตอ) ตาราง หนา 10 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ

ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามอาชพของผปกครองศกษา…………………………………….......... 67 11 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา

และดานความถนดและความสนใจ เปนรายค ดวยวธการของ Tukey โดยจาแนกตามอาชพของผปกครอง……………………………………............. 68

12 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน

จาแนกตามระดบการศกษาของผปกครอง………………………………................. 70

บทท 1 บทนา

ภมหลง การศกษาเปนรากฐานทสาคญทสดประการหนงในการสรางสรรคความเจรญกาวหนาและการแกปญหาตาง ๆ ในสงคมได เนองจากการศกษาเปนกระบวนการทชวยใหคนไดพฒนาตนเองดานตาง ๆ ตลอดชวงชวต ตงแตการวางรากฐานพฒนาการของชวตตงแตแรกเกด แมการศกษาจะเปนกระบวนการสาคญในการพฒนาคน แตระบบการศกษาทมคณภาพและประสทธภาพเทานนจงจะเออตอการพฒนาศกยภาพ และความสามารถตลอดจนคณลกษณะตาง ๆ ของคนทจะเรยนร และพฒนาตนเองไดอยางตอเนอง นอกจากนในแผนพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8 (พ.ศ. 2540-2544) ยงมวตถประสงคทจะใหผเรยนไดพฒนาขดความสามารถของตนไดเตมตาม ศกยภาพ และมความสมดลทงดานรางกาย ปญญา จตใจและสงคม เปนผรจกคด วเคราะห ใชเหตและผลเชงวทยาศาสตร มความคดรวบยอด รกการเรยนร รวธการและสามารถเรยนรไดดวย ตนเอง มเจตคตทด มวนย มความรบผดชอบ และมทกษะทจาเปนตอการพฒนาคน พฒนาอาชพ และดารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข (แผนการพฒนาการศกษาแหงชาตฉบบท 8. 2540-2544 : 24) ความจาเปนเรงดวนของประเทศไทยขณะน คอการททกสวนของสงคมจะตองหนมารวมมอกนยกระดบและพฒนาคณภาพการศกษาให ด ขนใหไดโดยเรวและในทกว ถ ซงในอนาคต ผปกครองและนกเรยนจะมขอมลใหมประกอบการตดสนใจเลอกสงทเหมาะสมตอความตองการ ไมจาเปนวาสถานศกษานนจะตองดทสด อนจะสงผลใหผเรยนมวสยทศนกวางไกลยงขน เหนแนวทางทหลากหลายในการพฒนาคณภาพการศกษาตอไป (สานกงานคณะกรรมการการศกษา แหงชาต. 2541 : 1–4) กรมอาชวศกษาไดดาเนนการพฒนาอาชวศกษาอยางตอเนอง เพอพฒนาการอาชวศกษาทงดานปรมาณและดานคณภาพใหสามารถผลตกาลงคนไดอยางสอดคลองกบการพฒนาประเทศ ทงดานอตสาหกรรม เกษตรกรรม และบรการ โดยเนนใหความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม และการปลกฝงนสยในการทางานเพอประกอบอาชพและดารงชวตอยไดอยางเปนสข พฒนาผเรยนใหมนสยรกการทางาน มศรทธา และมจรรยาบรรณวชาชพ มความคดรเรมสรางสรรค สามารถทางานรวมกนเปนหมคณะพรอมมคณลกษณะทพงประสงคตรงกบความตองการของสงคมและตลาดแรงงาน เพอไมใหเปนการลงทนโดยเปลาประโยชน (แผนพฒนาอาชวศกษาระยะท 7. 2535-2539 : 1-3) โดยการเสรมสรางศกยภาพของคนทกคนใหสามารถพฒนาสภาพแวดลอมของสงคมใหมความมนคง รวมทงเสรมสรางความเขมแขงของครอบครวชมชน สงผลใหเศรษฐกจของประเทศเจรญเตบโตอยางม

2

เสถยรภาพมนคงและสมดลตามแนวทางปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ซงมงเนนใหมคณภาพเปนเลศภายในป 2550 โดยใหนกเรยน นกศกษาซงถอเปนศนยกลางของการพฒนาเปนผมสขภาพและพลานามยดทงรางกายและจตใจ เปนผมความสามารถในการใชความคดใฝร และสามารถแสวงหาความร มความสามารถทงวชาการและวชาชพ ในระดบสากลเปนทยอมรบและสามารถแขงขนกบตลาดโลกได (แผนพฒนาอาชวศกษาระยะท 8. 2540-2544 : 12-15) การศกษาวชาชพดานเลขานการ เปนวชาชพหนงในประเภทวชาพาณชยกรรมทกรม อาชวศกษาไดจดขน ซงมความสาคญตอองคการทงในภาครฐและเอกชน จากพฒนาการทางดานเทคโนโลยทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว ทาใหบทบาทของเลขานการในฐานะผบรการสนบสนนทวความสาคญขนเปนอยางมากตอประสทธภาพของการบรหารองคการทงในภาครฐและเอกชน งานเลขานการเปลยนไปตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลย การจดการเรยนการสอนดานวชาเลขานการจาเปนตองนาความรใหม ๆ ททนสมยเกยวกบกระบวนการใชคอมพวเตอรเพอรวบรวมขอมลการสอสารกบขอมลและสารสนเทศทเกบในเครองคอมพวเตอร เรยนรหลกการวเคราะหและนาเสนอขอมลเพอใหสามารถทางานไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ (กรแกว อจนวจน. 2537 : 3) งานอาชพเลขานการเปนงานตองรบผดชอบขนตรงตอผบรหาร ตองมความรรอบตวประสบการณและสามญสานก เลขานการทดมสวนชวยใหผบรหารเพมประสทธภาพในการทางาน เลขานการจะตองแสดงความสามารถทาใหการทางานสะดวกและรวดเรวรจกวางตวใหเหมาะสม ศกษาหาจดยนของนายใหชดเจน และปรบตวใหสอดคลองกบผบรหาร (ประชมศร หตะยานนท. 2537 : 10) เลขานการจงเปนบคคลทมความจาเปนกบทกหนวยงาน เพราะเลขานการเปนผมสวนในการทาใหหนวยงานนนดาเนนกจการไปดวยความเรยบรอยด และภารกจขององคการจะบรรลไดตามเปาหมายอยางดยง เลขานการจงเปนบคคลหนงทมสวนสาคญในการผลกดนใหเกด ผลสาเรจ ในฐานะทเลขานการคอผชวยผบรหารเปนคคดของผบรหาร นกธรกจทประสบผลสาเรจยอมรบวาเลขานการคอสวนสาคญอยางยงทจะชวยใหผบรหารสามารถบรหารงานไดอยางม ประสทธภาพ ชวยประสานงานทงภายในและภายนอกองคการ ชวยเสรมสรางภาพพจนทดใหกบองคการ (จนตนา บญบงการ. 2533 : 1) ปจจบนการจดการศกษาวชาการเลขานการไดผลตนกเรยนนกศกษาใหมพนความรสงขนถงระดบปรญญาตร ซงเปดทาการสอนทงในสถาบนการศกษาของรฐและเอกชนมาเปนเวลานานแลว แตในขณะน ปรากฎวาการจดการศกษาวชาการเลขานการของทงสถาบนการศกษาของรฐและเอกชน มจานวนนกเรยนนกศกษาทเรยนกลมวชาการเลขานการนอยลงมาก จากผลของการ รายงานสรปยอดนกเรยนนกศกษาทง 3 วทยาลย คอ วทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลย พณชยการบางนา และวทยาลยพณชยการธนบร ตงแต ป 2540-2544 มดงน

3

ทมา : กองวทยาลยอาชวศกษา กรมอาชวศกษา กระทรวงศกษาธการ

ดงนนในการจดการเรยนการสอนเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคของผเรยน จง จาเปนอยางยงทตองทราบถงสาเหตทแทจรงในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ดวยเหตน ผวจยในฐานะครผสอนประจากลมวชาการเลขานการ จงสนใจทจะศกษาวาอะไรคอเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ เพอเปนประโยชนในการวางแนวทางพฒนาการเรยนการสอนกลมวชาการเลขานการใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน และตลาดแรงงานในธรกจแหงยคสงคมสารสนเทศใหมประสทธภาพทดยงขน

ความมงหมายของการศกษาคนควา 1. เพอศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

2. เพอเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร โดยจาแนกตามระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพของผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง

ความสาคญของการศกษาคนควา ผลของการคนควาคร ง นจะทาใหทราบถงเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการ ซงจะเปนประโยชนในการแนะแนวการเลอกเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 อกทงยงเปนขอมลในการปรบปรงการจดการเรยนการสอน และเปน

0

50

100

150

200

250

300

350

2540 2541 2542 2543 2544

วพต.

วพน.

วพธ.

รวม

4

แนวทางในการพฒนาหลกสตรกลมวชาการเลขานการใหมคณภาพและศกยภาพในวชาชพเพมมากขน ซงจะกอใหเกดผลดในการพฒนาบคลากรใหมคณภาพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานตอไป

ขอบเขตของการศกษาคนควา กลมเปาหมายทศกษา กลมเปาหมายทศกษาในครงนเปนนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 กลมวชาการเลขานการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 จากวทยาลยทง 3 แหง คอ วทยาลยพณชยการเชตพน จานวน 84 คน วทยาลยพณชยการธนบร จานวน 41 คน และวทยาลยพณชยการบางนา จานวน 65 คน รวมทงสน จานวน 190 คน ตวแปรทจะศกษา 1. ตวแปรอสระ ไดแก ลกษณะสวนตวของนกเรยน ดงน 1.1 ระดบผลการเรยน แบงเปน 2 ระดบ คอ 1) คะแนนเฉลยตากวา 2.00 2) คะแนนเฉลยตงแต 2.00 ขนไป

1.2 สถานศกษา แบงเปน 3 วทยาลย คอ 1) วทยาลยพณชยการเชตพน 2) วทยาลยพณชยการธนบร 3) วทยาลยพณชยการบางนา 1.3 อาชพผปกครอง แบงเปน 4 อาชพ คอ 1) ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ 2) พนกงานบรษท 3) ผประกอบธรกจสวนตว 4) เกษตรกร

5

1.4 ระดบการศกษาของผปกครอง แบงเปน 3 ระดบ คอ 1) ระดบประถมศกษา 2) ระดบมธยมศกษา 3) ระดบอดมศกษา 2. ตวแปรตาม ไดแก เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ 4 ดาน คอ 2.1 ดานความมนคงและความกาวหนา 2.2 ดานการยอมรบในสงคม 2.3 ดานความถนดและความสนใจ 2.4 ดานบคคลทเกยวของ

นยามศพทเฉพาะ 1. กลมวชาการเลขานการ หมายถง รายวชาซงจดเปนกลมวชาในสาขาวชาพณชยการทดาเนนการสอนเกยวกบวชาการเลขานการระดบประกาศนยบตรวชาชพ ในวทยาลยพณชยการ เชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลยพณชยการบางนา

2. เหตผลในการตดสนใจเรยน หมายถง สงทผเรยนใชประกอบการพจารณาเลอกเรยนกลมวชาการเลขานการใน 4 ดาน คอ

2.1 ดานความมนคงและความกาวหนา หมายถง โอกาสทไดรบจากการประกอบอาชพในดานความเจรญกาวหนาและมนคงในหนาทการงาน รายไดด หางานงาย และเปนทตองการของตลาดแรงงาน 2.2 ดานการยอมรบในสงคม หมายถง ความตองการไดรบความเคารพนบถอ ยกยอง มเกยรตยศชอเสยงทงทางเศรษฐกจ สงคม ในความสามารถของตนเองจากบคคลทวไป

2.3 ดานความถนดและความสนใจ หมายถง ความสามารถเฉพาะของบคคล และพฤตกรรมความชอบทแสดงออกเปนพเศษของบคคลทมตอวชาชพเลขานการ

2.4 ดานบคคลทเกยวของ หมายถง บคคลทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกเรยนกลมวชาการเลขานการ ไดแก บดามารดา ผปกครอง ญาตพนอง ครอาจารย เพอน และบคคลอนทเกยวของกบอาชพเลขานการ

6

3. ระดบผลการเรยน หมายถง ความรความสามารถทางการเรยนของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 โดยคดจากผลการเรยนคะแนนเฉลยสะสมในทกรายวชาตงแตภาคเรยนท 1 จนถงภาคเรยนท 2 ในระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 โดยแบงเปน 2 ระดบ คอ

3.1 คะแนนเฉลยตากวา 2.00 3.2 คะแนนเฉลยตงแต 2.00 ขนไป 4. ผปกครอง หมายถง บคคลทดแลนกเรยนอยางใกลชดในเรองการเรยนและความเปนอย

5. อาชพผปกครอง หมายถง ลกษณะประเภทในการทางานของผปกครองนกเรยนในการเลยงชพ โดยแบงเปน 4 กลมคอ

5.1 ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ หมายถง บคคลททางานในระบบราชการสงกดของรฐบาล/รฐวสาหกจ

5.2 พนกงานบรษท หมายถง บคคลททางานเปนลกจางรายวนหรอรายเดอนในหนวยงานของเอกชน

5.3 ผประกอบธรกจสวนตว หมายถง บคคลททาการคาขายของทกชนดหรอทาธรกจเปนของตนเอง

5.4 เกษตรกร หมายถง บคคลทมอาชพเกยวกบการเกษตรทกชนด 6. ระดบการศกษาของผปกครอง หมายถง การศกษาชนสงสดของผปกครองนกเรยน โดยแบงเปน 3 ระดบคอ

6.1 ระดบประถมศกษา หมายถง ผปกครองสาเรจการศกษาตงแตระดบประถมศกษา ตอนตนถงระดบประถมศกษาตอนปลาย

6.2 ระดบมธยมศกษา หมายถง ผปกครองสาเรจการศกษาตงแตระดบมธยมศกษา ตอนตนถงระดบมธยมศกษาตอนปลาย

6.3 ระดบอดมศกษา หมายถง ผปกครองสาเรจการศกษาตงแตระดบอนปรญญาถง ระดบปรญญาเอก 7. นกเรยน หมายถง ผเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 กลมวชาการ เลขานการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 ของวทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลยพณชยการบางนา

7

สมมตฐานของการศกษาคนควา 1. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ทมระดบผลการเรยนตางกน มเหตผลในการ ตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยรวมและรายดาน แตกตางกน

2. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ทมสถานศกษาตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยรวมและรายดาน แตกตางกน 3. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ทผปกครองอาชพตางกน มเหตผลในการ ตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยรวมและรายดาน แตกตางกน 4. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ทมผปกครองมระดบการศกษาตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยรวมและรายดาน แตกตางกน

กรอบความคดในการวจย

ตวแปรอสระ

ลกษณะสวนตวของนกเรยน 4 ตว ดงน คอ

1. ระดบผลการเรยน 2. สถานศกษา 3. อาชพของผปกครอง 4. ระดบการศกษาของผปกครอง

ตวแปรตาม คอ เหตผลในการตดสนใจเรยน

กลมวชาการเลขานการ ใน 4 ดาน คอ 1. ดานความมนคงและความกาวหนา 2. ดานการยอมรบในสงคม 3. ดานความถนดและความสนใจ 4. ดานบคคลทเกยวของ

8

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาคนควาครงนเปนการศกษาเรองปจจยในการเลอกเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอสนบสนนการวจยตามลาดบดงนคอ 1. ความเปนมาและการจดการศกษาวชาชพเลขานการ 2. โครงสรางหลกสตรของกลมวชาการเลขานการ 3. ความหมายของเลขานการ 4. บทบาทหนาทและความกาวหนาของเลขานการ 5. ทฤษฎทเกยวของ 6. งานวจยทเกยวของ

1. ความเปนมาและการจดการศกษาวชาชพเลขานการ วชาเลขานการไดมพฒนาการของการจดการเรยนการสอนในประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2492 โดยเรมเปดสอนเปนวชาชพสาขาหนงในโรงเรยนพาณชยการของรฐบาล และไดขยายหลกสตรใหสงถงระดบ ปวส. จนถงในปจจบนวชาเลขานการไดมการยอมรบใหเปนวชาชพทเปดสอนในระดบปรญญาตร ดงรายละเอยดทจะกลาวถงดงตอไปน 1. การศกษาวชาเลขานการในระดบตากวาปรญญาตร การศกษาในระดบนเรมเปดสอนเปนแผนกเลขานการโดยตรง เมอป พ.ศ. 2492 ทโรงเรยนบพตรภมขในหลกสตรพาณชยการของกรมอาชวศกษา เปดรบนกเรยนทจบจากชนมธยมปท 6 เรยนตออก 3 ป โดยเนนหนกเฉพาะวชาพมพดดไทย พมพดดองกฤษมากกวาหลกสตรพาณชยการสาขาอน บงคบเรยนวชาพนฐานของวชาชพคอ ความรทางดานการเลขานการ ชวเลขไทย การเขยนจดหมายธรกจ เครองใชสานกงาน และการจดเกบเอกสาร เพอใหผสาเรจการศกษาออกไปประกอบอาชพไดทงในภาคธรกจและภาครฐบาล ในลกษณะงานทเกยวของกบงานสารบรรณ และงานของเลขานการระดบตนทไมซบซอนมากนก ตอมาไดขยายหลกสตรสาขานใหสงขนถงระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) โดยเปดสอนทวทยาลยเทคนคกรงเทพ รบนกเรยนทสาเรจการศกษาจากหลกสตรพาณชยการ (ปวช.) แผนกเลขานการ การเรยนการสอนจะเนนหนกในการฝกทกษะเกยวกบการพมพดดในชนสง การแกปญหาจากรางทยงยากซบซอนจนสามารถนาไปประยกตใชกบการทางาน ฝกฝนการเขยนชวเลขไทย หรอองกฤษในขนชานาญ พรอมทจะออกไปประกอบอาชพ รวมทงการฝกใชเครองใชสานกงานมากกวา

9

ชนดระดบ ปวช. เพอใหผทสาเรจการศกษามความรความสามารถทพรอมจะออกไปประกอบอาชพในวชาชพเลขานการ นอกเหนอจากหลกสตรทเปดสอนใน โรงเรยนรฐบาลแลวยงมโรงเรยนราษฎรบางแหงไดเปดสอนแผนกนโดยตรงคอ โรงเรยนอสสมชญพาณชย และยงมอกหลายโรงเรยนทมไดเปดสอนเปนแผนกโดยตรง แตไดมการสอนวชาพมพดดไทย – องกฤษ ชวเลข และการเลขานการโดยสอดแทรกไวในหลกสตรอน ๆ 2. การจดการศกษาวชาชพเลขานการระดบปรญญาตรในมหาวทยาลยเอกชน สาหรบการศกษา วชาชพเลขานการหลกสตรระดบปรญญาตรในมหาวทยาลยเอกชน ไดเรมเปดสอนหลกสตรนเมอปการศกษา 2520 ทมหาวทยาลยทง 3 แหง คอ มหาวทยาลยกรงเทพ มหาวทยาลย หอการคาไทย และมหาวทยาลยพายพ ในสมยทยงเปนวทยาลยเอกชนนนมหาวทยาลยกรงเทพ มหาวทยาลยหอการคาไทย และมหาวทยาลยพายพ ไดเปดสอนหลกสตรเลขานการในระดบประกาศนยบตรหลกสตร 3 ป ตอมาไดปรบปรงหลกสตรเปนระดบอนปรญญาตามพระราชบญญตมหาวทยาลยเอกชน เมอป พ.ศ. 2515 จนกระทง ขออนมตเปดสอนหลกสตรปรญญาตรโดยเปนสาขาวชาหนงในคณะบรหารธรกจ และไดดาเนนการสอนตามหลกสตรพรอมกนทง 3 แหงเมอป พ.ศ. 2520 และเนองจากการขออนมตเปดสอนหลกสตรสาขาวชาใดวชาหนงในมหาวทยาลยเอกชน ซงจาเปนตองผานการพจารณาของคณะกรรมการทแตงตงโดยทบวงมหาวทยาลยจงจะสามารถเปดดาเนนการสอนได ดงนนการจดการศกษาวชาชพเลขานการระดบปรญญาตรของแตละสถาบน จงตองผานการพจารณาตามหลกเกณฑเดยวกน และมความคลายคลงกนในดานวตถประสงค โครงสรางรายละเอยดของเนอหาวชาของหลกสตร วตถประสงคของ หลกสตรสาขา เลขานการนน เพอผลตบณฑตใหมความรความสามารถรบผดชอบงานตาง ๆ มความคดรเรมสรางสรรคปฏภาณไหวพรบในการแกปญหา ตลอดจนสามารถตดสนใจแทนผบงคบบญชาไดในระดบหนง โดยมงเนนคณสมบตเฉพาะวชาชพคอ 1. ใหมทกษะและความชานาญเกยวกบการใชพมพดดการเขยนชวเลขทงภาษาไทย และภาษาองกฤษ การใชภาษาในการสอสารขอความใหเหมาะสมกบสถานการณ การใชอปกรณ ภายในสานกงาน ระบบ การจดการจดเกบเอกสาร 2. มความรความเขาใจลกษณะของการทางานในสานกงาน และองคการธรกจอยางแทจรง 3. มความรบผดชอบ ความคดรเรมสรางสรรค ตลอดจนสามารถตดสนใจอยางถกตองและฉบไว 4. มพฒนาการทางดานทศนคตของการเปนเลขานการทด และมจรรยาบรรณของวชาชพเพอพรอมทจะออกไปประกอบอาชพในหนาทเลขานการ และพฒนาตนเองจนถงเลขานการระดบบรหารไดอยางมประสทธภาพ (ศรสดา สนธโยธน. 2540 : 9-11)

10

2. โครงสรางหลกสตรของกลมวชาการเลขานการ โครงสรางของหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ กลมวชาการเลขานการ ซงจะตองศกษารายวชาจากหมวดวชาตาง ๆ ไมนอยกวา 114 หนวยกต โดยแบงออกเปน 3 หมวดวชา ดงนคอ 1. หมวดวชาพนฐาน มงใหผเรยนมความคดกวาง มทกษะทจาเปนตอการศกษา และใหมองเหนความสมพนธของวชาตาง ๆ กลมวชาทเรยนไดแก วชาภาษาไทย ภาษาองกฤษ สงคมศกษา วทยาศาสตร คณตศาสตร สขศกษา และพลศกษา รวม 30 หนวยกต 2. หมวดวชาชพ แบงออกเปน 4 วชาชพ คอ

2.1 วชาชพพนฐาน มงใหผเรยนมความร ความเขาใจ ตามแนวคดของประเภทวชาพาณชยกรรมในเชงทฤษฎและปฏบต เพอเปนพนฐานการศกษาวชาชพ กลมวชาชพพนฐาน ไดแก ภาษาไทยธรกจ ธรกจทวไป การบญช 1 การขาย พมพดดไทยเบองตน พมพดดองกฤษเบองตน และคอมพวเตอรเบองตน รวม 16 หนวยกต

2.2 วชาชพเฉพาะ มงใหผเรยนมความร ความชานาญ เพอประกอบอาชพหรอใชเปนพนฐานทางการศกษาชนสงตอไป กลมวชาชพเฉพาะ ไดแก เศรษฐศาสตร ผบรโภค กฎหมายธรกจ การบญช 2 เทคนคการขาย พมพดดไทยขนพฒนา พมพดดองกฤษขนพฒนา การใชเครองใชสานกงาน และโปรแกรมการประมวลผลคา 1 รวม 17 หนวยกต

2.3 วชาชพเลอก มงใหผเรยนเลอกเรยนตามความสนใจ เพอเพมความรความสามารถในการประกอบอาชพ กลมวชาชพเลอก ไดแก การเลขานการ เทคนคการเปนเลขานการ การเกบเอกสาร ชวเลขไทยเบองตน พมพดดประยกต 1 พมพดดประยกต 2 ชวเลขไทยขนใชงาน ชวเลขไทยประยกต งานสานกงาน การบนทกและถอดขอความ การเตรยมความพรอมสอาชพเลขานการ สนทนาภาษาองกฤษ ภาษาองกฤษสาหรบเลขานการ คอมพวเตอรกบงานสานกงาน การประชาสมพนธ ความรพนฐานทาง สอมวลชน รวมไมนอยกวา 32 หนวยกต

2.4 ฝกงาน/โครงงาน/โครงการวชาชพ เปนวชาทจดเพอเสรมสรางประสบการณวชาชพเพอเตรยมตวเขาสอาชพรบจางหรออาชพตามความสนใจของนกเรยน ภายใตคาแนะนาของอาจารยนเทศหรออาจารยทปรกษา โดยรายวชาใดวชาหนง ไดแก ฝกงานโครงงานหรอโครงการวชาชพ รวม 4 หนวยกต 3. หมวดวชาเลอกเสร เปนวชาทนกเรยนสามารถเลอกไดตามความถนด กลมวชาเลอกเสร ไดแก ภาษาองกฤษ ภาษาจน ภาษาญปน ภาษาเยอรมน ภาษาฝรงเศส พระพทธศาสนา ศาสนาอสลาม ศาสนาครสต วทยาศาสตร คณตศาสตร สขศกษา พลศกษา ความปลอดภย กฎหมาย เอกสารธรกจ คอมพวเตอร นาฏศลปและดนตรไทย นาฏสงคตนยม ลกเสอวสามญ และองคการ

11

วชาชพในอนาคตแหงประเทศไทย รวมไมนอยกวา 15 หนวยกต (กระทรวงศกษาธการ. หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2538.)

3. ความหมายของเลขานการ ความหมายของเลขานการ คาวา “เลขานการ” มผใหความหมายไวหลากหลาย แตโดยรวมแลวจะมความหมายคลายคลงและสอดคลองกนทงสน ราชบณฑตยสถาน (2525 : 720) ไดใหความหมายวา ผมหนาทเกยวของกบหนงสอตามทผใหญสง สมพงษ พทธเจรญ (ม.ป.ป. : 9) ใหความหมายวา “ผชวยผบรหารเปนผมความสามารถในทกษะทกเรองของสานกงาน เปนผมความรบผดชอบในงานททาอยโดยไมตองมการควบคมหรอสง เปนผสามารถใชความคดรเรมพจารณาตดสนใจในขอบเขตแหงอานาจทไดรบมอบไดอยางแทจรง” อษณย ตลาบด (2538 : 11) ใหความหมายวา “ผชวยผบรหารซงมความรความชานาญเกยวกบการดาเนนงานสานกงาน มความสามารถทจะรบผดชอบโดยไมตองมการบงคบบญชาโดยตรง เปนผแสดงความสามารถในการคดรเรม รจกใชดลยพนจพจารณา และทาการตดสนใจภายในขอบเขตแหงอานาจของตน” ทรงสมร คชเลศ (2524 : 2) ใหความหมายวา “ผททางานเกยวกบการตดตอโตตอบ สงงานแทนผบรหารตามทไดรบมอบหมาย เปนผทมความรความสามารถด มความรบผดชอบตองาน ปฏบตงานไดรวดเรว มปฏภาณไหวพรบ การตดสนใจด และทสาคญตองเปนผเกบความลบไดด เปนบคคลทไดรบความไววางใจจากผบรหารและทางานใกลชดกบผบรหารมากกวาคนอน ตองทางานภายในขอบเขตจากด ทไดรบมอบหมายจากนายจางเทานน” กมล ชทรพย (อางองจาก Dictionary of Occupation Tittle) ใหความหมายวา “บคคลซงทาหนาทเกยวกบงานสารบรรณทวไปของสานกงาน เพอแบงเบาภาระของผบงคบบญชา หนาท โตตอบและดแลเอกสาร งานประจา งานอานวยความสะดวก คอยควบคมดแลผรวมงานทอยใตบงคบบญชาใหงานของ องคการธรกจแหงนนดาเนนไปดวยด” ในภาษาองกฤษ คาวา “เลขานการ” ใชคาวา “Secretary” ซงมาจากรากศพทภาษาลาตนวา “Secretum” หรอ Secret (ความลบ) ตามศพท เลขานการคอ ผรกษาความลบ การรกษาความลบเปน คณสมบตทสาคญยงของเลขานการ (สมพงษ พทธเจรญ.ม.ป.ป.:9) คาวา Secretary เปนทรวมของอกษรยอ 9 คา คอ (สพตรา สภาพ 2538 : 41) S = Sense ความสานกในหนาท E = Efficiency ประสทธภาพในการทางาน

12

C = Courage กลาหาญ ทาในสงด R = Responsibility ความรบผดชอบในงานทมอบหมาย E = Energy การมพลงทจะสรางสรรคผลงาน T = Technique เทคนคในการเปนเลขานการมออาชพ A = Active ขมขมนไมลาชาเพองานจะไดเสรจตามมงหมาย R = Rich มคณธรรมทงตอหนาและลบหลง Y = Youth ความมชวตชวา จากคาจากดความดงกลาวสรปไดวา เลขานการ หมายถง ผชวยฝายบรหาร ซงมความชานาญงานในสานกงานเปนอยางดสามารถรบผดชอบงานในหนาทโดยไมตองมการควบคมอยางใกลชดมความคดรเรมรจกใชดลยพนจพจารณา และสามารถตดสนใจในขอบเขตแหงอานาจหนาท ทพงมหรอไดรบมอบหมาย ทงยงเปนศนยกลางของการตดตอประสานงานและการรวมมอเพอใหงานสาเรจ

4. บทบาทหนาทและความกาวหนาของเลขานการ ในปจจบนทกวงการ เชน พอคา แพทย นกการเมอง นกการศกษา ผสอนศาสนา รฐบรษ มหาเศรษฐ หนวยราชการตาง ๆ ลวนอาศยบคคลททางานดานเลขานการชวยเหลอในการใหขอมลหรอรายละเอยดเกยวกบการปฏบตงาน หรอการประกอบอาชพสวนตว ถาผรบผดชอบในงานเลขานการสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ เขาใจบทบาทและหนาทของตนเปนอยางด มมนษยสมพนธทด กจะชวยแบงเบาภาระของผบรหารไปไดมาก โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยสอสารไดเขามามบทบาทในการดาเนนกจการใหมความรวดเรวยงขน กยงจาเปนตองเรยนรสง ใหม ๆ และนามาใชใหเปนประโยชนในการปฏบตงาน เลขานการจงมบทบาทสาคญยงและมความจาเปนตองานทกสาขา ผมชอเสยงบางทานถงกบกลากลาววา “ถาเลขานการทกคนในโลกนดหยดงานโดยพรอมเพรยงกนแลว ธรกจทกอยางทวโลกกตองหยดชะงกไปดวย” แสดงใหเหนถงบทบาทอนสาคญของเลขานการทมตอโลกธรกจอยางกวางใหญไพศาล เมอเปนเชนนตาแหนง เลขานการจงมอานาจหลงบลลงก (พงศ สวรรณธาดา : ม.ป.ป.:4) นอกเหนอจากงานประจาแลวยงคงหมายถงงานสวนตวของผบรหารดวยเชนกน ซงเบองหลงความสาเรจของงานนน ๆ เลขานการมสวนชวยดวยเปนอยางมาก เลขานการมภาระหนาทตงแตงานผชวยผบรหารไปจนถงงานหนาทเสมยน ตองรอบรสารพดจนมผกลาวเปรยบเลขานการไวตาง ๆ กน เชน เลขานการเปรยบเสมอนแมบานของกจการ ตองดแลกจการของสานกงาน ตองตดตอสมพนธกบคนในสานกงานทกระดบ ตองเปนผประสานงานของหนวยงาน ตองตดตอบคคล ภายนอก (สมพงษ พทธเจรญ. ม.ป.ป. :30)

13

เลขานการเปรยบเสมอนคอมพวเตอรทคอยเกบบนทกขอมลรายละเอยด เปนนกประชาสมพนธทสรางภาพพจนทดใหกบผบรหาร เปนสมองคดแกไขปญหาตาง ๆ เปนยามทจะคอยดแลเหตการณและความสงบเรยบรอย เปนเซฟทคอยเกบความลบตาง ๆ (สายณห จนทรวภาสวงศ. 2528 : 171-172) เลขานการเปนงานทตองรบผดชอบขนตรงตอผบรหารจงตองเปนผ มความรรอบตว ประสบการณและสามญสานกพอสมควร เลขานการทดมสวนชวยใหผบรหารเพมประสทธภาพการทางานใหเกดผล เพมขน ความกาวหนาและความสาเรจขององคการธรกจสวนหนงจะขนอยกบเลขานการ ยงวงการธรกจกาวหนาขยายออกไปกวางขวางมากเทาใด ความจาเปนและความตองการของเลขานการทมความสามารถ ยงเพมมากขนเพยงนน ผบรหารไดใหความสาคญของเลขานการวา “การเสยเลขานการทมความสามารถเทากบเสยแขนขวาไปเลยทเดยว” (อษณย ตลาบด. 2538 : 9 :11) เลขานการเปนงานทมความสาคญ งานสวนใหญเปนงานทตองเกยวของกบคนอน เชน ผบรหารของหนวยงานของตนและหนวยงานอน เจาหนาทในหนวยงานยอย ในขณะเดยวกนเปนผปอนขอมลทสาคญใหผบรหาร และเลขานการยงตองสามารถดาเนนงานในสานกงาน หลายประเภททตองใชความชานาญทางดานเทคนคเพอใหงานสานกงานดาเนนไปอยางราบรนเลขานการทดตองเปนตวแทนสวนตวของผบรหารดวย กลาวโดยสรปแลวเลขานการเปนบคคลทมความสาคญและจาเปนตองานอาชพแทบทกสาขา (Agnew and others. 1954 : 1) งานเลขานการเปนงานทสาคญอยางหนงในองคการ ซงเปนผชวยททาใหผบรหารไดรบความสาเรจเปนคคด และชวยแนะใหนายจางตดสนใจงานบางอยางได เลขานการเปนผทมความใกลชดกบผบรหารเปนผรความลบของสานกงาน รใจนายจาง รงานสารพด โอกาสของเลขานการในการเลอนตาแหนง หรอ การเพมรายไดจงมมากกวาผรวมงานตาแหนงอน ๆ ถาเลขานการมคณสมบตทเพรยบพรอมและเหมาะสมเลขานการทมความสามารถและนายจางไวเนอเชอใจ มกไดรบการมอบหมายใหปฏบตงานแทน เมอนายจางมธระหรอไมอาจปฏบตงานได ทจรงเรองความ กาวหนาของเลขานการนนตองอาศยความรความสามารถและคณสมบตของแตละบคคล ซงขนอยกบความพรอมในการเตรยมตวของเขานนเอง ความพรอมของเลขานการทควรมประกอบดวยสง ตาง ๆ ดงตอไปน 1. การเตรยมความร ซงหมายถงการไดศกษาและฝกมาอยางดเกยวกบงานเลขานการ เชน การใชเครองทนแรงตาง ๆ อาท เครองพมพดดไฟฟา เครองถายเอกสาร เครองอดสาเนา เครองจกรลงบญช เครองคานวณเลข เครองปมเชค เครองจาหนาซองจดหมาย เครองสงงาน ฯลฯ นอกจากนนยงตองม ความรอยางดเกยวกบการจดเกบเอกสารทกชนด การไปรษณย การโตตอบ

14

จดหมาย จตวทยา การสมาคม การเปนผนา ปจจบนงานการประชาสมพนธ มกจะเปนงานท เลขานการควรรดวย เชนเดยวกน 2. การเตรยมรางกายใหพรอม มคากลาวกนจนเปนทยอมรบวา “จตใจทแจมใสอยในเรอนรางทสมบรณ” (A sound mind in a sound body) เนองจากเลขานการตองตดตอใกลชดกบคนทว ๆ ไปทกองคการและทกระดบชน แมแตในสานกงานของเขา บคลกภาพจงเปนเรองสาคญโดยเรมตงแตการรกษาสขภาพทรวดทรง การรจกการแตงกายใหเหมาะสมกบสถานการณ แมกระทงคาพดและนาเสยงกเปน เรองสาคญ 3. การเตรยมใจเพองานอาชพ เนองจากอาชพเลขานการเปนงานทยงยากมาก เวลาและสถานททปฏบตงานจงไมใชเรองจาเปนบางครงตองทางานนอกสานกงานซงอาจเกนเวลาปฏบตงานปกต เลขานการตองอดทนและจายอม ตองสรางความรกในอาชพและเสยสละเพองานอาชพของตน เมอพบปญหาไมควรทอแท ตองราเรงแจมใส ยมรบและพรอมแกปญหา จงจะเปนท ชนชอบของผบงคบบญชา 4. รกความกาวหนา เลขานการตองหมนศกษาหาความร เปนนกคดและนกคนควาหาประสบการณเพมเตมอยเสมอมไดขาด เรยนรจตวทยา ศกษาพฤตกรรมของมนษยเพอความเขาใจพฤตกรรมของผอยใตบงคบบญชา เพอนรวมงานและผบงคบบญชา ปรบปรงตนเองใหเปนคนรกการอาน รกความกาวหนาและเปนคนทนสมย ทนเหตการณทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา 5. ฝกตนใหเปนนกสงเกต เพราะคนเรามความแตกตางกนในทก ๆ เรอง ไมใชเพยงความสามารถทจะทาเพยงอยางเดยว พฤตกรรมทแสดงออกเกดจากความตองการขนพนฐานของแรง จงใจ การรจกสงเกตเปรยบเทยบ หรออาศยเหตการณทานองเดยวกนหรอใกลเคยงกนเปนขอกาหนดเปรยบเทยบเพอแกไขปญหากเปนอกทางหนงทผมอาชพเลขานการควรยดถอเปนหลกปฏบต (ศรสดา สนธโยธน. 2540 : 13 – 15) โดยธรรมชาตของงานเลขานการ มกจะตองรวมงานกบหวหนางานหรอนายจางโดยตรง ดงนนเลขานการจงไดมโอกาสรบใชนายจางอยางใกลชด และเปนผชวยเหลองานไดตามทขอรองซงอาจไดรบการพจารณาสงเสรมกอนตาแหนงอน ลาดบชนของเลขานการมดงน 1. เลขานการชนตน (Junior Secretary) หนาทโดยตรงและถนดมากจะไดแก งานพมพดด จดชวเลข จดสานกงาน และชวยเหลอตามทนายจางขอรอง มโอกาสในการเลอนตาแหนง เลขานการชนสงได แตตองฝกฝนและเพมเตมความรหรอสรางเสรมประสบการณในงานเลขานการใหลกซง ตลอดจนเรยนรกจการภายในองคการใหถองแท 2. เลขานการชนสง (Senior Secretary) อาจเปนเลขานการชนตนทไดรบการเลอนชนเพราะมความสามารถเหมาะสม หรอเปนผทมใจรกในงานอาชพเลขานการและไดรบการศกษา เลาเรยน

15

รวมทงฝกฝนงานอาชพเลขานการมาโดยตรง ผปฏบตงานในหนาทดงกลาวอาจเปน เลขานการสวนตวหรอเลขานการประจาแผนกกได เลขานการชนสงอาจไดรบเลอนขนใหดารงตาแหนงทสงขนไปเปนเลขานการบรหารไดในทสด 3. เลขานการชน บรหาร (Executive Secretary) เปนผททาหนาทแทนผบรหารไดในบางโอกาสหรอมสวนในการบรหารองคการรวมกบผบรหาร เขาเปนผทไดรบความไววางใจจากผบรหารชนสงอยางมากจนสามารถทางานสมพนธกบผบรหารไดเปนอยางด เลขานการชนบรหารเปนผรอบรงานสารพนตงแตเสมยนชนตนไปจนถงงานบรหารชนสง โอกาสจะกาวหนายอมมมากกวาพนกงานในตาแหนงอน ๆ ท ใกลเคยงกน (ศรสดา สนธโยธน. 2540 : 16-17) โมนกา สจจภม (2534 : 23–26) ไดใหขอคดวา เลขานการทดควรรงานของตนเอง และร รายละเอยดบรษทททาอยพอสมควรเพอจะไดตอบปญหาผมาซกถาม นอกจากนนควรจะรใจ นายจางสามารถจดระบบงานไมใหซบซอน การใหเขาพบตองใชวจารณญาณพอสมควรมความกระตอรอรน ทจะหาความรใหมเพอเพมพนความสามารถของตน เพอทจะชวยงานของนายจางอยางเตมทไมใชเพยงพมพดด และจดเอกสารเทานน ไมควรจากดตวเองเฉพาะงานเลขานการ แตควรทาตวใหทนสมยตอเหตการณเสมอทงดานความร ความสามารถและบคลกภาพ เพราะสงเหลานจะเปนการนาทางใหเลขานการกาวไปส การเปนนกบรหารทดในอนาคต (รตนา อศวานวตร. 2541 : 15)

5. ทฤษฎตาง ๆ ทเกยวของ ความหมายของแรงจงใจ (Motivation) แรงจงใจ หมายถง สงทมาเราหรอกระตนใหความตองการของมนษยไดรบความพอใจและมผลใหพฤตกรรมของมนษยบรรลเปาหมาย โดยปราศจากภยนตรายหรอสภาพการณทไมพงพอใจไปได เครองลอ (Incentives) เปนสงซงมาลอเพอจะนาใหมนษยไปถงจดมงหมาย เมอใดกตาม ทความตองการของสงมชวตและเครองลอเวยนมาบรรจบกนจะทาใหเกดภาวะการจงใจเกดขน จดมงหมายหรอวตถประสงค (Goal) คอ เปาทจะทาใหการกระทาพฤตกรรมถงจดหมายปลายทาง อนมผลทาใหแรงขบลดลง แรงผลกดน (Stimulus) หมายถง เงอนไขซงมผลตอความพรอมในการเรมกระทา พฤตกรรมของมนษย แรงผลกดนนสามารถเกดขนไดจากสภาวะทางรางกายของสงมชวต

16

ซลลแวน (Sullivan) มความเหนวา สาเหตทสงมชวตโดยเฉพาะมนษยเกดความเครยด ความอดอดใจ เนองมาจากความตองการของอนทรยทงหลาย และผลของความตองการนททาใหเกดความกลดกลมขน ในการทจะลดความตองการทาไดโดยการพยายามสรางใหเกดความรสกพงพอใจในสภาพหรอในสภาวะทเปนอยในขณะนนขน อรค ฟอรมม (Erich Fromm) กลาวถงความตองการสาคญของมนษย คอ 1. ความตองการทจะมสวนเกยวของสมพนธซงกนและกน

2. ความตองการทจะเปนมนษยทมความคดสรางสรรคมากกวาทจะเปนสตวโลก ธรรมดา

3. ความตองการทจะเปนมสวนเกยวพนกนระหวางมนษยในโลก เพอจะไดเกดความรสกเปนสวนหนงของโลก

4. ความตองการทจะเลยนแบบ ซงความรสกทจะเลยนแบบนเกดขนจากความตองการ ทจะเปนสวนหนงของคนหนงคนใด ไมใชเพยงคน ๆ หนงเทานน

5. ความตองการทจะมความคงทนและมนคงเกยวกบการยอมรบและเขาใจผอน เมอรเรย (Murray) ใหความหมายเกยวกบความตองการไววา ความตองการเปนสงทถกสรางขนและใชแทนแรงผลกดน ทาใหเกดการกระทา เกดการรบร ความตองการนในบางครงจะถกกระตนโดยตรงจากกระบวนการของสงบางสงในรางกาย แตบอยครงเกดขนจากแรงกดดนของสงคมแวดลอม ภายนอก ความตองการนบางครงกจะมพลง บางครงกจะออนแรงลง เมอรเรย สรปใหเหนถงความตองการของมนษยซงมนษยทกคนม โดยแยกใหเหนละเอยดลงไปดงนคอ

1. ความตองการในการทจะยอมแพ ยอมรบผด ยอมรบการวพากษวจารณ และการลงโทษ

2. ความตองการในการทจะทาสงตาง ๆ ซงยากลาบาก พยายามทจะเอาชนะอปสรรค ทงปวงหรอสงกดขวางตาง ๆ พยายามทจะนาชยชนะมาใหตวเอง

3. ความตองการทจะเอาใจ และทาใหผอนรกใคร มความซอสตยตอเพอนฝง พยายามสรางความสนทสนมใกลชดและสรางความสมพนธกบผอน

4. ความตองการทจะเอาชนะสงกดขวางทงปวง ดวยการใชความรนแรงการตอส แกแคน การทารายรางกายหรอการฆาฟนกน

5. ความตองการในการทจะเปนอสระจากสงกดขทงปวง หรอความตองการทจะตอสดนรน เพอความเปนตวของตวเอง

6. ความตองการในการทจะฟนฝาความลาบาก และความลมเหลวตาง ๆ การทจะเอาชนะความพายแพและความกลวตาง ๆ โดยการสรางความมานะพยายามขน

17

7. ความตองการในการทจะปองกนตวเองจากคาวพากษวจารณ การตาหนตเตยนปองกนตวเองใหพนจากการกระทาความผด และความลมเหลวตาง ๆ เปนตน 8. ความตองการในการทจะยอมรบนบถอ ใหความชวยเหลอแกผทอาวโสกวา

9. ความตองการในการทจะควบคมผอน ใชอทธพลหรอคาสงใหผอนกระทาตาม 10. ความตองการในการทจะสรางความประทบใจใหกบผอน ตองการใหผอนเหนและได

ยนเกยวกบตน ตองการทจะทาใหผอนแปลกใจ ตกใจ สนกสนาน หรอขบขน เปนตน 11. ความตองการทจะพนจากการถกตาหนตเตยนหรอลงโทษ 12. ความตองการทจะพนจากความอบอายทงหลาย 13. ความตองการทจะใหความเมตตาสงสาร และความชวยเหลอแกผทไมสามารถชวย

ตวเองได ตองการทจะชวยผอนใหพนภยอนตรายทงปวง 14. ความตองการทจะจดของทกสงทกอยางใหอยในสภาพเรยบรอย ทงนเพอใหเกด

ความสะอาด ความเปนระเบยบเรยบรอย ความประณต และความเหมาะสมตาง ๆ 15. ความตองการทจะสนกสนาน โดยไมมวตถประสงคใดแอบแฝง ตองการหวเราะและ

รบฟงเรองตลกขบขนเพอการผอนคลายความตงเครยด 16. ความตองการทจะแยกตนเองออกจากความทกขทงปวง หรอจากบคคลอนความ

ตองการเมนเฉยตอสงทงปวง 17. ความตองการทจะใหความประสงคของตนเองบรรลจดมงหมาย โดยการทจะใหผอน

สนใจ เหนใจ หรอเกดความสงสารขน ตองการใหผอนรก ดแลเอาใจใส รกษาพยาบาลชวยเหลอ ใหคาปรกษาแนะนาแนวทางปฏบตให ตองการคนดแลและอยใกลชด

18. ความตองการทจะเสาะแสวงหาหรอตอบปญหาตาง ๆ 19. ความตองการทจะบรรยาย อธบาย แสดงหรอชใหเหนรายละเอยดตาง ๆ 20. ความตองการทจะสรางหรอจดระบบของตาง ๆ ใหด 21. ความตองการสงตาง ๆ และความตองการทจะเปนเจาของสงนน ๆ 22. ความตองการทจะรกษาชอเสยงของตนเอง 23. ความตองการทจะอนรกษเกบรวบรวมหรอซอมแซมสงของตาง ๆ 24. ความตองการทจะเปนตวของตวเอง มเอกลกษณของตนเองไมซาแบบคนอน 25. ความตองการความสาเรจ และเปนทยอมรบของผอน 26. ความตองการการสรรเสรญเยนยอ และตองการใหผอนเคารพและยอมรบ 27. ความตองการทจะเชอ เหนดวย และยอมรบบคคลอน 28. ความตองการทจะเกบหอมรอมรบ สะสม และประหยด

18

ทฤษฎการจงใจในทศนของกลมจตวเคราะห (Psychoanalysis Theory) ซกมนส ฟรอยด ไดอธบายวา กระบวนการของจตไรสานก (Unconscious Motives) ผลกดนใหมนษยทาพฤตกรรมโดยมนษยไมรตว กลมจตวเคราะหเปนกลมทกลาวถง สญชาตญาณในรปของพลงงาน ทผลกดนพฤตกรรมมนษยโดยสญชาตญาณ 2 ชนดคอ สญชาตญาณในการมชวตและสญชาตญาณความตาย (The life and Death Instincts) ทมผลผลกดนพฤตกรรมมนษยตลอดชวต ฟรอยดไดอธบายกระบวนการทางจต โดยแบงจตมนษยออกเปน 3 สวน คอ อด (Id) อโก (Ego) และซปเปอรอโก (Super Ego) อด เปนแรงผลกดนไรสานก เกดจากองคประกอบของสญชาตญาณทง 2 ชนด สญชาตญาณชวตผลกดนทาใหกระทาสงทเกดความสข ในทศน ของฟรอยด คอความสขทางกาย อนไดแก กามารมณ (Sex) หลกเลยงความทกขทงปวง อโก เปนพลงจตทรบสภาพความเปนจรงตามธรรมชาต เปนตวตอบสนองความตองการของอด และเปนตวทาใหเกดความสมดลระหวางอดและซปเปอรอโก อโกจะอยภายใตความควบคมของ ซปเปอรอโก ซงเปนความรสกผดชอบชวด และเปนพลงจตทมมโนธรรม ทบงคบใหอดและอโกมพฤตกรรมอยในเกณฑของสงคม ดงนนอโกจงมกจะประสบปญหา ในการทจะตองทาตามแรงผลกดนของอด โดยไมใหเกดความขดแยงกนกบซปเปอรอโกทควบคมอย จงทาใหอโกเกดความตงเครยดและวตกกงวล ซงจะเปนแรงผลกใหอโกพยายามทจะหาทางปองกนตนเอง ดวยการใช กลวธการปรบตว (Defense Mechanism) ซงจะทาใหความตงเครยดและความวตกกงวลนอยลง ทฤษฎจตวเคราะหน จะมสวนชวยใหผเรยนไดวเคราะหตนเอง และจากผลของการวเคราะห จะทาใหผ เ รยนมองเหนแรงจงใจ ทผลกดนใหเขาทากจกรรมตาง ๆ และมสวนชวยใหเขาใจ พฤตกรรมของผเรยนอกดวย

ทฤษฎการจงใจของแอลเดอรเฟอร แอลเดอรเฟอร (Alderfer, 1969) ไดเสนอทฤษฎ ERG โดยอาศยพนฐานมาจากทฤษฎของมาสโลวและจากการศกษาวจยเชงประจกษ แอลเดอรเฟอร ไดแบงความตองการของมนษยออกเปน 3 กลม คอ 1. ความตองการดารงชวต (Existence Needs) หรอ E ความตองการในกลมนจะเกยวของกบความตองการทางรางกาย และปจจยทจาเปนสาหรบการดารงชวต ซงเทยบไดกบความตองการทางรางกาย และความตองการความปลอดภยและความมนคงตามทฤษฎของมาสโลว 2. ความตองการสมพนธ (Relatedness Needs) หรอ R เปนความตองการทางสงคมทจะมความสมพนธกบบคคลอน ๆ ความตองการกลมนเทยบไดกบความตองการสงคม และความตองการยอมรบนบถอในตามทฤษฎของมาสโลว

19

3. ความตองการเจรญกาวหนา (Growth Needs) หรอ G เปนความตองการทจะพฒนาตนตามศกยภาพสงสด เทยบไดกบความตองการความสาเรจสงสดแหงตนและความตองการยอมรบนบถอในตนเองตามทฤษฎของมาสโลว

ทฤษฎการจงใจของแมคคลลแลนด (Achievement Motivation) แมคคลลแลนด (David McClelland) และคณะ ไดเสนอทฤษฎความตองการทมความสมพนธกบทฤษฎการเรยนร โดยมพนฐานความเชอวาความตองการเปนการเรยนรไดรบมาจากการมประสบการณในวฒนธรรมนน ๆ ความตองการทเกดจากการเรยนรเหลานจะเปนพฤตกรรมทมอทธพลตอการรบรสถานการณและจงใจใหไปสเปาหมาย คนทมความตองจะมพฤตกรรมแตกตางไปจากคนทไมมความตองการ แมคคลลแลนดและแอทคนสน (Atkinson) ไดศกษาคนควางานของเมอรเรยทกลาวถงความตองการไวหลากหลายลกษณะและนามาจดใหม โดยแบงความตองการออกเปน 3 ประเภทดงน

1. ความตองการสมฤทธผล (Need for achievement) หรอ nAch ความตองการประเภทนเปนพฤตกรรมทจะกระทาการใดๆ ใหเปนผลสาเรจดเลศตามมาตรฐานเปนแรงขบทนาไปสการแขงขนสความเปนเลศ แมคคลลแลนดใหความสนใจกบความตองการประเภทนมากทสด แมคคลลแลนดไดระบถงลกษณะเดน 3 ประการของผทมความตองการสงดานสมฤทธผลวา 1) เปนผมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะรบผดชอบตอการทางาน หรอการหาทางแกปญหาและมแนวโนมทจะทางานคนเดยวมากกวาทางานกบคนอน ๆ แตถางานนนตองการคนชวยกมแนวโนมทจะเลอกคนมาชวยโดยพจารณาจากความสามารถมากกวาการมความสมพนธ สวนตว 2) เปนผทมแนวโนมทจะตงเปาหมายในระดบคอนขางยากและกลาเสยงพอสมควรในกรณทตองใชความสามารถแตไมอาศยโชค

3) เปนผทมความปรารถนาแรงกลาในการยอนกลบมาดการกระทาของตนเองวา การกระทานนดหรอไมอยางไรและมความกงวลกบการรบรในผลการกระทาของตนวาประสบความสาเรจหรอลมเหลว 4) เปนผมความสนทดในการจดระบบงาน มการคาดการณลวงหนา

5) เปนผทแขงขนหรอกระทาการแปลก ๆ ใหม ๆ อนจะทาใหตนรสกวาไดประสบผลสาเรจ ชอบงานททาทายความสามารถ

2. ความตองการสมพนธ (Need for Affiliation) หรอ nAff ความตองการสมพนธเปนความปรารถนาทจะสรางมตรภาพและความมสมพนธอนดกบผอน ซงคลายกบความตองการสงคมในทฤษฎของมาสโลว บคคลทมความตองการสงดานความสมพนธจะมลกษณะดงน

20

1) มความปรารถนาอยางแรงกลาทจะไดรบความอบอนใจ และการรบรองจากผอน 2) มแนวโนมทจะคลอยตามความประสงคหรอปทสถานของผอนเมอไดรบความกดดน

3) มความสนใจเอาใจใสกบความรสกของคนอนอยางจรงใจ 3. ความตองการอานาจ (Need for Power) หรอ nPow เปนความตองการในการควบคมผอน

มอทธพลตอพฤตกรรมของผอน และมความรบผดชอบผอน ผทมความตองการสงดานอานาจ จะมลกษณะดงน 1) อยากมอทธพลและนาผอน 2) อยากทาการควบคมผอน 3) ผกตดอยกบความสมพนธระหวางผนาและผตาม 4) ชอบแนะนา ใหความคดเหน ประเมนและพยายามทจะใหผอนเปนไปตามทตนคด 5) ชอบแสวงหาตาแหนงผนาเมอมกจกรรมกลมไมวาจะอยในฐานะหวหนาหรอสมาชกใน

กลมกมกจะมพฤตกรรมพดมาก ชอบโตเถยงอางเหตอางผลนานา

ทฤษฎการจงใจของเฮอรซเบอรก (Herzberg’s Two factor theory) ทฤษฎการจงใจของเฮอรซเบอรกมชอเรยกตางกนตามความนยม เชน ทฤษฎสองปจจย (Two-factor) ทฤษฎปจจยจงใจ – ปจจยเกอหนน (motivator-hygienes) เฮอรซเบอรกอธบายทฤษฎ 2 ปจจย ดงน 1. ปจจยจงใจ (Motivator Factors) เปนปจจยภายในตวบคคล (intrinsic) เปนสงทอยในความรสกนกคดหรอในจตใจของแตละบคคลทจะกระตนใหผททางานมความรสกในดานด มความพงพอใจในการทางาน การขาดปจจยเหลานมไดเปนสงททาใหเกดความไมพงพอใจแกผททางานแตอยางใด แตการมปจจยเหลานจะชวยเปนสงจงใจใหเขาทางานไดอยางมประสทธภาพ และมผลตอความพงพอใจในงานททา 2. ปจจยเกอหนน (Hygiene Factors) เปนปจจยภายนอก (extrinsic) เชน นโยบายขององคการและการบรหาร การนเทศ เงนรายได สภาพการทางาน เปนตน ปจจยเหลานมไดเปนสงจงใจในการทางาน แตถาขาดหรอไมมปจจยเหลานจะกอใหเกดความไมพงพอใจแกผททางาน และสงผลตอประสทธภาพในการทางานได ดงนนการใหความสนใจตอปจจยเกอหนนจงเปนสง จาเปน ถงแมจะมไดเปนปจจยสาคญทจะจงใจในการทางานกตาม

แรงกระตนทางส งคม

21

แรงกระตนตาง ๆ ซงมอทธพลเหนอมนษยโดยทางตรงและทางออมน เราเรยกวา เปนแรงกระตนทางสงคม ซงจะตางกบแรงขบทางดานสรระ เพราะเปนแรงกระตนทสบเนองมาจากสภาพวฒนธรรมทบคคลนนเปนสมาชกอย แรงกระตนทางสงคมของมนษยนเปนสงทสลบซบซอนมาก ซงเราสามารถทจะแยกทมาของแรงกระตนทางสงคมออกเปน ก. แรงกระตนทางสงคมทเปนสงทตกทอดกนมา และกลายมาเปนลกษณะประจาของ แตละพวกแตละเหลา และตางกนออกไปในแตละสงคมมนษย ข. แรงกระตนทางสงคมนอาจเกดขนจากการศกษาเลาเรยน เนองจากถกนบรวมไวกบ วชาพฤตกรรมทางสงคม เพราะพฤตกรรมเกยวกบสงคมนเปนสงทจะตองเรยน ในการทเราจะสามารถเขาใจเกยวกบแรงกระตนทางสงคมไดนน เราจะตองเขาใจเกยวกบวาพฤตกรรมทปฏบตกนไดทางสงคมนนมอะไรบาง เรมตนมาอยางไรกอน แลวจงจะศกษาวาไดรบพลงการจงใจ อยางไรในการทจะทาใหเราพดถงแรงกระตนทางสงคม แรงกระตนทางสงคมนจะเปนตวควบคมการกระทาพฤตกรรมมาก เชนเดยวกบแรงขบทางสรระ แรงกระตนทางสงคมนนบเปนความกระหายทางสงคมชนดหนง โทมส (Thomas) ไดสรปเกยวกบแรงกระตนทางสงคมออกเปนความตองการ 4 ประการ คอ ก. ความตองการความปลอดภย ข. ความตองการความเปนทยอมรบจากบคคลอน ค. ความตองการพฤตกรรมตอบสนองจากผอน ง. ความตองการประสบการณใหม

ทฤษฎแรงจงใจมนษย (Theory of Humam Motivation) มาสโลว (สวฒน วฒนวงศ. 2538:90; อางองจาก Maslow. 1943) ไดเสนอทฤษฎแรงจงใจของมนษยในลกษณะของลาดบชนความตองการ (Hierarchy of Needs) โดยแยกออกเปนลาดบชน 5 ขนตอน คอ ขนท 1 ความตองการทางดานรางกายหรอทางสรรวทยา (Bodily Need or Physiological Needs) เปนความตองการระดบแรกสด ไดแก อาหาร นา เพอบรรเทาความหว ความตองการ ทางเพศ การพกผอนนอนหลบ การไดหยอนใจ ขนท 2 ความตองการไดรบความปลอดภย (Safety Needs) จะเกดขนเมอความตองการขนท 1 ไดรบการตอบสนองแลว มนษยกจะเสาะแสวงหาความมนคง การปองกนภยอนตราย ตาง ๆ ถาหากไมไดรบการสนองตอบ คนเราอาจหาทางหลบหนไปจากสภาพนน ๆ กได

22

ขนท 3 ความตองการความรก และการเขาเปนสมาชกในกลม (Love and Belonging Needs) เพราะวาตองการไดรบความอบอน การยอมรบจากสมาชกหรอเพอน ๆ ในกลม ตองการทราบวาตนเองมฐานะอยางไรในกลมนน ขนท 4 ความตองการไดรบการยกยองในดานความมชอเสยง และเกยรตยศ (Self-Esteem Needs) ซงหมายถงลกษณะทเกยวของกบการไดรบความเคารพ ความเชอมนอน ๆ ทาใหเกดความรสกอสระมเสรภาพ และความมชอเสยงในดานตาง ๆ ขนท 5 ความตองการไดกระทาตนตามความสามารถทเปนจรง (Self-actualization) เปนขนสดทายของความตองการและเปนความตองการสงสดของบคคล เพอแสดงถงสงทเขามความสามารถและศกยภาพทจะกระทาได

ความตองการขนพนฐานของมนษย (Basic Human Needs) โนลส (สวฒน วฒนวงศ. 2538:91; อางองจาก Knowles. 1970) ไดเสนอความคดเหนเพอเปนการเปรยบเทยบกบความตองการตามลาดบชนของมาสโลว เกยวกบความตองการขน พนฐานของมนษย แยกออกเปน 6 ดานดงน 1. ความตองการทางกายภาพ (Physical Needs) เปนสงทสามารถสงเกตเหนไดงาย สวนมากมนษยเรามความตองการทางดานนเพอความคงอยของรางกาย

2. ความตองการในการเจรญงอกงาม (Growth Needs) ความตองการดานนเปนสงสาคญทจะพาไปสสวนอน ๆ ของความตองการ ซงกตรงกบความตองการกระทาตนตามความสามารถ (Self – actualization) ตามทฤษฎของมาสโลว

3. ความตองการไดรบความมงคงปลอดภย (The Need For Security) เปนทยอมรบกนมานานแลว สตวโลกมสญชาตญาณสาหรบการปองกนตวเอง ความตองการดานความปลอดภยทางรางกายถาหากความตองการความมงคงไมไดรบการสนองตอบ จะเกดอาการทางพฤตกรรมตามมาดวย คอ เกดความรสกไมมนคงโดยการถอนตวออกจากการมสวนรวมในกจกรรมทงหลาย

4. ความตองการไดรบประสบการณใหม ๆ (The Need For New Experience) เมอคนแสวงหาความมนคง เขาตองผจญภยและการเสยง คนเราจงอาจจะเบอหนายตองานประจาทซาซาก ดงนนเมอความตองการดานนเกดสบสนขน บคคลจะเกดความวาวนใจจนเกดอาการทางพฤตกรรมเหนอยออน ความตองการไดรบประสบการณใหม ๆ รวมทงแนวความคดใหม ๆ

5. ความตองการทางดานจตใจและอารมณ (The Need For Affection) คนทกคนตองการไดรบความรกรวมทงการทไดรบผลสาเรจ ในบางครงกเปนสาเหตมาจากความตองการดานน อาจจะเรยกไดวาเปนความตองการทางดานสงคม มการรวมกนแสดงความคดเหน ประสบการณ ความราเรง ความ

23

เศราโศก ถาหากความตองการดานนไมไดรบการตอบสนองกจะเกดอาการ 2 ดาน คอ การถอนตวออกจากกลม หรอมลกษณะกาวราว แสดงอาการเปนศตร

6. ความตองการไดรบการยอมรบ (The Need for Recognition) มนษยสวนมากตองการไดรบความรสกวาตวเองมคณคา ไดรบการยกยองนบถอจากคนอน ในบางดานของเขาความตองการทางดานนทาใหเขามการรวมกลมทางสงคมเปนชมชน สถาบนตาง ๆ ทาใหเขาสามารถแสวงหาสถานภาพและความสนใจจากสมาชกในกลมไดดวย

ทฤษฎวเคราะหลกษณะและองคประกอบของบคคล (Trait and Factors Theory) ท ฤ ษ ฎ

วเคราะหลกษณะและองคประกอบของบคคลมรากฐานมาจากจตวทยาความแตกตางระหวางบคคล (Psychology of Individual Differences) และไดพฒนาขนเปนทฤษฎควบคกบ ความเจรญในดานการทดสอบในทางจตวทยา ทฤษฎวเคราะหลกษณะและองคประกอบของบคคลมหลกการวา บคคลตดสนใจเลอกอาชพโดยใชหลกการวเคราะหตนเองและวเคราะหอาชพประกอบกน ทฤษฎนมหลกการเหมอนหลกการเลอกอาชพของแฟรงค พารสน (Frank Parsons) โดยมหลกการเลอกอาชพดงน คอ 1. การวเคราะหตนเอง 2. การวเคราะหอาชพ 3. การใชวจารณญาณในการตดสนใจเลอกอาชพ โดยอาศยหลกการวเคราะหตนเอง และวเคราะหอาชพประกอบกน ทฤษฎนไดมการศกษาลกษณะและองคประกอบของบคคล ซงมอทธพลตอการเลอกอาชพ สรปไดดงนคอ ความถนดและสตปญญา เปนองคประกอบหนงทมอทธพลตอความสาเรจและความ กาวหนาในการประกอบอาชพดวย ความสนใจ เปนองคประกอบทมอทธพลตอการทเขาจะมความบากบนในการประกอบอาชพนนมากนอยเพยงใด คานยม คานยมของบคคลทมตออาชพมอทธพลตอการเลอกอาชพ เปนตนวาคนทชอบชวยเหลอเพอนมนษยอาจเลอกอาชพนกสงคมสงเคราะห แพทย พยาบาล บคคลแวดลอม พอแม ญาต คร นกแนะแนว ลวนมอทธพลตอการเลอกอาชพของบคคล ผลสมฤทธในการเรยน บคคลทมผลการเรยนดในแขนงวชาใดมกจะเลอกอาชพในแขนงวชานน และบคคลทมผลสมฤทธทางการเรยนในเกณฑดมแนวโนมจะลอกอาชพในระดบวชาชพ

24

ครอบครว อาชพของพอแม และสถานะเศรษฐกจสงคมของครอบครวจะมอทธพลตอการเลอกอาชพของเดก บคลกภาพและการปรบตว บคลกภาพและการปรบตวมอทธพลตอการเลอกอาชพ บคคลทมบคลกลกษณะแตกตางกน ถนทอยและคานยมในชมชน ถนทอยและคานยมในชมชนมอทธพลตอการเลอกอาชพ ทฤษฎการเลอกอาชพแบบวเคราะหลกษณะ และองคประกอบของบคคลมแนวคดวาการเลอกอาชพไดรบอทธพลจากองคประกอบหลายประการ แตละบคคลอาจไดรบอทธพลจากองคประกอบใดองคประกอบหนงมากนอยตางกน หรออาจไดรบอทธพลจากหลายองคประกอบ

ทฤษฎการเลอกอาชพของฮอลแลนด (Holland’s Theory of Vocational Choice) จอหน แอล ฮอลแลนด (John L. Holland) ไดสรางทงทฤษฎการเลอกอาชพ แบบสารวจความสนใจในอาชพและแบบสารวจบคลกภาพตนเอง เพอชวยในการเลอกอาชพ ฮอลแลนดไดสรปทฤษฎของเขาไว 4 ประการดงนคอ 1. ในสงคมของวฒนธรรมตะวนตก สามารถแบงบคคลออกตามลกษณะของบคลกภาพได 6 ประเภท คอ พวกชอบเกยวของกบสงทเปนรปธรรม (Realistic) พวกทชอบเกยวของกบ กจกรรมทใชความคด การแกปญหา (Intellectual) พวกชอบเขาสงคม (Social) พวกชอบระเบยบแบบแผน (Conventional) พวกทมความทะเยอทะยาน ชอบมอานาจ (Enterprising) และพวกชอบศลปะ (Artistic) 2. บรรดาอาชพตาง ๆ นน สามารถแบงตามลกษณะและสภาพแวดลอมได 6 ชนด ซงสอดคลองกบบคลกภาพของคนทง 6 ประเภท ดงนคอ 1) บคคลทชอบเกยวของกบสงทเปนรปธรรม (Realistic Type) บคคลประเภทชอบเกยวของกบสงท เปนรปธรรม หรอกจกรรมทไมคอยมความสลบซบซอน มรางกายแขงแรงคลองแคลววองไว สามารถทางานหนกได และโดยทว ๆ ไปจะไมชอบเขาสงคม สภาพแวดลอมทเหมาะสมกบบคคลประเภทน ไดแก อาชพทเกยวกบงานชางฝมอ เชน ชางกอสราง ชางซอมบารง ชางไฟฟา ชางเครองยนต และอาชพเกษตรกร เปนตน

2) บคคลทชอบใชความคดแกปญหา (Intellectual Type) เปนพวกทชอบทางานทใชสมองมากกวาใชกาลง มความสามารถในการวเคราะหปญหาทเปนนามธรรมไดด ชอบความอสระ บคคลประเภทนมกจะสนใจอาชพดานวทยาศาสตร การคานวณ อาชพทตองศกษาคนควาหาความรอยเสมอ เชน อาชพ นกวทยาศาสตร แพทย นกคานวณ

25

3) บคคลทชอบสงคมกบบคคลอน (Social Type) ชอบแสดงตว ชอบสนทนา โดยทวไปจะมทกษะทางสงคม ชอบชวยเหลอผอน บคคลทมลกษณะเชนนมกสนใจอาชพทไดมโอกาสสงคมกบผอน ไดบรการสงคม เชน อาชพนกสงคมสงเคราะห นกแนะแนว นกจตวทยา นกสงคมวทยา คร อาจารย ผบรหารการศกษา

4) บคคลทชอบทาตามระเบยบแบบแผน (Conventional Type) เปนบคคลทเครงครดในกฎหมาย ไมคอยมความยดหยน มความรอบคอบและขยนหมนเพยร บคคลทมบคลกภาพเชนนมกชอบทางานทมระบบระเบยบ ปฏบตไปตามระบบระเบยบทมอย เชน งานดานสารบรรณ เลขานการ บรรณารกษ นกสถต

5) บคคลทมความทะเยอทะยาน ชอบมอานาจ (Enterprising Type) ชอบแสดงตว มความเชอมนในตวเอง มความสามารถในการพดเพอโนมนาวชกจงผอน มความกลาไดกลาเสย บคคลประเภทนมกจะชอบอาชพทตนจะไดแสดงลกษณะของตน อาชพทเกยวกบการบรหาร การคา และนกการเมอง เชน อาชพนกธรกจ นกการเมอง ผจดการฝายขาย ผจดการฝายบคคล นกโฆษณา ประชาสมพนธ

6) บคคลทชอบศลปะ ความงาม (Artistic Type) เปนบคคลทเปนตวของตวเองสง ม จนตนาการ ชอบอสรภาพ ไมชอบระเบยบแบบแผน บคคลทมลกษณะเชนนมกเลอกอาชพทเกยวกบศลปะ เชน อาชพจตรกร ปฏมากร ชางออกแบบ นกประพนธ นกดนตร 3. บคคลยอมแสวงหาสภาพแวดลอมและอาชพ ซงเปดโอกาสใหเขาไดใชความสามารถและทกษะ เพอแสดงออกถงคานยมและทศนคต ตลอดจนการมบทบาททเหมาะสมและหลกเลยงบทบาททไมเหมาะสมกบตนเอง 4. พฤตกรรมของบคคลสามารถอธบายไดจากปฏกรยา ระหวางแบบฉบบแหงพฤตกรรมของเขากบสภาพแวดลอมของเขา ฮอลแลนดกลาววา ถาบคคลมบคลกภาพทเหมาะสมสาหรบอาชพใดอาชพหนงและไดรบความชวยเหลอจากการไดรบขอมลดานอาชพและการใหคาปรกษาดานอาชพแลว จะทาใหเลอกอาชพไดสะดวกและเหมาะสม ถาบคคลใดมบคลกภาพไมคงทในทางใดทางหนง ไมมความชอบหรอความสนใจในดานใดเสยเลยกจะประสบปญหาในการเลอกอาชพ ถาบคคลใดไมสามารถเลอกอาชพตามความตองการอนดบแรกของตนได กจะตองเลอกอนดบรองลงมาซงเหมาะกบบคลกภาพของเขาตอไป แตถามความชอบทกากงกนจะทาใหเลอกอาชพไดยาก นอกจากนน ฮอลแลนดยงไดกลาวถงความคาดหวงเกยวกบอาชพของบคคล (Level of Occupational Choice) วาขนอยกบการทบคคลประเมนตนเอง ฮอลแลนดเนนวาการทบคคลรจกบคลกภาพของตนเอง และมความรเกยวกบอาชพมความสาคญมากในกระบวนการเลอกอาชพ

26

ทฤษฎการเลอกอาชพของโร (Roe’s Theory of Vocational Choice) แอนน โร (Anne Roe) ไดพฒนาทฤษฎการเลอกอาชพจากผลงานวจยเกยวกบการวเคราะหความแตกตางในดานบคลกภาพ สตปญญา ความถนด ประสบการณในวยเดก ซงมความเกยวพนกบการเลอกอาชพของบคคล โรไดเสนอแนวคดไว 2 ประการ คอ 1. บคคลจะเลอกอาชพใหเหมาะกบบคลกภาพและสนองความตองการของตน 2. ประสบการณในวยเดกทไดจากการอบรมเลยงดมอทธพลตอการเลอกอาชพ ทฤษฎนไดรบอทธพลจากทฤษฎการจงใจโดยมแนวความคดวา ความตองการของบคคลจะทาใหเกดแรงผลกดนในการกระทาตาง ๆ ทฤษฎนมความเชอวาคนเลอกอาชพเพอสนองความตองการตาง ๆ ของตน ทฤษฎของโรประกอบดวยสวนสาคญ 3 ประการ คอ 1. อทธพลของพนธกรรมเปนสวนหนงททาใหบคคลเกดความตองการ

2. อทธพลของทฤษฎความตองการของมาสโลว (Maslow’s Hierachical Needs Theory) โรเชอทฤษฎความตองการของมาสโลวทจดลาดบความตองการของมนษยเปนขน ๆ จากขนมลฐานทตาสดคอความตองการทางกาย จนถงขนสงสดคอ ความตองการทจะเขาใจตนเองอยางถองแทและพฒนาตนเองอยางสมบรณ โรเชอวา การทความตองการขนตาง ๆ ของเดกจะไดรบการตอบสนองหรอไมนนขนอยกบความสมพนธระหวางบดามารดาหรอผปกครองกบเดก ซงจะกอใหเกดเปนบคลกภาพและบคลกภาพนจะม อทธพลตอการเลอกอาชพของบคคล โดยบคคลจะเลอกอาชพใหเหมาะสมกบบคลกภาพและสนองความตองการของตน

3. อทธพลของประสบการณในวยเดกตอนตน (Early Childhood Experiences) ซงเปนผลมาจากการเลยงดเดกของบดามารดาหรอผปกครอง โรไดแบงแบบฉบบของการเลยงดเดกซงมอทธพลตอการเลอกอาชพของบคคลออกเปน 3 แบบดงตอไปน

1) การเลยงดแบบไมสนใจหรอไมยอมรบเดก (Avoidance of the Child) ซงแบงออกเปน 2 ลกษณะคอ

- การเลยงดแบบไมยอมรบเดก (Rejecting) เนองจากมทศนคตทไมดตอเดก ผปกครองจะละเลยไมใหความสนใจตอความคดเหนหรอความตองการของเดก จะคอยดวาและลงโทษเดกทาใหเดกขาดความสขและมกมองโลกในแงราย ไมชอบสงคม มแนวโนมทจะเลอกอาชพทมความสมพนธกบบคคลนอย

- การเลยงดแบบละเลยเดก (Neglecting) ผปกครองละเลยไมเอาใจใสรบผดชอบและไมตอบสนองความตองการดานตาง ๆ ของเดก แตจะใหเฉพาะปจจยขนพนฐานบาง เดกจะขาด

27

ความสขและมกมองโลกในแงราย ไมชอบสงคม และมแนวโนมทจะเลอกอาชพทมความสมพนธกบบคคลนอย

2) การเลยงดดวยอารมณ ( Emotional Concentration on the Child) ซงแบงออกเปน 2 ลกษณะคอ

- การเลยงดแบบปกปองคมครองมากเกนไป (Overprotecting) ผปกครอง ปกปองระแวดระวงเดกทกฝกาว ไมคอยใหเดกทาสงตาง ๆ การเลยงดแบบนแมจะสนองความตองการดานรางกายและความปลอดภยแกเดก แตจะเปนการสงเสรมใหเดกพงผใหญมาก และมกจะทาใหเดกกลายเปนคนทจะทาสงตาง ๆ ตามแบบฉบบทมอย ไมคอยไดแสดงความรเรม เดกมแนวโนมทจะเลอกอาชพทสมพนธกบบคคลนอย

- การเลยงดแบบเขมงวดหรอเรยกรองจากเดกมาก (Overdemanding) ผ ปกครองจะคาดหวงความสาเรจจากเดกมาก วางมาตรฐานไวสง คาดหวงใหเดกกระทาสงตาง ๆ อยางสมบรณแบบ เดกจะไดรบความรกกตอเมอสามารถทาตามสงทผปกครองคาดหวงไวไดสาเรจ การเลยงดแบบนจะทาใหเดกเกดความเครยดสง เดกจะหาทางออกดวยการกาวราวหรอเกบตวเดกจะมแนวโนมทจะเลอกอาชพทมความสมพนธกบบคลนอย

3) การเลยงดแบบยอมรบใหความรกความอบอนแกเดก (Acceptance of the Child) ซงแบงไดเปน 2 ลกษณะคอ

- การเลยงดแบบไมเขมงวดตอเดก ผปกครองใหความรกความอบอนแกเดก ตงกฎเกณฑเพอควบคมความประพฤตของเดกเพยงเลกนอย และไมเขมงวดตอกฎเกณฑ เดกไดรบความอบอนและชอบสงคมกบบคลอน เดกมแนวโนมทจะเลอกอาชพทมความสมพนธกบบคคล

- การเลยงดแบบใหความรก (Loving) ผปกครองใหความรก ความอบอน ใหกาลงใจ ใหการสนบสนน เดกมความสข มอสรภาพ และไดรบการตอบสนองความตองการ ชอบสงคมและมแนวโนมทจะเลอกอาชพทมความสมพนธกบบคลมาก นอกจากน โรยงแบงอาชพออกเปน 2 ประเภทใหญ ๆ ดงนคอ - อาชพทตดตอเกยวของกบบคคล - อาชพททางานเกยวของกบวตถ โรอธบายวา ประสบการณทบคคลไดรบในวยเดกจากการอบรมเลยงดของบดามารดา หรอผปกครองจะมอทธพลตอการเลอกอาชพ

ทฤษฎการเลอกอาชพของเชฟเฟอร (Schaffer’s Theory of Vocational Choice)

28

อาร เอช เชฟเฟอร (R. H. Schaffer) ศกษาวจยจากบคคลทประกอบอาชพตาง ๆ เขาไดแนวคดวาบคคลเลอกอาชพเพอใหสนองความตองการของตน และถาเลอกอาชพไดสอดคลองกบความตองการจะ ทาใหมแนวโนมทจะประสบความสาเรจในชวตการทางาน เขาสรปวาบคคลมความตองการดานตาง ๆ ดงตอไปนคอ 1. ความตองการการยอมรบจากบคคลอน ซงจะกอใหเกดความภมใจในตนเอง

2. ความตองการความรกและสมพนธภาพระหวางบคคลตองการ เปนสวนหนงของสงคม ไดรบความรกและความอบอนจากบคคลอน 3. ความตองการประสบความสาเรจในสงททา 4. ความตองการควบคมผอน มอานาจเหนอผอน 5. ความตองการชวยเหลอผอน 6. ความตองการแสดงตนเอง 7. ความตองการสถานะทางเศรษฐกจสงคม 8. ความตองการปฏบตตามคานยมทตนยดถอ 9. ความตองการทาตามผอน ไมตองมความรบผดชอบมาก

10. ความตองการแสดงความคดรเรมในการดาเนนกจการตาง ๆ 11. ความตองการความมนคงทางเศรษฐกจ คอตองการรายไดทสมาเสมอ 12. ความตองการเปนตวของตวเอง ทางานอสระ

เชฟเฟอรกลาววา การทบคคลจะประสบความสาเรจและมความสขในการประกอบอาชพมากนอยเพยงใด คอการทอาชพนนสนองความตองการของเขาไดขนาดไหน ความสามารถในการเลอกอาชพของแตละคนยอมแตกตางกน และขนอยกบสวนประกอบหลาย ๆ อยาง เชน เพศ วย ความคด ประสบการณ คานยม บคลกภาพ เปนตน การตดสนใจประกอบอาชพ อยางใดอยางหนงใหประสบผลสาเรจนนเปนเรองททาความลาบากใหแกบคคลมาก เ นองจากสง เหลา นพฒนามาในแตละวยของชวต การเขาในพฒนาการดานอาชพ (Career Development) จะทาใหเขาใจถงกระบวนการทบคคลไดเรยนรเกยวกบตนเอง อทธพลของประสบการณในวยเดก และแบบฉบบของ บคลกภาพซงมอทธพลตอคานยมและการตดสนใจ

ทฤษฎพฒนาการดานอาชพของกนซเบอรก (Ginzberg’s Theory of Career Development) เอล กนซเบอรก (Eli Ginaberg) สนใจเกยวกบความสมพนธระหวางวชาการทางดานสงคมวทยากบจตวทยา การศกษาบทบาทของงานในสงคมทาใหเขาและคณะไดทาการวจยทางดานพฤตกรรม พฒนาการดานอาชพ คณะวจยดงกลาว ไดแก กนซเบอรก (Ginzberg) อะเซลแรด

29

(Axelrad) และเฮอรมา (Herma) คณะวจยนประกอบดวยนกเศรษฐศาสตร นกสงคมวทยา นกจตวทยา และนกจตบาบด ไดนาผลวจยมาสรปเปนทฤษฎพฒนาการดานอาชพ กนซเบอรกและคณะไดสรปกระบวนการเลอกอาชพของบคคลไวดงน

1. การเลอกอาชพเปนกระบวนการ (Process) มากกวาการตดสนใจเพยงครงเดยว คานยมสภาพแวดลอมทเปนจรง คณลกษณะทางจตวทยา โอกาสในการศกษา และสมฤทธผลทางการเรยน มผลตอกระบวนการดงน 2. กระบวนการเลอกอาชพจะเปนไปตามขนตอนไมยอนกลบ 3. การเลอกอาชพเปนการประนประนอมระหวางความตองการ และความเปนจรงในการเลอกโดยคานงถงความสามารถและเปาหมายทตองการ ตอมากนซเบอรกไดปรบปรงหลกบางประการในทฤษฎ ในระดบอายแรกหรอระดบ อาย 20 กวา ดงน 1. กระบวนการเลอกอาชพและพฒนาการดานอาชพ (The Process of Vocational Choice and Development) เกดขนตลอดชวตและเปดกวาง กนซเบอรกสรปไดวา บคคลเปลยนงานเพราะงานใหมใหความพงพอใจ ไดอสรภาพ เนองจากการเปลยนความรบผดชอบความกดดนหรอใหทางเลอกในการทางานของบคคล 2. กระบวนการเลอกอาชพจะไมยอนกลบ (Irreversible) กนซเบอรกกลาววา สงทคนหนมสาวเผชญในชวงวยรน คอการวางแผนการเพอใหมโอกาสเลอกไดมาก อยางนอยทสดเพอใหแนใจวาเขามสทธในการเขามหาวทยาลยหรอไดงานทด โดยทถาบคคลไดรบการศกษาสงโอกาสทเขาเลอกอาชพจะกวางขวางขน 3. การมองงานในทศนคตทด (Optimization) บคคลมความพยายามทจะทางานเพอสนองความพงพอใจหรอความตองการของตนโดยใหตนเองเปนประโยชนในงานทเขามโอกาสทา และตระหนกถงสงทเขาตองปฏบตในงาน 4. ขอจากดบางอยางความไมกลมกลนกนระหวางการศกษากบอาชพเปนสงจาเปน ตองพจารณาบคคลทไมมโอกาสทจะศกษาเลาเรยนกยอมมโอกาสทจะประกอบอาชพทรายไดดมเกยรตในสงคมไดนอย แตถาไดรบการศกษามากกยอมจะมชองทางในการเลอกประกอบอาชพไดมาก 5. โอกาสในโลกของงานทจะตองพจารณา หมายถง ความสาคญของการรบโอกาสของบคคลวาเขามองเหนโอกาสหรอไม 6. แนวโนมในเรองคานยมมความสาคญมากขนในปจจบน และมบทบาทสาคญในการคนหาความพงพอใจของบคคล วถชวตของบคคลมผลกระทบตอการตดสนใจดานอาชพ กนซเบอรกไดแบงขนตอนการเลอกอาชพของบคคลออกเปน 3 ระยะคอ

30

1. ระยะเพอฝน (Fantasy Period) เรมตงแตวยเดกจนถงอาย 11 ป เดกจะคดเกยวกบอาชพในรปของความปรารถนา มความเพอฝนถงอาชพตาง ๆ ทตนชอบ และอยากจะประกอบอาชพนน ๆ เมอ เตบโตขนโดยไดรบอทธพลจากสงแวดลอม หรออาชพของบคคลในครอบครว โดยทไมคานงถงความสามารถของตนเองและความเปนไปได 2. ระยะพจารณาอาชพ (Tentative Period) ชวงอาย 11 ถง 17 ป ในระยะนการเลอกอาชพยงเปนการเลอกท ยดองคประกอบเกยวกบตนเองอย การเลอกอาชพยงเปนการทดลอง องคประกอบทแทจรงยงไมไดนามาพจารณา ในระยะนแบงออกเปนขนยอย ๆ ดงน 2.1 ขนแหงความสนใจ (Interest Stage) อาย 11 ถง 12 ป ในขนนความสนใจเปนพนฐานขนแรกในการเลอกอาชพ โดยไมคานงถงความสามารถทแทจรง 2.2 ขนแหงความสามารถ (Capacity Stage) อาย 13 ถง 14 ป เปนชวงทวยรนคานงถงความสามารถในการวางแผนเลอกอาชพ แตความรในความสามารถของตนยงไมสมบรณ การเลอกยงเปนการทดลอง 2.3 ขนแหงคานยม (Value Stage) อาย 15 ถง 16 ป ระยะนจะเลอกโดยคานงถงคานยมของตนเอง และของสงคม

2.4 ขนแหงการเปลยนแปลง (Transition Stage) อาย 17 ป ระยะนจะมการประนประนอมกนระหวางความสนใจ ความสามารถ คานยม ซงเปนประโยชนในการเลอกอาชพ 3. ระยะเลอกอาชพตามความเปนจรง (Realistic Period) อาย 17 ป ถงวยผใหญ ระยะนการเลอกจะเปนการประนประนอม (Compromise) ระหวางองคประกอบทเปนจรง การพฒนาการเลอกอาชพในขนนแบงออกไดเปน 3 ขนดงน 3.1 ขนสารวจอาชพ (Exploration Stage) เปนขนทบคคลสารวจอาชพตาง ๆ เพอคนหาอาชพทเหมาะสมกบบคลกภาพของตวเองทไดทราบแลวในระยะพจารณาอาชพ ในขนนบคคลจะทดลองเรยนวชาการ และวชาชพในสาขาตาง ๆ ทากจกรรมเสรมหลกสตร ตลอดจนการทดลองทางานนอกเวลา เรยนโดยเลอกเรยนหรอทางานเฉพาะทตนเองสนใจ 3.2 ขนรวบรวมความคด (Crystallization Stage) เปนขนทบคคลมความพรอมทจะเลอกอาชพใดอาชพหนงจากอาชพทบคคลมความสนใจอยประมาณสองสามอาชพ เนองจากไดรวบรวมขอมลและความคดไวพอควร

3.3 ขนตดสนใจเลอกอาชพ (Specification Stage) เปนขนสดทายของการเลอกอาชพ ในขนนบคคลตดสนใจเลอกอาชพท เฉพาะเจาะจงอาชพเดยว ระยะนบคคลจะฝกหาความร ประสบการณในงานเฉพาะดานเพอสนบสนนการตดสนใจ

31

ทฤษฎพฒนาการดานอาชพของซเปอร (Super’s Theory of Career Development) โดแนลด อ ซเปอร (Donald E. Super) ไดตงทฤษฎพฒนาการทางอาชพ โดยเสนอ หลกการใหญ 4 ประการในทฤษฎของเขา ไดแก ลาดบขนทางอาชพ (Vocational Life Stages) วฒภาวะทางอาชพ (Vocational Maturity) การเปลยนอตมโนทศนเขาสอตมโนทศนทางอาชพ (Translating the Self – Concept into a Vocational Self - Concept) และแบบฉบบการประกอบอาชพ (Career Patterns) การพฒนาการทางอาชพของบคคลเปนการพฒนาการทงโครงสรางทางจตวทยา สรรวทยาของบคคล รวมทงเงอนไขสภาวะแวดลอมและสงสาคญอน ๆ ซเปอรไดตงทฤษฎพฒนาการทางอาชพ (Theory of Vocational Development) 10 ประการดงนคอ 1. บคคลมความแตกตางกนในความสามารถ ความสนใจ และบคลกภาพ ดงนนการเลอกอาชพของบคคลควรตองคานงถงความแตกตางระหวางบคคล 2. บคคลทมความสามารถหลาย ๆ ดานจะประสบความสาเรจในอาชพ มากกวาหนงอาชพ 3. อาชพแตละอาชพตองการบคคลทมความสามารถ ความสนใจ และบคลกภาพแตกตางไปในแตละอาชพ 4. ความชอบและความสามารถในอาชพ ขนอยกบสงแวดลอมทบคคลอาศยอย และอต มโนทศน (Self–Concept) จะเปลยนไปตามกาลเวลาและประสบการณ ดงนนการเลอกและการ ตดสนใจในอาชพจงเปนกระบวนการทตอเนองกน 5. กระบวนการเลอกอาชพนเปนกระบวนการตอเนองตลอดชวตของบคคล กระบวนการพฒนาการดานอาชพไดแก ชวงเวลาของการพฒนาความร สกนกคดทมตอตนเอง การพฒนาความสามารถและความสนใจ (Growth Stage) ชวงเวลาของการสารวจตนเองและสารวจอาชพ (Exploration Stage) ชวงเวลาทบคคลเรมประกอบอาชพถาวร (Establishment Stage) ชวงเวลาทบคคลมความมนคงในการประกอบอาชพ (Maintenance Stage) และระยะทประสทธภาพในการประกอบอาชพของบคคลเสอมลง (Decline Stage) 6. แบบฉบบอาชพ (Career Pattern) ขนอยกบระดบสงคม เศรษฐกจ สตปญญา บคลกภาพ และโอกาสทบคคลไดรบ 7. การพฒนาอาชพควรไดรบการแนะแนวทาง โดยชวยใหเกดวฒภาวะทางความสามารถและความสนใจ รวมทงชวยใหไดทดลองฝกงานตามโอกาสอนควรจะไดมโอกาสพฒนาอตมโนทศนดวย 8. กระบวนการพฒนาอาชพเปนผลจากการมปฏสมพนธระหวางบคคล กบสงแวดลอม การพฒนาอตมโนทศนทาใหบคคลรจกตนเองในเรองความสนใจ ความถนด ความสามารถ อนจะทาใหประสมประสานกนระหวางความสามารถของตนเองกบโอกาสทจะเปนไปไดจรง

32

9. การพฒนาอาชพเปนการประนประนอมระหวางบคคล และสงแวดลอมทางสงคม ระหวางอตมโนทศนและความเปนจรง ซงอาจเรยนรจากการแสดงบทบาทไมวาจะเปนบทบาทตามความเพอฝนหรอในกจกรรมทเปนจรง เชน ในโรงเรยน ชมชน งานชวคราว หรองานประจา 10. ความพอใจในอาชพและความพอใจในชวตขนอยกบการทความสนใจบคลกภาพ และคณคาของบคคลนนเหมาะสมกบงาน บคคลจะพงพอใจในงานถางานนนไปกนไดกบวถชวต ความสามารถ และการไดแสดงบทบาทตามทบคคลนนตองการ ซเปอรและผรวมงานไดศกษาแบบฉบบอาชพ (Career Pattern Study Monograph, Vocational, Development : A Framework for Research) เปนการศกษาระยะยาว 20 ป ไดลาดบขนทางอาชพอนเปนแนวคดหลกของทฤษฎดงตอไปน 1. ระยะการเจรญเตบโต (Growth Stage) เรมตงแตเกดจนกระทงอาย 14 ป ลกษณะ ทว ๆ ไปไดแก การพฒนาอตมโนทศนดวยการเลยนแบบจากบคคลสาคญในครอบครวและใน โรงเรยน ความตองการและความเพอฝนมความสาคญในระยะแรกของชวงนตอมาความสนใจและความสามารถมความสาคญมากกวา เนองจากการมสวนรวมในงานและมการทดสอบความจรง ชวงนแบงเปนขนยอยๆ ดงน 1.1 ระยะทเดกยงไมมความสนใจในอาชพ (Prevocational Substage) ระยะนอยในชวงเกดถง 3 ป เดกจะมการพฒนาทางดานรางกายอยางรวดเรว 1.2 ระยะจตนาการดานอาชพ (Fantasy Substage) ระยะนอยในชวงอาย 4 ถง 10 ป เดกจะมจนตนาการดานอาชพตามความเพอฝนของตนเอง 1.3 ระยะสนใจในอาชพ (Interest Substage) ระยะนอยในชวงอาย 11 ถง 12 ป เดกจะมความสนใจในอาชพมากขน ความสนใจนขนอยกบความชอบ ความชอบเปนหลกในการตดสนใจเลอกเปาหมายและกจกรรม 1.4 ระยะพจารณาความสามารถ (Capacity Substage) ระยะนอยในชวงอาย 13 ถง 14 ป เดกจะใหความสาคญตอความสามารถของตนเองเปนพนฐานในการพจารณาเกยวกบอาชพ 2. ระยะการสารวจ (Exploration Stage) ระยะนอยในชวงอาย 15 ป ถง 24 ป ในระยะนบคคลจะสารวจตนเองและสารวจอาชพเพอแสวงหาขอมลและประสบการณ ซงไดจากกจกรรมในโรงเรยน การทางานพเศษ ระยะการสารวจแบงออกเปนขนยอย ๆ ดงน 2.1 ระยะทดลองเลอกอาชพ (Tentative Substage) ระยะนอยในชวงอาย 15 ถง 17 ป เปนระยะทบคคลพจารณาและทดสอบเลอกอาชพโดยอาศยเหตผลหลายประการ เชน ความตองการ ความสนใจ ความสามารถ แตยงไมไดตดสนใจเลอกอาชพทแนนอน

33

2.2 ระยะหวเลยวหวตอของพฒนาการดานอาชพ (Transition Substage) ระยะนอยในชวงอาย 18 ถง 21 ป เปนระยะทบคคลพจารณาเลอกอาชพจากปจจยตาง ๆ ทเปนจรง เชน โอกาสทไดรบการศกษา โอกาสทจะไดประกอบอาชพนน ๆ ในระยะนบคคลเรมฝกหดหรอศกษาเฉพาะดาน 2.3 ระยะทดลองปฏบตงาน (Trail Substage) ระยะนอยในชวงอาย 22 ถง 24 ป เปนระยะทบคคลเรมทดลองปฏบตงาน เรมทางาน 3. ระยะเรมตนประกอบอาชพ (Establishment Stage) ระยะนอยในชวงอาย 25 ป ถง 44 ป บคคลเรมทางานทถาวรเมอไดพบงานทเหมาะสม แตถายงไมพบงานทเหมาะสมหรองานทพอใจกอาจมการเปลยนแปลงงานในระยะตน ๆ ระยะทดลองปฏบตงานแบงออกเปนขนยอย ๆ 2 ขนคอ 3.1 ระยะทดลองปฏบตงาน (Trail Substage) ระยะนอยในชวงอาย 25 ถง 30 ป เปนระยะทบคคลไดตดสนใจประกอบอาชพอยางใดอยางหนงแลว แตถาอาชพยงไมมความเหมาะสมหรอยงไมพอใจกอาจมการเปลยนอาชพใหมได อาจมการเปลยนงานหนงหรอสองครงกอนทจะไดงานทเหมาะสม 3.2 ระยะประกอบอาชพถาวร (Stabilization Substage) ระยะนอยในชวงอาย 31 ถง 44 ป เปนระยะทบคคลไดพบอาชพทเหมาะสม บคคลจะมความมนคงในอาชพเพอสรางหลกฐานใหตนเอง 4. ระยะรกษาความมนคงในอาชพ (Maintenance Stage) ระยะนอยในชวงอาย 45 ถง 65 ป เปนชวงทชวตมความมนคงและแสวงหาความกาวหนาในการทางาน เปนชวงตอเนองของการสรางหลกฐาน 5. ระยะเสอมถอย (Decline Stage) ระยะนอยในชวงอายตงแต 65 ป ขนไป ประสทธภาพในการประกอบอาชพของบคคลจะลดลงอนเนองมาจากความชรา รางกายและสมองเสอม คณภาพลง กจกรรมในงานเปลยนไป ระยะนแบงเปนขนยอย ๆ ดงน 5.1 ชวงทบคคลเรมลดประสทธภาพในการประกอบอาชพ (Deceleration) ชวงนเปนระยะทบคคลมอายประมาณ 65 ปถง 70 ป ระยะนเปนชวงเวลาทปลดเกษยณแลว ความตองการในงานลดลง หนาทอาจมการเปลยนแปลง หรองานอาจเปลยนแปลงเพอใหเหมาะสมกบความสามารถ งานลวงเวลาหรองานอดเรกอาจมาแทนงานเตมเวลา 5.2 ชวงทบคคลเลกประกอบอาชพโดยสนเชง (Retirement) ระยะนเปนชวงทบคคลจะใชชวตในบนปลายดวยการพกผอนโดยไมประกอบอาชพใด ๆ เลย เปนชวงทบคคลมอายประมาณ 71 ปเปนตนไป ซเปอรไดนาหลก “งานตามขนพฒนาการ” (Developmental Tasks) ของ อาร เจ ฮารวคเฮรสท (R.J. Harvighurst) มาอธบายกระบวนการพฒนาดานอาชพของบคคลดวย ซเปอรไดอธบายงานตามขนพฒนาการดานอาชพ (Career Development Tasks) ของบคคล ดงตารางขางลางน

34

วย ชวงอาย งานตามขนพฒนาการดานอาชพ วยรนตอนตน 14 – 18 ป การกอตวของความสนใจในอาชพ

(Crystallizing a Vocational Preference) วยรนตอนกลาง 18 – 21 ป การพฒนาความสนใจในอาชพทเฉพาะเจาะจง

(Specifying a Vocational Preference) วยรนตอนปลาย 21 – 25 ป การพฒนาความสนใจในอาชพอยางมนคงขน

(Implementing a Vocational Preference) วยผใหญตอนตน 25 – 30 ป การประกอบอาชพทถาวร วยผใหญตอนกลาง 30 – 50 ป การสรางความกาวหนาและความมเกยรตในอาชพทตนประกอบ

(Consolidation Status and Advancing in a Vacation)

นอกจากนน ซเปอรไดอธบายวา ในชวตของแตละบคคลจะมแบบฉบบของการประกอบอาชพ (Career Pattern) ตาง ๆ กนสรปไดดงน แบบฉบบการประกอบอาชพของชาย (Male Career Pattern) ซงแบงไดเปน 3 ประเภทคอ - แบบฉบบการประกอบอาชพทมนคง (Stable Career Pattern) ซงจะเรมตนจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะประกอบอาชพทมนคงจนตลอดชวตการทางานนน - แบบฉบบการประกอบอาชพธรรมดาโดยทวไป (Conventional Career Pattern) ซงจะเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะทดลองทางานหนงหรอมากกวาหนงอยางแลวจงประกอบอาชพทถาวร - แบบฉบบการประกอบอาชพทไมมนคง (Unstable Career Pattern) ซงจะทดลองทางานไปเรอย ๆ มการเปลยนงานอยบอย ๆ ไมไดทางานทจะเรยกไดวาเปนการประกอบอาชพถาวร แบบฉบบการประกอบอาชพของหญง (Female Career Pattern) ซงแบงไดเปน 7 ประเภท คอ - การเปนแมบานอยางถาวร (Stable Homemaking Career Pattern) ซงเรมจากระยะศกษาเลาเรยนเมอจบการศกษาแลวจะแตงงานเปนแมบานโดยไมเคยมประสบการณในการประกอบอาชพเลย - แบบฉบบการประกอบอาชพธรรมดาโดยทวไป (Conventional Career Pattern) ซงจะเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะทางานในระยะสน ๆ แลวจงแตงงานเปนแมบาน - แบบฉบบการประกอบอาชพทมนคง (Stable Working Career Pattern) ซงจะเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะประกอบอาชพทถาวรตลอดชวตการทางาน

35

- การเปนแมบานและประกอบอาชพพรอมกน (Double Track Career Pattern) ซงเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะประกอบอาชพแลวจงแตงงาน เมอแตงงานแลวจะทาหนาทแมบานและประกอบอาชพพรอมกน - การประกอบอาชพบางเปนแมบานบางสลบกน (Interrupt Career Pattern) ซงเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะประกอบอาชพแลวจงแตงงาน เมอแตงงานมลกแลวจะทาหนาทแมบานแตเพยงอยางเดยว เมอลกโตแลวจงเขาประกอบอาชพใหม - การประกอบอาชพทไมมนคง (Unstable Career Pattern) ซงเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะประกอบอาชพ เมอแตงงานกเลกประกอบอาชพหนมาทาหนาทแมบาน แลวไปประกอบอาชพใหม บางชวงอาจออกจากงานมาเลยงลก แลวกลบไปทางานใหม ฯลฯ คอไมไดประกอบอาชพอยางถาวร หรอไมไดทาหนาทแมบานอยางถาวร มกขนกบสภาพการณและเศรษฐกจของครอบครว - การทดลองประกอบอาชพหลายอยาง (Multiple Trial Career Pattern) ซงจะเรมจากระยะศกษาเลาเรยน เมอจบการศกษาแลวจะทดลองทางานและเปลยนงานหลายอยาง โดยไมมอาชพถาวรอยางแทจรง ซเปอรไดอธบายความเกยวพนระหวางความรสกนกคดทมตอตนเอง (Self Concept) กบพฒนาการดานอาชพ เขาอธบายวาจดมงหมายในการประกอบอาชพของบคคล คอ การดารงชพและการสนองความตองการตาง ๆ และการทบคคลจะเลอกอาชพไดอยางเหมาะสมกตอเมอบคคลนนมความรสกนกคดตอตนเองอยางตรงตอความเปนจรง

ทฤษฎพฒนาการดานอาชพของทดแมนและโอฮารา (Tiedeman and O’Hara’s Theory of Career Development) เดวด ว ทดแมน และโรเบรต พ โอฮารา (David V. Tiedeman and Robert P. O’Hara) ไดสรางทฤษฎการพฒนาอาชพขนโดยอาศยทฤษฎการพฒนาบคลกภาพของอรคสน (Ericson’s Theory of Personality Development) เปนพนฐาน และยงไดแนวความคดจากกนซเบอรกและซเปอรมาสรางทฤษฎพฒนาการดานอาชพทเนนทงดานการตดสนใจเลอกอาชพ และการปรบตวในอาชพของบคคล ทฤษฎของทดแมนและโอฮาราแบงออกเปนระยะใหญ ๆ ได 2 ระยะ คอ 1. ระยะเตรยมเลอกอาชพ (Period of Anticipation or Preoccupation) ในระยะนแบงออกเปนขนยอย ๆ ได 4 ขนคอ

36

1.1 ขนการสารวจ (Exploration Stage) ในขนนบคคลจะทาการสารวจขอมลตาง ๆ และประเมนตนเองในดาน ความสนใจ ความสามารถ ความถนด ประสบการณ ลกษณะสาขาวชาและลกษณะอาชพตาง ๆ ตลอดจนการประเมนความเปนไปไดในการประกอบชพ 1.2 ขนการกอตวของความคด (Crystallization Stage) ในขนนบคคลจะนาเอาขอมลในขนสารวจมาพจารณารวมกบคานยมและเปาหมายในชวตของตนเอง ประเภทของอาชพและทางเลอกอน ๆ ความคดจะเรมชดเจนขน 1.3 ขนการทดลองเลอกอาชพ (Choice Stage) ในขนนบคคลจะทดลองตดสนใจเลอกอาชพ การตดสนใจเลอกอาชพครงนจะเปนการตดสนใจอยางชวคราวหรอถาวรนนขนอยกบขอมลทบคคลไดทราบขนการสารวจและขนการกอตวความคด 1.4 ขนการพจารณารายละเอยด (Clarification Stage) ในขนนบคคลจะหาขอมลเพมเตมเพอขจดความสงสย และเพอใหไดขอมลทมรายละเอยดและชดเจนเพยงพอ เพอการตดสนใจเลอกอาชพทแนนอน 2. ระยะการประกอบอาชพและการปรบตว (Period of Implementation and Adjustment) ในระยะนบคคลพรอมและเรมประกอบอาชพทไดเลอกสรรมาแลว ระยะการประกอบอาชพและการปรบตวแบงออกเปนขนยอย ๆ ได 3 ขนคอ 2.1 ขนการเขาสการศกษาหรออาชพ (Induction Stage) ในขนนบคคลจะเขาศกษาในสาขาวชาชพเพอเตรยมตวประกอบอาชพ หรอเรมประกอบอาชพทไดเลอกไวแลว โดยทวไปบคคลจะยอมรบและปรบตวเองเขากบสภาพแวดลอมใหม 2.2 ขนการปรบปรง (Reformation Stage) ในขนนบคคลจะไดรบการยอมรบในสภาพแวดลอมทางการศกษาหรออาชพทไดเลอกแลว บคคลจะพยายามประนประนอมกนระหวางเปาหมายของตนเองกบของคนกลมใหญ และในทสดเขากจะคลอยตามกลม 2.3 ขนความมนคง (Integration Stage) ในขนนบคคลมความมนคงและมความสาเรจในการศกษาหรอการประกอบอาชพ และเหนวาอาชพนนเหมาะสมกบตนเอง เมอบคคลเกดความรสกไมพงพอใจกบอาชพทเขาเลอก เขาอาจจะเรมกระบวนการเลอกอาชพใหมอกครงโดยใชขอมลจากกระบวนการเลอกครงแรกเปนประโยชนในการตดสนใจเลอกอาชพครงตอไป

ทฤษฎของ Hoppock (Hoppock’s Theory) ทฤษฎของ Hoppock อยในประเภททมงความตองการทางจตวทยา และมหลกการสาคญ 10 ประการ ดงตอไปน

37

(1) การเลอกอาชพเปนการกระทาเพอสนองความตองการของบคคล (2) การทบคคลจะตดสนใจเลอกอาชพใด เปนเพราะเชอวาอาชพนนสามารถสนองตอบความตองการของเขาไดดทสด (3) ความตองการจะมอทธพลตอการตดสนใจเลอกอาชพ (4) การพฒนาอาชพเรมเมอเขาทราบวาอาชพนน ๆ สามารถชวยใหเขาไปสความตองการของเขาได (5) ความกาวหนาในการพฒนาอาชพ และการปรบปรงการเลอกอาชพจะดขน เมอเขาสามารถคาดหวงถงโอกาสทอาชพนน จะสนองความตองการของเขาได ซงความสามารถในการคาดหวงของเขาขนอยกบการรจกตวเอง ความรเกยวกบอาชพและความสามารถทคดอยางมเหตผล (6) ขอมลสวนบคคลมผลตอการเลอกอาชพ โดยชวยใหเขาเขาใจวาเขาตองการอะไร และจะตองปรบปรงอะไรบาง (7) ขอมลเกยวกบอาชพมผลตอการเลอกอาชพ โดยชวยใหเขาคนพบงานอาชพทตรงกบความตองการ (8) ระดบความพอใจในงานขนอยกบอตราสวนระหวางสงทงานนนใหกบเขา และความตองการของเขา (9) ความพงพอใจเปนผลจากการทงานสามารถตอบสนองความตองการไดในปจจบนหรอความหวงวางานนนจะทาใหเราไปถงความตองการไดในอนาคต หรอจากการทเขาหวงวางานนนจะชวยใหเขาไปสงานทเขาตองการได (10) การเลอกอาชพสามารถเปลยนแปลงไดเสมอ เมอเขาเชอวา งานทเปลยนแปลงใหมนนจะสนองความตองการไดดกวางานเดม

ทฤษฎการตดสนใจของ กแลท (Gelatt’s Theory of Decision) กแลท (Gelatt) ไดเสนอแบบของการตดสนใจ มลกษณะเปนวฏจกรตามธรรมชาต แบงเปน 4 ขนดงน 1. ขนแรกบคคลมความตองการตดสนใจเลอกอาชพหรอการศกษา ไดกาหนดตวเลอกเปนจดมงหมายหรอเปาหมายไวเรยบรอยแลว อาจจะมตวเลอกหลาย ๆ อยางกได 2. รวบรวมขอมลเกยวกบตวเลอกเหลานน ถาหากเปนตวเลอกการศกษากควรรวบรวม ขอมลเกยวกบคณสมบตของผสมคร หลกสตร จานวนผเรยนทสถานศกษารบไวได และคาใชจาย เปนตน และถาเปนการเลอกอาชพกควรรวบรวมขอมลเกยวกบความตองการของตลาดแรงงาน คณสมบตของผประกอบอาชพ สวสดการทไดรบ รายได และการฝกอบรมเพอเขาสอาชพ เปนตน

38

นอกจากนบคคลตองรวบรวมขอมลเ กยวกบตนเองอกดวย เปนตนวา ความสนใจ คานยม ความสามารถ และทศนคต 3. ขนนบคคลจะนาขอมลเกยวกบอาชพหรอการศกษาทไดรวบรวมไวแลวนน มาเปรยบเทยบขอมลเกยวกบตนเอง เพอทานายถงความเปนไดและผลทเกดขนหลงจากการตดสนใจเลอกแลว 4. บคคลทาความกระจางกบระบบคานยมของตน แลวนามาประกอบการพจารณาตดสนใจเลอกตวเลอกทเหมาะสมกบตนใหมากทสด 5. บคคลจะประเมนตวเลอกทงหมดแลวตดสนใจแบบเดดขาด หรอแบบคนหาขอมลเพมเตมอก ถาเปนการตดสนใจแบบเดดขาด บคคลกจะประเมนถงการทานายผลทเกดขนจากการ ตดสนใจนนอกครงเพอความมนใจ และถาหากเปนการตดสนใจแบบคนควาขอมลเพมเตมอก บคคลกจะกลบไปสขนท 2 ใหมดาเนนการจนครบทกขนจนสามารถตดสนใจแบบเดดขาดได

การเลอกอาชพตามทฤษฎการเรยนรทางสงคม (Social Learning Theory of Career Choice) ครมบอลทช มทแซล และกเลท (Krumboltz, Mitchell and Gelatt) ไดนาทฤษฎการเรยนรทางสงคมมาใชในการเลอกอาชพ โดยแบงองคประกอบของพฒนาการดานอาชพออกเปน 4 ดาน ดงน 1. คณสมบตตดตวมาแตกาเนดและความสามารถพเศษ (Genetic Endowment and special Abilities) องคประกอบดานนมอทธพลตอการเลอกอาชพ คอ เปนตวกาหนดโอกาสทางอาชพของบคคล 2. สภาพสงแวดลอมและเหตการณตาง ๆ ในชวต (Environmental Conditions and Events) เปนองคประกอบทมอทธพลตอการพฒนาทกษะการมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ และความ พงพอใจในอาชพตาง ๆ ของบคคล ตวอยางขององคประกอบดานนไดแก นโยบายของรฐ สภาพภมศาสตร และทรพยากรในทองถน 3. ประสบการณการเรยนร (Learning Experiences) แบงออกเปน 2 ชนด คอ 3.1 ประสบการณการเรยนรแบบอาศยเครองมอประกอบ (Instrumental Learning Experiences) บคคลจะเรยนรจากการมปฏกรยาตอสงนน ทงจากสงเกตผลการกระทาของตน และจากปฏกรยาของผอน ประสบการณการเรยนรแบบนจะมอทธพลตอการวางแผนการพฒนาดานอาชพ

39

เพราะบคคลจะเลอกกจกรรมเกยวกบอาชพทตนไดรบการเสรมแรง และปฏเสธกจกรรมเกยวกบอาชพทตนไมไดรบการเสรมแรงอยางเพยงพอ 3.2 ประสบการณการเรยนรระบบอาศยความสมพนธ (Associative Learning Experiences) ประสบการณการเรยนรแบบน บคคลไมไดเรยนรจากการลงมอกระทาดวยตนเอง แตจะเรยนรจากการสงเกตผอน ภาพยนตร และสอมวลชนประเภทตาง ๆ แลวนาผลมาสมพนธกนสรปเปนรปแบบการรบรของตน 4. งานทมลกษณะใกลเคยงกบทกษะ (Tasks Approach Skills) ซงเปนงานทบคคลจาเปนตองพฒนาใหดยงขน เปนตนวา การแกไขปญหา นสยการทางาน ปฏกรยาทางอารมณ และการใชความคด ทฤษฎการเรยนทางสงคมไดเนนถงประสบการณการเรยนรของแตละบคคล ทมอทธพลสาคญตอการเลอกอาชพในดานตาง ๆ ดงน 1. ดานเกณฑการเรยนรเกยวกบอาชพบคคลจะนาประสบการณไปกาหนดเกณฑการเรยนรเกยวกบอาชพของตน ซงอาจจะแตกตางจากบคคลอน ๆ 2. ดานการพฒนาทกษะตาง ๆ ทนามาใชในการเลอกอาชพ 3. ดานการเขาสอาชพ เชน การสมครงาน การเลอกหลกสตร และการเลอกสถานศกษา เพอฝกอาชพตามทตนตองการ ประสบการณการเรยนรของแตละบคคล จะมขอบเขตและรายละเอยดแตกตางกนขนอยกบคณสมบตทบคคลตดตวมาตงแตกาเนด และโอกาสเรยนรทางสงคม จงมผลใหการตดสนใจเลอกอาชพของบคคลแตกตางกนไปดวย การตดสนใจเลอกอาชพคอ เปนกระบวนการตอเนองตลอดชวตเชนเดยวกบประสบการณการเรยนร บคคลตองอาศยทกษะสาคญหลายอยางดวยกน ทกษะดงกลาวเหลานสามารถจดใหมโอกาสเรยนรและพฒนาไดดวยการสอนตามหลกสตรและจดโครงการใหคาปรกษาดานอาชพเพอ ชวยเหลอบคคลใหไดนาทกษะไปใชในการตดสนใจเลอกอาชพอยางเหมาะสม

พฒนาการดานอาชพตามทฤษฎจตวเคราะห (Psychoanalytical Theory of Career Development) บอรตน แนชแมน และซกล (Bordin, Nachmann, and Segal) เปนผนาทฤษฎจตวเคราะหมาอธบายพฒนาการดานอาชพของบคคล ซงไดใหความสาคญแก รปแบบการอบรมเลยงดของบดามารดาในวยเดกทมอทธพลตอการสรางระบบความตองการของบคคล เชนเดยวกบทฤษฎการเลอกอาชพของโร โดยเฉพาะอยางยงพฒนาการในวย 6 ขวบแรก บคคลจะเรยนรกจกรรมททาใหเกดความ

40

พงพอใจ และมความตองการจะกระทาซา ๆ อก จนในทสดกกอรปเปนมตความตองการขน (Need Dimensions) ซงมอทธพลตอการพจารณาเลอกอาชพของบคคล การนาทฤษฎจตวเคราะหมาอธบายพฒนาการดานอาชพ มขอบเขตคอนขางจากดกลาวคอ ไมไดพจารณาถงสงแวดลอมภายนอกอน ๆ ทมอทธพลตอพฒนาการดานอาชพ ไมไดคานงถงความพงพอใจของบคคล ไมมการเนนถงงานตามขนพฒนาการและความคดรวบยอดเกยวกบ วฒภาวะดานอาชพ เพยงแตใหความสาคญเรองพฒนาการบคลกภาพของบคคลพฒนาการในวยเดก และรปแบบการอบรมเลยงดของบดามารดาเทานน

การเลอกอาชพตามแนวสงคมวทยาหรอสถานการณ (Sociological or Situational Approach) บล กสตาด เจสเซอร พารนส และวนคอกซ (Blau, Gustad, Jessor, Parnes, and Wilcox) ไดเสนอแนวความคดเกยวกบการเลอกอาชพตามแนวสงคมวทยาหรอสถานการณ โดยแบงอธบายเปน 2 กระบวนการ คอ 1. กระบวนการตวเลอก (Process of Choice) ไดรบอทธพลจากสภาพครอบครว ตาแหนงทางสงคม การมสมพนธภาพกบผอน และบทบาททางสงคมทมการพฒนาอยตลอดเวลา บคคลจะสรางตวเลอกดานอาชพทตนพงพอใจ 2. กระบวนการเลอก (Process of Selection) กระบวนการเลอกอาชพของบคคล ไดรบอทธพลจากสภาพสงคมและธรรมชาต สรปไดวาสภาพทางจตวทยา สภาพทางเศรษฐกจ และสภาพทางสงคมวทยาหรอสถานการณตาง ๆ ในสงคม มอทธพลตอการเลอกอาชพของบคคล โดยทบคคลจะนาทงกระบวนการตวเลอกและ กระบวนการเลอกมาสมพนธกนเพอเลอกอาชพไดอยางเหมาะสม

พฒนาการดานอาชพตามแนวทฤษฎการเรยนร (Learning Theory Approach) โอฮารา และมลเลอร (O’Hara and Miller) เปนผนาทฤษฎการเรยนรมาอธบายพฒนาการดานอาชพและการตดสนใจเลอกอาชพ โดยเนนวาการเรยนรเปนพนฐานสาคญของการตดสนใจเลอกอาชพอยางมประสทธภาพ พฒนาการดานอาชพกคอกระบวนการเรยนรอยางหนงนนเอง ทฤษฎอน ๆ ทนามาอธบายพฒนาการดานอาชพและเลอกอาชพ กลาวถงการเรยนรทกษะตาง ๆ ของบคคลนอยไป ทง ๆ ทการพจารณาตดสนใจเลอกอาชพกตองคานงถงสงท เขาไดเรยนรเกยวกบอาชพมากนอยเพยงใดมาประกอบดวย

41

บคคลจะกาหนดเปาหมายทางอาชพทเหมาะสมทสดไดกคอ ควรมโอกาสเขารบการศกษาเรยนรหาประสบการณทางวชาการจากสถานศกษาตาง ๆ ใหสอดคลองสมพนธกบกบอาชพ พฒนาการดานอาชพและการตดสนใจเลอกอาชพ บคคลตองมการเรยนร 2 อยางประกอบกน คอ เรยนรโลกของอาชพและเรยนรเกยวกบตนเองดานบคลกภาพ ซงมลเลอรไดแบงพฤตกรรมของบคคลทมความเกยวพนกบการเลอกอาชพไวเปน 4 กลม ดงน 1. กลมทมกจกรรมทางรางกายอยางเปดเผย 2. กลมทมการใชคาพดอยางเปดเผย 3. กลมทปกปดความเปลยนแปลงทางอารมณ และทางรางกายไดอยางด 4. กลมทปกปดปฏกรยาตอบสนองดานการใชคาพดและความคดไดด พฤตกรรมแตละกลมจะมอทธพลใหบคคลตดสนใจเลอกอาชพแตกตางกนไปได ดงนนนกแนะแนวตองพยายามแยกแยะพฤตกรรมของบคคล เพอนาไปใชในการทานาย อธบายและควบคมพฤตกรรมการตดสนใจ โดยการนาทฤษฎการเรยนรไปเปนแนวทาง

การประยกตทฤษฎตาง ๆ ไปใชในการแนะแนวอาชพ โรเบรด ฮอพพอค (Robert Hoppock) นกแนะแนวอาชพทมชอเสยงไดเสนอแนวความคดวาทฤษฎตาง ๆ ทเกยวกบการเลอกอาชพและพฒนาการดานอาชพ แตละทฤษฎนนไมเหมาะสมนามาอธบายพฤตกรรมการเลอกอาชพและพฒนาการดานอาชพของทกคนได จงนาหลกการจากทฤษฎเหลานมาประสมประสาน เพอใหเหมาะสมแกนกแนะแนวจะนาไปประยกตใชในการแนะแนวอาชพไดอยางกวางขวาง ดงน

1. ความตองการของบคคลทมอทธพลตอการเลอกอาชพ 1.1 บคคลมแนวโนมทจะเลอกอาชพ ซงสนองความตองการของเขาไดมากทสด บคคลแต

ละคนมความตองการหลายประการ 1.2 บคคลบางคนตระหนกถงความตองการของตนเปนอยางด 1.3 ขอมลเกยวกบตนเอง มอทธพลตอการเลอกอาชพของบคคล 1.4 การประสบความสาเรจในอาชพขนอยกบวา อาชพนนตอบสนองความตองของ

บคคลไดมากนองเพยงใด และระดบความสาเรจขนอยกบอตราสวนระหวางสงทตองกบสงทม 1.5 บคคลเกดความพงพอใจในอาชพ ถาหากอาชพทเขาเลอกนนสนองความตองการทง

ในปจจบนน หรอมแนวโนมสนองความตองการไดในอนาคต 1.6 บคคลจะมการเปลยนแปลงอาชพ ถาหากอาชพทเลอกไวกอนนนไมสามารถสนอง

ความตองการของเขาได

42

2. ขอมลเกยวกบอาชพทบคคลไดรบ จะมอทธพลตอการสรางทศนคตและการเลอกอาชพของเขา แหลงขอมลตาง ๆ ทใหขอมลเกยวกบอาชพ

3. บคคลทไมยอมรบความจรงอาจบดเบอนขอมลเกยวกบอาชพ และขอเทจจรงเกยวกบตนเอง

4. องคประกอบดานเศรษฐกจ การศกษา และสงคม ยอมมอทธพลตอการเลอกอาชพ 4.1 องคประกอบดานเศรษฐกจมอทธพลตอการเลอกอาชพ ในลกษณะทบคคลจาเปนตอง

เลอกอาชพ ลงมอประกอบอาชพเรวขน และมแนวโนมเลอกอาชพในแวดวงททารายไดสง ถาหากบคคลนนมฐานะเศรษฐกจตา

4.2 องคประกอบดานการศกษามอทธพลตอการเลอกอาชพ 4.3 องคประกอบดานสงคม มอทธพลตอการเลอกอาชพ โดยบคคลจะไดรบอทธพลจาก

ผทอยแวดลอม

6. งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ ป 2528 ลดดาวลย โควตระกล (2528 : 49-50) ไดทาการวจยการศกษาองคประกอบทเปนสาเหตของการเลอกและไมเลอกแผนการเรยนวชาอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สงกดโรงเรยนรฐบาล ในจงหวดลาปาง พบวา องคประกอบทเปนสาเหตของการเลอกแผนการเรยนวชาชพนน นกเรยนใหความสาคญตอองคประกอบดานสวนตวเปนอนดบ 1 ซงหมายความวา ความถนด ความสนใจ ความสามารถ เปนสาเหตสาคญตอการเลอกแผนการเรยนวชาชพ ป 2535 ทศนา ณ สงขลา (2535 : 48-49) ศกษาความคดเหนเกยวกบการเลอกศกษาตอสายอาชพ ประเภทวชาคหกรรมของผปกครองและนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชสชพในสถานศกษา สงกดกรม อาชวศกษา กลมภาคใต ไดสรปแนวทางการเลอกศกษาตอของนกเรยนในดานการรจกตนเองวาจะตองมความรในเรองเกยวกบเปาหมายทจะประกอบอาชพในอนาคต และบคลกลกษณะสวนตว ซงไดแก สตปญญา ความถนด ความสนใจ สขภาพ ป 2539 ชาญวทย กลนเลขา (2539 : 54-55) ศกษาปจจยทมผลตอการเลอกเรยนอาชวศกษาในโรงเรยนมธยมศกษาของนกเรยนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสงคราม กลาววา หลกการเลอกอาชพเปนเรองทมความสาคญและไมสามารถตดสนใจไดงาย ตองศกษาตนเองในดานความตองการ ความถนด ความสนใจ บคลกภาพ คานยม และควรเลอกอาชพตามความรสกชอบ และความสนใจ และมความถนดในอาชพนน ๆ และจากผลการวจยพบวา นกเรยนสวนมากตดสนใจเลอกเรยนวชาชพโดยการตดสนใจดวยตนเอง และพจารณาถงความถนด ความสนใจ เหตผลสวนตววามความถนด และสนใจในประเภทวชาชพทเลอก

43

ป 2542 สภาภรณ เลอเลศวณชย (2542 : บทคดยอ) ไดศกษาวจยเรองการเลอกศกษากลมวชาชพของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 วทยาลยพณชยการ สงกดกรม อาชวศกษา กรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนสวนมากเลอกกลมวชาการบญช กลมวชาคอมพวเตอรธรกจ กลมวชาการขาย และกลมวชาการเลขานการ ตามลาดบ นกเรยนเลอกกลมวชาชพนน ๆ ดวยเหตผลองคประกอบดานความรเกยวกบตนเองเปนลาดบแรก ไดแก ความสนใจ ความชอบลกษณะงานอาชพ และตงใจทจะประกอบอาชพตรงตามกลมวชาชพทเลอก รองลงมาคอ องคประกอบดานความรเกยวกบอาชพ ไดแก เปนอาชพทหางานทางาย มรายไดสง และลกษณะงานทปฏบตมโอกาสไดรบความรเกยวกบเทคโนโลยสมยใหม และองคประกอบดานความรเกยวกบสภาพเศรษฐกจ ไดแก ตองการสรางฐานะทางการเงนของครอบครวใหดกวาเดม ในขณะเรยนสามารถนาความรทไดรบไปหาเงนพเศษไดและเปนกลมวชาชพทมโอกาสหารายไดพเศษเพมขนนอกเวลาปฏบตงานประจาวนได และลาดบสดทายคอองคประกอบดาน ความรเกยวกบสงคม และสงแวดลอม ไดแก เปนวชาชพทไดรบความนยมอยางสงในปจจบน ผเรยน สวนใหญในสถานศกษานยมเลอกเรยนมากทสด และมโอกาสศกษาตอไดมากกวากลมวชาชพอน ป 2533 พรเทพ ลทองอน (2533 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเรองปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกเรยนวชาเอกพลศกษา ของนกศกษาวทยาลยพลศกษา ปการศกษา 2533 พบวา ปจจยทมผลตอการเลอกเรยนวชาเอกพลศกษาทางดานความกาวหนาในอาชพ ตวแปรยอยทนกเรยนเลอกมากทสดคอ ความรทางสาขาพลศกษาชวยใหสามารถหางานไดหลายทาง มโอกาสเรยนตอในระดบสงได และสามารถหารายไดพเศษได ป 2535 เพญศร จนดาศกด (2535 : 94) ไดศกษาเรองปจจยทเกยวของกบการเลอกอาชพของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชลบร พบวา คานยมในอาชพทกดานมความสมพนธกบการเลอกอาชพของนกเรยน โดยนกเรยนสวนใหญใหความสาคญดานความมนคงในอาชพสงสด และคานยมในอาชพของนกเรยนเปลยนจากการมรายไดสง ความกาวหนา ความมเกยรตยศชอเสยงมาเปนความมนคงของอาชพแทน ป 2535 ชนพรง สรนนท (2535 : บทคดยอ) ไดศกษามลเหตจงใจของนกเรยนในการเลอกเรยนสาขาชางอตสาหกรรม ระดบประกาศนยบตรวชาชพในวทยาลยเทคนค สงกดกรมอาชวศกษากลม ภาคกลาง จากผลการวจยพบวา มลเหตจงใจของนกเรยนในดานตาง ๆ ทมผลตอการเลอกเรยนสาขาชาง อตสาหกรรม เรยงตามลาดบจากมากไปหานอย มดงนคอ ดานความมเกยรตยศ และดานความมนคง ดานความกาวหนาในอาชพ ดานความสนใจ และความถนดในสาขาวชาชพชางอตสาหกรรม ป 2539 อไรวรรณ โพธเวชเทวญ (2539 : 76) ไดศกษาเรองสงจงใจในการเลอกเรยนหลกสตรธรกจศกษาของนสตระดบปรญญาตรในสถาบนอดมศกษา เขตกรงเทพมหานคร ผลการวจย

44

พบวา สงจงใจททาใหนสตเลอกเรยนหลกสตรธรกจศกษามากทสด คอ ดานความคดเหนสวนตว เพราะการเรยนจะแตกตางจากระดบประถมและมธยม เพราะการตดสนใจเลอกเรยนดวยตนเอง และพบวาดานเศรษฐกจเปนสง จงใจตาทสด เพราะยงอยในอปการะของผปกครอง ป 2541 สวางจตร พชรมณปกรณ (2541 : 81) ไดศกษาเรองเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรธรกจของนกศกษาสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา เหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรมากทสด ไดแก ดานความมนคง และความกาวหนาในอาชพ รองลงมาคอดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจในวชาชพ และดานบคคลทเกยวของ ป 2539 ปญญา สงขภรมย (2539 : บทคดยอ) ไดศกษาเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐาน วชาอาชพอตสาหกรรมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ระดบชนมธยมศกษาปท 5 สงกดกรมสามญศกษา ในกรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา นกเรยนมเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐาน วชาอาชพอตสาหกรรม ดานความสนใจและความถนดสงสด รองลงมาคอ ดานการศกษาตอ ดานแรงจงใจจากโรงเรยนและดานบคคลทเกยวของ ตามลาดบ ป 2542 สพรรณ เสาวด (2543 : บทคดยอ) ไดศกษามลเหตจงใจในการเลอกเรยนกลมวชาการบญชของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยพณชยการธนบร ผลการวจยพบวา นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยพณชยการธนบร ดานความถนดและความสนใจ ดานบคลกภาพ ดานความกาวหนาในอาชพ และดานการยอมรบในสงคมอยในระดบมาก สวนดานบคคลทเกยวของอยในระดบนอย ป 2543 ทองวรรณ ศรวรรณ (2543 : บทคดยอ) ไดศกษาแรงจงใจในการเลอกหลกสตร เศรษฐศาสตรและการจดการของนกศกษามหาวทยาลยแหงชาตลาว ผลจากการวจยพบวา นกศกษามแรงจงใจในการเลอกหลกสตรเศรษฐศาสตรและการจดการ ดานแรงจงใจ ดานสวนตว แรงจงใจดานอาชพ และแรงจงใจดานสงคมอยในระดบมาก ป 2531 วาสนา เจรญวเชยรฉาย (2531 : บทคดยอ) ไดศกษาเรองสงจงใจของนกศกษาในการเลอกเรยนวชาเอกศลปหตถกรรม ระดบประกาศนยบตรวชาชพในวทยาลยอาชวศกษา กรงเทพมหานคร ผลการวจยพบวา สงจงใจของนกศกษาในดานตาง ๆ ทมผลตอการเลอกเรยนวชาเอกศลปหตถกรรม ดานความรก ความสนใจ และความถนดในสาขาวชาชพศลปหตถกรรม ดานความมเกยรตยศชอเสยง และดานความมนคงและความกาวหนาในอาชพอยในระดบมาก ดานความคดเหนสวนตวอยในระดบปานกลาง ดานความจาเปนบางประการและดานบคคลท เกยวของอยในระดบนอย ป 2543 สนตพงษ เจรญศร (2543 : บทคดยอ) ไดศกษาเรองมลเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาพนฐานอาชพอตสาหกรรมพบวา ในดานความถนดทางการเรยนอยในระดบมาก สวนดานความ

45

สนใจ บคคลทเ กยวของและการศกษาตอเปนมลเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาพนฐานอาชพอตสาหกรรมในระดบนอย ป 2540 สมบต สขสมบรณ (2540 : บทคดยอ) ไดศกษาปจจยตอความสนใจเลอกเรยนตอสายสามญศกษา และสายอาชวศกษาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย จงหวดพระนครศรอยธยา ผลการวจยพบวา นกเรยนสายสามญศกษามเหตผลของปจจยตอความสนใจเลอกเรยนตอดานเกยรตยศชอเสยงสงสด รองลงมา คอ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความสนใจและความถนด ดานเศรษฐกจและสงคม และดานความตองการของบคคลท เกยวของ ตามลาดบ สวนนกเรยนสายอาชวศกษามเหตผลของปจจยตอความสนใจเลอกเรยนตอดานความมนคงและความกาวหนาสงสด รองลงมา คอ ดานเกยรตยศชอเสยง ดานเศรษฐกจและสงคม ดานความสนใจและความถนด และดานความตองการของบคคลทเกยวของ ตามลาดบ

งานวจยตางประเทศ เมอรดอซ (Mordock. 1969 : 2351) ไดทาการวจยเกยวกบองคประกอบทมอทธพลตอการเลอกวชาชพของนกศกษา ผลปรากฏวาในการเลอกอาชพของนกศกษาในวทยาลยสวนมาก ไดรบอทธพลจาก องคประกอบทเปนความสนใจ ความสามารถของตนเอง ประสบการณตาง ๆ ทชวยใหนกศกษาสวนมากตดสนใจไดด ไดแก การสนทนากบบคคลทประกอบอาชพนน ๆ และการอานหนงสอ แอดด (Eaddy. 1969 : 2958) ไดศกษาองคประกอบทมอทธพลตอการเลอกอาชพของ นกเรยนเกษตรกรรมในรฐหลยเซยนา พบวา บดามารดามอทธพลตอการเลอกอาชพของบตร และมารดามอทธพลอยางมากในการตดสนใจเกยวกบการศกษาตอของบตร ระดบการศกษาของบดามารดามความสมพนธอยางใกลชดกบการเลอกอาชพของบตร นอกจากน ยงพบวาการเลอกอาชพของนกเรยนขนอยกบความสนใจสวนตว ความพงพอใจ ความสามารถและคาตอบแทน การรสน (Garrison. 1956 : 415-423) ไดศกษาวจยเกยวกบองคประกอบทมอทธพลตอการเลอกอาชพของนกเรยนระดบมธยมศกษา โดยองคประกอบทมอทธพลออกเปน 3 ประเภท และ 1 ใน 3 ไดแก องคประกอบทางดานสวนตวของนกเรยน ไดแก เพศ สตปญญา คานยม ความสนใจ ความสมพนธระหวางเดกกบเพอนในวยเดยวกนและทศนคตของเดกทมตออาชพนน ๆ ดอบบนส (Dobbins. 1969 : 2973) ไดทาการศกษาวจยเกยวกบความปรารถนาและความมงหวงทางดานอาชพของนกเรยนชาย ชนมธยมปลายจาก 5 มณฑลของรฐหลยเซยนา พบวา ความมงหวงใน การเลอกอาชพมความสมพนธกบสตปญญา ความถนดทางการเรยน วธการเรยน ถนทอยและครอบครว ความมงหวงทางการศกษาและอาชพ มกจะไดรบอทธพลจากภายนอก อทธพลนจะนอยลงเมออายมากขน แรงจงใจจากภายในและภายนอกของบคคลททาใหเขาเลอกอาชพจะมผลตอการ

46

เปลยนอาชพและการฝกฝนอาชพ การเลอกอาชพนนไดแรงจงใจจากความถนดภายใน ความคาดหวงและประสบการณของแตละบคคล สาหรบนกเรยนทไดศกษาน บดามารดามอทธพลตอการเลอกอาชพ เพอนมอทธพลรองลงมา การเลอกของนกเรยนขนอยกบความสนใจ คาจางและลกษณะของงานเปนสาคญ วทเทอรเรอร (Witterauer. 1980 : 608) ไดศกษาถงความพอใจในงาน และเหตจงใจในการเลอกคณะศกษา พบวา องคประกอบสาคญทเปนเหตจงใจในการเลอกคณะ คอ รายได นอกจากนยงพบวา นกศกษาตองการคาแนะนาในการเลอกสาขาวชาเอก และเลอกคณะอกดวย โรเซนเบอรก และคณะ (Rosenberg and Others. 1970 : 215-216) ไดศกษารวบรวมคานยมทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกอาชพของนกศกษาในมหาวทยาลย ผลปรากฏวาคานยมทสาคญมไดอยทมรายไดและเกยรตภมสงเทานน แตอยทความพอใจดานอน ๆ อก ซงรวบรวมได 9 ประการคอ 1. เปดโอกาสใหไดใชความสามารถและความถนดพเศษ 2. เปนงานทมรายไดด 3. เปดโอกาสใหทางานรวมกบผอนมากกวาทจะอยกบวตถสงของ 4. เปดโอกาสใหไดใชความคดรเรมสรางสรรไดเตมท 5. ทาใหมเกยรตและสถานภาพทางสงคมสง 6. มอนาคตทมนคงปลอดภย 7. เปดโอกาสใหมอสระอยางเตมท 8. เปดโอกาสใหใชภาวะผนา 9. เปดโอกาสใหไดชวยเหลอผอนเสมอ จากผลงานวจยทเกยวของดงกลาว สรปไดวา การตดสนใจเลอกเรยนหรอเลอกอาชพในอนาคตของบคคลนน ๆ ขนอยกบองคประกอบทเ กยวกบตนเอง เชน ความสนใจ ความชอบ สตปญญา ความถนด บคลกภาพ และเปาหมายทจะประกอบอาชพในอนาคตของแตละบคคล ซงมขอแตกตางระหวางบคคล อาท เพศ ระดบผลสมฤทธทางการเรยน ระดบการศกษาของบดามารดา อาชพของบดามารดา และรายไดของบดามารดา เปนตน นอกจากนแลวยงขนอยกบสงทเกยวของกบการเลอกเรยนหรอเลอกอาชพนน ๆ โดยตรง อกเชน คานยม ความมนคง เกยรตยศชอเสยง รายได ความกาวหนาในอาชพ ดงนนจากผลการวจยทสรปมาดงกลาวจงเปนสงททาใหบคคลตดสนใจเลอกเรยนหรอเลอกอาชพในอนาคตทตนเองคาดหวง

47

บทท 3 วธดาเนนการศกษาคนควา

การศกษาคนควาเรองเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยดาเนนการศกษาตามขนตอนตอไปน

1. กลมเปาหมายทศกษา 2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3. วธการเกบรวบรวมขอมล 4. การจดกระทาขอมล 5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

1. กลมเปาหมายทศกษา กลมเปาหมายทศกษา คอ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 กลมวชาการเลขานการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 จากวทยาลยทง 3 แหงไดแก วทยาลยพณชยการเชตพน จานวน 84 คน วทยาลยพณชยการธนบร จานวน 41 คน และวทยาลยพณชยการบางนา จานวน 65 คน

2. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลครงน เปนแบบสอบถามซงผวจยไดสรางขนเพอสอบถามเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนตวของนกเรยน ไดแก ระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง ปจจบนอาศยอยกบและความมงหวงในการประกอบอาชพหลงจบการศกษา เปนคาถามแบบเลอกตาม (Check list) ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเหตผลในการตดสนเรยนกลมวชาเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร เปนคาถามแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ประกอบดวย 4 ดาน คอ

48

1. ดานความมนคงและความกาวหนา 2. ดานการยอมรบในสงคม

3. ดานความถนดและความสนใจ 4. ดานบคคลทเกยวของ

ผวจยไดดาเนนการสรางเครองมอตามลาดบดงน 1. ศกษารายละเอยดตามความมงหมายของการวจย เพอทราบแนวทางและขอบเขตในการ

ออกแบบสอบถาม 2. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบ เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ

เลขานการเพอใชกาหนดแนวทางในการสรางแบบสอบถาม 3. สรางแบบสอบถามใหครอบคลมความมงหมายของการวจย เกยวกบเหตผลในการ

ตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ทง 4 ดาน คอ ดานความมนคงและความกาวหนา จานวน 9 ขอ ดานการยอมรบในสงคม จานวน 4 ขอ ดานความถนดและความสนใจ จานวน 20 ขอ และดานบคคลทเกยวของ จานวน 7 ขอ รวมจานวน 40 ขอ โดยมเกณฑการใหคะแนน 5 ระดบ ดงน คอ 5 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบมากทสด

4 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบมาก 3 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบปานกลาง 2 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบนอย

1 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบนอยทสด 4. นาแบบสอบถามทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาสารนพนธเพอพจารณาตรวจสอบ

ความถกตองและเสนอแนะเพมเตม 5. นาแบบสอบถามทแกไขแลวเสนอผเชยวชาญจานวน 3 ทาน ไดแก ผชวย

ศาสตราจารย สพร ลมไทย หวหนาภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ ดร. ละเอยด รกษเผา อาจารยประจาภาควชาการวดผลและการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อาจารยสฎฐากร ชทรพย อาจารยประจาภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอพจารณาตรวจสอบความเทยงตรงเชงพนจ

6. ปรบปรงแบบสอบถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ จากนนนาเสนออาจารยทปรกษาสารนพนธตรวจสอบอกครง เพอปรบปรงแกไขครงสดทาย กอนนาไปทดลองใช

7. นาแบบสอบถามทปรบปรงแลวไปทดลองใช (Try-out) กบนกเรยนกลมวชาการเลขานการระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 3 วทยาลยอาชวศกษานครปฐม จงหวดนครปฐม ท

49

ไมใชกลมตวอยางจานวน 60 คน และนาผลทไดไปวเคราะหหาคาอานาจจาแนกรายขอ โดยการหาคาสมประสทธ สหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) แลวคดเลอกขอความทมคาสมประสทธสหพนธแบบเพยรสนท 0.20 ขนไป ไวทง 4 ดาน รวม 40 ขอดงนคอ

1. ดานความมนคงและความกาวหนา จานวน 9 ขอ 2. ดานการยอมรบในสงคม จานวน 4 ขอ

3. ดานความถนดและความสนใจ จานวน 20 ขอ 4. ดานบคคลทเกยวของ จานวน 7 ขอ 8. นาแบบสอบถามทผานการคดเลอกไปหาความเชอมน โดยวธหาคาสมประสทธ

แอลฟา (α-Coefficient) ของครอนบาค (Cronbach) ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .9005

3. วธการเกบรวบรวมขอมล การเกบรวบรวมขอมลในครงนผวจยดาเนนการตามลาดบดงน 1. ขอหนงสอรบรองจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอขอความ

อนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมลจากผบรหารสถานศกษาของวทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลยพณชยการบางนา เพอนาไปขอความรวมมอการตอบแบบสอบถามจากกลมเปาหมายทศกษา

2. ผวจยนาแบบสอบถามพรอมหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม ไปเกบขอมลดวยตนเองท วทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลย พณชยการบางนา โดยใชเวลาในการเกบรวบรวมขอมลเปนเวลา 3 สปดาห ในระหวางเดอนพฤษภาคม – มถนายน 2545

4. การจดกระทาขอมล ในการประมวลขอมลครงน ผวจยกระทาการประมวลขอมลโดยใชโปรแกรมสาเรจรป

SPSS For Window 10.0 (Statistical Package For the Social Sciences For Window 10.0) 1. วเคราะหขอมลทเปนลกษณะสวนตวของผตอบแบบสอบถาม โดยหาคารอยละ 2. วเคราะหเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยหาคาเฉลย ( X )

และความเบยงเบนมาตรฐาน (S) และแปลความหมายของคาเฉลยดงน คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบมาก

50

คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจระดบนอยทสด

3. การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ตามตวแปร ระดบผลการเรยน วเคราะหโดยใชสถตการทดสอบคาท (t-test) และเปรยบเทยบตามตวแปรสถานศกษา อาชพผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง วเคราะหโดยใชสถตการทดสอบความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-Way Analysis of Variance) ในกรณทพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตจะใชการเปรยบเทยบพหคณ โดยวธการของ Tukey

5. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 5.1 คาสถตพนฐาน 5.1.1 คารอยละ 5.1.2 คาเฉลย โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 35)

X =

เมอ X แทน คาเฉล ย แทน ผลรวมของคะแนน N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง

5.1.3 คาความเบยงเบนมาตรฐาน โดยใชสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 65) S = เมอ S แทน คาความเบยงเบนมาตรฐาน

2 แทน ผลรวมของคะแนนแตละตวยกกาลงสอง

( )2 แทน ผลรวมของคะแนนทงหมดยกกาลงสอง N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง 5.2 สถตทใชตรวจสอบคณภาพเครองมอ 5.2.1 หาคาอานาจจาแนกของแบบสอบถามเปนรายขอ โดยการหาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 314) จากสตร

N

X∑

∑X

∑ X

∑X

)1 - N(N X)( - XN 22∑ ∑

51

rxy =

เมอ r แทน สมประสทธสหสมพนธ ∑X แทน ผลรวมของคะแนนชด X แทน ผลรวมของคะแนนชด Y แทน ผลรวมของคะแนนชด X แตละตวยกกาลงสอง

แทน ผลรวมของคะแนนชด Y แตละตวยกกาลงสอง แทน ผลรวมของผลคณระหวาง X กบ Y N แทน จานวนคน

5.2.2 หาคาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชวธหาคาสมประสทธอลฟาของ ครอนบาค (Cronbach. 1970 : 161) จากสตร

α =

เมอ α แทน คาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ n แทน จานวนขอสอบของแบบสอบถามทงฉบบ แทน ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนเปนรายขอ แทน ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนทงฉบบ

5.3 สถตทใชทดสอบสมมตฐาน 5.3.1 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาเฉลยของกลมตวอยาง 2 กลม โดยใชการทดสอบคาท ( t–test ) จากสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 165)

t =

[ ] [ ] )Y(YN )X(XN

YX - XYN2222 ∑∑∑∑

∑ ∑ ∑−

⎥⎦

⎤⎢⎣

⎡ ∑2

t

2

i

SS

- 11 -n

n

∑ 2iS 2tS

∑ 2Y ∑ 2X

2

22

1

21

21

nS

nS

XX

+

−

∑Y

∑XY

52

22

21 S , S

เมอ t แทน คาสถตทใชพจารณาการแจกแจงของ t X 1 , X 2 แทน คาเฉลยของกลมท 1 และกลมท 2 ตามลาดบ

แทน คาความแปรปรวนของคะแนน กลมท 1 และกลมท 2 ตามลาดบ

n1 , n2 แทน ขนาดของกลมตวอยาง กลมท 1 และกลมท 2 ตามลาดบ

5.3.2 เปรยบเทยบความแตกตางระหวาง คาเฉลยของกลมตวอยางทมากกวา 2 กลม โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (One – Way Analysis of Variance) จากสตร (ชศร วงศรตนะ. 2541 : 236)

F =

เมอ F แทน คาสถตทใชพจารณาการแจกแจงของ F MSB แทน ความแปรปรวนระหวางกลม MSW แทน ความแปรปรวนภายในกลม 5.3.3 ทดสอบความแตกตางของคะแนนเฉลยเปนรายค ในกรณทคา F มนยสาคญทาง

สถต โดยใชวธการทดสอบของ Tukey

W

B

MSMS

53

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมลของงานวจยเรองเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมล และการแปลผลตามลาดบดงน

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

X แทน คาเฉลย (Mean) S แทน ความเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) t แทน คาสถตทใชในการพจารณาการแจกแจงของ t (t-distribution) F แทน คาสถตทใชในการพจารณาการแจกแจงของ F (F-distribution) df แทน ระดบชนของความเปนอสระ (Degree of Freedom) SS แทน ผลรวมของคะแนนเบยงเบนยกกาลงสอง (Sum of Squares) MS แทน คาเฉลยผลรวมของคะแนนเบยงเบนยกกาลงสอง (Mean Squares) * แทน มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ในการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลและการแปลผลการวเคราะหขอมลของการวจยครงน ผวจยไดวเคราะหและนาเสนอในรปแบบของตารางประกอบคาอธบายโดยเรยงลาดบหวขอเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลเกยวกบลกษณะสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ และรวมทกดาน ตอนท 3 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของ โดยจาแนกตามระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพของผปกครองและระดบการศกษาของผปกครอง

54

ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบลกษณะสวนตวของผตอบแบบสอบถามขอมลทวไปของ นกเรยนจาแนกตามระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพของผปกครองและระดบการศกษาของ ผปกครอง วเคราะหโดยหาคารอยละ ดงแสดงในตาราง 1

ตาราง 1 จานวนและคารอยละของนกเรยนจาแนกตามระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพ ของผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง

ขอมลทวไป จานวน (คน) รอยละ

1. ระดบผลการเรยน คะแนนเฉลยตากวา 2.00 86 45.3 คะแนนเฉลยตงแต 2.00 ขนไป 104 54.7

รวม 190 100.0

2. สถานศกษา วทยาลยพณชยการเชตพน 83 43.7 วทยาลยพณชยการธนบร 42 22.1 วทยาลยพณชยการบางนา 65 34.2

รวม 190 100.0

3. อาชพผปกครอง ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ 33 17.4 พนกงานบรษท 78 41.1 เกษตรกร* 14 7.4 ผประกอบธรกจสวนตว 54 28.4 อน ๆ* 11 5.8

รวม 190 100.0

หมายเหต * ไมนาไปวเคราะหเปรยบเทยบ

55

ตาราง 1 (ตอ)

ขอมลทวไป จานวน (คน) รอยละ

4. ระดบการศกษาของผปกครอง ระดบประถมศกษา 87 45.8 ระดบมธยมศกษา 62 32.6 ระดบอดมศกษา 41 21.6

รวม 190 100.0

จากตาราง 1 แสดงวาผตอบแบบสอบถามทงหมด 190 คน สวนใหญเปนนกเรยนศกษาอยทวทยาลยพณชยการเชตพน มระดบผลการเรยนตงแต 2.00 ขนไป ผปกครองสวนใหญเปนพนกงานบรษทและมการศกษาระดบประถมศกษา

ตอนท 2 การวเคราะหขอมลเกยวกบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดงตาราง 2 – 6

ตาราง 2 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวม และรายดาน

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานความมนคงและความกาวหนา 3.49 .55 ปานกลาง ดานการยอมรบในสงคม 3.81 .63 มาก ดานความถนดและความสนใจ 3.56 .56 มาก ดานบคคลทเกยวของ 3.14 .75 ปานกลาง

รวม 3.50 .49 ปานกลาง

จากตาราง 2 แสดงวานกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ โดยรวมอยในระดบปานกลางและเมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกเรยนใชเหตผลดานการยอมรบ

56

ในสงคม และดานความถนดและความสนใจ อยในระดบมาก นอกนนใชเหตผลดานอน ๆ อยในระดบปานกลาง

ตาราง 3 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความมนคงและความกาวหนา โดยรวมและรายขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานความมนคงและความกาวหนา

1. เมอเรยนจบแลวสามารถหางานทาไดงาย 3.49 .77 ปานกลาง 2. สามารถเรยนตอไดหลายสาขาวชา 3.45 .81 ปานกลาง 3. มงานอาชพรองรบทงในภาครฐและเอกชน 3.46 .88 ปานกลาง 4. มโอกาสประกอบอาชพทมรายไดมนคงทาใหมฐานะ ความเปนอยของตนเองดขน 3.56 .74 มาก 5. มโอกาสสรางชอเสยงใหกบตนเองและวงศตระกล 3.36 .83 ปานกลาง 6. มโอกาสเลอนตาแหนงเปนผบรหารได 3.32 .91 ปานกลาง 7. เปนวชาชพททาใหไดปรบปรงพฒนาทกษะของตนเอง อยเสมอ 3.88 .79 มาก 8. เปนวชาชพทเปนทตองการของตลาดแรงงาน 3.29 .87 ปานกลาง 9. เปนวชาชพทมบทบาทสาคญตอการพฒนาทางธรกจ และเศรษฐกจ 3.64 .84 มาก

รวม 3.49 .55 ปานกลาง จากตาราง 3 แสดงวานกเรยนทใชเหตผลดานความมนคงและความกาวหนา ในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ อยในระดบ ปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ขอทนกเรยนใชเปนเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการอยในระดบมาก คอเปนวชาชพททาใหไดปรบปรงพฒนาทกษะของตนเองอยเสมอ เปนวชาชพทมบทบาทสาคญตอการพฒนาทางธรกจและเศรษฐกจ มโอกาสประกอบอาชพทมรายไดมนคงทาใหมฐานะความเปนอยของตนเองดขนตามลาดบ สวนขออน ๆ เปนเหตผลในระดบปานกลาง

57

ตาราง 4 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานการยอมรบในสงคม โดยรวมและ รายขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานการยอมรบในสงคม

1. เปนวชาชพหนงทวงการธรกจยอมรบ 3.90 .77 มาก 2. สงคมปจจบนยอมรบบคคลทเรยนวชาชพการเลขานการ 3.74 .79 มาก 3. สามารถทาใหองคกรประสบความสาเรจและไดรบ การยอมรบจากบคคลทวไป 3.81 .79 มาก 4. เปนวชาชพทมเกยรตไดรบการยกยอง 3.79 .75 มาก

รวม 3.81 .63 มาก

จากตาราง 4 แสดงวานกเรยนใชเหตผลดานการยอมรบในสงคมในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายขออยในระดบมาก

58

ตาราง 5 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชา การเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความถนดและความสนใจ โดยรวมและรายขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานความถนดและความสนใจ

1. ตนเองมระดบความสามารถเพยงพอทจะเรยนวชาชพน 3.48 .70 ปานกลาง 2. เปนวชาชพททาใหตนเองรจกวางแผนจดระบบงาน ภายในหนวยงานไดอยางด 3.68 .75 มาก 3. เปนกลมวชาทตนเองสามารถทาคะแนนสอบไดด 3.43 .87 ปานกลาง 4. เปนวชาชพทตนเองตองใชทกษะไหวพรบดานการฟง การเขยน 3.83 .86 มาก 5. เรยนวชาชพตามความถนดของตนเอง 3.43 .93 ปานกลาง 6. ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดใชความรดาน มนษยสมพนธมาก 3.74 .82 มาก 7. ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดใชความรดานทกษะ และการจดการเปนอยางด 3.83 .76 มาก 8. ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถแกไขปญหา เฉพาะหนาไดด 3.72 .80 มาก 9. ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถใชเทคโนโลย สมยใหมไดอยางมประสทธภาพ 3.78 .79 มาก 10. ตนเองมทกษะในการใชเครองใชสานกงานไดเปนอยางด 3.47 .76 ปานกลาง 11. ตนเองเปนผสามารถเกบความลบของนายจาง และหนวยงานไดด 3.74 .78 มาก 12. ตนเองมความสามารถบรหารจดการงานใหนายจาง และหนวยงานไดด 3.41 .76 ปานกลาง 13. ชอบเรยนวชาชวเลข 3.46 .99 ปานกลาง 14. เปนกลมวชาทตรงกบความสนใจของตนเอง 3.47 .91 ปานกลาง 15. มความสนใจในงานเกยวกบดานเลขานการเปนพเศษ 3.42 .88 ปานกลาง

59

ตาราง 5 (ตอ)

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานความถนดและความสนใจ

16. ชอบเรยนเพราะสามารถเลอกเรยนไดโดยไมจากด คะแนนเฉลยสะสม 3.27 .91 ปานกลาง 17. วชากลมเลขานการเปนวชาทนาสนใจกวากลมวชาอน ๆ 3.52 .88 มาก 18. อยากเรยนรและฝกฝนทกษะดานวชาชพเลขานการ 3.69 .83 มาก 19. อยากเขารวมการแขงขนทกษะวชาชพดานเลขานการ 3.09 .92 ปานกลาง 20. ประทบใจคร-อาจารยในคณะวชาการเลขานการทให ความสนใจเอาใจใสตอผเรยน 3.81 .98 มาก

รวม 3.56 .56 มาก

จากตาราง 5 แสดงวานกเรยนใชเหตผลดานความถนดและความสนใจในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทนกเรยนใชเปนเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ อยในระดบมาก คอ เปนวชาชพทตนเองตองใชทกษะไหวพรบดานการฟงการเขยน ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดรบความรดานทกษะและการจดการเปนอยางด ประทบใจคร-อาจารยในคณะวชาการเลขานการทใหความสนใจเอาใจใส ตอผเรยน ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถใชเทคโนโลยสมยใหม ไดอยางมประสทธภาพ ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดใชความรดานมนษยสมพนธมาก ตนเองเปนผสามารถเกบความลบของนายจางและหนวยงานไดด ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาไดด อยากเรยนรและฝกฝนทกษะดานวชาชพเลขานการ เปนวชาชพททาใหตนเองรจกวางแผนจดระบบงานภายในหนวยงานไดอยางด วชากลมเลขานการเปนวชาทนาสนใจกวากลมวชาอน ๆ ตามลาดบ นอกนนเปนเหตผลในระดบปานกลาง

60

ตาราง 6 คาเฉลยและความเบยงเบนมาตรฐานของเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชา การเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานบคคลทเกยวของ โดยรวม และรายขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ X S ระดบ

ดานบคคลทเกยวของ

1. ตดสนใจเรยนดวยตนเอง 3.86 1.05 มาก 2. ผปกครองแนะนาใหเรยน 2.74 1.13 ปานกลาง 3. ญาตพนองแนะนาใหเรยน 2.62 1.19 ปานกลาง 4. บคคลทประกอบอาชพเลขานการแนะนาใหเรยน 2.46 1.22 นอย 5. เหนความสาเรจของบคคลทประกอบอาชพน 3.56 .88 มาก 6. ประทบใจวทยากรทวทยาลยเชญมาบรรยายดานเลขานการ 3.39 .93 ปานกลาง 7. เมอจบการศกษาจะไดนาความรไปดแลกจการของครอบครว 3.32 1.12 ปานกลาง

รวม 3.14 .75 ปานกลาง

จากตาราง 6 แสดงวานกเรยนใชเหตผลดานบคคลทเกยวของ ในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทนกเรยนใชเปนเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ อยในระดบมาก คอตดสนใจเรยนดวยตนเอง เหนความสาเรจของบคคลทประกอบอาชพน ตามลาดบ สวนขอทนกเรยนใชเปนเหตผลในการ ตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ อยในระดบ ปานกลาง คอประทบใจวทยากรทวทยาลยเชญมาบรรยายดานเลขานการ เมอจบการศกษาจะไดนาความรไปดแลกจการของครอบครว ผปกครองแนะนาใหเรยน ญาตพนองแนะนาใหเรยน ตามลาดบ และขอทนกเรยนใชเปนเหตผลในการตดสนใจเรยนอยในระดบนอย คอบคคลทประกอบอาชพเลขานการแนะนาใหเรยน

61

ตอนท 3 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลท เกยวของ โดยจาแนกตามระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพของผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง ดงแสดงไวในตาราง 7 - 12

ตาราง 7 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามระดบผลการเรยน

ระดบผลการเรยน เหตผลในการตดสนใจเรยน ตากวา 2.00 ตงแต 2.00 ขนไป t กลมวชาการเลขานการ X S ระดบ X S ระดบ

1. ดานความมนคงและความกาวหนา 3.38 .48 ปานกลาง 3.59 .58 มาก - 2.820*

2. ดานการยอมรบในสงคม 3.75 .60 มาก 3.86 .65 มาก - 1.241

3. ดานความถนดและความสนใจ 3.32 .43 ปานกลาง 3.77 .57 มาก - 6.212*

4. ดานบคคลทเกยวของ 2.98 .63 ปานกลาง 3.26 .82 ปานกลาง - 2.579

รวม 3.36 .40 ปานกลาง 3.62 .53 มาก - 3.915*

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 7 แสดงวานกเรยนทมระดบผลการเรยนตากวา 2.00 และตงแต 2.00 ขนไปม

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา และดานความถนดและความสนใจ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 1 สวนดานการยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

62

ตาราง 8 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามสถานศกษา

เหตผลในการตดสนใจเรยน แหลงความแปรปรวน df SS MS F กลมวชาการเลขานการ

1. ดานความมนคงและความกาวหนา ระหวางกลม 2 6.532 3.266 12.186*

ภายในกลม 187 50.123 .268 รวม 189 56.655 2. ดานการยอมรบในสงคม ระหวางกลม 2 2.007 1.003 2.583 ภายในกลม 187 72.640 .338 รวม 189 74.646

3. ดานความถนดและความสนใจ ระหวางกลม 2 7.781 3.891 14.291*

ภายในกลม 7 50.907 .272 รวม 189 58.688

4. ดานบคคลทเกยวของ ระหวางกลม 2 15.154 7.577 15.570*

ภายในกลม 187 90.999 .487 รวม 189 106.153

รวม ระหวางกลม 2 6.603 3.301 15.700*

ภายในกลม 187 39.321 .210 รวม 189 45.924

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 8 แสดงวานกเรยนทอยในสถานศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความ สนใจ และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2สวนดานการยอมรบในสงคม แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

63

เพอใหทราบวา นกเรยนทอยในสถานศกษาแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจเรยนในดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนในรายคใดบาง จงทาการทดสอบรายคดวยวธการของ Tukey ปรากฏ ดงตาราง 9 ตาราง 9 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของ เปนรายคดวยวธการของ Tukey โดยจาแนกตามสถานศกษา

สถานศกษา X เชตพน ธนบร บางนา 3.31 3.48 3.74

ดานความมนคง เชตพน 3.31 - .17 .42*

และความกาวหนา ธนบร 3.48 - - .26*

บางนา 3.74 - - -

สถานศกษา X เชตพน ธนบร บางนา 3.34 3.66 3.79

ดานความถนด เชตพน 3.34 - .32* .45*

และความสนใจ ธนบร 3.66 - - .13 บางนา 3.79 - - -

สถานศกษา X เชตพน ธนบร บางนา 2.82 3.26 3.45

ดานบคคลท เชตพน 2.82 - .44* .63*

เกยวของ ธนบร 3.26 - - .19 บางนา 3.45 - - -

64

ตาราง 9 (ตอ)

สถานศกษา X เชตพน ธนบร บางนา 3.31 3.48 3.74

รวม เชตพน 3.31 - .22* .42*

ธนบร 3.53 - - .20 บางนา 3.73 - - -

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จากตาราง 9 แสดงวา

1. นกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจดานความมนคงและความกาวหนามากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนและวทยาลยพณชยการธนบร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

2. นกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจดานความถนดและความสนใจมากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนและนกเรยนทอยในวทยาลย พณชยการธนบร มเหตผลในการตดสนใจดานความถนดและความสนใจมากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3. นกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการบางนามเหตผลในการตดสนใจดานบคคลทเกยวของ มากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนและนกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการธนบร มเหตผลในการตดสนใจดานบคคลทเกยวของมากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

4. นกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการบางนามเหตผลในการตดสนใจโดยรวม มากกวา นกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนและนกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการธนบร มเหตผลในการตดสนใจโดยรวมมากกวานกเรยนทอยในวทยาลยพณชยการเชตพนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

65

ตาราง 10 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามอาชพของผปกครอง

เหตผลในการตดสนใจเรยน แหลงความแปรปรวน df SS MS F กลมวชาการเลขานการ

1. ดานความมนคงและความกาวหนา ระหวางกลม 2 1.581 .790 3.125*

ภายในกลม 162 40.968 .253 รวม 164 42.548 2. ดานการยอมรบในสงคม ระหวางกลม 2 .761 .381 1.027 ภายในกลม 162 59.998 .370 รวม 164 60.759

3. ดานความถนดและความสนใจ ระหวางกลม 2 2.051 1.025 3.403*

ภายในกลม 162 48.810 .301 รวม 164 50.861 4. ดานบคคลทเกยวของ ระหวางกลม 2 1.163 .582 1.140 ภายในกลม 162 82.674 .510 รวม 164 83.837

รวม ระหวางกลม 2 1.340 .670 3.190*

ภายในกลม 162 34.039 .210 รวม 164 35.380

จากตาราง 10 แสดงวานกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเมอพจารณารายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 3 สวนดานการยอมรบในสงคม และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

66

เพอใหทราบวา นกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจในดานความมนคงและความกาวหนาแตกตางกนในรายคใดบาง จงทาการทดสอบรายคดวยวธการของ Tukey ปรากฏดงตาราง 11

ตาราง 11 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและรวมทกดาน ดวยวธการของ Tukey โดยจาแนกตามอาชพ ของผปกครอง อาชพ X ขาราชการ พนกงาน ประกอบธรกจ รฐวสาหกจ บรษท สวนตว

3.65 3.45 3.37

ดานความมนคง ขาราชการ/รฐวสาหกจ 3.65 - .20 .28*

และความกาวหนา พนกงานบรษท 3.45 - - .08 ประกอบธรกจสวนตว 3.37 - - -

อาชพ X ขาราชการ พนกงาน ประกอบธรกจ รฐวสาหกจ บรษท สวนตว

3.76 3.55 3.44

ดานความถนด ขาราชการ/รฐวสาหกจ 3.76 - .21 .32*

และความสนใจ พนกงานบรษท 3.55 - - .11 ประกอบธรกจสวนตว 3.44 - - -

อาชพ X ขาราชการ พนกงาน ประกอบธรกจ รฐวสาหกจ บรษท สวนตว

3.65 3.48 3.40

รวม ขาราชการ/รฐวสาหกจ 3.65 - .17 .25*

พนกงานบรษท 3.48 - - .08 ประกอบธรกจสวนตว 3.40 - - -

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

67

จากตาราง 11 แสดงวา 1. นกเรยนทผปกครองมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความ

มนคงและความกาวหนามากกวานกเรยนทมผปกครองประกอบอาชพธรกจสวนตว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

2. นกเรยนทผปกครองมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความถนดและความสนใจมากกวานกเรยนทมผปกครองประกอบอาชพธรกจสวนตว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนคอน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

3. นกเรยนทผปกครองมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มเหตผลในการตดสนใจเรยนโดยรวม มากกวานกเรยนทมผปกครองประกอบอาชพธรกจสวนตว อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนค อน ๆ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

68

ตาราง 12 ผลการเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยรวมและรายดาน จาแนกตามระดบการศกษาของผปกครอง

เหตผลในการตดสนใจเรยน แหลงความแปรปรวน df SS MS F กลมวชาการเลขานการ

1. ดานความมนคงและความกาวหนา ระหวางกลม 2 .481 .241 .801

ภายในกลม 187 56.174 .300 รวม 189 56.655 2. ดานการยอมรบในสงคม ระหวางกลม 2 .724 .362 .916 ภายในกลม 187 73.922 .395 รวม 189 74.646 3. ดานความถนดและความสนใจ ระหวางกลม 2 1.326 .663 2.161

ภายในกลม 187 57.362 .307 รวม 189 58.688 4. ดานบคคลทเกยวของ ระหวางกลม 2 .047 .235 .041 ภายในกลม 187 106.106 .567 รวม 189 106.153

รวม ระหวางกลม 2 .506 .253 1.042

ภายในกลม 187 45.418 .243 รวม 189 45.924

จากตาราง 12 แสดงวานกเรยนทผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพโดยรวมและ รายดาน แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 4

69

บทท 5 สรปผล อภปรายและขอเสนอแนะ

การวจยครงนตองการทราบวาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพในดานดงตอไปน คอ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ โดยเปรยบเทยบจาก ระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง เพอจะไดนาขอมลไปเปนแนวทางในการปรบปรงการจดการเรยนการสอน และพฒนาหลกสตรกลมวชาการเลขานการใหมคณภาพและศกยภาพในวชาชพเพมมากขน

ความมงหมาย สมมตฐาน และวธการศกษาคนควา ความมงหมายของการวจย 1. เพอศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร 2. เพอเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร โดยจาแนกตาม ระดบผลการเรยน สถานศกษา อาชพของผปกครอง และระดบการศกษาของผปกครอง

ความสาคญของการวจย ผลของการวจยครงนจะทาใหทราบถงเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ซงจะเปนประโยชนในการแนะแนวการเลอกเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1 อกทงยงเปนขอมลในการปรบปรงการจดการเรยนการสอนและเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรกลมวชาการเลขานการใหมคณภาพและศกยภาพในวชาชพเพมมากขน ซงจะกอใหเกดผลดในการพฒนาบคลากรใหมคณภาพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานตอไป

ขอบเขตของการวจย กลมเปาหมายทศกษา กลมเปาหมายทศกษาในครงนเปนนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 กลมวชาการเลขานการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 จากวทยาลยทง 3 แหงคอ วทยาลยพณชยการเชต

70

พน จานวน 84 คน วทยาลยพณชยการธนบร จานวน 41 คน และวทยาลยพณชยการบางนา จานวน 65 คน รวมทงสน จานวน 190 คน

สมมตฐานของการวจย 1. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทม ระดบผลการเรยนตางกน มเหตผลในการ

ตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมและรายดานแตกตางกน 2. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทมสถานศกษาตางกน มเหตผลในการตดสนใจ

เรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมและรายดานแตกตางกน 3. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทผปกครองอาชพตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมและรายดานแตกตางกน 4. นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทผปกครองมระดบการศกษาตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมและรายดานแตกตางกน วธดาเนนการศกษาคนควา การศกษาคนควาครงน ไดทาการศกษากบกลมเปาหมายทเปนนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 3 กลมวชาการเลขานการ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2545 จานวน 3 แหงคอ วทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลยพณชยการบางนา จานวน 190 ฉบบ ซงไดรบคนมา 190 ฉบบ คดเปนรอยละ 100 และแบบสอบถามมความสมบรณทกฉบบ จากนนนามาวเคราะหขอมลทางสถต

เครองมอทใชในการศกษาคนควา เครองมอทใชในการศกษาคนควาเปนแบบสอบถามเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ทผวจยสรางขน ลกษณะของแบบสอบถาม แบงออกเปน 2 ตอนคอ ตอนท 1 สอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 สอบถามเกยวกบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพซงเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scales) 5 ระดบ โดยแบงเปน 4 ดาน จานวน 40 ขอ ไดแก ดานความมนคงและความกาวหนา ดาน การยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ

71

การวเคราะหขอมล การศกษาคนควาครงน ผวจยทาการประมวลขอมลดวยโปรแกรมสาเรจรป SPSS For window version 10.0 (Statistical Package the Social Sciences for window version 10.0) โดยดาเนนการตามลาดบดงน 1. วเคราะหขอมลทเปนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยการหาคารอยละ 2. วเคราะหขอมลเกยวกบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ โดยใชเกณฑประเมนคาคะแนนแบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

คาเฉลย 4.51 – 5.00 หมายถง เหตผลในการตดสนใจเรยนมากทสด คาเฉลย 3.51 – 4.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจเรยนมาก คาเฉลย 2.51 – 3.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจเรยนปานกลาง คาเฉลย 1.51 – 2.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจเรยนนอย คาเฉลย 1.00 – 1.50 หมายถง เหตผลในการตดสนใจเรยนนอยทสด 3. การทดสอบเพอเปรยบเทยบระดบเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของ

นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ระหวางกลมตวอยาง 2 กลม โดยใชการทดสอบคา t (t-test) และระหวางกลมตวอยาง 2 กลมขนไป โดยใชสถตวเคราะหความแปรปรวน (One-way Analysis of Variance) ในกรณทพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถต จะใชการเปรยบเทยบพหคณ โดยวธการของ Tukey สรปผลการศกษาคนควา ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร สรปไดดงน 1. สถานภาพของผตอบแบบสอบถามพบวา ในจานวนผตอบแบบสอบถามทงหมด จานวน 190 คน สวนใหญศกษาอยทวทยาลยพณชยการเชตพน มระดบผลการเรยนตงแต 2.00 ขนไป ผปกครองสวนใหญเปนพนกงานบรษทและมการศกษาระดบประถมศกษา 2. เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา นกเรยนใชเหตผลดานการยอมรบในสงคม และดานความถนดและความสนใจ อยในระดบมาก และใชเหตผลดานความมนคงและความกาวหนา ดานบคคลทเกยวของ และรวมทกดานอยในระดบปานกลาง 3. การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

72

3.1 การทดสอบสมมตฐานขอท 1 นกเรยนทมระดบผลการเรยนแตกตางกน มเหตผลในการ ตดสนใจเรยนแตกตางกน นกเรยนทมระดบผลการเรยนตากวา 2.00 และตงแต 2.00 ขนไป มเหตผลในการ ตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา และดานความถนดและความสนใจ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว สวนดานการ ยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว 3.2 การทดสอบสมมตฐานขอท 2 นกเรยนทมสถานศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกน นกเรยนทอยในสถานศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว สวนดานการยอมรบในสงคมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงดานความมนคงและความกาวหนา พบวา วทยาลยพณชยการเชตพนกบวทยาลยพณชยการบางนา และวทยาลยพณชยการบางนากบวทยาลยพณชยการธนบรมเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดย นกเรยนของวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความ กาวหนา มากกวานกเรยนของวทยาลยพณชยการเชตพน และวทยาลยพณชยการธนบรสวน นกเรยนของวทยาลยพณชยการธนบ ร กบวทยาลยพณชยการเชตพน ม เหตผลในการตดสนใจเรยนในดานความมนคงและความกาวหนา แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต สวนดานความถนดและความสนใจ พบวาวทยาลยพณชยการเชตพนกบวทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลย พณชยการเชตพนกบวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนของวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนในดานความถนดและความสนใจมากกวาวทยาลยพณชยการเชตพนและวทยาลยพณชยการ ธนบร สวนนกเรยนของวทยาลยพณชยการธนบรกบวทยาลยพณชยการเชตพนมเหตผลในการ ตดสนใจเรยนในดานความถนดและความสนใจแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต สวนดานบคคลทเกยวของ พบวาวทยาลยพณชยการเชตพนกบวทยาลยพณชยการธนบร และวทยาลย พณชยการเชตพนกบวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนของวทยาลยพณชยการธนบรมเหตผลในการตดสนใจในดานบคคลทเกยวของมากกวาวทยาลยพณชยการเชตพน และนกเรยนของวทยาลยพณชยการ บางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนมากกวาวทยาลยพณชยการเชตพน ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว สวนนกเรยนของวทยาลยพณชยการธนบรกบวทยาลยพณชย

73

การบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนในดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต 3.3 การทดสอบสมมตฐานขอท 3 นกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกน นกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนโดยรวม ดานความมนคงและความกาวหนา และดานความถนดและความสนใจ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว สวนดานการยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงโดยรวม ดานความมนคงและความกาวหนา และดานความถนดและความสนใจ พบวา อาชพขาราชการ/รฐวสาหกจกบอาชพประกอบธรกจสวนตว มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยผปกครองทมอาชพประกอบธรกจสวนตว มเหตผลในการตดสนใจมากกวาผปกครองทมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ สวนผปกครองทเปนพนกงานบรษท มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต สวนดานการยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต 3.4 การทดสอบสมมตฐานขอท 4 นกเรยนทผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกนมเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกน นกเรยนทผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว

อภปรายผล จากการศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร สามารถอภปรายผลได ดงน 1. ผลจากการศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร ดานการยอมรบในสงคมและดานความถนดและความสนใจ พบวานกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนในระดบมาก สวนดานความมนคงและความกาวหนาและดานบคคลทเกยวของ พบวานกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานพบวา 1.1 ดานความมนคงและความกาวหนา นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการดานความมนคงและความกาวหนาโดยรวมอยในระดบปานกลาง ทงนอาจจะเนองมาจากนกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนตามความตองการของตนเอง เพอจะสามารถทาใหชวตของตนเองมความมนคงและกาวหนาในชวตดงทตนเองตองการ ซงสอดคลองกบความตองการขนพนฐาน

74

ของมนษยท Maslow (สวฒน วฒนวงศ. 2538 : 90; อางองจาก Maslow. 1943) ไดอธบายไววา มนษยทกคนตองการความมนคงและปลอดภยในการดารงชวตพรอมกบมความมนคงในอาชพหนาทการงานและฐานะทางเศรษฐกจด และ ฮอพพอค (Hoppock. 1976 : 92) ไดกลาวถงหลกของการเลอกอาชพวาการเลอกอาชพเปนการกระทาเพอตอบสนองความตองการของบคคลและสามารถพฒนาอาชพของตนเองใหกาวหนาตอไปในอนาคตไดด ซงสอดคลองกบงานวจยของเพญศร จนดาศกด (2535 : 94) ไดศกษาเรองปจจยทเกยวของกบการเลอกอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชลบร พบวาคานยมในอาชพทกดานมความสมพนธกบการเลอกอาชพของนกเรยน โดยนกเรยนสวนใหญใหความสาคญดานความมนคงในอาชพสงสด และสอดคลองกบงานวจยของ สวางจตร พชรมณปกรณ (2541 : 81) ไดศกษาเรองเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรธรกจของนกศกษาสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา เหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรมากทสด ไดแก ดานความมนคงและความกาวหนาในอาชพ และสอดคลองกบงานวจยของ โรเซนเบอรก และคณะ (Rosenberg and Others. 1970 : 215-216) ไดศกษารวบรวมคานยมทมอทธพลตอการตดสนใจเลอกอาชพของนกศกษาในมหาวทยาลย พบวา คานยมทสาคญมไดอยทมรายไดและเกยรตภมสงเทานน แตอยทความพอใจดานอน ๆ อก ซงรวบรวมได 9 ประการคอ เปดโอกาสใหไดใชความสามารถและความถนดพเศษ เปนงานทมรายไดด เปดโอกาสใหทางานรวมกบผอนมากกวาทจะอยกบวตถสงของ เปดโอกาสใหไดใชความคดรเรมสรางสรรไดเตมท ทาใหมเกยรตและสถานภาพทางสงคมสง มอนาคตทมนคงปลอดภย เปดโอกาสใหมอสระอยางเตมท เปดโอกาสใหใชภาวะผนา เปดโอกาสใหไดชวยเหลอผอนเสมอและสอดคลองกบงานวจยของ พรเทพ ลทองอน (2533 : บทคดยอ) ไดวจยเรองปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกเรยนวชาเอกพลศกษา ของนกศกษาวทยาลยพลศกษา ปการศกษา 2533 พบวาปจจยทมผลตอการเลอกเรยนวชาเอกพลศกษาทางดานความกาวหนาในอาชพ ตวแปรยอยทนกเรยนเลอกมากทสดคอ ความรทางสาขาพลศกษาชวยใหสามารถหางานไดหลายทาง มโอกาสเรยนตอในระดบสงได และสามารถหารายไดพเศษได 1.2 ดานการยอมรบในสงคม นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการดานการยอมรบในสงคมโดยรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะในวงการธรกจปจจบนยงมความตองการบคคลทเรยนกลมวชาการเลขานการเขาไปทางานในหนวยงานทงในภาครฐและเอกชน ซงโดยลกษณะงานของกลมวชาการเลขานการเปนงานทสาคญอยางหนงในองคการ งานสวนใหญเปนงานทตองเกยวของกบคนอน เชนผบรหารของหนวยงานของตนและหนวยงานอน ๆ เจาหนาทในหนวยงานยอย ในขณะเดยวกนเปนผปอนขอมลทสาคญใหผบรหารและยงตองสามารถดาเนนงานในสานกงานหลายประเภททตองใชความชานาญทางดานเทคนคเพอใหงานสานกงานดาเนนไปอยางราบรน (Agnew and Others. 1954 : 1) งานเลขานการเปนงานทตองรบผดชอบขนตรงตอ

75

ผบรหารจงตองเปนผมความรรอบตว ประสบการณและสามญสานกพอสมควร เลขานการทดมสวนชวยใหผบรหารเพมประสทธภาพการทางานใหเกดผลเพมขน ความกาวหนาและความสาเรจขององคการธรกจสวนหนงจะขนอยกบเลขานการ ยงองคการธรกจกาวหนาขยายออกไปกวางขวางมากเทาใด ความจาเปนและความตองการของเลขานการทมความสามารถยงเพมมากขนเพยงนน ผบรหารไดใหความสาคญของเลขานการวา “การเสยเลขานการทมความสามารถเทากบเสยแขนขวาไปเลยทเดยว” (อษณย ตลาบด. 2538.9:11) ดงนนวงการธรกจยงคงยอมรบกลมวชาการเลขานการนอย ซงสอดคลองกบงานวจยของ ดอบบนส (Dobbins. 1969 : 2973) ไดทาการศกษาวจยเกยวกบความปรารถนาและความมงหวงทางดานอาชพของนกเรยนชาย ชนมธยมปลายจาก 5 มณฑลของรฐหลยเซยนา พบวาความ มงหวงในการเลอกอาชพมความสมพนธกบ สตปญญา ความถนดทางการเรยน วธการเรยน ถนทอยและครอบครว ความมงหวงทางการศกษาและอาชพ มกจะไดรบอทธพลจากภายนอกของบคคลททาใหเขาเลอกอาชพ และสอดคลองกบงานวจยของ สพรรณ เสาวด (2543 : บทคดยอ) ไดศกษามลเหตจงใจในการเลอกเรยนกลมวชาการบญชของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพวทยาลยพณชยการธนบร พบวานกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพวทยาลยพณชยการธนบร มมลเหตจงใจดานการยอมรบในสงคมอยใน ระดบมาก 1.3 ดานความถนดและความสนใจ นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการดานความถนดและความสนใจโดยรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนมการสารวจและวเคราะหตนเองอยางมเหตผลในการตดสนใจเลอกอาชพโดยใชการวเคราะหตนเองและสารวจตนเองวาตนเองชอบและมความสามารถพเศษทางดานใด แลวจงตดสนใจเลอกดงทฤษฎวเคราะหลกษณะและ องคประกอบของบคคล (Trait and Factors Theory) มหลกการวาบคคลตดสนใจเลอกอาชพโดยใชหลกการวเคราะหตนเองและวเคราะหอาชพประกอบกน ซงเหมอนกบหลกการเลอกอาชพของ Frank Parsons โดยมหลกการเลอกอาชพคอ การวเคราะหตนเอง การวเคราะหอาชพ การใชวจารณญาณในการตดสนใจเลอกอาชพ โดยอาศยหลกการวเคราะหตนเองและวเคราะหอาชพประกอบกน ทฤษฎนไดมการศกษาลกษณะและองคประกอบของบคคลซงมอทธพลตอการเลอกอาชพ สรปไดดงนคอ ความถนดและสตปญญา ความสนใจ คานยม บคคลแวดลอม ผลสมฤทธในการเรยน ครอบครว บคลกภาพและการปรบตว ถนทอยและคานยมในชมชน ซงทาใหบคคลเลอกอาชพของตนตามความถนดและความสนใจ ซงสอดคลองกบงานวจยของ ปญญา สงขภรมย (2529 : บทคดยอ) ไดศกษาเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐาน วชาอาชพ อตสาหกรรมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ระดบชนมธยมศกษาปท 5 สงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร พบวานกเรยนมเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐาน วชาชพอตสาหกรรม ดานความสนใจและความถนดสงสด และสอดคลองกบงานวจยของ สนตพงษ เจรญศร (2543 : บทคดยอ) ไดศกษาเรองมลเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาพนฐานอาชพชพอตสาหกรรม พบวาในดานความถนด

76

ทางการเรยนเปนมลเหตจงใจเลอกเรยนมาก และสอดคลองกบงานวจยของ ลดดาวลย โควตระกล (2528 : 49-50) ไดวจยการศกษาองคประกอบทเปนสาเหตของการเลอกและไมเลอกแผนการเรยนวชาอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สงกดโรงเรยนรฐบาลในจงหวดลาปาง พบวาองคประกอบท เปนสาเหตของการเลอกแผนการเรยนวชาชพนน ๆ นกเรยนใหความสาคญตอองคประกอบดานความถนด ความสนใจ ความสามารถเปนลาดบแรก และ สอดคลองกบงานวจยของ ชาญวทย กลนเลขา (2539-54-55) ไดศกษาปจจยทมผลตอการเลอกเรยน อาชวศกษาในโรงเรยนมธยมศกษาของนกเรยนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสงคราม พบวานกเรยนสวนมากตดสนใจเลอกเรยนวชาชพโดยการตดสนใจดวยตนเองและพจารณาถงความถนด ความสนใจ ในประเภทวชาชพทเลอก 1.4 ดานบคคลทเกยวของ นกเรยนมเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการดานบคคลทเกยวของโดยรวมอยในระดบปานกลาง ทงนอาจจะเปนเพราะนกเรยนมเหตผลในการตดสนใจดวย ตนเองแตไดรบอทธพลในการตดสนใจมาจากบคคลอน ซงอาจเปนบดามารดา ผปกครอง ญาต เพอนหรอบคคลอนใดทสามารถทาใหนกเรยนตดสนใจเรยน ซงจากทฤษฎวเคราะหลกษณะและองคประกอบของบคคล บคคลแวดลอม เชน พอแม ญาต คร ฯลฯ ลวนมอทธพลตอการเลอกอาชพของบคคลทงสน ซงสอดคลองกบงานวจยของ สวางจตร พชรมณปกรณ (2541 : 81) ไดศกษาเรองเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรธรกจของนกศกษาสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา เหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรรองลงมาคอดานบคคลทเกยวของ ซงสอดคลองกบงานวจยของ สมบต สขสมบรณ (2540 : บทคดยอ) ไดศกษาปจจยตอความสนใจเลอกเรยนตอสายสามญศกษาและสายอาชวศกษาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย จงหวดพระนครศรอยธยา พบวาเหตผลของปจจยตอความ สนใจเลอกเรยนตอสายสามญศกษาและสายอาชวศกษารองลงมาคอดานความตองการของบคคลท เกยวของ และสอดคลองกบงานวจยของ ปญญา สงขภรมย (2539 : บทคดยอ) ไดศกษาเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐาน วชาอาชพอตสาหกรรมของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ระดบชนมธยมศกษาปท 5 สงกดกรมสามญศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร พบวาเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐานรองลงมาคอ ดานบคคลทเกยวของ และไมสอดคลองกบงานวจยของ สพรรณ เสาวด (2543 : บทคดยอ) ไดศกษา มลเหตจงใจในการเลอกเรยนกลมวชาการบญชของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพวทยาลยพณชยการธนบร พบวามลเหตจงใจในการเลอกเรยนดานบคคลทเกยวของนอย ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนมการ ตดสนใจดวยตนเองไมมบคคลอนมาเกยวของ 2. การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

77

2.1 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการทมระดบผลการเรยนแตกตางกน พบวานกเรยนทมระดบผลการเรยนตากวา 2.00 และตงแต 2.00 ขนไป ม เหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนาและดานความถนดและความสนใจ โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว ทงนอาจเปนเพราะวานกเรยนทมระดบผลการเรยนตงแต 2.00 ขนไปมหลกการในการพจารณาตดสนใจเรยนหรอเลอกอาชพไดมากกวานกเรยนทมระดบผลการเรยนตากวา 2.00 ซงสอดคลองกบทฤษฎการเลอกอาชพของ Roe ทวจยเกยวกบการวเคราะหความแตกตางในดานบคลกภาพ สตปญญา ความถนด ประสบการณในวยเดก ซงมความเกยวพนกบการเลอกอาชพของบคคล และสอดคลองกบงานวจยของ สมพงษ อาภาพนธ (2519 : บทคดยอ) ไดศกษา เกยวกบการเลอกอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทมผลสมฤทธทางการเรยน ตางกนในโรงเรยนมธยมศกษาแบบประสมภาคเหนอ พบวานกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงจะเลอกอาชพแตกตางจากนกเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนตาอยางมนยสาคญทางสถต และสอดคลองกบงานวจยของ ทศนา ณ สงขลา (2535 : 48-49) ไดศกษาความคดเหนเกยวกบการเลอกศกษาตอสายอาชพประเภทวชาคหกรรมของผปกครองและนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพใน สถานศกษา สงกดกรมอาชวศกษากลมภาคใต พบวาแนวทางการเลอกศกษาตอของนกเรยน ในดานการรจกตนเองวาจะตองม ความรในเรองเกยวกบเปาหมายทจะประกอบอาชพในอนาคต และบคลกลกษณะสวนตว ซงไดแก สตปญญา ความถนด ความสนใจ สขภาพ สวนดานการยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของ นกเรยนทมระดบผลการเรยนตากวา 2.00 และตงแต 2.00 ขนไป มเหตผลในการตดสนใจเรยนแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ทงอาจจะเปนเพราะนกเรยนทมผลการเรยนทง 2 ระดบ ไมใหความสาคญกบดานการยอมรบในสงคมและดานบคคลทเกยวของ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว 2.2 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการทมสถานศกษาแตกตางกน พบวานกเรยนทมสถานศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนโดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนดานการยอมรบในสงคมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงพบวานกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพนกบ นกเรยนวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนวทยาลยพณชยการบางนา มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของมากกวานกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพน และนกเรยนวทยาลยพณชยการธนบรกบนกเรยนวทยาลยพณชยการ บางนามเหตผลในการตดสนใจดานความมนคงและ

78

ความกาวหนา แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนวทยาลยพณชยการบางนามเหตผลในการพจารณามากกวานกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพน และนกเรยนวทยาลยพณชยการธนบร สวนนกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพนกบ นกเรยนวทยาลยพณชยการธนบร มเหตผลในการตดสนใจเรยนในดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนวทยาลยพณชยการธนบร มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของ มากกวานกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพน ทงนอาจจะเปนเพราะนกเรยนวทยาลยพณชยการธนบรมเหตผลในการพจารณามากกวานกเรยนวทยาลยพณชยการเชตพน ดงนนสถานศกษา จงเปนปจจยสาคญในการพจารณาของ นกเรยนทมตอเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ซงสอดคลองกบงานวจยของ สวางจตร พชรมณปกรณ (2541 : 81) ไดศกษาเรองเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรธรกจของนกศกษาสถาบนเทคโนโลยราชมงคล ในเขตกรงเทพมหานคร พบวาเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรมาก ไดแก ความมนคงและความกาวหนาในอาชพ การยอมรบในสงคม ความถนดและความสนใจและดานบคคลทเกยวของ 2.3 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการทมอาชพของ ผปกครองแตกตางกน พบวานกเรยนทผปกครองมอาชพแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนโดยรวมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว และเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความมนคงและความกาวหนา ดานความถนดและความสนใจแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกเรยนทผปกครองมอาชพขาราชการ/รฐวสาหกจ มเหตผลในการตดสนใจเรยนมากกวานกเรยนทผปกครองมอาชพประกอบธรกจ สวนตว ทงนอาจเปนเพราะอาชพขาราชการหรอพนกงานรฐวสาหกจเปนผไดรบการศกษาคอนขางสง และมโอกาสประกอบอาชพทมรายไดด มตาแหนงหนาทการงานสง มคนนบหนาถอตาใน วงสงคมมากกวาอาชพประกอบธรกจสวนตว ซงอาจจะมความ มงหวงเพยงใหบตรหลานเรยนสาเรจ สามารถเลยงตนเองไดเทานนกพอ ซงสอดคลองกบงานวจยของ อไรวรรณ โพธเวชเทวญ (2539 : 85) ไดศกษาสงจงใจในการเลอกเรยนหลกสตรธรกจศกษาของนสตระดบปรญญาตรในสถาบนอดมศกษา เขตกรงเทพมหานคร พบวาอาชพผปกครองตางกนมผลตอการเลอกเรยน แตกตางกนและสอดคลองกบหลกการเลอกอาชพของศภวด บญญวงศ (2530 : 20-22) สรปวาการเลอกอาชพจะสมพนธกบพนฐานของครอบครว ไดแก อาชพของผปกครองและความเปนมาของตระกลในอดต สวนผปกครองทมอาชพอน ๆ มเหตผลในการตดสนใจเรยนดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ แตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต

79

2.4 การเปรยบเทยบเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการทม ระดบการศกษาของ ผปกครองแตกตางกน พบวานกเรยนทผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกน มเหตผลในการตดสนใจเรยนโดยรวมแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถต ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว ทงนเพราะไมวาผปกครองจะมระดบการศกษาระดบใดกตามกยอมตองการใหบตรหลานของตนเองมความรความสามารถสงสด ตามกาลงความสามารถทตนเองจะสงใหเรยนได และเมอเรยนจบแลวจะไดสามารถประกอบอาชพเลยงตนเองได ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ ดอบบนส (Dobbins. 1969 : 2973) ไดศกษาวจยเกยวกบความปรารถนาและความมงหวงทางดานอาชพของนกเรยนชายชนมธยมปลายจาก 5 มณฑล ของรฐหลยเซยนา พบวาบดามารดามอทธพลตอการเลอกอาชพและเลอกศกษาตอ

ขอเสนอแนะจากการวจย จากผลการศกษาเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ผวจยมขอเสนอแนะดงน 1. ดานความมนคงและความกาวหนา ควรจะมการแนะแนวเกยวกบหลกสตรการเรยนการสอนกลมวชาการเลขานการ และมการพานกเรยนออกไปศกษาดงานดานอาชพเลขานการและงานในสานกงานอน ๆ ทเกยวของในหนวยงานตาง ๆ ทงภาครฐและเอกชน เพอจะไดทราบถงลกษณะของการทางานดานเลขานการทสามารถทาใหตนเองประสบความสาเรจในงานหนาทในอนาคต ตอไป 2. ดานการยอมรบในสงคม ควรจะจดใหมการเรยนการสอนทเนนในกลมวชาชพ เลขานการทงภาคทฤษฎและภาคปฏบตเพอสามารถออกไปประกอบอาชพไดอยางเตมประสทธภาพ จนทาใหบคคล ภายนอกยอมรบกลมวชาชพเลขานการ 3. ดานความถนดและความสนใจ ควรจดใหมการเรยนการสอนทสามารถทาใหนกเรยนสามารถวเคราะหตนเองไดถกตองวาตนเองมความเหมาะสมกบกลมเรยนใด เพอจะไดตดสนใจเรยนกลมวชาทตรงกบความถนดและความสนใจตนเองมากทสด 4. ดานบคคลทเกยวของ ควรจะมการแนะแนวทางในการเลอกอาชพใหแกนกเรยนมากขน เพอใหเกดความรความเขาใจในงานอาชพทคดจะทาตอไปในอนาคต และควรเชญบคคลหรอวทยากรจากสาขาอาชพเลขานการมาใหการอบรม เพอใหความรและเปนแบบอยางแกนกเรยน ซงนกเรยนจะไดใชเปนแนวทางในการตดสนใจเลอกกลมเรยนตอไป 5. จากการทาวจยครงน เหนไดวา ยงไมมการทาวจยความคดเหนของคร–อาจารย ทมตอการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการในสถานศกษาของภาครฐและเอกชน ซงขาพเจาเหนวาเหตผลในการตดสนใจเรยนของคร–อาจารย นาจะเปนประโยชนตอการนามาใชปรบปรงและพฒนาหลกสตรในการจดการเรยนการสอนกลมวชาการเลขานการใหมคณภาพและศกยภาพใน วชาชพเพมมากขน ซงจะ

80

กอใหเกดผลดในการพฒนาบคลากรใหมคณภาพสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานตอไปในอนาคต

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 1. ควรศกษาวจยความคดเหนของคร–อาจารย ทมตอการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการในสถานศกษาของรฐและเอกชน เพอเปรยบเทยบหาความแตกตางในดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลท เกยวของตอไป 2. ในการวจยครงตอไป ควรมการกระจายกลมตวอยางใหครอบคลมสถานศกษาทงของรฐและเอกชน ทงในระดบประกาศนยบตรวชาชพ ประกาศนยบตรวชาชพชนสง และปรญญาตร ซงจะทาใหผลงานวจยมความนาเชอถอในเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ มากยงขน 3. ควรศกษาวจยตดตามผลผลตคณภาพของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทจบการศกษาไปแลว ในดานความมนคงและความกาวหนา และดานบคลกภาพ

81

บรรณานกรม

82

บรรณานกรม

กมล ชทรพย. (2515). การเลขานการ . กรงเทพฯ : แพรพทยา.

กมลรตน หลาสวงษ. (2528). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ : ภาควชาการแนะนาและจตวทยา การศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. กญญาภค พชญตม. (2540). มลเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาชพหลกสตรระยะสนของนกเรยน

โรงเรยน ฝกอาชพ กรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ สศ.ม. (สงคมสงเคราะหทางการศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. อดสาเนา.

กรแกว อจนวจน. (2537). การพฒนาชดการเรยนรายบคคลเพอเสรมสรางสมรรถภาพเลขานการ

ในสงคมสารสนเทศ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. อดสาเนา. กรมแรงงาน. (2512). การจดประเภทมาตรฐานอาชพ (ประเทศไทย). กรงเทพฯ : เอกสารอดสาเนา. กรมอาชวศกษา. (2531). การเลขานการ . กรงเทพฯ : องคการคาครสภา.

กรมอาชวศกษา. (2531). เทคนคการเปนเลขานการ . กรงเทพฯ : องคการคาครสภา.

กรมอาชวศกษา. (2540-2544). แผนพฒนาอาชวศกษาระยะท 8. กรงเทพฯ : กระทรวงศกษาธการ. อดสาเนา. กระทรวงศกษาธการ. (2538). หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ พทธศกราช 2538 ประเภทวชา

พาณชยกรรม. กรงเทพฯ : แผนกวชาชางพมพ วทยาลยสารพดชางพระนคร.

คณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สานกงาน. (2540). แผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 8. กรงเทพ : สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

ชาญวทย กลนเลขา. (2539). ปจจยทมผลตอการเลอกเรยนอาชวศกษาในโรงเรยนมธยมศกษา

ของนกเรยนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดสมทรสงคราม . ปรญญานพนธ คอ.ม. (การบรหารอาชวศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา เจาคณทหารลาดกระบง. อดสาเนา.

ชนพรง สรนนท. (2535). มลเหตจงใจของนกเรยนในการเลอกเรยนสาขาชางอตสาหกรรม

ระดบประกาศนยบตรวชาชพ ในวทยาลยเทคนค สงกดกรมอาชวศกษา กลมภาคกลาง . วทยานพนธ ศศ.ม. (จตวทยาการศกษาและการแนะแนว) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. อดสาเนา.

83

ชศร วงศรตนะ. (2541). เทคนคการใชสถตเพอการวจย. พมพครงท 7. กรงเทพฯ : เทพนมตรการพมพ ทวศกด เบาหลอเพชร. (2541). การศกษาองคประกอบทมผลตอการเลอกเรยนอาชวศกษา

ในโรงเรยนอาชวศกษา จงหวดอดรธาน . ปรญญานพนธ คอ.ม. (การบรหารอาชวศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. อดสาเนา. ทศนา ณ สงขลา. (2538). ความคดเหนเกยวกบการเลอกศกษาตอสายอาชพประเภทวชาคหกรรม

ของผปกครองและนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ในสถานศกษาสงกดกรม

อาชวศกษากลมภาคใต . วทยานพนธ คอ.ม. (การบรหารอาชวศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง. อดสาเนา. ทรงสมร คชเลศ. (ม.ป.ป.) การเลขานการและการจดสานกงาน . กรงเทพฯ : ว.เจ พรนเตอร.

ทรงสมร คชเลศ. (2543). ความพงพอใจในการเรยนกลม วชาการเลขานการของนกเรยน

ระดบประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยพณชยการธนบรและวทยาลยพณชยการเชตพน

สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. ทองวรรณ ศรวรรณ. (2543). แรงจงใจในการเลอกหลกสตรเศรษฐศาสตรและการจดการของ

นกศกษามหาวทยาลยแหงชาตลาว. สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. ธวชชย ชยจรฉายากล. (2513). การศกษาองคประกอบทเปนแรงจงใจในการเลอกเรยนวชา

สายสามญและสายอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ในโรงเรยนมธยมแบบประสม

ปการศกษา 2512. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. นนทกา แยมสรวล. (2526). การเลอกประกอบอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

เขตการศกษา 5 นครปฐม : ภาควชาจตวทยาและการแนะแนว คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. อดสาเนา. ประชมศร หตะยานนท. (2537). เอกสารประกอบการสอนวชาการเลขานการ . กรงเทพฯ : อดสาเนา.

ปญญา สงขภรมย. (2539). ศกษาเหตผลการเลอกเรยนวชาพนฐานวชาอาชพอตสาหกรรมของ

นกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย ระดบชนมธยมศกษาปท 5 สงกดกรมอาชวศกษา

ในกรงเทพฯ . ปรญญานพนธ กศ.ม. (อตสาหกรรมศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย

84

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. พงศ สวรรณธาดา. (ม.ป.ป.). การเลขานการ 2 ระดบอดมศกษา . หนา 4. กรงเทพฯ : พญาไทการพมพ.

พล แสงสวาง. (2529). อาชพศกษาและแนะแนวอาชพ. สงขลา : เทพการพมพ.

พรเทพ ลทองอน. (2533). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเลอกเรยนวชาเอกพลศกษาของนกศกษา

วทยาลยพลศกษา. ปรญญานพนธ กศ.ม. (พลศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. พรรณรตน พลอยเลอมแสง. (ม.ป.ป.). การแนะแนวอาชพและอาชพศกษา. กรงเทพฯ : เอกสารอดสาเนา. พรรณ เกษกมล. (2530). ทฤษฎและกจกรรมแนะแนวอาชพ. กรงเทพฯ : แผนกแนะแนว โรงเรยนเบญจมราชาลย.

เพญศร จนดาศกด. (2535). “การศกษาปจจยทเกยวของกบการเลอกอาชพของนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 3 สงกดกรมสามญศกษา จงหวดชลบร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. โมนกา สจจภม. (2534). “ผนาคนใหมของสมาคมเลขานการ ,” ใน Working Women Events. กรงเทพฯ : ศนยการพมพผลชย. รตนา อศวานวตร. (2541). สมรรถนะของเลขานการก บการจดการสานกงานอตโนมต. วทยานพนธ คอ.ม. (บรหารอาชวะและเทคนคศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. อดสาเนา. ลดดา กตวภาต. (2538). จตวทยาสงคมประยกตทางการศกษา . ภาควชาจตวทยา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง. กรงเทพฯ : โรงพมพมหาวทยาลยรามคาแหง. ลดดาวลย โควตระกล. 2528). การศกษาองคประกอบทเปนสาเหตของการเลอกและไมเลอกแผน

การเรยนวชาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สงกดโรงเรยนรฐบาลในจงหวดลาปาง. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การแนะแนว) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. วชร ทรพยม. (2533). การแนะแนวอาชพ. กรงเทพฯ : ภาควชาจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วาสนา เจรญวเชยรฉาย. (2531). สงจงใจของนกศกษาในการเลอกเรยนวชาเอกศลปหตถกรรม

ระดบประกาศนยบตรวชาชพ ในวทยาลยอาชวศกษา. วทยานพนธ ค.ม. (ศลปศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อดสาเนา.

ศรสดา สนธโยธน. (2540). สมรรถนะในการปฏบตงานของเลขานการทปฏบตงานในสถาน

85

ประกอบการเพอการสงออกในสภาพทเปนจรง และควรจะเปนตามความคดเหนของ

ผบงคบบญชา . วทยานพนธ คอ.ม. (บรหารอาชวะและเทคนคศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. อดสาเนา. ศภวด บญญวงศ. (2538). เอกสารคาสอนอาชพศกษาเบองตน. สงขลา : ภาควชาแนะแนว และจตวทยาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมชย เจนจตรงค. (2542). แรงจงใจในการศกษาตอระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสงของ

นกศกษา ในวทยาลยพณชยการ สงกดกรมอาชวศกษา เขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. สมบต สขสมบรณ. (2540). การศกษาปจจยตอความสนใจเลอกเรยนตอสายสามญศกษา

และสายอาชวศกษาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลาย จงหวดพระนครศรอยธยา . ปรญญานพนธ กศ.ม. (อตสาหกรรมศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. สมบรณ พรรณาภพ. (ม.ป.ป.) จตวทยาการศกษา. คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. กรงเทพฯ : สานกพมพบรรณกจ. สมพงศ จตจรสอาพน. (2540). องคประกอบทเปนแรงจงใจในการเลอกศกษาตอสายบรหารธรกจ

ของนกศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) สถาบนเทคโนโลยราชมงคล

ในเขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

สมพงษ พทธเจรญ. (2538). การเลขานการ . กรงเทพฯ : เทพรตนการพมพ.

สวางจตร พชรมณปกรณ. (2541). เหตจงใจในการเลอกเรยนวชาเอกคอมพวเตอรของนกศกษา

สถาบนเทคโนโลยราชมงคลในเขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. สนตพงษ เจรญศร. (2543). มลเหตจงใจในการเลอกเรยนวชาพนฐานอาชพอตสาหกรรมของ

นกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประสานมตร (ฝายมธยม). ปรญญานพนธ กศ.ม. (อตสาหกรรมศกษา) กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. สายณห จนทรวภาสวงศ. (2528, 2 กมภาพนธ). “ผจดการ : บางครงกพงเพราะเลขาฯได

เหมอนกน,” ผจดการ . หนา 8.

สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, สานกงาน. (2541). การจดระดบคณภาพการศกษา .

86

กรงเทพฯ : สานกนายกรฐมนตร. สชา จนทรเอม. (2541). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : สานกพมพไทยวฒนาพานช.

สทธยา จองสวาง. (2540). ปจจยทมอทธพลตอการเลอกเขาศกษาตอในมหาวทยาลยเอกชน

ของนกศกษา ระดบปรญญาตร. วทยานพนธ ศศ.ม. (นโยบายและการวางแผนสงคม) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกรก. อดสาเนา.

สพรรณ เสาวด. (2543). มลเหตจงใจในการเลอกเรยนกลมวชาการบญชของนกเรยนระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยพณชยการธนบร . สารนพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. สพตรา สภาพ. (2538, 8 กรกฎาคม). “สความสาเรจอาชพเลขานการ ,” อรณสวสด . หนา 88.

สพณ เปรมศร. (2536). สาเหตการเลอกเรยนวชาชพของนกศกษาวชาชพหลกสตรระยะสน

ในหนวยงานทจดการศกษานอกโรงเรยน จงหวดชลบร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (การศกษาผใหญ) กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา.

สภาภรณ เลอเลศวณชย. (2542). การเลอกศกษากลมวชาชพของนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพ

ชนปท 1 วทยาลยพณชยการ สงกดกรมอาชวศกษา กรง เทพมหานคร. วทยานพนธ คอ.ม. (การบรหารอาชวศกษา) กรงเทพฯ : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร ลาดกระบง. อดสาเนา. สมาล จลเจม. (2540). แรงจงใจในการเลอกประกอบอาชพของนกศกษาระดบประกาศนยบตร

วชาชพชนสง (ปวส.) ของวทยาลยพณชยการ สงกดกรมอาชวศกษาในเขต

กรงเทพมหานคร . วทยานพนธ ศศ.ม. (ประชากรศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล. อดสาเนา. สวฒน วฒนวงศ. (2538). จตวทยาการเรยนรวยผใหญ . กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. โสภา ชพกลชย. (2521). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : โรงพมพไทยวฒนาพานชจากด.

โสภา ชพกลชย. (2529). ความรเบองตนทางจตวทยา . กรงเทพฯ : โรงพมพ หจก. ศ.ส.

หทยกร พนธงาม. (2540). คณลกษณะทพงประ สงคของเลขานการในสงคมสนเทศ . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. อรอนงค ธญญะจน. (2539). การแนะแนวอาชพ. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร.

อมพรศร พรพทกษดารง. (2534). ปจจยทมผลตอการเลอกเรยนสาขาคหกรรมศาสตรของ

นกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 ในจงหวดยโสธร. วทยานพนธ ศศ.ม.

87

(คหกรรมศาสตรศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. อดสาเนา.

อษณา เจรญไวย. (2531). การแนะแนวอาชพ. เลย : ภาควชาจตวทยาและการแนะแนว คณะครศาสตร สหวทยาลยอสานเหนอ วทยาลยครเลย. อษณย ตลาบด. (2538). สความสาเรจของเลขานการมออาชพ . กรงเทพฯ : ธรรมนต.

อไรวรรณ โพธเวชเทวญ. (2539). สงจงใจในการเลอกเรยนหลกสตรธรกจศกษาของนสตระดบ

ปรญญาตร ในสถาบนอดมศกษา เขตกรงเทพมหานคร . ปรญญานพนธ กศ.ม. (ธรกจศกษา) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. อดสาเนา. Agnew, Peter L. (1954). James R. Mechan and Foster W. Loso. Secretarial Office Practices. 5thed. Cincinnati : South-Western Publishing. Cronbach, Lee J. Joseph (1970). Essential of Psychological Testing. 3rded. New York : Harper and Row. Dobbin, Loy Henderson. (1969, September) “Educational and Occupational Aspirations and Expectations Of High School Senior Boys in Five Louisiana Parishes.” Dissertation

Abstracts International. Eddy, Vanik Silas. (1969, September) “The Influence of Selected Factors on the Vocational Choices of Vocational Agricultural Students in Louisiana”. Dissertation Abstracts

International.

Garrison, Kari G. (1956). Psychology of Adolescence. 5th. ed., Englewood Cliff, New Jercy : Prentice Hall Inc. Ginzberg, Eli. (1974). Career Guidance. New York : McGraw-Hill Co.

Herberg, F. (1959). Motivation to Work. New York : John Willey and Sone.

Holland John L. (1973). “Making Vocational Choice,” A Theory of Career. New Jersey : Prentice-Hall. Hoppock, Robert. (1968). Occupational Information. New York : McGraw-Hill Book Co.

Maslow, A.H. (1954). Motivation and personality. New York : Harper and Row Publishers. Murdoch, Joshep S. (1969, December) “The Influence of Selected Factors on the Vocational Choices of Vacation Agricultural Students in Louisiana.” Dissertation Abstracts

International.

Patterson, G.H. (1973). Theories of Counseling and Psycholotherapy. 2nded. New York :

88

Harper and Row Publishers. Roe, Anne. (1964). The Psychology of Occupations. New York : John Willey and Sons, Inc.

Rosenberg, M. and E. Peter. (1970). Occupation and Value. IIIinois : The Free Pres.

Super, Donald E. (1960). The Psychology of Careers. New York : Harpas and Row.

Witterauer, Martha Anne. (1980, ). Job Satisfaction and Faculty motivation. Dissertation

Abstracts International. 41 (2) : 608.

89

ภาคผนวก

90

ภาคผนวก ก

แบบสอบถาม

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบ ประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

91

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

คาชแจง แบบสอบถามนมวตถประสงคเพอตองการทราบถงเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร แบบสอบถามนแบงเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพของผตอบ ตอนท 2 แบบสอบถามเหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของ นกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร 4 ดาน คอ ดานความมนคงและความกาวหนา ดานการยอมรบในสงคม ดานความถนดและความสนใจ และดานบคคลทเกยวของ

92

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ( ) ลงในชองทตรงกบทาน 1. สถานศกษา ( ) วทยาลยพาณชยการเชตพน ( ) วทยาลยพาณชยการธนบร ( ) วทยาลยพาณชยการบางนา 2. ระดบผลการเรยน ( ) คะแนนเฉลยตากวา 2.00 ( ) คะแนนเฉลยตงแต 2.00 ขนไป 3. อาชพผปกครอง ( ) ขาราชการ / พนกงานรฐวสาหกจ ( ) พนกงานบรษท ( ) เกษตรกร ( ) ผประกอบธรกจสวนตว ( ) อน ๆ ระบ …………………………….. 4. ระดบการศกษาของผปกครอง ( ) ระดบประถมศกษา ( ) ระดบมธยมศกษา ( ) ระดบอดมศกษา

93

ตอนท 2 เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการของนกเรยน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ

สงกดกรมอาชวศกษา ในเขตกรงเทพมหานคร

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ( ) ลงในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด ซงมความหมาย

ดงนคอ คะแนน 5 หมายถง นกเรยนใชเหตผลนในการตดสนใจมากทสด คะแนน 4 หมายถง นกเรยนใชเหตผลนในการตดสนใจมาก

คะแนน 3 หมายถง นกเรยนใชเหตผลนในการตดสนใจปานกลาง คะแนน 2 หมายถง นกเรยนใชเหตผลนในการตดสนใจนอย คะแนน 1 หมายถง นกเรยนใชเหตผลนในการตดสนใจนอยทสด

ตวอยาง

ระดบเหตผลในการตดสนใจ ขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยน กลมวชาการเลขานการ

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

1 2

เพอนสนทแนะนาใหเรยน อยากเรยนวชาชวเลข

3

3

จากตวอยาง ขอ 1 หมายความวา การแนะนาของเพอนมผลตอการตดสนใจเรยนกลมวชาการ เลขานการนอย ขอ 2 หมายความวา วชาชวเลขมผลตอการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ ของนกเรยนมากทสด

94

ระดบเหตผลในการตดสนใจ

ขอ

เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

ดานความมนคงและความกาวหนา

1 เมอเรยนจบแลวสามารถหางานทาไดงาย 2 สามารถเรยนตอไดหลายสาขาวชา 3 มงานอาชพรองรบทงในภาครฐและเอกชน 4 มโอกาสประกอบอาชพทมรายไดมนคงทาใหมฐานะ

ความเปนอยของตนเองดขน

5 มโอกาสสรางชอเสยงใหกบตนเองและวงศตระกล 6 มโอกาสเลอนตาแหนงเปนผบรหารได 7 เปนวชาชพททาใหไดปรบปรงพฒนาทกษะของตนเอง

อยเสมอ

8 เปนวชาชพทเปนทตองการของตลาดแรงงาน 9 เปนวชาชพทมบทบาทสาคญตอการพฒนาทางธรกจ

และเศรษฐกจ

ดานการยอมรบในสงคม

10 เปนวชาชพหนงทวงการธรกจยอมรบ 11 สงคมปจจบนยอมรบบคคลทเรยนวชาชพการเลขานการ 12 สามารถทาใหองคกรประสบความสาเรจและไดรบการ

ยอมรบจากบคคลทวไป

13 เปนวชาชพทมเกยรตไดรบการยกยอง ดานความถนดและความสนใจ

14 ตนเองมระดบความสามารถเพยงพอทจะเรยนวชาชพน 15 เปนวชาชพททาใหตนเองรจกวางแผนจดระบบงาน

ภายในหนวยงานไดอยางด

16 เปนกลมวชาทตนเองสามารถทาคะแนนสอบไดด 17 เปนวชาชพทตนเองตองใชทกษะไหวพรบดานการฟง

การเขยน

18 เรยนวชาชพตามความถนดของตนเอง 19 ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดใชความรดาน

มนษยสมพนธมาก

20 ชอบเรยนเพราะเปนวชาชพทไดใชความรดานทกษะ และการจดการเปนอยางด

ระดบเหตผลในการตดสนใจ

95

ขอ เหตผลในการตดสนใจเรยนกลมวชาการเลขานการ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด ดานความถนดและความสนใจ

21 ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาไดด

22 ชอบเรยนเพราะทาใหมความสามารถใชเทคโนโลยสมยใหมไดอยางมประสทธภาพ

23 ตนเองมทกษะในการใชเครองใชสานกงานไดเปนอยางด 24 ตนเองเปนผสามารถเกบความลบของนายจางและ

หนวยงานไดด

25 ตนเองมความสามารถบรหารจดการงานใหนายจางและ หนวยงานไดด

26 ชอบเรยนวชาชวเลข 27 เปนกลมวชาทตรงกบความสนใจของตนเอง 28 มความสนใจในงานเกยวกบดานเลขานการเปนพเศษ 29 ชอบเรยนเพราะสามารถเลอกเรยนไดโดยไมจากด

คะแนนเฉลยสะสม

30 วชากลมเลขานการเปนวชาทนาสนใจกวากลมวชาอน ๆ 31 อยากเรยนรและฝกฝนทกษะดานวชาชพเลขานการ 32 อยากเขารวมการแขงขนทกษะวชาชพดานเลขานการ 33 ประทบใจคร-อาจารยในคณะวชาการเลขานการทให

ความสนใจเอาใจใสตอผเรยน

ดานผเกยวของ

34 ตดสนใจเรยนดวยตนเอง 35 ผปกครองแนะนาใหเรยน 36 ญาตพนองแนะนาใหเรยน 37 บคคลทประกอบอาชพเลขานการแนะนาใหเรยน 38 เหนความสาเรจของบคคลทประกอบอาชพน 39 ประทบใจวทยากรทวทยาลยเชญมาบรรยายดาน

เลขานการ

40 เมอจบการศกษาจะไดนาความรไปดแลกจการของ ครอบครว

96

ภาคผนวก ข

หนงสอขอความอนเคราะหจากบณฑต

97

98

99

100

101

102

103

ภาคผนวก ค

รายชอผเชยวชาญ

104

รายชอผเชยวชาญ ผชวยศาสตราจารยสพร ลมไทย หวหนาภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ดร. ละเอยด รกษเผา อาจารยประจาภาควชาการวดผลและการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ อาจารยสฏฐากร ชทรพย อาจารยประจาภาควชาบรหารธรกจ คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

105

ประวตยอผทาสารนพนธ

106

ประวตยอผทาสารนพนธ ชอ ชอสกล นางสาววจตร เฟองฟตระกล วนเดอนปเกด วนท 23 เดอนกนยายน พ.ศ. 2504 สถานทเกด กรงเทพฯ สถานทอยปจจบน 450/47 ซอยอยด แขวงบางโคล เขตบางคอแหลม

กรงเทพฯ 10120 ตาแหนงหนาทการงานในปจจบน อาจารย 1 ระดบ 5 สถานททางานปจจบน วทยาลยพณชยการเชตพน เขตราษฎรบรณะ

กรงเทพฯ 10140 ประวตการศกษา พ.ศ. 2523 ประกาศนยบตรวชาชพ (การเลขานการ) วทยาลยพณชยการเชตพน พ.ศ. 2525 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (การเลขานการ) วทยาลยพณชยการเชตพน พ.ศ. 2526 ประโยคครมธยมธรกจ วทยาลยพณชยการเชตพน พ.ศ. 2531 ศลปศาสตรบณฑต (การจดการทวไป) สหรตนโกสนทรวทยาลยครบานสมเดจเจาพระยา พ.ศ. 2534 บรหารธรกจบณฑต (การจดการทวไป) มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช พ.ศ. 2545 การศกษามหาบณฑต (ธรกจศกษา) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ