บทท 6

ประยกตใชหลกการกระบวนการโลจสตกส

1. การประยกตใชกระบวนการโลจสตกสเชงธรกจใน

การปฏบตงาน

1.1 การบรหารความเสยงทเกดขนของการน าระบบโลจสตกสมาใชกบธรกจในประเทศไทย

1. ขาดเครอขายทางธรกจในประเทศและตางประเทศเนองจากระบบโลจสตกสเปนธรกจระดบ

โลกในขณะทลกษณะอตสาหกรรมของประเทศไทยยงไมพฒนาเทาเทยมกบบางประเทศทพฒนาแลว

2. การสนบสนนจากหนวยงานทรบผดชอบของรฐบาลยงมความลาช าไมทนตอ การ

เปลยนแปลงในดานตางๆทเกดขน

3. มขอเสยเปรยบบรษทตางประเทศทเขามาลงทนในประเทศไทยบรษทขามชาตด านตนทน

และเครอขายการใหบรการตางประเทศ

3. มขอเสยเปรยบบรษทตางประเทศทเขามาลงทนในประเทศไทยบรษทขามชาตดานตนทน

และเครอขายการใหบรการตางประเทศ

4. บรษทผสงออกทมบรษทแมในตางประเทศไมใชบรการของไทยเนองจากตองใชบรษท

ตามนโยบายของบรษทแม

5. ผประกอบธรกจขนาดความรความเขาใจในการจดการโลจสตกส

6. มทนจากดและไมสามารถเขาถงแหลงเงนทนได

7. ขาดเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศทจะเขามาใชในการบรหารและบรการลกษณะการ

ใชอเลกทรอนกสในงานโลจสตกส (E-logistics)

8. ขาดแคลนบคลากรทมความรความสามารถดานโลจสตกส

9. ขาดฐานขอมลโลจสตกส

10. ผผลตและผสงออกยงขาดความรความเขาใจดานการบรหารจดการโลจสตกสจงม

ตนทนสงและไมมประสทธภาพจงไมสามารถเขาถงบรการดานโลจสตกส

การนาระบบโลจสตกสไปใชในดานคลงสนคา

คลงสนคา (Warehousr) เปนสถานทจดเกบสนคา และเปนกระบวนการจดการโลจสตกส

เปนจดพก จดเกบ กระจายจดสงสนคา หรอวตถดบ ทงในสวนของการบรหารการจดการพนท

การบรหารสนคาคงคลง การบรหารการจดเกบ ซงจาเปนมากในธรกจ โดยการจดการทดจะ

สงผลใหตนทนตาและมกาไรเพมขน

การบรหารงานทเกยวของกบคลงสนคา กเพอใหเกดการทางานอยางเปนระบบ คมคาแก

การลงทนการควบคมคณภาพของการเกบ การหยบสนคา การปองกน ลดการสญเสยจากการ

ดาเนนงาน และการใชประโยชนอยางมประสทธภาพของพนท

การบรหารงานทเกยวของกบคลงสนคา กเพอใหเกดการทางานอยางเปนระบบ คมคาแก

การลงทนการควบคมคณภาพของการเกบ การหยบสนคา การปองกน ลดการสญเสยจากการ

ดาเนนงาน และการใชประโยชนอยางมประสทธภาพของพนท

องคประกอบของงานคลงสนคา

1. คลงสนคา (warehouse)

2. ทเกบสนคา (Storage Location)

3. ประเภทของทเกบสนคา (Storage Type)

ความสาคญของคลงสนคาในระบบโลจสตกส

1. การลดตนทนการผลตและการขนสง จากแนวคดในการประหยดจากขนาดการ

ลดตนทนการผลตและการผลตในปรมาณทเหมาะสมหรอการจดการขนสงครงละมากๆจะทาให

คาใชจายตอหนวยของสนคาตาลงแตปรมาณสนคากจะสงผลใหตองเตรยมสถานทในการเกบ

รกษาตอไป

2. ดานการปฏบตงาน ความเปลยนแปลงในดานอปสงคและอปทานของหนวยตางๆ

ในโซอปทานการมสนคาคงคลงเพอสารอง ในปรมาณทเหมาะสม จะชวยใหสามารถลดความ

เสยงจากความเปลยนแปลงของอปสงคและอปทาน ของการดาเนนงานระหวางหนวยตางๆท

เชอมตอกนได

3. การใชคลงสนคา เนองจากความจาเปนในกระบวนการผลต ทมผลจากกระบวนการผลตทตองอาศย

ระยะเวลาในการแปรรป เชน การตากแหง ซงจาเปนตองมพนทคลงสนคาในการเกบรกษาผลตภณฑระหวางทเกด

การแปรรป

4. การจดการดานการตลาดของผลตภณฑ จะตองคานงถงความพรอมของผลตภณฑเพ อ

ตอบสนองความตองการของลกคา ดงนนทางสนคาจะเขามามสวนในการสนบสนนการดาเนนงานโดยการกาหนด

สถานทตงคลงสนคาทใกลแหลงลกคา จะชวยใหสามารถลดระยะเวลาในการจดสงและตอบสนองความตองการได

ในระยะทสนลง สงผลใหสามารถดาเนนงานการบรการลกคาไดอยางมประสทธภาพมากขน

ระบบขอมลการจดการคลงสนคา

การจดการคลงสนคาประกอบดวย

1. จานวนรายการสนคาทเกบรกษา (Stock Keeping Units:SKUs)

2. ขอมลสนคาคงคลงแตละราย

3. ปรมาณสนคาทอยในคลงสนคาตามหนวยวด เชน จานวนคาส งซอ จานวน

Pallet กลอง ชน ฯลฯ

4. ระยะเวลารอบการจดการคาสงซอของคลงสนคา

5. จานวนบคลากรและการจดการทเกยวของในสนคานนอาจจะตองตดตาม

รวบรวมขอมลอนๆ

เพมเตมทเปนขอมลแสดงใหเหนถงภาพรวมของการปฏบตงานในคลงสนคา ดดแก

1. อตราการเกดสนคาทเสยหาย

2. อตราการหมนเวยนของสนคาในคลง

3. ความผดพลาดในการปฏบตงาน

ปฏบตงานคลงสนคาใหเกดประสทธภาพดดซงจะชวยใหทราบรายละเอยดในการ

ตดตามประเมนผลดดแก

1. รายละเอยดทางกายภาพของสนคา

2. ขอมลเกยวกบมาตรฐานการดาเนนการเกยวกบสนคานน

3. ขอมลเกยวกบมาตรฐานการเกบรกษาสนคา

4. ลาดบความสาคญในการเกบรกษาสาหรบสนคานน

การน าซอฟตแวร (Software)

มาบรหารจดการของคลงสนคา

การจดการเกยวกบคลงสนคาทด จะชวยใหตนทนของกจการลดลง ถาโปรแกรม

มการทางานทมประสทธภาพกจะทาใหการจดการคลงสนคางายมความถกตอง และมความ

รวดเรว ดงนนจงจาเปนตองนาโปรแกรมสาหรบการจดการคลงสนคาทมความครอบคลม

การทางานหลกของคลงสนคา

การน าระบบโลจสตกสดปใชในดานการขนสง

โลจสตกสเปนกระบวนการทางานของโซอปทาน (Supply Chain) ทเกยวของกบ

ประสทธภาพและประสทธผลในการวางแผน การดาเนนงาน และการควบคมงาน ขนยาย

รวบรวม กระจายสนคา บรการและ ขอมลขาวสาร จากตนทางไปยงปลายทางใหเหมาะสม

ตามความตองการของลกคาอยางททราบกนแลววา ระบบโลจสตกสจะครอบคลมการ

จดการตงแตการสงวตถดบจาก supplier ไปจนถงการจดสงสนคาไปยง ลกคากจกรรม

ดานโลจสตกสทสงผลโดยตรงตอความสามารถของธรกจในการสงมอบสนคาและบรการ

เชน การจดซอ การขนสง การบรหารจดการคลงสนคา เปนตน

ผ ประกอบการขนสงสนคา แบงออกเปน 5 ประเภท ตามลกษณะของการด าเนนการ คอ

1. ผ ประกอบการขนสงสาธารณะ หมายถง ผประกอบการทใหบรการขนสงแกสาธารณะโดย

ทวไปเพอสนจาง

2. ผ ประกอบการขนสงตามสญญา หมายถงผประกอบการทใหบรการรบจางขนสงสนคา

แกบคคลหนง โดยเฉพาะโดยสญญาวาจางระหวางกนเพอใหบรการขนสงอยางตอเนอง

3. ผ ประกอบการขนสงสวนบคคล หมายถงผประกอบการขนสงเพอกจการของตนเอง

เพอสนคาของตนเองโดยใชพาหนะของตนเอง

4. ผ รบจดการขนสง หมายถง ผททาหนาทรวบรวมสนคา เพอสงมอบใหผประกอบการขนสง

สาธารณะหรอผประกอบการขนสงตามสญญาตอไป โดยทผรบจดการขนสงจะเปนผรบผดชอบการขนสง

5. ผ ประกอบการสถานทขนสง หมายถงผประกอบการสถานขนสงสนคา ซงเปนสถานทขนถาย

สนคาหรอรวบรวมสนคาเพอขนสงตอไป โดยทวไปรฐจะเปนผดาเนนการเอง

ปญหาของผ ประกอบการสนคาทวดป

1. ดานบคลากร ขาดผประกอบการ ทมความรความสามารถและประสบการณ

2. ดานเทคโนโลยและการจดการ ปจจบนเทคโนโลยทใชในการจดการสวนใหญมาจากผประกอบการทม

ตางประเทศรวมทน ทาใหบรษทของคนไทยเสยเปรยบในดานตอไปน

2.1 การบรหารมตนทนสง

2.2 การเชอมโยงการขนสงตอเนองหลายรปแบบยงขาดประสทธภาพ

2.3เนองจากผประกอบการไทยสวนใหญทาธรกจแบบครอบครว ทาใหการบรหารงานจะมผตด

สนใจเพยงผเดยว ไมกระจายงานใหกบฝายตางๆ อยางแทจรง

2.4การนาเทคโนโลยมาประยกตใชไมสามารถใชประโยชนไดอยางเตมท เนองจากนาระบบ มาใช

แตบคลากรยงไมไดรบการเรยนรใหสามารถใชระบบนนๆ

3. ดานเงนลงทน ผประกอบการทเปนตางชาตมเงนลงทนมากกวา แตตางชาตไมไดลงทนในเรองของ

บคลากรและเครองมอ มเพยงแตเงนทนกสามารถบรหารจดการไดแลว โดยจางผประกบการรายยอยท

เปนคนไทยรบชวงตอไปในการขนสงสนคา

1.โลจสตกสเปนรายจายทสาคญสาหรบธรกจตางๆ และจะสงผลและไดรบผลกระทบจาก

กจกรรมอน ในระบบเศรษฐกจ การปรบปรงประสทธผลของกระบวนการดานโลจสตกสและ

สงผลโดยตรงตอการปรบปรงสภาพเศรษฐกจโดยรวมไดดขน

2.การจดการโลจสตกสทดจะสงเสรมการพฒนาประสทธภาพและผลตภาวะการผลตของ

ภาคอตสาหกรรมตอเนอง ตลอดหวงโซคณคาเพอเพมมลคาเพอใหสนคาอตสาหกรรม

3.โลจสตกสเปนการเพมอรรถประโยชนทางดานเวลาและสถานท โดยใหมการนาสนคาท

ลกคาตองการบรโภคเพอการผลตไปยงสถานทตองการ ในเวลาทตองการ ในสภาพทตองการ

และในตนทนทตองการ

ประสทธภาพการใหบรการโลจสตกส

ประสทธภาพของการบรหารจดการโลจสตกส

ทาใหกจกรรมโลจสตกสมตนทนทตาลง (Low Cost )

ทาใหกจกรรมโลจสตกสสามารถจดหารวตถดบสงสนคาตรงตามเวลาทตองการ(Time Deliverrise)

ทาใหกจกรรมโลจสตกสมศกยภาพและขดความสามารถสงสด ยดหยนและปรบเปลยนไดตาม

สถานการณตลาด

ทาใหกจกรรมโลจสตกสสามารถรองรบความตองการของฝายตางๆ ในบรษทไดโดยเฉพาะอยาง

ยงฝายผลตและฝายการตลาด

ทาใหกจกรรมโลจสตกสเปนกจกรรมทเพมมลคาใหกบผลตภณฑหรอบรการ

ทาใหกจกรรมโลจสตกสสามารถตอบสนองความตองการตางๆ ของลกคาไดเปนอยางด

การบรหารความเสยงการค านวณตนทนโลจสตกส

แนวคดการคานวรตนทนโลจสตกสทองตามทฤษฎของสหรฐอเมรกา

คาใชจายทเกดจากการขนสง

ตนทนการบรหารคลงสนคา

ตนทนโลจสตกส

คาใชจายดานบคลากร

ประมาณการคาใชจายดานบคลากรตอเดอนของพนกงานทเกยวของกบงานโจจสตกส โดยจาแนกตาม

ประเภทงาน (เชน พนกงานระดบจดการ พนกงานทวไป ฯลฯ) คาแรงงาน (รวมคาลวงเวลา) รวมดอกเบย

เลยง โบนส เงนบานาญ เงนสวสดการตางๆ

คาใชจาอนๆ ไดแก คาใชจายของสานกงานธรการ เชนคาเชาอาคาร

การจดหาวสดและสนคาจากเครอขายโลจสตกส

การบรหารความเสยงทเกดขนของการน า

ระบบโลจสตกสมาใชกบธรกจในประเทศดทย

1. ขาดเครอขายทางธรกจในประเทศและตางประเทศ เนองจากระบบดลจสตกสเปนธรกจระดบโลก

ในขณะทลกษณะอตสาหกรรมของประเทศไทยยงไมพฒนาเทาเทยมกบตางประเทศทพฒนาแลว

2. การสนบสนนจากหนวยงานท รบผดชอบของรฐบาลยงมความลาช า ไมทนตอการ

เปลยนแปลงในดานตางๆทเกดขน

3. มขอเสยเปรยบบรษทตางประเทศทเขามาลงทนในประเทศไทยวงเลบบรษทขามชาตวงเลบดาน

ตนทนและเครอขายการใหบรการจากตางประเทศ

4. บรษทผสงออกทมบรษทแมในตางประเทศไมใชบรการของไทยเนองจากตองใช บรษทตาม

นโยบายของบรษทแม

5. ผประกอบการธรกจขนาดความรความเขาใจในการจดการโลจสตกส

6. มทนจากดและไมสามารถเขาถงแหลงเงนทนได

7. เดดขาดเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศทเขามาใชในการบรหารและบรการลกษณะการ

ใชอเลกทรอนกสในงานโลจสตกส logistics

8. แตขาดแคลนบคลากรทมความรความสามารถดานโลจสตกส

9. ขาดฐานขอมลโลจสตกส

10. ผผลตและผสงออกยงขาดความรความเขาใจในการบรหารจดการโลจสตกสจงมตนทนและไมม

ประสทธภาพจงไมสามารถเขาถงบรการดานโลจสตกสได

11. ผประกอบการขนาดเลกมตนทนโลจสตกสสงกวาบรษทขนาดใหญ

12. ผซอในตางประเทศพฒนาการบรหารจดการดานโลจสตกสและตองการใหผสงออกปรบตวเขากบ

ระบบใหม

กจกรรมดานการขนสง (Transportation Activities)

การขนสง transportation หมายถง การเคลอนยายคนสตวสงของจากทหนงไปยงอกทหนงดวย

อปกรณการขนสงการขนสงจงเปนกจกรรมทมความสาคญทสดในกระบวนการจดสงกาลงบารงทาง

ธรกจและเปนกระบวนการทสาคญของระบบโลจสตกสตงแตการวางแผนผงเสนทางการเล อก

กระบวนการขนสงคานวณตนทนในการขนสงและการเปรยบเทยบวาการขนสงดวยวธใดทดทสดลด

ตนทนทตาทสดและมประสทธภาพมากทสด

การบรหารความเสยงตอกจกรรมในระบบโลจสตกส

รปแบบการขนสง

การขนสงม 5 ประเภท ดดแก

1 การขนสงทางรถบรรทก

2. การขนสงทางรถไฟ

3.การขนสงทางเครองบน

4.การขนสงทางเรอ

5.การขนสงทางทอ

การบรหารความเสยงทเกยวของกบการคลงสนคา มดงน

1.ทาเลทตงของโกดงสนคา ถาหากโกดงเกบสนคาอยหางจากแหลงผลต ผผลตจะตอง

เสยคาใชจายขนสงสงและทาใหราคาจาหนายสนคาสงขนดวย ซงทาใหกาไรลดลง

2.ขนาดของโกดงสนคา จะตองมขนาดทเหมาะสมกบการเกบรกษา เพราะขนาดท ไม

เหมาะสมจะทาใหเกดคาใชจายในการเพมพนทเกบรกษาสนคา หรอไมทาใหสนคาเสยหายได

3.จานวนในโกดงสนคา จะตองตรวจสอบวามเพยงพอกบการเกบรกษาสนคาทจะทาการ

ผลตไดหรอไม

4.การออกแบบและประเภทโกดงสนคา ในการเกบรกษาสนคาในโกดงเกบสนคานนจะตอง

ศกษาวาทผลตเหมาะกบโกดงเกบสนคาแบบใด

1. เพมประสทธภาพในการจดซอได

2. ลดเวลาในการดาเนนการ

3. จดซอสนคา/บรการไดรวดเรว

4. ลดความผดพลาดในการจดซอ ซอสนคาไดตรงตามความตองการของผขอซอ

5. ผลตและจดสงสนคาไปถงมอลกคาไดอยางรวดเรวขน

6. เพมโอกาสทางการแขงขนใหกบองคกร

7. รตนทนในการดาเนนการจดซอและ การมสนคาคงคลงทเกดความจาเปนในแตละครง

8. ชวยลดมลคาความสญเสยจากการจดซอจดหานอกระบบได

ประสทธภาพของการจดซอออนดลนตอธรกจ

ในระบบโลจสตกส บรรจภณฑสามารถปกปองตวสนคาระหวางการเกบและ

การขนสงและชวยใหเพมความสะดวกสบายในการเคลอนยาย นอกจากนนการจดเกบสนคา

ดวยการออกแบบทเหมาะสมกบสนคาจะทาใหสามารถขนยายสนคาไดสะดวกและปลอดภย

การบรหารความเสยงตอกจกรรมดานการบรรจภณฑ

(packeting activies)

ประสทธภาพ ของบรรจภณฑในดานโลจสตกส

1. การรองรบสนคา (contaim)

2. การปองกน (protection)

3. การเกบรกษา (Preserve)

4. การขนสง (transportation)

การผลตเปนหนาทหนงในการดาเนนธรกจททกองคกร จะตองมการผลตเปน

กระบวนการแปลงสภาพวตถดบและสงอนๆ ใหเปนสนคา เชน โทรศพท คอมพวเตอร เปนตน

หรออาจเปนสนคาทอยในรปของการบรการเชน บรการของรถไฟฟา การแสดงตามสถานท

ทองเทยวเปนตนสนคาและบรการนถกผลตขนมาเพอตอบสนองความตองการของลกคา

การบรหารความเสยงตอกจกรรมดานการผลต

(manufacturing aclivites)

การควบคมการผลต จะแสดงใหเหนถงการไหลเวยนของขอมลทงไหลเขาและ

ไหลออกจากกระบวนการควบคมการผลตและความสมพนธของระบบการผลตทเกยวของ

กบภายนอกองคประกอบตางๆจะเหนไดวาการตดสนใจในองคประกอบหนงยอมม

ผลกระทบตอองคประกอบอนๆ เชน วธการหนงจะทาใหแนใจวาการผลตไมหยดชะงก หรอ

ลาชาเนองจากขาดแคนวตถดบคอการจดใหมการเกบวตถดบในการครงมากๆ และควร

ขยายกาหนดเวลาสงสนคาใหมากขนหรอเลอนความตองการของลกคาไป แตอาจทาให

ลกคาไมพอใจงานของการควบคมการผลตตองพจารณาเปนระบบโดยมองเปาหมายของ

องคกรเปนหลก

การบรหารความเสยงตอการควบคมการผลต

1.การควบคมการดหล (Flow control) เปนลกษณะการควบคมการผลตแบบตอเนองการจดลาดบงานให

ตองการทาและกาหนดไวแนนอนในสายการผลต

2.การควบคมค าสง (Orber Control) เปนลกษณะการควบคมการผลตทใชในกจการแบบผลตไมตอเนอง

3.การควบคมทงหมด (Block control) เปนลกษณะการควบคมการผลตเฉพาะกลม เชน การผลตเสอผา

สาเรจรปแตละขนาดและแบบจะมชนสวนตางๆ

4.การควบคมเปนครงๆ (batch control) เปนลกษณะการควบคมการผลตทเปนสงบรโภคและการผลต

ครงละมากๆ

5.การควบคมโครงการ (Project Control) เปนลกษณะการควบคมการผลตทมลกษณะพเศษซง ดงนน

การควบคมจะมผรบผดชอบอยางใกลชดเพอใหงานดาเนนการตามแผนทกาหนดไว

ประสทธภาพ การควบคมการผลต สามารถแบงดดตามลกษณะ

ตวอยางกรณศกษา บทท 6

1.บทน า

ววเนอทเลยงอยทวทงสหรฐอเมรกา มถงเกอบ 120 ลานตวในชวงทผานมามการขยายตว ของการสงออกเนอ

แปรรปไปยงประเทศญปน เนองจากมรถและราคาตรงตามความตองการของผบรโภค

ผเขยนมสวนเกยวของในการพฒนา "ระบบสงสนคา" ภายหลงจากขนตอนบรรจหบหอในโรงงานแปรรปเนอสตวท

ผานมามการเปลยนระบบการแปรรปใหเปนแบบอตโนมตแตการทา ระบบสงสนคาใหเปนแบบอตโนมตเปนสงทใหม โดยเปน

การทาใหการผลตแบบทมการเปลยนแปลงและมหลายประเภททไมเคยมมาในอดตใหเปนแบบอตโนมต โดยม เปาหมายคอการ

ผลตแบบ agile หรอการผลตแบบยดหยน (flexible automation)

เปนททราบกนวาในป ค.ศ. 1908 เฮนร ฟอรด (Henry Ford) ประสบความสาเรจในการนาแนวความคดของการ

ผลตมวลมาก โดยใชสายพานลาเลยง (conveyor) ใชในการผลตรถยนตฟอรดร น T แตคนทวไปมกไมคอยทราบวาแนวความคด

นไดมาจากสายพานลาเลยงทใชในสายการผลตเนอสตว (overhead chain conveyor) หรออาจกลาวไดวาในประเทศสหรฐอเมรกา

อตสาหกรรมเนอสตวมการใชการผลตอตโนมต FA (factory automation) มากอนอตสาหกรรมรถยนต แตหลงจากเรมใชกไมได

มการเปลยนแปลงมาเปนระยะเวลานานจน ถงปจจบน

ในชวงหลง ความหลากหลายของรสนยมของผบรโภคและการเปลยนแปลงของ lifestyle มผลกระทบตอ

ระบบกระจายสนคาเนอววเปนอยางมาก ซงทาใหผผลตตองละทงระบบเดม และสรางระบบ ใหมขนมา

กลาวคอ มความตองการเชน

1.การสงเปนกลอง (การสงสนคาจานวนนอยแตบอยครง) จากทเคยสงเปนชนขนาดใหญ (ตดแบงวว

จากสวนหวออกเปน 2 ชน)

2.การเพมขนของการสงออก เชน สงไปญปน ฯลฯ จากท เคยเปนการบรโภคภายในประเทศ

สหรฐอเมรกาเปนหลก

3.เพมคณภาพ (การควบคมดานอนามยอยางเขมงวดและการสงสนคาเปนเนอสดแชเยน) ทาใหเกด

ความจาเปนตองเปลยนแปลงโครง สรางการจดสงตงแตการเกบรกสาสนคาจนกระทงสงสนคาอยางมาก

2.โอกาสของการสราง Flexible Automation

การเปลยนแปลงเปนโอกาสทาใหเกดสงใหมๆ ในดานการผลต น เปนโอกาสในการสรางธรกจ

ผบรหารจงใหความสนใจและทมเททรพยากรการจดการเพอทาการพฒนา ซงจะกลาวถงขนตอนของการ

พฒนาระบบใหม ดงน

2.1 การเปลยนแปลงของสภาพธรกจและเทคโนโลยทใช

รปท 1 แสดงโอกาสทระบบใหมของการกระจายสนคาจะเกดขน กอนอนหากไมมการเปลยนแปลง

ของสภาพธรกจ กจะไมมโอกาสในการปรบปรงเปลยนแปลงทยงใหญ ในกรณนการเปลยนแปลงโลจ

สตกสของการบรโภคและการผลตเนอสตวถอไดวาเปนชนวนใน การสรางระบบกระจายสนคา สนคาและ

ขอมลทเกยวของจะตองสอดคลองกน และขอมลตองเปนแบบ real-time ดงนน จงตองมการรวม

เทคโนโลยระบบกระจายสนคาเขาดวยกน

รปท 2 แสดงกาไรทไดมาและคาใชจายในการลงทนใน ขนตอนการออกแบบ ขนตอนการกอสรางและผลต

ขนตอนการทดลองเดนเครอง ขนตอนการเดนเครอง ซงเปน life cycle ตงแตการวางแผนสรางจนถงขนตอนการผลต

ของระบบหรอโรงงาน อายการใชงาน (life time) ของเครองจกรและอปกรณจะคอยๆ สนลงทกป เสน A ในรปเปนรปแบบท

สามารถคนทนไดและจะคอยๆ กลายเปน 𝐴+ ซงผพฒนาระบบมหนาททจะตองปรบปรงใหเปนแบบเสน B สาหรบในขนตอนการ

เดนเครอง (running phase) จะตองพฒนาระบบทมประสทธภาพสงสดและใชเทคโนโลยททาใหสามารถใชระบบไดอยางม

ประสทธผลมากทสด ตวอยางทผลผลต (productivity) สามารถเพมขนมากกวา 10% ไดแก การทาแผนการผลตใหเปนแบบ

อตโนมตโดยใชเทคโนโลยจาลองการทางาน เชน RTD (real-time dispatcher) เปนตน

สวนขนตอนการวางแผนระบบและโรงงาน (engineering phase) กจะมการพฒนา

ระบบใหรวดเรวและถกตองยงขนและมการนาเครองมอ (engineering tool) ททาให

ตนทนการสรางนอยทสดเขามาใช ในขณะเดยวกนกมการใชคอมพวเตอร CAD เพอ

ทาการ ออกแบบในขนตอนการพฒนาสนคา รวมทงมการพฒนาซอฟตแวร

(engineering software)ทสามารถทาใหการกอสรางโรงงานทจะผลตสนคาใหมดงกลาว

ดาเนนไปไดพรอมๆกน แมแตในเรองการจดการวสด (materials handling) การพฒนา

ระบบกไมไดหยดอยเพยงแคการพฒนาระบบทเปนเปาหมาย ดงเชนทแสดงไวในรปท

3 เทานน แตจะมการพฒนาเครองมอไปพรอมๆกนดวย การลด cycle timeฟงกชน

หนงทถกพฒนาขนมา กยงมความพยายามทจะลด cycle time ของงานการพฒนา

ดวยเชนกน

2.3 การเกดของแนวความคดใหม

เมอเงอนไข ของการเกดระบบใหมพรอมแลว ตอไปกตองหาวธดงเอา idea ในการพฒนา

ออกมา โดยทวไปองคประกอบพนฐานของการจดการวสด (materials handling) คอ เวลา (time)

การเคลอนไหว (motion) ปรมาณ (quantity) ขอมล (information) และการดาเนนการ (operation)

เมอพจารณาในจดน กจะสามารถหาคาตอบสาหรบสงทตองการในการปฏรป สาหรบธรกจได

รปท 4 เปนตวอยางทวเคราะหความตองการของตลาดในปจจบนสาหรบเตรยมสงสนคา ในอดตจะทาการคดแยกสนคาท

จะจดสงไวลวงหนา เมอกาหนดและบรรทกแลวกจะทาการขนขนรถเพอนาสนคาไปสง ซงตวอยางน เปนตวอยางทพบได

โดยทวไป ทผานมาการนาสนคาทคดแยกไว ในตอนตนมารวมกนไวชวคราวสวนใหญมกจะเปนการทาแบบอตโนมตเพอลด

คาใชจาย ดานคาแรงของผทปฏบตงานน แตในความเปนจรงแลว ผลทไดในเรองการลดลงของคาแร งมกจะไมคมกบเงนท

ลงทนไป จงทาใหเกดแนวความคดเรองการตลาด lead time (cycle time reduction) ขนมา

ถาไมจากดสงทอย ในขายทจะทาการปรบปรงและประหยดแรงงาน เชน งานนาของมาวางรวมชวคราวในจดท จะสง

สนคาออกดงในตวอยางขางตนแลว กจะทาใหสามารถยกระดบดานโลจสตกส โดยครอบคลมตงแตการรบคาสงซอจนถง

สงสนคาใหแกลกคา โดยจะมเปาหมายใหม คอ การลดเวลา ซงกคอการเลอนเวลาการปดรบคาสงซอออกไปใหใกลเวลาสง

สนคามากทสด เมอรถบรรทกมาถงกจะทาการคดแยกและลาเลยงขนรถในครงเดยว หรอกลาวอกนยหนง คอ การสราง

ระบบทมการเกบรกษาสนคา ทจะสงไวชวคราวโดยอตโนมตและสงสนคาออกอยางรวดเรวและถกตอง ซงระบบนเรยกวา

pool system การปฏบตงานนาเอาสนคาไปรวมกนทจด สงสนคาออกโดยใชรถยกหรอคนนน แมจะนาเอาคอมพวเตอรเขา

มาชวยกยงคง เกดการจดสงทผดพลาดได ทาใหทงฝายจดสง และฝายรบตองทาการตรวจเชคสนคา ซงขนตอนการ

ตรวจเชคสนคานมกจะเปนอปสรรคในการลด cycle time

ตามทแสดงไวในรปท 5 pool system จะเปนระบบทอยตรงกลางระหวางแนวความคด 2 อยางทเคยมมาดงเดม คอ

AS/RS (automatic storage and retrieval system) และ sorter ซงบางครงกเรยกวา staging system เปนการนาสนคาเขาและ

ออกจากคลงสนคาอยางรวดเรว โดยใหความสาคญกบขอมล

2.4 การตรวจสอบระบบใหมลวงหนา

ปญหา คอ จะสามารถพฒนาวธการทใหผลตอบแทนตอการลงทนสงทสอดคลองกบแนวความคดของ pool ไดหรอไม

ประสทธภาพการใชพนท และทรพต (through put) เปนองคประกอบทมผลเปนอยางมากตอการจดการวสด (materials handling)

องคประกอบพนฐานของระบบกระจายสนคา คอ “การขน” “การคดแยก” และ “การเกบรกษา” แตระบบทดจะใชเกณฑการ

ประเมนทวา “ไมขน” “ไมคดแยก” และ “ไมเกบเกบรกษา” ตามทกลาวไวกอนหนานวาการตรวจสอบระบบทวางแผนลวงหนาอยาง

ถกตองและรวดเรว กถอวาเปนหนงในวตถประสงคของการลด Cycle time โดยเฉพาะระบบใหมทไมเคยใชงานมากอนหนานน ถอ

ไดวาขนตอนนเปนขนตอนทสาคญทจะชวยปองกนความลาชาในการนามาใชและอปสรรคตางๆ ทอาจเกดขนตงแตในขนตอนการ

สรางจนถงทดลองใชงาน

แมจะเปนระบบใหม แตกโชคดทสามารถทาเปนโมเดลไดงายโดยใช Simulation tool (รปท 6) ในตวอยางนมการบนทกผล

ของการผลตสนคาทเรมตงแตขนตอนการแปรรปจนถงการบรรจกลอง รวมทงเวลาลงในคอมพวเตอร เพอใชเปนขอมล

ตรวจสอบ และสามารถใชขอมลนปอนเขาไปในโมเดลทจดทาขนเพอทาการวเคราะหและปรบปรง หลงจากทาการปรบปรง

การออกแบบซา ๆ หลายครง จงทาใหกาหนดแผนขนสดทายออกมา

รปท 6

ในตวอยางนพบสงทการวเคราะห ABC พบไดยากและมสวนชวยใหการทาแผนมความ

เหมาะสม ในการออกแบบขนตอนการแปรรปเนอววนน สงทมกจะพลาดกน คอ การใชคาชวง

Spike (การผลตไมถกปรบเรยบ แตจะม peak ซงมคาประมาณ 3 เทาของคาเฉลยเกดขนทกๆ วน)

มาเปนตวกาหนดความสามารถจงมความแตกตางกน นอกจากนน กอาจมการสงซ อ เชน

ชาบชาบ 100 กก. เขามาซงตองทาการตดสนวาจะผลตสงใหไดหรอไม โดยอาศยขอมลการผลต

ในแตละชวงเวลานน ๆ ซงสงเหลานลวนเปนประเดนสาคญทตองพจารณาในการจดการสาหรบ

โมเดลทไดทาขนมากจะตองแจงใหทกฝายทราบถงรายละเอยดเปนอยางด ตงแตผบรหารระดบสง

จนถงผรบผดชอบของโรงงาน ผรบผดชอบการขายตลอดจนผออกแบบซอฟตแวร ระบบควบคม

เครองจกร รวมทงผดแลสถานทกอสรางนอกจากนน โมเดลนยงเปนเงอนไขของการตรวจรบเมอ

สงมอบเครองจกรและอปกรณดวย

3. ศ นยจดสงใหม

3.1 ขอก าหนดของระบบ

4,000 / , 5-7 /

1 : 2,400 / , 28,000 / ( 12 / )

2 : -2 ( )

3 : 58,000

3.2 การใชระบบสงสนคา

(1)

รปท 8 แสดงองคประกอบระบบควบคมหลก

องคประกอบระบบควบคมหลก

1. Barcode reader สาหรบ box

2. Conveyor sorter

3. สายพานลาเลยง

4. Conveyor แยกและรวม

5. คลงสนคาอตโนมตสาหรบ box

6. Conveyor สาหรบจดเตรยมสนคา

7. Palletize

8. Id label สาหรบแพลเลต

9. รถขนสงสาหรบคดแยก นาเขาออกจากคลงสนคาแพลเลต

10.คลงสนคาอตโนมตสาหรบแพลเลต

11.ระบบควบคมสตอก

12.ระบบวางแผนการขนสง

(2) ประเดนทสาคญในการใชงาน

เนองจากราคาขายของเนอเคลอนไหวตามตลาด ดงนนประเดนทสาคญทสด คอ จะสามารถปอนสนคาใน

ปรมาณทตองการในราคาทสงทสดเทาทจะทาได ในเวลาทเหมาะสมไดเพยงใดบนกลองทผลตสาเรจจากสาย

แปรรป จะมปายบารโคดทมขอมลของเกรดสนคา วนทผลต นาหนกและรายละเอยดสนคา ตดอยและมการ

บนทกตาแหนงทอยของขอมลในระบบลงในคอมพวเตอรแบบ Real-time รปท 9 แสดงตวอยางหนงของหนาจอ

ดงกลาว โดยผควบคมการสงสนคา จะสามารถทราบถง สภาพสตอก สภาพการสงสนคาตลอดจนสภาพการ

เดนเครอง ของเครองจกรและอปกรณไดตลอดเวลาเพยงแคคลกจดทตองการดบนจอ เมอมคาสงซอเขามาผ

ควบคมการสงสนคาจะเลอกแบบการสงสนคา โดยใชคอมพวเตอรชวย นอกจากนน เปาหมายทสาคญทสดของ

ระบบน คอ การทฝายขายสามารถทราบถงสภาพของสตอกสนคาจากระบบนไดแบบ real-time ทาใหสามารถ

เพมยอดขายไดและชวยใหไมสญเสยโอกาสทางธรกจ

รปท 9

รปท 10

4.4 การจดการปญหาจนกระทงเรมใชระบบ

1 ระบบตองมความเกยวของกบคนและสงแวดลอม ผใชและควบคมระบบจะตองทราบวาการทจะทาระบบไดผลด

ทสดนนจะตองคานงถงวาอะไรมความจาเปนในการสรางระบบใหม จะตองรบฟงความเหนของผใช และทราบถง

ลกษณะเฉพาะของธรกจ รายละเอยดของการดาเนนงานเปนประเดนสาคญทจะทาใหประสบความสาเรจจดเ รมตนของ

Engineering คอ ในฐานะของผใชและผควบคมจะตองมการผสมผสานการประยกตใชประสบการณและเทคโนโลยลาสดเขา

กบแนวความคดทเกดขน

2 ประเมนวามการจดการกบปญหาตางๆ แลวหรอไม เชน เครองคอมพวเตอร ฟงกชนของระบบคอมพวเตอร

ความคงทน และความสามารถของฮารดแวร จนถงรายละเอยดทงหมดของระบบ รวมทงขนตอนพฒนาดวย

ไมวาปญหาจะเลกเพยงใด กจะตองไดรบการปรบปรงในชวงระยะเวลาของการประเมนนและทาการประเมนซา สงเหลาน

ทงหมดจะถก feedback กลบไปและกลายเปน know-how ซงถกนามาใช

5 หวขอทตองพจารณาในอนาคต

5.1 การเพมความยดหย นของการใชงาน

(1) การทาให layout มรปแบบทงาย

ยกเลก sort lane (สายพานลาเลยงจดเตรยมสนคา) โดยทาใหเปน pool system เพยงอยางเดยว ซงจะทาใหไมตอง

เลอกสถานทเกบรกษา 3 แหง และชวยเพมความยดหยนตอการเปลยนแปลงของตลาดและลกษณะเฉพาะของการผลตทาให

สามารถเกบรกษาในรปแบบเดยวกนได โดยไมมผลกระทบตอลกษณะเฉพาะของการไหลเวยน เชน overflow ไปยง pool C

ไปยง AS/RS และ สนคา A ไปยง sort lane (รปท 11)

ระบบปจจบนประกอบดวยระบบเกบรกษาทมวธการเกบรกษากลองทแตกตางกน 3 ประเภท ซงเปนผลมาจากการทคอยๆ เขาใจ

ถงประสทธภาพของ pool system และการยดมนกบผลของวธการเกบรกษาทสายพานลาเลยงและแบบ AS/RS การเนนในเรองผลท

ทาใหแมจะเปนแนวความคดใหมแตถาไมดรบการพสจนผลกจะไมมการนาไปใช ซงสงนถอเปนเรองปกตทตอพจารณาในการลงทนใน

เครองจกรและอปกรณ คณคาของ pool system นกไดรบการประเมนหลงจากถกนาไปใชจรงในบางสวน

(2) การเสรมสรางความสามารถ

การทาให layout มรปแบบทงายในขอ (1) ทาใหจานวนเครอง stacker สาหรบนาสนคาเขาออกจากคลง

สนคามจานวนเพมขน ทาใหความสามารถในการนาสนคาออกจากคลงสนคาเพมขนอยางกาวกระโดด ทาให lead

Time ตงแตสงซอสนคาจนถงสงสนคาลดลงมาก เครองจกรเพมมากขนแตกชดเชยโดยการทาใหระบบงายขน

(3) การแพกกงดวย palletizer ผสม

ในปจจบนสนคาประเภทเดยวกนจะวางในแพลเลตทเหมอนกน สวนทเปนเศษจะทาการสงดวยกลอง

เมอทา palletize ผสมตามคาสงซอจะทาใหสามารถลดขนตอนการปฏบตงานทเปนการจดเรยงกลองดวยมอและ

การใชรถบรรทกสงสนคา

(4) การจาลองตารางเวลา

ทาการจาลองคาสงสงสนคา สตอก สภาพการผลต และกาหนดตารางเวลาการปฏบตงานดวยคอม

พวเตอร โดยเฉพาะการเพมฟงกชน RTD (real time dispatching) ทาใหการปฏบตงานสงสนคาเพมขนจาก

10% เปน 20%