คู่มือการให้บริการ...

คมอการใหบรการกลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา ฉบบปรบปรง 2561 SD–PNNH-LAB-01-01

คมอการใหบรการ กลมงานเทคนคการแพทย

ฉบบปรบปรง 2561

เอกสารฉบบนใชเฉพาะโรงพยาบาลปากชองนานาเทานน

หามสาเนาหรอทาซาโดยไมไดรบอนญาต

University health center

www.qualitylaboratory.com

SD-PNNH-LAB-01-01


กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

ยนดใหบรการ “ถกตอง ทนเวลา ไดมาตรฐานวชาชพ ผรบบรการพงพอใจ”

- 1 -


คานา

คมอการใหบรการกลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานาเลมน มเนอหาครอบคลมถงการแนะน าสถานทปฏบตงานและบคลากรในหนวยงาน ชนดของตวอยางชนดของภาชนะทใชเกบ วธเกบ จ านวน การเกบรกษา เกณฑการปฎเสธสงสงตรวจ การรายงานผลคาวกฤต ค าแนะน าการเกบสงสงตรวจชนดตางๆ ก าหนดระยะเวลาน าสงตวอยางถงหองปฏบตการ คาอางองการตรวจวเคราะห ระบบงานธนาคารเลอด อตราคาบรการ และ ชวงเวลาการเปดใหบรการทงในและนอกเวลาราชการ

การเกบ การเกบรกษา และการน าสงสงสงตรวจทางหองปฏบตการ มความส าคญและจ าเปนอยางยงทจะตองปฏบตใหถกตองตามเทคนค เพอใหผลวเคราะหทางหองปฏบตการมความถกตองและมคณภาพ สงผลประโยชนสงสดตอการรกษาผปวย ดงนนกลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานาจงความมงมนทรกษามาตรฐานของการใหบรการ และพฒนาตอไปอยางตอเนอง

หวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบนจะชวยใหขอแนะน าทเกดประโยชน และสรางความเขาใจระบบการใหบรการแกผมารบบรการทกทาน

กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

ปรบปรงเมอ 1 กรกฎาคม 2561

- 2 -


สารบญ เรอง หนา

1. แนะน ากลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา 3 2. ชนดของภาชนะทใชส าหรบการเกบสงสงตรวจ 5 3. เกณฑการรบและปฏเสธสงสงตรวจ 7 4. การขอเพมแลบ 9 5. การรายงานคาวกฤต 9 6. ค าแนะน าการเกบสงสงตรวจชนดตางๆ

- การเจาะเกบตวอยางเลอด 12 - การเกบปสสาวะ 19 - การเกบอจจาระ 21 - การเกบเสมหะ 22 - การเกบ Nasopharyngeal swab, Throat swab 22 - การเกบหนอง หรอ discharge จากแผล 23 - การเกบสงสงตรวจจากอวยวะสบพนธ 23 - การเกบน าไขสนหลง (Cerebrospinal fluid) 24 - การเกบรกษา และน าสงน าจากชองตางๆของรางกาย 24 - การเกบน าอสจ 24 - การเกบสงสงตรวจรายการพเศษอนๆ 25

6. ใบสงสงสงตรวจ(Request form) 31 7. ระบบงานธนาคารเลอดกลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

- การขอจองสวนประกอบโลหต 36 - การจายและคนโลหต 36 - แนวทางการปฏบตเมอเกดภาวะแทรกซอนจากการใหเลอด 37

8. เอกสารอางอง 43 9. ระยะเวลาการตรวจและอตราคาตรวจวเคราะห 44

- 3 -


แนะนากลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

บรบท กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา ใหบรการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการทง 6

สาขา ไดแก สาขาโลหตวทยา สาขาจลทรรศนวทยา สาขาเคมคลนก สาขาภมคมกนวทยา สาขาจลชววทยา และสาขาธนาคารเลอด เพอจดประสงคในการใหขอมลประกอบการวนจฉยโรค การปองกน การบ าบดรกษา และการประเมนภาวะสขภาพ รวมถง การแปลผล การใหค าปรกษาในดานวชาการ โดยปฏบตตามมาตรฐานงานเทคนคการแพทย

หนาทและเปาหมาย ใหบรการการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการทถกตอง แมนย า รวดเรวทนตามเวลาทนดหมายเพอใหผ

บรการพงพอใจ และมระบบบรหารจดการดานธนาคารเลอดทมประสทธภาพ สามารถจดหาโลหตทมคณภาพไดอยางเพยงพอตอความตองการและทนทวงทและมความปลอดภย ตลอดจนมการพฒนาดานการรบประกนคณภาพของหองปฏบตการอยางตอเนอง

ขอบเขตการบรการ เปดใหบรการตรวจวเคราะหตลอด 24 ชวโมง รวมถงตรวจสขภาพบคลากรภายในและบคลากรอนๆ

รวมถงหนวยบรการระดบปฐมภม และทตยภม โดยทางหนวยงานมการเปดใหบรการทงในเวลาราชการและนอกเวลาราชการ โดยมการใหบรการดงน

ในเวลาราชการ ชวงเชา 08.00 - 16.00 น. (เรมเปดบรการเจาะเลอด 7.00 น.)

ชวงบาย 16.00 - 00.00 น. ชวงดก 00.00 - 08.00 น.

รบบรจาคโลหต เปดใหบรการทกวน ไมเวนวนหยดราชการ ตงแต 09.00 - 20.00 น. ทตงหนวยงาน กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา ตงอยอาคารรวมใจชนลางซงใกลกบอาคารตกใหม 6 ชน โรงพยาบาลปากชองนานา บคลากรกลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา กลมงานเทคนคการแพทย มบคลากรปฏบตงานทงสน 22 คน ประกอบดวย นกเทคนคการแพทย 12 คน และเจาพนกงานวทยาศาสตรการแพทย 2 คน พนกงานหองทดลอง 8 คน ดงน

- 4 -


หวหนาหนวยงานเทคนคการแพทย

นกเทคนคการแพทยช านาญการ นกเทคนคการแพทยปฏบตการ

ทนพญ. องคารทพย รตะกล ทนพ. วชราชย จนปาน . องคารทพย รชตะกล นกเทคนคการแพทยปฏบตการ

ทนพญ. รชน ไมขาม

ทนพ. ธวช ทองนอย . องคารทพย รชตะกล

นกเทคนคการแพทยปฏบตการ

ทนพญ. จนทนา สลานนท ทนพญ. วชรา ตระสนธสนธ นกเทคนคการแพทยปฏบตการ นกเทคนคการแพทยปฏบตการ

ทนพญ. กรรณกมล ชาวอบล

นกเทคนคการแพทยปฏบตการ

ทนพ. สพจารณฐ สขตงไตยกล . องคารทพย รชตะกล

ทนพญ. สมรตนา ชยดษฐ . องคารทพย รชตะกล นกเทคนคการแพทย นกเทคนคการแพทย

ทนพญ. ปยนช ชาญนอก . องคารทพย รชตะกล

ทนพญ. สภาภรณ อนทะหอม . องคารทพย รชตะกล นกเทคนคการแพทย

ทนพญ. ณเกลา เมยนจนดา . องคารทพย รชตะกล นกเทคนคการแพทย

จพง. เอกชย เสงยม . องคารทพย รชตะกล จพง.วทยฯช านาญงาน

จพง. รตนา ศรนคร . องคารทพย รชตะกล

จพง.วทยฯปฏบตงาน

สมบรณ คนคลอง . องคารทพย รชตะกล

เกรยงศกด แสวงหา . องคารทพย รชตะกล

กนกวรรณ คนคลอง . องคารทพย รชตะกล

พนกงานหองทดลอง นหองทดลอง . องคารทพย รชตะกล







ไพฑรย จอยสงเนน . องคารทพย รชตะกล

ศรณยพงษ พายขยาย . องคารทพย รชตะกล

ศภวรรณ เกษตรเวทน . องคารทพย รชตะกล

จราย ตระสนธ . องคารทพย รชตะกล

ศภวรรณ เกษตรเวทน . องคารทพย รชตะกล พนกงานหองทดลอง นหองทดลอง . องคารทพย รชตะกล

- 5 -


ชนดของภาชนะทใชส าหรบการเกบตวอยาง

ภาพ ชนดภาชนะ รายการทดสอบทใช

ฝาสแดง Clotted Tube

3.0 ml.

เคมคลนก, ภมคมกนวทยาคลนก, ธนาคารเลอด, ระดบยา

ฝาสมวง EDTA K3 Tube 0.5 ml. และ 3.0

ml.

โลหตวทยา, เคมคลนก, ธนาคารเลอด, ภมคมกนวทยาคลนก, พนธศาสตร, พษวทยา

ฝาสเขยว Heparin Tube

4.0 ml. การตรวจทางเคมคลนก เชน Troponin–T, Lactate

ฝาสเทา NaF Tube

3 ml. เคมคลนก, พษวทยา

ฝาสฟา 3.2% Sodium Citrate Tube

2.7 ml.

โลหตวทยาเกยวกบกระบวนการหามเลอด (ปรมาตรเลอดตองถงขดทก าหนดเทานน)

กระปก เกบปสสาวะ

จลทรรศนศาสตรคลนก, เคมคลนก, สารเสพตด

กระปก เกบเสมหะ, อจจาระ

จลชววทยา, จลทรรศนศาสตรคลนก

- 6 -


กระปก ปราศจากเชอ

จลชววทยา

ขวด Hemo culture (เดก)

1-3 ml.


ขวด Hemo culture (ผใหญ)

8-10 ml.


Stuart Transport media

(จกสขาว)

จลชววทยา ไดแก Pus culture , Sputum culture, Vaginal swab culture

Carry Blair Transport media

(จกสแดง)

จลชววทยา ไดแก Rectal swab culture , Stool culture

ขวดสชาเกบปสสาวะ 24 ชวโมง (4 ลตร)

เคมคลนก (ตองใหหองปฏบตการเปนผเตรยมใหเทานน)

- 7 -


ลาดบการใสเลอด

เกณฑในการรบและปฏเสธสงสงตรวจ ขนตอนการรบ และปฏเสธการรบสงสงตรวจของหองปฏบตการ 1. เกณฑการรบสงสงตรวจ เจาหนาทผรบสงสงตรวจปฏบตดงน

1.1. ตรวจสอบความถกตองของการระบสงสงตรวจ โดยตรวจสอบขอมล ชอ-สกลและเลขทผปวย (HN) ใน สลากบนภาชนะใหตรงกบขอมลผปวยในใบสงตรวจทงชนดเอกสารและในระบบ HosXP

1.2. ตรวจสอบความถกตอง ความครบถวน และปรมาณสงสงตรวจ ใหเปนไปตามคมอการสงตรวจทางหองปฏบตการ

1.3. ลงทะเบยนรบสงสงตรวจในระบบ HosXP 1.4. ในรายทขอผลการทดสอบ ดวน ใหเจาหนาทผรบทจดรบสงสงตรวจ และเจาหนาทในหองปฏบตการ ท า

สญลกษณสอความหมายรวมกนวา ดวน ทใบสงตรวจใหเหนชดเจน ด าเนนการทดสอบและรายงานผลเปนการเรงดวน

2. เกณฑการปฏเสธสงสงตรวจ 2.1 สงสงตรวจทไมมฉลาก (Label) หรอ มรายละเอยดไมครบถวนตามขอก าหนดการสงตรวจทระบไว 2.2 ใบสงตรวจแสดงรายละเอยดของผปวยไมชดเจน หรอ ไมครบตามขอก าหนด 2.3 ฉลากทสงสงตรวจและใบสงตรวจ มรายละเอยดไมตรงกน 2.4 ใชใบสงตรวจผดประเภท 2.5 สงสงตรวจไมเหมาะสมส าหรบการตรวจวเคราะห 2.6 Hemolysis blood* ( มการแตกของเมดเลอดแดง ) มผลกระทบตอการทดสอบดงน Potassium, AST, ALT,

Acid phosphatase, CK , Folate, Iron, LDH, Magnesium, Phosphorus, Vitamin B12

- 8 -


2.7 EDTA blood หรอ Citrated blood ทม Fibrin clot หรอสงสยวาอาจม Fibrin clot เกดขน 2.8 สงสงตรวจมคณสมบตไมเหมาะสม หรอน าสงไมถกตอง เชน การสง blood gas ตองใช cold pack ในการ

รกษาอณหภมตลอดเวลาในการจดสง 2.9 ปรมาตรของสงสงตรวจไมมากพอตามเกณฑและขอก าหนด ท าใหไมสามารถตรวจวเคราะหไดถกตองเชน

เจาะเลอด CBC ไดนอยกวา 1 ml, เจาะเลอด PT หรอ PTT ได นอยกวา 3 ml(ต ากวาขดก าหนดปรมาตร), เจาะเลอด ESR ไดนอยกวา 2 ml, เจาะเลอดเพอจองเลอดไดนอยกวา 2 ml.

2.10 ใชภาชนะใสสงสงตรวจไมถกตอง เชน เกบปสสาวะเพอเพาะเชอใสขวดทไมปราศจากเชอ 2.11 สงสงตรวจทเกบไมถกตอง เชน ตองการเสมหะแตเกบเปนน าลาย 2.12 สงสงตรวจทน าสงถงหองปฏบตการลาชา 2.13 มสงสงตรวจหกเปรอะเปอนอยนอกขวดหรอบนใบสงตรวจ ท าใหเกดความไมปลอดภยแกผปฏบตงานสง

สงตรวจเสยสภาพหรอเปลยนแปลงสภาพจากปกต เชน แหง ขนจากการปนเปอนของเชอแบคทเรย 2.14 สงสงตรวจมสงแปลกปลอมเจอปน เชน เจาะเลอดจากสายน าเกลอ 2.15 สงสงตรวจเกบรอการตรวจไมถกวธ หรอเลอดเกาเจาะเกบไวนานเกนเวลาทก าหนดโดยไมสง

หองปฏบตการ (*หมายเหต ในกรณทมความผดปกตเกดขน เชน Hemolysis ซงแบงเปนระดบ 1+ ถง 4+ (เลกนอย-มาก) จน

เหนไดชดเจนจะถกการปฏเสธและขอใหจดเกบใหมอกครง ยกเวนทางหองปฏบตการจะพจารณาความเหมาะสม เลกนอยถงปานกลางและลงบนทกแจงในทายใบรายงานผล เพอใหแพทยทราบ)

3. การปฏเสธการสงตรวจ ใหท าโดยโทรศพทแจงหอผปวยใหด าเนนการ ตรวจสอบและ / หรอแกไขและบนทกลงในระบบ

อเลกทรอนกส (LIS) ระบรายละเอยดชอ HN คนไข รายการทดสอบ ผรบเรอง ผแจง และวางตวอยางและใบสงตรวจไวในตะกราคกบสงสงตรวจไวจนกวาจะไดรบการด าเนนการแกไข

- 9 -


การขอเพมรายการตรวจ

1. แจงชอ-สกล HN เพศ อาย ของผปวย 2. แจงชนดของสงสงตรวจ และชนดของ Test ทตองการสงตรวจเพม 3. เจาหนาทหองแลบสอบถามเวลาทเจาะเลอดของผปวย เพอตรวจสอบวาสามารถเพม Test ไดหรอไม (

Electrolyte, Calcium, Magnesium, Phosphorus ไมเกน 2 ชวโมง Blood Chemistry และ Hematology ไมเกน 4 ชวโมง หลงจากทเจาะเลอด ) และสอบถามไปยงผตรวจวเคราะหวามปรมาณสงสงตรวจเพยงพอทจะเพม Test ไดหรอไม

4. กรณสงสงตรวจมความเหมาะสม เพยงพอในการตรวจวเคราะห ให เจาหนาทหองแลบแจงวาสามารถเพม Test ได และด าเนนการตามขนตอนตอไป

5. กรณสงสงตรวจไมเหมาะสม หรอไมเพยงพอใหผทรบโทรศพทแจงกลบยงตกผปวยเพอใหเจาหนาท หอผปวยเจาะเกบสงสงตรวจใหม

6. สอบถามชอผสงตรวจหรอแพทยผสงตรวจ และตกผปวยทตองการสงตรวจ เพอบนทกลงแบบบนทกการ รบเพม LAB ทางโทรศพท และ วาจา ( FO-PNNH-LAB-03-30 )

7. แจงตกผปวย ใหเขยนใบรายการตรวจวเคราะห และเขยนทใบรายการตรวจวเคราะหวา “ เพม LAB ” จากนนใหเขยน Test ทตองการเพมพรอมสงตรวจในระบบ HosXp ใหครบถวน แลวน าสงใบรายการตรวจวเคราะหทเพมมาสงยงหองปฏบตการ ภายใน 2 ชวโมง

8. เมอจดรบสงสงตรวจ ไดรบใบเพม LAB จะท าการรบ LAB ในระบบ HosXp และสงใหเจาหนาททท าการตรวจวเคราะห เพอใหคนหาสงสงตรวจเดม มาท าการตรวจวเคราะหตอไป

การรายงานคาวกฤต

คาวกฤต หมายถง ผลการวเคราะหทางหองปฏบตการทางการแพทยทสงผลกระทบตอผปวยทจ าเปนจะตองแจงใหแพทยทราบโดยดวน

กรณทผลการตรวจมคาอยในเกณฑคาวกฤตของหองปฏบตการ จะปฏบตดงน

1. หองปฏบตการโดยผตรวจสอบผลการตรวจวเคราะห หรอผรบรองรายงานผลการตรวจ (Approved signature) รายงานคาวกฤตทางโทรศพทใหพยาบาล/แพทย ทราบทนท พรอมบนทก เวลาทแจง ชอผรบแจง ผแจงไวในระบบ LIS เพอเปนหลกฐาน 2. พยาบาลผรบการแจงผล รายงานแพทยผดแลรกษาผปวยทราบโดยทนท พรอมบนทกการรบแจงโดยระบคาทไดรบการแจง เวลาทรบแจง ชอผแจง ไวเปนหลกฐาน

- 10 -


ตารางท 1 เกณฑคาวกฤตของหองปฏบตการ ในหนวยงานเคมคลนก ทบทวนเมอ 9 ก.ค. 61

Chemistry

รายการตรวจ คาวกฤต(Critical values)

คาตา(low) คาสง(high)

Electrolyte

- Sodium ผปวยเดก < 15ป ผปวยผใหญ > 15ป

≤ 125 mmol/L < 120 mmol/L

≥ 150 mmol/L ≥ 155 mmol/L

- Potassium ≤ 2.5 mmol/L ≥ 6.0 mmol/L

- HCO3- ≤ 10 mmol/L ไมม

Calcium ≤ 6.5 mmol/L ≥ 13 mmol/L

Glucose - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

≤ 40 mg/dL < 60 mg/dL

≥ 250 mg/dL ≥ 400 mg/dL

BUN (รายใหม) ไมม ≥ 100 mg/dL

Creatinine (รายใหม) ไมม ≥ 2.5 mg/dL

pH – Arterial & Venous Blood - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

≤ 7.2 < 7.15

ไมม ไมม

AST ไมม ≥ 1,000 IU/L

ALT ไมม ≥ 1,000 IU/L

Creatinine ไมม > 2.5 mg/dL

Troponin-T ไมม ≥ 14.0 pg/ml

- 11 -


ตารางท 2 เกณฑคาวกฤตของหองปฏบตการ ในหนวยงานโลหตวยา และ จลทรรศนศาสตร ทบทวนเมอ 9 ก.ค. 61

Hematology

รายการตรวจ คาวกฤต (Critical values)

คาตา (low) คาสง (high)

Hematocrit - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

≤ 20 % < 20 %

≥ 65 %

>55 %

WBC - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

ไมม ไมม

≥ 50,000 /L ≥ 100,000 /L

Platelet - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

≤ 50,000 /cu.mm < 20,000 /cu.mm

≥ 1,000,000 /cu.mm > 1,000,000 /cu.mm

Differential พบ blast cell

Malaria smear Positive

Prothrombin Time(PT) - ผปวยเดก < 15ป - ผปวยผใหญ > 15ป

ไมม ไมม

≥ 30 sec INR > 5

Partial thromboplastin time ผปวยเดก < 15ป

ไมม ≥ 60 sec

Microbiology

รายการตรวจ คาวกฤต(Critical values)

Hemocluture and CSF cultures Positive

Cryptococcus Ag (Serum, CSF) Positive

India ink Positive

Acid-Fast Bacilli (AFB) Positive

หมายเหต : คาวกฤตทางกลมงานเทคนคการแพทย จดใหมการทบทวน และพจารณาเสนอทมคณะกรรมการสหวชาชพของหนวยงาน (PCT) เพอพจารณากอนขออนมตประกาศใช และจดท าแนวทางการรายงานคาวกฤตของงานชนสตรไวเปนวธปฏบตงานเรอง การรายงานคาวกฤต (WI-PNNH-LAB-03-21)

- 12 -


การเจาะเกบตวอยางเลอด (Blood) การเตรยมตวกอนเจาะเลอด 1. กอนท าการเกบสงสงตรวจ ควรเตรยมอปกรณการเจาะเลอด ตลอดจนหลอดบรรจสงสงตรวจใหถกชนด

ครบถวน ตามรายการตรวจ 2. พมพฉลากทระบชอ – สกล HN ของผปวย และวนทเกบสงสงตรวจใหชดเจนตดลงบนหลอดเลอดให

เรยบรอยกอนเพอปองกนความสบสนของผเกบ 3. กอนเจาะเลอด ตองถามชอ-สกลผปวยกอนทกครง พรอมกบทวนสอบชอ-สกลบนฉลากหลอดเลอดวาถกตอง

ตรงกน 4. กรณมรายการตรวจทตองงดน า-อาหารตองสอบถามผปวยวาไดรบประทานหรอดมอะไรมาภายใน 8 ชวโมงน

หรอไม ไมควรถามวาอดอาหารมาหรอยงเพราะผปวยบางรายอาจไมมความเขาใจถงการอดอาหาร อาจตอบวาไดอดมาแลว

วธการเจาะเลอด 1. การเจาะเลอดจากเสนเลอดฝอยทบรเวณผวหนง (Capillary Blood Collection)

ในการเจาะเลอดเพอการตรวจวเคราะหทางหองปฏบตการบางกรณทไมสามารถเจาะจากเสนเลอดด าได เชน การเจาะเลอดเดกทารก ผปวยทมเสนด าเปราะแตกงาย หรอบางกรณไมมความจ าเปนตองเกบเลอดปรมาณมาก เชน การตรวจ Hct, DTX การเจาะเลอดจากเสนเลอดฝอยทบรเวณผวหนงจงเปนอกวธหนงทเลอกปฏบตไดตามความเหมาะสม

1.1 การเจาะเลอดจากเสนเลอดฝอยจากปลายนว เหมาะส าหรบผใหญ หรอเดกทมอายมากกวา 1 ป ขนไป ควรเลอกเจาะจากมอขางทผปวยไมถนด และ

ควรเลอกใชนวนางหรอนวกลาง เนองจากเปนสวนทจะมการใชงานนอยกวา เพอลดโอกาสการตดเชอจากการสมผสสงตางๆภายหลงการเจาะ สวนนวกอยนนมขนาดเลกและเนอเยอนอยกวานวอนท าใหเจบมากกวาและเขมอาจทมไปถงกระดกได

ต าแหนงทเหมาะแกการเจาะใหเลอกบรเวณกลางนวคอนไปดานขางปลายนว (ดงรป ก) การเจาะใหเจาะตดขวางกบลายนวมอเพอใหเลอดไหลออกมาเปนหยด หากเจาะขนานแนวลายนวมอเลอดจะไหลออกตามแนวเสนลายนวมอท าใหเกบไดยาก (ดรป ข)

- 13 -


ขนตอนการเจาะ 1.1.1 บบนวดมอทวทงมอเพอกระตนการไหลเวยนเลอดใหดกอน ไมควรบบนวดหรอเคนเฉพาะนวทจะ

เจาะ เพราะจะท าใหของเหลวจากเนอเยอออกมาปนกบเลอดเพมมากขน หรอท าใหเมดเลอดแดงแตกได

1.1.2 ใชส าลชบแอลกอฮอลลพอหมาดๆเชดบรเวณปลายนวทจะเจาะ ทงไวสกครเพอรอใหแหง 1.1.3 ใช Lancet เจาะปลายนว โดยใหเจาะตดขวางกบลายนวมอเพอใหเลอดไหลออกมาเปนหยด 1.1.4 ใชส าลแหงเชดเลอดหยดแรกทงกอนเนองจากจะมเนอเยอออกมาปนกบเลอดมาก 1.1.5 เกบเลอดใส capillary tube ใหปลายเอยงท ามมเลกนอย (ประมาณ 20 องศา) จนไดปรมาตร ¾ ของ

หลอด 1.1.6 ใชนวอดปลายขางหนงของ capillary tube ไว ใชส าลแหงเชดคราบเลอดภายนอก แลวปกลงแทน

ดนน ามนเพออดปดปลาย 1.1.7 กรณตรวจวด point of care testing เชน DTX อาจสามารถใชเลอดหยดแรกตรวจไดเลย ซงตอง

ศกษาจากคมอการใชงานเครองอกครง 1.2 การเจาะเลอดจากเสนเลอดฝอยจากสนเทาเดก

เหมาะส าหรบเดกออน หรอเดกเลกอายไมเกน 12 เดอน หรอน าหนกตวระหวาง 3 – 10 กโลกรม ต าแหนงทเหมาะกบการเจาะเลอด ไดแกบรเวณสนเทาเดกดานขาง และดานใน (ดงรป ค สวนทแรเงา) กรณเดกอายมากกวา 12 เดอนหรอเดนไดแลวไมควรเจาะต าแหนงสนเทาเพราะจะท าใหตดเชอทแผลไดงาย แตนวมอเดกเองกยงมขนาดเลกไมเหมาะจะใชเจาะ ต าแหนงทใชเจาะไดอกคอ นวหวแมเทา (ปลายนวเทาสวนทแรเงาในรป ค) การเจาะใชเทคนคเดยวกบการเจาะปลายนวคอเจาะตดขวางกบสนเทาเพอใหเลอดไหลเปนหยด

(ค)

หามเจาะบรเวณกงกลางฝาเทาเดก เพราะเสยงตอการเจาะไปถกเสนประสาท เสนเลอดแดง และกระดกสนเทา

- 14 -


ความแตกตางของผลการตรวจทางหองปฏบตการระหวางเลอดทเจาะจากบรเวณผวหนงกบเลอดทเจาะจากเสนเลอดด า

a) คา Hct ตากวา เนองจากจ านวนเมดเลอดแดงและปรมาณฮโมโกลบนในเลอดทเจาะจากเสนเลอดฝอยมปรมาณต ากวาเสนเลอดด า

b) จานวนเกรดเลอดตากวา เนองจากระหวางบบเลอดจากผวหนงทเจาะ เกรดเลอดบางสวนเกาะอยกบบรเวณแผลทเจาะ แตการเจาะจากเสนเลอดด าเปนการดดเอาเลอดจากภายในเสนเลอดโดยตรง

c) จานวนเมดเลอดขาว ถาเลอดไหลโดยอสระไมบบเคน จะพบจ านวนเมดเลอดขาวทใกลเคยงกนกบเลอดทเจาะจากเสนเลอดด า แตถาเลอดถกบบเคน หรอบรเวณผวทเจาะเยนจะพบจ านวนเมดเลอดขาวสงกวาไดประมาณ 15-20 %

d) กรณเจาะ DTX ไดคานาตาลสงเกนชวง 80 – 180 mg/dl จะพบความคลาดเคลอนของคาทตรวจวดไดไมเกน 20 % เมอเทยบกบการตรวจเลอดจากเสนเลอดด าดวยวธมาตรฐานกบเครองอตโนมต

2. การเจาะเลอดจากเสนเลอดดา (VENIPUNCTURE )

2.1 เสนเลอดดาบรเวณขอพบแขน (Antecubital fossa) การเจาะเลอดจากเสนเลอดด านยมเจาะจากบรเวรขอพบแขน บรเวณนมเสนเลอด 3 เสนหลกไดแก

Median cubital vein , Cephalic vein และ Basilic vein (ดงรป ง ดานลาง)

เสน Median cubital vein จะนยมเลอกเจาะมากทสดเนองจากเสนเลอดมกมขนาดใหญ อยตนคล าไดชดเจน แนวเสนอยบรเวณสวนกลางของแขน และเสนถกยดไวดวยโครงสรางรอบเสนเลอดจงไมเคลอนไปงายขณะเจาะ

ส าหรบบางคนทหาเสน Median cubital vein ไมพบ เสนเลอดล าดบตอมาทควรเจาะคอ Cephalic vein เปนเสนเลอดทอยดานนวหวแมมอ เสนนหากยดไมดอาจเคลอนได เสนเลอดล าดบสดทายทควรเจาะคอ Basillic vein เพราะเปนเสนเลอดทดนไดงายขณะเจาะ โดยเปนเสนเลอดทอยทางนวกอยของมอ เสน Basillic vein นอยใกลกบ

(ง)

- 15 -


brachial artery และ Median cutaneous nerve จงมความเสยงสงเมอท าการเจาะหากสอดเขมลกเกนไปอาจโดนเสนเลอดแดงหรอเสนประสาทได

2.2 เสนเลอดดาหลงมอ การเจาะเสนเลอดด าทมอควรเจาะบรเวณหลงมอ ในคนอวนอาจหาเสนเลอดด าทหลงมอไดงายกวาทพบแขน

การเจาะเลอดบรเวณหลงมอมโอกาสทเลอดจะไหลเขาสเนอเยอบรเวณโดยรอบๆไดงาย จงไมนยมเจาะเทาทขอพบแขน และเสนเลอดด าบรเวณหลงมอมขนาดเลกและเคลอนไดงาย ขณะเจาะจงควรตรงเสนใหด เสนเลอดด าทนยมเจาะเปนแขนงของเสนเลอดของ cephalic vein, basilica vein และ dorsal venous arch (ดงแสดงในรป จ) ไมควรเจาะเลอดบรเวณดานฝามอ หรอเจาะจาก palmar venous ทขอมอเพราะเสนประสาททมจะอยใกลเคยงกบ palmar venous เหลาน ซงเสนประสาทจะไดรบบาดเจบไดงายเมอมการใชเขมขยบเขาหาเสนเลอดทจะเจาะ (needing probing) เสนเลอดทบรเวณหลงมอจะอยตนเมอเทยบกบขอพบแขน ดงนนการแทงเขมเขาเสนเลอดควรใชมมระหวางเขมและเสนเลอดแคบลง เปน 10-15 องศา

(จ) ขนตอนการเจาะ

a) จดใหผปวยนงลงกบเกาอทมพนกพงและมทส าหรบวางแขน เพอสามารถจดทาไดงายและปองกนผปวยเปนลมหมดสตหงายหลง

b) ใหผปวยเหยยดแขนบนหมอนรองแขน จดใหแขนลาดเอยงต ากวาระดบหวไหล c) รดสายรดแขนเหนอขอพบประมาณ 3-4 นว ไมควรรดแนนเกนไปจนเลอดไมสามารถไหลเวยนได เพราะ

นอกจากจะท าใหผปวยรสกไมสบาย จะสงผลตอคาการตรวจวดบางตวท าให ไดคาไมถกตองดวย โดยทดสอบดวยการสอดนวชวายงพอสอดเขาสายรดไดหรอไม (ดงรป ฉ และ ช)

- 16 -


(ฉ) (ช)

d) ใหผปวยก ามอเพอใหเหนเสนเลอดไดชดขน คล าจากซายไปขวาตามแนวขอพบเพอหาต าแหนงเสนเลอด ซงโดยปกต Median cubital vein จะอยบรเวณกงกลางขอพบ เมอพบแลวใหคล าขนลงเพอหาแนวเสนเลอด

e) หากหาเสนเลอดไมพบใน 1 นาท ใหผปวยคลายมอและแกสายรดออกกอน สก 2-3 นาทกอนรดใหม เพราะการรดสายรดนานๆจะท าใหเพมความเขมขนของสารโมเลกลใหญรวมถงเมดเลอดแดง เนองจากพลาสมาและสารโมเลกลขนาดเลกจะผานหนงเสนเลอดไหลสเนอเยอ สารทสามารถพบคาสงขนผดปกตเมอรดสายรดนาน ไดแก ammonia ,albumin ,calcium ,cholesterol ,coagulation factor ,enzyme ,iron ,potassium และ total protein

f) เมอพบเสนเลอดแลว ใหเชดบรเวณทจะเจาะดวย 70% alcohol เชดดวยแรงกดพอสมควร วนจากจดศนยกลางออกรอบนอกใหเปนวงประมาณ 3-4 cm.

g) ระหวางรอ 70% alcohol ทเชดผวหนงแหงสนท เตรยมเขมและกระบอกสบโดยแกะหอประกอบกน พรอมทงทดสอบตรวจสอบลกยางกระบอกสบวาไมแนนตดกบกระบอกสบโดยการดงขนลง 1-2 ครง

h) ตรงเสนเลอดทจะเจาะดวยนวหวแมมอของมออกขางวางต ากวาบรเวณทจะเจาะ 1-2 นว แลวดงใหผวหนงตรงรงลงมาทางดานปลายมอผปวย

i) วางปลายเขมโดยหงายสวนตดเฉยง (bevel) ขน แทงเขมท ามมประมาณ 15-30 องศา แลวแทงเขมเขาสเสนเลอดในแนวเดยวกบเสนเลอดทจะเจาะ

j) ดงกระบอกสบเลอดจนไดปรมาตรตามทตองการ จากนนกระตกสายรดใหหลดออก (ดงรป ซ)

- 17 -


(ซ) (ฌ)

k) ถอนเขมออกแลวใชส าลแหงกดแทนททนทเพอหามเลอด โดยใหผปวยกดส าลไวนานประมาณ 3-5 นาท เพอปองกนเลอดออกใตผวหนง (ดงรป ฌ)

l) ใสเลอดลงหลอดเกบเลอดตามขดปรมาตรทขางหลอด โดยใสเลอดตามล าดบดงน 1) ขวด Hemoculture 2) หลอด Sodium citrate (จกสฟา) 3) หลอด Clotted blood (จกสแดง / สเหลอง) 4) หลอด Lithium heparin (จกสเขยว) 5) หลอด K3EDTA (จกสมวง) 6) หลอด Sodium fluoride (จกสเทา)

m) ปลดหวเขมออกกบกลองทงเขม ไมควรสวมปลอกกลบคน แตถาจ าเปนใหใชมอเดยวชอนเขมกลบเขาปลอก (one-hand-technique)

สรปหวใจสาคญของเจาะเลอดสงตรวจทถกตอง 1. พมพสตกเกอรระบชอ-สกล HN ของผปวย ทดานขางหลอด โดยปดแนวขนานกบหลอด ไมมวนเกลยว และ

เหลอทวางใหเหนระดบปรมาตรเลอดทขางหลอดเลอด

- 18 -


2. ถามชอผปวยกอนเจาะทกครง พรอมตรวจสอบชอสกลบนหลอดเลอดกอนใสเลอด และตอง ใสเลอดใหพอดกบขดบอกระดบปรมาตรทขางหลอดเลอด

3. กลบหลอดพลกไปมา 8-10 ครง แลวรบน าสงหองปฏบตการพรอมใบสงตรวจทนท หมายเหต กรณไมสามารถน าสงหองปฏบตการไดทนท ควรเกบรกษาสงสงตรวจอยางถกตองดงจะกลาวในบทถดไป

การเจาะเลอดเพอเพาะเชอแบคทเรยในกระแสเลอด 1. เจาะเลอดดวยวธ Aseptic โดยการท าความสะอาดผวหนงตองเชดดวย 2% w/v Chlorhexidine

Gluconate in Alcohol เชดเปนวงวนออกขางนอก รอใหแหงประมาณ 20 วนาท 2. เชดจกขวด Hemoculture ดวย 70% Alcohol ทงไวใหแหง 3. เจาะเลอดคนไขใหไดตามปรมาตร ( ผใหญ 8-10 cc. และ เดก 1-3 cc. ) 4. ปลดเขมเปลยนเขมกอนถายเลอดใสขวด Hemoculture 5. ใสเลอดไปในขวด แลวกลบขวดไปมาผสมใหอาหารเลยงเชอใหเขากนด 6. กรณท าการเจาะขวดท 2 และ 3 ใหเวนระยะเวลาการเจาะหางกนขวดละ 30-45 นาท 7. การเกบรกษา เกบไวทอณหภมหองเทานน หามแชเยนเดดขาด !!!

- 19 -


การเกบปสสาวะ ( Urine Collection ) วธการเกบปสสาวะ

เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนภาชนะ โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหตวอยางปสสาวะใหครบถวน การเกบปสสาวะมหลายแบบ คอ

1. การเกบปสสาวะครงเดยว (Random urine)

1.1 เกบเมอใดกได ใชเกบปสสาวะในงานตรวจประจ าวน เชน Urine analysis, Urine sugar, urine protein, สาร

เสพตด และการตรวจสอบการตงครรภ

1.2 ใหผปวยท าความสะอาดอวยวะสบพนธภายนอก แลวถายปสสาวะชวงแรกทง

1.3 เกบปสสาวะชวงกลาง (Midstream urine) ในกระปกเกบปสสาวะทแหง สะอาดปราศจากการปนเปอนใหได

ปรมาณ 10-15 ml.

1.4 ปสสาวะชวงทายทงไป ปดฝากระปกใหสนท น าสงหองปฏบตการภายใน 1 ชวโมง

2. การเกบปสสาวะ 24 ชวโมง

2.1 ขวดแกวใสปสสาวะทมสารรกษาสภาพอย (Toluene ปรมาณ 5-10 มล.) หามลางหรอเททง

2.2 เหมาะส าหรบตรวจหา urea, glucose, uric acid, protein

2.3 เมอตนนอนใหผปวยถายปสสาวะครงแรกทงไป แลวจงเรมบนทกเวลา และใหเกบปสสาวะทกครงทมการ

ถายปสสาวะตลอดไปจนครบ 24 ชวโมง (ใหเกบปสสาวะครงสดทายท 24 ชวโมงพอด)

2.4 น าปสสาวะทงหมดสงหองปฏบตการทนท

3. Catheterized urine

เกบโดยใชสายสวนจากกระเพาะปสสาวะ นยมเกบในผปวยทไมสามารถถายปสสาวะดวยตนเองเหมาะกบการตรวจเบองตนและการเพาะเชอ

4. Suprapubic aspiration

ท าโดยใชเขมเจาะผานผนงหนาทองบรเวณทองนอยเขาสกระเพาะปสสาวะ แลวดดปสสาวะออกมานยมเกบในผปวยทมการอดกนทางเดนปสสาวะเหมาะกบการตรวจเบองตน การเพาะเชอ และการตรวจทางเซลลวทยา

- 20 -


การเกบรกษาปสสาวะ (Urine preservation) 1. การน าสงควรท าการน าสงปสสาวะทนท ไมควรนานเกน 2 ชวโมง เพราะองคประกอบตาง ๆ ของ

ปสสาวะ เชน เซลล, คาสท และสารเคม มการเปลยนแปลงไดตลอดเวลา

2. ถาไมสามารถท าการทดสอบได จ าเปนตองท าการรกษาสภาพ ซงมหลายวธ เชน การแชเยน การแชแขง

และการใชสารรกษาสภาพ

3. การเลอกวธการรกษาสภาพ ขนกบวธการทดสอบ เพราะไมมวธใดทเหมาะกบการตรวจหาสารไดทกชนด

4. การเกบในตเยน ( Refrigeration )

- เกบในตเยน อณหภม 2-8 C น าสงภายใน 4 ชวโมง

- รกษาสภาพเซลลเมดเลอดและคาสทไดนาน 3-6 ชวโมง

- เกบเพอเพาะเชอแบคทเรยไดนาน 24 ชวโมง

- ขอเสย คออาจท าใหเกดการตกตะกอนของ amorphous urate หรอ amorphous phosphate ท าใหบด

บงการดตะกอนชนดอน

5. การแชแขง ( Freezing )

- ชวยรกษาสภาพสารเคมในปสสาวะทสลายงาย เชน บลรบน ยโรบลโนเจน

- ขอเสย คอ จะท าลายรปรางและองคประกอบอนของเซลล

หมายเหต : แตหากไมท าการเกบรกษาปสสาวะไดตามวธขางตน จะท าใหเกดการเปลยนแปลงทางกายภาพ เคม และการตรวจดวยกลองจลทรรศน ดงตอไปน

การเปลยนแปลงทางกายภาพ (Physical change)

a) ส : เขมขน เนองจากมการ oxidation ของสารตาง ๆ

b) ความใส : ขนขน เพราะมการเพมจ านวนของแบคทเรย หรอการตกตะกอนของผลก และพวก

Amorphous

c) กลน : เปลยนแปลงเนองจากมการเพมของแบคทเรย หรอเนองจากแบคทเรยเปลยนยเรยเปนแอมโมเนย

การเปลยนแปลงทางเคม (Chemical change) a) pH : เพมขน เนองจากแบคทเรยเปลยนยเรยเปนแอมโมเนย หรออาจลดลง เนองจากแบคทเรยหรอยสต

เปลยนกลโคสเปนกรด

b) กลโคส : ลดลง เนองจากแบคทเรยน ากลโคสไปใช

c) คโตน : ลดลง เนองจาก Acetone เปลยนเปน CO2 และ H2O หรอจากการระเหย

d) บลรบน : ลดลง เนองจาก photo-oxidation

- 21 -


e) ยโรบลโนเจน : ลดลง เนองจาก oxidation

f) ไนไตรท : เพมขน เพราะมการเพมจ านวนของแบคทเรย หรอลดลงเนองจากเปลยนเปนไนโตรเจน

การเปลยนแปลงทางตรวจดวยกลองจลทรรศน (Microscopic change)

a) WBC , RBC , Cast : ลดลงเนองจากการสลาย โดยเฉพาะในปสสาวะทเจอจางและมภาวะเปนดาง

b) แบคทเรย : เพมขน การเกบอจจาระ วธการเกบอจจาระ

เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนภาชนะ โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหตวอยางปสสาวะใหครบถวน การเกบอจจาระมหลายแบบ คอ

1. Stool examination

1.1. อจจาระทเกบครงเดยว เวลาใดกได ผปวยไมตองเตรยมตวลวงหนา ไมจ าเปนตองอดอาหารเปนการเกบท

ท าไดงายและสะดวกทสด เพอสงตรวจดความผดปกตและหนอนพยาธตางๆ

1.2. เกบอจจาระทถายใหมๆ เลอกบรเวณทเปนอจจาระเหลว กรณเปนมกเลอดเลอกบรเวณทเปนมกเลอดมาตรวจ

ถายอจจาระลงในกระโถนหรอกระดาษทสะอาดและแหง(ตองไมปนเปอนปสสาวะหรอน า ) ใชไมหรอ

ชอนตกประมาณ5 กรมหรอขนาดเทาหวแมมอใสลงในตลบหรอภาชนะทจดเตรยมให พรอมปดฝาภาชนะ

บรรจใหสนท (เลอกเกบตรงบรเวณทคาดวาอาจผดปกตเชนมมกหรอเลอดปนอย ) น าสงหองปฏบตการ

ทนท

หมายเหต : กรณไมสามารถน าสงไดทนทใหเกบไวในอณหภมตเยน 4°C แตถาตองการตรวจหาเชอบดเชน Giardia lamblia ตองน าสงทนท ไมควรเกบในตเยน

2. Stool occult blood

2.1 อจจาระทเกบเพอทดสอบภาวะเลอดออกในล าไส

2.2 เกบแบบเดยวกบการเกบ Stool examination

3. Stool culture / Rectal swab culture

3.1 อจจาระทเกบเพอสงเพาะเชอแบคทเรย

3.2 ใชไมพนส าลปราศจากเชอปายอจจาระ หรอแหยเขาไปในกนประมาณ 2-3 cm. แลวหมน 2-3 รอบพอใหเนอ

อจจาระตดแลวเอาไมใสใน Carry Blair Transport medium น าสงหองปฏบตการทนทหรอเกบท 2-8o ซ.

- 22 -


การเกบเสมหะ การเกบเสมหะ เพอตรวจสอบภาวการณตดเชอจากระบบทางเดนหายใจ โดยการทดสอบทใชจะเปนการ

ยอม Gram stain และ Acid fast stain (AFB, Modified AFB) และการสงตรวจเพอเพาะเชอแบคทเรย ขนตอนการเกบเสมหะ

1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนภาชนะ โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN หมายเลขสงสงตรวจ วนท

และเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหตวอยางปสสาวะใหครบถวน

2. ส าหรบการสงตรวจ Gram stain และ Acid fast stain (AFB, Modified AFB) ใหใชกระปกแบบ Non-sterile

แตหากตองการสงตรวจเพอเพาะเชอแบคทเรยใหใชกระปกแบบ Sterile เทานน

3. ใหผปวยเกบเสมหะตอนเชาหลงตนนอนใหม ๆ โดยใหผปวยบวนปากหลาย ๆ ครงดวยน าธรรมดา หามใช

น ายาบวนปาก แลวไอลกๆเอาเนอเสมหะออกมาใสลงในตลบหรอขวดทเตรยมไว

4. น าสงหองปฏบตการทนท หรอเกบท 2-8 o ซ.

การเกบ Nasopharyngeal swab, Throat swab การเกบ Nasopharyngeal swab, Throat swab เพอตรวจสอบการตดเชอไวรสจากระบบทางเดนหายใจ เชน

เชอไขหวดนก ไขหวดใหญตามฤดกาล โรคซาร และ Throat swab เพอเพาะเชอโรคคอตบ ขนตอนการเกบสงตรวจ Nasopharyngeal swab

1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนหลอด VTM (Virus transport medium) โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหใหครบถวน

2. ส าหรบการสงตรวจ Throat swab เพอเพาะเชอโรคคอตบ ใหใช Amie’s Transport medium เทานน 3. สวมชดปองกน PPE ตามหลก Universal Precaution และภาชนะมฝาปดส าหรบใสน าสง VTM 4. เมอแพทยท าเกบ Nasopharyngeal swab น าขวดลวด swab ใสใน VTM และน าสงหองปฏบตการทนท หรอ

เกบท 2-8 o ซ. ไมเกน 8 ชวโมง ขนตอนการเกบสงตรวจ Throat swab

1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนหลอด Amie’s Transport medium โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหใหครบถวน

2. สวมชดปองกน PPE ตามหลก Universal Precaution และภาชนะมฝาปดส าหรบใสน าสง Amie’s Transport medium

3. ใหผปวยอาปากและกลนหายใจ ใชไมกดลนและสองไฟฉายใหเหนต าแหนงตอมทอมซลทอกเสบ 4. เลอกปายสวนทเปนฝาหรอหนองของตอมทอมซลใหไดมากทสด แลวใสไมลงใน น าสง Amie’s Transport

medium 5. น าสงหองปฏบตการทนท หรอเกบท 2-8 o ซ. ไมเกน 8 ชวโมง

- 23 -


การเกบหนอง หรอ Discharge จากแผล ขนตอนการเกบสงตรวจหนอง หรอ Discharge

1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนหลอด Stuart transport medium โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN

หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหใหครบถวน

2. กรณมปายสไลดใหปายไม Swab แยกเปน 2 อน อนหนงส าหรบปายหนองบนสไลด อกอนใสไม Swab

ในขวด Stuart transport medium

3. แผลปด ใหใชส าลชบแอลกอฮอลเชดท าความสะอาดบรเวณผวหนง แลวใชเขมสะกดใหแผลเปด แลวใช

ไม Swab ปายหนองบรเวณแผล

4. แผลเปด ใหเกบโดยใชไม Swab ปายหนองบรเวณแผล ใสไม Swab ในขวด Stuart transport medium

5. น าสงหองปฏบตการทนทหลงการเกบ ถาไมสงทนทเกบ 4 o ซ. แตไมเกน 8 ชวโมง

การเกบสงสงตรวจจากอวยวะสบพนธ ขนตอนการเกบสงสงตรวจจากอวยวะสบพนธ 1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนหลอด Stuart transport medium โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN

หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหใหครบถวน

2. กรณมปายสไลดใหปายไม swab แยกเปน 2 อน อนหนงส าหรบปายหนองบนสไลด อกอนใสไม Swab ใน

ขวด Stuart transport medium

3. วธเกบในผชาย ถาม discharge ใหใช Swab ปาย discharge แลวใสไม Swab ในขวด Stuart transport

medium

4. วธเกบในผหญง โดยทวไป แพทยจะเปนผเกบสงสงตรวจ แลวใสไม Swab ในขวด Stuart transport

medium

5. น าสงหองปฏบตการทนท

- 24 -


การเกบนาไขสนหลง (Cerebrospinal fluid) ขนตอนการเกบนาไขสนหลง 1. เขยนใบสงตรวจและแปะฉลากบนขวดแกวปราศจากเชอทกขวด โดยฉลากควรมชอ นามสกล HN

หมายเลขสงสงตรวจ วนทและเวลาทเกบ และรายการตรวจวเคราะหใหครบถวน พรอมระบหมายเลข

ล าดบขวดทจะใสน าเจาะกอนหลงไวบนฉลากดวย

2. ท าการเจาะโดยแพทย ซงแพทยจะท าการเลอกเวลาเจาะจะเกบเวลาใดกได แตควรเกบกอนทจะรกษาดวย

ยาปฏชวนะ สวนปรมาตร ปกตใชน าไขสนหลงประมาณ 3-5 ml. โดยแบงใสในขวดแกว 3-4 ขวด (ขวด

ละ1-2 ml.) มหมายเลขก ากบไวตามล าดบ

ขวดท 1 ส าหรบตรวจทางเคมคลนก (Clinical chemistry) เชน protein, sugar และตรวจทางภมคมกนวทยา

ขวดท 2 ส าหรบเพาะเชอทางดานจลวทยาคลนก (Clinical microbiology) ขวดท 3 ส าหรบนบจ านวนเซลลและยอมดเซลล (Microscopic) ขวดท 4 ส าหรบการสงตรวจพเศษอน ๆ

สารนาจากสวนตางๆของรางกาย (Body Fluid)

1. กรณเปนน าเจาะเขา ใหแยกน าเจาะเขาใสหลอด EDTA มาเพมอก 1 หลอด เพอปองกนการเกด กอน

clot ซงจะท าใหการนบจ านวนเซลลตางๆคลาดเคลอนได

2. ปดฝาขวดใหสนท การสงตรวจควรรบน าสง หองปฏบตการ เนองจากสารตางๆและเซลลชนดตางๆ ท

อยในน าเจาะตางๆจะคงอยในสภาพไดไมนาน

3. การเกบรกษา ใหเกบไวทอณหภมหอง !!! หามแชเยนเดดขาด !!!

การเกบนาอสจ (Semen Analysis) การตรวจวนจฉยภาวะมบตรยากฝายชายมกอาศยการตรวจวเคราะหน าอสจ (Semen Analysis) เปน

หลก แตการจะตรวจหาสาเหตทสามารถรกษาหรอแกไขได ตองอาศยการซกประวต ตรวจรางกายตลอดจนการตรวจทางหองปฏบตอนๆ เพอน าไปสการรกษาทเหมาะสม

ขนตอนการเกบ Semen Analysis

1. ใหค าแนะน าในการเกบน าอสจ โดยควรงดการมเพศสมพนธรวมถงการหลงอสจดวยวธการใดๆ อยางนอย 2-3 วน กอนวนนดมาท าการตรวจ

2. ลางมอและอวยวะเพศใหสะอาดดวยสบ แลวเชดใหแหงกอนการเกบน าอสจ

- 25 -


3. การเกบน าอสจ ควรเกบดวยการส าเรจความใครดวยตนเอง (Masturbation) ใสในภาชนะพลาสตกปราศจากเชอปากกวางทหองปฏบตการ ไดจดเตรยมไวให ระหวางการเกบหลกเลยงการใชมอสมผสภายในภาชนะเกบน าเชอ

4. หามเกบโดยใชถงยางอนามย เนองจาก ถงยางอนามยมสารหลอลน ซงสามารถท าใหอสจตายได 5. กรณฝายชายไมสามารถเกบน าอสจดวยวธชวยตวเองได สามารถใชวธรวมเพศกบภรรยาแลวหลงน าเชอใส

ภาชนะทไดจดเตรยมไวให 6. รบปดฝาเพอน าสงหองปฏบตการภายใน 1 ชวโมง 7. หามนานาเชออสจใสตเยนหรอแชนาแขงโดยเดดขาด

การเกบสงสงตรวจรายการพเศษอนๆ

การสงตรวจชนเนอ (Pathology)

1. ตดฉลากระบชอ-สกลผปวย ,กรอกรายละเอยดในใบ Requestให ชดเจน พรอมระบประวต diagnosis ต าแหนงทตด และขนาดของชนเนอ

2. น ายา Fixative ทเหมาะสมคอ 10% Formalin 3. ปรมาตรน ายาทใสใชประมาณ 5-10 เทาของขนาดชนเนอ 4. ภาชนะทบรรจควรใชขวดพลาสตกปากกวางทมฝาปดสนท ควรปดผนกอกชนดวยพาราฟลมเพอกน

specimen หรอ Formalin หก หรอใชถงพลาสตก 2-3 ชนขนอยกบขนาดของชนเนอ มดปากถงใหสนท

การสงตรวจเซลลระบบอวยวะสบพนธสตร (Pathology)

1. การเตรยมส าหรบผปวย a. งดมเพศสมพนธกอนวนทมาตรวจ b. หามท าความสะอาดภายในชองคลอดกอนมาตรวจ c. งดการใชยาเหนบชองคลอดกอนตรวจ 24 ชวโมง

2. ขนตอนการท าและสงตรวจ

- 26 -


a. เตรยมอปกรณส าหรบการตรวจหาเซลลมะเรงของปากมดลก โดยการปายเซลลจากคอมดลก(endocervix) และปากมดลก (ectocervix)

b. กรอกประวตทส าคญลงในแบบฟอรม ไดแก วนทท าสเมยร ประจ าเดอนครงสดทาย ประวตการตงครรภ บตรคนสดทาย

c. ลงรายละเอยดประวตการรกษา ชอ-นามสกลของผปวย d. เขยน ชอ-นามสกลของผปวยลงบนสไลดทเตรยมไว e. เตรยมน ายา fixative คอ 95% ethanol f. ถงมอทใชอยาใหตดแปง เพราะผงแปงอาจจะไปตดเครองมอ หรอบงเซลลบนสไลด g. แปรง (Speculum) ทใชควรจมในน า Sterile normal saline ไมควรใชน ายา หรอวสดหลอลนใดๆ h. อยาเชดเยอทบผวของปากมดลก หรอ เมอกทตดอยทงไป i. หลงจากปายเซลลจากผปวยลงบนสไลดแลว ใหแชสไลดลงในน ายา fixative ทนท j. ถาเผลอทงสไลดไวจนแหง แกไขโดยจมทงไวใน normal saline 2-3 นาท กอนน าไปแชในน ายา

fixative k. แชสไลดไวในน ายา fixative อยางนอย 15 นาท แลวน าออกมาผงใหแหง เพอสงตรวจตอไป l. หากสถานทสงตรวจอยไกล ควรแชสไลดในน ายา fixative อยางนอย 24 ชวโมง กอนน ามาผงให

แหงเตรยมสง 3. การสงสไลดตรวจทางเซลลวทยา (Pap-smear)

a. เขยน ชอ-นามสกล ผปวย บนหวสไลดฝา b. หลงจากปายสงสงตรวจบนสไลด แชในน ายา 95% ethanol ทนท c. หลงแชอยางนอย 15 นาท น าออกมาผงใหแหง แลวหอกระดาษเขยนชอ-นามสกล น าสงพรอมใบ

ประวต 4. การสงตรวจ Fine Needle Aspiration (FNA)

a. ถาสงทดดไดมลกษณะเปนน า เนองจากกอนทเจาะเปน cyst ใหน าน าเจาะทไดใสขวด สงหองปฏบตการทนท หรอใสขวดแลวเตม 50-70% ethanol ในอตราสวน 1:1 เกบใสตเยนไวเพอเตรยมปน แลวน าตะกอนมาปายลงบนสไลด เพอเตรยมสงตรวจตอไป

b. กรณทสงทดดไดไมใชน าดงในขอ 1 ใหเตรยมดงน - หยดสงทดดมาไดมาลงบนสไลดซงเปยก 95% ethanol ไถดวยสไลดอก 1 แผน ซงแหงท า

เชนน 4-6 สไลด - น า 2-4 สไลดแชในน ายา 95% ethanol ทนทอยาปลอยใหแหง - อก 2 สไลดทเหลอปลอยทงไวใหแหง เพอเตรยมยอมดวยวธ Wright Giemsa (สไลดทปลอย

แหงนตองระบทหอดวยวาเปน air dried smear)

- 27 -


5. การตรวจวเคราะหทางพนธกรรม (Chromosome study)

5.1 การตรวจวเคราะหโครโมโซมจากนาครา (Chromosome analysis with karyotype in Amniotic fluid) ในทางการแพทย เราพบวาสตรทมอายเกน 35 ปขนไป มความผดปกตของโครโมโซมของทารกใน

ครรภสงกวาคนทมอายนอยกวา 35 ป เนองจากในน าคร าของหญงทตงครรภ จะมเซลลของเดกหลดลอยออกมา เราเอาเซลลทไดไปเลยงใหมการแบงตว แลวเอาโครโมโซมของเซลลเหลานน มาศกษาดวามความผดปกตหรอไม เปนการศกษาโครโมโซมในระยะ metaphase โดยการเพาะเลยงเซลลและน ามาเตรยมโครโมโซม แลว จงน าไปวเคราะหโครโมโซมแตละแทงทงจ านวนและโครงสราง ท าใหเราสามารถทราบความผดปกตของโครโมโซมของเดกไดกอนทเดกจะเกด หญงมครรภทควรไดรบการตรวจ ควรมขอบงช ดงน

- หญงทอายตงแต 35 ป ทวนก าหนดคลอด - หญงทเคยมบตรทมความผดปกตของโครโมโซม - หญงทมโครโมโซมผดปกตแบบ balanced translocation หรอมสามทมโครโมโซมผดปกตในลกษณะ ดงกลาว

- หญงทเปนพาหะของโรคพนธกรรม X-linked Recessive - หญงทไดรบการตรวจวนจฉยทางดาน biochemical screening แลวพบวามความเสยงสงททารกในครรภจะมความผดปกตของโครโมโซม

- หญงทพบความผดปกตของทารกในครรภ จากการตรวจ Ultra-sound ขอจากดของการทดสอบ

การตรวจวนจฉยโครโมโซมทมความผดปกตขนาดเลก เชน microdeletion, microduplication, cryptic chromosomal rearrangement (อาจมการแนะน าใหใชเทคนคทางดาน molecular cytogenetics หรอ molecular genetics ในการตรวจวนจฉย) วธการเกบตวอยาง

ดดน าคร าประมาณ 1-2 cc.โดยใช disposable syringe ทงไป (เพอลด maternal cell contamination) จากนนดดน าคร าโดยใช disposable syringe ประมาณ 20 cc. โดยอาจจะสงทง syringe โดยใชเทปหรอ parafilm พนระหวางรอยตอ (ตามภาพ)

- 28 -


การสงตรวจทกครงตองระบรายละเอยดในแบบฟอรมการสงตรวจใหชดเจนและมากท สด เมอเกบ

ตวอยางเสรจเรยบรอย ควรสง Specimen ทนท ถาไมสามารถสงไดทนทใหเกบทอณหภมหองหรอตอบ 37 ◦C หามแชแขง

5.2 การตรวจวเคราะหโครโมโซมจากเลอด (Chromosome analysis with karyotype in blood)

เมดเลอดขาว (Lymphocyte) เปนแหลงทสามารถนามาตรวจโครโมโซมไดงายทสด การตรวจวนจฉยความผดปกตของโครโมโซม โดยการเพาะเลยงเซลลจากเลอด (Lymphocyte culture) โดยตวอยางเลอดจะถกน ามาเพาะเลยงเพอเพมจ านวน ผปวยทมความผดปกตตางๆทควรสงตรวจ ไดแก

1. ผปวยทมความผดปกตทางรปราง (Abnormal morphogenesis) 2. คสมรสเคยมบตรทมลกษณะผดปกตหรอมประวตทารกเสยชวตในครรภ ทารกคลอดออกมาแลวเสยชวต

หรอแทงตดตอกน (Habitual abortion) โดยหาสาเหตไมได 3. ผปวยทเปนหญงแตไมเคยมประจาเดอน (Amenorrhea) 4. เดกทมปญหาในการเจรญเตบโต หรอพฒนาการ เชน พฒนาการชา, ปญญาออน, มอวยวะเพศก ากวม, พการซ าซอนหลายชนดแตก าเนด, ผทมภาวะปญญาออนและพฒนาการชา รวมกบม dysmorphic feature เปนตน

ขอจากดของการทดสอบ การตรวจวนจฉยโครโมโซมทมความผดปกตขนาดเลก เชน Microdeletion, microduplication, cryptic

chromosomal rearrangement (อาจมการแนะน าใหใชเทคนคทางดาน molecular cytogenetics หรอ molecular genetics ในการตรวจวนจฉย) วธการเกบตวอยาง

เจาะเลอดปรมาณ 3-5 cc. ถาเปนเดกเลก ควรใหไดอยางนอย 1-2 cc. เกบใสในหลอดปราศจากเชอทมสารกนเลอดแขงชนด sodium heparin หรอ lithium heparin แลวน าสงทนท

- 29 -


การสงตรวจทกครงตองระบรายละเอยดในแบบฟอรมการสงตรวจใหชดเจนและมากทสด เมอเกบ

ตวอยางเสรจเรยบรอย ควรสง Specimen ทนท ถาไมสามารถสงไดทนทใหเกบไวในตเยน 2-8 ◦C

5.3 การตรวจวเคราะหโครโมโซมจากไขกระดก (Bone marrow) และ Peripheral blood ของโรคมะเรงเมดโลหตขาว (Chromosome analysis with karyotype in bone marrow/ Peripheral blood of Leukemia)

การตรวจวนจฉยโครโมโซมของโรคมะเรงเมดโลหตขาว เปนการตรวจวนจฉยโครโมโซมในผปวยทเปนโรคมะเรงเมดโลหตขาวทกชนด ทงแบบเฉยบพลนและ

แบบเรอรง ในระยะ Metaphase โดยการเพาะเลยงเซลลและนามาเตรยมโครโมโซม แลวจงน าไปวเคราะหโครโมโซมแตละแทงทงจานวนและโครงสรางดวย Q-banding และวเคราะหตามเกณฑของ An international System for Human Chromosome Nomenclature 2005 (ISCN 2005) และ American College of Medical Genetics: Standards and Guidelines for Clinical Genetics Laboratories: 2006 edition (Clinical Cytogenetics)

การตรวจวนจฉยโครโมโซมสามารถชวยวนจฉย Clonal neoplastic process ได เพราะสามารถตรวจพบความผดปกตของโครโมโซมอยางเฉพาะในโรคมะเรงบางชนดได เชน ผปวยโรคมะเรงเมดโลหตขาวชนด CML ประมาณ 99 % จะพบโครโมโซมฟลาเดเฟยในเซลลไขกระดกของผปวยและความผดปกตของโครโมโซมชนด translocation 15;17 พบเฉพาะในผปวยโรคมะเรงเมดโลหตขาวชนด APL-M3 subtype และสามารถบอกเปอรเซนตของจ านวนเซลลทมโครโมโซมปกตและผดปกตได ฉะนนผลการตรวจวเคราะหโครโมโซมจะชวยในการจ าแนกชนดของโรคและพยากรณโรคอนจะเปนประโยชนตอการตดสนใจของแพทยในการใหการรกษา ขอจากดของการทดสอบ

อาจจะไมสามารถตรวจวนจฉยโครโมโซมไดหรอวเคราะหผลไมไดตามมาตรฐานทก าหนด เนองจากภาวะของผปวยเอง (Patient condition) เชน patient on medication, patient expired at collection เปนตน ซงอาจทาใหเกด no metaphase, low mitotic index

- 30 -


วธการเกบตวอยาง วธท 1

1. ใช sterile disposable syringe 5 cc. ดด Heparin rinse syringe ใหทวดวย Heparin แลว squeeze ไล Heparin สวนทเกนออกใหหมด เหลอแตจานวนนอยพอตด syringe เปลยนเขมใหม เตรยมเจาะเลอดหรอไขกระดกคนไข

2. ฟอกแขนทจะเจาะเลอดใหสะอาดดวยสบแลวเชดดวย Betadine ใชหลก standard precaution ถาไมม Betadine ใหใช alcohol เชดได แตตองรอใหแหงจงจะเจาะเลอด

3.เจาะเลอด / ดดไขกระดกประมาณ 3-5 cc. ใสใน syringe แลวปดปลอกเขมใหแนน เขยาใหเลอด/ไขกระดกและ Heparin ใหเขากน ปดปลอกเขมใหแนน สงตรวจทง syringe

วธท 2 เจาะเลอดปรมาณ 3-5 cc. เกบใสในหลอดปราศจากเชอทมสารกนเลอดแขงชนด sodium heparin หรอ

lithium heparins การสงตรวจทกครงตองระบรายละเอยดในแบบฟอรมการสงตรวจใหชดเจนและมากทสด เมอเกบ

ตวอยางเสรจเรยบรอย ควรสง Specimen ทนท ถาไมสามารถสงไดทนทใหเกบไวในตเยน 2-8 ◦C

- 31 -


ใบสงสงสงตรวจ (Request form) ใบสงตรวจทางหองปฏบตการ แบงตามรายการตรวจวเคราะหกลมงานตางๆออกเปน 8 ฟอรมดวยกนไดแก 1. ใบสงตรวจทางโลหตวทยา (FO-PNNH-LAB-06-06 )

2. ใบสงตรวจทางจลทรรศนศาสตรคลนก

2.1 ใบสงตรวจ Urinalysis (FO-PNNH-LAB-MC-09-01)

- 32 -


2.2 ใบสงตรวจ Stool examination (FO-PNNH-LAB-MC-09-04)

3. ใบสงตรวจทางเคมคลนก (FO-PNNH-LAB-05-10)

- 33 -


4. ใบสงตรวจทางภมคมกนวทยาคลนก (FO-PNNH-LAB-07-25 )

5. ใบสงตรวจทางจลชววทยาคลนก

5.1 ใบสงตรวจทางจลชววทยาคลนก (ส าหรบสงเพาะเชอจาก pus , sputum , urine , Hemoculture , body fluid) (FO-PNNH-LAB-MB-08-10)

- 34 -


5.2 ใบสงตรวจทางจลชววทยาคลนก (ส าหรบสงเพาะเชอจาก Stool, rectal swab) (FO-PNNH-LAB-08-14)

6. ใบสงตรวจทางธนาคารเลอด ใบจองโลหต (FO-PNNH-LAB-04-02)

- 35 -


กรณตองการผลการตรวจว เคราะหแบบดวนใหใชใบแลบดวน (EMERGENCY REQUEST PAKCHONGNANA HOSPITAL) (FO-PNNH-LAB-03-15/FO-LAB-11-127) ตามรายการทมใหเลอกในใบสงตรวจ โดยใหกรอกขอมลตางๆใหครบถวน ควรสงตรวจเมอจ าเปนซงผปวยอยในภาวะวกฤตเทานน

- 36 -


ระบบงานธนาคารเลอด กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

การขอจองสวนประกอบโลหต 1. เจาหนาทหอผปวยลงทะเบยนขอจองสวนประกอบโลหตในระบบ HosXp จากนนเขยนใบขอจอง

สวนประกอบโลหต (FO-LAB-06-101) พรอมทงระบรายละเอยดและเจาะเลอดผปวยสงมายงหองปฏบตการ

2. เจาหนาทหองปฏบตการตรวจความถกตองของใบน าสงและหลอดเลอด กอนรบเขาสระบบ เพอรอน าไปท าการตรวจความเขากนของโลหตตอไป

การจายและคนโลหต 1. การจายโลหต

1.1 เจาหนาทหองปฏบตการหลงจากด าเนนการตรวจความเขากนไดของเลอดผปวยกบถงเล อดผบรจาคเสรจสนแลว โทรแจงและลงทะเบยนรายงานผลการตรวจในระบบ I-Link

1.2 เจาหนาทหองปฏบตการคลองใบคลองเลอด (FO-LAB-06-103) ตามหมเลอดของถงเลอดผบรจาค พรอมบนทกลงในทะเบยนการรบโลหต จายโลหต และคนโลหต (FO-PNNH-LAB-04-15)

1.3 เจาหนาทหอผปวยเขยนใบเบกเลอด (FO-LAB-06-109) พรอมกระตกควบคมอณหภม น ามารบถงเลอดทหองปฏบตการ

1.4 เจาหนาทหองปฏบตการรบใบเบกเลอดจากเจาหนาทหอผปวย 1.5 เจาหนาทหองปฏบตการตรวจรายละเอยดในใบใบเบกเลอดไดแก ชอ-สกลผปวย H.N. ward หมเลอด

และหมายเลขถงเลอด 1.6 เจาหนาทหองปฏบตการตรวจสอบชอ-สกลผปวย H.N. ward หมเลอด หมายเลขถงเลอด ทงในใบเบก

เลอด ใบคลองถงเลอดและสมดทะเบยนจาย-คนโลหต 1.7 หากเจาหนาทหองปฏบตการพบวามขอผดพลาดใหด าเนนการแกไขทนท 1.8 เมอเจาหนาทหองปฏบตการตรวจสอบวาถกตองครบถวนแลว จงจายโลหตใหกบเจาหนาทหอผปวย

พรอมลงชอก ากบในใบเบก เลอดและในทะเบยนการรบโลหต จายโลหต และคนโลหต รวมกบเจาหนาทหอผปวยทมารบถงเลอด

2. การสงคนโลหต 2.1. เจาหนาทหอผปวยน าถงโลหตทไมไดใชกลบมาสงคนหองปฏบตการทนท หรออยางชาไมควรเกน 1

ชวโมงกรณเกบไวท อณหภมหอง หรอไมเกน 4 ชวโมง กรณเกบไวในตเยนโดยเจาหนาทหองปฏบตการตองตรวจสอบสภาพของถงโลหตวายงสามารถน ากลบมาใชไดอกหรอไม แลวจงใหเจาหนาทหอผปวยเซนชอลงในสมดลงทะเบยนจาย-คนโลหต (FO-PNNH-LAB-04-15) จากนนจงน าถงเลอดดงกลาวเกบกลบเขาตเยนเกบโลหตดงเดม

- 37 -


แนวทางปฏบตเมอเกดภาวะแทรกซอนจากการใหเลอด การใหเลอดชวยชวตผปวยได แตกกอใหเกดภาวะแทรกซอนไดเชนกน ซงบางอยางอาจท าใหผปวยถงแก

ชวตได ดงนนผรบผดชอบในการใหเลอด จงตองมความละเอยดรอบคอบ และระมดระวงในการใหเลอด มความรในการใหเลอด สามารถสงเกตอาการผดปกตท เกดจากการใหเลอดเพอใหการชวยเหลอไดทนทวงทหากเกดภาวะแทรกซอนจากการใหเลอดเกดขน

ภาวะแทรกซอนทเกดจากการใหเลอด สาเหตอาการและอาการแสดงการ ปองกนและการชวยเหลอผปวยเมอเกดภาวะแทรกซอน มดงน

1. Acute intravascular hemolytic reaction สาเหต สวนใหญเกดจาก ABO incompatibility ปฏกรยาระหวาง antigen กบ antibody นเกดขนทนท และ

สงผลใหเมดเลอดแดงแตก ท าให Hbในเมดเลอดแดงออกมานอกเซลลจนเกด hemoglobinemia และ hemoglobinuria ตามมาเปนภาวะแทรกซอนทอนตรายทสด

อาการ ผปวยจะมอาการไข หนาวสน ปวดศรษะ คลนไสอาเจยน เจบหรอแสบบรเวณต าแหนงทใหเลอด ปวดตามขอตาง ๆ บางรายอาจมอาการปวดหลงรวมดวย และหากอาการรนแรงมากกอาจท าใหผปวยมภาวะ shock ได

การแกไข เมอสงสยภาวะนในผปวยทเพงไดรบเลอดกควรหยดการใหเลอดทงหมดในทนท ควรสงเลอดทเหลออยและเลอดของผปวยตรวจหมเลอด crossmatch เพอยนยนการวนจฉยใหสารน า crystalloid เพอใหปสสาวะออกอยางนอย 1-2 cc/kg/hr รวมถงเฝาระวงภาวะ Disseminated Intravascular Clot และ Acute Tubular Necrosis ทอาจเกดขนได สวนการให steroid นนยงไมมการศกษามากพอทจะสนบสนนวามประโยชน

2. Febrile transfusion reaction สาเหต เปนภาวะไมรนแรง ทพบบอยผปวยจะมไข หนาวสน และปวดเมอยตามรางกาย มกเกดจาก Anti-

leukocyte หรอ anti-platelet ทปรากฏอยในเลอดของผปวยทเคยไดรบเลอดมาหลายครง อาการ ทส าคญคอภาวะนมสวนคลายกบ Intravascular hemolytic reaction เนองจากมอาการไข หนาวสน

ไดเหมอนกน อาการมกเกดใน 2-3 ชวโมงแรกของการใหเลอดดงนน หากภาวะนเกดขนเปนครงแรกควรสงเลอดตรวจเพอแยกจากภาวะ acute intravascular hemolytic reaction รวมถงเกบตวอยางเลอดสงเพาะเชอดวย

การแกไข แพทยควรใหการรกษาตามอาการ โดยใหยาลดไข และ Antihistamine จะชวยลดอาการได 3. Allergic reaction (urticarial to anaphylaxis)

สาเหต อาจเกดจากปฏกรยาการแพตอโปรตนในเลอดของผบรจาค อาการ มผนลมพษ ในบางกรณโดยเฉพาะผปวย IgA deficiency จะเกดปฏกรยาการแพอยางรนแรงเปน

anaphylaxis ได โดย antibody ตอ IgA ในเลอดของผปวยท าปฏกรยากบ IgA ของเลอดทน ามาให จนท าใหผปวยเกดความดนโลหตต า หายใจหอบ และมอาการทางระบบทางเดนอาหารรวมดวย

- 38 -


การแกไข ไมจ าเปนตองหยดการใหเลอดหากไมมอาการรนแรงอน ๆ รวมดวยกอาจรกษาดวย Antihistamine แตหากเกดปฏกรยาการแพอยางรนแรงเปน anaphylaxis แพทยควรรกษาภาวะนดวยการให epinephrine และ corticosteroids นอกจากน หากตองไดรบเลอดอกในอนาคตกควรเลอกเปน washed packed red cells ใหแทน

4. Transfusion-related acute lung injury สาเหต สนนษฐานวาเกดจาก Granulocyte กอใหเกด immune-mediated complex สะสมทปอด และกอ non-

cardiogenic pulmonary edema ตามมา อาการ มกเกดใน 6 ชวโมงแรกของการใหเลอด ผปวยจะเกด respiratory distress ขนอยางฉบพลน ฟลม

เอกซเรยปอดจะมลกษณะของ diffuse alveolar infiltration ของปอดทง 2 ขาง ซงไมสามารถแยกจาก Acute Respiratory Distress Syndrome ไดจากฟลมเอกซเรย

การแกไข การรกษาประกอบดวย หยดการใหเลอดทนท รวมกบแกไขภาวะ Hypoxemia จนถงกบอาจตองใชเครองชวยหายใจในรายทมอาการหนกมาก

5. Extravascular hemolytic transfusion reaction สาเหต เปน Delayed reaction ยงแบงออกไดดงน

ก. Sensitization การใหเลอดทมเมดเลอดแดง เมดเลอดขาว และ platelet ซงมแอนตเจนชนดทไมมในเมดเลอดของผรบเลอด อาจจะถกกระตนใหมการสรางแอนตบอดส าหรบตอตานแอนตเจนเหลานได แอนตบอดนจะท าใหเกดปฏกรยาขนเวลาผรบเลอดนไดเลอดในคราวตอ ๆ ไป

ข. Delayed hemolytic transfusion reaction ในผปวยทถกกระตนจากการใหเลอดหรอการตงครรภมากอนนาน ๆ ระดบของแอนตบอดอาจจะตกต าลงมากจนตรวจไมพบได เมอใหเลอดครงตอไป เลอดทใหกดเหมอนจะเขากนไดกบเลอดของผรบเวลาตรวจ แตจะกระตนใหสรางแอนตบอดขนใหม แลวท าลายเมดเลอดชนดตาง ๆ ทใหเขาไปได โดยทวไปจะเกดปฏกรยาน 3-7 วนหลงจากใหเลอด

อาการ ผปวยมอาการไข โลหตจาง และตวเหลอง ภายหลงการใหเลอดไมนานหรอเมอพบวาระดบของฮโมโกลบนไมขนสระดบทตองการภายหลงใหเลอดหรอระดบนตกต าลงไปอยางกะทนหน โดยอาการมกเกดขนชา คอหลงจากไดรบเลอดไปแลว 2-3 วนจนถง 1 สปดาห ยนยนการวนจฉยโดยจะพบผลตรวจ Coomb’s test เปนบวก มระดบ billirubin ทสงขน และไมตอบสนองตอการรกษาดวยการใหเลอด

การแกไข แพทยควรใหการรกษาตามอาการเทานน 6. Transfusion-associated graft versus host disease

สาเหต ในภาวะปรกต T-cell lymphocyte ทปนมาในเลอดทไดรบจากการใหเลอดจะถกระบบภมคมกน (immune system) ของ host ท าลายไป แตในกรณท host ไมมภมคมกนหรอมนอยมาก T-cell lymphocyte แปลกปลอมทเขามาในรางกายจะสามารถกระตนใหเกด immune complex ซงจะท าลายเซลลของผทไดรบเลอดเอง เรยกวา transfusion-associated GVHD

- 39 -


อาการ อาการแสดงไมตางจาก GVHD ทเกดในผปวยทไดรบการปลกถายไขกระดกหรอปลกถายอวยวะคอจะเกดการกดไขกระดก (bone marrow suppression) ไขสง ผนแบบ maculopapular rash โดยเฉพาะถาพบในบรเวณหลงห คลนไสอาเจยน ถายเหลว ตบโต ภาวะนยงไมมการรกษาทไดผลด และผปวยอาจเสยชวตได

การแกไข เพอเปนการปองกนไมใหเกดภาวะนในผปวยทมภมตานทานของรางกายออนแอ เชน ผปวยตดเชอ HIV และผปวยทไดรบการปลกถายอวยวะ หรอก าลงจะไดรบการปลกถายอวยวะ จงแนะน าใหใชเลอดทผานการฉายรงสแกมมา (irradiated red cells) เพอยบยงการแบงตวของ T-cell lymphocyte ในตวของผปวย หากไมม irradiated red cells กใหใช leukocyte-poor red cells แทนได

7. Volume overload สาเหต ในผปวยสงอายทมภาวะโลหตจางเรอรง แลวไดรบเลอดปรมาณมาก หรอใหเลอดเรว ๆ อาการ อาจจะเกด Congestive heart failure

การแกไข วธการปองกนคอใหเลอดชา ๆ เชน 1 unit ในเวลา 4 ชวโมง และใหยาขบปสสาวะรวมดวย 8. Massive blood transfusion

สาเหต เกดจากการไดรบเลอดปรมาณทมากกวาปรมาณเลอดทงหมดของผปวยภายในระยะเวลา 2-3 ชวโมง อาการ อาจกอใหเกดภาวะแทรกซอนตาง ๆ อนไดแก Hypothermia ซงสามารถปองกนโดยการอนเลอดท

อณหภม 37 องศาเซลเซยส กอนน ามาใหแกผปวย hypocalcemia ซงเกดจากสาร citrate ทเปนสวนประกอบหลกของ preservatives ในเลอดทเกบไว จะมผลท าให ionized calcium ลดลง ท าใหผปวยทไดรบเลอดมอาการเกรง มอจบเกดขน

การแกไข ซงควรรกษาดวยการให Calcium แกผปวยทมระดบแคลเซยมต ากวาปรกต หรอม EKG ทผดปรกต 9. Infectious complication

สาเหต การตดเชอจากการใหเลอดพบไดนอย เนองจากมการตรวจหาเชอไวรสและแบคทเรยกอนทจะน าเลอดไปใชในการรกษา โดยความเสยงในการตดเชอไวรสตบอกเสบบ มประมาณ 1:58,000 ถง 1:149,000 unit, ความเสยงในการตดเชอไวรสตบอกเสบซประมาณ 1:872,000 ถง 1:1,700,000 unit, ความเสยงในการตดเชอไวรสHIV ประมาณ 1:1,400,000 ถง 1:2,400,000 unit การตดเชอไวรสจากการใหเลอดมกเกดจากท าการเกบเลอดในขณะทผบรจาคอยในชวง window period ซงจะตรวจหาเชอไมพบความผดปรกต สวนเชอแบคทเรยนนโดยมากจะเกดจากการปนเปอนขณะทท าการเกบเลอด โดยมากมกพบการปนเปอนในเกลดเลอดมากกวา เพราะเกลดเลอดตองเกบทอณหภมหองซงเหมาะกบการเจรญเตบโตของเชอแบคทเรย เชอทพบปนเปอนบอยใน packed red cells คอ Yersinia enterocolitica สวนเชอทพบบอยในเกลดเลอดคอ Staphylococcus aureus

อาการ ความดนโลหตต าลง หายใจหอบถ หวใจเตนเรว อาจมอาการไขรวมหรอไมกได อาจมอาการแสดงอนๆอกตามชนดของเชอนนๆทไดรบ

การแกไข แพทยรกษาตามอาการ และสงเลอดถงนนไปเพาะเชอเพอหาชนดของเชอทเปนสาเหต

- 40 -


ขนตอนปฏบตทหอผปวยหากเกดภาวะแทรกซอนจากการใหเลอด 1. หยดการใหเลอดทนท เมอคนไขมอาการดงน

1.1 ผนคน ลมพษ 1.2 ไข หนาวสน 1.3 ปวดศรษะ 1.4 ไอจนหอบ 1.5 คลนไส อาเจยน 1.6 ปวดทอง ถายเหลว 1.7 ปสสาวะสแดง 1.8 แนนหนาอก 1.9 หลอดเลอดทคอโปงพอง 1.10 BP สงกวาเดม > 20 mmhg 1.11 DIC 1.12 Shock รวมกบผวแดงแหง

**หมายเหต** เมอเกดปฏกรยาจากการรบเลอด มอาการขอ 1.1 - 1.2 รวมกบ 1.3 -1.6 รายงานเจาหนาทหองปฏบตการในเวรเชา-บาย มอาการขอ 1.7 - 1.12 รายงานเจาหนาทหองปฏบตการทนท นอกเวลาราชการตามเวรดก

2. ประเมนสถานการณ แจงใหแพทยทราบและใหการรกษาทนท 3. บนทกอาการทพบไวเปนลายลกษณอกษร 4. ตรวจสอบยนตเลอด ฉลากบนยนตเลอด ใบคลองถงเลอด และบนทกตางๆทเกยวของ

ทงหมดเพอคนหาความผดพลาดจากการบงชตวผปวยหรอเลอดทให 5. เจาะเกบเลอดผปวย Clotted blood 1 หลอด ตดฉลากอยางถกตองสมบรณ โดยระวงการแตก

ท าลายของเมดเลอดแดง (Hemolysis) จากการเจาะเกบ 6. สงทตองสงมาธนาคารเลอด

6.1 เลอดทเจาะใหม (Clotted blood 1 หลอด) 6.2 แบบบนทกการเกดปฏกรยาจากการรบเลอดทกรอกรายละเอยดครบถวน 6.3 ถงเลอดหรอสวนประกอบเลอดทมชดใหเลอดทใหแกผปวยและใบคลองถงเลอดตดอย ไมวาจะม

เลอดเหลอในถงหรอไม 7. ในกรณทใหเลอดหมดแลวและแพทยสงสยวาตดเชอแบคทเรยจากการรบเลอด ใหเจาะเลอด

ผปวยสงตรวจ Hemoculture

- 41 -


ขนตอนปฏบตทางหองปฏบตการ (ธนาคารเลอด) 1. หองปฏบตการ ตองตรวจสอบความถกตองของการบนทกทกชนดทเกยวของกบการใหเลอดของผปวยบน

ใบขอเลอด ใบคลองถงเลอดและฉลากบนยนตเลอด ดงน a. ชอ – นามสกล, HN, อาย, เพศ, หอผปวย, หมเลอด ABO และ Rh ของผปวย b. หมายเลขยนต หมเลอด ABO และ Rh ของเลอดหรอสวนประกอบเลอด c. ผลการ Cross matching

2. ตรวจดส พลาสมาหรอซรมของผปวยหลงเกดปฏกรยา วามการแตกท าลายของเมดเลอดแดง (Hemolysis) หรอไม โดยเปรยบเทยบกบเลอดของผปวยกอนให

3. ตรวจสอบความถกตองของตวอยางเลอดกอนใหและกระบวนการ Cross matching โดยทดสอบในตวอยางเลอดดงตอไปน

ก. ตวอยางเลอดผปวยกอนไดรบเลอด ข. ตวอยางเลอดผปวยหลงไดรบเลอด ค. ตวอยางเลอดจากถงหรอชดใหเลอดทใหผปวย

3.1 ตรวจหมเลอด ABO และ Rh ใหมในตวอยางเลอด ก, ข และ ค 3.2 ตรวจ Antibody screening และ Direct Antiglobulin Test (DAT) ในตวอยาง เลอด ก. และ ข. 3.3 ท าการทดสอบความเขากนได (Cross matching) ใหมในตวอยางเลอดระหวาง

ก. กบ ค. ข. กบ ค.

3.4 บนทกผลการทดสอบในแบบฟอรม Post transfusion reaction 3.5 กรณแพทยสงสยอาจตดเชอจลชพจากถงโลหตใหสงตวอยางเลอดในยนตท เหลอไปเพาะเชอ

Hemoculture ตอไป

- 42 -


แบบบนทกการเกดปฏกรยาจากการรบเลอด โรงพยาบาลปากชองนานา ส าหรบเจาหนาทหอผปวย

ชอ-สกล ผปวย..............................................HN…………………Ward………Diagnosis………………… Blood group……………..Rh……………วนทไดรบเลอด............................. จ านวนทไดรบ................unit เลอดทพบปญหา Unit ท.................Unit number…………………………เวลาทเกดอาการ…………...…… ปฏกรยาจากการรบเลอด

1. ผนคน ลมพษ 7. ปสสาวะสแดง

2. มไข หนาวสน 8. แนนหนาอก

3. ปวดศรษะ 9. หลอดเลอดทคอโปงพอง

4. ไอ 10. BP สงกวาเดม > 20 mhg

5. คลนไส อาเจยน 11. DIC

6. ปวดทอง 12. Shock รวมกบผวแดงแหง

อน...................................................................................................................................................... ส าหรบเจาหนาท ธนาคารเลอด

1. Type of blood request WB PRC FFP LPRC PLT อนๆ......................................................... 2. Donor No………………………….……. Blood group……………….………Rh……………………. 3. Direct antiglobulin test

กอนใหเลอด negative positive

หลงใหเลอด negative positive 4. Ab screening test

กอนใหเลอด negative positive

หลงใหเลอด negative positive 5. Crossmatching

กอนใหเลอด compatible Incompatible

หลงใหเลอด compatible Incompatible 6. Blood culture

Nonpathogenic were found Pathogenic were found……………………………………

สรปผลการทดสอบ ตรวจพบปญหาจากการใหเลอดเพราะ

....................................................................................................................................................

ตรวจไมพบปญหาจากการใหเลอด Report by………………………………….

Date…………………….………… Approve by………………………………

- 43 -


เอกสารอางอง 1. http://www.si.mahidol.ac.th/th/manual/a09.htm 2. http://chromosomecenter.co.th/?file=page&op=Laboratory_manual 3. http://dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/chonburi/fire_download/%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B

9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%202557.pdf

4. http://www.mtcouncil.org/content/438 5. http://www.pathology.psu.ac.th/images/Manuals/PathoManualApr59.pdf 6. http://www.med.cmu.ac.th/hospital/lab/2011/files/PDF/specimen_collection2015_thai_jam.pdf 7. http://www.spr.go.th/images/%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B

2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3.pdf

http://www.si.mahidol.ac.th/th/manual/a09.htm

http://chromosomecenter.co.th/?file=page&op=Laboratory_manual

http://dmsc2.dmsc.moph.go.th/webroot/chonburi/fire_download/%E0%B8%84%E0%B8%B9%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%202557.pdf




http://www.mtcouncil.org/content/438

http://www.pathology.psu.ac.th/images/Manuals/PathoManualApr59.pdf

http://www.med.cmu.ac.th/hospital/lab/2011/files/PDF/specimen_collection2015_thai_jam.pdf

http://www.spr.go.th/images/%E0%B8%84%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%88%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%8F%E0%B8%9A%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3.pdf






44


ระยะเวลาการตรวจและอตราคาตรวจวเคราะห กลมงานเทคนคการแพทย โรงพยาบาลปากชองนานา

45


รายการตรวจ สงสงตรวจ วธการทดสอบ ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย การเกบ

รกษา คาอางอง ดวน ปกต กรมบญ

ชกลาง กระทรวง สธ.

การตรวจทางโลหตวทยาคลนก (Hematology)

ABO Grouping K3 EDTA Blood 3 ml. Slide method - 2 hr. 30 30 2-8 °C -

Bleeding time LAB เจาะเอง Ivy method - 1 hr. 60 100 2-8 °C 1-3 min

CBC K3 EDTA Blood 3 ml. Automate 1 hr. 1.30 hr. 90 120 2-8 °C RBC ช 4.5-5.5 106/ul ญ 4.0-5.0 106/ul Hgb ช 14-17.4 g/dl ญ 12-16 g/dl Hct ช 42-52 % ญ 36-48 % MCV 80-100 fl. MCH 27.0-34.0 pg. MCHC 32-36.0 g/dl RDW 11.0-16.0 % WBC 4.0-10.0 103/ul Neutrophil 50-70 % Lymphocyte 20-40 % Monocyte 3-12 % Eosinophil 0.5-5.0 % Basophil 0-1 % Platelet140-400 103/ul

46


รายการตรวจ สงสงตรวจ วธการทดสอบ

ระยะเวลารายงานผล

ราคาตอหนวย การเกบรกษา

คาอางอง

ดวน ปกต กรมบญชกลาง

กระทรวง สธ.

D-Dimer 3.2%Sodium Citrate 3 ml. CLEIA - 1.30 hr. 225 400 2-8 °C 0.063-0.701ug/ml FEU

DCIP (Dichlorophenol Indophenol precipitation)

K3 EDTA Blood 3 ml. Lysis - 2 hr. - 70 2-8 °C Negative

ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate) K3 EDTA Blood 3-4 ml. Westergen - 2 hr. 50 50 2-8 °C 0-20 mm/hr.

G-6-PD K3 EDTA Blood 3 ml. UV light - 3 hr. 70 70 2-8 °C Normal

Hct (Hematocrit) K3 EDTA Blood 3 ml. Micro-centrifuge 30 min. 1 hr. 30 30 2-8 °C ช 42-52%, ญ 36-48%

Malaria film (Thick film) K3 EDTA Blood 3 ml. Microscopic 1 hr. 1.30 hr. 50 100 2-8 °C Not Fond

Malaria film (Thin film) K3 EDTA Blood 3 ml. Microscopic 1 hr. 1.30 hr. 50 100 2-8 °C Not Fond

PT (Prothrombin Time) & INR 3.2%Sodium Citrate 3 ml. Automate 1 hr. 1.30 hr. 75 70 2-8 °C 10.7-13.2 sec

PTT (Partial Thromboplastin Time) 3.2%Sodium Citrate 3 ml. Automate - 1.30 hr. 85 80 2-8 °C 24.9-35.1 sec

Rh.(D) Typing Clotted Blood 4 ml. Tube - 2 hr. 50 50 2-8 °C -

Reticulocyte count K3 EDTA Blood 3 ml. Fluorescent

flowcytometry - 1.30 hr. 40 70 2-8 °C 0.2-2.0 %

47




ชกลาง กระทรวง สธ.

VCT (Venous Clotting Time) LAB เจาะเอง Manual 1 hr. 2 hr. 50 50 2-8 °C 8.50-15.5 min

การตรวจทางจลทรรศนวทยาคลนก (Clinical Microscopy)

CSF & Body fluid examination CSF & Body fluid 3-5 ml. Microscopic - 2 hr. 60 - 20-25 °C -

KOH preparation LAB ทาเอง (ขดรอยโรค) Microscopic - 2 hr. 60 60 2-8 °C Not Found

Rape case Swab จาอวยวะเพศ Microscopic - 2 hr. 270 - 2-8 °C Not Found

Scabies LAB ทาเอง (ขดรอยโรค) Microscopic - 2 hr. 60 130 2-8 °C Not Found

Semen analysis Fresh Semen เกบใหหมด Manual - 2 hr. - 230 ตรวจทนทภายใน 1ชม.

-

Stool examination Fresh Stool 1-5 g. Direct smear - 2 hr. 60 55 2-8 °C Not found

Stool Occult blood Fresh Stool 1-5 g. Immunoassay - 2 hr. 30 40 2-8 °C Negative

Tzank smear Pus / discharge ปายสไลด Microscopic - 2 hr. 80 80 2-8 °C Not Found

Urine Amphetamine Random Urine 30-40 ml. Immunoassay - 1 hr. 100 - 2-8 °C Negative<1,000ng/ml

Urine Analysis Random Urine 30-40 ml. Microscopic 1 hr. 1.30 hr. 60 100 2-8 °C -

Urine Ketone Random Urine 30-40 ml. Color - 1 hr. 40 45 2-8 °C Negative

Urine Marijuana (THC, กญชา) Random Urine 30-40 ml. Immunoassay - 1 hr. 145 - 2-8 °C Negative

Urine Pregnancy test Random Urine 30-40 ml. Immunoassay 30 min. 1 hr. 70 80 2-8 °C Negative

Urine Protein Random Urine 30-40 ml. Color - 1 hr. 10 20 2-8 °C Negative

Urine specific gravity Random Urine 30-40 ml. Color - 1.30 hr. 20 - 2-8 °C 1.003-1.030

48



ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย การเกบรกษา


ดวน หนวยปกต

กรมบญชกลาง


Wet smear Vaginal Swab Direct smear - 2 hr. - 60 2-8 °C -

การตรวจทางจลชววทยาคลนก (Clinical Microbiology)

AFB stain (Acid-Fast Bacilli stain) Sputum , stool, CSF & Body fluid

Micros. - 2 hr. 60 60 2-8 °C Not Found

Gram stain Pus , Sputum , Wet smear , stool, CSF & Body fluid


Modified AFB stain Pus , Sputum , CSF & Body fluid


Routine aerobic culture & sensitivity Pus , Sputum , CSF, rectal swab & Body fluid

Manual - 3-4 days 250 300 2-8 °C ไมเกน8 ชม.

No growth after 2 days

Hemoculture & sensitivity ; Manual ผใหญ 8-10 cc./ขวด เดก 1-3 cc. /ขวด

Manual - 5 days 300/ ขวด

300/ ขวด

20-25 °C No growth after 2 days

And 5 days

การตรวจทางเคมคลนก (Clinical Chemistry)

Albumin Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 30 55 2-8 °C 3.5-5.3 g/dl

Alkaline phosphates Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 55 2-8 °C 30-120 U/L

AST (SGOT) Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 55 2-8 °C ชาย ≤35,หญง ≤31 U/L

49



รกษา




ALT (SGPT) Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 55 2-8 °C ชาย ≤45,หญง ≤34 U/L

Amylase Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 100 130 2-8 °C 28-100 U/L

Blood gas analysis Arterial blood collection syringe - 30 min. 1 hr. 195 240 2-8 °C (ขนสงดวยice pack)

pH 7.350-7.450 pCO2 35.0-48.0 mmHg pO2 83.0-108.0 mmHg

cHCO3- 21.0-28.0 mmol/L BE(ecf) -2.0-3.0 mmol/L

cSO2 94.0-98.0 % Na+ 138-146 mmol/L K+ 3.5-4.5 mmol/L

Ca++ 1.15-1.33 mmol/L Cl- 98-107 mmol/L

cTCO2 22.0-29.0 mmol/L AGap 7-16 mmol/L

AGapK 10-20 mmol/L Hct 38-51 %

cHgb 12.0-17.0 g/dl BE(b) -2.0-3.0 mmol/L

Glu 74-100 mg/dl Lac 0.56-1.39 mmol/L Crea 0.51-1.19 mg/dl

50


รายการตรวจ สงสงตรวจ วธการทดสอบ ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย

การเกบรกษา


ดวน หนวยปกต



Bilirubin , Direct Clotted Blood 4 ml. Diazo Rx. - 1.30 hr. 40 50 2-8 °C ≤0.3 mg/dl

Bilirubin , Total Clotted Blood 4 ml. Jendrassik-Grof - 1.30 hr. 40 50 2-8 °C 0.1-1.2 mg/dl

Body Fluid Protein Body Fluid 2 ml. Biuret - 2 hr. - 80 22-25 °C -

Body Fluid Albumin Body Fluid 2 ml. EP - 2 hr. 30 55 22-25 °C -

Body Fluid LDH Body Fluid 2 ml. Kinetic - 2 hr. 60 70 22-25 °C 230-460 U/L

Body Fluid Sugar Body Fluid 2 ml. EP - 2 hr. 40 45 22-25 °C 40-70 mg/dl

BUN (Blood Urea Nitrogen) Clotted Blood 4 ml. Kinetic 45 min. 1.30 hr. 40 50 2-8 °C 7.8-20 mg/dl

Calcium Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 50 50 2-8 °C 8.8-10.6 mg/dl

C-Reactive Protein (CRP) Clotted Blood 4 ml. CLEIA - 1.30 hr. 130 130 2-8 °C < 6 mg/L

CPK Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 75 100 2-8 °C ช ≤171, ญ≤145 U/L

CSF sugar CSF 2 ml. EP - 2 hr. - 45 22-25 °C 40-70 mg/dl

Cholesterol Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 60 40 2-8 °C ≤ 200 mg/dl

Creatinine Clotted Blood 4 ml. Kinetic 45 min. 1.30 hr. 40 50 2-8 °C ช 0.8-1.3 mg/dl, ญ 0.5-0.9 mg/dl

CSF Protein CSF 2 ml. Biuret - 1.30 hr. - 80 22-25 °C ผใหญ 15-45 mg/dl

Electrolyte (Na, K, Cl, HCO3) Clotted Blood 4 ml. Direct ISE 45 min. 1.30 hr. 100 140 2-8 °C -

51


รายการตรวจ สงสงตรวจ วธการทดสอบ ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย การเกบ คาอางอง


กระทรวง สธ. รกษา

FBS (Fasting Blood Sugar) NaF Blood 3 ml. EP 45 min. 1.30 hr. 40 45 2-8 °C 70-115 mg/dl

Globulin Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. - - 2-8 °C 2.5-3.5 g/dl

Gramma G-T Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 130 55 2-8 °C ช <49U/L ,ญ <32U/L

HbA1C K3 EDTA Blood 3 ml. HPLC - 2 hr. 150 170 2-8 °C 4.0-6.5 %

HDL Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 100 90

2-8 °C ช >35 mg/dl, ญ >45 mg/dl

LDH Clotted Blood 4 ml. Kinetic - 1.30 hr. 60 70 2-8 °C ช <248, ญ <247 U/L

LDL Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 150 130 2-8 °C 0-160 mg/dl

Lipid profile (Chol, TG, HDL, LDL) Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 200 250 2-8 °C -

Liver function test Clotted Blood 4 ml. EP & Kinetic - 2 hr. 290 300 2-8 °C -

L-Lactate - - - 1 hr. 150 150 2-8 °C 0.56-1.39 mmol/L

Magnesium Clotted Blood 4 ml. Xylidyl - 1.30 hr. 50 60 2-8 °C ช 1.77-2.57 mg/dl, ญ 1.87-2.50 mg/dl

Micro bilirubin (MB) Clotted Blood 4 ml. DS - 1.30 hr. 40 50 2-8 °C -

OGTT (Oral Glucose Tolerance Test) NaF Blood 3 ml. EP - 4 hr. 170 170 2-8 °C -

Phosphorus Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 50 50 2-8 °C ผใหญ 2.5-4.5 mg/dl

52



รกษา




Pleural Fluid Protein Pleural Fluid 2 ml. EP - 2 hr. - 80 22-25 °C -

Protein, Total Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 60 55 2-8 °C ผใหญ 6.6-8.3 g/dl

Serum Bicarbonate Clotted Blood 4 ml. Direct ISE 45 min. 1.30 hr. 40 40 2-8 °C 22-29 mmol/L

Serum Chloride Clotted Blood 4 ml. Direct ISE 45 min. 1.30 hr. 40 40 2-8 °C 97-108 mmol/L

Serum Iron Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 100 - 2-8 °C ช45-158,ญ37-145 ug/dl

Serum Potassium Clotted Blood 4 ml. Direct ISE 45 min. 1.30 hr. 40 40 2-8 °C 3.5-5.5 mmol/L

Serum Sodium Clotted Blood 4 ml. Direct ISE 45 min. 1.30 hr. 40 40 2-8 °C 135-145 mmol/L

Synovial Fluid Protein (นาเจาะขอ) Synovial Fluid 2 ml. Biuret - 2 hr. - 80 22-25 °C -

TIBC Clotted Blood 4 ml. - - 1.30 hr. 80 170 2-8 °C 147-528 ug/dl

Triglyceride Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 60 50 2-8 °C ≤200 mg/dl

Uric acid Clotted Blood 4 ml. EP - 1.30 hr. 60 60 2-8 °C ช3.6-8.2 mg/dl, ญ2.3-6.1 mg/dl

Urine Amylase (Random) Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 80 90 2-8 °C ช16-491, ญ21-447 U/L

Urine BUN Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. - - 2-8 °C 394-1384 mg/dl

Urine Calcium (Random) Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 50 50 2-8 °C 6.8-21.3 mg/dl

Urine Calcium (24 hours) 24 hr. Urine เกบครบเวลา Kinetic - - 50 50 2-8 °C ญ<300, ช<250 mg/24hr

53


รายการตรวจ สงสงตรวจ วธการทดสอบ ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย การเกบรกษา




Urine Chloride (Random) Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 - 2-8 °C 110-250 mmol/L

Urine Creatinine (24 hours) 24 hr. Urine เกบครบเวลา Kinetic - - 50 80 2-8 °C ช 980-2200 mg/24hr, ญ 720-1510 mg/24hr

Urine Creatinine (Random) Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 50 2-8 °C ช40-278,ญ29-226 mg/dl

Urine Micro albumin (Mau) Random Urine30-40ml. EP - 1.30 hr. 270 240 2-8 °C ≤20 mg/L

Urine Potassium Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 45 2-8 °C 25-125 mmol/L

Urine Protein (24 hours) 24 hr. Urine เกบครบเวลา EP - - 50 90 2-8 °C 28-141 mg/24hr

Urine Protein (Random) Random Urine30-40ml. EP - 1.30 hr. 40 40 2-8 °C 1.0-14.0 mg/dl

Urine Protein/creatinine ratio Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 80 - 2-8 °C -

Urine Sodium Random Urine30-40ml. Kinetic - 1.30 hr. 40 45 2-8 °C 40-220 mmol/L

Urine Sodium (24 hours) 24 hr. Urine เกบครบเวลา EP - - 50 60 2-8 °C -

54



รกษา




การตรวจทางภมคมกนวทยา (Clinical Immunology)

Alpha-fetoprotein (AFP) Clotted Blood 4 ml. CMIA - *4 hr. 250 300 2-8 °C < 7.4 ng/mL

Anti-HBc Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 200 260 2-8 °C Negative

Anti-HBs Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 150 180 2-8 °C Negative < 0.9 COI

Anti-HCV Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 300 300 2-8 °C Negative < 0.9 COI

Anti-HIV Clotted Blood 4 ml. Immunoassay 45 min. 2 hr. 220 250 2-8 °C Negative < 0.9 COI

ASO Clotted Blood 4 ml. Agglutination - 2 hr. 110 140 2-8 °C < 200 IU/ml

Beta-HCG Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. 160 300 2-8 °C Negative 0-1 mIU/ml.

Cryptococcus Neoformans Ag Body Fluid 2 ml. Immunoassay - 2 hr. 270 270 2-8 °C Negative

Body Fluid VDRL Body Fluid 2 ml. Flocculation - 2 hr. 50 50 22-25 °C Non-reactive

CA 125 Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. 550 600 2-8 °C < 35 IU/ml.

CA 15-3 Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. - 450 2-8 °C ≤ 15 IU/ml.

CA 19-9 Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. 550 600 2-8 °C ช 0-26, ญ 0-35 IU/ml.

Cacinoma embryonic antigen (CEA) Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. 280 300 2-8 °C ช0-5.2, ญ<3.3 ng/ml.

Cortisol Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. 300 300 2-8 °C 6-10 am6.02-18.4ug/dl,

4-8 pm2.68-10.5 ug/dl

Dengue Ab (IgG, IgM) Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 260 260 2-8 °C Negative

55




คาอางอง ดวน ปกต



Dengue NS1 Ag Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 260 280 2-8 °C Negative

Free T4 (Free Thyroxine) Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. 150 210 2-8 °C 0.6-1.2 ng/dl

Free T3 (Free triiodothyronine) Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. 150 210 2-8 °C ช2.4-4.2, ญ2.4-3.9 pg/ml

Ferritin Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. 310 350 2-8 °C ช30-400,ญ13-150ng/ml

HBs-Ag Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 130 160 2-8 °C Negative <1.0 COI

Influenza A, B Pharyngeal / Nasal Swab Immunoassay 45 min. 2 hr. 350 400 2-8 °C Negative

Leptospira Ab Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 200 170 2-8 °C Negative

Parathyroid Hormone Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. 210 200 2-8 °C 15-65 pg/ml.

Prostate specific antigen (PSA) Clotted Blood 4 ml. CMIA - *4 hr. 400 400 2-8 °C 0-4 ng/ml.

Rheumatoid factor test (RF) Clotted Blood 4 ml. Agglutination - 2 hr. 80 85 2-8 °C Negative

Salmonella Typhi Ab (Widal’s test) Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 200 100 2-8 °C Negative

Scrub Typhus Ab (Weil-Felix test) Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 200 120 2-8 °C Negative

SLE (LE cell) Clotted Blood 4 ml. Agglutination - 2 hr. 150 150 2-8 °C Negative

Troponin-T Heparin blood 3 ml. ECLIA 45 min. 1 hr. 260 400 2-8 °C Negative < 14 pg/ml

T4 (Thyroxine) Clotted Blood 4 ml. ECLIA - *4 hr. - 220 2-8 °C 5.0-11.39 ug/dl

TPHA (Syphilis) Clotted Blood 4 ml. Immunoassay - 2 hr. 100 100 2-8 °C Negative

TSH (Thyroid Stimulating Hormone) Clotted Blood 4 ml. CLIA - *4 hr. 170 220 2-8 °C 0.5-7.2 uIU/mL

56



ระยะเวลารายงานผล ราคาตอหนวย การเกบรกษา

คาอางอง ดวน ปกต กรมบญชกลาง


VDRL(RPR) Clotted Blood 4 ml. Flocculation - 2 hr. 50 50 2-8 °C Non-Reactive

การตรวจทางธนาคารเลอด (Blood Bank)

ABO cell grouping/ serum grouping Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 100 - 2-8 °C -

Cross matching Clotted Blood 4 ml. Tube Method 1 hr. 2 hr. 80 60 2-8 °C Compatible

Cryoprecipitate Clotted Blood 4 ml. Tube Method - ** 600 800 -40 °C -

Direct antiglobulin test (DAT) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 60 70 2-8 °C Negative

Fresh Frozen Plasma (FFP) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 650 650 -40 °C -

Indirect antiglobulin test (IAT) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 60 70 2-8 °C Negative

Leukocyte Poor Pooled Platelet Concentration (LPPC)

Clotted Blood 4 ml. Tube Method - ** 4300 3800 22 °C -

Leukocyte poor Pack Red Cell (LPRC) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 700 700 2-6 °C -

Pack Red Cell (PRC) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 700 700 2-6 °C -

Platelet concentrate (PC) Clotted Blood 4 ml. Tube Method - ** 600 600 22 °C -

Rh typing Clotted Blood 4 ml. Tube Method - 2 hr. 50 50 2-8 °C -

คาบรการในการจองโลหต = (คา Cross matching x จานวนทขอใช) + คาตรวจหมโลหต

คาบรการเมอนาโลหตไปใช = คาสวนประกอบโลหตทใช x จานวนทใชไป

คาบรการทงหมดเมอใชโลหต = คาบรการในการจองโลหต + คาบรการเมอนาโลหตไปใช

57






การตรวจวเคราะหรายพเศษอนๆ (สงตอภายนอก) Abamectin K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

ACA (Anti-Centromere) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 2000 - 2-8 °C Negative

Aluminum (blood) K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 360 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Aldosterone Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 720 - Freeze on ice ดคาจากในใบ Result

ANA (FANA) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 450 500 2-8 °C Negative

ANCA (Antineutrophil cytroplasmic antibody)

Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 360 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Anti-Thrombin III 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - Freeze on ice 83-126 %

Antibody Identification (gel test) Clotted Blood 4 ml. รพ.มหาราช - 2 weeks 240 500 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Anti-Cardiolipin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 - 2-8 °C Negative

Anti-CCP(Cyclic citrullinate peptides) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 800 - 2-8 °C < 5 U/ml

Anti-DNaseB Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - 260 2-8 °C < 200 U/ml

Anti-ds DNA Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 210 260 2-8 °C Negative

Anti-HAV (IgM) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 400 2-8 °C Negative

Anti-HAV (Total) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 500 - 2-8 °C Negative

58







Anti-HBe (Total) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 350 2-8 °C Negative

Anti-HBc IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 300 2-8 °C Negative

Anti-HEV IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Negative

Anti-HEV IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Negative

Anti-Jo1 Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1700 - 2-8 °C Negative

Anti-La (SS-B) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 - 2-8 °C Negative

Anti-MPO Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 550 - 2-8 °C Negative

Anti-nRNP Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 350 400 2-8 °C Negative

Anti-Phospholipid 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 2100 - 2-8 °C Negative

Anti-PR3 Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 550 - 2-8 °C Negative

Anti-Ro (SS-A) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 400 2-8 °C Negative

Anti-Scl 70 Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 110 90 2-8 °C Negative

Anti-Smith Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 270 260 2-8 °C Negative

Anti-SS (Anti-Ro-60) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 - 2-8 °C Negative

Anti-SS-A (Anti-52) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1700 - 2-8 °C Negative

Anti-GAD (Quantitative) 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 900 - Freeze on ice ดคาจากในใบ Result

59







Anti-GAD65/IA2 (Qualitative) 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 5700 - Freeze on ice ดคาจากในใบ Result

Angiostrogylus Antibody Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 910 - 2-8 °C Negative

Arsenic (blood, urine) K3 EDTA 3 ml./urine 20-40 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Arsenic (gastric lavage) Gastric lavage 20-40 ml สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Benzodiazepine Random Urine30-40ml. สง Central Lab

2 weeks 100 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Benzene (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Body fluid ADA Body fluid 2 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 - 22-25 °C 0 - 24 U/L

C3 complement (B1C) K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 290 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

C. difficile toxin A Stool สง Central Lab

2 weeks 500 600 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

C4 complement Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 220 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Cadmium (blood, urine) K3 EDTA Blood 3 ml./

Random urine 20-40 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 380 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Calcitonin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 500 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Cannabis (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 450 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Carbamate K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Carbamate (Gastric lavage) Gastric lavage 20-40 ml สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Carbamazepine (Tegretol) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 200 2-8 °C 4.00 – 12.00 ug/mL

Carbaryl K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

60






CD3 count K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 750 900 22-25 °C ดคาจากในใบ Result

CD4 count K3 EDTA Blood 3 ml. รพ. มหาราช - 2 weeks 500 900 22-25 °C ดคาจากในใบ Result

CH50 Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 150 180 ปนแยก

Freeze ทนท 100%

Chlorinated Hydrocarbon K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Chloroform K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Cholinesterase K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 320 (ปนแยก

ภายใน 30 นาท)

ดคาจากในใบ Result

Chromium (blood) K3 EDTA Blood 3 ml./ สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 380 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Chromosome study from amniotic fluid Amniotic fluid 20 ml. สง รพ.รามาธบด - 1 month 3000 - 22-25 °C ดคาจากในใบ Result

Chromosome study from blood/bone marrow Heparinized Blood 3 ml.

/Heparinized Bone marrow 3 ml. สง รพ.รามาธบด - 1 month 1,800 - 22-25 °C ดคาจากในใบ Result

Cocaine (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Cold agglutinin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 40 - 2-8 °C < 1: 64

Copper (24 hours urine) 24 hours urine สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 350 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Copper (blood) K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 220 - 2-8 °C Female = 0.08 – 0.155,

Male = 0.07 – 0.14

Cortisol 24 hr. 24 hours urine สง Central Lab - 2 weeks 300 300 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

61






C-Peptide Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 3 weeks 350 - 2-8 °C 0.9 - 7.1 ng/ml

CPPD (Calcium pyrophosphate dehydrate) Joint fluid สง Central Lab - 2 weeks 300 - 22-25 °C 0

Cyclosporine (CSA) EDTA Blood, Heparin Blood สง Central Lab - 2 weeks 1000 950 2-8 °C Therapeutic 50 - 370 ng/ml

Cytomegalovirus (CMV) Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 2550 270 2-8 °C Negative

Dengue virus, qualitative RT-PCR K3 EDTA Plasma 5 ml. สง Central Lab - 2 weeks 900 900 2-8 °C Negative

Digoxin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 240 180 2-8 °C 0.80 - 2.40 ng/mL

DNA detection for Alpha mutation gene K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1500 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

DNA detection for Beta mutation gene K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 3000 2000 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

E.histolytica Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 600 150 2-8 °C Negative

Enterovirus 71 Ag Nasopharyngeal wash สง Central Lab - 2 weeks 350 -360 2-8 °C Negative

Estradiol (Estrogen) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 170 360 2-8 °C 12.5-166 pg/mL

Ethanol (Ethyl alcohol) วธ GC NaF Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 800 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Factor VIII 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 800 1000 Freeze on ice คาจากในใบ Result

Folate Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 240 250 2-8 °C 3.1-17.5 ng/ml

Formaldehyde (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

FSH Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 135 280 2-8 °C ผชาย 1.5 – 12.4 mIU/mL, ผหญง 3.5-12.5 mIU/mL

62







FTA-ABS Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 300 2-8 °C NON-REACTIVE

Fungus culture Skin/Nail/Hair from lesion สง Central Lab - 1 month 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Growth hormone Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 600 - 2-8 °C 0-10 ng/ml

Gnathostroma Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 910 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

HSV-1 and -2 IgM/IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Hb typing (คสาม-ภรรยา) K3 EDTA Blood 3 ml. ศนยอนามยท 9 - 2 weeks 260 300 2-8 °C A2A

Hb typing (สงเดยว) K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 260 300 2-8 °C A2A

HBe Ag Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 180 300 2-8 °C Negative

HBV Viral load K3 EDTA Plasma 5 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1300 2400 ปนแยก Freeze Negative

HCV Genotype (line-probe) Serum/ EDTA plasma 2 ml สง Central Lab - 1 month 2800 2800 ปนแยก Freeze ดคาจากในใบ Result

HCV Viral load (Quantitative real time PCR) Serum/ EDTA plasma 2 ml สง Central Lab - 2 weeks 2300 2700 ปนแยก Freeze Detection limit 43-69,000,000 IU/ml

Hemo culture for TB Blood 5-10 ml. สง Central Lab - 3 month 400 / ขวด

- 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Heppuric acid (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Heroin-confirm test Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 700 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Heterophile Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - 200 2-8 °C Negative

HIV Ag Multiplex Nested DNA PCR K3 EDTA Plasma 5 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1,700 - 2-8 °C Negative

63







HIV Viral load EDTA plasma 2 ml รพ. มหาราช - 2 weeks 1800 2000 ปนแยก Freeze Detection limit 20-10,000,000 Cps/ml

HLA-B 58:01 K3 EDTA Blood 8-10 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1000 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

HLA-B27 typing (PCR) K3 EDTA Blood 8-10 ml. สง Central Lab - 3 weeks 600 - 2-8 °C Negative

HSV (Herpes simplex virus) for PCR EDTA plasma/Serum/CSF 1 ml สง Central Lab - 2 weeks 1400 - 2-8 °C Negative

Influenza type A(H1N1) virus RNA detection Throat swap สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 1200 - 2-8 °C Negative

Influenza virus B virus RNA detection Pharyngeal / Nasal Swab in VTM สง Central Lab - 2 weeks 580 - 2-8 °C Negative

Insulin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 - 2-8 °C 2.6 - 24.9 mU/mL

Insulin like growth factor (IGF-1) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 720 - 2-8 °C 50 - 475 ng/mL

Isopropanol Random Urine30-40ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 280 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

JAK2 gene mutation EDTA Blood พรอมคา CBC สง Central Lab - 2 weeks 2500 - 2-8 °C Negative

Lead (blood) K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 400 - 2-8 °C 0 – 40.00

Lead (urine) Random urine 20-40 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 400 - 2-8 °C 0 – 50.00

LH Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 190 280 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Lipase Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 250 2-8 °C < 60 U/L

Lithium Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 380 300 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Lupus Anticoagulant 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 110 210 Freeze on ice ดคาจากในใบ Result

Manganese (blood) K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 220 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

64








Marijuana (Cannabinoid, THC) Random Urine30-40ml. สง ศนยวทยฯ - 1 month 700 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Measles IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 350 2-8 °C Negative

Measles IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 - 2-8 °C Negative

Mellioid titer Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 100 110 2-8 °C Negative

Mercury (blood, urine) K3 EDTA Blood 3 ml./Random

urine 20-40 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 380 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Methamphetamine (Urine) (HPLC) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 1 month 1000 900 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Metanephrine 24 hr. 24 hr. Urine +6M HCL 12.5cc สง Central Lab - 2 weeks 1000 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Microsomal Antibody Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 220 - 2-8 °C < 12 IU/mL

Morphine-confirm test Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 100 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Mump IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 - 2-8 °C Negative

Mump IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 - 2-8 °C Negative

Mycoplasma IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - 300 2-8 °C Negative

Mycoplasma IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - 400 2-8 °C Negative

Myositis Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 3400 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Nickel (blood, urine) K3 EDTA Blood 3 ml./urine20-40

ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 380 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Nitrazepem Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1,200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

65




ชกลาง กระทรวง

สธ.

NSE (Neuro Specific Enolase) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 500 - 2-8 °C 15.2 ng/mL

Opiate screening test (Morphine, Heroin, Codeine)

K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 140 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Organophosphate (Gastric lavage) Gastric lavage 20-40 ml สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 120 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Paracetamol (Acetaminophen) K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Therapeutic : 10.00 –

30.00 ug/mL

Parquet K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Parquet (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Parvovirus B19 IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Parvovirus B19 IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

PCR for TB Sputum 1-3 ml. ส.ค.ร. 5 - 2 weeks 880 1200 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Phenobarbital Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 240 180 2-8 °C 15.00 – 40.00 ug/mL

Phenothiazine Random Urine30-40ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Phenytoin (Dilantin) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 220 2-8 °C 10.0 - 20.0 ug/mL

Pirimiphos-Methyl Clotted Blood 4 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

PNH cell (CD55, CD59) K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 600 600 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Polio Fresh stool สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Procalcitonin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 1200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

66




ชกลาง กระทรวง

สธ.

Progesterone Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 350 2-8 °C 0.2 - 1.5

Prolactin Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C 4.79-23.3 ng/ml

Protein C 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 720 - Freeze on ice 70 - 140 %

Protein S 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 840 - Freeze on ice 63 - 148 %

Rubella IgG (Single) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 210 2-8 °C Negative<10 IU/mL,

Protective value≥10 IU/mL

Rubella IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 300 2-8 °C Negative

Rickettsia (IFA) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks - - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Screening for drug and pesticide (Paracetamol, Benzodiazepine)

Gastric lavage GC-MS - 2 weeks 1300 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Serum ADA Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 - 2-8 °C < 15 U/L

Serum ketone Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 150 150 2-8 °C 0.2 - 2.8 mg/dL

Serum Osmolality Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 130 130 2-8 °C 289-308 mOsmol/kg

TB culture and sensitivity Sputum 1-3 ml. ส.ค.ร. 5 - 3 month 200 500 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Testosterone Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 190 280 2-8 °C M : 1.70 - 7.80, F : 0.00 -

0.75 ng/mL

Theophylline Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Therapeutic 10 - 20

ug/mL

Thinner (Toluene) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

67






Throat swab c/s for C.diptheriae Throat swab in Amie’s medium สง Central Lab - 2 weeks 200

2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Thyroglobulin Ab Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 200 400 2-8 °C 1.4 - 78.0 ng/mL

Tissue culture เนอเยอ สง Central Lab - 2 weeks 200 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Toxoplasma (IgG) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 270 2-8 °C Negative

Toxoplasma (IgM) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 250 270 2-8 °C Negative

Tricyclic antidepressant Random Urine30-40ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 400 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Urine Bence Jones Protein Random Urine30-40ml. สง Central Lab - 2 weeks 50 140 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Urine Osmolality Random Urine30-40ml. สง Central Lab - 2 weeks 120 120 2-8 °C >600 mOSMOL/Kg

Urine VMA Random Urine30-40ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 300 2-8 °C 1.8 - 7.1 mg/24 hrs.

Urine VMA 24 hr. 24 hrs. Urine + 6 N HCL(10 ml) สง Central Lab - 2 weeks 300 300 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Valprolic acid (Depakin) Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 200 2-8 °C 50 - 100 ug/mL

Varicella zoster IgM Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Negative

Varicella zoster IgG Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 300 - 2-8 °C Negative

Vitamin B12 Fresh serum 1 ml. สง Central Lab - 2 weeks 240 - 2-8 °C 243 - 894 pg/mL

Vitamin D Total Clotted Blood 4 ml. สง Central Lab - 2 weeks 900 - 2-8 °C (หาม

โดนแสง)

>= 30 ng/mL

Von-willebrane factor Pisticitin cofactor 3.2%Sodium Citrate 3 ml. สง Central Lab - 2 weeks 400 400 ปนแยก Freeze


68






Xylene (Urine) Random urine 60 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 250 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Zika Virus (blood) K3 EDTA Blood 3 ml. สง Central Lab 1-5 วน 2 weeks 2000 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Zika Virus (Urine) Random Urine30-40ml. สง Central Lab 4-15 วน 2 weeks 2000 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

Zinc Phosphide Gastric lavage สง Central Lab - 2 weeks 100 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

หาสารพษไมทราบชนด ไมระบกลม K3 EDTA Blood 3 ml. สง ศนยวทยฯ - 2 weeks 800 - 2-8 °C ดคาจากในใบ Result

ความหมายคายอ * = ท าเฉพาะวนเวลาราชการ ** = การจองเลอดตองโทรแจงกบทางหองปฏบตการกอน โดยเจาหนาทหองปฏบตการจะด าเนนเรองขอเลอดจากภาคการบรการโลหตแหงชาตท 5 DS = Direct spectrophotometric method ECLIA = Electrochemiluminescence Immunoassey EP = End point assay

CLIA = Chemiluminescent Immunoassay CMIA = Chemiluminescence Microparticle Immunoassay CLEIA = Chemiluminescent enzyme immunoassay

คู่มือการให้บริการ...

Documents