Legislative Reform of Drug Policies | 1

พชกระทอมในประเทศไทย

ควรหรอไมทจะยกเลกกฎหมายและใหอยภายใตการควบคมของชมชน

โดย พาสคาล ทงเก1

Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr.13

ตนป 2553 สำ�นกง�นคณะกรรมก�รปองกนและปร�มปร�มย�เสพตด (ป.ป.ส.) ไดพฒน�ร�งนโยบ�ยเพอทบทวนก�รบรห�รง�นยตธรรมทเกยวของกบย�เสพตดในแงมมต�ง ๆ โดยก�รลดโทษท�งกฏหม�ยอนเกยวเนองจ�กพชกระทอม เปนหนงในแนวท�งทไดถกระบไวใน ร�งนโยบ�ยฉบบน เพอเสนอใหกระทรวงยตธรรมพจ�รณ�ตอไป

ร�ยง�นสรปฉบบนนำ�เสนอถงประเดนทเกยวกบกฎหม�ยและนโยบ�ยพชกระทอมในประเทศไทย พรอมทงบทสรปและขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอก�รพจ�รณ�ทบทวนกฎหม�ยห�มใชพชกระทอมทงในประเทศไทยและภมภ�ค ร�ยง�นสรปนอ�ศยก�รศกษ�คนคว�ขอมลจ�กเอกส�รทเกยวของต�ง ๆ และก�รวจยภ�คสน�มซงดำ�เนนก�รในเดอนตล�คมและพฤศจก�ยน พ.ศ. 2553 ในพนทกรงเทพมห�นคร จงหวดสร�ษฎรธ�น ตรง สตล อำ�เภอเมองสงขล�และอำ�เภอห�ดใหญ จงหวดสงขล�

พชกระทอม (Mitragynia speciosa korth) เปนไมผลดใบเขตรอนซงจดอยในตระกล Rubiaceae (ตระกลเดยวกบก�แฟ) มถนกำ�เนดในเอเซยตะวนออกเฉยงใต มคว�มสงถง 15 เมตร หรอม�กกว�น ใบมขน�ดใหญ กว�ง พชกระทอมถกใชเพอ

วตถประสงคในก�รรกษ�โรคและคว�มบนเทงม�เปนเวล�น�น ในประเทศไทยส�ม�รถพบตนกระทอมไดม�กในพนทภ�คใตของประเทศ

จ�กก�รวจยพบว� พชกระทอมออกฤทธตอระบบประส�ทสวน

กล�ง ทงกระตนและกดประส�ทซงขนอยกบปรม�ณก�รใช ใบกระทอมมส�รอลค�ลอยด (alkaloid) กว� 25 ชนด ในจำ�นวนนส�รอลค�ลอยดทสำ�คญทสดคอ ส�รไมตร�จนน (mi-

tragynine) ส�รอลค�ลอยดตวอนๆ ไดแก ไมตร�ฟลลน (mi-traphylline) สเปซโอจนน (speciogynine) และไฮดรอกไซไมตร�จนน 7 (7-hydroxymitragynine)2 เปนตน ในขณะทส�ร

บทสรปและขอเสนอแนะ• พชกระทอมเปนสวนหนงในวฒนธรรมของช�วใต

ก�รออกกฎหม�ยควบคมพชกระทอม นนเปนก�รกระทำ�เกนคว�มจำ�เปนและไมเกดประโยชนในเมอก�รใชพชกระทอมไมได กอปญห�ใด ๆ ม�เปนเวล�หล�ยทศวรรษ

• เนองจ�กพชกระทอมไมมผลกระทบในทงด�นสขภ�พ

และด�นสงคม ก�รใช ก�รมครอบครองและก�รผลตพชกระทอมจงควรเปนสงทถกตองต�มกฎหม�ย และควรใหอำ�น�จผนำ�ชมชนในก�รควบคมก�รผลตและจดก�รก�รใชพชกระทอม

• ทบทวนเกณฑก�รพจ�รณ�โทษผตมสคณรอยซงไมควรถอว�เปนก�รผลตย�เสพตดชนดใหม

• เขมงวดกวดขนและเอ�จรงเอ�จงกบก�รควบคมระบบเภสชกรรมในระดบประเทศ รวมถงก�รปฏบตต�มกฎหม�ยและนโยบ�ยเกยวกบใบสงย�ในระดบร�นข�ยย�ทวไป

• อำ�นวยคว�มสะดวกในก�รขออนญ�ตใชพชกระทอมเพอก�รศกษ�ท�งวทย�ศ�สตรและห�สรรพคณท�งย�ต�ง ๆ โดยเฉพ�ะอย�งยงส�รทอ�จจะเปนส�รทดแทนเพอควบคมภ�วะ เสพตดแอลกอฮอลและย�เสพตดชนดอน ๆ

• ใหขอมลและสร�งศกยภ�พสอมวลชนไทยและประช�ชนทวไปในก�รนำ�เสนอขอมลทเปนกล�งทไมเปนก�รตตร�ผใชพชกระทอมและ 4x100

2 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 3

ไมตร�จนนทมคว�มเขมขนสงออกฤทธกระตน ประส�ท สวนส�รไฮดรอกไซไมตร�จนน 7 เปนส�รอลค�ลอยดทสำ�คญในก�รออกฤทธกดประส�ท ซงส�ม�รถบรรเท�อ�ก�รปวดไดม�กกว�มอรฟน3

คนไทยโดยเฉพ�ะในภ�คใตและประช�กรในประเทศอนในภมภ�คเอเซยตะวนออกเฉยงใต เคยวใบกระทอมม�ช�

น�น ก�รใชพชกระทอมแบบดงเดมของคนในภ�คใตของไทยไมไดถกมองว� เปน “ก�รใชย�เสพตด” แตอย�งใด

และผใชพชกระทอมไมถกตตร�หรอเลอกปฏบตอกดวย พชกระทอมนบว�เปนสวนหนงของวถชวตของคนในภ�คใตซงฝงร�กลกลงในขนบธรรมเนยมประเพณต�ง ๆ ไดแกพธกรรมทองถน ศลปะก�รแสดงท�งวฒนธรรมต�ง ๆ 4 ร�นนำ�ช� และรวมถง ก�รทำ�ก�รเกษตรและก�รใชแรงง�น เชน ก�รทำ�สวนย�งพ�ร�และก�รออก

ห�ปล�ในทะเล ประช�ชนสวนใหญในจงหวดท�งภ�คใตโดยเฉพ�ะอย�งยงจงหวดปตต�น ยะล�และนร�ธว�ส นบถอศ�สน�อสล�ม และศ�สน�มบทบญญตทเครงครดในก�รห�มดมเครองดมแอลกอฮอล พชกระทอมจงเปนสงทดแทน ซงพชกระทอมไมใชสงตองห�มต�มหลก

ศ�สน� ห�กแตเปนสงตองห�มต�ม กฎหม�ยของรฐ

รปแบบการใช - ดงเดมหรอรวมสมยในง�นวจยเมอไมน�นม�นยนยนว�พชกระทอมเปนทรจกอย�งแพรหล�ยในประเทศไทย โดยเฉพ�ะอย�งยงในจงหวดท�งตอนใตและกรงเทพมห�นคร ย�เสพตดทมคนใชโดยทวไปใน ทกจงหวดในภ�คใตไดแก พชกระทอม ย�บ� (เมธแอมเฟต�มน) และกญช� ขอมลจ�กก�รสำ�รวจ สำ�มะโนประช�กรด�นสถ�นะก�รใชย�เสพตดและส�รเสพตด ป 2551 ชใหเหนว�จำ�นวนประช�กร ทเสพพชกระทอมมเพมขนจ�กป 2550 (1,078,152 คน ในป 2551 เทยบกบ 1,018,304 คน ในปกอนหน�นน)

มขอมลแสดงใหเหนว�มรปแบบก�รใชพชกระทอมทแตกต�งกนอย 2 แบบ แบบแรก เปนก�รใชแบบดงเดมซงเปนก�รเคยวใบสดหรอก�รกนผงทไดจ�กใบ เดมทแลวผเคยวใบกระทอมจะเรมเคยวเมออ�ย 25 ป หรอม�กกว� และหล�ยคนเคยวใบกระทอมไปตลอดชวต โดยเฉลยผเคยวใบกระทอมจะกนใบกระทอมประม�ณวนละ 10-60 ใบ และมร�ยง�นว�บ�งคนกนม�กกว�นน ใบกระทอมจะนยมนำ�ม�เคยวในร�นนำ�ช� ในพธกรรมบ�งอย�ง (ซงลดคว�มนยมลงเรอย ๆ) และง�นสงคมทไมเปนท�งก�รอน ๆ รวมถงในก�รใชแรงง�นและใชเคยวภ�ยในทพกอ�ศยของตนเอง ก�รกนใบกระทอมเปน ธรรมเนยมทสบทอดม�เปนเวล�หล�ยศตวรรษในภ�คใตของไทย และกว�รอยละ 70 ของประช�กร เพศช�ยในบ�งอำ�เภอกนใบกระทอมทกวน อนทจรงคนในภ�คใตจำ�นวนม�กถอว�ก�รเคยวใบ กระทอมคล�ยกบก�รดมก�แฟ

อกแบบหนง จ�กกระแสก�รใชย�เสพตดในระยะหลง ๆ ในประเทศไทยชใหเหนว�รปแบบ ก�รใชใบกระทอมแบบทสอง

กำ�ลงเรมเข�ม� เมอประม�ณ 5 ปทผ�นม�คนหนมทมอ�ยตงแต 13- 39 ป เรมตมใบกระทอม (ครงละประม�ณ 15-

100 ใบ) ไดนำ�ช�ใบกระทอมเพอใชเปนส�รตงตน ในก�รผลตเครองดม 4x100 (สคณรอย) เครองดม 4x100 ประกอบดวยนำ�ช�ใบกระทอม ย�แกไอ โคก (นำ�อดลม) และนำ�แขง ผดมจะผสมเครองดม 4x100 วนละสองครงหรอม�กกว� ขนอยกบว�มเงนพอและจะห�ใบกระทอมไดหรอไม5 วยรนผดม 4x100 รสกว�ตองแอบดม ในทลบหลบต�คน เนองจ�กเกรงว�จะถกเจ�หน�ทตำ�รวจจบกมตว มร�ยง�นว�ในอำ�เภอแหง

หนงมประช�กรทดม 4x100 ใน 21 หมบ�น จ�กทงหมด 39 หมบ�น เมอเปรยบเทยบกบก�รใชใบกระทอมแบบดงเดม ผดม 4x100 จะไมเปนทยอมรบของสงคมม�กนก แตอย�งไรกต�ม ชมชนยงถอว�ผเสพ 4x100 นนดกว�ผใชย�บ� และเฮโรอนม�ก

ทผ�นม�ไมน�นนก�รเลอกปฏบตม�จ�กกลมอนรกษนยมในชมชนช�วพทธและช�วมสลม ควบคไปกบกระแสคว�มสนใจทเพมขนของสอมวลชนตอส�รต�ง ๆ ตอก�รใสเพมเตมในเครองดม 4x100 ไมว�จะเปน เบนโซไดอ�เซพน (benzodiazepine) ผงทไดจ�กส�รเคลอบหลอดฟลออเรสเซนต ผงย�จดกนยง สท�ถนน ย�ฆ�แมลง ขเถ�จ�ก

ก�รเผ�ศพ หรอส�รอน ๆ ทห�ไดในพนท เพอ “เพม” คว�มแรงของเครองดม จ�กก�รโหมกระพอขอมลดงกล�วช�วบ�นท อ�ศยในพนท

จงหวดภ�คใตกทวคว�มกงวลตอก�รดมเครองดม 4x100 ของกลมวยรนทพงขนอย�ง รวดเรวในระยะเวล� 5 ปทผ�นม� อย�งไรกต�ม

ง�นวจยชนนยงมขอมลทจำ�กดเกยวกบก�รใชส�ร อนตร�ยทใสเพมเตมในเครองดมดงกล�ว

ก�รใชทงสองรปแบบ ผใชใบกระทอมสวนใหญเปนช�ยและใชเพอคว�มบนเทงโดยเฉพ�ะ มผหญงจำ�นวนนอยม�กทใชพชกระทอม ผ

หญงในภ�คใตจะเคยวหม�ก6 แทน ซงหม�กกยงคงอยนอกเหนอกฎหม�ยควบคม หม�กกมคณสมบตกระตนประส�ทเชนเดยวกน และเปนทนยมใชกนอย�งแพรหล�ยม�นบพน ๆ ปในภ�คใตของประเทศไทย รวมถงประเทศอน ๆ ในแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใต ห�กแตเมอไมน�นม�นผหญงจะเคยวหม�กม�กกว�ผช�ย

สถ�บนวจยมะเรงส�กล [The International Agency for Re-search on Cancer (IARC)] ถอว�ก�ร เคยวหม�กกอใหเกดโรค

มะเรงในมนษย ถงกระนนกต�มหม�กยงคงเปนพชทถกกฎหม�ยและไมม นโยบ�ยหรอขอกฎหม�ยควบคมใด ๆ ในประเทศไทยจ�ก

เหตผลทว�หม�กมประวตคว�มเปนม� ท�งวฒนธรรม ถงแมว�ใบกระทอมจะสงผลเสยนอยกว�และมคว�มสำ�คญท�งวฒนธรรมม�กพอ ๆ กบก�รเคยวหม�ก แตใบกระทอมถกจดว�เปนสงผดกฎหม�ย จ�กก�รสำ�รวจสำ�มะโนประช�กรชใหเหนว�ประม�ณรอยละ 10 ของผใชใบกระทอมเปนหญง7

ใบกระทอม (ภาพ: อมราลกษณ คำาโฮง)

4 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 5

ป 2548 2549 2550 2551 2552

จำานวนคด 1,100 2,494 3,702 3,778 5,485

จำานวนการจบกม 1,251 3,241 5,372 3,083 7,388

ปรมาณ

(กโลกรม)

1,743 8,544 42,268 12,716 20,877

ตาราง 1: สถตการจบกมคดพชกระทอมในประเทศไทย

ถงแมว�ก�รประชมเกยวกบย�เสพตดระดบน�น�ช�ตจะไมมก�รบงคบใหประเทศสม�ชกองคก�รสหประช�ช�ต (UN) ควบคมและออกกฎหม�ยเกยวกบก�รใช ก�รครอบครอง ก�รผลต ก�รจำ�หน�ย และก�รค�พชกระทอมได แตประเทศทบญญตกฎดงกล�วแลวกมจำ�นวนเพมขนเรอย ๆ โดยมเหตผลว�พชกระทอมอ�จจะสงผลเสยตอสขภ�พร�งก�ย (ดร�ยละเอยด เกยวกบประเดนสขภ�พไดในหวขอถดไป) ในป 2547 ทงส�รไมทร�จนนและพชกระทอมถกระบ อยในบญชส�รเสพตดประเภทท 9 (ระดบก�รควมคมสงสด) ในกฎหม�ยย�เสพตดและส�รมพษแหงช�ต ของประเทศออสเตรเลย8 ถงแมว�พชกระทอมจะไมใชสงผดกฎหม�ยในประเทศสหรฐอเมรก� แตเมอเรว ๆ นสำ�นกง�นปองกนและปร�บปร�มย�เสพตด (Drug Enforcement Administration, DEA) ไดระบพช

กระทอมในบญชย�และส�รเคมทตองระวง ในเวบไซตวกพเดย (Wikipedia) และอโรวด (Erowid) ระบว�ประเทศใน

ย โรปก เ รมมก�รควบคมก�รแพรระบ�ดของพชกระทอม ท�งอนเตอรเนทแลว

ในเอเซยตะวนออกเฉยงใต พชกระทอมเปนส�รควบคมในประเทศต�ง ๆ เชน ม�เลเซย ภ�ยใตกฎหม�ยส�รมพษ ตงแตป

25469 และพม�10 ภ�ยใตกฎหม�ยย�เสพตดใหโทษ และส�รทสง

ผลตอระบบประส�ท (ม�ตร�ท 30) ในประเทศไทยพชกระทอมถกจดใหเปนส�ร ควบคมครงแรกเมอป พ.ศ. 2486 ภ�ยใตพระร�ชบญญตพชกระทอม ในเวล�นนรฐบ�ลกำ�ลงจดเกบ ภ�ษจ�ก

ผเสพฝนและร�นค�ฝน ตอม�เนองจ�กร�ค�ฝนสงขน ผเสพฝนจำ�นวนม�กจงหนไปใชพชกระทอมเพอบรรเท�อ�ก�รอย�กย� แตอย�งไรกต�มจ�กภ�วะสงคร�มมห�เอเซยบรพ�ทเรมขนในป 2485 และร�ยไดจ�กภ�ษฝนทลดนอยลงผลกดนใหรฐบ�ลไทยตองควบคมและปร�บปร�มคแขงท�งก�ร ตล�ดของฝนโดยออก

พระร�ชบญญตพชกระทอมเพอใหพชกระทอมเปนสงผดกฎหม�ย

ต�มคำ�อภปร�ยของ พล.ต.ต. พน อมรวสยสรเดช สม�ชกสภ�ผแทนร�ษฎรจงหวดลำ�ป�ง ในก�รประชมสภ�ผแทนร�ษฎร สมยวส�มญ เมอวนท 7 มกร�คม 2486 ทว� “ฝนนนมภ�ษม�กแตพชกระทอมไมมภ�ษ เมอฝนแพงขนคนกหนไปสบกระทอมแทนฝน ทำ�ใหก�รค�ฝนของรฐบ�ลหยอนลง”11

ชวงหลงสงคร�มโลกครงท 2 ยงไมมก�รบงคบใชพระร�ชบญญตพชกระทอมอย�งเขมงวด เปนเวล�หล�ยป ยงมก�รปลกตนกระทอมในปรม�ณทเหม�ะสมและมก�รเคยวใบกระทอม อย�งเปดเผย ในป 2522 พชกระทอมถกระบอยในพระร�ชบญญตย�เสพตดใหโทษ ประเภทท 5 (มโทษนอยทสด) ประเภทเดยวกบกญช�และเหดเม� ซงมโทษลดหยอนลงม�กจ�กทระบไวในพระร�ชบญญตพชกระทอม

ในระยะเวล� 5 ปทผ�นม�มก�รบงคบใชกฎหม�ยควบคมพช

กระทอมทมคว�มเขมงวดขน ตนป 2543 มก�รจบกมและยดของกล�งคดพชกระทอมเพมม�กขน นอกจ�กนนในป 2546 สถตก�รจบกมและยดใบกระทอมในจงหวดท�งตอนใตพงสงขนพรอม

ๆ กบนโยบ�ยนองเลอดในก�รประก�ศสงคร�มกบก�รประก�ศนโยบ�ยสงคร�มปร�มปร�มย�เสพตดของรฐบ�ลโดยใชคว�มพย�ย�มในก�รบงคบใชกฎหม�ยทเนนก�รปร�บปร�มอย�งเขมงวด โดยปฏบตง�นครอบคลมทวประเทศ หลงจ�กนนไมน�นมตวเลข ออกม�อย�งเปนท�งก�รเปดเผยว�มคว�มพย�ย�ม

ควบคมครงใหมเกดขนเมอมก�รเรมใช 4x100 ในประเทศไทย

เจ�หน�ทของรฐมคว�มกงวลเพมขนเรอย ๆ เมอมสอหล�ยแขนง

เรมร�ยง�นว�มก�รเตม ส�รแปลกปลอม เชน ผงย�จดกนยง

กฎหมายและการบงคบใช - ผดหรอยดหยน

คดเกยวกบพชกระทอม บทลงโทษ

ผลต นำาเขาและสงออก จำ�คกไมเกน 2 ปและปรบไมเกน 200,000 บ�ท

ขาย มครอบครองเพอขาย

- ปรม�ณตำ�กว� 10 ก.ก. จำ�คกไมเกน 2 ป และปรบไมเกน 40,000 บ�ท

หรอทงจำ�ทงปรบ- ปรม�ณตงแต 10 ก.ก. ขนไป จำ�คกไมเกน 2 ป และไมเกน 200,000

บ�ท

มครอบครอง จำ�คกไมเกน 1 ป และปรบไมเกน 20,000 บ�ท

เสพ จำ�คกไมเกน 1 ป และปรบไมเกน 2,000 บ�ท

ตารางท 2 บทลงโทษคดทเกยวกบพชกระทอมในประเทศไทย

ลงในเครองดม 4x100 ในกลมวยรน ดวยคว�มตงใจทจะปกปองประช�กรวยรนจ�กอนตร�ยของเครองดมทอ�จจะเกดตอสขภ�พ เจ�หน�ทไดรบคำ�สงใหออกตรวจและตดกำ�จดตนกระทอมในทกททม12 ตงด�นตรวจคนห� ใบกระทอมและผใช 4x100 ในชมชนเป�หม�ย

รปแบบใหมในก�รควบคมพชกระทอมส�ม�รถยนยนไดจ�กขอมลก�รจบกมและยดพชกระทอมในประเทศไทย ต�มทนำ�เสนอในต�ร�งท 113 เกอบ 3 ใน 4 ของปรม�ณกระทอมทยดไดทงหมดใน ประเทศไทยในป 2552 ยดไดจ�กจงหวดในพนทภ�คใต (14,829 ก.ก. จ�กทงหมด 20,877 ก.ก.) นอกจ�กนจำ�นวนก�รจบกมคดพชกระทอมสงทสด อยในจงหวดภ�คใต (6,112 ร�ยจ�กทงหมด 7,388 ร�ย) เมอเทยบกบจำ�นวนก�รจบสงสด ของคดกญช� (5,372 ร�ย จ�กทงสน 14,404 ร�ย) และเฮโรอน (478 ร�ยจ�กทงสน 763 ร�ย) ซงมร�ยง�นว�เกดขนในจงหวดในภ�คใตเชนเดยวกน ในขณะทภ�คใตมร�ยง�นก�รจบกมคดย�บ� ตำ�ทสดของประเทศ (9,724 ร�ยจ�กทงสน 131,950 ร�ย) และตวชวดสดท�ยคอ เจ�หน�ทจบกมคดฝนได 111 ร�ย ในขณะทยดของกล�งได 40,662 ก.ก. ในป 2552

ก�รออกม�ตรก�รควบคมพชกระทอมนนประกอบดวยบทลงโทษทรนแรงของก�รเสพ มไวในครอบครอง จำ�หน�ยและก�รผลตพชกระทอม ซงมโทษปรบและจำ�คก (ดต�ร�งท 2) แตอย�งไรกต�มก�รจำ�คกกมใหเหนไมบอยนกในท�งปฏบต กล�วคอมก�รอะลมอลวยและยดหยนในก�รบงคบใชกฎหม�ยว�ดวยพชกระทอมอย�งชดเจน โดยเฉพ�ะอย�งยงในภ�คใตของไทยเรอยม�จนถงตนทศวรรษนเอง อย�งไรกต�มก�รเข�ม�ของเครอง

ดม 4x100 กระตนใหมก�รลงโทษและก�รปรบทรนแรงขน โดยเฉพ�ะผใช 4x100

ทวทงพนทจงหวดสร�ษฏรธ�น ตรง สตลและสงขล�มก�รดำ�เนนคดอย�งคอนข�ง เปนธรรมและอยในกรอบของขอกฎหม�ย แตผนำ�ชมชนหล�ยคนกล�วว�ยงมกรณยกเวนอยบ�ง เชน ในจงหวดสตล ช�ยหนมผหนงถกจบกมในขอห�ตม 4x100 โดยหลกฐ�นทพบทงหมด คอหมอตมเพยง 1 ใบ เข�ถกปรบเงนเปนจำ�นวน 15,000 บ�ท และรถจกรย�นยนตของเข�ถก เจ�หน�ทยดไป ในจงหวดตรงวยรนช�ยคนหนงถกปรบเปนเงนจำ�นวน 150,000 บ�ท ในขอห�ผลตย�เสพตด เพร�ะเข�ตมเครองดม 4x100 ซงโทษดงกล�วคล�ยกบผทถกตดสนว�ผลตย�บ�ในหองปฏบตก�รเคม มร�ยง�นว�ยงมเรองร�วคดพชกระทอมในภ�คใตทคล�ย ๆ กนนทชใหเหนถงก�รบงคบใชกฎหม�ย พชกระทอมทไมสอดคลองกนอกหล�ยกรณ

ต�มร�ยง�นหล�ยชนของ ป.ป.ส. ชใหเหนว�ก�รดำ�เนนคดกบผใช 4x100 ทเพมม�กขนนน เปนก�รลดอปสงคของพชกระทอมอย�งเหนไดชด อย�งไรกต�มอปสงคของพชกระทอมทลดลง กมสวนเกยวของกบคว�มพย�ย�มในก�รลดอปท�นทควบคกนไป ซงไดมก�รรณรงคตดทำ�ล�ย ตนกระทอมในพนทจงหวดในภ�คใต จดใหมส�ยตรวจต�มหมบ�นเพอห�และตดทำ�ล�ย ตนกระทอมทงทปลกในหมบ�นและทเกดขนเองต�มธรรมช�ต

ระยะเวล� 5 ปทผ�นม� นโยบ�ยตดทำ�ล�ยตนกระทอมไดนำ�ไปสอตร�ก�รตดตน กระทอมจำ�นวนม�กในพนทภ�คใต ไมว�จะเปนโดยเจ�หน�ทตำ�รวจหรอโดยช�วบ�น (ไมว�จะเตมใจหรอไมเตมใจ) ทอยในชมชนนน ๆ เอง คว�มพย�ย�มดงกล�วประสบคว�มสำ�เรจเปนอย�งสงเรอยม�ใน 3 จงหวดช�ยแดนภ�คใตอนไดแก นร�ธว�ส ปตต�นและยะล� ซงในพนทนยงมตนกระทอม

หลงเหลออยในธรรมช�ตเลกนอย เมอเปรยบเทยบกบจงหวด

6 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 7

พชกระทอมในสอ

บทสรปจ�กก�รวเคร�ะหบทคว�มในหนงสอพมพในภ�คใตชนหนงชใหเหนว�สอไดร�ยง�น คว�มเชอมโยงระหว�งผใช 4x100 และก�รทำ�ง�นของเครอข�ยผกอคว�มไมสงบเพอสนคลอน เสถยรภ�พของรฐบ�ล และเพอนำ�ไปสก�รแยกเปนรฐอสระ อย�งไรกต�ม ข�วในลกษณะดงกล�ว ไมมหลกฐ�นยนยนและผใหข�วสวนใหญคอ คอเจ�หน�ทผรกษ�กฎหม�ย และบอยครงเปนก�รตคว�มของนกข�วเอง ก�รร�ยง�นเพอสอถงคว�มรสกหรอมมมองของผตองห�หรอผทถกจบกมในคดเกยวกบ 4x100 มนอยกว�ก�รร�ยง�นทอ�งว�ผตองห�มสวนเกยวของกบก�รกอก�รร�ย

ทปรกษ�อสระท�นหนงกล�วว� “จรง ๆ แลวกรณ 4x100 ไมไดมคว�มสมพนธกบกระบวนก�ร กอก�รร�ยในพนทจงหวดช�ยแดนภ�คใตแตอย�งใด ดเหมอนว�ผกอก�รร�ยกลมเลก ๆ เพยงกลมเดยวทดมเครองดม 4x100 ผคดเลอกผกอก�รร�ยเข�รวมกระบวนก�ร มคำ�สงห�มสม�ชกใหมใชย�เสพตดใด ๆ และสวนใหญแลวสม�ชกกจะเชอฟง เมอใดทผ

รวมกระบวนก�รใชย�เสพตดผคดเลอกกจะพย�ย�มทำ�ใหเข�เหล�นนเลกเสย”

ในทำ�นองเดยวกนกมบทคว�มเปนรอย ๆ บทคว�มทเกยวกบก�รผสมส�รต�ง ๆ เชน ย�จดกนยง ส�รเคลอบหลอดฟลออเรสเซนต สท�ถนนและย�ฆ�แมลง ซงผใชย�เสพตดโดยเฉพ�ะผใช 4x100 มองว�เปนก�รกล�วอ�งเกนจรงเพอใหวยรนถกมองว�เปนผร�ยและห�ขออ�งเพอออกหม�ยคนและหม�ยจบผตองสงสยว�เปนผกอก�รร�ยทอ�จใช 4x100

ก�รสมภ�ษณทจดขนโดย TNI ชใหเหนว�ก�รเตมส�รต�ง ๆ ลงไปในเครองดม 4x100 นน มนอยม�กและ จ�กก�รวเคร�ะหทำ�ให เหนว�ก�รร�ยง�นข�วเกนจรงของสอทำ�ใหภ�ครฐมงเนน ก�รทำ�ง�นไปทก�รออกม�ตรก�รอนเขมงวดเพอควบคมก�ร ใช 4x100 และเครองดมผสมอนๆ สงทเกดขนคอก�รมงคว�มสนใจและใชสรรพกำ�ลงไปกบเรองทแปลกและน�นๆจะเกดขนท โดยละเลยถงประโยชนและโทษทแทจรงของพชชนดน

สตล สร�ษฎรธ�น และตรง เจ�หน�ทตำ�รวจมคว�มยดหยนพอสมควร โดยอนญ�ตอย�งไมเปนท�งก�รใหมตนกระทอมเหลออยในชมชนไดบ�ง 2-3 ตน หรอประม�ณ ครอบครวละตน

เนองจ�กคว�มไมเท�เทยมกนในก�รบงคบใชกฎหม�ยน ผใชย�เสพตดจำ�นวนม�ก รวมถงผใชพชกระทอม สงเกตเหนว�มก�รทจรตคอรรปชนในวงก�รตำ�รวจอย�งรนแรง และส�ม�รถตดสนบนเจ�พนกง�นเพอหลกเลยงก�รเข�สกระบวนก�รยตธรรมและก�รถกดำ�เนนคด หลงจ�กถกจบกมดวยขอห�เกยวกบพช

กระทอม ผเสพไมส�ม�รถเข�รบก�รบำ�บดฟนฟ ย�เสพตดไดเนองจ�กในพระร�ชบญญตฟนฟสมรรถภ�พผตดย�เสพตด ป 2545 ระบว�ผตดพชกระทอมไมจำ�เปนตองเข�รบก�รบำ�บด

ในทสดคว�มจรงทว�พชกระทอมถกกำ�หนดว�เปนย�เสพตดในประเทศไทย จงจำ�เปนตองมหนวยง�นด�นกฎหม�ยเข�ม�แทรกแซงเพอควบคมก�รใช ก�รมครอบครอง ก�รผลต ก�ร

จำ�หน�ยและก�รซอข�ย แรงกดดนจ�กเจ�หน�ทระดบสงของหนวยง�นรฐบ�ลบงคบใหตำ�รวจและผนำ�ชมชนตองดำ�เนนก�รกบผใชพชกระทอมถงแมว�โดยสวนตวและโดยหน�ทแลวจะไมเหนดวยกต�ม เจ�หน�ทตำ�รวจจำ�นวนม�ก รวมถงเจ�หน�ทของ ป.ป.ส. ทงระดบประเทศและระดบภมภ�ค ไดแสดงคว�มคดเหนอย�งชดเจนว�ก�รบงคบใชกฎหม�ยและนโยบ�ยเกยวกบพช

กระทอมนน ไมใชคว�มจำ�เปนเรงดวนในเวล�นคว�มพย�ย�มทจะลดอปสงคและอปท�นของพชกระทอมทยงเปนทถกเถยงกนอยนไดสร�งคว�มแตกแยกระหว�งเจ�หน�ทตำ�รวจกบช�วบ�นในชมชนทวทงภ�คใต เจ�หน�ทตำ�รวจชนผใหญท�นหนงกล�วว�

“เพร�ะกระทอมเปนพชผดกฎหม�ย เร�จงตองเข�แทรกแซง นนหม�ยคว�มว�เร�ตองปรบและตดตน

กระทอมในชมชน เจ�หน�ทเร�สวนใหญไมอย�กทำ�หรอกเพร�ะมนยงมหน�ทปร�บปร�มย�เสพตดอย�งอนทสำ�คญ

กว�ทตองทำ� แลวเร�ใชเวล�อนมค�ของเร�ไปกบเรองพชกระทอม และสงทไดกลบม�คอช�วบ�นหมดศรทธ�เร�เพร�ะว�เร�เข�ไปรกลำ�พนทสวนตวของช�วบ�น เข�ไปตดตนกระทอมและไปปรบเงนพวกเข�”

หลงจ�กก�รใชคว�มพย�ย�มห�มและผลจ�กก�รลดอปท�นใบกระทอมในจงหวดท�งภ�คใตกไดมตล�ดมดในก�รจำ�หน�ยใบกระทอมเกดขน ก�รทำ�ล�ยตนกระทอมทเกอบทงหมด อย�งไร

กต�ม คว�มตองก�รใบกระทอมทยงคงมอยในพนท 3 จงหวดช�ยแดนภ�คใต ทำ�ใหมก�รลกลอบนำ�เข�ใบกระทอมจ�กจงหวด

ท�งภ�คใตตอนบนและจ�กประเทศม�เลเซยผ�นท�งรอยตอระหว�งจงหวดและช�ยแดนระหว�งประเทศ

ร�ค�ของใบกระทอมแตกต�งกนออกไป ซงร�ค�สงสดอยในบรเวณเกอบใตสดของประเทศ (ใบละ 8-10 บ�ท ในจงหวด

สงขล�) และร�ค�จะลดลงเรอย ๆ ในพนท ๆ อยเหนอขนม� (ใบละ 50 สต�งค ในจงหวดสร�ษฎธ�น) ร�ยง�นหล�ยชนชว�ในกรงเทพมห�นครร�ค�ใบกระทอมอยทใบละ 3 บ�ทในจงหวดสตล

และตรง ใบกระทอมร�ค�กโลกรมละ 400-800 บ�ท และ 1,500 บ�ท ต�มลำ�ดบ ในประเทศอนโดนเซย มก�รอนญ�ตใหปลก พชกระทอมอย�งถกกฏหม�ยในพนทเพ�ะปลก ขน�ดใหญ เพอ

ก�รค�และสงออก ซงสวนใหญจะข�ยผ�นท�งร�นข�ยย�ท�งอนเตอรเนต ใหกบผใชทวโลกคว�มพย�ย�มทจะควบคมก�รเสพและก�รผลตพชกระทอมตลอดระยะเวล� 10 ป ทผ�นม�สงผลกระทบในเชงบวกนอยม�กไมว�จะประเมนในแงใดกต�ม ผใชใบกระทอมแบบดงเดมกยงคงเคยวใบกระทอมในปรม�ณเท�เดม ถงแมว�บอยครงทพวกเข�ตองลดปรม�ณลงบ�งอนเนองม�จ�กตนกระทอมทมจำ�นวนลดนอยลง ผเคยวใบกระทอมมกจะปลกตนกระทอมไวบนทดนของตวเองเอง ดงนนจงตกเปนเป�หม�ยของก�รปร�บปร�มโคนทำ�ล�ยตนกระทอม

ในท�งกลบกน บ�งครง วยรนผใช 4x100 ตองหนไปขโมยใบกระทอมจ�กตนทม ในหมบ�นเพอนำ�ใบกระทอมไปตมนำ�ช� จงเปนเหตใหผเคยวแบบดงเดมตองปกปองตนกระทอมของตวเองดวยก�รพนลวดหน�มและใชวธก�รต�ง ๆ และตดตงเครองมอปองกนขโมย ยงไปกว�นน ทผ�นม�คว�มพย�ย�มทจะลด

อตร�ก�รใชและก�รผลต 4x100 จะเนนไปทก�รควบคมพชกระทอม แทนทจะพย�ย�มพฒน�ระบบทจะไปควบคมก�รข�ยย�ทถกกฎหม�ยเชนย�แกไอและเบนโซไดอ�เซพน ซงเปนสวนผสมท

อนตร�ยทสดในเครองดม 4x100

สวนผสมหลกของเครองดม 4x100 ไดแก นำาชาใบกระทอม ยาแกไอ นำาอดลมโคก และนำาแขง (ภาพ: อมราลกษณ คำาโฮง)

8 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 9

ความหมายโดยนยของกระทรวงสาธารณสข - ยารกษาโรคหรอยาเสพตด

ถงแมว�พชกระทอมยงคงเปนสงผดกฎหม�ยในประเทศไทย แตชมชนในภ�คใต จำ�นวนม�กยงถอว�ใบกระทอมเปนย�แผนโบร�ณ และในคว�มเปนจรง ร�นข�ยย�ท�งอนเตอรเนต และคลนกแผนโบร�ณทวโลก ผลตผงและส�รสกดพชกระทอม14 เพอใชในก�รรกษ�โรคหล�ยชนด

มก�รสงออกใบกระทอมจำ�นวนม�กจ�กประเทศอนโดนเซย

และประเทศอนในภมภ�คเอเซยตะวนออกเฉยงใตไปยงทวปอเมรก�เหนอและยโรปเพอนำ�ไปผลตเปนย�และจำ�หน�ยตอไป ต�มร�ยง�นของ DEA กล�วว�จ�กก�รทมใบกระทอมจำ�หน�ยท�งอนเตอรเนตเปนจำ�นวนม�ก ชใหเหนว�คว�มตองก�รใบกระทอมมสงม�ก15 อย�งไรกต�มกน�จะกล�ว

ไดว�รฐบ�ลสวนใหญยง ไมมก�รพฒน�ระบบเพอตรวจสอบก�รใชพชกระทอมในประเทศของตนและยงข�ดขอมลก�รระบ�ดของก�รใชพชกระทอมนอกถนกำ�เนดของพชชนดนอยอกม�ก

ในกลมของช�วบ�น ผนำ�ชมชน นกวช�ก�รและฝ�ยจดทำ�นโยบ�ย รวมถงตวแทนด�นส�ธ�รณสขและกฎหม�ยในภ�คใตของไทยมคว�มเหนตรงกนว�ก�รใชและเสพตดพชกระทอมนนห�กมโทษตอสขภ�พกมเพยงเลกนอยเท�นน โดยทวไปช�วบ�นบอกว�พชกระทอม (ทงก�รใชและเสพตด) มโทษนอยกว�เฮโรอน ย�บ� กญช�และแมกระทงเครองดมแอลกอฮอล

ง�นวจยหล�ยฉบบระบว�พชกระทอมออกฤทธตอร�งก�ยในก�รลดคว�มเจบปวดจ�กอ�ก�รอย�กย�และชวยในก�รถอนพษย�16 จ�กก�รสมภ�ษณช�วบ�นและผนำ�ชมชนพบว� มหล�ยคนทใชพชกระทอมในก�รเลกเฮโรอน ย�บ� เหล�และบหร เมอ 60 ปทผ�นม� ตอนทพชกระทอมกล�ยเปนส�รควบคมในประเทศไทยนนมก�รยอมรบอย�งกว�งขว�งว�มคว�มเปนไปไดทจะใชพชกระทอมเพอก�รเลกส�รเสพตดประเภทฝน

มผใชหรอผทกำ�ลงเลกย�เสพตดจำ�นวนม�กหนม�เคยวใบกระทอม และ/หรอ ดม 4x100 แทน ซงนำ�ไปสรปแบบก�ร

ใชพชกระทอมแบบท 3 ในประเทศไทย ผเข�รบบรก�รในศนยลดอนตร�ย จ�กก�รใชย�เสพตดทดำ�เนนก�รโดย มลนธ

พเอสไอ (PSI) รกษไทย และ เครอข�ยผใชย� ประเทศไทย (TDN) ในภ�คใตของไทย ปจจบนเคยวใบกระทอมและดม

4x100 หล�ยคนเล�ว� พวกเข�หนม�ใชใบกระทอมเพอเลกส�รเสพตดชนดอน

อดตผใชย� 2 คน ใหก�รสนบสนนร�ยง�นดงกล�วโดยเปดเผยว�

“ผมใชเฮโรอน 7 ป และอย�กจะเลก ผมกลองใชเมธ�โดนแตห�ใชประจำ�มนย�ก แตผมรว�ผมส�ม�รถใชกระทอมเพอบรรเท�อ�ก�รอย�กย�ได ผมจงเคยวใบ

กระทอมเปนเวล� 1 เดอน เคยวตอนมนปวด วนละหล�ยใบ จนผมเลกผงข�วได ไมตองใชเมธ�โดน ไมตองใชย�อะไร เพยงใบกระทอมอย�งเดยว! ใชอยว�

เมธ�โดนอ�จดกว�แตกระทอมชวยไดม�กจรง ๆ”

“ผมใชเฮโรอนประม�ณ 7 ป ผมรว�ผมตองเลกเพร�ะผมทำ�ร�ยคนรอบข�งและมปญห�กบตำ�รวจบอย ๆ ผม

พย�ย�มเลกอยหล�ยครง ผมลองใชเมธ�โดนอย�งนอย 12 ครง และเข�รบก�รบำ�บดในศนยฟนฟผตดย�เสพตดของทห�รอก 2 ครง แตมนกไมไดผล ผมกเลยย�ยม�อยภ�คใตแลวเรมเคยวใบกระทอมแลวกส�ม�รถเลกเฮโรอนได ผใชเฮโรอนแถวนรดว�ใบกระทอมเปนวธทด

ม�กทจะชวยบรรเท�ก�รตดย�เสพตดได”

พชกระทอมไดรบคว�มสนใจเพมขนขนเรอย ๆ ในฐ�นะทเปน

ส�รท�งเลอกธรรมช�ตเพอใชใน ก�รบำ�บดผตดย�เสพตดดวยก�รใหส�รทดแทนทสกดจ�กฝน (Opioid Substance Ther-apy-OST) เนองดวยประสทธภ�พในก�รลดอ�ก�รอย�กย�รนแรง17 ของพชกระทอม

ในท�งเภสชวทย�ส�รไมตร�จนนยดกบโอปออยดรเซพเตอร (Opioid Receptor) แตมรเซพเตอรตวอนทส�ม�ระเพมประสทธภ�พในก�รบรรเท�อ�ก�รอย�กย� ขณะนท�งมห�วทย�ลยสงขล�นครนทรกำ�ลงทำ�ก�รวจยตอยอดด�นเภสชวทย�ของส�รอลค�ลอยดในพชกระทอม พรอมทงพฒน�ง�นวจยเพอห�ระดบก�รเสพตดและก�รอย�กย�ของพชกระทอม รวมถงง�นวจยเกยวกบพชกระทอมอนๆ

มร�ยง�นว�อ�จจะมก�รนำ�พชกระทอมไปประยกตใชในฐ�นะเปนพชสมนไพรไดหล�ยวธ นอกเหนอจ�กฤทธกระตนประส�ททผใชแรงง�นชนชอบแลว พชกระทอมยงออกฤทธในระบบ ยอยอ�ห�รโดยชวยลดคว�มอย�กอ�ห�ร ส�ม�รถบรรเท�อ�ก�รทองเสยและปวดเกรงใน ชองทองได ช�วบ�นหล�ยคนกล�วว�ใบกระทอมส�ม�รถรกษ�โรคเบ�หว�นไดอกดวย

ช�วบ�นคนหนงบรรย�ยถงทม�ว�เธอเรมใชพชกระทอมไดอย�งไรว�

“หมอเพงตรวจทร�บว�ฉนเปนโรคเบ�หว�น และหมอแนะนำ�ว�ใหเคยวใบกระทอมหรอเอ�ใบ

กระทอมม�ตมเปนนำ�ช�ดม ฉนทำ�ต�มคำ�แนะนำ�ของหมอและไมไดกนย�คมเบ�หว�นใด ๆ ตอนน สขภ�พของฉนดม�ก ๆ”

มคนใหคว�มสนใจถงคว�มเปนไปไดทใบกระทอมจะเปนย�พนบ�นเพมม�กขน ไมว�จะใชเพอก�รรกษ�โรคเบ�หว�น โรค

เกยวกบท�งเดนอ�ห�ร หรอเพอก�รจดก�รภ�วะเสพตดกต�ม ก�รวจยตอยอดเพอพฒน�ย�สมนไพรเพอก�รค�ส�ม�รถ

สร�งง�นและโอก�สในก�รเกบภ�ษเพอทำ�ร�ยเข�จงหวดและประเทศได ผใหสมภ�ษณท�นหนง จ�กมห�วทย�ลยสงขล�นครนทรเปดเผยว�มนกวจยช�วญปนกลมหนงกำ�ลงอยระหว�ง

ก�รพฒน�ย�ทใชพชกระทอมเปนตวตงตน พรอมกบกำ�ลงจะขอจดสทธบตรพชกระทอมดวย นเปนสงชใหเหนว�ก�รวจยท�งคลนกเกยวกบพชกระทอมอ�จจะเออประโยชนตอคนช�ตอนทไมใชคนไทย

ก�รออกกฎหม�ยพชกระทอมเปนอปสรรคอนใหญหลวงตอก�รคนคว�วจย ถงแมว�นกวจยจะส�ม�รถทำ�หนงสอขออนญ�ต จ�ก ป.ป.ส. ในก�รใชพชกระทอมเพอก�รวจยได แตขนตอน

ชาวบานบางคนใชลวดหนามพนรอบโคนตนกระทอมเพอปองกนคนมาขโมยใบ (ภาพ: อมราลกษณ คำาโฮง)

ตนกระทอมทถกโคน (ภาพ: พาสคาล ทงเก)

10 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 11

ในก�รขอดงกล�วใชเวล�น�นม�ก กว�จะไดรบอนญ�ตจ�ก

ท�งก�ร ใบกระทอมกแหงเหยวและสญเสยส�รอลค�ลอยดทสำ�คญหล�ยชนดไป มก�รใหคว�มเหนว� ก�รห�ย�บ�หรอ

เฮโรอนม�เพอก�รวจยยงส�ม�รถทำ�ไดง�ยกว�ก�รวจยพชกระทอมเสยอก

ดงนนนกวช�ก�รหล�ยทคนจงจำ�เปนตองทำ�ผดกฎหม�ยในก�รห�ใบกระทอมในหมบ�นหรอจ�กตนทขนต�มธรรมช�ต

ม�ทำ�ก�รวจยเพอห�สรรพคณของมน ในขณะทบทคว�มท�งวทย�ศ�สตรเกยวกบพชกระทอมแทบทกชนชใหเหนว�ยงข�ดแคลนหลกฐ�นและขอมลในด�นน แตก�รวจยตองหยดชะงกอนเนองม�จ�กก�รปร�บปร�ม ตดตนกระทอม

ถงแมจะดเหมอนว�พชกระทอมจะมประโยชนตอสขภ�พของผใช แตกมร�ยง�นถงผลข�งเคยงทไมรนแรงนกอยบ�งเชนกน และถงแมว�ก�รใชพชกระทอมสวนใหญนำ�ไปสภ�วะเสพตด

แตอ�ก�รข�ดย�จ�กก�รหยดใชใบกระทอมจะไมรนแรง เชน

ปวดเมอยต�มขอ เหงอออก นอนไมหลบ ผทกำ�ลงเลกใบกระทอมซงเคยตดเฮโรอนหรอย�บ�ม�กอนเปรยเทยบใหเหนว�อ�ก�รข�ดย�จ�กก�รเลกใบกระทอมทำ�ใหรสก “รำ�ค�ญ” หรอ “กวนใจ” ม�กกว�อ�ก�รเจบปวดหรอทำ�ใหร�งก�ยออนเพลย

ปจจบนยงไมมก�รร�ยง�นทมหลกฐ�นแนชดหรอหลกฐ�นท�งก�รแพทยทบงช ถงอ�ก�รท�งจตทเกดจ�กก�รใชพชกระทอม แตทปร�กฏอยบ�งคอ อ�ก�รทอ�จจะเกดไดแก ชก งนงง ประส�ทหลอน เวยนศรษะ และปวดศรษะ18 ในกรณดงกล�ว ผปวยตองเคยวใบกระทอมเปนประจำ�ทกวนเปนเวล� 10-35 ป อย�งไรกต�มยงไมเคยมบนทกก�รใชใบกระทอมเกนขน�ดจนถงแกชวต19

มร�ยง�นบ�งฉบบ กล�วว� ก�รเคยวใบกระทอมเปนประจำ�ทกวน อ�งสงผลให เกดอ�ก�รทองผกจ�ก เสนใบของกระทอมมส�รอลค�ลอยดชนดหนงอยในระดบสง ซงส�รชนดนจะไปลดก�รเคลอนตวของลำ�ไส และก�กของใบกระทอมส�ม�รถไปสะสมในลำ�ไสได

ผลกระทบตอสขภ�พของพชกระทอมในเครองดม 4x100 สวนใหญม�จ�กก�รใสย�แกไอม�กกว�ตวใบกระทอมเอง มบนทกในประเทศสหรฐอเมรก�และประเทศอน ๆ ว�ก�รใชย�แกไอ20 ในท�งทผดหรอตดย�แกไอ เปนเวล�น�นทำ�ใหเกดปญห�ในระบบปสสวะ สญเสยคว�มจำ� และสบสน รวมถงสงผลเสยตอตบดวย ปจจบนคณะกรรมก�รผเชยวช�ญด�นภ�วะเสพตด ขององคก�รอน�มยโลกว�งแผนพจ�รณ�ก�รออกขอกำ�หนดสำ�หรบส�รเดกซโทรเมโธรแฟน (Dextrome-throphan) ซงเปนสวนผสมสำ�คญในก�รผลตย�แกไอ ซงจะส�ม�รถบงคบรฐบ�ลของประเทศต�ง ๆ ภ�ยใตสนธสญญ�

แหงสหประช�ช�ตใหบรรจส�ร ดงกล�วในพระร�ชบญญตส�รควบคมของช�ตนน ๆ ได เปนทน�สงเกตอกว�ก�รผสมย�แกไอในประม�ณม�กกบเครองดมแอลกอฮอลหรอย�กดประส�ท

ชนดอน ส�ม�รถลดอตร�ก�รเตนของหวใจใหตำ�ลงจนถงขดอนตร�ยได ในท�งกลบกน ย�แกไอผสมกบย�บ�หรอโคเคนส�ม�รถเรงอตร�ก�รเตนของหวใจใหสงถงขดอนตร�ยไดเชนกน ย�แกไอบ�งชนดทำ�ใหเกดภ�วะเสพตดไดห�กใชเปนประจำ�

ก�รเตมส�รทห�ไดในครวเรอนทกล�วถงกอนหน�นกส�ม�รถ

Kratom tree Photo: Amaralak Khamhong)

เปนอนตร�ยตอสขภ�พไดเชนเดยวกน โดยเฉพ�ะในกรณของย�ฆ�แมลงซงถอว�เปนส�รพษรนแรงในประเทศสวนใหญในโลก และย�จดกนยงทมสวนผสมของส�รไพเรธรม (pyre-thrum) ซงถกจดว�เปน “ส�รกอมะเรงในมนษย” และทำ�ใหมอ�ก�รปวดศรษะ วงเวยนและห�ยใจขด รวมถงทำ�ใหเกดอ�ก�รภมแพทเปนอนตร�ยถงชวต หวใจลมเหลวและหอบหดขนรนแรงได ต�มทหนวยง�นคมครองสงแวดลอมของประเทศสหรฐอเมรก�กล�วว�ส�รไพเรธรมเปนส�เหตหลกอย�งหนงในก�รเกดส�รพษในประเทศสหรฐอเมรก�

เมอดม 4x100 วยรนบ�งคนกกนย�กระตนประส�ทประเภทย�บ�หรอย�เบนโซไดอ�เซพนดวย จะเหนไดชดว�อนตร�ยของก�รผสมย�บ�ในเครองดม 4x100 ทกล�วม�แลวข�งตน และคว�มจรงทว�ย�เบนโซไดเซพนเปนย�กดประส�ทรนแรง ทำ�ใหก�รผสม 4x100 กบย�เสพตดชนดอนทวคว�มน�เปนหวงขน

จะเหนไดชดว�พชกระทอมเพยงอย�งเดยว ไมว�จะเคยวหรอตม แทบจะไมมอนตร�ยใด ๆ แมว�อ�จจะเกดภ�วะเสพตดไดกต�ม แตอย�งไรกดยงตองมก�รศกษ�วจยเพมเตมและพฒน�เอกส�รด�นคลนกทเกยวกบพชกระทอมใหม�กขน ดงททร�บแลวว�อนตร�ยตอสขภ�พจ�กก�รใชพชกระทอมมเพยงเลกนอย ก�รเลอกปฏบตตอผใชพชกระทอมไมไดเกดบนพนฐ�นของอนตร�ยทมตอสขภ�พและสงคม ห�กแตก�รเลอกปฏบตถกใชเปนเครองมอท�งเศรษฐกจในชวงปล�ยของยคค�ฝน และตอม�ถกใชเปนเครองมอของเจ�หน�ทด�นกฎหม�ยเพอใหส�ม�รถเข�ถงกลมคนบ�งกลม ไมว�จะเปนกลมวยรน กลมผใชย�หรอกลมผกอก�รร�ย

เกบใบกระทอม (ภาพ: อมราลกษณ คำาโฮง)

ตนกระทอม (ภาพ: อมราลกษณ คำาโฮง)

12 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 13

การแกกฎหมาย-โอกาสหรออปสรรค

ก�รร�ยง�นของสอทเนนถงก�รเชอมโยงระหว�งผกอคว�มไมสงบกบพชกระทอม และก�รเสพเครองดม 4x100 ในพนทภ�คใตของไทยนนเปดโอก�สใหมก�รทบทวนกฎหม�ย ควบคมพชกระทอมทมก�รบงคบใชอย�งหละหลวม อย�งไรกต�มกยงมคว�มคดเหนทขดแยง ในคว�มปรเดนเรองก�รควบคมพชกระทอมในประเทศไทย

ถงแมว�คนในภ�คใตจะมคว�มเหนตรงกนว�พชกระทอมแทบจะไมมอนตร�ย และมก�รใชใบกระทอมโดยไมมบนทกว�มผลเสยตอสขภ�พและสงคมแตอย�งใดม�เปนเวล�หล�ยทศวรรษกต�ม พชกระทอมตกอยภ�ยใตก�รควบคมของเจ�หน�ทตำ�รวจม�กขนกเพร�ะมก�รนำ� พชกระทอมไปผสมกบย�ตวอน ๆ (ย�แกไอ, เบนโซไดเซพน) และบ�งทกผสมส�รจ�กผลตภณฑ ในครวเรอนต�ง ๆ

แทนทจะใหกระทรวงส�ธ�รณสขคมเขมในก�รจำ�หน�ยย�เภสชกรรม คว�มรบผดชอบในก�รจดก�รกบก�รคกค�มของ 4x100 ยงเปนหน�ทของ ป.ป.ส. และยงตองดำ�เนนก�รผ�นกระบวนก�รท�งกฎหม�ยแทนทจะผ�นท�งก�รส�ธ�รณสข แนนอนว� สถตก�รจบกมย�แกไอและย�เบนโซไดเซพน ของ ป.ป.ส. ภ�ค 9 (จงหวดพทลง สตล สงขล� และตรง) ป 2553 เปนจำ�นวน 103 และ 207 ครงต�มลำ�ดบ เมอเทยบกบ 21 และ 132 ครงในป 255221

ควรตองมก�รทำ�ง�นในเชงลกเพอห�ขอมล เพอยนยนก�รร�ยง�นข�วของสอมวลชนหล�ยแขนง เรอง ก�รใชส�รพษต�งๆ

ผสมลงใน 4x 100 ทอ�งว�เปนวธเสพทไดรบคว�มนยมและ แพรระบ�ดอยในปจจบน จ�กก�รลงพนทโดยคณะทำ�ง�น TNI ไมพบ

ว�มก�รผสมย�จดกนยง ผงเคลอบหลอดฟลออเรสเซนต หรอขเถ�ศพ ในเครองดม 4 x100 แตอย�งใด วยรนผใช 4x100 คน

หนงเล�ว� “เร�รดว�ก�รใสส�รพวกนนมนไมดตอสขภ�พของเร� เร�แคอย�กเม�ย� แตไมไดอย�กฆ�ตวเองหรอก”

คว�มกงวลทเพมขนเกยวกบคว�มนยมของ 4x100 ไมมสวนเกยวของกบพชกระทอมเลย ต�มทกล�วม�แลวข�งตนถงธรรมช�ตของพชกระทอมทคอนข�งจะไมมพษภยใด ๆ อย�งไรกต�มบอยครงทช�วบ�นและเจ�หน�ทเกดคว�มหว�ดกลวถงอนตร�ยของสงแปลกปลอมทใสในเครองดมและก�รใชย�เภสช

เปนประจำ� ถงแมว�จะยงไมมหลกฐ�นแนชดถงก�รใชส�รเคม ในครวเรอนอย�งแพรหล�ย แตถงกระนนมนกมเหตผลเพยงพอทจะทำ�ใหกงวลเกยวกบก�รใชย�เภสช ทถกกฎหม�ยเพร�ะส�ม�รถ

ห�ไดง�ยและร�ค�ถก

ผใช 4x100 สวนใหญเล�ถงก�รเดนเข�ออกร�นข�ยย�เพอซอย�แกไอและเบนโซไดเซพนว�

“เร�เข�ไปซอย�แกไอวนละ 2-3 ครงเภสชกรทข�ยย�รดว�เร�จะเอ�ย�ไปทำ�อะไรแตเข�ไมสนใจ แตมนไมจรงซะทเดยว เพร�ะในหมบ�นข�งๆกมเภสชกรหวใสขนร�ค�ย�แกไอจ�กขวดละ 40 บ�ท เปน 80 บ�ท”

ทงย�แกไอทมเดกซโทรเมธอรแฟนเปนสวนประกอบหลกและย�เบนโซไดเซพนถอว�เปนย�อนตร�ยต�มพระร�ชบญญตย� พ.ศ. 2520 ซงตองมก�รควบคมโดยเภสชกร ถงแมว�ย�แกไอส�ม�รถซอได โดยไมตองมใบสงย�จ�กแพทย แตย�เบนโซไดเซพนตองมใบสงย�จ�กแพทยอย�งเปนท�งก�ร ก�รทเภสชกรจำ�หน�ยย�ดงกล�วโดยไมไดรบอนญ�ต มโทษจำ�คก 5 ปและปรบสงสดถง 100,000 บ�ท

กลมชมชนต�ง ๆ ไดเสนอแนวคดเรองก�รยบยงก�รระบ�ดของ 4x100 ว�ควรควบคมผ�นฝ�ยส�ธ�รณสขและควบคมร�นข�ยย� พรอมกนนนช�วบ�นยงใหคว�มสนใจอย�งม�กทจะใหมก�รควบคมก�รใชและก�รผลตพชกระทอมในระดบหมบ�น โดยไมมก�รแทรกแซงของฝ�ยกฎหม�ย ผนำ�ชมชนหล�ยคนกล�วว�มนควรเปนคว�มรบผดชอบของผนำ�ชมชนในก�รควบคมจำ�นวนตนกระทอมในชมชน ใหคว�มรแกประช�ชนเกยวกบโทษภยทเกยวของกบก�รใชย�ตดตอกนน�น ๆ รวมถงตรวจตร�ก�รใชพชกระทอมและคอยใหคว�มชวยเหลอผตดย�เสพตด

บทสรปและขอเสนอแนะ

ขอมลทนำ�เสนอไปในร�ยง�นฉบบนแสดงใหเหนว�พชกระทอมเปนสวนหนงของวฒนธรรมของ ช�วใต จงไมมคว�มจำ�เปนและมประโยชนใดในก�รออกกฎหม�ยควบคมพชกระทอม ดงทเหนได

ว�ก�รใชพชกระทอมทไมไดกอใหเกดปญห�แตอย�งใดเปนม�เปนเวล�หล�ยทศวรรษ และชมชนกไดใหคว�มสนใจในก�รเข�ม�มบทบ�ทในก�รควบคมก�รผลตและก�รใชพชกระทอม

นอกจ�กนยงมเหตผลม�กม�ยทจะตองทำ�ก�รศกษ�เพมเตมไมว�จะท�งสงคมและท�งก�รแพทย เกยวกบคว�มเปนไปไดในก�รใชพชกระทอมเพอชวยในก�รเลกย�เสพตดชนดอนและเครองดมแอลกอฮอล และควรเพกถอนขอจำ�กดในก�รเข�ถงพชกระทอม

เพอก�รวจยเปนก�รดวน

เพอสนบสนนนโยบ�ยท ป.ป.ส. จะเสนอใหถอนพชกระทอมออกจ�ก พ.ร.บ. ย�เสพตด TNI และ IDPC มขอเสนอแนะดงน

• ทำาใหการใช มครอบครองและการผลตพชกระทอมเปนสงถกกฎหมาย

ก�รใชและก�รครอบครองพชกระทอมไมควรเปนสงผดกฎหม�ยอ�ญ� ในลกษณะเดยวกน กไมควรมกฎหม�ยจำ�กดก�รปลกตนกระทอม เนองจ�กพชกระทอมไมไดสงผลเสยตอสขภ�พและสงคม ก�รเอ�ผดท�งอ�ญ�ตอผผลตและผครอบครองจงไมมเหตผลอนสมควร ยงไปกว�นนก�รทำ�ใหพชกระทอมถกกฎหม�ยจะเปนก�รลดภ�ระใหกบกระบวนก�รยตธรรม แทนทจะแกปญห�กระทอมผ�นกระบวนก�รท�งกฎหม�ย ควรใหอำ�น�จกลมชมชนและผนำ�ในก�รควบคมก�รผลตและบรห�รจดก�รก�รใชในชมชน

• ทบทวนเกณฑในการลงโทษ

ก�รปลกตนกระทอมหรอก�รตมช�ใบกระทอมส�ม�รถนำ�ไปสก�รตคว�มท�งกฎหม�ยและบทลงโทษทรนแรง ถ�ห�กก�รผลตกระทอมไดรบพจ�รณ�ใหถกกฎหม�ยแลว จงตองถอว�ก�รตมเครองดม 4x100 ไมใชก�รผลตย�เสพตดชนดใหม แตอกนยหนง ห�กยงใหก�รใชและก�รผลตเปนสงผดกฎหม�ยตอไป ควรพจ�รณ�ลดโทษและค�ปรบเพอใหบทลงโทษสมเหตสมผลกบคว�มผดทไดกระทำ�

• พฒนาและสงเสรมระบบการควบคมเภสชกรรมทเขมงวด

คว�มกงวลในก�รใช 4x100 ทเพมม�กขนมคว�มเกยวเนองกบก�รใชย�เภสชทถกกฎหม�ย ดงนนกระทรวงส�ธ�รณสขและองคก�รอ�ห�รและย�ตองเปนผนำ�

ในก�รทำ�ใหเกดระบบทรดกม เพอใหย�ถกนำ�ไปใชในก�รรกษ�โรคต�มวตถประสงคของย�นนๆ และมก�รควบคมใหเภสชกรปฎบตต�มกฎหม�ยและจรรย�บรรณในก�รประกอบวช�ชพ

• อำานวยความสะดวกใหการเขาถงใบกระทอมเพอใชในการวจยงายขน

ถ�ก�รครอบครองและก�รผลตพชกระทอมไดรบก�รอนมตใหเปนสงถกกฎหม�ยแลว ก�รเข�ถงใบกระทอมเพอก�รศกษ�วจยท�งวทย�ศ�สตรจะส�ม�รถทำ�ไดสะดวกขน อย�งไรกต�มถ�ก�รผลตและก�รครอบ

ระเบยบวธการทำาวจยเดอนพฤศจก�ยน 2553 TNI ไดทำ�ก�รวจยภ�คสน�มและศกษ�เกยวกบก�รปลก ก�รค�และก�รใชพชกระทอม มก�รทบทวนวรรณกรรมทเกยวของควบคไปกบก�รสมภ�ษณ แบบเจ�ะลกและก�รอภปร�ยกลมยอยกบผใชและผปลกกระทอม รวมถงผมสวนเกยวของไดแก เจ�หน�ทฝ�ยกฎหม�ย ส�ธ�รณสขและเจ�หน�ทฝ�ยปกครองทงระดบทองถนและระดบประเทศ มก�รสมภ�ษณทงหมดกว� 60 ครง ใน 6 พนท ในภ�คใตของไทย (กรงเทพฯ สร�ษฎรธ�น ตรง สตล สงขล�และห�ดใหญ) ในก�รสมภ�ษณภ�คสน�มไดรบคว�มอนเคร�ะหเปนอย�งด จ�กมลนธพเอสไอ (สตล) มลนธรกษไทย (สร�ษฎรธ�น) และเครอข�ยผใชย�ประเทศไทย (ตรง) ดวยคว�มรวมมอและคว�มอนเคร�ะหของเจ�หน�ทภ�คสน�มและผรบบรก�รขององคกรทงส�มดงกล�ว ทำ�ใหไดรบขอมลทมคณภ�พเพอนำ�ม�ก�รวเคร�ะหตอไป

ก�รศกษ�พชกระทอมและก�รนำ�เสนอร�ยง�นก�รวจยเปนสวนหนงของโครงก�รปฏรปกฎหม�ยย�เสพตด (Drug Law Reform Project) ซงเปนคว�มรวมมอระหว�ง TNI และ International Drug Policy Con-sortium (IDPC) โครงก�รนมจดมงหม�ยเพอพฒน�ท�งเลอกทเหม�ะสมในชมชนและสนบสนนก�รแกไข

กฎหม�ยและนโยบ�ยเกยวกบย�เสพตดในภมภ�คโดยยดหลกสทธมนษยชน และตงอยบนพนฐ�นของเหตและ

ผล คว�มคมค�และคว�มยงยน ผลก�รวจยในเบองตนทปร�กฏในร�ยง�นฉบบนไดถกนำ�เสนอในก�รประชม

ห�รอภ�คประช�ชนเกยวกบกฎหม�ยย�เสพตดในประเทศพม�และประเทศไทย (Civil Society Consul-tation on Drug Laws in Burma and Thailand) ทจดขนทกรงเทพมห�นคร วนท 22-24 พฤศจก�ยน 2553

14 | Legislative Reform of Drug Policies Legislative Reform of Drug Policies | 15

ครองไมไดรบก�รรบรองใหเปนสงถกกฎหม�ย รฐบ�ล โดยเฉพ�ะ ป.ป.ส. และกระทรวงยตธรรม ควรรวมมอกบกระทรวงส�ธ�รณสข เพอใหก�รขออนญ�ตใชพชกระทอมสำ�หรบก�รวจยส�ม�รถดำ�เนนก�รไดอย�งรวดเรวโดยมขอจำ�กดและก�รควบคมนอยทสด

• ศกษาถงสรรพคณทางยาผานกระบวนการวจยทางการแพทย

ห�กก�รเข�ถงพชกระทอมเพอก�รวจยส�ม�รถทำ�ไดม�กขน รฐควรใหคว�มสนใจเรองประโยชนของพชกระทอมในฐ�นะย�พนบ�นทส�ม�รถใชเพอประโยชนท�งก�รค�ไดเปนอย�งด ยงไปกว�นนศกยภ�พของพชกระทอมเพอก�รนำ�ไปใชเปนส�รทดแทนย�เสพตดประเภทฝน ควรไดรบก�รศกษ�วจยอย�งเรงดวน พรอมกนกบก�รใชพชกระทอม เพอจดก�รกบอ�ก�รตดส�ร เสพตดชนดอน เชน ย�บ� สร�และบหร

• ใหขอมลและสรางศกยภาพของสอมวลชนและประชาชนไทยเพอการนำาเสนอขอมลทเปนกลาง

ภ�คประช�ชนและภ�ครฐทเกยวของควรรวมมอกบสอมวลชนอย�งใกลชดยงขนเพอให ข�วส�รทปร�กฏในสอต�ง ๆ ไมเปนก�รปรกปรำ�ผใชย�ว�เปนผร�ย และเพอใหนำ�เสนอขอมลทเทยงตรง ซงควรเสนอมมมองของผใชย�เสพตดดวย

• สงเสรมใหมการบำาบดยาเสพตดทไดผานการพสจนและมหลกฐานรองรบวาไดผลจรง

ผมสวนเกยวของทงหมดควรรวมมอกนเพอสงเสรมก�รเข�ถงก�รบำ�บดผตดย�เสพตดดวยส�รทดแทน (OST) เชน เมท�โดน และก�รบำ�บดก�รตดย�เสพตดโดยคว�มสมครใจทยดแนวท�งส�กล ทเค�รพสทธ มนษยชนของผ

ใชย�เสพตด

หมายเหต

1. ชวงททำ�ก�รวจยชนนอยนน พ�สค�ล ทงเกเปนทปรกษ�อสระของ International Drug Policy Consortium (IDPC) และ Transnational Institute (TNI) ประจำ�ประเทศไทย ปจจบนพ�สค�ลดำ�รงตำ�แหนงผอำ�นวยก�รโครงก�รลดอนตร�ยจ�กก�รใชย�เสพตด มลนธพเอสไอประเทศไทย ซงมสำ�นกง�นอยทกรงเทพมห�นคร

2. Chittarakarn, S. et al. 2008. “A high-perform- ance liquid chromatographic method for deter- mination of active substances in kratom (Mitra- gyna spe-ciosa Korth.) cocktail”.

3. Chittarakarn, S. et al. 2010. “The neuromus- cular blockade produced by pure alkaloid, mitragynine and methanol extract of kratom leaves (Mitragyna speciosa Korth)”, in Journal of Ethnopharmacology, doi:10.1016/j.jep.2010.03.035.

4. Asnangkornchai, S. & Siriwong, A. (eds.) 2005. Kratom Plant in Thai Society: Culture, Behavior, Health, Science, Laws.

5. Chittarakarn, S. et al. 2008. “A high-perfor- mance liquid chromatographic method for determination of active substances in kratom (Mitragyna speciosa Korth.) cocktail”; Asnang- kornchai, S. & Siriwong, A. (eds.) 2005. Kratom Plant in Thai Society: Cul-ture, Behavior, Health, Science, Laws.

6. ก�รเคยวหม�ก เปนทนยมอย�งแพรหล�ยทวทงเอเซย

ตะวนออกเฉยงใตซงมผเคยว เปนประจำ�ทกวนเพอกระตนประส�ทอย�งออน ประม�ณ600 ล�นคน ในยคล�

อ�ณ�นคมเคยเรยกก�รเคยวหม�กเปนภ�ษ�องกฤษอย�งผด ๆ ว� betel nut อนทจรงควรเรยกว� betel quid เนองจ�กหม�กหนงคำ�ประกอบดวย ใบพลสดซงท�ดวยปน

กนหม�ก นำ�ไปหอผลหม�กฝ�นเปนชนบ�ง ๆ สวนใหญจะใสย�สบในผลหม�กทฝ�นแลวเลกนอยกอนเคยว ดขอมลเพมเตมไดท TNI. 2009. Withdrawl Symptoms in the Golden Triangle: A Drugs Market in Disarray.

7. Asnangkornchai, S. & Siriwong, A. (eds.) 2005. Kratom Plant in Thai Society: Culture, Behavior, Health, Science, Laws.

8. US Drug Enforcement Administration. 2006. Micro-

gram Bulletin, 39(3): 30-35.

9. Chan, K. B. et al. 2005. “Psychoactive plant abuse: the identification of mitragynine in ketum and in ketum preparations”, in Bulletin on Nar-cotics, 57(1-2): 249-251.

10. ในป 2532 รฐบ�ลทห�รเปลยนชอประเทศจ�ก “เบอรม�” เปน “เมยนม�ร” อย�งเปนท�งก�ร ก�รใชชอทง 2 ชอน นำ�ม�ซงเปนประเดนท�งก�รเมองม�โดยตลอด องคก�รสหประช�ช�ตใชแบบหลง แตในสอภ�ษ�องกฤษทเขยนเกยวกบประเทศนไมนยมใชชอน ทงนเอกส�รฉบบนใชคำ�ว� ‘พม�’ เปนก�รเรยกชอประเทศต�มของคนไทย โดยไมมนยยะท�งก�รเมองแตอย�งใด

11. Asnangkornchai, S. & Siriwong, A. (eds.) 2005. Kratom Plant in Thai Society: Culture, Behavior, Health, Science, Laws.

12. ในเขตรกษ�พนธสตวป�เทอกเข�บรรทด อำ�เภอมะนง จงหวดสตล มป�กระทอมทเกดขนเองต�มธรรมช�ตซงไมไดรบผลกระทบจ�กก�รรณรงคตดทำ�ล�ยตนกระทอม ในประเทศไทยเขตรกษ�พนธสตวป�มคว�มคล�ยคลงกบอทย�นแหงช�ตม�ก และเจ�หน�ทนอกกรมป�ไมจะไมมอำ�น�จในพนทอทย�น ก�รตดตนไมในเขตรกษ�พนธสตวป�และอทย�นแหงช�ตมคว�มผดท�งอ�ญ�

13. ONCB. 2009. Narcotics Suppression Report.

14. ถงแมว�ส�รสกดจ�กพชกระทอมมส�รอลค�ลอยดหล�ยชนดทมคว�มเขมขนสงกว�ในใบกระทอมม�ก

แตก�รตมช�ใบกระทอมไมเหมอนกระบวนก�รสกดซงอ�ศยแอลกอฮอลและก�รลดปรม�ณนำ�เพอใหไดครมขน

ไมมสถตของป.ป.ส. ในก�รจบกมส�รสกดในประเทศไทย ส�ม�รถห�ขอมลเพมเตมเกยวกบวธก�รสกดพชกระ

ทอมไดในหวขอ Kratom Ticture Extraction Guide ในเวบไซต www.kratomtincture.com ซงส�ม�รถห�คนคมอในก�รสกดพชกระทอมและทงเจอรจำ�นวนม�ก

15. US Drug Enforcement Administration. 2005. Mi-crogram Bulletin, 38 (7). See link: http://www.jus-tice.gov/dea/programs/forensics ci/microgram/mg0705/mg0705.html Accessed 10 March 2011

16. Chan, K. B. et al. 2005. “Psychoactive plant abuse: the identification of mitragynine in ketum

and in ketum preparations”, in Bulletin on Nar-cotics, 57(1-2): 249-251.

17. Boyer, E. W. et al. 2008. “Self-treatment of opioid withdrawal using kratom (Mitragynia speciosa korth)”, in Addiction, 103, 1048-1050.

18. Suwanlert, S. 1975. “A Study of Kratom Eaters in Thailand”, in Bulletin on Narcotics, 27(3):21-28.

19. Boyer, E. W. et al. 2008. “Self-treatment of opioid withdrawal using kratom (Mitragynia speciosa korth)”, in Addiction, 103, 1048-1050.

20. Effects of Cough Medicine Abuse | eHow.com http://www.ehow.com/about_5044765_effects- cough-medicine-abuse.html#ixzz17tQRS3Vb. Accessed 4 March 2011

21. ONCB. 2010. Sub-Regional Narcotics Report 2010.

16 | Legislative Reform of Drug Policies

Series on Legislative Reform of Drug Policies

Pardon for Mules in Ecuador A Sound Proposal Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 1, February 2009

Drug Policy and the Courts A Brazilian experience Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 2, August 2009 Mexico: The Law Against Small-Scale Drug Dealing - A Doubtful Venture Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 3, October 2009

Prohibition, a Backwards Step The Personal Dose in Colom-bia Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 4, January 2010 Sentencing for Drug Offences in England and Wales Law Reform without Legislative Reform Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 5, June 2010

Argentina: Reform on the way ?Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 6, July 2010 A Matter of Substance Fighting Drug Trafficking With a Sub-stance- Oriented Approach Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 7, July 2010

Drug Law Reform Lessons from the New Zealand Experience Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 8, August 2010 Cannabis social clubs in Spain A normalizing alternative underway Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 9, January 2011

The development of international drug control Lessons learned and strategic challenges for the future Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 10, February 2011

Lifting the ban on coca chewing Bolivia’s proposal to amend the 1961 Single Convention Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 11, March 2011

Fifty Years of the 1961 Single Convention on Narcotic Drugs: A Reinterpretation Series on Legislative Reform of Drug Policies Nr. 12, March 2011

All publications are available online at the TNI/WOLA Drug Law Reform in Latin America site at: http://www.druglawreform.info/en/ publications/legisla-tive-reform-series-

โครงการปฏรปกฎหมายยาเสพตด (Drug Law Reform Project)

โครงก�รมเป�หม�ยเพอก�รสงเสรมกฎหม�ยย�เสพตดทมมนษยธรรม เปนธรรมและม

ประสทธภ�พ เปนเวล�หล�ยทศวรรษทกฎหม�ยย�เสพตดทมขอจำ�กดไมไดชวยใหตล�ดค�ย�เสพตดลดขน�ดลงเลยห�กแตนำ�ไปสก�รละเมดสทธมนยชน วกฤษในกระบวนก�รศ�ลและทณฑสถ�น ก�รรวมตวกนขององคกรอ�ชญ�กรรมต�ง ๆ และก�รผลกดนใหผใช

ย� ผลกลอบและผปลกพชผดกฎหม�ยใหเปนคนช�ยขอบ ถงเวล�แลวทเร�ตองเปดอก

คยกนเกยวกบนโยบ�ยย�เสพตดทมประสทภ�พและตองพจ�รณ�ถงก�รเปลยนแปลงทงด�นกฎห�ยควบคมและก�รบงคบใช

โครงก�รนหมงหวงใหเปนก�รกระตนใหเกดก�รอภปร�ยเกยวกบก�รปฤรปกฎหม�ยโดยก�รยกกรณตวอย�งและบทเรยนจ�กก�รยกเลกกฎหม�ย ก�รออกบทลงโทษทสมเหตสม

ผล ม�ตรก�รลดอนตร�ยจ�กก�รใชย�เสพตด ก�รลงโทษแบบอนแทนก�รจองจำ� และบรรทดฐ�นในก�รควบคมส�รเสพตดแตละประเภท และยงหวงว�จะเกดก�รสนทน�ทสร�งสรรคระหว�งผออกกฎหม�ย หนวยง�นพหภ�คและภ�คประช�ชนเพอร�งนโยบ�ย

โดยอ�ศยหลกสทธมนษยชน ส�ธ�รณสขและก�รลดอนตร�ยจ�กก�รใชย�เสพตด

Transnational Institute (TNI)

De Wittenstraat 25 1052 AK Amsterdam

Tel: +31(0)20 662 6608

E-mail: drugs@tni.org www.tni.org/drugs

www.druglawreform.info

International Drug Policy Consortium

(IDPC) 124-128 City Road

London, EC1V 2NJ United Kingdom

Tel: +44 (0)20 7324 2975 mail: contact@idpc.net

www.idpc.net