การสบพนธของพช

ครเสกสรรค สวรรณสข

โรงเรยนแกนนครวทยาลย

โครงสรางของดอก

การสบพนธแบบอาศยเพศของพชเปนการสบพนธทเกดจาก การผสมระหวางเซลลสบพนธเพศผคอสเปรม

( Sperm ) กบเซลลสบพนธเพศเมยคอเซลลไข( Egg )ไดตนออน ( Embryo )

การสบพนธแบบอาศยเพศของพช

(sexual reproduction)

กลบเลยง(Sepal) เปนสวนของดอกทอยนอกสด มกมสเขยว มหนาทหอหมปองกนอนตรายใหกบสวนประกอบตาง ๆ ของ ดอกทอยภายในขณะทดอกยงตมอย

กลบเลยง

สวนประกอบของดอกไม

กลบดอก(Petal) เปนสวนของดอกทอยถดจากกลบเลยงเขาไป มกมสสน สวยงามสะดดตา ท าหนาทลอแมลงใหมาผสมเกสร

นอกจากสจะสวยงาม แลว บรเวณโคนของกลบดอกมกจะมตอมน าหวาน หรอตอมกลนอยดวย

กลบดอก

เกสรตวผ(Stamen) เปนสวนประกอบของดอกไมทอยถดกลบดอก ท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศผ (ละอองเรณ)

เกสรตวผ

อบละอองเรณ (Anther) ภายในบรรจละอองเรณอยเปนจ านวนมาก

กานชอบละอองเรณ ท าหนาทชอบละอองเรณ ใหอย สงขน

เพอประโยชนในการสบพนธ

อบละอองเรณ

กานชอบละอองเรณ

ละอองเรณ

เกสรตวเมย(Pistil) อยชนในสดท าหนาทในการสรางเซลลสบพนธเพศเมย หรอเซลลไข ประกอบดวย

1. ยอดเกสรตวเมย (Stigma) มกมขนเลกๆ และน าเหนยว ๆ คอยดกจบละอองเรณ

ยอดเกสรตวเมย

รงไข (Ovary) สวนนมออวล(Ovule) ซงมลกษณะเปนเมดเลกๆบรรจอย ภายในรงไขหนงอาจม 1 ออวล หรอหลายออวลกได ภายในออวลจะมเซลล ทจะแบงตวใหก าเนดไข (Egg)

รงไข

ออวล

ดอกชบา

ดอกชงโค

ดอกกลวย

ดอกขาว

การเจรญของขาว

การสรางละอองเรณ

ขบวนการสรางละอองเรณ (Microsporogenesis) เซลลในอบเรณ (anther) ทเรยกกนวา pollen mother cell หรอ microspore mother cell ซงม โครโมโซม 2 ชด(2n) จะแบงตวแบบไมโอซส จะได ละอองเรณ 4 เซลล จะมโครโมโซมชดเดยว (n)

ภายในละอองเรณแตละเซลล ซงมนวเคลยส 1 อน(n) นวเคลยสจะแบงตวแบบไมโตซส 1 ครง ไดนวเคลยส 2 อน คอ

generative nucleus (n) และ tube nucleus (n)

การสรางไข ขบวนการสรางไข (Megasporogenesis) การสรางไข (ovum) เรมตนจากเซลลในรงไขทเรยกวา Megaspore mother cell (2n) แบงแบบไมโอซสได เซลล 4 เซลล แตละเซลลมโครโมโซมในสภาพ haploid (n) แต 3 เซลลจะสลายตวไปเหลอเพยง 1 เซลล พฒนามาเปน megaspore

นวเคลยสของ megaspore จะแบงตวแบบไมโตซส 3 ครงไดนวเคลยสทงหมด 8 อน และมการจดเรยง ตวกนเปนชด 3 ชดคอ ชดท 1 เรยกวา antipodal nuclei (มนวเคลยส 3 อน) จะอยทขวหนงของเซลล ชดท 2 เรยกวา poler nuclei (มนวเคลยส2อน) จะอยตรงกลางเซลล

ชดท 3 มนวเคลยส 3 อน จะอยดานลางของ เซลลทม Micropyle นวเคลยสชดนจะม egg nucleus อยกลางขนาบขางดวย synergid nuclei

http://dragon.seowon.ac.kr/~bioedu/bio/ch22.htm

การถายละอองเรณ ละอองเรณปลวไปตกบนยอดเกสรตวเมย

(stigma) เรยกวา ขบวนการถายละอองเกสร (pollination)

การปฏสนธในพช (FERTILIZATION IN PLANTS) ละอองเรณจะงอก pollen tube ลงไปตามกานชเกสร

ตวเมย (style) จนถง embryo sac นวเคลยสของ ละอองเรณซงอยในสภาพ haploid จะแบงตวแบบ ไมโตซส 1 ครง ได 1.tube nucleus 2.generative nucleus

generative nucleus จะแบงตวแบบไมโตซสอกครง หนงได sperm nucleus 2 อน sperm nucleus หนงอนจะเขาไปผสมกบ egg nucleus ได zygote หรอ embryo (2n) sperm nucleus อกอนหนงจะเขาผสมกบ 2 polar nuclei กลายเปนเอนโดสเปอรม (endosperm) ซงมโครโมโซม 3 ชด หรอ 3n

ดงนน พชจะมขบวนการปฏสนธเกดขน 2 ครง จงเรยกการปฏสนธแบบนวา การปฏสนธซอนหรอ double fertilization

การปฏสนธของพชดอก