ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข...

65
ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐม เพื่อส ่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมวิถีพุทธ ข้อมูลวัดต่อไปนี ้ เป็นผลจากการลงพื ้นที่สารวจวัดสาคัญ ๆ ในพื ้นที่ต่าง ๆ ภายใต้ กิจกรรมสารวจข้อมูลและจัดทาฐานข้อมูลแหล่งท่องเที่ยววิถีพุทธ ปีงบประมาณ พ.ศ.2561 ดาเนินการโดย สานักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม อาเภอบางเลน จานวน 4 วัด ได้แก่ 1.วัดไผ่หูช้าง 2.วัดบางปลา 3.วัดวัดบางหลวง 4.วัดเวฬุวนาราม

Upload: others

Post on 05-Sep-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 0 ~

ฐานขอมลวดในจงหวดนครปฐม

เพอสงเสรมการทองเทยวเชงวฒนธรรมวถพทธ

ขอมลวดตอไปน เปนผลจากการลงพนทส ารวจวดส าคญ ๆ ในพนทตาง ๆ ภายใต

กจกรรมส ารวจขอมลและจดท าฐานขอมลแหลงทองเทยววถพทธ ปงบประมาณ พ.ศ.2561

ด าเนนการโดย ส านกศลปะและวฒนธรรม มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

อ าเภอบางเลน จ านวน 4 วด ไดแก

1.วดไผหชาง

2.วดบางปลา

3.วดวดบางหลวง

4.วดเวฬวนาราม

Page 2: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 1 ~

วดไผหชาง

ประวตและความเปนมาของวดไผหชาง

วดไผหชาง เปนวดประจ าต าบล ทมความรมรน และเปนทนบถอของชาวบานในต าบลวดไผหชาง

ประกาศตงวดเมอ ๑ สงหาคม ๒๔๖๑ ไดรบพระราชทานวสงคามสมาเมอวนท ๘พ.ย. ๒๔๙๐ เนอทตงวด

๑#๒๔ไร ๒ งาน ๘๙ ตารางวา ทกลปนา ๒๕ ไร ๒ งาน วดไผหชาง เปนวดโบราณแหงหนง เปนราษฎร

สงกดคณะสงฆฝายมหานกาย ภายในมโบสถ ซงไดบรณะกอสรางขนใหม เปนโบสถสขาวลวน ภายใน

ประดษฐานองคพระประธาน พระปฐมพรมหามงมงคล มโบราณสถานและโบราณวตถทชาวต าบลไผหชาง

และหมบานใกลเคยงรวมถงผมจตศรทธาแวะเวยนมาสกการะเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะทวหารหลวงพอ

เพชรมงคลอนศกดสทธ

Page 3: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 2 ~

เกจพระอาจารยดงทไดอนเชญมาประดษฐานทวด

หลวงพอโชค หรอคนเรยกวา หลวงพอโชคด

เปนพระพทธรปทอนเชญไวทวดเพอใหผคนไดสกการบชา

บางคนกมาบนเรองอของโชคลาภ ของแกบนเชนผลไม

พวงมาลย ไขตม ตางๆนาๆ

รปพธจดงานศพเปนพธของชาวไทยโซงหรอไทย

ทรงด าภาพประตมากรรมในโบสถ

วดไผหชาง พธนจดขนเมอมคนในบานไทยโซงเสย

ชวตลงความส าคญพธจดงานศพท าใหผเสยชวตไดไปสท

สขคต ครอบครวไหนท าพธจะท าใหวญญาณผตายมาชวย

ปกปองคมครอง คนทมชวตอยพธกรรมเมอมคนไทยโซง

เสยชวตลง ญาตกจะอาบน าศพ เปลยนเสอผาใหม เรยก เสอ

ฮ เสอทสวมใหคนตายไมเอาลายออก และญาตกตองสวม

เสอฮไมเอาลายออกดวย เสรจแลวน าบรรจโลงศพในงาน

พธศพรองไหไปร าพนถงความดของผตายตาง ๆ นา ๆ จดประสงคเพอตองการใหเทพยดา ทราบวา ผตาย

รายนเปนคนด มเกยรตยศคนในเมองมนษยรกมาก ขอใหเทวดารบไปสสวรรคดวย เดมไมมพธสงฆ แต

ปจจบนมบางเมอถงก าหนดเผาหรอบรรจศพ ญาตจะชวยกนหามศพ เครองนอน เครองใชจดเปนขบวน โดย

ม ลกชายคนโตสวมเสอตก (เสอทกข คอ เสอสขาวเยบชวคราวไมมแขน ใชผาขาวสเหลยมคาดหว) และ

ญาต บตร ภรรยา และญาตตองสวมเสอตก เดนรองไหตามไปดวยเมอศพถงปาแฮว (ปาชา) ท าพธเผาศพ

Page 4: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 3 ~

(บางศพฝง) เมอเผาศพแลวทกคน กลบบาน และมการเลยงอาหาร ในวนรงขนจะไปเกบกระดกผตายใสหมอ

ดน เอาสตางคใสลงในหมอปดฝาน าไปฝง ณ เชงตะกอน ตอจากนนมพธปลกบานจ าลองขนาดเลก ๆ คลอม

หมอดนไว ๑ หลง ของใชอน ๆ ใสไวใตถนบานจ าลอง บานนจะมรวลอมรอบ ชาวโซงเชอวาผตายจะได

อาศยทบานนกอนขนสวรรค ถาศพเปนหญงไทยโซงจะตองท าธงลอมรอบรปนกหงส สวนศพผชายไมมธง

พธเสรจแลวกลบบาน ตอมาอก ๒-๗ วน จะใหหมอผน าเชยนหมาก พล บหร ไปเชญวญญาณผตายขนไปอย

บนเรอน โดยจดมมหองในเรอนให หลงจากนน ๗ วน จะเชญแขกมารบประทานอาหารในกรณเปนศพญาต

ผใหญ แตถาเปนศพผนอยจะท าในเวลา ๑๐วน เปนเสรจพธ

งานประจ าปของวดน จดขนในวนท๑๗ ๑๘ และ ๑๙ เปนงานทรวมคนเชอสายไทยทรงด า หรอทเรยกวา

ชาวโซง กจะมการจดงานทใหญโต มการฟอนร า โยนลกชวง มผคนทมารวมตวกนในงานนบหมนคน และ

มวงดนตร จดขนในงานประจ าของทกป

โบสถสขาวหรออโบสถ

มจตรกรรมทบอกเรองราวของไทยทรงด าความเปนอย

ความเชอและประเพณ และมหลวงพอพทธปฐมพรมหา

มงมงคลเปนพระประธานประจ าอยในอโบสถ

Page 5: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 4 ~

วดบางปลา

ประวตและความเปนมาของวดบางปลา

วดบางปลา อ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม คอ สถานทส าคญ ๑ ใน ๖ แหงทเกยวเนองดวยพระเดชพระคณหลวงป วดปากน า ภาษเจรญ พระมงคลเทพมน (สด

จนทสโร) ครผคนพบวชชาธรรมกาย พระผปราบมาร บนเสนทางมหาปชนยาจารย วดนเปนสถานทเผยแผวชชาธรรมกายครงแรกของทาน หลงจากบรรลธรรม วดบางปลาเปนวดราษฎรสงกดคณะสงฆมหานกาย เปนวดเกาแกไมสามารถคนหาหลกฐานไดวาสรางขนในสมยใด แตวเคราะหจากสภาพของวหารซงมอายเกาแกมาก และจากค าบอกเลาทบอกสบตอๆกนมาวา “วดนเกดขนกอนสมยกรงรตนโกสนทร” ดงนน ถาจะประมาณอายจากวหารเกาแก และจากเอกสารบางอยางทเกยวกบอายของวด คอ นราศของสนทรภ ทไดกลาวไวตอนลองเรอผานมาทางปากคลองบางปลา สนนษฐานไดวา วดแหงนสรางขนในสมยอยธยาตอนปลายชวงตนรตนโกสนทร เนองจากพนทตงวดอยตดกบแมน านครชยศรและคลองบางปลา (ปากคลอง) ชาวบานจงมกเรยกวา “วดบางปลา” จนตดปาก และกลายมาเปนชอของวดจนถงทกวนน วดบางปลา อ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม คอ สถานทส าคญ ๑ ใน ๖ แหงทเกยวเนองดวยพระเดชพระคณหลวงป วดปากน า ภาษเจรญ พระมงคลเทพมน (สด จนทสโร) ครผคนพบวชชาธรรมกาย พระผปราบมาร บนเสนทางมหาปชนยาจารย วดนเปนสถานทเผยแผวชชาธรรมกายครงแรกของทาน หลงจากบรรลธรรมวดบางปลาเปนวดราษฎรสงกดคณะสงฆมหานกาย เปนวดเกาแกไมสามารถคนหาหลกฐานไดวาสรางขนในสมยใด แตวเคราะหจากสภาพของวหารซงมอายเกาแกมาก และจากค าบอกเลาทบอกสบตอๆกนมาวา “วดน

Page 6: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 5 ~

เกดขนกอนสมยกรงรตนโกสนทร” ดงนน ถาจะประมาณอายจากวหารเกาแก และจากเอกสารบางอยางทเกยวกบอายของวดคอ นราศของสนทรภ ทไดกลาวไวตอนลองเรอผานมาทางปากคลองบางปลา สนนษฐานไดวา วดแหงนสรางขนในสมยอยธยาตอนปลายชวงตนรตนโกสนทร เนองจากพนทตงวดอยตดกบแมน านครชยศรและคลองบางปลา (ปากคลอง) ชาวบานจงมกเรยกวา “วดบางปลา” จนตดปาก และกลายมาเปนชอของวดจนถงทกวนน

ปฐมเรมเผยแผวชชาธรรมกาย พระผปราบมาร

หลวงพอสถ

ในวนขน ๑๕ ค า เดอน ๑๐ (ป พ.ศ.๒๔๖๐) เมอพระเดชพระคณหลวงป วดปากน า ภาษเจรญ พระมงคลเทพมน (สด จนทสโร) ไดคนพบวชชา

ธรรมกายแลว ทานไดค านงวา “คมภโรจายง ๑ ธรรมเปนของลกซงถงเพยงน ใครจะไปคดคาดคะเนเอาได พนวสยของความตรกนกคด ถายงตรกนกคดอยกเขาไมถง ทจะเขาถงได ตองท าใหรตรก รนก รคดนน หยดเปนจดเดยวกน แตพอหยดกดบ แตพอดบแลวกเกด ถาไมดบแลวไมเกด นเปนของจรง หวตอมเปนอยตรงน ถาไมถกสวนดงนแลว กไมมไมเปนเดดขาด” ทานยงคงนงเจรญภาวนาทบทวนอยางนตอไปอกประมาณ 30 นาท ในขณะททานก าลงนงสมาธเจรญภาวนาอยนน ไดเกดภาพของวดบางปลาปรากฏขนในสมาธ ความรสกในขณะนนเหมอนตวทานอยทวดนน ท าใหคดวาธรรมทรเหนไดยากน ทวดบางปลาจะตองมผทสามารถบรรลธรรมไดแนนอน ภาพของวดบางปลาจงปรากฏขนในสมาธ นบแตนนเปนตนมา พระเดชพระคณหลวงป ฯไดทมเทชวตใหกบการปฏบตธรรมเจรญสมาธภาวนาอยางเตมท เพอคนควาหาทสดแหงธรรม ยงคนกยงลกซงขนไปทกท ทานปฏบตอยอยางนอกประมาณเดอนเศษจนออกพรรษา เมอรบกฐนแลว ทานจงลาเจาอาวาสวดโบสถบน บางคเวยงไปพกอยทวดบางปลา เพอไปสอนธรรมททานไดรไดเหนแลว ทานสอนอยประมาณ ๔ เดอน ไดมพระภกษทสามารถปฏบตตามอยางทานได ๓ รป คอ พระภกษสงวาลย, พระภกษแบน และพระภกษอวม รวมทงคฤหสถอก 4 คน จากนน พรรษาท 13 พระเดชพระคณหลวงป ฯไดพาพระภกษสงวาลยไปจ าพรรษาทวดสองพนอง ทวดนมพระภกษไดเหนธรรมอก ๑ รป คอ พระภกษหมก หลงจากนนทานไดเดนทางไปพกทวดประตสาร จงหวดสพรรณบร ซงเปนวดของพระอปชฌายของทาน (ในขณะนนไดมรณภาพแลว) และพกทนนเปนเวลา ๔ เดอน เมอออกจากวดประตสาร พระเดชพระคณหลวงป ฯไดแวะไปรบพระภกษหมก, พระภกษปลด (พระพทธวงศาจารย วดเบญจมบพตรดสตวนาราม ราชวรวหาร), พระภกษพล (พระครโสภณราชวรวหาร2วดเบญจมบพตรดสตวนาราม ราชวรวหาร) และ

Page 7: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 6 ~

พระภกษฮว วดปาพฤษ ทวดสองพนอง กอนทจะเดนทางไปอยทวดพระเชตพนวมลมงคลารามราชวรมหาวหารหรอวดโพธเพอศกษาพระปรยตธรรมตอไป

Page 8: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 7 ~

เสนทางมหาปชนยาจารย คอ เสนทางของสถานทส าคญ 6 แหง ทเกยวเนองกบพระเดชพระคณหลวงป

วดปากน า ภาษเจรญ พระมงคลเทพมน(สด จนทสโร) ครผคนพบวชชาธรรมกาย พระผปราบมาร

1. สถานท เกดดวยรปกายเนอ ตงอยบนแผนดนรปดอกบว อ.สองพนอง จ.สพรรณบร 2. สถานทตงมโนปณธานวาจะบวชตลอดชวต คลองบางนางแทน อ.สามพราน จ.นครปฐม 3. สถานทเกดในเพศสมณะ วดสองพนอง (พระอารามหลวง) ตงอยรมคลองสองพนอง อ.สองพนอง จ.สพรรณบร 4.สถานทเกดดวยกายธรรม วดโบสถบน บางคเวยง ตงอยรมคลองบางกองนอย อ.บางรวย จ.นนทบร 4. สถานทเกดดวยกายธรรม วดโบสถบน บางคเวยง ตงอยรมคลองบางกองนอย อ.บางรวย จ.นนทบร 5.สถานทเผยแผวชชาธรรมกายครงแรก วดบางปลา อ.บางเลน จ.นครปฐม 6. สถานทคนควา และเผยแผวชชาธรรมกาย วดปากน า ภาษเจรญ (พระอารามหลวง) กรงเทพมหานคร 6.สถานทขยายวชชาธรรมกาย วดพระธรรมกาย อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน

Page 9: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 8 ~

สถานทเผยแผวชชาธรรมกาย (ครง

แรกหลงจากบรรลธรรม) วดบางปลา

วดบางปลา

ตงอยทอ าเภอบางเลน จงหวดนครปฐม เปนวดราษฎร สงกดคณะสงฆมหานกาย เปนวดเกาแก ไมสามารถคนหาหลกฐานไดวาสรางขนในสมยใด แตจากสภาพความเกาแกของวหาร และจากค าบอกเลาทบอกสบตอกนมา พอจะสรปความไดวา วดแหงนสรางขนกอนสมยกรงรตนโกสนทร (ประมาณอายของวดจากวหารเกาแกซงมลกษณะคลายกบศลปะในสมยอยธยาตอนปลาย-ชวงตนรตนโกสนทร และจากเอกสารบางอยางทเกยวของกบอายของวด คอ นราศของสนทรภ ซงไดกลาวไวในตอนทลองเรอผานมาทางปากคลองบางปลา) เนองจากพนทตงของวดแหงนอยตดกบแมน านครชยศร และคลองบางปลา (ปากคลอง) ชาวบานจงมกเรยกวา “วดบางปลา” จนตดปาก กลายเปนชอของวดมาจนถงทกวนน

เมอเขาถงพระธรรมกายแลว พระเดชพระคณหลวงป วดปากน า ภาษเจรญ พระมงคลเทพมน (สด จนทสโร) มงมนในการเจรญภาวนาเพอไปใหถงทสด เมอยงปฏบตกยงลกซง จนกระทงออกพรรษาและรบกฐนแลว ทานจงไดลาเจาอาวาสวดโบสถบน บางคเวยง ไปพกทวดบางปลาซงทานเหนในสมาธ (Meditation) วา ณ วดแหงนจะมผบรรลธรรมกายตามอยางทานได ทานไดสอนภาวนาทวดบางปลา จนมพระภกษสามารถเจรญรอยตามทานได 3 รป และคฤหสถ 4 คน

Page 10: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 9 ~

วดบางหลวง

ประวตและความเปนมาของวดบางหลวง

วดบางหลวงเรมสรางประมาณป พ.ศ. ๒๔๒๐ โดยประชาชนชาวบางหลวงกบ พระครสวน วดบาง

หวา เปนผรเรมสราง เพราะเหนวาบางหลวงเปนหมบานใหญยงไมมวดแต พระครสวนไมไดอยจ าพรรษาทวด

บางหลวงน ใหหลวงพอทมเปนเจาอาวาสปกครองซงไมทราบประวตทานแนชด ตอมาหลวงพอทมได

มรณภาพลง กมหลวงพอพก หลวงพอชด หลวงพอรอด ปกครองตดตอกนมาตามล าดบเมอถงพ.ศ. ๒๔๕๐

พระอาจารยแชม สขสมกจ ซงเปนชาวบางหลวงไดด ารงต าแหนงเจาอาวาสทานไดปลกสรางเสนาสนะมกฏมง

ดวย แฝก คา และจากเปนทอยอาศยใหแกพระภกษสามเณร ซงในครงนนมพระภกษสามเณรอยจ าพรรษาไม

ต ากวา ๓๐ รป ในสมยนนเอง พระครอดตรการบด (หลวงพอทา)วดพะเนยงแตก ไดมาเปนผดแลการกอสราง

พระอโบสถและผกพทธสมาจนเสรจเรยบรอย ในระหวางนนหลวงพอทาไดสรางวตถมงคลขน ๑ รน

สนนษฐานวา ท าขนเพอแจกบรรดาญาตโยมผมารวมท าบญ ในการสรางพระอโบสถและฝงลกนมต เปน

เหรยญหลอหวนมกลมขนาดกวาง ๑.๘ ซ.ม. สง ๒.๗ ซ.ม. เปนเนอโลหะสมฤทธทองแดงและทองค า

ดานหนาเปนรปพระพทธรปสมยอยธยาสวย งามมาก ดานหลงมอกขระขอมค าวาอมะ สรางขนเมอ พ.ศ. ใด

จ านวนเทาใดไมปรากฏหลกฐานแนชด แตตามค าบอกเลาทานไดกลาววาไดท าพธเททองหลอเหรยญทวดบาง

หลวงจงนบได วาเปนวตถมงคลรนแรกของหลวงพอทาและเปนรนแรกของวดบางหลวงประชาชนนยมบชา

วตถมงคลรนนมากและเปนทรจกทวประเทศ (ปจจบนนหาไดยากมาก) หลวงพอทาไปๆมาๆ ระหวางวดบาง

หลวงกบวดพะเนยงแตก จนตอมาราว พ.ศ. ๒๔๖๐ พระอาจารยแชมไดลาสกขา ตอมาทายกทายกาวดบาง

หลวง ซงมขนอภบาลปจฉมเขตกบนายอากรเปยน ศรภญโญ และนางสมบญเปนหวหนาไดเดนทางไป

อาราธนาหลวงพอวน สวณโณ วดละมด อ าเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม มาเปนเจาอาวาส หลวงพอวนได

Page 11: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 10 ~

ท าการบรณะปฏสงขรณเสนาสนะทช ารดทรดโทรม ทงยงไดสรางกฎทท าดวยไมสกทรงสมยโบราณ รวม ๑๑

หลง และศาลาการเปรยญอก ๑ หลง ในชวงทหลวงพอวนเปนเจาอาวาสทานไดจารกไปลพบรและน าวตถ

มงคลจาก กรลพบรมามาก แลวทานกไดบรรจ ไวใตฐานพระพทธรปปางอมบาตรหนาพระอโบสถ เปนพระ

เนอชนเงน ชนตะกว มพระอปคต พระลลา สองหนาหนาเดยว ดานหลงมยนต อ พระอปคตม หนาเดยวและ

สองหนา พระหยานปจจบนเปดกรแลว (เมอ พ.ศ. ๒๕๒๕ ) หายากพอสมควร ตอมาราวป พ.ศ. ๒๔๖๔-

๒๔๖๕ ทานไดจดใหมโรงเรยนประชาบาลขน โดยอาศยศาลาการเปรยญ เปนสถานทเรยน พ.ศ. ๒๔๗๔ ได

จดใหมส านกศกษาพระปรยตธรรมโดยมนายเฮง นางฮวย จฑามณ รวมสรางอาคารเรยนท าดวยไมผสม

คอนกรต(ปจจบนยงคงอย) กวาง ๗ เมตร ยาว ๑๐ เมตร มพระภกษสามเณรอยจ าพรรษาประมาณ ๕๐-๖๐ รป

การปกครองในต าแหนงเจาอาวาสเปนไปดวยความเรยบรอย จนป พ.ศ. ๒๔๗๙ ทานไดรบแตงตงเปนเจาคณะ

ต าบลสระสมม และวนตอมา ทานกไดรบการแตงตงเปนพระอปชฌาย จนทานอายได ๘๖ ป กมรณภาพดวย

โรคชราในวนอาทตยท ๑๑ มนาคม พ.ศ. ๒๔๙๔ นบวาทานเปน เจา คณะต าบลบางหลวงและอปชฌายองค

แรกของ ต าบลบางหลวง ป พ.ศ. ๒๔๙๕ พระอาจารยผอง อาภสสโร ซงมศกดเปนหลานหลวงป วน และเปน

ครสอนพระปรยตธรรมวดบางหลวงกไดรบต าแหนงเปนเจาอาวาสสบมาในขณะทด ารงต าแหนง เจาอาวาส

ทานไดกอสรางกฏเพมขนอก และยงปรบปรงซอมแซมกฏเกาใหมสภาพคงเดม ทงไดจดสรางโรงเรยน

ประชาบาล ศาลาการเปรยญหลงใหม เมร สสาน และพระอโบสถหลงใหมแทนหลงเกาทช ารดทรดโทรมมาก

และไดพระราชทานวสงคามสมา เมอป พ.ศ. ๒๕๑๕ ตอมาทานกไดรบการแตงตงเปนเจาคณะต าบลสระสมม

เมอป พ.ศ.๒๔๙๕ ป พ.ศ. ๒๕๐๒ เปนพระครประทวนกรรมการ ทพระครผอง อาภสสโร ป พ.ศ. ๒๕๐๓

เปนเจาคณะต าบลบางหลวง ป พ.ศ. ๒๕๑๒ ไดเลอนสมณศกดเปนพระครสญญาบตรชนเอกท พระคร

ประภศรธรรมคณปพ.ศ.๒๕๑๖ไดรบแตงตงเปนพระอปชฌาย ลวงพอผองทานเปนพระตวอยางในดานความ

มกนอยสนโดษชอบอยในทสงด ไมยดตดในยศถาบรรดาศกด ไมถอตว ตงตนอยในคณธรรมอนดงาม จนเปน

ทเคารพนบถอของเหลาบรรพชตและคฤหสถ จนป พ.ศ. ๒๕๒๕ ทานไดลาออกจากต าแหนงเจาอาวาสและ

เจาคณะต าบลบางหลวง ขออาศยอยเปนลกวดอยางเดยว ทานไดมรณภาพลงในวนเสารท ๓๐ มกราคม พ.ศ.

๒๕๔๒ รวมอายได ๙๐ ป ๙๑ วน

พระครใบฎกาสงา ธมมโชโต ไดด ารงต าแหนงเจาอาวาสแทน พระครประภสรธรรมคณ ตงแตป พ.ศ. ๒๕๒๖

ถงปพศ.๒๕๓๑ ทานกมรณภาพลงดวยอาย ป

พระสชาต ชาตเมโธ กไดรกษาการเจาอาวาสสบตอมาจนถงปพ.ศ.๒๕๔๐

พระสวสด ธมมสนทโร ซงเปนครสอนพระปรยตธรรมวดบางหลวง กไดด ารงต าแหนงรกษาการเจาอาวาสสบ

ตอมา จนถงปพ.ศ.๒๕๔๒ ทานกไดลาออกจากต าแหนงรกษาการเจาอาวาส ปรชา ภรปญโญ ปธ.๗ วดพระ

งาม อ าเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม มารกษาการเจาอาวาส

Page 12: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 11 ~

พระมหาปรชา ภรปญโญ ปธ.๗ ไดรบแตงตงเปนเจาอาวาสวดบางหลวงเมอวนท ๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๔๓

ทานไดพฒนาวดสบตอจากเจาอาวาสรปกอนๆ จนถงปจจบน

เกจดงวดบางหลวง

หลวงพอทา พระคณาจารยยคเกาเมองพระเจดยใหญ ทานม

ชอเสยงโดงดงมากในอดต บรรดานกเลงและเสอรายทงหลายทวเมองตาง

เกรงกลวบารมของทาน เวลามงานประจ าปของวดพะเนยงแตก มประชาชน

มาเทยวเปนจ านวนมาก กลบไมตองใชต ารวจมารกษาความปลอดภยและก

ไมมเรองนกเลงตกนในวดเกดขนเลย หลวงพอมนามวา ทา เกดเมอป

พทธศกราช ๒๓๗๙ ณ. ต าบลบอผกกด อ าเภอโพธาราม จงหวดราชบร ทาน

เปนบตรชายคนโตในจ านวนพนอง๔ คน

หลวงปวน ทานเปนเจาอาวาสองคท 6เมอ พ .ศ. 2475ตอจากนนมา

อก4จนถงพ .ศ . 2479 ทานกไดรบแตงตงใหเปนพระคณาธการ ในต าแหนง

เจาคณะต าบลสระสมม และอก 1ปตอมาคอ พ .ศ. 2480 ทานไดรบแตงตง

ใหเปนพระอปชฌาย บรรพชาอปสมบทกลบตรในพระพทธศาสนา ทาน

ไดมาอยจ าพรรษาทวดบางหลวงนเปนเวลารวม 24 พรรษา ทานเปนผโอบ

ออมอาร มความเมตตาตอพระและชาวบานอกท งย งพฒนาวดให

เจรญรงเรอง

หลวงพอผอง อาภสสโร ทานเปนชาวบางระก า อ.บางหลวง ซงเปน

หลานของหลวงป วน ไดมาปรนนบตต งแตเปนสามเณร เมอบวชเปน

พระภกษ ตอมาไดเปนครสอนพระปรยตธรรม ประจ าส านกศกษาของวด

บางหลวง และไดรบการแตงตงเปนเจาอาวาสวดบางหลวง เมอ พ.ศ. 2495ได

กอสรางกฏเพมขนอก ปรบปรงเปลยนแปลงซอมกฏเกาใหมสภาพทมนคง

แขงแรง จดสรางโรงเรยนประชาบาลศาลาการเปรยญ สรางเมรท าสสาน

Page 13: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 12 ~

สรางพระอโบสถใหมแทนหลงเกาทช ารดทรดโทรมมาก ไดรบพระราชทานวสงคามสมา เมอ พ.ศ.

2515มเนอทกวาง 40เมตร ยาว 80เมตร ทางคณะสงฆไดเลงเหนวา ทานเปนผมความสามารถ ม

ปฏปทาอยางแนวแน

วตถมงคล

เหรยญหลอ หลวงพอผอง วดบางหลวง นครปฐม

ซมเสมาหลวงพอวน เนอนวะ

ซมเสมาหลวงพอวน เนอระฆง

Page 14: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 13 ~

อาคารเสนาสนะตาง ๆ

อโบสถ

กวาง ๙ เมตร ยาว ๒๔ เมตร เรมสรางเมอป พ.ศ. ๒๕๑๔ เปน

อาคารคอนกรตเสรมเหลก แบบทรงไทย มชอฟาใบระกา ตาม

แบบศลปากร แบบ ก. สรางเสรจป พ.ศ. ๒๕๒๗ ภายในพระ

อโบสถมจตรกรรมฝาผนงรปพทธประวต และพระเจาสบชาต

หอสวดมนต

กวาง ๑๕ เมตร ยาว ๓๑ เมตร เรมสรางป พ.ศ. เปนอาคาร

คอนกรตเสรมเหลก แบบทรงไทย สองชน มชอฟาใบระกา

ชนบนเปนหอสวดมนต ชนลางเปนหอฉน ภายในมภาพ

จตรกรรมฝาผนง

Page 15: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 14 ~

วดเวฬวนาราม

ประวต หลวงพอส าเนยง อยสถาพร

ทานเปนพระโอรสของ เสดจเตย กรมหลวง

ชมพรเขตอดมศกด กบ หมอมทองนน เกดเมอ

วนท ๕ ต.ค. ๒๔๖๐ ทวงไชยา กอนทหลวงพอ

ส าเนยงจะถอก าเนดมาดโลกนน นายเอม อย

สถาพรเปนพระสหายของเสดจเตย ไดเลาใหหลวง

พอฟงวา รปปนหนขผงหลวงพอส าเนยง อยสถาพร

ขณะทหมอมแมทรงพระครรภได ๒ เดอน เสดจเตยไดรบค าสงจากทางราชการใหไปรบเรอหลวงพระรวงท

ตางประเทศ จงไดพาหมอมแมไปฝากไวกบ หลวงป ศข วดปากคลองมะขามเฒา จงหวดชยนาท ซงทานเปน

พระอาจารยของเสดจเตย โดยใหนายเอม อยสถาพรซงเปนพระสหายเปนผดแล

ตวหลวงพอส าเนยงจงกลายเปนลก ๓ พอ ซงเสดจเตย คอ พอผใหก าเนด นายเอม เปน พอเลยงด พรอมกบ

หลวงป ศข เปนพอ ผดแลใหการศกษาเลาเรยนหลวงพอส าเนยงใชนามสกลของนายเอม คอ อยสถาพร (ใน

หนงสอไมไดระบสาเหต) หลวงพอส าเนยง อยสถาพร เมอเกดมาแลวกไดอยกบหลวงป ศขจนเตบโต จงไดมา

ศกษาในกรงเทพฯ ท ร.ร.อสสมชญ จนจบมธยมปลาย จากนนไปศกษาตอท ร.ร.นายรอยพระจลจอมเกลา จน

จบจงไดรบราชการทหารบก จวบไดรบยศรอยเอก และเคยไดรวมสมรภมถง ๒ ครง

Page 16: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 15 ~

คอ สงครามอนโดจน และสงครามมหาบรพา พอกลบจากศกสงคราม กถกมรสมรายทางการเมองกระท าเอา

ถกจองจ าพรอมกบ จอมพล ป. พบลสงคราม - หลวงเสร - หลวงวจตรวาทการ และคนอนๆ ในขอหาอาชญา

กรสงคราม

เมอไดรบการปลดปลอยหลวงเสรไดไปบวชทวด เบญจมบพตร สวนหลวงพอส าเนยงทานไปบวชอยท วด

กลยาณมตร ฝงธนบร ทานตงใจบวชเพยง ๑๕วน แตพอบวชได ๓ วน กมเหตการณเมองขนมาอก จงท าให

ทานเปลยนความตงใจ เหตการณบานเมองก าลงยงเหยง จอมพล ป. พบลสงครามไดกลบมาเปน

นายกรฐมนตรอกวาระหนง แตตองการใหหลวงพอส าเนยงกลบไปรบราชการอก ทวาทานไมยอมสก ทงไดตง

จตอธษฐานไววา จะขอยดเอาผากาสาวพสตรหมหอรางกายจนกระทงตาย

อโบสถภายในวด

วตถมงคลยอดนยมของหลวงพอส าเนยง สวนใหญจะเปน

ประเภทเหรยญ ศกดสทธ และผานการปลกเสกถง

๒ ครง โดยรวมในพธพระเครอง ๒๕ พทธศตวรรษ พ.ศ.

๒๕๐๐

ทมสดยอดคณาจารย ๑๐๘ รปอธษฐานจต

Page 17: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 16 ~

พพธภณฑมณฑปวดเวฬวนาราม

พพธภณฑมณฑปพระครสถาพรพทธมนต

หลวงพอส าเนยง อยสถาพร ตงอยทวดเวฬวนาราม

อ.บางเลน จ.นครปฐม เปนพพธภณฑทจดแสดงวตถ

มงคลและเครองรางของขลงทหลวงพอส าเนยงเกบ

ไวทงหมด หลวงพอส าเนยง อยสถาพร(พระคร

สถาพรพทธมนต) เปนพระทมชอเสยงทงทางดาน

พทธคณ และทางไสย มความเมตตาใชพลงจตรกษา

โรคใหกบญาตโยมทเจบปวยหายจากโรคมากมาย

จนมลกศษยเคารพนบถอทานเปนจ านวนมาก ทานมรณะภาพเมอ ๔ สงหาคม ๒๕๓๑ ลกศษยโดยเฉพาะ

กลมนายทหารในกองทพเรอจงไดชวยกนสรางพพธภณฑมณฑปแหงนขน เพอร าลกถงคณความดและ

ผลงานของทาน

ชอเสยงของทานอกดานคอการรกษาโรค ททานสามารถใชพลงจตรกษาโรคเชน คนถกพษงเหา โดนตอ

ตอย หรอคนเปนโรคจต ประสาทใหฟนคนสต หรอเหยยบเหลกรอนแลวมาเหยยบคนรกษาโรค นอกจาก

ทางดานอภนหารย แลวทานยงเปนพระนกพฒนา ไดพฒนาวดเวฬวนาราม และสรางโรงเรยนสถาพร

วทยา ใหเดกๆ ในชมชนไดมโรงเรยนศกษา ตงมลนธชวยเหลอเดกๆก าพราจนในป ๒๕๓๒ รบโลห “ท า

คณประโยชนตอประเทศชาตดเดนเปนพเศษ” ของมลนธสรรพวรรณต

Page 18: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 17 ~

ภายในพพธภณฑมณฑปฯ นนสวนหนาเปนต

เกบรางของหลวงพอส าเนยงไวในโลงสทอง

แมทานจะมรณะภาพมานานแลวแตทางวด

ยงคงเกบรางของทานไวใหลกศษยทตองการ

มากราบนมสการทาน ดานหนาโลงสทอง ม

หนขผงขนาดเทาองคจรงของหลวงพอ นงบน

งเหาแผแมเบย ดานขางหองตลอดแนวผนงไป

จนถงเพดานมณฑป เปนตกระจกบรรจ

พระพทธรปขนาดเลกของสะสมของหลวงพอ

รางขอหลวงพอส าเนยง อยสถาพรอยในโรงแกว

ดานขางมภาพถายของทานสมยรบราชการทหาร ภาพตอนบวชเปนพระแลว และภาพรวมกบลกศษยอกหลาย

ทาน

อกดานเปนมมขาวของเครองใชสวนตวของทาน อฐบรขารตางๆ และตเกบไมเทาของหลวงพอส าเนยง ตจด

แสดงทคนสนใจมาชมกนมากกคอมดหมอลงอกขระของหลวงพอ ทเซยนมดหมอหลายทานแวะเวยนกนมาด

บอยๆ เพราะเปนของหายาก

ดานหลงเหนอขอบประตเปนดาบยาวและมดหมอเชนกนดานลางมภาพถายลกศษยและการท างานของทาน ท

นาสนใจคอเสอของพระบดา พลเรอเอก พระเจาบรมวงศเธอกรมหลวงชมพรเขตอดมศกด ถดมาอกดานเปนภาพ

ตอนทานรบรางวลจากองคกรตางๆ เชน ภาพถายตอนรบโลหคณประโยชนตอประเทศชาตดเดนเปนพเศษ” ของ

มลนธสรรพวรรณต จากพลเอกเปรม ตณสลานนท และใบประกาศ พระสงฆดเดนประจ าชาต เปนตน และมต

จ าหนายเครองรางของขลงทหลวงพอเคยปลกเสกไวใหเชาบชาดวย

อตชวประวตของหลวงพอส าเนยง และเรองราวชวตทานมความนาสนใจมาก แตพพธภณฑแหงนไมไดเลา

เรองราวใหผมาชมมากนก อาจจะเปนเพราะลกศษยของทานซงทราบเรองราวของทานดอยแลวเปนคนสราง

ขนมา จงไมเหนความจ าเปนในเรองการตดปายอธบาย ผทเขาชมทไมมความรแทบจะไมไดอะไรจากการเขาชม

นอกจากไดสกการะบชารางของหลวงพอเทานน ทางวดควรจดหาคนททราบขอมลและพรอมทจะอธบาย

เรองราวใหผเขาชมดวย

Page 19: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 18 ~

การส ารวจลงพนทวด อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

สถานทวดทไดลงพนทส ารวจมทงหมด 4 วด

1.วดทาพด

2.วดดอนหวาย

3.วดบางชางเหนอ

4.วดสามพราน

Page 20: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 19 ~

วดทาพด

ประวตและความเปนมาของวดทาพด

วดทาพด เปนวดมหานกาย ตงอยรมแมน าทาจน ต าบลไรขง อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม เดม

ชอวา “ วดเจตภต” โดยมเรองเลาเปนต านานสบตอกนมาวา มพนองสองคนนงอยใกลจอมปลวกใหญพอ

พชายนอนหลบไป นองชายมองเหนตวแมงดาวเรองคลานออกมาจากจมกของพชายและมนกคลานหายเขาไป

ในจอมปลวก ตอมาตวเองกนอนหลบไปเชนกนและฝนไปวามภตมาบอกวามทรพยสมบตกองอยมากมายใน

ภเขา ขอใหขดเอามาขายเพอเอาเงนสรางวด พอสะดงตนขนมาจงเลาเรองใหพชายฟง จากนนจงไดชวยกนขด

ดนหาสมบตแตไมพบ จงไดหวนนกถงเรองทภตมาบอกและตวแมงดาวเรองเดนเขาไปในจอมปลวก จงขดคน

ดในจอมปลวกและไดทรพยสมบตมามากมายจงเอามาขายเพอน าเงนมาสรางวดตามความฝนและไดเดนทาง

มาหาทส าหรบสรางวด ไดพบกบทางสามแพรงแหงหนง มองดเหมาะสมจงไดสรางวดขน ณ ทแหงนโดย

ไดใหชอวดตามทเจตภตมาบอกวา “วดเจตภต” ตอมาค ากรอนเปน “วดตะพด” และ “วดทาพด” ตามล าดบ

ประวตการสรางของวดทาพดนไมปรากฏหลกฐานแนชด แตพอจะสบประวตไดพอเปนแนวทาง คอ เมอ พ.

ศ. ๒๓๑๐ กรงศรอยธยาเสยแกพมา ประชาชนพลเมองชาวกรงศรอยธยาเกดความระส าระสาย ตองอพยพ

ครอบครวลงมาทางใตเปนกลมกอน ในจ านวนนมพระราชาคณะรวมมาดวยรปหนง ซงชาวกรงศรอยธยา

เรยกทานวาพระอาจารยรด เหตทชาวพระนครศรอยธยาหนลงมาทางใตนกเนองจากบรเวณแมน าทาจน คอ

ตงแตจงหวดสพรรณบร นครปฐม สมทรสาคร เปนดนแดนแหงความสงบ พมาไมช านาญทางในการเดนทพ

Page 21: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 20 ~

มาบรเวณน เมอกลมอพยพหนภยลงมาทางใต มาถงทกลางทงนาแหงหนงซงอยในทองทต าบลกระทมลม อ.

สามพราน จ. นครปฐม จงพรอมใจกนตงหลกฐานบรเวณนน และไดชวยรวมกนสรางส านกสงฆชวคราวขน

ในขณะนนวดทาพด กาลงจะกลายเปนวดราง เนองจากไมมพระภกษจ าพรรษา ชาวบานทาพดรขาววาม

พระภกษหนพมามาตงส านกทกลางทงนา จงพรอมใจกนไปอาราธนาใหทานมาจ าพรรษา ณ วดทาพด และ

กราบเรยนทานวา วดทาพดตงอยรมแมน าทาจน ไดรบความสะดวกดวยประการทงปวงประกอบกบขณะน

ชาวทาพดขาดทพงทางใจ ซงพระอาจารยรดกรบนมนตมาจ าพรรษาทวดทาพดดวยความเตมใจ ครนเมอ

สงครามสงบ พระเจาตากสนกเอกราชชาตไทยได พระองคคดจะรวบรวมพระราชาคณะทแตกสานซานเซนไป

อยทอนใหกลบมาอยในพระอารามหลวงในกรงธนบร จงใหทหารตดตามคนหา และไดมาพบพระอาจารยรด

ทวดทาพด ทานไดบอกกบทหารใหไปกราบทลพระเจาตากสนวา ขอจ าพรรษาอย ณ วดทาพดน เพราะทานรบ

อาราธนาจากแถบบานทาพดแลวทจะอยเปนทพงทางใจแกประชาชน ในยามทบานเมองก าลงวนวาย เมอพระ

เจาตากสนทราบความประสงคของทานแลว จงไดพระราชทานเรอกญญา ๒ ล า คานหาม ๑ อน กระโถน

และกาน าลายเทพพนม อยางละ ๑ ชน มาถวายเปนเครองประดบเกยรตยศ พระอาจารยรด ทานจ าพรรษา

อยทวดทาพดน นานเทาใด และมรณภาพเมอไรไมปรากฏชด เมอพระอาจารยรดมรณภาพแลวสบไมไดวาเจา

อาวาสทสบตอจากทานมใครบาง แตเจาอาวาสองคตอๆ มาทพอสบได คอ

๑. หลวงพอเทศ

๒. หลวงพอมาก

๓. หลวงพอจอย

๔. หลวงพอแกว

๕. หลวงพอชน

๖. หลวงพอแชม

๗. พระปลดผล

๘.พระอาจารยโรย

๙. พระครพศาลสาธวฒน

ป พ.ศ.๒๕๔๓ ทางคณะสงฆไดแตงตงพระครปลดสงเวย ฉายา คเวสโก- วทยฐานะ นกธรรมชนเอก ใหด ารง

ต าแหนงเจาอาวาสวดทาพด ปจจบนทานไดรบพระราชทานแตงตงสมณะศกดเปนพระครวรดตถานยต เมอ

วนท ๑๗ ธนวาคม ๒๕๔๘จากการททานไดรบพระราชทานสมณะศกดน แสดงใหเหนวา ทานเปนพระภกษท

ท าคณประโยชนแกประเทศชาตและพระศาสนา

Page 22: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 21 ~

พระสงกจจายน

รอบพระอโบสถมใบเสมาค และ ไมไดมการทาสใหมจง

ท าใหเหนถงอายของใบเสมา ถงแมวาจะมการทาสพระ

อโบสถใหคงความสวยงามเอาไว ดานหนาพระอโบสถม

เตนทกางตามแนวยาวใหเปนทางเดนไปยงซมประต

ดานหนาเพอไปยงหนาวดและทาน า

พระประธานวดทาพด

พระอโบสถปกตแลวจะดเหมอนปดประตเอาไว แมวาจะ

เดนทางมาในวนเสาร-อาทตย ซงปกตวดทวไปหลายวด

จะมการเปดใหประชาชนไดเขาชมและสกการะพระ

ประธานในพระอโบสถ โดยเฉพาะอยางยงวดทาพดเปน

วดทมโบราณวตถและเปดเปนพพธภณฑ แตไมไดเปน

อยางนน เพราะประตพระอโบสถจะปดไวตลอดเวลา แต

เมอมคนเขามาสกการะองคพระประธานจะถามผดแลซงจะไดค าตอบวา ประตนนปดไว หากจะเขา

ไปกเปดเขาไปได หลงจากเวลาทโบสถปดในตอนเยนจงจะมการลอกประตโบสถพระพทธรปใน

พระอโบสถมดวยกนสามองคบนฐานดานหนามโตะหมบชาประดบดวยงาชางค

บรรยากาศภายในโบสถ

แสงทลอดเขามาสองสวางภายในอโบสถทปดประตอก

บานหนงและหนาตางทงหมดไวกบแสงไฟ ทท าให

สามารถมองเหนพระพทธรปองคประธาน บรรยากาศท

เงยบสงบเหมาะกบความเปนศาสนสถานและยงสามารถ

ใหพทธศาสนกชนไดมาสกการะบชารวมไปถงวดยงเปน

ศนยฯปฏบตธรรมพทธศาสนกชนมาปฏบตธรรม

วปสสนา ในทก 15 ค าสนเดอนของทกป

Page 23: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 22 ~

วหารทาพด

วหารทาพดอยดานขางพระอโบสถ นอกจากพระ

อโบสถกบพระวหาร สวนทเหลอของวดอยนอก

ก าแพงแกว วหารเองปกตกไมไดเปดใหเขาชม

นอกจากจะตดตอกบทางวดไวลวงหนา

ซมประตก าแพงแกววดทาพด

จากถนนวดไรขงทจะเชอมไปถงวดดอนหวายซงเปน

ทตงของสถานททองเทยวยอดนยมแหงหนงของ

นครปฐมนนกคอ ตลาดดอนหวาย หรอตลาดน าดอน

หวาย เกอบกงกลางของระยะทางจากทง 2 แหง

ม วดอยแหงหนงเปนสถานทเกบรกษาโบราณวตถ

หลายชน และเปดเปนพพธภณฑพนบาน นนคอวดทา

พด จากก าแพงของวดทาพดเลยวเขาซมประตวดมาจะ

เปนลานกวางมตนไมใหญหลายตน เปนทจอด

รถ หรอเขาไปจอดลาคอนกรตของวดทใกลๆ ทาน า

กได เดนเขาภายในบรเวณวดทาพดจะเปนก าแพง

แกวลอมพระอโบสถ ซงถอวาแปลก ทเขามาจะเปนพระอโบสถทนท แตในสมยกอนทจะมถนน

หนทางมากมาย ดานนคงเปนดานหลงวดเพราะแมน าทผานทาน าของวดนาจะเปนดานหนา ตาม

ทศทางแลวทางนกเปนดานหลงของพระอโบสถดวย ก าแพงแกวดานนมซมประตอยตรงกลาง ท าให

เหนพระอโบสถดานขวามอ และวหารดานซายมอ

Page 24: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 23 ~

พระจฬามณวดทาพด

สรางขนในสมยรชกาลท ๓ ผสรางชอ

นายชวงเปนผเลอมใสใน

พระพทธศาสนาอยางมาก และสนใจ

เรองพระกมมฏฐาน คราวหนงไดเกด

นมตมองเหนพระจฬามณเจดยบน

สวรรคชนดาวดงส ดวยเหตแหงความเลอมใสจงไดขายทนา ๕๐ไร น ามาสรางพระจฬามณเจดยถวาย

ไวในพระพทธศาสนา เพอใหประชาชนไดมากราบไหวสกการะบชา เมอมการบรณะในป พ.ศ.

๒๕๒๗ ไดพบพระเขยวแกวภายในพระจฬามณเจดยลกษณะเปนแกวใสเจอสเหลอเลกนอย กวางยาว

ประมาณ ๒×๔ เซนตเมตร คลายลกโปงในทองปลาตะเพยน ชาวบานเรยกวา "โปงปลาตะเพยน"

ภายหลงบรณะไดท าพธและน าบรรจไวทเดม การจ าลองเอาโลกสวรรคชนดาวดงสลงมาสรางไว ณ

วดทาพด แหงน ทกคนจงมโอกาสมากราบไหว และสกการะพระจฬามณเจดยเพอเปนพทธบชา

เชนเดยวกบเหลาเทพยดาทงหลายทงปวง และยงเปนพระธาตประจ าผเกดปจอ ดงนน บญทไดจาก

การไหวบชาและสรางกศลกบพระธาตนน เชอกนวาแรงนก หากผใดปฏบตบชาดวยจตใจบรสทธและ

หมนกราบไหวบชาตามก าลงจะเกดสรมงคลตอตนเองและครอบครว

กวยเตยวเรอสองแถว

รานอาหารเพยงหนงเดยวทท าเปนแพอย

หนาวดทาพด มเสนเลกเสนใหญให

เลอก กวยเตยวหมตมย า น าใส หรอ

กวยเตยวแหง เยนตาโฟกมใหเลอก มทา

น าแหงนเปนสถานทส าหรบการลอง

หลวงพอวดไรขง (องคจ าลอง) ใน

ประเพณชวงวนท ๑๓-๑๔เมษายนของทกป เวลาในการลองเรอเรมตนทวดไรขงเวลา ๐๘.๐๙ น. ถงวด

ทาพด เวลาประมาณ ๑๘.๐๐ น. เสนทางอญเชญองคหลวงพอวดไรขง วนท 14 เมษายน เรมตนทวดทา

พด เวลา ๐๗.๓๐ น. ถงวดไรขงเวลาประมาณ ๐๘.๓๐ น.

Page 25: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 24 ~

พพธภณฑวดทาพด

พพธภณฑวดทาพด กอตงขนหลงการมรณภาพของทานพระครพศาลสาธวฒน เจาอาวาสวดทาพด เมอวนท ๒๓ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๔๐ โดยคณะกรรมการของวดไดมมตใหจดท าพพธภณฑของวดขนดวยเกรงวาวตถโบราณทงหลายจะสญหาย โดยใชหอไตรของวดเปนพพธภณฑชวคราว และเปดใหประชาชนเขาชมครงแรกในวนท ๗ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๔๐ ซงเปนวนพระราชทานเพลงศพ อดตเจาอาวาส ในการจดท าพพธภณฑไดมการรวบรวมโบราณวตถเกาแกและมคา น ามาท าทะเบยนและเกบรกษาไวในพพธภณฑแหงน โดยมอาคารจดแสดงทงสน ๓ หลงคอ

อาคารหลงแรก เดมเปนหอไตรของวด เปนอาคารชนเดยวใตถนสง ตอมาดดแปลงใหจดแสดงสงของทงชนบนและ ชนลาง สงของส าคญทน ามาจดแสดงไวไดแก พระยานมาศ กระโถนถมปทม กาน าชา และหวเรอกญญา (ซงเปนสงของทสมเดจพระเจาตากสนมหาราชพระราชทานแดหลวงพอรด เจาอาวาสองคแรกของวดทาพด) พระพทธรปจารกตวอกษรไทยบนอฐมอญทใชกอสรางพระอโบสถ เปนตน สวนชนบนจดแสดงพระพทธรป สงของเครองใชตาง ๆ ทชาวบานน ามาถวายวด อาท ตะเกยง ถวย ชาม เครองจกสาน เปนตน

อาคารหลงทสอง เดมเปนกฏของทานเจาอาวาสองคกอน(พระครพศาลสาธวฒน) ชอกฏประชาชโนปถมภ สรางเมอ พ.ศ. ๒๕๐๒ และท าการบรณะใหมเพอจดท าเปนพพธภณฑ บรณะแลวเสรจในป พ.ศ. ๒๕๔๓ เปนอาคารไมสอง

Page 26: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 25 ~

ชน ชนลางจดแสดงขาวของเครองใชของพระครพศาลสาธวฒน เครองลายคราม ธนบตร เปลอกหอย เถรอดเพล เปนตน โดยสงของจ านวนหนงไดขนยายมาจากหอไตร เพอมาจดแสดงไวทอาคารหลงใหมนสวนชนบนเดมนนเปนนทรรศการชวคราวจดแสดงกจกรรมตาง ๆ ของทางพพธภณฑ ตอมาในกลางป พ.ศ. ๒๕๔๘ ทางพพธภณฑไดดดแปลงชนบน เปนคลงวตถของพพธภณฑ

อาคารหลงทสาม เปนอาคารไมใตถนสง เดมเปนโรงเรยนพระปรยตธรรมของวด ตอมาดดแปลงเปนสวนหนงของพพธภณฑวดทาพด ชนบนจดแสดงตพระธรรมลายรดน า ตาลปตร หนงสอพมพเกายอนยครปถายเกาของวด เปนตนสวนชนลาง จดแสดง เครองสบน า รนตาง ๆทใชวดน า เขานา ซงปจจบนชาวบานเลกใชแลว จงน ามาถวายใหวด เพอจดแสดงในพพธภณฑ พพธภณฑวดทาพดเปดใหเขาชมทกวน โดยตองตดตอลวงหนา เพอทางพพธภณฑจะไดเตรยมวทยากรน าชม ซงปจจบนมการฝกเยาวชนจากโรงเรยนวดทาพด เพอเปนมคคเทศกนอย เยาวชนทองถนกลมน ยงเขามามสวนรวมในงานพพธภณฑดานการท าทะเบยนและงานอนรกษวตถ ซงเปนหนงในกจกรรม ของการรวมมอกนระหวางพพธภณฑวดทาพดและศนยมานษยวทยาสรนธร ในโครงการวจยและพฒนาพพธภณฑทองถน ทหวงจะใหพพธภณฑทองถนไมใชแคโกดงเกบของเกา แตเปนพพธภณฑทมชวต เปนแหลงเรยนรของชมชน ขณะเดยวกน กแสดงวถแหงตวตนใหกบคนขางนอกไดท าความรจกและเรยนรดวย

เปดวนเสาร-อาทตยและวนหยดนกขตฤกษ เวลา 09.00-16.00 น. ไมเสยคาเขาชม (กรณาตดตอลวงหนากอนเขาชม) สอบถามรายละเอยดเพมเตมโทร 08 1941 6637 (คณวรชน), 08 9786 4533 (คณมานะ), 0 3428 8852, 0 3432 1122 (เจาอาวาส)

Page 27: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 26 ~

พระพทธรปและวตถโบราณทถกเกบสะสมในพพธภณฑ

พระพทธรปบเงนและทองค าพบในองคพระจฬามณเจดย

สวนของโขนเรอกญญา กระโถนถมปด ระฆง

โบราณ

หมอปนดนเผาโบราณและแจกนโบราณ

Page 28: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 27 ~

เถรอดเพลในขวดแกวและพอบโบราณ

พระพทธรป จวรพระสงฆ ชวประวต และวตถโบราณ

Page 29: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 28 ~

พระยานมาศ

รปถายจากหนงสอของวดเปนจารกอฐมอญวดทาพด

Page 30: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 29 ~

วดคงคารามดอนหวาย

วดดอนหวายหรอวดคงคารามดอนหวาย ตงอยรม แมน านครไชยศร ต าบลบางกระทก อ าเภอ

สามพราน จงหวดนครปฐม ปจจบนเปนทรจกกนด โดยเฉพาะตลาดน าดอนหวายซงเปนแหลง

อาหารการกนและซอหาพช ผก ผลไม จากไรสวนของชาวบานสองฟากฝงนครไชยศรเมอครง

รชกาลท ๓ สรางวดดอนหวายเนอท ๙ ไรเศษ เมอแรกเรยกกนวา "วดโคกหวาย" ตามชอหมบาน

โคกหวายซงมตนหวายขนอยมากในยานน

Page 31: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 30 ~

ประวตผสรางวดคงคารามดอนหวาย

ทมา : https://phoosit.wordpress.com

สมเดจพระพฒาจารย พก

ผสรางวดดอนหวายเปนพระสงฆทรงสมณะศกดชนสมเดจนามวา "สมเดจพระพฒาจารยพก" อดตเจาคณะใหญแขวงกรงเกา เจาอาวาสวดศาลาปนทานเปนชาวนครไชยศร เกดในสมยรชกาลท ๑ มรณภาพในสมยรชกาลท ๕ ยงมรปหลอของทานอยทกฏตกวดศาลาปน ไดสรางวดเมอราวพทธศกราช ๒๓๙๔ ซงเปนยคตนรชกาลท ๔ งานศลปกรรมของวดดอนหวายจงผสมผสานกนดวยโครงสรางหลกเหมอนรปแบบสมย รชกาลท ๓ แตมการตกแตงชอฟา หลงคาแบบรชกาลท ๔ ปจจบนไดซอมแซมเปลยนแปลงรปแบบไปหลายประการแลวเจาคณธรรมราชานวฒน อาด จนทโชโต เจาอาวาสวดศาลาปนรปถดมาซงมศกดเปนหลานของพฒาจารยพก ทานท าการปฏสงขรเพมเตมในยคนไดมการปรบปรงชอวดเปน "วดคงคารามดอนหวาย" หมายถงวดทอยรมน า อโบสถหลงเดมเปนทรงโรงหนาบรรณ ชนลดเปนเสาสเหลยมใหญและผนงรบหลงคา แตอโบสถทเหนนสรางขนใหมในสมยปจจบน เมอปพทธศกราช ๒๕๒๙ เปนอาคารทรงไทยหลงคาซอน ๓ ชน มมขทงหนา-หลง หนาบรรณตกแตงลายธรรมจกร ซมเหนอประตและหนาตาง ตกแตงทรงยอดมณฑปทงหมด

Page 32: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 31 ~

หลวงพอวไลยเลศ ณ วดคงคารามดอนหวาย พระประธานปางมารวชยนามวา "หลวงพอวไลยเลศ" เปนศลปะรตนโกสนทรตอนตน มการบรณะซอมแซมใหพทธลกษณะสวยงามขนและจดท าเมดพระสพขนใหมทงหมด ลงรกปดทองทงองค ดานซาย-ขวามพระโมคคลลานะและพระสารบตร ใบเสมารอบอโบสถท าดวยหนแกรนตแกะสลกลายประจ ายามและลายกนกแบบทเหนไดทวไป ซง

นยมท าขนแถวเมองชายทะเลทมหนแกรนตในสมยรชกาลท ๓

วหารตงขนานกบอโบสถ

มลกษณะทรงโรง หนาบรรณ ชนลด

หลงคาทรงไทยซอน ๒ ชนมงกระเบอง

หนาบรรณตรงกลางเปนวงกลม มรป

ปราสาทตรงกลาง ดานขางซาย-ขวามรปพด

ยศ แสดงสมณะศกดของผสราง บนทกใน

บางแหงกลาววาเปนรปปราสาท ๓ หลง ซง

เปนเครองหมายประจ าพระองคในรชกาลท

๓ และพดยศ มเสานางเรยงสเหลยมขนาดใหญลบมมลอมรอบรบชายคา เปนลกษณะของงานชาง

สมยรชกาลท ๓ มชานระเบยงเดนไดรอบ บนไดขน-ลงดานขางดานละ ๒ ทาง มประตเขา-ออก

ดานละ ๒ ประตเชนกน

Page 33: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 32 ~

หลวงพอวสาหาร ภายใน

วหารทาสขาว บานประต หนาตางทาสแดง

พระประธานปางมารวชยนามวา "หลวงพอว

สาหาร" ศลปะรตนโกสนทรตอนตนและม

พระพทธรปตางๆอกหลายองค เบองขวาของ

วหารไดตงระฆงไว ๑๐ ระฆง หมายถงบารม

๑๐ ทต การเคาะระฆงใหใชเหรยญทไดจาก

การทอนเงนซอของมาเคาะเสยงเหรยญเคาะ

ระฆงจะดงท าใหคนอนไดยน เพอใหเขาได

เขามาท าบญกน มเจดยสทองขนาดใหญตงอยท ง ๔ มม ภายในก าแพงแกวเปนเจดยทสรางขน

ใหม เมอปพทธศกราช ๒๕๔๒ แทนของเดมซงช ารดหก พงทลายและถกขดคนพระเครองบชา

ออกไป

ตลาดน าวดดอน

หวาปจจบนวดดอนหวายกลายเปน

แหลงการคาขายทผคนทงใกลและ

ไกลตางรจกกนด จงเปนภาระไม

นอยททานสมภารผครองวดจะตอง

ดแลจดการ ใหเกดความสมดลให

เปนทงแหลงสรางบญและแหลง

เศรษฐกจของชาวบาน การอนรกษ

และพฒนาจงเปนหวใจส าคญอยาง

ยงของวดแหงน

Page 34: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 33 ~

วดบางชางเหนอ

ประวต

วดบางชางเหนอ ตงอยท ๗๙ ม. ๓ ต.คลองใหม อ.สามพราน จ.นครปฐม สรางขนเมอปพ.ศ. ๑๓๗๐สมย

สมเดจพระนงเกลาเจาอยหว รชกาลท ๓ เดมชอวดใหม ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๔๙ สมเดจพระสมณเจา กรม

พระยาวชรญาณวโรรส ไดเสดจตรวจเยยมวดตาง ๆ ในเขตอ าเภอสามพราน และตรสใหเรยกใหมวา วดบาง

ชางเหนอ โบราณสถานเกาแกของวดไดแกอโบสถหลงเกามขนาดคอนขางเลกตงอยดานหนาตดรมแมน านคร

ชยศร หรอแมน าทาจน ภายในมพระพทธรปปางมารวชยประดษฐานอย ๓ องคตอมาในป พ.ศ. ๒๔๙๓ ทาง

วดไดสรางอโบสถหลงใหมขนและท าพธเททองพระประธานเมอวนท ๘ เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๙

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช รชกาลปจจบน ไดเสดจฯมาเททอง พระพทธชนราชจ าลองซง

ประดษฐานอยในอโบสถและทรงปลกตนศรมหาโพธไวทางซายของอโบสถวดบางชางเหนอวดบางชางเหนอ

ไดประกาศตงวดเมอ พ.ศ. ๒๔๗๐ ไดรบพระราชทานวสงคามสมา เมอวนท ๓ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๔๙๓ ใน

อดตพระเถระทมชอเสยงของวดน ไดแก หลวงป จอย อดตเจาอาวาสรปท ๒ พระครปลดผน (ดสสสวณโณ)

อดตเจาอาวาสรปท ๕ และพระครวฒกรโศภณ (สงด อคคเสโน) อดตเจาอาวาสรปท ๖ ปจจบนม พระพพฒน

ศกษากร เปนเจาอาวาสวดบางชางเหนอ เจาคณะต าบลยายชา

Page 35: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 34 ~

พระพทธชนราช ตนโพธหนาอโบสถ

เมอวนท ๘ เมษายน ๒๕๑๙ พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถบพตร เสดจพรอม

ดวยสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ในรชกาลท ๙ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราช

กมาร และสมเดจพระเจาลกเธอเจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมารเสดจมาประกอบพธหลอพระพทธชน

ราช เพอประดษฐานทวดบางชางเหนอ ในหลวงรชกาลท ๙ ทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอมปลกตน

โพธ ไวทดานหนาพระอโบสถ ขณะเสดจลงจากรถพระทนงและทรงเขากราบไหวหลวงป จอยในวหารทอย

ตดรมแมน าทาจน

พระบรมสาทสลกษณของ

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหา

ภมพลอดลยเดช บรมนาถ

บพตร และสมเดจพระนางเจา

สรกต พระบรมราชนนาถ ในรชกาล

ท ๙ ขนาดความสง

๙ เมตร กวาง ๕ เมตร

Page 36: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 35 ~

ทมา : http://www.spirit-pra.com/article

หลวงปจอยวดบางชางเหนอ

หลวงป จอย เปนเจาอาวาสวดบางชางเหนอราวๆปพ.ศ. ๑๔๐๐ – ๒๔๔๒ ทานไดศกษาคาถาอาคม จน

เปนทเลองลอ มลกศษยมากมายอาทเชน หลวงพอรง วดทากระบอ , พระอาจารยพรม บวโต บดาของหลวงพอ

เงนวดดอนยายหอม และฆราวาสพนเพแถววดอกจ านวนมาก จากการเลาตอๆกนมาถงบญญภนหารของทาน

คอหนาวดบางชางเหนอ มกอไผขนมากมาย เปนทอยของนกกาตางๆ เปนทถกใจนกยงนกทงหลายอยากจะมา

วดฝมอ ครงหนงหลวงป จอยมาพบเขาจงอนญาตใหนกยงนกยงได แตวายงเทาไหรกยงไมออกท าใหนกยงนก

ฉงนใจเปนอยางมาก ตอมาชาวบานจงมาขดเอากอไผหนาวดนนมาเปนเครองรางจนถงรากถงโคนวดไมตอง

ตามขดเลย มลกศษยทสนทสนมบางคนไดเอากงไผมาใหหลวงป ลงอขระใหอกดวย

มเรองราวประหลาดเกดขนมากมายในชวงขณะทหลวงป จอยมชวตอย สมยนนเพงมเรอกลไฟ แลนในแมน า

ใหมๆ ใชแลนขนสงสนคามาจากทางเหนอ มครงหนงเรอไดวงผานหนาวดหลวงป ไดชใหลกศษยดวาท าไม

เรอแลนนานผดปรกต เมอลกศษยเหนกตกตะลงเพราะเรอแลนนานผดปรกตจรงๆ จนเมอหลวงป พดวาใหเรอ

แลนผานไปเรอจงคอยๆแลนผานไปจนสดคงน า

Page 37: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 36 ~

ในบนปลายชวตของหลวงป จอย ไดมเรองของสราเขามาของเกยว จนเปนทโจษจรรกนไปตางๆนาๆ

บางทานกลาววาทานไดถกสอบสวนจากผหลกผใหญฝายสงฆ บางทานกลาววาทานไดถกเชญจากทางเมอง

หลวงคอฝายหนาวงใหไปจ าพรรษา ประมาณปเศษ ตอหนาเจานาย เจาพระยาทานไดพสจนใหเหนวาทานดม

เพยงน าบรสทธ ตางจากฝายของเจานายทดมสรา เรองมผใหขอมลวาเปนขอเทจจรง ไมเฉพาะเรองนเทานน

เรองของสรา ยงของเกยวกบหลวงป มาเรอย ในปจจบนผทมาบนบาลกบหลวงป เครองเซน เครองไหวกไมพน

สรา

หลวงป จอยถงแกมรณภาพ เมอประมาณอายได 80 พรรษา บางทานยงกลาววาไดเหนทานขณะทชราภาพ

มากแลวในราวๆป ๒๔๔๐ – ๒๔๔๒ ตอมาลกศษยลกหาจงไดสรางศาลองคหลวงป จอยไวใหสกการะบชา

กนจนถงปจจบน

วหารหลวงปจอย

ท าเนยบพระเครองวดบางชางเหนอ

๑.วตถมงคลรนพ.ศ.๒๔๙๗พธปลกเสกหม โดยพระเกจอาจารย เชน หลวงพอรง วดทากระบอ หลวงพอเงน

วดดอนยายหอม หลวงป เหรยญ เปนตน

๒. วตถมงคลรนพ.ศ. ๒๕๑๕ สรางในโอกาสทระลกฉลองตราตงพระอปชฌายหลวงพอพระครวฒกรโศภน

วดบางชางเหนอ ๒๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๑๕ ปลกเสกโดยเกจอาจารยในสมยนนเชน หลวงพอแดง วดเขา

บนไดอฐ หลวงพอมย วดดอนไรหลวง หลวงพอพระครวฒกรโศภน วดบางชางเหนอ เปนตน

๓.วตถมงคลรนพ.ศ.๒๕๑๙ สรางในวโรกาสพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช บรมนาถ

บพตร รชกาลท ๙ เสดจพระราชด าเนนทรงเททองหลอพระพทธชนราชองคประธานในอโบสถ พธปลกเสก

Page 38: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 37 ~

หมโดยพระเกจอาจารย เชน หลวงพอเงน วดดอนยายหอม หลวงป โตะ วดประดฉมพล หลวงพอพระครวฒกร

โศภน วดบางชางเหนอ

วดสามพราน

ประวต วดสามพราน (พทโธภาวนา) ตงอยบนเนอท ๓๙ ไร ๓ งาน ๕๒ ตารางวา ปจจบนม

พระครปฐมวรวฒน (ดร.พระมหาทองศร เอกวงโส )ด ารงต าแหนงเจาอาวาส ตงอยในเขตต าบลสามพราน

อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐมมลเหตทท า ใหมการสรางวดนขนนน มาจากแนวความคดของ นางสาวสดา

ภรณชนสามพราน ซงเปนผมจตอนประกอบดวยความศรทธามนคงในบวรพระพทธศาสนา โดยเฉพาะมความ

สนใจในการปฏบตธรรม และกจกรรมตางๆของคณะสงฆไทยซงด าเนนการโดยพระอาจารยจ าลองกตตปญ

โญ วดนาคปรก เขตภาษเจรญ กรงเทพมหานคร จงไดถวายความอปถมภในการปฏบตธรรม และกจกรรม

ตางๆตลอดมา ตอมานางสาวสดาภรณ ชนสามพราน พรอมทงคณะญาตมตรพจารณาเหนวาในทองทเขต

อ าเภอสามพราน มประชาชนเปนจ านวนมากสนใจในการปฏบตธรรมแตยงไมมสถานทเปนส านกปฏบต

ธรรม จงไดถวายทดนจ านวน ๕ ไร ๓ งาน ๕๒ ตารางวา เพอจดต งเปนส านกปฏบตธรรมจากน น

คณะกรรมการมพระอาจารยจ าลอง กตตปญโญ นายสธน จลสทธโสภา นางสาวสดาภรณ นางสาวสวมล ช

นสามพราน รวมกบทานสาธชนทงหลาย ไดรวมกนสรางทพ านกสงฆ และสถานทปฏบตธรรมโดยใชชอครง

Page 39: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 38 ~

แรกวา “ส านกสงฆพทโธภาวนา ชนสามพราน” ตงแตปพทธศกราช ๒๕๒๖การปฏบตธรรมของส านกสงฆ

พทโธภาวนาแหงน ไดกลายเปนศนยรวมของเหลาพทธศาสนกชน ผใครตอการปฏบตและฝกฝนอบรมจตเปน

จ านวนมาก โดยไดรบความอปถมภบ ารงจากบรรดาขาราชการ พอคา ประชาชน เปนอยางดมพระสงฆจ านวน

มากมาปกกลดถอธดงควตรเปนประจ า อกทงผอ านวยการสอน คอ พระอาจารยจ าลอง กตตปญโญ ไดเปดการ

สอนปฏบตธรรมแกประชาชนทวไป มผสนใจในการปฏบตธรรม – ฝกฝนอบรมจต เปนประจ าทกวนพระ –

อาทตย โดยเฉพาะในเทศกาลและวนส าคญทางพระพทธศาสนา ทางส านกสงฆ พทโธภาวนาไดจดใหมการ

บวชชพราหมณและการอบรมสมาธภาวนาโดยตลอดตอมานางสาวสดาภรณชนสามพรานผอปถมภของส านก

สงฆไดมศรทธาปสาทะถวายเงน ๑ แสนบาท เพอจดตงมลนธในการท านบ ารงส านกฯ

ทมา : http://www.tnews.co.th/contents

ส าหรบตกมงกรตะกายฟา คอ กฏ ๑๐๘ เกจอาจารย มงกรตระกายฟา เสาหลกปกค าฟา เปนกฏสงฆทรงกลมสง 80 เมตร เทากบอายของพระพทธเจา ม ๑๖ ชน (ทมองเหน) เทากบสวรรคชนพรหม ๑๖ ชนฟา ตกนอนญาตใหเขาชมไดแคชนท ๒ (ชน ๑ เปนขนใตดน เปนทท าเอกสารของทางวด) สวนชนท ๓– ๑๗ เปนพนทสงฆ ไมอนญาตใหเขาชม นอกจากโอกาสพเศษของทางวดเทานน สแดง คนจนเชอวา สแหงการน าโชคลาภ คนไทยเชอวา เปนสแหงการเสยสละและความสามคค ฝรงเชอวา เปนสแหงความรก เหมอนดอกกหลาบทมอบใหกบคนรก

มงกร แทนความหมาย ผทแขงแรง แกรงกลามอ านาจวาสนาสง มากบญบารม มความเดดเดยวกลาหาญ ชาวจนโบราณใชเปนสญลกษณประจ าองคฮองเต หรอ องคจกรพรรด มงกรพนหลก คอ พนรอบตกกฏสงฆ พญามงกรทพนหลกเวยนจากชนท ๑ ไปสชนท ๑๖ คอการเวยนจากภมทต าขนไปสภมทสง โอบอมน าพระธรรม 108 จากพระเกจอาจารย สพระนพพานสวรรคชนพรหม เกลดมงกรสเขยวแถบทอง คอ การแสดงถงความ

Page 40: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 39 ~

พญาเตาเรอนโพธสตว-พระธดงคปกกลด ทปาชาเมองเชยงราย แลว

อยากกนลาบเลอด นอนไมหลบจงนงสวดมนต นมตวาเดนเขาปากเตา

ใหญพอออกมาเทวดากน าผกบงมาถวาย พอตนขนมาเลยหายอยากกน

ลาบเลอด

ค าอฐษฐาน ขอใหรบรสมผสในสงทเปนคณเปนประโยชน

มความสข อายยน ยาวนาน สงบรมเยน สงรายกลบกลายเปนด

รมเยน เหมอนตนไม ครบและ หางมงกร คอ การบงคบ การทรงตวใหไปสทศทางทถกตอง และเปนอาวธปองกนภยอนตราย ขา นวและเลบมงกร คอ การมงไปสทศทางแหงความยงใหญ และ ใชจบเกาะ ค ายนใหแนนไมหลดลวง

ตมสมบต-พอน าพระธดงคปกกลดทปาชาบานราง จ. กาฬสนธ นมต

เหนสองตายายบอกใหไปขดเอาตมสมบตใตโคนตนไทร น าเงนมสราง

ตมสมบตไวหนาองคพทโธ ตกพญามงกร พอตนจากฝน ไดอทศกศลให

สองตายาย จงไปเกดบนสวรรค และไดสรางตมสมบตขนมา

ขอใหขาเจาไดไปพบ ทรพยสมบตของบรรพบรษ ใหมความสข ร ารวย

รจกรกษามรดก ทรพยสมบตของพอแม และคณงามความดของ บรรพ

บรษ

แกวเกาประการ-กอนสรางโรงเจ พอเขากรรมฐาน ๗ วน ๗ คน

นมตเหนตระกลมหาเศรษฐผมแกว ๙ ประการ เหมอนไดไปอยใน

เมองทมความสข จงอธษฐานสรางจนส าเรจขอใหขาพเจาไดพบ

ทรพยสมบตพบบรวารทดขอใหหมดหนหมดสนไดพบรอยบญท

บรรพบรษน าพาใหเกดความสข พนจากทกข

Page 41: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 40 ~

วตถมงคลประจ าวน เหรยญ พทโธภาวนาป

ใหญรน ๑

-เนอสามกษตรยบชา ๙๙๙ เนออะไหลทองบชา ๔๙๙

-เนออะไหลเงนบชา ๔๙๙ เนออะไหลนาคบชา ๔๙๙

รปปนหนขผงพระมหากษตรย

ทรงผนวช

ตงแตรชกาลท ๑-๙

หลวงพอพทโธภาวนา ปางประธานพรใหโชคลาภ

เปนพระประธานองคใหญทสด ตงอยบนโรงเจ ชนท 4 ซง

Page 42: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 41 ~

หลอดวยทองเหลองทงองค ใตฐานองคพระ ผปฏบตธรรมสามารถ เดนเวยนรอบ สวดมนต พรอมทง

ท าบญไปดวยได

Page 43: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 42 ~

พระพทธรปทอยบนอาคารมงกรตระ

กายฟา เพอใหพทธศาสนกชนได

สกการะบชา

ทายทสดคอ เทามงกร สามารถขอพระใหชวต

รงเรองในดานตางๆตามแตละเลบของมงกร

Page 44: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 43 ~

การส ารวจลงพนทวด อ าเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม

สถานทวดทไดลงส ารวจมทงหมด 4 วด

1.วดเทพนมต

2.วดสาลวน

3.วดหทยนเรศวร

4.วดสวรรณาราม

Page 45: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 44 ~

วดเทพนมต

วดเทพนมต ศาลายา พทธมณฑล

เปนส านกปฏบตธรรมประจ าจงหวดนครปฐม แหงท 7 ตามความเหนชอบของเถรสมาคมวาดวยเรองขอจดตงส านกปฏบตธรรมประจ าจงหวด ทางวดเทพนมตจดกจกรรมสงเสรมใหประชาชน เขาวดปฏบตธรรม เปนประจ าทกวนพระและวนส าคญตางๆ

ประวตความเปนมา เดมวดนเปนเพยงพนทราบ และทงนากวางขวาง วดนสรางในป พ.ศ.2511 โดยพระครนมตร กลยาณวตร ไดมาเปนเจาอาวาสทวดเทพนมตร กอนทจะมาเปนเจาอาวาสทวดน เดมทานไปเปนเจาอาวาสทวดชางเหลก ทานไดมาสรางและดแลวดเทพนมตรตงแตแรกๆ ซงจะเหนไดวาในการสรางโบสถนนมความสวยความเปนอยางมาก และอาจเหนไดวามการสรางเทวรป พระโพธสตว ป พภพย และสถานทวดยงเปนสถานทวปสสนาเพอใหพทธศาสนกชนไดมาปฏบตธรรม ทางวดยงมพธกรรมทประชาชนตางเขามาเขารวมพธ เรยกวา “ พธกรรมเปดโรค ” รวมไปถงการ “ ถวายสงฆทานสด ” ททางวดไดจ าเตรยมขนเพอใชในการประกอบพธ

ป พภพยหรอ “ พอปพภพย ”ไดสรางขนเปรยบเสมอนเปนพญายมเปนเทพทใหบชา พญายมหรอปพภพยเปรยบเสมอนเทวดาผเสวยนรก เหมอนผคมทเปรยบเสมอนเทวดาผ เสวยนรก เหมอนผคมทอยในพระภธรรม

Page 46: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 45 ~

พระโพธสตวกวนอม

เปนพระโพธสตวทคอยสดบฟงความทกขของสรรพสตว

หลายคนจงไดสมผสถงพระเมตตาบารมของพระองคทานเจา

อาวาสอนเชญมาสรางในวดนเพอใหพระพทธศาสนกชนได

กราบไหว

ในบรเวณของวด มพระพทธรปและ

จตรกรรมชวประวตพระพทธศาสนาเพอให

พทธศาสนกชนไดสกการะ

พระโพธสตวพระพฆเนศ

Page 47: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 46 ~

การถวายสงฆทานสด

การถวายสงฆทานสด จะมภาชนะลกษณะคลายกะละมงสแตนเลสสขาว ในกะละมงจะประกอบไป

ดวยผลไมสด กลวย สบปะรด แกงถง ขนมสด และน าดม ซงการถวายสงฆทานสดจะตางกบการถวาย

สงฆทานแหง เพราะมความเชอทางพระพทธศาสนาวาจะไดส าเรจบญกวา การถวายสงฆทานแหง เนองจากวา

ถวายเสรจพระสงฆ แมช รวมถงบคลากรทอยในวด สามารถทจะทานไดเลย

Page 48: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 47 ~

พธกรรมเปดโรค

การท าพธเปดโรคเปนพธทชวยเสรมบารม ไมใชเปนพธมนตด า หรอขบไลแตอยางใด ซง

ประชาชนทมาเขารวมพธสวนใหญจะมาเขารวมเปนจ านวนหลายทานในวด ไมวาจะเปนผทมชอเสยง รวมไป

ถงดารานกแสดงและอกมากมาย ทมความศรทธาตอเจาอาวาสและวดเทพนมตร ในความเชอสวนบคคลผ

ทมาเขารวมพธเหมอนมารกษา โรคททางการแพทยไมสามารถรกษาใหหายได หรอโรคทไมสามารถวนจฉย

ได เมอเขารวมพธกมอาการดขน หรอบางทานอาจหายขาดจากโรค ซงสงนท าใหลกศษยของเจาอาวาสนนยงม

ความศรทธาและเลอมใส บางทานเมอเขารวมพธกรรมแลวรกษาโรคทเปนหายขาด ดวยความเลอมใสมาก

ยอมสละอาชพเพอบวชเปนแมชพาหมณเพอศกษาเกยวกบพระพทธศาสนา โดยพระอาจารยทท าพธใหนนคอ

เจาอาวาส พระครนมต กลยาณวตร

ขนตอนการเขารวมพธ

-กอนทจะเขารวมพธ ตองถวายสงฆทานสดทแมช หรอทางวดไดเตรยมไวให

-เมอถวายสงฆทานเปนทเรยบรอยแลวกจะเรมเขาพธบชาครยอดพระกณฑ ซงจะมการสวดเสรมบารมโดยม

สายศลปทเปนเชอกสแดงสแดงพนหวไวบนหวของแตละคน ในขณะทก าลงฟงพระสวดในพธกรรม

-ในการท าพธกรรมใชเวลาทงหมด ๔๕ – ๑ ชวโมง

-สงฆทานสดจะขายชดละ ๑๖๐ บาท

การเขารวมพธกรรมเปดใหเขารวมพธ วนองคาร - พฤหสบด - เสาร และ อาทตย

Page 49: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 48 ~

บรรยากาศภายในพธกรรม

Page 50: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 49 ~

วตถมงคลประจ าวดเทพนมต

พระเครองเสอคาบดาบ

***เหรยญคาบดาบ มสรรพคณชวยรกษาอาการปวดฟน วธการรกษาคอ การน าเหรยญ***

ไปแชน าครงแกวแลวดม จะชวยบรรเทาอาการปวดฟนได

พระครนมต กลยาณวตร

เปนพระเครองรปพระครนมต กลปยาณวตรรนแรก

Page 51: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 50 ~

วดสาลวน

ทตงวดสาลวน

วดสาลวนตงอยทจงหวดนครปฐม อ าเภอพทธมณฑล ต าบลศาลายา หม5เลขท8 รหสไปรษณย73170

และวดสาลวนแหงนยงตดกบแมน านนทบรกรงเทพมหานครดวย

ดานหนาของเหรยญ ดานหลงของเหรยญ

***“จาสนต” แดงเคาะเดยว/เหรยญพระครสรชยปภากร วดสาลวน นครปฐม***

Page 52: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 51 ~

ประวตวดสาลวน

วดสาลวน ตอมาเมอป พ.ศ. ๒๔๔๐ ก านนพณซงมบรรดาศกดเปนขนวศาลกนโอภาสเปนนาย กองเกบ

ผลประโยชนจากทดนนาของเจาฟากรมพระยานรศรานวตวงศ ไดน าเงนจากคากองนามาสรางวดขนเรยกกน

แตเดมวา “วดตาพน” และกลายเปนศนยกลางชมชนในสมยตอมา ส าคญคอวดท าใหชมชนเรมเคลอนตวจากส

แยกคลองขวางมาอยฝงตรงกนขามกบวดและกลายเปนชมชนศาลายามาจนกระทงปจจบน ตอมาเมอเปดเดน

รถไฟสายใตชมชนศาลายาไดรบเลอกใหเปนสถานหนงทรถไฟจอดรบสงผโดยสาร เรยกวา “สถานศาลายา”

มหาฤกษ เดนทางไปมนสการองคพระปฐมเจดย ดเหมอนจะเปนธรรมเนยมประเพณของชาวเมองหลวงทเมอ

ถงเทศกาลออกพรรษาจะตองออกไปมนสการสงศกดสทธหรอองคพระธาต เมอเดนทางไปหรอกลบนน

นกปราชญหรอนกกลอนมกบนทกสงตางๆเอาไวและเขยนออกมาเปนนราศ ซงมคณปการตอวงวชาการตอ

วชาการในยคตอมาเปนอยางยงมหาฤกษทานก

เปนเชนเดยวกบนกปราชญอนๆเมอไดไป

นมสการองคพระปฐมเจดย(ประมาณ พ.ศ. 2405)

กไดบนทกเหตการณไว ทานเดนทางผานคลอง

มหาสวสดซงขดขนใหมๆไดบนทกไววา “คลอง

มหาสวสดนมใหม แตตามในล าคลองไดรองถาม

ไมมใครรองเรยกส าเหนยกนาม จะหาความท

บรรยากาศบรเวณวดสาลวน

Page 53: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 52 ~

ประกอบไมชอบกล” ทานไดบนทกวาตลอดล าคลองมศาลาอย 3 ศาลา หางจากกนเทาๆกน แตดเหมอนสมย

นนและศาลายงไมมชอคอศาลากลางซงมชอนมา จนปจจบนโดยบอกวามคนมอญอยทบรเวณนนดวยบนทกน

เปนเหตการณทางประวตศาสตรประการหนงทเกดประโยชนตอชมชนในพนทอ าเภอพทธมณฑลในสมย

ตอมา

Page 54: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 53 ~

วดหทยนเรศวร

วดหทยนเรศวร เลขท ๕๒ หมท ๕ ถนนบรมราชชนน กม.ท ๑๙ ต าบลศาลายา อ าเภอพทธมณฑล

จงหวดนครปฐม พบทบรเวณโดยรอบพลบพลาทประทบ พระบรมรปสมเดจพระนเรศวรมหาราช รายลอม

ไปดวยไกรปปน ทมคนแกบนทงขนาดใหญกวาคนและขนาดเลก จ านวนนบ ๑๐๐๐ ตว จากการนมสสอบถาม

พระครถาวรธรรมาภมณ เจาอาวาสวดหทยนเรศวร เจาคณะต าบลศาลายา เมอปพทธศกราช ๒๕๓๒

คณหญงสมนก เปรมวฒนะ พรอมดวยบตร-ธดา ไดมจตศรทธายกทดน จ านวน ๕ ไร ๔๐ ตรว. ถวายใหหลวง

พอทานเจาคณพระโสภณสมาธคณ (เผอง ปยธมโม ป.ธ.๕) อดตเจาอาวาสวดเจามล เพอใหสรางวดเปนพระ

ราชกศล แดองคสมเดจ พระนเรศวรมหาราช และตอมาเมอปพทธศกราช ๒๕๓๖ ไดด าเนนการซอทขยายท

พกสงฆ เพมเตมอก ๑ ไรเศษ เพอใหครบ ๖ไร ถกตองตามพระราชบญญตปกครองคณะสงฆป พ.ศ. ๒๕๐๕

และเมอวนท ๑๙ เดอน กนยายน พ.ศ. ๒๕๓๖ ไดมความเหนชอบจากมหาเถรสมาคม ส านกงาน

พระพทธศาสนาแหงชาต จงประกาศตงเปนวดขนในพระพทธศาสนา มนามวา "วดหทยนเรศวร" เปนตนมา

และยงเปนทตงสถานวทยเพอพระพทธศาสนาเสยงธรรมจากชาวพทธ 88.25 Mhz. ในเครอขายศนยพทกษ

พระพทธศาสนาแหงประเทศไทยและส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต ออกอากาศจากวดหทยนเรศวร

วดหทยนเรศวรเรมตนมาจากการสรางเปนส านกสงฆ ตงแตป ๑๔๒๑ เพออทศเปนพระราชกศลแดองคสมเดจ

พระนเรศวรมหาราช จดสงเกตทเหนไดงายเมอมาถงคอซมประตวด ดานหนาจะมรปปนไกตวใหญ ๒ ตวยน

Page 55: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 54 ~

อยท งดานซายและขวา พระอโบสถเปนพระอโบสถลอยฟา คอตวพระจะอยชน ๒ คนสวนใหญทมาทนมกจะ

มาสกการะพระบรมรปของสมเดจพระนเรศวรมหาราช

หนาประตทางเขาวดหทยนเรศวร

อโบสถลอยฟา

เปนจดแรกทผคนมาสกการะ พระอโบสถ ซง

ทนจะเปนพระอโบสถลอยฟา คอตวพระอโบสถ

จะอยทชน 2 ตองเดนขนบนไดไป สวนทชนลาง

กใชพนทวางใหเปนประโยชน โดยใชเปน

ส านกงาน และหองอเนกประสงค เพอท า

กจกรรมตางๆ ของทางวด และเหตทตองสราง

อโบสถไวขางบนเนองจากวาพนทของวดมนอย เลยท าการสรางอโบสถลอยฟา

Page 56: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 55 ~

อาคารปฏบตธรรมหทยนเรศวรอาคาร

ปฏบตธรรม ศนยศกษาโรงเรยนพระพทธศาสนา

ทกวนอาทตย เปนทสอนการปฏบตและสอน

เรองศาสนา ผบรจาคเงนทานผหญง สมนก เปรม

วฒนะ ทานเปนคนจงหวดพะเยาทรกในการ

บรจาคเงนและศรทธาในพระพทธศาสนา

ทมา : http://www.rakbankerd.com

หองปฏบตธรรมและสอนเกยวกบ

พระพทธศาสนา

ทมา : http://www.rakbankerd.com

Page 57: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 56 ~

พระบรมรปสมเดจพระนเรศวรมหาราช

พระบรมรปสมเดจพระนเรศวรมหาราช วดหทยนเรศวรแหงน เลาวามผมากราบไหวพระบรมรปสมเดจพระ

นเรศวรมหาราช ทกวน มตงแต ขาราชการ ทหาร ต ารวจ นกเรยน นกศกษา และประชาชน จะมาขอพร พอ

สมหวงดงอธฐานขอพร กจะมาแกบนดวยไกคใหญบาง คเลกบาง แตหามมาบนเรองไมใหโดนเกณฑทหาร

จะถกทกรายเพราะทานชอบทหาร ยงมเรองเลาข าๆวาบางรายน าไกไปโดยไมไดอธฐานขอกบสมเดจพระ

นเรศวรมหาราช พอตกกลางคนมไกรอง ไกเดนตลอดทงคนออกมาดกไมเหนม พอรงขนตองรบน าไกมาคน

บาง มาจดธปขอไปบาง

Page 58: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 57 ~

ถาจะใหนกถงเหตการณสดโดดเดนในการกอบกชาตบานเมอง อนน ามาซงเอกราชของสยามประเทศในทก

วนน คงจะหนไมพนสองเหตการณส าคญดวยกน

หนงนนคอวรกรรมการการกชาตหลงการเสยกรงศรอยธยาครงท ๒ ของสมเดจพระเจาตากสนมหาราช

สวนอกหนงคอเหตการณยอนหลงกลบไปไกลกวานนอกกบการกชาตหลงการเสยกรงศรฯครงท ๑โดยสมเดจ

พระนเรศวรมหาราช ซงการศกระหวางสยามกบพมาในครงนไดมการกระท าสงครามยทธหตถระหวางสมเดจ

พระนเรศวรมหาราช และพระมหาอปราชมงกะยอชวาแหงกรงหงสาวด ทตอมาทางรฐบาลไดใชวนทเชอวา

ตรงกบวนกระท ายทธหตถ คอวนท ๒๕ มกราคมของทกป เปนวนกองทพไทย แตในภายหลงเมอมการ

ค านวณวนขนใหมตามปฏทนทางจนทรคตกพบวาตรงกบวนท ๑๘ มกราคม จงไดเปลยนแปลงวนกองทพ

ไทยเปนวนท ๑๘ มกราคม ของทกป

และเนองในเหตการณส าคญเชนน เพอเปนการร าลกถงความเสยสละของพระองคทานทมตอคนไทยและผน

แผนดนไทย ฉนจงอยากจะพาทกคนไปสกการะสมเดจพระนเรศวรมหาราช กนท วดหทยนเรศวร ทตงอยรม

ถ.ปนเกลา-นครชยศร วดแหงนเรมตนมาจากการสรางเปนส านกสงฆ ตงแตป ๒๕๓๒ เพออทศเปนพระราช

กศลแดองคสมเดจพระนเรศวรมหาราช จงไดตงชอวา ส านกสงฆหทยนเรศวร ตอมากไดมการขยบขยายพนท

วดออกไป จนไดตงขนเปนวดหทยเนรศวร ในวนท ๑๒ มกราคม ๑๕๔๙

สวนชอวดหทยนเรศวร กตงขนเพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนเรศวรมหาราช ดวยส านกในพระมหา

กรณาธคณของพระองค ผทรงเปนนกรบทเกงกลาในสมยอยธยา และชอของวดกยงมความหมายวา เปนดวง

หทยของสมเดจพระนเรศวรมหาราช อกดวย

Page 59: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 58 ~

วดหทยนเรศวรมจดสงเกต

ทเหนไดงายทสดเมอมาถงกคอ ท

ซมประตวดดานหนาจะมรปปนไก

ตวใหญ 2 ตว ยนอยท งดานซายและ

ขวา ซงฉนกเหนไดตงแตไกล กเลย

มนใจไดวามาไมผดวด

หลงเขามาถงดานในวดแลวฉนก

รสกเยนสบาย ไมรอนเหมอนอย

ดานนอก เนองจากตนไมนอยใหญท

มอยเตมวด ชวยใหบรรยากาศรมรนชนใจ

ดานนอกของวหารจะจดมมหนงไวใหจด

ธปเทยน วางดอกไม เพอบชาสมเดจพระ

นเรศวร สวนเมอเขาไปดานในแลวกจะพบ

พระบรมรปสมเดจพระนเรศวรมหาราช

ประดษฐานอย ดานหนาจะมรปปนไก

หลากหลายขนาดเรยงรายอย ดานหลงเปน

ภาพเขยนส เรองราวในวนประกาศอสรภาพของกรงศรอยธยา โดยสมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงหลง

ทกษโณทกลงเหนอแผนดนเมองแครง เพอประกาศตดขาดไมตรกบ

กรงหงสาวด

Page 60: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 59 ~

หากวาไดเดนดรอบๆ วดแลว กจะเหนมหลายมมทจดเอาไวใหผคนไดเขาไปท าบญ อยางเชน ปดทองลกนมต

ไหวพระประจ าวนเกด หรอสกการะรปปนพระเกจอาจารยชอดงในภาคตางๆ เพอความเปนสรมงคล และ

ความสขสงบของชวต

เกจพระอาจารยทอนเชญ เพอสกการบชา

หลวงพอโสธร

หลวงพอคลาย

หลวงป ทวด

หลวงพอแชม

หลวงป โต พรหมรงส

พระโสภณสมาธ

พอป ชวกโกมารภจฐ

ไดไปสกการะพระบรมรปสมเดจพระนเรศวรมหาราช และไหวพระในจดตางๆ แลว ฉนกไปเดนเลนดรอบๆ

วด และกสงเกตเหนวามกจะมคนน ารปปนไกขนาดตางๆ มาตงไวบชา เนองจากไกชนกเปนอกสงหนงทจะท า

ใหเราร าลกถงสมเดจพระนเรศวร

ต านานไกชนของสมเดจพระนเรศวร เกดขนเมอครงเสดจไปเปนตวประกนทกรงหงสาวด สมเดจพระนเรศวร

ทรงชนไกกบพระมหาอปราชมงกะยอชวา ปรากฏวาไกชนของพระมหาอปราชเปนฝายแพ จงทรงพโรธและ

ตรสเสยดสสมเดจพระนเรศวรวา “ไกเชลยตวนเกงจรงนะ” สมเดจพระนเรศวรจงตรสโตตอบเปนเชงทาอยใน

ทวา ”ไกตวนอยาวาแตตพนนชนเอาเดมพนเลย ถงชนเอาบานเอาเมองกนเมอไรกได”

ไกชนของสมเดจพระนเรศวร เปนไกพนธเหลองหางขาว เปนไก

อ ตวใหญ สเหลองหางขาว ชาวบานพดจนตดปากวา ”ไกเหลองหางขาว

ไกเจาเลยง” การทเรยกวา ”ไกเจาเลยง” นาจะมความหมายจากการท

สมเดจพระนเรศวรทรงเลยงไกชนพนธเหลองหางขาวนนเอง

ทมา : https://www.gaichon.com/leungkow.html

Page 61: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 60 ~

ทมา : http://www.khunmaesiri.org/upload/picture

นอกจากน ทวดกยงเปนสถานปฏบตธรรมกรรมฐาน โดยมแมชจากวดเจามล เขตบางกอกใหญ กทม. มาให

ความร ซงจะสอนเปน https://www.gaichon.com/leungkow.html กรรมฐานแบบหลวงพอจรญ วดอมพวน ท

จ.สงหบร และแบบของยวพทธกสมาคม

และในวนท 25 มกราคมของทกป ทางวดจะจดพธบวงสรวงพระราชานสาวรยสมเดจพระนเรศวรมหาราช

และยงมการเชญชวนพทธศาสนกชนมารวมบวชเนกขมมบารม (หรอการบวชชพราหมณ) เพอถวายเปนพระ

ราชกศลแดสมเดจพระนเรศวรมหาราช ซงฉนกอยากเชญชวนใหทกคนมารวมพธนดวย

Page 62: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 61 ~

วดสวรรณาราม

วดสวรรณาราม ราชวรวหาร เปนวดทสรางขนในสมยกรงศรอยธยา เดมชอ วดทอง ลกษณะเปนลาน

กวางขวาง ในสมยกรงธนบรเปนสถานทซงสมเดจพระเจากรงธนบรมพระราชด ารสใหน าเชลยศกพมาจาก

คายบางแกวไปประหารชวต ตอมาพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช (รชกาลท 1) ทรงรบมา

อยในพระบรมราชปถมภ และสถาปนาขนใหมทงพระอารามและพระราชทานนามวา "วดสวรรณาราม" ทงน

เนองจากพระองคมพระนามเดมวา "ทองดวง" เชนเดยวกบชอวด นอกจากนสมเดจพระบวรราชเจามหา

สรสงหนาท มพระราชศรทธาสรางเมรหลวงส าหรบใชในการพระราชทานเพลงศพเจานายและขนนางผใหญ

ซงตามประเพณตองน าไปฌาปนกจนอกก าแพงพระนครชนนอก เมรหลวงนใชมาจนถงในสมยรชกาลท ๕

บรเวณหนาอโบสถวด

สวรรณาราม

Page 63: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 62 ~

ในสมยรชกาลท ๓ โปรดเกลาฯ ใหปฏสงขรณวดสวรรณารามและใหชางเขยนภาพฝาผนงในพระอโบสถดวย

มงานของหลวงวจตรเจษฎา (ทองอย) ผเขยนเนมราชชาดก กบหลวงเสนยบรรกษ (คงแปะ) ผเขยนมโหสถ

ชาดก ซงเปนจตรกรขนชอในยคนนทงค โดยทงคเขยนดวยการประชนกน โดยใชผาคลมและเปดออกเผยให

เหนเมองานเสรจแลว นบเปนจตรกรรมฝาผนงในยครตนโกสนทรทสวยงาม มความละเอยดออนของลายเสน

และรายละเอยดเลก ๆ นอย ๆ และมความสมบรณแบบทสดแหงหนงของกรงเทพมหานครและประเทศไทย

ต านานเลา

นอกจากนแลว ยงมเรองเลาลอกนวาทวดแหงนมผสง ดวยเปนดวงวญญาณของทหารพมาทถก

ประหารชวตจ านวนมากในสมยกรงธนบร ครงหนงมการบรณะโรงเรยนวดสวรรณาราม ซงเปนทดนสวน

หนงของวด มการขดพบโครงกระดกทขอแขนหรอขอขามก าไลนากสวมอย นกการภารโรงผหนงพบเขาจง

แอบหยบกลบมาและน าไปขายตอ ไดเงนมาซออาหารจ านวนมากเลยงภรรยาทก าลงตงครรภอย ตกดกคนนน

ภรรยาของภารโรงผนกฝนเหนทหารพมามาทวงก าไลคน จงเลาใหผเปนสามฟง แตภารโรงกไมรจะไปหาคน

มาไดอยางไรเพราะไดขายตอไปแลว หลงจากนนไมนาน ภรรยาทตงครรภอยนนกเสยชวต และไมนาน ภาร

โรงกเสยชวตตามไปดวย ผคนทอาศยอยในละแวกนจงมความหวาดกลว และไดตงศาลบชาขนมาใหเปนทสง

สถตยของเหลาดวงวญญาณทหารพมา และไดตงอกศาลหนงขนมาซงภายในเปนรปวาดของทหารไทยโบราณ

๓นาย เรยกวา "ศาลเสดจพอสามพระยา" ซงเชอกนวาเปนนายทหารผทควบคมเชลยศกพมามาแตครงนน

เพอใหควบคมเหลาดวงวญญาณทหารพมาอกชนหนง ซงปจจบนศาลทง ๒ อยในบรเวณลานโรงเรยนวด

สวรรณาราม นอกจากนแลวยงมผพบเหนผหรอดวงวญญาณหลายตอหลายครง เชน ปรากฏมาในรปของผหว

ขาด, เปนผหญงนงหอยขาอยรมน า หรอเปรตบนหอระฆง เปนตน

Page 64: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 63 ~

หลวงพอด สวณโณ อดตเจาอาวาสประจ าวด

สวรรณาราม หรอ ผคนจะเรยกวา หลวงพอด ทานเปน

เกจพระเครองในเรองของเมตตา และรวมไปถงการปลก

เสกคาถา ทานนนมความโดงดงและเปนทเลองลออยาง

มาก หลวงพอดนนเปนคนชาวคลองมหาสวสด ทานมรณภาพป ๒๕๓๖

ทานไดน าขอนไมขนาดใหญมาทางเรอ และไดบรณะศาลาการเปรยญ รวมไปถงการน าเรอโบราณ ๓ ล า ๕

ไวท ศาลาใหญ ๑ ล า และศาลาเมร ๒ ล า

ปจจบนเจาอาวาสชอ พระปลดสลา ธรรมะธโร ทานเปนเจาอาวาสได 35 พรรษา ทานไดดแลวดแหงนรวมไป

ถงการดแลในวนเขาพรรษา ใหเปนสถานทการปฏบตถอศลบนศาลาการเปรยญ

ศาลาการเปรยญหรอวาศาลาใหญของวด

สวรรณาราม

ภาพบรรยากาศภายในอาคารศาลาการเปรยญหรอวาศาลาใหญของวดสวรรณาราม

Page 65: ฐานข้อมูลวัดในจังหวัดนครปฐมcul.npru.ac.th/system/20181106090629_c9f834dd7a81843c372...ฐานข อม ลว ดในจ

~ 64 ~

พระสงกจจายอยบรเวณหนาวด เพอให

พทธศาสนกชนไดสกการะบชาและกราบไหว