การออกแบบเฟอร์นิเจอร์ส...

* คณะสถาปตยกรรมศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน

การออกแบบเฟอรนเจอรส�าหรบผสงอายภาวะไขขอเสอม

Furniture Design for Elderly People with Osteoarthritis

สรกานต รวยสงเนน* พชญระว สรอารกล* และ อภญญา อาษาราช*

บทคดยอ ภาวะไขขอเสอมเปนภาวะทพบไดบอยในผสงอายและมแนวโนมจะสงขนเรอยๆ สาเหตสวนใหญมกจะเกดจากน�าหนกตวท

มากและการใชงานขอตางๆ หนกเกนไปหรอไมเหมาะสม ดวยอายทมากขนกเปนตวแปรท�าใหเกดการเปลยนแปลงของผวขอกระดก

เสอมซงมกจะมอาการขออกเสบดวยกอใหเกดอาการเจบหรอปวดท�าใหการปฎบตภารกจประจ�าวนตางๆท�าไดไมสะดวกสงผลใหเกด

ความทกขทรมานทงดานรางกายและจตใจ โรคไขขอเสอมในผสงอายพบในต�าแหนงของขอทไดรบน�าหนกมากคอ ขอเขา ขอสะโพก

ขอตอกระดกสนหลง การรกษาโรคไขขอเสอมจะเนนไปทการบรรเทาอาการเจบปวด และปองกนการอกเสบหรอควบคมใหนอยลงไม

ใหสงผลกระทบในชวตประจ�าวนมากนก

จากการลงพนทเพอส�ารวจการใชชวตประจ�าวนของผสงอายทมปญหาไขขอเสอมพบวาผสงอายทมปญหาสวนใหญมลกษณะ

นสยในการใชงาน เฟอรนเจอรทอยภายในทพกอาศย โดยมกจะใชงานเฟอรนเจอรชนเดยวเปนระยะเวลานานหรออาจจะเกอบตลอด

ทงวนเนองจากเกดอาการปวดทจะเกดจากการขยบตวท�าใหเคลอนไหวยายทล�าบากการใชงานเฟอรนเจอรตวดงกลาวของผสงอายจะ

เปนในลกษณะการใชงานในหลากหลายรปแบบ ซงถอไดวาผสงอายทมภาวะไขขอเสอมไดใชชวตประจ�าวนรวมกบเฟอรนเจอรตวดง

กลาวในเกอบทกกจกรรมชวตประจ�าวนเชนรบประทานอาหารนอนพกนงเลนท�างานอดเรกหรอแมกระทงการออกก�าลงกายเปนตน

พบวาผสงอายสวนใหญมปญหาในการใชงานเฟอรนเจอรเพราะเฟอรนเจอรทใชอยไมคอยเหมาะสมกบอาการเจบปวยหรอไมเหมาะสม

กบการใชงานทกอใหเกดความสะดวกสบายจงไดเกดโครงการออกแบบเฟอรนเจอรทเหมาะสมกบการใชงานของผสงอายทมปญหาเรอง

ไขขอเสอม ซงเนนวสดทหาไดงายในทองถน การออกแบบทเรยบงาย ใชงานคงทนแตหากมการช�ารดสามารถซอมแซมกนเองได

อยางงายในชมชน บรเวณทพกอาศยและสอดคลองกบการใชสอยในชวตประจ�าวน โดยการออกแบบตองเหมาะสมกบขนาดรางกาย

ความปลอดภย สามารถลดขอจ�ากดทางดานรางกาย และส�าคญทสดคอออกแบบโดยยดของใชทผสงอายใชอยแลวน�ามาเพมเตมใหม

การใชงานทครบตอความตองการของผสงอาย ซงทงหมดลวนเปนการน�านวตกรรมทมแนวคดจากการใชงานเพอมงหวงใหผสงอายได

ใชประโยชนจรง

Abstract Osteoarthritis is commonly found in elderly people, and it tends to be found increasingly. Main

causes of osteoarthritis are having too much body weight and moving joints inappropriately. Increasing age is a

factor that makes degenerative arthritis on the surface of bones which often comes along with arthritis pain.

This condition adversely affects the daily routine of elderly people, causing both physical and mental suffering.

Osteoarthritis in elderly can be found on the joints that support weight such as knees, hip or spine. Osteoarthritis

treatment focuses on relieving pain or preventing arthritis not to affect patients’ daily life.

From observing lifestyles of elderly people with osteoarthritis, we found that the elderly people

normally spend a lot of their time or almost all day on a piece of furniture since the body movement can make

them feel more pain. Therefore, furniture use has to be multifunction that elderly people with osteoarthritis can

use it for many activities such as eating, lying down, sitting, doing hobbies or even working out. It can be seen that

most of elderly people have problems using furniture because it is not proper for their condition, and it is not

การออกแบบเฟอรนเจอรส�าหรบผสงอายภาวะไขขอเสอมสรกานต รวยสงเนน พชญระว สรอารกล และ อภญญา อาษาราช

514 การประชมวชาการระดบชาต “โฮมภม ครงท 3 : Wisdom to the Future : ภมปญญาสอนาคต”

คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน 15 - 16 มถนายน 2560

comfortable. Thus, the project of proper furniture design for elderly people with osteoarthritis has been created.

Local materials and simple design with durability of furniture have been employed. If the furniture is damaged,

userscanfixiteasilywiththelocalmaterialthatcanbefoundintheircommunity.Thedesignhastobesuitable

for body size, safety as well as reducing physical limitations of patients. The most important thing is that we must

apply the furniture that elderly people actually use, and it should be considered about the function that elderly

people require. So, the conceptual innovation has been taken for actual use of furniture.

ค�ำส�ำคญ: ผสงอาย,ภาวะไขขอเสอม,เฟอรนเจอรผสงอาย

Keyword: Elderly People, Osteoarthritis, Furniture for Elderly People

บทน�ำ “สงคมสงวย”เปนสภาวะทประเทศไทยก�าลงตองเผชญในอนาคตอนใกลเนองจากจ�านวนผสงอายทเพมมากขนทกๆปเปน

ผลจากความทนสมยของการแพทยและความกาวหนาของเทคโนโลยท�าใหอายเฉลยของประชากรสงขนซงความอายมกน�ามาซงปญหา

สขภาพหลายประการ โดยเฉพาะอยางยงการเคลอนไหวรางกายไดล�าบากและความพการทางกายอนๆอนเนองมาจากการเสอมของ

อวยวะของรางกายเมอเวลาทแกตวลงจากกระบวนการชราภาพปญหาทพบในการด�าเนนชวตประจ�าวนของผสงอายมกเปนสงทเกยวของ

กบการท�ากจกรรมตางๆไดลดลงน�ามาซงการพงพงผอนมากขนเมอขอจ�ากดทางดานรางกายของผสงอายมมากขนแลวนนท�าใหการใช

สงของในชวตประจ�าวนเปลยนไปดวย เฟอรนเจอรเปนสวนหนงของการรองรบการใชงานเพอความเหมาะสมและสะดวกสบายของ

ผสงอายทมขอจ�ากดในการด�าเนนชวตน�าไปสการปรบปรงสงแวดลอมการเลอกซอเฟอรนเจอรทเหมาะสมกบการใชงานหรอการปรบปรง

เปลยนแปลงทพกอาศยใหสอดคลองกบการด�าเนนชวตมากขนดวย

การปรบปรงสภาพแวดลอมในทพกอาศยไมเพยงแตชวยในการด�ารงชวตของผสงอายใหมความเหมาะสม ใชงานไดงายและ

ชวยเหลอตวเองไดมากทสดยงรวมไปถงการชวยปองกนอบตเหตทอาจจะเกดขนจากการอาศยในสภาพแวดลอมหรอใชสงของทไมเหมาะ

สมกบขอจ�ากดของตนเองแตในสงคมเมองกงชนบทของประเทศไทยผสงอายสวนใหญจะอาศยอยทบานพกอาศยกบลกหลานเนองจาก

ไมสามารถท�างานหนกไดจงใชเวลาอยทพกอาศยทงวน และใชเวลาในงานอดเรกของตวเองบาง ซงพบวาผสงอายสวนใหญจะใช

เฟอรนเจอรเพยงชนเดยวหรอ 2 ชนเทานนในการท�ากจกรรมในชวตประจ�าวน ซงบางครงไมเหมาะสมกบการใชงานบางอยางหรอไม

เอออ�านวยในการใชชวตประจ�าวนมากนกแตไมไดมตวเลอกในการซอเฟอรนเจอรทตรงกบความตองการมาใชดวยหลากหลายปจจยท

มขอจ�ากด

ในการเสนอแนวทางการแกไขทควรจะมการปรบปรงและพฒนาโดยไมรบกวนการใชงบประมาณทมากจนเกนไปหรอสามารถ

กอใหเกดประโยชนสงสดกบผสงอายทมภาวะไขขอเสอมนน จงไดมการพฒนาปรบปรงในเรองของเฟอรนเจอรทมลกษณะเหมอนกบ

เฟอรนเจอรทเคยมหรอเหนไดทวไปของผสงอายมาปรบเปลยนและเพมการใชงานตางๆใหตรงกบความตองการของผสงอายภาวะไขขอ

เสอมมากขน

วตถประสงคของบทควำม 1. เพอศกษาเกยวกบการด�าเนนชวตประจ�าวนและการใชงานเฟอรนเจอรของผสงอายทมภาวะไขขอเสอม

2. เพอพฒนาปรบปรงเฟอรนเจอรใหเหมาะสมปลอดภยสะดวกสบายและสอดคลองกบการใชงาน

ผสงอำยทประสบภำวะไขขอเสอม โดยปกตแลวรางกายของผสงอายมการเปลยนแปลงไปในทางเสอมมากกวาการเตบโตแตกพบวารางกายของแตละคนมความ

เปลยนแปลงทไมเทากนเกดจากเหตปจจย ในการใชด�ารงชวตทตางกนดวย สงส�าคญคอ พฤตกรรมของเราในการดแลสขภาพ

ซงโดยทวไปผสงอายจะมการเปลยนแปลงดงน รปรางจะมการเปลยนแปลง เชน ในบางคนหลงโกงงอขน หวเขา สะโพกมการโกงตว

ความสามารถในการรบน�าหนกนอยลง เปนตน ผวหนงจะบางลง การดดซมสารอาหารนอยลง และทางรางกายความสามารถในการ


515

ทรงตวลดลงมอาการไมสมดลในระหวางทเดนหรอมอาการวงเวยนเมอเปลยนทาทางอรยาบถซงเปนผลมาจากประสามอตโนมตและ

การสงการเสอมลงท�าใหการตอบสนองของรางกายชาลง

ปญหาดานสาธารณสขทส�าคญพบมากในวยกลางคนและผสงอาย มแนวโนมเพมสงขนอยางตอเนอง ผทมภาวะไขขอเสอม

ถาไมไดรบการรกษาทถกตองโรคจะมอาการด�าเนนตอไปเรอยๆแตหากมการดแลตนเองหรอผประสบภาวะไดอยางเหมาะสมจะสามารถ

ชะลองความเสอมทมากขนหรอบรรเทาอาการของไขขอเสอมไดกจะสงผลตอคณภาพชวตทดในระยะยาวซงโรคไขขอเสอม เกดจาก

ความเสอมของกระดกอานผวขอทงทางดานรปรางโครงสรางการท�างานของกระดกขอตอและกระดกบรเวณใกลขอการเปลยนแปลง

ทเกดขนนนอาจไมสามารถกลบสสภาพเดมและอาจมความรนแรงขนตามล�าดบ ขอเสอมทพบบอยคอทขอเขา ขอมอและขอสะโพก

ซงยงอายมากขนยงมโอกาศเกดขอเสอมมากขนเรอยเพราะโดยปกตการรกษาสมดลหรอซอมแซมสวนสกหรอภายในอวยวะของเรานน

จะเกดขนอยางดในรางกายของวยเดกและวยรนและคอยๆชะลอสวนนชาลงในวยทเรมเปนผใหญจนถงผสงอายและขอเสอมในบรเวณ

ดงกลาวเปนจดทมการใชงานอยเปนประจ�าในการด�ารงชวตหรอท�ากจกรรมตางๆโดยปกตแลวโรคไขขอกระดกมสาเหตทเกดจากความ

เสอมของขอแบบไมทราบสาเหตใชระยะเวลาในการแสดงอาการซงบางครงอาจจะเกดจากภาวะการเสอมตามวยการท�างานภายใน

ระบบตอมไรทอน�าหนกตวทเกนมไขมนมากซงมผลกบขอเขาการใชงานทาทางกจกรรมทมผลตอแรงกดขอตางๆความบกพรองของ

ขอ และกรรมพนธ แตอกนยหนงความเสอมทเกดจากการทราบสาเหต เชนเคยประสบอบตเหต มการบาดเจบทขอตางๆ เปนตน

เปนความเสอมทอาจจะเกดขนในบคคลทกเพศวยทเกดอบตเหตซงสวนใหญอาการไขขอเสอมนมกจะพบในผทอายเกน60ปหรอผสง

อายในอาการเรมแรกคอปวดขอตางๆทมการเคลอนไหวรวมกบมอาการฝดขดโดยเฉพาะหากมการหยดการเคลอนไหวเปนเวลานาน

เมอขยบตวอกครงจะรสกถงการเสยดสของกระดกหรอมเสยงดงและหากปลอยไวในระยะเวลานานจะเกดอาการปวดทรนแรงขนหรอ

แมกระทงการเคลอนไหวรางกายทเปลยนไปท�าใหใชชวตประจ�าวนล�าบากขน

กลไกการเกดไขขอเสอมคอการเสอมสภาพในระยะแรกของขอทท�าใหกระดกออนไมสามารถเปนเบาะรองรบน�าหนกไดและ

มการสญเสยคณสมบตน�าหลอเลยงขอไปกจะเกดการเสยดสและเกดการสกหรอของกระดกออนผวของกระดกออนจะแขงไมเรยบเมอ

ขอเคลอนไหวจะเกดเสยงดงหรอเกดอาการเจบหากมการอกเสบจะมขอบวมรอนและอาจจะตรวจพบน�าในชองขอ เพมท�าใหเกดการ

บวมตงและปวด

หากมการเสอมมากขนในระยะท2ขอเขากจะมการโกงงอท�าใหเกดอาการปวดขอทกครงทมการเคลอนไหวและขนาดของ

ขอกมขนาดใหญขนในทสดอาจจะมการใชไมเทาชวยหรอการใชอปกรณชวยในการใชชวตประจ�าวนหากไมมการใชงานหรอกลวจะเกด

การเสยดสทมากเกนไป ขอจะตดเหมอนมสนมเกาะท�าใหใชงานขอไมได และหากเกดขอเสอมทมากขนในระยะท 3 กระดกออนจะม

ขนาดบางลง ผวจะขรขระ จะมการงอกของกระดกขน เมอมการอกเสบเยอหมขอจะสรางน�าเลยงขอเพม ท�าใหขอมขนาดใหญขนแต

กลามเนอลบลงการเปลยนแปลงไปอยางชาๆโดยทผปวยอาจไมทนรสกตวแตจะทวความเจบขนเรอยๆจากการทกระดกออนบางจน

ปลายกระดกมาชนกนท�าใหเวลาขยบขอจะเกดการเสยดสในขอมากยงขน

ภำพท 1: แสดงภาพไขขอกระดกเขาเสอมซงมความโกงขนตามระยะเวลาทมาของรปภาพ:วรำกร จรงจตร. (ไมปรากฏปทพมพ).เมอเปนโรคขอเขาเสอม.เชยงใหม:ศนยศรพฒนคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม.




การรกษาผสงอายทมภาวะไขขอเสอมนน โดยปกตนอกจากการใชยาแลวตองควบคไปกบการดแลตนเองอยางด แมจะไมใช

โรคทสามารถหายขาดไดแตสามารถชวยใหการซอมแซมระบบภายในรางกายไดดขนทงตองมการเปลยนพฤตกรรมการใชขอการควบคม

น�าหนกตวการบรหารกลามเนอและการออกก�าลงกายเพอสขภาพหากมอาการทหนกอาจจะตองมการผาตดซงการดแลผสงอายทม

ปญหาไขขอเสอมนนมจดประสงคเพอลดอาการปวดลดการอกเสบของขอและสงเสรมใหขอสามารถท�างานไดอยางเตมทปองกนขอ

ไมใหถกท�าลายมากขนสามารถชวยเหลอตนเองและด�ารงชวตในสงคมไดอยางมความสข

กำรออกแบบเฟอรนเจอรส�ำหรบผสงอำยทมภำวะไขขอเสอม การออกแบบเฟอรนเจอรทเหมาะสมกบผสงอายทมภาวะไขขอเสอมมปจจยในการออกแบบซงถอเปนขอจ�ากดในการออกแบบ

เพอใหตรงตามความเหมาะสมและความตองการของผสงอายนน เปนการปรบเปลยนอรยาบถและสภาพแวดลอมใหเหมาะสมในชวต

ประจ�าวน เพอปองกนไมใหไขขอเสอมมากขนและยดอายการใชงานของขอใหยาวนานทสด ซงจากการลงพนทในสถานททมผปวยสง

อายทมภาวะไขขอเสอมไดท�าการศกษาและวเคราะหขอจ�ากดในการออกแบบเฟอรนเจอรโดยค�านงถงการใชงาน3อรยาบถและใน

ขณะเดยวกนนนเฟอรนเจอรทถกออกแบบมาเพอใหเกดประโยชนและความเหมาะสมส�าหรบผสงอายภาวะไขขอเสอมควรจะมการใช

งานทเออตอการปรบสภาพ รกษาและบ�าบดดวย โดยควรจะสามารถท�ากจกรรมในแตละอรยาบถของการใชชวตประจ�าวนซงทงน

สามารถบอกไดวาการใชชวตประจ�าวนของผสงอายทเกยวของกบเฟอรนเจอรตองเอออ�านวยตอการท�ากจกรรมทสงผลตอรางกายใน

ทางทดทง3ทาทาง

1. ขอจ�ากดในการออกแบบเฟอรนเจอรโดยค�านงถงการใชงาน3อรยาบท

1.1ในการนงควรนงบนเกาอหรอมอรยาบถการนงทเปนเหมอนการนงเกาอมทรองแขนเพอชวยพยงในการลกขนยน

ไดสะดวกหลกเลยงกจกรรมทท�าบนพนและไมควรนงพบเพยบนดขดสมาธนงคกเขาหรอนงราบบนพน เพราะทานงดงกลาวทจะให

เกดการเสยดสของขอมากยงขนรวมทงควรหลกเลยงการนงหรอยนนานๆเพราะการทขออยในทาเดยวนนจะท�าใหเลอดและออกซเจน

เขาไปท�างานในสวนนนมากยงขนจงควรมการเปลยนอรยาบถในขณะนงเชนควรลกขนเดนไปมาอยางนอยทก1-2ชวโมงหรอการ

นงเหยยดขาเตะขาเบาๆทงนควรบรหารกลามเนอตนขารวมดวย

1.2 ในการนอนควรมระดบของทนอนทสงระดบเขาไมควรนอนราบไปกบพนเพราะในระหวางลมตวลงนอนหรอลก

ขนยนจะตองใชแรงจากขอเขาเพอชวยในการเปลยนทาทางอยางมากนอกจากนสงแวดลอมในทพกอาศยควรเปลยนใหอยในชนลาง

ทสามารถใชงานในชวตประจ�าวนไดสะดวกเนองจากการกาวขนลงบนไดขอเขาจะตองรบน�าหนกมากขนรวมถงการหลกเลยงทางชน

ดวย

1.3 ในการยน ควรมอรยาบถในการยน ปรบเปลยนใหตรงใหน�าหนกลงขาทง2 ขางเทาๆกน โดยสวนมากเพอความ

ปลอดภยควรมทส�าหรบจบหรอราวเพอเกาะใหสามารถยนไดอยางมนคงมากขนปองกนการหกลมโดยทงนในบานทมผสงอายภาวะ

ไขขอเสอมควรมการน�ามาใชทงในหองน�าและบรเวณรอบๆบาน

2. เฟอรนเจอรจะตองเอออ�านวยตอการท�ากจกรรม3ทาทาง

2.1 ในการนงควรจะสามารถนงไดเตมกนเออตอการงอเขาทง2ขางเทาวางราบกบพนคอยๆยกขาขางหนงขนจนเขา

เหยยดตรง เกรงคางไวแลววางขากบพนเชนเดม สลบขาซายขวา ดงนนเฟอรนเจอรควรมความสงทพอเหมาะกบการนงตวตรงและ

สามารถเหยยดขาไดพอดหรอหากนงในเหมอนเกาอปกต มการงอเขาในลกษณะการตงฉากและอกทาคอสามารถนงพาดใหเกดขาใน

ลกษณะเขาเหยยดตรงสามารถเกรงกลามเนอตนขาไวได


517

ภำพท 2:แสดงภาพเกาอทมทพกแขนและเหมาะสมในการออกก�าลงกายของผสงอายทมาของรปภาพ:ทมสหสำขำวชำชพ ศนยสมเดจพระสงฆรำชญำณสงวรเพอผสงอำย. (2554).

คมอดแลตวเองโรคขอเขาเสอมฉบบการวางแผนจ�าหนายผปวยสงอายโรคขอเขาเสอมโดยสหสาขาวชาชพ.จงหวดชลบร:

ศนยสมเดจพระสงฆราชญาณสงวรเพอผสงอายกรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข.หนาท32.

2.2ในการนอนควรสามารถมการปรบอรยาบถในการนอนนอกเหนอจากการพกผอนทานอนในแนวราบหากมการใช

งานเฟอรนเจอรในลกษณะพกผอนองหลงได ควรมการออกแบบใหเกดเฟอรนเจอรทสามารถนอนเลนได และปรบระดบความสงได

เพอใหเหมาะสมกบการใชงานในทาตางๆ

ภำพท 3: แสดงภาพตวอยางการออกก�าลงกายของผสงอายบนการใชเฟอรนเจอรแนวราบหรอพงพนกพงทมาของรปภาพ:ทมสหสำขำวชำชพ ศนยสมเดจพระสงฆรำชญำณสงวรเพอผสงอำย. (2554).






ภำพท 4: แสดงภาพตวอยางการออกก�าลงกายของผสงอายบนการใชเฟอรนเจอรแนวราบเชนเตยงทมาของรปภาพ:ทมสหสำขำวชำชพ ศนยสมเดจพระสงฆรำชญำณสงวรเพอผสงอำย. (2554).



2.3ในการยนควรจะสามารถชวยในการพยงการยนมทจบทสามารถเกาะเดนไปเรอยๆเพอใหเกดความมนคงมากขน

ปลอดภยและไมหกลม และเฟอรนเจอรควรมความมนคงทสามารถใชยดเกาะได ในการออกก�าลงกายของผสงอายอาจจะตองยนจบ

พนกเกาอหรอราวจบใหสามารถออกก�าลงกายยดตวงอตวในทายนได

ภำพท 5:แสดงภาพการใชงานเฟอรนเจอรในการชวยออกก�าลงกายในการเดนของผสงอายทมาของรปภาพ:ทมสหสำขำวชำชพ ศนยสมเดจพระสงฆรำชญำณสงวรเพอผสงอำย. (2554).



กรณศกษำ

ผสงอายทมภาวะไขขอกระดกเสอม อาจจะมการพกผอนอยทพกอาศย ไมไดประกอบอาชพใดๆแลว เนองจากอาการปวด

จากโรคไขขอเสอมซงมลกษณะการใชชวตประจ�าวนอยทพกอาศยตวคนเดยวหรอกบผดแลในครอบครว ท�ากจวตรประจ�าวนอยในพน

ทเดมๆทงการกนขาวการท�างานอดเรกรบประทานอาหารหรอนอนพกกลางวนซงดวยโรคนจะท�าใหเดนไดชาลงขยบตวยากขนท�าให

ผสงอายมกจะอยกบทนานๆกรณศกษาบานคณยายทานหนงในพนทจงหวดขอนแกนเปนผมอาการของโรคไขขอเสอมโรคเบาหวาน

และเคยหกลมมากอนจงท�าใหเกดภาวะไขขอเสอมมอาการปวดเขามาก

ทบานมผพกอาศยทงหมด5คนโดยคณยายอาศยอยกบลกสาวและครอบครวประกอบดวยลกเขยหลานสาวและหลานชาย

เปนบานพก2ชนปนและไมแตหองคณยายอยชนลางตดกบหองโถงกลางของบานเนองจากการเดนขนลงบนไดของคณยายเปนไปได

ยากตองมคนชวยพยงการเดนขนบนไดท�าใหทางครอบครวไดยายหองนอนของคณยายมาอยชนลางซงโดยปกตแลวคณยายสามารถ

ดแลตวเองไดบางมการเดนเคลอนไหวในบานและนอกบานไดเองสามารถลกนงไดเองจากการพยงเกาะราวตางๆในเรองกจวตรประจ�า

วนสามารถชวยเหลอตนเองไดทงเขาหองน�ารบประทานอาหารหากเปนกจกรรมทไมหนกมากจะสามารถท�าเองไดทงหมดยกเวนการ

ท�าความสะอาดบานซงเสยงตอการลมความปลอดภยและอาการวงเวยนศรษะจากการนงหรอยนนานๆ


519

ภำพท 6: แสดงพนทบรเวณรอบๆหองโถงรบแขกทคณยายใชท�ากจกรรมในชวตประจ�าวน

กจวตรประจ�าวนของคณยายคอหลงจากตนนอนมกจะไปถวายภตราหารทวดใกลบานโดยสมาชกในบานผลดกนพาไปหรอ

บางครงเพอนบานทไปวดจะมารบไปดวย พอกลบมาจากวดแลวจะมาท�างานอดเรก เลกนอย เชนการสานตระกราเลกๆเปนตน หรอ

บางครงจะท�างานบานทสามารถท�าไดชวงกลางวนหลงจากรบประทานอาหารเสรจซงสวนใหญลกสาวจะเตรยมไวใหกอนไปท�างานจะ

นงดโทรทศนหรอนอนกลางวนเนองจากชวงกลางวนอยบานคนเดยวจะใชเวลาอยบรเวณหองโถงรบแขกสวนใหญหลงจากรบประทาน

อาหารเยนแลวจงออกก�าลงกายโดยสวนมากจะเกาะผนงราวจบเดนไปมาหรอยดแขนเหยยดขาบนทนงของตนเองกอนเขาหองนอน

เฟอรนเจอรทคณยายใชอยในปจจบนเปนเฟอรนเจอรทซอมาและใหชางแถวบานท�าใหเปนทนอนเตยงผาใบทมความสงไม

มากและมเกาอนงซงคณยายบอกวามน�าหนกมากเกนไปเพราะวสดเปนไมเนอแขงมความแขงแรงมากแตใชการยากเชนกนเนองจาก

คณยายไมมแรงพอในการปรบเกาอหรอเคลอนเกาอตวนจงไดแตตงไวอยมมหอง

ภำพท 7: แสดงเฟอรนเจอรไมจากชางแถวทพกอาศยซงมน�าหนกทมากและคณยายไมคอยไดใชงาน

ภำพท 8:แสดงภาพเตยงผาใบทคณยายใชในชวตประจ�าวน




จากการวเคราะหขอมลในการท�ากจกรรมในชวตประจ�าวนของคณยายและขอมลเฟอรนเจอรทใชงานพบวาเฟอรนเจอรของ

คณยายทถกตงไวมมหองสามารถใชงานไดหลากหลายทาทางยกเวนการนอนราบหรอเอนตวท�าใหคณยายเลอกทจะนงอยทเตยงผาใบ

มากกวาการท�ากจกรรมเกอบทงวนของคณยายตงแตการรบประทานอาหารนงท�างานอดเรกนงดโทรทศนการงบนอนชวงกลางวน

หรอแมแตการบรหารรางกายคณยายใชเตยงผาใบทมอยในการท�ากจกรรมซงจากการวเคราะหเตยงผาใบตวนนนมความเสยงทจะ

กอใหเกดอบตเหตและไมสามารถตอบสนองความเหมาะสมในการใชงานของคณยายไดจรงคอน�าหนกของเตยงผาใบเบาจนเกนไปซง

มขอดคอ คณยายสามารถเลอนเตยงไปมาไดอยางงายดาย แตกมขอเสยคอเวลาคณยายพยงตวขน หรอเกาะเพอจะใชในการเดนบาง

หากลงน�าหนกผดพลาดเตยงมการกระดกไมสามารถตงอยางมนคงได

และในการใชชวตประจ�าวนคณยายมกจะวางขาวของทใชไวรอบๆตวเชนรโมทโทรทศนหนงสออานเลนเครองสานทก�าลง

ท�าแกวและขวดน�าเปนตนเนองจากการลกขนเดนของคณยายหากลกบอยๆจะมอาการปวดตามมาจงวางของไวใกลมอเพอจะหยบ

จบไดสะดวกมากขน

ขนตอนกำรออกแบบ 1. กำรวเครำะหขอมล

จากการวเคราะหขนตอนตางๆในการท�ากจกรรมในชวตประจ�าวนรวมกบการใชเฟอรนเจอรแลวนน พบวาเฟอรนเจอร

ทคณยายใชงานควรมความเหมาะสมและปลอดภยกบคณยายดวยโดยการแยกขอมลออกดงน

ภำพท 9:แสดงผลการแสดงทาทางในการใชงานเฟอรนเจอรตวปจจบนทใชอย

เหนไดวาคณยายจะใชเวลาในการท�ากจกรรมสวนใหญอยทเตยงผาใบตวนโดยการออกแบบนนหลงจากการวเคราะหขอมล

แลวจงก�าหนดแนวความคดโดยใชแนวความคดคอliveinbalance:ดไซนเพอสรางสมดลแกการใชชวตและเหมาะสมส�าหรบความ

ตองการในการด�าเนนชวตประจ�าวนของคณยายหรอผทมปญหาไขขอเสอมเปนการออกแบบพฒนาและปรบปรงเฟอรนเจอรเพอชวย

เหลอในการเคลอนยายตวของผสงอายความปลอดภยการใชงานและนอกจากนยงเปนตวเสรมการใชงานไดอยางงายอกดวย

2. ขนตอนในกำรออกแบบ

2.1การออกแบบรางมแนวความคดในการออกแบบทงหมด6แนวทางซงการออกแบบจะเนนในเรองแนวคดในการ

ออกแบบเปนหลก


521

2.2การพฒนาการออกแบบน�าแบบรางทเลอกมาพฒนาทงดานรปทรงการใชงานการเปลยนวสดใหมความเหมาะสม

กบการใชงานและค�านงถงการดแลรกษา

2.3การพฒนาแบบจรงน�าแบบทไดรบการพฒนาแลวมาท�าเปนตนแบบขนาดเลกค�านงถงความปลอดภยในการใชงาน

เขยนแบบเพอผลต

2.4การท�าตนแบบขนาดเทาจรง

2.5การน�าตนแบบทไดไปทดลองใชงานจรงพรอมทงสรปผลการออกแบบ

3. กระบวนกำรออกแบบรำง

ขนตอนการพฒนาแบบรางโดยแบงแนวคดการออกแบบเปนหลากหลาย6แบบและแบงขอดขอเสยของแตละแบบเพอ

ท�าการปรบแกเปน3แบบกอนการปรบแกครงสดทายและเลอกแบบสดทายในการพฒนาและผลตจรง

3.1แบบรางครงท1

3.1.1แนวทางท1

ภำพท 10:แสดงแบบรางครงท1ในแนวทางท1

วเคราะหจากแบบราง มความสะดวกสบายในดานการเคลอนยาย เนองจากมลอและมขาดานหนาในการถวงท�า

หนาทเสมอนขาตงในเวลาใชงานปกตทไมตองการเคลอนยายสามารถปรบระดบการนงและนอนเพอท�ากจกรรมไดแตควรจะมการเพม

เตมในสวนของการใชงานเพอความปลอดภยเชนการพยงตวเพอยนเปนตน


ภำพท 11: แสดงภาพแบบรางครงท1แนวทางท2

วเคราะหจากแบบรางมความสะดวกสบายในเรองการปรบระดบไดทงสองทางสามารถปรบระดบการนงและการ

นอนได มสงอ�านวยสะดวกจากการเพมชนวางของไวขางเตยง เพอความสะดวกสะบายมากขนแตยงขาดเรองความปลอดภยในการใช

งานและชวยในเรองการออกก�าลงกาย





ภำพท 12: แสดงภาพแบบรางครงท1แนวทางท3

วเคราะหจากแบบราง เฟอรนเจอรมความสะดวกสบายในการใชงานผาใบทเลอกใชสามารถโคงรบสรระและพยง

ตวไดแตมการออกแบบใหสามารถปรบเปนทนอนแนวราบโดยอาจจะไมสามารถรองรบน�าหนกทมากไดแตมความสงไมคอยเหมาะสม

มทวางของชวยใหเกดความสะดวกสบายมากขน

3.2แบบรางท2

จากแบบรางครงแรกไดน�าจดดและจดดอยของแตละแบบมาปรบปรงพฒนาใหเกดความเหมาะสมมากขน


ภำพท 13:แสดงภาพแบบรางครงท2แนวทางท1

วเคราะหจากแบบราง มความสะดวกสบายในดานการเคลอนยาย เนองจากมลอและมขาดานหนาในการถวงท�า

หนาทเสมอนขาตงซงคงไวตงแตการรางแบบในครงแรก เพมทจบส�าหรบการเขนทมความมนคงมากยงขน ซงทจบนสามารถน�ามาใช

เปนตวพยงในการออกก�าลงกายได สามารถปรบระดบการนงและนอนเพอท�ากจกรรมได เพมเตมในสวนของการใชงานทเกบของใกล

ตวและปรบรปแบบใหสวยมากยงขน



523

ภำพท 14 :แสดงแบบรางครงท2แนวทางท2

วเคราะหจากแบบรางเปลยนเปนการปรบระยะของเกาอใหมความสนยาวไดสามารถปรบเปนเตยงหรอเปนเกาอ

นงไดมสงอ�านวยสะดวกชนวางของไวขางเตยงและขางวางของใตเตยงเพอความสะดวกสบายมากขน


ภำพท 15 :แสดงแบบรางครงท2แนวทางท3

วเคราะหจากแบบราง เฟอรนเจอรมความสะดวกสบายในการใชงานโดยเปนการพฒนามาจากเฟอรนเจอรตวเดม

ทไมไดใชงานผาใบทเลอกใชสามารถโคงรบสรระและพยงตวไดใชวสดผาใบทสามารถกนความชนไดปรบความสงใหเหมาะสมและปรบ

โครงสรางใหแขงแรงมากขนมทวางของชวยใหเกดความสะดวกสบายมากขน

ผลกำรออกแบบ

ภำพท 16: แสดงภาพเฟอรนเจอรทพฒนาเพอผสงอายไขขอเสอม

ผลการออกแบบทไดจากการพฒนาปรบปรงแบบรางทงหมดควรจะมขอส�าคญดงตอไปนเฟอรนเจอรมการใชงานเคลอนยาย

ไดงายมสงอ�านวยความสะดวกในการใชงานเชนมทวางของในลกษณะตางๆแตไมดรกจนเกนไปมความมนคงแขงแรงเมอตองการใช




ในการออกก�าลงกายเนองจากผสงอายภาวะไขขอเสอมจะไมสามารถเคลอนยายตวเรวหรอใชระยะเวลานานไดมากนกท�าใหการออก

ก�าลงกายควรจะท�าไดในทๆเขาอย โดยความสงของเตยงมขนาดเทากบเขาของผสงอายหรอประมาณ 40-45 เซนตเมตร สามารถนง

เหยยดขาไดบนเตยงหรอหอยขาไดมพนกพงและทยดจบเพอพยงตวและนอกจากน มสวนในการเคลอนยายทสามารถใชยดเกาะออก

ก�าลงกายไดอกดวย

ภำพท 17 : แสดงภาพลนชกทถกเพมเขามาเพอความสะดวกสบายในการใชงานวางของตางๆ

ภำพท 18 :แสดงภาพราวจบใชในการพยงตวและกลองส�าหรบการใชงานใสสงของ

สรป ในการออกแบบเฟอรนเจอรเพอผสงอายภาวะไขขอเสอมนอกจากการค�านงถงความสะดวกสบายในการใชงานในดานตางๆ

แลวนนควรค�านงถงขอจ�ากดและสงทควรท�า ในการดแลตนเองของผสงอายดวย เชนการใชชวตประจ�าวนโดยทผสงอายสามารถพง

ตนเองได มความสะดวกในการใชงานทเหมาะสมตรงความตองการ ในขนตอนการวจย มการลงพนทเพอส�ารวจผสงอายทมปญหาใน

ดานน โดยเฉพาะและคดเลอกขอมลเพอใชในการน�ามาพฒนาและปรบปรงเฟอรนเจอรใหเกดผลการใชงานทมคณภาพ โดยมการมง

เนนความส�าคญในแตละจดทตองการแกปญหาเพอพฒนา ซงเฟอรนเจอรตวนไมเพยงจดท�าขนมาเพอผสงอายทมภาวะไขขอเสอมแต

สามารถน�าไปใชไดกบผสงอายทวไปทมกจวตรประจ�าวนอยกบเฟอรนเจอรตวเดยวทงวนเพอใหเกดการใชงานทเหมาะสมและตรงกบ

ความตองการของผใชงาน

เอกสำรอำงองเฉลมชาตวรรณพฤกษ.(2548).กำรหกลมในผสงอำย. กรงเทพมหานคร:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

ทมสหสำขำวชำชพ ศนยสมเดจพระสงฆรำชญำณสงวรเพอผสงอำย. (2554).คมอดแลตวเองโรคขอเขำเสอม ฉบบกำรวำงแผน

จ�ำหนำยผปวยสงอำยโรคขอเขำเสอมโดยสหสำขำวชำชพ.จงหวดชลบร:ศนยสมเดจพระสงฆราชญาณสงวรเพอผสงอาย

กรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข.


525

ธญญรตนอโนทยสนทวและคณะ.(2557).ยำกนลม คมอปองกนกำรหกลมในผสงอำย. กรงเทพมหานคร:มลนธสถาบนวจยและพฒนา

ผสงอายไทย(มสผส.).

พทธพงษพลค�าฮก.(2556).“อปกรณชวยเดน”. ศรนครนทรเวชสำร. 28(4).

ภทรวณยวรธนารตน.(ม.ป.ป.).วถชวตกบโรคขอเขำเสอม. กรงเทพมหานคร:ส�านกงานกองทนสนบสนนการเสรมสรางสขภาพ.

โรคขอเสอมในผสงอำย. (2552).จงหวดชลบร:ศนยศลยกรรมกระดกและขอโรงพยาบาลกรงเทพพทยา.

วโรจนกวนวงศโกวทและคณะ.(ม.ป.ป.).โรคขอเขำเสอม. กรงเทพมหานคร:คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด.

สรกานตรวยสงเนน.(2557).กำรพฒนำกรอบแนวคดในกำรออกแบบเครองเรอนตำมควำมตองกำรของผสงอำยในชมชนภำคตะวน

ออกเฉยงเหนอในประเทศไทย.ขอนแกน:วารสารศลปกรรมศาสตรมหาวทยาลยขอนแกนปท6ฉบบท1มกราคม-มถนายน

2557

Ruaisungnoen,S.(2013).Thai Isan Elderly’s Needs for Household Furniture to Assist Daily Living. Oral presen-

tationonDecember12,2013inThe4thAsianInternationalConferenceonHumanizedHealthCare2013

(AIC-HHC2013)atInnaGarudaHotel,Yogyakarta,Indonesia.

การประชมวชาการระดบชาต “โฮมภม ครงท 3 : Wisdom to the Future : ภมปญญาสอนาคต”

การออกแบบเฟอร์นิเจอร์ส...

Documents