นมมโลตอบโจทย

สารบญ ถาม : บางครงผดหวงในชวตอยางแรงเลย แลวนกอยากฆาตวตายจะท าอยางไรด? ........................................................................ 4

ถาม : อยในเมองมนวนวายมากเลย ความบบคนสงมากเลย ควรจะท าอยางไรด? ............................................................................ 7

ถาม : อกหก ผดหวงจากความรก ควรท าอยางไรด? ................................................................................................................... 10

ถาม : ดจตไหลเพออะไร? ......................................................................................................................................................... 12

ถาม : การทเรามใจจดจอ อยากฟง (ซดธรรมะ) ทกวน เเละรสกมความสขในการฟงธรรม ถอวาเกดราคะ คอความอยาก หรอไมคะ? .. 16

ถาม : ฟง และศกษาธรรมมะมาตงนาน ท าไมคมความโกรธ(โทสะ)ไมไดสกท ................................................................................ 18

ถาม : เมอวานนโยมมความโกรธขนมาพกนง กเหนอย แตกยงคลอยตามมนไป สกพกมนดบเอง อยางนเรารชาไปไชไหมคะ? ........... 20

ถาม : จะตองปฏบตตวอยางไร จงจะอยรวมกบคนทมอตตาในตวเองมาก? ................................................................................... 22

ถาม : ผมอยากไปเทยวภพภมทง ๓๑ ชน ควรจะท าอยางไรครบ? ................................................................................................. 23

ถาม : ความเชอเรองทางลดทเราไมตองปฏบตธรรม .................................................................................................................... 25

ถาม : ไมยอชวตผดหรอไม? ...................................................................................................................................................... 27

ถาม : "เขาใจ" กบ "รบได" นมนไมเหมอนกนใชไหม? เขาใจ ไมไดแปลวา รบได แตกแอบงงวาถาเขาใจจรงๆ มนยงตองมรบไดตามมา

อกเหรอ กเขาใจไปแลว มนกคอจบแลวไมใชเหรอ? ..................................................................................................................... 34

ถาม : ผมขออนญาตเรยนถามพระอาจารยวา เวลาผมสวดมนตแปล บท อะนจจา วะตะ สงขารา - สงขารทงหลายไมเทยงหนอ... อปปา

ทะวะยะธมมโน - มอนเกดขนและเสอมไปเปนธรรมดา... อปปชชตวา นรชฌนต - บงเกดขนแลวยอมดบไป... เตสง วปะสะโม สโข - การ

เขาไประงบสงขารเหลานนเสยได เปนความสขฯ ......................................................................................................................... 35

ถาม : "โมหะ"นคออะไรคะ? แลวมนเกยวกบ"ความหลง"ยงไงคะ? ................................................................................................. 38

ถาม : ขอกราบอาราธนาธรรม ขอเมตตาจากพระอาจารย ขอทราบรายละเอยดเรองการกนเนอสตว และการกนมงสวรต ตามท

พระพทธเจาทรงบญญต ขอเมตตาพระอาจารยแปลเปนภาษาไทยดวย ........................................................................................ 40

ถาม : การพดความจรงไมหมด พดเพยงครงเดยว (half-truth) หรอการโกหกสขาว (White Lies) จะเพอประโยชนตวเอง หรอเพอ

ประโยชนผ อน นน เปนการลวงศลขอมสาวาท หรอไมครบ? ......................................................................................................... 50

ถาม : กราบนมสการครบ กรณอาหารทน าไวน บรนด มาท าเหลา โดยการเคยวใหเหลอเพยง ๑ ใน ๑๐ ถอวาเปนสวนประกอบอาหาร

หรอวาเปน สราเมรยครบ? ........................................................................................................................................................ 53

ถาม : ตวร ทเราฝกกน ใหเรารในการฝกสต ใชเปนนามในขนธหาหรอปาวครบ? ............................................................................. 55

ถาม : เมอจตร เสมอนยมขนธมาทงขนธอกท ใชไหมครบ ............................................................................................................. 56

ถาม : เวลานงสมาธ การเหนเกดดบ ใชความรสกไดใชไหมครบ? .................................................................................................. 58

ถาม : ถาเราเหนคนทท าอะไรไมเหมาะสม ไมเปนธรรม การทน าพฤตกรรมของเขา มาแชรใน social เจตนาแคตองการเตอนคนอน ระวง

หรอหลกเลยง เราท าไดขอบเขตแคไหนคะ? ................................................................................................................................ 60

ถาม : ขอปรกษาคะ ตอนนอยบานทไรจะมเรองขดใจอยเรอย ทหนกมากชวงนคอ .......................................................................... 62

คณพอชอบเปดเพลงเสยงดง รบกวนเรามาก เพลงกโบราณ เราจะท าใจชอบไปดวย..กท าใจยากคะ ................................................ 62

มนไมใชแนวเราเลย พอจะเปดเพลงแนวเรา พอกไมเอาดวย......................................................................................................... 62

บรรยากาศทบานกเลยนาหงดหงดทงวน จะท ายงไงดคะ ............................................................................................................. 62

ถาม : อะไรเปนศตรของพระพทธศาสนา .................................................................................................................................... 64

ถาม: คนทปฏบตมานานแลว แยกธาต แยกขนธได ครบาอาจารยกชม แตท าไมยงเบยดเบยน ยงแยงชง ศลกยงไมด คอ..ท าไมยงเลว

อย ? ...................................................................................................................................................................................... 70

ถาม : ดฉนเคยปฏบตแบบดลมหายใจ ทปลายจมก นงสมาธนานหลายชวโมง ดความรสกทางกาย จนตอนหลงเรมรสก ปวดกลาง

กระหมอม ทายทอย ขมบ และตาดานซาย เหมอนตาจะแตก จนไมกลานงสมาธ ........................................................................... 73

ถาม : เคยนงสมาธแบบท าเอง .................................................................................................................................................. 75

อยากจบตวเองนงนงๆ แควนละ 10-15 นาทตอวน ...................................................................................................................... 75

โดยมค าภาวนาวา "พทโธ" ตอนนนไมไดคดอะไร พอเวลาผานไปประมาณ 2 อาทตย บางวนเรมมอาการนงแลวกมดยงกวาหลบตา แต

กไมไดคดอะไร กนงดความมด .................................................................................................................................................. 75

ถาม : "กเกง" เปนมานะใชไหมคะ? ............................................................................................................................................ 77

ถาม : ถาพดถงในขอของ"#ธมมวจยะ"นะครบ แลวมนเหมอนกบวา เราจะตองไปคดไปคนควา ซงมนมความรสกวา..มนไมใชแลว อยาก

ใหหลวงพอขยายความ "ธมมวจยะ" ครบ ................................................................................................................................... 79

ถาม : มค าถามครบ ขนธคออะไร? แยกยงไงครบ? ...................................................................................................................... 81

ถาม : ตอนเราบรกรรมแลวฟงธรรมไปดวย ขนธไหนท างานบางครบ ............................................................................................. 84

ถาม : พระอาจารยคะ สต กบ สมมาสต ตางกนยงไงคะ? สต คอ สตโลกๆ ปะคะ? แลว..สมมาสต คอ รกายรใจตามความเปนจรงหรอ

เปลาคะ? ................................................................................................................................................................................ 87

ถาม : ความทกขใจของดฉน เรองลกทปวย เปนลมชก ทมาจากโรค tuberous sclerpsis ................................................................ 89

ถาม : ธดามาร ๓ ตณหา ราคะ อรด ผมเขาใจวาเปน มารในจต ซงผมเขาใจ ตณหา ราคะ แตทสงสย -- นางอรด คอแบบไหนครบ? ... 93

ถาม : ทอง ‘อตปโสฯ’ อยางไรจงจะมความสข สงบ ?................................................................................................................... 96

ถาม : ปฏฆะ หมายความวาอยางไร สภาวะเปนเชนไร ................................................................................................................ 98

นมมโลตอบโจทย #๐๑

ถาม : บางครงผดหวงในชวตอยางแรงเลย แลวนกอยากฆาตวตายจะท าอยางไรด?

ตอบ : ถาตอบตรงๆ กคอวา ไมควรรบตาย เพราะวา..ถาตายดวยความผดหวงอยางนนนะ จตมนจะเศราหมอง จตทเศราหมอง..แลวตายดวยความเศราหมองนนะ พอมนตายป บ! มนไมใชวาตายจากชาตน..แลวหายไปเลย หรอสญหายนะ จตน..ถามนยงไมฉลาด..มนยงจะแสวงหาภพอย เมอจตทเศราหมอง..มนกไปแสวงหาภพทเศราหมองไปเกดตอ ชาตนเปนคน ถาตายดวยความเศรา.. เกดในชาตใหมจะเกดในภพทเศรา..เปนผเศราๆ เปนผเศราๆ นนาสงสารมากเลย ตรงทวา.. เปนคนนนะ มชวตโดยเฉลยประมาณ ๗๕ ป ตาย แตเปนผนนะ..มนอายยนกวาคน..แลวเศรานาน! แลวไมมใครชวยใหหายเศราได นอกจากจะเจอครบาอาจารย แตบางทถงจะเจอ..แตกไมฟงดวย เปนผเศรา..แบบโงๆ อยางนนะ เจอพระบอกกไมยอมฟง เจอพระเรยกกไมไดยน มนจมอยในความเศรา ขนาดตอนเปนคนน ตอนเศรา..เราเคยรตวบางมย? เวลามเสยงอะไรเขามากระทบในขณะทเราก าลงเศราอยเนย.. เราเคยไดยนเสยงอนบางมย? นกมารองอยตรงหนาตาง.. เราเคยไดยนเสยงนกบางมย? ..ไมไดยน! เราไมยอมรบรอะไรเลย..นอกจากความคดททบถมตวเอง.. เอาทกขมาทบถมตว!

เพราะฉะนนแสดงวา..เราตองรบแกตวใหมตงแตตอนน ใหรเลยวา..ถาเราตดสนใจวาจะฆาตวตายนะ..ผด! ถาคดขนมาวา..'จะฆาตวตาย' หรอ 'ตายดกวา' อะไรอยางนนะ คดท านองนเมอไหร..ใหรตวเลยวาขณะนน 'เราก าลงคดผด!' ค าตอบนนไมใชค าตอบสดทายทเราจะเลอก! ถามนผดขนมาอกใหรวา..'อยามากวนฉน' ค าตอบนไมใช..อยามากวนฉน! ค าตอบนอยามากวนฉนนะ! เพราะวาถาเชอแลว..ชวตขางหนา หรอทภาษาพระเรยกวา“ปรโลก”นนะ กคอชวตขางหนาหลงจากตายไปแลว..มนนาสงสาร! นาสมเพช! แตถาเตอนแลวไมยอมฟง มนกจะกลายเปนวา..นาสมน าหนา เขาใจมย? เตอนแลวนะ! วา.. ถาผดหวง..อยางแรงแคไหนกแลวแต มนไมแรงเกนกวาทเราจะสได ถาเราผดหวงกบคน..กไปหาคนใหม ถาผดหวงกบงาน..หางานใหม ถาผดหวงกบสงของ..หาสงของใหม ใหนกดวาชวตของเรานนะ เกดมาแลวควรจะมคา อยาใหไรคาเพราะวาคนอนมาท า ชวตเราเกดมานนะ ไมไดเกดมาเปนอยไดดวยล าพงตวของเราเอง ถาชวตของเราเกดมาแลวยงไมไดทดแทนบญคณ ใหรบไปทดแทนซะ..กอนทจะตาย ไมใชผดหวงกบคนน..แลวกฆาตวตาย แลวคนทมพระคณกบเรา..รองไห! นเทาวาเราทงโง ทงเซอนะ คอทงไมไดทดแทนบญคณผ ใหก าเนดหรอผ เลยงดมาเลย ยงมความผดทพาชวตลงอบายอก มนผดซ าซอนหลายอยางเลยนะ คนทรกเราจรงๆ รอเราอย แลวคนทมบญคณกบเราจรงๆ ใหอภยกบเราเสมอ

ลองไปดเถอะนะ! กลบไปบาน ไปหาพอหาแม ไปบอกทานวา เรามทกขอยางน หาพอหาแม ขอขมาทาน อยางนนะ พอแมจะอาแขนรบ โอบกอดเราดวยความรกความผกพน ทานปรารถนาเตมหวใจ ทจะใหเรานพนจากทกขอนน ไมมออมอกไหนทจะอบอนเทากบ ออมอกพอ ออมอกแม ถาผดหวงอยางไรแลว อยาลมพอ อยาลมแม แลวกลบไปหาทานแลว..เมอพนทกขจรงๆไดแลว ควรจะสรางความด หรอสรางกจกรรมอะไรตางๆ เพอทดแทนคณทาน อยาเอาความผดหวงของตวเองไปเปนทกขทบถมตน เพราะทกขนนจะไปทบถมพอแมผ มพระคณของเราดวย เพราะฉะนน ชวตของเรายงควรจะตองมอย.. อยเพอทดแทนบญคณพอแม อยเพอพฒนาจตใจตวเองใหสงขน อยาเอาความทกขชวคราวมาท าใหเปาหมายใหญในชวตตองสะดดลง ทกขนแปบเดยวจรงๆ แปบเดยว! ผานไป ๑๐ ปแลวมองยอนกลบมานะ ไอทกขทเคยเกดขน..ทเราคดวาจะพนไปไมได กลายเปนเรอง..ขปะตว! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากค าตอบในรายการ "ตอบโจทย" WBTV วดยานนาวา

นมมโลตอบโจทย #๐๒

ถาม : อยในเมองมนวนวายมากเลย ความบบคนสงมากเลย ควรจะท าอยางไรด? ตอบ : เขาคาดวาเราจะแนะน าวา ใหคณไปปารเปลา? ไมจ าเปน! อยในเมองนแหละ เหมาะแลว เพราะเราเกดมาในเมอง มความคนเคยกบการเปนอยในเมอง การเปนอยในเมองธรรมดามากเลยวา มนตองบบคนเพราะคนมนเยอะ มนตองเบยดกน มนตองแยงกนธรรมดามาก และเราเรยนรทจะอยในเมองมาแลว ดงนนการอยในเมองเนย มนเหมาะกบเรา เพยงแตวาท าอยางไรใหอยในเมองแลวเกดประโยชนกบเราใหมากทสด การอยในเมองกคอมนมสงกระทบมาก สงกระทบมากเมอกระทบแลวมกเลสเยอะ กเลสเยอะเนยนะ จรงๆแลวเนย มนไมใชเปนเรองแปลกอะไรหรอก..เรองปกต แตใชความปกตเนยเพอพฒนาตวเองใหได พระพทธเจาบอกวาถาอยในเมองมการกระทบมากใหดจต จตมนมความเปลยนแปลงมากมาย มราคะเกดขน มโทสะเกดขน โทสะเกดบอยดวยมากกวาอยางอน ส าหรบคนในเมองเนยนะ แตกไมแนเสมอไป บางคนอยในทๆ ทนาด นาดม นากน นาสมผส มนกเกดราคะไดเหมอนกน ฉะนนอะไรกตามทเกดขนมาแลวเนย มการกระทบแลวเกดกเลสขนมาใหรทนกเลสตวนน ตอนทไมรทนเนย คอตอนเกดกเลส ตอนเกดกเลส คอใจไปหาสงนน ใจหลงไปหาผชาย ใจหลงไปหาผหญง ใจหลงไปหาของกน ใจหลงไปหาสงของวตถตางๆ ขณะนนเรยกวาใจไมอยกบเนอกบตว ชาวเมองมขอดตรงนทวา..มนมสงกระทบเยอะ สงกระทบเยอะมกเลสเยอะ มกเลสเยอะคอ มสงทจะใหจตไปดเยอะ เมอจตเหนกเลส ทนททเหนกเลส ขณะนนมสต มสตขนมาเรยกวามกศลเกดขนมาครงหนง

มกเลสขนมาครงหนงมสตรทนครงหนง..ไดแตม แตถามกเลสตอเนองยาวนานเหนแตคนนนเหนแตคนน แลวกไมพอใจบาง ไปพอใจบางไมพอใจบางสลบกนไปอยางนนะ ไมรเรองเลยเนยการกระทบครงนน เกดกเลสครงนนไมมประโยชนเลยกบชวต..แถมมโทษดวย! แตถามกเลสเกดขนจากการกระทบ คนอยในเมองเนยมกเลสมาก มการกระทบมาก เปนโอกาสอยางมากเลยทคนในเมองจะมาเจรญสต การเจรญสตของคนในเมองเปนการปฏบตธรรมทเหมาะสมมากเลย เพราะวาเราไมมเวลาทจะไปนงคนเดยวใตตนไมท าใจสงบ ใจสบายหนงชวโมง..ไมม! นงนานๆอาจจะมคนไลเราดวย เพราะฉะนนในเมองนมการกระทบแลวเกดกเลส..ใหดกเลส พระพทธเจาสอนใหคนปฏบตธรรมเนย สอนใหเหมาะกบคนทกๆคน คนอยในเมองท าแบบหนง คนอยนอกเมองทเขาท าสมาธงายใจสงบงายท าอกแบบหนง คนอยในเมองมกเลสมากใหดกเลส พระพทธเจาสอนใหคนดกเลสกคอ “จตตานปสสนา” คนในเมองมพวกนหมดเลย มราคะ มโทสะ มโมหะ มฟงซาน มหดห มหมดเลย แสดงวา..เรามอปกรณในการเจรญสตมากมายเลย ถามองในแงวา..กเลสเหลานนทเกดจากการกระทบกระทงกนในเมองเนย เปนอปกรณในการเจรญสต เปนอปกรณในการท ากศลของเราเนยนะ! เราจะไมรสกวากเลสเหลานนเปนอปสรรคในชวตของเราเลย มนเปนเครอง..เปนเครองมอทเราเอามาเจรญกศลตางหาก กเลสเกดขนรทน..กเลสเกดขนรทน เพยงแตวาอยาใหมนไปผดศลเทานนเอง อยาใหมนไปเกดการฆากนท ารายชวตกน อยาไปลกขโมยใคร อยาไปท ารายคนรกของคนอนเขา อยาไปโกหกกน อยาไปพดจาท าใหคนอนเขาเสยใจท าอยางนนะ กเลสตางๆทเกดขนจากกระทบกระทงของคนเมอง จงเปนอปกรณทดของคนเมอง เอาสงทมของคนเมองนแหละ!

คนเมองไมคอยมสมาธ จะไปดสมาธวาฉนตอนนก าลงเขาฌานท ๑ มนไมมนะ เพราะฉะนนไปหวงสงทไมมยงทกขใหญเลย ใชมย สงทมอยของเราตอนนคอกเลสตางๆ กใหดกเลสเหลานน กเลสเกดขนมารทนเปนสตครงหนงเปนกศลครงหนง ฉะนนคนเมองใชสงทมของคนเมองใหเปนประโยชนกคอรทนมน แลวคนเมองหาเวลาสกหนอยหนง วนหนง ๑๕ นาท สวดมนต ระลกถงพระพทธเจาบาง ระลกถงพระธรรมบาง ระลกถงพระสงฆบาง อตปโสภะคะวา อะระหง สมมา สมพทธโธ ฯ สวากขาโตฯ สปะฏปนโนฯ สวดมนตแคน และหลงจากนนนะขอเวลาอกสกรวมแลว ๑๕ นาท อยกบตวเอง รสกตว ใชตวเองทหายใจอยเนยเปนทอยของใจ ใจลมจากตรงนไปใหรทน..ใจลมจากตรงนไปใหรทน แลวใชก าลงจากตรงนทเราฝกซอม ๑๕ นาททกวนเนย ไปใชตอในเมอง เพราะเรามชวตเปนคนเมอง เราควรอยในเมอง ถาเราเปนคนเมองคนเคยกบคนเมองแลว ไมอยากอยในเมองจะไปอยปานะ มนอยไมไดจรงใชความเปนคนเมองเนยใหเปนประโยชนดกวา พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยในรายการทว ธรรมปทป WBTV วดยานนาวา

นมมโลตอบโจทย # ๐๓

ถาม : อกหก ผดหวงจากความรก ควรท าอยางไรด?

ตอบ : ตองมาส ารวจตวเองดกอนนะ เวลาเราอกหกเนยเราคดอะไร? เราคดวาเขาไมด เขาเลว หรอวาเราคดวาเราเลว เราไมด เราเอาอารมณทผดหวงอนนนะ วางไวกอน เรามาลองประเมนตวเองแบบใจสบายๆ ทเปนกลางดสวา..เราบกพรองอะไร? หรอวาเขาเองไมด ค าถามนคอ หาค าตอบดวา ความไมดมนอยทใหน? ถาความไมดอยทเขา แสดงวา..เปนบญของเราแลวทเขาไป แตถาความไมดอยทเรา กเปนโอกาสทเราจะมาส ารวจตวเองวา.. ความไมดอนนน..คออะไร?..และควรจะปรบปรงยงใง? พอเราปรบปรงตวเองแลวเนย ดไมดคนนนถาเขาเกงจรง เหนเราปรบปรงตวแลวเนย เขาอาจจะกลบมากได หรอคนนนเขาไปแลวไปเลย มคนใหมทสายตาดเหนความดของเรา กลบเขามาในชวตเราได แตถาเรามวแตมองคนอนวา..เขาไมด ไมยอมมาดตวเองวา..แลวเราละเปนยงใง ท าไมเขาถงไมยอมอยกบเราตอ อยางนเรากเทากบวา..ใชโอกาสตอนทอกหกเนย สรางโทสะ ท ารายตวเอง การอกหกเปนเครองยนยนวา“ความรก..ท าใหเกดทกข” ตอนรกแรกๆเนยมสขด แตพอสญเสยสงทรกไป..เกดทกขเสมอ แสดงวา’รก’ทเรารกอยเนย มนเปนรกทพรอมจะเกดทกข มนไมใช’รก’ท พระพทธเจาทรงสรรเสรญ ‘รก’ทพระพทธเจาทรงสรรเสรญเปนอยางไร? ความรกมสองแบบ..ความรกมสองแบบนะ ไมใชรกสบแบบเลยนะ รกสองแบบ รก ๒ แบบ คอ ‘รกแบบเมตตา’ กบ ‘รกแบบราคะ’ ส ารวจตวเองวา..เรารกเขาเนย ‘รกแบบเมตตา’ หรอ ‘รกแบบมราคะ’ ‘รกแบบมเมตตา’ คอปรารถนาใหเขามความสข

เมตตากบคนใหน เรากตองการใหคนนนมความสข ถาเปนแมกบลก แมกปรารถนาใหลกมความสข เปนเพอนกบเพอน เพอนกปรารถนาใหเพอนมความสข คอปรารถนาใหบคคลทเราเมตตาดวยเนย..มความสข ถาราคะ คอปรารถนาใหเขามาท าใหเรามความสข ตองมเขาอยดวย ตองมเขานงตรงน ตองมเขามาคย ตองมเขามาอยในชวต ฉนจงจะมความสข อยางนเรยกวา...ม’ราคะ’ ฉะนนใหพฒนาตวเอง เราจะพฒนาใหตวเองมความรกมากขนโดยการ ‘รกแบบมเมตตา’ ถาเขามความสขกบคนอน..ยนดดวย ฉะนนถาเรามความรกตงตนทด คอมเมตตาเนย มนจะมกศลธรรมอยางอนตดตามมามากมายเลย เชนวา มเมตตา มกรณา มมฑตา ตดตามมา ไมใชจมอยกบความรกแบบเดยว คอราคะ ถามความรกแบบราคะอยางเดยวเนย มนเปนเหตใหเราเกดความทกขอยเสมอ เพราะวาอยตอๆไปเนยนะ ถาอยดวยกน คนหนงจากไป เราจากเขากอน เขาจากเรากอน เรากจะมความทกขเกดขนทนท หรอเขาเสอมไป สลายไป เปลยนแปลงไป ใจเขาเปลยนไปเนยนะ เรากมความทกขไดอก มโอกาสทจะทกขอยไดเสมอ เพราะวาเราฝากความสขไวกบคนๆนน กบบคคลนน กบสงของนน ถารกแบบราคะอยางน เกดขนกบใจเราอยเนยนะ เรากพรอมทจะทกขอยเสมอเลย ฉะนนพฒนาจตใจตนเองนะ! ใหมความรกแบบมเมตตา มเมตตาอยางนแลวกสามารถเจรญกศลตวอนๆไดมากมาย พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยในรายการทว ธรรมปทป WBTV วดยานนาวา

นมมโลตอบโจทย #๐๔

ถาม : ดจตไหลเพออะไร?

ขออนญาตคะ มค าถามนะคะ แตไมทราบเหมอนกนวาบางคนอาจจะ.. คอดฉนไมเขาใจคะวา..การทพระอาจารยหรอพระหลายองคน ทพยายามทจะสอนให โยมทงหลายน ดการเคลอนไหวของจต เหมอนจตไหล แตวตถประสงคจรงๆแลวเนย... การดจตไหล กบการทท าใหจตสะอาดหมดจดนนะคะ คอดฉนไมเขาใจคะ วาดไปวาจตไหลเพอใหมนไดอะไร? จากการทเหนจตไหลนอะคะ ตอบ : จตสะอาดสดใสหมดจดนเปนเปาหมายสงสด แตจะสะอาดหมดจดไดน ตองใชจตทมคณภาพ คณภาพทเราตองการคอจตทตงมน จตทตงมนน คนทไมเคยท ากจะท าไมเปน ฉะนนสงทเราท าเปน กนอยนคอ.. มนเคลอนไป ไหลไปหาอารมณตางๆ นท าเปน ท างาย แตท าแลวน เชนสมมตวาจะดดอกไม กไหลไปหาดอกไมไดงาย จะดพระพทธรป กไหลไปหาพระพทธรปงาย แตสงนนไมเออตอการใหเกดปญญา ไมเออตอการใหจตบรสทธทเปนเปาหมายของเรา เพราะวา ..จตจะบรสทธมปญญาอยางนนไดอะ ตองเปนจตทมคณภาพประกอบดวย กศลธรรม ๓ ประการส าคญๆ คอ สต สมาธ และปญญา สต จะมไดจากการทเราเหนสภาวะ เชน กเลสตางๆทเกดขนกบใจ เหนราคะ เหนโทสะ เหนโมหะ ทเกดขนกบใจ ไมใชเหนคนโนน คนน เหนสงทเกดขนกบใจ

สมาธ ม ๒ แบบ คอ.. สมาธทไหลไปเพงอารมณ กบ...สมาธทจตตงมน จตตงมน หมายความวามนไมไหลไปหาอารมณ ทท าเปนกนสวนใหญกคอ.. ท าจตใหไหลไปหาทๆหนงทเราชอบ ถาท าได! ไดสมถะเปนเรองด เปนกศล แตไมพอ! ยงไมเปนจตทมคณภาพพอ ทจะใหเกดปญญา ระดบทท าใหเกดความเขาใจและจตบรสทธ เพราะวาจตจะเขาใจเกดปญญา และเกดความบรสทธได ตองเปนปญญาเหนวามนไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา เมอจตไหลไปอยอารมณใดอารมณหนง มนจะเหนวาอารมณนนเทยง แลวถามกเลสขนมา แลวไมยอมใชสตปกตด แตหาอะไรกตามไปกลบใหกเลสตวนนดบไป เชนมความโกรธแลวเจรญเมตตาใหโกรธดบ หรอวาเหนคณความดคนนนใหโกรธดบ อยางนเปนการท าสงใดสงหนง เพอใหกเลสนนดบไป มการกระท าเกดขน การกระท าอยางนนเปนลกษณะของการท า สมถะกรรมฐาน คอ..เกดกเลสขนมา แลวหาทางสงบกเลสดวยการกระท าของเรา อยางนเราจะไมเหนความจรงของกเลส คอความไมเทยง เปนทกข เปนอนตตาของกเลส เราจะรสกวากเลสเกดขนมา เราสามารถท าใหกเลสนนดบไปได หมายความวา มนดบเพราะเราท า มน ไมใชวากเลสนนดบเอง ไมสามารถทจะเขาใจความไมเทยง เปนทกข เปนอนตตาของความปรงแตงทไมดเมอกทเกดขนได กลบกลายเปนวากเกงดวยซ าไป อนตตาไมเหน เหนแตอตตาทใหญขน อตตาทใหญขนกไมเหน อตตาทใหญขนตรงนนะทวา..กเกง กเกงนกไมเหน เพราะฉะนน ไมเทยง เปนทกข เปนอนตตาจงไมสามารถเขาใจได จากการท าสมถะล าพงเพยงอยางเดยว จงตองมการท าสมาธอกแบบนง ทเรยกวา ลกขณปนชฌาน จตไมไหลไปหาอารมณ จตตงมนอยกบจต แตวธนบอกกนแลวใหท านะ!

เรากท ากนไมเปนท ายาก เพราะไมคนเคย และไมรจก เมอไมคนเคย ไมรจก บอกใหท ากท าไมเปน เพราะไมเคยท าและไมรจก เหมอนทเคยใหนกหนาแมของประธานาธบด ประเทศ .. ประเทศอะไรด? วานอาต หรอ ประเทศบกนาฟาโซ ตอนนตองเอาบกนาฟาโซเพราะมรฐประหาร เพราะวาไมรจก ใหนก นกตอนน นกไมไดเพราะวา..จตไมคนเคย เพราะฉะนนเอาสงทจตมนคนเคยมาท า จตมนเคยท าอะไร? จตมนเคยไหล พอรวา รวาจตไหล สมมตวานวเนย เปนจดหมายทจตจะไหลไป พอมนไหลไปหานวแทนทจะไปดนว เหนความไหลของจต ตอนนเหนจตพอดอยกบจตพอด เพราะฉะนนการเหนความไหลของจต มนจงไมไหลไปหาอารมณ มนอยกบจตพอด ตอนอยกบจตพอดเรยกวา...'จตตงมน' จตตงมนเปนสมาธแบบหนง ซงทเราตองการกคอสมาธแบบลกขณปนชฌาน มนไมไหลไปหาอารมณ มนตงมนอยกบจต แลวมนจะเหนวาสงตางๆ ทเปนอารมณทมากระทบจตน เกดขน ตงอย ดบไป เกดขน ตงอย ดบไป มนจะเหนความไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา ของสงตางๆทปรงแตงได ไมใชตอนทจตเพงอยกบอารมณ นงๆ สงบๆ อยางนนไมใช จตทนงทสงบเปนจตทดกจรง แตวา ดแบบ..ดแบบ.. ดแบบอะไร? ดแบบโลกๆ ยงเปนโลกยะ เปนสมาธทอยในโลก แตจะใหพนโลกไป ตองใชสมาธทเหนความจรงของโลก ไมใชเหนวาโลกด ไมใชเหนวาโลกนสงบ ไมใชเหนวาโลกนเปนสข สข สงบ ด กลายเปนตวลอใหเราอยากอยในโลกนตอ

เพราะฉะนนเราตองเหนความจรงวาสงตางๆ ไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา จตทมนมความตงมนอยกบจตน จะเหนสงตางๆวามนไมเทยง เปนทกข เปนอนตตา แมแตตวจตเอง ตวจตเองกเกดดบ เดยวกตงมน เดยวกไหลไป เดยวกตงมน เดยวกไหลไป เพราะฉะนนเหนวามนตงมนแวบนงนดมาก!! ส าหรบทจะเขาใจไดวา.. จตทตงมนเองกเสอมได มนดบได เปลยนไปได อยางนนะ! จตทมความเขาใจอยางนจงจะเกดมรรคผลขนมา เขาใจทวาไมเทยงเปนทกขเปนอนตตาเนย เปนการเขาใจระดบปญญาทเปนวปสสนา ถาไมมวปสสนาเกดขนจะไมเกดมรรคผล เพราะฉะนนเวลาเราฝกอยาพอใจเพยงแค สงบ เพงอารมณอยในอารมณใดอารมณหนง แลวสงบพอใจแคนน ได...กศลกจรง แตไมพอแลวกไมคมกบการทเกดมาเปนคนแลวพบพระพทธศาสนาแลว ท าไดแคทฤาษเคาท ากน อยางทพระสารบตรบอกวา.. ทานเคยเปนฤาษมา ๕๐๐ ชาต ช านาญวธนมามาก แลวไมใชวธทจะท าใหเกดมรรคผลถาเกดมรรคผลไดทานส าเรจตงแตชาตแรกทท าไดแลว แตตองมาเรยนกบพระพทธเจา เพอมาเรยน ลกขณปนชฌาน.. พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทย ณ บานจตสบาย วนท ๒๗ กนยายน ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๐๕

ถาม : การทเรามใจจดจอ อยากฟง (ซดธรรมะ) ทกวน เเละรสกมความสขในการฟงธรรม

ถอวาเกดราคะ คอความอยาก หรอไมคะ?

ตอบ : เรากมาดวา ทวา"อยาก"นน.. ขณะนนสภาวะในใจเราเปนอยางไร ถาเปนราคะ :- ๑. ราคะ จะมลกษณะ"ยดอารมณ" ๒. ราคะ ท าหนาทใหจตตดหนบในอารมณ ๓. เราจะสงเกตไดจากการทเราไมอยาก "จาคะ" อารมณนน (ไมอยากสละอารมณนน จาคะ=สละ) ๔. ราคะ มอารมณทนาพอใจเปนเหตใกลใหเกด สขอน ราคะ กบ โลภะ จะเหมอนกน ใชแทนกนได และสขอเหลาน ไมจ าเปนตองรใหครบหมดทงสขอนะ อนนวาไปตามต ารา แตค าวา"อยาก" ในภาษาไทย มความหมายกวางมาก อาจจะเปน "ฉนทะ" กได ถาเปนฉนทะ :- ๑. มความปรารถนาเพอจะท า (เชนในทน ปรารถนาจะฟง) ๒. ท าหนาทแสวงหาอารมณ (เชนในทน แสวงหาซด) ๓. ผลจากการมฉนทะ กจะท าใหมความปรารถนาอารมณดวย (เชนในทน กปรารถนาซด ปรารถนาเสยงบรรยายธรรมะ) ๔. มอารมณทสามารถสนองความปรารถนานน เปนเหตใกลใหเกด"อยาก"ทเปนตณหากม ตณหาจะอยากไดผล แตขเกยจท าเหต เปนอกศล แตฉนทะจะพอใจทจะท าเหต สวนผลจะไดหรอไม กเปนไปตามเหตทท า เรากหดสงเกตดสภาวะในใจ วาเปนแบบไหน บางทกสลบกนไปมาระหวางกศลกบอกศล

- อยากฟงแลวบรรลเลย ไมตองปฏบต.. กเปนตณหา - ฟงแลวหลงเสยง ฟงแลวเคลม.. กเปนราคะ - ฟงเพอศกษา ฟงเพอใหไดวธปฏบต.. กเปนฉนทะ - ฟงแลวเขาใจ.. กเปนกศล เปนปญญาไปตามล าดบ - ฟงแลวภมใจวาเรากเกงนะเนย .. กเปนมานะ - ฟงไมรเรองเลย เพราะมวแตคย .. อนนฟงซาน!

พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๕ ตลาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๐๖

ถาม: ฟง และศกษาธรรมมะมาตงนาน ท าไมคมความโกรธ(โทสะ)ไมไดสกท

สวนจรตอนๆคมได(ราคะ, โลภะ, โมหะ , ฟงซาน, หดห) ***ตามสตเวลาเกดโทสะไมเคยไดเลย T_T มซด และวธปฏบตแบบไหนทแนะน ามยคะ? ตอบ : ทวา "ฟง+ศกษาธรรมมะมาตงนาน ท าไมคมความโกรธ(โทสะ)ไมไดสกท" แสดงวาขณะนนเรามงท าสมถะ เพราะสมถกรรมฐาน คองานฝกจตใหสงบ ถาจะท าสมถะ กจะมการคม การกด การแก เชน มโทสะ กเจรญพรหมวหาร เปนตน คอน าเอาพรหมวหารมาคม มากด มาแก ใหโทสะดบไป ซงบางทกท าส าเรจบาง..ไมส าเรจบาง ทไมส าเรจ..ไมใชเพราะพรหมวหารไมด แตเปนเพราะเราฝกมาไมด พอท าไมส าเรจ กดนรนกระวนกระวาย เดอดรอนใจ พอท าส าเรจ กสบายใจ ดใจ ภมใจ แตพอหมดก าลงของสมถะ โทสะกเกดอก ปญหาคอ..พอโทสะเกดบอย เรากพลอยโกรธไอโทสะนนดวย กเลยรสกวา โทสะไมดบสกท ท าไมจงโกรธ? เพราะเรามงจะสงบ แลวไอโทสะมนมาขดขวางความสงบนน เราจงไมชอบมน กลายเปนโกรธซอนโกรธ ทนเอาใหม..เราจะไมท าแคสมถะ แตจะท าวปสสนาดวย! วปสสนากรรมฐาน คองานเจรญปญญา ใหเหนตรงตอความเปนจรง หมายถงเหนไตรลกษณ คอปรบเปาหมายใหม..ไมไดมงทความสงบ แตมงทจะรตามความเปนจรง พอมโทสะ กร รเฉยๆ..ไมแก ไมกด ไมคม

แคร..กจะเหนเลยวา..โทสะดบไดเอง รป บ..ดบปบเลย! สงเกตดๆ อยางนจงจะโดยไตรลกษณได อยางนจงจะเขาใจสภาวะทงหลายตามททนเปนได ตองกลาๆ หนอยนะ กลาทจะไมแทรกแซง กลาทจะไมแก ไมกด ไมคม แตถาเผลอไปแก ไปกด ไปคม กตามรไปตามความเปนจรงไปเรอยๆ ....... "ตามสตเวลาเกดโทสะไมเคยไดเลย T_T มซด และวธปฏบตแบบไหนทแนะน ามยคะ?" โถ..! เหนใจนะ ซบน าตา.. แลวฟงซด "รธรรม ๑" track 4 กได ทจรงกฟงไดทกแผน แตเทาทระลกได..แผนนพดถงความโกรธเยอะหนอย แนบลงคทพระอาจารยแนะน าใหฟง Track 04-0-ใหกรรมฐาน-ท าไงได...กอมนโกรธ.mp3 http://bit.ly/1HXpUbs พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๙ พฤศจกายน ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๐๗

ถาม : เมอวานนโยมมความโกรธขนมาพกนง กเหนอย แตกยงคลอยตามมนไป

สกพกมนดบเอง ถงคดไดวาเมอกเราโกรธ อยางนเรารชาไปไชไหมคะ?

ตอบ : ชาหรอเรวไมส าคญนะ เอาเทาทรได ฝกรตวเหนสภาวะอยางนไปบอยๆ กจะคอยๆ ช านาญขน - ทจรง แมเราไมมสต..โทสะกตองดบอยแลว แตอาจจะใชเวลาหนอย เชน โกรธไอคนนอย..แลวทองเสย ตองรบไปเขาสวม ตอนนนลมโกรธไอคนนนไปแลว ทยงโกรธไมเลก..เพราะยงคดถงไอคนนนไมเลก พอคดถงสวม..โทสะทมกบไอคนนนกดบ กรณอยางน จะเหนวา แมเราไมเหนสภาวะโทสะอนน สภาวะนกดบอยด แตจตเราไมไดพฒนาสตเลย - ถาเหนวา "กโกรธไอนน" หรอ "ฉนโกรธไอนน" หรอ "เราโกรธไอนน" อยางนเปนสตแบบโลกๆ ยงไมไดมสตในแงของ"สตปฏฐาน"เลย เพราะยงเหนเปน"ก" เปน"ฉน" เปน"เรา" เปน"ไอนน" อย สตในสตปฏฐาน..จะเหนแคสภาวะในใจ เชน เหน"โกรธ" เหน"ฟงซาน" เปนตน - ถามโทสะ..แลวเหนโทสะ แตไมทนเหนโทสะดบ..กรบท าอะไรสกอยางเพอดบมน ..ขณะนนก าลงท าสมถะ! กเหนสภาวะโทสะนะ..แตไมเหนไตรลกษณของมน เพราะไปแทรกแซงมนซะกอน แลวกท าส าเรจบาง..ไมส าเรจบาง - ถามโทสะ แลวรดวยใจทตงมนและเปนกลาง จตกจะเหนไตรลกษณของโทสะ จะเหนแงใดแงหนงกได แลวแตจตจะเหน อยางนเรยกวา..ก าลงเจรญวปสสนา - เคยเจรญวปสสนาแลว เดยวกเผลอไปมกเลสไดอก เดยวกไปท าสมถะอก นานๆ จะเจรญวปสสนาสกท..อนนธรรมดามากเลย! ไมตองวตก แตใหตงเปาหมายไวเสมอ..วา เราจะเจรญวปสสนา คอเราจะ.."มสตรกายรใจ ตามความเปนจรง ดวยจตทตงมน และเปนกลาง"

พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๗ ธนวาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๐๘

ถาม : จะตองปฏบตตวอยางไร จงจะอยรวมกบคนทมอตตาในตวเองมาก?

ตอบ : "อตตา"จรงๆไมมนะ มแต"ความเขาใจผด"วามอตตา ค าถามน ถาจะใชค าใหถก ควรเปลยนเปนวา "จะตองปฏบตตวอยางไร จงจะอยรวมกบคนทม'มานะ'ในตวเองมาก?" เพราะมานะ แปลวา ความถอตว ซงเปนอปกเลสตวหนง ทเมอเจรญสตมาเหนกเลสตวนของตนแลว จะรสกวา เปนกเลสทนาอาย แตถาคนอนเหน แลวจะไปทก กตองมนใจวาเขาพรอมทจะรบฟง และถาจะใหปลอดภยยงขน ผทกนนกควรเปนทเคารพศรทธาของผถกทกดวย ไมเชนนน อาจจะเกดความผดใจกนได กรณน ถาไมมนใจ เรากดกเลสของเราเองดกวา การอยรวมกนกบคนแบบน กใหรและเขาใจ พรอมทงใหอภย ในฐานะทเราตางกมกเลสมมานะดวยกน เหนแลวกเจรญกรณาวา "ดส เขานาสงสารนะ มมานะแลวไมรตว ไมมใครกลาบอกเขาดวย..เพราะกลวผดใจกน เขาจงตองถกมานะสรางโทษทกขใหเขาอกนาน.." คดแลวกสงสาร ใหอภยเขาได แมเขาจะท าอะไรขดหขดตาไปบาง พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑ ธนวาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๐๙

ถาม : ผมอยากไปเทยวภพภมทง ๓๑ ชน ควรจะท าอยางไรครบ?

ตอบ : จะไปท าไมใหครบทง ๓๑ ชน? - ไมคดบางหรอวา.. การจะไปดใหครบทกชนนน จะตองไปชนทเปน'อบาย'ดวยนะ อยากไปนรกหรอ? อยากไปเปนเปรตหรอ? อยากไปเปนอสรกายหรอ? อยากไปเปนสตวดรจฉานหรอ? - ไมคดบางหรอวา.. เรากเคยไปมาเกอบครบแลว จะไมเคยไปกเพยงสทธาวาส ๕ ชน เทานน เพราะทนนเปนทเกดของพระอนาคาม เราไมไดเปนพระอนาคาม..ยงไงๆกไปเกดไปดชน'สทธาวาส'นไมได - ไมคดบางหรอวา.. บางทเรากคด'อยากเทยว'อยางนมาหลายชาตแลว แตไปเกดใหมทไร..กลมชาตกอนทกท แลวกคดวา "ท าอยางไรจงจะไดเทยวดใหทว?" ทกท กลายเปนความอยากทคางคาใจไปตลอดสงสารวฏ - ไมคดบางหรอวา.. แทจรงแลว คณภาพของจตนนแหละ..ทเปนเหตพาใหไปเกดในภมทงหลาย ถาขณะใดโกรธ..จตขณะนนอยในภมของสตวนรก ถาขณะใดโลภ..จตขณะนนอยในภมของเปรต ถาขณะใดหลง..จตขณะนนอยในภมของสตวดรจฉาน ถาขณะใดมศล..จตขณะนนอยในภมของมนษย ถาขณะใดมหรโอตตปปะ..จตขณะนนอยในภมของเทวดา ถาขณะใดเขารปฌาน..จตขณะนนอยในภมของรปพรหม ถาขณะใดเขาอรปฌาน..จตขณะนนอยในภมของอรปพรหม ...ฯลฯ... ถาเราเจรญสตดจต..เรากจะไดเทยวไปในภมทงหลายในชาตปจจบนนเลย ไมตองรอใหตาย-เกด..อกนบชาตไมถวน และหาทสนสดไมได

พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๗ ธนวาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๑๐

ถาม : ความเชอเรองทางลดทเราไมตองปฏบตธรรม จากเหตการณทโยมประสบมา คนทโยมรจก..เปนคนทท าไมดมาเยอะในอดต แตพอตอนตาย..มคนเอาบทสวด"อตป โสฯ"ไปใหฟง คนนนเขากบอกวา "คนทตายกจะไปขนสวรรคทนท" ถาอยางนกเปนทางลดทเราไมตองปฏบตธรรมเลยกได แลวเขายงบอกอกวา "ถาลกชายบวชใหเขาตลอดชวต ตนทตายกสามารถพนบาปทงหมดได" โยมเลยสงสยวา ถาอยางน เราจะท าดไปเพออะไร เพราะวาแคตอนตายเราสามารถฟงบทสวดฯ หรอคดถงพระตอนตาย กท าใหเราสามารถขนสวรรคได และถามคนบวชให คนตายกสามารถพนบาปไดทงหมด ซงเปนทางลดทงายมาก ตอบ : ประเดนแรก ความเชอทวา "คนใกลตาย..ถามใครสวด'อตป โสฯ'ใหฟง คนนนตายไปกจะขนสวรรคทนท"นน กยงไมถกแท เพราะยงตองดเงอนไขอนอก เชน - คนใกลตายคนนน ศรทธาพระพทธศาสนาอยหรอไม ถาไม การสวดครงนนกคงไมชวยอะไรใหดขน อาจจะกอความร าคาญหรอท าใหเกดโทสะดวยซ า - คนใกลตายนน พอเหนพระมาสวดมนต หากเขาใจวาตนก าลงจะตาย กกลบมจตใจลนลานกลวตาย หรอโกรธญาตทนมนตพระมา คดวา 'พวกนมาแชงเราใหตาย' อยางนพอตายไปกยอมไมไดไปสวรรค เพราะจตเปนอกศล ฉะนน จงยงตองพจารณาวา คนใกลตายนนยนดดวยหรอไม

ประเดนทสอง "ถาลกชายบวชใหเขาตลอดชวต ตนทตายกสามารถพนบาปทงหมดได"นน อนนกตองดวา ลกทบวชนนประพฤตตนอยางไร? และผตายท าบาปอะไรไว? เชน - ถาลกบวชแลวประพฤตด ผตายทราบแลวอนโมทนา กเปนเหตใหผตายไดรบผลบญจากการอนโมทนานนกอนได แตบาปทท ากยงรอใหผลอย ไมไดพนบาปทงหมด - ถาลกบวชแลวประพฤตทราม ซ าผตายกท าบาปหนก แมลกจะบวชจนตาย กชวยอะไรผตายไมได ตวอยางเชน เรองเจาสปปพทธะศากยะผกอาฆาต พระศาสดา ดวยเหต ๒ ประการ คอ คดวา ๑. 'พระสมณโคดมนทงลกสาวเรา (พระนางพมพา) ออกบวช' ๒. 'ใหลกชายเรา (พระเทวทต) บวช แลวตงอยในฐานะผ มเวรตอลกชายเรา' จงแกลงนงปดทางเสดจพระศาสดา กรรมหนกอนนนท าใหตองถกธรณสบ พระเทวทตกบวชตลอดชวตนะ คอบวชจนถกธรณสบตายเหมอนกน กไมสามารถชวยบดาของทานพนบาปไดเลยสกนด สรปวา เหตกบผล..ตองสมกน พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๓ ธนวาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๑๑

ถาม : ไมยอชวตผดหรอไม?

ศษยมเรองของใจอยหนงเรอง ใครอยากกราบเรยนถามพระอาจารยขอรบ ศษยเปนบคคลากรทางการแพทย เหนคนเกด-ตาย มากไมนอย ตายคามอศษยบางกม (ในขณะชวยฟนคนชวต) ในหองฉกเฉนทเตมไปดวยคนไขหลากหลายประเภท กระผมใครจะเรยนถามพระอาจารยอยหนงเรองครบ เมอพอ-แม คนไขของศษยนอนปวยอย อาการไมมาทางเราแลว ศษยและคณะจงคยกบญาตในแผนการรกษา คอการรกษาแบบประคบประคอง คนไขกนอนใสทอชวยหายใจ กตองบอกตรงๆวา “เขาใกลตายแลว” จงถามญาตวา “ส ไหม? สแคไหน?” คอถาญาตส หมอและทม กจะส (ไมใชส เรองเงนนะครบ แตส ทจะยอชวต ส ทตองเหนพอ แม ญาต นอนทรมาน) ถาญาตไมสแลว กจะเซน NR คนไข คอไมตองใหยากระตน ไมตองปมหวใจ ถาหลงจากนนคนไขอาการไมดแลว เราสามารถยอได อาจจะปม หรอใหยาในสวนของการกระตนหวใจ หรอการชวยชวตตางๆ ถาญาตให NR คนไขแลว ไมใสทอเอย ไมปมเอย ไมใหยาเอย ศษยใครทราบวา ลกทตดสนใจแบบนน ถอเปนการกระท าอนนตรยกรรมไหมขอรบ แลวเราเปนคนทจะชวยใหเขามชวตตอไปได แตกลบตองนงเฉย แบบน เราเหมอนเปนการไมชวยชวตเขาไหมครบ ศษยโงเขลาเบาปญญา จงขอเมตตาพระอาจารยตอบขอของใจแกศษยดวยเถดขอรบ ในทางการแพทย ถาสมองตายแตหวใจยงเตนอย กยงถอวายงไมตาย คนบางคน ไมกลาทจะตดสนใจ NR พอแมของตวเอง เพราะคดมาก กลวจะเปนอนนตรยกรรม จะปดกนทางบรรลธรรมตามค าสอนของพระศาสดา ตอบ : เรองนคงตอบสนๆ ไมได เพราะมหลายปจจยเขามาเกยวของ และมขอทนาสงสยแตกยอยไปอกหลายแง ตองคอยๆ ตอบไปทละประเดน ตามความสามารถ(อนจ ากด)ของผตอบ

กอนอน ขอกลาวถงค าศพทสกเลกนอย NR ในค าถามน นาจะเปนค ายอจากค าวา No Resuscitation ทแปลวา “ไมตองชวยฟนชวต” หมายความวา เมอมการเซน NR กแสดงวามเจตนาไมประสงคจะรบการรกษาดวยการยอดวยเครองมอ หรอยา หรอดวยวธการตางๆ ทเปนไปเพยงเพอยดการตาย พดงายๆ วา ขอจากไปแบบธรรมชาต หรอขอตายอยางสงบ ไมตองการใหปมหวใจ ใสทอชวยหายใจ หรอเจาะคอ เปนตน 1. ถาผ ปวยเปนผแสดงความจ านงทจะ NR ไวเอง คอบอกไว หรอท าหนงสอไว ตงแตยงรตวดอย อยางนกงาย คอท าตามความประสงคของผ ปวย 1.1 หมอและทมบคคลากรทางการแพทย จะถกต าหนวาทอดทงผ ปวยหรอไม? - ตอบวา ไม เพราะ NR คอปฏเสธการยอชวต ไมไดหมายความวาไมดแล อาจจะดแลมากกวาเดมดวยซ า เพราะตองอาจจะคอยบรรเทาอาการทกขทรมาน หรอใหยาระงบความเจบปวด โดยไมใชเครองมอทคนไขปฏเสธ แตการรกษาแบบประคบประคองยงท าไดอย 1.2 การทผ ปวยความจ านงทจะ NR อยางน เปนการฆาตวตายหรอไม? - ตอบวา ไม เพราะเปนการปฏเสธการรกษาในวาระสดทายของชวตเทานนเพราะตระหนกดอยแลววา ถงอยางไรกตองตาย กยอมตายไปตามวธธรรมชาตดกวา ไมพยายามทจะฝนความตายดวยวธการตางๆ ดงเชน ทานพระจกขบาล ทานถอธดงคขอเนสชชก คอไมนอนตลอด ๓ เดอน เมอเดอนแรกผานไป กเกดโรคในตา มน าไหลออกมาจากตาทง ๒ ขาง หมอปรงยาใหหยอด ทานหยอดแลวกไมหาย หมอกสงสยวา ‘ตามปกต..ยาของเราหยอดครงเดยวกหาย ท าไมครงนไมหาย’ จงถามทานพระจกขบาลวา “ยาทถวายไปนน ทานนงหยอดหรอนอนหยอด?” ทานพระจกขบาลกนง ไมยอมตอบ หมอกเดนส ารวจกฏ พบวามแตทนงกบทเดนจงกรม ไมมทนอน กพอเดาไดวาทานสมาทานไมนอน จงออนวอนใหทานนอนหยอดตาสกครเดยว ทานพระจกขบาลกตอบวา “ขอปรกษากอนนะ”

ทวา “ขอปรกษากอนนะ” ทานไมไดปรกษาใครอน พอหมอกลบไปแลว ทานกปรกษากบตวเองวา “เอา! จงวามา จะเอาดวงตา หรอจะเอาพระศาสนา?” ค าตอบกออกมาวา “พระพทธเจาทงหลาย ประกาศพระศาสนากลวงไปนบพระองคไมถวน แตเราไมเคยตรสรตามพระพทธเจาไดแมแตพระองคเดยว กในพรรษานเราไดผกใจไวแลววา จะไมนอนตลอด ๓ เดอน ฉะนน ตาของเราจะบอดกใหบอดไป แมกายทงกายนกจงแตกท าลายไปเถด จงทรงพระพทธศาสนาไว อยาเหนแกดวงตาหรอกายนเลย” เรยกวาถงกบยอมตายกนทเดยว ตกลงกไมรกษา หมอกบอกเลก ในทสด ทงดวงตาและกเลสของทานพระจกขบาลกแตกท าลายไปพรอมกน เปนพระอรหนตในพรรษานนเอง 2. ถาผ ปวยไมไดแสดงความจ านงทจะ NR ไวเองญาตผ ปวยกบหมอกตองมาปรกษากน อยางนจะเปนทมาของความสงสยและความกงวลตามมาอกมากมาย ซงกตองพจารณาเปนกรณๆไป 2.1 ถาผ ปวยไมรสกตว และปลอยใหการรกษาด าเนนไปจนถงขน“อยไดดวยเครองฯ” คอถอดเครองฯป บ..กตาย อยางนจะท าใหตดสนใจยากมาก ถาเปนลกของผ ปวย จะตดสนใจถอดเครองฯ..กกลวเปนอนนตรยกรรม ซงกนากลวอยเหมอนกน 2.1.1 ถารสกวาผ ปวย นอนทรมานอยนาน มใจกรณา อยากจะชวยใหเขาพนจากทกขนน กรณนกตองระวงใหด ตองซอตรงกบกบความรสกในใจวา ตองการใหตาย หรอตองการใหสบาย 2.1.2 แมจะคดวาหวงด แตกพงตระหนกวา จตเกดดบเรว ขณะทกรณากขณะหนง

ขณะจะถอดเครองฯกขณะหนง บางทมนกอดคดไมได เพราะรอยวาการกระท าครงนจะท าใหเขาตาย กลายเปนมเจตนาใหตาย เรองอยางน..ผ เจรญสตดจต..ยอมทราบด 2.1.3 ในอรรถกถาขยายความพระวนย ตตยปาราชกสกขาบท มขอความทแสดงตวอยาง ใหเหนถงความรวดเรวในการเกดดบของจต ความวา ถาแมนพระราชาเสดจขนสพระทบรรทมอนทรงสร เสวยสขในราชสมบตอย เมอราชบรษกราบทลวา “ขาแตสมมตเทพ! โจรถกน ามาแลว” พระราชาตรสทงททรงรนเรงอยนนแลวา “จงไปฆามนเสยเถด” พระราชานน บณฑตพงทราบวา ตรสดวยพระหฤทยองโทมนสนนแล แตพระหฤทยทองโทมนสนน อนปถชนทงหลายรไดยาก หมายความวา - ขณะเสวยสข..จตมโสมนส..เปนขณะหนง - ขณะตรสสงฆา..เปนอกขณะหนง..จตองโทมนสจงตรสอยางนน - แลวกรบกลบไปเสวยสขตอ ฉะนน ผ ทเกยวของ โดยเฉพาะลกๆ ควรหลกเลยงสถานการณอยางน

ดวยการปรกษาเรองแนวทางการรกษาเสยแตเนนๆ จะไดไมตองกงวลเรองอนนตรยกรรม 2.1.4 ถาเหนผ ปวยนอนทรมานอยนาน คารกษากแพง (โดยเฉพาะถาเปนโรงพยาบาลเอกชน) เกดคดเสยดายเงน อยากใหตายเรวๆ อยางนกเปนอกศลแตตนแลว ถาลกคดอยางน กเทากบเตรยมท าอนนตรยกรรมแลว 2.1.5 เทาททราบ ผ ปวยทดเหมอนจะไมรสกตวนน อนทจรง ยงมความรบรอย แตไมสามารถแสดงออกมาใหเราทราบได ครงหนง อาตมาเคยรบนมนตใหไปรบสงฆทานในหอง ICU ญาตบอกวา นาจะไมเกนสองวน (กจะตาย) อาการทเหนคอ นอนนงๆ กระดกกระดกอะไรไมได อาตมากเขาไปพดคย กคยเหมอนคยคนเดยว บอกวา “นพระกฤชนะ” (ผ ปวยรจกกน) อธบายใหเขาฟงวา ก าลงจะท าบญถวายสงฆทานนะ มของอะไรบาง กบอกเขาใหรบรตาม แจกแจงทกขนตอน ถวายเสรจกใหรบพร อทศสวนกศล จากนนกสอนกรรมฐาน โดยการกระซบขางห เอาเทาทจ าเปนส าหรบวาระสดทาย เหนวาพอสมควรกลากลบ กลบวดแลวกคอยตดตามขาวคราว สองวนกแลว สองสปดาหกแลว .. ไมตาย! กลายเปนคอยๆ ดขนเปนล าดบ จนกลบบานได อาตมากไปเยยมทบาน ถามวา “วนนนรเรองมย?” กทราบค าตอบวา รอยตลอดแสดงวา ประสาทหยงท างาน ทถามกเพอใหแนใจ เพราะวนนนเหนเพยงเปลอกตาทมปฏกรยาเคลอนไหวเลกนอย ซงตองสงเกตดๆ จงจะเหน กรณนกเปนตวอยางทประสบมากบตวเอง ท าใหเชอไดวา “ถายงมชวต กยงมโอกาส” 2.1.6 ถาไมมความรความสามารถทจะสอน หรอไมถนดพด กสามารถเขาไปแผกระแสกศลใหคนไขได เชน เขาไปสวดมนตใหฟงใกลๆ หรอเขาไปแผเมตตา เปนตน คณหมออมรา มลลา เคยเลาวา มผ ปวยคนหนง ประสบอบตเหต อยในภาวะโคมา โอกาสรอดนอยมาก แตในทสดกรอด เขาเลาใหฟงวา ในขณะทนอนหมดสตอยในหอง ICU เขารสกเหมอนลอยเควงควาง แตบางชวงกรสกวามมอมาสมผส พรอมกบมพลงสงเขามา ท าใหใจทก าลงเควงควางเหมอนจะขาดหลดไปนน กลบมารวมตวกน เกดความรตวขนมา แลวสกพกความรตวนนกเลอนไปอก เปนอยางนบอยๆ มาทราบภายหลงวา มพยาบาลคนหนง ทกเชาทเขาเวรท างานหอง ICU เธอจะเดนเยยมทกทายใหก าลงใจคนไขทกคน ส าหรบคนไขโคมา เธอกจะเขามาจบมอคนไข แลวแผเมตตาวา “ขอใหมก าลงใจขนมา ขอใหรสกตว” และท าอยางนอกครงกอนกลบบาน เมอรอานภาพของเมตตาอยางนแลว ญาตผ ปวยจะมโอกาสมากมายทจะแผเมตตา แผกระแสกศลไปใหผ ปวย

เรองรายๆ เรองชวนเศรา เรองนากงวล และเรองอกศลตางๆ กไมน ามาพด ถาจะพด กใหไปพดขางนอกหอง ญาตทรสกวาจะพลดพรากจากผ ปวย ถายงโศกเศรา อยาเพงเขาไปหาผ ปวย เพราะไมเปนผลดกบผ ปวยเลย 2.2 ถาผ ปวยยงรสกตว กควรสอบถามผ ปวยเกยวกบแนวทางการรกษาเสยกอน จะไดไมพาสถานการณถล าไปสจดทนาอดอดดงกลาวไวในขอ 2.1 2.2.1 ถาผ ปวยเกดโทสะ เบอหนายสภาพของตวเอง รองขอใหหมอท า “การณยฆาต” อยางนกไมพนจากการฆาตวตาย กรณน ญาตผ ปวยกบหมอกตองมาดแลดานจตใจใหมากขน พระพทธศาสนาสอนวา ชวตนส าคญ เพราะเปนหวเลยวหวตอทไปด-ไปราย หรอมปญญาพนทกข ฉะนน ยงมชวตอยตราบใด กยงมโอกาสพฒนาจตใจอยตราบนน 2.2.2 ในพระไตรปฎกกมตวอยางเรองราวมากมาย ทแสดงใหเหนวา มหลายทานทบรรลธรรมในขณะทมปวย ดงเชนเรอง ปตคตตตสสเถระ หรอ พระตสสเถระ ผ มกายเนา ทานมแผลพพองเปนตมขนทวไป ผานงผาหมเปอนหนองและเลอดเตมไปหมด พระเณรทงหลายกพากนรงเกยจ ทอดทงใหกลายเปนผหมดทพง นอนแซวอย พระพทธเจาทรงทราบดวยพระญาณ จงเขาไปชวย ทรงไปตมน าทโรงไฟดวยพระองคเอง พระเณรทงหลายทราบดงนน กรบเขาไปชวย พระองคใหน าผาทเปอนไปซก-ตาก เหลอเพยงผานง ยกเตยงนอนออกไปผงแดด น าน าอนมาเชดตว จนผาทตากนนแหง กน าผานนมาผลดเปลยน น าผาทเหลอไปซก-ตากเมอเชดตวแลว กายกสะอาด ตวเบา ทเลาความกระสบกระสาย ใจกสบาย พระองคจงตรสพระคาถาวา

อะจรง วะตะยง กาโย ปะฐะวง อะธเสสสะต ฉฑโฑ อะเปตะวญญาโณ นรตถงวะ กะลงคะรง

กายนมนไมนานหนอ จะถกทงทบถมแผนดน เมอกายนไรวญญาณ กไมตางอะไรกบทอนไมทไรคา เมอจบพระคาถา ทานปตคตตตสสเถระกบรรลอรหตตผลแลวกปรนพพาน เรองนเปนตวอยางการดแลผ ปวยทดเลศ คอไมใชปลอยทง แตดแลดวยความเอาใจใสเทาทท าได ผ ปวยยอมไดรบกระแสแหงความปรารถนาดผานการกระท าตางๆ เชนการประคองกาย การคอยๆเชดตว เปนตน ทส าคญคอ ผ ปวยไดรบกระแสธรรม น าใหเกดปญญาเหนความจรง คอความไมมแกนสารของกาย เมอจตยอมรบความจรงได กไมทกข 2.2.3 เรองของนกลบดา คหบดชาวเมองสงสมารคร เมอเขาสวยชรา รางกายออนแอ เจบปวยออดแอด เกดความกระสบกระสาย กไดฟงพระพทธด ารสอนนาประทบใจ ดงนวา “ถกแลว ทานคหบด อนทจรง กายนกระสบกระสาย เปรยบดงฟองไข อนผวหนงหมไว ดกอน ทานคหบด ผใดบรหารกายนอย แลวรบรองกายนไดวาไมมโรคแมเพยงครเดยว ผนนจะมอะไร นอกจากความเปนคนเขลา

ดกอน ทานคหบด เพราะเหตนนแหละ ทานพงศกษาอยางนวา เมอกายเรากระสบกระสายอย จตของเราจะไมกระสบกระสาย ดกอน ทานคหบด ทานพงศกษาอยางนแล” นกลบดาฟงธรรมแลวกเขาใจ มปต หายกระสบกระสาย จนพระสารบตรยงทกเลยวา อนทรยทานผองใสนก สหนาของทานบรสทธ เปลงปลง 2.2.4 ถาผ ปวยยงรสกตว เปนโอกาสดทจะใหผ ปวยตระหนกถงความไมประมาท น าเอาความเจบปวยมาเตอนตนเองใหเรงพฒนาจตใจ ในขณะทก าลงปวย แมจะไมสามารถท างานอนๆ ไดตามปกต แตกลบเปนโอกาสอนด ทจะมาท างานเพอประโยชนตน ทผานมาไดแตท างานเพอผ อน เชน ท างานเลยงครอบครว เลยงบรวาร ท างานใหเจานาย ฯลฯ ไมมเวลาสวดมนต ไมมเวลาภาวนาเลย ตอนนมเวลาแลว ใหใชเวลาภาวนา สรางกศลใหเตมท นอนอยบนเตยงกท าได อยาใหเวลาหมดไปกบความหงดหงด ความวตกกงวล หรออกศลอนๆ เพราะจะกลายเปนวา “กายกเสอม ใจกเสอม” 3. ในความเหนของอาตมา.. “การณยฆาต” ไมเหมอนกบ “NR” การณยฆาต มเจตนาใหตาย ชอกบอกอยแลว “ฆาตะ” แปลวา การฆา จดเปนปาณาตบาต NR เปนการยอมรบความตาย และมความประสงคมนเปนไปอยางธรรมชาต ไมใชการฆา 3.1 ถาอยากใหตายเรวขน อยางนมเจตนาใหตาย กลายเปน“การณยฆาต” เปนปาณาตบาต 3.2 ถาอยากใหตายเรวขน เพราะสงสาร แตถาผ ปวยไมไดแจงความจ านงไว เราจะมนใจไดอยางไรวาเขาอยากตาย? 4. อยาคดวาเรองทงหมดน..เปนเรองของคนอน แททจรง เปนเรองของเราทกคนทเกดมาแลวในโลก! พระพทธองคทรงแนะน าใหเราพจารณาเนองๆ พจารณาทกวน วา 4.1 เรามความแกเปนธรรมดา ไมลวงพนความแกไปได 4.2 เรามความเจบไขเปนธรรมดา ไมลวงพนความเจบไขไปได 4.3 เรามความตายเปนธรรมดา ไมลวงพนความตายไปได 4.4 เราจะตองพลดพรากจากของรกของชอบใจทงสน 4.5 เรามกรรมเปนของตว ท าดจะไดผลด ท าชวจะไดผลชว การมาศกษาและปฏบตธรรม ไมไดหมายความวา มาศกษาแลว หรอปฏบตธรรมแลว จะไมแก ไมเจบ ไมตาย หรอไมพลดพราก แตจะเปนดงนวา เมอศกษาแลว หรอปฏบตธรรมแลว เมอประสบกบสภาวะเหลานน จะทกขนอย ทกขสนๆ หรอไมทกข สดแตวาจะไดรบผลของการศกษาและปฏบตนนมากนอยเพยงใด

ขอใหเพอนรวมเกดแกเจบตาย จงไดรบประโยชนจากพระพทธศาสนาดวยเทอญ พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๑ ธนวาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๑๒

ถาม : "เขาใจ" กบ "รบได" นมนไมเหมอนกนใชไหม?

เขาใจ ไมไดแปลวา รบได แตกแอบงงวาถาเขาใจจรงๆ

มนยงตองมรบไดตามมาอกเหรอ กเขาใจไปแลว มนกคอจบแลวไมใชเหรอ?

ตอบ : 555 โดยภาษา สองค านกตางกน เขาใจ กคอ รเรอง รความหมาย อาจจะหมายความคลมถงรเหตรผล รทมาทไป สวน รบได กคอ ยอมทจะรบได หรอสามารถรบได อาจจะทกข หรอผดหวง แตรบได .. ฉะนน - ทงเขาใจและรบได กม - เขาใจแตรบไมได กม - ไมเขาใจแตรบได กม - ทงไมเขาใจและรบไมได กม - ตอนไมเขาใจ..รบได แตพอเขาใจแลวรบไมได กม - ตอนไมเขาใจ..รบไมได แตพอเขาใจแลวรบได กม รบได บางทกจดอยในสมถะได เขาใจ บางทกจดอยในปญญาได ขนอยกบวา ทเขาใจนน เขาใจอะไร เขาใจใคร เขาใจระดบไหน ใจหนอใจ !?!? พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๖ มกราคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๓

ถาม : ผมขออนญาตเรยนถามพระอาจารยวา

เวลาผมสวดมนตแปล บท

อะนจจา วะตะ สงขารา - สงขารทงหลายไมเทยงหนอ...

อปปาทะวะยะธมมโน - มอนเกดขนและเสอมไปเปนธรรมดา...

อปปชชตวา นรชฌนต - บงเกดขนแลวยอมดบไป...

เตสง วปะสะโม สโข - การเขาไประงบสงขารเหลานนเสยได เปนความสขฯ

ผมสงสยวา สงขารในทน หมายถงรางกาย หรอการปรงแตง วรรคแรกนาจะหมายถงรางกาย วามนไมเทยง สวนวรรคสดทาย การเขาไประงบสงขาร หมายถง ระงบการปรงแตง หรออยางไรครบ ตอบ : พระคาถาน แปลความไดวา "สงขารทงหลาย ไมเทยงหนอ มความเกดขน และความเสอมไป เปนธรรมดา เกดขนแลวกดบไป การเขาไประงบสงขารเหลานนเสยได เปนสข" ดงน. ทอนแรกทวา “สงขารทงหลาย ไมเทยงหนอ” หมายความวา สงขารทงหลาย ซงจะจ าแนกเปนขนธ ๕ หรออายตนะ ๖ เปนตนกได ซงนบเปนความปรงแตงทงฝายรปธรรม และนามธรรมทงหมดนน ชอวาไมเทยงไปทงสน

เพราะบรรดาสงขารเหลาน ถาจ าแนกเปนขนธ ๕ กเปน : รปไมเทยง เวทนาไมเทยง สญญาไมเทยง สงขารไมเทยง วญญาณไมเทยง ถาจ าแนกเปนอายตนะ ๖ กเปน : จกข(ตา)ไมเทยง โสตะ(ห)ไมเทยง ฆานะ(จมก)ไมเทยง ชวหา(ลน)ไมเทยง กายไมเทยง มโน(ใจ)ไมเทยง เพราะเหตใดจงไมเทยง? เพราะสงขารเหลานนทงหมด เปน “อปปาทวยธรรม” คอ เพราะสงขารเหลานทงหมด มความเกดขนเปนธรรมดาดวย และมความเสอมเปนธรรมดาดวย ลวนมความเกดขนและความแตกดบทงนน แลวกเพราะไมเทยง จง “เกดขนแลวกดบไป” คอแมจะเกดแลว ถงความด ารงอยไดเพยงชวขณะ กตองดบทงนน ถาดใหละเอยดขน กจะเปน “เกดขน ตงอย ดบไป” เพราะเหตนน สงขารเหลานแมทงหมด จงเปนของไมเทยง เปนไปชวขณะ เปนสงเปลยนแปลงได ไมยงยน ตงอยไดไมนาน เปนของชวคราว ไรสาระ เปนเหมอนกบของหลอกลวง ทอนทวา “เตสง วปะสะโม สโข” จงหมายถงสภาพทชอวาระงบเสยซงสงขารเหลานน สงขารในทอนนจงมความหมายเดยวกน คอ จ าแนกเปนขนธ ๕ หรออายตนะ ๖ เปนตนกได ซงนบเปนความปรงแตงทงฝายรปธรรม และนามธรรมทงหมด เพราะระงบดบเสยไดซงสงขาร กระงบวฏฏะทงมวล กไดแกพระนพพาน และพระนพพานนอยางเดยวเทานน ชอวาเปนสขโดยสวนเดยว ไมปรากฏลกษณะทกขเลย

สภาวะทยงเปนความปรงแตงใดๆ ทจะชอวาเปนสขโดยสวนเดยวอยางน ไมมเลย! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๔ มกราคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๔

ถาม : "โมหะ"นคออะไรคะ?

แลวมนเกยวกบ"ความหลง"ยงไงคะ?

ตอบ : "โมหะ" มลกษณะ มการท างาน มผลปรากฏ และมเหตใกลใหเกด ทเราจะสามารถสงเกตได ดงน :- - มลกษณะ คอ ไมรความจรงของสภาวธรรม - งานของมน คอ ท าใหมการปกปดสภาวะแหงอารมณ - ผลทปรากฏ คอ ความมดมน - มความใสใจในอารมณโดยไมแยบคาย เปนเหตใกลใหเกด ฉะนน สภาวะทเรยกวา หลง เผลอ เหมอ ซม ทอ มน ไมรเนอรตว มว มดมน หรอ ใจลอย อยางนจดเขาใน"โมหะ"ทงหมด แตทนททรวาเมอกน หลง เผลอ เหมอ ซม ทอ มน ไมรเนอรตว มว มดมน หรอ ใจลอย อยางใดอยางหนงกได ขณะทรนนโมหะกดบ กลายเปนสตขนมา เรากมาใสใจในสงทเกดขนกบจตเมอกนบอยๆ กจะสามารถเปลยน"หลง"...เปน"ร"ได หลงบาง รบาง อยางนบอยๆ กจะเกดปญญาขนมาเปนล าดบ พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๙ มกราคม ๒๕๕๙

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjptPbS1LnJAhUlLKYKHXosDfMQjRwIBw&url=http://www.kawethai.com/board/index.php?action=printpage;topic=4289.0&bvm=bv.108194040,d.dGY&psig=AFQjCNE8C5ugSfFSACnXFLyTTNZNox8Nsg&ust=1449024596823239

นมมโลตอบโจทย #๑๕

ถาม : ขอกราบอาราธนาธรรม ขอเมตตาจากพระอาจารย

ขอทราบรายละเอยดเรองการกนเนอสตว และการกนมงสวรต

ตามทพระพทธเจาทรงบญญต

ขอเมตตาพระอาจารยแปลเปนภาษาไทยดวย

ตอบ : เรองท านองน ไดเคยตอบในคอรสคนจน ขอยกเอาค าตอบครงนนมาเรยบเรยงใหอานกน..... ค าถามทเกยวกบ "ท าไมพระกนเนอสตว" เรองการกนนนะ พระพทธเจาสอนพระภกษวา ใหพจารณากอนฉน ครงหนง มบรวารของนางวสาขา ไดเดนตดตามนางวสาขาเขาไปในวด กไปพบพระปวยรปหนง กไปถามวา "โรคททานเปนอยเนย ทานเคยกนอะไรแลวหาย?" พระกบอกวา "เคยดมน าตมเนอแลวหาย" โยมกเลยบอกวา "เดยวโยมจะจดหาให" พอออกจากวดมาแลว ปรากฏวาวนนนเปนวนพระ ไมมเนอขาย วนอโบสถ เปนวนทคนอนเดยสมยนนเขานดกนวา จะไมฆาสตว วนนนจงไมมเนอสตวขายในตลาด เมอไมมเนอสตว กเลยนกวา "ท ายงไงด เรารบปากพระไวแลววาจะหาน าตมเนอไปถวาย" โยมกเลยกลบไปบาน เฉอนเนอนองตวเอง แลวกเอาผาพนแผลมาพนไว แลวกเอาเนอนองตวเองไปใสหมอตมน า แลวกเอาน าตมเนอนน..ฝากสามไปถวายพระรปนน สามเหนอยางนน.. โยมคดวาสามจะดาเมยมย..ถาเมยท าอยางน จะดามย? สามคนนนนะ เหนเมยท าอยางนน กคดวา "โห..เมยเราท าสงทท าไดยาก!" อนโมทนากบเมยเลย! สามกน าเอาน าตมเนอนนไปถวายพระ พระรบมาแลวกฉน แลวไมนานกหาย ปรากฏวา พระฉนน าทเปนน าตมเนอมนษย ขาวกไปถงพระพทธเจา พระพทธเจาจงเสดจไปหาพระรปนน ถามพระรปนนวา "ตอนจะฉนนะ..พจารณารเปลา?" พระรปนนทลตอบวา "ไมทนพจารณาพระเจาขา! เพราะวาเหนโยมเขาเอามาถวาย..กดมเลย"

ตรสบอกวา "รมย นนนะ เปนน าตมเนอ..ทเปนเนอมนษยนะ" แลวจงบญญตสกขาบทส าหรบพระภกษวา "หามภกษฉนเนอมนษย" เนออนยงไมหาม ครงหนง มฤาษอยทปาหมพานตของอนเดย แลวกอยแตในปา กนแตของปา กขาดแคลนสารอาหารบางอยาง เชน พวกเกลอ หรอของเคม ของเปรยวตางๆ กเลยพาบรวาร ๕๐๐ องค มาในเมอง มาปละครง แตละครงกไมใชวนเดยวนะ อาจจะประมาณเดอนหนง ประมาณน มาแตละครงกเหาะมา ชาวบานกศรทธามาก ท าอาหารถวายเตมท ฤาษบอกวา "เอาเฉพาะอาหารทไมใชเนอสตวนะ" โยมกตองเอากลบบาน แลวกท าใหม กยอมท าตามทฤาษบอก กเปนอยางนมาเรอยๆ อยมาปหนง ฤาษมาอก ปรากฏวาคราวนชาวบานไมตนเตน ฤาษกคดวา "เอะ! เดยวนเคาเปนอะไรไป? ถกพระราชาลงโทษหรอเปลา..หมบานน หรอวาถกโจรปลน? ท าไมมาคราวนเคาไมตนเตนกนเลย ไมตอนรบเราเหมอนเมอกอน" คอตอนรบใสบาตรปกต แตวาไมฮอฮาเหมอนเมอกอน กเลยถามโยมวา "เกดอะไรขน มเหตเภทภยอะไรหรอเปลา? ท าไมดบานเมองเงยบเหงา คนหายไปไหนหมด?" โยมกบอกวา "ออ! พวกเขาไปเขาเฝาพระพทธเจาทวดในปาอกทหนงครบ" ฤาษกบอก "หา! พระพทธเจาเหรอ!.." รสกวาค านหาฟงยาก ฤาษตนเตนมาก ถามโยมวา "พระพทธเจาอยทไหน?" ฤาษอยากจะไปหาพระพทธเจา อยากจะไปเรยนธรรมะกบพระพทธเจา รวาตวเองยงไมถงทสดของทกข ยงมทกขอย กอยากจะไปเขาเฝา แลวกแวบขนมานดหนงในหว มความคดขนมาแวบหนง แลวกถามโยมไปวา "พระพทธเจากนเนอกนปลามย?" โยมตอบวา "กนครบ" "โอ!.. พระพทธเจากนเนอกนปลาหรอ? กนของคาวหรอ?" ของคาวในทน คอ ของทมกลนเนอ ฤาษคดวา การกนผกกนผลไมนมกลนสะอาด การกนเนอกนปลานมกลนเหมน การกนผกกนผลไมนมเมตตา การกนเนอกนปลาไมมเมตตา ฤาษใชค าแทนคนทกนเนอกนปลาวา..เปนคนทกนของเหมน เลยถามโยมไปวา "ใชพระพทธเจาหรอ? พระพทธเจาท าไมกนของเหมน?"

โยมบอก "ใชครบ! พระพทธเจาจรงๆ โยมไปฟงธรรมแลว ธรรมะของพระองคททรงแสดงมา โยมเขาใจแลว ดบทกขไดจรง" คอฤาษไปคยกบพระโสดาบนเขา! ฤาษกชกลงเลวา "เอะ! ยงไงกนแน? จะเชอค าวา 'พทธะ' หรอจะเชอใจตวเองวา 'ทานกนของเหมน' จะเชออนไหนด?" ฤาษกฉลาดอยางหนง คอวา..ตองไปพสจน! กไปหาเลย พาบรวารไปดวยนะ ไปทงหมดเลย ไปเขาเฝาแลวกไปสนทนาสอบถามกบพระพทธเจา เรยกวาไปถงไมใหเสยเวลาเลย..ถามทนท! "พระองคยงกนเนอกนปลาอยหรอ?" พระพทธเจาตรสตอบวา "ใช! เรายงกนอยางททานวา" ฤาษถามไปอก "ท าไมทานยงกนของเหมน?" พระพทธเจาตรสยอนถามวา "อะไรเปนของเหมน?" ฤาษกตอบวา "เอา! กเนอสตวกบปลานแหละ..คอของเหมน!" พระพทธเจาตรสวา "ไมใช! ใจทเปนอกศลตางหาก..เปนของเหมน ใจขโกรธ เปนของเหมน ใจทเคยดแคน อยากจะท ารายคนอน เปนของเหมน ใจทโลภอยากไดของคนอน เปนของเหมน ใจทอยากจะอยกบเมยของคนอน เปนของเหมน ใจทคดอยากจะพดโกหก เปนของเหมน ใจทเคยดแคน อยากจะดาคนอน เปนของเหมน เนอและปลาไมใชของเหมน ใจทถอตว เปนของเหมน ใจทยดในความเหนของตวเองวาถก เปนของเหมน แมแตนกบวชทถอศลบ าเพญภาวนาแลวอยากจะไปเปนเทวดา นนกเหมน" โดนใจฤาษหมดเลย! "โอ! ฉนอตสาหบ าเพญภาวนาอยากจะไปเปนเทวดา โอ..เราเหมนเหรอเนย! โอ.. แลวเรายดความเหนของตวเองวา กนเนอกนปลาวาเหมน นเรายดความเหนของตวเอง ไอความยดอนน..เหมนหรอ!" ฤาษเหนสภาวะเหลานในใจตวเอง เหนแลวมนนารงเกยจจรงๆ โดยเฉพาะตว'มานะ' ทเหนวาตวเองดกวาพระพทธเจาเมอกน โอ!..เหมนมากเลย!

พอเหนอยางนแลว..กมกราบเลย! เหนแลววา..ตวเองเหมนมาก กนผกกนผลไมมาตลอดชวตนะ ไมไดกนเนอกนปลาเลย แตเหมนมากเลย..เหนวาตวเองเหมนมาก กมลงกราบพระพทธเจา ขอบวชกบพระพทธเจาเลยนะ พอบวชแลวไมนานกเปนพระอรหนต เปนพระอรหนตทกนเนอกนปลาได แตใจไมเหมนเลย! แตพระพทธเจาตรสหามไมใหฉนเนออย ๑๐ อยาง เนอมนษยอยางเมอกนทบอกไป..มสาเหตอยางทเลาแลว ตอมามชางตาย คนเลยงชางเอาเนอชางมาถวายพระ พระกฉน คนทงหลายกกลาวกนวา "โอ..ท าไมฉนเนอชาง" ชางเปนพาหนะของพระราชา พระราชาประทบนงบนหลงชางแลวเสดจไปทตางๆ บางครงกยงชวยท าสงครามปกปองบานเมอง ชางตายแลวควรท าศพ ควรฝงใหสมเกยรตของชาง ไมใชเอาเนอมากน เพราะเปนสตวทมบญคณ พอพระพทธเจาทราบเรองแลว พระองคกหามไมใหพระภกษฉนเนอชาง เชนเดยวกบเนอมา มมาตายกมกรณคลายๆ กน แลวพระพทธองคกหามไมใหพระภกษฉนเนอมา ตอมากเหตใหพระองคทรงบญญตหามภกษฉนเนอสตวตางชนดมากขน รวมแลวม ๑๐ อยาง คอ เนอคน เนอชาง เนอมา เนอหม เนอสนข เนอง เนอสงโต เนอเสอเหลอง เนอเสอโครง และเนอเสอดาว นคอทพระองคหามและระบชอเอาไว นอกจากนนแลว เนอทไมไดระบชอ ถาเหนวาเขาฆามาใหเรา เนออยางนกหาม เชนวาเหนเขาฆาไก แลวกไปยางไก แลวมาใหเรา อนนไมใหฉน เนอไก..ไมไดหาม แตเหนเขาฆามาใหเรา อยางนหามไมใหฉน หรอบางทไมเหนหรอก แตไดยนวาเขาฆามาใหเรา เชน พระเดนผานบานโยมไป แลวโยมบอกวา "อย! พระมา! เดยวพรงนเราจะเอาไกตวนมาตมถวายพระดกวา" พอเชามาบณฑบาตไดไกตวนน เปนตมขาไกมาแลว อยางนกหามไมใหพระฉน กลายเปนธรรมเนยมของชาวพทธอยางหนงวา เวลาจะถวายอาหารพระ..จะไมบอกกอนวาจะถวายอะไร บอกแควา "จะถวายอาหาร" อกอยางหนงคอ ไมไดเหน..ไมไดยน..แตสงสย! สงสยนคอ สงสยวาเขาฆาสตวนนเฉพาะเพอเรา อยางนกหามไมใหฉน

เชน พระเดนผานบานโยมเหนไกอย ๓ ตว กลบไปวด รงเชามาบณฑบาต เหนไกเหลออย ๒ ตว แลวทโยมใสบาตรมาเปนไกยาง! อยางนนะ "อาว! สงสยไกตวนนโดนฆามาถวายเราซะแลว!" อยางนกหามไมใหพระฉน กรณหลงน คอไมไดเหน ไมไดยน แตคะเนเอาคดเอาวา..นาจะเปนอยางน กไมฉน! จะฆาเอง หรอสงใหเขาฆา กไมไดทงนน ใครเคยเขารานอาหารจ าพวกซฟดบางมย? รานอาหารทะเลนะ จะมปลาสดๆ กงสดๆ คอปลามชวต ก งมชวตนะ แลวใหลกคาไปช.."เอาตวน..เอาตวน!" ไมไดฆาเอง..แตสง อยางนกหามนะ! แตถาของทเขามอยในตลาดอยแลว เปนเหมอนซากศพ แลวเราไปซอนะ อยางนกไมเปนไร เราไมไดไปสงพอคาวา "พรงนเอาไกมาให ๕ ตวนะ พรงนฉนจะท าบญ" ถาสงอยางน..กไมได! แตถาเขาขายอยแลวนะ แลวเราเดนผานไป "เออ..เดยวจะเอาอนนไปท าอาหาร" อยางนได! มตวอยางนะ ในสมยพทธกาล มเสนาบดอยคนหนง ชอสหเสนาบด เสนาบดกเหมอนเปนนายกรฐมนตรของแควน แควนนนชอวาแควนวชช วชชกเปนแควนหนงทอยทางเหนอของแควนมคธในชมพทวป ปกครองดวยระบบสามคคธรรม มเรองอะไรกจะมาประชมกน ชวงนนเวลาประชมกนนะ เขากจะพดกนถงเรองพระพทธเจา พดกนในทประชมวาพระพทธเจาทรงมพระคณมากมาย แลวกทอง "อตปโสฯ" กนในหองประชม กคอเปนค ากลาวถงพระคณของพระพทธเจา แตสหเสนาบดไมไดเปนชาวพทธ เขานบถอชเปลอย นบถอนกบวชทไมนงผา ทเดยวนเรยกกนวาศาสนาเชน พอสหเสนาบดไดยนคนในหองประชมพดกนถงพระพทธเจา กสนใจอยากจะไปเขาเฝาพระพทธเจา แตตวเองมอาจารยเปนชเปลอย กเลยไปขออนญาตอาจารยกอน ชเปลอยไมอนญาต บอกวา "อยาไปเลย เสยเวลา เขาไมใชพระอรหนตหรอก เรานแหละ..อรหนต เราไมนงผา เราไมมกเลสเรองเครองนมหมแลว พระพทธเจายงหมจวรอยเลย!" สหเสนาบดไดยนอยางนน กเลยยงไมไป อยมาอกวน ไปประชมอก ทประชมกคยกนถงพระพทธเจาอก กศรทธาอยากจะไปกราบพระพทธเจาอก กไปขออนญาตอาจารย คอขออนญาตชเปลอย กถกปฏเสธอก กเลยไมไดไปอก เปนครงท ๒ แตเนองจากวาเขามต าแหนงเปนนายกรฐมนตร กตองมการประชมอยบอยๆ ในหองประชมกพดถงแตเรองพระพทธเจา เพราะเปนเรองส าคญมาก เขากคยกนบอย

คราวนกเลยตดสนใจไมไปขออนญาตอาจารยแลว อาจารยจะอนญาตไมอนญาต ฉนกจะไปแลว ปรากฏวาเมอไปถง..พอฟงธรรมแลวกบรรลเปนโสดาบน กเลยนมนตพระพทธเจาใหไปฉนอาหารทบาน สงคนทบานใหไปซอเนอในตลาด ขาวกร าลอกนวา ลกศษยชเปลอยตอนนเปลยนแลว.. เปลยนไปนบถอพระพทธเจาแลว ขาวใหญมาก เพราะวาสหเสนาบดเขาเปนคนส าคญ เปนถงนายกรฐมนตร แลวกรมากดวย รขนาดทวาสงใหไปซอเนอดวย ชเปลอยไดยนอยางนนกคดวา "โอโห! พวกชาวพทธนไมไดเรองเลย ลกศษยกไมไดเรองเลย..ไปซอเนอ! ศาสดากไมไดเรองเลย..กนเนอ!" กใหลกศษยตวเองไปโพนทะนาวา "เนย! พวกโหดราย..กนเนอ!" พวกลกนองของสหเสนาบดไดยนอยางนนกไปรายงานเจานาย "จะท ายงไงดครบ? จะทงเนอนมย? จะท าอาหารใหมมย?" สหเสนาบดบอกวา "ไมตองทง เราไมไดฆาเอง เปนของทเขาขายอยเปนปกตอยแลวในตลาด เราไมซอกมคนอนซอ และเขากฆามาขายอยางนเปนปกต" แลวกน าอาหารนนไปถวายพระพทธเจา คนทงหลายกสนใจจองดกนวา..พระพทธเจาจะฉนมย? ปรากฏวา พระองคกฉน! แลวพระพทธเจากสอนพระภกษวา "เวลาจะฉนอาหาร..ใหพจารณากอน" คอแมจะเวนจากเนอทหามแลว กตองฉนใหถกตองดวย ไมใชพอเวนเนอทหามทกอยาง..ฉนไดแลว..กโซยแหลกเลย! กนอยางมมมามอะไรอยางน..กไมได กคอบอกวา อาหารทโยมเขาถวายมานนะ ถาเราจะฉนนะ - ไมใชฉนเพอเพลดเพลนสนกสนาน หรอใหอวนพ - ไมไดฉนเพอโออวดวา 'เรามอาหารด' เคยมย?.. รสกวากนรานนแลวโกมากเลย อะไรอยางนนะ เคยมย กนทนแลวรสกหรๆ ถากนอยางนนะ.. ไมตรงกบทพระพทธเจาตรสสอน - พระพทธเจาสอนวา เวลาจะกน ใหพจารณาวา เปนเพยงเพอหลอเลยงรางกายใหอยได ถาเปนพระเปนนกบวช..กเพออยประพฤตพรมจรรยตอไป ถาเปนชาวบานธรรมดา..กเพออยท าความด ภาวนาตอไป - กนเพอดบความล าบากทางกาย - กนเพอดบทกขเวทนาเกา คอความหว

ความหวเปนทกขเวทนาเกา คอกนแลว ทกขเวทนาเกาจะดบไป - แลวกกนใหพอด อยาใหทกขเวทนาใหมเกดขนมา มมย กนแลว "โฮย! กนแลวทองอด อดอด" อยางนเรยกวา มทกขเวทนาใหมเกดขน เปนการกนทไมตรงกบทพระพทธเจาสอน เวลากนกใหพจารณาวาเปนธาต อาหารทอยตอหนาเรานเปนธาต เปนธาตดนน าลมไฟ ทงอาหารและผ กนกเปนธาตดวยกน ธาตทเปนอาหารกบธาตทเปนผ กนนนะ มขอสงเกต.. ไอผ กนเนย..สกปรก! อาหารทสะอาดนากนนะ พอมาถกเขากบธาตผ กนป บ! อาหารนนสกปรกทนท ตกเขาปากแลวไปแบงคนอน.. ไมมใครอยากกนแลว..ใชมย? อาหารอยในจานนากน พอโดนลนเรา แลวเราไปแบงคนอนนะ ไมมใครเอา แสดงวาอะไรนารงเกยจ? อะไรสกปรก? อาหารทนากน เมอถกกบเราแลว..นารงเกยจทนทเลย! ถกแปบเดยวนะ! ถกแปบเดยวกนารงเกยจเลย กนเขาไปแลวนะ ตอนออกมา..กยงนารงเกยจ ตอนกนนะ..นากนมาก แตตอนออก..กนารงเกยจมากเลย เพราะมนอยในรางกายนนาน แสดงวารางกายนนารงเกยจ รางกายนสกปรก รางกายนไมสวยไมงาม พจารณาอยางน พจารณากอนกนอยางน แลวกนอะไรกได ทไมใชเนอ ๑๐ อยาง แลวกกนอะไรกได ท - ไมไดเหนวาเขาฆาเพอเรา - หรอไมไดยนวาเขาฆาเพอเรา - หรอวาไมไดสงสยวาเขาฆาเพอเรา เขาใจมย? ตอบยาวมากเลยนะ! มคนถามวา : ถาหากเราไมกนเนอสตว คนกจะไมฆาสตว

ตอบวา : เปนไปไมได มนคนละเรอง คอเราไปหามคนอนไมได ทเมองจน คนกนมงสวรตนาจะมาก คนอนเดยกกนมงสวรตมากเหมอนกน แตทง ๒ ประเทศไมสามารถหามการฆาสตวไดเลย ถาเราเจรญเมตตาแลวไมกนเนอสตว กเปนสวนดของเรา เปนบญ เปนกศลของเรา นาอนโมทนา แตถาคดเลยไปถงวา ขอคนอนอยาฆาสตว.. หมายถงวา การกนของเรา จงท าใหคนอนไมฆาสตว อยางนมนเกนไป! ขอทควรระวงอยางหนงกคอ ความถอตววา "ตวเราเองไมกนเนอ แลวดกวาคนกนเนอ" หรอความคดทวา "คนกนเนอเปนคนโหดราย เราไมกนเนอ..เราเปนผ มเมตตา" ความคดอนนเปนความคดของฤาษตอนทไปเจอพระพทธเจา เขาใจมย? คอ เราท าดของเรา..อนนดแลว เราเวนเนอสตวดวยเมตตาของเรา..กเปนความดของเรา แตพอเหนคนอนเขากน แลวเราไมสบายใจ.. ตอนนเปนทกขในใจของเรา จตใจขณะนนผดปกตไปเลย ถาเหนความผดปกตในใจ..กใชได! พระเทวทตเคยใชเรองนมาเปนอบายในการแยกสงฆออกจากกน เคยไดยนมย? พระเทวทตมความคดอยางหนง คอ อยากเปนใหญ กไปคยกบเพอนกนวา จะท ายงไงดใหเราเปนใหญ และมบรวารเยอะๆ ท ายงไงใหพระมาหาเรา และนบถอเราเปนอาจารย เพอนทเปนลกนองของพระเทวทตกบอก "โอ..ยากนา..! พระพทธเจาเนยเกงนา..!" พระเทวทตบอก "เรามอบาย! เดยวเราจะไปขอพรจากพระพทธเจา ๕ ขอ ใหพระทงหลายถอปฏบต ๕ ขอนน คอ ๑. ขอใหพระอยปาตลอดชวต หามอยในบานในเมอง ๒. ใหพระบณฑบาตตลอดชวต หามรบกจนมนต ๓. ใหถอผาบงสกล คอผาทเขาทงแลว หรอผาหอศพ ใหนงหมผาทเปนผาบงสกลอยางนตลอดชวต หามรบจวรทโยมถวาย ๔. ใหอยในทโคนไมตลอดชวต ถาแดดรอนกอยโคนไม ถาแดดไมรอนกอยกลางแจง คอ หามเขาทมงทบง หามอยกฏตลอดชวต

ขอสดทาย.. ๕. หามกนเนอกนปลาตลอดชวต! ขออนญาตใหพระพทธเจาบญญตเปนสกขาบท ใหเปนศลเปนระเบยบเลยวาใหพระถอปฏบต ๕ ขอน ใครละเมดมโทษ ไอเพอนกถาม "แลวถาขอ..แลวพระองคอนญาตตามนละ แลวจะเปนยงไง? ถาทานอนญาตแลวจะมผลดอะไรกบเรา?" พระเทวทตกวา "อาว! เรากไดหนาส วาเราเปนคนเสนอ พระในวงการพระพทธศาสนาเจรญขนมาไดเพราะเรา พระมกนอย สนโดษ ไมสะสม นาเลอมใสอยางน กเพราะเรา เหนมย พระพทธเจายงรบค าเสนอแนะจากเราเลย อยางนอยๆ กตองมลกศษยมาหาเรามากขน" เพอนกแยงอก "เอา! แลวถาพระพทธเจาปฏเสธละ ไมอนญาต ๕ ขอนละ มนจะมผลดอะไรกะเรา?" เทวทตกบอก "กยงดเลย! เราจะไดประกาศไปเลยวา พระพทธเจานมกมาก ไมสนโดษแลว ใครอยากสนโดษ ใครอยากมกนอยใหมาหาเรา ใครอยากไปนพพานใหมาหาเรา ตอนนพระพทธเจามกมากแลว ไมพาไปนพพานไดแลว พระพทธเจายงรกสขรกสบาย ยงอยากอยกฏอยลย จงไมยอมสงใหทกรปอยโคนไมตลอดชวต พระพทธเจาอยากไดจวรสวยๆ อยากไดจวรจากโยม กเลยไมยอมสงใหทกรปใชผาหอศพ หรอผาบงสกลตลอดชวต พระพทธเจาขเกยจแลว ไมยอมบณฑบาต รอแตใหโยมมาถวาย จงไมสงใหทกรปบณฑบาตตลอดชวต พระพทธเจายงตดรสชาต เลยไมยอมใหเลกกนเนอและปลา แถมยงโหดรายดวย เนย..ประกาศไปอยางน เดยวคนทงหลาย ทงพระทงโยม กจะมาหาเราเอง" ปรากฏวาทคยกนนน เพอนพระเทวทตกบอกวา "แจวมาก! ความคดนแจวมาก ไปเลยๆ" กไปเขาเฝาพระพทธเจา ท าเปนนอบนอมนะ กราบ แลวกพดวา "ขอโอกาสครบ! ขอโอกาสใหพระองคบญญต ๕ ขอน เปนขอปฏบตส าหรบพระภกษทกรปตลอดชวต ... " พระพทธเจาฟงแลวกตรสวา "อยาเลยเทวทต อยาเลย.. ถาใครปรารถนาจะอยปาตลอดชวต กอยไป ใครปรารถนาจะอยบาน กอยได ใครปรารถนาจะบณฑบาตตลอดชวต กบณฑบาตไป ใครปรารถนาจะรบกจนมนตบาง กท าได ใครปรารถนาจะถอผาบงสกล ใชผาหอศพตลอดชวต กใชไป ใครจะรบจวรจากโยม กรบได"

๓ ขอน ทานใหไปอยในเรองของธดงค คอ ขอปฏบตเพอขดเกลากเลส ใครตงใจจะท าใหยงขน กคอมาสมาทานธดงค กท าได แตไมบงคบ พระจะไมถอธดงคเลยกได แตอยาผดศล แตถาท า ๓ ขอนไดกด แตถาจะใหบงคบทกรปถอปฏบตอยางน พระองคไมบงคบ แตสวนขอท ๔ ทใหอยโคนไมตลอดชวตน.. ไมได! ใหอยไดเฉพาะหนาแลง พอฤดฝนกตองหาทมงทบง ฤดฝน ๔ เดอนใหหากฏ ถาไมมกฏกอยถ า ๓ ขอแรกใหอยในขอธดงค สวนขอ ๔ อนญาตใหไดแค ๘ เดอน สวนขอสดทาย เรองกนเนอกนปลา พระพทธเจาไมหาม! เพยงแตเวนเนอ ๑๐ อยาง ทกลาวแลวขางตน และเวนเนอทไดมาดวยอาการ ๓ อยางทวา คอ ไดเหน ไดยน หรอสงสย วาเขาฆาเพอเรา อยางนไมใหฉน แลวพระองคกใหพจารณากอนฉนกอนกน อยางทวาเมอก นาจะเคลยรนะ นาจะเขาใจแลวนะ แตไมใชหมายความวาคนไมกนเนอสตวผดดวยนะ ไมใชอยางนนนะ คอคนกนเนอสตว คนไมกนเนอสตวเนย ถา.. "โอ! พระพทธเจาอนญาตแลว" แลวไปบอกโยม "ไกนอรอยนะ ไปหามาใหหนอย" อยางงไมได หรอวาไปยดในความเหนของตวเองวา อยางนเทานนถก เชนวา..ฉนไมกนเนอสตว แลวยดวาตรงนถก คนอนผด อยางนกเปนการยดในความเหน แลวถายดถงขนาดทวา ตองท าอยางนจงจะไปนพพานได ตรงนกกลายเปนเรองของ "สลพตปรามาส" ซงพระโสดาบนละไดแลว! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๕ มกราคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๖

ถาม : การพดความจรงไมหมด พดเพยงครงเดยว (half-truth)

หรอการโกหกสขาว (White Lies) จะเพอประโยชนตวเอง

หรอเพอประโยชนผอน นน เปนการลวงศลขอมสาวาท หรอไมครบ?

ตวอยางเชน .. พอแมบอกลกวา "ถาไมนงใหเรยบรอยบนรถ (ชไปยงคนแปลกหนาบนถนน) ต ารวจจะมาจบไปนะ!" หรอเพอนบอกวา "เดอนนรบเงนเดอน เกอบแสน นะ" (นเปนยอดรวมเงนเดอน และ Bonus ทจายในเดอน 12) หรอเพอนรวมงาน นาย ฮ. บอกกบทประชม อาสากบประธานวา จะท าโครงการนน โครงการน มากมาย แตเวลาผานไป โครงการตางๆ กไมไดท า จนมผ อนเอาไปท า จนแลวเสรจ ประธานกชม นาย ฮ.กดใจประประกาศความส าเรจ ประหนงตวท า โครงการนนเอง" จงไมแนใจวาในตวอยางทยกขนมา เปนการลวงศลในขอมสาวาท หรอไม อยางไรครบ ขอความเมตตาพระอาจารยชแนะครบ ตอบ : องคของศลขอมสาวาท มดงน ๑. เรองไมจรง ๒. จตคดจะกลาวค าไมจรงนน ๓. พยายามกลาวค าไมจรงนน ๔. ผ อนเขาใจเรองนน คอแคเขาใจ แมไมเชอ ผพดกศลขาดแลว การพดความจรงไมหมด พดเพยงครงเดยว (half-truth) หรอการโกหกสขาว (White Lies) จะผดและมโทษเพยงใด กอยทเจตนา และผลเสยทเกดขนจากการพดนน ผลเสยมาก กมโทษมาก .....

กรณท ๑ พอแมบอกลกวา "ถาไมนงใหเรยบรอยบนรถ (ชไปยงคนแปลกหนาบนถนน) ต ารวจจะมาจบไปนะ!" - ถาคนแปลกหนาทถกชนนไมใชต ารวจ กผดศล - ถาเปนต ารวจจรงๆ แตการนงของลก(ทวาไมเรยบรอยนะ) เปนเหตใหต ารวจจบจรงหรอไม ถารวาไมใช แลวพดไป กผดศล - แมวาพอแมจะมเจตนาเพยงจะสงสอนลก แตถาน าค าไมจรงมาสอน กมผลเสย เชน ท าใหลกเขาใจผดวาคนนนเปนต ารวจ, เขาใจวาเพยงนงไมเรยบรอยกเปนใหถกจบ, สรางภาพในใจวาต ารวจดรายนากลว เปนตน ซงกจะสงผลถงทศนคต บคลกภาพ และการใชชวตตอไป นยงดนะ .. อาตมาเคยเดนผานโยมแม-ลก ลกท าอะไรไมทนสงเกต ไดยนแตเสยงแมดลกวา "หยดเดยวนนะ เดยวพระต!" โถ.. มาใสรายพระ! คงจะคดผลกภาระใหพนตว แตกกลายเปนกลาววจทจรต เลยตองเลยวไปปรบทศนคตสกหนอย ตวอยางค าทควรพดในกรณท ๑ : "นงใหเรยบรอยนะคะ เดยวถาจ าเปนตองเบรค ลกจะไดไมลมคะม า จะไดไมเจบตว" "นงใหเรยบรอยหนอยนะจะ พอจะไดมสมาธขบรถ ถาตองมาดลกบาง ดถนนบาง เดยวมนจะเกดอบตเหตนะ" เปนตน คอหนมาใชค าพดในเชงแนะน าดวยเมตตา ไมใชพดสงหามทระคนดวยความโกรธ หรอพดเอางาย..ดวยการโกหกหลอกเดก ..... กรณท ๒ เพอนบอกวา "เดอนนรบเงนเดอนเกอบแสน นะ" (นเปนยอดรวมเงนเดอน และ Bonus ทจายในเดอน 12) - ถาเพอนตงใจอวดรวย แลวพดเพอใหเราเขาใจวา เขามรายไดมากกวาทเปนจรง เพอนกผดศล ขอมสาวาท - ถาเพอนพดอ าเราเลนๆ กเปนพดหยอกลอ โทษกเบากวา คอตองดทเจตนา ..... กรณท ๓ เพอนรวมงาน นาย ฮ. บอกกบทประชม อาสากบประธานวา จะท าโครงการนน โครงการน มากมาย แตเวลาผานไป โครงการตางๆ กไมไดท า จนมผ อนเอาไปท า จนแลวเสรจ ประธานกชม นาย ฮ.กดใจประประกาศความส าเรจ ประหนงตวท า โครงการนนเอง"

กรณน คอนขางชดเจนวา นาย ฮ. กลาวมสาวาท นาย ฮ. อาจจะไดรบค าชมจากประธาน แตเพอนรวมงานกจะรงเกยจ และคาดวา อกไมนาน..ความจรงกจะปรากฏ เมอถงเวลานน.. กจะตกต าแบบไมมใครเหนใจ! ..... ขอยกหลกการตรสของพระพทธเจา มาแสดงประกอบ เพอความเขาใจแจมชดยงขนวา เวลาเราจะพดอะไรกบใคร ควรพดหรอไม จะพดอยางไร พดเมอไร หลกนนมดงน :- ๑. ค าพดทไมจรง ไมถกตอง ไมเปนประโยชน ไมเปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคไมตรส ๒. ค าพดทจรง ถกตอง แตไมเปนประโยชน ไมเปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคไมตรส ๓. ค าพดทจรง ถกตอง เปนประโยชน ไมเปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคเลอกเวลาตรส ๔. ค าพดทไมจรง ไมถกตอง ไมเปนประโยชน แมจะเปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคกไมตรส ๕. ค าพดทจรง ถกตอง แตไมเปนประโยชน แมจะเปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคกไมตรส ๖. ค าพดทจรง ถกตอง เปนประโยชน เปนทรกทชอบใจของผ อน พระองคเลอกเวลาตรส ขอแถมอกชด คอ องคประกอบของวาจาสภาษต ไดแก ๑. กลาวถกตองตามกาล ๒. กลาวค าจรง ๓. กลาวค าออนหวาน ๔. กลาวดวยจตเมตตา สรปคอ - เวนมสาวาท - กลาววาจาสภาษต - เลอกเวลาทเหมาะสม แลวจงพดเฉพาะค าพดทจรง ถกตอง เปนประโยชน สวนผ ฟงจะชอบใจหรอไม..เราบงคบเขาไมได พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๗

ถาม : กราบนมสการครบ กรณอาหารทน าไวน บรนด มาท าเหลา โดยการเคยวใหเหลอเพยง ๑ ใน ๑๐

ถอวาเปนสวนประกอบอาหาร หรอวาเปน สราเมรยครบ? คนท ากพยายามบอกวา มนไมมแอลกอฮอลอยแลว มเพยงกลนเทานน แตเขาจะเอามาใชเพอปรงรส และ ดบกลนอาหารเทานน กเอาวา..มคนรกผม อยากใหไดชมของด แตผมกมวคดวา..อาหารมตงพนชนด ลานสวนผสม เหตใดเราไมหลกสงน.. กไมวายถกมองวาถอศลพรตทไมถกตอง พระอาจารยชวยวสชนาทครบ วาอาหารจานนผดศลขอ ๕ หรอไม? ตอบ : องคของศลขอ ๕ คอ ๑. ของทท าใหเมา เชน สรา เมรย เปนตน ๒. จตใครจะดมหรอเสพ ๓. พยายามดมหรอเสพ ๔. ของเมานนลวงล าคอเขาไป ถาเปนการเสพวธอน เชน ดด ดม ฉด ฯลฯ กนบตงแตเขามาในรางกาย - สราหยดเดยวกผด - สราตดอยปลายหญาคา ถารอย แลวตงใจลมเลย กผด - จะเพยวๆ หรอผสมน าแขง ผสมโซดา กผด (ไมไดผดทน าแขง หรอโซดา แตผดทเปนสรา) - ดมนอยมโทษนอย ดมมากมโทษมาก ถาดในพระวนยของพระภกษ จะเขาใจมากขน ในปาจตตย สราปานวรรค สกขาบทท ๑ มพระบญญตวา "ภกษตองอาบตปาจตตย เพราะดมสราและเมรย" ในบทบญญตน ยงไดแจกแจงใหชดเจนขนไปอกวา - น าเมา ภกษสงสยวา จะเปนน าเมาหรอไมหนอ.. แลวดม กผด ตองอาบตปาจตตย - น าเมา ภกษส าคญวาไมใชน าเมา ดมไป กผด ตองอาบตปาจตตย

(แสดงวา ตองพจารณาใหดกอนดม จะแกลงมว โมเม หรอตมน กผดทงนน) - ไมใชน าเมา ภกษส าคญวาน าเมา ดมไป กผด แตอาบตเบากวา เรยกชออาบตวา อาบตทกกฏ - ไมใชน าเมา แตสงสยวา จะเปนสราหรอไมหนอ.. แลวดม อยางนกตองอาบตทกกฏ (แสดงวา จะรกษาศลขอนไดสมบรณ กตองเจรญสตดจตดวย ของดๆ แตจตเสย คอเขาใจวาเปนของตองหาม หรอสงสย แลวขนดม, ขนกนไป กผด สองขอหลงน ไมไดผดทน า แตผดทจต!) ถงตรงน กตองขอชมผถาม ตอนทบอกวา "...ผมกมวคดวาอาหารมตงพนชนด ลานสวนผสม เหตใดเราไมหลกสงน ..." คดอยางน แลวปฏเสธอาหารนน กเปนวธรกษาศลทปลอดภย อานสงสทไดคอ จะมจตใจเขมแขง มนคง สตกไวขนดวย คราวนกมาเขาประเดน คอในกรณทเปนอาหาร หากมสราเจอปนลงไป เรากนอาหารจานน..จะผดศลขอ ๕ มย? กมค าอธบายประเดนน ในตอนทายของสกขาบทเดยวกนน ระบวา ภกษจะไมตองอาบตในกรณตอไปน คอ :- ๑. ภกษดมน าทมกลนรสเหมอนน าเมา แตไมใชน าเมา ๒. ภกษดมน าเมาทเจอลงในแกง ๓. ภกษดมน าเมาทเจอลงในเนอ ๔. ภกษดมน าเมาทเจอลงในน ามน (เปนยาระงบลม) ฯลฯ ในขอ ๒-๔ หมายถง ใสเพยงเลกนอย ไมมากเกนไปจนมส,กลน และรสของน าเมาปรากฏ ถาใสมากเกนไป กไมได ทน ถาสงสยวา แคไหนพอด? แคไหนเกนไป? กเลยง.. อยางทผถามไดคดและท า กนบวาปลอดภย พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๘

ถาม : ตวร ทเราฝกกน ใหเรารในการฝกสต ใชเปนนามในขนธหาหรอปาวครบ?

ตอบ : ใช "ตวร" ทเราฝกในขนเจรญสต กเปนนามธรรม ซงถาเทยบในขนธ ๕ กจดอยใน"สงขารขนธ" เพอใหมความเขาใจมากขน จะแสดงค าอธบาย"ขนธ ๕" ในทนไปดวย [น ามาจาก พจนานกรมพทธศาสตร ฉบบประมวลธรรม ของ พระพรหมคณาภรณ (ป อ ปยตโต)] ขนธ ๕ คอ กองแหงรปธรรมและนามธรรมหาหมวดทประชมกนเขาเปนหนวยรวม ซงบญญตเรยกวา สตว บคคล ตวตน เรา–เขา เปนตน, สวนประกอบหาอยางทรวมเขาเปนชวต) 1. รปขนธ (กองรป, สวนทเปนรป, รางกาย พฤตกรรม และคณสมบตตางๆ ของสวนทเปนรางกาย, สวนประกอบฝายรปธรรมทงหมด, สงทเปนรางพรอมทงคณและอาการ) 2. เวทนาขนธ (กองเวทนา, สวนทเปนการเสวยรสอารมณ, ความรสก สข ทกข หรอเฉยๆ) 3. สญญาขนธ (กองสญญา, สวนทเปนความก าหนดหมายใหจ าอารมณนนๆ ได, ความก าหนดไดหมายรในอารมณ ๖ เชนวา ขาว เขยว ด า แดง เปนตน) 4. สงขารขนธ (กองสงขาร, สวนทเปนความปรงแตง, สภาพทปรงแตงจตใหดหรอชวหรอเปนกลางๆ, คณสมบตตางๆ ของจต มเจตนาเปนตวน า ทปรงแตงคณภาพของจต ใหเปนกศล อกศล อพยากฤต) 5. วญญาณขนธ (กองวญญาณ, สวนทเปนความรแจงอารมณ, ความรอารมณทางอายตนะทง ๖ มการเหน การไดยน เปนตน ไดแก วญญาณ ๖) ขนธ ๕ น ยอลงมาเปน ๒ คอ นาม และ รป; รปขนธจดเปนรป, ๔ ขนธนอกนนเปนนาม. อกอยางหนง จดเขาในปรมตถธรรม ๔: วญญาณขนธเปน จต, เวทนาขนธ สญญาขนธ และสงขารขนธ เปน เจตสก, รปขนธ เปน รป, สวน นพพาน เปนขนธวนมต คอ พนจากขนธ ๕ พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๗ กมภาพนธ ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๑๙ (พระอาจารยขยายความตอจากค าถาม ๑๘)

ถาม : เมอจตร เสมอนยมขนธมาทงขนธอกท ใชไหมครบ

ตอบ : ขอน าส านวนของทานเจาคณพระพรหมคณาภรณ มาตอบ ดงน "มนษยมความโนมเอยงทจะยดถออยเสมอวา ตวตนทแทของตนมอยในรปใดรปหนง บางกยดเอาจตเปนตวตน บางกยดวามสงทเปนตวตนอยตางหากแฝงซอนอยในจตนน ซงเปน เจาของ และเปนตวการทคอยควบคมบงคบบญชากายและใจนนอกชนหนง การแสดงขนธ ๕ น มงใหเหนวา สงทเรยกวา "สตว" "บคคล" "ตวตน" เปนตนนน เมอแยกออกไปแลวกจะพบแตสวนประกอบ ๕ สวนเหลานเทานน ไมมสงอนเหลออยทจะมาเปนตวตนตางหากได และแมขนธ ๕ เหลานน แตละอยางกมอยเพยงในรปทสมพนธเนองอาศยกน ไมเปนอสระ ไมมโดยตวของมนเอง ดงนนขนธ ๕ แตละอยางๆ นนกไมใชตวตนอกเชนกน รวมความวา หลกขนธ ๕ แสดงถงความเปนอนตตา ใหเหนวาชวตเปนการประชมเขาของสวนประกอบตางๆ หนวยรวมของสวนประกอบเหลาน กไมใชตวตน สวนประกอบแตละอยางๆ นนเอง กไมใชตวตน และสงทเปนตวตนอยตางหากจากสวนประกอบเหลานกไมม เมอมองเหนเชนนนแลว กจะถอนความยดมนถอมนในเรองตวตนได" ดงนน จะเรยกวา ยมมาทง กไมวาอะไร แตทงแลวไมหยบมาอก จดส าคญอยท เหนความจรง แลวถอนความถอมน และขอน า ภารสตตคาถา มาแสดงประกอบ เพอใหเขาใจชดขน เปนส านวนทแปลโดย หลวงป เทสก เทสรงส ซงหลวงป แปลไดสะใจด ..............................................

ภารา หเว ปญจกขนธา ขนธ ๕ เปนภาระอนหนก เวย ภารหาโร จ ปคคโล แตบคคลยงยดถอภาระไว ภาราทานง ทกขง โลเก การแบกภาระไว เปนทกขในโลก ภารนกเขปนง สขง การปลอยวางภาระเสย เปนความสข นกขปตวา ครง ภารง บคคลปลอยวางภาระเสยไดแลว อญญง ภารง อนาทย ไมเขาไปยดถอเอาสงอนเปนภาระอก สมลง ตณหง อพพยห เปนผ รอถอนตณหา กบทงมลรากไดแลว นจฉาโต ปรนพพโต ต เปนผหมดความอยาก แลวปรนพพาน ดงน พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๘ กมภาพนธ ๒๕๕๙

#นมมโลตอบโจทย #๒๐

ถาม : เวลานงสมาธ การเหนเกดดบ ใชความรสกไดใชไหมครบ?

เชน เวลาเรองโนนเขามา หรอจตปรงแตงขนมา หรอบางครงมอะไรซกอยางดนขนมากลางอก แลวกหายไป (หลงจากนงจนจตรวมแลวจตตงมน) อยางนถกไหมครบ? เวลานงประมาณ ๔๐-๕๐ นาท จะเกดเวทนาปวดเมอยทขา บางครงจะเหนชดวา หายใจ เวทนา คนละสวนกน แตบางครงกดไมชด จะสกบเวทนาไดไมนาน กตองถอย อยางนเดนปญญาไหมครบ? ตอบ : ขอแยกตอบทละประเดนนะ ... ๑. เวลานงสมาธ การเหนเกดดบ ใชความรสกไดใชไหมครบ? ตอบ ๑ : การภาวนาแบบแค"รสก"เมอมสภาวะอะไรกตามเกดขน กจะท าใหเหนวา.. สภาวะนนๆ เกดแลวกดบ ... ๒. เวลาเรองโนนเขามา หรอจตปรงแตงขนมา หรอบางครงมอะไรซกอยางดนขนมากลางอก แลวกหายไป (หลงจากนงจนจตรวมแลวจตตงมน) อยางนถกไหมครบ? ตอบ ๒ : ถาเปนตามทบอก กถกนะ แตถาสงสยวาจะบอกตามทเปนหรอไม กตองไปสงการบานกบครบาอาจารยแลวละ ... ๓. เวลานงประมาณ ๔๐-๕๐ นาท จะเกดเวทนาปวดเมอยทขา บางครงจะเหนชดวา หายใจ เวทนา คนละสวนกน แตบางครงกดไมชด จะสกบเวทนาไดไมนาน กตองถอย อยางนเดนปญญาไหมครบ? ตอบ ๓ : จดมงหมายของการภาวนา ไมใชเพอ"ส "กบเวทนานะ แตภาวนาเพอใหรตามความเปนจรงวา เวทนากเปนเพยงสภาวะหนง ทไมใชเรา เกดแลวกดบ เปลยนไปตามเหตปจจย แรกๆ อาจจะเหนแบบแยกขนธ เชน เวทนาเปนสวนหนง กายเปนสวนหนง หรอเหนวาเวทนาเปนสวนหนง จตเปนอกสวนหนง แยกขนธอยางนกนบวาเรมเดนปญญา พอเรมเดนปญญาแลว กไมใชวาจะเดนปญญาอยตลอด บางทกเผลอ ขนธกรวมมาเปนเราอก เพราะใจลกๆ มนยงไมเชอ จงตองเพยรฝกเจรญสต เจรญสมาธ ใหจตตงมน กจะเกดปญญาแยกขนธ เหนไตรลกษณไดใหม

ท าซ าแลวซ าอก จนกวาใจจะยอมรบความจรง พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๕ กมภาพนธ ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๒๑

ถาม : ถาเราเหนคนทท าอะไรไมเหมาะสม

ไมเปนธรรม การทน าพฤตกรรมของเขา

มาแชรใน social เจตนาแคตองการเตอนคนอน ระวงหรอหลกเลยง

เราท าไดขอบเขตแคไหนคะ?

ทจะชวยเหลอสงคม หรอใหวางใจ ปลอยใหเขารบวบากไปเอง หรอถาเราท า เราจะมวบากกรรมอะไร? ซงแนนอนคะ ถาเราแชรจะตองผไดรบการกระทบแนนอนคะ (ค าถามนขอถามเผอการแชรเรองราวตางๆ ทเปนพฤตกรรมไมเหมาะสมบน social ทวๆ ไปดวยเลยนะเจาคะ) ขอยกตวอยางเจาคะ..ทกเชาจะเหนมอเตอรไซดมาสงเปดยาง ใหกบรานอาหารหนง โดยการขนสง ของไมสะอาด ไมค านงถงผบรโภค ใสในถงกอปแกป หลายถง หวเปดหลายหวหอยออกมานอกถง ถงกหอยขางๆลอรถ มนสกปรกไมนาทาน ไหนจะความสกปรกของรถเอง ไหนจะเขมา ทอไอเสย เหนแลวขดตามากๆคะ ตอบ : เรองการโพสต การแชร เรองราวตางๆ ใน สงคมออนไลน เปนเรองทควรระวง ยงถาเราตงสถานะใหคนทวไปสามารถเขาถงสงทเราโพสตได เรากยงตองรบผดชอบมากขน โดยหลกการ กเทยบไดกบการพดคยกนทวไป คอ ไมโกหก, ไมสอเสยดใหแตกแยก, ไมหยาบคาย และไมเพอเจอ ความแตกตางกนอยตรงท..#ในสงคมออนไลนมคนมารบรมากกวา ผลจงมมากกวา ถาสงทโพสตเปนประโยชน กไดประโยชนมาก แตถาเปนโทษ กใหโทษมากเชนกน การทจะโพสตอะไรเรากตองดทเจตนา เราเหนสงทไมเหมาะสม เหนคนทไมรบผดชอบตอสงคม

เรากชวยเกบหลกฐานมาชวยกนเตอนเพอนเราใหระวง กนบวาเปนเจตนาทด บางคนอาจจะคดวา "ชางเถอะ อยาไปยงกบเขาเลย ปลอยๆไป อยเฉยๆดกวา" ถาเราวางเฉยตอสงเหลาน กตองมาประเมนวา เราเฉยแบบอเบกขาทเปนกศล คอ เฉยร หรอเฉยทเปนอกศล คอ เฉยเมย ถาเฉยเมย..ใครจะท าอะไรกชาง จะเลวจะราย จะเปนผลกระทบกบในทางเสอมทรามอยางไรกชาง ทงๆทเราเหนอย-รอย แลวเฉย อยางนนาจะเขาขายเฉยเมยนะ เรากพลาดโอกาสทจะชวยกนพฒนาสงคมและความเปนอยรวมกนไปอกครง ทผานมา เราจะเหนไดวา มกรณตวอยางหลายกรณ ทชวยกนโพสตชวยกนแชร ท าใหผ ทมพฤตกรรมรายๆ ทเคยแอบเอาเปรยบสงคม กถกเปดเผยออกมา และถกจบเขาสกระบวนการยตธรรม กมากมาย นเปนผลจากการไมนงเฉยดดาย คนรายอยยากขน เพราะมสายตาคนดคอยจบจองอย อยางไรกด การทเราไมรถองแท ไมทราบขอมลรอบดาน การโพสตกอาจจะกระทบผ อนในทางเสยหาย ทงทผนนไมไดเกยวของ หรอไมผด เมอมขอมลหลกฐานยนยนวา..เราเขาใจผด เรากตองรบผดชอบการกระท าของเรา เบองตนกตองรบผด และขอขมา แตถามเจตนาไมด จะใหรายผ อน ยงถาขอมลหรอภาพทเราโพสตนนมาจากการบดเบอน กกลายเปนหลกฐานเทจ คราวนจะผด "พ.ร.บ.คอมพวเตอร" ดวย สงคมจะดไดกอาศยคนในสงคมชวยกนดแลและตกเตอนกน แตตองดแลตกเตอนกนดวยเมตตาและกรณา เหมอนกบพระภกษ เมอมาอยรวมกนเปนสงฆ ทานกชวยตกเตอนกนดวยความปรารถนาด พระพทธองคทรงใหภกษทงหลายอาศยความกรณาวากลาวกน ใครมอาบต กใหชวยกนใหออกจากอาบตใหถกตองตามพระธรรมวนย ไมใชชวยกนปกปด ใครปกปดกเปนอาบตอกขอหนงดวยซ าไป พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๕ มนาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๒๒

ถาม : ขอปรกษาคะ ตอนนอยบานทไรจะมเรองขดใจอยเรอย ทหนกมากชวงนคอ

คณพอชอบเปดเพลงเสยงดง รบกวนเรามาก เพลงกโบราณ เราจะท าใจชอบไปดวย..กท า

ใจยากคะ

มนไมใชแนวเราเลย พอจะเปดเพลงแนวเรา พอกไมเอาดวย

บรรยากาศทบานกเลยนาหงดหงดทงวน จะท ายงไงดคะ

ตอบ : ปญหาระหวางคนสองวย..ทนาเหนใจจรงๆ กอนจะตอบปญหาน ขอใหถามเราเองกอนวา "เรารกพอมย?" ค าตอบจะออกมาวา "รก" ถารกพอ.. เรากไมจ าเปนตองไปใสใจท "เพลง" ใหหนมาใสใจท "พอ" มาใสใจวา ขณะทพอก าลงฟงเพลงอยนน "พอก าลงมความสข"! คนทเรารกก าลงมความสข..เรากสขดวย!! แตถาไปใสใจทเพลง(โบราณ!) ใจเรากพบแตอารมณทไมนาปรารถนา เปนเหตใหใจหงดหงด เปนโทสะ เราไมจ าเปนตองบงคบใจตนเองใหชอบเพลงแนวเดยวกบพอ เพยงแตหนมาด "พอก าลงมความสข" "พอก าลงมความสข" เปนอฏฐารมณ คอ เปนอารมณทนาปรารถนา จตไดเสพอารมณทนาปรารถนา จตกมความสขแลว

เหมอนกบเราเลยงแมว เรารกแมว อยากใหแมวมความสข เราซออาหารเมดส าหรบแมวมาใหแมวกน เราเหนแมวกนอาหารอยางเอรดอรอย เรากมความสข โดยทเราไมจ าเปนตองชอบอาหารเมดส าหรบแมวนน หรอไมตองกนอาหารเมดส าหรบแมวเพอใหเราเองมความสข พอเปลยนมมมอง เปลยนจดใสใจ เรากมความสขได..แบบไมตองพยายามเลย สขเดยวนนเลย อยางไรกตาม ดวยความเคยชน ใจเราอาจจะแอบไปฟงเพลง(โบราณ!)ทเราไมชอบอก คราวนจะเปนโอกาสทเราจะมาเจรญสต ใจเหนพอสข..ใจเราสข กรทนวาใจเราสข ใจแอบไปฟงเพลง..หงดหงด กรทนวาหงดหงด ใจคดไปตางๆ นานา กรทนวาฟงซาน ใจไหลไปหาเสยงเพลง กรวาใจไหลไป ใจเปนสข กไมเคลบเคลมกบความสข ..แคร ใจเปนทกข กไมตอตานกบความทกข ..แคร ไมเปนศตรและไมมอคตกบสงเหลานน รสงทปรากฏ ดวยจตทเปนกลาง จตจะฉลาด โดยทเพลงอาจจะยงไมทนจบดวยซ าไป! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๙ มนาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๒๓

ถาม : อะไรเปนศตรของพระพทธศาสนา ตอบ : ค าถามนเปนค าถามเปด! ซงค าตอบนหลากหลายมาก (ผถามเลาวา) เคยเอาไปถามคนหนง แลวคนนนตอบวา.. ศตรของพระพทธศาสนา คอ ทนนยม! อะไรอยางนนะ! อนนเขากเปนมมมองหนง #ค าตอบ..ถาอาตมาเปนผตอบ.. อาตมากจะตองตโจทยกอน! ตโจทยวา.."ศตรของพระพทธศาสนา" ค าวา "ศตร" นไมยาก! มาสนใจค าวา "พระพทธศาสนา" คออะไร? เพราะถาเราตความหมายของ"พระพทธศาสนา"ออก เราจะมองออกวาศตรของ"พระพทธศาสนา"คออะไร? เหมอนอยางทคนไปตความวา.. พระพทธศาสนาคออะไรกไมร แลวกบอกวา..ศตรของพระพทธศาสนา คอทนนยมเนยนะ! มนกกลายเปนเขามองพทธศาสนา เปนแงทตรงขามกบทนนยม ทนในความเหนของอาตมา.. "พระพทธศาสนา" ..ลองแยกค าด! "ศาสนา" แปลวา ค าสอน ค าสอนของใคร? .. คอ ค าสอนของ"พทธะ" "ศาสนา" แปลวา ค าสอน "พทธะ" คอ ผ ร (ถาเปนค าสอนของพระครสต กเปนศาสนาครสต) "พทธศาสนา" กแปลวา ค าสอนของพระพทธะ

"พระพทธะ"ในทนของพวกเรากคอ พระพทธะ ผ เปนสมมาสมพทธะ คอ ตรสรเอง ถาเราตความไดอยางนแลวเนย! #ศตรของค าสอนของพระพทธะ กคอ.."#อะไรทมนชวนใหโง" "พระพทธะ" แปลวา ผ ร ผ ตน ผ เบกบาน อะไรทมนชวนใหโง ใหซม ใหทอ อนนน..คอศตรของพทธศาสนา ฉะนน มนไมใชเปนคน ไมใชเปนสตว ไมเปนลทธ ไมใชเปนแกงคอะไรทไหน ไมใชเปนส านกอะไรทไหน แตเปนอะไรกตาม ทชวนใหจตมนหลดออกจากความเปนพทธะ กคอ..มนชวนใหเราโง ชวนใหเราตดยด ชวนใหเรายดมนถอมน ท าใหมด ท าใหมวหมอง ใหซม ใหทอ ท าใหไมปลอดโปรง ไมเบกบาน นนคอ ภาวะทชวนใหจตไมเปนพทธะ "พทธะ" แปลวา ผ ร ผ ตน ผ เบกบาน ไมใชรธรรมดาดวย รแบบตนดวย แลวไมใชรแบบตนแบบปกต ไมใชรตน แตซมๆทอๆ แตเปน "รตนและเบกบาน" ฉะนน อะไรทชวนใหตดยด กลายเปนไมร-โง แลวกมวหมอง แลวกหลบใหล "หลบใหล" นคอ ไปตดอยกบโลก "ตดอยกบโลก" นมนตดอะไรไดบาง? "ทนนยม" กเปนค าหนง เปนสวนหนงทเปนศตร ถามองในแงแบบแคบๆ กคอ ตดอยในทนนยม แตอะไรกตามทท าใหมนตดเนยนะ ! แมแตผ ทดเหมอนเปนนกบวชแลว เปนตวแทนพทธศาสนา แตถาสอนใหไปตดยดค าสอนของผ ทหมเหลองและโกนหวอยางนนะ!

ถาสอนใหตดยดองคนน อยางนกเปนศตรของพทธศาสนา..เขาใจมย? ค าสอนนนเปนศตรของพทธศาสนา แตถาเปนโยมดวยกน.. สมมตโยมดวยกนตกเตอนกนเอง แลวท าใหเกดมภาวะตนรขนมา คอ..ตนรยงใง? ตนรสภาวะแรกกคอ มสต คอ รสภาวะทเปนจรงขนมา ต าเตอนนนกเปนค าเตอนของกลยาณมตรในพทธศาสนา ปกตเราจะรโลกขางนอกใชมย? รคนนน รคนน รขาวคราวบานเมอง แตพอเขาชใหดวา โทสะเปนอยางน หรอก าลงคร าครวญ ตอนก าลงคร าครวญ ในใจมนไมมค าวา"คร าครวญ"นะ มแตค าวา "ท าไมถงเปนอยางนน? ท าไมถงเปนอยางน? ท าไมมแตคนทงเราไป? เขาลมเราแลวเหรอ?" คดอยางน..คอ ก าลงคร าครวญอย มคนชใหดวานคอ คร าครวญนะ! เขาตนขนมา! ภาวะอยางนเขาเรยกวา "ภาวะรตน" ตอนรตนเนยไมเหมอนตอนคร าครวญ ตอนคร าครวญไมเบกบาน แตพอรแลวมนเบกบาน..เขาใจมย! คนทชสภาวะอยางนได คนนนเปนผ ทพาจตเราใหมภาวะแหงพทธะขนมา แมเพยงชวคราว พทธะเบองแรกนกเปนรตนเบกบาน จากการมสตรสภาวะแหงความเปนจรง แลวกรบอยๆ สภาวะทจะชวนใหเราพลาด กคอ จตมนพลาดจากความเปนผ รไป ขณะนนเรยกวาเปนศตรหมดเลย ฉะนน มนไมไดเปนบคคล ไมไดเปนแกงค ไมไดเปนส านกไหน คอจตทมนยงฝกไมดพอนนแหละ! แตพอฝกไดดพอแลว อะไรกไมมาท าใหเราเปนผหลงใหล

ผมวหมอง หรอผหลบไปได เหมอนพระพทธเจา..พอตรสรแลว หรอพระอรหนตผบรรลเปนพระอรหนตแลว กไมมอะไรทจะมาเปนศตรกบทานได ใจของทานหลดพนไปแลว เบองหนาของทานกมแตวา..เมอไหรขนธ ๕ นจะดบไป..เทานนเอง มองเหนแลววาขนธ ๕ นเปนเพยงภาระ แตกอาศยขนธ ๕ นแหละ มาเปนทฝก ฉะนน ทานกไมมองวา "ศตรคอขนธ ๕" ดวย! ขนธ ๕ กเปนเพยงอะไรอยางหนง ทอาศยมาแลว กเกดปญญาขนมา ไมตดยดในขนธ ๕ แลวกไมเหนขนธ ๕ เปนศตรนะ! แตตอนนพวกเรายงรบาง หลงบาง รบาง หลงบาง ไอความหลงยงเปนศตรอย พระอรหนตไมมองอะไรเปนศตร พระพทธเจาไมมองพระเทวทตเปนศตร ไมมองวาพราหมณเปนศตร ไมมองวาพระเจาอาชาตศตรเปนศตร ไมมองอยางนน ถาเปน ผ ร ผ ตน ผ เบกบาน โดยสมบรณแลว จะไมมองอะไรเปนศตร มองเหนแตสตวผ รวมเกด แก เจบ ตาย มแตความกรณา..ทมองเหนวาเขายงเปนผ โง หรอเปนผ เขลา ยงมทกขอย มองเหนวาเขาเหลานนเปนทกข มองขนธ ๕ ทตวเองเคยยด มองแลวกเหนวา ไมใชเปนสงทนาเสยดายอาลยอาวรณ ไมอาลยวา.."ฉนจะตายไปแลว" ไมใชอยางนน! มองเปนวา อาศยขนธ ๕ นแหละ เมอครงหนงมนท าใหทกขใจ แตตอนนฉลาดแลว จะตายกตายไป ไมไดวากน ไมอาลยอาวรณ แลวกไมถงกบเกลยดมน จนกระทงเรยกวา "เมอไหรมนจะตายสกท" ไมคดอยางนนดวย เขาใจมย?

มนเปนกลางแทๆ เลย ไมมเหนวาอะไรเปนศตร รวมทงไมเหนอะไรเปนทรกทพอใจดวยซ าไป ไมตดยดและไมผลกไส อยกบมนไปอยางน แตของเรานนะ.. ขณะนอาจจะมบางทไมชอบใจสงนน ไมชอบใจสงน ภาวะทเปนศตรจรงๆ กลายเปนวา คอ ความโง และ ความหลง ทฝกไดของเรากคอ.. ท าอยางไรใหเรามความรขนมาบอยๆ คอรสงทเกดขนในใจ แลวภาวะแหงพทธะนจะเบกบานจะเตบโตขนมาเรอยๆ เมลดพนธแหงพทธะกจะเตบโตขนมาเรอยๆ สดทายแลวไมมอะไรเปนศตร ถาม: เกยวกบศรทธาดวยไหม? ตอบ : ศรทธา เปนสภาวะธรรมทจ าเปนอยแลว ตงแตตน ควรจะมศรทธา มศล มสตะ มจาคะ มปญญา เปนธรรมะทควรมอยแลวตงแตเรมตน ถาไมมศรทธา กไมมการเรมตนทจะมาเรยนร เชน ไมมศรทธาวาพระพทธเจาเปนพระพทธเจาจรง กหมดเลย!.. ไมตองมาเรยนแลว! เพราะวาไมเชอวาพระพทธเจาเปนพระพทธเจาจรง แลวกเปนอนไมตองเรมตนเรยนรอะไร เพราะฟงค าสงสอนมากไมเชอวาผสอนนนรจรง กหมดกนใชมย? หรอวาแมอาตมาเอง ถาผ ฟงยงไมศรทธาวา อาตมานเปนพระดแทแคไหนนะ แตวา"เชอวา" พระรปนน าค าสอนของพระพทธเจา..ผ รจรง มาบอกตอ อยางนกยงเปนศรทธาตอพระพทธเจา

ศรทธาตอพระธรรม ศรทธาตอพระสงฆ วามผ ทรธรรมตามพระพทธเจาไดจรง แมวาผพดนอาจจะยงไมรนะ! แตเชอวาผ รจรงมอย และกศรทธาตวเอง วาเราเองกสามารถพฒนาตวเองใหรตามได อยางน พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยทวดอนทาราม ลงค https://app.box.com/s/dboiakc96v1cz0e2cabdel1nz10cxn6k ค าถาม-อะไรเปนศตรของพระพทธศาสนา 590313-วดอนทาราม

นมมโลตอบโจทย #๒๔

ถาม: คนทปฏบตมานานแลว แยกธาต แยกขนธได ครบาอาจารยกชม

แตท าไมยงเบยดเบยน ยงแยงชง ศลกยงไมด คอ..ท าไมยงเลวอย ?

ตอบ: คอ..คนเจรญสต ท าเจรญกรรมฐาน ขนาดเดนปญญาแลว แตมนยงไมถงมรรคผล มนกยงเสอมได ขณะทเกดปญญา กอยในขนทวามสต เหนสภาวะ..แลวเกดปญญา เกดความเขาใจเหนสภาวะไปเรอยๆอยางนนะ! แตมนยงอยในขนโลกยะ เนย! พอมนเสอม สภาวะนน พอเกดความเขาใจ ไมใชวา.. เขาใจป บ! ฉลาดคางเตง อยอยางนนนะ! พอมนเผลอขนมา มนกโงได ตอนโงนกคอ สามารถทจะผดศลได สามารถทจะงกได สามารถทจะรายได ธรรมดามาก.. เปนใชมย? ดเปนนกปฏบตนแหละ แตพอโงกโงนะ! ตอนโงกแสดงความโงใหเหนเลยวา นาเกลยด นาชง นากลว หลายแบบ #โยม: จรงๆค าถามทถามพระอาจารย จรงๆกเปนกนทกคน เพยงแตวาอยากเสรมวา..ไมรตว! ตอบ: ทน เวลาเรยนเนย จงตองเรยนใหครบ สกขา ๓ ตองเรยนใหครบ 'สลสกขา' ‘จตตะสกขา' 'ปญญาสกขา'.. ตองเรยนใหครบ! ในขณะทเรามาศกษาเรองจตเนยนะ กอยาละเลยเรองศล ฉะนนไมวาจะปฏบตถงขนไหนแลวเนย พอมนเผลอขนมา มกเลสขนมาตวใหญ ขนมาแลวเนย!..ยงใงๆ กอยาไปผดศล มนจะดดน หรอมนจะมโทสะแคไหน..กจะไมผดศล มนจะมราคะมากแคไหน..กจะไมผดศล อยางนนะ!

'ศล' ยงใงกตองเปนมาตรฐาน คอตองศกษาไปควบคกน ไมใชศกษาทละเรอง ในชวตจรงมนแยกไมไดวาจะตองศกษาทละเรองอยางนไมใช แตตอนเรยนมนเรยนทละเรอง เพราะวาบรรยายเปนเรองๆตามล าดบไปเรอยๆ แตตอนศกษาในชวตจรงเนย มนตองศกษาควบคกนไป มนแยกไมออกหรอกวา ขณะนเราจะศกษาเรองศลเฉพาะนะ! ยงไมศกษาเรองจต มนแยกไมได คอเวลาบรรยายในแงของกรรมฐานเนย กมกจะมาขยายความในเรองของ 'จต' หรอเรองของ 'จตตสกขา' มาก พอขยายเรองนลมขยายเรอง'ศล' บางทคนฟงกเลยละเลยเรอง'ศล'ไปดวย บางทอาศยวากเลสมนยงมอย บางทกมความถอตว หรอความโลภ พอกเลสตวนเกดขนมาแลว จตไมทน สตไมทน บางทกอาศยสองตวนไปท าผด ไปเบยดเบยนกนเองบาง ไปกดขมกนเองบาง หรอไปยกตวเองสงแลวกดขมคนอน หรอบางทกกเลสนนครอบง าใจโดยทตวเองไมร กพาไปพดไมด ท าไมดคดไมดในแงของศลนมนไมยากในการอธบาย แตตอนลงมอปฏบตมนกเบยดเบยนกนนะ โดยเฉพาะเรองค าพด ถามการกระทบกระทงกน ถาเรารตวเมอไหรใหไปขอขมากน ถามการเบยดเบยนเปนบคคลนะ แตถาความผดทวานนไมไดไปผดตอคน มนเปนผดเฉพาะตวเราเอง กใหเรยนรวาเปนบทเรยนของตวเอง ตรงนอยในขนของ 'โยนโสมนสการ' แตถามนมการกระทบกระทงคน เบยดเบยนคน กตองไปขอขมา ขออภยกน สมมตวา..เพอนกน เดอนทแลวพลาดกน ท าอยางนน ท าอยางน กเปนนกปฏบตดวยกนทงค มนพลาดกนแลว พอรตวกตองมความกลาทจะไปขอขมา พอขอขมากนไดแลวกหาย แตถาเกบเอาไวนะ กจะคลายๆเปนหนามแทงใจ

นกถงเรองนทไรก เจบแปลบ! เจบแปลบ! กตองไปบงออก วธบงออกกคอ..ตองไปขอขมากน พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยทลงค bit.ly/22ol2HG ถาม-ผปฏบตทไดรบค าชมวาภาวนาด แตท าไมยงเบยดเบยน แยงชง ศลไมด.mp3

นมมโลตอบโจทย #๒๕

ถาม : ดฉนเคยปฏบตแบบดลมหายใจ

ทปลายจมก นงสมาธนานหลายชวโมง ดความรสกทางกาย จนตอนหลงเรมรสก

ปวดกลางกระหมอม ทายทอย ขมบ และตาดานซาย เหมอนตาจะแตก จนไมกลานงสมาธ ไดฟงพระอาจารย กเคยเปนบางเหมอนกน ตอนนจงเปลยนมาเดนจงกรมทกวน ตามรจต จงรวาตวเองคงตดเพงมานาน เพราะยงเปนๆหายๆ บางครงกยงปวดมาก พยายามบอกวามนเปนแคอาการทางกาย ทจตไปรบร และไมเทยง บางครงกเหมอนจะหาย แตเดยวกมาอก ขอความกรณาพระอาจารยใหค าแนะน าการปฏบตในแนวทางทถกตองดวยคะ ตอบ : อาการอยางนมสาเหตมาจากวาเรา"อยากด" "อยากสงบ" "อยากนง" ใหรทน "ความอยาก" อยางใดอยางหนง ทเปนแรงผลกดนใหเราปฏบต ความอยากเหลาน เรยกรวมๆ วา "ตณหา" ตณหาเปนสมทย คอเปนเหตแหงทกข ฉะนน เมอเราเรมปฏบตดวยความอยาก ผลจงออกมาเปนทกขในรปแบบตางๆ อยางทโยมประสบมา เปนตน ลองตงใจใหม "เราจะปฏบตเพอใหเกด'ปญญา'รความจรง" ฉะนน จรงๆ ใจขณะนเปนอยางไร กรไปตามตรง ดกได ไมดกได ดกร ไมดกร ..ซงทจรงแลว..สวนมากไมด เรากแคร เมอกอน เรายอมไมได ถาเหนวามนไมด..เราจะรบ"จดการ"ทนท ไอ"จดการ"นแหละ คอการแทรกแซง พอแทรกแซง จะเกดผลเสยอยางนอย ๒ แบบ คอ ๑. เพราะไมชอบจตทไมด จงพยายามบงคบใหจตด "จตด"ในความเขาใจของเรา คอ จตนง จตสงบ จตไมนง กบงคบใหนง

จตไมสงบ กบงคบใหสงบ "เพง" กคอบงคบนนแหละ ผลของการบงคบ คอจตเครยด พอจตเครยด กแสดงออกทางกาย เปนปวดหว ปวดตา ตางๆนานา แททจรง ถาจตไดอารมณทชอบ ทสบาย จตจะสงบเอง ๒. ทแทรกแซง กเพราะจต"ไมยอมรบ"ความจรง ความจรงคอตอนนไมด กรบ"ท า"ใหมนด แทนทจะ"ร"ไปตรงๆ วา..ไมด ความจรงคอตอนนไมสงบ กรบ"ท า"ใหสงบ แทนทจะ"ร"ไปตรงๆ วา..ไมสงบ จตจงไมเกดปญญาสกท เพราะไม"ร" มแต"ท า"นนเอง สรปคอ หาทอยใหจต ถาจตมาอยในทอย แลวชอบ จตกจะสงบเอง ถาจตมาอยในทอย แลว - จตดนรน กร - จตเคลอนไปหาอารมณอน กร - จตเผลอ กร จตแสดงความจรงใดๆ กยอมรบ และรไปตามนน รแลวกกลบมาท"ทอย"อก เพอเรยนรความจรงของจตตอไป พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๒๖

ถาม : เคยนงสมาธแบบท าเอง

อยากจบตวเองนงนงๆ แควนละ 10-15 นาทตอวน

โดยมค าภาวนาวา "พทโธ" ตอนนนไมไดคดอะไร

พอเวลาผานไปประมาณ 2 อาทตย บางวนเรมมอาการนงแลวกมดยงกวาหลบตา

แตกไมไดคดอะไร กนงดความมด หรอบางวนกสวางมากๆ จนรสกวาแสบตา กนงเฉยๆ ไมไดคดอะไร แตพอนงไปเรอยๆ เรมมอาการเหมอนขนหวลก กไมไดสนใจอะไรกนงเฉยๆ หลงจากทนงไปเรอยๆ ประมาณ 1 เดอน กจะเรมมอาการขนหวลก ตวเยน และกเรมเหมอนตวหาย แตเหมอนมอยางเดยวคอ จตทรวาตวมนหาย กนงดเฉยๆ แตพอสกพก เหมอนจตเราโดนดงแบบแรงๆ (เหมอนเราจะวบ แตพอดแลวเรากไมไดหลบ) พอถงตอนนกจะถอนสมาธ เพราะกลว (ในใจกกลวผ) กไมรวาจะเจออะไรตอ ฝากถามพระอาจารยวา ควรจะปฏบตตอไหมหรอยงไงตอ ชวยชแนะดวยคะ ตอบ : หลกของการปฏบตทครบาอาจารยสอนไว สามารถน ามาใชไดในชวงน คอ "มสตรกายรใจ ตามความเปนจรง ดวยจตทตงมนและเปนกลาง" ขณะทร"สวาง"-ร"มด" ขณะนนก าลงร"อารมณ" กกลบมารท"จต"บาง เปนระยะๆ จะเรยกวากลบมาท"รสก"กได เพอไมใหกลายเปน "จตไหลไปหาอารมณ" อยางเดยว ขณะทร"ขนหวลก-ตวเยน" ขณะนนกก าลงร"อารมณ"เชนกน กกลบมารท"จต"บาง วามยนด-ยนรายหรอไม ถาตวหาย แลวมจตผ รอย กใชได พอออกจากสมาธมา จะรสกไดชดเจนวา กายกบใจ เปนคนละสวนกนจรงๆ

พอกลวผ กเปนธรรมดาทจะออกจากสมาธ เพราะตองคดกอน จงจะกลว พอคดเรองผ..จตกฟงซานแลว ซงเรากหามไมได กลว กรวากลว เสยดาย กรวาเสยดาย มอะไรปรากฏ กรไปตามนน โดยไมตองรอดกด วาจะมอะไรปรากฏขนมาอก จตไหลไปหาอารมณ กรทน รแลวมยนด-ยนราย กรซ าลงไปอก กอนด ไมดกด ขณะด ไมถล าไปด ดแลวใจไมเปนกลาง คอมยนด-ยนราย กรทน พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑ เมษายน ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๒๗

ถาม : "กเกง" เปนมานะใชไหมคะ? ตอบ : "กเกง" เนย ใชเลย! ชดๆเลย! “มานะ" เกดจากการเทยบเขา-เทยบเรา มานะม ๙ อยาง - เราดอยกวาเขา ส าคญวาเราสงกวาเขา - เราดอยกวาเขา ส าคญวาเราเสมอเขา - เราดอยกวา ส าคญวาเราดอยกวาเขา ทงๆ ทส าคญถกนะ! มนมการเทยบเขา-เทยบเรา กถอวาเปนมานะ - เราเสมอเขา ส าคญเราวาสงกวาเขา - เราเสมอเขา ส าคญวาเราเสมอเขา - เราเสมอเขา ส าคญวาเราดอยกวาเขา เปนมานะเหมอนกน - เราสงกวาเขา ส าคญวาเราสงกวาเขา - เราสงกวาเขา ส าคญวาเราเสมอเขา - เราสงกวาเขา ส าคญวาเราดอยกวาเขา กเปนมานะทงหมดเลย จะส าคญถก หรอส าคญผด กเปนมานะทงหมดเลย เพราะวามนมการเทยบกน เทยบเขา-เทยบเรา อยางเชนทครบาอาจารย ทานเลาวา.. ครงหนง ทานไปหาหลวงป แลวทานรสกวา 'โอโห! หลวงป สบายแลว แตเราเนย ยงตองมงานท าอย เรายงมทกขอย' ทงๆ ทเทยบถกนะ!

แตมนเปนการเทยบเขา-เทยบเรา อยางนกเรยกวา 'เทยบดวยมานะ' แตมานะทนาเกลยด คอ 'ตวเอง' กไมไดเรองเลย ตวเราเองนแยมาก ยงนกไปวา..ดกวาเขา อยางนเปนมานะทนาเกลยด แลวปถชนสวนใหญยงมมานะตวนเยอะ! แลวถารตวขนมาแลวจะรสกวา.. โอย! นาเกลยดมาก ถารเมอไหรนะ! แสดงวา..เรมนารกแลว เพราะรทนความนาเกลยด ใชมย? ถามความนาเกลยดอย แลวไมรเลยนะ! นาเกลยดมากเลย ... พอเขาใจนะ! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยในการแสดงธรรม ณ คอรสปฏบตธรรมเนยยะ วนท ๑ เมษายน ๒๕๕๙ ไฟล ค าถาม-กเกง เปนมานะใชไหม 590401_ขยายผล-01.เปลยนแรงขบเพอพนจากหวงทกข สามารถดาวโหลดเพอรบฟงไดท http://bit.ly/22kpk0V

นมมโลตอบโจทย #๒๘

ถาม : ถาพดถงในขอของ"#ธมมวจยะ"นะครบ แลวมนเหมอนกบวา เราจะตองไปคดไป

คนควา ซงมนมความรสกวา..มนไมใชแลว อยากใหหลวงพอขยายความ "ธมมวจยะ" ครบ

ตอบ : "ธมมวจยะ" เนย แรกๆ อาจจะตองคดบาง คอตองวจยใชมย? คอมนตองเหมอนจะตองวจยตวเองวา..เราเหมาะกบอะไร? ธรรมะขอไหนเหมาะกบเรา? หรอเราเหมาะกบธรรมะขอไหน? เพราะวาบคคลตางๆ ในโลกน มจรตตางกน พระพทธเจากแสดงวธปฏบตส าหรบคนทจรตตางกน ดวยธรรมะคนละชด พระพทธเจาแสดงธรรมไวถง ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขนธ ไมใชวาเราจะตองไปปฏบตใหครบทง ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขนธนน ฉะนน วธใดวธหนงทเหมาะกบเรามอย บางทแคหวขอเลกๆ เทานนเอง ในจ านวน ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขนธเนย เรากตองมา "วจย" "วจย"เนย ไมตองไปวจยทงหมดกได เอาแคพระสตรหลกๆ พระสตรหลกๆ ทพระองคแสดงเปนหลกการใหญๆ เชน #สตปฏฐาน๔ สตปฏฐาน ๔ เนย พระองคกไมไดใหเราไปท าทงหมด ใหเลอกเอาทตรงกบจรตของตวเราเอง จรตส าหรบผ ทจะมาเจรญสตปฎฐาน แบงออกเปน ๒ แบบ คอ ๑. จรตของ'สมถยานก' คอพวกทท าสมถะไดงาย กบ ๒. จรตของพวก 'วปสสนายานก' คอพวกทเจรญปญญาไดงาย พดงายๆ กคอ ๑. สมาธน าปญญา

หรอ ๒. ปญญาน าสมาธ ถาเราเปนพวก'ปญญาน าสมาธ' คอท าฌานไมคอยได แตเจรญปญญาไดงาย เหนสภาวะเกด-ดบได กใชวธดจต คอใชสตปฏฐานขอ"จตตานปสสนาสตปฏฐาน" ดวามราคะเกดขน ราคะดบไป โทสะเกดขน โทสะดบไป โมหะเกดขน โมหะดบไป ฟงซานเกดขน หดหเกดขน อยางนนะ เรามาวจยตวเองวาเราอยในจรตแบบไหน? แลวปฏบตใหตรงกบจรต อนนเรยกวา "ธมมวจย" พอวจยไดแลววา.. เราเหมาะกบธรรมะหมวดไหน ขอไหน กเรมท าเลย! ไมใชมวแตคด ผานขนธมมวจยไปแลว คอไดเลอกเฟนแลววา จรตเราลงอยกบขอน ธรรมะขอนเหมาะกบเรา .. กลงมอท าเลย! พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากพระฟงซาน (571026)_11.ถาม-ขอใหอธบาย ธมมวจยะ

นมมโลตอบโจทย #๒๙

ถาม : มค าถามครบ ขนธคออะไร? แยกยงไงครบ?

ตอบ : ขอตอบทละประเดนนะ ๏ ประเดนแรก .. ขนธคออะไร? ขนธ แปลวา กอง แปลอกอยางวา สงทรวมตวกน เพราะชวตคอการรวมตวกนของสงตางๆ พอรวมกนไดกเรยกวาเปนคน สตว บคคล ตวตน เรา เขา คอ มความรสกวา ม"เรา"เปนเจาของชวต แตถาแยกสวนประกอบทรวมกนเหลานน กจะพบวา ไมม"เรา"อยตรงไหน เบองตนกแยกงายๆ เปน กาย กบ ใจ ถาจะเรยกใหตรงศพท กเปน รปธรรม กบ นามธรรม เรยกสนๆ วา รป กบ นาม ลองแยกสวนประกอบในสวนของนามออกไปอก กจะพบวา ทเรยกรวมวา ใจ หรอ นาม กเปนทรวมของ - เวทนา ความรสกสข ทกข หรอเฉยๆ - สญญา ความจ าได ความหมายร - สงขาร ความปรงแตงของจต ทท าใหจตเปนกศล อกศล หรอเปนกลางๆ - วญญาณ ความรบรอารมณทางตา ห จมก ลน กาย ใจ แยกนามเปน ๔ สวน รวมกบรปอก ๑ สวน รวมเปน ๕ สวน เรยกเปนศพทวา "ขนธ ๕" ๏ ประเดนทสอง..แยกขนธอยางไร? ปกตมนกแยกของมนอยแลว แตมนษยสวนมากไมเคยมอง จะมองแตในแงทเปนหนวยรวม

คอ มองเปนคน เปนสตว เปนนายนน นางน ฯลฯ ขนธทวาม ๕ .. กรสกวารวมเปนเรา เปนเขา วธแยก..ไมใชไปจงใจแยก แคฝกรสกตว รสกทกายกได รสกทใจกได เวลารสกทกาย กเหนวา.."กาย"ถกร "ใจ"เปนผ ร แคนกแยกมา ๒ ขนธแลว กาย..เปน"รปขนธ" ใจทร..เปน"วญญาณขนธ" เวลารสกทใจ กเหนวามกเลส เชน เหนความโกรธ แคนกแยกมา ๒ ขนธแลวเชนกน ความโกรธ..เปน"สงขารขนธ" ใจทร..เปน"วญญาณขนธ" เหนสาวสวยใส ยมให ใจเตลด เกดราคะ แลวรสกตววามราคะ แคนกแยกมา ๒ ขนธแลวเชนกน ราคะ..เปน"สงขารขนธ" ใจทร..เปน"วญญาณขนธ" เหนไอหนมอกคน ยมใหสาวคนนน ใจไมชอบ แลวเกดรสกตวขนมา วามโทสะ แคนกแยกมา ๒ ขนธแลวเชนกน โทสะ..เปน"สงขารขนธ" ใจทร..เปน"วญญาณขนธ" กฝกรสกตวในชวตประจ าวนอยางนไปบอยๆ ไมตองเรยกชอวา "ราคะ-โทสะ" กได เพยงแครวามการปรงอะไรสกอยางในใจ กใชได ๏ ประเดนเสรม..แยกขนธไปท าไม?

มนษยทวไปมความเขาใจผด และยดถอวา มตวตน หรอมตวเรา เปนเจาของครองอยในชวตคอกายและใจน ยดแลวกพยายามบงคบบญชาใหมนเปนไปตามปรารถนา อยากไดลาภ ไดยศ ไดชอเสยง ฯลฯ มาเสรมความเปนเรา อยากใหไมแก ไมเจบ ไมตาย ฯลฯ เพราะรกและหวงความเปนเรา แลวกทกขเพราะความเขาใจผดและถอผดนน เมอรสกตวบอยๆ สต/สมาธ/ปญญา กพฒนาขนมา มองเหนวา ชวตกคอขนธ ๕ ทมอยอยางสมพนธ และอาศยซงกนและกน ไมมตวตนหรอตวเราทไหน เรยกวา มความเหนถก เมอเหนถก เหนสงทงหลายตามทมนเปน ไมเอาตณหาเขาไปจบ ตณหากดบ และหางทกขไปทกท เพราะตณหาเปนเหตแหงทกข แยกขนธได กคอเขาใจโลก เมอเขาใจ..กไมท ารายโลกดวย เขาใจแลวกเกอกลกนและกน เกยวของสมพนธกบโลกดวยปญญา กลายเปนชวตทมคณคา และมความสข พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๒๙ พฤษภาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๓๐

ถาม : ตอนเราบรกรรมแลวฟงธรรมไปดวย ขนธไหนท างานบางครบ

ตอบ : กท างานอยทกขนธนนแหละ เพยงแตวาจะเหนหรอไม - กายน ไมวาจะอยในอรยาบถไหน กชอวา"รปขนธ"ท างานอยในอรยาบถนน - จตทกขณะ จะมเวทนาเกดรวมดวยเสมอ ไมวาจะเปนสข, ทกข, หรอไมสขไมทกข กชอวา"เวทนาขนธ"ท างานอยทกขณะ - จตทกขณะ จะมสญญาเกดรวมดวยเสมอ บางทกท างานในลกษณะจ า, บางทกหมายร, บางทกเปนลกษณะคนเคยในอารมณ กชอวา"สญญาขนธ"ท างานอยทกขณะ - ขณะทเราบรกรรม เชน "พทโธ" ในใจ ขณะนนกตองมการปรงแตงค าวา "พทโธ" ขนมา การปรงแตงนมศพทเรยกวา"สงขาร" ขณะนนกชอวา"สงขารขนธ"ก าลงท างาน - การรบรทกๆขณะ กตองมจต ขณะใดมการรบรทางตา, ห, จมก, ลน, กาย, ใจ ขณะนนกชอวา"วญญาณขนธ"ก าลงท างาน แตเราไมตองไปจงใจแยก จะกลายเปนฟงซานไป รไดแคไหนกรแคนน คอยๆเรยนรไป เชน - บรกรรม"พทโธ" ขนธกท างานครบ แตเรารแค"พทโธ"อยางเดยว ใจกรวมอยกบค าวา"พทโธ" กยงไมไดเรยนรเรองการแยกขนธ

- บรกรรม"พทโธ" แลวใจลอย คดนกฟงซานไป ใจกไปรอยแตเรองราวทคด ขนธกท างานครบ แตความรบรอยแตเรองทคด คดจนช านาญ แตไมรการท างานของใจตวเอง กยงไมไดเรยนรเรองการแยกขนธ - บรกรรม"พทโธ" แลวเกดนมต เหนสวรรควมาน ขนธกท างานครบ แตใจสนใจอยแตภาพนมตทเหน เหนสวรรคไปทว แตไมรใจตวเอง กยงไมไดเรยนรเรองการแยกขนธ - บรกรรม"พทโธ" แลวรสกวา ม"ใจผ ร"อยตางหาก ค าวา"พทโธ"กถกรอยตางหาก อยางน จตเรมเรยนรวา "ใจผ ร"เปนสวนหนง ความปรงแตงเปนค าวา"พทโธ" กเปนสวนหนง อาจจะไมมค าวา"วญญาณขนธ" หรอ"สงขารขนธ"กได แตจตเรยนรการแยกขนธแลว - บรกรรม"พทโธ" แลวเผลอ ไมวาจะเปนเผลอคด เผลอด เผลอฟง ฯลฯ กเรยกวาเผลอทงหมด ถาเหน"ความเผลอ"ทปรากฏ จตกจะเรยนร"สงขารขนธ"ขนมาอก "ความเผลอ"ทงหมด เปนสงขารฝายอกศล ดไปบอยๆ กจะเหน"สงขารขนธ"ทหลากหลาย ทงกศลและอกศล

เผลออยางเดยว กเปนโมหะ เผลอไปรก กเปนราคะ เผลอไปเกลยด กเปนโทสะ เหนความเผลอ กมสต สต กจดอยใน"สงขารขนธ" เปนสงขารฝายกศล ถาเหนวา"ความเผลอ"เปนสวนหนง ทถกรอย มผ รอยตางหาก อยางน จตกเรยนรการแยกขนธแลว - อาตมาสงสยวา บรกรรมไปดวย แลวกฟงธรรมไปดวย แลวจะฟงธรรมรเรองหรอ? เพราะจตท างานไดขณะละอยาง ขณะบรกรรม จตกตองนกค าบรกรรม กไมไดฟงธรรม ขณะฟงธรรม จตกตองสนใจเนอหาธรรมะ กไมไดนกค าบรกรรม ถาจะฟงธรรมกกงวลเรองบรกรรม แลวรทน"ความกงวล" กใชได เดยวกฟงธรรม เดยวกบรกรรม ฟงธรรมไมรเรอง..เกดหงดหงด แลวรทน"ความหงดหงด" กใชได แตจะท าอะไรกท าสกอยางหนงดกวา พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๓๑

ถาม : พระอาจารยคะ สต กบ สมมาสต ตางกนยงไงคะ?

สต คอ สตโลกๆ ปะคะ? แลว..สมมาสต คอ รกายรใจตามความเปนจรงหรอเปลาคะ?

ตอบ : สต ทวๆไปกแปลวา ระลกได, นกได, ไมเผลอ สมมาสต หมายเฉพาะสตปฏฐาน ๔ คอเปนสตทระลกถงกาย, เวทนา, จต, ธรรม ถาระลกถงสงอนกเปนสตธรรมดา ในสตปฏฐานไมไดกลาวเพยงการระลกเทานน แตกลาววาระลกรตามทเปนจรง เทาทมนเปน ไมถกครอบง าดวยความยนดยนราย เพราะถาถกครอบง า..การเหนสภาวะจะเพยนไปตามอ านาจกเลส หมายเหต : ขอยกขอความใน "มหาสตปฏฐานสตร" มาใหศกษา สตปฏฐาน ๔ ประการ ๔ ประการ เปนไฉน ดกรภกษทงหลาย ภกษในธรรมวนยน พจารณาเหนกายในกายอย มความเพยร มสมปชญญะ มสต ก าจดอภชฌาและโทมนสในโลกเสยได ๑ พจารณาเหนเวทนาในเวทนาอย มความเพยร มสมปชญญะ มสต ก าจดอภชฌาและโทมนสในโลกเสยได ๑ พจารณาเหนจตในจตอย มความเพยร มสมปชญญะ มสต ก าจดอภชฌาและ โทมนสในโลกเสยได ๑ พจารณาเหนธรรมในธรรมอย มความเพยร มสมปชญญะ มสต ก าจดอภชฌาและโทมนสในโลกเสยได ๑ ฯ พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๙

http://www.google.co.th/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjptPbS1LnJAhUlLKYKHXosDfMQjRwIBw&url=http://www.kawethai.com/board/index.php?action=printpage;topic=4289.0&bvm=bv.108194040,d.dGY&psig=AFQjCNE8C5ugSfFSACnXFLyTTNZNox8Nsg&ust=1449024596823239

นมมโลตอบโจทย #๓๒

ถาม : พระอาจารยคะ ดฉนเคยฟงธรรมจากพระอาจารย

ผานทางเวปไซด และในยทปคะ ดฉนพยายามจะฝกเจรญสตและฝกอาณาฯ

แตความทกขใจของดฉน เรองลกทปวย

เปนลมชก ทมาจากโรค tuberous sclerpsis แกมกอนในสมอง มกอนในหวใจ มทไตเปนจดเลกๆ ทสมองท าใหแกชก ทกวนน รกษาท รพ. รามา คะ ทานยากนชกทกวน วนละสามเวลา แตกยงชกอยทกวน ปรบยาไปเรอยๆ ไมรเมอไหรแกจะหยดชก ตอนนลกไดสามขวบคะ ดฉน หลายครงมองทลกแลวน าตาไหลทกท แกจะใชชวต โดยทไมมพอและแม ไดอยางไร จะขบรถเองกไมได จะใชชวตยงไง แกเปนลกคนเดยว ทกครงทดฉน นกถงปญหานทไร น าตาไหล สะเทอนใจมากคะ วนใด ทไมมพอไมมแม คอยดแลแก ไมรแกจะมชวตอยไดอยางไร พระอาจารย ชวยสอน วธคด ใหดฉน ท าใจกบเรองน ทคะ ดฉนทกขใจมาก เพราะเปนหวงลก บางวนไมอยากพดกบใครเลยคะ มนตอๆ แนนๆ

อยากเจรญสต ใหมจตตงมน แตพอเจอลกชก ในหนงวน น าตามนกเหมอนจะไหลออกมาทกท ทกข กบอนาคต วาถาเราตาย ใครจะพาเคาไปหาหมอ ใครจะขบรถพาเคาไปนนไปน ไดเหมอนพอกบแม พระอาจารยชวยทคะ ดฉนเศรามากจรงๆ ความรสกทยงหวงคนขางหลง ทเขาชวยเหลอตวเองไมได มนท าให ดฉน ไมสามารถมจตตงมนไดเลยคะ พอเจอเหตการณนทไร จตใจมนพงทะลายทกทเลย มนเปนจดออนทสดตอการเจรญสตของดฉน จรงๆคะ ขอความเมตตาดวยนะคะ ขอบพระคณคะ ตอบ : เปนสถานการณทนาเหนใจจรงๆ แตกเปนบญเหลอเกน.. ทมาเผชญทกขในหวงทยงมพระพทธศาสนา เพราะทกขเปนความจรงทก าลงปรากฏอย และพระพทธองคทรงสอนใหเรา"ร"ทกข ไมใชให"เปน"ทกข แลวกไมใชให"หน"ทกข ถาเราครนคด ตดอยในความรสก กจะจมอยกบทกข เอาความคดผดมาซ าเตมปญหา เรยกวาปฏบตผด กลายเปน.."เพมทกข" ถาเราไมชอบทกขทก าลงเปน กจะมตณหา.."อยาก"ทจะพนจากทกขน แตตณหาเปนสมทย คอเปนเหตแหงทกข กเรยกวาปฏบตผด เหมอนอยากดบไฟ แตกลบไปเพมเชอ ผลทได กกลายเปน.."ยงทกข" อาการปวยของลก..เปนวบาก ผ เปนพอแมกดแลไปตามก าลง ตรงนเปนบญกศลทสรางใหมของพอแม

การทคดวา 'วนใด ทไมมพอไมมแม คอยดแลแก ไมรแกจะมชวตอยไดอยางไร' ..เปนความกงวล ความกงวลเปนอกศล และไมไดชวยแกปญหา ซ ายงน าทกขมาให เมอมความคดอยางนเกดขนมาอก ให"ร"วากงวล ขณะกงวล เปนอกศล ขณะร เปนกศล ความกงวลเปนตวสรางทกขฟรๆ ถาอก ๑๐ ป ลกหายปวย เรากทกขฟรไป ๑๐ ป ถาอก ๕ ป ลกหายปวย เรากทกขฟรไป ๕ ป แตมนอดทจะกงวลไมไดหรอก แตกอาศยวามความกงวลนแหละ ใหเราร ใหเราฝกเจรญสต จตปลอดจากความกงวลแลว เรากแกปญหาดวยปญญา ไมใชแกปญหาดวยความกงวล มลกปวย ดกวามลกเลว! ดดๆ ชวงทอาการของลกเปนปกต หรอดขน เรามความสข กอยาใหสขนนผานไปเปลา ใหใจชมชนบาง อยาจมกบความทกข เพราะคนรอบขางจะพลอยทกขไปดวย โดยเฉพาะลก กรรมทท าใหไดรบวบากอยางน กเปนอดตทผานไปแลว อยาเสยเวลาค านงนอยใจ เรองทนาหวาดหวนในกาลขางหนา กเปนอนาคตทยงไมเกด อยาเสยเวลากงวล ท าปจจบนใหด อนาคตจะดเอง ปจจบนนอยใจ ใหร ปจจบนหวนใจ ใหร ปจจบนเศราใจ ใหร

ปจจบนกงวล ใหร ปจจบนทกข ใหร ขณะทร ขณะนนละสมทย ขณะทร ขณะนนทกขดบ ขณะทร ขณะนนก าลงเจรญมรรค #ขอเพยงไมหนปญหาเผชญหนาดวยสต ทกขทเหน..จะสอนใจใหเขมแขง และมปญญาพนทกขในทสด พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๕๙

นมมโลตอบโจทย #๓๓

ถาม : ธดามาร ๓ ตณหา ราคะ อรด

ผมเขาใจวาเปน มารในจต ซงผมเขาใจ ตณหา ราคะ

แตทสงสย -- นางอรด คอแบบไหนครบ?

ตอบ : วาตามศพทกอนนะ ตณหา คอ ความทะยานอยาก ความรานรน อยากไดอยากเอาเพอตน ราคา (=ราคะ) คอ ความก าหนด ความตดใครในอารมณ อรด (=อรต) คอ ความไมยนด ไมพอใจ มาจากค าวา อ (ไม) + รต (ความยนด) หลายคนเขาใจวาเรองธดามารทง ๓ เปนเรองสมมต เพอสอวาเปนมารในจต แตอาตมาเชอวาไมใช! เพราะเรองนมในพระสตร ซงเปนพระพทธพจน ใน มารธตสตร สงยตตนกาย สคาถวรรค เปนเหตการณทเกดขน"หลงจากตรสร"แลว หมายความวา..เหตการณน เกดขนเมอพระองคเปนพระอรหนตสมมาสมพทธเจาแลว พดงายๆ คอ พระองคไมมกเลสในจตใจแลว ถากลาววา เรองมารและธดามารทงสาม หมายถงกเลสทอยในใจ ค ากลาวนกจะแยงกบหลกฐานทปรากฏในพระไตรปฎก เพราะเมอตรสรแลว จตของพระพทธองคกยอมบรสทธแลว การทจะกลาววาตณหา, ราคะ และอรต ยงมารบกวนจตใจของพระองค กจะเปนการกลาวขดกบความเปนจรง สวนประเดนทถามวา "นางอรด คอแบบไหน?" เทาทอานมา กไมพบค าอธบายขยายความในสวนน แตอาตมาจะลองตอบนะ ถาผด กขออภยทานผ รทงหลายดวย

กอนทจะมารจกนางอรด กลองมาดอบายวธของธดามารทง ๓ เสยกอน ในพระไตรปฎก มขอความวา "...ล าดบนน มารธดา คอนางตณหา นางอรด นางราคา จงพากนหลกออกไป ณ ทควรสวนขางหนง แลวรวมกนคดอยางนวา ความประสงคของบรษมตางๆ กนแล อยากระนนเลย พวกเราควรนรมตเพศเปนนางกมารกาคนละรอยๆ ฯ" หมายความวา ธดามารคดวา ผชายจะใจแขงเพยงใด กยอมมจดออน ถงจะมาบวช แตถาเจอการยวยวนในรปแบบตางๆ และกบหญงในวยตางๆ วยละ ๓๐๐ รปแบบ กไมนาจะมชายใดหลดพนไปได นางราคา กคงจะเนนเนรมตเปนหญงทยวราคะเปนหลก เชน มาเตนสายรายร า, นงหมนอยชน, ท าเปนอายบาง ไมอายบาง, ท าเปนเปดวบๆแวมๆ, ท ากระซบกระซาบ, ฯลฯ พดหยาบๆ กคอ ยวใหเกดอารมณทางเพศ นางตณหา กคงจะเนนเนรมตเปนหญงทยวตณหา คอไมไดมเฉพาะอารมณทางเพศ แตรสกวา หญงนสมฐานะเรา จะท าใหเราไดรบค าสรรเสรญ ไดยศ ไดต าแหนง ฯลฯ เชน เปนหญงสงางาม, มเสอผาอาภรณอลงการ, ดมจตใจออนโยน เลนหยอกลอกบเดกๆ, รสกอบอน, ดเกง-ฉลาด, พดจาฉาดฉาน, ฯลฯ คอสนองกามตณหา ภวตณหา และวภวตณหา สวนนางอรด ... คงจะมไดหลายแบบ เชน - แกลงท าหนาบงใส, แกลงพดใหเจบใจ, ท าสะบดสะบง, ท าเปนไมยนด, ท างอน ฯลฯ เพอยวใหชายมาสนใจ จนลมตว จตสงออกมาทหลอน - แกลงท าเปนวา ก าลงมอารมณทไมนาพอใจ, ก าลงเศรา, ก าลงมปญหา, ท าสะอกสะอน, ฯลฯ ยวใหชายสงสาร เขามาปลอบ เขามาใหค าปรกษา คอยวใหเกดความเหนอกเหนใจกอน จนลมตว จตกสงออกไปทหลอน นากลวทงสามนาง !!!

ถงอยางนน พระพทธองคกมไดทรงใสพระทยถงเลย เพราะพระองคสนสนกเลสแลวอยางยอดเยยม กาวลวงบวงมารไปไดแลว จตหลดพนดแลว เปนทพงของสตวโลก น าสตวโลกทงหลายใหขามพนบวงมารไปไดดวยพระสทธรรม พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๓๑ พฤษภาคม ๒๕๕๘

นมมโลตอบโจทย #๓๔

ถาม : ทอง ‘อตปโสฯ’ อยางไรจงจะมความสข สงบ ?

ตอบ : “อยาหวงสงบ ใหสวดไปอยางมความสข แลวจะสงบเอง” สวดไปแลว ถาไมสงบ สวดแลวฟงซาน ..กรวาฟงซาน ฟงซานแลวร าคาญใจ ..รวาร าคาญใจ อยาไปอยากสงบ ถาอยากสงบนะ..ยงเครยด! สวดไป..แลวคดไป..เปนไปไดมย? สวดๆไป..แลวกคดไปคดเรองอน นอกจากบทสวดนะ มมย?.. สวดไปแลวไมมคดเลยเหรอ?..เกงมากนะ! อาตมายงท าไมไดเลย! อาตมาสวดไป..แลวฟงซาน..ฟงไปๆ อยางนอยๆ ‘คดวาเมอไหรจะสงบเนย?’ ..นกฟงแลว! แลวกมร าคาญหนอยๆ ดวย คอมนอยากสงบ แลวไมไดความสงบเนยนะ! มนกยงมทกขอย แตถามความคดอยางนขนมา..รทน! แลวกสวดตอ มความปลมใจ..สขใจ ทไดกลาวสรรเสรญพทธคณ เปนบญเหลอเกน ทชาตนไดมาพบค าสอนของพระองค เปนหนบญคณพระองคอยางมากมาย ขอสรรเสรญพระองค เพอเปนการทดแทนบญคณทาน อยากจะประกาศคณของพระองคใหคนทวโลกไดรจก หรออยางนอยๆ ใหเทวดาแถวๆ นไดยนคณของพระพทธเจา ขออทศเสยงน เพอบชาพระพทธเจา ปญญาเราไมสามารถจะบรรยายคณของพระองคไดครบถวน กขอใชบทสวดนเปนเครองทดแทนคณ

ประกาศซ าแลวซ าอก..ซ าแลวซ าอก ท าเทาทคนๆน “ผ มบญนอย” นจะท าได เทาทจะประกาศคณพระพทธเจาได กสวดบทนเทานนเอง สมมตวา สวดไปจบแรก..เทวดาฟงไป ๕ องค แลวทานกเหาะผานไป แลวขอสวดอกจบหนง เพอใหเทวดาอกกลมหนงไดฟง… พระอาจารยกฤช นมมโล เรยบเรยงตอบโจทยจากการแสดงธรรม ณ คอรสจน ๑๓ พฤษภาคม ๒๕๕๙ ไฟล 09. ค าถาม-ทอง ‘อตปโสฯ’ อยางไรจงจะมความสข สงบ ? 590513_คอรสจน-ธรรมทขวางมรรคผล สามารถดาวโหลดเพอรบฟงไดท http://bit.ly/1t6e7XO

นมมโลตอบโจทย #๓๕

ถาม : ปฏฆะ หมายความวาอยางไร สภาวะเปนเชนไร

ตอบ : ปฏฆะ แปลวา ความขดใจ, แคนเคอง, ความขงเคยด, ความกระทบกระทงแหงจต ไดแกความทจตหงดหงดดวยอ านาจโทสะ จะโกรธจด ระดบเปนฟนเปนไฟ หรอเพยงหงดหงดนดๆหนอยๆในใจ กนบวาเปนปฏฆะทงนน ถกนางอจฉาตบหนา แลวโกรธ ..กเปนปฏฆะ ถกยงกด แลวไมพอใจ ..กเปนปฏฆะ ยงยงไมไดกด แตมนบนมาใกลๆ เสยงว ๆ มาแถวๆห แลวร าคาญ ..กเปนปฏฆะ นกวาบรรลธรรม ครบาอาจารยชกเลสใหด บอกวาไมใชนะ แลวรสกผดหวง อยางน..กเปนปฏฆะ นบวาปฏฆะน..เปนตวท าลายความสงบสขแหงจตทรายกาจจรงๆ ปฏฆะ จงเปนสภาวธรรมอยางหนง ทจดวาเปนกเลสเครองรอยรดจตใจใหจมอยในวฏสงสาร คอเปนสงโยชนขอท ๕ เพราะมดสตวทงหลายไวกบทกข ผ ทละปฏฆะได คอ พระอนาคาม และพระอรหนต หมายเหต : สงโยชน ๑๐ ไดแก ๑. สกกายทฏฐ ๒. วจกจฉา ๓. สลพพตปรามาส ๔. กามราคะ ๕. ปฏฆะ ๖. รปราคะ ๗. อรปราคะ ๘. มานะ ๙. อทธจจะ ๑๐. อวชชา พระอาจารยกฤช นมมโล

เรยบเรยงจากตอบโจทยบนนมมโลเพจ วนท ๘ มถนายน ๒๕๕๙