การเพิÉมประสิทธิภาพของ ... · 2013-10-31 ·...

วารสารวชาการ มอบ.ปท 12 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2553 17

การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโล Efficiency Improvement of the Super Cooking Stove Process

สรจอม ลมสวรรณ

วทยาลยเทคนคสรนทร อาเภอเมอง จงหวดสรนทร 32000 สของคณา ล*

คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน อาเภอวารนชาราบ จงหวดอบลราชธาน 34190

บทคดยอ การศกษาวจยเรองนมวตถประสงคทสาคญ คอ เพอปรบปรงกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลใหมประสทธภาพสงขน โดยไดศกษาถงปญหาและปจจยทสงผลใหกระบวนการผลตมประสทธภาพตา ทาใหผลผลตไมเพยงพอกบความตองการของลกคา จากการวเคราะหเพอหาแนวทางในการเพมประสทธภาพ สามารถระบปญหาทสาคญ 4 ขอ ไดแก 1. จานวนเตาเผาไมเพยงพอ 2. พนทจดเกบงานระหวางการผลตไมเพยงพอ 3. เครองมอและอปกรณชวยผลตไมทนสมย และ 4. การจดลาดบขนตอนการทางานไมแนนอน จากปญหาดงกลาวจงเสนอแนวทางในการปรบปรงโดยใชวธการดงน 1. การศกษาการทางานเพอหาเวลามาตรฐานและจดลาดบขนตอนการทางาน 2. การออกแบบและสรางเครองมอชวยผลตในขนตอนทเปนคอขวดและลดพนทการจดเกบงาน และ 3. การกาหนดหนาทและความรบผดชอบของคนงานอยางชดเจนโดยการจดทาตารางการผลต (schedule) ภายหลงจากการประยกตใชวธการดงกลาว พบวาขนตอนการผลตจากเดม 10 ขนตอนลดเหลอ 8 ขนตอน โดยการยบรวมขนตอนการอด การเจาะร และควานรรงผงเปนขนตอนเดยว สงผลใหเวลามาตรฐานของกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลลดลงจาก 6,897 วนาทตอใบเปน 4,767.94 วนาทตอใบหรอลดลง 30.87% และอตราผลผลตเพมขนจาก 27.78 ใบตอวนเปน 45 ใบตอวนหรอเพมขนคดเปน 62% ของอตราผลผลตเดม คาสาคญ เตาซปเปอรองโล การเพมประสทธภาพการผลต การศกษาการทางาน เวลามาตรฐาน

Abstract The main objective of this research was to improve the efficiency of the super cooking stove process

by an investigation of the problems and factors causing low productivity. It was found that there were 4 major problems – insufficient number of heating ovens, limited work area, low technology machines, and an uncertain work procedure. To counter these problems, the study proposed adjustments to the work procedure, changes in design and production of tools to reduce delays in the work area, and assignment of job descriptions and responsibilities for workers. After the application of these three modifications, it was found that the standard time of the super cooking stove process was reduced from 6,897 seconds/unit to 4,767.94 seconds/unit (30.87%). Steps in the work procedure were reduced from 10 to 8 by the combination of the pressing, perforating, and reaming the grate steps. Productivity increased from 27.78 units per day to 45 units per day (62%). Keywords: Super cooking stove, Efficiency improvement, Work study, Standard time 1. บทนา จากขอมลการสารวจเกยวกบการใชพลงงานทใชหงตมในภาคครวเรอนทวประเทศไทย เมอป พ.ศ. 2547 ประมาณ 5.8 ลานครวเรอน สวนใหญยงคงใชเชอเพลงชวมวลโดยเฉพาะจากถานไมและฟนเปนหลก โดยใชถานเปน

เชอเพลงเฉลยถง 500 กก./ครวเรอน/ป (รายงานฉบบสมบรณโครงการพฒนาการผลตและการใชเตาซปเปอรองโล, 2547) สงทนาเปนหวงกคอเมอมการใชเตาหงตมแบบใชถานหรอทเรยกวา “เตาองโล” กนมากยอมแนนอนวาการตดไมสาหรบมาทาฟนและถานตองมมากตาม

18 วารสารวชาการ มอบ.ปท 12 ฉบบท 2 พฤษภาคม – สงหาคม 2553

ปรมาณการใชเตา เพอแกปญหาดงกลาวกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน จงไดทาการออกแบบและผลตเตาประสทธภาพสงหรอเรยกวา “เตาซปเปอรองโล” ซงมคณสมบตดกวาเตาหงตมทวไปอยางครบถวน จงหวดสรนทรเปนจงหวดนารองทสงเสรมการใชและผลตเตาซปเปอรองโลจงหวดหนงมแหลงผลตและจาหนายทบรเวณหมบานบานใหม ต.ตระแสง อ.เมอง จ.สรนทร (สานกงานพลงงานจงหวดสรนทร กระทรวงพลงงาน, 2548) การประกอบธรกจของโรงงานกรณศกษามลกษณะการประกอบธรกจแบบอตสาหกรรมขนาดยอม สามารถผลตเตาซปเปอรองโลใหมคณภาพไดมาตรฐานตามเกณฑทกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงานกาหนด แตยงขาดระบบการบรหารจดการทด ไมมการกาหนดหนาทและความรบผดชอบอยางชดเจนใหแกคนงาน อกทงยงไมมเครองมอททนสมยตอการผลตจานวนมาก ดงนน การเพมประสทธภาพกระบวนการผลตจงมความสาคญ เพอรองรบความตองการทมเปนจานวนมาก โดยมลกคาจานวนหลายรายสงผลตสนคา ซงมยอดสงซอแตละเดอน

รวมประมาณ 1,500 ใบตอเดอน ขณะทโรงงานกรณศกษามกาลงการผลตตงแตเดอนมกราคม ถง มถนายน พ.ศ.2551 (รวม 6 เดอน) จานวนประมาณ 5,000 ใบ คดเปนอตราการผลตเฉลยได 833.33 ใบตอเดอนหรอ 55.56 % ของยอดสงซอ โดยทาการผลตทกวนไมมวนหยดแตกยงไมเพยงพอกบปรมาณความตองการ จงมแนวคดในการเพมประสทธภาพกระบวนการผลต โดยออกแบบและสรางเครองมอชวยในขนตอนทใชเวลาในการผลตมากทาใหเกดปญหาคอขวด (bottle neck) เพอลดขนตอนการทางานและเวลาการผลตลง สามารถผลตสนคาไดตามอตราความตองการ ดงนน วตถประสงคในการศกษาวจยครงนคอ เพอปรบปรงประสทธภาพกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลใหสงขนโดยออกแบบและสรางเครองมอชวยขนตอนการผลตรงผงเตา และหาเวลามาตรฐานในกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลทงกอนและหลงปรบปรงการผลตเพอใชในการวางแผนการผลตเตาซปเปอรองโล

รปท 1 เตาซปเปอรองโล

2. วธดาเนนการวจย 2.1 ศกษาขอมลเบองตนของโรงงานกรณศกษา โรงงานททาการศกษาเปนโรงงานผลตเตาซปเปอรองโลเพยงอยางเดยว เรมกอตงมาตงแตป พ.ศ. 2544 ตงอยทจงหวดสรนทร มคนงานทงหมด 8 คน ปจจบนผลตสนคาไดในปรมาณจากดจาหนายใหแกลกคาไดเพยงรายเดยว คอ กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน

2.2 ศกษาสภาพการผลตในปจจบน (กอนการปรบปรง) โดยแบงการศกษาสภาพการผลตในปจจบนออกเปน 4 ดาน ดงน 1. ดานวธการทางาน ยงไมมการกาหนดมอบหมายงานหรอขอบเขตการทางานใหชดเจนวาคนงานแตละคนมหนาทรบผดชอบทางานขนตอนใดบางและผลตจานวนเทาใด หรอไมมการกาหนดจานวนปรมาณงานซงในการทางานนน คนงานทวางกจะชวยคนงานทเหลอโดยไมไดคานงถงลาดบขนตอนวา


ขนตอนใด ควรเรมกอนหลง อาศยประสบการณและความ ชานาญในการทางานของคนงานแตละคนเทานน 2. ดานขนตอนในการผลตเตาซปเปอรองโล ประกอบ ดวยขนตอนการผลตทงหมด 10 ขนตอน โดยเตาซปเปอรองโลททาการผลตมลกษณะดงแสดงในรปท 1 ซงมสวนประกอบสาคญๆ 3 สวน ไดแก 1. ตวเตา 2. รงผงหรอเรยกวา “ลนเตา” และ 3. ถงเปลอกเตาหรอเรยกวา “เสอเตา” ซงทางโรงงานกรณศกษาจะทาการผลตเองเพยง 2 สวน คอ ตวเตาและรงผง สวนถงเปลอกเตาหรอเสอเตาจะสงซอจากทอน 3. ดานสถานททางาน ใชบรเวณชนลางของบานพกอาศยและบรเวณรอบ ๆ บานทเปนพนทวางเปนสถานททางานโดยไมไดลงทนออกแบบและสรางเปนโรงงานผลตสนคาจานวนมาก โดยเฉพาะตงแตเรมดาเนนกจการ เนองจากในอดตเจาของกจการคดจะทาเปนเพยงอาชพ

เสรม แตในปจจบนความตองการสนคามเพมขนและมการสงผลตสนคาเปนจานวนมากจากกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน อกทงผประกอบกจการผลตเตาซปเปอรองโลทผลตสนคาไดคณภาพตามมาตร ฐานมนอยราย ทาใหโรงงานกรณศกษาตองเพมกาลงการผลตส งผล ให เ กดป ญหาด านพนทจ ด เกบ ง านระหว า งกระบวนการผลตไมเพยงพอดงแสดงในรปท 2

4. ดานเครองมอและอปกรณชวยผลต สวนใหญเปนอปกรณชวยผลตทสรางขนมาเอง ซงแบงขนตอนและวธในการทางานแสดงเปนแผนภมขนตอนการผลตดงรปท 3 และรปประกอบตามลาดบขนตอนการทางานทงหมด 10 ขนตอน

รปท 2 พนทวางเตาเพอรอใหแหงมจากดไมเพยงพอตอปรมาณเตาทเพมขน


รปท 3 ขนตอนการผลตเตาซปเปอรองโลของโรงงานเตากรณศกษา (กอนปรบปรง)

ขนตอนท 1 การผสมดนเหนยวและแกลบดาซงจะผสมอย 2 ประเภท คอ 1) อตราสวนของดนเหนยวตอแกลบดาเทากบ 1:2 โดยปรมาตร ใชสาหรบปนขนรปเตา และ 2) อตราสวนของดนเหนยวตอแกลบดาเทากบ 1:3 โดยปรมาตร ใชสาหรบทารงผงเตา ขนตอนท 2 การปนขนรปเตา แสดงในรปท 4 ขนตอนท 3 การเจาะชองประตลมเขาเตาและตกแตง แสดงในรปท 5 ขนตอนท 4 การอดขนรปรงผงเตา นาดนทผสมไวแลว (อตราสวน 1:3) มาอดขนรป ใหมลกษณะเปนถาดกลมขนาดเสนผาศนยกลางประมาณ 18 ซม. หนา 4 ซม. โดยใชแทนแมแรงดงรปท 6 (ก) แลวนาไปวางผงลมไวประมาณ 2 วน เพอรอใหแหง ขนตอนท 5 การเจาะรรงผงเตา นารงผงทวางผงลมไวครบ 2 วนมาเจาะรขนาด เสนผาศนยกลาง 12 มม.

จานวนทงหมด 61 ร โดยใชเหลกทอกลมดงรปท 6 (ข) แลวนาไปวางผงลมไวอก 2 วน เพอรอใหแหง ขนตอนท 6 การควานรรงผงเตา รงผงทเจาะรเสรจแลว มลกษณะดงรปท 7 (ก) นารงผงทวางผงลมไวครบ 2 วน มาควานใหรมความเรยวขน ลกษณะเปนรปกรวยควาดงรปท 7 (ข) ขนตอนท 7 การเผาเตาและรงผง มขนตอนและกระบวนการแสดงในรปท 8 ขนตอนท 8 การประกอบถงเปลอกเตา แสดงในรปท 9 ขนตอนท 9 การตดถงเปลอกเตาเพอใหเปนชองประตลมเขาเตา ขนตอนท 10 การฉาบปนปดปากเตาและชองประตลมเขาเตา

ถงเปลอกเตา รงผง ตวเตา ผสมดนเหนยวกบแกลบดา 1 : 3

อดขนรปรงผงเตา

(วางผงลมไวรอใหแหงประมาณ 2 วน)

เจาะรรงผงเตา


ควานรรงผงเตา


ผสมดนเหนยวกบแกลบดา อตราสวน 1 : 2 ปนขนรปเตา (วางผงลมไวรอใหแหงประมาณ 2 วน) ตดประตลมเขาเตาและตกแตง


เผาเตาและรงผง (4 วน) ประกอบถงเปลอกเตา

ประกอบรงผง

ฉาบปนปดปากเตา และชองประตลมเขา จดเกบเพอรอสงมอบ

1.1

2

3

7

8

9

10

5

6

4

1.2


รปท 4 (ก) แบบพมพปนขนรปเตา (ข) การตกแตงผวเตาใหเรยบโดยใชเกยง

รปท 5 การใชมดขดตาแหนง (Lay – out) เพอเจาะชองประตลมเขาเตา

(ก) (ข)

รปท 6 (ก) การอดขนรปรงผงเตาโดยแทนแมแรง (ข) การเจาะรรงผงเตาครงละ 1 รจนครบ


(ก) (ข)

รปท 7 (ก) รงผงเตาทเจาะรเสรจแลว (ข) การควานรรงผงเตา

(ก) (ข)

(ค) (ง)

รปท 8 (ก) เตาเผา (ข) การอบลดความชน (ค) การขนยายเตาทเผาเสรจแลว (ง) การขนยายเตามาประกอบใสถงเปลอกเตา

(ก) (ข)

รปท 9 (ก) ถงเปลอกเตาซงสงผลตจากทอน (ข) เตาทประกอบถงเปลอกเตาเสรจแลว


3. ศกษาปญหาทเกดขนในกระบวนการผลต จากการไดเขาสารวจพนทการผลตสามารถระบปญหาสาคญ ๆ ทเกดขนในกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลไดทงหมด 4 ขอ ดงน 1. จานวนเตาเผาไมเพยงพอ เนองจากในปจจบนโรงงานกรณศกษามเตาเผาเพยง 1 เตา โดยเตาเผาดงกลาวสามารถเผาเตาและรงผงไดเพยงครงละ 120 ใบ ซงจะใชเวลาเผาหรอเตาเผาทางานตอเนองนาน 4 วนตอครง หรอหากภายใน 1 เดอนเตาเผาทางานตอเนองกนโดยไมวางจะทางานไดทงหมด 7.5 ครงตอเดอนหรอคดเปนอตราการผลตสงสดเทากบ 900 ใบตอเดอนหรอ 30 ใบตอวน แตในขณะทขนตอนกอนขนตอนเผาเตามกาลงการผลตทมากกวา 30 ใบตอวน จงทาใหเกดมงานระหวางการผลตทรอเขาเตาเผาจานวนมาก ทาใหสนเปลองพนทในการจดเกบและทาใหเกดการรองานในขนตอนถดไป สงผลใหการผลตเกดความลาชาซงเมอพจารณาจากรปท 3 ในกระบวนการผลตเตาจะประกอบดวยขนตอนทงหมด 10 ขนตอน โดยเมอผานขนตอนท 7 หรอขนตอนเผาเตาแลวจะเหลออก 3 ขนตอนกจะแลวเสรจ ซงทง 3 ขนตอนทเหลอนสามารถทาการผลตแบบตอเนองไดและเมอพจารณาจากเวลาทใชในขนตอนเผาเตาตอครงนาน 4 วน ซงเปนขนตอนทใชเวลาในการผลตมากทสดจงเปนขนตอนททาใหเกดปญหาคอขวดหรอเกดการรองาน ดงนน แนวทางการแกปญหาหรอขอจากดดงกลาวเพอลดเวลาการผลตใหนอยลงและสามารถเพมกาลงการผลตใหมากขน คอการเพมขนาดเตาเผาหรอเพมจานวนเตาเผาใหเพยงพอกบปรมาณเตาองโลทเพมขน 2. พนทจดเกบงานระหวางการผลตไมเพยงพอ เนองจากการผลตเตาซปเปอรองโลเปนกระบวนการผลตแบบไมตอเนอง ทาใหเกดชนงานระหวางการผลตโดยขนตอนทใชพนทจดเกบงานระหวางการผลตไดแก ขนตอนปนขนรปเตาและขนตอนตกแตงเตาซงตองใชพนทบรเวณในทรม (หากนาไปตากแดดจะทาใหแหงเฉพาะบรเวณผวดานนอกซงจะทาใหดนเหนยวเกดการปรแตก) เพอใหดนเหนยวคอย ๆ คลายนาออกหรอลดความชนลงและเกดการหดตวซงจะทาใหดนเหนยวมความแขงแรงเพมขน ขนตอนละประมาณ 2 วน กอนลาเลยงเขาเตาเผา และเนองจากมการสงผลตเตาเพมมากขนดงไดกลาวมาแลวขางตน ซงปจจบนโรงงานกรณศกษามพนทสาหรบวางเตาเพยง 1 แหง คอบรเวณชนลางของบาน สามารถวางเตาทเพงปนขนรปเสรจซงยงวางซอนกนไมไดประมาณ 100 ใบ ซงไมเพยงพอสาหรบรองรบเตาทมปรมาณเพมขนอกประมาณ

200 ใบ ดงนน แนวทางการแกปญหาหรอขอจากดดงกลาว คอการเพมพนทสาหรบวางเตาใหเพยงพอกบปรมาณเตาทเพมขน 3. เครองมอและอปกรณชวยผลตไมทนสมย สวนใหญเปนเครองมอและอปกรณชวยผลตทเจาของกจการเปนผคดและจดทาขน เพอไวใชในแตละขนตอนการผลตโดยเฉพาะ แตกยงตองอาศยคนงานทมความชานาญในการผลต โดยมขนตอนทตองใชความชานาญและใชเวลาในการผลตมาก ไดแก ขนตอนการผลตรงผง เตา ซงประกอบดวยขนตอนยอย 3 ขนตอน ดงน (1) การอดขนรปรงผง (2) การเจาะร และ (3) การควานร โดยหลงจากผานขนตอนท 1 แลว ดงแสดงในรปท 6 (ก) ในขนตอนท 2 จะใชเหลกทอกลมเจาะทละ 1 ร จนครบจานวนทงหมด 61 รตอรงผง 1 อน ดงแสดงในรปท 6 (ข) และตองวางผงลมใหแหงในทรมอกประมาณ 2 วน จงจะนามาควานรได ดงแสดงในรปท 7 (ข) ซงการทางานจะตองใชแรงกดมาก และเปนการทางานแบบกระทาซาหลาย ๆ รอบ ทาใหคนงานเกดความเบอหนายและตองใชความแมนยาในการทางานเพราะหากมการเจาะรผดพลาด เชน เจาะรผดตาแหนง เจาะรไมครบตามจานวน กจะทาใหเกดชนงานเสย สงผลใหคนงานเกดความเมอยลาตองหยดพกบอย ทาใหการทางานเกดความลาชา ดงนน แนวทางการแกปญหาหรอขอจากดดงกลาว คอการออกแบบสรางเครองมอชวยผลตรงผงเตาทสามารถลดขนตอนการทางานใหเหลอเพยงขนตอนเดยว 4. การจดลาดบขนตอนการทางานไมแนนอน การทางานของคนงานยงไมมการกาหนดชดเจนวาใคร ทางานหนาทอะไร ปรมาณทตองรบผดชอบจานวนเทาใด และเวลาทตองเสรจสมบรณเมอใด สวนใหญในการทางานจะอาศยประสบการณและความสะดวก ทาใหเกดความไมแนนอนในการทางานและไมสามารถระบปรมาณงานทผลตไดในแตละวน เนองจากการแบงหนาทการทางานไมชดเจน ทาใหเกดความสญเสยดานสมรรถนะการทางานหรอความไมตอเนองของกระบวนการผลตสงผลใหประสทธภาพการผลตลดลง ดงนน แนวทางการแกปญหา คอการจดทาตารางการผลตและมอบหมายหนาทคนงานใหชดเจน 4. เลอกวธการเพมประสทธภาพกระบวนการผลต เลอกใชเครองมอทเหมาะสมกบปญหาทพบเพอเพมประสทธภาพในกระบวนการผลต 3 วธดงน 1. การศกษาการทางาน (work study) โดยมวตถประสงคเพอตองการทราบถงเวลามาตรฐานในการ


ผลตเตาซปเปอรองโลเฉลยตอ 1 ใบทงกอนและหลงปรบปรงใชเวลาเทาใด โดยใชวธจบเวลาในการทางานโดยตรง (direct time study) รวมทงศกษาวาขนตอนใดบางทมวธการทางานไมเหมาะสม ทาใหเกดความลาชา 2. การออกแบบและสรางเครองมอชวยในการผลต โดยมขนตอนทออกแบบและสรางเครองมอชวยเพอเพมประสทธภาพการผลตรวม 4 ขนตอน ไดแก (1) ขนตอนการปนขนรปเตาและ (2) ขนตอนตดประตลมเขาเตา ขนตอนการทางาน ทง 2 ขนตอนน เมอคนงานปนขนรปเตา และตกแตงเตาเสรจแลวจะตองยกเตาไปวางผงลมไวบนพนซงมระยะหางจากโตะทางานประมาณ 5 เมตร และเตามนาหนกประมาณ 10 กก. ทาใหคนงานเกดความเมอยลาและเสยเวลาในการขนยาย ดงนน จงไดจดทาชนวางเตาแบบมลอเลอนขนดงรปท 10 รวมทงชนวางเตาจะชวยเพมพนทวางเตาไดปรมาณมากขน ซงจะชวยแกปญหาเรองพนทจดเกบงานระหวางผลตไมเพยงพอดวย

รปท 10 ชนวางเตาทปนขนรปเสรจแลว

(3) ขนตอนการผลตรงผงเตา จะมขนตอนยอย 3 ขนตอน ไดแก 1. อดขนรปรงผงเตาโดยใชแทนแมแรงแลววางผงลมไวรอใหแหงประมาณ 2 วน 2. เจาะรรงผงเตาจานวน 61 ร แลววางผงลมไวรอใหแหงประมาณ 2 วน 3. ควานรรงผงเตาจานวน 61 ร แลววางผงลมไวรอใหแหงประมาณ 2 วน จากขนตอนการผลตรงผงเตารวมเวลารอแลว ตองใชเวลารวมในการผลตทง 3 ขนตอนประมาณ 6 วนจงจะแลวเสรจ ดงนน จงไดออกแบบและสรางแมพมพสาหรบอดขนรปรงผงเตาเพอลดขนตอนการผลตลง ซงมโครงรางตนแบบเครองอดขนรปรงผงเตาดวยแมพมพ ดงรปท 11 (4) ขนตอนการเผาเตาและรงผง ในขนตอนนจะใชคนงานจานวน 3 คนชวยกนยกลาเลยงเตาและรงผงจานวน 120 ชดเขาเตาเผา และเมอเผาเตาและรงผงเสรจแลว คนงานทง 3 คนกจะชวยกนยกลาเลยงเตาและรงผงออกจากเตาเผาโดยไมมเครองมอชวยดงแสดงในรปท 8 (ค) และ (ง) ดงนน จง ไดออกแบบล กกลง ล า เ ลย ง ( roller conveyor) เพอเพมความสะดวกในการทางาน ลดความเมอยลาของคนงาน และทาใหการทางานรวดเรวขน 3. การกาหนดหนาทและความรบผดชอบของคนงาน โดยมวตถประสงคเพอกาหนดหนาทหรอขอบเขตความรบผดชอบทชดเจน

รปท 11 แบบโครงรางเครองอดขนรปรงผงเตาดวยแมพมพ

โครงเครอง

แมพมพอด

แมแรงขนาด 3 ตน

รงผงทอดขนรปเสรจแลว


ตารางท 1 เวลามาตรฐานขนตอนการผลตเตาซปเปอรองโลกอนการปรบปรง (หนวย: วนาท) ขนตอนท รายละเอยดขนตอนการทางาน เวลามาตรฐาน

1. เตรยมวตถดบทใชผลต (ผสมดนเหนยวกบแกลบดาดวยเครองผสมดน) 48.4 2. ปนขนรปเตา 945 .0 3. ตดประตลมเขาเตาและตกแตง 967.0 4. อดขนรปรงผงเตา 79.1 5. เจาะรรงผงเตา 346.0 6. ควานรรงผงเตา 258.3 7. เผาเตาและรงผง (เผาเตาและรงผงไดครงละ 120 ใบ) 2,656.0 8. ประกอบถงเปลอกเตาหรอใสเสอเตา 623.0 9. ประกอบรงผงกบตวเตาและตดประตลมเขาเตา 543.4

10. ฉาบปนปดปากเตาและประตลมเขาเตา 430.8 รวมเวลามาตรฐานในการผลต 1 ใบตอคน 6,897.0

หมายเหต เวลามาตรฐานทแสดงคดเฉพาะเวลาผลตไมรวมเวลารอ (เวลาระหวางผลต) ผลการวจย 1. ผลการศกษาเวลามาตรฐานขนตอนการผลตเตาหงตม (กอนการปรบปรง) จากการดาเนนการปรบปรงประสทธภาพการผลตเตาซปเปอรองโลเพอลดเวลาและขนตอนการผลตใหนอยลง โดยการศกษาการทางานและทาการเกบขอมลเวลาการผลตแตละขนตอน เนองจากโรงงานกรณศกษาไมมขอมลดงกลาว โดยไดสรปเวลามาตรฐานกอนปรบปรงดงแสดงไวในตารางท 1 จากตารางท 1 ซงขนตอนการผลตเตาซปเปอรองโลมทงหมด 10 ขนตอน และขนตอนทใชเวลาในการผลตมากทสดคอ ขนตอนท 7 การเผาเตาและรงผง เนองจากโรงงานกรณศกษามจานวนเตาเผาเพยง 1 เตา ดงนน เพอแกปญหาดงกลาวทางโรงงานกรณศกษาจงวางแผนทจะสรางเตาเผาเพมจานวน 1 เตา โดยสรางเตาเผาใบใหมใหมขนาดใหญกวาเตาเผาใบเดม 2 เทาหรอสามารถเผาเตาและรงผงไดครงละ 240 ใบ ซงหลงจากดาเนนการสรางเตาเผาใบใหมแลวเสรจ ในขนตอนเผาเตาและรงผงจากเดมสามารถเผาเตาและรงผงได 120 ใบตอครง เพมขนเปน 360 ใบตอครง หรอเวลามาตรฐานขนตอนเผาเตาและรงผงจากเดมใชเวลาเฉลย 2,656 วนาทตอใบ ลดลงเหลอ 885 วนาทตอใบ

2. ผลการออกแบบสรางเครองอดขนรปรงผงเตาดวยแมพมพและการนาไปใชงาน จากการศกษาขนตอนการผลตรงผงเตาของโรงงานกรณศกษา พบวาในขนตอนการเจาะรและควานรรงผงเตาจะตองอาศยคนงานทมความชานาญ และเปนขนตอนททาใหคนงานเกดความเมอยลา ประกอบกบการผลตรงผงเตาจะผลตเหมอนกนทกชน และผลตจานวนมาก ซงลกษณะการทางานดงกลาวหากตองการใหสามารถผลตชนงานไดรวดเรวขน และไดมาตรฐานเหมอนกนทกชน จาเปนตองมการนาแมพมพเขามาประยกตใช ซงจะชวยลดเวลาการทางานและลดความเมอยลาของคนงานใหนอยลงได ดงนน จงไดดาเนนการสรางเครองดงกลาว และแกไขปรบปรงจนกระทงเครองอดขนรปรงผงเตาทสรางขนสามารถลดขนตอนการผลตจากเดม 3 ขนตอนเหลอเพยง 1 ขนตอน ตามเปาหมายทวางไว โดยเครองตนแบบทสรางขนมลกษณะดงรปท12 และเพอตรวจสอบคณภาพรงผงเตาทผลตจากเครองอดดงกลาววาไดคณภาพตามเกณฑทกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กาหนดไวหรอไม โดยกาหนดวาคาความรอนทกลางเตาจะตองมอณหภมไมตากวา 900°C (กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 2547) จงไดนาเตาซงใชรงผงทผลตดวยเครองอดจานวน 50 ตวอยางไปทดสอบวดอณหภม ณ อาคารปฏบตการโลหะการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน โดยใชเครองวดอณหภมแบบดจตอล ยหอ SUPCON รน MultiF R3000 ดงรปท 13


รปท 12 เครองอดขนรปรงผงเตาดวยแมพมพ

รปท 13 แสดงการวดอณหภมขณะใชงานเตา ผลการทดสอบคาอณหภมของเตาซปเปอรองโลซงใชร งผงทผลตดวยวธอดขนรปมค า เฉลยรวมเท ากบ 1,028.9°C ซงมคาสงกวาเกณฑทกรมพฒนาพลงงาน ฯ กาหนด ดงนน ทางโรงงานกรณศกษาจงไดนาเครองอดขนรปรงผงเตามาใชผลตรงผงเตาแทนการผลตดวยวธเดมทาใหขนตอนการผลตเตาซปเปอรองโลจากเดมมทงหมด 10 ขนตอน ลดลงเหลอ 8 ขนตอน 3. ผลการศกษาการกาหนดหนาทความรบผด ชอบของคนงาน จากปญหาเรองการจดลาดบขนตอนการทางานใหเปนมาตรฐาน ดงนน เพอใหเกดความแนนอนในการทางานและสามารถระบปรมาณงานทผลตไดในแตละวน จงไดเสนอแนวทางเพอใหการทางานเกดความตอเนองตอทางโรงงานกรณศกษา โดยการจดทาตารางการผลต (schedule) ซงพจารณาจากปจจย ดงน 1) อตราการผลต

ของแตละขนตอนโดยคดเทยบจากเวลามาตรฐานหลงการปรบปรงดงแสดงในตารางท 2 2) ปรมาณสนคาทลกคาตองการจานวนประมาณ 1,500 ใบตอเดอน และ 3) กาลงการผลตของโรงงานจากการแบงหนาท ดงน 1. โรงงานมจานวนคนงานทงหมด 8 คน จงแบงคนงานออกเปน 2 กลม ตามจานวนการผลตสวนประกอบของเตา 2 สวนไดแก ตวเตาและรงผงเตา 2. การลาเลยงเตาเขา-ออก จากเตาเผาและขนตอนการประกอบสวนตาง ๆ ของเตาเขาดวยกน ซงเปนขนตอนการทางานแบบตอเนอง คนงานทงหมดรบผดชอบรวมกน

3. ในขนตอนการเผาเตาและรงผง ใหเตาเผาทง 2 เตาทางานพรอมกนและกาหนดใหคนงานจานวน 2 คนรบผดชอบ โดยแสดงรายละเอยดการแบงหนาทความรบผดชอบและปรมาณงานทคนงานผลตตอวน ดงตารางท 3


ตารางท 2 อตราการผลตตอวนของโรงงานกรณศกษาหลงการปรบปรง (เวลาทางาน 8 ชม.)

ลาดบท ขนตอนการผลต เวลามาตรฐาน (วนาท/ใบ/คน)

อตราการผลตตอวน (ใบ/วน/คน)

1. เตรยมวตถดบทใชผลต 48.4 - 2. ปนขนรปเตา 945.0 30.47 3. ตดประตลมเขาเตาและตกแตง 967.0 29.78 4. รงผงเตา 325.3 88.53 5. เผาเตาและรงผง 885 90.00 6. ประกอบถงเปลอกเตาหรอใสเสอเตา 623.0 46.23 7. ประกอบรงผงกบตวเตาและตดประตลมเขาเตา 543.4 53.00 8. ฉาบปนปดปากเตาและประตลมเขาเตา 430.8 66.85

รวม 4,767.94 -

จากตารางท 2 หลงการปรบปรงทาใหเวลามาตรฐานของขนตอนการผลตทเปนคอขวดกอนปรบปรงลดลง สงผลใหขนตอนการผลตรงผงเตาเหลอเพยงขนตอนเดยวคดเปนอตราการผลตได 88.53 ชนตอวน ซงมคาใกลเคยงกบอตราการผลตขนตอนการเผาเตาคอ 90 ใบตอวน ดงนน เพอใหปรมาณการผลตเตาเพยงพอตอความตองการ จงกาหนดให

ขนตอนการผลตกอนลาเลยงเขาเตาเผา ไดแกขนตอนท 1-4 ผลตเตาและรงผงใหครบจานวน 360 ชดทก 4 วน เพอสงเขาเตาเผาไดอยางตอเนอง และขนตอนหลงจากลาเลยงเตาออกจากเตาเผา ไดแกขนตอนท 6-8 ใหคนงานทกคนรบผดชอบรวมกน

ตารางท 3 การแบงหนาทความรบผดชอบของคนงานแตละคน

ลาดบ คนงาน

ตาแหนง หนาทความรบผดชอบ

(ขนตอนการผลตลาดบท)

คนท 1 และ2 (2 คน)

เจาของกจการ และภรรยา

ขนตอนท 1 เตรยมวตถดบดวยเครองผสมดน ขนตอนท 4 ผลตรงผงเตาดวยเครองอดขนรป (คนละ 45 อนตอวน) ขนตอนท 5 เผาเตาและรงผง (เตาเผาจานวน 2 เตาเผาครงละ 360 ใบ) ขนตอนท 8 ฉาบปนปดปากเตาและชองประตลม

คนท 3 – 8 (6 คน)

ชางปน และประกอบเตา

ขนตอนท 2 ปนเตา (คนละ 30 ใบตอวน) ขนตอนท 3 ตกแตงเตา (คนละ 30 ใบตอวน) ขนตอนท 6 ประกอบถงเปลอกเตา (คนละ 40 - 45 ใบตอวน) ขนตอนท 7 ประกอบรงผง ฯ (คนละ 40 - 45 ใบตอวน) ขนตอนท 8 ฉาบปนปดปากเตา ฯ (คนละ 40 - 45 ใบตอวน)

สรปผล จากการประยกตใชวธการเพอปรบปรงประสทธภาพกระบวนการผลต สรปผลไดดงน 1. เวลามาตรฐานของกระบวนการผลตเตาซปเปอรองโลลดลงจาก 6,897 วนาท/ใบ/คนเปน 4,767.94 วนาท/ใบ/คน หรอลดลง 30.87% 2. ขนตอนการผลตจากเดม 10 ขนตอน ลดเหลอ 8 ขนตอนหรอลดลง

2 ขนตอน โดยการเปลยนวธการผลตรงผงเตาจากวธเดม (by hand) เปนการผลตโดยใชเครองอดขนรปรงผงเตาดวยแมพมพ (by pressing) ทออกแบบและสรางขนซงเครองดงกลาวจะผลตรงผงเตาโดยการยบรวมขนตอนการอด การเจาะรและควานรรงผงเปนขนตอนเดยวและ 3. อตราผลผลตเพมขนจาก 27.78 ใบตอวนเปน 45 ใบตอวนหรอเพมขนคดเปน 62%


กตตกรรมประกาศ งานวจยนไดรบการสนบสนนเงนสมทบทาวจยจากภาควชาวศวกรรมอตสาหการ คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน ตลอดจนเครองมอทใชในการทดลอง ขอขอบพระคณอาจารยทปรกษาและบคลากรทกทานทใหความชวยเหลอในดานตาง ๆ จนทาใหงานวจยครงนสาเรจลลวงดวยด เอกสารอางอง กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวง

พลงงาน. 2547. เตาซปเปอรองโล. http://www.energy.go.th. 16 กรกฎาคม.

บญญต สลม และมารคส เอม เชอรแมน. 2545. ความรทวไปเกยวกบเตาหงตมและเชอเพลงทใช. การประชมสมมนาทางวชาการเรองเตาเศรษฐกจและ

เชอเพลงถาน. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ.

พรชย ผกายทองสข. 2542. การเพมประสทธภาพของกระบวนการผลตในโรงงานผลตเครองแกว. วท ย าน พนธ วศ วก ร รมศาสต รมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วนชย รจรวนช. 2543. การศกษาการทางาน. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สนทร ลวเลาหกล . 2530. การศกษาการทางาน . กรงเทพฯ : วศวกรรมอตสาหการ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

.

การเพิÉมประสิทธิภาพของ ... · 2013-10-31 ·...

Documents