Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 1

เขตสขภาพคออะไร ท าไม? เพอ? HSRI vs AH

จรวยพร ศรศศลกษณ Monday Conference (RM-TC Meeting)

25 November 2013

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 2

เขตสขภาพ คออะไร?

เขตสขภาพ (Area Health : AH) เปนกลไกทส าคญของกระทรวงสาธารณสขในระดบกลมจงหวด

หนงเขตจะมประชากรประมาณ 3-6 ลานคน เปนกลไกหลกในการพฒนาระบบบรการสขภาพ ระบบสราง

เสรมสขภาพและควบคมปองกนโรค ระบบคมครองผบรโภค วธหลกคอการจดบรการ “รวม” มเครองมอคอผงบรการ

(service plan) วตถประสงคเพอใหประชาชนมาใชบรการไดงายขน มคณภาพมากขน บรการดขน และประทบใจขนเรอยๆ

กระทรวงสาธารณสข

ศนยการแพทยเฉพาะทาง

สงตอ

รพศ

รพท

รพช

สอ. สอ.ถายโอน อปท.และ

อปท.สหการ

รพ.อสระองคการมหาชน

สงตอ

สงตอ

ส านกตรวจราชการเขต

สปสช.เขต

สสจ.

สสอ.

บรหาร

บรหาร

ซอบรการ ตดตาม

ประเมนผล

อภบาลระบบ สงตอ สงตอ

เขตสขภาพ

บอรดเขตสขภาพ

ศนยวชาการเขต

สนบสนนวชาการ

- กรมบญชกลาง - ส านกงานประกนสงคม - อปท.

ซอบรการ

อปท,

บรหาร

ประชาชน

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 5

ท าไมตองเปนเขตสขภาพ (1) จากผลงานวจยของสวรส. (Evidenced Base Policy)

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 6

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 7

ท าไม? (2)

ปจจบน บรการทมอยกดในระดบหนง แตภายใตทรพยากรทจ ากด ถามกลไกทมประสทธภาพมาจดบรการเพอประชาชน บรการกนาจะดขนเรอยๆ ระบบบรการจะสามารถรบมอกบปญหาในอนาคตไดดวย เชน สงคมผสงอาย

ประมาณการใชจายของ 3 กองทน (และรฐวสาหกจ)

8

15%/2570

20%/2580

3 %/2570

3.7%/2580

สงคมผสงอาย 65+ จาก 7% เปน 15% ใน 20ป

กดดนใหคารกษาพยาบาลเพมขนจากฐานการขยายตวทควบคม (8%) เปนประมาณ 9-10 %

เพมขนาดเทยบกบรายไดรฐบาลปละ 0.3%

• ระดบอนตรายท 15% ใน 15 ป เพมขนาดเทยบกบ GDP ปละ 0.1%

• ระดบอนตรายท 3 % ใน 15 ป

คณภาพ-ความทวถง VS

ความเปนไปไดทางการเงน

การดแลระบบตอเนองในระยะ 20 ป

ม..ยทธศาสตร..ระบบการท างาน..ระบบประสานงาน..รวมมอกน สรางประสทธภาพในการใหบรการประชาชนอยางทวถง...ใน สงคมผสงอาย

ระบบบรการของไทย

เหตทตองคดเรองเขตสขภาพ Better Service : 1) Accessibility 2) ควสนลง 3)ตายนอยลง More Efficiency : Satellite OP & Outreach OP, Centralize IP, One Province same

Hospital One Region One Ownership Cost Containment ระยะยาว งบลงทนไมพอ

งบลงทนของกระทรวงสาธารณสข และ สป.สช. ตงแตป 2540 ถง 2554

0

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

30,000

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

2549

2550

2551

2552

2553

2554

ปงบประมาณ

จ านวนเงน (ลานบาท

)

งบลงทน ก.สธ.

งบลงทน สป.สช.

รวม กสธ.+สป.สช.

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 12

เขตสขภาพ เพออะไร

บรการดเรมตงแตการบรการเพอสรางเสรมสขภาพ ท าใหประชาชนสขภาพด ไมมโรค ประหยดเงนคาใชจายเพอสขภาพ แตถาประชาชนปวย มาโรงพยาบาล กจะไดรบการบรการทดเพราะหมอด ยาด เครองมอด ถาปวยหนก รพ.นนดแลไมไดกสงตอไดงาย ผาตดไดทกท

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 13

เตรยมเขตสขภาพอยางไรบาง (1) 1.พฒนาโครงสรางการด าเนนงานในรปคณะกรรมการเขต แนวทางการจดตงสนง.เขตสขภาพ ตงคณะกก.พฒนาระบบบรการสขภาพระดบเขต นโยบายการบรหารแผนงานและขอมลระดบเขต พฒนาระบบบรการ

สขภาพ/บรหารการเงนการคลง/บรหารทรพยากร ฯลฯ 2. การบรหารรวม บรหารแผน : มยทธศาสตรและแผนการด าเนนงานเพอบรรลเปาหมาย

ตวชวดระดบเขต บรหารทรพยากรบคคล : มการวางแผนก าลงคน โดยวเคราะห อตราก าลง ความตองการรายหนวยบรการ จดสรรอตราก าลง พฒนาศกยภาพและสมรรถนะบคลากร การจางพนกงาน กสธ. และการ

ก าหนดคาตอบแทน แรงจงใจใหปฏบตงานอยางเปนธรรมและเหมาะสม

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 14

เขตสขภาพ (2) บรหารงบประมาณ : บรหารงบ UC รวมกนระหวาง สธ.และ

สปสช. (คปสข.VSอปสข.)ในการปฏบตงานอยางมประสทธภาพและคมคา

บรหารงบลงทน : วางแผนการลงทนและแผนการใชทรพยากรรวมกนในเขต

บรหารการจดซอจดจาง : มแผนการด าเนนการจดซอจดจางใหเปนไปตามเปาหมายของ สธ. โดยเฉพาะยา และวสด วทยาศาสตร มการด าเนนการรวมกน

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 15

เขตสขภาพ (3) 3. การจดบรการรวม มแผนการจดบรการทบรณาการครอบคลม 4 มต เพอตอบสนอง

เปาหมายและตวชวดตามกลมวย มแผนการด าเนนงานพฒนาระบบบรการ 10 สาขาและยกระดบขด

ความสามารถของสถานบรการในลกษณะเครอขายเชอมโยงทกระดบ (Service Plan) ทงในเขตและนอกเขต

ด าเนนการตดตามและบรหารผลการด าเนนงานตามระยะเวลา ประเมนผลลพธการด าเนนงานและการจดบรการรวม

เปาหมาย ตวชวด ป 2557

กรอบแนวคดในการพฒนาระบบสขภาพระดบเขต

ทมา : WHO 2007

พนธกจ 1. ก าหนดทศทาง นโยบาย และยทธศาสตรการวจยดานสขภาพของประเทศ 2. สนบสนนการสรางองคความร และนวตกรรมเพอประยกตใชในระบบสขภาพ 3. พฒนานกวจยและโครงสรางพนฐานทจ าเปนเพอเพมศกยภาพการวจยระบบสขภาพ

ของประเทศ 4. จดการความรดานสขภาพจากทกภาคสวน เพอพฒนาสนโยบายสาธารณะทกอใหเกด

ประสทธภาพสงสดในระบบสขภาพ และคมคาทสด

เปาหมาย/ ตวชวด

1. สรางผลงานวจยทลดปจจยเสยงทเปนสาเหตการตาย 3 อนดบแรกของกลมอายตางๆ 2. น าผลงานวจยเชงปฏบตการไปพฒนาระบบเครอขายบรการระดบเขตใหมความยงยน 3. เพมจ านวนนกวจยและผลงานวจยทมคณภาพจากระบบสขภาพไมนอยกวารอยละ 50 4. มระบบสารสนเทศทบรณาการงานวจย นกวจย เครอขายในระบบสขภาพของประเทศ

4 ยทธศาสตร

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 20

งานวจยทสวรส.ก าลงด าเนนการในปงปม.57 แผนงานประเมนนโยบาย

คลงยาเขตสขภาพ & ระบบขอมลสขภาพแหงชาต อบตเหต

แผนงานอภบาล P4P AH CEO’s Leadership ก าลงคน BFC

แผนงานวจยเพอพฒนาระบบบรการ (ศนยวจยจฬา) AHRF แผนงานหลกประกน

ผลกดน พรฎ.NCH

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 21

Health Information เขตสขภาพ

คลงยาเขตสขภาพ (อภ. อย. สบรส.) มการแตงตงคณะกรรมการก ากบทศทางโครงการพฒนาระบบบรหาร

จดการคลงยาและเวชภณฑ (รองปลดชาญวทยเปนประธาน) อนกรรมการศกษาเพอก าหนดมาตรฐานรหสยา เวชภณฑและการ

บรการ (ดร.นพ.ด ารงศกด มช.) อนกรรมการศกษาความตองการของระบบเพอรองรบการบรหาร

จดการขอมลสขภาพ (ดร.นพ.ชยเลศ อธการบด มสธ.) อนกรรมการศกษาโครงสรางและออกแบบระบบขอมลสขภาพ (ดร.

พจตรพงศ ม.มหดล) อนกรรมการศกษาการตรวจสอบคณภาพขอมลและความปลอดภยของ

ระบบขอมลสขภาพ (นพ.ชษณะ กรมการแพทย)

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 22

Leadership ผบรหารเขตสขภาพ แนวคดการพฒนาระบบตดตามการบรหารจดการเขตบรการสขภาพ ศกษาแนวคดและประสบการณในการบรหารจดการคน งาน และ

งบประมาณ ของผตรวจราชการ ทดสอบจ าแนกลกษณะภาวะผน า โดยใช Leadership style questionnaire

วเคราะหความสมพนธของผลงานการบรหารจดการตามตวชวดสมรรถนะหลกกบลกษณะภาวะผน า

สงเคราะหขอเสนอแนะเชงนโยบายในการวางแผนพฒนาศกยภาพภาวะผน า

(นพ.ธระ จฬา)

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 24

การวเคราะหภาระงาน เพอจดท ากรอบอตราก าลงเขตสขภาพ

การวเคราะหอตราก าลงคนในหนวยบรหาร Scope (ส านกงานเขตสขภาพ สสจ. สสอ.) : เนนบทบาท

Regulator จ านวนอตราก าลงทควรม ความกาวหนา : เงอนไขความกาวหนา (ซและเงน) อาจจดท า

เปนทางเลอกโดยค านงถงเงอนไขของ กพ. ก าหนดแนวทางความกาวหนาตามภาระงานทเหมาะสม (นพ.ปยะ จฬา)

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 25

โครงการพฒนานกวจยดานนโยบายในเขตสขภาพ รนท 1 (Area Health Research Fellowship : AHRF)

นกวจยเชงระบบและนโยบายมจ ากด ควรสงเสรมใหเกดการพฒนาศกยภาพนกวจยในพนทเขตสขภาพ ผลการวจยสามารถน าไปพฒนาใหเกดประโยชนกบงานในหนาท

โดยตรง รวมถงประโยชนตอระบบสขภาพในเขตได Obj : เพอสรางความเขาใจในเรองกรอบแนวคด วตถประสงค การเกบ

ขอมล การวเคราะหขอมลทจ าเปนตอการพฒนาเขตสขภาพ ตวชวดส าหรบตดตามผลการด าเนนงานของเขตสขภาพตางๆ

เพอสรางนกวจยหนาใหมในพนทใหสามารถสรางผลงานวจยไปสนโยบาย (Research to Policy) รวมทงการเผยแพรผลการศกษาในเชงวชาการ (Publication) ในวารสารวจยระบบสาธารณสข หรอวารสารวชาการอนๆทไดรบการยอมรบระดบประเทศและตางประเทศ

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 26

การจายคาตอบแทนตามผลการปฏบตงาน (P4P)

สธ. ใหเขตสขภาพรบผดชอบในการจายคาตอบแทนตามผลการ

ปฏบตงาน โครงการประชาเสวนาหาทางออกในการพฒนาระบบการสราง

แรงจงใจบคลากรสาธารณสข เพอความเปนธรรมในระบบบรการสขภาพ (ศ.นพ.วนชย อดตอธการบด มข.)

Obj. เพอศกษาทบทวนทางเลอกของระบบการจายคาตอบแทนส าหรบบคลากรสาธารณสข, เพอศกษาวเคราะหทางเลอกและประมวลผลเพอจดท าภาพอนาคตของระบบการสรางแรงจงใจ, เพอใชกระบวนการสานเสวนาหาทางออกอนจะน าไปสขอยตในการตดสนใจดวยฉนทามตเพอออกแบบระบบการสรางแรงจงใจใหบคลากรสาธารณสข

คลงยาและเวชภณฑ

การเงนและการคลง

ควบคมปองกนสงเสรมสขภาพ

P4P

การดงฐานขอมลการบรการและทรพยากรบคคลมาเชอมโยงกน

ทรพยากรบคคล

ขอมลการบรการ

27

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 28

การวจยเพอพฒนาระบบการปองกนอบตเหต (RTA)

Road Traffic Accident ถอเปนสาเหตการตายหนงในสามล าดบแรกเกอบทกกลมอาย

ยงขาดองคความรเรองระบบขอมลและมาตรการเพอปองกนอบตเหตบนทองถนน

การควบคมความเรวและการปรบถนนเชงกายภาพ ดเหมอนจะเปน intervention ทมประสทธภาพ

ใชขอมลระดบเขตสขภาพในการทดลองพฒนาระบบขอมลและเปนพนทน ารอง (เลอก 5 จงหวดในแตละเขต : พษณโลก แพร พงงา ระยอง อดรธาน)

(ศ.นพ.ไพบลย รามาฯ)

กลมอาย สาเหตการตาย (เรยงอนดบ 1-2-3)

ชาย หญง

0 – 14 ป 1. น าหนกแรกเกดต า 2. ทารกขาดอากาศ 3. อบตเหตจราจร

15 – 29 ป 1. ดมสรา 2. อบตเหตจราจร 3. โรคจตเภท 1. อบตเหตจราจร 2. AIDS 3. ซมเศรา

30 – 59 ป 1. ดมสรา 2. อบตเหตจราจร 3. AIDS 1.เบาหวาน 2. ซมเศรา 3. Stroke

> 60 ป 1. Stroke 2. COPD 3. Ischemic heart disease (IHD) 1. Stroke 2. เบาหวาน 3. IHD

แหลงขอมล : รายงานภาระโรคและการบาดเจบของประชากรไทย พ.ศ.2552. ส านกงานพฒนานโยบายสขภาพระหวางประเทศ. นนทบร : เดอะกราฟโก ซสเตมส, 2555.

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 30

Blueprint for change (MopH Reform)

สนบสนนงานดานวชาการในการปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางของกระทรวงสาธารณสข ทงในสวนของส านกงานปลดกระทรวง และกรมวชาการ

ยบเลก ถายโอน มอบหมาย งานทตองด าเนนการ

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

03/04/57 31

ห

Health S

yst

em

s Rese

arc

h I

nst

itute

Q & A

03/04/57 32