คำ�บรรย�ยวช� PS 707 ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย

Human Resource Developmentผศ.เส�วลกษณ สขวรช (สงหโกวนท) วนท 5

มกร�คม พ.ศ.2550

ร�ยง�นวช� PS 707 *สงร�ยในสปด�หท 3 ของก�รบรรย�ย .- ใหนกศกษาทำารายงานความยาวไมเกน 20 หนา

กระดาษ A.4- หวขอรายงาน คอ “กระบวนก�รพฒน�ทรพย�กร

มนษย”.....กรณศกษาดงน….

1.ใหนกศกษาใชตวแบบการพฒนาทรพยากรมนษยของ ESCAP (ตามรปสามเหลยมอมตะ : HRD Model ของ ESCAP) มาศกษากระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยใน.....

-องคกรทนกศกษาทำางานอย โดยมองวาในองคกรของเรานนทำาอะไรบาง เชน การลงทน ใชประโยชน ใหประโยชนกลบคนมาเปนคณภาพชวต (มอะไรบาง)

-ในพนท /ชมชนทนกศกษาอาศยอย-กรณนกศกษาเปนเจาของกจการเอง / เถาแก ก

สามารถศกดในระดบเทศบาล ระดบจงหวด *การทำารายงานใหใชขอมลเชงเอกสาร(ตวเลขสถต

ตาราง) ขอมลทตยภม (ไมตองแจกแบบสอบถาม) การ

1

สมภาษณใชไดแตใชเพอการวเคราะหเทานน ไมควรใชเปนขอมลหลก

ตวอยางเชน ....ศกษาจงหวดแพร ดจากขอมลของจงหวดในหวขอการศกษา โดยดแนวโนมเดกแพรเรยนจบม.3 ตอม.6 มากหรอไม ,ม.6 เรยนตอมหาวทยาลยมาหรอไม เดกทเรยนตอมหาลยมผหญง/ผชายเทาไหร ,ผชายเรยนสายวทย/สายศลปแลวกลบมาทำางานทแพรมากนอยแคไหน มงานอะไรใหเขาทำาบาง หรอจบแลวทำางานทอน

สวนขอมลในชมชน สามารถเขยนไดงาย เชน กจกรรมของสมาชกในชมชน

- รายงานตองมการอางองทถกตอง และมบรรณานกรมครบถวน

*การอางองกบบรรณานกรมนนแตกตางกน สมยกอนอางองเรยกวา Foot not (เปนเชงอรรถทอยตรงตนกระดาษ) แตอางองยคใหมจะเขยนแทรกในเนอเรอง โดยการวงเลบชอผแตง ,พ.ศ.ทเขยน และหนา แลวไปปดรายละเอยดไวททายบทหรอทายเลมวาผแตงคนนนเขยนหนงสอเรองอะไร

กลาวงาย ๆวาสามเหลยมอมตะทอาจารยใหไปนน ใหไปศกษาองคประกอบทง 3 ประการ คอ Investment , Utilization และ Provision

************************************************************

วช� PS 707 มคณ�จ�รยรวมบรรย�ย 4 ท�น ดงน

1.ผศ.เสาวลกษณ สขวรช (สงหโกวนท)

2

2. ผศ.รวภา เปนอาจารยทสำาเรจปรญญาเอกจากคณะรฐศาสตรรนแรกรนท 1 และทานไดทำาปรญญานพนธเรอง สมรรถนะของขาราชการระดบกลางของไทย “ ”

3. ดร.บวร ประพฤตด เปนอาจารยทมประสบการณดานทรพยากรมนษยมาเปนเวลายาวนานกวา 10 ป ซงรบผดชอบการบรรยายเกยวกบประเดน.....

-การพฒนาทรพยากรมนษยในภาคเอกชน โดยการเปรยบเทยบทรพยากรมนษยระหวางภาคเอกชนกบภาครฐ

-กลยทธการจดการทรพยากรมนษย (Human Resource Management : HRM) ในองคการ

-กลยทธในการพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development : HRD)ในองคการทงภาครฐและเอกชน

4. รศ.ดร.สมหรา จตตลดากร เปนอาจารยททำางานวจยดานทรพยากรมนษยมากมาย ลาสดทำางานวจยเกยวกบวฒสมาชก (การตอบขอสอบของอาจารยสมหรา หามเขยนตอบแบบนำาทวมทง ทานถามประเดนไหนกตองตอบใหตรงประเดนนนทนท) อาจารยสมหรารบผดชอบการบรรยายในประเดน...

-นโยบายการพฒนาแรงงานไทยและการพฒนาสตร-งานวจยดานการพฒนาทรพยากรมนษยในประเทศไทยเนอห�ส�ระวช� PS 707 (Course Description)ศกษาความสำาคญของทรพยากรมนษยทมตอการ

พฒนาประเทศ และศกษาแนวคด ทฤษฎในการพฒนาทรพยากรมนษย รวมถงยทธศาสตรการพฒนาขององคการ

3

สหประชาชาต นโยบายของรฐดานการพฒนาทรพยากรมนษย และการจดการดานทรพยากรมนษย ตลอดจนปญหาตาง ๆในการพฒนาทรพยากรมนษย

กลมทฤษฎก�รพฒน�กบก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยอ�จ�รยสรปทฤษฎก�รพฒน�ออกเปน 3 กลม

ดงน1. ทฤษฎก�รพฒน�เศรษฐกจแบบดงเดม

(Conventional Economic Development Theory) มอทธพลอยในทศวรรษ 1950 – 1960 เชน

-ทฤษฎกลมท 1 คอ ทฤษฎการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจตามตวแบบของรอสเทา ,ฮารอท โดมาร

-ทฤษฎกลมท 2 อ การเปลยนแปลงโครงสรางการผลตกบรปแบบการพฒนา เชน ทฤษฎของลอส ,ทฤษฎของเจนเนอร

เป�หม�ย : เนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (Economic Growth)

ยทธศาสตร : ใชการเจรญเตบโตแบบไมสมดล (Unbalanced growth) คอ ไมใหความสำาคญกบมตอน เชน มตดานสงคม/สงแวดลอม/มนษย

ยทธศ�สตร : การลงทนทางเศรษฐกจเนนการพฒนาอตสาหกรรม โดยการลงทนดานโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) เชน สาธารณปโภคเพอเปลยนแปลงโครงสรางการผลตจากเกษตรกรรมไปเปนอตสาหกรรม ตามแผนพฒนาฯฉบบท 1 ตามยทธศาสตรการพฒนาของจอมพลสฤษด โดยสรางคำาขวญวา นำาไหล ไฟสวาง ทางด “มงานทำา เพราะสงอำานวยความสะดวกเหลานเปนพนฐานท”

4

ทำาใหนกลงทนภาคอตสาหกรรมมาลงทน จะเหนไดจากการเกดขนของนคมอตสาหกรรมมากมาย

*ทฤษฎของรอสเทา กลาววา การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ จะเตบโตอยางเปนขนเปนตอน เปนการกาวหนาแบบเฉยงขน โดยเรมตนจาก...

-ขนท1 เรมจากสงคมดงเดม (สงคมทงนา) -ขนท 2 เตรยมปรบพนดน -ขนท 3 การทะยานขน (take off) ชวงนเรมมการทำา

กจกรรมการลงทนดานอตสาหกรรม-ขนท 4 การไตระดบเพดานบน ( dive to maturity)

เพอเปนการทำาเพดานบนใหสงเหนอชนความแปรปรวนของอากาศในระหวางกำาลงทะลชนเมฆ

-ขนท 5 ชวงพนความแปรปรวนของบรรยากาศ (Smoot at sill) กาวสยคของสงคมอดมโภคา

ประเดนนอาจารยคอนขางเหนดวย เพราะชวงแรกเราตองหาเงนกอน เมอไดเงนมากคดถงขนท 2 คอ การกระจายรายได

HRD : มองมนษยเปนทรพย�กรเพอก�รผลต -การลงทนในทรพยากรมนษย เชน การศกษา การฝก

อบรม และพฒนานกวทยาศาสตรและเทคโนโลยถอเปนสวนหนงของการลงทนทางเศรษฐกจ (คอ เมอลงทนแลวตองนำาผลประโยชนมาใช)

-เชอวาการพฒนาทรพยากรมนษย จะนำาไปสการเพมผลผลต และการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

-ทฤษฎเกยวกบมนษยในกลมนคอ ทฤษฎทนมนษย (Human Capital) ของ โดยธโอดอร วอลเตอร ชลทซ

5

(Theodore Walter Schultz) ทกลาวไววา การลงทนในมนษย 1 สวน จะทำาใหเพมผลผลตได 30 – 40% (คอลงทน 100 บาทจะไดกำาไรเพมขน 30-40 บาท) เหนวาเปนจรง เพราะเมอมการลงทนในทรพยากรมนษยจะเพมความร/ทกษะ/ทศนคตของคนใหขยนขนแขงในการทำางาน ตามสโลแกนของจอมพลสฤษดทตอบสนองเรองการลงทนในทรพยากรมนษย คอ งานคอเงน เงนคองาน บนดาลสข “ “ซงสโลแกนนเปนการสรางทศนคตของคนใหขยนทำางาน อยาขเกยจ เพราะวาทำางานแลวจะไดเงน เงนทำาใหเรามความสข

เหตเปนเชนนกเนองจาก กอนหนานำาเสนอยทธศาสตรการพฒนาประเทศไทยในแผนพฒนาฯฉบบท 1,2 ไดมทมผเชยวชาญจากสหรฐฯและจาก World Bank ลงมาศกษาสงคมไทย พบวา สงคมไทยเปนสงคมเกษตรกรรม เนองจาก 80%ของประชากรในยคนนอยในภาคเกษตรกรรม/ชนบท ไมมความร และยงพบวาวถชวตของคนชนบท/คนในภาคเกษตรกรรมไมมการกระตอรอรน ไมมการแขงขน เพราะเกดจากปจจยดงตอไปน

- ความเปนอย สามารถหากนไดจากธรรมชาตในชมชนของตนเอง มความเปนอยทเรยบงายเหมอนกนทกครอบครว ไมตองแขงขนกน ทำาใหทศนคตของคนคอนขางเรอย ๆเฉอย ๆไมขยน ไมอยากทำางาน

-สภาพภมอากาศ ประเทศไทยเปนประเทศทมอากาศรอน ทำาอะไรกชาตองคอย ๆทำา ซงตางกบเมองนอกทตองเปนคนขยนทำาอะไรกตองรบเรงใหเรว ๆกเพราะเปนประเทศทมอากาศหนาวตองการความอบอนมวทำาอะไรชกชาอาจแขงตายได

6

- ระบบการปกครอง จากประวตศาสตรกลาววา ระบบการผลตของไทยในอดตเปนเศรษฐกจการเมองแบบระบบศกดนา (มนาย ,ไพร)

*คนไทย แปลวา อสระ แตจรง ๆตงแตในอดตมาไมมคนทเปนอสระชน (Freeman)ในสงคมไทย เพราะถาคนใดไมไดเกดมาในตระกลราชวงศ/ขนนาง สถานภาพทสามารถเลอกไดมเพยง 2 สถานภาพเทานน คอ ไพรกบทาส

ไพร ม 2 ประเภท คอ ... -ไพรหลวง คอ ไพรทถกเกณฑแรงงานไปรบใชหลวง ใน

สมยอยธยาไพรหลวงจะเขาเดอนออกเดอน (เดอนหนงทำางานรบใชหลวง อกเดอนหนงกลบบาน) ซงไพรเหลานเมอเขาไปรบใชหลวงจะตองนำาสงของ/เครองมอ/เครองใชในการทำางานไปเอง เชน ขาวตาก(ขาวทหงสกแลวนำาไปตาก เกบใสไวในกระบอกไมไผ) ,นำาพรก, เกลอ เปนตน

จากเสภาขนชางขนแผนสอนพลายแกว ตอนพลายแกวขอลาสมภารคงวาจะสกจากการเปนพระเนองจากผาเหลองรอน เพราะไปไดเสยกบนางพมพตงแตเปนสามเณร ในไรฝาย ซงสมภารคงกลาววา อยาสกเลย จะสกไปใหเขาสกเอาหรอ“หวา ขอมอดำาแลวระกำาทกเวลา โลกบบาแบกกนจนบรรลย ถานายรกมงจะยงชว เอนดตวหาใหทำาการหนกไม ถานายชงกจะใชใหเจบใจ ชกไมเลอยซงสาระพา จะเหนวาคนทเปนไพรถา”นายรกกจะใหทำางานทไมหนก แตถานายเกลยดกจะใชงานหนก ๆ เพราะฉะนนคนทเปนไพรจะตองทำางานหนกทงเดอน สวนอกเดอนอยบานกจะไมทำางาน นอนสบใบจากอยกบบานเฉย ๆ ทำาใหทศนคตของคนไทยเปนคนไมขยนทำางาน ไมมความกระตอรอรนอยากทำางาน

7

จะเหนวาทศนคตของคนนนสำาคญ ดงนนเมอตองการพฒนาประเทศกตองเปลยนทศนคตของคนในประเทศใหได ดงนนทฤษฎทนมนษยทกลาววา ถาตองการทำาใหผลผลตเพมขน จะตองเปลยนทศนคตของคน เพอใหเหนวางานคอพนฐานของชวต (ตรงกบทฤษฎของมารกซส ทใหความสำาคญของการใชแรงงาน)

เพราะฉะนนทฤษฎการพฒนาเศรษฐกจแบบดงเดมเหนมนษยเปนทรพยากรการผลต คอ มนษยเปนเครองมอ(Mean)ททำาใหเศรษฐกจเตบโต

แนวทางการพฒนาในยคนเรยกวา Supply Oriented คอ เปาหมาย วธการ ยทธศาสตรการพฒนาถกกำาหนดมาจากภาครฐ เปนการพฒนาทนำาโดยภาครฐ (State Led)

2. ทฤษฎยคหลงก�รพฒน�เศรษฐกจแบบดงเดม (Post Conventional Economic Development Theory) เรมใชในทศวรรษ 1970 -1980

เป�หม�ย : การพฒนาเศรษฐกจและการกระจายรายไดใหม(Growth with Redistribution) ใหความสำาคญกบประเดนความเสมอภาคทางสงคมเพมขนมาจากเปาหมายทางเศรษฐกจ ดแลเรองความยากจน การมงานทำา

การกระจายรายไดใหม (Redistribution) หมายถง การใชมาตรการทางภาษ เชน

-การเกบภาษเงนไดในอตรากาวหนา โดยนำาเงนภาษทจดเกบไดมาจดตงเปนกองทนประกนสงคม กระจายบรการ/สวสดการทางสงคมกลบสคนทวไปโดยเฉพาะคนยากจน

8

-การเกบภาษทดนในอตราสง เพอลดแรงจงใจในการสะสมทดน เนองจากคนรวยมกำาลงในการซอทดนสง ทำาใหทดนกระจกอยในกลมคนรวยเพยงไมกกลม ซงปรากฏการณนกำาลงเกดขนในสงคมไทยในปจจบน จะเหนวามคนรวยอยเพยงไมกตระกลในเมองไทย

-การเกบภาษมรดก ประเทศไทยยงไมมการเกบภาษประเภทน เนองจากคนรวยทเขามาเลนการเมอง เมอเขามานงในสภากไมมใครทอยากออกกฎหมายเกบภาษตวเอง แตในประเทศทเจรญแลวภาษเหลานมองวาการมมรดกเปนการเอารดเอาเปรยบ เพราะคนเราควรมไวเพอบรโภค สวนทเหลอควรคนใหกบสงคม ทำาใหมการจดเกบภาษมรดกในอตราสงมาก เปนการลดแรงจงใจเศรษฐตาง ๆทจะเกบมรดกไวใหลกหลานจงตดสนใจบรจาคเงนเขามลนธ เชน บวเกตต เจาของบรษทไมโครซอรฟ บรจาค 3-4 หมนลานสหรฐฯเพอนำาไปเขามลนธ หรอดร.วกรม กรมดษฐ เจาของนคมอตสาหกรรมอมตะนคร บรจาคเงนสรางมลนธ

ในตางประเทศการบรจาคสรางมลนธกเพราะวาถาไมบรจาคเงนเหลานตวเองกตองเสยภาษเงนไดสงมาก ประกอบกบเงนเหลานไมสามารถถายไปสลกไดเพราะลกจะตองจายภาษเงนไดสงเชนกน แตอยางไรกตามเศรษฐเหลานมวธเกบเงนใหลกโดยการเกบเปนหน เพราะสามารถตกเปนมรดกใหกบลกได แตในขณะเดยวกนถาลกเปลยนหนเปนเงนกตองเสยภาษสงเชนกน สำาหรบประเทศไทยจะเหนไดจากการฉาวโฉของการใหหนกบลกมหาศาลกลายเปนประเดนรอนทางสงคม รวมทงรวารฐบาลทผานมามการหมกเมด/หลบเลยงภาษ

9

*ประเทศนอรเวย เปนประเทศทไดชอวามคณภาพชวตทดทสดในโลก กลมประเทศสแกนดเนเวย เปนกลมประเทศทมคณภาพชวตดมาก เชน ระบบสวสดการสงคม/การจดเกบภาษดมาก การรวไหลยากมาก สามารถสรางจตสำานกทางสงคมใหมความซอสตยไมหนภาษ มการจดเกบภาษในอตรากาวหนา และจดตงระบบสวสดการสงคม ในประเทศอเมรกากเชนกน

จากหนงสอเรอง คณภาพชวตจากครรภมารดาถงเชง“ตะกอน ของดร” . ปวย อาจารยอยากใหนกศกษาอาน ทานไดเสนอสงคมไทยในอดมคต สมยมชวตทานทำางาน และบรโภคแตพอเพยง ไมสะสม สวนทเหลอคนใหกบสงคม

ยทธศ�สตร : เนนการลงทนทางเศรษฐกจและการลงทนทางสงคม เชน

-การจางงาน (Employment Oriented) ทำาอยางไรใหมการสรางงาน เพราะงานทำาใหเกดรายได จงมการวเคราะหการวางงานแอบแฝงในชนบท

ตามทฤษฎของลอส กลาววา ผลตภาพหนวยสดทายเปนศนย คอ คนทมลกมาก แตทดนมจำากดเทาเดม แรงงานจากลกคนทาย ๆไมไดเพมผลผลตแตเพมการบรโภค เพราะฉะนนจงตองหางานใหกบแรงงานแอบแฝงในชนบท

-การขจดความยากจน (Anti Poverty) เนนกลมคนจน จะตองรวาคนจนอยทไหนโดยการสำารวจหากลมเปาหมาย พยายามทจะวดจำานวนคนจนมกเปอรเซนต/กลานคนของประชากรในประเทศ กลมเปาหมายอยทไหน และพยายามเพมรายไดตอหวของคนยากจนเหลานน

10

-ความจำาเปนพนฐาน (Basic Need Approach) ดประชาชนในระดบประเทศทงประเทศเพอตองการยกระดบการครองชพทวไปใหไดมาตรฐาน อยางตำาคอการไดรบการตอบสนองในปจจย 4 หรอความจำาเปนพนฐาน

รายงานสหประชาชาตทางดานการพฒนามนษยฉบบลาสดป 2007 รายงานออกมาวนท 6 พ.ย.2006 ณ.สหภาพแอฟรกาใต โดยเนนปญหาการขาดแคลนนำา ปญหาการไมมสวมใช

HRD: ยคนไมไดมองมนษยแคเปนปจจยทางการผลตเทานน แตเรมมองวาการลงทนในทรพยากรมนษยเปนการลงทนทางดานสงคม หมายความวา ไมไดหวงผลโดยตรงททำาใหเกดการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ เปนการมองภาพในระยะยาว โดยใหความสำาคญเกยวกบความเปนอยของมนษย เชน

-การศกษาขนพนฐาน -การลงทนในดานสขอนามย -การมงานทำา มรายได-ความกาวหนาในสถานภาพของสตร-การยกระดบคณภาพชวต-การไดรบการตอบสนองในความจำาเปนพนฐาน แนวทางการพฒนาในกลมทสองนยงคงเปนแบบ

Supply Oriented เหมอนเดมคอเปาหมายและแนวทางการพฒนาถกรเรมมาจากภาครฐ ซงบางครงอาจไมตรงกบความตองการของประชาชนกได

3. ทฤษฎเศรษฐศ�สตรก�รเมอง (Political Economy Theory หรอ New Household

11

Economics: NHE เศรษฐศ�สตรครวเรอนใหม) มอทธพลเรมตงแตป 1990 เปนตนมา

เปนทฤษฎทใหความสำาคญกบคน ใหคนเปนศนยกลาง เราเหนผลสะทอนทชดเจนจากแผนพฒนาฯตงแตฉบบท 8 เปนตนมา

เป�หม�ย : การพฒนาอยทการอยด –มสข (แผนพฒนาฯฉบบท10 ใชคำาวา อยเยนเปนสข“ ”) ความผาสก การมคณภาพทดขน อยในสงแวดลอมทดขน

ยทธศ�สตร : 1. เนนการพฒนาในมตตาง ๆ ทหลากหลายทงทาง

เศรษฐกจ การเมอง ( ประชาธปไตย ) สงคม สงแวดลอม 2. ใหความสำาคญกบกลมคนทยากไร คนเสยเปรยบ

และดอยโอกาสในสงคม ( Marginalized ) แผนพฒนาฯ ฉบบท 8 กำาหนดไว 8 กลม คนทยากไร

คนเสยเปรยบและดอยโอกาสในสงคม (Marginalized) แบงออกเปน 8 กลม ไดแก

1). เดกทอยในภาวะลำาบาก ไดแก -เดกขอทาน ม 2 ประเภท คอ เดกขอทานชาวตาง

ประเทศ เชน บงคลาเทศ กบแกงของทาน-เดกเรรอน หมายถง พวกทสมครใจเรรอน อยบานไมได

เนองจากครอบครวแตกแยก โดนทำาราย ฯลฯ ในทสดถกชกจงไปหาอบายมข เชน ดมกาว ขายบรการทางเพศ แตโชคดทในกรงเทพฯ ม NGOs โครงการครเดนเทา ครขางถนนคอยสอนหนงสอใหกบเดกเรรอนเหลาน

-เดกทถกลอลวงไปขายบรการทางเพศ ในอดตกลมดอกคำาใตทางภาคเหนอโดงดงมาก เนองจากเปนความเตมใจ

12

ของพอแม ซงเปนทศนคตทผดมาก ๆทพอแมมองลกเปนสนคา เหนเงนเปนสงสำาคญมากกวาสงอนใด และเอาความสำาเรจของเศรษฐกจทลกสงเงนกลบมาใหใชเปนมาตรวดความรำารวยของครอบครว

2). เดกยากจนทไมมโอกาสศกษาตอ เชน เดกในชนบททพอแมทงใหอยกบปยาตายาย สวนพอแมตองเขาไปทำางานในกรงเทพฯ ในทสดเดกเหลานกตองรบโลกทศนของคนแกไปโดยปรยาย ซงเปนโลกทศนทแคบ ไมมการแนะนำาชองทางในอนาคต

3). สตรทตกเปนเหยอธรกจทางเพศ หรอสตรทถกเลอกปฏบต เชน หญงบรการทางเพศถอวาเปนอาชพผดกฎหมาย ถกประณามจากสงคม ไมไดรบการคมครองจากรฐ ไมสามารถเปนผประกนตนได ผหญงทตกเปนเหยอธรกจทางเพศมทงทเตมใจและถกหลอกมา ทายทสดผหญงเหลานลงเอยดวยการเปนแมเลาตอไป หรอไมกตายดวยโรคราย

4). คนพการและยากไร ความพการทำาใหลำาบาก ชองทางการทำามาหากนหดสนลง

ทศนคตของคนในสงคมไทยไมคอยใหความสำาคญกบคนพการเพราะมองวาเปนเรองของเวรกรรม แสดงวาชาตทแลวตองทำากรรมไวมากชาตนกรบกรรมไปกแลวกน ในขณะทบางคนมองคนพการเปนคนทนาสงสาร สมเพช แลวหยบยนความชวยเหลอในลกษณะทกลายเปนผรบแตฝายเดยว ไรศกดศร เชน เหนคนพการนงขอทานแลวเราใหเงนไปเพราะความสงสาร การกระทำาในลกษณะนไมถกตอง เราตองมองคนพการในมมมองใหม/ทศนะใหมวา ถงแมจะพการแตกม

13

ศกยภาพ ทำาอยางไรจงจะพฒนาศกยภาพของเขาใหสามารถพงตนเองได และอยอยางมศกดศร

ซงมมมองนเปนมมมองใหมสำาหรบคนไทย ในขณะทฝรงมมาเนนนาน มองคนพการวาเขามศกดศรความเปนมนษย ตะวนตกจะดแลคนพการแบบใหคนพการชวยเหลอตนเองมากทสด มความทระนงในศกดศรของตวเอง ไมตองการใหผอนมองตนเองเปนคนทนาสงสาร สมเพช เชนเดยวกบสมาคมนกเขยนดวยปากของไทยของคนพการ จะซอภาพหรอไม ไมวากน เพอใหคนเหลานมอาชพและสามารถยนไดดวยความทะนง ดกวาการใหทานหรอสงคมสงเคราะหอยางเดยว

คนพการในสงคมไทยมมากมาย อยางเชน -อาจารยคณะนตศาสตร ม.ธรรมศาสตร ตาบอดไปไหน

มาไหนจะจงหมา -คณงามพนธ (พสาวคณอภสทธ) เปนผทมความ

เชยวชาญทางดานภาษามาก ศกษาจบปรญญาตรดานภาษาหนมาทำางานอสระโดยการแปลหนงสอขาย ปจจบนกาวหนากลายเปนเจาของสำานกพมพ

-บตรของหมอทพการเปนโปลโอ ปจจบนเปนนกเขยนชอดงมผลงานเขารอบชงรางวลซไรทป 2545/2546 เรอง โลกของจอม เปนเรองราวของจอม ซงเปนเดกพการทอย“ ”

หนาจอคอมพวเตอร โดยการ Search ขอมลจากคอมพวเตอรแลวนำาไปความรมาเขยนเปนเรองสน (ผทมลกกำาลงอยในชวงวยรนอาย14 -16 ป ควรอานเปนอยางยง นอกจากความสนกจากการผกเรองทดแลวยงไดความรทางออมจากการ Search ขอมลมา)

14

ประเทศพฒนาแลวสวนใหญจะมการพฒนาชวตทด เปนสงคมทใหโอกาสคนพการ โดยการจดสงอำานวยความสะดวกใหกบคนพการเพอทดแทนกบสงทเขาขาดโอกาสไป เชน

-การออกกฎหมายบงคบใหสถานประกอบการไมกดกนหรอเลอกปฏบตกบคนพการ สถานประกอบการตองรบคนพการเขาทำางานอยางนอย 1 อตรา

-มการสรางโรงเรยนสำาหรบคนพการ -ยอมรบสทธทเทาเทยมกนของคนพการ-สถานรถไฟ /รถใตดนตองมสถานสำาหรบคนพการ ม

ลฟต -ธนบตรตางประเทศมปมสำาหรบคนพการเพอใหรวาเปน

ธนบตรใบอะไร เหรยญอะไร-สถานทราชการตองมหองนำาสำาหรบคนพการใน พ.ศ. 2544 ไทยไดรบรางวล FDR จากมลนธแฟรง

กลน ด. รสเวลท (อดตประธานาธบดสหรฐฯ กอนสงครามโลกครงทสอง (เปนประธานาธบดทพการนงอยบนรถเขน) ในฐานะทประเทศไทยมพระราชบญญตดแลคนพการ ใหสถานประกอบการรบคนพการเขาทำางานโดยไมเลอกปฏบต แตปรากฏวามฝรงเขยนจดหมายไปดาในหนงสอพมพ The Nation วาสงคมไทยไมควรไดรางวลนเพราะไมเคยมสาธารณปโภคทอำานวยความสะดวกแกคนพการ และจตใจของคนไทยไมไดมองคนพการในทศนะทถกตอง

5). ผสงอายทยากจนไมมคนเลยงด ปจจบนกำาลงกลายเปนปญหาใหญในสงคมไทยสวนใหญอยในชนบท เพราะจะกลายเปนสงคมคนแก ปจจบนมคนแกประมาณ 10 %ของประเทศ (ประมาณ 6 ลานคน) และมแนวโนมมากขน

15

เรอย ๆเพราะวาคนไทยมอายยนมากขนเฉลย 70-72 ป ตองใหใหเครดตกระทรวงสาธารณสข เนองจากเปนความสำาเรจของการพฒนาประเทศ

ปจจบนโดยทวไปคนไทยจะไมเสยชวตดวยโรคระบาดเหมอนเชนในอดตทมโรค 4 โรคทคราชวตผคนลมตายมากมาย คอมาลาเรย ฝดาษ ไขรากสาด วณโรค แตจะเสยชวตดวยโรคคนรวยหรอโรคกนดอยดเขามาแทน อยางเชน

1.โรคเบาหวาน เปนภยเงยบทคอย ๆกดกรอนบอนทำาลายระบบตาง ๆของรางกายโดยเฉพาะอยางยงเสนเลอด เนองจาก...

-คนไทยชอบกนรสหวาน พบวาคนไทยบรโภคนำาตาลมากกวา 8 ชอนชาตอวน ทง ๆทขดความปลอดภยอยท 6 ชอนชาตอวน

-ชอบกนขาว/แปงมาก ๆ-การดมนำาอดลม เพราะแปบซ โคลาในประเทศไทยหวาน

ทสดในโลก หวานจนเราดมเปลา ๆ ไมไดตองดมกบนำาแขง -กบขาวทกชนดใสนำาตาล2.โรคหวใจ 3.โรคไขมนอดตนในเสนเลอด สวนใหญมกเกดกบผท

ชอบทานอาหารทอด ๆและอาหารทมไขมนมาก ๆเชนขาหม 4.โรคมะเรง ปจจบนพบวามคนตายดวยโรคนมากเปน

อนดบหนง มะเรงทพบอนดบหนงในผชายคอมะเรงปอด (เกดจากการสบบหรจด) รองลงมาคอมะเรงตอมลกหมาก และมะเรงตบ(เกดจากเชอไวรสตบอกเสบบ) สวนผหญงอนดบหนงของผหญงคอมะเรงปากมดลก อนดบสองคอมะเรงเตานม และมะเรงรงไข

16

ปจจบนสงคมไทยเปนสงคมทมคนแกปรมาณมากขน ในขณะทเดกลดลง เนองจากนโยบายการคมกำาเนดประสบผลสำาเรจ สงผลใหการมบตรลดนอยลง อตราการเพมประมาณ 1 -1.2 ตอครอบครว (ครอบครวหนงมลกไมเกน 2 คน) ทำาใหโครงสรางประชากรของสงคมไทยเปลยนแปลงไปมลกษณะฐานแคบเหมอนทรงบาตรพระ

ปจจบนสงคมญปนกลายเปนสงคมคนแกมากทสด เพราะเปนประเทศทคนมอายยนมากทสดในโลกอายเฉลยประมาณ 82 ป สงผลใหประเทศมภาระคาใชจายในการดแลรกษาพยาบาลสง เพราะโรคคนแกตองเสยคาใชจายสง/ใชเงนมาก

6. คนยากจนทงในชนบทและในเมอง เชน กลมชายขอบ เปนกลมทยากจนมาก ๆเนองจากไมไดรบผลพวงจากการพฒนา เชน คนทอยในชนบทหางไกลมาก ๆไมมททำากนตองรบจางทำามาหากน ในขณะคนทอยในเมองสวนใหญอาศยอยในสลม ใตสะพาน

7. ผถกคมประพฤตและผถกตองขง เปนกลมทมกถกมองขามหรอถกลม สงคมสมนำาหนา/ซำาเตม แตโลกปจจบนมองถงสทธมนษยชนเพราะการปฏบตตอนกโทษในสมยกอนไมมใครรเหน แตปจจบนมการใหโอกาสนกโทษใหมการฝกอบรมอาชพและใหมการศกษาเลาเรยน จะเหนไดจากมหาลยสโขทยธรรมาธราชไดนำาความรไปใหผตองขงถงในคก เชน นกโทษเสรม สาครราช นกโทษคดฆาอำาพลางจนจรา ปจจบนศกษาจบนตศาสตรจาก ม.สโขทยธรรมาธราช และกำาลงศกษาตอปรญญาโท อยในคกทำาหนาทเปนอาจารยใหญสอนนกโทษคนอน ๆ

17

ซงสงเหลานเปนการใหโอกาสใหนกโทษเหลานกลบออกมาใชชวตอยางปกตได เพราะบางครงนกโทษบางคนไมไดทำาชวเพราะสนดาน แตกระทำาไปโดยบรรลภาวะโทสะ หรออยในภาวะกดดนไมมทางออก เปนแพะรบบาป อยางเชนกรณเชอรแอน

8. คนไทยตางวฒนธรรม ชนกลมนอย ซงเปนคนทไมมปากมเสยง สวนใหญอยแถบตะเขบชายแดน เชน ชาวไทยภเขา ชาวเล(เกาะสรนทร) เปนผทไมมสญชาต ไมมการศกษา จะเสยเปรยบเพราะอยในพนททหางไกล การคมนาคมยากลำาบาก

แนวคดของกลม Political Economy Theory น เรยกวาเปนพวกนกอดมคต(Altruism) ททำาประโยชนเพอคนอน ซงตรงขามกบกลม Egoism ททำาเพอผลประโยชนของตนเอง บางครงเรยกกลมนวา Self – centric เปนกลมทเอาตวเองเปนศนยกลาง ทำาสงใดมกจะคำานงถงตนเองเปนหลก

การพฒนาทผานมาเปนเศรษฐศาสตรแบบเนนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไมไดคดถงคนวาการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจจะตกอยกบคนจรงหรอไม แตเศรษฐศาสตรครวเรอนใหมจะยดมนษยเปนศนยกลาง เปนเปาหมายของการพฒนาไดแกการอยดมสข ความผาสก การมชวตอยในสภาพแวดลอมทดขน เรมเปลยนแปลงตงแตแผนฯ 8 เปนตนมาโดยวางแผนแบบยทธศาสตร (Strategic Planning) เรมตนจากการกำาหนดวสยทศนวาสงคมไทยควรเปนอยางไร

18

3. เนนการมสวนรวมของประชาชน เชน ประชาพจารณ(Public Hearing) ประชามต(Referendum) ซงสอดคลองกบกระแสปจจบน เปนแนวคดประชาธปไตยทแบงออกเปน 3 กลมใหญ ๆคอ

1.ประชาธปไตยในทางตรง (Direct Democracy) หมายความวา ประชาชนทกคนทมสทธในความเปนพลเมอง จะมสทธเทาเทยมกนในการแสดงความคดเหน/ลงมตในเรองทเกยวกบการเมองการปกครอง

เชน ในสมยกรกโบราณหรออาณาจกรโรมน มการประชมโดยใหประชาชนมาลงมตแสดงความคดเหนในเรองสำาคญ ๆ จะเหนวาสามารถกระทำาไดเนองจากคนทเปนพลเมองกรกจรง ๆมไมมากประมาณ ¼ ของประชากรทงหมดในอาณาจกร สามารถออกมามสทธมเสยงโดยไมตองมตวแทน ในขณะท ¾ ของคนในประเทศเปนพวกทาส จะไมมสทธมเสยงเพราะถอเปนพลเมองอกชนหนงทไมใชเจาของประเทศ ซงอาจเปนเชลยสงคราม คนทเปนหน

2. ประชาธปไตยแบบตวแทน (Representative Democracy) เปนประชาธปไตยทเราใชกนมาเปนเวลายาวนานตงแตพ.ศ.2475 สวนในสหรฐฯเรมใชกนในป 1776 เนองจากเปนสงคมใหญ มประชากรมาก จงตองมการเลอกตวแทนเขามาประชมทศาลาประชาคม และผทมสทธเลอกตงตวแทนจะตองเปนผทเสยภาษใหรฐเทานน แมแตผหญงกไมมสทธเลอกตงยงถกกดกน

3. ประชาธปไตยแบบมสวนรวม (Participative Democracy) ซงมแนวคดมาจากทฤษฎทางเลอกสาธารณะ(Public Choice Theory) อธบายวา คนเรา

19

เวลาตดสนใจเลอกทางเลอก โดยธรรมชาตจะตดสนใจเลอกเขาขางผลประโยชนของตวเอง เชนตวอยางถนนควายเดน โดยส.ส.ชยภมทานหนงมทแปลงหนงเปนทตาบอด ตอมาเมอไดเปนส.ส.ไดเงนงบประมาณเพอมาพฒนา/ดแลประชาชนในจงหวด จงทำาการตดถนนผานทดนของตนเอง จะเหนวามส.ส.ทานนคนเดยวทไดประโยชนจากการตดถนนครงนนโดยการใชงบประมาณหลวง หลงจากนนมนกขาวเขาไปทำาขาวและเปดโปงออกมาใหประชาชนไดรบร ทำาใหส.ส.ทานไดรบฉายาวา ส“ .ส.ถนนควายเดน ”

จะเหนวาสงคมทพฒนาแลว เปนสงคมยคเทคโนโลยสาระสนเทศ ยคขอมลขาวสารทสามารถเขาถงไดงายมากกวาเดม เพราะฉะนนประชาชนไมควรปลอยปละละเลยใหภาระนนเปนของตวแทนของเราเทานน เราตองเขาตรวจสอบผแทนทเราเลอกเขาไปทำาหนาท และตองมสวนรวมในการตดสนใจ โดยมกลไกตาง ๆทเขามาชวยในการตดสนใจแบบประชาธปไตย ไดแก

- การทำาประชาพจารณ (Public Hearing) โดยเฉพาะโครงการใหญ ๆทสงผลกระทบตอสงแวดลอม /การดำาเนนชวตของชมชน /วฒนธรรม (รปแบบแผน/ประเพณ/จารตของคนในชมชน) ควรตองปรกษาหารอกบชมชนกอนทจะลงมอกระทำา แตบางครงเปนแรงกดดดจากกระแสโลก ทำาใหมกฎหมายประชาพจารณออกมา แตกถกวพากษวจารณวาเปนเพยงรปแบบทแสดงใหเหนวากระทำาแลว บางครงไมไดมความคดเหนจรง ๆเปนการบดเบอน หรอตดสนใจทำาโครงการไปแลว ๆคอยทำาประชาพจารณเพอใหเหนวาไดทำาแลวตามกฎหมาย

20

-ประชามต (Referendum) ตองยดถอคะแนนทไดออกมา เชน สหภาพยโรปมการใชเงนสกลยโรแทนทเงนสกลทองถนเดม (ฟรงค,มารก...) แตมประเทศสมาชก EU 2 ประเทศทไมใชเงนสกลยโร คอ ประเทศองกฤษทยงคงใชเงนปอนด และประเทศสวเดนกยงคงใชเงนโคลนเหมอนเดมเชนกน เนองจากใหประชาชนมการทำาประชามต

ในกรณประเทศสวตเซอรแลนด เปนประเทศทไมเขารวมเปนสมาชก EU เพราะมการลงประชามตไมเขา EU นอกจากนการปองกนยาเสพตดในสวตเซอรแลนดเปนสงทนาแปลก คอ ประชาชนในบางจงหวดของสวตเซอรแลนดไดออกเสยงลงประชามตวา จะอนญาตใหคนเสพยาเสพตดไดอยางเสร แตตองมพนทควบคม เนองจากมเหตผลทวาการกระทำาผดสงทอยใตดน เมอนำามาอยบนดน/ถกกฎหมาย จะทำาใหสามารถดแลและควบคมไดงายขน เชน การขายเขมฉดยา การขายตวยา และสามารถรไดวาใครบางทเขารบการบรการ ทำาใหงายตอการเขาบำาบดรกษาคนตดยา

สวนประเทศเนเธอรแลนด มการออกกฎหมายอนญาตใหผปวยตดสนใจทจะจบชวตตวเองไดดวยตนเอง เชน กรณเปนโรครายแรง ทกขทรมาน รกษาไมหาย อยไปชวตไรคณภาพ สนเปลองเงนทอง เปนภาระแกญาตพนอง

*สหภาพยโรป วววฒนาการมาจากตลาดรวมยโรป เปนสภาพของพวกพอคาถานหน กอตงโดยประเทศองกฤษ

-การลงชอถอดถอน โดยประชาชนสามารถเขาชอถอดถอนนกการเมองตามรฐธรรมนญป 2540 แตจะเหนวาเปนหมนไมสามารถนำาไปปฏบตไดจรง เนองจากทผานมาเขยนเอาไวดแตผนำาไปปฏบตมชองทางในการละเมด

21

-สงเสรมการรวมกลมของประชาชนเพอใหมสวนรวมในการพฒนา โดยไมมองวาการพฒนาเปนภาระของรฐหรอภาคเอกชนแตผเดยว ในขณะทภาคประชาชนกจะตองมสวนสำาคญ เพราะฉะนนตองสงเสรมการรวมกลมภาคประชาสงคม (Civil Society)

ภ�คประช�สงคม (Civil Society) เปนการรวมกลมของคนเพอททำากจกรรมตามความเชอ/ความสนใจของเขา และเปนการดำาเนนการทไมอยภายใตอำานาจรฐ เปนการรวมกลมทมพลงเหนอปจเจกบคคลแตอยภายใตรฐ ซงแบงออกเปน 2 กลม ดงน

1.กลมประชาคม (Community) คอ การรวมกลมกนของภาคประชาชน เชน กลมแมบาน กลมสหกรณออมทรพย กลมรากหญาตาง ๆ ซงเปนกลมททำากจกรรมเพอกลมของตวเอง

2.กลมองคกรพฒนาเอกชน (NGOs) เปนพวกทมอดมการณ หวงใยในปญหาเรองใดเรองหนง ซงกระทำาไปตามอดมการณ/ความเชอของตนเอง เชน กลมสนใจการอนรกษสงแวดลอม กลมสนใจเรองมนษยชน กลมสนใจเรองสนตภาพ กลมสนใจเรองสาธารณสข เชน สภากาชาด กลมททำาดานการศกษา ประชาธปไตย เศรษฐกจ

4. เนนการตดสนใจในระดบปจเจกบคคล ( Individual choice ) ระดบครว เรอน / ครอบครว ( Household ) ระดบ ชมชน ( Community ) ภาคเศรษฐกจทไมเปนทางการ ( Formal Sector ) เปนการตดสนใจในระดบจลภาค

22

เปนการจงใจใหฝายตางทำาการตดสนใจลงทนในทรพยากรมนษย

5. เนนนโยบาย proactive คอ นโยบายปองกนกอนแกไข เปนการชงลงมอกอนทปญหาจะเกดขน และนโยบาย demand – oriented policy คอ นโยบายทเกดมาจากภาคประชาชนหรอผรบบรการทเขารวมในการกำาหนดนโยบาย

HRD : ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย1. ไมไดมองมนษยเปนทรพยากรการผลต แตมองวา

มนษยนนเองคอเปาหมายปลายทาง(End)ของการพฒนา ซงพฒนาไปเพอความสขของมนษยหรอของสมาชกในสงคม

2. การสรางความมนคงของมนษยในสงคม (Human Security) จะเหนวาในป 1994 สหประชาชาตไดนำาประเดนนชขนมาแลวมการทำารายงานประชาชาต ชอวา Human Security และความคดนไดเผยแพรใหชาวโลกไดรจก ในทสดเมอมการปฏรประบบราชการป 2545 มพรบ.ปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม และไดจดตงกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยขนมา

3. การพฒนามนษย (Human Development) เปนการยกระดบคณภาพชวตของมนษยนนเอง

จะเหนวาแนวคดเรองความมนคงมนษยมมาตงแตกอนสงครามโลกครงท 2 ในสหรฐฯ ค.ศ. 1935 ไดออกพรบ. Social Security (ความมนคงทางสงคม) ซงเปนกฎหมายทเปนทมาของการจดระบบรฐสวสดการ หรอการจดตงกองทนความมนคงทางสงคม ซงเปนผลพวงจากภาวะเศรษฐกจตกตำาทวโลกป 1930 โดยจอรน เบนารด เคนส ไดแพคกระเปาไปจบเขาคยกบประธานาธบดแฟรงคกลน ด.รส

23

เวลส โดยกลาววา จะตองใหภาครฐเขาไปชวยกระตนเศรษฐกจ เพราะเศรษฐกจเสรนยมแบบคลาสสกมนไมไดผลแลว ดงนนในภาวะเศรษฐกจตกตำารฐตองเขาไปจดการ สงผลใหเกดพรบ. Social Security ขนมา และมองวาตราบใดชวตไมมความมนคงชวตจะไมมความสข............................

* ขอสอบวช�นม 4 ขอ บงคบทำ�ทกขอส�ระน�ร...-ฝรงเศสไดนำาวถชวตการนอนกลางวนของคนลาวออก

มาเผยแพร เพราะลาวเปนเมองขนของฝรงเศส และไดเขามาสรางวฒนธรรมครอบวถการดำาเนนชวตของคนลาวกลายเปนวฒนธรรมคนลาวทชอบนอนกลางวน

************************************************************

24