มาตรฐานการจ ดการการท องเท ยวอย างย งย น Sustainable Tourism Management Standard

เมษายน๒๕๖๑

องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน)

๑๑๘/๑ อาคารทปโก ชน ๓๐-๓๑ ถนนพระรามท ๖ แขวงพญาไท เขตพญาไท กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐

โทรศพท ๐ ๒๓๕๗ ๓๕๘๐ โทรสาร ๐ ๒๓๕๗ ๓๕๙๙

http://www.dasta.or.th

i

สารบ ญ หนา

ค าน า ........................................................................................................................................................ ii

บทน า ....................................................................................................................................................... iii

๑. ขอบข าย ......................................................................................................................................... ๑

๒. ค าศ พทและค านยาม ....................................................................................................................... ๑

๓. หล กการด าเนนงาน ........................................................................................................................ ๒

๔. ขอก าหนด ...................................................................................................................................... ๔

๔.๑ การก ากบดแล ............................................................................................................................... ๔

๔.๒ แผนการด าเนนงาน ....................................................................................................................... ๕

๔.๓ การน าไปปฏบต ............................................................................................................................ ๖

๔.๔ การสนบสนน .............................................................................................................................. ๑๒

๔.๕ การตดตาม เฝาระวง และวดผลการด าเนนงาน ........................................................................... ๑๔

๔.๖ การทบทวนผลการด าเนนงาน ..................................................................................................... ๑๔

ภาคผนวกก ................................................................................................................................................. ๑๕

บรรณานกรม ......................................................................................................................................... ๑๖

ii

ค าน า

โดยทรฐบาลมนโยบายทจะพฒนาการทองเทยวเพอเพมรายไดและกระจายรายไดไปสชมชนทองถน โดยใหมการบรหารและพฒนาพนทเพอการทองเทยวในเชงบรณาการ จงไดจดตง องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน) หรอ อพท. ขนในป พ.ศ. ๒๕๔๖ เพอท าหนาทเปนองคกรกลางในการก าหนดนโยบายและแผนยทธศาสตร และประสานงานกบทองถนหรอพนท ทเปนแหลงทองเทยว หรอสงเสรมและพฒนาพนททมศกยภาพในการทองเทยว ใหมการบรหารจดการพนทเพอการทองเทยวในเชงคณภาพ รวมทงสามารถระดมบคลากร งบประมาณ และเครองมอเครองใชมาใชในการบรหารจดการการทองเทยวอยางมเอกภาพและแกไขปญหาโดยรวดเรว ตลอดจนสงเสรมใหมการน าความรดานการบรหารจดการสมยใหมมาใชเพอใหบรรลผลตามเปาหมายทวางไว

ส านกพฒนาขดความสามารถการทองเทยว อพท. ซงมภารกจในการประเมนความสามารถในการรองรบการทองเทยว การจดท าขอมลสารสนเทศแหลงทองเทยว การสงเสรมและสนบสนนนวตกรรมการทองเทยว และการก าหนดมาตรฐานการทองเทยวอยางยงยนเพอพฒนาขดความสามารถในการแขงขนดานการทองเทยว ทงนไดจดท า “มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน” โดยศกษามาตรฐานทเกยวของระดบส า ก ล อ าท ISO 9001, ISO 14001, ISO 20121, ISO 26000, GSTC Criteria, Responsible Tourism Requirement (South Africa) และจากขอมลเอกสารท เกยวของ เชน แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ส าหรบมาตรฐานฉบบนครอบคลมขอก าหนดส าหรบปฏบตอยางเปนระบบใน ๓ มต ไดแก เศรษฐกจ สงคมวฒนธรรม และสงแวดลอม รวมทง สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ

สภาการทองเทยวอยางยงยนโลก (Global Sustainable Tourism Council: GSTC) พจารณาความสอดคลองของมาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยนของ อพท. กบหลกเกณฑ GSTC (GSTC – Recognized) ทประชม GSTC Accreditation Panel เม อวนท ๑๓ เมษายน ๒๕๖๑ไดมมต ยอมรบ “มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน (Sustainable Tourism Management Standard: STMS)” ของ อพท. เทยบเทากบหลกเกณฑการทองเทยวอยางยงยนส าหรบสถานททองเทยวของ GSTC (equivalent to the GSTC Destination Criteria)

อพท. หวงเปนอยางยงวา มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยนฉบบนจะชวยใหองคกรทมบทบาทในการบรหารจดการการทองเทยวสามารถสงเสรมพฒนาการทองเทยวในพนทรบผดชอบใหเกดความยงยน และเกดการกระจายรายไดไปสประชาชนอยางทวถงและเปนธรรม

(พนเอก ดร.นาฬกอตภค แสงสนท) ผอ านวยการ อพท. เมษายน ๒๕๖๑

iii

บทน า มาตรฐานฉบบนจดท าขนโดยมวตถประสงคเพอใชในการบรหารจดการการทองเทยว ซงจะชวยให

องคกรทมบทบาทในการบรหารจดการการทองเทยวทกประเภทและทกขนาดสามารถบรหารจดการการทองเทยวไดอยางเปนระบบและยงยน รวมทงมาตรฐานฉบบนยงคาดหวงทจะเหนผลการด าเนนงานขององคกรทดกวาเกณฑทกฎหมายก าหนดไวซงถอเปนพนฐานของทกองคกรตองปฏบตอยแลว มาตรฐานฉบบน จงนบเปนความทาทายขององคกรทมแนวคดทตองการปรบปรงประสทธภาพกระบวนการด าเนนงานดานการทองเทยวขององคกรใหมงไปส “การท องเท ยวอย างย งย น”

มาตรฐานฉบบนพฒนาขนบนพนฐานแนวคดของวงจร PDCA (Plan-Do-Check-Act) หรอ วางแผน ปฏบต ตรวจสอบ และปรบปรง ซงเปนเครองมอทชวยใหการบรหารจดการดยงขน รวมทงชวยคนหาปญหาและอปสรรคในแตละขนตอนของการด าเนนงาน รายละเอยดโดยสงเขปมดงน

วางแผน (Plan): การก าหนดวตถประสงค กระบวนการ และทรพยากรทจ าเปนเพอใหองคกรสามารถบรรลทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน

ปฏบต (Do): การน าระบบไปปฏบต การเกบรวบรวมและบนทกผลการด าเนนงานเพอใชเปนขอมลในการตดตามผล

ตรวจสอบ (Check): การตดตามผลการด าเนนงานเทยบกบวตถประสงคและความคาดหวง ตามแผนการด าเนนงาน

ปรบปรง (Act): การด าเนนการปรบปรงเมอผลการด าเนนงานไมเปนไปตามวตถประสงคและความคาดหวง หรอมแนวโนมไมเปนไปตามความคาดหวง รวมทงน าผลทไดจากการตดตามผลการด าเนนงานไปพฒนาอยางตอเนองในการด าเนนงานครงตอๆ ไป

มาตรฐานฉบบนเนนใหเหนถงความส าคญของผลอนเกดจากการด าเนนงานตามมาตรฐาน รวมทงการปรบปรงศกยภาพการบรหารจดการทางดานการทองเทยว ซงความส าเรจในการปฏบตตามแนวทางนน ขนอยกบความมงมนของบคลากรขององคกรในทกระดบ โดยเฉพาะอยางยงผบรหารระดบสง นอกจากนหากองคกรใดมมาตรฐานการจดการอนทมรปแบบคลายคลงกนสามารถน าไปบรณาการเขากบมาตรฐานทมอยเดมได รวมทงองคกรควรจะสนบสนนใหองคกรอนทเกยวของกบองคกรใหมการน ามาตรฐานฉบบนไปบรหารจดการการทองเทยวดวย

ภาพรวมของมาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน ดงแสดงในรปท ๑

iv

รปท ๑: ภาพรวมของมาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

1

๑ ขอบข าย มาตรฐานนเปนขอก าหนดส าหรบองคกรใชเปนแนวทางในการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยนท

ค านงถงประเดนทางดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ โดยประเดนดงกลาวนนไดรบการพฒนาจากกระบวนการมสวนรวมของประชาชน องคกรสามารถน าไปปฏบตเพอยกระดบการบรหารจดการการทองเทยวในพนทของตนเองใหเปนการทองเทยวแบบยงยน โดยการน ามาตรฐานนไปปฏบตองคกรควรค านงถงความหลากหลายทางภมศาสตร วฒนธรรม สภาพทางสงคม การใชประโยชนทดน การจดสรรและแบงปนผลประโยชนอยางเปนธรรม นอกจากนในการบรหารจดการการทองเทยวองคกรจะตองค านงถงความคาดหวงของผมสวนไดสวนเสยตลอดจนใสใจในคณภาพชวตของประชาชนในพนทและความปลอดภยของนกทองเทยวและผมาเยอนควบคไปดวย

ในการด าเนนงานตามวตถประสงคของมาตรฐานน องคกรควรใหความส าคญกบการยกระดบการด าเนนงานเพอการบรหารจดการการทองเทยว ปรบปรงผลการด าเนนงานดานการทองเทยวทยงไมเปนไปตามวตถประสงคและเปาหมายทองคกรตงไว

การแสดงใหเหนถงการปฏบตทสอดคลองตามมาตรฐานฉบบน องคกรสามารถด าเนนการได โดย

๑) ด าเนนการเองโดยความสมครใจ และประกาศรบรองตนเองอยางเปดเผย หรอ

๒) ไดรบการยนยนวาเปนไปตามมาตรฐานโดยกลมบคคลทสนใจตอองคกร เชน ชมชน หรอ

๓) ไดรบการรบรอง หรอขนทะเบยนเปนองคกรทผานเกณฑมาตรฐานจากหนวยงานตรวจสอบและรบรองมาตรฐาน

๒ ค าศ พทและค านยาม มาตรฐานฉบบน ไดก าหนดค าศพทและค านยามเฉพาะไวดงตอไปน

๒.๑ มาตรฐาน

เอกสารทจดท าขนจากการเหนพองตองกน และไดรบความเหนชอบจากองคกรอนเปนทยอมรบกนทวไป เอกสารดงกลาวมการวางกฎระเบยบ ขอก าหนดส าหรบเปนขนตอนในการด าเนนการอยางเปนระบบ ประกอบดวย การวางแผน การปฏบต การตรวจสอบ และการปรบปรง เพอใหเกดการพฒนาประสทธภาพและประสทธผลของการด าเนนงานและบรรลตามวตถประสงคทวางไว

๒.๒ มาตรฐานการจ ดการการท องเท ยวอย างย งย น

ขอก าหนดส าหรบเปนขนตอนในการจดการการทองเทยวอยางเปนระบบ ประกอบดวย การวางแผน การน าไปปฏบต การตรวจสอบ และการปรบปรง เพอใหเกดการพฒนาประสทธภาพและประสทธผลของการด าเนนงาน และบรรลตามวตถประสงคทวางไว ซงสงผลใหเกดการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน

๒.๓ การท องเท ยวอย างย งย น

การจดการรปแบบการทองเทยวเพอตอบสนองความจ าเปนและรองรบสภาวะในอนาคตทางดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สงแวดลอม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ โดยค านงถงการใชทรพยากรทมคณคาอยางสมเหตสมผล และสามารถรกษาเอกลกษณทางธรรมชาต อตลกษณทองถน วถชวตชมชน และสนทรยภาพ เพอการใชประโยชนอยางยงยน

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

2

๒.๔ องคกร

หนวยงานของรฐหรอเอกชนทมพนททองเทยวทก ากบดแล และมบทบาทหนาทและความรบผดชอบในการบรหารจดการและสงเสรมการทองเทยว

๒.๕ ชมชนทองถน

กลมคนทอยรวมกนโดยไดตงถนฐานและสบทอดวฒนธรรมรวมกนมาอยางเปนระบบ และมแบบแผนในทองถนซงองคกรเขาไปบรหารจดการการทองเทยว

๒.๖ ผม ส วนไดส วนเส ย

บคคล กลมบคคล ทใหความสนใจตอการด าเนนงานขององคกรซงอาจไดประโยชนหรอเสยประโยชนจากการตดสนใจและการด าเนนงานขององคกร

๒.๗ ผม ส วนไดส วนเส ยท ส าค ญ

บคคล กลมบคคล ทใหความสนใจตอการด าเนนงานขององคกรซงมความส าคญตอความส าเรจในการด าเนนงานขององคกร

๒.๘ อ ตล กษณ

คณลกษณะเฉพาะตว ซงเปนตวบงชลกษณะเฉพาะของบคคล สงคม ชมชน หรอประเทศนนๆ เชน เชอชาต ภาษา วฒนธรรม และศาสนา ซงรวมถง ภมปญญา คณธรรม จรยธรรม พฤตกรรม และลกษณะเฉพาะบคคล

๒.๙ ภมศาสตร

ลกษณะพนผวโลก ทเกยวของกบภมประเทศ ภมอากาศ และทรพยากรธรรมชาต

๒.๑๐ สนทร ยภาพ

ความเขาใจและความรสกซาบซงในคณคาของความงามในธรรมชาตหรองานศลปะ ทแตละบคคลสามารถเขาใจและรสกได

๓ หล กการด าเนนงาน

๓.๑ การปฏบ ตตามกฎหมายอย างครบถวน

องคกรมการปฏบตตามกฎหมาย กฎระเบยบ และขอก าหนดอนๆ และไมหาชองทางหลกเลยง โดย

๑) ปฏบตใหสอดคลองกบกฎหมาย กฎระเบยบ และขอก าหนดอนๆ ทประกาศดวยอ านาจของกฎหมาย ซงเกยวของกบการด าเนนงานขององคกรทงหมด

๒) ก ากบใหบคลากรทเกยวของปฏบตใหสอดคลองดวย

๓) มการตดตาม และทบทวนเพอใหทราบถงกฎหมาย กฎระเบยบ และขอก าหนดอนๆ ทเกยวของตามชวงระยะเวลาทก าหนดและกรณทกฎหมาย และกฎระเบยบมการเปลยนแปลง

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

3

๔) พฒนาการวางแผนขององคกรใหมการปรกษาอยางใกลชดกบผมสวนไดเสยและอยภายใตกระบวนการมสวนรวม กฎระเบยบในการวางแผนและการตดสนใจขององคกรจะตองมการสอสารตอสาธารณะและมการบงคบใช

๓.๒ การปฏบ ตอย างม จรยธรรม

องคกรมการด าเนนงานอยางมจรยธรรม โดย

๑) ด าเนนงานโดยยดถอและเชอมนในความถกตองดงาม และอยบนพนฐานของความซอสตยสจรต ยตธรรม โดยค านงถงประเดนทางดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ และมงเนนผลประโยชนของผมสวนไดสวนเสยโดยเฉพาะอยางยงชมชนทองถน

๒) มโครงสรางการบรหารทชวยสงเสรมใหเกดการปฏบตอยางมจรยธรรม

๓) มกระบวนการในการก ากบดแลทท าใหเกดการปฏบต การรายงานผลการปฏบต การแกไข และการปองกน เพอไมกอใหเกดความขดแยงตอผลประโยชนขององคกร ซงอาจจะน าไปสการปฏบตทไมมจรยธรรมได

๓.๓ การเคารพในการม ส วนร วมอย างเท าเท ยม

องคกรเคารพในการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยอยางเทาเทยม และสนบสนนใหเกดความเทาเทยมในการจางงาน การฝกอบรม ความปลอดภยในการท างาน และการจายคาจางทเปนธรรม ส าหรบทกคนรวมถง คนในทองถน ผหญง เยาวชน คนพการ ชนกลมนอย คนทมศาสนาแตกตางกน และผทตองไดรบการดแลเปนพเศษ โดย

๑) บงชผมสวนไดสวนเสย

๒) เปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยโดยเฉพาะอยางยงชมชนทองถนทอาจไดรบผลประโยชนหรอผลกระทบจากการด าเนนงานขององคกรมโอกาสแสดงความคดเหนและเขารวมกจกรรมขององคกรทเกยวของกบกลมคนเหลานน รวมทงน าความคดเหนทไดรบไปประกอบการพจารณาในการก าหนดทศทางและการตดสนใจด าเนนงานขององคกร

๓) ค านงถงความสามารถของชมชนทองถนและผมสวนไดสวนเสยในการตดตอและการเขาไปด าเนนกจกรรมรวมกบองคกรควบคไปดวย

๓.๔ การเปดเผยขอมลดวยความโปร งใส

องคกรมการด าเนนงานดวยความโปรงใสอยางตรงไปตรงมา และสามารถตรวจสอบความถกตองได โดย

๑) เปดเผย ทศทาง ผลการตดสนใจ และผลการด าเนนงานทอาจมผลกระทบตอประเดนทางดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพอยางชดเจน ถกตอง และครบถวน

๒) เปดโอกาสใหผทอาจไดรบผลกระทบสามารถเขาถงขอมลไดสะดวก

๓) มกระบวนการตรวจสอบและประเมนผลทมประสทธภาพซงจะเปนการสรางความเชอมนและชวยใหการด าเนนงานปลอดจากการทจรต

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

4

๓.๕ การยอมร บต อภาระหนาท ท ตรวจสอบได

องคกรมความรบผดชอบตอภาระหนาท รวมทงมความรบผดชอบตอผลกระทบในประเดนทางดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ ทอาจเกดขนจากการด าเนนงานขององคกร โดย

๑) ยอมรบการตรวจสอบจากหนวยงานทมอ านาจตามกฎหมาย และผทอาจไดรบผลกระทบ

๒) ในกรณทมความผดพลาดเกดขน ตองมมาตรการทเหมาะสมในการแกไขสงทผดพลาดนน และด าเนนการปองกนไมใหเกดซ า

๓.๖ การด าเนนงานอย างคมค าและเกดประโยชนอย างสมดล

องคกรมการจดท า น าไปปฏบต รกษา และปรบปรงการบรหารจดการการท องเทยวตามมาตรฐานอยางตอเนอง เพอใหไดผลหรอบรรลวตถประสงคทตงไวโดยใชทรพยากรอยางคมคาและเกดประโยชนสงสดอยางสมดล ตอสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ ผานกระบวนการท างาน การจดสรรบคลากร และทรพยากร โดยมงทจะหลกเลยงการบรโภคทเกนความจ าเปนและการด าเนนงานทกอใหเกดของเสย และเนนการสรางประโยชนในระยะยาว

๔ ขอก าหนด

๔.๑ การก าก บดแล

๔.๑.๑ คณะกรรมการก าก บดแล

องคกรมการแตงตงคณะกรรมการส าหรบก ากบดแลการจดการการทองเทยว เพอใหมนใจวาองคกรสามารถด าเนนงานไดสอดคลองกบทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน และความคาดหวงของผมสวนไดสวนเสยทส าคญ โดยจ านวนของคณะกรรมการขนอยกบปรมาณงานและขนาดของพนททองเทยวทก ากบดแล โดย

๑) ก าหนดโครงสรางคณะกรรมการหรอบรณาการเขากบคณะกรรมการทมอยเดม ซงประกอบดวยผมสวนไดสวนเสยทส าคญ อาจไดแก ผบรหารและบคลากรขององคกร ผแทนของชมชนในพนท ผเชยวชาญดานการทองเทยวในพนท และผแทนของหนวยงานทเกยวของกบการทองเทยวในพนท รวมทงภาคเอกชน

๒) ก าหนดบทบาท หนาท และความรบผดชอบตามโครงสรางทก าหนดไว อยางนอย

๒.๑) ก าหนดทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน

๒.๒) พจารณาแผนการด าเนนงาน

๒.๓) ตดตามผลการด าเนนงานบรหารจดการการทองเทยว

๓) สอสารโครงสรางคณะกรรมการ บทบาท หนาท และความรบผดชอบใหผทเกยวของภายในและภายนอกองคกรทราบ

๔.๑.๒ ทศทางการจ ดการการท องเท ยวอย างย งย น

องคกรมทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยนทเหมาะสมกบสภาพสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ รวมทงสอดคลองกบนโยบาย

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

5

ภาครฐทเกยวของ ส าหรบใชเปนกรอบในการบรหารจดการ และเปนเครองมอทท าใหทกหนวยงานในองคกรเขาใจถงเปาหมายในการด าเนนงานทตรงกน องคกรมแนวทาง กฎระเบยบ และ/หรอ นโยบายในการวางแผน ในการประเมนผลกระทบดานสงแวดลอม เศรษฐกจ และสงคม รวมถงการใชประโยชนทดน การออกแบบ การกอสราง และการรอถอนใหเกดความยงยน นอกจากนองคกรควรจะสนบสนนใหเกดการกระจายและเพมรายไดจากกจกรรมการทองเทยวไปสชมชนทองถน รวมทงผมสวนไดสวนเสยภายนอกไดรบทราบและเขามามสวนรวมในการด าเนนการ โดย

๑) ศกษาสภาพภมศาสตรและสงคมเพอใหเกดการด าเนนการทเหมาะสมกบพนททก ากบดแล ทงสภาพสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ และนโยบายภาครฐทเกยวของส าหรบเปนกรอบในการก าหนดทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน

๒) ก าหนดทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน

๓) จดท าเปนลายลกษณอกษร

๔) สอสารจากผบรหารสบคลากรขององคกรผานชองทางทเหมาะสมเพอใหเกดการปฏบต

๕) สอสารไปยงผมสวนไดสวนเสยภายนอก ผานชองทางทเหมาะสม

๖) ก าหนดกลไกในการจ าแนกถงโอกาสในการทองเทยวตลอดท งป และลดผลกระทบจากการเปลยนแปลงของฤดกาลทองเทยวตามความเหมาะสม

๗) รกษาสมดลความตองการทงดาน สงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ

๔.๑.๓ คณะท างานการบรหารจ ดการการท องเท ยวอย างย งย น

องคกรมการมอบหมายความรบผดชอบ และก าหนดบทบาทหนาทรบผดชอบใหกบบคลากรขององคกร เพอใหมนใจไดวาการบรหารจดการการทองเทยวขององคกรเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล รวมทงมการพฒนาอยางตอเนอง โดย

๑) ก าหนดโครงสรางคณะท างานส าหรบการบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน ซงอาจก าหนดขนมาใหมหรอบรณาการเขากบโครงสรางการบรหารขององคกรทมอยเดม

๒) ก าหนดบทบาท หนาท และความรบผดชอบใหกบบคลากรตามโครงสรางคณะท างานส าหรบด าเนนงานตามขอก าหนดของมาตรฐาน

๓) สอสารใหผทเกยวของภายในองคกรทราบ

๔.๒ แผนการด าเนนงาน

องคกรมการจดท าแผนการด าเนนงานทมวตถประสงคเพอพฒนาศกยภาพการทองเทยวอยางยงยนทงดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ ซงแผนการด าเนนงานมความสอดคลองกบทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยนและกฎหมายทเกยวของ องคกรมแนวทาง กฎระเบยบ และ/หรอ นโยบายในการวางแผน ในการประเมนผลกระทบดานสงแวดลอม

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

6

เศรษฐกจ และสงคม รวมถงการใชประโยชนทดน การออกแบบ การกอสราง และการรอถอนใหเกดความยงยน นอกจากนตองมกฎหมายและกฎระเบยบเกยวกบการครอบครองทรพยสนทค านงถงสทธของชมชน มการรบฟงความคดเหนของสาธารณชน และไมมการใหยายถนฐานโดยไมไดรบความยนยอม และ/หรอ มการชดเชยอยางสมเหตสมผล องคกรมแผนคมครองมรดกทางธรรมชาตและวฒนธรรมทเผยแพรตอสาธารณชนและมการบงคบใช แผนการด าเนนงาน และ แนวทาง นโยบาย หรอกฎระเบยบใด ๆ จะมการรบฟงความคดเหนจากชมชนทองถนและผมสวนไดสวนเสย มการทบทวนแผนการด าเนนงานและเผยแพรสสาธารณชน องคกรจดเตรยมความพรอมในการลดผลกระทบจากการผนแปรของฤดกาลทองเทยวตามความเหมาะสม เพอสรางสมดลระหวางความตองการของทองถนทงดานเศรษฐกจ ชมชน วฒนธรรม และสงแวดลอม เพอวเคราะหโอกาสทางการทองเทยวตลอดป โดย

๑) รบฟงความคดเหนจากชมชนทองถนทเกยวของ

๒) ก าหนดระยะเวลาของแผนการด าเนนงาน ทงระยะสนและระยะกลาง

๓) ก าหนดวตถประสงค เปาหมายและตวชวดทสามารถวดผลการด าเนนงานได

๔) ก าหนด วธการด าเนนงาน ผรบผดชอบ และทรพยากรทจ าเปน

๕) สอสารไปยงผรบผดชอบ

๔.๓ การน าไปปฏบ ต

๔.๓.๑ การสน บสนนการม ส วนร วม

องคกรมการสงเสรมและสนบสนนใหชมชนทองถนเขามามสวนรวมในการปกปอง ดแล และพฒนาการทองเทยว เพอใหเปนการพฒนาทยงยน สามารถรกษาเอกลกษณทางธรรมชาต อตลกษณทองถน และวถชวตของชมชนทองถน รวมทงมการจดสรรผลประโยชนทเปนธรรมกบทองถน โดย

๑) เปดโอกาสใหชมชนทองถนไดเขามามสวนรวมในการพฒนาหรอการจดกจกรรมเพอการทองเทยว ตงแตการจดท า การปฏบต การตดตามผล และการปรบปรง

๒) ชมชนทองถนและหนวยงานทเกยวของมสวนรวมในการแบงเขตพนทใชประโยชนเพอการทองเทยวและพนทอนรกษ โดยค านงถงเอกลกษณทางธรรมชาต อตลกษณทองถน วถชวตของชมชนทองถน ไมใหถกบกรกหรอถกท าลาย

๓) จดกจกรรมหรอใหความรกบชมชนทองถนเกยวกบการอนรกษพนททองเทยวทางธรรมชาตและวฒนธรรม รวมไปถงความเสยงและโอกาสท เกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การอนรกษและปกปองสงแวดลอมของชมชน

๔) น าเอกลกษณทางธรรมชาต อตลกษณ ศลปวฒนธรรม ภมปญญา และวถชวตของทองถนมาใชในการออกแบบ ตกแตง สงกอสราง ภมทศน อยางเหมาะสม และค านงถงสนทรยภาพ

๕) ผสมผสานการใชประโยชนทดน การออกแบบ การกอสราง และการรอถอนใหเกดความยงยน

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

7

๖) รบฟงความคดเหนจากสาธารณชนเกยวกบกฎหมายและกฎระเบยบเกยวกบการครอบครองทรพยสนทค านงถงสทธของชมชน และไมควรใหยายถนฐานโดยไมไดรบความยนยอม และ/หรอ ใหมการชดเชยอยางสมเหตสมผล

๗) ประเมน ฟนฟ และอนรกษ ทงพนททางธรรมชาตและวฒนธรรม รวมทงการฟนฟมรดกและทวทศนอนงดงาม

๔.๓.๒ การสน บสนนศ กยภาพชมชน

องคกรมการพฒนาชมชนควบคกบการพฒนาการทองเทยว เพอยกระดบคณภาพชวตของคนในชมชนใหมอาชพและมรายไดในการเลยงชพทเปนธรรมกบชมชน ตามความสามารถขององคกร โดย

๑) สนบสนนการพฒนาทกษะ การฝกอบรมในการประกอบอาชพ เพอรองรบการทองเทยวใหกบคนในชมชนทองถน

๒) สงเสรมคนในชมชนใหเกดการรวมกลมประกอบอาชพ โดยพฒนาตอยอดจากภมปญญาหรอความสามารถของคนในชมชน

๓) สนบสนนผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม สงเสรมผลตภณฑและบรการของทองถนตามหลกการการคาท เปนธรรมบนพนฐานของสงแวดลอมและวฒนธรรมของพนท รวมถงอาหารพนบาน เครองดม วถชวต ความเชอและขนบธรรมเนยมพนบาน หตถกรรม ศลปะการแสดง สนคาการเกษตร บรการตางๆ ฯลฯ

๔) ใหโอกาสในการจางงานแกคนในชมชนทองถน

๕) สนบสนนการพฒนาทกษะผประกอบการในชมชนใหสามารถผลตหรอใหบรการทมคณภาพและไดรบการรบรองมาตรฐานมากขน

๖) จดใหมระบบการชวยเหลอโดยสมครใจในการสนบสนนและสงเสรมใหผประกอบการ ผมาเยอน นกทองเทยว และประชาชนทวไป เพอน าไปสการรเรมของชมชนและความยงยนทงมลคาทอยในรปของระบบเงนตราและทไมใชระบบเงนตรา

๗) สงเสรมการคมครองและรกษาทรพยสนทางปญญาของชมชนและบคคล

๔.๓.๓ การจ ดการสงแวดลอม

องคกรมการก าหนดมาตรการในการใชทรพยากรส าหรบด าเนนงานดานการทองเทยวใหเกดประโยชนอยางคมคา และก าหนดมาตรการในการจดการมลพษทเกดจากกจกรรมของการทองเทยวใหเปนไปตามกฎหมาย ก าหนดมาตรการจดการทรพยากรและการจดการมลพษทเหมาะสมและปลอดภยส าหรบสงมชวต แตละพนททองเทยวมการระบความเสยงดานสงแวดลอมในแตละพนททองเทยว องคกรควรพยายามอนรกษระบบนเวศนของพนททองเทยว องคกรทดแลพนททองเทยวมการตรวจวด ตดตาม และรายงานสภาพสงแวดลอมรวมทงมลภาวะตอสาธารณชน ซงรวมถงการใชพลงงาน การผลตของเสย และการใชน า องคกรควรสนบสนนภาคเอกชน/ผประกอบการ ใหปฏบตตามแนวทางและกฎระเบยบเพอลดมลพษ โดย

๑) จดเกบ และบนทกขอมลการใชทรพยากรทใชในการด าเนนงานดานการทองเทยว รวมถงการใชพลงงาน และการใชน า

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

8

๑.๑) การใชพลงงาน: องคกรมการสงเสรมการอนรกษพลงงาน การตรวจวดการใชพลงงาน และลดการพงพาเชอเพลงฟอสซล มแผนงานเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน และตรวจวดการใชพลงงานในพนททองเทยว มแผนงานสงเสรมผประกอบการทองถนในการอนรกษพลงงานและมการใชเทคโนโลยเพอพลงงานหมนเวยน โดยมการตอบแทนและรายงานใหสาธารณชนรบทราบ

๑.๒) การใชน า: องคกรมการบรหารจดการและตดตามตรวจสอบทรพยากรน าและการใชน าอยางเหมาะสม ก าหนดระบบบรหารจดการเพอใหการใชน าเพอการทองเทยวและเพอชมชนเกดความสมดลและด าเนนการรวมกนได

๑.๓) น าดม: องคกรมระบบเพอตดตามตรวจสอบคณภาพน าดม และน าเพอใชในสนทนาการตางๆ ใหเปนไปตามมาตรฐานคณภาพน า โดยตองมการเปดเผยผลการตรวจสอบตอสาธารณชน และมระบบทสามารถตอบสนองตอปญหาเรองคณภาพน าอยางทนทวงท

๑.๔) การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ: องคกรมระบบในการระบความเสยงและโอกาสทเกยวเนองจากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การปรบตวตอการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศไดรบการด าเนนการทสอดคลองกบขอมลพนฐานทไดมการประเมน รวมทงมการระบความเสยงและโอกาสในการพฒนา การเลอกสถานท การออกแบบ และการจดการสงอ านวยความสะดวก เพอเพมความสามารถในการปรบตวและการฟนตวของการทองเทยว

๑.๕) อนๆ ทจ าเปน

๒) จดเกบ และบนทกขอมลผลการตรวจวดมลพษทเกยวของในพนททองเทยว และพรอมทจะรายงานตอสาธารณะเมอมการรองขอ โดยรายงานการตดตามตรวจสอบมลพษควรมการเปดเผยตอสาธารณชน

๓) ก าหนดมาตรการลดการใช การใชซ า การน ากลบมาใชใหมของทรพยากรทใชในการด า เน น งานด านการท องเท ยว องคกรม ระบบ ในการสนบสน น ใหผประกอบการ ลดการใช การใชซ า และการน ากลบมาใชใหม โดยขยะมลฝอยทไมสามารถน ามาใชซ า หรอน ากลบมาใชใหมใหมการก าจดทปลอดภยและยงยน องคกรตองปฏบตตามแนวปฏบตเพอลดการสรางขยะ และมค าแนะน าในการทงขยะอยางเหมาะสม มการสงเสรมผประกอบการในทองถนเพอน ากลยทธการลดของเสยและตอบแทนผทสามารถปฏบตได

๔) ก าหนดมาตรการลดมลพษ ไดแก กลน แสง รงส เสยง ความรอน สารพษ การสนสะเทอน เขมา ขเถา ทแหลงก าเนด หรอมระบบการจดการดานมลพษ ทเกดขนในพนททองเทยวตามหลกวชาการ

๕) พจารณาน าทรพยากรทางเลอกทสามารถน ากลบมาใชใหมทดแทนทรพยากรทใชแลวหมดไป

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

9

๖) สงเสรมและสนบสนนการลดสภาวะการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ การลดกาซเรอนกระจก และมการปรบกลยทธส าหรบการพฒนา การเลอกสถานท การออกแบบ และการจดการสงอ านวยความสะดวกดานการทองเทยว และระบถงความทาทายและโอกาสทเกยวเนองกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๗) ลดหรอทดแทนการใชสารอนตรายและวตถอนตรายดวยสารสกดจากธรรมชาตทเปนมตรตอสงแวดลอม

๘) ปกปองเพอรกษาสภาพทดของแหลงธรรมชาต ทอยอาศย สายพนธ และระบบนเวศน (ทงทางทะเลและทางน า) มการลดผลกระทบของการเสอมโทรมของธรรมชาต มการตดตามตรวจสอบพนทออนไหว และมการฟนฟหรอปดพนทหากจ าเปน ปองกนทรพยากรธรรมชาตและหลกเลยงการใชทรพยากรอยางไมยงยน ก าหนดมาตรการเพอปองกนผลกระทบตอสตวปาและพนธพชเพอหลกเลยงการสญพนธของสายพนธ และปองกนการรกรานของสายพนธตางถน

๙) ลดผลกระทบจากการขนสง

จดหาระบบขนสงสาธารณะทเพยงพอและสนบสนนใหมการใชระบบขนสงสาธารณะ

พจารณาการปลอยกาซเรอนกระจกท เก ยวของกบการเดนทางของนกทองเทยว และสงเสรมมาตรการทเหมาะสมเพอชดเชยการปลอยกาซเรอนกระจกอยางมประสทธภาพ

สงเสรมใหมเสนทางจกรยาน (ถาเปนไปได)

พฒนากลไกเพอใหนกทองเทยวไดเขาถงระบบขนสงสาธารณะทมคณภาพ เชน รถรางทองเทยว

๑๐) ตรวจสอบใหแนใจวามการปฏบตตามกฎหมายและมาตรฐานระดบทองถน ระดบประเทศ และระดบระหวางประเทศ ส าหรบการเกบ การจบ การแสดง และการขาย ของปาทงพชและสตว

๔.๓.๔ การจ ดการดานความปลอดภ ย

องคกรมการด าเนนงานโดยค านงถงสขภาพและความปลอดภยของผทเขามารวมกจกรรมดานการทองเทยวในพนทก ากบดแลขององคกร โดย

๑) มมาตรการความปลอดภยในชวตและทรพยสน รวมทงสขภาพอนามยและมาตรการปองกนความเสยงทอาจเกดขนจากกจกรรมตางๆ ในพนททองเทยว

๒) มแผนรองรบสถานการณฉกเฉนจากภยธรรมชาตหรอฝมอมนษยทอาจเกดขนในพนททองเทยว

๓) เตรยมความพรอมดานบคลากร อปกรณปฐมพยาบาลเบองตน อปกรณทใชในภาวะฉกเฉน ระบบการเตอนภย ทสอดคลองกบความเสยงทอาจเกดขนในพนททองเทยว

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

10

๔.๓.๕ การจ ดเตร ยมสงอ านวยความสะดวก

องคกรมการจดเตรยมสงอ านวยความสะดวกในพนททองเทยว โดยค านงถงความตองการของคนทกเพศ ทกวย และทกสภาพรางกาย (การทองเทยวเพอคนทงมวล) โดย

๑) จดเตรยมหรอสนบสนนใหมเสนทางเขาถงพนททองเทยวทมความปลอดภย มปายบอกทางหรอค าแนะน าส าหรบการเขาถงพนททองเทยวทถกตอง ชดเจน

๒) ก าหนดขอปฏบต และกฎระเบยบเขาใชพนททองเทยว เพอรกษาเอกลกษณทางธรรมชาต อตลกษณทองถน วถชวตของชมชนทองถน ไมใหถกบกรกหรอถกท าลาย

๓) มหองสขาทสะอาด ปลอดภยและเพยงพอตอความตองการ

๔) มถงขยะทออกแบบใหสอดคลองกบภมทศนของพนททองเทยวและมปรมาณเหมาะสม

๕) จดหาสงอ านวยความสะดวกทเหมาะสมและเพยงพอส าหรบน ากลบมาใชใหมและการบ าบดของเสย

๖) จดหาขอมลหรอปายแสดงขอมลเฉพาะของพนททองเทยว เพอใหนกทองเทยวทราบและตระหนกถงความส าคญ การสอความหมายทถกตองและเหมาะสมกบวฒนธรรม และก าหนดขนโดยชมชนมสวนรวม และเผยแพรผานชองทางเทคโนโลยสอสาร (แอพพลเคชน ภาพ เสยง) และสามารถปฏสมพนธ รวมทงปายบอกทางใหกบผมาเยอนไปยงศนยการทองเทยว และพนททองเทยวทางธรรมชาต ประวตศาสตร โบราณคด สถานทส าคญทางศาสนา วฒนธรรม โดยจดท าเปนภาษาตางๆ

๗) จดเตรยมสงอ านวยความสะดวกตามความเหมาะสมส าหรบผสงอาย ผทพพลภาพหรอผทมขอจ ากดทางดานสภาพรางกาย เพอใหสามารถเขาถงพนททองเทยวไดอยางสะดวก

๘) จดเตรยมหรอสนบสนนใหมบรการดานอาหารและเครองดมทสะอาดถกสขลกษณะ

๙) จดเตรยมหรอสนบสนนใหมสถานทจ าหนายของทระลก ผลตภณฑชมชน หรอสนคาหตถกรรมชมชน

๔.๓.๖ การส งเสรมการตลาด

องคกรมการสงเสรมการตลาดดานการทองเทยว ทค านงถงขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยว องคกรตองค านงถงความถกตองในการใหขอมลเพอสงเสรมการตลาดเกยวกบการทองเทยว รวมทงผลตภณฑ บรการ และประเดนอนทเกยวของดวยขอความทเปนจรงและเคารพตอชมชนทองถนและนกทองเทยว โดย

๑) จดกจกรรมเพอสงเสรมการตลาดดานการทองเทยวทเหมาะสมกบนกทองเทยวกลมเปาหมาย และกจกรรมการทองเทยวตามฤดกาลตางๆ

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

11

๒) สอสารการตลาดและประชาสมพนธขอมลการทองเทยวและกจกรรมสงเสรมการตลาดดานการทองเทยวดวยชองทางทหลากหลาย โดยใชภาษาตางๆ และสอทเหมาะสม ถกตอง เขาใจไดงาย และไมกอใหเกดความขดแยงในสงคม

๓) เผยแพรขอมล เพอเสรมสรางความร ความเขาใจ และตระหนกในการสงเสรมการทองเทยวอยางยงยน

๔.๓.๗ การตดตามความเปล ยนแปลง

องคกรมการตดตามความเปลยนแปลงของพนททองเทยวโดยค านงถงความพงพอใจของนกทองเทยว และความยงยนของการทองเทยวนน องคกรมระบบการตดตาม ตรวจสอบ จดท ารายงานตอสาธารณชน และตอบสนองตอประเดนดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม มรดกวฒนธรรม สนทรยภาพ สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสทธมนษยชน จดท ารายการและการประเมนทรพยสนและสงดงดดทางการทองเทยวในแตละพนททงทางธรรมชาตและวฒนธรรม โดยจดรายการใหทนสมยและใหมการเปดเผยตอสาธารณชน จดท ารายงานการตดตาม ตรวจสอบ ผลการเปลยนแปลงอยางนอยปละครง โดย

๑) ตดตาม ตรวจสอบผลสภาพความเปลยนแปลงทเกดขนตามชวงเวลาทเหมาะสมทางดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม สขภาพ ความปลอดภย คณภาพ และสนทรยภาพ

๒) ก าหนดและปรบปรงกฎระเบยบการเขาใชประโยชนใน พนททองเทยว โดยค านงถงขดความสามารถในการรองรบนกทองเทยว และวถชวตชมชนในแหลงทองเทยว และความยงยนของการทองเทยว โดยก ากบดแลใหมการปฏบตอยางถกตอง

๓) ตดตามและทบทวน แนวทาง กฎระเบยบ และ/หรอ นโยบายในการวางแผน โดยมการประเมนผลกระทบดานสงแวดลอม เศรษฐกจ และสงคม รวมถงการใชประโยชนทดน การออกแบบ การกอสราง และการรอถอนใหมความยงยน ด าเนนการตรวจสอบและควบคมกฎหมายและกฎระเบยบเกยวกบการขาย การคา การจดแสดง หรอการมอบ ของโบราณวตถทางประวตศาสตรและโบราณคด

๔) ประเมนความพงพอใจ และรบฟงขอเสนอแนะทมตอแหลงทองเทยว และการบรหารจดการการทองเทยวทงจากนกทองเทยวและชมชนทองถน

๕) ตดตามรายไดทางเศรษฐกจทงทางตรงและทางออมจากกจกรรมการทองเทยวและจดหมายปลายทาง ซงรวมถงคาใชจายดานการทองเทยว รายไดตอหองพก การจางงาน และขอมลการลงทน รายไดของทกภาคสวนทเกยวของกบการทองเทยว

๖) บนทกจ านวนนกทองเทยวตอป อตราการเขาพกตอเดอนและคาเฉลยตอป โดยแบงตามประเภท ระยะเวลาการเขาพกเฉลยเปนรายเดอน

๗) ปรบปรงและแกไขประเดนทพบจากการตดตามและตรวจสอบ

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

12

๔.๓.๘ การส งเสรมแนวคดการท องเท ยวอย างย งย น

องคกรมการสนบสนนและเผยแพรใหองคกรอนน าแนวคดการทองเทยวอยางยงยนไปด าเนนงาน โดย

๑) พฒนากจกรรมเผยแพรแนวคดเพอสงเสรมการทองเทยวอยางยงยนไปยงหนวยงานภาครฐหรอผประกอบการภาคเอกชนดานการทองเทยว

๒) สรางเครอขายและเชญชวนองคกรอนใหมาเขารวมกจกรรมหรอโครงการทสนบสนนการทองเทยวอยางยงยน

๓) ก าหนดกจกรรมเพอสรางความตระหนกตอการจดการการทองเทยวอยางยงยนใหกบผทเกยวของกบการทองเทยวในพนททก ากบดแล

๔.๔ การสน บสนน

๔.๔.๑ การเสรมสรางความรความสามารถและความตระหน ก

องคกรมการเสรมสรางความร ความสามารถ และความตระหนกใหกบบคลากรดานการทองเทยวขององคกรในทกระดบ รวมทงผทเกยวของกบการทองเทยว เพอใหมนใจไดวาบคลากรเหลานนมความร ความเขาใจ และความสามารถในการปฏบตไดอยางมประสทธผลตามทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยนทก าหนดไว โดย

๑) จดท าและด าเนนการตามแผนพฒนาบคลากรตามบทบาทหนาท เพอเสรมสรางความร ความสามารถ และความตระหนกใหกบบคลากรดานการทองเทยวขององคกรในทกระดบ ดงน

๑.๑) ทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยนขององคกร

๑.๒) แผนการด าเนนงาน

๑.๓) ทกษะทจ าเปนในการด าเนนงานเพอการทองเทยวอยางยงยน

๑.๔) การฝกอบรมประจ าปเพอตอบสนองตอแผนรองรบสถานการณฉกเฉนและสภาวะวกฤต

๑.๕) อนๆ ทจ าเปน

๒) พฒนากระบวนการถายทอดความร ความสามารถ และความตระหนกใหกบบคลากรใหม เมอมการสบเปลยนต าแหนงหรอบคลากรใหม

๔.๔.๒ การส อสารและการตอบสนองต อขอรองเร ยน

๔.๔.๒.๑ การส อสาร

องคกรมการสอสารกบผมสวนไดสวนเสยทงภายในและภายนอกองคกรในเรองการทองเทยว เพอใหมนใจไดวาผมสวนไดสวนเสยเหลานนไดรบขอมลและขาวสารทจ าเปน ถกตอง และเหมาะสม องคกรมระบบทจะสงเสรมมาตรฐานนเพอใหผลการปฏบตเปนไปตามมาตรฐานน และควรจะมการจดท ารายชอผประกอบการในพนทก ากบดแลทมการผนวกเรองของความยงยนใหเปนสวนหนงในกจกรรมการทองเทยว โดย

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

13

๑) ก าหนดชองทางและวธการสอสารตามความเหมาะสมและความพรอมของกลมผมสวนไดสวนเสย

๒) จดเตรยมขอมลและขาวสารทมลกษณะทเขาใจงาย ถกตอง เปนกลาง ตรงตอความตองการ และทนตอเหตการณ

๓) สนบสนนความยงยนและความสามารถในการปรบตวและฟนตวของพนททองเทยว และใหความรเรองของสภาพภมอากาศทงตอชมชนและนกทองเทยว

๔) สอสารในประเดนประเดนดงตอไปน

๔.๑) ทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยนขององคกร

๔.๒) แผนการด าเนนงาน

๔.๓) ขอมลขององคกร

๔.๔) ขาวสารความเคลอนไหวขององคกรดานการทองเทยว

๔.๕) ผลทเกดขนจากการด าเนนงานดานการทองเทยวขององคกรและผลการตดตามความเปลยนแปลงของพนททองเทยว

๔.๖) ชองทางในการตดตอสอสาร

๔.๗) กฎระเบยบ ขอก าหนด หรอขอบงคบในการเขาใช พนททองเทยว เพอรกษาพนททางธรรมชาตและทางวฒนธรรมของชมชนทองถน

๔.๘) กฎหมาย นโยบาย และ แนวปฏบตทเปนทยอมรบเพอปองกนการค าประเวณ การม เพศส ม พนธ ห รอการแสวงห าผลประโยชนและการลวงละเมดตอผอน โดยเฉพาะ เดก วยรนสตร และชนกลมนอย

๔.๙) แผนรองรบสถานการณฉกเฉนและสภาวะวกฤตทรวมถงการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

๔.๑๐) รายการทรพยสนและสงดงดดทางการทองเทยวทางธรรมชาตและวฒนธรรม

๔.๑๑) อนๆ ทจ าเปน

๔.๔.๒.๒ การตอบสนองต อขอรองเร ยน

องคกรมการตอบสนองตอขอรองเรยนดานการทองเทยวทไดรบจากผมสวนไดสวนเสยทงภายในและภายนอกองคกร เพอใหมนใจไดวากระบวนการดงกลาวมความโปรงใส สามารถเขาถงไดงาย มกรอบเวลาในการด าเนนงานทชดเจนและมการรายงานผลการแกไขไปยงผเกยวของ โดย

๑) ก าหนดแนวทางตอบสนองตอขอรองเรยนใหครอบคลมถงการรบขอรองเรยน การคนหาสาเหตของขอรองเรยน การด าเนนการแกไขและ

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

14

ปองกนไมใหเกดซ า รวมทงการแจงผลการด าเนนการกลบไปยงผรองเรยน

๒) จดเกบผลการด าเนนการจดการขอรองเรยนตามระยะเวลาทเหมาะสม

๔.๕ การตดตามเฝาระว งและว ดผลการด าเนนงาน

องคกรมการตดตาม เฝาระวง และวดผลการด าเนนงาน เพอใหมนใจไดวาองคกรมการด าเนนงานเปนไปตามแผนการด าเนนงานทก าหนดไวอยางจรงจง โดย

๑) ตดตาม เฝาระวง และวดผลการด าเนนงานเปนระยะ

๒) จดท ารายงานสรปผลการด าเนนงานเทยบกบวตถประสงคและเปาหมายทไดก าหนดไว

๓) ตอบสนองตอประเดนปญหาทพบจากการตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผล

๔.๖ การทบทวนผลการด าเนนงาน

องคกรมการทบทวนผลการด าเนนงานตามชวงระยะเวลาทเหมาะสม รวมทงตองมการตดสนใจแกไขการด าเนนงานทไมมประสทธผล เพอใหมนใจไดวาองคกรมการด าเนนงานเปนไปตามทศทางการจดการการทองเทยวอยางยงยน โดย

๑) จดประชมคณะกรรมการก ากบดแลอยางนอยทก ๖ เดอน

๒) ทบทวนผลการด าเนนงานในประเดนดงตอไปน

๒.๑) ผลการปฏบตตามแผนการด าเนนงาน

๒.๒) ผลการตอบสนองตอขอรองเรยน

๒.๓) ผลการตดตาม เฝาระวง และวดผลการด าเนนงาน

๒.๔) ความเหมาะสมของทรพยากรทจ าเปนในการด าเนนงาน

๒.๕) การเปลยนแปลงทส าคญทอาจกอใหเกดผลกระทบตอการด าเนนงานตามแผนการด าเนนงาน

๒.๖) ความเหมาะสมของแผนการด าเนนงาน

๒.๗) การทบทวนผลการตดตามการด าเนนงานประจ าป

๒.๘) อนๆ ทจ าเปน

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

15

ภาคผนวกก (ขอมล)

กฎหมาย กฎระเบยบ เบองตนทเกยวของกบมาตรฐาน

- พระราชบญญต โบราณสถาน โบราณวตถ ศลปวตถ และพพธภณฑสถานแหงชาต พ.ศ. ๒๕๐๔ - ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย - รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๖๐ - พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. ๒๕๕๐ - พระราชบญญตสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต พ.ศ. ๒๕๓๕ - พระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ - พระราชบญญตสทธบตร พ.ศ. ๒๕๒๒ - พระราชบญญตพนธพช พ.ศ. ๒๕๑๘ - พระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ - พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. ๒๕๓๕

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

16

บรรณานกรม

กรมสงเสรมการปกครองทองถน ม.ป.ป. มาตรฐานส งเสรมการท องเท ยว.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. ๒๕๕๔. แผนพ ฒนาเศรษฐกจและส งคมแห งชาตฉบ บท ๑๑(พ.ศ.๒๕๕๕–๒๕๕๙).

ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม. ๒๕๕๖. แนวทางเศรษฐกจพอเพ ยงภาคอตสาหกรรม.

ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม และสถาบนรบรองมาตรฐานไอเอสโอ. ๒๕๕๕. มาตรฐานแนวทางการประยกตใชปร ชญาของเศรษฐกจพอเพ ยงในภาคอตสาหกรรม.

ส านกนายกรฐมนตร. ๒๕๔๒. ระเบ ยบส าน กนายกร ฐมนตร ว าดวยการสรางระบบบรหารกจการบานเม องและส งคมท ด พ.ศ.๒๕๔๒.

องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน). ๒๕๕๖. ค ม อเกณฑมาตรฐานการบรหารจ ดการแหล งท องเท ยวโดยชมชน.

องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน). ๒๕๕๖. รายงานฉบ บสมบรณเกณฑและต วช ว ดความเปนสถานประกอบการท พ กคารบอนต าเพ อการท องเท ยวพ นท พเศษหม เกาะชางและพ นท เช อมโยงจ งหว ดตราด.

องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน). ๒๕๕๗. รายงานฉบ บสมบรณ โครงการการร บรองการพ ฒนาพ นท เกาะลานเปนแหล งท องเท ยวระด บสากลท เปนมตรต อสงแวดลอมร วมก บเคร อข ายนานาชาตEARTHCHECK.

Global Reporting Initiatives. 2013. G4 Sustainability reporting guidelines-Reporting principles and standard disclosures.

Global Sustainable Tourism Council. 2013. Global Sustainable Tourism Criteria for Destinations (GSTC-D).

Green Globe. Standard Criteria and Indicators. Retrieved from: http://greenglobe.com/standard/# , January 5, 2015.

International Organization for Standardization. 2004. ISO 14001:2004, Environmental management systems-Requirements with guidance for use.

International Organization for Standardization. 2008. ISO 9001:2008, Quality management systems-Requirements.

International Organization for Standardization. 2010. ISO 26000:2010, Guidance on social responsibility.

International Organization for Standardization. 2012. ISO 20121:2012, Event sustainability management systems-Requirements with guidance for use.

มาตรฐานการจดการการทองเทยวอยางยงยน

17

South African Bureau of Standards. 2011. SANS 1162: 2011, Responsible Tourism-Requirement.

The British Standards Institution. 2006. BS 8900:2006, Guidance for managing sustainable development.