สััตวแพทย ์มหานครสารบทความวิจัย...

บทความวจย

สตวแพทยสตวแพทยมหานครสารมหานครสาร JJOOUURRNNAALL OOFF MMAAHHAANNAAKKOORRNN VVEETTEERRIINNAARRYY MMEEDDIICCIINNEE Available online: www.jmvm-online.com

ผลของการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงตอ

ปรมาณการกนได การยอยได ผลผลตนานม และองคประกอบนานมในโคใหนม

เชดชาย โยธารนทร1 ฉลอง วชราภากร1,# เฉลมพล เยองกลาง2 ณพงศพจน สภาพ1 และจนทรา วงศเณร1

1ภาควชาสตวศาสตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน อ.เมอง จ.ขอนแกน 40002, 2สาขาวชาชววทยาประยกต คณะวทยาศาสตรและศลปศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน อ.เมอง จ.นครราชสมา 30000

บทคดยอ: การทดลองนมวตถประสงคเพอศกษาผลของระดบการเสรมกรดอะมโนทมการใชกากมนสาปะหลงแหงเปนแหลงพลงงานในสตรอาหารผสมสาเรจตอปรมาณการกนได การยอยได ผลผลตนานม และองคประกอบนานมในโคใหนม โดยใชโคนมลกผสมพนธโฮลสไตนฟรเซยน (crossbred Holstein Friesian cows) นาหนกตวเรมตน 456 ± 53 กโลกรม วนทใหนม 153 ± 10 วน จานวน 4 ตว วางแผนการทดลองแบบ 4 x 4 จตรสลาตน (Latin Square Design) มปจจยทศกษา คอสตรอาหารผสมสาเรจเสรมกรดอะมโนทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/วน จากการทดลองพบวา การเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไมมผลตอปรมาณการกนได (P>0.05) แตสามารถเพมสมประสทธการยอยไดของโปรตนหยาบ (P=0.01) (78.7, 81.3, 83.3 และ 75.2 เปอรเซนต ตามลาดบ) และมแนวโนมเพมสมประสทธการยอยไดของวตถแหง (P=0.06) (68.9, 71.4, 72.0 และ 67.5 เปอรเซนต ตามลาดบ) และอนทรยวตถ (P=0.08) (73.8, 74.6, 76.0 และ 71.0 เปอรเซนต ตามลาดบ) ผลผลตนานมในโคนมทไดรบการเสรมกรดอะมโนไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05) ในทกระดบการเสรมกรดอะมโนแตพบวา การเสรมกรดอะมโนสงผลลดเปอรเซนตไขมนนม (P=0.01) (3.96, 3.59, 3.29 และ 3.51 เปอรเซนต ตามลาดบ) ของแขงทงหมดในนานม (12.4, 12.4, 11.6 และ 11.3 เปอรเซนต ตามลาดบ) มคาลดลงแบบเสนตรง (P=0.01) อยางไรกตาม การเสรมกรดอะมโนมแนวโนมเพมนาตาลแลคโตสในนานมเปนแบบเสนตรง (P=0.03) (4.63, 4.56, 4.68 และ 4.77 เปอรเซนต ตามลาดบ) โปรตนในนานมเปนแบบเสนโคงกาลงสอง (P=0.03) (3.13, 3.31, 3.20 และ 2.98 เปอรเซนต ตามลาดบ) เชนเดยวกบปรมาณยเรยในนานมเปนแบบเสนโคงกาลงสอง (P=0.01) (19.3, 17.0, 15.0 และ 18.8 เปอรเซนต ตามลาดบ) แตอยางไรกตาม การเสรมกรดอะมโนไมมผลตอปรมาณการกนได ความเปนกรด-ดาง (pH) แอมโมเนย-ไนโตรเจน (NH3-N) กรดไขมนทระเหยไดทงหมดในกระเพาะรเมน (total VFA) คายเรยในกระแสเลอด (BUN) ปรมาณผลผลตนานม และประสทธภาพการใชอาหารในการผลตนานม (P>0.05) จากการศกษาครงนสรปไดวา การเสรมกรดอะมโนทระดบ 60 กรมตอกโลกรม มประสทธภาพการยอยไดของโภชนะสงกวาเมอเปรยบเทยบกบการไมเสรมกรดอะมโนและการเสรมกรดอะมโนทระดบ 30 และ 90 กรม/กโลกรม ทไดรบสตรอาหารผสมสาเรจทมกากมนสาปะหลงเปนแหลงพลงงาน คาสาคญ: กรดอะมโน อาหารผสมสาเรจ ปรมาณการกนได การยอยได ผลผลตนานม องศประกอบนานม #ผรบผดชอบบทความ สตวแพทยมหานครสาร. 2556. 8(2): 53-69. E-mail address: [email protected]

เชดชาย โยธารนทร และคณะ / สตวแพทยมหานครสาร. 2556. 8(2): 53-69.

54

Effect of Amino Acids Supplementation in Total Mixed Ration Used Cassava Pulp on Feed Intake, Digestibility, Milk Yield and Milk Composition in

Lactating Dairy Cows

Cherdchai Yotharin1, Chalong Wachirapakorn1,#, Chalermpon Yuangklang2, Naphongphot Suphrap1 and Chantira Wongnen1

1Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, Khon Kaen University Khon Kaen 40002 Thailand,

2Department of Applied Biology, Faculty of Science and Liberal Arts, Rajamangala University of Technology Isan, Nakhon Ratchasima 30000

Abstract: The purpose of this study was to investigate the effects of amino acids supplementation in total mixed ration (TMR) used cassava pulp as energy source on voluntary feed intake, digestibility, rumen fermentation, milk yield, and milk composition in dairy cows. Four crossbred Holstein Friesian dairy cows, average initial weight of 456 ± 53 kg with DIM at 153 ± 10 days, were randomly according to 4 x 4 Latin Square Design. The cows were assigned to receive TMR supplemented with amino acids at 0, 30, 60 and 90 g/h/d. The results showed that supplementation of amino acid in TMR used cassava pulp replacement cassava chip did not influence dry matter intake (P>0.05). Digestion coefficient of CP was significantly increased (P=0.01) (78.7, 81.3, 83.3 and 75.2%, respectively). In addition, supplementation of amino acids tended to be quadratic increased DM digestibility (P=0.06) (68.9, 71.4, 72.0 and 67.5%) and OM digestibility (P=0.08) (73.8, 74.6, 76.0 and 71.0%, respectively). Milk yield was not significantly different among dietary treatments (P>0.05). Nevertheless, the addition of amino acids quadratic decreased milk fat (3.96, 3.59, 3.29 and 3.51%, respectively), linearly decreased total solid (12.4, 12.4, 11.6 and 11.3%, respectively) (P=0.01) and tended to linear increase lactose (4.63, 4.56, 4.68 and 4.77, respectively) (P=0.03) and quadratic increased milk protein (3.13, 3.31, 3.20 and 2.98%) (P=0.03) and milk urea nitrogen (MUN) (19.3, 17.0, 15.0 and 18.8%, respectively) (P=0.01). However, the addition of amino acids did not affect rumen fermentation (ruminal pH, VFA, NH3-N) and blood urea nitrogen (P>0.05). Based on the results observed in this experiment, it was concluded that supplementation of amino acids at 60 g/h/d in lactating cows fed cassava pulp based TMR improved digestibility of nutrients as compared with in lactating cows without or supplementation of amino acids at 30 and 90 g/h/d.

Keywords: Amino acids, Total mixed ration, Feed intake, Rumen fermentation, Milk yield, Milk composition #Corresponding author J. Mahanakorn Vet. Med. 2013. 8(2): 53-69. E-mail address: [email protected]


55

บทนา การใหอาหารสตวทถก ตองตรงกบความ

ตองการของสตว รวมทงการใชอาหารหยาบและอาหารขนอยางมประสทธภาพสามารถนาไปสการให ผลผลตสงสด (ฉลอง, 2541) เนองจากตนทนการผลตปศสตวดานอาหารคดเปน 60-70 เปอรเซนตของตนทนการผลต ประกอบกบราคาวตถดบอาหารสตวชนดตางๆ ปรบตวสงขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงมนสาปะหลงและกากนาตาลซงถกนาไปใชในอตสาหกรรมการผลตเอทานอลเพมมากขน แตอยางไรกตาม กากมนสาปะหลงจากอตสาหกรรมผลตแปงมนสาปะหลงสามารถนามาใชเปนแหลงพลงงานในอาหารโคนมได ซงในแตละปพบวามปรมาณกากมนสาปะหลง 1.5 ลานตนตอปจากปรมาณการผลตมนสาปะหลงทงประเทศ 25 ลานตนตอป (สานกงานเศรษฐกจการเกษตร, 2556) คณคาทางโภชนะของกากมนสาปะหลงแหงมวตถแหง (dry matter, DM) 88.73 เปอรเซนต โปรตนหยาบ (crude protein, CP) 1.83 เปอรเซนต ไขมน (ether extract, EE) 0.48 เปอรเซนต เถา (ash) 3.64 เปอรเซนต เยอใยรวม (crude fiber, CF) 10 เปอรเซนต (สมต และสกญญา, 2556) นอกจากน พพฒน (2550) รายงานวากากมนสาปะหลงแหงมเ ยอใยทละลายในสารฟอกท เ ปนกลาง (neutral detergent fiber, NDF) 37.6 เปอรเซนต เยอใยทละลายในสารฟอกทเปนกรด (acid detergent fiber, ADF) 9.8 เปอรเซนต ลกนน (acid detergent lignin, ADL) 3.9 เปอรเซนต และค า ร โ บ ไ ฮ เ ด ร ต ท ไ ม ใ ช เ ย อ ใ ย (non-fiber carbohydrate, NFC) 55.9 เปอรเซนต นอกจากนกากมนสาปะหลงแหงยงคงมคณคาทางอาหารเหลออยโดยเฉพาะในสวนทเปนคารโบไฮเดรททยอยงายสามารถนามาใชในเชงอาหารสตวไดโดยตรง กาก

มนสาปะหลงมระดบเยอใยสงจงเหมาะกบสตรอาหารสตวทตองการเยอใยสง เชน อาหารโค-กระบอ ซงกากมนสาปะหลงมโปรตนและไขมนตาแตมเยอใยสงในการนาไปใชควรคานงถงแหลงโปรตนในอาหารควบคกนไปดวย

โปรตนในอาหารสตวเคยวเอองมความสาคญอยางมากตอการเจรญเตบโตและการใหผลผลต Demeyer and Fievez (2004) รายงานวาการสงเคราะหจลนทร ยโปรตนในกระเพาะร เมนมความสาคญ เพราะเปนแหลงโปรตนหลกของสตวเคยวเออง โดยปกตแหลงไนโตรเจนสาหรบจลนทรยในกระเพาะรเมนจะมอยสองรปแบบ (ฉลอง, 2541) คอ โปรตนแท (true protein) เปนโปรตนทมอยในอาหารและถกนาไปใชผ านทางจลนทร ย และสารประกอบไนโตรเจนทไมใชโปรตน (non-protein nitrogen, NPN) เปนสารประกอบทมไนโตรเจนเปนองคประกอบแตไมไดรวมอยในรปโปรตน ไดแก กรดอะมโนอสระ (free amino acid) ไพรมดน ( pyrimidines) พ ว ร น ( purine) ส า ย เ พป ไ ท ด (peptide) เอไมด (amides) เอมน (amines) เกลอแอมโมเนย (ammonium salts) ไนเตรท (nitrate) ไน ไตร ท ( nitrite) ย เ ร ย ( urea) และ ไบ ย เ รท (biurate) เปนตน สารประกอบตางๆ เหลานไมมคณสมบตเปนโปรตน แตจลนทรยสามารถดงเอาไนโตรเจนจากสารประกอบเหล า น เ พอ นา ไปสงเคราะหเปนจลนทรยโปรตน (Fu et al., 2001) Wallace (1997) รายงานวาแอมโนเนย-ไนโตรเจน เปนแหลงไนโตรเจนทใชในการเจรญเตบโตของจ ล นท ร ย ในกระ เพาะร เ มน อ กประมาณ 26 เปอรเซนต ไดจากสายเปปไทดและกรดอะมโน หากขาดกรดอะมโนบางชนดอาจทาใหกระบวนการหมกภายในกระเพาะรเมนเกดไดไมสมบรณ (Creighton et al., 2003)


56

อยางไรกตามขอมลทไดจากการศกษาการเสรมกรดอะมโนและการใชกากมนสาปะหลงในอาหา ร โคนม กอนหน า น ม ค ว ามแตก ต า ง ก นคอนขางมากและการศกษาการเสรมกรดอะมโนรวมในสตรอาหารผสมเสรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงทดแทนมนเสนสาหรบโครดนมในประเทศไทยทมฟางขาวเปนอาหารหยาบยงมขอมลเพยงเลกนอย ดงนน วตถประสงคของงานวจยครงน เพอศกษาถงการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงทดแทนมนเสนทมฟางขาวเปนแหลงของอาหารหยาบสาหรบโครดนมตอปรมาณการกนได ผลผลตนานมและองคประกอบของนานม

อปกรณและวธการ

สตวทดลอง ใ ช โ คนมล กผสม พน ธ โ ฮส ไต นฟร เ ซ ย น

(Holstein Friesian Crossbred) จานวน 4 ตว นาหนก 456 ± 53 กโลกรม จานวนวนทใหนม (day in milk, DIM) 153 ± 10 วน สมโคแตละตวเขาในคอกขงเดยว ขนาด 2 x 3 เมตร ทมนาสะอาดและแรธาตกอนใหกนตลอดเวลา สตรอาหารทดลองและแผนการทดลอง

สตรอาหารผสมสาเรจ (total mixed ratio, TMR) ทมการใชกากมนสาปะหลงแหง 30 เปอรเซนต มระดบโปรตนหยาบ 14 เปอรเซนต และพลงงานทใชประโยชนได (metabolizable energy, ME) 2.4 เมกะแคลอรตอกโลกรมวตถแหง (Mcal ME/kg DM) (NRC, 2001) สดสวนอาหารหยาบตออาหารขน 40:60 เปอรเซนต (ตารางท 1) กรดอะมโนทใชเสรมในการทดลองนใชผลตภณฑ จท 1000 ทมขาวเมลดลบและสอนาตาลหมกเปนสวนประกอบ ซงมกรด

อะมโนตางๆ ดงตอไปน aspartic acid 238.0 มลลกรม serine 44.0 มลลกรม proline 39.0 มลลกรม alanine 98.0 มลลกรม cysteine 54.0 มลลกรม isoleucine 30.0 มลลกรม tyrosine 23.0 มลลกรม lysine 79.0 มลลกรม tryptophan 24.0 มลลกรม threonine 42.0 มลลกรม glutamic acid 229.0 มลลกรม glycine 47.0 มลลกรม valine 60.0 มลลกรม methionine 15.0 มลลกรม leucine 66.0 มลลกรม phenylalanine 31.0 มลลกรม histidine 12.0 มลลกรม และ arginine 12.0 มลลกรม วางแผนการทดลองแบบ 4 x 4 จตรสลาตน (Latin Square Design) เพอศกษาการใชกรดอะมโนรวมกบการใชฟางขาวเปนแหลงอาหารหยาบในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงทดแทนมนเสนทเสรมกรดอะมโนทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/วน สมสตวเขาทดลองตามแผนการทดลอง 4 x 4 จตรสลาตน แบงการทดลองออกเปน 4 ชวงเวลาการทดลอง (period) ชวงเวลาการทดลองละ 21 วน ระยะปรบสตวทดลองใหไดรบอาหารทดลองกอนทาการทดลองเปนเวลาไมนอยกวา 14 วน การใหอาหารสตวทดลอง

โคนมแตละตวไดรบ TMR ทมการใชกากมนสาปะหลงแหงทดแทนมนเสนโดยใหกนอยางเตมท (ad libitum) แบงใหอาหาร 2 เวลา คอ 06:00 นาฬกา และ 16:00 นาฬกาหลงการรดนม การเสรมกรดอะมโนทาโดยการโรยกรดอะมโนตามปรมาณทกาหนดบน TMR บนทกปรมาณอาหารทกวน และมการปรบเพมปรมาณอาหารขนหากอาหารเหลอในรางอาหารนอยกวา 10 เปอรเซนต การเกบขอมล บนทกปรมาณการใหอาหารและปรมาณผลผลตนานมทกวนตลอดชวงเวลาการทดลอง สมเกบ


57

ตารางท 1 สตรอาหารผสมสาเรจและองศประกอบทางเคมของอาหารทใชในการทดลอง วตถดบ ปรมาณ

( กก./100 กก.วตถแหง) องคประกอบทางเคม (เปอรเซนตวตถแหง)

ฟางขาว 40.0 วตถแหง 87.7

กากมนสาปะหลงแหง 30.0 เถา 13.0

ราออน 11.5 อนทรยวตถ 87.0

กากถวเหลอง 9.4 โปรตนหยาบ 13.4

กากนาตาล 3.0 ไขมน 3.2

นามนปาลม 1.8 เยอใย NDF 40.7

ยเรย 1.4 เยอใย ADF 28.1

ไดแคลเซยม 0.9 พลงงานทใชประโยชนได (Mcal/kg) 2.5

เกลอ 0.9

แรธาตผสมลวงหนา 0.6

ปนขาว 0.3

กามะถน 0.2

รวม 100

ตวอยางอาหารและมลตดตอกน 7 วน วเคราะหหาองศประกอบทางเคมของโภชนะ ไดแก วตถแหง (DM) เถา (Ash) โปรตนหยาบ (CP) และไขมน (EE) ตามวธของ AOAC (1985) วเคราะหหาองคประกอบทางเคมของเยอใย ไดแก เยอใยทไมละลายในสารฟอกทเปนกลางหรอผนงเซลล (NDF) เยอใยทไมละลายในสารฟอกทเปนกรด (ADF) ตามวธของ Goering and Van Soest (1970) และวเคราะหหาเถาทไมละลายในกรด (acid insoluble ash, AIA) ตามวธของ Van Keulen and Young (1977) เพอค านวณหาสมประสท ธการยอยไ ดตามว ธของ Schnieder and Flatt (1975)

เกบตวอยางเลอดและของเหลวในกระเพาะ รเมนในตอนเชาของวนท 21 กอนใหอาหาร (0) และหลงจากใหอาหารในชวโมงท 2 และ 4 ดดของเหลวจากกระเพาะรเมนโดยการใช stomach tube สอดผานหลอดอาหาร ทาการวดคาความเปนกรด-ดาง

(pH) จากนนกรองผานผาขาวบางแลวเตม 1 โมลลาของกรดซลฟรก (1 M H2SO4) 10 มลลลตร เพอหยดปฏกรยากระบวนการหมกของจลนทรย แลวนาไปปนเหวยง (centrifuge) ทความเรว 3,000 รอบตอนาท เปนเวลา 15 นาท รนเอาสวนใส (supernatant) เกบไวในตแชแขงอณหภม -20 องศาเซลเซยส เพอรอการวเคราะหแอมโมเนย-ไนโตรเจน (NH3-N) ตามวธของ Bremner and Keeney (1965) ของเหลวอกสวนหนงนาไปวเคราะหหากรดไขมนทระเหยได (VFA) ไดแก กรดอะซตค (C2) กรดโพรพโอนค (C3) และกรดบวทรค (C4) โดยใช High Performance Liquid Chromatography (HPLC) model Water 600; UV Detector (Millipore Corp) ตามวธของ Zinn and Owens (1986) เกบตวอยางเลอดทเสนเลอดดาทคอ (jugular vein) นาไปปนเหวยง (centrifuge) ทความเรว 3,000 รอบตอนาท นาน 15 นาท ดดเอาเฉพาะสวนทเปนซรมเกบรกษาไวท


58

อณหภม -20 องศาเซลเซยส เพอวเคราะหหายเรยในกระแสเลอด (blood urea nitrogen, BUN) ตามวธของ Crocker (1967)

เกบตวอยางนานมปรมาณ 50 มลลลตร เพอวเคราะหหา โปรตน ไขมน ของแขงทงหมด (total solid) ของแขงไมรวมไขมน (solids not fat) และนาตาลแลคโตส (lactose) โดยเครอง milko-scan Model 133 V.3. 7 GB. และนานานมอกสวนหนงเกบรกษาทอณหภม -20 องศาเซลเซยส เพอรอการวเคราะหหายเรยในนานม (milk urea nitrogen, MUN) ตามวธการของ Roseler et al. (1993)

ชงนาหนกโคสองครงชวงเชาหลงรดนม คอ ครงแรกในวนท 14 และครงทสองในวนท 21 ของชวงการทดลอง เพอคานวณการเปลยนแปลงของนาหนกตว และนาคานาหนกตวทไดมาคานวณหาปรมาณการกนไดในหนวยกโลกรมตอวน (kg/d), เปอรเซนตนาหนกตว (%BW) และกรมตอกโลกรมนาหนกตว0.75 (g/kgW0.75) การวเคราะหขอมลทางสถต

ขอมลทไดจากการทดลองทงหมดมาวเคราะหความแปรปรวนแบบ Analysis of Variance (ANOVA) ตามแผนการทดลองแบบ 4 x 4 จตรสลาตน โดยใช Proc GLM (SAS, 1985) และเปรยบเทยบความแตกต างของค า เฉ ล ยของก ลมทดลอง ด วย ว ธ Duncan’s New Multiple Range Test และเปรยบเทยบแบบ orthogonal polynomial ตามวธการของ Steel and Torrie (1980)

ผลการทดลอง องคประกอบทางเคมของสตรอาหารผสมสาเรจ

สตรอาหารผสมสาเรจทมการใ ชกากมนสาปะหลงแหงทดแทนมนเสนทใชในการทดลองมฟางขาวเปนแหลงอาหารหยาบ มสดสวนของฟางขาวตอ

อาหารขน คอ 40:60 ผลการวเคราะหองคประกอบทางเคม พบวา สตรอาหารผสมสาเรจ มระดบโปรตนหยาบ 13.4 เปอรเซนตของวตถแหง (ตารางท 1) องคประกอบทางเคมทเปนวตถแหง อนทรยวตถ (organic matter, OM) เถา (Ash) ไขมน (EE) เยอใยทละลายในสารฟอกทเปนกลาง (NDF) และเยอใยทละลายในสารฟอกทเปนกรด (ADF) เทากบ 87.7, 87.0, 13.0, 3.2, 40.7 และ 28.1 ตามลาดบ และมพลงงานทใชประโยชนได (Metabolizable energy, ME) เทากบ 2.5 เมกะแคลลอรตอกโลกรมอาหาร (Mcal/kg) ดงแสดงในตารางท 1 ปรมาณการกนไดอสระ

ปรมาณการ กนไ ดอ ยาง อสระไมม ความแตกตางกนทางสถต (P>0.05) แตโคนมมนาหนกทเปลยนแปลงตอวน มแนวโนมลดลงแบบเสนโคงกาลงสาม (P<0.05) (ตารางท 2) ปรมาณการกนไดของวตถแหงคดเปนเปอรเซนตของนาหนกตวของโคนมทไดรบกรดอะมโนทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/ วน มคาเทากบ 2.20, 2.29, 2.21 และ 2.25 เปอรเซนตของนาหนกตว ตามลาดบ สมประสทธการยอยไดและการสงเคราะหจลนทรยโปรตน

โคนมท ไ ดรบการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงทระดบ 60 กรม/ตว/วน มคาสมประสทธการยอยไดของโปรตนหยาบเพมขนแบบเสนโคงกาลงสอง (P>0.05) คาการยอยไดของวตถแหงและอนทรยวตถมแนวโนมเพมขนแบบเสนโคงกาลงสอง (P=0.06, P=0.08 ตามลาดบ) อยางไรกตาม คาสมประสทธการยอยไดของ EE, NDF, ADF และ NFC ไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05) (ตารางท 2) เมอประเมนการสงเคราะหจลนทรยโปรตน (microbial crude protein, MCP) จากอนทรยวตถทยอยได


59

ตารางท 2 ผลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ ตอการการกนได สมประสทธการยอยได และโภชนะทไดรบ

รายการ ระดบกรดอะมโน (กรม/ตว/วน)

SEM P-

value

Contrast1

0 30 60 90 L Q C

นาหนกโค, Kg 449.3 447.0 449.4 450.3 1.40 0.46 0.42 0.31 0.37นาหนกเปลยน, Kg -0.45b 0.07a -0.23ab -0.24ab 0.10 0.06 0.50 0.04 0.05ปรมาณการกนไดอสระ, Kg./day 9.79 9.99 9.95 9.88 0.94 0.99 0.96 0.89 0.96%BW. 2.20 2.29 2.21 2.25 0.22 0.99 0.93 0.93 0.77g./Kg.BW0.75 100.8 104.4 101.5 103.0 10.0 0.99 0.93 0.92 0.81ปรมาณการกนไดของโภชนะ DM 9.79 9.99 9.95 9.88 0.94 0.99 0.96 0.89 0.96OM 8.51 8.47 8.62 8.46 0.82 0.99 0.99 0.94 0.90CP 1.30 1.47 1.63 1.35 0.14 0.43 0.64 0.17 0.50EE 0.32 0.32 0.35 0.34 0.04 0.89 0.52 0.98 0.73NDF 3.98 4.24 4.14 4.48 0.41 0.85 0.47 0.93 0.68ADF 2.75 2.64 2.52 2.78 0.26 0.89 0.97 0.50 0.75NFC 2.91 2.45 2.49 2.28 0.29 0.52 0.21 0.69 0.58สมประสทธการยอยได, เปอรเซนต DM 68.9 71.4 72.0 67.5 1.02 0.06 0.48 0.01 0.52OM 73.8 74.6 76.0 71.0 1.10 0.08 0.20 0.04 0.21CP 78.7a 81.3ab 83.3b 75.2a 1.17 0.01 0.15 <0.01 0.12EE 83.4 83.9 86.8 79.7 1.83 0.15 0.36 0.08 0.18NDF 60.3 63.9 66.3 61.0 1.99 0.22 0.62 0.07 0.49ADF 63.6 62.2 59.8 57.8 1.46 0.11 0.02 0.85 0.82NFC 89.6 87.7 85.8 82.0 3.27 0.46 0.14 0.79 0.90พลงงานทสตวทดลองไดรบ ME, Mcal/d 23.9 24.0 24.8 22.7 2.40 0.94 0.81 0.66 0.76ME1, Mcal/kg 2.44 2.41 2.50 2.31 0.05 0.13 0.21 0.13 0.11MCP2, kg/d 0.82 0.82 0.85 0.78 0.08 0.94 0.82 0.65 0.7711kg DOMI = 3.8 McalME/kgDM (Kearl, 1982) 2MCP (microbial crude protein), kg/d = 0.130 x kg DOMI (ARC, 1984) 3เปรยบเทยบระดบอทธพลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ; L=เสนตรง, Q=เสนโคงกาลงสอง, C=เสนโคงกาลงสาม abcคาเฉลยในแนวนอนทอกษรตางกนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) %NFC (non-fiber carbohydrate) = 100 – %NDF – %CP –%EE - %Ash

(digestible organic matter, DOMI) พบวา คาประสทธภาพการสงเคราะหจลนทรยโปรตนไมแตกตางกน (P>0.05) แตจากผลทดลองพบวา การ

สงเคราะหจลนทรยโปรตนทมคาสงสดทการเสรมกรดอะมโนทระดบ 60 กรม/ตว/วน


60

ผลผลตและองคประกอบนานม ระดบของกรดอะมโนทเสรมในสตรอาหารผสม

สาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไมมผลตอผลผลต น านม ผลผลต น านมท ปรบ ไขมน 3.5 เปอรเซนต และประสทธภาพการใชอาหารในการผลตนานมของโคนม (P>0.05) ดงแสดงในตารางท 3 การเสรมกรดอะมโนมผลทาใหเปอรเซนตไขมนนมมคาตากวากลมควบคม (P<0.05) และมแนวโนมลดลงแบบเปนเสนโคงกาลงสอง (quadratic, P=0.01) เชนเดยวกบของแขงทงหมดในนานมทมแนวโนมลดลงแบบเปนเสนตรง (linear, P=0.01) แตอยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนมแนวโนมเพมเปอรเซนตโปรตน (P=0.09) และนาตาลแลคโตส (P=0.08) โดยเปอรเซนตโปรตนมคาเพมขนเปนแบบเสนโคงกาลงสอง (quadratic, P=0.03) สวนนาตาลแลคโตสมแนวโนมเพมสงขนแบบเปนเสนตรง (linear, P=0.03) ในขณะทปรมาณยเรย-ไนโตรเจนในนานม (milk urea nitrogen, MUN) มแนวโนมลดลงแบบเสนโคงกาลงสอง (P<0.05) สอดคลองกบการสงเคราะหจลนทรยโปรตนทเพมขนและระดบยเรย-ไนโตรเจน (blood urea nitrogen, BUN) ในกระแสเลอดทลดลงจากการเสรมกรดอะมโน อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนทระดบ 90 กรม/ตว/วน มการสงเคราะหจลนทรยโปรตนทลดลงและระดบยเรย-ไนโตรเจนในกระแสเลอดทเพมขนจงสงผลใหโคนมในกลม นมปรมาณโปรตนในนานมลดลงในขณะทปรมาณยเรย-ไนโตรเจนในนานมเพมสงขน ปรมาณแอมโมเนย-ไนโตรเจนของของเหลวจากกระเพาะรเมน (NH3-N)

การเสรมกรดอะมโนในอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไมมผลตอคาความเขมขนของ NH3-N ในกระเพาะรเมน (P>0.05) ดงแสดงในตารางท 4 การเสรมกรดอะมโนทระดบ 60

กรม/ตว/วน มการลดลงของความเขมขนของ NH3-N ในของเหลวจากกระเพาะรเมนอยางรวดเรว จากการทดลองครงน โคนมทไดรบการเสรมกรดอะมโนสตรอาหารผสมสาเรจมคา NH3-N ในกระเพาะรเมนอยระหวาง 16.8-19.8 มลลกรม ยเรยในกระแสเลอด (BUN)

การเสรมกรดอะมโนไมมผลตอคาความเขมขนของ BUN (P>0.05) ดงแสดงในตารางท 4 BUN มคาลดลงสอดคลองกบการลดลงของความเขมขนของ NH3-N ในของเหลวจากกระเพาะรเมนทลดลง อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/วน ทาใหความเขมขนของ BUN มคาเทากบ 18.6, 18.2, 16.4 และ 16.8 มลลกรมเปอรเซนต ตามลาดบ (P<0.05) ปรมาณกรดไขมนทระเหยไดในของเหลวจากกระเพาะรเมน (VFA)

การเสรมกรดอะมโนทง 4 ระดบมคาเฉลยของ total VFA และความเขมขนของกรดอะซตค กรด โพรพโอนค และกรดบวทรค สดสวนระหวางกรด อะซตคและกรดโพรพโอนคมคาไมแตกตางกนทางสถต (P>0.0) ดงแสดงในตารางท 4 อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนทาให total VFA มการเปลยนแปลงแบบเสนโคงกาลงสาม (cubic, P<0.01) คาเฉลยของ total VFA มคาเทากบ 127, 125, 131และ 140 ในสตรอาหารผสมสาเรจทมการเสรมกรดอะมโนทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/วน ตามลาดบ

วจารณการทดลอง

สตรอาหารผสมสาเรจทมการใ ชกากมนสาปะหลงแหง 30 เปอรเซนต มคาโปรตนหยาบ 13.4 เปอรเซนต มคา NDF 40.7 เปอรเซนตและ ADF 28.1 เปอรเซนต มระดบเยอใยในสตรอาหาร


61

ตารางท 3 ผลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ ตอผลผลตนานม และองคประกอบนานม

รายการ ระดบกรดอะมโน (กรม/ตว/วน)

SEM p-

value

Contrast1

0 30 60 90 L Q C

ผลผลตนานม, Kg 8.29 8.33 8.72 8.60 0.22 0.49 0.22 0.73 0.313.5%, FCM, Kg. 8.93 8.44 8.40 8.60 0.21 0.36 0.31 0.16 0.82ประสทธภาพการใชอาหาร Kg.Milk/Kg.DM 0.84 0.83 0.86 0.86 0.03 0.80 0.53 0.86 0.49Kg.3.5%FCM/Kg.DM 0.91 0.84 0.84 0.86 0.03 0.32 0.27 0.14 0.79องคประกอบนานม, % ไขมน 3.96a 3.59b 3.29b 3.51b 0.09 0.01 <0.01 0.01 0.31โปรตน 3.13 3.31 3.20 2.98 0.07 0.09 0.13 0.03 0.64นาตาลแลคโตส 4.63 4.56 4.68 4.77 0.05 0.08 0.03 0.13 0.30ของแขงไมรวมไขมน 8.57 8.70 8.43 8.40 0.16 0.58 0.32 0.64 0.43ของแขงทงหมด 12.4a 12.4a 11.6ab 11.3b 0.24 0.04 0.01 0.59 0.24MUN, mg% 19.3 17.0 15.0 18.8 0.98 0.06 0.44 0.01 0.24

a,b,cคาเฉลยในแนวนอนทอกษรตางกนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) 1เปรยบเทยบระดบอทธพลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ; L=เสนตรง, Q=เสนโคงกาลงสอง, C=เสนโคงกาลงสาม FCM = ผลผลตนานมปรบไขมนนม กโลกรมของนานมปรบไขมนนม 3.5% = {0.432+ (0.1625 x %ไขมน)} x กโลกรมนานม MUN = milk urea nitrogen

ตารางท 4 ผลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจตอความเปนกรด-ดาง (pH) แอมโมเนย-ไนโตรเจน (NH3-N) ในกระเพาะรเมน ยเรยในกระแสเลอด (BUN) และกรดไขมนทระเหยได (VFA)

รายการ กรดอะมโน (กรม/ตว/วน) P- Contrast1

0 30 60 90 SEM value L Q C

ความเปนกรด-ดาง 6.58 6.37 6.42 6.49 0.08 0.33 0.51 0.11 0.52NH3-N, 17.9 19.8 16.8 18.6 2.15 0.79 0.92 0.99 0.34BUN, mg% 18.6 18.2 16.4 16.8 1.13 0.48 0.19 0.71 0.50Total VFA, mmol/L 127 125 131 140 5.75 0.37 0.14 0.39 0.83กรดอะซตค, โมล/100 โมล 57.8 59.2 56.6 56.3 1.25 0.42 0.26 0.52 0.30กรดโพรพโอนค, โมล/100 โมล 28.1 28.3 28.2 30.8 1.15 0.36 0.16 0.34 0.57กรดบวทรค, โมล/100 โมล 14.0 12.4 15.0 12.7 0.75 0.14 0.74 0.66 0.03กรดอะซตค/กรดโพรพโอนค 2.12 2.12 2.10 1.85 0.13 0.43 0.20 0.36 0.71a,b,cคาเฉลยในแนวนอนทอกษรตางกนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต (P<0.05) 1เปรยบเทยบระดบอทธพลของระดบกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ; L=เสนตรง, Q=เสนโคงกาลงสอง, C=เสนโคงกาลงสาม


62

ผสมสาเรจสงกวาท NRC (2001) ซงแนะนาวาในอาหารโคนมควรมระดบเยอใย NDF 25-35 เปอรเซนตและเยอใย ADF 19-21 เปอรเซนต แตปรมาณไขมนในสตรอาหารผสมสาเรจมคาเทากบ 3.2 เปอรเซนตวตถแหงซงอยในชวงท เหมาะสม Church (1979) กลาววาระดบไขมนในอาหารสตวเคยวเอองควรอยระหวาง 2-5 เปอรเซนต ซงไขมนเปนการชวยลดความฝน เพมความนากน และอาจทาใหประสทธภาพในการใชพลงงานสงขน

ปรมาณการกนไดอยางอสระไมมความแตก ตางกน (P>0.05) แตโคนมมนาหนกเปลยนแปลงตอวนลดลงแบบเสนโคงกาลงสาม (P<0.05) (ตารางท 2) สอดคลองกบการรายงานของ Samuelson et al. (2001) และพรพจน (2547) นอกจากนปรมาณการกนไดของวตถแหงคดเปนเปอรเซนตของนาหนกตว (2.21-2.29 %BW) มคาตากวาระดบท NRC (2001) แนะนาคอทระดบ 2.72-2.75 เปอรเซนตของนาหนกตว แสดงใหเหนวาโคนมทไดรบสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไดรบพลงงานไมเพยงพอตอการเจรญเตบโตและการใหผลผลต โคนมจงมการชดเชยการขาดพลงงานจากอาหารโดยการดงเอาพลงงานจากไขมนทสะสมไวในรางกายนามาใชในการใหผลผลตสงผลทาใหโคนมมนาหนกตวทลดลง ซงเปนผลมาจากปรมาณเยอใย NDF และ ADF ในสตรอาหารผสมสาเรจทใชกากมนสาปะหลงแหงมคาสงกวาระดบท NRC (2001) แนะนา นอกจากนอาจมสาเหตมาจากความเครยดและความรอน เนองมาจากในชวงททาการทดลองเปนชวงฤดรอน (กมภาพนธ-เมษายน พ.ศ. 2555) มอณหภมและความชนสมพทธสงทาใหสภาพแวดลอมไมเหมาะสมตอปรมาณการกนไดและการใหผลผลต โดย Thatcher and Collier (1986) รายงานวาอณหภมทโคนมสามารถดารงชวตอยไดอยางปกตม

คาอยระหวาง 24-27 องศาเซลเซยส หากอณหภมสงกวา 27 องศาเซลเซยส จะทาใ หโคนมเปลยนพฤตกรรม เชน เขาพกในรม ลดการเดน ลดการกนอาหารและการเคยวเออง

โคนมท ไ ดรบการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหง ระดบการเสรมกรดอะมโนทเพมสงขนสงผลทาใหคาสมประสทธการยอยไดของโปรตนหยาบเพมขนแบบเสนโคงกาลงสอง (quadratic, P<0.01) การเสรมกรดอะมโน 60 กรม/ตว/วน มคาสมประสทธการยอยไดของโปรตนหยาบเพมขน คาการยอยไดของวตถแหงและอนทรยวตถมแนวโนมเพมขน สอดคลองกบรายงานของ เฉลมพล และคณะ (2548) ทรายงานวา การยอยไดของ DM, CP, EE, NDF และ ADF ในกลมทไดรบการเสรมกรดอะมโนสงกวากลมทไมเสรม (P<0.05) ขณะท ไพรวลย (2548) ศกษาการเสรมกรดอะมโน 30 กรม/ตว/วน ในอาหารโคนม พบวา ปรมาณการยอยไดของวตถแหงมคาไมแตกตางกนทางสถต (P>0.05) กบการไมเสรมกรด อะมโน อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโน 90 กรม/ตว/วน คาสมประสทธการยอยไดของ CP ลดลงอยางมนยสาคญทางสถต (P=0.01) คาการยอยไดของวตถแหงและอนทรยวตถมแนวโนมลงลด (P<0.08) ทงนอาจเปนผลมาจากความไมสมดลของระดบโปรตนและพลงงานในสตรอาหาร (P/E Ratio) จงสงผลทาใหคาสมประสทธการยอยไดของโภชนะในกระเพาะรเมนลดลง

โคนมไดรบพลงงานทใชประโยชนไดตอวนมคาไมแตกตางกน (P>0.05) อยางไรกตาม เมอประเมนความตองการพลงงานทใชประโยชนไดจากการใหผลผลตจาก NRC (2001) พบวาโคนมไดรบพลงงานทใชประโยชนไดตากวาความตองการ ทาใหโคนมมการเปลยนแปลงนาหนกทลดลง คาสงเกตทวดไดจากการ


63

ทดลองนมาจากปรมาณการกนไดของวตถแหงทตา เม อประ เม นการส ง เคราะห จ ล นท ร ย โปร ตน (microbial crude protein, MCP) จากอนทรยวตถทยอยได (digestible organic matter, DOMI) คาประสทธภาพการสงเคราะหจลนทรยโปรตนไมแตกตางกน (P>0.05) โดย Chen and Gomest (1992) กลาววาการสงเคราะหจลนทรยโปรตนสามารถประเมนจากอนทรยวตถท ยอยได และปรมาณการสงเคราะหจะเพมขนตามปรมาณการกนได แตการสงเคราะหจลนทรยโปรตนทมคาสงสดทการเสรมกรดอะมโนทระดบ 60 กรม/ตว/วน ซงประสทธภาพการสงเคราะหจลนทรยโปรตนขนอยกบหลายปจจย เชน ปรมาณสารตงตนอนๆ ทใชในการสงเคราะหจลนทรยโปรตน ความตองการพลงงานในการดารงชพของจลนทรย (ฉลอง, 2541) การหมนเวยนของจลนทรยในกระเพาะรเมน (Wallace, 1997) ปรมาณแบคทเรยทถกจบกนโดยโปรโตซวหรอแบคทรโอฟาจส (bacteriophage) (Hino and Russell, 1986)

ระดบของกรดอะมโนทเสรมในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไมมผลตอผลผลต น านม ผลผลต น านมท ปรบ ไขมน 3.5 เปอรเซนต และประสทธภาพการใชอาหารในการผล ต น านมของ โคนม (P>0.05) สอดคล อ ง กบ Noftsger et al. (2005) ซงเปนผลเนองจากปรมาณการกนไดอสระของโคนมไมมความแตกตางกนจากการไดรบการเสรมกรดอะมโนแตละระดบ อยางไรกตาม ปรมาณผลผลตนานมของโคนมจากการทดลองนมปรมาณตา ซงเปนผลเนองจากปรมาณการกนไดและพลงงานทโคนมไดรบจากอาหารไมเพยงพอกบความตองการของโคนมในการใหผลผลตนานม จงส งผลใ ห โคนมมผลผ ลต นานมในปรมาณนอย Briceno et al. (1987) รายงานวา การใหผลผลต

นานมของโคนมมความสมพนธกบปรมาณการกนไดทเพมขนหรอลดลง พพฒน (2550) ไดทดลองใชกากมนสาปะหลงแหงเปนแหลงพลงงานในสตรอาอาหารขนพบวา สามารถใชไดสงสดท 45 เปอรเซนตในสตรอาหารขน หรอ 20 เปอรเซนตในสตรอาหารผสมสาเรจ โดยไมมผลกระทบตอปรมาณการกนไดและผลผลตนานม นอกจากน Johnson (1989) รายงานวาการใหผลผลตนมของโคนมจะเ รมลดลงเมออณหภมของสภาพแวดลอมสงเ กน 25.6 องศาเซลเซยส เมออณหภมของอากาศสงเกนอณหภมชวงสบาย (comfort zone) สตวจะปรบตวโดยลดการเคลอนไหวและกนอาหารลดลง จงสงผลใหสตวไดรบโภชนะไมเพยงพอกบความตองการของรางกาย

โคนมทไดรบการเสรมกรดอะมโนมผลทาใหเปอรเซนตไขมนนมมคาตากวากลมควบคม (P<0.05) เชนเดยวกบของแขงทงหมดในนานมทมแนวโนมลดลง อยางไรกตามการเมอระดบการเสรมกรดอะมโนเพมขนมแนวโนมเพมเปอรเซนตโปรตน (P=0.09) และนาตาลแลคโตส (P=0.08) สอดคลองกบ ไพรวลย (2548) ทรายงานวาการเสรมกรดอะมโนมแนวโนมลดไขมนในนานมเชนเดยวกน ขณะทภทยา (2547) รายงานวาเมอเพมระดบโปรตนในสตรอาหารผสมสาเรจไมมผลกระทบตอเปอรเซนตไขมนแตมผลเพมเปอรเซนตโปรตนในนานม นอกจากนปรมาณโปรตนในนานมมแนวโนมเพมขนแบบเสนโคงกาลงสอง (P<0.05) ในขณะทปรมาณยเรย-ไนโตรเจนในนานมมแนวโนมลดลงแบบเสนโคงกาลงสอง (P<0.05) สอดคลองกบการสงเคราะหจลนทรยโปรตนทเพมขนและระดบยเรย-ไนโตรเจนในกระแสเลอดทลดลง ซงเปนผลเนองจากการเสรมกรดอะมโนเปนการเพมปรมาณโปรตนทสามารถใชประโยชนไดในกระเพาะ รเมนจงสงผลเพมการสงเคราะหจลนทรยโปรตนและลดปรมาณยเรย-ไนโตรเจนสวนเกนลง ทาใหปรมาณ


64

โปรตนในนานมเพมขนและลดปรมาณยเรย-ไนโตรเจนในนานม อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนทระดบ 90 กรม/ตว/วน มการสงเคราะหจลนทรยโปรตนทลดลงและระดบยเรย-ไนโตรเจนในกระแสเลอดทเพมขน จงสงผลใหโคนมในกลมนมปรมาณโปรตนในนานมลดลงในขณะทปรมาณยเรย-ไนโตรเจนในนานมเพมสงขน โดยคายเรย-ไนโตรเจนในนานมสามารถบงบอกถงสมดลของโปรตนและพลงงานในสตรอาหาร (Nousiainen et al., 2004) จากการทดลองครงนพบวา คายเรย-ไนโตรเจนในนานมของสตรอาหารทไดรบการเสรมกรดอะมโนทกระดบมคาใกลเคยงกบชวงยเรย-ไนโตรเจนในนานมทเหมาะสมคอ ระหวาง 10-18 มลลกรมเปอรเซนต (Hopkins and Whitlow, 2003) จากรายงานของ Hwang et al. (1999) กลาววา คาความเขมขนของยเรยในนานมทเหมาะสมควรมคาอยระหวาง 13.7-17.5 มลลกรมเปอรเซนต ถาหากคายเรย-ไนโตรเจนในนานมมคาตากวา 12 มลลกรมเปอรเซนต แสดงถงการทโคนมไดรบโปรตนในสตรอาหารตาเกนไปหรอในสตรอาหารมคารโบไฮเดรตทไมใชโครงสรางสงเ กน ไป แ ต ในกรณท ม ม ากก ว า 18 ม ลล กร มเปอรเซนต แสดงถงการทโคนมไดรบโปรตนในสตรอาหารสงเกนไปหรอในสตรอาหารมคารโบไฮเดรตทไมใชโครงสรางตาเกนไป ซงจากการทดลองนการเสรมกรดอะมโนทระดบ 0 และ 90 กรม/ตว/วน อาจมผลตอสมดลระหวางโปรตนและพลงงานในสตรอาหาร

การเสรมกรดอะมโนไมมผลกระทบตอคาความเปนกรด-ดางในกระเพาะรเมน สอดคลองกบงานทดลองของ ไพรวลย (2548) และภทยา (2547) โดย Brago et al. (2002) กลาววาการใหสตรอาหารผสมสาเรจชวยรกษาระดบความเปนกรด-ดางใหคงท ไมสงผลกระทบตอกระบวนการทางานของจลนทรยใน

กระเพาะรเมน อกทงการใหสตรอาหารผสมสาเรจทาใหความผนแปรของการเปนกรด-ดางของของเหลวในกระเพาะรเมนนอยกวาใหอาหารแบบแยกประเภท มผลทาใหการทางานของจลนทรยในกระเพาะรเมน

ดกวา (φrskov, 1994) จากการทดลองครงนมค า เฉ ลยความเปนกรด -ดางของของเหลวจากกระเพาะรเมนอยในชวง 6.37-6.58 ซงอยในชวงปกต จากการรายงานของ Van Soest (1994) ทกลาววาสภาวะภายในกระเพาะรเมนควรมคาความเปนกรด-ดางระหวาง 6 -7 ซ งค าความเ ปนกรด -ดาง ในกระเพาะรเมนทเหมาะสม

ระดบการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงไมมผลตอคาความเขมขนของแอมโมเนย-ไนโตรเจนในกระเพาะ รเมน (P>0.05) การเสรมกรดอะมโนทระดบ 60 กรม/ตว/วน มการลดลงของความเขมขนของแอมโมเนย-ไนโตรเจนในของเหลวจากกระเพาะรเมนอยางรวดเรวสอดคลองกบการเ พมขนของการสงเคราะหจลนทรยโปรตน แสดงใหเหนวาการเสรมกรดอะมโนทระดบ 60 กรม/ตว/วน เปนการเพมการใชประโยชนโปรตนในการสงเคราะหจลนทรยโปรตนในกระเพาะรเมน และแสดงใหเหนวากรดอะมโนทเสรมใหแกโคนมนนสามารถถกยอยสลายและใชประโยชนโดยจลนทรยในกระเพาะรเมนไดทนท สอดคลองกบการรายงานโดย Veen (1986) ทกลาววาคาความเขมขนของแอมโมเนย-ไนโตรเจนในของเหลวจากกระเพาะรเมนจะลดลงหลงจากทผลตไดสงสดเนองจากนาไปสงเคราะหเปนจลนทร ยโปรตน จากการทดลองครง นมคาแอมโมเนย -ไนโตรเจนในกระเพาะรเมนอยระหวาง 16.8-19.8 มลลกรมเปอรเซนต ซงมคาสงกวาคาตาสดของแอมโมเนย-ไนโตรเจนในกระเพาะรเมนททาใหมการผลตมวลของจลนทรยจากสารตงตน (substrate) ทม


65

อย สอดคลองกบการรายงานของ Wanapat (2000) ซงแนะนาวาความเขมขนของแอมโมเนย–ไนโตรเจน ทเหมาะสมสาหรบในกระเพาะรเมนตองมากกวา 15 มลลกรมเปอรเซนต นอกจากนระดบของแอมโมเนย-ไนโตรเจนเปนคาหนงทบงบอกถงประสทธภาพการเจรญเตบโตของจลนทรยในกระเพาะรเมน ระดบทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตและกจกรรมของจลนทร ยอยระหวาง 5-25 มลลกรมเปอร เซนต (Preston and Leng, 1987) การเสรมกรดอะมโนไมมผลตอคาความเขมขนของยเรยในกระแสเลอด (P>0.05) ยเรยในกระแสเลอดมคาลดลงสอดคลองกบการลดลงของความเขมขนของแอมโมเนย-ไนโตรเจนในของเหลวจากกระเพาะรเมนทลดลง อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนทาใหความเขมขนของยเรยในกระแสเลอดมคาสงกวาการรายงานของ Bargo et al. (2002) ทรายงานวาในโคทไดรบสตรอาหารผสมสาเรจมคายเรยในกระแสเลอดเฉลย 14 มลลกรมเปอรเซนต Nousiainen et al. (2004) รายงานวา ยเรยในกระแสเลอดทสงมากเกนไปบงบอกถงการใชประโยชนจากไนโตรเจนในอาหารของโคนมนนไมมประสทธภาพ นอกจากนคายเรยไนโตรเจนในกระแสเลอดยงมความสมพนธอยางมากกบคายเรยไนโตรเจนในนานมดวย (Hof et al., 1997) ซงในการทดลองนยเรยในกระแสเลอดและยเรยในนานมมคาใกลเคยงกน แสดงใหเหนวาสตรอาหารขาดความสม ดลระห ว า ง โปร ตนและคารโบไฮเดรตทยอยไดงายโดยมสดสวนของโปรตนทยอยสลายไดในกระเพาะร เมนสงหรอปรมาณคารโบไฮเดรตทยอยไดงายตา

โคนมทไดรบการเสรมกรดอะมโนทง 4 ระดบ มคาเฉลยของกรดไขมนทระเหยไดทงหมด ความเขมขนของกรดอะซตค กรดโพรพโอนค และกรดบวทรค ไมแตกตางกนทางสถต (P>0.0) อยางไรก

ตามพบวาการเสรมกรดอะมโนทาใหกรดไขมนทระเหยไดทงหมดมการเปลยนแปลงแบบเสนโคงกาลงสาม (cubic, P<0.05) จากการทดลองครงนสดสวนของกรดไขมนทระเหยได มคาแตกตางจากรายงานของเมธา (2533) อาจเปนผลจากสดสวนของอาหารหยาบและอาหารขนทโคนมไดรบแตกตางกน ฉลอง (2541) กลาววาสดสวนของกรดไขมนทระเหยไดขนอยกบชนดของอาหารโคนมทไดรบ หากไดรบอาหารหยาบเปนจานวนมากจะมความเขมขนของกรดอะซตคสงขน หากไดรบอาหารขนในระดบสงทาใหกรดโพรพโอนคเพมสงขน อยางไรกตามสดสวนระหวางกรดอะซตคและกรดโพรพโอนคไมมความแตกตางกน (P>0.05)

สรปผลการทดลอง

จากการศกษาการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงเปนแหลงพลงงานทระดบ 0, 30, 60 และ 90 กรม/ตว/วน ในโครดนมทไดรบสตรอาหารผสมสาเรจ จากการทดลองพบวา การใชกากมนสาปะหลงในระดบสง (30 เปอรเซนตในสตรอาหารผสมสาเรจ) สงผลทาใหองศประกอบทางเคมของสตรอาหารผสมสาเรจมคาโปรตนตา เยอใย NDF และ ADF สง นอกจากนเมอทาการเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจ พบวา ไมมผลตอปรมาณการกนได ความเปนกรด-ดาง แอมโมเนย-ไนโตรเจน กรดไขมนทระเหยงาย และคายเรยในกระแสเลอด (P>0.05) การเสรมกรดอะมโนในสตรอาหารผสมสาเรจทระดบ 60 กรม/ตว/วน มคาสมประสทธการยอยไดของโปรตนหยาบเพมขน (P=0.01) และมแนวโนมเพมคาการยอยไดของวตถแหง (P=0.06) และอนทรยวตถ (P=0.08) นอกจากนการเสรมกรดอะมโนไมมผลตอปรมาณผลผลตนานมและประสทธภาพการใชอาหารในการ


66

ผลตนานม อยางไรกตามการเสรมกรดอะมโนสงผลใหปรมาณไขมนในนานม (P=0.01) และของแขงทงหมดในนานม (P<0.05) ลดลง ถงแมวาการเสรมกรดอะมโนมแนวโนมเพมนาตาลแลคโตสในนานม (P=0.08) ปรมาณโปรตนในนานม (P=0.09) และ ยเรย-ไนโตรเจนในนานม (P=0.06) ดงนนจากการทดลองครงน การเสรมกรดอะมโนในในสตรอาหารผสมสาเรจทมการใชกากมนสาปะหลงแหงในโครดนมทระดบ 60 กรม/ตว/วน สงผลเพมประสทธภาพการใชประโยชนไดของโภชนะดกวาการเสรมกรดอะมโนในระดบอนๆ และการใชกากมนสาปะหลงแหง เพอลดตนทนการผลตควรมเพมการยอยไดของโภชนะโดยใชวธการหมกยสตหรอใชเอมไซมเพอใหคาการยอยไดของเยอใย NDF และ ADF อยในระดบทเหมาะสมตอไป

กตตกรรมประกาศ

คณะผ วจยขอแสดงความขอบคณ บรษท บณยวานชย จากด ทสนบสนนกรดอะมโนเสรม (จท 1000) หองปฏบตการอาหารสตวเคยวเอองและหมวดโคนม ภาควชาสตวศาสตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน ในการใหการสนบสนนสตวทดลอง สถานทและอานวยความสะดวกในการทาวจยในครงน

เอกสารอางอง

ฉลอง วชราภากร. 2541. โภชนะศาสตรและการใหอาหารสตวเคยวเอองเบองตน. ภาควชาสตวศาสตร คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลย ขอนแกน.

เฉลมพล เยองกลาง ไกรสทธ วสเพญ สนทร วทยาคณ ศศพนธ วงศสทธาวาส จาลอง มตรชาวไทย ไพรวลย ศรนานวล และไกรษร กองเวหา.

2548. ผลของการเสรมแรธาตปลกยอยตอปรมาณการกนได การยอยไดของโภชนะและสมรรถภาพการเจรญเตบโตในลกโคนม. ใน: รวมบทคดยอการสมมนาวชาการเกษตรประจาป 2548, 24-25 มกราคม 2548 ณ หองประชมกวจ ต กล คณะเกษตรศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน. 76-77.

พพฒน เหลองลาวลย. 2550. กากมนสาปะหลงกบการใชประโยชนในอาหารโคนม. สาขาวชาเทค โน โล ยก า รผล ตส ต ว มหา วทยาล ยเทคโนโลยสรนาร นครราชสมา.

พรพจน นตพจน . 2547. ผลของการใชกากมนสาปะหลงเปนแหลงอาหารพลงงานทดแทนม นส าปะหล ง เ ส น ในส ต รอาหารข น ต อก ร ะ บ ว น ก า ร ห ม ก ใ น ก ร ะ เ พ า ะ ห ม ก คว ามส าม า ร ถ ใ นก า ร ย อ ย ไ ด ปล ะก า รเจรญเตบโตในโคนมรน. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาสตวศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

ไพรวลย ศรนานวล. 2548. การศกษาการเสรมแรธาตปลกยอยตอสมรรถนะการผลตและการสบพนธของโครดนม. รายงานการศกษาอสระปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสตวศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ขอนแกน.

ภทยา ภาคมฤค. 2547. ผลของระดบโปรตนในสตรอาหารผสมสาเรจรปโดยใชซงขาวโพดรวมกบฟางขาวเปนแหลงอาหารหยาบ ตอกระบวน การหมกในกระเพาะรเมน ผลผลตและองค ประกอบนานมในโครดนม . วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาสตวศาสตร บณ ฑต วทยาล ย มหา วทยาล ย ขอนแกน.


67

เมธา วรรณพฒน. 2533. โภชนศาสตรสตวเคยวเออง. ฟนนพลบลชชง: กรงเทพฯ.

สมต ยมมงคล และสกญญา จตตพรพงษ. 2556. การใชกากมนสาปะหลงแหงเปนอาหารสตว. ศนยคนควาและพฒนาวชาการอาหารสตว สถาบนสวรรณวาจกกสกจฯ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. Available from: http://www.rdi.ku.ac. th/kufair50/animal/11_2_animal/11_2animal.html

สานกงานเศรษฐกจการเกษตร. 2556. Available from: http://www.oae.go.th/ewt_news. php?nid=13577

AOAC. 1985. Official Method of Analysis. Association of Official Analytical Chemists, Washington, D. C.

Brago, F., Muller, L.D., Varga, G.A., Delahoy, A. and Cassidy, T.W. 2002. Performance of high producing dairy cows with three different feeding systems combining pasture and total mixed rations. J. Dairy Sci. 85: 2964-2973.

Bremner, J.M. and Keeney, D.R. 1965. Steam distillation methods of determination of ammonium, nitrate and nitrite. Anal. Chem. Acta. 32:218-228.

Briceno, J.V., Van Horn, H.H., Harris, B. and Wilcox, C.L. 1987. Effect of neutral detergent fiber and roughage on dry matter intake and milk yield and composition of dairy cows. J. Dairy Sci. 70: 298-307.

Chen, X.B., and Gomest, M.J. 1992. Estimation of microbial protein supply to sheep

and cattle based on urinary excretion of purine derivatives on overview of the technical detail. International Feed Resources Unit. Aberdeen. Rowett Research Institute.

Church, D.C., 1979. Digestive physiology and nutrition of ruminants. Digestive Physiol. 1: 166-173.

Creighton, K.W., Wilson, C.B., Klopfenstein, T.J. and Adams, D.C. 2003. Undegradable intake protein supplementation of compensating spring-born steers and summer-born steers and during summer grazing. J. Anim. Sci. 79: 1944-1953.

Crocker, C.L. 1967. Rapid determination of urea nitrogen in serum or plasma without deproteinization. Anim. J. Med. Technol. 33: 361-365.

Demeyer, D., and Fievez, V. 2004. Invited commentary is the synthesis of rumen bacterial protein limited by the availability of pre-formed amino acids and/or peptides?. Br. J. Nutr. 91:175-176.

Fu, C.J., Felton, E.E.D., LehmKuhler, J.W. and Kerley, M.S. 2001. Ruminal peptide concentration required to optimize microbial growth and efficiency. J. Anim. Sci. 79: 1305-1312.

Goering, H.K. and Van Soest, P.J. 1970. Forage Fiber Analysis (Apparatus, Reagent, Procedures and some Application). Agric. Handbook. No. 397, ARS, USDA, Washington, D. C.


68

Hino, T. and Russell, J.B. 1986. Relative contributions of ruminal bacteria and protozoa to the degradation of protein in vitro. J. Anim. Sci. 64:261.

Hof, G., Vervoorn, M.D., Lenaers, P.J. and Tamminga, S. 1997. Milk urea nitrogen as a tool to monitor the protein nutrition of dairy cows. J. Dairy Sci. 80: 3333-3340.

Hopkins, B.A., and Whilow, L.W. 2003. Effective use of protein in early lactation diet. (cited 25 January 2011) Available from: http://www.cals.nesu. edu/an_sci/extention/dairy/204D.pdf.

Hwang, S., Lee, M. and Chiou, P.W. 1999. Monitoring nutritional status of dairy cows in Taiwan using milk protein and milk urea nitrogen. Asian-Aust. J. Anim. Sci. 12: 1667-1677.

Johnson, P.E. 1989. Dairy Production Management: Heat stress management in Southeastern Dairies. Compendium Food Animal. 157-162.

Leng, R.A., and Nolan, J.V. 1984. Nitrogen metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 67: 1072-1089.

Noftsger, S., St-Pierre, N.R. and Sylvester, J.T. 2005. Determination of rumen degradability and ruminal effects of three sources of methionine in lactating cows. J. Dairy Sci. 88: 223-237.

Nousiainen, J., Shingfield, K.J. and Huntanen, P. 2004. Evaluation of milk urea

nitrogen as diagnostic of protein feeding. J. Dairy Sci. 87: 386-395.

NRC. 2001. Nutrient Requirements of Dairy Cattle. 7th ed. National Academic Press. Washington, D.C.: USA.

(φrskov, E.R. 1994. Recent advances in understanding of microbial transformation in ruminants. Livest. Prod. Sci. 21: 269-283.

Preston, T.R., and Leng, R.A. 1987. Matching Ruminant Production Systems with Available Resources in the Tropics and Sub-Tropics. Penambul Books, Armidale: Australia.

Roseler, D.K., Ferguson, J.D. Sniffen, C.J. and Herrema, J. 1993. Dietary protein degradability effect on plasma and milk urea nitrogen and milk non protein in Holstein cows. J. Dairy Sci. 76: 525-534.

Samuelson, D.J., Denise, S.K., Roffler, R., Ax, R.L., Armstrong, D.V. and Romagnolo, D.F. 2001. Response of Holstein and Brown Swiss cows fed alfalfa hay-based diets to supplemental methionine at two stages of lactation. J. Dairy Sci. 84: 917-928.

SAS, User’s Guide : Statistic, Version 5. Edition. 1985. SAS. Inst Cary, NC., U.S.A.

Schnieder, B.H. and Flatt, W.P. 1975. The evaluation of feed through digestibility experiment Athens. The University of Georgia Press. Georgia, U.S.A.


69

Steel, R.G.D. and Torrie, J.H. 1980. Principles and procedure of statistics. New York: McGraw Hill Book Co.

Thatcher, W.W. and Collier, R.J. 1986. Effects of climate on bovine reproduction. In: Morrow, D.A. (Ed), Current Therapy in Theriogenology: Diagnosis, Treatment and prevention of Reproductive Diseases in Small and Large Animals. W.B. Saunders, Philadelphia, PA., pp. 301-309.

Van Keulen, J. and Young, B.A. 1977. Evaluation of acid insoluble ash as a neutral marker in ruminant digestibility studies. J. Anim. Sci. 44: 282-287.

Van Soest, P.J. 1994. Nutritional ecology of the ruminant. 2nd Edition. Cornell University. Press, USA.

Veen, W.A.G. 1986. The influence of slowly and rapidly degradable concentrate protein on a number of rumen parameters in dairy cattle. Neth. J. Agric. Sci. 34: 199-216.

Wallace, R.J. 1997. Peptide metabolism and its efficiency in ruminant production. In Rumen Microbes and Digestive Physiology in Ruminants. Japan Sci. Soc. Press. Tokyo/S. Karger, Basel.

Wanapat, M. 2000. Rumen manipulation to increase the efficient use of local feed resources and productivity of ruminants in the tropics. Asian-Aust. J. Anim. Sci. 13: 59-67.

Zinn, A.R. and Owen, F.N. 1986. A rapid procedure for purine measurement and its use for estimating net ruminal protein synthesis. Can. J. Anim. Sci. 66: 157-166.

ชอปรญญา

หลกสตร “วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยชวภาพสตว”

Master of Science Program in Animal Biotechnology

ปรชญา

วทยาศาสตรมหาบณฑต (เทคโนโลยชวภาพสตว) / Master of Science (Animal Biotechnology)

วท.ม. (เทคโนโลยชวภาพสตว) / M.Sc. (Animal Biotechnology)

มงมนในการผลตบณฑตใหเปนผทมความรจรงทางดานปศสตว ทงดานทฤษฎ

และมความสามารถทปฏบตไดจรง บณฑตทจบการศกษาสามารถคนควาและเรยนรไดดวยตนเอง

ตงแตภาคการศกษาท 1 ปการศกษา 2552 เปนตนไป

ไมตำกวาปรญญาตรในสาขา สตวแพทยศาสตร สตวบาล สตวศาสตร สตววทยา หรอสาขาทเกยวของ

จำนวนหนวยกตรวมตลอดหลกสตร 38 หนวยกต

หมวดวชาวทยานพนธ 38 หนวยกต

ผสมครในแผน ก. 1 ตองมประสบการณในการทำงานและการวจยมาไมนอยกวา 3 ป

หลกสตรแผน ก. 1

หมวดวชาบงคบ 6 หนวยกต

หมวดวชาเลอก 12 หนวยกต

หมวดวชาสมมนา 2 หนวยกต

หมวดวชาวทยานพนธ 18 หนวยกต

หลกสตรแผน ก. 2

การเปดดำเนนการเรยนการสอน

คณสมบตของผเขาศกษา

หลกสตร

คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร

140 ถนนเชอมสมพนธ แขวงกระทมราย เขตหนองจอก กรงเทพมหานคร 10530

โทร. 02-9883655, 02-9883666 ตอ 5100, 5102, 5103 โทรสาร 02-9884040

e-mail : [email protected]

Website http://www.vet.mut.ac.th/biotech

การสมครและขอมลเพมเตม

เปดรบสมครนกศกษาใหม

ปการศกษา 2553เปดรบสมครนกศกษาใหม

ปการศกษา 2557

สััตวแพทย ์มหานครสารบทความวิจัย...

Documents