หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป...
TRANSCRIPT
![Page 1: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/1.jpg)
หนงสอเร�ยน รายว�ชาพนฐาน
ทศนศลป ป. 5ช�นประถมศกษา ป�ท 5
กล�มสาระการเร�ยนร�ศลปะ
ตามหลกสตรแกน กลางการศกษาข�นพนฐานพทธศกราช 2551
บรรณาธการ
พชราภรณ สมตะมาน กศ.บ., ศศ.ม.
อมาพร มนไทรทอง ศศ.บ.
ผเรยบเรยง
รศ. พระพงษ กลพศาล กศ.บ., M.S. (Art-Edu-Elm-Edu.)
ผตรวจ
รศ.ดร. สาธต ทมวฒนบรรเทง กศ.ม., ปร.ด.
ดร. วสทธ โพธวฒน ศป.ม., ค.ด.
จระ ตณฑโพประสทธ กศ.บ.
รศ. พระพงษ กลพศาล กศ.บ., M.S. (Art-Edu-Elm-Edu.)
![Page 2: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/2.jpg)
หนงสอเร�ยน รายว�ชาพนฐาน
ทศนศลป ป. 5
ผŒเรยบเรยง รศ. พระพงษ กลพศาล
ผŒตรวจ รศ.ดร. สาธต ทมวฒนบรรเทง ดร. วสทธ โพธวฒน จระ ตณฑโพประสทธ
บรรณาธการ พชราภรณ สมตะมาน อมาพร มนไทรทอง
ISBN 978-616-8047-37-8
บรษท กรพฒนายง จากด
เลขท 23/34–35 ชน 3 หอง 3B
ถนนตรมตร แขวงตลาดนอย เขตสมพนธวงศ
กรงเทพฯ 10100
ช�นประถมศกษาป�ท 5
กล�มสาระการเร�ยนร� ศลปะ
ตามหลกสตรแกน กลางการศกษาข�นพนฐาน พทธศกราช 2551
![Page 3: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/3.jpg)
คานา
หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลปŠ ชนประถมศกษาปท 5 เลมนจดทำ ขนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 โดยมเปาหมายใหนกเรยนและครใชเปนสอในการจดการเรยนร เพอพฒนานกเรยนใหมคณภาพตามสาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางทหลกสตรกำ หนด รวมทงพฒนานกเรยนใหมสมรรถนะสำ คญตามทตองการทงดานการสอสาร การคด การแกปญหา การใชทกษะชวต และการใชเทคโนโลย ตลอดจนพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค ทำ ประโยชนใหสงคม เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไทยและสงคมโลกไดอยางมความสข หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลปŠ เลมน ยดแนวคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสำ คญ ใชหลกการสงเสรมใหนกเรยนมความรความเขาใจธรรมชาตของศลปะ และสามารถนำ ความรไปประยกตใชในชวตประจำ วนไดอยางมประสทธภาพและยงยน โดยพฒนานกเรยนแบบองครวมอยบนพนฐานของการบรณาการความคดรวบยอด ทเนนใหนกเรยนเรยนรดวยกระบวนการทเนนการปฏบต (Active Learning) และเรยนรโดยใชสมองเปนฐาน (Brain-based Learning) ซงเนนการเรยนรใหตรงกบรปแบบการเรยนร (Learning Styles) เนนทกษะทสรางเสรมความเขาใจทคงทนของนกเรยน ซงเปนผลลพธปลายทางทตองการใหเกดตามหลกสตร การจดทำ หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลปŠ เลมน คณะผจดทำ ซงเปนผเชยวชาญในสาขาวชาและการพฒนาสอการเรยนรไดกำ หนดหนวยการเรยนรให และออกแบบกจกรรมการเรยนร แบบฝกทกษะกระบวนการทางศลปะ กจกรรมเสนอแนะ โครงงาน การประยกตใชในชวตประจำ วน และคำ ถามทบทวนใหสมบรณอยในเลมเดยว หวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลปŠ เลมนจะชวยสนบสนนใหนกเรยนไดพฒนาความรดานศลปะ และสนบสนนการปฏรปการเรยนรตามเจตนารมณของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542
คณะผŒจดทำ
![Page 4: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/4.jpg)
คาชแจง
หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ชนประถมศกษาปท 5 เลมนไดออกแบบหนวยการเรยนรใหแตละหนวยการเรยนรประกอบดวย 1. มาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายทตองการใหเกดขนกบนกเรยนเมอจบการศกษาในหนวยการเรยนรนน ๆ หรอเมอจบการศกษาขนพนฐาน 2. ตวชวดชนป ระบตวชวดซงเปนเปาหมายในการพฒนานกเรยนทสอดคลองกบเนอหาในหนวยการเรยนร 3. ประโยชนจากการเรยน นำ เสนอไวเพอกระตนใหนกเรยนนำ ความรและทกษะจากการเรยนไปใชในชวตประจำ วน 4. คำถามนำ เปนคำ ถามหรอสถานการณทกระตนใหนกเรยนเกดความสนใจ ตองการทจะคนหาคำ ตอบ 5. เนอหา ตรงตามมาตรฐานการเรยนร ตวชวดชนป และสาระการเรยนรแกนกลาง โดยแบงเนอหาเปนชวง ๆ แลวแทรกกจกรรมพฒนาการเรยนรทพอเหมาะกบการเรยน รวมทงมการนำ เสนอดวยภาพ ตาราง แผนภม และแผนทความคด เพอเปนสอใหนกเรยนสรางความคดรวบยอดและเกดความเขาใจทคงทน 6. เกรดควรร เปนความรเพอเพมพนใหนกเรยนมความรกวางขวางขน 7. แหล‹งคŒนขŒอมล (WEB GUIDE) เปนแหลงเรยนรจากเวบไซต เพอใหผเรยนศกษาคนควาเนอหาทสอดคลองกบเรองทเรยน 8. กจกรรมพฒนาการเรยนรŒ(ฝƒกฝนงานศลปŠ) เปนกจกรรมทกำ หนดไวเมอจบเนอหาแตละชวง แตละตอนเพอใหนกเรยนไดปฏบตเพอใหเกดการเรยนร เปนกจกรรมทหลากหลาย ใชแนวคดทฤษฎตาง ๆ ใหสอดคลองกบเนอหา เหมาะสมกบวย สะดวกในการปฏบต กระตนใหนกเรยนไดคด และสงเสรมใหศกษาคนควาเพมเตม 9. สรปไดŒจดทำสรปเปนผงมโนทศน(conceptmap) เพอใหนกเรยนไดใชเปนบทสรปทบทวนความร โดยวธการจนตภาพจากผงมโนทศนทไดสรปเนอหาทไดจดทำ ไว 10. กจกรรมเสนอแนะ เปนกจกรรมเสนอแนะใหนกเรยนไดปฏบต เพอพฒนาทกษะการคด การวางแผน และการแกปญหาของนกเรยน 11. โครงงาน เปนการใหนกเรยนปฏบตโครงงาน โดยเสนอแนะหวขอโครงงานและแนวทางการปฏบต 12. การประยกตใชŒในชวตประจำวน เปนกจกรรมทเสนอแนะใหนกเรยนไดนำ ความร ทกษะ
ไปประยกตใชในชวตประจำ วน
![Page 5: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/5.jpg)
13. คำถามทบทวน เปนคำ ถามเพอทบทวนผลการเรยนรของนกเรยน
14. บรรณานกรม เปนรายชอหนงสอ เอกสาร เวบไซตทใชประกอบการเขยน
15. อภธานศพท เปนคำ สำ คญทแทรกอยในเนอหาซงพมพดวยสแดงและนำ มาจดเรยง
ตามลำ ดบตวอกษรและอธบาย
![Page 6: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/6.jpg)
หน‹วยการเรยนรŒท1พนฐานงานศลปŠ.............................................. 1 1.การจดองคประกอบศลปŠ.................................................. 2 2.จงหวะและตำแหน‹งของสงต‹างๆทปรากฏในสงแวดลŒอมและ งานทศนศลปŠ............................................................... 9 3.ความแตกต‹างระหว‹างงานทศนศลปŠ ........................................ 14 4.ประโยชนและคณค‹าของงานทศนศลปŠ.............................. 18หน‹วยการเรยนรŒท2สรŒางสรรคงานศลปŠ........................................ 24 1.การวาดภาพระบายส..................................................... 25 2.งานป˜น..................................................................... 34 3.งานพมพภาพ............................................................. 37หน‹วยการเรยนรŒท3งานศลปŠกบวฒนธรรม.................................... 44 1.ศลปวฒนธรรมไทย...................................................... 45 2.ลกษณะรปแบบงานทศนศลปŠ......................................... 46 3.งานทศนศลปŠทสะทŒอนวฒนธรรมและภมป˜ญญาในทŒองถน...... 53 บรรณานกรม.................................................................. 57 อภธานศพท................................................................... 58
สารบญ
![Page 7: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/7.jpg)
1.บรรยายเกยวกบจงหวะตำแหนงของสงตางๆทปรากฏในสงแวดลอมและงานทศนศลป(ศ1.1ป.5/1)2.เปรยบเทยบความแตกตางระหวางงานทศนศลปทสรางสรรคดวยวสดอปกรณและวธการทตางกน (ศ1.1ป.5/2)3 ระบปญหาในการจดองคประกอบศลปและการสอความหมายในงานทศนศลปของตนเองและบอกวธ การปรบปรงงานใหดขน(ศ1.1ป.5/6)4.บรรยายประโยชนและคณคาของงานทศนศลปทมผลตอชวตของคนในสงคม(ศ1.1ป.5/7)
• จงหวะตำแหนงของสงตางๆในสงแวดลอมและทศนศลป • ความแตกตางระหวางงานทศนศลป • การจดองคประกอบศลปและการสอความหมายในงานทศนศลป • ประโยชนและคณคาของงานทศนศลป
ศ1.1สรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการและความคดสรางสรรควเคราะหวพากษวจารณคณคางานทศนศลปถายทอดความรสกความคดตองานศลปะอยางอสระชนชมและประยกตใชในชวตประจำวน
มาตรฐานการเร�ยนร
ตวชวดช�นป�
สาระการเร�ยนร
สามารถระบปญหาในการจดองคประกอบศลปและการสอความหมายในงานทศนศลปของตนเองและบอกวธการปรบปรงใหดขนรวมทงบรรยายเกยวกบจงหวะตำแหนงของสงตางๆทปรากฏในสงแวดลอมและงานทศนศลปและสามารถเปรยบเทยบความแตกตางระหวางงานทศนศลปทสรางสรรคดวยวสดอปกรณและวธการทตางกนนอกจากนนยงสามารถบรรยายประโยชนและคณคาของงานทศนศลปทมผลตอชวตของคนในสงคมได
ประโยชนจากการเรยน
ผลงานทศนศลปมความเกยวของกบนกเรยนและสงคมหรอไมอยางไร
คาถามนา
พนฐานงานศลป
1หน�วยการเร�ยนร�ท
![Page 8: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/8.jpg)
2 หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
องคประกอบศลป หมายถง หลกการจดผลงานทศนศลปะดวยการนำสวนประกอบตางๆ ของทศนธาตไดแกจดเสนสรปรางรปทรงแสงเงาทวางและพนผวมาจดหรอประกอบเปนผลงานศลปะเชนงานจตรกรรมงานปนงานภาพพมพเรยกวาการจดองคประกอบศลปโดยมหลกการจดดงน
1. การจดองคประกอบศลป�
ไดแก
การจดองคประกอบศลป
เอกภาพ ความกลมกลน ความขดแยงความสมดล จดเดน
การสรางเอกภาพรปทรงนำหนกและสสน
1.1เอกภาพ เอกภาพหมายถงการจดทศนธาตของศลปะใหมความประสานกลมกลนมความสมพนธเกยวของกนเปนกลมกอนไมกระจดกระจายและแสดงออกใหเหนไดถงความพอดของความงาม •ตวอยางผลงาน
นกเรยนสรางสรรคผลงานศลปะโดยจดองคประกอบศลปใหมเอกภาพตามจนตนาการแลวน�าเสนอผลงานวามเอกภาพอยางไร
ฝกฝนงานศลป
![Page 9: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/9.jpg)
3หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
1.2ความสมดล ความสมดล หมายถง การน�าทศนธาตทางศลปะมาจดองคประกอบศลปใหมความประสานกลมกลนความพอเหมาะพอดของสวนตางๆ ในรปทรงหรองานศลปะชนหนง ความสมดลแบงออกเปน2ประเภทดงน 1)ความสมดลแบบสองขางเทากนคอการจดองคประกอบตางๆ ของศลปะใหทงสองขางของแกนสมมาตรมขนาดสดสวนน�าหนกเทากนหรอมรปแบบเหมอนกน •ตวอยางผลงาน
2)ความสมดลแบบสองขางไมเทากนคอการจดองคประกอบตางๆของศลปะใหทงสองขางของแกนสมมาตรมขนาด สดสวน น�าหนกไมเทากน หรอไมเหมอนกนแตเมอดจากแกนสมมาตรแลวทงสองขางจะเทากนมความสมดลกนในความรสก •ตวอยางผลงาน
ความสมดลแบบสองขางเทากน
ความสมดลแบบสองขางไมเทากน
![Page 10: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/10.jpg)
4 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
1.3จดเดน จดเดนหมายถงสวนส�าคญทปรากฏชดโดดเดนทสดในผลงานศลปะจดเดนเกดจากการเนนทด ต�าแหนงของจดเดนนยมจดวางไวในระยะหนาหรอระยะกลางแต ไมควรวางไวตรงกลางพอด เพราะจะท�าใหภาพเกดความรสกนงไมเกดการเคลอนไหวจดเดนทดควรมเพยงจดเดยวและมพนทประมาณ20–30%ของพนททงหมด •ตวอยางผลงาน
สรางสรรคผลงานศลปะโดยจดองคประกอบศลปแบบความสมดลประเภทใดประเภทหนงตามความสนใจ
ฝกฝนงานศลป
เนนดวยสไกฟาทางลายขวาง
ผลงานของเพญศรศรแกวเปนการใชสตางวรรณะกนจะชวยเนนภาพซงกนและกนเชนภาพทมสวรรณะเยนสามารถใชสวรรณะอนเขาไปชวยเนนเพอใหเกดความขดแยงจะทำใหเกดจดเดน
แตตองใหสวรรณะหนงมปรมาณมากกวาสอกวรรณะหนง
![Page 11: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/11.jpg)
5หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
1.4ความกลมกลน ความกลมกลนหมายถงการน�าทศนธาตทางศลปะมาจดองคประกอบศลปใหมความสมพนธกลมกลนกนสนบสนนซงกนและกนเขากนไดดไมขดแยงกน •ตวอยางผลงาน
สรางสรรคผลงานศลปะโดยจดองคประกอบศลปใหมจดเดนตามจนตนาการ
ฝกฝนงานศลป
เนนดวยนำหนกแสงเงาเปนการเนนคานำหนกของสและแสงเงาใหมความแตกตางกน
ดวยนำหนกออนสดตดกบนำหนกเขมสด
ความกลมกลนดวยเสนเปนการใชเสนในลกษณะเดยวกนหรอมทศทางเดยวกนมาจดรวมกนทำใหเกดความกลมกลน
![Page 12: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/12.jpg)
6 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
ความกลมกลนดวยขนาดเปนการจดองคประกอบศลปในลกษณะการใชขนาดของรปทรงทใกลเคยงกนและลดหลนกน
มาจดรวมกนทำใหไมเกดความรสกแตกตางแตเกดความรสกกลมกลนกน
ความกลมกลนดวยลกษณะผวเปนการจดองคประกอบศลปโดยการนำลกษณะผวหรอพนผวทเหมอนกน
หรอใกลเคยงกนมาจดรวมกนเพอใหเกดความกลมกลน
สรางสรรคผลงานศลปะโดยจดองคประกอบศลปใหมความกลมกลนตามจนตนาการ
ฝกฝนงานศลป
![Page 13: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/13.jpg)
7หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
1.5ความขดแยง ความขดแยงหมายถงการน�าทศนธาตมาจดองคประกอบศลปใหเกดการตดกนหรอขดแยงกนเพอลดความกลมกลนลงบางเพราะความกลมกลนทมากไปอาจจะดจดชดนาเบอหนายความขดแยงทพอเหมาะจะชวยใหงานดมชวตชวานาสนใจนาตนเตน ความขดแยงในงานศลปะ ควรจดองคประกอบศลปใหมสดสวนขดแยงกนบาง ประมาณ10%–20%กจะชวยใหงานนนเกดคณคาความงามขน •ตวอยางผลงาน
ความขดแยงดวยรปรางรปทรงเปนการนำรปรางรปทรงทมลกษณะไมเหมอนกนหรอลกษณะไมใกลเคยงกนมาจดรวมกน
เชนการนำรปรางรปทรงทเปนเหลยมกบรปรางรปทรงทโคงมนมาจดองคประกอบศลปรวมกนจะเกดความขดแยงแตการขดแยงมากเกนไปจะดไมสวยงามการแกไขใหความขดแยงนอยลง
แกดวยการทำใหรปรางรปทรงนนมลกษณะใกลเคยงกน
![Page 14: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/14.jpg)
8 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
ความขดแยงดวยขนาดเปนการใชขนาดของรปรางรปทรงทมขนาดใหญและขนาดเลกแตกตางกนมาจดองคประกอบศลปรวมกนจะทำใหเกดความขดแยงการ
แกไขจะตองแกดวยการเพมขนาดใหใกลเคยงกน
ความขดแยงดวยสเปนการน�าสตรงกนขามหรอสตดกนมาใชรวมกนระหวางสเหลอง กบสมวงการแกไขจะตองลดปรมาณสใดสหนงลงใหเหลอประมาณ20%ของพนททงหมดหรอใชสขาวสด�าตดคนระหวางสทงสอง และอาจใชวธลดความเขมของสใดสหนงลงดวยสขาวสด�าสเทา
สตรงขามเปนตน
![Page 15: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/15.jpg)
9หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
สรางสรรคผลงานศลปะโดยจดองคประกอบศลปใหมความขดแยงตามจนตนาการ
ฝกฝนงานศลป
2. จงหวะและตำาแหนงของส�งตางๆทปรากฏในส�งแวดลอมและงานทศนศลป�
ไดแก
จงหวะ ตำแหนง
จงหวะและตำแหนงของสงตางๆทปรากฏในสงแวดลอมและงานทศนศลป
2.1จงหวะ
จงหวะหมายถงชวงจงหวะความถและหางซงมความสมพนธตอเนองสม�าเสมอและไมสม�าเสมอของทศนธาตท�าใหเกดความเคลอนไหวซงสามารถสงเกตจงหวะไดจากสงตางๆดงน 1)จงหวะของสงตางๆทปรากฏในสงแวดลอม
ภาพแสดงจงหวะของลวดลายบนตวมาลายทมลกษณะเปนเสนทแตกตางกน
![Page 16: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/16.jpg)
10 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
2)จงหวะของสงตางๆทปรากฏในงานทศนศลป •ตวอยางผลงาน
หมพานตผลงานของมงคลสทธง
ภาพแสดงการจดจงหวะของภาพกนรและนารผลททำใหเกดระยะและขนาดใหญไปเลก
สรางสรรคผลงานศลปะโดยเนนจงหวะในผลงานใหสวยงาม
ฝกฝนงานศลป
![Page 17: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/17.jpg)
11หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
2.2ตำาแหนง
ต�าแหนงหมายถงทอยหรอทตงของสงใดสงหนงทมองเหนซงเปนจดสนใจหรอจดเดนของงานศลปะ สามารถสงเกตไดโดยใชกรอบภาพ ซงแบงออกเปน 9 สวน เทาๆกนแลวเขยนหมายเลขก�ากบไวทจดตดกนดงภาพ ต�าแหนงท 1 2 3 และ 4 เปนต�าแหนงทควร วางจดเดนของภาพลงไปในต�าแหนงใดต�าแหนงหนง ใน 4 จดน เพอใหภาพมความรสกถงการเคลอนไหว สวนต�าแหนงท 5 เปนต�าแหนงทวางจดสนใจของภาพ ทตองการใหเกดความรสกทสงางาม มนคง แขงแรง และแฝงไวซงความเปนระเบยบเรยบรอย 1)ต�าแหนงของสงตางๆ ทปรากฏในสงแวดลอม
1
4
2
35
ภาพผลงานจตรกรรมความรสกผลงานของภทรพลโกมลวาทนแสดงตำแหนงจดเดนของภาพในตำแหนงท2และ3ซงเปนแจกนและดอกบวเพอใหภาพมความรสกถงการเคลอนไหว
2
3
![Page 18: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/18.jpg)
12 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
2)ต�าแหนงของสงตางๆทปรากฏในงานทศนศลป
ภาพผลงานจตรกรรมกระบ
ผลงานของสมโภชนสงหทองแสดงตำแหนงจดเดนของภาพ
ในตำแหนงท5โดยศลปนถายทอดความงดงามของทะเลตอนดวงอาทตยกำลงจะลบขอบฟาโดยมเรอแลนผาน
ตรงจดกงกลางของภาพพอด
ภาพผลงานปนดนน�ามนแสดงต�าแหนงจดเดนของภาพในต�าแหนงท1เพอใหภาพมความรสกถงการเคลอนไหว
5
1
![Page 19: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/19.jpg)
13หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
ภาพผลงานจตรกรรมไทยสงบสะอาดสวางผลงานของอานนทราชวงอนทรแสดงต�าแหนงจดเดนของภาพในต�าแหนงท5เพอใหภาพเกดความรสกทสงางามมนคงแขงแรงและแฝงไวซงความเปนระเบยบเรยบรอย
5
สรางสรรคผลงานศลปะ โดยจดต�าแหนงของจดสนใจใหโดดเดนแลวน�าเสนอผลงานวาต�าแหนงจดเดนอยทใดเพราะเหตใด
ฝกฝนงานศลป
![Page 20: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/20.jpg)
14 หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
3. ความแตกตางระหวางงานทศนศลป�
ทศนศลป หมายถง ศลปะทมองเหนหรอศลปะทสามารถสมผส รบร ชนชมดวยประสาทตาสมผสจบตองไดและกนพนทในอากาศ
ไดแก
ความแตกตางระหวางงานทศนศลป
งานจตรกรรม งานภาพพมพ งานสถาปตยกรรมงานประตมากรรม
3.1งานจตรกรรม
งานจตรกรรมหมายถงการวาดภาพระบายสถายทอดความงดงามดวยอารมณความรสกและความคดสรางสรรคลงบนพนระนาบรองรบเชนกระดาษผาใบไมอดหรอวสดอน ๆ ใหเปนรปภาพตาง ๆ โดยใชทศนธาตตาง ๆ สรางสรรคใหเกดเปนภาพลวงตา มความตน–ลก ระยะใกล–ไกล มองเหนเปนภาพสามมต โดยแบงเปนการวาดภาพและการระบายสดงน •ตวอยางผลงาน
การวาดเสนเปนการใชวสดสำเรจรปทมปลายแหลมเชน
ดนสอดำปากกาถานแทงเปนตนขดขดเขยนวาดใหเกดเปนรปภาพวาดเสนหรอภาพแรเงา
โดยเนนความงามของเสนและแสงเงา
![Page 21: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/21.jpg)
15หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
3.2งานประตมากรรม
งานประตมากรรม หมายถงการปนการแกะสลกหรอการหลอเปนการถายทอดความงามและความรสกออกมาเปนรปทรงสามมต ดวยวสดทสามารถแปรรปดวย การปนหรอแกะสลกเชนดนเหนยวดนน�ามนขผงปนปลาสเตอรเปนตนแกะสลกจากวสดตางๆเชนไมหนเปนตนหรอการหลอเชอมปะตดดวยแผนโลหะเปน รปทรงตางๆ แบงเปนประตมากรรมแบบนนต�า ประตมากรรมแบบนนสง และประตมากรรมแบบลอยตว
ประตมากรรมแบบนนตำเปนการปนบนฐานรองรบใหเกดรปทรงนนขนจากฐานรองเพยงเลกนอยมองเหนดานหนาเพยงดานเดยวดานขางมสวนหนาขนเลกนอย
ประตมากรรมแบบนนสงเปนการปนบนพนหรอฐานรองรบใหเกดรปนนสงขนมากกวาแบบนนตำโดยสงขนประมาณครงหนงของลำตวสามารถมองเหนไดสองดานคอดานหนาและดานขาง
ประตมากรรมแบบลอยตวเปนการปนลอยตวแบบสามมตมองเหนทงดานหนาดานขางและดานหลงมองเหนไดรอบตวไมมพนหลงมฐานรองรบรปทรงใหตงอยได
![Page 22: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/22.jpg)
16 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
3.3งานภาพพมพ ภาพพมพหมายถงผลงานศลปะทสรางสรรคผลงานโดยใชแมพมพเปนตนแบบมาทาสแลววางลงบนกระดาษหรอวสดรองรบอนๆ แลวจงน�าไปเขาเครองแทนพมพหรอใชวสดผวเรยบ เชน หลงชอน ลกกลง ถหรอกลงลงบนผลงานใหทวเพอกดทบรดส จากแมพมพใหตดลงบนกระดาษหรอวสดรองรบ ภาพพมพมผวนนแบงเปนภาพพมพแกะไมและภาพพมพแกะแผนยาง
ภาพพมพแกะไมยามเชา
ผลงานของประหยดพงษดำเปนภาพพมพทใชแผนไมหรอแผนกระดาษอดแกะเปนแมพมพดวยเครองมอแกะไมแลวนำมาพมพใหเกดเปนรปทตองการ
![Page 23: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/23.jpg)
17หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
3.4งานสถาปตยกรรม งานสถาปตยกรรม หมายถง ศลปะและวทยาการแหงการกอสรางทน�ามาสรางเพอสนองความตองการดานประโยชนใชสอยเปนทอยอาศย และสรางเพอตอบสนองความเชอความศรทธามลกษณะเปนสงกอสรางทมความงดงามถกตองตามหลกวชาการมการออกแบบและเขยนแบบใหเหมาะสมกบการใชงานมความมนคงแขงแรงแบงเปนสถาปตยกรรมแบบเปดและสถาปตยกรรมแบบปด
สถาปตยกรรมแบบเปดเปนสถาปตยกรรมทมนษยสามารถเขาไปใชสอยไดลกษณะของสถาปตยกรรมชนดน
มกจะขนอยกบสภาพแวดลอมและลกษณะทางภมศาสตร
สถาปตยกรรมแบบปดพระธาตดอยสเทพจงหวดเชยงใหมเปนสถาปตยกรรมทมนษยไมสามารถเขาไปใชสอยไดลกษณะของสถาปตยกรรมชนดนสวนใหญสรางเพอตอบสนองความเชอและความศรทธา
![Page 24: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/24.jpg)
18 หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
งานทศนศลปเหลานมความแตกตางกนทงวธการสราง วสดและอปกรณ และลกษณะผลงานดงตาราง
งานทศนศลปมประโยชนและคณคาตอมนษยในดานตางๆ
ประเภทงาน วธการสราง วสดและอปกรณ ลกษณะ
1.จตรกรรมวาดระบายขดขดแตมสลด
กระดาษพกนสอปกรณวาดภาพระบายส
แบนเปนพนระนาบสองมตลวงตาเปนสามมต
2.ประตมากรรม ปนแกะสลกหลอดนเหนยวดนนำมนไมปนโลหะหนออน
เปนงานสามมต
3.ภาพพมพ กดทบแมพมพกระดาษพมพภาพ
แบนเปนพนระนาบสองมตลวงตาเปนสามมต
4.สถาปตยกรรม ประกอบตอเตม อฐหนไมปนโลหะเปนงานสามมตขนาดใหญโตใชเนอทมาก
ตารางจำแนกความแตกตางงานทศนศลป
คนหารปภาพผลงานจตรกรรม ประตมากรรม ภาพพมพ และสถาปตยกรรมทสนใจแลวจ�าแนกความแตกตางโดยสรปเปนตารางน�าเสนอผลงานหนาชนเรยน
ฝกฝนงานศลป
ไดแก
ประโยชนและคณคาของงานทศนศลป
ประโยชนและคณคาทางดานจตใจ
ประโยชนและคณคาทางดานสตปญญา
ประโยชนและคณคาทางดานประโยชนใชสอย
4. ประโยชนและคณคาของงานทศนศลป�
![Page 25: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/25.jpg)
19หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
4.1ประโยชนและคณคาทางดานจตใจ
1)การชนชมในความงามการรจกชนชมความงามของศลปะจะท�าใหเปนคนทมองโลกในแงด เหนคณคาในความงาม รจกน�าศลปะมาพฒนาบคลกภาพและชวต ความเปนอยของเราใหประณตงดงาม เปนระเบยบเรยบรอย และแสดงออกถงความ มวฒนธรรมอนดงาม
2)การยกระดบจตใจ ศลปะเปนเครองมอในการพฒนา อารมณและจตใจเนองจากศลปะมความละเอยดออนผสรางสรรคจะตองพากเพยรพยายามเพอใหผลงานมความประณตและมคณคาทางความงามอยในระดบทพงพอใจ
งานศลปะบางชนตองใชระยะเวลาและสมาธอยางแนวแนในการสรางสรรค ผลงานบางชนถายทอดความงามแฝงดวยคณธรรม ความเชอถอในหลกศาสนา ท�าให ผสรางสรรคมความปตยนดและอมเอบใจ สวนผชนชมกจะมความรสกในลกษณะ เดยวกนกบผสรางสรรค
3)การผอนคลายความเครยด งานศลปะเปนกจกรรมอยางหนงทชวยใหเกด ความเพลดเพลนใจ และผอนคลายความเครยดในชวตประจ�าวนได จงมการสงเสรมเพอพฒนาสขภาพจตใหแกเดกและเยาวชนดวยการจดกจกรรมศลปะใหเดกไดแสดงออกอยางอสระนอกจากน ในปจจบนยงมกลมบคคลในสาขาอาชพตางๆ เชนแพทยนกธรกจนกบรหารนกการเมองเปนตนใชเวลาวางดวยการเรยนศลปะมากขนเพราะชวยใหผอนคลายความเครยดจากงานประจ�า และยงไดผลงานศลปะจากฝมอตนเองซงสามารถน�าไปจดนทรรศการดวยความภาคภมใจ
เดกกำลงชมผลงานศลปะซงกำลงเรยนรและทำความเขาใจงานศลปะทำใหเกดความเขาใจและหนคณคาในงานศลปะซงจะชวยใหมจตใจทออนโยน
![Page 26: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/26.jpg)
20 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
4.2ประโยชนและคณคาทางดานสตปญญา วธการทดในการพฒนาความคดรเรมสรางสรรคคอการปฏบตงานศลปะเพราะสามารถถายทอดความคดจนตนาการใหเปนผลงานตางๆ ซงเปนการสงเสรมดานการพฒนาทางสมองดงนนจงมการสงเสรมใหเดกแสดงออกทางดานความคดสรางสรรคดวยการวาดภาพ ปนรปและงานประดษฐตาง ๆ สวนผทชนชมงานศลปะกจะเกด ความคดและจนตนาการไดกวางไกลซงเปนการพฒนาสตปญญาไดเปนอยางด
4.3ประโยชนและคณคาทางดานประโยชนใชสอย นอกจากศลปะจะชวยพฒนาดานอารมณ จตใจ และสตปญญาแลว ศลปะ ยงสามารถน�ามาประยกตใชในชวตประจ�าวน และมสวนชวยในการพฒนาเศรษฐกจให เจรญกาวหนาไดเชนการน�าศลปะไปใชในการออกแบบตกแตงอาคารสถานทออกแบบโฆษณาประชาสมพนธออกแบบผลตภณฑสรางสรรคเครองใชสอยรวมถงผลตภณฑทเปนสนคาภายในประเทศและสงออกเปนตนจะเหนไดวาผลตภณฑทมนษยสรางสรรคขนลวนเปนงานศลปะทตองผานการออกแบบทงสน
รวมกนศกษาประโยชนและคณคาของงานทศนศลป พรอมทงหาภาพประกอบ น�าไป จดปายนเทศเผยแพรความรเพอเปนประโยชนในการศกษาตอไป
ฝกฝนงานศลป
กลมเดกสรางสรรคศลปะจะชวยใหมพฒนาการดานสตปญญา
กลมสตรใชเวลาวางในการวาดลวดลายบนผลตภณฑเครองใชในทองถนชวยสรางสรรค
ไดใหกบครอบครว
![Page 27: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/27.jpg)
21หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
พนฐานงานศลปแบงเปน
ไดแก
ไดแก
ไดแก
1. การจดองคประกอบศลป
ÊÃØ»
1.1 เอกภาพ 1.2 ความสมดล
1.3 จดเดน 1.4ความกลมกลน 1.5ความขดแยง
2.จงหวะและตำแหนงของสงตางๆทปรากฏในสงแวดลอมและงานทศนศลป
2.1 จงหวะ 2.2 ตำแหนง
1
3.ความแตกตางระหวางงานทศนศลป
3.1งานจตรกรรม
![Page 28: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/28.jpg)
22 หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ทศนศลป ป. 5
ไดแก
3.2งานประตมากรรม
3.3งานภาพพมพ
3.4งานสถาปตยกรรม
ÊÃØ» (µ‹Í)
4.ประโยชนและคณคาของงานทศนศลป
ประโยชนและคณคาทางดานจตใจ
ประโยชนและคณคาทางดานสตปญญา
ประโยชนและคณคาทางดานประโยชนใชสอย
![Page 29: หนังสือเร ยน รายว ชาพื้นฐาน ทัศนศิลป ป. 5 · 3 ระบุปัญหาในการจัดองค์ประกอบศิลป์และการสื่อความหมายในงานทัศนศิลป์ของตนเองและบอกวิธี](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022020417/5e14d781f637f1221e2827e8/html5/thumbnails/29.jpg)
23หนงสอเรยนรายวชาพนฐานทศนศลปป.5
â¤Ã§§Ò¹
¡Ô¨¡ÃÃÁàʹÍá¹Ð 1.ฝกการจดองคประกอบศลปโดยใชหลกการจดลกษณะตางๆ เพอเสรมสรางทกษะทางศลปะ 2.น�าภาพผลงานศลปะทสนใจมาวเคราะหหลกการจดองคประกอบศลปเพอเสรมสรางทกษะในการวเคราะหและวจารณผลงานศลปะ 3.วาดภาพระบายสตามจนตนาการและความคดสรางสรรคโดยนำความรเรองจงหวะและตำแหนงมาใชในการสรางสรรคผลงาน
เลอกปฏบตโครงงานตอไปนตามความสนใจ หรอคดโครงงานขนเอง โดยขอคำแนะนำจากครแลวปฏบตตามขนตอนการทำโครงงาน 1.โครงงานวเคราะหผลงานศลปะในเรองการจดองคประกอบศลป 2.โครงงานศกษาคนควาภาพผลงานศลปะทแสดงถงการจดภาพ โดยน�าจงหวะและต�าแหนงมาใชในการสรางสรรคผลงาน 3.โครงงานจ�าแนกความแตกตางระหวางงานทศนศลป
¡ÒûÃÐÂØ¡µ�㪌㹪ÕÇÔµ»ÃÐ¨Ó Çѹ
¤Ó ¶ÒÁ·º·Ç¹
• นำความรจากหนวยการเรยนรนไปประยกตใชในการสรางภาพออกแบบของประดบตกแตง ออกแบบของใช ออกแบบของเลน ออกแบบตกแตงหองตาง ๆรวมทงออกแบบสงของอนๆ ตามความตองการและจนตนาการสรางสรรค • นำความรจากหนวยการเรยนรนไปประยกตใชกบชวตเพอพฒนาและยกระดบจตใจและสตปญหาใหตนเองมความรและความสามารถยงขน
1.ความเปนเอกภาพมประโยชนตอการสรางผลงานทศนศลปหรอไมอยางไร 2.ถานกเรยนตองการจะสรางจดเดนในภาพวาดของตนเองนกเรยนจะเลอกเนนดวยวธใดเพราะเหตใด 3.จงหวะมความส�าคญตอการสรางงานทศนศลปอยางไร 4.งานประตมากรรมกบงานสถาปตยกรรมแตกตางกนอยางไร 5.บอกประโยชนและคณคาของงานทศนศลปมาตามความเขาใจ