หนงสอเรยน

รายวชาชองทางการเขาสอาชพ

(อช11001)

ระดบประถมศกษา

(ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2554)

หลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

หนงสอเรยนเลมนจดพมพดวยเงนงบประมาณแผนดนเพอการศกษาตลอดชวตสาหรบประชาชน

หามจาหนาย

ลขสทธเปนของ สานกงาน กศน. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

สานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

กระทรวงศกษาธการ

ลขสทธ

หนงสอเรยนสาระการประกอบอาชพ

รายวชาชองทางการเขาสอาชพ (อช11001)

ระดบประถมศกษา ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2554

เอกสารทางวชาการหมายเลข 24/2555

สารบญ

หนา

คานา

คาแนะนาการใชหนงสอเรยน

โครงสรางรายวชาชองทางการเขาสอาชพ ระดบประถมศกษา

บทท 1 การงานอาชพ 7

เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการประกอบอาชพ 8

เรองท 2 อาชพในชมชน 11

เรองท 3 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป ไดแกทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย

ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา 43

บทท 2 ชองทางการเขาสอาชพ 54

เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางการประกอบอาชพ 56

เรองท 2 ความเปนไปไดในการเขาสอาชพ 57

เรองท 3 การลาดบอาชพและเหตผล 63

บทท 3 การตดสนใจเขาสอาชพ 72

เรองท 1 ตดสนใจเขาสอาชพดวยปรชญาคดเปน 75

เรองท 2 การตดสนใจเขาสอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ 90

บทท 4 ความพรอมในการเขาสอาชพ 95

เรองท 1 ตรวจสอบความเปนไปไดในการประกอบอาชพ 96

ภาคผนวก 98

บรรณานกรม

คาแนะนาในการใชหนงสอเรยน

หนงสอเรยนสาระการประกอบอาชพ รายวชาชองทางการเขาสอาชพ ระดบประถม ศกษา เปน

หนงสอเรยนทจดทาขนสาหรบผเรยนทเปนนกศกษานอกระบบ

ในการศกษาหนงสอเรยนสาระการประกอบอาชพ รายวชาชองทางการเขาสอาชพ ผเรยนควรปฏบต

ดงน

1. ศกษาโครงสรางรายวชาใหเขาใจในหวขอสาระสาคญ ผลการเรยนรทคาดหวง และขอบขาย

เนอหา

2. ศกษารายละเอยดเนอหาของแตละบทอยางละเอยด และทากจกรรมตามท กาหนด แลว

ตรวจสอบกบผร คร

3. หนงสอเรยนเลมนม 4 บท คอ

บทท 1 การงานอาชพ

บทท 2 ชองทางการเขาสอาชพ

บทท 3 การตดสนใจเขาสอาชพ

บทท 4 ความพรอมในการเขาสอาชพ

โครงสรางรายวชาชองทางการเขาสอาชพ

ระดบประถมศกษา

สาระสาคญ

การมอาชพเปนความภมใจของคนทกคน ซงเราสามารถเลอกประกอบอาชพให เหมาะสมกบความถนด

ความชอบของตน และตรงกบความตองการของตลาด นอกจากนควร เปนอาชพทตองไมมผลกระทบใดๆ ตอ

สงแวดลอม ดงนนการจะตดสนใจเลอกอาชพใดอาชพ หนงจะตองศกษา วเคราะหขอมลอาชพอยางถองแท

เพอทจะตดสนใจเลอกอาชพใหมความ เสยงนอยทสด

ผลการเรยนทคาดหวง

1. อธบายความหมาย ความสาคญ วเคราะหลกษณะงาน ขอบขายการงานอาชพใน ชมชน สงคม

ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และ

ทวปอฟรกา เพอการเขาสอาชพได

2. อธบายเหตปจจยความจาเปน ในการตดสนใจเลอกอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพ ของตนได

3. ยอมรบและเหนคณคาในอาชพทตดสนใจเลอก

4. ปฏบตการวเคราะหตดสนใจเลอกอาชพได

ขอบขายเนอหา

บทท 1 การงานอาชพ

บทท 2 ชองทางการเขาสอาชพ

บทท 3 การตดสนใจเขาสอาชพ

บทท 4 ความพรอมในการเขาสอาชพ

สอการเรยนร

1. ใบงาน

2. หนงสอเรยน

7

บทท 1

การงานอาชพ สาระสาคญ

อาชพตางๆ ใน 5 ภมภาคหลกของโลกนมมากมาย แตอาจจะแบงกลมได ดงน งานอาชพดาน

เกษตรกรรม งานอาชพดานอตสาหกรรม งานอาชพดานพาณชยกรรม งานอาชพดานความคดสรางสรรค งาน

อาชพดานอานวยการและอาชพเฉพาะทาง ซงแตละอาชพสามารถแบงเปนอาชพยอยๆไดอกมาก ดงนนควร

ศกษา วเคราะหขอบขายอาชพ กระบวนการทางาน การบรหารจดการอาชพ ใหเขาใจ เพอการมองเหน ชองทาง

ในการเลอกอาชพไดอยางเหมาะสมกบตนเอง ชมชน สงคม

ตวชวด

1. อธบายความสาคญและความจาเปนในการประกอบอาชพ

2. อธบาย วเคราะห ลกษณะขอบขายกระบวนการผลตงานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และ

ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา 3. อธบายการจดการอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวป

ออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา

4. อธบายคณธรรม จรยธรรม ในการทางานอาชพ

5. อธบายการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในการทางานอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และ

ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการประกอบอาชพ

เรองท 2 อาชพในชมชน เรองท 3 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป

สอการเรยนร

1. ใบงาน 2. หนงสอเรยน

8

ขนตอนการเรยนร

ลกษณะบงช

ความสาเรจของผเรยน กจกรรม

การวด

และประเมนผล สอการเรยนร

อธบายงานอาชพในชมชน 1. ผเรยนและครรวมกน

อภปรายความสาคญ

และความจาเปนของ

การมอาชพ

2. ครอบรมใหผเรยน

ศกษาเรองงานอาชพ

ในชมชนในหนงสอ

เรยนเพอเตรยมเรยร

ตอไป

1. สงเกตความสนใจ

ความเขาใจจากการทา

ใบงานท 1

ใบงานท 1

ระบอาชพททาไดในชมชน

อยางนอย 10 อาชพ

3. สารวจอาชพในชมชน

ประเทศ และภมภาค 5 ทวป

ไดแกทวปเอเซย ทวป

ออสเตรเลย ทวปอเมรกา

ทวปยโรป และทวปอฟรกา

2. พจารณาจากผลการ

สารวจจากใบงานท 2

ใบงานท 2

เรองท 1 ความสาคญและความจาเปนในการประกอบอาชพ

อาชพ หมายถง การประกอบการทมรายไดตอบแทนโดยใชแรงงาน ความร ทกษะ อปกรณ เครองมอ

สถานท วธการ ตองเปนอาชพสจรต และไมมผลเสยตอชมชน สงคม และ ประเทศชาต

มนษยเราจาเปนตองมปจจยตางๆ เพอตองการดารงชวต เชน มทอยอาศย มอาหาร รบประทาน

มเครองนงหม มยารกษาโรคตางๆ ซงทง 4 อยางนจะเปนพนฐานของการดารงชวต ทวไป แตบางคนกอาจม

ความจาเปนอนๆ อก เชน รถยนต โทรศพทมอถอ ขนอยกบความจาเปนในการประกอบอาชพ หรอความจาเปน

ตอการดารงชวตประจาวน การจะมปจจยตาง ๆ เหลานขนอยกบฐานะทางการเงน ซงกคอความสามารถในการ

หารายไดของแตละบคคล

9

ใบงานท 1

อภปรายความสาคญและความจาเปนของการมอาชพ

ใหผเรยนและครรวมกนพดคยตามประเดนทกาหนดใหบนฐานความรและประสบการณของผเรยน และชวยกน

สรปโดยผเรยนแตละคนบนทกลงในแบบบนทกตามความเขาใจของตนเอง

แบบบนทก

ประเดนอภปราย คนเราตองมอาชพจรงหรอ จาเปนอยางไร ใหเหตผลประกอบ

ผรวมอภปราย

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

10

สรปความคดเหน

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

ลงชอ……………………………………………….. ครประจากลม

ศรช.………………………………………………..

11

เรองท 2 อาชพในชมชน

การเปลยนแปลงทางดานสงคมและสงแวดลอม ความเจรญกาวหนาทางดานเทคโน โลย มผลตอชวต

ความเปนอย และโดยเฉพาะการประกอบอาชพของคนในหมบาน ไดแก การ เกดอาชพใหม หรอการอนรกษ

อาชพเดมใหอยในทองถน ดงน

1. การสรางอาชพจากชองวางระหวางอาชพ โดยอาศยชองวางระหวางอาชพ 2 อาชพ เชน อาชพ

ขยายลาไมไผ โดยซอจากแหลงปลกไปขายใหกบแหลงทา เครองจกสาน

2. การสรางอาชพจากผลของการประกอบอาชพ โดยอาศยผลพลอยไดจากอาชพเดม เชน

ทาภาชนะใสของจากทางมะพราว จากตนมะพราวทปลกเปนอาชพ อยแลว

3. การสรางอาชพจากทรพยากรทองถน เปนการสรางอาชพใหม โดยการนา ทรพยากรทมอยใน

ทองถนมาใชใหเปนประโยชน เชน ทาอฐจากดนเหนยวทม อยในทองถน

4. การสรางอาชพจากความตองการของตลาด เปนการสรางอาชพใหม โดยอาศย ขอมลทางการ

ตลาด เชน เลยงกบเพราะตลาดมความตองการมาก หรอปลกผก ปลอดสารพษ

5. การสรางอาชพทขาดแคลนในทองถน เปนการสรางอาชพใหม โดยอาศยขอมล ในทองถน เชน

อาชพรบซอมมอเตอรไซคเกดขนเพราะชางในหมบานขาดแคลน

6. ประกอบอาชพตามบรรพบรษ พอแม ปยา ตายาย ทาอาชพอะไร รนลก รนหลาน กจะ

ดาเนนการตอ เชน อาชพขายกวยเตยว ถามชอเสยงกจะขายจนกระทงรนลก รนหลาน

7. ประกอบอาชพตามสภาพภมประเทศ ซงในประเทศไทยประกอบดวยสภาพ พนททเปนภเขา ท

ราบลม ทดอน ดงนนการเพาะปลกขนอยกบสภาพพนทดวย เชน ทราบลมสามารถทานาไดอย

ใกลทะเลประกอบอาชพดานประมง หรอบาง ทาเลสามารถจดเปนแหลงทองเทยวได

8. ประกอบอาชพตามนโยบายของรฐบาลหรอของผประกอบการเอง ซงในพนท ไมเคยทามากอน

เชน นายางพาราไปปลกทางภาคอสาาน แตเดมยางพาราจะปลก กนทางภาคใตเปนสวนใหญ

อาชพในโลกนมหลากหลาย และคนเราตองมอาชพ เพอใหมรายไดเลยงตนเอง ครอบครว การม

อาชพของตนเองตองอาศยปจจยหลายอยาง เชน ความรความสามารถ เงนทใช ในการลงทน มสถานท มตลาด

รองรบ อาชพเหลานไดแก งานบาน งานเกษตร งานประดษฐ และงานธรกจ

งานบาน

เปนอาชพทเกยวกบงานบาน เชน ผาและเครองแตงกาย อาหาร และโภชนาการ

12

ผาและเครองแตงกาย

งานผาและเครองแตงกาย สงสาคญคอ ผาสาหรบใชเปนวสดทสาคญในการนาผามาทา เครองนงหม

แลว ยงมประโยชนใชสอยอยางอนอก เชน ผาปโตะ หมอนอง ทนอน ผามาน ดงนน จงควรมความรความเขาใจ

เกยวกบผา นอกจากนอาจจะมงานบรการทเกยวของตางๆ เชน งาน ซกรด งานรบปะชนเสอผา

ผาทนยมเลอกใช

ชนดของผาทเรารจกกนแพรหลาย ไดแก ผาฝาย ผาลนน ผาไหม ผาขนสตว และผาท ทาจากเสนใย

สงเคราะห ซงจะแบงไดเปน 2 ประเภท คอ

1. เสนใยธรรมชาต ไดแก

1.1 เสนใยทไดมาจากสตว เชน แกะ กระตาย ไหม

1.2 เสนใยทไดมากจากพช เชน ฝาย ลนน ปอ ปาน และใยสปประรด

1.3 เสนใยทไดมาจากแร เชน ใยหน

2. เสนใยสงเคราะห เชน ไนลอน เทโตรอน ใยแกว

อาชพทเกยวของกบงานผาและเครองแตงกาย

1. งานตดเยบเสอผา เชน ตดเสอ ตดกระโปรง ตดกางเกง

2. งานตดเยบเครองใชตางๆ เชน ผามาน ปลอกหมอน ผาปทนอน

3. อาชพทเกยวกบการทอผา เชน ทอผาไหม ผาฝาย โดยทอเปนชน แลวนาไปตดเยบ เปนเสอผา

หรอของใชตางๆ นอกจากนอาจมการทอเปนของใช เชน ทอผาขาวมา ผาปโตะ ผาปทนอน

4. อาชพซอมแซมและตกแตงดดแปลงเสอผา เปนอาชพบรการรบจางซอมแซม เสอผาทชารด

เชน การปะ การชน การกน การดาม เปนอาชพหนงททารายไดด ลงทนไมสงนก มความร

ความสามารถในการปะชน กน ดาม ตามทลกคาตองการ

5. อาชพตกแตงดดแปลงเสอผาเครองแตงกาย เปนการตกแตางดดแปลงใหทนสมย หรอตาม

ตองการใหดสวยงามกวาของเดม หรอตกแตงดดแปลงเพอใชออกงาน ไดหลายแหง ทาให

ประหยดคาใชจาย

วตถประสงคในการดดแปลง มดงน

5.1 ตกแตงเพมเตมหรอปดบงรอยชารด โดยใชลกไม กระดม ลกปก สตกเกอร มาตด

เพมเตม เชน รปดอกไม รปหวใจ

5.2 ดดแปลงเสอ กระโปรง กางเกง เชนทาใหสนลง ยาวขน

5.3 ดดแปลงใหมทงหมด เชน นาชดของคนอวนมาดดแปลงสาหรบคนผอม กวา

13

การจดการงานอาชพ

1. การเลอกทาเลทตง ถาเปนอาชพบรการ เชน รานตดเสอผา หรอรบตกแตง ดดแปลง กควรตอง

อยในยานชมชน การคมนาคมเดนทางสะดวก แตถาเปน อาชพทอผากอาจทอทบานได แลว

นาไปสงยงรานคาอกตอหนง

2. การออกแบบเพอแนะนาลกคา การมความรเกยวกบศลปะการออกแบบดวยจะ ชวยใหลกคา

พอใจยงขน นอกจากนนควรมความรเกยวกบการออกแบบเสอผา ใสไปงานในลกษณะตางๆ

ความนยมของวยตาง ๆ รปรางทรวดทรงของผ สวมใส ชนดของผา ทงหมดจะตองใหเหมาะสม

กบการออกแบบ โดยการ ออกแบบลงในกระดาษกอน แลวจงไปวางทาบกบผาทจะใชตด

3. การตดเยบ เปนการตดเยบตามแบบทกาหนด ซงตองอาศยทกษะในการตดเยบเสอผาทออกแบบ

จงดเรยบรอย สวยงาม

4. การเกบงานและการตกแตง เมอเยบเปนตวแลวกมการเกบงานใหเรยบรอย และตกแตงใหสวยงาม

เชน การทาโบวผก

5. การรดผา ตองศกษาลกษณะของผากบความแรงของเตารดไฟฟา สวนใหญจะพรมนากอนรด

เสอผา เพอใหดสวยงาม

6. การหาลกคา นอกจากจะอยทการเลอกทาเลแลว ถามฝมอลกคากจะมาหาเอง จากการบอกเลา

ของลกคาคนอนๆ

อาชพการทอผา งานออกแบบ มความสาคญ การกาหนดสทใช การนาไปใช ซงเปน ความรของภม

ปญญามากอน แตปจจบนมการพยายามทจะนาความรสมยใหมเขาไปดดแปลง เชน การเลอกลาย การใชสท

ยอม พยายามใชสเคมบาง เพอมใหผาสตกจะทาใหผาเกาชา

สภาพปญหา

1. สภาพปญหาทพบผประกอบการขาดคณธรรม จรยธรรม เชน สนคาเสรจไมตรตามนด ไมม

ความรบผดชอบตอคณภาพสนคา เชน เยบไมเรยบรอย ไมตรงกบแบบทตองการ ไมอดทนตอ

การตาหนของลกคา ควรใหความสาคญตอลกคา

2. ผประกอบอาชพขาดทกษะในการออกแบบงานผา เชน การออกแบบงานตดเยบเสอผา การ

ออกแบบลวดลายเกยวกบการทอผา

3. การบรการ ขาดการมมนษยสมพนธตอลกคา

14

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

1. เศษผาทเหลออาจดดแปลงเปนผลตภณฑอนๆ ทเหมาะสมกบขนาดของเศษผา เชน งาน

ประดษฐ การทาดอกไม เยฐเปนผาหมโดยเอาเศษผามาตอกน หรอทา พรมเชดเทา

2. สทใชในการยอมผา ในปจจบนมการนาสวทยาศาสตรมาใช เนองจากคงทนกวา สธรรมชาต

ดงนนควรเนนการใชสธรรมชาต เพอไมใหเปนอนตรายตอ สงแวดลอม

อาหารและโภชนาการ

ความหมายของอาหาร

อาหาร หมายถง สงทคนรบประทานหรอกนเขาไปแลวมผลทาใหรางกายเจรญเตบโต แขงแรง และ

ทาใหรางกายดาเนนชวตอยได ซงอาหารนนรวมไปถงนาดวย

ความสาคญของอาหาร

1. ทาใหรางกายมการเจรญเตบโต เปนสงทสาคญสาหรบการเจรญเตบโตของเดก หากรบประทาน

อาหารไมเพยงพอกบความตองการของรางกาย อาจทาใหเกด โรคตาง ๆ ได และมสภาพรางกาย

ไมสมบรณ

2. ทาใหรางกายมภมตานทานโรค เมอไดรบอาหารทเหมาะสมตามหลกโภชนาการแลว รางกาย

สามารถทจะตอสกบเชอโรคตางๆ ได

3. มอายยน เมอรบประทานอาหารครบถวน รางกายแขงแรง ทาใหสขภาพด และมผลทาใหอาย

ยนยาว

อาหารหลก 5 หม

15

หมท 1 ไดแก อาหารประเภทเนอสตวตางๆ ไข ปลา นม ถวเมลดแหง เปน แหลงของ

สารอาหารประเภทโปรตน

หมท 2 ไดแก อาหารประเภทขาว แปง นาตาล เผอก มน ขาวโพด เปนแหลงของ

สารอาหารประเภทคารโบไฮเดรต

หมท 3 ไดแก อาหารประเภทผกใบเขยว พชผกตางๆ เปนแหลงของสารอาหาร ประเภทแร

ธาตตาง ๆ และวตามน

หมท 4 ไดแก อาหารประเภทผลไมตางๆ เปนแหลงของสารอาหารประเภท คารโบไฮเดรต

เพราะมนาตาลมากจงทาใหไดพลงงานมากกวาผก และเปนแหลงของแรธาต และวตามนตางๆ

หมท 5 ไดแก อาหารประเภทไขมนทไดจากสตวและพช เชน นามนหม นามน ถว นามนงา

นามนราขาว เปนแหลงของสารอาหารประเภทไขมน

อาหารหลก 5 หม ทกาหนดขนอยกบผบรโภค ควรรบประทานใหครบประจาทกวน และไดสดสวนท

เหมาะสมกบความตองการของรางกาย เพอรางกายมสขภาพทด ไมเปนโรค ขาดสารอาหาร

การเลอก เตรยม ประกอบ และการปรงอาหาร

การเลอกซออาหารสด อาหารแหง ตองมหลกเกณฑและวธการถกตอง เพอจะได อาหารทมทง

คณภาพและปรมาณคมคากบเงนทตองจายไป ดงน

16

1. ซออาหารเพอคณภาพของอาหาร หลกเกณฑและเปาหมายสาคญของการเลอก ซออาหาร

ไมใชเพอใหไดอาหารปรมาณมากทสด หรอจายเงนนอยทสด แตตองคานงถงเพอใหไดอาหารม

ประโยชนสงสด ทงในดานคณภาพอาหารและปรมาณ

2. ซออาหารจากแหลงผลตขายสง อาหารทกชนดทจาหนายตามแหลงผลตหรอขายสง จะมราคา

ตากวาแหลงทซอมาขายตอหรอขายปลก

3. การซออาหารตามฤดกาล จะไดราคาถกและคณภาพสง การซอตองเปลยนแปลงและเนนการ

ใชผลตผลตามฤดกาล

4. รจกใชอาหารแทนกนได หากไมมผลผลตทตองการกใหเลอกซอสงททดแทนกนได โดยไม

ทาใหผลผลตมคณภาพตาลง

5. การเลอกซออาหาร ควรมความรเกยวกบคณภาพอาหาร จะไดอาหารทมคณภาพสงคมคากบเงน

ทเสยไป

หลกการในการเตรยมอาหาร ประกอบ และปรงอาหาร

หลกในการปรงอาหาร ยดหลก 3 ส ดงน

1. สงวนคณคา ดวยวธการปรงทชวยสงวน คณคาของอาหารใหผบรโภคไดรบประโยชน เตมท

2. สกเสมอ คอ ใชความรอนในการปรงอาหาร เพอทาลายเชอโรคและสารเคมทอาจปนเปอนตด

มากบอาหาร

3. ควรคานงถงความสะอาด ปลอดภย ของ อาหาร และการปรงอาหาร

17

การเกบถนอมอาหาร

การถนอมอาหาร เปนวธการเกบอาหารใหมอายยนนาน สามารถนามารบประทานได โดยมหลายวธ

คอ

1. การตากแหง เปนวธทางธรรมชาตโดยใชแสงแดดทาใหอาหารแหง อาหารทนามาตากแหง

ตองเปนอาหารทมคณภาพและเปนอาหารสด

2. การรมควน เปนการถนอมอาหารทแตกตางจากการทาใหอาหารแหงดวยความรอน เพราะ

นอกจากเปนการทาใหอาหารแหงแลวยงมควนของไมชวย รกษาอาหารใหเกบไวไดนาน

3. การดอง การดองผกผลไม มหลายรปแบบ เชน การดองเคม ดองเปรยว ดอง หวาน เปนตน

4. การทาเคม เปนวธการถนอมอาหารโดยใชเกลอเปนวตถกนเสย สาหรบเกบรกษาอาหารใหอย

ไดนาน

5. การใชนาตาล เปนวธการใชความหวานของนาตาลเกบรกษาอาหารใหอยไดนาน เชน การเชอม

การกวน การฉาบ การแชอม

การเกบอาหารสดและอาหารแหง

1. การเกบเนอสตว มวธการเกบ ดงน

- เนอหม เนอวว ควรลางแลวเกบไวในตเยนกอนเกบตองเอาออกจากวสดทหอหมอย

ลาง แลวซบใหแหง จงใสกลองหรอถงพลาสตกปดใหแนน แชในชองเยนจด

- เนอสตวจาพวกปลา เปด ไก อาจใชวธรวน ตม นง ยาง กได จะเกบไดนานขน

2. การเกบผก ถายงไมนาผกมาประกอบอาหาร ควรพรมนาหอพนดวยใบตอง เกบไวในทรม

หรอบรรจถงพลาสตกเกบไวในตเยนชองธรรมดา

3. การเกบไข มวธการเกบดงน

3.1 เลอกไขทใหมและสะอาด ไมควรเกบไขไวหลายวน

3.2 ไมควรลางไขกอนเกบ นอกจากสกปรก เพราะเชอโรคจะผานเขาไปไดงาย

3.3 ควรเกบไขแยกใสชองทเกบไขในตเยน โดยวางสวนปานขนจะทาใหเกบไดนาน

อาชพทเกยวของกบอาหารและโภชนาการ

1. อาชพเปดรานขายอาหาร เชน ขายขาวแกง ขายอาหารตามสง ขายกวยเตยว ขายขนมจน

บางรานอาจจะขายเฉพาะอยางหรอหลายอยางอยในรานเดยวกน ขนาดของรานขนอยกบการ

ลงทน และจานวนลกคา ดงนน การตงรานอาหาร จะตองเลอกทาเล สารวจลกษณะของ

18

ลกคา เชน รายได ของลกคา ความชอบ ชนดและรสชาตของอาหาร การเปดรานอาหารตอง

ควบคไปกบการขาย เครองดม

2. อาชพขายเครองดม รานประเภทนจะเนนเครองดมเปนหลก ถาเครองดมขนาด เลกอาจจะขาย

เฉพาะเครองดมประเภทกาแฟซงมหลากหลายชนด อาจขายตามขางทางหรอหางกได ถาขาย

เครองดมทมแอลกฮอลกอาจจะมอาหารประเภทของวางใหแกลมดวย สวนใหญกจะมดนตร

และอาจมสถานทสาหรบเตนราได ทเรยกกนวา Pub (ผบ)

3. อาชพขายขนม อาจมบางคนทตองการเปดรานขายขนมอยางเดยว เชน ขายขนม ทมความเยน

ขายขนมประเภทไข ขายขนมไทย เชน บวลอยเผอก เตาสวน ขายประเภทเบเกอร ซงอาจ

ควบกบการขายเครองดมดวย การเรยกชออาจแตกตางกน เชน รานขายขาวแกงอาจจะอยขาง

ถนน ในตกแถว ภตตาคาร บางรานกมดนตรดวย

4. อาชพขายอาหารปนโต อาชพนไมจาเปนตองเปดรานขายอาหาร แตใชวธ ประชาสมพนธให

ทราบวามธรกจประเภทนเพอใหลกคาสงจอง ราคาและชนด ของอาหารขนอยกบการตกลงกน

บางคนรบอาหารเฉพาะวนทางาน และสามารถเลอกอาหารได อาชพนตองอาศยรสชาตของ

อาหารเปนหลก การสง ตรงตอเวลา การเลอกสถานทกไมจาเปน อาจจะใชสถานทในบานได

5. อาชพถนอมอาหาร การถนอมอาหารเหมอนการเกบอาหารใหมอายยนคงทน เชน การตาก

แหง การรมควน การดอง การทาเคม การใชนาตาล อาชพนขนอย กบวสด ทรพยากรทมอย

ในทองถน เชน อยใกลทะเลกอาจจะทาปลาเคม ปลา แดดเดยว หอยดอง หรอในทองถนทม

พชผกมากกจะถนอมผก โดยการดองผก หรอมผลไมมากกใชวธเชอม เชน ทามะตมเชอม

6. อาชพบรการจดเลยง เปนอาชพทมบรการจดเลยงอาหารนอกสถานท เชน จด แบบบฟเฟต

โตะจน รายละเอยดเกยวกบราคาและชนดของอาหารขนอยกบ การตกลง

การจดการงานอาชพ

1. ทาเลทตง อาชพทเกยวกบอาหาร เชน การเปดรานขายอาหาร ขายเครองดม ขาย ขนม นอกจาก

รสชาตอาหารยงจะตองอาศยทาเลทตงราน จงจาเปนตองเลอก สถานททอยในยานชมชน

2. การจดสถานท ควรออกแบบรานใหดโลง จดโตะและเกาอ รวมทงของใชภายใน รานตองม

ความสะอาดและถกอนามย

3. ควรเลอกซออาหารทมคณภาพ มความสดใหม ถาเปนอาหารแหงควรหลกเลยง ทเกบไวนาน

ตรวจสอบวามเชอราหรอไม มสารอนปนเปอนหรอไม

4. การปรงอาหาร ควรคานงถงคณคาอาหาร เชน การใชความรอน การรกษา ความ สะอาด

การใชผงชรส การคงคณคาของอาหารทง 5 หม การจดอาหารให เหมาะสมกบวย เชน วย

19

ผใหญเปนวยทตองการเสรมสรางเซลลตางๆ เพอรกษาสมรรถภาพการทางานในรางกายใหคงท

จงควรไดรบอาหารทง 5 หม ใน สดสวนทเหมาะสม

5. การบรการในธรกจขายอาหาร มความสาคญยง ผบรการตองใสใจกบการม มารยาทในการ

บรการ มความรเกยวกบการเสรฟอาหารและเครองดม

6. การมคณธรรม จรยธรรม ตอลกคา เชน การคดราคาอาหารทเปนธรรม รบผดชอบในกรณท

อาหารตองมความสดหรอมคณคาทางอาหาร

กจวตรประจาวนของอาชพขายอาหารอาจไมเหมอนอาชพอนๆ เชน ตนเชาไปซอของ ทตลาดแลว

เตรยมอาหารเพอใหทนขาย ชวงทเหนอยในการบรการลกคากคอชวงเชา ชวง กลางวน ชวงเยน ซงเปนชวงท

ลกคาสวนใหญมารบประทานอาหาร ชวงเวลาอน ๆ อาจจะเปนงานเบา เชน ชวงทเตรยมอาหาร มการหนผก

หนเนอ

สภาพปญหา

1. ขาดการบรการทด ไมมมนษยสมพนธ ไมสนใจลกคาเมอมาใชบรการ ดงนน จงควรปรบปรง

ดานการบรการทดตอลกคา เชน เมอลกคาเขารานควรยมแยม แจมใส พรอมจดหาโตะใหนง

บรการตามลาดบทลกคาเขามาใชบรหาร

2. เจาของรานมกขาดทน เนองจากการขายอาหารสามารถถกคดโกงไดหลายทาง ถาเจาของหรอ

ผไวใจไดไมไดดแลอยางใกลชด เชน คนเกบเงนไมซอสตย ลกจางมกหยบฉวยสงของไปใช

ในบาน

3. คณภาพสนคาไมคงท เชน ไมสก ไมสะอาด เสอมคณภาพ ทาใหลกคาไมมา ใชบรการ

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

20

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมในครองครว ทาไดดงน

1. การเลอกซอเครองใชไฟฟามาใชประกอบอาหาร เชน กะทะไฟฟา ควรเปนเครองใชไฟฟาท

ระบฉลากประหยดไฟ

2. เมอเปดกอกนาประปาควรใชนาในปรมาณพอเพยง แลวปดกอกนาทนท อยาปลอยใหนาไหล

จนลนภาชนะ

3. นาใชแลว เชน นาซาวขาว นาลางผก ผลไม นาซกผาครงสดทายกนาไปรด ตนไมได

4. ถงขยะในบานตองมฝาปดใหมดชด เพราะเปนจดรวมของสตวทเปนพาหะนาโรค เชน หน

แมลงสาบ

งานเกษตร

งานเกษตร หมายถง งานทเกยวกบการปลกพช เลยงสตว และอาชพทเกยวของตาม กระบวนการ

ผลตและการจดการผลผลต มการใชเทคโนโลยเพอการเพมผลผลต ปลกฝงความ รบผดชอบ ขยน อดทน

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอมงานเกษตรสวนใหญเกยวของกบการปลกพช จะเหนวาในอดตเรามพชหลาย

ชนดทสามารถสงออกไปขายตางประเทศได เชน ขาว ยางพารา ขาวโพด มนสาปะหลง สวนสตวและการ

ประมงยงนอยโดยเฉพาะการประมง ตองอาศยสภาพพนททตดชายทะเล การประกอบอาชพเกษตรจะกาวหนา

อยางไร ตอง เขาใจพนฐาน เกษตร โดยเฉพาะเรองดนและปยจงเปนสงสาคญในการเจรญเตบโตของพช

ดน

1. ความหมายของดน

ดนเกดจากการผพงสลายตวของหนและแรผสมกบซากพชซากสตวทตายทบถม เปนเวลาหลาย

ลานป หลงจากเปดปาใหม ๆ ดนยงอดมสมบรณ ปลกพชลงไปกจะงามและใหผลผลตสง แตถาปลกพช

ตดตอกนหลาย ๆ ป ไมมการปรบปรงดน ดนจะเสอมโทรมเพราะอนทรยวตถและธาตอาหารพช เปรยบเสมอน

รากฐานของชวตเกษตรกร หรอกลาวอกนยหนง คณภาพของดนเทากบคณภาพชวตของเกษตรกร

2. สวนประกอบดน

(1) อนนทรยวตถ เปนสวนทไดจากการผพงสลายตวของแรและหน เปนแหลงธาตอาหาร

พชทสาคญทสด ดนสวนใหญทใชปลกพชในประเทศไทย มอนนทรยวตถเปนสวนประกอบ

ถงรอยละ 97-99 ของนาหนกแหงของดน

(2) อนทรยวตถ เปนสวนทไดจากการเนาเปอยผพงสลายตวของเศษซากพช และสตวท

ทบถมกนอยในดน อนทรยวตถมปรมาณธาตอาหารพชอยนอย แตมความสาคญในการ

ทาดนใหโปรง รวนซย ระบายนาและถายเทอากาศไดด ทงยงเปนแหลงพลงงานของ

จลนทรยในดน ดนสวนใหญทใชเพาะปลกพชในประเทศไทย มอนทรยวตถอยเพยง

รอยละ 1-3 ของนาหนกแหงของดน โดยเฉพาะอยางยงในภาคอสานดนสวนใหญ

21

อนทรยวตถ ตามาก (นอยกวารอยละ 1) จงควรใหความสาคญตอการเพมอนทรยวตถ

ใหแกดน

(3) นาในดน ทาหนาทชวยละลายธาตอาหารพชในดน และจาเปนสาหรบใชในการเคลอนยาย

ธาตอาหารและสารประกอบตางๆ เขาไปในตนพช

(4) อากาศในดน ทาหนาทใหออกซเจนแกรากพชและจลนทรยในดน สาหรบ ใชในการหายใจ

3. หนาตดดน

ดนมความลกหรอความหนา ถามองลกลงไปในแนวดง จะพบวา ดนมลกษณะ เปนชนๆ เรยก

สวนนวา หนาตดดน ดนทวๆไปมกมอนทรยวตถสะสมอยทดนบนและปรมาณ อนทรยวตถจะลดนอยลงใน

ดนลาง ระดบทลกลงไปตามแนวหนาตดดน จะพบหนทกาลงผพง สลายตวในชนลาง เรยกวา วตถตนกาเนดดน

ชนทอยลกลงไปถดจากวตถตนกาเนดดน เรยกวา พนหน ซงเปนชนหนทยงไมไดผานกระบวนการผพงสลายตว

รากพชเจรญเตบโตและดดธาตอาหารเฉพาะในสวนทเปนดนบนและดนลาง ซง ดนแตละชนด

มความลกไมเทากน ดนทลกจะมพนทใหพชหยงราก และดดธาตอาหารไดมาก กวาดนทตน การปลกพชให

ไดผลด จงควรพจารณาความลกของดนดวย

4. การเจรญเตบโตของพช

ทกสรรพสง (สงมชวตและสงไมมชวต) ในระบบนเวศลวนเชอมโยงสมพนธกน เปนเหตปจจย

ซงกนและกน สาหรบปจจยหลกทมผลตอการเจรญเตบโตของพช มดงตอไปน

(1) แสงแดดเปนแหลงพลงงานทพชใชในการสงเคราะหแสง

22

(2) อณหภมของดนและบรรยากาศ มผลตอกระบวนการตาง ๆ ภายในตนพช เชน การ

สงเคราะหแสง การ หายใจ เปนตน

(3) ความชน/นา เปนวตถดบในการสงเคราะหแสง ทาใหเซลลเตงตว เปนตวกลางขนยาย

ธาตอาหารและอนทรยสาร ในสวนตาง ๆ ของพช

(4) สภาพกรด-ดางของดน นยม บอกเปนคาพเอช (pH) โดย ทวไปพชเจรญเตบโตไดดใน

ดนทมพเอชใกลเปนกลาง (pH 6.0-6.5)

(5) ชนดและปรมาณของกาซตางๆ ในดน อากาศ สวนใหญในดนประกอบ ดวยกาซ

ออกซเจน ไนโตรเจน และคารบอนไดออกไซต รากพชใชกาซ ออกซเจนในการ

หายใจ ถากาซออกซเจนไมพอระบบรากของพชจะ ออนแอ

(6) โรคและแมลงศตรพช ถาพชมโรคและแมลงศตรพชรบกวนมาก ยอมกาจดการเจรญเตบโต

และการใหผลผลตของพช

(7) ปรมาณธาตอาหารพชในดน และสมบตของดน สมบตทางเคม โดยเฉพาะ ความเปน

กรด-ดาง ของดน สมบตทางกายภาพ เชน ความรวนซยของ ดน การระบายนา การ

ถายเทอากาศ ฯลฯ และสมบตทางชวภาพ ไดแก จลนทรยและสตวเลก ๆ ในดน ม

ผลตอการเจรญเตบโตของพช

(8) ความรความสามารถในการจดการไรนาของเกษตรกร ซงนบวนจะยงสาคญมากขนเนองจาก

การแขงขนทรนแรงขน ทงดานประสทธภาพ คณภาพ และตนทนการผลต

5. ความตองการธาตอาหารของพช ในจานวน 17 ธาตทพชตองการใชในการเจรญ เตบโตและ

ใหผลผลตได 3 ธาต จากนาและอากาศ คอ คารบอน ไฮโดรเจน และออกซเจน สวนอก 14

ธาตไดจากดน

ใน 14 ธาตนน ม 6 ธาตทพชตองการในปรมาณมาก คอ ไนโตรเจน (เอน) ฟอสฟอรส

(พ) โพแทสเซยม (เค) แคลเซยม แมกนเซยม และกามะถน แตการใสปยจะเนนเฉพาะ

เอน-พ-เค จงเรยกวา ธาตอาหารหลก สวนแคลเซยม แมกนเซยม และกามะถนนน ดนสวน

ใหญทใชปลกพชในปจจบนมกไมขาด และเมอใสปย เอน-พ-เค ลงไปในดน มกม 3 ธาตนปน

ลงไปดวยเสมอ ซงเรยกวา ธาตอาหารรอง สวนธาตอาหารเสรม (จลธาต) ไดแก เหลก สงกะส

โบรอน เปนตน ถาพชขาดธาตหนงธาตใดธาตนนจะเปนตวจากดการเจรญเตบโตและการ

ใหผลผลตของพช

6. การสญเสยธาตอาหารพชในดน

ธาตอาหารพชในดนสญเสยออกไปไดหลายทาง ดงน

(1) สญเสยไปกบผลผลตพชทเกบเกยวออกไป

23

(2) ถกชะลางออกไปจากบรเวณรากพช โดยเฉพาะไนโตรเจน เชน ถาเกดฝนตกหนก

หลงจากใสปยไนโตรเจน โดยเฉพาะในดนทราย เกษตรกรอาจไดรบประโยชนจากการ

ใสปยเพยงรอยละ 10 เทานน เพราะไนโตรเจน ละลายไปกบนางายมาก

(3) สญหายไปในรปกาซ เชน กรณของไนโตรเจน

(4) การตรง โดยเฉพาะฟอสฟอรส การตรงหมายถงธาตอาหารพชถกดนหรอ สารประกอบ

ในดนจบไว พชจงไมสามารถดดธาตอาหารเหลานนไปใชประโยชนไดทงหมด ซงความ

เปนกรด-ดางของดน เปนปจจยสาคญทสด ทมผลตอการตรงธาตอาหารพชในดน

(5) สญเสยไปกบการชะลางและพงทลายของดน พนททมความลาดและมสภาพโลงเตยน

ปราศจากพชพนธหรอสงปกคลมหนาดน หรอมการไถ พรวนดนเพอเตรยมปลกพช ถา

ฝนตกหนกจะเกดการกดเซาะผวดน ธาตอาหารพชในดนยอมสญหายออกไปจากพนทดวย

เมอมการเพาะปลกพช ธาตอาหารจถกดดไปใชในการเจรญเตบโตและถกเกบสะสมไว ในสวนตาง ๆ

ของพช ไดแก ใบ ลาตน ดอก ผล ฯลฯ เมอเกบเกยวผลผลตออกจากพนท ธาต อาหารพชยอมถกนาออกไป

จากพนทดวย

24

ในพนทการเกษตร ธาตอาหารพช ในดนสญเสยไปกบผลผลตมากทสด การปลกพชตดตอกนยาวนาน

โดยไมมการเพมเตมธาตอาหารลงไปในดน ความอดมสมบรณของดนจะลดลง และในทายทสดดนจะไมสามารถ

ใหผลผลตพชสงได

ดงนน ควรเพมเตมธาตอาหารพช ลงไปในดนใหเพยงพอ ซงการใสปยเปนวธการหนง เพราะการฟนฟ

ดนใหกลบมาอดมสมบรณอกครงหนง ตองใชเวลาและคาใชจายสงมาก จงควรดแลรกษาความอดมสมบรณของดน

ใหดอยเสมอ

สารฆาศตรพชและสตว

สารฆาศตรพชและสตวสวนใหญเปนสารประกอบอนนทรย เปนพษกบแมลงและ ศตรพช หากใช

อยางไมระมดระวงยอมเปนโทษตอสขภาพของทงผใชและผบรโภค ทงยงมสารพษตกคางในสงแวดลอมอกดวย

จงมกมคาเตอนบนฉลาก ตวอยางเชน ควรเกบเกยวผลผลตหลงจากฉดพนยา 20 วน เปนตน มฉะนนสารพษ

ตกคางจะเปนอนตรายตอผบรโภค

ปยและประโยชนของปย

ปย คอ วสดทมธาตอาหารพชเปนองคประกอบหรอสงมชวตทกอใหเกดธาตอาหารพช เมอใสลงไป

ในดนแลวจะปลดปลอย หรอสงเคราะหธาตอาหารทจาเปนใหแกพช

การเพาะปลกพชในดนทมความอดมสมบรณสง จงตองการธาตอาหารเพมเตมจากปยนอยกวาดนทม

ความอดมสมบรณตา

ปยแบงออกเปน 3 ประเภท ดงน

(1) ปยเคม คอ สารประกอบอนนทรยทใหธาตอาหารพช เปนสารประกอบทผาน กระบวนการ

ผลตทางเคม เมอใสลงไปในดนทมความชนทเหมาะสม ปยเคมจะละลายใหพชดดไปใชประโยชน

ไดอยางรวดเรว

(2) ปยอนทรย คอ สารประกอบทไดจากสงมชวต ไดแก พช สตว และจลนทรย ผานกระบวนการ

ผลตทางธรรมชาต ปยอนทรยสวนใหญใชในการปรบปรง สมบตทางกายภาพของดน ทาให

ดนโปรง รวนซย ระบายนาและถายเทอากาศไดด รากพชจงชอนไชหาธาตอาหารไดงายขน

ปยอนทรยม 3 ประเภท คอ ปยหมก ปยคอก และปยพชสด ปยอนทรย มปรมาณธาต

อาหารพชอยน อย เมอเปรยบเทยบกบปยเคมและธาตอาหารพช สวนใหญอยในรปของสารประกอบ

อนทรย เชน ไนโตรเจน อยในสารประกอบ จาพวกโปรตน เมอใสลงไปในดน พชจะไม

สามารถดดไปใชประโยชนไดทนท แตตองผานกระบวนการยอยสลายของจลนทรยในดน

25

แลวปลดปลอยธาต อาหารเหลานนออกมาในรปสารประกอบอนทรยเชนเดยวกนกบปยเคม

จากนน พชจงดดไปใชประโยชนได

(3) ปยชวภาพ คอ ปยทประกอบดวยจลนทรยทยงมชวตอย และคณสมบตพเศษสามารถสงเคราะห

สารประกอบธาตอาหารพชไดเอง หรอสามารถเปลยนธาตอาหารพชทอยในรปทไมเปนประโยชน

ตอศตรพชใหมาอยในรปทพชสามารถ ดดไปใชประโยชนได และยงมประโยชนอนๆอก เชน

1. ทาใหศตรพชลดลงชวคราว เพราะไมชอบกลน หรอความเปนกรดของ ปยชวภาพ แต

เมอศตรพชปรบตวได กจะทาลายพชเหมอนเดม

2. ในกรณทเกษตรกรใชปยเคมสตรเดมๆ อยางตอเนอง ทาใหมการสะสมธาตอาหารพช

บางตวในดนมากเกนไป โดยเฉพาะอยางยงฟอสฟอรสและโพแทสเซยม เมอหยดใช

ปยเคมแลวใชปยชวภาพแทน พชจะคงเจรญ เตบโตไดด

3. ในบางกรณ ดนมความเปนดางหรอธาตอาหารพชบางตวไมละลาย เมอใชปยชวภาพท

มความเปนกรดใสลงไป จะทาใหสภาพดนดขนชวคราว และปลดปลอยธาตอาหารพช

ออกมามากขน

4. ในกรณทดนนนขาดธาตอาหารรองบางตว ปยชวภาพทมธาตอาหาร ดงกลาวจะเขาไป

ทดแทนทาใหเกดผลดตอพช

5. มฮอรโมนพชบางอยางทถกสงเคราะหขนในกระบวนการหมก และมปรมาณเหมาะสม

กบพชนนๆ จงทาใหพชเจรญเตบโตดขน

ปรมาณธาตอาหารพชในปยเคม

ฉลากของปยเคมทกชนดมตวเลข 3 จานวนเรยงกน ตวเลขแตละจานวนแสดงปรมาณ ธาตไนโตรเจน

ฟอสฟอรส และโพแทสเซยม (เอน-พ-เค) ตามลาดบ เรยกวา สตรปย ซงม หนวยเปนเปอรเซนต (%) โดย

นาหนกทงหมดของปยเคม

ตวอยางเชน ปยสตร 13-0-46 แสดงวาปยเคมหนก 100 กโลกรม มไนโตรเจน 13 กโลกรม ไมม

ฟอสฟอรส และมโพแทสเซยม 46 กโลกรม สวนธาตอาหารพชตวอนๆ ในปย เคม ผผลตจะระบหรอไมกได

แตถาระบจะใสขอมลวา มธาตอาหารรองและจลธาตอะไรบาง? ในปรมาณ (%) เทาไหร?

ถาเกษตรกรตองการผสมปยเคมใชเอง เพราะปยสตรทมจาหนายในทองตลาดไมตรงกบความตองการ

แนะนาใหใชแมปยดงตอไปน

(1) ปยไนโตรเจน (ปยเอน) เชน ปยยเรย (46-0-0) ปยแอมโมเนยซลเฟส (21-0-0)

(2) ปยฟอสฟอรส (ปยพ) เชน ปยทรปเปลซปเปอรฟอสเฟส (0-46-0) ปย ไดแอมโมเนย

มฟอสเฟส (18-46-0)

26

(3) ปยโพแทสเซยม (ปยเค) เชน ปยโพแทสเซยมคลอไรด (0-0-60) ปยโพแทสเซยม ซลเฟส (0-0-

50)

การพจารณาเลอกซอปยเคม

ตามพระราชบญญตปย 2518 ไดกาหนดใหผขายปยเขยนขอความทสาคญตางๆ เปน ภาษาไทยหรอท

เรยกวา ฉลากปยไวทกระสอบปยใหเดนชด คอ (1) ชอทางการคาและมคาวา ปยเคม (2) สตรปย (3) นาหนก

สทธของปย (4) ปรมาณธาตอาหารรอง (5) เครองหมายการคา (6) ผผลตและสถานทผลตหรอสถานทตงของ

ผแทนจาหนายทชดเจน (7) ทะเบยนเลขท ยกเวน ปยเคมมาตรฐาน 7 ชนด เชน ยเรย (46-0-0) ซปเปอร

ฟอสเฟส (0-20-0) โพแทสเซยมคลอไรด (0-0-60) เปนตน ทไมตองขนทะเบยน

อาชพทเกยวของกบงานเกษตร

1. อาชพปลกพช อาจจะปลกพชชนดเดยวหรอปลกพชหลายชนดผสมกน เชน ปลกพชผก แตม

หลายชนด หรอปลกพชประเภทตางๆ เชน ปลกผก ปลกผลไม และทานาดวย

2. อาชพเลยงสตว เปนอาชพททาไดทวประเทศ การเลยงสตวบางชนดขนอยกบสภาพพนท

ทรพยากรและสงแวดลอม เชน อยตดทะเลกประกอบอาชพประมง จบปลา จบหอย

3. อาชพเกษตรผสมผสาน เปนอาชพเกษตรประกอบดวยหลายประเภททมการ เกอกลกน เชน

มการปลกพชรวมกบการเลยงสตวโดยเอาเศษพชมาใหสตวกน เอามลสตวไปใสพช หรอผสมผสาน

กนระหวางพช เชน เกอกลกนโดยอาศย รมเงาจากตนไมทใหญกวา

4. อาชพแปรรปผลผลตทางการเกษตร โดยเอาผลผลตทางการเกษตรทเหลอจาก การขาย หรอเปน

ชวงทมราคาตกตากนามาแปรรปได เชน การตากแหง การ ดอง การรมควน การเชอม

5. อาชพพอคาคนกลาง เปนอาชพทรบซอสนคาจากอกทหนงไปยงอกทหนง ซงไมตองเปนผผลต

เอง เชน มการรบซอสนคาหลากหลายจากผผลตไปขายตลาด

1. การปลกพช

1.1 ประเภทของการปลกพช สามารถแบงพชออกตามลกษณะการใช ดงน

(1) พชไร คอ พชทปลกโดยอาศยสภาพดนฟาอากาศในพนท สวนใหญอาศย นาฝน เชน

การปลกขาวโพด ออย ขาว มนสาปะหลง

(2) พชสวน เชน ปลกผก ผลไม ไมดอกไมประดบ ตองมการดแลรกษาอยางใกลชด

มนษยตองดแลมากกวาพชไร เชน ใหนา การปองกนกาจด ศตรพช

27

(3) พชปา เปนพชทไมตองการดแลรกษา หรอมนษยปลกขนโดยอาศยธรรมชาตท

สอดคลองกบพชชนดทเกดขนเองในปา เชน การปลกสก ปลกไผ

(4) พชสมนไพร หมายถง พชทมสรรพคณในการรกษาโรคไดทงหมด พชและสตวบาง

ชนดยงนามาสกดเปนเครองสาอาง เชน วานหางจระเข อญชญ ขมน เปนอาหาร

เสรม เชน กระชาย กระเทยม เปนเครองดม เชน บวบก คาฝอย ตะไคร ใชปรงแตง

อาหาร เชน หอมแดง มะนาว

1.2 กระบวนการผลตพช

การปลกพชชนดใดกตาม ควรมขนตอนการเตรยม ดงน

(1) การจดเตรยมกอนเพาะปลก

1. จดเตรยมสภาพพนท เตรยมดนใหเหมาะสมกบพชทจะปลกจดหานาใชอยางเพยงพอ

2. เตรยมวสดอปกรณ เชน เตรยมพนธพช วสดในการปลกพช นามน เครองมอท

จาเปน อาจมการเตรยมตรวจสอบเครองจกรทจะใช เชน เครองสบนา อาจตองม

การเปลยนอะหลยบางชนกไดใหจดหาไว ลวงหนา

3. เตรยมทน ในทนหมายถงเงนทนทจะเตรยมซอวสดอปกรณ จาง แรงงาน

4. เตรยมแรงงาน แรงงานทใชอาจจะเปนแรงงานในครอบครว หรอแรงงานจางขาง

นอก ตองวางแผนการใชแรงงานวาชวงใดตองใชมากนอยเพยงใด

5. ศกษาราคาของตลาดพชในชวงนนๆ เพอวางแผนการปลกใหตรงกบชวงทมราคา

แพง

6. เตรยมพนธพช อาจไดพนธมาจากการเพาะเมลด กงตอน กงทาบ การแยกหนอ

การเสยบยอด ซงตองพจารณาขอดขอเสยของแตละวธ และความเหมาะสมของ

พชทจะใชปลก

(2) การปลกพช เมอเตรยมสถานทแลวกลงมอปลก การปลกมหลายวธ เชน หวานเมลด

การขดหลมปลก ขนอยกบชนดของพชดวย

(3) การดแลรกษา เมอปลกแลวตองมการดแลรกษา มการใหนา ใหปยบารง ดน ปองกน

กาจดศตรพช ทงนขนอยกบชนด อาย ของตนพชดวย

(4) อายการเกบเกยว มความแตกตางตามชนดของพชขนอยกบระยะเวลา หรอใชวธการ

สงเกต พชอาจเกบเกยวดวยแรงคน เครองทนแรง หรอเกบเกยว ไดทงแรงคนและ

เครองจกรกตองขนอยกบขนาดของธรกจดวย

(5) การขาย พชมวธการขายไดหลายวธ เชน มพอคาคนกลางมาซอถงบาน ไปขายเองท

ตลาด สงรานคาประจา เชน สงตามหางสรรพสนคา สงกลม สหกรณ

28

2. การเลยงสตว

2.1 ประเภทของการเลยงสตว แบงตามลกษณะของสตวได ดงน

(1) สตวใหญ นยมเลยงกนแพรหลาย เปนสตวทเลยงไวเพอใชงาน ใชเปนพาหนะ เลยง

เปนอาชพ เชน โคเนอ โคกระบอ

(2) สตวเลก นยมเลยงในครวเรอนเปนอาชพ เปนอาหารหรอเพอความเพลดเพลน เชน

สกร แพะ กระตาย

(3) สตวปก เปนสตวประเภทมปก เชน ไก เปด หาน นก

(4) สตวนา เปนสตวทอาศยในนา หรอครงบกครงนา เชน ปลา กง กบ และตะพาบนา

2.2 กระบวนการผลตสตว

(1) การเตรยมการกอนการเลยงสตว คลายกบการเตรยมการปลกพช มการเตรยมสถานท

วสดอปกรณ เตรยมทน แรงงาน ศกษาราคาตลาด เตรยมพนธ ซงสงของเครองใช

อาจแตกตางกน การเตรยมสถานทตองมการเตรยมเพมเตม เชน เตรยมโรงเรอน เตรยม

บอนาสาหรบการเลยงสตว บางชนด

(2) การเลยงสตว ตองจดสถานทใหเหมาะสมกบสตวชนดนน ศกษาความชอบ ชนดและ

ปรมาณอาหารทตองการตามวยของสตว

(3) การดแลรกษา อาจตองมการใหอาหารเสรม หรอบางชนดตองใหออกกาลงกาย มการ

สงเกตเพอปองกนโรคตางๆ

(4) การขาย ขายเมอสตวเจรญเตบโตเตมท ถาเลยงตอไปจะทาใหตนทนสง ตองเสย

คาอาหาร คาแรงงานเลยง และอน ๆ อก การขายกเชนเดยวกนกบการจาหนายผลผลต

ทเกยวกบพช เชน มพอคาคนกลางมาซอ หรอสงตาม หางสรรพสนคา

สภาพปญหา

1. พนฐานความรของเกษตรกรรายยอยสวนใหญมการศกษานอย เชน จบ ป.4 ป.6 หรอลม

หนงสอไปแลว ทาใหมปญหาในการศกษาหาความร โดยเฉพาะการ ศกษาขอมลการผลตกบ

ขอมลทางการตลาด จงเปนสาเหตททาใหการผลตยง คงเดมหรอตาม ๆ กนไป

2. ราคาพชผลไมแนนอน ไมมหลกประกนในการรบซอผลผลตทางการเกษตร เมอผลผลตเกบ

เกยวไดแลวจงหาตลาด ไมมการหาตลาดไวลวงหนา ดงนน ผลผลตทางการเกษตรจงถก

กาหนดราคาโดยพอคาคนกลาง เนองจากผลผลตทาง การเกษตรมอายสน ทาใหเกษตรกรตอง

รบขาย ถาไมขายทนท ตองเตรยมยงฉางสาหรบเกบ เชน ขาว

29

3. ระบบชลประทาน การวางระบบชลประทานของภาครฐบาลไมทวถง บางแหงมนาใชทาง

การเกษตรตลอดป บางแหงตองอาศยนาตามธรรมชาต

4. การชวยเหลอในการสรางถนนเขาไปในพนทของเกษตรกรยงไมทวถง ทาใหไมสะดวกในการ

ขนสงผลผลตทางการเกษตรออกมาจากฟารม

5. การจดการของเกษตรกรยงไมคมคากบการลงทน มการใชทนมากกวาผลทได ทาใหขาดทน

ทกป จนเกดเปนหนสนเพมขนๆ

6. ราคาผลผลตตกตา เมอผลผลตออกมากจะทาใหราคาผลผลตตกตา อาจแกปญหาโดยการทาให

ออกนอกฤดกาล หรอเพมมลคาผลผลต โดยการแปรรปอาหาร หรอถนอมผลผลต

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

1. ใชพลงงานไฟฟาทางการเกษตรอยางประหยด เชน เครองปนไฟฟา

2. ประหยดนามนเชอเพลง ในการดาเนนงานควรวางแผนการดาเนนงานกอนเพอประหยดใน

การใชนามน เชน วางแผนซอวสดอปกรณใหนอยครง

3. ไมควรเผาตอซงในพนทนา ไร สวน นอกจากจะทาใหเกดมลพษทางอากาศแลว ยงทาใหหนาดน

ซงประกอบดวยแรธาตอาหารสญเสยไปดวย โดยการถก ความรอน

4. การใชผลผลตใหเกดประโยชน ผลผลตทเหลอจากการจาหนายควรนามาใชให เกดประโยชน

ตอไป เชน มลสตว ใหนามาใชหมกปย เศษพชนามาใหสตวกน หรอทาปยหมก

งานชาง

งานชาง หมายถง งานหรอสงทเกดขนจากการทางานของชางทมความร ความชานาญ ในงานนนๆ

ทกษะเปนสงจาเปนในการเปนชาง เพราะเปนการสรางความร ความชานาญในการ ทางานสงใด

สงหนง โดยมขนตอนดงน

1. การศกษาหาความรกบงานชางนนๆ กอนทจะลงมอปฏบตงานนนๆ เพอใหทราบธรรมชาต

ของงาน เชน งานไฟฟาตองเขาใจเกยวกบธรรมชาตของกระแส ไฟฟา การทางานของอปกรณ

ตางๆ จากคมอประกอบของอปกรณนนๆ

2. การวเคราะหสาเหตของการชารดเสยหายของชนสวนอปกรณหรอสงกอสราง ศกษาชนดของ

วสดและหนาทของชนสวนอปกรณในแตละสวน กอนทาการ ถอดหรอแกไขซอมแซม

3. การจดเตรยมอปกรณในการถอดประกอบชนสวนในแตละอปกรณ เครองมอใน การซอม เชน

คอน คม ไขควง ตลบเมตร ฯลฯ ใหเหมาะสมกบลกษณะงาน นน

30

4. การวางแผนและกาหนดขนตอนการปฏบตงานในแตละสวนใหเหมาะสม และการใชวสดอปกรณ

อะไรบาง งบประมาณทใช ความคมคากบการซอมบารง

5. การปฏบตงาน คอ การทางานทละขนตอนตามทไดศกษาวเคราะหและวางแผนไว เปนการ

ฝกใหมการสงเกต ตรวจสอบ และคนควา เพอทาการทดลองและแกไขขอบกพรองหรอ

จดเสยใหดขนหรออยในสภาพเดมทสามารถใชไดตอไป

6. เมอทาการซอมแซมเรยบรอยแลว ใหตรวจสภาพความเรยบรอย อปกรณใส ครบถวนถกตอง

หรอไม แลวจงทาการทดลองวาสามารถใชไดหรอไม หรอตองทาการปรบปรงแกไขใหดตอไป

ประเภทของงานชาง

1. ชางไฟฟา เปนผมความชานาญเกยวกบธรรมชาตและการทางานของระบบไฟฟา ประโยชน

และโทษของไฟฟา เชน เดนสายไฟในอาคาร ชางวทย โทรทศน

2. ชางไม เปนผมความชานาญเกยวกบงานไม เชน การทาเฟอรนเจอรจากไม ทาโตะ เกาอ

หรองานกอสรางจากไม

3. ชางยนต เปนผมความชานาญเกยวกบเครองยนต กลไก การทางานของเครองยนต เชน เปน

ชางซอมรถยนต รถจกรยานยนต

4. ชางประปา เปนผมความชานาญเกยวกบการวางทอประปา ธรรมชาตการไหลของนา การ

เชอมตอทอในลกษณะตางๆ

5. ชางปน เปนผมความชานาญเกยวกบการกออฐถอปน การฉาบ การเทพนคอนกรต

6. ชางทาส เปนผมความชานาญเกยวกบการทาสกบวสดตางๆแลว ยงมความชานาญเกยวกบการ

เลอกใชสกบวสดตางๆ

7. ชางเชอม เปนผมความชานาญเกยวกบงานเชอม การใชเครองมอ เครองจกร ในการเชอม

อาชพทเกยวของ เชน อาชพทาเหลกดดประต หนาตาง

อาชพทเกยวของกบงานชาง

1. เปนอาชพตามความชานาญ เชน ชางไฟฟา ชางไม ชางยนต ชางประปา ชาง ปน ชางทาส

ชางเชอม โดยอาจใชความรความสามารถรบงานเอง มการบรหาร จดการ คดราคาไดเอง

ตดตามการทางานเอง จดการหาลกคาเอง หรอบางคนใชความชานาญเปนลกจางงานกอสราง

2. เปดรานซอม เชน ซอมเครองไฟฟา ซอมเครองรถยนต ขนอยกบความชานาญ ของแตละคน

31

กระบวนการงานของชาง

1. ออกแบบ งานชางตองมการออกแบบมากอน เพอใหชางตางๆทาตามและเปน การคดงานมาทง

ระบบแลว มการกาหนดชนดของวสดทตองใชอยางละเทาใด สงเกตวาเมอเราซออปกรณงาน

ชางกมคมอการตตตงมากบชดอปกรณดวย

2. อานแบบ ชางจะตองอานแบบใหเขาใจ สามารถแยกวสดอปกรณทใชได ทาใหคดคาใชจายได

และเรยนรระบบ/ขนตอน การตดตง หรอประกอบงานนน

3. จดเตรยมวสดอปกรณตามทกาหนด ใชวสดอปกรณชนดใดบาง จานวนกชน ชนดของเครองมอ

ทใชจดเตรยมใหพรอมกอนลงมอปฏบต

4. ลงมอปฏบต นาวสดอปกรณมาใหพรอม แลวปฏบตตามขนตอนทกาหนดอยาง เครงครด

5. ทดลองใช ควรตรวจสอบกบแบบอกครงกอนทดลองใช เพอไมใหเกดการ ผดพลาด

งานประดษฐ

งานประดษฐ หมายถง สงททาขนใหม โดยใชวสดตางๆ ทงทเปนวสดเหลอใชหรอ วสดทว ๆ ไป

แลวนาไปใชใหเกดประโยชน เชน

1. เปนกจกรรมทชวยใหเกดความคดรเรมสรางสรรค

2. เปนการใชเวลาวางใหเกดประโยชน

3. เปนการฝกใหรจกสงเกตสงรอบ ๆ ตว และนามาใชประโยชนได

4. สรางความภาคภมใจกบผประดษฐ

5. สามารถสรางงานและสรางรายไดเพอเปนพนฐานการประกอบอาชพได

ขอบขายของงานประดษฐ

งานประดษฐตางๆ สามารถเลอกทาไดตามความตองการและประโยชนใชสอย ซง แบงเปน 4 ประเภท

ไดดงน

1. ประเภทของเลน เปนของเลนเพอความเพลดเพลน ของเลนเพอการคด เชน งานปน

งานจกสาน วสดทใช เชน กระดาษ ผา เชอก พลาสตก

2. ประเภทของใช อาจทาขนเพอใชในชวตประจาวน เชน ตะกรา กระบง งาน ไมไผ ผาเชดเทา

ผาปโตะ วสดทใช เชน กระดาษ ไมไผ ดน ผา เหลก ใบตอง

3. ประเภทของตกแตง ใชตกแตงสถานท บานเรอนใหมความสวยงาม เชน การประดษฐดอกไม

แจกน ภาพวาด งานแกะสลก

32

4. ประเภทเครองใชงานพธ ทาขนเพอใชในพธทางศาสนาในชวงโอกาสตางๆ และงานประเพณ

เชน ลอยกระทง งานเขาพรรษา งานออกพรรษา งานศพ เครองใช ในงานพธทางศาสนา เชน

พานพม มาลย เครองแขวน บายศร การจดดอกไม ในงานศพ

วสดอปกรณทใชในงานประดษฐจะเปนของใชเลกๆ เชน กรรไกร เขม ดาย กาว มด ตะป คอน

แปรง ส เลอย จกรเยบผา กระดาษ

อาชพทเกยวของกบงานประดษฐ

อาชพนกประดษฐ เปนอาชพทผลตสงของเครองใช ซงจะตองเปนผทมความคด สรางสรรค ทนตอ

ความตองการของตลาด

ลกษณะการประกอบอาชพไดแกผลตเสรจแลวขายความคดใหกบบรษท หรอคดแลว ผลตเองสงขาย

ใหรานคา หรอผลตเองแลวขายเองโดยตรง

กระบวนการผลตงานประดษฐ

งานประดษฐ มขนตอน ดงน

1. ออกแบบงานประดษฐ เชน ประดษฐดอกไม จะตองออกแบบขนาดของใบ ขนาดของกลบ

ดอก เกสรดอกไม กานดอก

2. จดเตรยมวสดอปกรณใหพรอม เชน กระดาษ กรรไกร มด กาว วสดทจะใช ทาสงประดษฐ

3. ปฏบต เมอออกแบบและเตรยมวสดแลวใหนามาประกอบตามตองการ

4. การตกตาง อาจมการตกแตงใหสวยงามดวยการหาวสดมาตกแตงเพมเตม เพอเพมมลคาให

ผลตภณพ เชน ตกแตงดวยการทาส

5. ตรวจสอบชนงาน โดยตรวจสอบกบแบบทกาหนดไวอกครงหนง วามการตดวสดครบถวนหรอไม

หรอทดสอบกบผชานาญใหแสดงความคดเหน

ปญหาในการผลตชนงาน

1. วตถดบ ปจจบนวสดธรรมชาตโดยการหาจากพชในทองถน ถกใชอยางฟมเฟอย ไมมการปลก

ทดแทน วสดมราคาแพงขน เชน กระดาษ

2. การสงเสรมและพฒนาผลตภณฑ ผผลตสวนใหญไมมความรเรองการออกแบบ ทาใหบรรจ

ภณฑไมทนสมยและไมมคณคา

3. กระบวนการผลต สวนใหญขนตอนการผลตยงใชวธเกา มการนาเทคโนโลยเขา มาใชนอย

ตนทนสง

33

การอนรกษพลงงานและสงแวดลอม

1. งานประดษฐทผลตโดยโรงงานทเปนระบบอตสาหกรรม จะมการใชพลงงาน ไฟฟากบเครองจกร

ดงนนจงควรดแลใชไฟฟาภายในโรงงาน เชน มการตด ประกาศวธการใชไฟฟาอยางประหยด

2. งานประดษฐทเปนระบบอตสาหกรรมควรคานงถงสงแวดลอม เชน การทงของ เสยทเปน

สารเคมลงสแมนา ลาคลอง หรอปลอยควนพษออกอากาศ โดยเฉพาะวสดททาเปนสาร

พลาสตกหรอยางสงเคราะห

งานธรกจ

งานธรกจ หมายถง การดาเนนกจกรรมการผลต หรอจาหนายสนคา และบรการโดย มงหวงผลกาไร

ลกษณะของธรกจ

การประกอบธรกจมหลากหลายรปแบบ แตละรปแบบมขอดและขอเสยแตกตางกน ในเรองของการ

จดตง การขยายกจการ ความรบผดชอบของเจาของ จงควรศกษาใหเขาใจเพอเลอกรปแบบใหเหมาะสมกบ

ตนเอง

1. กจการเจาของคนเดยว หมายถง กจการทมบคคลเดยวเปนเจาของกจการ เปนผดาเนนงานและ

รบผดชอบบรหารงานเพยงลาพงคนเดยว ทาใหการตดสนใจเปนไปดวยความรวดเรว ผประกอบการ

หรอเจาของธรกจเปนผรบผดชอบในผลการ ประกอบการนนทงหมด ไมวาจะเปนกาไรหรอ

ขาดทนโดยไมจากดจานวนแต เพยงผเดยว กลาวคอ หากธรกจมกาไร กาไรทงหมดกจะเปน

ของผประกอบการนน แตหากธรกจขาดทน ผประกอบการกตองรบผลขาดทนนนทงหมด

2. หางหนสวน หมายถง กจการทมบคคลตงแต 2 คนขนไป ตกลงรวมดาเนน กจการดวยกนเพอ

แสวงหาผลกาไรจากการดาเนนกจการนน

3. บรษทจากด หมายถง กจการทจดตงขนโดยมการแบงทนเปนหนทมบคคล ถอหนๆละเทาๆกน

และผถอหนแตละคนรบผดชอบเพยงคาหนทตนนาสงใช ไมครบตามมลคาของหนทตนถอเทานน

ระบบสหกรณ

สหกรณ เปนองคกรธรกจรปหนงทประกอบดวยบคคลมารวมกนโดยวธการชวยเหลอ ซงกนและกน

อยางมวตถประสงค เพอสงเสรมผลประโยชนทางเศรษฐกจของสมาชก การประกอบธรกจระบบสหกรณเปน

การจดการไมมงคากาไร ยดหลกการชวยเหลอซงกนและกนของสมาชก ปองกนมใหถกเอาเปรยบจากพอคา

คนกลางหรอบคคลอนๆ

34

ลกษณะของสหกรณ

1) เปนองคกรทมการรวมกลมบคคลทมวตถประสงคและความสนใจเหมอนกน

2) องคกรมจดหมายหลกในการสงเสรมผลประโยชนทางเศรษฐกจแกสมาชก

3) การจดองคกรยดรปแบบประชาธปไตย โดยใหทกคนมสวนรวมในการจดการ การกากบดแล

การจดหาทน และรบผดชอบ

หลกการของสหกรณ

1) การเปนสมาชกสหกรณ ตองเขามาดวยความสมครใจ ยอมรบระเบยบ กฎเกณฑ ของสหกรณ

ตามหลกเสรภาพ

2) สมาชกทกคนมสทธเทาเทยมกนตามหลกประชาธปไตย

3) การมผลกาไรตองมความยตธรรม

4) การดาเนนธรกจถอหลกวาเงนสวนเกนหรอผลกาไรเปนของสมาชกทกคน

5) สงเสรมใหบคลากรมความรความสามารถในการดาเนนงานสหกรณ และสนบสนนใหสมาชก

ไดฝก ศกษาหาความรในการประกอบอาชพของตน

6) มความรวมมอระหวางสมาชกสหกรณ เพอใหบรรลเปาหมายของการอยด กนด และมสขของ

สมาชกในประเทศไทย มพระราชบญญตสหกรณ พ.ศ. 2511 เปน กฎหมายรองรบการ

ดาเนนงานของสหกรณ ประเภทของสหกรณ ระบไววาม 2 ประเภท คอ สหกรณจากดและไม

จากด แตในการปฏบตสหกรณในประเทศไทย แบงได 6 ประเภท คอ สหกรณการเกษตร

สหกรณการประมง สหกรณนคม สหกรณรานคา สหกรณออมทรพย สหกรณบรการ

วสาหกจชมชน

วสาหกจชมชน คอ การประกอบการโดยชมชนทมสมาชกชมชนเปนเจาของปจจย การผลต การคา

และการเงน เพอใหเกดประโยชนทงดานเศรษฐกจ คอ การสรางรายไดและ อาชพ ดานสงคม คอ การยดโยง

รอยรดความเปนครอบครวและชมชนใหรวมคด รวมทา รวมรบผดชอบ แบงทกขปนสขซงกนและกน วสาหกจ

ชมชนจะเปนเครองมอในการสราง ฐานรากทางเศรษฐกจและสงคมใหเขมแขง ตลอดจนพงพาตนเองไดในทสด

หลกการวสาหกจชมชน

1) ชมชนหรอองคกรชมชนเปนเจาของปจจยการผลตและทรพยากรธรรมชาต

35

2) เคารพหลกการและเปาหมายการดารงชวตรวมกน แบงปนกน พงพงกนภายใน ชมชนอยาง

เสมอภาคและเคารพหลกการอยรวมกนของชมชนกบสงแวดลอม ระบบนเวศนแบบปฏสมพนธาพ

3) มการทางานแบบมสวนรวมของชมชน จดการและวางแผนแมบทพฒนาชมชน ดวยตนเอง

4) สรางทนของชมชนหรอกองทนของชมชนหลากหลายรปแบบ เปนหลกประกน ความเสมอภาค

ทางเศรษฐกจและสทธมนษยชน

5) วสาหกจชมชนเปนหลกการมสวนรวมและกระจายผลประโยชนควบคไปกบ การสรางสมคม

สวสดการทเกดจากสมาชกชมชนรวมมอขนมา เรยกวาสวสดการ

6) เศรษฐกจชมชนมาจากฐานการผลตทหลากหลาย เปนองคกรรวมดานปจจยส ตอบสนองตลาด

ในชมชนกอน

วสาหกจชมชน เปนแนวคดทมงผลตหรอบรการโดยสมาชกในชมชน เพอการบรโภค และสราง

รายไดใหชมชนจากผลผลตทหลากหลายในชมชน ทงในดานการบรโภคแบบพงพา ตนเอง การเกบหรอถนอม

อาหารไวกนในครอบครว ในชมชน จะชวยลดรายจายของครอบครว และเสรมสรางสขภาพสงคม สขภาพ

อนามยทด มคณธรรม ไมเหนแกประโยชนดานกาไร สงสด

ดงนน การจดตงวสาหกจชมชนจงตงอยบนกระบวนการคดและปฏบต ดงน

1) จดเรมตนของการแปรรปหรอผลตสนคาของชมชน สมาชกชมชนตองม เปาหมายเพอบรโภค

อปโภคของตนเองเปนหลก ดานการผลตสนคาหลายชนด หลายประเภท เพอการพงพาตนเอง

ลดรายจายทเสยไปจากการซอ ปองกนไมใหเงนไหลออกไปจากชมชน จะสงผลใหการหมนเวยน

และแพรสะพดอย ในชมชน

2) สมาชกในชมชนผลตสนคาเปนระบบอตสาหกรรม เพอลดรายจายของตนเอง หรอเปนหลก

พงพงตนเองไดแลว จงคอยขยบขยายการผลตออกไปสชมชน เพอนบาน เพอลดภาวะการซอ

ของแพงแกชมชนเพอนบาน

3) การเรมตนดาเนนการวสาหกจชมชน ตองคานงถงการลงทนตา อปกรณงาย ๆ การใชแรงงาน

ในชมชน และการรจกพฒนาจากภมปญญาดงเดมมาใช

ขอบขายของงานธรกจ

การประกอบธรกจแบงออกตามอาชพ เชน ธรกจการเกษตร ธรกจอตสาหกรรม การทองเทยว

อตสาหกรรมยานยนต ธรกจการกอสราง ธรกจการเงน ธรกจเกยวกบงานบาน ธรกจเกยวกบงานประดษฐ ซง

ทกอาชพนอกจากะมกระบวนการผลตแลวยงมงานธรกจแทรกไปกบ อาชพดวย

36

1. ขอมลทเกยวของกบธรกจ เชน ประกอบธรกจการเกษตรกควรมขอมลทางการเกษตร เชน

ผลผลตเปนอะไร ใชวสดอปกรณใดบาง สถานทผลตอยทใด และ ในลกษณะเชาหรอเปนของ

ตนเอง มกระบวนการผลตอยางไร ขายทใด ใช แรงงานอยางไร จะผลตเมอใด ซงขอมล

เหลานจะมประโยชนตองานธรกจใช ในการวางแผน

2. งานการเงนและบญช เปนการวางแผนเกยวกบรายไดและรายจาย เพอใหใชจายเงนไดเพยงพอกบ

รายไดและมเงนออมไวใชจายในอนาคต

ประโยชนของการทาบญช

1. เจาของกจการทราบวาธรกจมกาไรหรอขาดทน

2. ทราบเกยวกบราคาสงของทซอและราคาขายผลผลต

3. เปนขอมลการทาธรกจในครวตอไป

4. งายตอการตรวจสอบเนองจากเปนการบนทกรายการทงรายรบ-รายจาย ตาม ลาดบเหตการณ

กอน-หลง

37

อาชพทเกยวของกบงานธรกจ

ทกอาชพทกลาวมาสวนหนงของการดาเนนงานคอ งานธรกจ

1. ธรกจการเกษตร เปนธรกจทเกยวของกบการเกษตร

2. ธรกจอตสาหกรรม เปนธรกจทเกยวกบงานชาง เชน ธรกจผลตเครองใชไฟฟา ธรกจผลตรถยนต

3. ธรกจอตสาหกรรมการทองเทยว เปนธรกจจดการทองเทยว เชน บรษทจดทวร มการบรการ

การเดนทาง ทพก อาหาร มมคคเทศก เปนการบรการอยางครบ วงจร

4. ธรกจการกอสราง เชน ธรกจรบกอสรางบาน อาคาร

5. ธรกจการเงน เชน ธรกจการธนาคาร

6. ธรกจใหบรการ เชน ธรกจรานเสรมสวย ธรกจนวดแผนโบราณ

7. ธรกจซอมาขายไป เปนกจการทซอขายสนคาทงขายสงและขายปลก โดยไมใช ผผลต เชน

หางสรรพสนคา รานขายผลไม

สภาพปญหา

1. บคลากรขาดความชานาญการทาธรกจ บคลากรสวนใหญโดยเฉพาะธรกจ ขนาดยอม ขาด

ความชานาญการทาธรกจ เชน การวเคราะหแนวโนมความตองการของตลาด การทาบญช

การเงนตางๆ

2. ขาดการสรางความเชอถอและทาความรจกกบลกคา ขาดความเชอถอจากลกคา เชน การ

ปลอมปนสนคา การสงมอบสนคาไมตรงเวลา นอกจากนยงขาดความเขาใจลกคาซงผประกอบการ

จะตองทาความรจกกบลกคา เชน รสนยมความ ชอบ ไมชอบ กลมอาย กาลงซอของลกคา

38

ใบงานท 2

สารวจอาชพในชมชน ภมภาค ภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา

ทวปยโรป และทวปอฟรกา

ใหผเรยนสารวจอาชพในชมชน ภมภาค และในโลก มา 10 อาชพ ลงในแบบสารวจ

โดยดาเนนการดงน

1. ครและผเรยน ศกษาวธการสารวจ แลวรวมกนกาหนดแบบสารวจ และกาหนด วธการทจะใช

สารวจ

2. ดาเนนการสารวจแลวกรอกรายละเอยด ดงน

2.1 ชอผเรยน ศรช. สถานศกษา ชอครประจากลม

2.2 ชออาชพ เชน เพาะเหด

2.3 ทาเลทตง เชน บานเลขท 207 หมท 11 แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร

2.4 การประกอบอาชพ ใหมรายละเอยดเกยวกบระยะเวลาการประกอบอาชพ ตงแตเรมตน

จนถงปจจบน จดเรมตนหรอเหตจงใจในการประกอบอาชพ วสด อปกรณ (หลก) ทใช

กระบวนการผลต กระบวนการตลาด ปญหา อปสรรค การสรางความมนคงในอาชพ

39

แบบสารวจ

ชอผเรยน ………………………………………….......... ศรช. … …………………...…………

สถานศกษา………………………………………….........ชอครประจา

กลม………………………………………

40

กลมอาชพใหม

จากการเปลยนแปลงในบรบทโลกทงในสวนการรวมกลมทางการเงน การเปลยนแปลงเทคโนโลยอยาง

รวดเรว การเปลยนแปลงของธรรมชาตและสงแวดลอม การเปลยนแปลงพฤตกรรมของผบรโภค การรวมกลม

ทางเศรษฐกจ และประการสาคญคอ การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทางสงคม ดงนน อาชพในปจจบน

จะตองมการพฒนาวธการและศกยภาพในการแขงขนไดในระดบโลก ซงจะตองคานงถงบรบทภมภาคหลกของ

โลก หรอ “รศกยภาพเขา” หมายถงทวปเอเซย ทวปอเมรกา ทวปยโรป ทวปออสเตเลย และทวปแอฟรกา และ

จะตอง “รศกยภาพเรา” หมายถงรศกยภาพหลกของพนทประเทศไทย คอศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแต

ละพนท ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถชวตของแตละพนท และศกยภาพของทรพยากรมนษย

ในแตละพนท ดงนนเพอใหการประกอบอาชพสอดคลองกบศกยภาพหลกของพนทและสามารถแขงขนในเวท

โลก จงไดกาหนดกลมอาชพใหม 5 กลมอาชพ คอ กลมอาชพใหมดานการเกษตร กลมอาชพใหมดานพาณชยก

รรม กลมอาชพใหมดานอตสาหกรรม กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค และกลมอาชพใหมดานบรหาร

จดการและบรการ

1. กลมอาชพใหมดานการเกษตร คอการพฒนาอาชพในดานการเกษตรเกยวกบการปลกพช

เลยงสตว การประมง โดยนา องคความรใหม เทคโนโลย/นวตกรรม มาพฒนาใหสอดคลองกบศกยภาพหลก

ของพนท คอศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแตละพนท ตามลกษณะภมอากาศ ศกยภาพของภมประเทศ

และทาเลทตงของแตละพนท ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถของแตละพนทและศกยภาพของ

ทรพยากรมนษยในแตละพนท อาชพใหมดานการเกษตร เชน เกษตรอนทรย เกษตรผสมผสาน เกษตรทฤษฎ

ใหม วนเกษตร ธรกจการเกษตร เปนตน

2. กลมอาชพใหมดานพาณชยกรรม คอการพฒนาหรอขยายขอบขายอาชพดานพาณชยกรรม

เชน ผใหบรการจาหนายสนคาทงแบบคาปลกและคาสงใหแกผบรโภคทงมหนารานเปนสถานทจดจาหนาย เชน

หางราน หางสรรพสนคา ซปเปอรสโตร รานสะดวกซอ และการขายทไมมหนาราน เชนการขายผานส อ

อเลคทรอนกส

3. กลมอาชพใหมดานอตสาหกรรม คอการพฒนาอาชพท อาศยองคความร เทคโนโลย/

นวตกรรม อาชพเกยวกบงานชาง ซงไดแกชางไฟฟา ชางไม ชางยนต ชางประปา ชางปน และชางเชอมให

สอดคลองกบความตองการของตลาดในประเทศและตางประเทศและศกยภาพหลกของพนท เชน ผ ผลต

ชนสวนอเลคทรอนกสเครองใชไฟฟา หรออปกรณอเลคทรอนกสโดยทวไป เชน IC PCB ผประกอบรถยนต

41

และยานยนตประเภทตาง ๆ ผผลต ตวแทนจาหนายหรอผประกอบชนสวนหรออะไหลรถยนต ผใหบรการซอม

บารงรถยนต ผ จดจาหนายและศนยจาหนายรถยนตทงมอหนงมอสอง ผผลตและจาหนายเครองจกรและ

เครองมอทกชนด เชนเครองจกรกลหนก เครองจกรกลเบา ผลตอปกรณหรอสวนประกอบพ นฐานของ

เครองใชไฟฟาตาง ๆ เชนสายไฟ หลอดไฟ ฉนวนไฟฟา มอรเตอรตาง ๆ การผลตอลมเนยม ผลตและตวแทน

จาหนายผลตภณฑเหลก สเตนเลส ผผลตจาหนายวสดกอสราง วสดตกแตง สขภณฑ การกอสราง อาคาร หรอท

อยอาศย

4. กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค

ทามกลางกระแสการแขงขนของโลกธรกจทไรพรมแดนและการพฒนาอยางกาวกระโดด

ของเทคโนโลยการสอสารและการคมนาคม การแลกเปลยนสนคาจากทหนงไปยงอกสถานททอยหางไกลนน

เปนเรองงายในปจจบนเมอขอจากดของการขามพรมแดนมใชอปสรรคทางการคาตอไปจงทาใหผบรโภคหรอผ

ซอมสทธเลอกสนคาใหมไดอยางเสรทงในดานคณภาพและราคา ซงการเรยนรและพฒนาสนคาและบรการตาง

ๆทมอย ในตลาดอยแลวในยคโลกไรพรมแดนกระทาไดงาย ประเทศทมตนทนการผลตตา เชนประเทศจน

อนเดย เวยดนาม และประเทศในกลมยโรปตะวนออก จะมความไดเปรยบในการแขงขนดานราคา ดวยเหตน

ประเทศผนาทางเศรษฐกจหลายประเทศจงหนมาสงเสรมการดาเนนนโยบายเศรษฐกจสรางสรรคเพอพฒนา

สนคาและบรการใหม ๆ และหลกเลยงการผลตสนคาทตองตอสดานราคา โดยหลกการของเศรษฐกจสรางสรรค

คอแนวคดหรอแนวปฏบตทสราง/เพมมลคาของสนคาและบรการไดโดยไมตองใชทรพยากรมากนก แตใช

ความคด สตปญญา และความสรางสรรคใหมากขน

ทศทางของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) ไดกาหนด

ยทธศาสตรการปรบโครงสรางเศรษฐกจสการเจรญเตบโตอยางคณภาพและยงยน ใหความสาคญกบการปรบ

โครงสรางเศรษฐกจบนฐานความร ความคดสรางสรรคและภมปญญา ภายใตปจจยสนบสนนทเอออานวยและ

ระบบการแขงขนทเปนธรรมเพอสรางภมคมกนใหกบประเทศ มงปรบโครงสรางและการลงทนใหสอดคลอง

กบความตองการของตลาดทงภายในและตางประเทศ สรางมลคาเพมใหกบสาขาบรการทมศกยภาพบนพนฐาน

ของนวตกรรมและความคดสรางสรรค พฒนาธรกจสรางสรรคและเมองสรางสรรค เพมผลตภาพของภาคเกษตร

และสรางมลคาเพมดวยเทคโนโลยและกระบวนการผลตทเปนมตรกบสงแวดลอม พฒนาภาคอตสาหกรรมส

อตสาหกรรมฐานความรเชงสรางสรรคและเปนมตรตอสงแวดลอม พฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโรจ

สตกส สรางความมนคงดานพลงงานควบคไปกบการปฏรปกฎหมายและกฎระเบยบตาง ๆทางเศรษฐกจและการ

42

บรหารจดการเศรษฐกจสวนรวมอยางมประสทธภาพเพ อใหเปนฐานเศรษฐกจของประเทศทเขมแขงและ

ขยายตวอยางมคณภาพ

กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค จงเปนอาชพทอย บนพนฐานของการใชองคความร

(Knowledge)การศกษา(Education) การสรางสรรคงาน (Creativity) และการใชทรพยสนทางปญญา(Intellectual

Property) ทเชอมโยงกบพนฐานทางวฒนธรรม(culture) การสงสมความรของสงคม(Wisdom) และเทคโลโลย/

นวตกรรมสมยใหม (Technology and Innovation) (อาคม เตมพทยาไพสฐ,2553) ดงนนกลมอาชพใหมดาน

ความคดสรางสรรค จงเปนการตอยอดหรอการพฒนาอาชพในกลมอาชพเดม คอกลมอาชพเกษตรกรรม กลม

อาชพอตสาหกรรม กล มอาชพพาณชยกรรม กล มอาชพคหกรรม กล มอาชพหตถกรรม และกล มอาชพ

ศลปกรรม

กลมอาชพใหมดานความคดสรางสรรค เชน แฟชนเสอผา เครองประดบ เครองสาอาง ทรงผม

สปาสมนไพร การออกแบบสอ/ภาพยนตร/โทรทศน เครองใชไฟฟา เฟอรนเจอร วสดกอสรางแบบประหยด

พลงงาน เซรามก ผาทอ จกสาน แกะสลก รถยนตพลงงานทางเลอก ขากลอตโนมตเพอผพการ การทองเทยว

เชงวฒนธรรม ตลาดนาอโยธยา เปนตน

5.กลมอาชพใหมดานบรหารจดการและบรการ เชน ธรกจบรการทองเทยว ธรกจบรการสขภาพ

ธรกจบรการโลจสตกส ธรกจภาพยนต ธรกจการจดประชมและแสดงนทรรศการ บรการทปรกษาดาน

อสงหารมทรพย ทปรกษาทางธรกจ

งานอาชพใหมทง 5 กล ม ในอนาคตจะมการเตบโตทางธรกจมากขน จงมความตองการ

เจาหนาท บคคล พนกงาน เพอควบคมและปฏบตงานทมความร ความสามารถ และทกษะฝมอเปนจานวนมาก

43

เรองท 3 การประกอบอาชพในภมภาค 5 ทวป ภมภาคของโลกประกอบดวย 5 ภมภาค ไดแก เอเชย อเมรกา ยโรป ออสเตรเลย แอฟรกา ซงในแตละ

ภมภาคจะมลกษะการประกอบอาชพทแตกตางกน เพราะมความแตกตางกนทางสภาพบรบทของพนท ไดแก

ทรพยากรธรรมชาตและพนท ลกษณะภมอากาศ ภมประเทศ ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ วถชวตและการ

ดารงชวตของประชาชน ดงนนในการประกอบอาชพ ผประกอบการจาเปนตองเขาใจในความแตกตางของ

สภาพบรบทของพนทดงกลาว เพราะในอนาคต การตดตอทางการคาจะสามารถเชอมโยงตดตอซอขายไดอยาง

ไมมขอบเขตจากด ความแตกตางของลกษณะงานอาชพในแตละภมภาค มรายละเอยดดงน

ภมภาคเอเชย สวนใหญของประเทศในภมภาคเอเซย ประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนหลก ไดแกการ

ปลกพช การเลยงสตว การประมง ปาไม รวมถงงานอาชพทางดานเหมองแร และอตสาหกรรมดวย โดยในแต

ละอาชพทประกอบการในภมภาคเอเชย มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช เปนอาชพเกษตรกรรมทประชาชนสวนใหญในแตละประเทศของภมภาคเอเชย

ดาเนนการประกอบเปนอาชพ แตมความแตกตางกนไปตามลกษณะภมอากาศ ภมประเทศ และการดารงชวต

ของประชากร โดยประเทศในเขตพนทราบทมปรมาณฝนเพยงพอ และประชากรอาศยอยอยางหนาแนน จะม

การดาเนนการประกอบอาชพการปลกพชเพ อเลยงตนเอง แตในเขตพ นท ท มภมอากาศแบบปาดบชน ม

ประชากรอยบางเบา จะประกอบอาชพเกษตรกรรมปลกพชแบบเลอนลอย ทงน ในพนททเปนทงหญามระบบ

ชลประทาน สวนใหญจะประกอบอาชพปลกพชพรอมการเลยงสตว โดยพนทใดของประเทศทอยในเขตอากาศ

หนาว เขตทะเลทราย และเขตภเขา จะเปนพนททไมสามารถประกอบอาชพเกษตรกรรมปลกพชได

สาหรบพชเศรษฐกจท สาคญนยมปลกในประเทศของภมภาคเอเชย เชน ขาวเจา

ขาวโพด มะพราว ปาลมนามน มะกอก ชา ฝาย ปอ ปาน ยางพารา เปนตน

การเลยงสตว อาชพเกษตรกรรมการเลยงสตว เปนอกอาชพหนงทประชาชนในประเทศตางๆ

ของภมภาคเอเชยนยมประกอบอาชพ แตมความแตกตางกนไปตามสภาพภมประเทศ และภมอากาศ โดยใน

ประเทศทมอากาศแหงแลงแถบเอเชยตะวนตกเฉยงใต และตอนกลางของภมภาค ซงมลกษณะพนทเปนทงหญา

กงทะเลทราย ประชากรในเขตดงกลาว จงนยมเลยงสตวแบบเรรอน ไดแก อฐ แพะ แกะ โค มา และจามร

โดยการเลยงสตวในลกษณะดงกลาว เปนการประกอบอาชพเพอตองการนมและเนอนามาใชเปนอาหาร สวนใน

เขตอากาศรอนชนและอบอน ประชากรจะนยมเลยงสตวเพอการบรโภคและการสงเปนสนคาออก ไดแก สกร

44

ไก เปด ทงน ในเขตอากาศดงกลาว จะนยมเลยงโค กระบอ และมาเชนเดยวกน แตเปนการเลยงไวเพอใชงาน

การประมง การประกอบอาชพประมงของภมภาคเอเชย มการดาเนนการประกอบอาชพ

ประมงใน 2 ลกษณะ ไดแก ประมงนาจด และประมงทางทะเล การประกอบอาชพประมงนาจด สวนใหญจะ

นยมทาอาชพประมงควบคกบการปลกพช โดยเฉพาะพชผก สาหรบการประกอบอาชพประมงทางทะเล มการ

ประกอบอาชพในเขตนานนาแถบชายฝงตะวนออกของภมภาคเอเซย ตงแตอาวไทยไปจนถงชองแคบเบรง

ทกระแสนาอนกโรชโว ไหลมาบรรจบกบกระแสนาเยนโอยาชโว เพราะเปนแหลงทมอาหารสมบรณ ทาใหม

สตวนาอยเปนจานวนมาก ประเทศญปน เปนประเทศทมการประกอบอาชพประมงทางทะเลมากทสดในโลก

นอกจากการประกอบอาชพประมงจบสตวนาทะเลแลว ตามแนวชายทะเล ยงมการประกอบอาชพการเลยงหอย

ประเภทตางๆ รวมถงสาหรายทะเล ซ งมการประกอบอาชพเชนนกระจายโดยทวไปในประเทศทมพนท

ชายทะเล

ปาไม อาชพปาไม มการดาเนนงานอาชพใน 2 ลกษณะตามเขตภมอากาศ คอ

ปาไมในเขตรอน จะเปนไมประเภทไมเนอแขง ในเขตประเทศ ไทย พมา ลาว กมพชา เวยดนาม อนเดย และใน

ประเทศกลมหมเกาะ สวนปาไมในเขตหนาว จะเปนปาตนสน โดยมการนาไมสนมาใชทาเปนกระดาษและลงไม

เหมองแร ภมภาคเอเชย เปนภมภาคทอดมไปดวยแรธาตนานาชนด เนองจากมสภาพภม

ประเทศเปนเทอกเขาทมอายแตกตางกน แรธาตทสาคญทมการขดขนมาใชประโยชน ไดแก เหลก ถานหน ดบก

นามน แมงกานส เพชร พลอย เปนตน

อตสาหกรรม ในภมภาคเอเชย การประกอบอาชพดานอตสาหกรรม สวนใหญจะเปน

อตสาหกรรมแบบหตถกรรมหรออตสาหกรรมในครวเรอน ในลกษณะงานฝมอ ของทระลก เชน ผาทอ เครอง

โลหะ เครองแกะสลก เครองจกสาน เปนตน สาหรบอตสาหกรรมใหม ประเทศญปน เกาหล ไตหวน และ

สงคโปร ถกจดใหเปนประเทศในกลมอตสาหกรรมใหม

ลกษณะวธการคาในภมภาคเอเชย การคาขายแตเดม ประเทศในภมภาคเอเชย จะใชวธตางคน

ตางขาย แตอนาคตตงแตป พ.ศ. 2558 กลมประเทศในแถบเอเซยตะวนออกเฉยงใต ในนามของอาเซยน

กาหนดทะลายกาแพงทางภาษ และรวมคาขายกบประเทศในภมภาคอน เพอใหสามารถกระจายสนคา และสราง

พลงการตอลองราคา

45

ภมภาคอเมรกา เนองจากภมภาคอเมรกา มความแตกตางกนในดานภมประเทศ ภมอากาศ

และวถการดารงชวตคอนขางสง ในเขตอเมรกาใต และอเมรกาเหนอ การประกอบอาชพของทง 2 เขต จงม

ความแตกตางกนไปดวย ดงน

การปลกพช พชนยมปลกพช มดงน

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

กาแฟ ปลกมากในประเทศบราซล ม

มากถงรอยละ 50 ของโลก และ

ยงมการปลกในประเทศ

โคลมเบย และเอกวาดอร

ไมมการปลก

โกโก ปลกเพอนามาทาเปน

ชอกโกแลต เครองดมและขนม

หวาน นยมปลกในประเทศ

บราซล เอกวาดอร

ไมมการปลก

ขาวโพด เปนพชทปลกมากในประเทศ

บราซล รวมถง ประเทศ

อารเจนตนา เวเนซเอลา เปร

และโคลมเบย

ขาวโพด เปนพชเศรษฐกจของประเทศ

สหรฐอเมรกา ปลกมากในแถบ

ภาคกลางของประเทศ

ขาวสาล นยมปลกในประเทศบราซล

อารเจนตนา ชล

ขาวสาล ปลกมากในประเทศ

สหรฐอเมรกา และแคนาดา

โดยประเทศสหรฐอเมรกา จะ

ปลกขาวสาลฤดหนาว สวน

ประเทศแคนาดา จะปลกขาว

สาลฤดใบไมผล

ออย ปลกมากในประเทศบราซล ไมมการปลก

กลวย ปลกมากในประเทศเอกวาดอร ไมมการปลก

46

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

ฝาย ปลกมากในประเทศบราซล

อารเจนตนา

ฝาย ปลกมาในบรเวณลมแมนา

มสซสซปป ภาคตะวนตกของ

รฐแอรโซนา และแครฟอรเนย

ไมมการปลก ถวเหลอง ปลกมากในเขตทราบภาคกลาง

ของประเทศสหรฐอเมรกา

ไมมการปลก ยาสบ เปนพชเศรษฐกจทสราง

ชอเสยงใหแกประเทศ

สหรฐอเมรกา ปลกมากในเขต

ภาคตะวนออกของประเทศ

สหรฐอเมรกา

ไมมการปลก ขาวเจา ปลกมากในเขตภาคใตของ

ประเทศสหรฐอเมรกา

ไมมการปลก ผกและผลไม

ตางๆ

ในภาคตะวนออกของประเทศ

สหรฐอเมรกา มการปลก เชอร

สตรอเบอร แอปเปล ภาคใต

ปลกสม สบปะรด ชายฝง

ตะวนตกเฉยงใต ปลกองม

มะกอก สม มะนาว

ก า ร เ ล ย ง ส ต ว ใ น เ ข ต อ เ ม ร ก า ใ ต แ ล ะ อ เ ม ร ก า เ ห น อ ม ก า ร เ ล ย ง ส ต ว ด ง น

โคเนอ ในเขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศบราซล อารเจนตนา และอรกวย สวน

ในเขตอเมรกาเหนอ นยมเลยงในแถบตะวนตกของประเทศ และจะเลยงเปนฟารมปศสตวขนาดใหญ

โคนม เขตอเมรกาใตไมมการเลยงโคนม ในสวนของอเมรกาเหนอ นยมเลยงในเขตท

ราบภาคกลางและภาคตะวนออกของประเทศสหรฐอเมรกา โดยพนทดงกลาว จะมรการปลกขาวโพด และ

47

ถ วเหลอง ซ งมการนาขาวโพด และถ วเหลอง มาใช เปนอาหารสตว เพ อใหโคนมมสขภาพแขงแรง

แกะ เขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศอรกวย โดยมการเลยงจานวนมากเปนอนดบ

2 ของโลก ในเขตอเมรกาเหนอ นยมเลยงในภาคตะวนตก และตะวนตกเฉยงใตของประเทศสหรฐอเมรกา

สกร เขตอเมรกาใต นยมเลยงในประเทศเปร และบราซล สวนเขตอเมรกาเหนอ นยม

เลยงในเขตทเลยงโคนม โดยใชหางนมนามาเลยงสกร

ปาไม เขตอเมรกาใตเปนแหลงไมเนอแขงทมอยอยางอดมสมบรณและกวางขวาง แตนามาใช

ประโยชนไดนอย เพราะการคมนาคมไมสะดวก สาหรบเขตอเมรกาเหนอ สวนใหญประกอบอาชพปาไม

ทสวนใหญเปนไมเนอออน

เหมองแร เขตอเมรกาใตและอเมรกาเหนอ มแรธาตทสาคญอน ไดแก

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

ไมมทรพยากรและการผลต ถานหน มมากแถบเทอกเขาดาน

ตะวนตกของประเทศ

สหรฐอเมรกา

เหลก มมากในประเทศบราซล มการ

ผลตมากเปนอนดบ 2 ของโลก

รวมทง เวเนซเอรา โบลเวย ชล

เหลก มมากทบรเวณเทอกเขาเมซาบ

รฐมนนโซตา และเปนแหลง

เหลกทสาคญทสดในเขต

อเมรกาเหนอ

ทองคา มมากในประเทศบราซล ทองคา แหลงผลตทสาคญ อยท

เทอกเขารอกก

ทองแดง มมากเปนอนดบท 1 ของโลก

ในประเทศชล รวมทงใน

ประเทศบราซล และเปร

ทองแดง แหลงผลตทสาคญ อยท

เทอกเขารอกก

อเมรกาใต อเมรกาเหนอ

ประเภท ขอมล ประเภท ขอมล

48

ไมมทรพยากรและการผลต บอกไซด เปนแรธาตทนามาใชเพอการผลต

อลมเนยม มมากทรฐอารคนซอ

ดบก ประเทศโบลเวย มการผลตดบก

มากเปนอนดบ 2 ของโลก

ไมมทรพยากรและการผลต

สงกะส ผลตมากในประเทศเปร บราซล

และอารเจนตนา

ไมมทรพยากรและการผลต

นามน ประเทศเวเนซเอรา เปนประเทศ

ทมการผลตมากทสด และยงม

ในประเทศบราซล โบลเวย

เอกวาดอร

นามน มแหลงผลตทางตอนเหนอของ

รฐอาลาสกา และภาคกลาง

ตอนลางของประเทศแคนาดา

อตสาหกรรม ในเขตอเมรกาใต จะเปนอตสาหกรรมเบา เชน การผลตนาตาล อาหารกระปอง

ประเทศทมอตสาหกรรมเจรญกาวหนา เปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ไดแกประเทศบราซล และอารเจนตนา เปน

การผลตเหลกกลา น ามนและปโตรเคม สวนอเมรกาเหนอ เปนสวนภมภาคท เจรญกาวกนามากทาง

อตสาหกรรม โดยเฉพาะการผลตในอตสาหกรรมหลก

ภมภาคยโรป การดาเนนงานอาชพของประเทศในภมภาคยโรป มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช พนทการปลกพชของภมภาคยโรป สวนใหญปลกในยโรปตะวนออกและภาคใต

ของประเทศองกฤษ ภาคเหนอและภาคตะวนตกของประเทศฝรงเศส รวมถงตอนเหนอของประเทศเยอรมน พช

ทสาคญและมผลตอเศรษฐกจไดแก

ขาวสาล ปลกมาในประเทศยเครน ฝรงเศส อตาล สเปน โรมาเนย บลกาเรย เยอรทน

ฮงการ

ขาโอด ขาวบารเลย ถว มนฝรง ปลกไดโดยทวไปของประเทศตางๆในภมภาคยโรป

องน สม มะกอก มะนาว แอปเปล ปลกมากในประเทศทมลกษณะอากาศแบบเมด

เตอรเนยน ไดแก ประเทศอตาล ฝรงเศส สเปน กรซ

การเลยงสตว สตวเศรษฐกจทนยมเลยง ไดแก กวางเรนเดย โคเนอ โคนม แพะ แกะ มา และ

สกร โดยการเลยงสตวเศรษฐกจดงกลาว ขนอยกบความเหมาะสมของลกษณะภมประเทศและภมอากาศ

49

การประมง แหลงทาการประมงทสาคญในภมภาคยโรป ไดแก

ทะเลเหนอ โดยเฉพาะบรเวณกระแสนาอนแอตแลนตกเหนอบรรจบกบกระแสนาเยน

กรนแลนดตะวนออก ทาใหมอาหารสมบรณ ปลาชกชม ประเทศทประกอบอาชพประมงในเขตน ไดแก

ประเทศนอรเวย ดอซแลนด และสหราชอาณาจกร

ทะเลดา ทะเลสาบแคสเปยน และแมนาโวลกา มการจบปลาสเตอรเจยน นามาทาเปน

ไขปลาคารเวยร

ปาไม อาชพปาไม มการประกอบอาชพอยางจรงจงในประเทศฟนแลนด สวเดน รสเซย

นอรเวย สวนใหญเปนปาไมในเขตหนาว มปาตนสนจานวนมาก โดยมการนามาใชทาเปนเยอกระดาษ

เ ห ม อ ง แ ร ภ ม ภ า ค ย โ ร ป เ ป น แ ห ล ง แ ร ท ส า ค ญ จ า น ว น ม า ก ไ ด แ ก

นามนและกาซธรรมชาต อยในบรเวณทะเลเหนอ และรอบทะเลสาบแคสเปยน

บอกไซด นามาถลงเปนอลมเนยม มมากในประเทศฝรงเศส ยโกสลาเวย ฮงการ และ

เทอกเขาคราล ในประเทศรสเซย

โพแทช นามาใชในอตสาหกรรมปยและสบ มมากในประเทศฝรงเศส เยอรมน สเปน

และรสเซย

อตสาหกรรม ในภมภาคยโรป ถอไดวาเปนภมภาคอตสาหกรรม ประชากรสวนใหญจะ

ประกอบอาชพอยในภาคอตสาหกรรม แหลงอตสาหกรรมในภมภาคยโรป จะอยแถบยโรปตะวนตก เชน

ประเทศฝรงเศส สหราชอาณาจกร เยอรมน เนเธอรแลนด รวมถง ประเทศรสเซย ยเครน เบลารส ในแถบยโรป

ตะวนออก

ภมภาคออสเตรเลย การประกอบอาชพของภมภาคออสเตรเลย มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช เกษตรกรรมการปลกพช ถอวาเปนอาชพหลกของภมภาคออสเตรเลย โดยในการ

ดาเนนการอาชพเกษตรกรรมปลกพช เกษตรกรมการนาเครองจกรกลเขามาชวยในการทาการเกษตร เนองจาก

พนทของออสเตรเลยมความแหงแลง และใชในการขดนาบาดาล พชทสาคญและมผลตอเศรษฐกจไดแก ขาว

สาล เปนพชเศรษฐกจทสาคญทสดของภมภาคออสเตรเลย นอกจากนน ยงมการปลกขาวเจา กลวย ออย สบปะ

รถ องน และสม กระจายในพนทภมภาคออสเตรเลย ตามความเหมาะสมของสภาพภมประเทศ และภมอากาศ

การเลยงสตว ในภมภาคออสเตรเลย นยมเลยงสตว ไดแก แกะ เปนการเลยงไวเพอการใชขน

โคเนอ มการเลยงในบรเวณทงหญาสะวนนา และโคนม มการเลยงในบรเวณเขตอากาศอบอน

50

การประมง ภมภาคออสเตรเลย โดยเฉพาะฝงตะวนออก เปนบรเวณทมปลาจานวนมาก ไดแก

ปลาทนา ปลาฉลาม ปลาแซนมอน ปลากระบอก รวมทง มการเลยงหอยมกทเกาะเทอรสเตย แตงานอาชพดาน

ประมง มปญหาไมสามารถจบปลาทมชกชมไดมาก เพราะขาดแรงงาน

ปาไม อาชพปาไม มการประกอบอาชพปาไม ประเภทปายคาลปตส เพราะมจานวนมากใน

แถบตะวนออกของภมภาคออสเตรเลย

เหมองแร ภมภาคออสเตรเลย เปนแหลงแรทสาคญจานวนมาก ไดแก

เหลก มมากทรฐเวสเทรนออสเตรเลย

ถานหน มมากทซดนย นวคาสเซล

ทองคา มมากทเวสเทรนออสเตรเลย

ดบก มมากทรฐควนสแลนด

อตสาหกรรม ในภมภาคออสเตรเลย มการดาเนนงานอาชพอตสาหกรรมการเกษตรเปนสวนใหญ

ไดแก การผลตสงทด นาตาล นม เนย อาหารกระปอง ดานอตสาหกรรมอน มการผลตเครองใชไฟฟา การตอ

เรอ สวนใหญภาคอตสาหกรรมจะประกอบการในแถบตะวนออกเฉยงใตของภมภาคออสเตรเลย

ภมภาคแอฟรกา การประกอบอาชพของภมภาคแอฟรกา มลกษณะการประกอบอาชพ ดงน

การปลกพช ภมภาคแอฟรกาสวนใหญ เปนทะเลทราย ดนขาดความอดมสมบรณ ประชากร

จะปลกพชไดเฉพาะบรเวณทราบดนตะกอนของปากแมนาสายตางๆ ทาใหผลผลตทได ไมเพยงพอตอการ

บรโภคของประ ชาชนในภมภาค ท ง น แหล งปลกและพชท ส าคญของภมภาค แอฟรกา ไดแก

แหลงปลกพชเมองรอนในเขตรอนชน บรเวณลมนาคองโก ชายฝงแอฟรกาตะวนออก

และตะวนตก มการปลกโกโก มากทสด นอกจากนน มการปลกปาลมนามน กาแฟ ถวลสง ออย ยางพารา เผอก

และมน

ลมแมนาไนล เปนพนทอากาศรอน แหงแลง สวนใหญปลก ฝาย ชา อนทผาลม

ขาวฟาง

เขตเมดเตอรเรเนยน บรเวณดานเหนอสดและดานใตสดของภมภาค มการปลกสม

องน มะกอก และขาวสาล

เขตอบอนชน บรเวณดานตะวนออกเฉยงเใตของภมภาค มการปลกผลไม ขาวสาล

ขาวโพด

51

การเลยงสตว ในภมภาคแอฟรกา มการเลยงสตวและการลาสตวปา ดงน

โคเขายาว เลยงไวเพอใชแรงงาน ใชเนอเปนอาหาร และเปนการแสดงฐานะทางสงคม

สวนใหญจะเลยงในเขตภาคตะวนออกและภาคใตของภมภาค

โคเน อ และโคนมพนธ ต างปะเทศ นยมเล ยงในเขตท ม ภมอากาศอบอ นช น

แพะ แกะ เปนการเลยงแบบเรรอน ในเขตทะเลทราย

อฐ เ ล ย ง ไ ว เพ อใ ช เ ป นพ า ห นะ แ ล ะ อ า ห า ร น ย ม เ ล ย ง ใ นเ ข ตท ะ เ ล ท รา ย

การลาสตวปาโดยชนพนเมอง สตวปาทเปนทนยมในการลาเพอนามาจาหนาย ไดแก

งาชาง และนอแรด

เหมองแร ภมภาคแอฟรกา เปนภมภาคทมแหลงแรเปนจานวนมาก โดยเฉพาะ เพชร มปรมาณ

มากกวาทกภมภาค โดยแรธาตทสาคญอน ไดแก

เหลก มมากทรฐเวสเทรนออสเตรเลย

ถานหน มมากทสาธารณรฐแอฟรกาใต

นามนปโตรเลยม มมากททะเลทรายสะฮารา ประเทศแอฟรกาเหนอ ลเบย แอลจเรย

อยปต ไนจเรย

กาซธรรมชาต มมากในทลมของแอฟรกาเนอ และแอฟรกาตะวนตก โดย ประเทศ

แอลจเรย มปรมาณกาซธรรมชาต มากทสดแหงหนงของโลก

ทองคา มมากทสาธารณรฐแอฟรกาใต

ทองแดง มมากทประเทศซาอร

อตสาหกรรม ในภมภาคแอฟรกา มการดาเนนงานอาชพดานอตสาหกรรม โดยเฉพาะท

สาธารณรฐแอฟรกาใต

52

ใบงานท 2

สารวจอาชพในชมชน ภมภาค และในภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวปอเมรกา ทวป

ยโรป และทวปอฟรกา

ใหผเรยนสารวจอาชพในชมชน ภมภาค และในภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวป

อเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา มา 10 อาชพ ลงในแบบสารวจ โดยดาเนนการดงน

1. ครและผเรยน ศกษาวธการสารวจ แลวรวมกนกาหนดแบบสารวจ และกาหนด วธการทจะใช

สารวจ

2. ดาเนนการสารวจแลวกรอกรายละเอยด ดงน

2.1 ชอผเรยน ศรช. สถานศกษา ชอครประจากลม

2.2 ชออาชพ เชน เพาะเหด

2.3 ทาเลทตง เชน บานเลขท 207 หมท 11 แขวงทาขาม เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร

2.4 การประกอบอาชพ ใหมรายละเอยดเกยวกบระยะเวลาการประกอบอาชพ ตงแตเรมตน

จนถงปจจบน จดเรมตนหรอเหตจงใจในการประกอบอาชพ วสด อปกรณ (หลก) ทใช

กระบวนการผลต กระบวนการตลาด ปญหา อปสรรค การสรางความมนคงในอาชพ

53

แบบสารวจ

ชอผเรยน ……………………………………… ศรช. … …………………...…………

สถานศกษา………………………………………….........

ชอครประจากลม…………………………………………

54

บทท 2

ชองทางการเขาสอาชพ

สาระสาคญ

อาชพตางๆ ทมอยในทองถน ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย ทวป

อเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา มอยมากมายหลายอาชพ แตละอาชพตองใชความร ความสามารถ ทกษะ

อาชพ ตลอดจนมลกษณะของการประกอบอาชพแตกตางกนออกไป ดงนนกอนตดสนเลอกประกอบอาชพ

จาเปนจะตองศกษาอาชพนนใหถองแท

ตวชวด

1. อธบายความจาเปนในการมองเหนชองทางในการประกอบอาชพไดอยาง เหมาะสมกบตนเอง

2. ศกษาอาชพในชมชน สงคม ประเทศ และภมภาค 5 ทวป ไดแก ทวปเอเซย ทวปออสเตรเลย

ทวปอเมรกา ทวปยโรป และทวปอฟรกา เพอวเคราะหความเปนไปไดใน การเขาสอาชพของตน

3. ลาดบอาชพโดยพจารณาความเปนไปไดของอาชพ จานวน 3 อาชพ พรอมทงให เหตผลในการ

ลาดบอาชพทเลอก

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางการประกอบอาชพ

เรองท 2 ความเปนไปไดในการเขาสอาชพ

เรองท 3 การลาดบอาชพและเหตผล

สอการเรยนร

1. ใบงาน

2. หนงสอเรยน

55

ขนตอนการเรยนร

56

เรองท 1 ความจาเปนในการมองเหนชองทางการประกอบอาชพ

การมองเหนชองทางการประกอบอาชพ เปนการศกษากระบวนการผลต กระบวนการ ตลาด

และอนๆ ทเกยวของ และนามาพจารณาวาอาชพนจะสามารถยดมาเปนอาชพของตนเอง ไดหรอไม ดงนนการ

มองเหนชองทางการประกอบอาชพเทากบการมวสยทศนกวางไกล จะทาใหสามารถลดความเสยงในการ

ประกอบอาชพในอนาคตได

ใบงานท 3

ความจาเปนในการมองเหนชองทางการประกอบอาชพ

ใหครและผเรยนรวมกนแสดงความคดเหนตามประเดน คอ “การมองเหนชองทางการ ประกอบอาชพ

มความจาเปนจรงหรอ เพราะเหตใด” แลวใหผเรยนบนทกสรปผลการอภปรายตามความเขาใจของตนเองผรวม

อภปราย

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

57

สรปผลการอภปราย …………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

ผทสนใจจะประกอบอาชพใดนน ตองพจารณาความเปนไปไดของอาชพทเลอกเพอ ลดความเสยง

โดยการพจารณาการจดการการผลตและการจดการการตลาด

เรองท 2 ความเปนไปไดในการเขาสอาชพ

ความเปนไปไดในการเขาสอาชพของบคคลทวไป ควรคานงถงปจจยตอไปน

1. การจดการการผลต

การจดการการผลต เปนการเตรยมความพรอมในการผลตสนคาหรอการบรการ โดย การวางแผน

เพอเตรยมความพรอมในกจกรรมการผลต เชน การจดหาวตถดบ แผนการใช แรงงาน แผนการใชเงนทน

เพอใหการผลตสนคา/บรการตางๆ เปนไปอยางมประสทธภาพ คอ ตนทน ตาและรายไดสง ไดสนคาทม

คณภาพตรงตามความตองการของตลาด

การจดการการผลต เนนไปทการทาแผนตางๆ แผนทดนนจะตองผานการทดลองหรอ ผานการปรบ

เพอใหไดแผนทดทสด เมอไดแผนแลวจงนาไปผลตสนคา/บรการ

แผนทจาเปน ตอการผลตสนคา ไดแก

1. แผนการเลอกผลตสนคา โดยศกษารายละเอยดตางๆ ทเกยวกบสนคา ไดแก ความตองการของ

ผบรโภค จานวนผขาย จานวยผผลต เพอนามาใชเปนขอมล ในการผลตสนคา ซงเปนสงท

ผผลตตองคานงถง มฉะนนสนคาทผลตออกมาจะไมเปนไปตามความตองการของลกคา

จะทาใหเกดความสญเสยขน เมอสนคาถกผลตขนมาแลว สนคาบางชนดอาจมการทดลอง

แลวนาไปตรวจสอบกบลกคาใหทดลองใชหรอทดลองชม เพอดความพอใจของลกคา

58

2. แผนการเลอกทาเลทตง หมายถง แหลงทตงทจะประกอบอาชพ การเลอกทาเล ควรให

เหมาะสมกบลกษณะของอาชพ อาชพบรการ เชน รานขายอาหาร รานเสรมสวย ตองเลอก

ทาเลทอยในแหลงชมชน โรงงาน อตสาหกรรมนาตาล กมกตงอยในแหลงทมวตถดบ

อยางไรกตามการเลอกทาเล ควรพจารณาระบบการขนสงดวย

3. แผนการใชแรงงาน แรงงานในทนหมายถงทงกาลงคนและการใชเครองจกร เครองมอตาง ๆ

โดยพจารณาจากแผนการผลต และจานวนสนคาทจะผลต เพอจะไดจดเตรยมแรงงานไวให

พรอมในชวงทตองการ เชน ชวงเกยวขาว 100 ไร ในเดอนพฤศจกายนของทกป จะตองใชทง

แรงงานคนและเครองจกรกตองเตรยม แรงงานใหพรอมในชวงเดอนพฤศจกายน

4. วางแผนการใชทน ในการกาหนดจานวนสนคานนตองพจารณาฐานทางการเงนของผผลตดวย

แมวาจะคาดคะเนความตองการของตลาดได แตถาไมมเงนทน กไมเกดประโยชนอยางใด อาจ

แกไขไดโดยไปกยมเงนทตองเสยดอกเบย ซงจะตองเพมเปนตนทนของการผลต หรอหาปจจย

การผลตทดแทนปจจยทมราคาแพง แตตองระวงในเรองของคณภาพของสนคาดวย

5. วางแผนกาหนดจานวนการผลต เมอทาแผนการผลตเรยบรอยทกดานแลว ใหพจารณาวาจะ

ผลตสนคาจานวนเทาใด แรกเรมการผลตอาจผลตจานวนนอย แลวคอยๆทะยอยเพมจานวนการ

ผลต โดยมการปรบแผนการผลตตลอดเวลา

6. ประมาณการผลตอบแทนทไดจากการผลตสนคา เมอวางแผนการผลตสนคา ตงแตเลอกทาเล

ทตง การใชแรงงาน การใชทน การกาหนดจานวนการผลต เรยบรอยแลว ลองทาแผน

ประมาณผลตอบแทนทคาดวาจะไดจากการผลตสนคาในครงน โดยอาจลองนาขอมลใสใน

บญชรายรบ-รายจาย

กระบวนการผลต เปนการนาปจจยการผลตสการปฏบต เพอผลตสนคาตามแผนการ จดการการผลต

โดยนามาจดทาแผนปฏบตลงสการปฏบตตามลาดบกอน-หลง ซงเปนขนตอน สาคญ และอาจมการปรบเปลยน

แผนตามสถานการณนน ๆ เพอจะหลกเลยงความเสยงทอาจจะตามมา เชน อาชพการเกษตรมกจะเสยงตอ

สภาพดนฟาอากาศ ราคาขนลงของสนคา จานวนสนคาทผลตออกมามจานวนมาก ดงนน ความสมพนธ

ระหวางปจจยการผลตกบผลผลตอาจ เปนไปในทศทางเดยวกน คอ เมอเพมปจจยการผลตเขาไปจะทาใหผลผลต

เพมขน แตบางครงความสมพนธระหวางปจจยการผลตกบผลผลตอาจไมไปในทศทางเดยวกน เมอเพมปจจย

การผลตหลกเขาไปจะทาใหผลผลตลดลงนาจะเปนอาชพการเกษตร ถงแมจะเพมปจจยการผลต ผลผลตทได

อาจไมไดเพมตามปจจยการผลตทเราเพมเขาไป เนองจากอาชพการเกษตรนน เกษตรกรไมสามารถควบคม

สภาพดนฟาอากาศได บางปฝนตกมากทาใหนาทวม หรอฤดแลง แลงมากกวาทกป ดงนนแนวทางในการแกไข

สาหรบอาชพเกษตร เชน

59

1. ศกษาสภาพดนฟาอากาศ ศกษาขอมลจากพยากรณของหนวยงานทเกยวของ เชน กระทรวง

เกษตรและสหกรณ มกจะไดยนคาเตอนบอยๆ เชน ปนหาม ทานาปรงในบางพนท เนองจาก

นานอย ดงนนอาจใชวธหลกเลยงโดยหนมา ปลกพชทมอายสนๆ แทนการปลกขาว

2. เกษตรกรควรปลกพชหลากหลายชนด และอายพชแตกตางกน เพอใหมผลผลตออกมาอยาง

ตอเนอง ทาใหลดการเสยงลงได

3. มการประกนราคาพชผลทางการเกษตร ซงจะทาใหเกษตรกรขายผลผลตไดในราคาทแนนอน

2. การจดการการตลาด

การจดการดานตลาด หมายถง การวเคราะห การวางแผน การปฏบตงาน และการควบคม การ

ดาเนนงานการตลาดจากผผลตถงผบรโภค โดยมผลประโยชนจากการแลกเปลยนกบกลมผซอ

หนาทการตลาด เปนกจกรรมการตลาดททาใหสนคาหรอบรการเคลอนยายจากผผลตไปยงผบรโภค

โดยวธตางๆ เชน 1. การแลกเปลยน โดยการซอ-การขาย

2. การกระจายสนคาเกยวของกบการขนสง การเกบรกษา

3. การอานวยความสะดวกทางการตลาด เชน ขอมลทางการตลาด ขอมลเกยวกบ ผบรโภค

ววฒนาการของการตลาด

การตลาดสมยกอนมงการผลตใหมประสทธภาพ โดยไมสนใจผบรโภค ไมสนใจวา ผบรโภคจะ

ตองการสนคานนหรอไม ซงเปนสมยทมคแขงขนนอย จงทาใหผผลตประสบความสาเรจ แตยคปจจบนมการ

แขงขนสง จงตองใหความสาคญกบลกคา โดยจะตองศกษาความตองการของผบรโภควาตองการสนคาอะไร

อยางไร ราคาเทาไหร ซอสะดวกไหม แลวจงทาการผลตใหตรงกบความตองการ

60

การแขงขนทางการตลาด

นอกจากจะศกษาขอมลของกลมลกคาและขอมลของคแขงแลว จะตองมการแขงขน ดานอนๆ ดวย

ไดแก

1. สนคาหรอบรการ สนคาตองมคณภาพถกใจผบรโภค มประโยชนตอการนา ไปใช

2. ราคา ราคาสนคาตองเหมาะสมกบคณภาพ ไมตงราคาเกนความจรง และตองพจารณาจาก

ราคาของคแขงดวยไมสงและไมตาเกนไป

3. ชองทางการจาหนาย พจารณาวาจะจาหนายอยางไร โดยทางใดสนคาจงจะถงผบรโภคได

อยางปลอดภยและยงคงคณภาพ เชน บรการถงบานผานการขายตรง หรอ ขายปลกทาง

อนเทอรเนต

4. การสงเสรมการขาย เปนกรรมวธการขายทสามารถดงดดใจใหลกคา เชน การลด แลก แจก

แถม หรอใหลองเอาสนคาไปใชกอน หรอขายควบกบสนคาชนดอน ๆ การโฆษณาตาง ๆ

ขอมลทใชในการตดสนใจทางการตลาด

1. ขอมลผบรโภค ตองรวาผบรโภคมรสนยมอยางไร และมอานาจในการซอมาก นอยเพยงใด

2. ขอมลคแขง ตองรวาคแขงขนเปนใคร ขายอะไร จดเดนของสนคา กาลงทาอะไร ถงขนใด

ถาสามารถมขอมลผบรโภคและขอมลคแขงขนมากเทาไร กสามารถตดสนใจไดถกตอง

การคดตนทนการผลต การคดตนทนการผลต นยมคดตนทนในรอบปหรอตอรอบการผลตขนอยกบลกษณะของผลผลต

การคดตนทนการผลตใหพจารณาทงตนทนทใชไปในลกษณะเงนสดและทไมเปนเงนสด ซงประกอบดวย

ตนทนผนแปร

1. ตนทนผนแปรทเปนเงนสด

1.1 คาวสด อปกรณในการประกอบอาชพ เชน วสดอปกรณอาชพการเกษตร เชน ปย พนธ

พช พนธสตว คานามน และคาแรงซอมเครองจกร วสด อปกรณในอาชพรบจางซกรด

เสอผา เชน ผงซกฟอก นายาซกแหง

1.2 คาจางแรงงาน เปนคาจางแรงงานในการผลต เชน คาแรงซอมเครองจกร คาแรงงาน

ไถดน คาจางลกจางในรานอาหาร

1.3 คาเชาทดน เปนคาเชาทดนในการประกอบธรกจ เชน คาเชานา

61

1.4 คาเสยโอกาสของเงนทน หมายถง คาชดเชยทเจาของธรกจนาเงนสดของตนไปลงทน

แทนการไดรบเมอนาเงนนไปฝากธนาคารกจะได ดอกเบยแทน ดงนน การคดตนทน

กใหใชอตราดอกเบยเงนฝากประจาของธนาคารพาณชยปนนๆ

1.5 คาใชจายอนๆ ทนอกเหนอจากขอ 1.1-1.4

2. ตนทนผนแปรทไมเปนเงนสด ไดแก

2.1 คาแรงงานในครวเรอน เปนแรงงานในครวเรอน สวนใหญธรกจใน ครอบครวไมคอย

มการนาแรงงานมาคดเปนตนทน จงไมทราบตนทนทแทจรง การคดคาแรงในครวเรอน

ใหคดในอตราคาแรงงานในทองถน นนๆ

2.2 คาเสยโอกาสของทดน กรณทเจาของกจการมทดนเปนของตนเอง การคดตนทนใหคด

ตามอตราคาเชาทดนในทองถนหรอบรเวณใกลเคยง

ตนทนคงท

1. ตนทนคงททเปนเงนสด เปนจานวนเงนทตองจาย เปนคาดอกเบยเงนก เพอนามาใชในการทา

ธรกจ

2. ตนทนทไมมเงนสด ไดแก คาเสอมราคาของอปกรณ อาคาร โรงเรยน หมายถง การเสอมของ

เครองจกร อปกรณตาง ๆ อาคาร โรงเรอน ทลดลงตามอายการ ใชงาน การคดตนทนจะคด

จากการเฉลยจานวนเงนทซอไป เชน ซอรถไถนามา 1 คน ราคา 10,000 บาท กคดวาจะใชได

5 ป ดงนนคาเสอมราคาเทากบ 10,000 หาร 5 ตองเสยคาเสอมราคาของรถไถนาปละ 2,000 บาท

กใหนาไปคดเปน ตนทนการผลตทก ๆ ป ใน 5 ป

รายไดจากการประกอบอาชพ

เปนรายไดทเกดจากการขายผลผลต/บรการ อาจจะเปนรายไดททะยอยการไดรบ ควรคดเปนรายได

ในรอบปหรอชวงการผลตเชนเดยวกบการคดตนทน การพจารณาจดคมทน

จดคมทน หมายถง ปรมาณการขายททาใหมรายไดทงหมดเทากบตนทนทงหมดพอด ซงจะไมม

กาไรหรอขาดทน

วธพจารณาจดคมทน มดงน

1. มขอมลการลงทนของปจจยการผลตตางๆ

2. มขอมลรายไดจากการขายผลผลต/บรการ

62

3. นาขอมลทงตนทนและรายไดจากการขายผลผลตมาลงบญชรายรบ-รายจาย กจะ ทราบวาคมทน

หรอไดกาไร หรอขาดทน

ราคาผลผลต/บรการ

ราคาผลผลต/บรการ อาจแปรผนไปตามราคาของปจจยการผลต เชน อาชพเสรมสวย ราคาบรการ

อาจจะปรบไปตามราคาของนายาตาง ๆ ทใชในการตดผม ซงกจะไมคอยมการปรบตวบอย ๆ แตราคาของ

ผลผลตทางการเกษตรอาจจะมการปรบตวบอย ดงน

1. ปจจยการผลต ราคาผลผลตขนอยกบราคาปจจยการผลต เมอปจจยการผลตสงขน ราคา

ผลผลตกตองสงขนตามไปดวย ซงแบงเปน 2 ชนด คอ

1.1 ปจจยผนแปร หมายถง ปจจยทใชแลวหมดไป เชน ปย สารกาจดศตร พช แรงงานท

มราคาเปลยนแปลงไดในระยะเวลาสน มขน มลง

1.2 ปจจยคงท หมายถง ปจจยการผลตทราคาไมเปลยนแปลงในระยะสน และมอายการใช

งานไดนาน เชน เครองจกร คาเชาทดน

2. ความสามารถในการจดการของเจาของกจการ โดยพยายามลดตนทนการใช ปจจยในการผลต

ทฟมเฟอย และเกนความจาเปน เชน ลดการใชปยลงบาง กไมทาใหผลผลตลดลง หรอใน

กรรมวธการผลตอาจใชสงทดแทนกนได เชน ใชเศษพชเปนอาหารสตวแทนการซออาหาร

สตวสาเรจรป

3. ราคาขายผลผลต ราคาขายไมแนนอน โดยเฉพาะผลผลตทางการเกษตรจะมผลกระทบมาก

ถามผลผลตมากราคาผลผลตกตกตา ดงนน ควรมวธแกไข เชน ผลตใหออกนอกฤดกาลหรอ

ผลตใหออกในชวงเทศกาล เชน ตรษจน หรอนาไปแปรรปเปนการเพมมลคา

ปญหาและอปสรรค

ผประกอบการจะตองศกษาและคาดการณลวงหนาวาอาจจะมปญหาใดและอปสรรคใด เพอการเตรยม

หาทางออกในการแกปญหาเรว ๆ เชน ฝนแลง ตองเตรยมนาจากทใด เงนทนไมพอเพยงจะจดหามาทดแทนได

อยางไร ราคาพชผลตกตาจะใชวธการถนอมผลผลตหรอไม

ความมนคงในการประกอบอาชพ

เปนการศกษาแนวโนมความตองการของผบรโภค ความเปนไปไดในการขยายตลา

63

เรองท 3 การลาดบอาชพและเหตผล

เมอผเรยนไดศกษาองคประกอบและปจจยสาคญของความเปนไปไดในการประกอบ อาชพของตนใน

ชมชน สงคม ทตนอยอาศยแลว กอนการตดสนใจเลอกประกอบอาชพ ใหพจารณาความเปนไปไดของอาชพแลว

ลาดบอาชพทมความเปนไปไดและเหมาะสมกบตนเอง ตามสภาพแวดลอม ของสงคม ชมชน ประกอบกบความรทาง

วชาการ เปนสงจาเปนทผเรยน ควรคานงถงและดาเนนการจดลาดบอาชพ พรอมใหเหตผลประกอบ เพอชวยในการ

ตดสนใจเลอกประกอบอาชพตอไป

ใบงานท 4

คดเลอกอาชพทมความเปนไปไดในชมชน

1. ใหผเรยนทาความเขาใจกบความเปนไปไดในการเขาสอาชพ

2. จากบทท 1 และใบงานท 2 ทไดศกษาอาชพไว 10 อาชพ ใหผเรยนเลอกอาชพ ทคดวาจะ

สามารถประกอบอาชพไดในชมชน จานวน 3 อาชพ โดยพจารณาความเปนไปไดในการ

จดการอาชพ

3. ใหลงบนทกรายละเอยดของแตละอาชพลงในแบบบนทก สงทตองบนทกไดแก การกาหนด

ชนดของสนคา ปจจยทใชในการผลต การจดการการผลต การจดการ การตลาด ผลกระทบตอ

สภาพแวดลอมในชมชน ความรความสามารถของผประกอบอาชพ ปญหาอปสรรค ความ

มนคงในการประกอบอาชพ

4. ศกษารายละเอยดแตละอาชพ นอกจากจะศกษาจากใบงานท 2 แลว อาจศกษาเพมเตมจากผร

ภมปญญา แหลงเรยนร เอกสารตาง ๆ โดยวธการอาน สมภาษณ แลวนามาสรปเปนของ

ตนเองแตละขนตอน

1. ใหผเรยนทาความเขาใจกบความเปนไปไดในการเขาสอาชพ

2. จากบทท 1 และใบงานท 2 ทไดศกษาอาชพไว 10 อาชพ ใหผเรยนเลอกอาชพ ทคดวาจะ

สามารถประกอบอาชพไดในชมชน จานวน 3 อาชพ โดยพจารณาความเปนไปไดในการ

จดการอาชพ

3. ใหลงบนทกรายละเอยดของแตละอาชพลงในแบบบนทก สงทตองบนทกไดแก การ

กาหนดชนดของสนคา ปจจยทใชในการผลต การจดการการผลต การจดการ การตลาด

64

ผลกระทบตอสภาพแวดลอมในชมชน ความรความสามารถของ ผประกอบอาชพ ปญหา

อปสรรค ความมนคงในการประกอบอาชพ

4. ศกษารายละเอยดแตละอาชพ นอกจากจะศกษาจากใบงานท 2 แลว อาจศกษา เพมเตม

จากผร ภมปญญา แหลงเรยนร เอกสารตางๆ โดยวธการอาน สมภาษณ แลวนามาสรปเปน

ของตนเองแตละขนตอน

แบบบนทก

อาชพท 1

1. กาหนดชนดของสนคา

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

2. ปจจยทใชในการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

3. การจดการการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

4. กระบวนการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

5. การจดการการตลาด

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

65

6. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมในชมชน

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

7. ความรความสามารถของผประกอบอาชพ

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

8. รายไดทคาดวาจะไดรบ

.......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

9. ปญหาอปสรรค

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

66

แบบบนทก

อาชพท 2 1. กาหนดชนดของสนคา

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

2. ปจจยทใชในการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

3. การจดการการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

4. กระบวนการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

5. การจดการการตลาด

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

6. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมในชมชน

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

67

7. ความรความสามารถของผประกอบอาชพ

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

8. รายไดทคาดวาจะไดรบ

......................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

9. ปญหาอปสรรค

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

68

แบบบนทก อาชพท 3 1. กาหนดชนดของสนคา

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

2. ปจจยทใชในการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

3. การจดการการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

4. กระบวนการผลต

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

5. การจดการการตลาด

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

6. ผลกระทบตอสภาพแวดลอมในชมชน

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

69

7. ความรความสามารถของผประกอบอาชพ

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

8. รายไดทคาดวาจะไดรบ

.................................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

9. ปญหาอปสรรค

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................................

70

ใบงานท 5

การแลกเปลยนเรยนร

1. ใหผเรยนแตละคนนาเสนอสาระสาคญในการประกอบอาชพแตละอาชพ ใหคร เพอน และ

ผเกยวของ เพอใหรวมกนแสดงความคดเหน

2. จดบนทกผลการแสดงความคดเหนทเปนประโยชนตอการพจรณาอาชพทง 3 อาชพของผเรยน

แบบบนทก

สรปความคดเหนตอ

1. อาชพท 1

……………………………………………………………… ………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

2. อาชพท 2

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

71

3. อาชพท 3

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

72

บทท 3

การตดสนใจเลอกอาชพ

สาระสาคญ

นอกจากจะตดสนใจเลอกอาชพโดยอาศยขอมลการผลต และการตลาดแลว ผประกอบการเองตอง

พรอมทจะประกอบอาชพนน โดยพจารณาวาตนเองมความสามารถดาเนนการประกอบอาชพไดอยางม

ความสขหรอไม ซงตองมกระบวนการตดสนใจ เพอใหมความเปนไปไดมากทสด

ตวชวด

ผเรยนสามารถตดสนใจเลอกอาชพไดเหมาะสมกบตนเอง

ขอบขายเนอหา

เรองท 1 ตดสนใจเขาสอาชพดวยปรชญาคดเปน เรงอท 2 ตดสนใจเขาสอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ

73

ขนตอนการเรยนร ลกษณะบงชความสาเรจ

ของผเรยน กจกรรม การวดและประเมนผล สอการเรยนร

เลอกอาชพไดเหมาะสม

กบตนเอง

1. ผเรยนศกษาปรชญา

“คดเปนกบการเขาส

อาชพ

ซกถามความเขาใจ หนงสอเรยน

2. ผเรยนทาใบงานท 6

เพอทดสอบความเขาใจ

ปรชญา “คดเปน”

ผลจากการบนทกการประ

ยกตใชปรชญา “คดเปน”

กบการดาเนนชวต

ใบงานท 6

3. ผเรยนทาใบงานท 7

เกยวกบการกาหนดขอมล

3 ดาน

ผลการกาหนดขอมล 3

ดาน ในใบงาน

ใบงานท 7

4. ผเรยนทาใบงานท 8

เพอตรวจสอบความ

เปนไปไดของขอมล 3

ดาน

ผลจากทาใบงาน ใบงานท 8

5. ผเรยนทาใบงานท 9

เพอตรวจสอบขอมล 3

ดาน

ผลจากการทาใบงาน ใบงานท 9

6. ผเรยนทาใบงานท 10

“เพอสรปการตดสนใจ

เลอกอาชพ”

ผลจากการทาใบงาน ใบงานท 10

7. ผเรยนศกษา

“ตดสนใจเขาสอาชพดวย

การวเคราะหศกยภาพ”

ซกถามความเขาใจ หนงสอเรยน

74

ลกษณะบงชความสาเรจ

ของผเรยน กจกรรม การวดและประเมนผล สอการเรยนร

เลอกอาชพไดเหมาะสม

กบตนเอง

8. ผเรยนทาใบงานท 11

เพอพจารณาตดสนใจ

ประกอบอาชพดวยการ

วเคราะหศกยภาพ

ผลจากการทาใบงาน ใบงานท 11

75

เรองท 1 ตดสนใจเขาสอาชพดวยปรชญาคดเปน

ปรชญา “คดเปน” เชอวามนษยทกคนมพนฐานชวตแตกตางกน มวธการดาเนนชวตทแตกตางกน

มความตองการทแตกตางกน แตทกคนลวนมความตองการทจะมความสขเหมอนกน เมอทกคนตองการม

ความสขเหมอนกน จงตองมกระบวนการเพอใหเกดความสข คอ กระบวนการคดเปน โดยมฐานขอมลดาน

วชาการ ดานสงคมและสงแวดลอม และขอมลของตนเองมาเปนตวการในการชวยตดสนใจไดแลว จงเลอก

หนทางในการดาเนนชวต กจะเกดความสขจากการตดสนใจถกตอง เมอดาเนนการแลวและยงเกดปญหา หรอ

ยงไมเกดความสข จงกลบมายอนดความผดพลาดจากขอมลวาวเคราะหขอมลครบหรอยง แลวจงตดสนใจใหม

ตามวฏจกร “คดเปน” เพอการแกปญหาทยงยนแลวเกดสขอยางอตภาพ

หลกของการคดเปน

1. คดเปนเชอวาสงคมเปลยนแปลงอยตลอดเวลา กอใหเกดปญหา ซงปญหานน สามารถแกไขได

2. คนเราจะแกไขปญหาตางๆ ไดอยางเหมาะสมทสด โดยใชขอมลมาประกอบการตดสนใจ

อยางนอย 3 ประการ คอ ขอมลเกยวกบตนเอง สงคม และวชาการ

3. เมอไดตดสนใจแกไขปญหาดวยการไตรตรองรอบคอบทง 3 ดานแลว ยอมกอใหเกดความ

พอใจในการตดสนใจ และควรรบผดชอบตอการตดสนใจนน

4. แตสงคมเปลยนแปลงอยตลอดเวลา การคดตดสนใจอาจจะตองเปลยนแปลง ปรบปรงใหมให

เหมาะสมกบสภาพและสถานการณทเปลยนไป

76

ลกษณะของคนคดเปน ม 8 ประการ

1. มความเชอวาปญหาทเกดขนเปนสงธรรมดา สามารถแกไขได

2. การคดทดตองใชขอมลหลาย ๆ ดาน (ตนเอง สงคม วชาการ)

3. รวาขอมลเปลยนแปลงอยเสมอ

4. สนใจทจะวเคราะหขอมลอยเสมอ

5. รวาการกระทาของตนมผลตอสงคม

6. ทาแลว ตดสนใจแลวสบายใจ และเตมใจรบผดชอบ

7. แกปญหาชวตประจาวนอยางมระบบ

8. รจกชงนาหนกคณคา

สมรรถภาพของคนคดเปน

1. เผชญปญหาในชวตประจาวนอยางมระบบ

2. สามารถทจะแสวงหาและใชขอมลหลาย ๆ ดาน ในการคดแกไขปญหา

3. รจกชงนาหนก คณคา และตดสนใจหาทางเลอกใหสอดคลองกบคานยม ความสามารถ และ

สถานการณ หรอเงอนไขสวนตวและระดบความเปนไปไดของทางเลอกตางๆ

กระบวนการไปสการคดเปน มดงน

77

แผนภม ขนตอนกระบวนการแกปญหา “คดเปน”

1. ขนสารวจปญหา เมอเกดปญหายอมตองเกดกระบวนการคดแกปญหา

2. ขนหาสาเหตของปญหา เปนการหาขอมลมาวเคราะหวาปญหาทเกดขนนน เกดขนไดอยางไร

มอะไรเปนองคประกอบของปญหาบาง

- สาเหตจากตนเอง พนฐานของชวต ครอบครว อาชพ การปฏบตตน คณธรรม ฯลฯ

- สาเหตจากสงคม บคคลทอยแวดลอม ตลอดจนความเชอ ประเพณ ฯลฯ

- สาเหตจากขาดวชาการความรตางๆ ทเกยวของกบปญหา

3. ขนวเคราะหหาทางแกปญหา เปนการวเคราะหทางเลอกในการแกปญหา โดยใชขอมลดาน

ตนเอง สงคม วชาการ มาประกอบในการวเคราะห

4. ขนตดสนใจ เมอไดทางเลอกแลว จงตดสนใจเลอกแกปญหาในทางทมขอมลตางๆพรอม

สมบรณทสด

5. ขนตดสนใจไปสการปฏบต เมอตดสนใจเลอกทางใดแลว ตองยอมรบวาเปนทางเลอกทดทสด

ในขอมลเทาทมขณะนน

6. ขนปฏบตในการแกปญหา ในขนนเปนการประเมนผลพรอมกนไปดวย

ถาเปนผลท

- พอใจ กจะถอวาพบความสข เรยกวา คดเปน

- ไมพอใจ หรอผลออกมาไมไดเปนไปตามทคดไว หรอขอมลเปลยน ตองเรมตน

กระบวนการคดแกปญหาใหม

ขอมลประกอบการตดสนใจ ม 3 ดาน

1. ขอมลทเกยวกบตนเอง คอ ขอมลของสงตางๆ ทเกยวของกบการประกอบอาชพ ทตนเองมอย

ในขณะนน อาจจะแบงเปนดงน

1.1 ปจจยการผลต เชน เงนทน ทดน แรงงาน เครองมอ เครองใช วสด

1.2 ความถนดของแตละบคคล การทจะประกอบอาชพใหไดผลดจะตอง พจารณาถงความ

ถนดของตนเองดวยเสมอ เพราะความถนดจะชวยใหการกระทาในสงทตนถนดนน

เปนไปอยางสะดวก รวดเรว คลองแคลว และ มองเหนชองทางทจะพฒนาอาชพให

รดหนาไดดกวาคนทไมมความถนด ในอาชพนนๆ แตตองตดสนใจเลอกประกอบอาชพ

นนๆ

78

1.3 ความรกและความจรงใจ เปนองคประกอบทเกดจากความรสกภายใจของ แตละคนซง

ความรสกมกจะเปนแรงผลกดนใหเกดความมานะ อดทน กลาส กลาเสยง ซงถอวาเปน

องคประกอบในการตดสนใจทสาคญอยางหนง หากการพจารณาตดสนใจมไดคานงถง

สงนแลว การทจะประกอบอาชพอยางเดดเดยวปญหาจะลดนอยลงไดงายในโอกาส

ตอไป

2. ขอมลเกยวกบสงแวดลอมและสงคม คอ ขอมลตางๆ ทอยรอบ ๆ ตวเรา หรอจะตองเขามา

เกยวของทจะสงผลด ผลเสย ตอการประกอบอาชพของตน เชน ทาเล ตลาด สวนแบง

ของตลาด ทรพยากรทเออในทองถน แหลงความร ตลอดจนผลทจะเกดขนตอชมชน

หากเลอกอาชพนนๆ

3. ขอมลทเกยวกบความรพนฐานทางวชาการของอาชพ คอ ขอมลความรและเทคนคตางๆ

สาหรบการประกอบอาชพนน ๆ เชน วธบงคบใหเกดผล ผลตออกนอกฤดกาล การ

คานวณสตรปย เทคโนโลยในการผลตเครองมอ เครองใชเอง

79

ใบงานท 6

ประยกตใชปรชญา “คดเปน”

1. ผเรยนทาความเขาใจกบ ปรชญา “คดเปน”

2. ผเรยนรวมกนคดวาจะนาปรชญาคดเปนไปใชในชวตไดอยางไร แลวยกตวอยาง ใหเหนชดเจน

แบบบนทก

การใชปรชญา “คดเปน” กบการดาเนนชวต

1. การนาไปใชในชวตประจาวนเพอแกปญหา

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

2. สาเหตของปญหา

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

80

3. ขอมล 3 ดาน ไดแก

3.1 ดานตนเอง ประกอบดวย

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

3.2 ดานวชาการ ประกอบดวย

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

3.3 ดานสงคมและสงแวดลอม ประกอบดวย

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

4. วเคราะหหาทางแกปญหา

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

5. ขนตดสนใจ

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

81

6. สรป

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

………………………………………………………………

82

ใบงานท 7

กาหนดขอมล 3 ดาน

จากการทผเรยนศกษากระบวนการประกอบอาชพและปรชญาคดเปนจนเขาใจแลว ใหนามากาหนด

ขอมล 3 ดาน ทสอดคลองกบอาชพ ทง 3 อาชพทกาหนดไวในใบงานท 5

ขอมล 3 ดาน ไดแก

1. ดานตนเอง

2. ดานสงคมและสงแวดลอม 3. ดานวชาการ

โดยกาหนดขอมลแตละดานลงในแบบบนทกทกาหนดให

แบบบนทก

การกาหนดขอมล 3 ดาน

อาชพท 1

83

84

ใบงานท 8

1. ใหผเรยนนาเสนอขอมลแตละดานเพอใหคร ผเรยน และผรมารวมกนคดเพมเตมวา ควรม

ขอมลใดอกทจะนามาพจารณา

2. ใหผเรยนสรปผลลงในแบบบนทก

แบบบนทก

ขอมล 3 ดานทเพมเตม

สงเพมเตมจากทคดไวจากใบงานท 7

1. ขอมลดานตนเอง

อาชพท

1………………………………………………………………

………………………………..............................................................................

อาชพท

2………………………………………………………………

………………………………..............................................................................

อาชพท

3………………………………………………………………

………………………………..............................................................................

2. ขอมลดานสงคมและสงแวดลอม

อาชพท

1………………………………………………………………

………………………………..............................................................................

85

อาชพท

2…………………………………………………………………...................

……………………………….......................................................................................……

อาชพท

3…………………………………………………………………...................

……………………………….......................................................................................……

3. ขอมลดานวชาการ

อาชพท

1…………………………………………………………………...................

……………………………….......................................................................................……

อาชพท

2…………………………………………………………………...................

……………………………….......................................................................................……

อาชพท

3…………………………………………………………………...................

……………………………….......................................................................................……

ใบงานท 9

1. ใหผเรยนนาขอมล 3 ดาน ทกาหนดไวในใบงานท 7 และ 8 มาใสชองซายมอของแบบบนทก

2. ตรวจสอบความเปนไปไดตอการนาไปปฏบต เพอหาทางออกโดยระบวาทาได แนนอน

พอทาไดและทาไมได

3. บางขอมลอาจมเงอนไขกใหระบดวย

86

87

88

89

ใบงานท 10

สรปการตดสนใจเลอกอาชพ

เมอทาการวเคราะหอาชพทง 3 อาชพ แลว ใหนามาสรปผลคะแนนเพอตดสนใจเลอก อาชพทได

คะแนนสงสดดวย

สรปผลการตดสนใจ

ขอเลอกอาชพ

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

อธบายเหตผลในการเลอกอาชพ

………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

90

เรองท 2 การตดสนใจเขาสอาชพดวยการวเคราะหศกยภาพ

การตดสนใจทจะดาเนนการสงใดสงหนง มวธการหลากหลาย เชน ทาการวจย ทดลองทากอนลงมอ

ทาจรง การใชกระบวนการคดเปน นอกจากนยงมวธการวเคราะหศกยภาพตาง ๆ ท เก ยวของวาสามารถ

ดาเนนการประกอบอาชพไดหรอไม ซงเรองนจะไดศกษาตอไป เพอใชเปนแนวทางในการตดสนใจเขาสอาชพ

โดยการวเคราะหศกยภาพ 5 ดาน ไดแก

1. ศกยภาพของทรพยากรธรรมชาตในแตละพนท

ทรพยากรธรรมชาต หมายถง สงทเกดขนเองตามธรรมชาต ซงมนษยสามารถนาไปใชใหเกดประโยชน

ตอชวตประจาวน และการประกอบอาชพ ทรพยากรธรรมชาต ไดแก ปาไม แมนา ลาคลอง อากาศ แรธาตตาง ๆ

ทรพยากรธรรมชาตบางชนดใชแลวหมดไป เชน แรธาตตาง ๆ บางชนดมนษยสามารถสรางทดแทนขนใหมได

เชน ปาไม เมอมนษยตดไปใชประโยชนแลวกสามารถปลกทดแทนขนใหมได ดงนน การประกอบอาชพตอง

พจารณาวาทรพยากรท จะตองนามาใชในการประกอบอาชพในพนท มหรอไม มเพยงพอหรอไม ถาไมม

ผ ประกอบการตองพจารณาใหมวาจะประกอบอาชพทตดสนใจเลอกไวหรอไม หรอพอจะจดหาไดในพนท

ใกลเคยง ซงผ ประกอบการตองเสยคาขนสงจะคมคากบการลงทนหรอไม เชน ตดสนใจจะประกอบอาชพ

จกสานตะกราจากไมไผ แตในพนทไมมตนไผ ซงตองพจารณาแลววาจะประกอบอาชพนไดหรอไม ถาตองการ

ประกอบอาชพจรง ๆ เนองจากตลาดมความตองการมาก กตองคดตอไปวาจะคมคากบคาขนสงหรอไม

2. ศกยภาพของพนทตามลกษณะภมอากาศ

ในแตละพนทจะมลกษณะภมอากาศแตกตางกน เชน ประเทศไทยภาคกลางมอากาศรอน ภาคใตม

ฝนตกเปนเวลานาน ภาคเหนอมอากาศเยน โดยเฉพาะอาชพเกษตรกรรมขนอยกบสภาพภมอากาศเปนสวนใหญ

เชน การปลกลนจ ลาไย ตองการอากาศเยนจงจะออกผลได แกวมงกรตองการอากาศรอน ทวปอเมรกาม

อากาศหนาวเยนมากกสามารถปลกพชเมองหนาวได เชน เชอร แอปเปล ดงนนการปลกพชจาเปนตองพจารณา

สภาพภมอากาศดวยวาเหมาะสมกบชนดของพชนน ๆ หรอไม

3. ศกยภาพของภมประเทศและทาเลทตงของแตละพนท

สภาพภมประเทศและทาเลทตงของแตละพนทจะแตกตางกน เชน เปนภเขา เปนทราบสง ทราบลม

แตละพนทมผลตอการประกอบอาชพตาง ๆ เชน

- อาชพเกษตรกรรม ขนอยกบสภาพภมประเทศ เชน อาชพทานา สามารถทานาไดทงในทราบลมทเรา

เหนกนอยทวไป แตในทราบสงหรอบนภเขากทานาไดโดยไมใชนาขนอยกบการใชพนธขาว

91

- อาชพอตสาหกรรม ภมประเทศและทาเลทตงในการประกอบอาชพอตสาหกรรมกมผลด ไดแก

การอยใกลแหลงวตถดบ การคมนาคมสะดวกในการขนสงสนคา ถาเปนอาชพอตสาหกรรมการทองเทยวตองม

ลกษณะภมประเทศทดงดดนกทองเทยวได

4. ศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวตของแตละพนท

แตละพนททงในประเทศไทยและตางประเทศมศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวตทแตกตางกน

ดงนนแตละพนทสามารถนาเอาสงเหลานมาใชเปนอาชพได เชน เปนสถานททองเทยวเขาชมศลปะ วฒนธรรม

ประเพณพนบาน หรอพาชมวถชวต ซงกจะมอาชพอน ๆ เกดตามมา เชน การขายของทระลก การนวดแผนไทย

การขายอาหาร ผ ประกอบการตองพจารณาวาศลปะ วฒธรรม ประเพณและวถชวตในพนทมความโดนเดน

สามารถนามาใชประกอบอาชพไดหรอไม

5. ศกยภาพของทรพยากรมนษยในแตละพนท

ทรพยากรมนษยในแตละพนท หมายถง ความร ความสามารถของมนษยทเปนภมปญญาทงในอดต

จนถงปจจบน ดานการประกอบอาชพตาง ๆ ในพนทนน ๆ เชน จงหวดพระนครศรอยธยามภมปญญาทามดอรญญก

ปลาตะเพยนจากใบลาน งานหลอทองเหลอง ดงนน ทรพยากรมนษยในแตละพนทมผลตอการประกอบอาชพ

ซงตองนามาพจารณาวาอาชพทจะตดสนใจเขาสอาชพนนในพนทมภมปญญาทจะเรยนรใชเปนความรหรอ

นาไปประยกตใชในการประกอบอาชพไดหรอไม

การประกอบอาชพจะประสบความสาเรจมากนอยเพยงใดสวนหนงขนอยกบการวเคราะหศกยภาพดาน

ตาง ๆ ทเกยวของกบการประกอบอาชพอยางมประสทธภาพ จะวเคราะหศกยภาพใดบางนน ขนอยกบอาชพนน ๆ

เชน

- กลมอาชพเกษตรกรรม ศกยภาพทตองวเคราะห ไดแก ทรพยากรธรรมชาต ลกษณะภมอากาศ

ลกษณะภมประเทศ ทรพยากรมนษย

- กลมอาชพอตสาหกรรม ศกยภาพทตองวเคราะห ไดแก ทรพยากรธรรมชาต ทตองอยใกลแหลง

วตถดบ ลกษณะภมประเทศ เพอสะดวกในการขนสง ถาเปนแหลงทองเทยวตองคานงถงสภาพภมอากาศ

ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถชวต

- กลมอาชพพาณชยกรรม ศกยภาพทตองวเคราะห ไดแก ทรพยากรธรรมชาต ภมอากาศ ภมประเทศ

และทาเลทตง

92

- กลมอาชพความคดสรางสรรค ศกยภาพทจาเปนมาก ไดแก ศกยภาพของทรพยากรมนษยทตองใช

ความคดสรางสรรคผลตงานใหม ๆ

- กลมอาชพอานวยการและอาชพเฉพาะทาง ศกยภาพทตองวเคราะห ไดแก ทรพยากรธรรมชาต

ลกษณะภมอากาศ ภมประเทศ ศลปะ วฒนธรรม ประเพณและวถชวต และทรพยากรมนษย

ใบงานท 11

จากการทผเรยนศกษาศกยภาพ 5 ดาน มาแลว ใหวเคราะหศกยภาพในอาชพทตดสนใจจะประกอบการ

เพอใหอาชพนนมความเปนไปไดลงในแบบบนทก

93

แบบบนทก

อาชพ…………………………………………………….

ท ศกยภาพ 5 ดาน ทตองการ / สอดคลองกบอาชพ ม

ไมม หมายเหต พอ ไมพอ

1 ทรพยากรธรรมชาต 1.1

1.2

1.3

ฯลฯ

2 ภมอากาศ

3 ภมประเทศและทาเลทตง

4 ศลปะ วฒนธรรม ประเพณ

และวถชวต

5 ทรพยากรมนษย

94

สรปผลการตดสนใจ

ใหเลอกอยางใดอยางหนง ดงน

ρ ตดสนใจเลอกอาชพ และใหอธบายเหตผลความเปนไปไดทจะประกอบอาชพ

ρ ตดสนใจไมเลอกอาชพ เนองจาก

95

บทท 4 ความพรอมในการเขาสอาชพ

สาระสาคญ

เมอตดสนใจวาจะประกอบอาชพใดแลว เพอใหเกดความมนใจและเชอมนวาอาชพท เลอกนนจะ

สามารถดาเนนการไดตลอดรอดฝง จงมความจาเปนตองมการวเคราะหความพรอมของอาชพทตดสนใจเลอก

ใหรอบคอบอกครงหนง

ผลการเรยนรทคาดหวง

เพอใหผเรยนสามารถตรวจสอบความเปนไปไดของการประกอบอาชพใหรอบคอบ

ขอบขายเนอหา

เรอง ตรวจสอบความเปนไปไดในการประกอบอาชพ

ขนตอนการเรยนร

96

เรองท 1 ตรวจสอบความเปนไปไดในการประกอบอาชพ

เมอตดสนใจวาจะประกอบอาชพใดแลว เพอใหเกดความมนใจและเชอมนวาอาชพ ทเลอกนนจะ

สามารถดาเนนการไดตลอดรอดฝง จาเปนตองวเคราะหอยางละเอยดถถวน รอบคอบ ถงแมวาจะเชคขอมล

3 ดาน จากกระบวนการคดเปนแลว ควรตรวจสอบอกครงหนงในดานตางๆ ทมสวนทาใหธรกจลมเหลวได

ไดแก ครอบครว สงคม ชมชน ตลาด ความพรอมของปจจยการผลต ความยากงายในการดาเนนงาน

1. ครอบครว ครอบครวในทน คอ สาม ภรรยา ลกๆ รวมทงปยา ตายาย ซงมสวนสาคญทจะ

ผลกดนใหประสบความสาเรจในการประกอบอาชพ ตองใหมความเหนตรงกน ถาขดแยงกน

ตงแตแรกการดาเนนงานจะไมราบรน ถาเปนความคดเหนทแตกตางกน ควรจะตองทบทวน

มการรวมกนคด รวมทา รวมตดสนใจทงกระบวนการ

2. สงคม ชมชน หมายถง สถานทประกอบอาชพ สงคม ชมชน ยอมรบไหม ควรเปนอาชพทไม

สงผลเสยตอสงคม ชมชน หรอตองมวธการแกไข เชน เสยงดง กลนเหมน ทาลายสงแวดลอม

มฉะนนจะเกดการฟองรองกนขนกจะทาใหอาชพไมยงยน

3. ตลาด หมายถง มการเตรยมตลาดรองรบสนคาซงไดจดเตรยมไวหรอยง ชวงใดถามการ

รบประกนสนคาไดยงด มโอกาสขายไดหรอไมมากนอยแคไหน มคแขงมากนอยเพยงใด

จะขายสกบคแขงไดหรอไม จะใชกลยทธทางการตลาด อยางไรจงจะจงใจลกคา

97

4. ความพรอมของปจจยการผลต ปจจยการผลต เชน เงนทน แรงงาน วสดอปกรณ วตถดบ

เงนทน การประกอบอาชพตองใชเงนทน พจารณาวาตนเองมเงนทนหรอยง ถามไมพอจะหา

ไดจากแหลงใดบาง

แรงงาน อาชพนทาคนเดยวไดหรอไม หรอจาเปนตองมผรวมงานดวย ถาจาเปน ตองมจะหา

ไดหรอไมอยางไร

วสด อปกรณ ตองใชเครองมอ วสด อปกรณอะไรบาง จานวนเทาใด หาซอได ทไหน

วตถดบ จะหาซอจากแหลงใด ไปซอเองหรอมผขายนามาสงถงท

5. ความยากงายในการดาเนนงาน การดาเนนงานเกยวกบความร ความสามารถใน การผลต

อาจจะตองกลบไปตรวจสอบกระบวนการผลตวามขนตอนใดยาก ควร เตรยมศกษาไวลวงหนา

เพอเตรยมพรอมเมอถงขนตอนนน

ใบงานท 11

1. ใหผเรยนตรวจสอบความเปนไปไดในการประกอบอาชพทง 5 ดาน อกครงหนง กบอาชพท

เลอกจากใบงานท 10

2. สรปลงในแบบบนทก

แบบบนทก

ตรวจสอบความพรอมของอาชพ

สรป

จะดาเนนการตอหรอไม อยางไร

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………

98

ภาคผนวก

99

บรรณานกรม กรมการศกษานอกโรงเรยน, กรม. ชดวชาพฒนาอาชพ. ระดบประถมศกษา.

_____________________. ชดวชาการศกษาชองทางการประกอบอาชพ. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนม สหกรณ

การเกษตรแหงประเทศไทย จากด, 2541.

_____________________. ชดวชาการฝกทกษะและฝกประกอบการเฉพาะอาชพ. กรงเทพฯ : โรงพมพ ชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด, 2541.

_____________________. ชดวชาการตดสนใจเลอกอาชพ. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา, 2540.

โครงการรวมพลงพลกฟนดนเกษตรไทย. คมอสาหรบการเกษตรยคใหม ธรรมชาตของดนและปย. กรงเทพฯ :

2551.

100

คณะผบรรณาธการ ครงท 1 (วนท 7-10 กนยายน 2552)

1. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

2. นายวเชยร ใจจตร ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

3. นางสาวกฤษณา โสภ ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

4. นางสาวทพยวรรณ สทธรงสรรค ศนยฝกและพฒนาอาชพเกษตรกรรม

วดญาณสงวรารามวรมหาวหาร

อนเนองมาจากพระราชดาร

คณะผบรรณาธการ ครงท 2 (วนท 12-15 มกราคม 2552)

1. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

2. นายอทย หนแดง ขาราชการบานาญ

3. นายเสกขภทร ศรเมอง ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนอตรดตถ

4. นางสาวสภาพร บญมา ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนอตรดตถ

5. นางสาวกฤษณา โสภ ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

6. นายวเชยร ใจจตร ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

7. นายพชต แสงลอย ผอานวยการ กศน. อาเภอนครชยศร

8. นายธวชชย ใจหาญสกจ สานกงาน กศน. จงหวดสมทรสงคราม

9. นางอจฉรา ใจหาญสกจ สานกงาน กศน. จงหวดสมทรสงคราม

101

คณะผบรรณาธการ ครงท 3 (วนท 2-5 มนาคม 2553)

1. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

2. นายอทย หนแดง ขาราชการบานาญ

3. นายพชต แสงลอย ผอานวยการ กศน. อาเภอนครชยศร

4. นายวเชยร ใจจตร ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

5. นางสาวกฤษณา โสภ ศนยฝกและพฒนาทางอาชพราษฎรไทย

บรเวณชายแดนสระแกว

6. นายสธ วรประดษฐ สานกงาน กศน. จงหวดตราด

7. นางอบล ทศนโกวท ผอานวยการ กศน. อาเภอสนทราย

102

คณะผจดทา

1. นายประเสรฐ บญเรอง เลขาธการ กศน.

ทปรกษา

2. ดร.ชยยศ อมสวรรณ รองเลขาธการ กศน.

3. นายวชรนทร จาป รองเลขาธการ กศน.

4. ดร.ทองอย แกวไทรฮะ ทปรกษาดานการพฒนาหลกสตร กศน.

5. นางรกขณา ตณฑวฑโฒ ผอานวยการกลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

1. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผเขยนและเรยบเรยง

1. นายสรพงษ มนมะโน กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

คณะทางาน

2. นายศภโชค ศรรตนศลป กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

3. นางสาววรรณพร ปทมานนท กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

4. นางสาวศรญญา กลประดษฐ กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

5. นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

1. นางสาวปยวด คะเนสม กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

ผพมพตนฉบบ

2. นางสาวเพชรนทร เหลองจตวฒนา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

3. นางสาวกรวรรณ กววงษพพฒน กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

4. นางสาวชาลน ธรรมธษา กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

5. นางสาวอลศรา บานช กลมพฒนาการศกษานอกโรงเรยน

1. นางอญชล ธรรมวธกล ผพฒนาและปรบปรงครงท 2 (วนท 4 - 10 พฤศจกายน 2554)

2. นางดษฎ ศรวฒนาโรทย 3. นายสธ วรประดษฐ 4. นางสาวกฤษณา โสภ 5. นายสภาพ เมองนอย

6. นางสาวทพวรรณ วงคเรอน