การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาญจนบร เขต 4

THE TEACHER CORE COMPETENCY DEVELOPMENT OF ADMINISTRATORS IN PRIMARY SCHOOLS UNDER

KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4

บญหนน ซาเสน

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(1)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

กาญจนบร เขต 4

THE TEACHER CORE COMPETENCY DEVELOPMENT OF ADMINISTRATORS IN PRIMARY SCHOOLS UNDER

KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4

บญหนน ซาเสน

การคนควาอสระเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(2)

หวขอการคนควาอสระ การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

ผวจย นางสาวบญหนน ซาเสน ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต อาจารยทปรกษารวม ดร.สรยงค ชวนขยน _________________________________________________________________________

คณะกรรมการสอบ ………………………………………………………. ประธานกรรมการ (รองศาสตราจารยดร.จมพจน วนชกล)

………………………………………………………. กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต)

………………………………………………………. กรรมการ (ดร.สรยงค ชวนขยน)

………………………………………………………. กรรมการผทรงคณวฒ (ดร.ชวน ภารงกล)

คณะกรรมการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร อนมตใหการคนควาอสระฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ……………………………………………………….. (ดร.ณรงคเดช รตนานนทเสถยร) ประธานคณะกรรมการบณฑตศกษา วนท ……… เดอน……………………… พ.ศ. 2558

(3)

บทคดยอ

หวขอการคนควาอสระ การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

ผวจย นางสาวบญหนน ซาเสน ปรญญา ครศาสตรมหาบญฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา อาจารยทปรกษา ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต อาจารยทปรกษารวม ดร.สรยงค ชวนขยน

การวจยครงน มวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของ

ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนผบรหารและครในโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 281 คน ไดมาโดยการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม แบบมาตราสวนประมาณคา ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.98 สถตทใชในการวเคราะหคอรอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวและทดสอบความแตกตางคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ ทระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ผลการวจยพบวา 1. การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของ

ผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก

2. การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายดาน พบวา ไมมความแตกตางกน

(4)

ABSTRACT Independent Study Title THE TEACHER CORE COMPETENCY DEVELOPMENT OF ADMINISTRATORS IN PRIMARY SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4 Researcher Miss Boonnoon Sasan Degree Master of Education Program Educational Administration Academic Year 2014 Advisor Ass. Asst. Prof. Watcharee Choochart, D.Ed. Co Advisor Suriyong Chuankayan, Bd.D

The purposes of this research were to study and compare the teachers core competency development of administrators in primary schools under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 4

The samples were 281 administrators and teachers in primary schools under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 4 , selectedt by simple random sampling. The instrument used in this study was a rating scale questionnaire with the reliability at 0.98 lovel. The data were analyzed by using percentage, mean, standard deviation and one-way ANOVA at 0.05.level.

The research findings revealed that: 1.The teachers core competency development of administrators in primary

schools based on the feedback of administrators and teachers under Kanchanaburi Primary Service Area office 4,overall performance was at a high level

2. The comparison teacher core competency development of administrators in primary schools based on the feedback of administrators and teachers under Kanchanaburi Primary Service Area office 4,classified by experiences were not different in overall and each aspect.

(5)

กตตกรรมประกาศ

การคนควาอสระฉบบนส าเรจลลวงดวยดโดยไดรบความอนเคราะหอยางดยงจากผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต อาจารยทปรกษาและดร.สรยงค ชวนขยน อาจารยทปรกษารวมทไดกรณาใหค าปรกษาแนะน าและตรวจแกไขในการด าเนนงานการจดท าการคนควาอสระ ผวจยรสกซาบซงและถอเปนพระคณอยางยง จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน และขอกราบขอบพระคณ รองศาสตราจารยดร.จมพจน วนชกล ประธานกรรมการการสอบการคนควาอสระ และ ดร.ชวน ภารงกล กรรมการผทรงคณวฒจากภายนอก ทกรณาใหขอเสนอแนะเพมเตม จนท าใหการคนควาอสระมความถกตองสมบรณยงขน ขอกราบขอบพระคณคณาจารยในสาขาการบรหารการศกษาทกทานทไดกรณาใหความรและใหค าแนะน าดวยดเสมอมา และผทรงคณวฒทง 3 ทาน ทกรณาตรวจสอบเครองมอวจย คอ นายจระศกด สงวนชพ ผอ านวยการโรงเรยนอนบาลวดเลาขวญ นายไพรช พวกยะ ผอ านวยการโรงเรยนบานโปงไหม และนายบญสง โซยรมย ผอ านวยการโรงเรยนบานชองกลงชองกรด ขอขอบพระคณผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ผบรหารและครสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทกรณาอ านวยความสะดวกใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม และชวยเกบขอมลให ตลอดจนทกคนในครอบครวของขาพเจาทใหก าลงใจ ชวยเหลอ สนบสนนและอ านวยความสะดวกโดยตลอด จงขอขอบพระคณมา ณ ทนดวย คณคาและประโยชนทพงไดรบจากการคนควาอสระฉบบน ผวจยขอนอมร าลกถงพระคณของบรรพบรษ บรพาจารย และผมพระคณทกทาน ทไดอบรมสงสอนใหผวจยสามารถด ารงตนและมานะพยายามศกษา จนบรรลผลส าเรจดวยดเสมอมา บญหนน ซาเสน

(6)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (3) บทคดยอภาษาองกฤษ (4) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (9) สารบญแผนภม (12) สารบญแผนภาพ (13) บทท

1 บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

วตถประสงคของการวจย 3 สมมตฐานของการวจย 4 กรอบแนวคดในการวจย 4 ขอบเขตการวจย 4 นยามศพทเฉพาะ 5 ประโยชนทไดรบจากการวจย 7 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 8 แนวคดและทฤษฎเกยวกบสมรรถนะของบคลากร 8

ความหมายของสมรรถนะ 8 ทฤษฎเกยวกบสมรรถนะ 10 แนวคดเกยวกบสมรรถนะของบคลากร 14 ประเภทของสมรรถนะ 17

สมรรถนะหลกของบคลากร 23 การพฒนาสมรรถนะหลกคร 24 ความหมายของการพฒนาบคลากร 24 ความส าคญของการพฒนาบคลากร 27

รปแบบการพฒนาบคลากร 29 รปแบบการพฒนาสมรรถนะหลกของคร 31 สารบญ บทท หนา ส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4 37

ขอมลพนฐาน 37

(7)

โครงสรางการบรหาร 38 วสยทศน 38 พนธกจ 38 เปาประสงค 39 กลยทธ 39 งานวจยทเกยวของ 40 งานวจยในประเทศ 40 งานวจยตางประเทศ 45 สรปกรอบแนวคดในการวจย 47 3 วธด าเนนการวจย 48 ประชากรและกลมตวอยาง 48 เครองมอทใชในการวจย 49 การสรางเครองมอทใชในการศกษา 50 การเกบรวบรวมขอมล 51 การวเคราะหขอมล 51 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 52 4 ผลการวเคราะหขอมล 53 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 53 การวเคราะหขอมล 53 ผลการวเคราะหขอมล 54 ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม 54 ตอนท 2 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 55 ตอนท 3 เปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน ประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน 62

สารบญ

บทท หนา 5 สรปอภปรายผล และขอเสนอแนะ 77

วตถประสงคของการวจย 77 สมมตฐานของการวจย 77 วธด าเนนการวจย 77 สรปผลการวจย 79 อภปรายผลการวจย 82

(8)

ขอเสนอแนะ 86 เอกสารอางอง 87ภาคผนวก 93 ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย 94 ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมล 96 ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย 103 ประวตผวจย 110

สารบญตาราง

ตารางท หนา 3.1 ประชากรและกลมตวอยางของการวจย 49 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยจ าแนกตามประสบการณในการท างาน 54 4.2 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวม 55 4.3 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน 56 4.4 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด 57

(9)

4.5 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง 58 4.6 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม 59 4.7 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร 60 4.8 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารผบรหารโรงเรยน ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวม 62

สารบญตาราง ตารางท หนา 4.9 การเปรยบเทยบระดบปฏบตการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน จ าแนกตามประสบการณการท างาน 63 4.10 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของ

ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา กาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน เรอง สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงาน เพอแกปญหาอยางเปนระบบ 65

4.11 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน 66

4.12 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4

(10)

ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง 67

4.13 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน 68

4.14 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางาน 70

สารบญตาราง

ตารางท หนา 4.15 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกคร

ของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรง องคความรใหทนสมยและเปนปจจบน 71

4.16 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกคร ของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณ การท างาน เรอง สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษา และถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน 72

4.17 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม จ าแนกตามประสบการณการท างาน 73

4.18 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรม จ าแนกตามประสบการณการท างาน 75

(11)

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา 2.1 แสดงปรามดสมรรถนะ Competency pyramid 12 2.2 แสดงประเภทของความสามารถ หรอ สมรรถนะ 20 2.3 สรปกรอบแนวคดในการวจย 47

(12)

สารบญแผนภาพ

แผนภาพท หนา 2.1 แสดงแบบจ าลองภเขาน าแขง (The iceberg Motives ) 11

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ระบไววา บคคลยอมมสทธเสมอกนในการรบการศกษาไมนอยกวาสบสองปทรฐจะตองจดใหอยางทวถงและมคณภาพ โดยไมเกบคาใชจาย ผยากไร ผพการหรอทพพลภาพ หรอผอยในสภาวะยากล าบาก ตองไดรบสทธตามวรรคหนงและการสนบสนนจากรฐเพอใหไดรบการศกษาโดยทดเทยมกบบคคลอน การจดการศกษาอบรมขององกรวชาชพหรอเอกชน การศกษาทางเลอกของประชาชน การเรยนรดวยตนเอง และการเรยนรตลอดชวตยอมไดรบความคมครองและการสงเสรมทเหมาะสมจากรฐ รฐตองด าเนนการตามแนวนโยบายดานสงคม การสาธารณสข การศกษา และวฒนธรรม ดงตอไปน คมครองและพฒนาเดกและเยาวชน สนบสนนการอบรมเลยงดและใหการศกษาปฐมวย สงเสรมความเสมอภาคของหญงและชาย เสรมสรางและพฒนาความเปนปกแผนของสถาบนครอบครวและชมชน รวมทงตองสงเคราะหและจดสวสดการใหแกผสงอาย ผยากไร ผพการหรอทพพลภาพและผอยในสภาวะยากล าบาก ใหมคณภาพชวตทดขนและพงพาตนเองได พฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและทกรปแบบใหสอดคลองกบความเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม จดใหมแผนการศกษาแหงชาต กฎหมายเพอพฒนาการศกษาของชาต จดใหมการพฒนาคณภาพครและบคลากรทางการศกษาใหกาวหนาทนการเปลยนแปลงของสงคมโลก รวมทงปลกฝงใหผเรยนมจตส านกของความเปนไทย มระเบยบวนย ค านงถงประโยชนสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สงเสรมและสนบสนนการกระจายอ านาจเพอใหองคกรปกครองสวนทองถนชมชนองคการทางศาสนา และเอกชน จดและมสวนรวมในการจดการศกษาเพอพฒนามาตรฐานคณภาพการศกษาใหเทาเทยมและสอดคลองกบแนวนโยบายพนฐานแหงรฐ (ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา, 2550, หนา 13-22)

พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 อนเปนกฎหมายแมบทของการศกษาระบไววาจดกจกรรมใหผเรยนไดเรยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบตใหท าได คดเปน และท าเปน รกการอานและเกดการใฝรอยางตอเนองเนนใหเกดการพฒนาการเรยนร จดการเรยนการสอนโดยผสมผสานสาระความรดานตาง ๆ อยางไดสดสวนสมดลกน รวมทงปลกฝงคณธรรม คานยมทดงามและคณลกษณะอนพงประสงคไวในทกวชา สงเสรมสนบสนนใหผสอนสามารถจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยน และอ านวยความสะดวกเพอใหผเรยนเกดการเรยนร และมความรอบร รวมทงสามารถใชการวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร ทงน ผสอนและผเรยนอาจเรยนรไปพรอมกนจากสอการเรยนการสอนและแหลงวทยาการประเภทตาง ๆ จดการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลาทกสถานท มการประสานความรวมมอกบบดามารดา ผปกครอง และบคคลในชมชนทกฝาย เพอรวมกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ (กระทรวงศกษาธการ, 2542, หนา 7-8)

2

ปจจยทส าคญทสดในการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามทตองการได คอ คร ซงมองคประกอบทเกยวของ ไดแก คณภาพของตวคร และคณภาพการจดกจกรรมการเรยนรและการประเมนผลของคร ครทดตองมความรกศรทธาในอาชพ เมตตาและเอาใจใสลกศษย เปนแบบอยางทดของลกศษย หมนพฒนาตนเอง เขากบผปกครองและชมชนไดดและ สงส าคญทสดคอ ครตองมความสามารถในการจดการเรยนการสอน ถายทอดความรและตอยอดความรใหผเรยนไดอยางมประสทธภาพ การบรหารจดการเปนหนาทหลกของผบรหารสถานศกษา การบรหารและการจดการ เปนกลไกในการขบเคลอนใหเกดการด าเนนงานบรรลเปาหมาย แตจะบรหารและจดการอยางไรจงจะเกดประสทธภาพนนผบรหารเปนตวจกรส าคญทสด เพราะผบรหารเปนผก าหนดทศทางการท างาน (ส านกทดสอบทางการศกษา, 2554, หนา 6)

ดงนนในการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552 -2561) ส านกงานเลขาธการ สภาการศกษาจงไดก าหนดประเดนส าคญของระบบการศกษาและเรยนรเปนวชาชพทตองการปฎรป อยางเรงดวน 4 ประการหลก โดยเฉพาะในประเดนท 2 มงเนนพฒนาคณภาพครยคใหมทเปนผเอออ านวยใหผเรยนเกดการเรยนร เปนวชาชพทมคณคามระบบกระบวนการผลตพฒนาครและบคลากรทางการศกษาทมคณภาพมาตรฐานเหมาะสมกบการเปนวชาชพชนสง ยกระดบคณภาพครใหเปนครด ครเกง มศกยภาพพรอมส าหรบการเปลยนแปลงเพอการเรยนการสอนทเนนผเ รยน เปนส าคญ (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552, หนา 18) การเปลยนแปลงในยคโลกาภวตนทมการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยและขอมลขาวสาร อยางรวดเรวไรพรมแดนในยคปจจบนนนไดรมเราเขามา สงผลกระทบตอการศกษาทงระบบ ผบรหารสถานศกษาในยคปจจบน จงตองท าหนาทส าคญในการเสรมสรางสงตางๆใหเกดขนในสถานศกษา ไดแก การเสรมสรางความมประสทธผลของสถานศกษา การเสรมสรางความเปนองคการวชาชพ การเสรมสรางการตดสนใจ และการมวสยทศนรวมกน การเสรมสรางกลมบรหารตนเอง การเสรมสรางการตดตอสอสารทมประสทธภาพ การเสรมสรางแรงจงใจเพอการสรางสรรค การเสรมสรางการเปนผน าแหงการเปลยนแปลง การเสรมสรางวฒนธรรม และบรรยากาศองคกรในทางบวก การเสรมสรางกระบวนการบรหารเพอการเปลยนแปลงและนวตกรรม การเสรมสรางกระบวนการบรหารหลกสตรและการสอนทมประสทธภาพ และการเสรมสรางการพฒนาทรพยากรมนษยใหเตมศกยภาพและเกดประโยชนสงสด (วโรจน สารตนะ และสมพนธ พนธพฤกษ, 2545, หนา 26-35) ในกระแสของการเปลยนแปลงทงทางดานเศรษฐกจ สงคม เทคโนโลยและขอมลขาวสารทไหลบาขามพรมแดนมาถงกนอยางรวดเรว ซงความเปลยนแปลงทเกดขนยอมสงผลกระทบ ตอการศกษาอยางหลกเลยงไมได ความกาวหนาทางเทคโนโลยท าใหรปแบบการเรยนรและวธแสวงหาความรมการปรบเปลยนไปจากระบบการศกษาในรปแบบเดมทมครเปนผถายทอดความร สนกเรยนฝายเดยว ไปสรปแบบการเรยนรดวยตนเองทนกเรยนสามารถแสวงหาและสรางองคความรไดดวยตนเองเพมมากขน การเปลยนแปลงเหลานเปนสงทาทายครยคใหมในการจดองคความร ใหบงเกดผลตอการพฒนาผเรยน ดงนนครจ าเปนตองไดรบการพฒนาสมรรถนะใหสอดคลองกบ การเปลยนแปลงดงกลาว เพอใหสามารถปฏบตงานหรอกจกรรมวชาชพครไดอยางมประสทธภาพตามความคาดหวงขององคกรทงระดบโรงเรยน เขตพนทการศกษาและกระทรวงศกษาธการ แตการจดการเรยนรทผานมาพบวาการพฒนาสมรรถนะวชาชพครยงเปนสงทตองมการพฒนา

3

คอนขางมาก กลาวกนวาการพฒนาครนนนอกจากจะพจารณาบรบทสงคมทเปลยนแปลงแลวจะตองมการพฒนาสมรรถนะครดวย สภาพสงคมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวในปจจบน ท าใหครจ าเปนตองพฒนาตนเองใหมสมรรถนะทสงขน แตการพฒนาครทผานมาประเทศไทยยงประสบปญหาในดานการพฒนาครบางประการ เพราะงบประมาณจ ากด ไมตรงกบความตองการของคร และขาดการตดตามประเมนผลการพฒนา (สรศกด ปาเฮ, 2553, หนา 2-3) จากความเปนมาและความส าคญของปญหาการจดการเรยนการสอนของครทยงไมสามารถพฒนาการเรยนของผเรยนและยงไมสามารถตอบสนองตอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดงกลาวขางตนผวจยจงสนใจศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหาร โรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา และ เพอเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงผลของการวจยจะน าไปสการพฒนาคณภาพคร พฒนากระบวนการจดการเรยนการสอนของครใหมคณภาพสงผลใหการอาน การเขยนการคดวเคราะหของผเรยนดขนและท าใหการจดการศกษาบรรลเปาหมายทกประการ วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2. เพอเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน สมมตฐานของการวจย การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามความคดเหนของผบรหารและครทมประสบการณการท างานตางกนมความแตกตางกน กรอบแนวคดในการวจย การศกษาวจยครงน ผวจยมงศกษาเรอง การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงผวจยอาศยกรอบแนวคดเกยวกบการพฒนาสมรรถนะหลกครของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553, หนา 25) เพอศกษาสมรรถนะหลกของคร ซงแบงออกเปน 5 ดาน คอ การมงผลสมฤทธใน

4

การปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง การท างานเปนทม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร ขอบเขตของการวจย การศกษาวจยครงน ผวจยมงศกษาเรองการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มขอบเขตครอบคลมประเดนตอไปน 1. ขอบเขตดานเนอหา การวจยเรองการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยมขอบเขตการศกษาตามกรอบแนวคด ของ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553, หนา 25) เพอศกษาสมรรถนะหลกคร ซงแบงออกเปน 5 ดาน คอ การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง การท างานเปนทม จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร 2. ประชากรและกลมตวอยาง ประกอบดวย 2.1 ประชากรทใชในการวจย ไดแก ผบรหาร และ ครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 1,040 คน 2.2 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผบรหารและครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 281 คน 3. ตวแปรทศกษา ประกอบดวย 3.1. ตวแปรตน คอ ประสบการณการท างาน ประกอบดวย 3.1.1 1- 5 ป 3.1.2 6 – 10 ป 3.1.3 มากกวา 10 ป 3.2 ตวแปรตาม คอ การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ประกอบดวย 3.2.1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน 3.2.2 การบรการทด 3.2.3 การพฒนาตนเอง 3.2.4 การท างานเปนทม 3.2.5 จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร นยามศพทเฉพาะ

5

ผวจยไดก าหนดนยามศพทเฉพาะไวเพอใหเกดความเขาใจความหมายเฉพาะของค าทใชในการวจย ดงน

1. ผบรหารโรงเรยน หมายถง บคลากรวชาชพทด ารงต าแหนงผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 2. สมรรถนะหลกคร หมายถง สมรรถนะหลกครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน ประกอบดวย 5 ดานประกอบดวย การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง การท างานเปนทม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร 2.1 ดานการมงผลสมฤทธในการปฎบตงาน หมายถง ความความมงมนในการปฏบตงานในหนาทใหมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ มความคดรเรมสรางสรรค มการวางแผน ก าหนดเปาหมายตดตามประเมนผลการปฎบตงานและปรบปรงพฒนา ประสทธภาพและผลงานอยางตอเนอง 2.2 ดานการบรการทด หมายถง ตงใจและความเตมใจในการใหบรการ และปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของผรบบรการอนหมายถงนกเรยน ผปกครองและผมสวนไดสวนเสย 2.3 ดานการพฒนาตนเอง หมายถง การศกษาคนควาหาความร ตดตามและแลกเปลยนเรยนรองคความรใหมๆทางวชาการและวชาชพ มการสรางองคความรและนวตกรรม เพอพฒนาตนเอง และพฒนางาน 2.4 ดานการท างานเปนทม หมายถง การใหความรวมมอชวยเหลอสนบสนนเสรมแรงใหก าลงใจแกเพอนรวมงาน การปรบตวเขากบผอนหรอทมงานแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามไดอยางเหมาะสมในการท างานรมกบผอน เพอสรางเสรมและด ารงสมพนธภาพของสมาชก ตลอดจนเพอพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย 2.5 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร หมายถง การประพฤตปฎบตตนถกตองตามหลกคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร เปนแบบอยางทดแกผเรยนละสงคมเพอสรางความศรทธาในวชาชพคร 3. โรงเรยน หมายถง สถานศกษาทเปดท าการเรยนการสอนระดบประถมศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 4. คร หมายถง ขาราชการครสายผสอนทปฏบตหนาทมชวโมงสอนไมนอยกวา 10 ชวโมง/ สปดาหในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 5. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 หมายถง หนวยงานทท าหนาทก ากบดแลการจดการศกษาของสถานศกษาขนพนฐานในเขตอ าเภอบอพลอย อ าเภอหนองปรอ อ าเภอเลาขวญ โดยมทมาจากระบบการจดแบงเขตพนทการศกษาการปกครองทจดแบงโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เพอจดระบบและกระจายอ านาจการจดการศกษาในประเทศไทยใหครอบคลมมากขน 6. ประสบการณการท างาน หมายถง ความรทเกดจากการท างานดานการสอนและการบรหารงานในโรงเรยน ตามระยะเวลา

6

7. บคคลากร หมายถง ขาราชการครสายผสอนทปฏบตหนาทในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ประโยชนทไดรบจากการวจย 1. ทราบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 2. ทราบผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการการท างาน 3. เพอน าผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครไปพฒนาคณการจดการศกษาของครในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต4

8

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การวจยครงน ผวจยไดศกษาต าราเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

ผวจยไดประมวลสาระส าคญทเกยวของในประเดนตาง ๆ ในการวจยดงน 1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบสมรรถนะ 2. การพฒนาสมรรถนะหลกคร 3. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 4. งานวจยทเกยวของ 5. สรปกรอบแนวคดในการวจย

แนวคดและทฤษฎเกยวกบสมรรถนะ

ความหมายของสมรรถนะ

ค าวาสมรรถนะ (competency) มความหมายตามพจนานกรมวา ความสามารถ หรอสมรรถนะในภาษาองกฤษมค าทมความหมายคลายกนอยหลายค าไดแก capabilly ability, proficiency, expertise, skill, fitness, aptitude ดงนนเพอใหเขาใจตรงกนในทนจงขอใชค าวา สมรรถนะ หรอ competency นกการศกษาไดใหความหมายของค าวา “สมรรถนะ”ไวหลายทศนะดงตอไปน ณรงควทย แสนทอง (2547, หนา 9) ไดกลาวถงความหมายของ comperteney วาแบงออกไดเปน 2 กลมดงน กลมท 1 หมายถง บคลกลกษณะของคนทสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ ทศนคต ความเชอ และอปนสย กลมท 2 หมายถง กลมของความร (knowledge) ทกษะ (skills) และคณลกษณะของบคคล (attributes) หรอทเรยกกนวา KSAS ซงสะทอนใหเหนจากพฤตกรรมในการท างานทแสดงออกมาของแตละบคคลทสามารถวดและสงเกตเหนได กรกช จนทรสคนธ (2548, หนา, 59) กลาววา สมรรถนะเปนคณลกษณะทบคลากรในองคการจ าเปนตองมในการปฏบตงานตามบทบาทหนาทและภารกจทรบผดชอบ ประกอบดวย ความร ทกษะและทศนคต ทสามารถสงผลตอความส าเรจในการปฏบตงานได ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2548, หนา 4-7) ใหค าจ ากดความวา สมรรถนะ คอ กลมพฤตกรรมทองคการตองการจากขาราชการ เพราะเชอวาหากขาราชการมพฤตกรรมการท างานในแบบทองคการก าหนดแลว จะสงผลใหขาราชการผนนมผลการปฏบตงานทด

9

และสงผลใหองคการบรรลเปาวตถประสงคทตองการไว กลาวโดยสรปสมรรถนะสามารถใชเปนสงทท านายผลการปฏบตงาน หรอเปนสวนหนงของผลการปฏบตงานกได แตจะใชในเรองใดเรองหนงผใชตองมความเขาใจ เพราะวธการประเมนและจดประสงคของการใชสมรรถนะจะแตกตางกนไป ธ ารงศกด คงคาสวสด (2549, หนา 6) ใหความหมายสมรรถนะ วาหมายถง ทกษะสมรรถนะ ความร ความสามารถ ความช านาญ แรงจงใจหรอคณลกษณะทเหมาะสมของบคลทสามารปฏบตงานใหประสบผลส าเรจ แมคเคลแลนด (McClelland, 1973, p. 14) สมรรถนะ หมายถง บคลกลกษณะทซอนอยภายในปจเจกบคคลซงสามารถผลกดนใหปจเจกบคคลนน สามารถสรางผลการปฏบตงานทด หรอตามทก าหนดในงานทตนรบผดชอบ แพร (Parry, 1997, p. 7) สมรรถนะ หมายถง กลมของความร (knowledge) ทกษะ (skills) และคณลกษณะ (attributes) ทมความสมพนธกบผลของการปฏบตงานในต าแหนงงานนน ๆ และสามารถวดผลเทยบกบมาตรฐานทเปนทยอมรบ และเปนสงทสามารถเสรมสรางขนได โดยผานการฝกอบรมและการพฒนา โบยาทซส (Boyatzis, 1982, p. 58) กลาววา “สมรรถนะ หมายถง คณลกษณะพนฐาน(underlying characteristic) ของบคคลไดแกแรงจงใจ (motive) อปนสย (trait) ทกษะ (skill) จตภาพสวนตว (self-image)หรอบทบาททางสงคม (social role) หรอองคความร (body of knowledge) ซงบคคลจ าเปนตองใชในการปฎบตงงานเพอใหไดผลงานสงกวา/เหนอกวาเกณฑเปาหมายทก าหนดไว” เดลและฮส (Dale & Hes, 1995, p. 80) กลาวถงสมรรถนะวาเปนการคนหาสงทท าใหเกดการปฏบตงานทเปนเลศ (excellence) หรอการปฏบตงานทเหนอกวา (superior performance) นอกจากนยงไดใหความหมายของสมรรถนะในดานอาชพ (occupational competency) วาหมายถงความสามารถ (ability) ในการท ากจกรรมตางๆ ในสายอาชพเพอใหเกดการปฏบตงานเปนไปตามมาตรฐานทถกคาดหวงไว ค าวามาตรฐานในทนหมายถงองคประกอบของความสามารถรวมกบเกณฑการปฏบตงานและค าอธบายขอบเขตงาน สเปนเซอร แอน สเปนเซอร (Spencer & Spencer, 1993, p. 9) ไดกลาวไววา สมรรถนะหมายถง คณลกษณะพนฐาน (underlying characteristic) ทมอยภายในตวบคคล ไดแก แรงจงใจ(motive) อปนสย (trait) อตตมโนทศน (self-concept) ความร (knowledge) และทกษะ (skill) ซงคณลกษณะเหลาน จะเปนตวผลกดนหรอมความสมพนธเชงเหตผล (causal relationship) ใหบคคลสามารถ ปฏบตงานตามหนาทความรบผดชอบ หรอสถานการณตางๆไดอยางมประสทธภาพและ/หรอสงกวาเกณฑอางอง (criterion – reference) หรอเปาหมายทกาหนดไว จากแนวคดดงกลาวสรปไดวา สมรรถนะ หมายถง ลกษณะเฉพาะของบคคลทมความเชอมโยงกบประสทธผลหรอผลการปฎบตงาน อนไดแก ความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะพนฐาน สงเหลานมอยภายในตวบคคลซงสามารถผลกดนใหบคคลนนสรางผลการปฏบตงานทด มประสทธภาพ หรอสงกวาเกณฑเปาหมายทก าหนดในงานทตนรบผดชอบ ตรงตามทองคการตองการ หากบคลากรมพฤตกรรมการท างานในแบบทองคการก าหนดแลว จะสงผลใหมผลการปฏบตงานทด และสงผลใหองคการบรรลวตถประสงคทตองการ

10

ทฤษฎเกยวกบสมรรถนะ จรประภา องครบวร (2549, หนา 58) กลาววาแนวคดเกยวกบสมรรถนะหรอขดความสามารถในการท างาน ( competency) เกดขนในชวงตนศตวรรษท 1970 โดยนกวชาการชอ เดวด แมคเคลแลนด (David Mcclelland) ซงไดท าการศกษาวจยวาท าไมบคคลทท างานในต าแหนงเดยวกนจงมผลงาน ทแตกตางกน แมคเคลแลนด จงท าการศกษาวจยโดยแยกบคลากรทมผลการปฎบตงานดออกจากบคลากรทม ผลการปฎบตงานพอใช แลวจงศกษาวาบคลากรทง 2 กลม มผลการท างานทแตกตางกนอยางไร ผลการศกษาท าใหสรปไดวาบคลากรทมผลการปฎบตงานดจะมสงหนงทเรยกวาสมรรถนะ และในป ค.ศ. 1973 แมคเคลแลนด ไดเขยนบทความวชาการเรอง “Testing for competence rather than Intelligence”ซงถอเปนจดก าเนดแนวคดเรองสมรรถนะทสามารถอธบายบคลกลกษณะของคนวาเปรยบเสมอนกบภเขาน าแขง (iceberg) ดงภาพท 2.1

แผนภาพท 2.1 แบบจ าลองภเขาน าแขง ทมา (ชชย สมทธไกร, 2550, หนา 29)

จากแผนภาพท 2.1 สามารถอธบายไดวาคณลษณะของบคคลนนเปรยบเสมอนภเขาน าแขงทลอยอยในน า โดยมสวนหนงทเปนสวนนอยลอยอยเหนอน าซงสามารถสงเกตและวดไดงาย ไดแก ความรสาขาตางๆ ส าหรบสวนของภเขาน าแขงทจมอยใตน าซงเปนสวนทมปรมาณมากกวานนเปน

องคความรและทกษะตางๆ

บทบาททแสดงออกตอสงคม (social Role) ภาพลกษณแหงตน (self – Image) ลกษณะนสย (traits) แรงผลกดนเบองลก (motives)

11

สวนทไมอาจสงเกตไดชดเจนและวดไดยากกวา จะพฒนาเมอผานการหลอหลอมจากการด ารงคชวตและประสบการณท างาน และเปนสวนทมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลมากกวาไดแกบทบาททแสดงออกตอสงคม ภาพลกษณของบคคลทมตอตนเอง คณลกษณะสวนบคคล และแรงจงใจ สวนทอยเหนอน าเปนสวนทมความสมพนธกบเชาวปญญาของบคคล ซงการทบคคลมความฉลาดสามารถเรยนรองคความรตางๆและทกษะไดนนยงไมเพยงพอทจะท าใหมผลการปฎบตงานโดดเดน จงจ าเปนตองมแรงผลกดนเบองลก คณลกษณะสวนบคคล ภาพลกษณของบคคลทมตอตนเองและบทบาททแสดงออกตอสงคมอยางเหมาะสมดวย จงจะท าใหบคคลกลายเปนผทมผลงานโดดเดนได แมคเคลแลนด (McClelland, 1973, pp. 1-14) อยางไรกตาม Competency Model จะเหนไดชดเจนจากองคประกอบหลกๆทมาจากสองสวนคอ ความสามารถทมมาแตเดม และความสามารถทมมาในภายหลง ซงสามารถน าเสนอในรปแบบของ Competency Pyramid ลเซยและเลพซงเกอร (Lucia & Lepsinger, 1998, p. 7) แผนภมท 2.1

พฤตกรรม

ทกษะ ความร

มอยแลว ความถนด คณสมบตอนๆ พฒนา

แผนภมท 2.1 ปรามดสมรรถนะ ทมา (ปยะชย จนทรวงศไพศาล, 2549, หนา 15) จากแผนภมท 2.1 สามารถอธบายไดวาความถนด เปนความสามารถทมมาแตเดม จะน าไปสทกษะ และความร ซ ง เปนความสามารถท เกดขนภายหลง ทจ าเปนตองอาศยการเรยนร ความพยายามศกษาหาความรและประสบการณ สวนทเปนคณสมบตอนๆ เชน อปนสยทเชอมน

สงเกต

ฝกฝน เรยนร

12

ในตนเอง ความเปนผน า ความมนคงทางอารมณ ซงจะน าไปสความสามารถในการท างาน (ปยะชย จนทรวงศไพศาล, 2549, หนา 14- 15) สมรรถนะตามแนวคดของโรสแมร และพอล (Rosemary & Paul, 1992, p. 131) คลอบคลมสมรรถนะทง 3 ดาน 12 ตวชวด ดงตอไปน ดานผลลพธของความส าเรจ ไดแก การวางแผนและการจดองคการ การมงสผลลพธ การปรบปรงอยางตอเนอง และการควบคมผลประเมน ดานการวเคราะหและการตดสนใจ ไดแก การคดในมมกวาง การคดเชงวเคราะห ความเขาใจในภาระงาน การตดสนในอยางมเปาหมาย ดานการท างานรวมกบผอน ไดแก ความเชอดวยเหตและผล การท างานเปนทม ประสทธผลในความสมพนธระหวางบคคล และการจดการแบบยดหยน ลลล และไซน (Lyle & Signe, 1993, pp. 343-347) สมรรถนะของขดความสามารถทใชแยกระหวางคนทมผลงานสงออกจากคนทมผลงานปานกลางทงหมด 12 ตวชวด คอ การมงความส าเรจ การค านงถงผผลกระทบและการมอทธพล การมความคดรวบยอด การคดเชงวเคราะห การมความคดรเรม การมความเชอมนในตนเอง การสรางความเขาใจระหวางกน การมวนย การมความสามารถในการคนหาขอมล การท างานเปนทมและความรวมมอ ความเชยวชาญหรอความช านาญ การเนนการใหบรการลกคา สเปนเซอรและสเปนเซอร (Spencer & Spencer, 1993, pp. 9-11) ไดอธบายเกยวกบสมรรถนะ วาเปนบคลกลกษณะพนฐานของคนทเปนตวชวดพฤตกรรม ไดแกแรงจงใจ คณลกษณะเฉพาะ อตมโนทศน ความร และทกษะ โดยมรายละเอยดดงตอไปน 1. แรงจงใจ (motive) เปนสงทบคคลตองการหรอคดตรงกนในการกระท า ซงจะเปนแรงขบหรอเปนการเลอกพฤตกรรมทแสดงออกหรอเปาหมายเชนแรงจงใจในความส าเรจตอเปาหมายท ทาทายจะท าใหบคคลเกดความรบผดชอบเพอความส าเรจและตองการขอมลยอนกลบจากการกระท าเปนตน 2. คณลกษณะเฉพาะ (traits) หมายถง ลกษณะทางกายภาพ (physical) รวมถงลกษณะนสยของบคคลทตองแสดงออกตอสถานการณตางๆ เปนรปแบบอยางนนๆ สม าเสมอ เชน การมความ สามารถในการควบคมตนเองและการมความคดรเรม ท าใหสามารถการแกปญหาภายใตภาวะกดดนตาง ๆ สงเหลานเปนสมรรถนะของผบรหารทจะประสบความส าเรจ 3. อตมโนทศน (self concept) หมายถง ทศนคต คานยม หรอจนตนาการ เชน การเปนคนทมความเชอมนในตนเองสง กจะเปนบคคลทเชอวาตนเองสามารถท าในสงทมประสทธภาพไดในหลายๆ สถานการณ สวนคานยมเปนแรงบนดาลใจใหแสดงพฤตกรรมทสามารถพยากรณลวงหนาได 4. ความร (knowledge) หมายถง ขอมลหรอองคความรอยางเฉพาะเจาะจงทบคคลนน มความรเปนสมรรถนะทมความซบซอน ดงพบไดวาการวดความรโดยการทดสอบ บอยครงทไมสามารถพยากรณการท างานไดทงนเพราะ ประการแรก การทดสอบเปนการวดความจ า ประการทสองเปนการวดวาจะแสดงออกในสถานการณตางๆ อยางไร โดยไมไดวดความสามารถในการใชความรนนเปนพนฐาน ประการทสามการทดสอบความรเปนเพยงการพยากรณความสามารถทจะท าแตไมไดวดวาบคคลนนจะลงมอท า

13

5. ทกษะ (skill) เปนสมรรถนะทในการปฏบตงานทงทางรางกาย ความคดและจตใจของบคคลในระดบทสามารถคด วเคราะห ใชความรก าหนดเหตผล หรอวางแผนจดการและในขณะเดยวกนกตระหนกถงความซบซอนของขอมลได สรปไดวา สมรรถนะ เปนบคลกลกษณะพนฐานของคนทเปนตวชวดพฤตกรรม ทท าใหบคคลปฎบตงานในหนาทเกดผลงานโดดเดนมประสทธภาพกวาคนอน ซงเกดจากแรงผลกดนเบองลก อปสย ภาพลกษณภายใน และบทบาททแสดงออกตอสงคม ผานกระบวนการฝกฝนท าใหเกดทกษะ และผานกระบวนการเรยนรท าใหเกดความร สมรรถนะยงใชแยกคนระหวางคนทมผลงานสงออกจากคนทมผลงานปานกลางตวชวดพฤตกรรมมทงหมด 12 ชวดคอ การมง การค านงถงผลกระทบและ การมอทธพล การมความคดรวบยอด การคดเชงวเคราะห การมความคดรเรม การมความเชอมนในตนเอง การสรางความเขาใจระหวางกน การมวนย การมความสามารถในการคนหาขอมล การท างานเปนทมและความรวมมอ ความเชยวชาญหรอความช านาญ การเนนการใหบรการลกคา แนวคดเกยวกบสมรรถนะของบคลากร มนกวชาการและหนวยงานทางวชาการกลาวถงสมรรถนะของบคลากรไวดงน เคอรสเตด (Kierstead, 2007) ไดแบงสมรรถนะของบคลากรออกเปนสองกลมหลกคอสมรรถนะฐานงาน (job-based competency or area competency) ซงเปนคณลกษณะทวไปทท าใหบคคลสามารถท างานนนไดด ความสบสนของการก าหนดสมรรถนะนไดแกวสยทศนนน ควรทจะก าหนดเปนสมรรถนะฐานงาน หรอสมรรถนะฐานบคคล เนองจากหากพจารณาวาวสยทศนนเปนสงทบคคลผครองต าแหนงตองมแลว สมรรถนะนนกจะเปนสมรรถนะฐานงาน แตหากพจารณาในอกทางหนงวาสมรรถนะดงกลาวเปนเรองทคนตองมเพอการท างาน สมรรถนะนนกจะเปนสมรรถนะฐานบคคลไดเปนตน นอกจากนจากสมรรถนะของเคอรสเตดยงแบงสมรรถนะ 2 กลมหลกดงกลาวนนออกเปนสมรรถนะยอยดวยดงน 1. สมรรถนะองคกร (organizational competency) ซงเปนสมรรถนะโดยรวมขององคกรทบคคลทกระดบขององคกรจะตองมเพอใหการปฎบตองานบรรลเปาหมายขององคกร และสมรรถนะทเกยวกบงาน หรอเรยกวาสมรรถนะฐานงาน ซงหมายถงสงทบคคลตองปฎบตในงานทเขามหนาทรบผดชอบตามภารกจ หรอพนธกจขององคกร 2. สมรรถนะของบคคล (person-based competency) ซงเปนลกษณะทท าใหบคคลสามารถปฎบตงานไดด โดยเปนผลรวมของสมรรถนะขององคกรและสมรรถนะทเกยวกบงาน ซงสามารถจ าแนกได 2 ประเภทคอ สมรรถนะทวไป หรอสมรรถนะหลก (core competency) ซงเปนคณลกษณะรวมของบคคลทปฎบตงานในทกกลมงาน หรอทกต าแหนงในกลมงาน จะตองมเพอหลอหลอมคานยมและพฤตกรรมเพอใหองคกรบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย สมรรถนะการมงผลสมฤทธ การมจตบรการ การสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ และ การท างานเปนทม สมรรถนะเฉพาะต าแหนงหรอเรยกวาสมรรถนะในงาน ซงหมายถงสมรรถนะทก าหนดขนเพอใหการปฎบตงานในต าแหนงตางๆในองคกรแสดงพฤตกรรมทเหมาะสมส าหรบการท างานในแตละหนาทซงสงเสรมให

14

บคลากรในองคกรสามารถปฎบตงานในภารกจหนาทไดดยงขน ตวอยางของสมรรถนะแบบนไดแก การมองภาพองครวม การวเคราะsห การสอสารจงใจ การควบคมตนเอง โบยาทซส (Boyalzis, 1982, p. 52) กลาววาสมรรถนะของบคลกร ประกอบดวยสมรรถนะ 6 ดาน 21 ตวชวดคอดานความสามารถในการบรรลเปาหมาย ไดแก ความสามรถในการมงประสทธภาพ ความสามารถในการวนจฉย ความสามารถในการท างานเชงรกความสามารถในการค านงถงผลกระทบ ดานความสามารถในการบรหารทรพยากรมนษย ความสามารถในการใชพลงอ านาจทางสงคม ความสามารถในการบรหารกระบวนการกลม ความสามรถในการมองเชงบวก ความสามารถในการประเมนตนเองอยางเทยงตรง ดานความสามรถในการมภาวะผน า ไดแกความสามารถในการมความเชอมนในตนเอง ความสามารถในการมองภาพรวมความสามารถในการน าเสนอดวยการ ความสามารถในการคดอยางมเหตผล ดานความสามารถในการบงคบบญชา ไดแก ความสามารถในการใชอ านาจ ความม สญชาตญาณ ความสามารถในการพฒนาผ อน ดานความสามารถอนๆไดแก ความสามารถในการควบคมตนเอง ความสามารถในการรบร ความอดทนและการปรบตว ความสามารถในการมความสมพนธอยางใกลชด ดานความรพเศษ ไดแก ความจ า ความเชยวชาญเฉพาะ สเปนเซอรและสเปนเซอร (Spencer & Spencer, 1993, pp. 9-11) ไดจดกลมสมรรถนะบคคลออกเปนกลมตาง ๆ รวม 6 กลม ดงน สมรรถนะกลมท 1 การกระท า และสมฤทธผล ประกอบดวย สมรรถนะการมงสผลสมฤทธ การเอาใจใสตอระเบยบคณภาพ และความถกตอง ความคดรเรม และการแสวงหาขาวสาร สมรรถนะกลมท 2 การบรการคนอนและการชวยเหลอ ประกอบดวย สมรรถนะความเขาใจดานปฏสมพนธระหวางบคคล และการมงสบรการลกคา สมรรถนะกลมท 3 การใชอทธพลและผลกระทบ ประกอบดวยสมรรถนะการใชอทธพล และผลกระทบ การตระหนกถงองคการ และการสรางสมพนธภาพ สมรรถนะกลมท 4 การบรหารจดการ ประกอบดวยสมรรถนะการมงพฒนาคนอน การชน าการใชอ านาจทมอยในต าแหนงและการยนกราน การใหความรวมมอและท างานเปนกลม และภาวะการเปนผน ากลม สมรรถนะกลมท 5 การรคด ประกอบดวยสมรรถนะ การคดเชงวเคราะห การคดรวบยอด และความช านาญทางการบรหารจดการทางวชาชพและทางเทคนค สมรรถนะกลมท 6 ประสทธผลสวนตน ประกอบดวยสมรรถนะ การควบคมตนเอง ความมนใจในตนเอง ความยดหยน ความมงมนตอองคการ สมรรถนะทง 6 กลมทกลาวขางตนบางกลมสมรรถนะกมความสมพนธเชอมโยงกบกลมสมรรถนะอน อาท สมรรถนะเรองการมงบรการลกคาจะเชอมโยงกบสมรรถนะเรองการแสวงหาขาวสาร และเรองความเขาใจดานปฏสมพนธระหวางบคคล สมรรถนะบางดานกชวยสนบสนนสมรรถนะดานอน เชน สมรรถนะดานความมนใจตนเองอาจสนบสนนการใชสมรรถนะอนอยางมประสทธผลและตอเนอง และบางสมรรถนะ เชน การควบคมตนเอง จะเชอมโยงกบสถานการณมากกวาเชอมโยงสมรรถนะอน ๆ สเปนเซอรและสเปนเซอร ไดเสนอถงองคประกอบของสมรรถนะทควบคมประสทธผล ในการท างานของบคคล เมอตองจดการกบความกดดนทางสภาวะแวดลอมท

15

เกดขนทนททนใด และแตละสมรรถนะจะเกอหนนประสทธผลของสมรรถนะอนๆทเกยวของกบสงแวดลอม ไดแก 1. การควบคมตนเอง (self – control) เปนความสามารถทจะควบคมอารมณภายใตการควบคมและอดกลนตอการกระท าทางลบเมอถกยวย และอดกลนเมอประสบกบการตอตานหรอไมเปนมตรจากผอน หรอเมอท างานภายใตสภาพทเตมไปดวยความเครยด พฤตกรรมของความสามารถน ไดแกเปนคนทไมมอารมณหนหนพลนแลน ตอตานการยวยจากผรวมงานทไมเหมาะสม สงบนงในสถานการณทเครงเครยด การควบคมตนเองเปนความสามารถทมสวนเกยวพนกบสถานการณมากกวาความสามารถอนๆ บางครงอาจรวมกบการใหค าแนะน า เมอตองเผชญกบผลการปฏบตงานทต า และสมพนธกบการมผลกระทบและสรางอทธพลหรอการท างานเปนทมเมอตองชน าการปฏสมพนธของกลม 2. ความมนใจในตนเอง (self – confidence) เปนความเชอของบคคลในความสามารถทจะบรรลผลส าเรจในหนาทงานของตน ประกอบดวยการแสดงออกถงความมนใจของบคคลในการจดการกบสถานการณความทาทายทเพมมากขน และพยายามแสวงหาการตดสนใจหรอสรางความคดเหนและจดการความลมเหลวอยางสรางสรรค พฤตกรรมทส าคญ ไดแก การเสนอตวเองอยางเดดเดยวและสภาพ แสดงความมนใจในการตดสนใจและความสามารถของตนเอง แสดงจดยนของตนเองอยางเดนชด เมอขดแยงกบผบงคบบญชา ความสามารถดานความมนใจในตนเองและจดการกบความลมเหลวน ไมปรากฏวาเชอมโยงกบความสามารถเฉพาะอน ๆ แตเปนความสามารถทเกอหนนการใชความสามารถทงหมดอยางมประสทธผล 3. ความยดหยน (flexibility) เปนความสามารถทจะปรบเปลยนและท างานอยางมประสทธผลกบสถานการณ บคคลและกลมทหลากหลาย เปนความสามารถทจะเขาใจและชนชมความแตกตางและมมมองในปญหาทตรงกนขาม สามารถปรบเปลยนวธคดตามขอเรยกรอง ของสถานการณทเปลยนไป เปลยนและยอมรบการเปลยนแปลงไดงาย พฤตกรรมของบคคลทมความยดหยน ไดแก การยอมรบในความเทยงตรงของมมมองตรงกนขาม ปรบเปลยนไดงายตอ การเปลยนแปลงในงาน ความยดหยนเปนความสามารถทสนบสนนการมผลกระทบและสงอทธพลอยางมประสทธผลและความสามารถดานการจดการ 4. ความผกพนตอองคการ (organizational commitment) เปนความสามารถและความปรารถนาของบคคลในการปรบพฤตกรรมของตนเอง กบเปาหมายขององคการ และแสดงในวธทางทสนบสนนเปาหมายและสอดคลองกบความตองการขององคการ พฤตกรรมทเปนความผกพน ตอองคการทสงเกตเหนไดแก ความปรารถนาทจะชวยเพอนรวมงาน ท างานใหส าเรจ ปรบกจกรรมของตนเองใหสอดคลองกบความตองการขององคการ เขาใจความตองการในความรวมมอเพอให บรรลเปาหมายขององคการ เลอกทจะท างานสอดคลองกบความตองการขององคการมากกวาทจะปฏบตตามความสนใจหรอตามความเชยวชาญของตนเอง สรปไดวาสมรรถนะของบคลากรคอคณลกษณะทวไปของบคลากรในองคกรทท าใหสามารถท างานนนไดด ซงประกอบดวย การมงสผลสมฤทธ การเอาใจใสตอคณภาพ และความถกตอง ความคดรเรม และการแสวงหาขาวสาร ความเขาใจดานปฏสมพนธระหวางบคคล และการมงสบรการลกคา การใชอทธพล และผลกระทบ การตระหนกถงองคการ และการสรางสมพนธภาพ การ

16

มงพฒนาคนอน การชน าการใชอ านาจทมอยในต าแหนงและการยนกราน การใหความรวมมอและท างานเปนกลม และภาวะการเปนผน ากลม การคดเชงวเคราะห การคดรวบยอด และความช านาญทางการบรหารจดการทางวชาชพและทางเทคนค การควบคมตนเอง ความมนใจในตนเอง ความยดหยน ความมงมนตอองคการ ประเภทของสมรรถนะ นกวชาการหลายทานไดใหทศนะในการจดประเภทของสมรรถนะแตกตางกนดงน จรมพร ประถมบรณ (2547, หนา 76-77) แบงสมรรถนะเปน 2 กลม คอสมรรถนะหลก (core competency) และสมรรถนะในงาน (functional competency) ดงน 1. สมรรถนะหลก (core competency) เปนคณสมบตของขาราชการหรอพนกงานทกคนตองม เพอใหบรรลความส าเรจขององคการ เชน ความรอบรเกยวกบองคการ ความซอสตยความใฝร ความรบผดชอบ ความคดเชอมโยง 2. สมรรถนะในงานหรอสมรรถนะทเกยวกบงาน (functional fompetency or job competency) เปนสมรรถนะทเจาหนาททปฏบตงานดานนน ๆ พงม เพอใหงานส าเรจและไดผลผลตตามทตองการ แบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ 2.1 สมรรถนะรวมของทกต าแหนงในกลมงาน เปนคณลกษณะทบคคลในทกต าแหนงในกลมงานเดยวกนตองม เชน กลมงานทรพยากรบคคล ประกอบดวยต าแหนงเจาหนาทวเคราะหงานบคคล บคลากร และนกพฒนาทรพยากรบคคล จะตองมคณลกษณะทเหมอนกน คอ ความรพนฐานระบบการบรหารทรพยากรบคคล 2.2 สมรรถนะเฉพาะของต าแหนงงาน เปนคณลกษณะเฉพาะของแตละต าแหนงในกลมงานนน ๆ เชน กลมงานทรพยากรบคคล ต าแหนงเจาหนาทวเคราะหงานบคคลตองมความเขาใจเกยวกบโครงสรางและแผนอตราก าลง ต าแหนงบคลากรตองมความรความสามารถเกยวกบการสมภาษณ เปนตน ณรงควทย แสนทอง (2547, หนา 10) ไดแบงสมรรถนะออกเปน 3 ประเภท คอ 1. core competency หมายถง ความสามารถหลก ทประกอบดวยทกษะ ความร ความสามารถททกคนในองคกรตองมสวนท าใหองคกรนนไปสความส าเรจ บรรลเปาหมายตามวสยทศนขององคกร 2. Job competency หมายถง ความสามารถเฉพาะบคคลทต าแหนงหรอบทบาทนนๆตองการเพอใหงานบรรลความส าเรจตามก าหนดไว เชน ความสามารถในการเปนผน าทมงานของผบรหารต าแหนงหวหนากลมงาน ความสามารถในการวเคราะหวจยในต าแหนงงานทางดานวชาการ เปนความสามารถทสามารถฝกฝนและพฒนาไดมชอเรยกแตกตางกนออกไปดงน 2.1 ความสามารถในสายงาน 2.2 ความสามารถทางเทคนค 2.3 ความสามารถเฉพาะบทบาทหนาท 2.4 ทกษะความช านาญประจ าต าแหนง

17

3. Personal competency หมายถง ความสามารถทมเฉพาะตวของบคคลหรอกลมบคคลเทานน เชนความสามารถในการวาดภาพของศลปน การแสดงกายกรรมของนกกฬาบางคน นกประดษฐคดคนสงตางๆ ส งเหลานถอเปนความสามารถเฉพาะตวทยากตอการเ รยนรหรอลอกเลยนแบบได

ศศวมล ทองพว (2548, หนา 32-33) ไดระบไววาสมรรถนะม 2 ประเภทคอสมรรถนะหลก (core competency) และ สมรรถนะในงาน (functional competency) โดยมรายละเอยดดงน

1. สมรรถนะหลก เปนคณสมบตของขาราชการหรอพนกงานทกคนตองมเพอใหบรรลความส าเรจขององคกร เชนความรอบรเกยวกบองคกรความซอสตยความใฝร ความรบผดชอบ ความคดเชอมโยง ฯลฯ

2. สมรรถนะในงานหรอสมรรถนะทเกยวกบงาน เปนสมรรถนะทเจาหนาททปฏบตงานดานนน ๆ พงม เพอใหงานส าเรจและไดผลผลตตามทตองการแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอ 2.1 สมรรถนะรวมของทกต าแหนงในกลมงาน เปนคณลกษณะทบคคลในทกต าแหนงในกลมงานเดยวกนตองม เชน กลมงานทรพยากรบคคล ประกอบดวยต าแหนง เจาหนาทวเคราะหงานบคคล บคลากร และนกพฒนาทรพยากรบคคล จะตองมคณลกษณะทเหมอนกนคอ มความรพนฐานระบบการบรหารทรพยากรบคคล ฯลฯ 2.2 สมรรถนะเฉพาะของต าแหนงงาน เปนคณลกษณะเฉพาะของแตละต าแหนงในกลมงานนนๆ เชน กลมงานทรพยากรบคคล ต าแหนงเจาหนาทวเคราะหงานบคคล ตองมความรความเขาใจเกยวกบโครงสราง และแผนอตราก าลงต าแหนงบคลากรตองมความรสมรรถนะเกยวกบการสมภาษณ หรอ ต าแหนงนกพฒนาทรพยากรบคคล ตองมความรสมรรถนะในการประเมนความจ าเปนในการฝกอบรม เปนตน สบรรณ เอยมวจารณ (2548, หนา 53-55) แบงประเภทของความสามารถหรอสมรรถนะ ไดเปน 2 ระเภทใหญๆไดแก 1. สมรรถนะหลก เปนความสามารถในระดบแกนขององคกร และเปนสงทองคกรนนๆท าไดดกวาเหนอกวาคแขงขน รวมถงเปนสงทยากตอการเรยนแบบตลอดจนเปนสงทมคณคาตอลกคา ความสามารถหลกนหากพจารณาในบรบท ทตางกนกอาจเปนไดทงความสามารถหลกขององคกร และสมรรถนะหลกของพนกงานในองคกร 1.1 สมรรถนะหลกขององคกร คอ คณลกษณะทองคกรตองการมหรเปนเพอใหมสมรรถนะตามทผบรหารองคกรตองการรวมถงชวยสนนสนนใหองคกรบรรลเปาหมายตามวสยทศนได เชนใหมสมรรถนะในการแขงขนมการเตบโตอยางตอเนอง ทงนสมรรถนะขององคกรมกถกก าหนดจากการท าSWOT หรอ TOWS Analysis เพอสะทอนสงทองคกรเปนอยตามสภาพแวดลอมภายนอกและสภาพแวดลอมภายใน 1.2 ความสามารถหลกของพนกงานในองคกร คณลกษณะททกคนในองคกรพงมพงเปนซงสะทอนคานยมวฒนธรรมองคกร วสยทศน พนธกจ และเสรมรบสอดคลองกบกลยทธขององคกรในการด าเนนการทงนความสามารถหลกของพนกงานในองคกร มกถกก าหนดจากความสามารถหลกขององคกร ความสามารถหลกของพนกงานในองคกรนทควรเปน คอ การพฒนาตนเองและบคคล

18

อนๆ การท างานเปนทม และการท างานแบบมงเนนผลสมฤทธ ความสามารถหลกของพนกงานในองคกรน ยงสามารถแบงยอยไดเปน 3 ประเภทคอ 1.2.1 ความสามารถในงาน หมายถง บคลกลกษณะของบคลากรทสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ ทศนคต ความเชอและอปนสยทจะชวยสงเสรมใหบคลากรนนๆ สามารถสรางผลงานในการปฎบตงานต าแหนงนนๆไดสงกวามาตรฐาน 1.2.2 ความสามารถแบบมออาชพ หมายถงบคลกลกษระขงบคลากรทสะทอนใหเหนถงความรความเขาใจในองคกร เขาในและมความสามารถในการแกปญหาในเชงสรางสรรค อดทนตอความกดดนและสามารถควบคมตนเองไดเปนอยางด 1.2.3 ความสามารถในดานเทคนค หมายถง บคลกลกษณะของบคลากรทสะทอนใหเหนถงการคดเชงวเคราะห การใชเทคโนโลยสามรสนเทศ การใสใจในเรองคณภาพ และความช านาญดานเทคนค 2. ความสามารถพเศษของบคคล หมายถงบคลกลกษณะของบคลากรทสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ ทศนะคต ความเชอและอปนสยทท าใหบคคลนนมความสามารถในการท าสงหนงสงใดไดโดดเดนกวาคนทวไป เชน คนบางคนสามารถเลนกบงหรอจระเขได ทงนมกจะเรยก Personal Competency วาความสามารถพเศษของบคคลเฉพาะบคคลนนๆดงแผนภมท 2.2 แผนภมท 2.2 ประเภทของความสามารถหรอสมรรถนะ ทมา (สบรรณ เอยมวจารณ, 2548, หนา 53-55)

ความสามารถหรอสมรรถนะ (c(competency)

สมรรถนะหลก (c(core competency)

ความสามารถพเศษของบคคล (c(personal competency)

ความสามารถหลกขององคกร (c(organization core competency)

ความสามารถหลกของพนกงานในองคกร (c(employee competency) 1. ความสามารถในงาน (job competency) 2. ความสามารถแบบมออาชพ

(professional competency) 3. ความสามารถในดานเทคนค (technical

competency )

19

จรประภา อครบวร (2549, หนา 68) กลาววาสมรรถนะในต าแหนงหนงๆจะประกอบไปดวย 3 ประเภทไดแก

1. สมรรถนะหลก คอพฤตกรรมทดททกคนในองคการตองม เพอแสดงถงวฒนธรรมและหลกนยมขององคการ

2. สมรรถนะบรหาร คอ คณสมบตความสามารถดานการบรหารทบคคลในองคการทกคนจ าเปนตองมในการท างานเพอใหงานส าเรจและสอดคลงกบแผนกลยทธ วสยทศนขององคกร

3. สมรรถนะเชงเทคนค คอทกษะดานวชาชพทจ าเปนในการน าไปปฎบตงานใหบรรลผลส าเรจ โดยจะแตกตางกนตามลกษณะงาน โดยสามารถจ าแนกได 2 สวนยอย ไดแก สมรรถนะเชงเทคนคหลก และสมรรถนะเชงเทคนคเฉพาะ

กรต ยศยงยง (2550, หนา10) ไดแบงประเภทของสมรรถนะโดยพจารณาทมาและพฒนาการของสมรรถนะ พบวาองคกรหนงๆ จะประกอบไปดวยสมรรถนะ 2 ประเภทใหญๆคอ

1. สมรรถนะขององคกร คอสงทแสดงใหเหนวาองคกรมความสามารถหลกในการด าเนนธรกจหรอกจกรรมขององคกรอยางไร และจ าท าอยางไร เชน การก าหนดวสยทศน และแผนกลยทธขององคกร เปนตน

2. สมรรถนะของทรพยากรมนษย คอพฤตกรรมการแสดงออก การใชองคความร ทกษะในการปฎบตงาน และการเรยนรบทบาทหนาทความรบผดชอบในการปฎบตงาน ของบคลากรในองคกรเพอสนบสนนสมรรถนะขององคกร ใหด าเนนธรกจหรอกจกรรมขององคกรประสบความส าเรจ

เทอน ทองแกว (2550, หนา 22) สามารถจ าแนกเปน 5 ประเภท คอ 1. สมรรถนะสวนบคคล หมายถง สมรรถนะทแตละคนม เปนความสามารถเฉพาะตว คนอนไมสามารถลอกเลยนแบบได เชน การตอสปองกนตว ความสามารถของนกดนตร นกกายกรรมและนกกฬา เปนตน ลกษณะเหลานยากทจะเลยนแบบหรอตองมความพยายามสงมาก 2. สมรรถนะเฉพาะงาน หมายถง สมรรถนะของบคคลกบการท างานในต าแหนงหรอบทบาทเฉพาะตว เชน อาชพนกส ารวจ กตองมความสามารถในการวเคราะหตวเลข การคดค านวณ ความสามารถในการท าบญช เปนตน 3. สมรรถนะองคการ หมายถง ความสามารถพเศษเฉพาะองคการนนเทานน 4. สมรรถนะหลก หมายถง ความสามารถส าคญทบคคลตองมหรอตองท าเพอใหบรรลผลตามเปาหมายทตงไว 5. สมรรถนะในงาน หมายถง ความสามารถของบคคลทมตามหนาททรบผดชอบ ต าแหนงหนาทอาจเหมอนแตความสามารถตามหนาทตางกน

เธยรไชย ยกทะวงษ (2552, หนา 28) กลาววา สมรรถนะสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทหลกคอสมรรถนะหลก ซงเปนคณลกษณะทพนกงานทกคนในองคการจ าเปนตองมทงนเพอใหสามารถปฎบตหนาทไดบรรลเปาหมายขององคการ อาท ความรอบรเกยวกบองคการ ความซอสตย ความใฝร และความรบผดชอบ เปนตน อกประเภทหนงคอสมรรถนะตามสายงาน ซงเปนคณลกษณะทพนกงานทปฎบตงานในต าแหนงตางๆควรมเพอใหงานส าเรจและไดผลลพธตามทตองการ อาภรณ ภวทยพนธ (2552, หนา 28-30) กลาววาความสามารถแบงเปน 4 ระดบดงน

20

1. Core Competency 1.1 ความสามารถหลกซงสะทอนใหเหนพฤตกรรมของคนทจะชวยสนบสนนใหองคกร

สามารถบรรลเปาหมายแลละภารกจตามวสศนทก าหนด 1.2 ลกษณะพฤตกรรมของคนทสะทอนใหเหนถงความร ทกษะและคณลกษณะเฉพาะ

ของคนในทกระดบและทกกลมงานทองคกรตองการใหม 2. Managerial Competency

2.1 ความสามารถในการจดการซงสะทอนใหเหนถงทกษะในการบรหารจดการงานตางๆ 2.2 เปนความสามารถทมไดในระดบผบรหารและระดบพนกงานโดยจะแตกตางกนตามบทบาทและหนาทความรบผดชอบ 3. Functional Competency 3.1 ความสามารถในงานซงสะทอนใหเหนถงความร ทกษะและคณลกษณะเฉพาะงานตางๆ (Job – Based) 3.2 หนาทงานทตางกนความสามารถในงานยอมจะแตกตางกน 3.3 สามารถเปลยน Functional Competency เปน Job Competency 4. Individual Competency 4.1 ความสามารถเฉพาะบคคลซงสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ และคณลกษณะของบคคลทเกดขนตามหนาททไดรบมอบหมาย 4.2 หนาทเหมอนกนไมจ าเปนวาคนทปฏบตงานในหนาทนนจะตองมความสามารถเหมอนกน 4.3 ควรมการก าหนดความสามารถของต าแหนงนนๆ กอนซงแบงเปน 3 ระดบไดแกความสามารถหลก ความสามารถในการจดการ และความสามารถในงานเพอน าไปใชประเมนความสามารถเฉพาะบคคลวามความสามารถเปนไปตามทต าแหนงงานนนตองการหรอไม จากประเภทของสมรรถนะดงกลาวขางตนสรปไดวาสมรรถนะม 2 ประเภทคอสมรรถนะหลก เปนคณสมบตของพนกงานททกคนตองมเพอใหบรรลความส าเรจขององคกร เชนความรอบรเกยวกบองคกรความซอสตยความใฝร ความรบผดชอบ ความคดเชอมโยง และสมรรถนะในงาน เปนสมรรถนะทเจาหนาททปฏบตงานดานนน ๆ พงม เพอใหงานส าเรจและไดผลผลตตามทตองการแบงออกเปน 2 ลกษณะ คอสมรรถนะรวมของทกต าแหนงในกลมงาน เปนคณลกษณะทบคคลในทกต าแหนงในกลมงานเดยวกนตองม และสมรรถนะเฉพาะของต าแหนงงาน เปนคณลกษณะเฉพาะของแตละต าแหนงในกลมงานนนๆ สมรรถนะหลกของบคลากร

21

นกวชาการไดใหความหมายหรอค าจ ากดความสมรรถนะหลกของบคลากรไวหลายประการดงน ณรงควทย แสนทอง (2547, หนา 10 ) สมรรถนะหลก หมายถง บคลกลกษณะขององคนทสะทอนใหเหนถง ความร ทกษะ ทศนคต ความเชอและอปนสยของคนในองคการโดยรวมทจะชวยสนบสนนใหองคกรบรรลเปาหมายตามวสยทศนไดโดยทวไปแลว สมรรถนะหลก มจ านวนอยระหวาง 3-5 ตว เพราะถามมากเกนไปคงจะไมเรยกวาสมรรถนะหลก และ สมรรถนะหลก จะตองสามารถใชไดทกต าแหนงทกระดบขององคการ ประกอบ กลเลยง (2548, หนา 7) ใหความหมาย สมรรถนะหลก หมายถง คณสมบตภายในตวคนหรอตวผปฏบตงานทตองมไวทกคน เพอใหผปฏบตงานสามารถท างานใหองคการบรรลความส าเรจ ศภชย ยาวะประภาษ (2548, หนา 49 ) สมรรถนะหลก เปนสมรรถนะททกคนในองคการตองมเพอทท าใหองคการสามารถด าเนนงานไดส าเรจลลวงตามวสยทศน พนธกจ เปาหมาย แผนงาน และโครงการตางขององคกร สมรรถนะหลกนจะผกโยงเขากบสมรรถนะหลกขององคการเอง สกญญา รศมธรรมโชต (2549, หนา 20 ) สมรรถนะหลกขององคการ คอ สงทองคการท าไดดทสดเพอตอบสนองตอเปาหมายกลยทธ และเปนแนวทางในการก าหนดกระบวนการงานตางๆ ทท าใหองคการมความไดเปรยบในเชงแขงขนในระบบเศรษฐกจ ในขณะท สมรรถนะหลก ของบคคล คอ สงทท าใหบคคลท างานในต าแหนงทตนรบผดชอบไดดกวาผอน ธ ารงศกด คงคาสวสด (2549, หนา 17) สมรรถนะหลก หมายถง คณลกษณะ สมรรถนะ ความสามารถ คณสมบต ภาคบงคบททกคนในองคกรจะตองม เพราะถอวาเปนคณสมบตท ส าคญยงขององคการทจะชวยใหพนกงานนนเปนพนกงานทสามารถปฏบตงานในองคการไดตลอด รอดฝง ในขณะเดยวกนบคคลทขาด สมรรถนะหลก กตองไดรบการพฒนาหรอหากพฒนาแลวไมดขนกบอกไดวาพนกงานคนนนคงจะไปกบองคการนนไดล าบาก จากแนวคดดงกลาวสรปไดวา สมรรถนะหลกของบคลากร หมายถง บคลกลกษณะ ความสามารถ พฤตกรรม คณสมบตภาคบงคบของคนทสะทอนใหเหนถง ความร ทกษะ ทศนคต ความเชอและอปนสยของคนถอเปนคณสมบตทส าคญยงททกคนในองคการจะตองม จะชวยสนบสนนใหองคกรบรรลเปาหมายตามวสยทศน ตอบสนองตอเปาหมายกลยทธ เปนแนวทางในการก าหนดกระบวนการงานตางๆ และสงทท าใหบคคลท างานในต าแหนงทตนรบผดชอบไดดกวาผอน การพฒนาสมรรถนะหลกคร ครเปนบคลากรทางการศกษาในการท างานตองมระบบการพฒนาบคลากรเพอใหงาน ในหนวยงานนนๆมความกาวหนา พฒนาไปตามแผนทวางไว ความหมายของการพฒนาบคลากร

22

นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการพฒนาบคลากรไวหลายประการดงน ขวญหทย วงษสรยน (2547, หนา 9) ไดใหความหมายของการพฒนาบคลากรไววาการพฒนาบลากรหมายถงกระบวนการเสรมสรางสมรรถภาพของบคลากรในองคกร โดยอาศยวธการตางๆ เพอชวยเพมพนความร ทกษะ และทศนคตแกบคลากร ใหสามารถปฏบตงาน ทรบผดชอบอยางมประสทธภาพ และมประสทธผล บรรลวตถประสงคเปาหมายขององคกร น าทพย วภาวน (2547, หนา 28) กลาวถงความหมายของการพฒนาบคลากรวา คอการจดการความรเปนกลยทธ กระบวนการ และเทคโนโลยทใชในองคกรเพอแสวงหา สราง จดการ แลกเปลยนและท าใหความรทตองการไดรบผลส าเรจตามวสยทศนทองคกรตองการ เปนกลยทธหลกทใชสรางความไดเปรยบทางการแขงขน โดยมงทความสามารถขององคกร เกรยงศกด เจรญวงศกด (2548, หนา 196) ไดกลาววา การพฒนาบคลากร หมายถงการสรางสงคมแหงปญญาโดยการพฒนาคนใหมปญญา ความเจรญมนคงของประเทศ ไมไดขนอยกบทรพยากรธรรมชาตอกตอไป แตขนอยกบการแขงขนดานๆความร ภมปญญา และวชาการ ซงเปนเครองวดศกยภาพและความส าเรจของประเทศ ศภชย ยาวะประภาษ (2548, หนา174) กลาววาความหมายของการพฒนาบคลากรโดยทวไปทนกวชาการเหนตรงกน หมายถงการจดประสบการณการเรยนรอยางเปนระบบในหวงเวลาทก าหนดเพอเพมโอกาสใหบคลากรในองคการมสมรรถนะสงขน สามารถปฎบตหนาท ทไดรบมอบหมายไดเปนผลอนดอนเปนผลตอการเจรญเตบโตกาวหนาของบคลากรและองคการ จรประภา อครบวร (2549, หนา 10) ใหความหมายของของการพฒนาทรพยากรมนษย คอ กระบวนการเพมพน ความร ทกษะ ทศนคต ความสามารถใหกบพนกงานในองคการอยางเปนระบบ โดยผานกจกรรมการฝกอบรมพฒนารปแบบตางๆ อกทงใชสภาพแวดลอมและการปรบเปลยนวฒนธรรมองคกรเพอใหพนกงานเกดการพฒนาตนเองและผอน ทงนเปาหมายเพอใหเกดสมดลระหวาง องคการมผลผลต ผลตภาพทดขน พนกงานมความเจรญกาวหนาในงาน มคณภาพชวตท ด ชมชนสงคมมความเขมแขง ประเทศชาตมความสงบรมเยนมความสามารถในการแขงขน พไลวรรณ อนทรกษา (2550, หนา 9) การพฒนาบคลากรเปนหนาทหรอภารกจทส าคญอยางหนงทองคการตองปฏบตมากบางนอยบาง ตามนโยบายของแตละองคการ แตในระยะเรมแรกทมการพฒนาบคลากรนน มแนวคดเกยวกบเรองนทแตกตางตรงกนขาม 2 แนวคด คอ 1. แนวคดแบบดงเดมเปนแนวคดทมมาแตดงเดมวา การพฒนาบคลากรเปนสงทไมจ าเปนส าหรบองคการและมใชเปนหนาทองคการทจะตองจดการใหมการพฒนาบคลากรแตอยางใดองคการมหนาทเฉพาะเพยงแตบงคบบญชา ควบคมใหพนกงานแตละคน ปฏบตตามหนาทหรอค าสงหรอตามทไดรบมอบหมาย ถาหากบคคลตองการเพมพนความร ความสามารถของตนจะตองดนรนขวนขวายกนเองโดยล าพง แนวคดแบบนไมเชอวาการพฒนาบคลากรกอใหเกดประโยชนตอองคการคมกบเวลาและคาใชจายทตองสญเสยไป ในทางตรงกนขามกนแนวคดนเชอวาหากองคการไดบคคลทมความรความสามารถแตแรกเขามาอยกบองคการบคคลนนยอมจะสามารถปฏบตหนาทไดทกอยางตลอดไป โดยไมจ าเปนตองเขารบการพฒนาฝกอบรมใด ๆ 2. แนวความคดแบบสมยใหมเปนแนวคดทมลกษณะตรงกนขามกบแนวความคดแรก กลาวคอ เปนแนวคดทเชอวาการพฒนาบคลากรเปนหนาททส าคญและจ าเปนทองคการทกองคการ

23

ตองกระท าอยางสม าเสมอถงแมวาจะตองสญเสยเวลา และคาใชจายในการด าเนนงาน แตองคการจะไดประโยชนมากกวามเหตผลทสนบสนนความเชอเชนนอยอยางนอย 2 ประการ 2.1 ถงแมวาองคการจะมระบบการสรรหาและคดเลอกบคคลการทดและสามารถไดผทมความรและความสามารถเพยงใดกตาม แตกมไดเปนหลกประกนไดวาบคคลนนจะสามารถปฏบตหนาททไดรบมอบหมายไดในทนทและตลอดไป โดยปราศจากการพฒนา ปรบปรงตนเองอยอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะอยางยงเมอไดรบการเลอนต าแหนง หรอโอนยายไปปฏบตหนาทในต าแหนงอนยอมมความจ าเปนตองไดรบการพฒนาเปนอยางดเสยกอน 2.2 เนองจากในปจจบนนไดมการคดคน และน าเอาวทยาการบรหารสมยใหมมาใชในการบรหาร ดานตาง ๆ อยตลอดเวลาและอยางแพรหลาย จงจ าเปนทบคคลทกคนจะตองปรบปรงตนเองใหเปนผทมความร ความคดททนสมย กาวทนโลกอยเสมอถงจะไมเสยเปรยบหรอลาหลงกวาผอนโดยเฉพาะอยางยงในองคกรทตองด าเนนงานแขงขนกบผอน ยอมมความจ าเปนอยางยงทจะตองพฒนาบคลากรของตนเองใหมความร ความสามารถทสงขนอยเสมอ เพอความอยรอดและความเจรญกาวหนาขององคการ

ปยะดา มาตราช (2552, หนา 11) การพฒนาบคลากรหมายถงกระบวนการทพยายามเพมประสทธภาพของบคลากรใหมความสามารถในการปรบปรง แกปญหาการปฏบตงานในองคการ ใหพรอมรบการเปลยนแปลงจากภายในหรอจากภายนอกองคกร โดยใชหลกการมสวนรวม เพอประสทธผลสงสดในองคการ การทจะท าใหองคกร ไดรบประโยชนสงสดจ าเปนตองท าใหบคลากรในองคการสามารถปรบความรสกนกคด และการปฏบตใหสอดคลองกบปจจย ทงภายในและภายนอกองคกรไดอยางรวดเรวทสด ซงกคอตองเรงพฒนาบคลากรทงในดานความร ความสามารถ ทศนคตและทกษะ ในการปฏบตงาน นพมาส พาโคกทม (2555, หนา 11)การพฒนาบคลากร หมายถง กระบวนการหรอวธการทจะท าใหบคลากรมความร ความเขาใจ เกดทกษะสามารถประยกตแนวความคดใหม ๆ มาใชในการปฏบตงาน ท าใหหนวยงานบรรลเปาหมายทตองการอยางมประสทธภาพ เจมส (James, 1970, p. 4) ไดสรปแนวคดสาหรบการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการไวดงตอไปน 1. การพฒนาของมนษยในองคการโดยทวๆไปจะเกดผลมาจากประสบการณจากการท างาน 2. เครองมอทมประสทธภาพมากทสดสาหรบการพฒนามอยดวยกนสามประการคอ การก าหนดความรบผดชอบในการปฏบตงานอยางชดเจน การก าหนดสทธอานาจกบความรบผดชอบในการจดการตองเปนไปอยางเหมาะสมและตองปอนขอมลใหกบผปฏบตงานไดรดวยตว ของเขาเองวาเขาปฏบตงานไดดมากนอยแคไหน

24

3. การพฒนาของมนษยในองคการจะเกดขนกตอเมอ พนกงานในองคการปรารถนาทจะควบคมพฤตกรรมหรอปฏบตงานดวยตวของเขาเองใหมความใกลเคยง หรอเปนไปตามมาตรฐานของการปฏบตงานทไดก าหนดไวน าไปสการพฒนา 4. กจกรรมทองคการก าหนดขน เพอน าไปสการพฒนาจะตองมงเนนอยทงานของบคคล เปนส าคญ 5. การพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ เปนเรองการสรางสภาพแวดลอมในการท างาน ทเอออ านวยใหมนษยในองคการสามารถพฒนาตนเองได 6. การพฒนามนษยในองคการจะเกดขนไดกตอเมอการพฒนานนสอดคลองกบความตองการในชวตและศกยภาพของเขาถาไมเชนนนแลวการพฒนาจะไมสามารถ เกดขนไดเลย 7. การพฒนามนษยในองคการตองไดรบการสนบสนนจากฝายบรหารอยางเตมทจงจะท าให การพฒนาสมฤทธผล เพสและคณะ (Pace et al., 1991, p. 3) ใหความหมายเกยวกบการพฒนาทรพยากรมนษย วาเปนการพฒนาบคคลในองคกรโดยใชกจกรรมการพฒนา การพฒนาจะตองครอบคลมทงสองดาน คอ ดานบคคลซงจะตองพฒนาในดานความร ทกษะและทศนคตและดานองคกร คอ นโยบายโครงสรางและการจดการ เพอ ไปสคณภาพและความสามารถในการผลตทสงขนและเกดความพงพอใจกบปฏบตงาน ผจดการและสมาชกในองคกรมากขน จากความหมายของการพฒนาบคคลกร ผวจยสรปไดวา การพฒนาบคคลกรเปนการเปลยนแปลงบคคลโดยใชกระบวนการทประกอบดวยรปแบบและวธการหลายชนดเพอใหบคลากรไดเพมพนทกษะ ความรความสามารถ และทศนคตในการปฏบตงาน ชวยใหบคคลมความเจรญเตบโตทางสมองและจตใจเพอยกระดบมาตรฐานการปฏบตงานใหสงขนและท าใหพนกงานมความกาวหนาในหนาทการงาน รวมทงความผกพนตอองคกร ความส าคญของการพฒนาบคลากร นกวชาการหลายทานไดกลาวถงความส าคญของการพฒนาบคลากรไวดงน วไลวรรณ เสาวทอง (2547, หนา 11) ใหความรไววา ความส าคญของการพฒนาบคลากรหนวยงานหรอองคกรใดทบคลากรไดรบการพฒนาอยเสมอจะสามารถท าใหเกดระบบงานทมคณภาพ สงผลใหเกดประสทธภาพสงสด การพฒนาบคลากรไมเพยงพอแตจะท าใหหนวยงานหรอองคกรมประสทธภาพเทานน ยงสรางขวญก าลงใจในการปฏบตงานของบคลากร ซงมความตองการแตกตางกนตามความสนใจ ความถนดของตนเอง ทงนตองสอดคลอง กบสภาวะและความทนสมยของเทคโนโลยดวย หนวยงานจะตองมการบรหารงานบคคลทด และมการพฒนาบคลากรอยางตอเนอง เปนสวนส าคญ วระ พรหมอารกษ (2547, หนา 10) ใหความรวา ความส าคญของการพฒนาบคลากรวาเปนสงทมความส าคญและจ าเปนอยางยงในกระบวนการบรหารงานบคคล เพราะจะท าใหบคลากรม

25

ความร ความสามารถ เพมพนทกษะความช านาญ มเจตคตทด ตอการปฏบตงาน หรอท าใหองคกรหรอหนวยงานบรรลเปาหมายสงสดอยางมประสทธภาพ แลวยงชวยใหบคลากรเอง มความกาวหนาในวชาชพยงขน บญถม ภตโส (2549, หนา 14) กลาววาการพฒนาบคลากรมความส าคญมาก หนวยงานหรอองคกรทบคลากรไดรบการพฒนาอยเสมอจะสามารถท าใหเกดระบบงานทมคณภาพ สงผลใหเกดประสทธภาพสงสด ดงนนการพฒนาบคลากรจงเปนสงจ าเปนโดยเฉพาะครซงเปนผจดกจกรรมการเรยนรใหแกผเรยน เพราะหากครไดรบการพฒนาขดความสามารถในทกๆดานอยางมคณภาพแลวนาจะน าไปสการพฒนาการเรยนรของผเรยนดวย อาทตย สอนกลภกด (2549, หนา 9) กลาววา บคลากรเปนทรพยากรทมความส าคญอยางยงตอการบรหารองคการเพราะบคลากรเปนศนยกลางขององคการเปนผวางแผนเปนผผลต และเปนผบรการ การพฒนาบคลากรใหมคณภาพ มศกยภาพจะชวยใหองคการมความเจรญกาวหนา ประสบผลส าเรจและบรรลเปาหมายได ทงนการพฒนาบคลากรจะคมคาและเกดประสทธภาพ ตองเกดจากทบคลากรเหนคณคาและความตองการพฒนาตนเองดวย ประภารตน เคาสม และคณะ (2551, หนา 8) กลาววา การพฒนาบคคลากรมความส าคญและจ าเปนอยางยงตอการพฒนาองคการทงนเนองจากการพฒนาบคลากรเปนกระบวนการเพมพลความรใหแกบคลากร ท าใหบคลากรในหนวยงานมความสามารถและทกษะในการปฎบตงานรเทาทนการเปลยนแปลงของโลกในยคโลกาภวตน มเจตคตทดตอการปฎบตงานสงผลตอการพฒนาและเพมผลผลตขององคการ ปยะดา มาตราช (2552, หนา 11) กลาววา ความส าคญของการพฒนาบคลากร จะเหนไดวา การพฒนาบคลกร มความส าคญมาก หนวยงานหรอองคกรใดมการพฒนาบคลากรไมเพยงพอแตจะท าใหหนวยงาน หรอองคกรมประสทธภาพเทานน ยงเปนการสรางขวญก าลงใจในการปฏบตงานของบคลากร ซงมความตองการแตกตางกนตามความสนใจ ความถนดของตนเอง ทงนตองสอดคลองกบสภาวะ และความทนสมยของเทคโนโลยดวย เชอรรงตน (Cherrington, 1995, p. 354) ไดใหแนวคดเกยวกบความจ าเปนในการพฒนาบคลากรไววา บคลากรในองคกรหรอหนวยงานใดกตามเมอท างานไประยะหนงกมกจะเกดความเสอมสมรรถภาพ เปรยบเสมอนเครองจกร เมอใชไปนานๆกจะหยอนสมรรถภาพ เชน ท างานชาลง สนเปลอง หรอช ารด การท างานของคนกเหมอนกน เมอท าไประยะหนงมกจะเกดความเบอหนายอนเปนเหตใหท างานไมไดผลดเทาทควร ทงนเพราะขาดการปรบปรงหรอพฒนาในการท างาน คนทตงใจท างานดนนจะเปนอยระยะแรกๆ แตเมอนานไปความรความสามารถทมอยเดมกไมเปนการเพยงพอ เพราะวทยากรกาวหนาไปเรอยๆ คนท างานกมสภาพเปนเชนน คนทขาดการพฒนาตนเองหรอขาดการสนบสนนใหพฒนาจากผบรหารคนท างานนนกจะมสภาพเหมอนเปนไมผ นอกจากนแลว เชอรงตน ไดกลาวถงสาเหตของการทตองพฒนาพนกงานวามาจากอยางนอย 2 สาเหตดวยกน คอ การไมร และ ความลาสมยขององคความรทม แมวาผปฏบตงานแตละคนไดผานการคดเลอก สอบคดเลอกแลวกตาม ความส าคญของการพฒนาบคคลากรผวจยสรปวา การพฒนาบคคลากรมความส าคญและจ าเปนอยางยงตอการพฒนาองคการทงนเนองจากการพฒนาบคลากรเปนกระบวนการเพมพลความร

26

ใหแกบคลากร ท าใหบคลากรในหนวยงานมความสามารถและทกษะในการปฎบตงานรเทาทนการเปลยนแปลงของโลกในยคโลกาภวตน มเจตคตทดตอการปฎบตงานสงผลตอการพฒนาและเพมผลผลตขององคการ บคลากรเปนทรพยากรทมความส าคญตอการบรหารองคการเพราะบคลากรเปนศนยกลางขององคการเปนผวางแผนเปนผผลต และเปนผบรการ การพฒนาบคลากรใหมคณภาพ มศกยภาพจะชวยใหองคการมความเจรญกาวหนา ประสบผลส าเรจและบรรลเปาหมายได ทงนการพฒนาบคลากรจะคมคาและเกดประสทธภาพ ตองเกดจากทบคลากรเหนคณคาและความตองการพฒนาตนเองดวย รปแบบการพฒนาบคลากร การพฒนาบคลากรในองคการ มรปแบบการปฏบตทหลากหลาย ซงมผเสนอแนวคดและรปแบบในการปฏบตไวมากมาย ดงน ธารพรรษ สตยารกษ (2548, หนา 44) กลาวถงรปแบบ วธการ การพฒนาทรพยากรมนษย วาสามารถท าไดหลายรปแบบพรอม ๆ กน เชน 1. การใหทนศกษาตอแกบคลากรในระดบทสงขนและสอดคลองกบทศทางขององคการ 2. การโยกยายสบเปลยนต าแหนง เพอเปดโอกาสใหบคลากรเรยนรในงานและสงแวดลอมใหม ๆ ใหเหนมมมองการท างานทกวางขน 3. การท างานในรปแบบคณะกรรมการ เปนอกรปแบบหนงทสงเสรมใหบคลากรไดเรยนร วธคด วธการท างานของบคลากรอน ๆ ในคณะกรรมการและไดเหนมมมองของบคลากรจากฝายตางๆมากขน 4. การจดกจกรรมนอกสถานท เพอพฒนาบคลากรเรองการท างานเปนทม การตดสนใจ การแกปญหาเฉพาะหนา เปนตน ศภชย ยาวะประภาษ (2548, หนา 182) กลาววาการพฒนาบคลากรมแนวทางหลกในการด าเนนงาน 3 แนวทางคอ 1.การใหการศกษา/เรยนร เปนการปลกฝงคณคา และทศนคตการเตมความรการใชวจารณญาณ ความเขาใจและปญญา การใหการศกษามกท าผานการศกษาในสถานศกษาในการพฒนาบคลากรขององคการ การใหการศกษาอาจท าโดยการใหทน อนญาตใหบคลากรไปศกษาตอในหลกสตรระยะสน ระยะกลาง และการใหไปศกษาระดบปรญญา การใหการศกษาจงเปนการลงทนทส าคญทงขององคการ และตวบคคลเอง 2. การฝกอบรม เปนกจกรรมทจดขนเพอเพมผลการปฎบตงานของบคลากรในต าแหนงหนงๆซงเปนกจกรรมทมงสบคลากรในระดบปฎบตและหวหนางาน และเปนกระบวนการทจดขนเพอใหบคลากรไดเรยนรและเสรมสรางทกษะ ความช านาญ โดยมวตถประสงคอยางใดอยางหนงใน

27

การยกมาตรฐานการปฎบตงานในหนาททอยในความรบผดชอบใหดยงขน อนจะท าใหองคการประสบความส าเรจตามเปาหมายทตงไว ขณะเดยวกนกมงหวงใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม และหรอทศนคตในการปฎบตงานของบคลากรดวย 3. การพฒนาบคลากร เปนการด าเนนการดวยวธการตางๆเพอเพมและขยายโลกทศนส าหรบการปฎบตงานและการปฎบตตนทงในงานและในสงคมสวนรวมใหแกบคลากร ซงรวมถงการมอบหมายงานพเศษ การสอนงาน การใหค าปรกษาแนะน า การเปนพเลยง การสบเปลยนหมนเวยนหนาทการงาน การจดทศนะศกษา ดงานและมอบหมายใหประชมแทนหรอใหเขารวมกจกรรมสงคมตางๆ นพพงษ บญจตราดลย (2549, หนา 54) กลาววา “คนทไมสามารถพฒนาได คอ คนทคดวาตวเองสมบรณแบบไปเสยทงหมดแลว” ดงนน ในการบรหารบคคล จะตองสรางทศนคตใหเกดการแสวงหาความรเพมเตมใหม ๆ อยเสมอ ซงวธการพฒนาบคลากร มหลากหลายรปแบบดงน 1. ใหไปศกษาตอ หาความรและปรญญาเพมเตม 2. ใหไปประชม อบรม สมมนา หรอประชมปฏบตการ 3. ใหไปท าโครงการศกษา คนควา ทดลองและวจย 4. ใหไปทศนศกษา เยยมเยยน ดการจดการเรยนการสอนของสถานศกษาอน ๆหรอเยยมเยยนดการสอนในโรงเรยนเดยวกน ศกษาจากครอาวโส เปนตน 5. ใหไปเลอกเรยนวชาในมหาวทยาลยโดยไมนบหนวยกต 6. ใหเขยนบทความ 7. หาวารสารหรอหนงสอต าราใหอานแลวน ามาเลาสกนฟง 8. ใหมการสาธตการสอนใหด 9. ใหไปฟงปาฐกถา การอภปรายความรทางวชาการ 10. ใหเปนสมาชกของสมาคมวชาชพ เพราะสมาคมอาจมการอภปรายทางวชาการสงวารสารใหอานมการประชมแลกเปลยนความคดเหนกน 11. ใหไปฝกงานกบผเชยวชาญ เปนตน จากรปแบบการพฒนาบคลากรดงกลาวขางตนสรปไดวา รปแบบการพฒนาบคลากรเปนแนวทาง วธการพฒนาบคลากรเพอเพมและขยายโลกทศนส าหรบการปฎบตงานและการปฎบตตนทงในงานและในสงคมสวนรวมใหแกบคลากร สามารถท าไดหลายรปแบบพรอม ๆ กนคอการใหทนศกษาตอแกบคลากรในระดบทสงขนและสอดคลองกบทศทางขององคการ การโยกยายสบเปลยนต าแหนง เพอเปดโอกาสใหบคลากรเรยนรในงานและสงแวดลอมใหม ๆ ใหเหนมมมองการท างานทกวางขน การท างานในรปแบบคณะกรรมการ ชวยสงเสรมใหบคลากรไดเรยนร วธคด วธการท างานของบคลากรอน ๆ ในคณะกรรมการและไดเหนมมมองของบคลากรจากฝายตางๆมากขน การจดกจกรรมนอกสถานท เพอพฒนาบคลากรเรองการท างานเปนทม การตดสนใจ การแกปญหาเฉพาะหนา ทงนรวมถงการมอบหมายงานพเศษ การสอนงาน การใหค าปรกษาแนะน า การเปนพเลยง การจดทศนะศกษา ดงาน และมอบหมายใหประชมแทนหรอใหเขารวมกจกรรมสงคมเปนตน รปแบบการพฒนาสมรรถนะหลกของคร

28

มนกวชาการและหนวยงานทางการศกษาไดระบความหมายหรอค าจ ากดความสมรรถนะหลกของครไวหลายประการดงน ส านกมาตรฐานวชาชพ ส านกงานเลขาธการครสภา (2548, หนา 10-15) ไดก าหนดมาตรฐานความรของครและสมรรถนะของครไวทงหมด 9 ดาน โดยมรายละเอยด ดงน 1. ภาษาและเทคโนโลยส าหรบคร สมรรถนะทครพงม 1.1 สามารถใชทกษะในการฟง การพด การอาน การเขยนภาษาไทย เพอการสอสารความหมายไดอยางถกตอง 1.2 สามารถใชทกษะในการฟง การพด การอาน กาเขยนภาษาองกฤษ หรอภาษาตางประเทศอนๆ เพอการสอความหมายไดอยางถกตอง 1.3 สามารถใชคอมพวเตอรขนพนฐาน 2. การพฒนาหลกสตร สมรรถนะทครพงม 2.1 สามารถวเคราะหหลกสตร 2.2 สามารถปรบปรงและพฒนาหลกสตรไดอยางหลากหลาย 2.3 สามารถประเมนหลกสตรไดทงกอนและหลงการใชหลกสตร 2.4 สามารถจดท าหลกสตร 3. การจดการเรยนร สมรรถนะทครพงม 3.1 สามารถน าประมวลรายวชามาจดท าแผนการเรยนรรายภาค 3.2 สามารถออกแบบการเรยนรทเหมาะสมกบวยของผเรยน 3.3 สามารถเลอกใชพฒนาและสรางสออปกรณทสงเสรมการเรยนรของผเรยน 3.4 สามารถจดกจกรรมทสงเสรมการเรยนรของผเรยนและจ าแนกระดบการเรยนรของผเรยนจากการประเมนผล 4. จตวทยาส าหรบคร 4.1 เขาใจธรรมชาตของผเรยน 4.2 สามารถชวยเหลอผเรยนใหเรยนรและพฒนาไดตามศกยภาพของตน 4.3 สามารถใหค าแนะน าชวยเหลอผเรยนใหมคณภาพชวตทดขน 4.4 สามารถสงเสรมความถนดและความสนใจของผเรยน 5. การวดและการประเมนผลการศกษา สมรรถนะทครพงม 5.1 สามารถวดและประเมนผลไดตามสภาพความจรง 5.2 สามารถน าผลการประเมนมาใชในการปรบปรงการจดการเรยนรและปรบปรงหลกสตร 6. การบรหารจดการในหองเรยน 6.1 มภาวะผน า 6.2 สามารถบรหารจดการในชนเรยน 6.3 สามารถสอสารไดอยางมคณภาพ

29

6.4 สามารถในการประสานประโยชน 6.5 สามารถน านวตกรรมใหมๆ มาใชในการบรหารจดการ 7. การวจยทางการศกษา สมรรถนะทครพงม 7.1 สามารถน าผลการวจยไปใชในการจดการเรยนการสอน 7.2 สามารถท าวจยเพอพฒนาการเรยนการสอนและพฒนาผเรยน 8. นวตกรรมและเทคโนโลยสารสนเทศทางการศกษา สมรรถนะทครพงม 8.1 สามารถเลอกใชออกแบบสรางและปรบปรงนวตกรรมเพอใหผเรยนเกดการเรยนรทด 8.2 สามารถพฒนาเทคโนโลยและสารสนเทศ เพอใหผเรยนเกดการเรยนรทด 8.3 สามารถแสวงหาแหลงเรยนรทหลากหลาย เพอสงเสรมการเรยนรของผเรยน 9. ความเปนคร สมรรถนะทครพงม 9.1 รก เมตตา และปรารถนาดตอผเรยน 9.2 อดทนและรบผดชอบ 9.3 เปนบคคลแหงการเรยนรและเปนผน าทางวชาการ 9.4 มวสยทศน 9.5 ศรทธาในวชาชพคร 9.6 ปฏบตตามจรรยาบรรณของวชาชพคร

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553, หนา 25-30)ไดก าหนดความตองการ

การพฒนาสมรรถนะของคร และสรางแบบทดสอบเพอประเมนสมรรถนะขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ตามโครงการยกระดบคณภาพครทงระบบระบวา สมรรถนะคร ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย สมรรถนะหลก และสมรรถนะประจ าสายงาน ดงน

1. สมรรถนะหลก ประกอบดวย 5 สมรรถนะ คอ 1.1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

1.2 การบรการทด 1.3 การพฒนาตนเอง 1.4 การท างานเปนทม

1.5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน หมายถง ความมงมนในการปฏบตงานในหนาทใหมคณภาพ ถกตอง ครบถวนสมบรณ มความคดรเรมสรางสรรค โดยมการวางแผน ก าหนดเปาหมาย ตดตามประเมนผลการปฏบตงาน และปรบปรงพฒนาประสทธภาพและผลงานอยางตอเนองประกอบดวยตวบงชดงน 1.1 ความสามารถในการวางแผน การก าหนดเปาหมาย การวเคราะห สงเคราะหภารกจงานประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน วเคราะหภารกจงานเพอวางแผนการแกปญหาอยางเปนระบบ ก าหนดเปาหมายในการปฏบตงานทกภาคเรยน ก าหนดแผนการปฏบตงานและการจดการเรยนรอยางเปนขนตอน

30

1.2 ความมงมนในการปฏบตหนาท ประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ใฝเรยนรเกยวกบการจดการเรยนร รเรมสรางสรรคในการพฒนาการจดการเรยนร แสวงหาความรทเกยวกบวชาชพใหม ๆ เพอการพฒนาตนเองใหมคณภาพ ถกตอง ครบถวนสมบรณ 1.3 ความสามารถในการตดตามประเมนผลการปฏบตงานโดยระบรายการประเมนพฤตกรรมไวดงนมการประเมนผลการปฏบตงานของตนเอง 1.4 ความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนองเพอใหงานประสบความส าเรจประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ใชผลการประเมนการปฏบตงานมาปรบปรง/พฒนาการท างานใหดยงขน พฒนาการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน สมรรถนะท 2 การบรการทด หมายถง ความตงใจและความเตมใจในการใหบรการ และการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของผรบบรการประกอบดวยตวบงชดงน 2.1 ความตงใจและเตมใจในการใหบรการประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส เตมใจ ภาคภมใจ และมความสขในการใหบรการแกผรบบรการ 2.2 การปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรง ปรบปรงและพฒนาระบบการใหบรการใหมประสทธภาพ สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง หมายถง การศกษาคนควา หาความร ตดตามและแลกเปลยนเรยนรองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพ มการสรางองคความรและนวตกรรม เพอพฒนาตนเอง และพฒนางาน ประกอบดวยตวบงชดงน 3.1 การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ศกษาคนควาหาความร มงมนและแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง 3.2 การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน รวบรวม สงเคราะหขอมล ความร จดเปนหมวดหม และปรบปรงใหทนสมย สรางองคความรและนวตกรรมเพอพฒนาการจดการเรยนร องคกรและวชาชพ 3.3 การแลกเปลยนความคดเหน และสรางเครอขาย ประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน แลกเปลยนเรยนรกบผอนเพอพฒนาตนเองและพฒนางาน ใหค าปรกษาแนะน า นเทศ และถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน มการขยายผลโดยสรางเครอขายการเรยนร สมรรถนะท 4 การท างานเปนทม หมายถง การใหความรวมมอ ชวยเหลอ สนบสนนเสรมแรงใหก าลงใจแกเพอนรวมงาน การปรบตวเขากบผอนหรอทมงาน แสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามไดอยางเหมาะสมในการท างานรวมกบผอน เพอสรางและด ารงสมพนธภาพของสมาชก ตลอดจนเพอพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายประกอบดวยตวบงชดงน

31

4.1 การใหความรวมมอ ชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงานประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน สรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอน ท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย ชวยเหลอสนบสนนเพอนรวมงานเพอสเปาหมายความส าเรจรวมกน 4.2 การเสรมแรงใหก าลงใจเพอนรวมงานประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ใหเกยรต ยกยองชมเชย ใหก าลงใจแกเพอนรวมงานในโอกาสทเหมาะสม

4.3 การปรบตวเขากบกลมคนหรอสถานการณทหลากหลายประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน มทกษะในการท างานรวมกบบคคล/กลมบคคลไดอยางมประสทธภาพทงภายในและภายนอกสถานศกษา และในสถานการณตางๆ

4.4 การแสดงบทบาทผน าหรอผตามประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน แสดงบทบาทผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส 4.5 การเขาไปมสวนรวมกบผอนในการพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย ประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน แลกเปลยน/รบฟงความคดเหนและประสบการณภายในทมงาน แลกเปลยนเรยนร/รบฟงความคดเหนและประสบการณระหวางเครอขายและทมงาน รวมกบเพอนรวมงานในการสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา

สมรรถนะท 5 จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร หมายถง การประพฤตปฏบตตนถกตองตามหลกคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร เปนแบบอยางทดแกผเรยน และสงคม เพอสรางความศรทธาในวชาชพครประกอบดวยตวบงชดงน 5.1 ความรกและศรทธาในวชาชพ ประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน สนบสนน และเขารวมกจกรรมการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพ เสยสละอทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ ยกยอง ชนชมบคคลทประสบความส าเรจในวชาชพ ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรตและศกดศรของวชาชพ 5.2 มวนย และความรบผดชอบในวชาชพ ประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด ปฏบตตนตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และวฒนธรรมทดขององคกร ปฏบตตนตามบทบาทหนาท และมงมนพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา ยอมรบผลอนเกดจากการปฏบตหนาทของตนเอง และหาแนวทางแกไขปญหา อปสรรค 5.3 การด ารงชวตอยางเหมาะสมประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ปฏบตตน/ด าเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไดเหมาะสมกบสถานะของตน รกษาสทธประโยชนของตนเอง และไมละเมดสทธของผอน เออเฟอเผอแผ ชวยเหลอ และไมเบยดเบยนผอน 5.4 การประพฤตปฏบตตน เปนแบบอยางทดประกอบดวยรายการประเมนพฤตกรรมดงน ปฏบตตนไดเหมาะสมกบบทบาทหนาท และสถานการณ มความเปนกลยาณมตรตอผเรยน เพอนรวมงาน และผรบบรการ ปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ เปนแบบอยางทดในการสงเสรมผอนใหปฏบตตนตามหลกจรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร และพฒนาจนเปนทยอมรบ

32

2. สมรรถนะประจ าสายงาน ประกอบดวย 6 สมรรถนะ คอ 2.1 การบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร 2.2 การพฒนาผเรยน 2.3 การบรหารจดการชนเรยน

2.4 การวเคราะห สงเคราะห และการวจยเพอพฒนาผเรยน 2.5 ภาวะผน าคร 2.6 การสรางความสมพนธและความรวมมอกบชมชนเพอการจดการเรยนรสมรรถนะ ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2548, หนา 11) บญญตวาสมรรถนะหลก ประกอบดวย 5 สมรรถนะ คอ การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง การท างานเปนทม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร ดงรายละเอยดตอไปน สมรรถนะท 1 การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน หมายถง ความมงมนในการปฏบตงานในหนาทใหมคณภาพ ถกตอง ครบถวนสมบรณ มความคดรเรมสรางสรรค โดยมการวางแผน ก าหนดเปาหมาย ตดตามประเมนผลการปฏบตงาน และปรบปรงพฒนาประสทธภาพและผลงานอยางตอเนองประกอบดวยตวบงชดงน ตวบงชท 1. ความสามารถในการวางแผน การกาหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงาน ตวบงชท 2. ความมงมนในการปฏบตหนาทใหมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ ตวบงชท 3. ความสามารถในการตดตามประเมนผลการปฏบตงาน ตวบงชท 4. ความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง สมรรถนะท 2 การบรการทด หมายถง ความตงใจและความเตมใจในการใหบรการ และการปรบปรงระบบบรหารการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง เพอตอบสนองความตองการของผรบบรการ ประกอบดวยตวบงชดงน ตวบงชท 1. ความตงใจและเตมใจในการใหบรการ ตวบงชท 2. การปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพ สมรรถนะท 3 การพฒนาตนเอง หมายถง การศกษาคนควาหาความร ตดตามและแลกเปลยนเรยนรองคความรใหมๆ ทางวชาการและวชาชพ มการสรางองคความรและนวตกรรม เพอพฒนาตนเอง และพฒนางานประกอบดวยตวบงชดงน ตวบงชท 1. การศกษาคนควาหาความร ตดตามองคความรใหมๆทางวชาการและวชาชพ ตวบงชท 2. การสรางองคความรและนวตกรรมในการพฒนาองคกรและวชาชพ ตวบงชท 3. การแลกเปลยนความคดเหนและสรางเครอขาย สมรรถนะท 4 การท างาน เปนทม หมายถง การใหความรวมมอ ชวยเหลอ สนบสนนเสรมแรงใหก าลงใจแกเพอนรวมงาน การปรบตวเขากบผอนหรอทมงานแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามไดอยางเหมาะสมในการท างานรวมกบผอน เพอสรางและด ารงสมพนธภาพของสมาชก ตลอดจนเพอพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายประกอบดวยตวบงชดงน ตวบงชท 1. การใหความรวมมอชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงาน ตวบงชท 2. การเสรมแรงใหก าลงใจเพอรวมงาน

33

ตวบงชท 3. การปรบตวเขากบกลมคนหรอสถานการณทหลากหลาย ตวบงชท 4. การแสดงบทบาทผน าหรอผตาม ตวบงชท 5. การเขาไปมสวนรวมกบผอนในการพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย สมรรถนะท 5 จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร หมายถง การประพฤตปฏบตตนถกตองตามหลกคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพคร เปนแบบอยางทดแกผเรยน และสงคม เพอสรางความศรทธาในวชาชพครประกอบดวยตวบงชดงน ตวบงชท 1. ความรกและศรทธาในวชาชพ ตวบงชท 2. มวนยและความรบผดชอบตอวชาชพ ตวบงชท 3. การด ารงชวตทเหมาะสม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ขอมลพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จดตงขนตามประกาศกระทรวงศกษาธการซงไดประกาศในพระราชกจจานเบกษา เมอวนท 4 กมภาพนธ พ.ศ. 2551 และไดท าพธเปดอาคารส านกงานเขตพนทอยางเปนทางการ เมอวนท 16 เดอนสงหาคม พ.ศ.2551 อาคารส านกงานตงอยทางดานทศตะวนตกของโรงเรยนอนบาลบอพลอย ต าบลบอพลอย อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร และไดยายไปยงอาคารส านกงานใหม ถนนบอพลอย-อทอง โดยมพธเปดปายชอสานกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต 4 แหงใหม ซงท าจากนลแททมขนาดใหญทสดในโลก เมอวนท 15 มกราคม พ.ศ.2555 ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เปนหนวยงานทางการศกษา ทอยภายใต การก ากบดแลของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน มอ านาจหนาทในการบรหารจดการศกษาภายในเขตพนทรบผดชอบ ใหสอดคลองกบนโยบายทางการศกษาและมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาของชาตตามหลกการรองรบการกระจายอ านาจการบรหารและจดการศกษาจากกระทรวงศกษาธการ มพนทรบผดชอบในการบรหารการศกษาครอบคลม 3 อ าเภอ ไดแก อ าเภอบอพลอย อ าเภอหนองปรอ และอ าเภอเลาขวญ (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4, 2557, หนา 6) โครงสรางการบรหาร สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 แบงโครงสรางการบรหารงานออกเปน 6 กลม 1 หนวย 1 ศนย ประกอบดวย 1. กลมอ านวยการ 2. กลมบรหารงานบคคล

34

3. กลมนโยบายและแผน 4. กลมสงเสรมการจดการศกษา 5. กลมนเทศ ตดตาม และประเมนผลการจดการศกษา 6. กลมบรหารงานการเงนและสนทรพย 7. หนวยตรวจสอบภายใน 8. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (ITEC)

วสยทศน

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เปนองคกรชนน า ขบเคลอนคณภาพและลดชองวางของโอกาสทางการศกษาขนพนฐาน ยดหลกคณธรรมน าความร กาวสประชาคมอาเซยนโดยใชหลกธรรมาภบาลและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

พนธกจ

พฒนา สงเสรม สนบสนนการจดการศกษา และลดชองวางของโอกาสทางการศกษาขนพนฐานใหประชากรวยเรยนทกคนไดรบการศกษาอยางมคณภาพ เพอใหผเรยนมความรมคณธรรม จรยธรรมมความสามารถตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน ยดมนในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และการพฒนาสคณภาพระดบสากล เปาประสงค 1. ผเรยนทกคนมคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน มคณธรรม จรยธรรม และยดมนในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 2. ประชากรวยเรยนทกคนไดรบโอกาสในการศกษาขนพนฐาน ตงแตอนบาลจนจบการศกษาขนพนฐาน อยางมคณภาพ ทวถง และเสมอภาค 3. ครและบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนา ใหสามารถปฏบต งานไดอยาง มประสทธภาพเตมตามศกยภาพ 4. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาและสถานศกษามความเขมแขงตามหลก ธรรมาภบาลและสามารถเปนกลไกขบเคลอนการศกษาขนพนฐานสคณภาพระดบมาตรฐานสากล

35

กลยทธ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มภารกจเกยวกบการจดและสงเสรมการศกษาขนพนฐาน จดท าผลผลตจ านวน 5 ผลผลต ไดแก ผจบการศกษากอนประถมศกษาผจบการศกษาภาคบงคบ เดกพการไดรบการศกษาขนพนฐานและพฒนาสมรรถภาพ และเดกดอยโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐานและเปนหนวยงานก ากบ ประสาน สงเสรมการจดการศกษาใหกบสถานศกษาขนพนฐานทเปนหนวยปฏบตการจดการศกษา ซงในแผนปฏบตราชการ 4 ป ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ไดก าหนดการขบเคลอนกลยทธ 5 กลยทธ ดงน กลยทธท 1 : พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาทกระดบตามหลกสตรและสงเสรมความสามารถดานเทคโนโลยเพอเปนเครองมอในการเรยนร กลยทธท 2 : ปลกฝงคณธรรม ความสานกในความเปนชาตไทย กาวไกลสประชาคมอาเซยน บนวถชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง กลยทธท 3 : ขยายโอกาสทางการศกษาใหทวถงและลดความเหลอมล า ผเรยนไดรบโอกาสในการพฒนาเตมตามศกยภาพ กลยทธท 4 : พฒนาครและบคลากรทางการศกษาทงระบบ ใหสามารถจดกจกรรมการสอนไดอยางมประสทธภาพ กลยทธท 5 : พฒนาการบรหารจดการศกษาใหมประสทธภาพตามแนวทางการกระจายอ านาจทางการศกษาและหลกธรรมาภบาล เนนการมส วนร วมจากทกภาคสวนในการสงเสรมสนนบสนน (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4, 2557, หนา 8)

งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวามงานวจยเกยวกบสมรรถนะหลกของครคอนขางนอย แตมงานวจยทใกลเคยงกบการพฒนาทรพยากรบคคลในองคกร และการศกษาเกยวกบสมรรถนะมาใชในรปแบบของการยอมรบการแสดงความคดเหนและการรบรการน าสมรรถนะมาใชในองคกร สรปไดดงน

กนกพร สดอกไม (2547) การประเมนสมรรถนะของบคลากรในองคการบรหารสวนจงหวด สราษฎรธาน งานวจยครงน มจดประสงคเพอประเมนสมรรถนะในการปฏบตงานของพนกงานในองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน และศกษาปญหาอปสรรคเกยวกบสมรรถนะของบคลากรและแนวทางในการพฒนาสมรรถนะการปฏบตงานของบคลากร ผวจยใชแบบสอบถามและการสมภาษณเปนเครองมอในการเกบขอมลสมรรถนะในการปฏบตงาน ซงผลจากการประเมนสมรรถนะของบคลากร พบวา ระดบสมรรถนะในการปฏบตงานของพนกงานในดานการมงผลสมฤทธ ดานการบรการทด ดานความรวมแรงรวมใจ และดานการสงสมความเชยวชาญในอาชพอยในระดบปาน

36

กลาง ในขณะทสมรรถนะดานจรยธรรมของพนกงานอยในระดบมาก ในแงปญหาและอปสรรคเกยวกบสมรรถนะ คอ พนกงานยงขาดความร ความช านาญเกยวกบการใหบรการ สรวฒ ยญญลกษณ (2550) ไดศกษาเรองการพฒนาสมรรถนะเพอเพมประสทธผลขององคกรขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน พบวา ตวแบบสมรรถนะขององคกรขาราชการครและบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน ประกอบดวยสมรรถนะหลก 5 สมรรถนะ สมรรถนะในงานหรอสมรรถนะประจ ากลมงาน 20 สมรรถนะ โดยมสมรรถนะในงานรวมของทกกลมงาน 3 สมรรถนะ ความแตกตางของสมรรถนะหลกและสมรรถนะในงานตามทคาดหวงกบทเปนจรงกอนการพฒนาตามแผนพฒนาบคลากรมสมรรถนะ 3 สมรรถนะและสมรรถนะในงานทกสมรรถนะทกลมงานสวนใหญมคาเฉลยตามทเปนจรงต ากวาระดบความคาดหวง สวนภายหลงการพฒนาสมรรถนะหลก และสมรรถนะในงานของทกกลมงานมคาเฉลยเทากบและสงกวาระดบความคาดหวง และความแตกตางของสมรรถนะหลกและสมรรถนะในงานตามทเปนจรงภายหลงการพฒนาเมอเปรยบเทยบกบกอนการพฒนามคาเฉลยรวมทกดาน และรายดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.1 และผลการปฎบตงานมคาเฉลยรวมทกดานและรายดานสงขน อมร ทองประดษฐ (2550) ไดศกษาเรองสมรรถนะของพนกงานเทศบาล สายงานนกบรหาร สงกดเทศบาลเมองเขลางคนคร พบวาแบบพฤตกรรมสมรรถนะและพฤตกรรมบงชสมรรถนะ ประกอบดวยสมรรถนะหลก ซงมจ านวน 6 สมรรถนะยอยไดแก การมงผลสมฤทธ การมองภาพองครวม การสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ จรยธรรม ความรวมแรงรวมใจ และภาวะผน า และสมรรถนะตามหนาทมจ านวน 6 สมรรถนะยอยไดแก การคดวเคราะห การบรหารทด การพฒนาศกยภาพคน การด าเนนการเชงรก ความเขาใจผ อน และความมนใจในตนเอง ในภาพรวมของการยอมรบพฤตกรรมสมรรถนะและพฤตกรรมบงชสมรรถนะทงสมรรถนะหลกและสมรรถนะตามหนาทพบวามคาการยอมรบเฉลยรอยละ 96.85 โดยทกสมรรถนะยอยไดรบการยอมรบมากกวารอยละ 80 จงถอวาเปนสมรรถนะทน าไปใชไดจรง สมชาย โตเหยม (2553) ไดศกษาเรองแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก ผลการวจยพบวาแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก โดยภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณาเปนรายดานพบวาดานทมคาเฉลยสงสดคอดานการท างานเปนทมคอสามารถด าเนนการไดในระดบมาก รองลงมาคอดานการมงผลสมฤทธ คอสามารถด าเนนการไดในระดบมาก และดานทมคาเฉลยต าทสดคอดานการพฒนาตนเองคอสามารถด าเนนการไดในระดบมาก สามารถจ าแนกสรปเปนรายดานไดดงนดานการมงผลสมฤทธ พบวา โดยภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายขอ ขอทมคาเฉลยสงสดคอความมงมนกระตอรอรนในการปฎบตงาน ซงสามารถด าเนนการไดในระดบมาก ดานการบรการทด พบวา โดยภาพรวมอยในระดบมากเมอพจรณาเปนรายขอพบวาขอทมคาเฉลยสงสดคอเตมใจทจะใหค าแนะน าแกผปกครองทกครงเมอมโอกาส ซงสามารถด าเนนการไดในระดบมากและขอทมคาเฉลยต าทสดคอเปดโอกาสใหนกเรยนผปกครองประเมนผลในการจดการเรยนการสอนซงสามารถด าเนนการไดในระดบมาก ดานการพฒนาตนเอง พบวา โดย

37

ภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจรณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสดคอการแลกเปลยนเรยนรกบเพอนรวมงาน ซงสามารถด าเนนการไดในระดบมากและขอทมคาเฉลยต าทสดคอ การถามไดตรงประเดนในการใชภาษาองกฤษซงสามารถด าเนนการไดในระดบปานกลาง และดานการท างานเปนทม พบวาโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจรณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสดคอความเตมใจใหความรวมมอในการปฎบตงาน และความรบผดชอบในการปฎบตงานตามบทบาทหนาทของตนซงสามารถด าเนนการไดในระดบมากและขอทมคาเฉลยต าทสดคอการมสวนรวมในการวางแผนรวมกบผอนซงสามารถด าเนนการไดในระดบมาก ธรรมศกด ศรสงคราม (2553) ไดศกษาเรองการเปรยบเทยบสมรรถนะหลกในการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนจงหวดมกดาหารทมประสบการณการท างานและสงกดตามกลมภารกจตางกน พบวา ขาราชการพลเรอนทมประสบการณการท างานทแตกตางกน มสมรรถนะหลกโดยรวมในการปฏบตงานทแตกตางกน โดยขาราชการพลเรอนทมประสบการณการท างาน ตงแต 21 ปขนไป มสมรรถนะหลกโดยรวมในการปฏบตงานสงกวาขาราชการทมประสบการณการท างาน 1-10 ป และ 11-20 ป และขาราชการพลเรอนทมประสบการณการท างาน 11-20 ป มสมรรถนะหลกโดยรวมในการปฏบตงานสงกวาขาราชการทมประสบการณการท างาน 1-10 ป ส าหรบประสบการณการท างานของขาราชการพลเรอน พบวา ขาราชการพลเรอนทมประสบการณการท างานสง มคาเฉลยสมรรถนะหลกในการปฏบตงานโดยรวมสงเชนกน มณฑนา ทมมณ (2553) ไดศกษาความตองการในการพฒนาสมรรถนะของครผสอนโรงเรยนเทคโนโลยชลบร จงหวดชลบร พบวา1) ความตองการการพฒนาสมรรถนะของคร สมรรถนะหลก ไดแก ดานการบรการทด ดานการท างานเปนทม ดานการมงผลสมฤทธและดานการพฒนาตนเอง โดยรวมมความตองการพฒนาสมรรถนะอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การบรการทดและการท างานเปนทม มความตองการอยในระดบมาก 2) ความตองการพฒนาสมรรถนะของคร สมรรถนะประจ าสายงาน ไดแก ดานการออกแบบการเรยนร ดานการบรหารจดการชนเรยน ดานการพฒนาผเรยนและดานการวเคราะหและสงเคราะห โดยรวมมความตองการพฒนาสมรรถนะอยในระดบปานกลาง ซงผลการวจยชใหเหนวาในสภาพปจจบนครยงมความตองการพฒนาสมรรถนะอยในระดบปานกลาง จ าเปนอยางยงทครตองไดรบการพฒนาใหมสมรรถนะสงขน จนทนา ครบแคลว (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารทรพยากรมนษยทสงผลตอสมรรถนะครของสถานศกษาเอกชน ในจงหวดเพชรบร พบวา ระดบสมรรถนะหลกครของสถานศกษาเอกชนในจงหวดเพชรบร ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอแยกพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบสมรรถนะหลกอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงตามคาเฉลยดงน คอ ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร อยในระดบมาก ดานการท างานเปนทม อยในระดบมาก ดานการบรการทด อยในระดบมาก ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน อยในระดบมาก ดานการพฒนาตนเอง อยในระดบมาก ตามล าดบ ธารณ อภยโรจน (2554) การศกษาสมรรถนะหลกเพอการพฒนาบคลากร : กรณศกษา ส านกงานอธการบด มหาวทยาลยมหดลวทยาเขตศาลายาผลการวจย พบวา สมรรถนะหลกของบคลากรในปจจบน โดยรวมอยในระดบมาก และสมรรถนะหลกของบคลากรตามความคาดหวง

38

โดยรวมอยในระดบมากทสด สมรรถนะหลกของบคลากรทปฏบตงานในแตละหนวยงาน มความแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต 3)คาเฉลยของสมรรถนะหลกในปจจบนของบคลากรแตกตางกบคาเฉลยของสมรรถนะหลกตามความคาดหวงของบคลากร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 4)แนวทางการพฒนาบคลากรทเหมาะสมตามชองวางของสมรรถนะหลก ทมคาเฉลยตางกนมากทสดตามล าดบ ดงน หลกสตรการพฒนาความคดเชงวเคราะห หลกสตรการสรางบคลากรทมศกดศรและจรยธรรมทพงประสงค และ หลกสตรการสรางสรรคความคดเชงนวตกรรม เอกสทธ ชนนทรภม (2554) ไดศกษาเรองสมรรถนะครกบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนสาธตในจงหวดนครปฐม พบวา สมรรถนะครโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอแยกพจารณาตวแปรรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน โดยเรยงล าดบคามชฌเลขคณตจากมากไปหานอยดงน สมรรถนะหลก และสมรรถนะประจ าสายงาน ตามล าดบ โดยดานสมรรถนะหลกพบวา สมรรถนะยอยทง 5 ดานอยในระดบมาก เรยงล าดบคามชฌเลขคณตจากมากไปหานอยดงน จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร การมงผลสมฤทธในการปฎบตงาน การปฎบตงานทด การท างานเปนทม และการพฒนาตนเอง ตามล าดบ สรเดช อนนตสวสด (2554) ไดศกษาเรองโมเดลเชงสาเหตและผลของผลการศกษาระดบสมรรถนะของคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพบวาโดยภาพรวมแลวครมสมรรถนะอยในระดบมาก เมอพจารณาในแตละองคประกอบพบวาองคประกอบดานสมรรถนะหลกโดยรวมอยในระดบมาก โดยตวบงชดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพครมคะแนนสงทสด รองลงมาคอดานการบรการด และดานการท างานเปนทม ตามล าดบ องคประกอบดานสมรรถนะประจ าสายงานโดยรวมอยในระดบมาก โดยตวบงชดานการพฒนาผเรยนมคะแนนสงทสด รองลงมาคอดานการบรหารจดการชนเรยน และดานการบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร ตามล าดบ ผลการเปรยบเทยบระดบสมรรถนะของคร พบวา ครทมเพศ ระดบชนทสอน และประสบการณการท างานแตกตางกนมระดบสมรรถนะโดยรวม สมรรถนะหลก และสมรรถนะประจ าสายงานไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.0 แตครทมอายตางกนมระดบสมรรถนะโดยรวม และสมรรถนะประจ าสายงานแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.0 โดยครทมอาย 21-30 ป มคาเฉลยคะแนนสมรรถนะสงกวาครทมอาย 41-50 ปผลการพฒนาโมเดลเชงสาเหตและผลของสมรรถนะครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวาสมรรถนะประจ าสายงานมความส าคญเทากบสมรรถนะหลก ส าหรบปจจยดานภมหลงของคร พบวา ประสบการณการท างานมความส าคญมากทสด

สกาวรตน สกลรโชต (2555) การพฒนาสมรรถนะหลกของพนกงานสวนต าบล อ าเภอบานตาก จงหวดตาก พบวา สมรรถนะหลกของพนกงานสวนต าบล ดานการมงผลสมฤทธ พนกงานมความรบผดชอบในงานทรบผดชอบและพยายามปฏบตงานใหแลวเสรจตามก าหนดเวลา ดานการบรการทด พนกงานใหการบรการทเปนมตร สภาพ เตมใจตอนรบดวยอธยาศยไมตรอนด และสรางความประทบใจใหแกผรบบรการ ดานการสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ พนกงานพฒนาความรความสามารถของตนใหดยงขน ดานการยดมนในความถกตองชอบธรรม พนกงานปฏบตหนาทดวยความโปรงใส ซอสตยสจรต ถกตองตามกฎหมาย และระเบยบวนย และดานการท างานเปนทม พนกงาน ใหการสนบสนนการตดสนใจของทม และท างานในสวนทตนไดรบมอบหมายใหส าเรจ

39

ปญหา ในการพฒนาสมรรถนะของพนกงานสวนต าบล พบวา ดานการมงผลสมฤทธ พนกงานมภาระงานทรบผดชอบมากเกนไป ดานบรการทด พนกงานขาดความรเรองทจะใหบรการ ดานการสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ พนกงานมภาระงานมากไมมเวลาหาความร ความช านาญเพมเตม ดานการยดมนในความถกตองชอบธรรม พนกงานขาดจรยธรรมเพราะเหนแกพวกพอง และดานการท างานเปนทม พนกงานขาดสมพนธภาพทดในการท างาน แนวทาการพฒนาสมรรถนะหลกของพนกงานสวนต าบลทส าคญและรายดาน พบวา ดานการมงผลสมฤทธ ผบงคบบญชาควรเพมการดแลควบคม การปฏบตงานดานบรการทด ควรจดประชมชแจงแนวปฏบตการใหบรการ ดาน การสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ ควรจดฝกอบรมเพมความรและทกษะในการปฏบตงาน ยงขน อบลรตน จนทรเมอง (2555) ไดศกษาเรอง การพฒนาสมรรถนะของบคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง พบวา บคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพงมสมรรถนะทแสดงออกโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการการมงผลสมฤทธอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอทมคาเฉลยสงสด คอ การพฒนาตนเองและเพมประสทธภาพการท างานอยางตอเนองอยในระดบมาก รองลงมา คอ การเอาใจใส ตรวจสอบความถกตองของงาน อยในระดบมาก และขอทมคาเฉลยต าสด คอ การเปนผรเรมการพฒนาระบบ ขนตอน วธการ บรรลตามมาตรฐานอยในระดบนอย ดานการบรการทด โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอการใหบรการดวยอธยาศย ไมตรอนด และสรางความประทบใจแกผรบบรการอยในระดบมากทสด รองลงมา คอ การแกปญหาใหกบผรบบรการอยางรวดเรวและเตมใจอยในระดบมาก และขอทมคาเฉลยต าสด คอ การน าผดพลาดทเกดขนไปพฒนาการใหบรการใหดยงขนอยในระดบนอย ดานการสงสมความเชยวชาญในงานอาชพ โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาขอทมคาเฉลยสงสด คอความกระตอรอรนในการศกษาหาความร สนใจเทคโนโลยและองคความรใหมๆในสาขาอาชพ อยในระดบมากทสด รองลงมา คอ การตดตามเทคโนโลยความรใหมๆ อยเสมอ ดวยการสบคนขอมลจากแหลงตางๆ อยในระดบมาก และขอทมคาเฉลยต าสด คอ สามารถน าความรเชงบรณาการของตนไปใชในการสรางวสยทศนเพอการปฏบตงานในอนาคตอยในระดบนอย ดานจรยธรรม โดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสดคอ การรกษาวาจา มสจจะเชอถอได ไมบดเบอนอางขอยกเวนอยในระดบมาก รองลงมาคอ การยดมนในหลกการ จรรยาบรรณวชาชพ ไมเบยงเบนดวยอคตหรอผลประโยชนสวนตน อยในระดบมาก และขอทมคาเฉลยต าสด คอ การตดสนใจปฏบตหนาทดวยความถกตอง โปรงใส เปนธรรมอยในระดบปานกลาง ดานการรวมแรงรวมใจ โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอพบวา ขอทมคาเฉลยสงสด คอ การท างานทไดรบมอบหมายไดส าเรจ อยในระดบมาก รองลงมา คอการสรางสมพนธ เออเฟอเผอแผ ใหความรวมมอกบผอน อยในระดบมาก และขอทมคาเฉลยต าสด คอ การแสดงน าใจในเหตวกฤต ใหความชวยเหลอแกเพอนรวมงานทมเหตจ าเปนโดยไมตองใหรองขออยในระดบปานกลาง สมใจ กงเตม (2556) ไดศกษาเรองการพฒนาหลกสตรฝกอบรมออนไลนเพอเสรมสรางสมรรถนะคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวาดานสมรรถนะหลกอยในระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.52 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.69 และสมรรถนะประจ าสายงานในภาพรวมอยใน ระดบมาก มคาเฉลยเทากบ 3.83 มคาสวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.64

40

หากพจารณาสมรรถนะหลกพบวาสมรรถนะดานการพฒนาตนเอง มสภาพการด าเนนการในระดบนอย และสมรรถนะดานการท างานเปนทมมสภาพและการด าเนนการในระดบปานกลาง สวนสมรรถนะประจ าสายงานสมรรถนะดานการบรหารหลกสตรและการจดการเรยนร มสภาพการด าเนนการอยในระดบนอย การวเคราะหสงเคราะหและการวจยเพอพฒนาผเรยนการบรหารหลกสตรและการจดการเรยนรมสภาพการด าเนนการอยในระดบปานกลาง และสมรรถนะดาน ภาวะผน าครมสภาพการด าเนนการอยในระดบนอย สวนในดาน ความตองการในการพฒนาสมรรถนะคร ครมความตองการ รอยละ 88.10 และไมตองการรอยละ 11.90 โดยใหเหตผลวา ตนเองปฏบตตนตามสมรรถนะครไดดแลว จากการศกษางานวจยทเกยวของพบวาสมรรถนะหลก มความส าคญและจ าเปนอยางยงในการทจะน ามาซงการพฒนาการศกษา โรงเรยนตางๆ ไดน าสมรรถนะมาใชในกระบวนการบรหารงาน ซงท าใหโรงเรยนประสบความส าเรจตามเปาหมายทคาดหวง ครตองปฎบตตนตามบทบาทหนาทอยางมงมนและพฒนาสมรรถนะในตนเองเพอใหสามารถเดนทางไปสเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ การพฒนาสมรรถนะนนเกดจากการผสมผสานกนทงกระบวนการศกษาดวยตนเอง การปฎบตตนเปนแบบอยาง การใหโอกาสในการเขารบการพฒนา การยกยองชนชม และการสรางเครอขายการเรยนร งานวจยตางประเทศ นกวชาการศกษาตางประเทศหลายทานไดศกษาเรองสมรรถนะดงตอไปน

ไอรแลนด (Ireland, 1994) ไดศกษาความส าคญของสมรรถนะการบรหารทรพยากรมนษยจากผช านาญการ โดยใชผมประสบการณ ดานการบรหารทรพยากรมนษยจ านวน 26 คนจากภาครฐและเอกชนในการรวมกนพฒนาสมรรถนะ 11 กลม จ านวน 220 สมรรถนะจากแบบสอบถามเกยวกบสมรรถนะของบรษทอโมตนทมความรดานทรพยากรมนษย พบวา ความส าคญของความส าเรจทเกยวพนกบการบรหารทรพยากรมนษยสมพนธกบประสบการณ ของนกบรหารทรพยากรมนษย โดยพจารณาจากประโยชนในการท างาน

ไลนเนอร (Lindner, 2001) ไดศกษาคาสหสมพนธตามความคดของบคคลทด ารงต าแหนง County chair ในมหาวทยาลยโอไฮโอ ในเรองสมรรถนะการบรหารทรพยากรมนษย และการจดกจกรรมดานการบรหารทรพยากรมนษย เนองจากเปนต าแหนงทท าหนาทในการจางงาน พบวา สมรรถนะในการบรหารทรพยากรมนษยมคาสหสมพนธสง โดยชวดจากการพฒนาและการบ ารงรกษา สภาพแวดลอมทด การบรหารการจางงาน และผลประโยชนความมนใจ ความปลอดภย สขภาพในการท างาน การเลอก และการจางงาน มคาสหสมพนธระหวางผลรวมของสมรรถนะและคะแนนกจกรรม

ไอวย (Ivey, 2002 ) ไดศกษาสมรรถนะในการท างานจากการปฏบตงานและรายงานของนกบรหารทรพยากรมนษย เพอศกษาทรพยากรมนษยกบความสมพนธของงานทปฏบต พบวา การจางลกจางขนอยกบระดบของการศกษาและทกษะ การศกษาในระดบทเพมขนท าใหสมรรถนะในการท างานสง มผลใหคาจางงานสง การประเมนการท างานไมมผลแตกตางระหวางระดบการศกษากบทกษะ อยางไรกตามขาวสารขอมลมผลเฉพาะทางกบเทคนคการท างาน องคกรรวบรวมวธประเมน

41

การท างานเพมขนในการพจารณาการท างาน และลกจางเชอวาหลกสตรการฝกอบรมระยะสนๆ จะเปนประโยชนตอการท างาน คาสทลโล (Castillo, 2005, p. 48) ศกษาค าจ ากดความของสมรรถนะในยคกระแสโลกาภวฒน บรษทตาง ๆ มภาวะการแขงขนประจ าวนตลอดเวลาไมวาจะเปนองคการระดบทองถนหรอระดบนานาชาตกตาม สมรรถนะนบเปนสงเฉพาะทตองใหความสนใจและเปนตวอธบายความสามารถในการแขงขน การผลต ผลก าไร บทบาท หรอกระบวนการท างานขององคการสมรรถนะสามารถขยายออกมาไดอยางมากมายและจะตองมการเชอมโยงกบโครงสรางขององคกรและพนกงานตองตระหนกถงบทบาทหนาทของเขา และทส าคญองคการตองสามารถก าหนดจดยนของแตละต าแหนงและผลตอบแทนไดอยางชดเจน งานวจยตางประเทศขางตนจะกลาวถงการจดคนใหตรงกบต าแหนงงานตามความสามารถของบคลากร รวมถงการพฒนาบคลากรใหเหมาะสมกบงาน เคนเนด และ เดรสเซอร (Kennedy & Dresser, 2005, p. 20) วจยการสรางสมรรถนะพนฐานในการปฏบตงาน Creating a Competency based Workplace สรปวา ความฉลาดและความสามารถของมนษยจะท าใหองคการไปสเปาหมายทตงไวความสามารถทลกจางน ามาใชในการจดงานท าใหงานเกดความรวดเรวและมประสทธภาพ การขบเคลอนการท างานขององคการตองอาศยความสามารถของคณะท างาน การจดการโดยใชความสามารถและยทธศาสตรทางธรกจ การก าจดจดออนและก าจดคแขงขนเพอใหบรรลผลส าเรจตองอาศยกระบวนการและความสามารถ กญแจส าคญส าหรบองคการทจะประสบผลส าเรจจะตองมการวางแผนจดบคลากรใหตรงกบความสามารถ ซงตองค านงถงมวธการจดการกบความสามารถอยางไร จะจดรปแบบความสามารถเฉพาะไดอยางไรใหเหมาะสมกบงาน และจะจดการกบผลกระทบตอความสามารถดวยโปรแกรมอะไร จากการศกษางานวจยในตางประเทศทเกยวของพบวาสมรรถนะหลก มความส าคญยงเปนสวนชวยขบเคลอนการท างานขององคกร ท าใหองคกรประสบความส าเรจ เกดประสทธภาพในหนาททไดรบมอบหมาย เกดความรวดเรว คมคาและเปนไปตามเปาหมายขององคกรทก าหนด สมรรถนะจะตองมการเชอมโยงกบโครงสรางขององคกรและพนกงานตองตระหนกถงบทบาทหนาทของเขา และทส าคญองคการตองสามารถก าหนดจดยนของแตละต าแหนงและผลตอบแทนไดอยางชดเจน โดยจดคนใหตรงกบต าแหนงงานตามความสามารถของบคลากร รวมถงการพฒนาบคลากรใหเหมาะสมกบงาน สรปกรอบแนวคดในการวจย จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาสมรรถนะบคลากรผศกษาคนควาไดศกษาแนวคดเกยวกบสมรรถนะหลกของครผสอน และหนวยงานทก าหนดมาตรฐานและสมรรถนะครอบคลมทกมาตรฐานและทกสมรรถนะหลกของคร ไดแก ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน ดงนนในการศกษาคนควาในครงน ผศกษาคนควาจงไดมงศกษาบทบาทผบรหารตอการพฒนาสมรรถนะของบคลากรในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามสมรรถนะหลกของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานซงประกอบดวย สมรรถนะหลกของคร 5 สมรรถนะ คอการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การ

42

บรการทด การพฒนาสตนเอง การท างานเปนทม จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร ไดสรปกรอบแนวคดในการวจยไดดงแผนภมท 2.1

แผนภมท 2.3 สรปกรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน ประสบการณการการท างาน

1. 1- 5 ป 2. 6 – 10 ป 3. มากกวา 10 ป

ตวแปรตาม สมรรถนะหลกของคร 1. การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน 2. การบรการทด 3. การพฒนาตนเอง 4. การท างานเปนทม 5. จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร

48

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การวจยครงนมงศกษา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มแนวทางในการวจยตามขนตอนดงน 1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การสรางเครองมอทใชในการวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล ประชากรและกลมตวอยาง

ในการศกษาคนควาครงน ไดด าเนนการศกษาคนควาจาก 1. ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 105 คน ครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 935 คน รวมทงหมด จ านวน 1,040 คน

2. กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารและครในโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชตารางเครจซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, pp. 607-610) ทระดบคาความเชอมนรอยละ 95 โดยใชการสมอยางงายไดจ านวน 281 คน รายละเอยดดงตาราง ท 3.1

ตารางท 3.1 ประชากรและกลมตวอยางของการวจย

อ าเภอ ประชากร (คน) กลมตวอยาง(คน)

ผบรหาร คร รวม ผบรหาร คร รวม อ าเภอเลาขวญ 47 383 430 13 103 116

49

อ าเภอหนองปรอ 20 203 223 5 55 60 อ าเภอบอพลอย 38 349 387 10 95 105

รวม 105 935 1,040 28 253 281

ทมา (ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต4, 2557) เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยนเปนแบบสอบถาม โดยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ (checklist) เกยวกบสภาพของผตอบแบบสอบถามดานขอมลทวไป จ านวน 2 ขอ ตอนท 2 เปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา (rating scale) ชนด 5 ระดบ เกยวกบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงม 5 ดาน จ านวน 40 ขอ ดงน 1. การพฒนาดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน จ านวน 8 ขอ 2. การพฒนาดานการบรการทด จ านวน 7 ขอ 3. การพฒนาดานการพฒนาตนเอง จ านวน 8 ขอ 4. การพฒนาดานจรยธรรม จ านวน 8 ขอ 5. การพฒนาดานการท างานเปนทม จ านวน 9 ขอ ผวจยไดใชเกณฑวดระดบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เปนแบบมาตราสวนประเมนคา (rating scale)ของลเคอรท (Likert) ม 5 ระดบซงมความหมายดงน ระดบ 5 ปฎบตมากทสด หมายถง มการปฎบตอยางสม าเสมอและตอเนอง (ปฎบตรอยละ 80-100 ) ระดบ 4 ปฎบตมาก หมายถง มการปฎบตคอนขางบอย (ปฎบตรอยละ 61- 80 ) ระดบ 3 ปฎบตปานกลาง หมายถง มการปฎบตเปนบางครง (ปฎบตรอยละ 41-60 ) ระดบ 2 ปฎบตนอย หมายถง มการปฎบตนอยครง (ปฎบตรอยละ 21-40 ) ระดบ 1 ปฎบตนอยทสด หมายถง มการปฎบตนอยครงมากหรอไมมการปฎบต (ปฎบตรอยละ 0-20 ) การสรางเครองมอทใชในการศกษา ผวจยไดด าเนดการสรางเครองมอตามขนตอน ดงตอไปน 1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบงานวจย 2. วเคราะหขอมลในการสรางเครองมอเกยวกบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

50

ม 5 ดานคอ การมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน การบรการทด การพฒนาตนเอง จรยธรรม การรวมแรงรวมใจ 3. น าขอมลทไดจากการศกษาคนความาสรางเครองมอมรการศกษาตามค านยามของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 และวตถประสงคเปนหลก จ านวน 1 ชด ประกอบดวย 2 ตอน 4. น าเครองมอทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาการคนควาอสระ เพอตรวจสอบความชดเจนของค าถาม ขอเสนอแนะ และปรบปรงแกไขในขอบกพรอง 5. น าเครองมอทปรบปรงแกไขแลวใหผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรง (validity) เพอหาความสอดคลองในดานโครงสราง ความเทยงตรงในดานเนอหา ความเหมาะสม ความชดเจน และความถกตองของการใชภาษาและน ามาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (index of item objectives congruence: IOC) โดยพจารณาความเทยงตรงจากดชนความสอดคลอง คอ เกณฑคาดชนความสอดคลองมคาเทากบหรอมากวา 0.50 ขนไปจงถอวาขอค าถามนนมความเทยงตรงตามเนอหาพบวาไดดชนความสอดคลองมคาเทากบ 1 จ านวน 38 ขอ คาดชนความสอดคลองมคาเทากบ 0.67 จ านวน 2 ขอ 6. น าเครองมอทไดปรบปรงจากค าแนะน าของผทรงคณวฒและอาจารยทปรกษาการคนควาอสระ แลวไปทดลองใช (tryout) กบโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 2 จ านวน 30 คน แลวน าขอมลมาวเคราะหหาคาความเชอมนของแบบสอบถาม ( reliability) วเคราะหหาคาสมประสทธแอลฟา (α- coefficient) ของครอนบค (Cronbach) การพจารณาความเชอมนดจากคาสมประสทธความเชอมนทตองมคาเทากบหรอมากกวา 0.75 ขนไป พบวาคาสมประสทธความเชอมน เทากบ 0.97 7. น าผลทไดมาพจารณาปรบปรง ขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาการคนควาอสระและจดท าแบบสอบถามฉบบสมบรณ การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลตามล าดบดงน 1. น าหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล จากส านกบณฑตวทยาลยราชภฏกาญจนบรถงโรงเรยนประถมศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอใหผวจยไดเกบขอมล 2. ผวจยด าเนนการสงแบบสอบถามทางไปรษณยและประสานงานทางโทรศพทในการตดตามเกบแบบสอบถามจากโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยตนเอง โดยผวจยสงแบบสอบถามไปยงโรงเรยนเพอแจกใหกบผอ านวยการโรงเรยน และครในโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง จ านวน 281 ชด โดยก าหนดเวลาในการตอบแบบสอบถามและสงคนใหผวจยภายใน 7-15 วน ทางไปรษณยและผวจยเกบรวบรวมขอมลเอง การวเคราะหขอมล

51

การวเคราะหขอมลส าหรบการวจยในครงน ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลดงตอไปน 1. น าแบบสอบถามทไดรบตอบคนจากโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 มาตรวจสอบความถกตองและมความสมบรณในการตอบ 2. น าขอมลทไดจากแบบสอบถามทงหมดมาจดเรยงขอมล ลงรหส และท าการวเคราะหขอมลดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows 3. วเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะห โดยการแจกแจงความถ (frequency) และหาคารอยละ (percentage) 4. วเคราะหสมรรถนะหลกของคร ทง 5 ดาน คอดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน ดานการบรการทด ดานการพฒนาตนเอง ดานการท างานเปนทม ดานจรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร วเคราะหขอมลระดบปฎบต โดยน ามาหาคาเฉลย (mean หรอ x )และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation หรอ S.D.) จ าแนกเปนรายขอ รายดานและรวมทกดานโดยใชเกณฑการแปลความหมายของเบสต (Best, 1981, p.195)ดงน คะแนนเฉลย ( x ) 4.51-5.00 หมายถงผบรหารมบทบาทในระดบปฎบตมากทสด คะแนนเฉลย ( x ) 3.51-4.50 หมายถงผบรหารมบทบาทในระดบปฎบตมาก คะแนนเฉลย ( x ) 2.51-3.50 หมายถงผบรหารมบทบาทในระดบปฎบตปานกลาง คะแนนเฉลย ( x ) 1.51-2.50 หมายถงผบรหารมบทบาทในระดบปฎบตนอย คะแนนเฉลย ( x ) 1.00-1.50 หมายถงผบรหารมบทบาทในระดบปฎบตนอยทสด 5. วเคราะหการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ม 5 ดาน คอ ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน ดานการบรการทด ดานการพฒนาตนเอง ดานการท างานเปนทม ดานจรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพคร วเคราะหดวยการหาคาเฉลย ( x ) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แลวทดสอบความแตกตางคาเฉลยดวยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (one-way ANOVA)กรณพบวามความแตกตางคาเฉลยอยางมนยส าคญทางสถต ดงนนจงทดสอบความแตกตางคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ (Scheffe’) สถตทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลในการวจยใชสถตในการศกษาดงน 1. สถตพนฐาน 1.1 คารอยละ 1.2 คาเฉลย 1.3 คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน 2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย 2.1 คาความเทยงตรงของเนอหา

52

2.2 คาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ โดยค านวณคาสมประสทธแอลฟาของครอนบค 3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน คอ การวเคราะหความเปรปรวนแบบทางเดยวและทดสอบความแตกตางคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ

53

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงน มงศกษา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มวตถประสงคเพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา เปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยก าหนดสญลกษณทใชแทนคาสถตในการเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน x แทน คาเฉลย S.D. แทน สวนเบยงเบนมาตรฐาน F แทน คาสถตทใชทดสอบคาเฉลยของประชากรมากกวา 2 กลม ** แทน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

* แทน มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

การวเคราะหขอมล

การวจยครงน ไดด าเนนการวเคราะหขอมลในรปแบบของตารางประกอบความเรยงตามล าดบดงน ตอนท 1 วเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ซงประกอบไปดวย ต าแหนงและประสบการณการท างาน ของผตอบแบบสอบถาม โดยการวเคราะหแจกแจงความถ และคารอยละ

ตอนท 2 วเคราะหการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยการคดหาคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานพจารณาเปนภาพรวม รายดาน และรายขอ

ตอนท 3 วเคราะหเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน วเคราะหความแปรปรวนทางเดยวและการทดสอบคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ ผลการวเคราะหขอมล

54

ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม

ผลการวเคราะหสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ซงเปนครผสอนและผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทมความเหนตอการ พฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณในการท างาน โดยการแจกแจงความถและรอยละ ปรากฏผลดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม โดยจ าแนกตามประสบการณในการท างาน

สถานภาพ จ านวน รอยละ 1. ต าแหนงของผตอบแบบสอบถาม 1.1 ผบรหารโรงเรยน 1.2 คร

28 253

9.96 90.04

รวม 281 100.00 2. ประสบการณการการท างาน 2.1 1 - 5 ป 2.2 6-10 ป 2.3 มากกวา 10 ป

76 137 68

27.05 48.75 24.20

รวม 281 100.00 จากตารางท 4.1 พบวา สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม มดงน 1. ต าแหนงของผตอบแบบสอบถามเปนคร รอยละ 90.04 เปนผบรหาร รอยละ 9.96 2. ประสบการณในการท างานของผตอบแบบสอบถามสวนมากมประสบการณในการท างาน 6 – 10 ป รอยละ 48.75 มประสบการณในการท างาน 1- 5 ป รอยละ 27.05 และ มประสบการณในการท างาน มากกวา 10 ป รอยละ 24.20

ตอนท 2 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4

ผลการวเคราะหการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยการวเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ปรากฏดงตารางท 4.2 – 4.12

ตารางท 4.2 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวม

55

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน 3.84 0.32 มาก 2. ดานการบรการทด 4.00 0.33 มาก 3. ดานการพฒนาตนเอง 4.20 0.36 มาก 4. ดานการท างานเปนทม 4.15 0.35 มาก 5. ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร 3.70 0.37 มาก

รวมเฉลย 3.98 0.22 มาก จากตารางท 4.2 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก ( x = 3.97) เมอพจารณารายดาน พบวา มการปฏบตอยในระดบมากทกดาน เรยงตามล าดบคาเฉลย คอ ดานการพฒนาตนเอง ( x = 4.20) ดานการท างานเปนทม ( x = 4.15) ดานการบรการทด ( x = 4.00) ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน ( x = 3.84) และ ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ( x = 3.70) ตามล าดบ

ตารางท 4.3 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ

4.27 0.69 มาก

2. สงเสรมใหครมความสามารถในการวางแผนการปฎบตงานและแกปญหาอยางเปนระบบ

4.21 0.75 มาก

3. สงเสรมใหครมความสามารถในการตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของตนอยางเปนระบบ

3.37 0.65 ปานกลาง

4. สงเสรมใหครมความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

3.50 0.61 ปานกลาง

56

5. สงเสรมใหครมความมงมนในการปฏบตหนาทอยางมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ ใฝเรยนร มความคดรเรมสรางสรรค แสวงหาความรเกยวกบวชชพใหมๆ

4.04 0.87 มาก

6. สงเสรมใหครมการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน

4.16 0.77 มาก

7. สงเสรมใหครใชผลการประเมนการปฏบตงานมาปรบปรง/พฒนาการท างานใหดขน

3.89 0.89 มาก

8.สงเสรมใหครมแผนการปฏบตงาน และการจดการเรยนรอยางเปนขนตอนทกภาคเรยน

3.30 0.74 ปานกลาง

รวมเฉลย 3.84 0.32 มาก

จากตารางท 4.3 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ( x = 3.84) เมอพจารณารายขอ พบวา มการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ ( x = 4.27) สงเสรมใหครมความสามารถในการวางแผนการปฎบตงานและแกปญหาอยางเปนระบบ ( x = 4.21) และ สงเสรมใหครมการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน ( x = 4.16) ส าหรบการปฏบตอยในระดบปานกลาง เรยงตามล าดบคาเฉลย คอ สงเสรมใหครมความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง ( x = 3.50) สงเสรมใหครมความสามารถในการตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของตนอยางเปนระบบ ( x = 3.37) และสงเสรมใหครมแผนการปฏบตงาน และการจดการเรยนรอยางเปนขนตอนทกภาคเรยน ( x = 3.30)

ตารางท 4.4 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหาร โรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. สงเสรมใหครมความตงใจและมความเตมใจในการใหบรการ

4.30 0.67 มาก

2. สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

3.12 0.68 ปานกลาง

3. สงเสรมใหครใหบรการดวยความออนนอมใหเกยรต และเหนอกเหนใจผมารบบรการ

3.32 0.70 ปานกลาง

4. สงเสรมใหครใหบรการอยางรวดเรวทนใจ ไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก

4.31 0.70 มาก

57

5. ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนา

4.33 0.69 มาก

6. เปนแบบอยางทดแกครใดยการสงเสรมใหครท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส

4.33 0.69 มาก

7. เปนแบบอยางทดแกครในการสงเสรมใหครมความภาคภมใจและมความสขในการใหบรการแกผรบบรการ

4.29 0.64 มาก

รวมเฉลย 4.00 0.33 มาก จากตารางท 4.4 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ( x = 4.00) เมอพจารณารายขอ พบวา มระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนา ( x = 4.33, S.D. = 0.69) เปนแบบอยางทดแกครใดยการสงเสรมใหครท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส ( x = 4.33, S.D. = 0.69) และสงเสรมใหครใหบรการอยางรวดเรวทนใจ ไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก ( x = 4.31) ส าหรบการปฏบตอยในระดบปานกลาง เรยงตามล าดบคาเฉลย คอสงเสรมใหครใหบรการดวยความออนนอมใหเกยรต และเหนอกเหนใจผมารบบรการ ( x = 3.32) และ สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง ( x = 3.12) ตามล าดบ

ตารางท 4.5 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางาน

4.18

0.72 มาก

2. อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครมการแลกเปลยนเรยนรเพอการพฒนาตนเองและพฒนางาน

4.37 0.63 มาก

3. ใหโอกาสครในการแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง

4.24 0.80 มาก

4. แนะน าและสงเสรมใหครมการรวบรวมขอมลสงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ

4.39 0.69 มาก

5. สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน

3.49 0.67 ปานกลาง

6. สงเสรมใหครสรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอ 4.41 0.63 มาก

58

จากตารางท 4.5 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเองโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ( x =4.20) เมอพจารณารายขอ พบวาการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ สงเสรมใหครสรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอพฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ ( x = 4.41) แนะน าและสงเสรมใหครมการรวบรวมขอมลสงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ( x =4.39) สงเสรมใหครมการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาตนเองทงในและนอกสถานศกษา ( x = 4.38) ส าหรบการปฏบตอยในระดบปานกลาง คอสงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน( x = 3.49)

ตารางท 4.6 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครใหความรวมมอชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงานในการปฎบตงาน

4.03 0.85 มาก

2. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมการเสรมแรงและใหก าลงใจเพอนรวมงาน

4.31 0.66 มาก

3. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมทกษะในการท างานรวมกบบคคล กลมบคคลไดอยางมประสทธภาพ

3.91 0.77 มาก

4. สงเสรมใหครไดแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส

4.34 0.67 มาก

5. สงเสรมใหครเขาไปมสวนรวมกบผอนในการพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายอยางตอเนอง

4.15 0.75 มาก

6. เปนแบบอยางใหครในการสรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย

3.89 0.74 มาก

7. เปนแบบอยางและสงเสรมครใหเกยรต ยกยองชมเชย และใหก าลงใจแกเพอนรวมงานในโอกาสทเหมาะสม

4.25 0.71 มาก

พฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ 7.สงเสรมใหครมการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาตนเองทงในและนอกสถานศกษา

4.38 0.64 มาก

8.สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน

4.12 0.82 มาก

รวมเฉลย 4.20 0.36 มาก

59

ตารางท 4.6 (ตอ)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

8. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครรบฟงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณภายในทมงาน เพอสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา

4.35 0.65 มาก

รวมเฉลย 4.15 0.35 มาก

จากตารางท 4.6 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ( x =4.15) เมอพจารณารายขอ พบวา ทกขอระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ เปนแบบอยางและสงเสรมใหครรบฟงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณภายในทมงาน เพอสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา ( x =4.35) สงเสรมใหครไดแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส ( x =4.34) และเปนแบบอยางและสงเสรมใหครมการเสรมแรงและใหก าลงใจเพอนรวมงาน ( x = 4.31) ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ เปนแบบอยางใหครในการ สรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย ( x = 3.89) ตารางท 4.7 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

1. เปนแบบอยางทดใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพ

4.03 0.80 มาก

2. เปนแบบอยางทดใหกบครดานการด ารงชวตทเหมาะสม

3.75 0.74 มาก

3. สนบสนนใหครเขารวมกจกรรมการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพ

3.66 0.70 มาก

4. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครเปนผมความเสยสละอทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ

3.52 0.69 มาก

ตารางท 4.7 (ตอ)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา x S.D. ระดบการปฏบต

60

5. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครยกยอง ชนชมบคคลทประสบความส าเรจในวชาชพ ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรตและศกดศรของวชาชพ

3.62 0.70 มาก

6. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด ปฏบตตนตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และวฒนธรรมทดขององคกร

3.64 0.72 มาก

7.เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามบทบาทหนาท และมงมนพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา ยอมรบผลอนเกดจากการปฏบตหนาทของตนเอง และหาแนวทางแกไขปญหา อปสรรค

3.61 0.70 มาก

8. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนไดเหมาะสมกบบทบาทหนาท และสถานการณ มความเปนกลยาณมตรตอผเรยน เพอนรวมงาน และผรบบรการ

3.65 0.72 มาก

9. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ

3.86 0.72 มาก

รวมเฉลย 3.70 0.37 มาก

จากตารางท 4.7 พบวา การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ( x = 3.70) เมอพจารณารายขอ พบวา ทกขอผบรหารมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ เปนแบบอยางทดใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพ ( x = 4. 03) เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ ( x = 3.86) และเปนแบบอยางทดใหกบครดานการด ารงชวตทเหมาะสม ( x = 3.75) ตามล าดบ

ตอนท 3 เปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน

ผลการวเคราะหการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวและการทดสอบคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ ปรากฏดงตารางท 4.8 – 4.18

61

ตารางท 4.8 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตาม ประสบการณการท างาน โดยภาพรวม

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน

ประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

3.89 0.26 3.81 0.32 3.84 0.37 1.58 0.209

2. ดานการบรการทด 4.08 0.30 3.97 0.31 3.98 0.37 2.80 0.062 3. ดานการพฒนาตนเอง 4.25 0.33 4.20 0.35 4.13 0.42 2.27 0.105 4. ดานการท างานเปนทม 4.12 0.36 4.16 0.37 4.17 0.31 0.27 0.766 5.ดานจรยธรรมฯ 3.71 0.33 3.70 0.38 3.71 0.39 0.06 0.938 รวมเฉลย 4.01 0.18 3.97 0.22 3.97 0.26 1.20 0.303

จากตารางท 4.8 พบวาการเปรยบเทยบปฏบตการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายดาน ทงหมด ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ตารางท 4.9 การเปรยบเทยบระดบปฏบตการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน จ าแนกตามประสบการณการท างาน

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ

4.45 0.66 4.23 0.67 4.13 0.75 4.09* 0.018

2. สงเสรมใหครมความสามารถในการวางแผนการปฎบตงานและ

4.20 0.71 4.20 0.77 4.24 0.76 0.05 0.948

62

แกปญหาอยางเปนระบบ 3. สงเสรมใหครมความสามารถในการตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของตนอยางเปนระบบ

3.28 0.69 3.39 0.65 3.44 0.63 1.27 0.281

4. สงเสรมใหครมความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

3.59 0.59 3.42 0.60 3.56 0.63 2.50 0.084

5. สงเสรมใหครมความมงมนในการปฏบตหนาทอยางมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ ใฝเรยนร มความคดรเรมสรางสรรค แสวงหาความรเกยวกบวชชพใหมๆ

4.16 0.73 4.04 0.86 3.88 1.02 1.83 0.163

6. สงเสรมใหครมการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน

4.08 0.76 4.13 0.78 4.32 0.72 2.08 0.127

ตารางท 4.9 (ตอ)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F

Sig. 1-5 ป 6-10 ป

มากกวา 10 ป

x S.D. x S.D. x S.D. 7. สงเสรมใหครใชผลการประเมนการปฏบตงานมาปรบปรง/พฒนาการท างานใหดขน

4.09 0.73 3.84 0.93 3.76 0.95 2.90 0.057

8. สงเสรมใหครมแผนการปฏบตงาน และการจดการเรยนรอยางเปนขนตอนทกภาคเรยน

3.32 0.68 3.24 0.77 3.38 0.75 0.86 0.423

รวมเฉลย 3.89 0.26 3.81 0.32 3.84 0.37 1.58 0.209 * มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 4.9 พบวาผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน จ าแนกตามประสบการณการท างานโดยภาพรวม ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองการสงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ มความแตกตาง

63

กนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดงนนจงไดท าการทดสอบคาเฉลยรายค โดยวธการของเชฟเฟ ดงตารางท 4.10

ตารางท 4.10 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน เรอง สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ

ประสบการณการท างาน x

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป 4.45 4.23

(Sig.) 4.13 (Sig.)

1-5 ป 4.45 - 0.22

(0.096) 0.32*

(0.024)

6-10 ป 4.23 - - 0.10

(0.611)

มากกวา 10 ป 4.13 - - -

* มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 4.10 พบวา การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน เรอง สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ ระหวางประสบการณการท างาน 1-5 ป กบประสบการณการท างานมากกวา 10 ป มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ผบรหารและครประสบการณการท างาน 1-5 ป มการปฏบตมากกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างานมากกวา 10 ป

64

ตารางท 4.11 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกด

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. สงเสรมใหครมความตงใจและมความเตมใจในการใหบรการ

4.38 0.59 4.28 0.67 4.25 0.74 0.84 0.435

2. สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

3.25 0.59 3.01 0.68 3.19 0.74 3.72* 0.025

3. สงเสรมใหครใหบรการดวยความออนนอมใหเกยรต และเหนอกเหนใจผมารบบรการ

3.38 0.65 3.28 0.73 3.34 0.70 0.48 0.617

4. สงเสรมใหครใหบรการอยางรวดเรวทนใจ ไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก

4.37 0.67 4.31 0.66 4.24 0.79 0.66 0.520

5. ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนา

4.38 0.65 4.27 0.70 4.38 0.69 0.93 0.395

6. เปนแบบอยางทดแกครในการสงเสรมใหครท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส

4.45 0.60 4.32 0.65 4.24 0.83 1.77 0.173

7. เปนแบบอยางทดแกครในการสงเสรมใหครมความภาคภมใจและมความสขในการใหบรการแกผรบบรการ

4.32 0.64 4.32 0.62 4.21 0.70 0.80 0.451

65

รวมเฉลย 4.08 0.30 3.97 0.31 3.98 0.37 2.80 0.062

จากตารางท 4.11 พบวาผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายขอทกขอ ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองสงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนองมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดงนนจงไดท าการทดสอบคาเฉลยรายค โดยวธการของเชฟเฟ ดงตารางท 4.12

ตารางท 4.12 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยน

ประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

ประสบการณการท างาน x

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป 3.25 3.01

(Sig.) 3.19 (Sig.)

1-5 ป 3.25 - 0.24*

(0.043) 0.06 (0.87)

6-10 ป 3.01 - - -0.18

(0.185)

มากกวา 10 ป 3.19 - - -

* มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จากตารางท 4.12 พบวา การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของ

ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนองระหวางประสบการณการท างาน 1-5 ป กบประสบการณการท างาน 6-10 ป มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 1-5 ป ปฏบตมากกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 6-10 ป

ตารางท 4.13 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน

66

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางาน

4.33 0.60 4.20 0.72 3.96 0.80 5.15** 0.006

2. อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครมการแลกเปลยนเรยนร เ พอการพฒนาตนเองและพฒนางาน

4.45 0.57 4.35 0.65 4.32 0.63 0.84 0.435

3. ใหโอกาสครในการแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเขารวมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง

4.38 0.71 4.18 0.86 4.19 0.76 1.68 0.188

4. แนะน าและสงเสรมใหครมการรวบรวมขอมล สงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ

4.43 0.66 4.36 0.71 4.38 0.71 0.25 0.783

5. สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน

3.32 0.62 3.61 0.67 3.47 0.68 4.82** 0.009

6. สงเสรมใหครสรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอพฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ

4.45 0.57 4.34 0.62 4.50 0.68 1.63 0.199

ตารางท 4.13 (ตอ)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6- 10 ป มากกวา 10 ป

x S.D. x S.D. x S.D. 7.สงเสรมใหครมการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาตนเองทงในและนอกสถานศกษา

4.47 0.58 4.37 0.65 4.29 0.69 1.42 0.243

67

8.สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน

4.21 0.75 4.18 0.82 3.90 0.88 3.40* 0.035

รวมเฉลย 4.25 0.33 4.20 0.35 4.13 0.42 2.27 0.105 ** มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

จากตารางท 4.13 พบวาผลการเปรยบเทยบการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวม ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองการอ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางานและเรองการสงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 เรองการสงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผ อนมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดงนนจงไดท าการทดสอบคาเฉลยรายค โดยวธการของเชฟเฟ ดงตารางท 4.14 – 4.16

ตารางท 4.14 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางาน

ประสบการณการท างาน x

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป 4.33 4.20

(Sig.) 3.96 (Sig.)

1-5 ป 4.33 - 0.12

(0.472) 0.37** (0.008)

6-10 ป 4.20 - - 0.25

68

(0.063)

มากกวา 10 ป 3.96 - - -

** มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

จากตารางท 4.14 พบวา การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางานระหวางประสบการณการท างาน 1-5 ป กบประสบการณการท างานมากกวา 10 ป มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 นนคอ ผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 1-5 ป ปฏบตมากกวาผบรหารและครโรงเรยนทมประสบการณการท างานมากกวา 10 ป

ตารางท 4.15 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน

ประสบการณการท างาน x

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป 3.32 3.61

(Sig.) 3.47 (Sig.)

1-5 ป 3.32 - -0.29** (0.009)

-0.15 (0.371)

6-10 ป 3.61 - - 0.14

(0.383)

มากกวา 10 ป 3.47 - - -

** มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

69

จากตารางท 4.15 พบวา การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบนระหวางประสบการณการท างาน 1-5 ป กบประสบการณการท างาน 6-10 ป มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 นนคอ ผบรหารและครประสบการณการท างาน 1-5 ป ปฏบตนอยกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 6-10 ป

ตารางท 4.16 การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน

ประสบการณการท างาน x

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป 4.21 4.18

(Sig.) 3.90 (Sig.)

1-5 ป 4.21 - 0.02

(0.986) 0.21

(0.114)

6-10 ป 4.18 - - 0.20

(0.079)

มากกวา 10 ป 3.90 - - -

* มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

จากตารางท 4.16 พบวา การทดสอบคาเฉลยรายคของการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน เรอง สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ให

70

ค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอนพบวาประสบการณการท างาน 1-5 ป 6-10 ป และมากกวา 10 ปไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 4.17 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงก.

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม จ าแนกตามประสบการณการท างาน

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครใหความรวมมอชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงานในการปฎบตงาน

3.92 0.84 4.04 0.88 4.12 0.80 1.00 0.371

2. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมการเสรมแรงและใหก าลงใจเพอนรวมงาน

4.26 0.66 4.33 0.67 4.34 0.66 0.30 0.740

3. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมทกษะในการท างานรวมกบบคคล กลมบคคลไดอยางมประสทธภาพ

3.95 0.85 3.91 0.75 3.88 0.72 0.13 0.880

4. สงเสรมใหครไดแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส

4.29 0.71 4.39 0.67 4.29 0.65 0.81 0.445

5. สงเสรมใหครเขาไปมสวนรวมกบผอนในการพฒนาการจดการศกษา

4.00 0.78 4.20 0.76 4.24 0.67 2.26 0.106

71

ใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายอยางตอเนอง 6. เปนแบบอยางใหครในการสรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย

3.95 0.76 3.90 0.73 3.79 0.74 0.80 0.452

ตารางท 4.17 (ตอ)

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

7. เปนแบบอยางและสงเสรมครใหเ ก ย รต ยกย อ งชม เชย และใหก าลงใจแกเพอนรวมงานในโอกาส ทเหมาะสม

4.25 0.73 4.21 0.68 4.32 0.74 0.56 0.569

8. เปนแบบอยางและสงเสรมใหครรบฟงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณภายในทมงาน เพอสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา

4.42 0.64 4.28 0.68 4.38 0.60 1.21 0.299

รวมเฉลย 4.13 0.36 4.16 0.37 4.17 0.31 0.27 0.766 จากตารางท 4.17 พบวาผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายขอพบวา ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

72

ตารางท 4.18 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยประถมศกษา สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร จ าแนกตามประสบการณการท างาน

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน

F Sig. 1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

ป x S.D. x S.D. x S.D.

1. เปนแบบอยางทดใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพ

4.04 0.82 4.05 0.81 3.97 0.75 0.24 0.786

2. เปนแบบอยางทดใหกบครดานการด ารงชวตทเหมาะสม

3.79 0.77 3.79 0.73 3.63 0.71 1.16 0.316

3. สนบสนนใหครเขารวมกจกรรมการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพ

3.70 0.69 3.63 0.70 3.69 0.72 0.32 0.727

4. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครเปนผมความเสยสละอทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ

3.57 0.72 3.50 0.65 3.51 0.72 0.25 0.778

5. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครยกยอง ชนชมบคคลทประสบความส าเรจในวชาชพ ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรตและศกดศรของวชาชพ

3.54 0.68 3.62 0.69 3.69 0.76 0.84 0.433

6. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด ปฏบตตนตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และวฒนธรรมทดขององคกร

3.63 0.71 3.63 0.71 3.66 0.78 0.05 0.949

ตารางท 4.18 (ตอ) การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา

ประสบการณการท างาน F Sig.

1-5 ป 6-10 ป มากกวา 10

73

ป x S.D. x S.D. x S.D.

7.เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามบทบาทหนาท และมงมนพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา ยอมรบผลอนเกดจากการปฏบตหนาทของตนเอง และหาแนวทางแกไขปญหา อปสรรค

3.53 0.68 3.63 0.73 3.68 0.66 0.89 0.410

8. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนไดเหมาะสมกบบทบาทหนาท และสถานการณ มความเปนกลยาณมตรตอผเรยน เพอนรวมงาน และผรบบรการ

3.64 0.69 3.60 0.69 3.78 0.79 1.47 0.233

9. เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ

3.96 0.74 3.83 0.71 3.81 0.72 1.01 0.365

รวมเฉลย 3.71 0.33 3.70 0.38 3.71 0.39 0.06 0.938

จากตารางท 4.18 พบวาผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร จ าแนกตามประสบการณการท างานโดยภาพรวมและรายขอพบวาไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

77

บทท 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ การวจยเรอง การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยมสาระส าคญตามล าดบดงน วตถประสงคของการวจย สมมตฐานการวจย วธด าเนนการวจ ย สรปผลการวจย อภปรายผลการวจยและขอเสนอแนะ วตถประสงคของการวจย การศกษาวจยครงน มวตถประสงคในการวจย ดงน

1 เพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2. เพอเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน สมมตฐานของการวจย

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามความคดเหนของผบรหารและครทมประสบการณการท างานตางกนมความแตกตางกน

วธด าเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประกอบดวย 1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารและครโรงเรยนในสงกดส านกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 1,040 คน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ ผบรหารและครในโรงเรยนสงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงก าหนดขนาดของกลมตวอยางโดยใชตาราง เครจซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, pp. 607-610) ทระดบคาความเชอมนรอยละ 95 โดยใชการสมอยางงายไดจ านวน 281 คน 2. เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามทผวจยสรางขนมา โดยศกษาจากเอกสารงานวจยทเกยวของและไดรบการตรวจสอบจากอาจารยทปรกษา ผทรงคณวฒตามขนตอนอยางสมบรณ โดยค านวณคาดชนความสอดคลอง ผลปรากฏวา ขอค าถามมคาดชนความสอดคลองเทากบ

78

1 จ านวน 38 ขอ คาดชนความสอดคลองมคาเทากบ 0.67 จ านวน 2 ขอ ลกษณะแบบสอบถาม แบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 เปนแบบสอบถามแบบตรวจสอบรายการ (checklist) เกยวกบสภาพของผตอบแบบสอบถาม จ านวน 2 ขอ คอ สถานภาพผตอบแบบสอบถาม ประสบการณในการท างาน

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามแสดงความคดเหนเกยวกบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามความคดเหนของผบรหาร และคร มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา(rating Scale) ของลเคอรท (Likert) ม 5 ระดบ จ านวน 40 ขอ ซงม 5 ดาน

3. การเกบรวบรวมขอมล 3.1 ขอหนงสอจากส านกงานบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร เพอขอความรวมมอจากผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอแจงตอผบรหารสถานศกษาขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล 3.2 ขอหนงสอแนะน าตวจากส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอขอความรวมมอในการแจกและเกบรวบรวมแบบสอบถามจากครและผบรหารโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง 3.3 ด าเนนการสงแบบสอบถามและเกบรวบรวมแบบสอบถามดวยตนเองโดยผานส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงมทงหมด 281 ชด ไดรบกลบคนทงหมดคดเปนรอยละ 100

4. การวเคราะหขอมล ในการวจยครงนน าแบบสอบถาม มาวเคราะหขอมลเพอหาคาสถตดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows ดงน

ตอนท 1 สถานภาพผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถและหาคา รอยละ

ตอนท 2 วเคราะหการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยน ามาหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน

ตอนท 3 วเคราะหการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยการวเคราะหคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนทางเดยวและการทดสอบคาเฉลยรายคดวยวธการของเชฟเฟ

สรปผลการวจย การศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 สรปผลการวจยได ดงน 1. สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม มจ านวนทงสน 281 คน เปนผบรหารและครมประสบการณในการท างาน 1 – 5 ป 6- 10 ป และ มากกวา10 ป

79

2. การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวมมการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา ผบรหารมการปฏบตอยในระดบมากทกดาน เรยงตามล าดบคาเฉลย คอ ดานการพฒนาตนเอง ดานการท างานเปนทม ดานการบรการทด ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน และดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร ตามล าดบ เมอพจารณาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารเปนรายขอในแตละดานสรปไดดงน 2.1 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฎบตงาน โดยภาพรวมผบรหารมระดบปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ผบรหารมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ สงเสรมใหครมความสามารถในการวางแผนการปฎบตงานและแกปญหาอยางเปนระบบ และ สงเสรมใหครมการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน ส าหรบการปฏบตทอยในระดบปานกลาง เรยงตามล าดบคาเฉลย คอ สงเสรมใหครมความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง สงเสรมใหครมความสามารถในการตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของตนอยางเปนระบบ และสงเสรมใหครมแผนการปฏบตงาน และการจดการเรยนรอยางเปนขนตอนทกภาคเรยน 2.2 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวาการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนา เปนแบบอยางทดแกครใดยการสงเสรมใหครท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส และสงเสรมใหครใหบรการอยางรวดเรวทนใจ ไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก ส าหรบการปฏบตอยในระดบปานกลาง เรยงตามล าดบคาเฉลย คอสงเสรมใหครใหบรการดวยความออนนอมใหเกยรต และเหนอกเหนใจผมารบบรการ และ สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง ตามล าดบ

2.3 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเองโดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวาการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ สงเสรมใหครสรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอพฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ แนะน าและสงเสรมใหครมการรวบรวมขอมลสงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ สงเสรมใหครมการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาตนเองทงในและนอกสถานศกษา ส าหรบการปฏบตอยในระดบปานกลาง คอสงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน 2.4 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการ

80

ท างานเปนทม โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ทกขอระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ เปนแบบอยางและสงเสรมใหครรบฟงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณภายในทมงาน เพอสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา สงเสรมใหครไดแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส และเปนแบบอยางและสงเสรมใหครมการเสรมแรงและใหก าลงใจเพอนรวมงาน ส าหรบขอทมคาเฉลยนอยทสดคอ เปนแบบอยางใหครในการสรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย

2.5 การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เมอพจารณารายขอ พบวา ทกขอผบรหารมระดบการปฏบตอยในระดบมาก เรยงตามล าดบคาเฉลย 3 ล าดบแรก คอ เปนแบบอยางทดใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพเปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงาน เพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจและเปนแบบอยางทดใหกบครดานการด ารงชวตทเหมาะสมตามล าดบ

3. การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายดาน พบวา ไมมความแตกตางกนอยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ส าหรบรายขอในแตละดานสรปไดดงน 3.1 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน จ าแนกตามประสบการณการท างานโดยภาพรวม ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองการสงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอผบรหารและครมประสบการณการท างาน 1-5 ป มการปฏบตมากกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างานมากกวา 10 ป

3.2 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการบรการทด โดยภาพรวมและรายขอ พบวา ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองสงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนองมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นนคอ ผบรหารและครทมประสบการณการท างาน1-5 ป ปฏบตมากกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 6-10 ป 3.3 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการพฒนาตนเอง จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวม ไมมความแตกตางกนอยางม

81

นยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 เมอพจารณาเปนรายขอพบวา เรองการอ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษาคนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางานมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 นนคอ ผบรหารและครมประสบการณการท างาน 1-5 ป ปฏบตมากกวาผบรหารและครโรงเรยนทมประสบการณการท างานมากกวา 10 ป และเรองการสงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 นนคอ ผบรหารและครประสบการณการท างาน 1-5 ป ปฏบตนอยกวาผบรหารและครทมประสบการณการท างาน 6-10 ป ส าหรบเรองการสงเสรมใหคร มการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษาและถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผ อนมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05แตเมอน าไปท าการทดสอบคาเฉลยรายคแลวพบวาประสบการณการท างาน 1-5 ป 6-10 ป และมากกวา 10 ปไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 3.4 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานการท างานเปนทม จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและรายขอพบวา ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

3.5 การเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร จ าแนกตามประสบการณการท างาน โดยภาพรวมและ รายขอพบวา ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 อภปรายผลการวจย จากการศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 สามารถอภปรายผลไดดงน 1. การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยภาพรวมมระดบปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ในปจจบนกระทรวงศกษาธการไดก าหนดใหมการประเมนสมรรถนะหลกและสมรรนะประจ าสายงานของขาราชการครและบคลากรทางการศกษาอยางจรงจงท าใหผบรหารโรงเรยนตระหนกในการสงเสรมและพฒนาสมรรถนะครในโรงเรยน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ สมชาย โตเหยม (2553) ไดศกษาแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก ผลการวจยพบวาแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกพนกงานคร ในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก โดยรวมมการปฏบตอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของจนทนา ครบแกว(2554) ไดศกษาการพฒนาการบรหารทรพยากรมนษยทสงผลตอสมรรถนะครของสถานศกษาเอกชน

82

ในจงหวดเพชรบร พบวา ระดบสมรรถนะหลกครของสถานศกษาเอกชนในจงหวดเพชรบร ในภาพรวมอยในระดบมาก พจารณาเปนรายดานไดดงน

1.1 ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผบรหารโรงเรยนมงพฒนาและสงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ มการวางแผนการปฎบตงาน การตดตาม และประเมนผลการปฎบตงานของตนอยางเปนระบบ สงเสรมใหครมประสทธภาพอยางตอเนอง พฒนาการปฎบตงานของคร ใหครมความมงมนในการปฎบตหนาทอยางมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ ใฝเรยนร มความคดรเรมสรางสรรค แสวงหาความรเกยวกบวชาชพใหมๆเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน ดงทนพมาส พาโคกทม (2555, หนา 11) กลาววา การพฒนาบคลากรหมายถงกระบวนการหรอวธการทจะท าใหบคลากรมความร ความเขาใจ เกดทกษะสามารถประยกตแนวความคดใหม ๆ มาใชในการปฏบตงาน ท าใหหนวยงานบรรลเปาหมายทตองการอยางมประสทธภาพ สอดคลองกบ สมชาย โตเหยม (2553) ไดศกษาเรองแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมอง แมสอดจงหวดตาก ผลการวจยพบวาแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตากดานการมงผลสมฤทธอยในระดบมากเชนกน แต ไมสอดคลองกบอบลรตน จนทรเมอง (2555) ไดศกษาเรอง การพฒนาสมรรถนะของบคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง พบวา บคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง มสมรรถนะทแสดงออก ดานการมงผลสมฤทธอยในระดบปานกลาง

1.2 ดานการบรการทด โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผบรหารเปนแบบอยางทดใหครมความตงใจ เตมใจใหบรการ บรการอยางรวดเรวทนใจ ไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก มการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง ดงท ปยะดา มาตราช (2552, หนา 11) กลาววา การพฒนาบคลากรหมายถงกระบวนการทพยายามเพมประสทธภาพของบคลากรใหมความสามารถในการปรบปรง แกปญหาการปฏบตงานในองคการ ใหพรอมรบการเปลยนแปลงจากภายในหรอจากภายนอกองคกร โดยใชหลกการมสวนรวม เพอประสทธผลสงสดในองคการ การทจะท าใหองคกร ไดรบประโยชนสงสดจ าเปนตองท าใหบคลากรในองคการสามารถปรบความรสกนกคด และการปฏบตใหสอดคลองกบปจจย ทงภายในและภายนอกองคกรไดอยางรวดเรวทสด ซงกคอตองเรงพฒนาบคลากรทงในดานความร ความสามารถ ทศนคตและทกษะ ในการปฏบตงาน สอดคลองกบ จนทนา ครบแคลว (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารทรพยากรมนษยทสงผลตอสมรรถนะครของสถานศกษาเอกชน ในจงหวดเพชรบร พบวา ระดบสมรรถนะหลกครของสถานศกษาเอกชนในจงหวดเพชรบร ดานการบรการทด อยในระดบมาก แตไมสอดคลองกบกนกพร สดอกไม (2547) การประเมนสมรรถนะของบคลากรในองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน พบวา ระดบสมรรถนะในการปฏบตงานของพนกงาน ดานการบรการทด อยในระดบปานกลาง

1.3 ดานการพฒนาตนเอง โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผบรหารใหโอกาสและอ านวยความสะดวกใหครในการพฒนาตนเอง เพมพนความรดวยวธการทหลากหลาย เชนการเขารวมประชมสมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวย

83

ตนเอง แนะน าใหครรวบรวมขอมล สงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ สรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอพฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ ดงท จรประภา อครบวร (2549, หนา 10) กลาววาการพฒนาทรพยากรมนษย คอ กระบวนการเพมพน ความร ทกษะ ทศนคต ความสามารถใหกบพนกงานในองคการอยางเปนระบบ โดยผานกจกรรมการฝกอบรมพฒนารปแบบตางๆ อกทงใชสภาพแวดลอมและการปรบเปลยนวฒนธรรมองคกรเพอใหพนกงานเกดการพฒนาตนเองและผอน ทงนเปาหมายเพอใหเกดสมดลระหวาง องคการมผลผลต ผลตภาพทดขน พนกงานมความเจรญกาวหนาในงาน มคณภาพชวตทด ชมชนสงคมมความเขมแขง ประเทศชาตมความสงบรมเยนมความสามารถในการแขงขนสอดคลองกบ สมชาย โตเหยม (2553) ไดศกษาเรองแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก ผลการวจยพบวาแนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครในโรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตากดานการพฒนาตนเอง อยในระดบมาก แตไมสอดคลองกบมณฑนา ทมมณ (2553) ไดศกษาความตองการในการพฒนาสมรรถนะของครผสอนโรงเรยนเทคโนโลยชลบร จงหวดชลบร พบวาความตองการการพฒนาสมรรถนะของคร สมรรถนะหลกดานการพฒนาตนเอง อยในระดบปานกลาง

1.4 ดานการท างานเปนทม โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผบรหารสงเสรมการสรางทมในการท างาน ใหครรวมมอชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงานในการปฎบตงาน เสรมแรงใหก าลงใจเพอนรวมงาน แสดงบทบาทการเปนผน าผตามมสมพธภาพทดในการท างานรวมกบผ อนตามบทบาทรบฟงความคดเหนและสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา ดงท สนทร พลวงค (2551) กลาวถงแนวคดเกยวกบการท างานเปนทมวา การท างานเปนทมใหเกดประสทธภาพและเกดประสทธผลนน ตองมการแบงทงงาน หนาทและความรบผดชอบใหบคลากรตามความรความสามารถ รวมทงความถนดของแตละบคคล ผบรหารตองตระหนกวาบคลากรมความสามารถแตกตางกน ถนดหรอเชยวชาญคนละดาน การประสานความรวมมอรวมใจ การทมเทก าลงความคดและสตปญญายอมน ามาซงความส าเรจของงาน การท างานเปนทมจงเกดขนผบรหารจะตองสรางเงอนไข ใหกลมบคคลภายในองคกรตระหนกวาพวกตนตองปฏบตงานรวมกน ตองพงพาอาศยประสบการณ ความสามารถและความยนยอมพรอมใจของ ทกคน และสมาชกของกลมตองยอมรบความคดเรองการท างานรวมกนเปนกลมหรอเปนทม จงสามารถบรรลวตถประสงครวมกน สอดคลองกบ จนทนา ครบแคลว (2554) ไดศกษาเรอง การบรหารทรพยากรมนษยทสงผลตอสมรรถนะครของสถานศกษาเอกชน ในจงหวดเพชรบร พบวา ระดบสมรรถนะหลกครของสถานศกษาเอกชนในจงหวดเพชรบร ในภาพรวมอยในระดบมาก เมอแยกพจารณาเปนรายดาน พบวา ระดบสมรรถนะหลกอยในระดบมากทกดาน แตไมสอดคลองกบกนกพร สดอกไม (2547) การประเมนสมรรถนะของบคลากรในองคการบรหารสวนจงหวดสราษฎรธาน พบวา ระดบสมรรถนะในการปฏบตงานของพนกงาน ดานการท างานเปนทม อยในระดบปานกลาง 1.5 ดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร โดยภาพรวมมระดบการปฏบตอยในระดบมาก ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวา ผบรหารปฎบตตนเปนแบบอยางทด ยกยองเชดชและสรางแรงจงใจใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพ ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรต

84

และศกดศรของวชาชพ ด ารงชวตทเหมาะสม เสยสละ ซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย ใชทรพยากรอยางประหยด ปฎบตตนตามกฎระเบยบขอบงคบ วฒนธรรมทด และอทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ มงพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา สงเสรมใหครปฎบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฎบตงานบรรลผลส าเรจ ดงท ภมรนทร ทวชศร (2552) กลาววา พฤตกรรมของคนในองคกรจะถกก าหนดและควบคมโดยแรงจงใจตางๆซงแรงจงใจเหลานจะมลกษณะแตกตางกนไปประกอบกบมปจจยทเปนสงจงใจมากบคลากรในองคกรนนยอมเกดความพอใจในการปฎบตงานมาก การจงใจในการท างานคอการสรางสวนประกอบในการท างานเพอโนมนาวจตใจใหคนมความรสกผกพนอยกบการท างานอยากท างานโดยทมเทและเสยสละเพอองคกร สอดคลองกบ เอกสทธ ชนนทรภม (2554) ไดศกษาเรองสมรรถนะครกบการประกนคณภาพภายในของโรงเรยนสาธตในจงหวดนครปฐม พบวา สมรรถนะครรายดานพบวาอยในระดบมากทกดาน แตไมสอดคลองกบอบลรตน จนทรเมอง (2555) ไดศกษาเรอง การพฒนาสมรรถนะของบคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง พบวา บคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง มสมรรถนะดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพคร อยในระดบปานกลาง 2. ผลการเปรยบเทยบการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ในภาพรวมและรายดานไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทเปนเชนนเพราะวาผบรหารมงพฒนาสมรรถนะหลกใหกบครทกคนไมจ ากดเฉพาะครทมประสบการณมากหรอนอยท าใหครไดรบการพฒนาสมรรถนะหลกตามวตถประสงคของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทก าหนดใหครตองไดรบการพฒนาสมรรถนะทกคน ซงสอดคลองกบผลงานวจยของสรเดช อนนตสวสด (2554) ไดศกษาเรองโมเดลเชงสาเหตและผลของผลการศกษาระดบสมรรถนะของคร สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานพบวา ผลการเปรยบเทยบระดบสมรรถนะของครทมประสบการณการท างานแตกตางกนมระดบสมรรถนะโดยรวม สมรรถนะหลก และสมรรถนะประจ าสายงานไมแตกตางกน แตไมสอดคลองกบผลงานวจยของ ธรรมศกด ศรสงคราม (2553) ทศกษาเรองการเปรยบเทยบสมรรถนะหลกในการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนจงหวดมกดาหารทมประสบการณการท างานและสงกดตามกลมภารกจตางกน พบวา ขาราชการพลเรอนทมประสบการณการท างานทแตกตางกน มสมรรถนะหลกโดยรวมในการปฏบตงานทแตกตางกน ขอเสนอแนะ

จากผลการวจยการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของผบรหารและคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ผวจยมขอเสนอแนะตอบคลากรและหนวยงานทเกยวของ ในการด าเนนงาน ดงน 1. ขอเสนอแนะจากผลการวจย 1.1 ผบรหารโรงเรยนควรน าผลการวจยดานจรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพครไป วางแผนเพอพฒนาคร

85

1.2 ผบรหารโรงเรยนควรมการนเทศตดตามการพฒนาสมรรถนะหลกครอยางตอเนอง 1.3 สถานศกษาควรมการวางแผนการพฒนาสมรรถนะหลกครอยางตอเนอง 2. ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป 2.1 ควรศกษาเกยวกบเรองการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนทมประสทธผลในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร 2.2 ควรศกษารปแบบ ปจจย ทมผลตอการพฒนาสมรรถนะของคร โรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร

87

เอกสารอางอง

กนกพร สดอกไม. (2549). การประเมนสมรรถนะในการปฏบตงานของบคลากรในองคการบรหาร สวนจงหวดสราษฎรธาน. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชา วทยาการจดการ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. กรกช จนทรสคนธ. (2548). สมรรถนะในการสอนงานของหวหนางานในโรงงานอตสาหกรรม ผลตชนสวนรถยนต. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการพฒนาทรพยากร มนษย มหาวทยาลยรามค าแหง. กระทรวงศกษาธการ. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: ครสภา ลาดพราว. ______. (2548). มาตฐานวชาชพทางการศกษา.กรงเทพฯ: ส านกเลขาธการครสภา. ______. (2553). คมอการประเมนสมรรถนะคร .กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษา ขนพนฐาน. กรต ยศยงยง. (2550). การจดการความรในองคการและกรณศกษา (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ธรรกมลการพมพ. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2548). การคดเชงวเคราะห (พมพครงท 5). กรงเทพฯ: ซคเซสมเดย. ขวญหทย วงษสรยน. (2547). การพฒนาครดานการวจยในชนเรยนโรงเรยนชยนาค าวทยาอ าเภอ บานดง จงหวดอดรธาน . ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบทสบเอด พ.ศ.2555-2559. กรงเทพฯ: สหมตรพรนตงแอนดพบลชชง. จรมพร ประถมบรณ. (2548). การพฒนาเจาหนาทใหเปนเลศในกระบวนการยตธรรมทางปกครอง. กรงเทพฯ: ส ำนกงำนศำลปกครอง. จนทนา ครบแคลว. (2554). การบรหารทรพยากรมนษยทสงผลตอสมรรถนะครของสถานศกษา เอกชนในจงหวดเพชรบร . วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร การศกษา มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร. จรประภา อครบวร. (2549). สรางคนสรางผลงาน. กรงเทพฯ: ก.พลพมพ. ชชย สมทธไกร. (2550).การสรรหา การคดเลอก และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ณรงควทย แสนทอง. (2547). มารจก Competency กนเถอะ. กรงเทพฯ: เอซ อาร เซนเตอร. เทอน ทองแกว. (2550). สมรรถนะ (Competency):หลกการและแนวปฏบต. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต. ธรรมศกด ศรสงคราม. (2553). การเปรยบเทยบสมรรถนะหลกในการปฏบตงานของขาราชการพล เรอนจงหวดมกดาหาร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหาการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.

88

ธารณ อภยโรจน. (2554). การศกษาสมรรถนะหลกเพอการพฒนาบคลากร. วทยานพนธ ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยมหดลวทยาเขต ศาลายา. ธารพรรษ สตยารกษ. (2548). Human resource management หลกการและมมมองจาก มออาชพ. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตงเฮาส. ธ ามรงค คงคาสวสด. (2548). เรมตนอยางไร เมอจะน า Competency มาใชในองคกร. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย. _____. (2549). Competency ภาคปฎบตเขาท าการอยางไร. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย. เธยรไชย ยกทะวงษ. (2552). สมรรถนะของบคลากรในโครงการตนแบบการผลตชางเทคนคเพอ อตสาหกรรม. ดษฎนพนธปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชา บรหารการศกษา มหาวทยาลย ศลปากร. นพพงษ บญจตราดลย. (2549). กาวเขาสผบรหารการศกษา. กรงเทพฯ: อนงคศลปการพมพ. นพมาส พาโคกทม. (2555). การพฒนาบคลากรเกยวกบการจดกจกรรมลกเสอสามญรนใหญ โรงเรยนวดบานต าแย อ าเภอประทาย จงหวดนครราชสมา. ปรญญานพนธการศกษามหา บณฑต สำขำวชำกำรบรหำรกำรศกษำ มหำวทยำลยมหำสำรคำม. น าทพย วภาวน. (2547). การจดการความรกบคลงความร. กรงเทพฯ: เอสอารพรนตงแมสโปรดกส. บญถม ภตโส. (2549). การพฒนาครเกยวกบการจดการเรยนรแบบโครงงาน ประเภทสงประดษฐ โรงเรยนบานโคกใส อ าเภอสหสขนธ จงหวดกาฬสนธ. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. ประกอบ กลเลยง. (2548). การบรหารขาราชการครและบคลากรทางการศกษาแนวใหม. กรงเทพฯ: การพฒนาคณภาพวชาการ. ประภารตน เคาสม และคณะ. (2551). รายงานการวจยฉบบสมบรณเรองการพฒนาการท างาน เปนทมของบคลากรงานระบบเครอขายส านกคอมพวเตอร: มหาสารคาม: มหาวทยาลย มหาสารคาม. ปยะชย จนทรวงศไพศาล. (2549). การคนหาและการวเคราะหเจาะลก Competency ภาคปฏบต (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: เอช อาร เซนเตอร. ปยะดา มาตราช. (2552). การพฒนาบคลากรดานการจดประสบการณส าหรบเดกกอนเกณฑ สงกดองคการบรหารสวนต าบลนาหวบอ อ าเภอพรรณานคม จงหวดสกลนคร. การศกษา คนควาอสระการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย มหาสารคาม. พไลวรรณ อนทรกษา. (2550). การพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: คณะรฐประศาสนศาสตร. ภมรนทร ทวชศร.(2554). ความคาดหวงและความพงพอใจในการปฎบตงานของพนกงานบรษท พรอคเตอร แอนด แกมเบล แมนแฟคเจอรง (ประเทศไทย) จ ากด. การคนควาอสระ บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการวศวกรรมธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราช มงคลธญบร. มณฑนา ทมมณ. (2553). ความตองการในการพฒนาสมรรถนะของครผสอนโรงเรยนเทคโนโลย

89

ชลบร จงหวดชลบร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา. วโรจน สารตนะ และสมพนธ พนธพฤกษ. (2545). ผบรหารมอใหม. กรงเทพฯ: ทพยวสทธ. วไลวรรณ เสาวทอง. (2547). การพฒนาบคลากรดานการจดการเรยนการสอนโดยเนน ผเรยนเปนส าคญระดบปฐมวยโรงเรยนเมองนครราชสมา อ าเภอเมองนครราชสมา จงหวดนครราชสมา. วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. วระ พรหมอารกษ. (2547). การพฒนาครดานการท าวจยใน ชนเรยนโรงเรยนบานสมวไล อ าเภอ บานดง จงหวดอดรธาน. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. ศศวมล ทองพว. (2548). ปจจยมผลตอสมรรถนะในการปฏบตงานของเภสชกรในโรงพยาบาล ชมชนเขตสาธารณสข 6. วทยานพนธสาธารณสขศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหาร สาธารณสข มหาวทยาลยขอนแกน. ศภชย ยาวะประภาษ. (2548). การบรหารบคลากรภาครฐ : กระแสใหมและสงทาทาย. กรงเทพฯ: จดทอง. สมใจ กงเตม. (2556). งานวจยเรองการพฒนาหลกสตรฝกอบรมออนไลนเพอเสรมสรางสมรรถนะ ครสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. คณะครศาสตร: มหาวทยาลย ราชภฏเพชรบรณ. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต4. (2557). แผนปฎบตการประจ าป การศกษา2557. กาญจนบร. ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. (2550). รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา. ส านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2548). คมอสมรรถนะขาราชการพลเรอน. กรงเทพฯ: พ.เอ.ลฟวง. ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2552). ขอเสนอการปฎรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552-2561).กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ. ส านกทดสอบทางการศกษา. (2554). แนวทางการประเมนคณภาพตามมาตรฐานการศกษาขน พนฐานเพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา. กรงเทพฯ: ส านกงาน พระพทธศาสนาแหงชาต. สกญญา รศมธรรมโชต. (2549). แนวทางการพฒนาศกยภาพมนษยดวย Competency- besed Learning (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. สนทร พลวงค. (2551). การพฒนาการท างานเปนทมของบคลากรในสงกดกองการศกษาเทศบาล ต าบลทาสะอาด อ าเภอซาเก จงหวดหนองคาย. การศกษาคนควาอสระการศกษา มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม. สบรรรณ เอยมวจารณ. (2548). รายงานการวจยการจดการขดความสามารถ(Competency) ของ

90

บคลากร : หวใจส าคญของการพฒนาอดมศกษาไทย. วารสารบณฑตศกษามหาวทยาลย ราชภฏสกลนคร, 48, 50-53. สรศกด ปาเฮ.(ผบรรยาย) 28-29 ธนวาคม 2553. การพฒนาวชาชพครสยคปฎรปการศกษาใน ทศวรรษทสองในสมมนาทางวชาการการพฒนาครทงระบบตามยทธศาสตรการปฎรป การศกษา.หนา 2-3. แพร: ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาแพร เขต 2. สรวฒ ยญญลกษณ. (2550). การพฒนาสมรรถนะเพอเพมประสทธผลขององคกรขาราชการคร และบคลากรทางการศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน. ศลปศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สกาวรตน สกลธรโชต. (2555). การพฒนาสมรรถนะหลกของพนกงานสวนต าบล อ าเภอ บานตาก จงหวดตาก. การคนควาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ ปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน. สมชาย โตเหยม. (2553). แนวทางการพฒนาบคลากรตามสมรรถนะหลกของพนกงานครใน โรงเรยนเทศบาลเมองแมสอดจงหวดตาก. การศกษาคนควาอสระการศกษามหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา มหาวทยาลยนเรศวร. สรเดช อนนตสวสด. (2554). โมเดลเชงสาเหตและผลของสมรรถนะของครสงกดสานกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวธ วทยาการวจยการศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อมร ทองประดษฐ. (2550). รายงานการคนควาอสระเรองสมรรถนะของพนกงานเทศบาลสายงาน นกบรหาร สงกดเทศบาลเมองเขลางคนคร. การคนควาอสระรฐประศาสนศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน. อาทตย สอนกลภกด. (2549). รายงานการศกษาคนควาอสระเรองการพฒนาการบคลากรเกยวกบ การวจยในชนเรยนของโรงเรยนน าพองศกษา อ าเภอน าพอง จงหวดขอนแกน. การศกษา คนควาอสระการศกษาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา มหาวทยาลย มหาสารคาม. อาภรณ ภวทยพนธ. (2552). กลยทธการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพ: เอช อาร เซนเตอร. อบลรตน จนทรเมอง. (2555). การพฒนาสมรรถนะของบคลากรวทยาลยการอาชพวงสะพง. [วารสารประชาสมพนธ]. เลย: วทยาลยการอาชพวงสะพง. เอกสทธ ชนนทรภม. (2554). รายงานการวจยเรองสมรรถนะครกบการประกนคณภาพภายในของ โรงเรยนสาธตในจงหวดนครปฐม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรหาร การศกษา มหาวทยาลยศลปากร. Ireland, G. D. (1994). Asssessing the importance of human resources management competencies from practitioners' perspectives. M.Ed., University of Alberta (Canada).

91

Lindner, J. R. (2001). Competency assessment and human resources management of extension county chairs. Texas: A&M University. Ivey, S. L. (2002). Workplace competencies (SCANS) of job as reported by human resource personnel. Ed.D., University of Missouri – Columbia. Castillo, E., (2005). Setup adjustment of multiple lots using a sequential Monte Carlo Method. Technometrics, 48 (3), Kennedy, P. W., & Dresser, S. G. (2005). Creating a competency-based workplace. Benefits and Compensation Digest, 42 (2), 20–23. McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than for Intelligence. American Psychologist, 28, 1-14. Parry, S. B. (1997). The quest for competencies. Journal of Training, 48-56. Boyatizis, R. E. (1982). The competent manager. New York: McGraw-Hill. Dales, M., & Hes, K. (1995). Creating training miracles. Sydney: Prentice Hall. Spencer, M., & Spencer, M. S. (1993). Competence at work: Models for superiors Performance. New York: John Wiley & Sons. Rosemary, B., & Sparrow, (1992). Designing and achieving competency: A Competency based approach to developing people and organisations. McGraw-Hill Spencer Jr., & L. M. (1993) Competency at work: Modles for superior performance. New York . John: Wiley & Sons. Anderson, J. E. (1970). Public policy making. Longman. Pace, et al. (1991). Communicating with the public: Opportunities and rewards for analyses of ecosystems: Patterns mechanisms and theories. Kierstead, J. (2007). Competencies and KSAO’s.Retrieved November 3, 2014., from www.psc-cfp.go.ca/research

93

ภาคผนวก

94

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย

1. ชอ - นามสกล นายไพรช พวกยะ

ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.)

95

สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนบานโปงไหม อ าเภอเลาขวญ จงหวดกาญจนบร ส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต 4

2. ชอ – นามสกล นายจระศกด สงวนชพ ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา การศกษามหาบณฑต (กค.ม.) สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยมหาสารคาม สถานทท างาน โรงเรยนอนบาลวดเลาขวญ อ าเภอเลาขวญ จงหวดกาญจนบร ส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต 4

3. ชอ – นามสกล นายบญสง โซยรมย ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนบานชองกลงชองกรด อ าเภอเลาขวญ จงหวดกาญจนบร ส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษากาญจนบรเขต 4

96

ภาคผนวก ข

หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมล

97

98

99

100

101

102

ภาคผนวก ค

แบบสอบถามเพอการวจย

103

แบบสอบถามเพอการวจย เรอง

การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ค าชแจง

1. แบบสอบถามฉบบน ส าหรบผบรหารโรงเรยนและครในโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2. แบบสอบถามฉบบนจดท าขนโดยมวตถประสงคเพอศกษาการพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 3. ขอความกรณาตอบแบบสอบถามทกขอตามความคดเหนของทานตามสภาพความเปนจรง ค าตอบของทานจะไมมผลกระทบใดๆ กบงานของทาน แตผลทไดรบจากการวจยครงนจะเปนประโยชนอยางยงตอการพฒนางานของครในสถานศกษาขนพนฐาน ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

4. แบบสอบถามนม 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ขอมลเกยวกบสภาพการท างานทมผลตอการพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษา ผวจยหวงเปนอยางยงวาจะไดรบความอนเคราะหจากทาน จงขอขอบคณมาในโอกาสนดวย

104

นางสาวบญหนน ซาเสน นกศกษาปรญญาโท สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

แบบสอบถามเพอการวจย

เรอง การพฒนาสมรรถนะหลกครของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ส าหรบผวจย

1 2 3

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบสถานภาพสวนตวของผตอบแบบสอบถาม

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชอง หนาขอความทตรงกบสภาพความเปนจรง

ขอท สถานภาพสวนตว ส าหรบผวจย 1 ต าแหนงของผตอบแบบสอบถาม

ผบรหารโรงเรยน คร

4

2 ประสบการณการการท างาน 1 - 5 ป 6-10 ป มากกวา 10 ป

5

ตอนท 2 สภาพการท างานทชวยพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษา ค าชแจง 1. แบบสอบถามนผวจยมความประสงคจะขอทราบสภาพการท างานทมผลตอการพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษาวาผตอบมความคดเหนอยในระดบใด

2. โปรดท าเครองหมาย ลงในชองสภาพการสภาพการท างานทชวยพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษาตามความคดเหนของทานหวขอละหนงชอง 3. แบบสอบถามชดนเปนแบบสอบถามสภาพการท างานทชวยพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษาโดยมล าดบคะแนนทใหความหมายดงน 5 หมายถง สภาพการปฎบตงานในระดบ มากทสด

4 หมายถง สภาพการปฎบตงานในระดบ มาก

105

3 หมายถง สภาพการปฎบตงานในระดบ ปานกลาง 2 หมายถง สภาพการปฎบตงานในระดบ นอย 1 หมายถง สภาพการปฎบตงานในระดบ นอยทสด

ตอนท 2 แบบสอบถามดานสภาพการท างานทชวยพฒนาสมรรถนะหลกครในโรงเรยนประถมศกษา

ขอ รายการ ระดบการปฏบตงาน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

ดานการมงผลสมฤทธในการปฏบตงาน

1 สงเสรมใหครมความสามารถในการก าหนดเปาหมาย การวเคราะหสงเคราะหภารกจงานเพอแกปญหาอยางเปนระบบ

A1

2 สงเสรมใหครมความสามารถในการวางแผนการปฎบตงานและแกปญหาอยางเปนระบบ

A2

3 สงเสรมใหครมความสามารถในการตดตาม และประเมนผลการปฏบตงานของตนอยางเปนระบบ

A3

4 สงเสรมใหครมความสามารถในการพฒนาการปฏบตงานใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

A4

5 สงเสรมใหครมความมงมนในการปฏบตหนาทอยางมคณภาพ ถกตองครบถวนสมบรณ ใฝเรยนร มความคดร เร มสรางสรรค แสวงหาความรเกยวกบวชชพใหมๆ

A5

6 สงเสรมใหครมการปฏบตงานเพอตอบสนองความตองการของผเรยน ผปกครอง และชมชน

A6

7 สงเสรมใหครใชผลการประเมนการปฏบตงานมาปรบปรง/พฒนาการท างานใหดขน

A7

8 สงเสรมใหครมแผนการปฏบตงาน และการจดการเรยนรอยางเปนขนตอนทกภาคเรยน

A8

ดานการบรการทด 9 สงเสรมใหครมความตงใจและมความเตมใจในการ

ใหบรการ B1

10 สงเสรมใหครมการปรบปรงระบบบรการใหมประสทธภาพอยางตอเนอง

B2

11 สงเสรมใหครใหบรการดวยความออนนอมใหเกยรต และเหนอกเหนใจผมารบบรการ

B3

106

ขอ รายการ ระดบการปฏบตงาน ส าหรบ

ผวจย 5 4 3 2 1

12 สงเสรมใหครใหบรการอยางรวดเรวทนใจไมลาชา โดยยดความตองการของผรบบรการเปนหลก

B4

13 ศกษาความตองการของผรบบรการ และน าขอมลไปใชในการปรบปรงและพฒนา

B5

14 เปนแบบอยางทดแกครใดยการสงเสรมใหครท ากจกรรมตางๆ เพอประโยชนสวนรวมเมอมโอกาส

B6

15 เปนแบบอยางทดแกครในการสงเสรมใหครมความภาคภมใจและมความสขในการใหบรการแกผรบบรการ

B7

ดานการพฒนาตนเอง 16 อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครศกษา

คนควาหาความร ใหมๆทางวชาการและวชาชพเพอพฒนาตนและพฒนางาน

C1

17 อ านวยความสะดวกและสงเสรมใหครมการแลกเปลยนเรยนรเพอการพฒนาตนเองและพฒนางาน

C2

18 ใหโอกาสครในการแสวงหาโอกาสพฒนาตนเองดวยวธการทหลากหลาย เชน การเข าร วมประชม/สมมนา การศกษาดงาน การคนควาดวยตนเอง

C3

19 แนะน าและสงเสรมใหครมการรวบรวมขอมล สงเคราะหขอมลความร และจดหมวดหมความรอยางเปนระบบ

C4

20 สงเสรมใหครด าเนนการปรบปรงองคความรใหทนสมยและเปนปจจบน

C5

21 สงเสรมใหครสรางองคความรและนวตกรรมใหมๆเพอพฒนาการจดการเรยนร พฒนาองคกรและพฒนาวชาชพ

C6

ขอ รายการ ระดบการปฏบตงาน

ส าหรบผวจย 5 4 3 2 1

22 สงเสรมใหครมการสรางเครอขายการเรยนรเพอการพฒนาตนเองทงในและนอกสถานศกษา

C7

23 สงเสรมใหครมการนเทศ แนะน า ใหค าปรกษา C8

107

และถายทอดความร ประสบการณทางวชาชพแกผอน

ดานการท างานเปนทม

24 เปนแบบอยางและสงเสรมใหครใหความรวมมอชวยเหลอและสนบสนนเพอนรวมงานในการปฎบตงาน

D1

25 เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมการเสรมแรงและใหก าลงใจเพอนรวมงาน

D2

26 เปนแบบอยางและสงเสรมใหครมทกษะในการท างานร วมกบบคคล กล มบคคลไดอย างมประสทธภาพ

D3

27 สงเสรมใหครไดแสดงบทบาทการเปนผน าหรอผตามในการท างานรวมกบผอนไดอยางเหมาะสมตามโอกาส

D4

28 สงเสรมใหคร เขาไปมสวนรวมกบผ อนในการพฒนาการจดการศกษาใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมายอยางตอเนอง

D5

29 เปนแบบอยางใหครในการสรางสมพนธภาพทดในการท างานรวมกบผอนตามบทบาทหนาททไดรบมอบหมาย

D6

30 เปนแบบอยางและสงเสรมครใหเกยรต ยกยองชมเชย และใหก าลงใจแกเพอนรวมงานในโอกาส ทเหมาะสม

D7

31 เปนแบบอยางและสงเสรมใหคร รบฟงความคดเหนและแลกเปลยนประสบการณภายในทมงาน เพอสรางวฒนธรรมการท างานเปนทมใหเกดขนในสถานศกษา

D8

ขอ รายการ ระดบการปฏบตงาน

ส าหรบผวจย 5 4 3 2 1

ดานจรยธรรม

32 เปนแบบอยางทด ใหกบครดานความรกและศรทธาในวชาชพ

E1

33 เปนแบบอยางทดใหกบครดานการด ารงชวตทเหมาะสม

E2

34 สนบสนนใหคร เข าร วมกจกรรมการพฒนาจรรยาบรรณวชาชพ

E3

35 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครเปนผมความ E4

108

เสยสละอทศตนเพอประโยชนตอวชาชพ และเปนสมาชกทดขององคกรวชาชพ

36 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครยกยอง ชนชมบคคลทประสบความส าเรจในวชาชพ ยดมนในอดมการณของวชาชพ ปกปองเกยรตและศกดศรของวชาชพ

E5

37 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครซอสตยตอตนเอง ตรงตอเวลา วางแผนการใชจาย และใชทรพยากรอยางประหยด ปฏบตตนตามกฎ ระเบยบ ขอบงคบ และวฒนธรรมทดขององคกร

E6

38 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามบทบาทหนาท และมงมนพฒนาการประกอบวชาชพใหกาวหนา ยอมรบผลอนเกดจากการปฏบตหนาทของตนเอง และหาแนวทางแกไขปญหา อปสรรค

E7

39 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนไดเหมาะสมกบบทบาทหนาท และสถานการณ มความเปนกลยาณมตรตอผเรยน เพอนรวมงาน และผรบบรการ

E8

40 เปนแบบอยางทดและสงเสรมใหครปฏบตตนตามหลกการครองตน ครองคน ครองงานเพอใหการปฏบตงานบรรลผลส าเรจ

E9

ประวตผวจย

ชอ-นามสกล นางสาวบญหนน ซาเสน

วนเดอนปเกด วนท 3 เดอนกมภาพนธ พทธศกราช 2521

สถานทเกด 14 หม 2 ต าบลเหลาหม อ าเภอดอนตาล จงหวดมกดาหาร

ต าแหนงหนาทการงาน ครโรงเรยนบานโปงไหม

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2533 ประถมศกษาปท 6 โรงเรยนเหลาหม อ าเภอดอนตาล

จงหวดมกดาหาร

109

พ.ศ. 2536 มธยมศกษาตอนตนปท 3 โรงเรยนวดเหลาหม อ าเภอดอนตาล

จงหวดมกดาหาร

พ.ศ.2539 มธยมศกษาตอนปลายปท 6 โรงเรยนมกดาหาร

อ าเภอเมอง จงหวดมกดาหาร

พ.ศ. 2545 ครศาสตรบณฑต วชาเอก การประถมศกษา

สถาบนราชภฏกาญจนบร จงหวดกาญจนบร

พ.ศ. 2558 ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชา การบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร จงหวดกาญจนบร