การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธกลมเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ

โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

โดย

พลตรชาญชย ตกขะปญโญผอานวยการโรงพยาบาลโรงพยาบาลคายสรนาร

นกศกษาวทยาลยปองกนราชอาณาจกรหลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนทประจาปการศกษา พทธศกราช 25 - 2560

ก

บทคดยอ

เรอง การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ กลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนารจงหวดนครราชสมา

ลกษณะวชา สงคมจตวทยาผวจย พลตรชาญชย ตกขะปญโญ หลกสตร วปอ. รนท

ทหารกองประจาการ จดอยในกลมทตองเฝาระวงการตดเชอ HIV จากความสาคญขางตนจงเปนทมาของงานวจยชนน ซงมงทาความเขาใจในรปแบบของการมพฤตกรรมเสยงทางเพศ ทมผลตอการแพรกระจายการตดเชอเอชไอว/เอดสในกลมทหารกองประจาการและสงคมไทยเพอแสวงหาปจจยเชงเหตของพฤตกรรมปองกนโรคเอดส โดยศกษาสาเหตจากปจจยภายในของตวบคคล ม วตถประสงคของการวจย ดงน 1.ศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอวในทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา2.เสนอแนะแนวทางในการระวงปองกนการตดเชอ แกกลมเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา 3.ไดแนวทางในการสรางเครองมอชวยสอนสขศกษา เพอปรบเปลยนพฤตกรรม และทศนคตของทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา ขอบเขตของการวจย เนนการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ กลมเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษโรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา ดาเนนการศกษาวจยเชงพรรณนา เกบแบบสอบถามและการสมภาษณเชงลก ผลการวจย พบวา กลมตวอยางเปนเพศชายทงหมด และมอายเฉลย ปสวนใหญเคยมเพศสมพนธ 93% มเพศสมพนธครงแรกไมสวมถงยางอนามย 46% ไดสวมถงยางอนามย 46% ในรอบ เดอนทผานมาไมมอาการอาการผดปกตใด ๆ เลย % และ กลมตวอยางในรอบ เดอนทผานมา เคยตรวจเลอด และรผลเลอดเชอเอชไอว/เอดส % ขอเสนอแนะ ควรมโครงการเพอนชวยเพอนใหกลมทหารกองประจาการ ควรมการศกษาถงปจจยท มผลตอการมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวในพลทหารกองประจาการทครอบคลมในพนทกองทพภาคทและ เปรยบเทยบปจจยทมผลตอพฤตกรรมสขภาพระหวางกลมทหารกองประจาการกลมทหารทมพฤตกรรมสขภาพทด กบกลมทมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ/เอชไอว

คานา

ข

ในการศกษาวจยจดทา หลกสตรการปองกนราชอาณาจกร ลกษณะวชา สงคมจตวทยา เรอง “การพฒนาประสทธภาพการปองกนการตดเชอทางเพศสมพนธ” เปนการดาเนนงานในชวงเวลาทใหความสาคญกบการปองกนการตดเชอจากโรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเอดส ในหวงประจาการของทหารกองประจาการผลด / และ / เพอใหศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอว ในทหารกองประจาการ และนามาใชในการพฒนาเครองมอชวยสอนสขศกษาใหมประสทธภาพมากยงขน

ขอมลของงานวจยสาเรจไดดวยความชวยเหลอของ เจาหนาทสานกงานพฒนาระบบราชการ โรงพยาบาลคายสรนาร พรอมทงดแลจดรปแบบของเอกสารวจยฉบบน ตลอดจนขอขอบคณคณาจารย และเจาหนาทของวทยาลยปองกนราชอาณาจกรทกทานทไดใหความกรณาเออเฟอตลอดเวลาทศกษา ของกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

พลตร(ชาญชย ตกขะปญโญ)

นกศกษาวทยาลยปองกนราชอาณาจกรหลกสตรการปองกนราชอาณาจกร รนท

ผวจย

ค

สารบญหนา

บทคดยอ กคานา ขสารบญ คสารบญตาราง จสารบญแผนภาพ ฉบทท บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหาวตถประสงคของการวจย 4ขอบเขตของการวจย 4สมมตฐานการวจย 5ขอจากดของการวจย 5ประโยชนทไดรบจากการวจย 5คาจากดความ

บทท ทฤษฎ แนวคด วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของสถานการณการตดเชอทางเพศสมพนธของโลกและประเทศไทย 7กรอบแนวคดยทธศาสตรการปองกนและควบคมโรคตดตอทางเพศสมพนธของ 17กระทรวงสาธารณสขยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการยตปญหาเอดส พ.ศ. - 18ความหมายของทศนคต การปรบเปลยนเปลยนทศนคตและพฤตกรรมเสยงงานวจยทเกยวของ 43

บทท วธดาเนนการวจยวธการวจย 44ประชากรและกลมตวอยาง 45เครองมอทใชในการวจยการเกบรวบรวมขอมล 47การวเคราะหขอมล 48

ง

สารบญ(ตอ)หนา

บทท ผลการวเคราะหขอมลสวนท ขอมลทวไปสวนท ประสบการณการมเพศสมพนธสวนท การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดสสวนท ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเองแบบสมภาษณเชงลก

บทท สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะสรปผลการวจยการวเคราะหขอมลเชงคณภาพอภปรายผลขอเสนอแนะ

บรรณานกรมภาคผนวก

แบบสอบถามการเฝาระวงพฤตกรรมทสมพนธกบโรคตดตอทางเพศสมพนธแบบสมภาษณ

ประวตยอผวจย

จ

สารบญตาราง

หนาตารางท

- รอยละการตดเชอเอชไอว และโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในกลมพนกงานบรการแอบแฝงกรงเทพมหานคร และเชยงราย พ.ศ.

- ความชกของการตดเชอ และโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในกลมพนกงานบรการแอบแฝง เชยงใหม ชลบร และภเกต ในป พ.ศ.

- อตราความชกการตดเชอฯ ของพนกงานบรการหญงททางานนอกสถานบรการและในสถานบรการ พ.ศ. และ

4-1 แสดง จานวน รอยละ ของขอมลทวไป- แสดง จานวน รอยละ ประสบการณของการมเพศสมพนธ- การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ

และเอชไอว/เอดส- แสดงจานวน ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยน และ หลงเรยน จาก 56

กลมตวอยางจานวน นาย- สรปผลการสมภาษณเชงลก

ฉ

สารบญแผนภาพ

หนาแผนภาพท

- Preliminary WHO estimate: 357 million new case of curable STIs in 2012- สถานการณโรคตดตอทางเพศสมพนธ โดยเฉพาะโรคหนงอในและซฟลส 8

กาลงระบาดในหลายพนท เชน ยโรป ในอเมรกา และในเอเชย- ความชกของการตดเชอเอชไอวและอบตการณการตดเชอเอชไอว 10

กลมหญงทมาฝากครรภ- ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณของการตดเชอเอชไอว 10

กลมทหารกองประจาการ ในประเทศไทย พ.ศ. -- ความชกของการตดชอเอชไอว และอบตการณการตดเชอเอชไอว 11

กลมพนกงานบรการหญงตรง ประเทศไทย พ.ศ. -- ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณการตดเชอเอชไอว 12

กลมพนกงานบรการหญงแฝง ประเทศไทย พ.ศง -- ความชกการตดเชอเอชไอวและโรคตดตอทางเพศสมพนธในกลม 14

พนกงานบรการหญง พ.ศ. -

บททบทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

โรคตดตอทางเพศสมพนธ เปนปญหาสาคญทางสาธารณสขของประเทศมาเปนเวลานาน โดยเฉพาะอยางยงเปนปจจยเสยงทสาคญทสดในการนาไปสการตดเชอเอดสซงยงเปนโรคทยงรกษาไมหายขาดทาใหผตดเชอมรางกายทออนแอลง มโรคแทรกซอนตามมา ตองรบการรกษาทตอเนองและยาวนาน ตลอดจนมคารกษาพยาบาลสง

ประเทศไทยมการรณรงคในการปองกนและแกไขปญหาโรคเอดสตงแตป ซงทาไดผลดเปนทยกยองในระดบนานาชาตทาใหการตดเชอเอดสในไทยอยในระดบทควบคมไดในชวง ปทผานมา อกทงยงมผลใหการตดเชอทางเพศสมพนธมสถตทลดลงอยางตอเนอง ( กรมควบคมโรค) แตในขณะเดยวกนหลงจากท มการปรบระบบการรกษาพยาบาลไปสระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา มการปรบระบบความรบผดชอบดานการดแลดานโรคตดตอทางเพศสมพนธจากศนยกามโรคไปสระบบรกษาในโรงพยาบาลตามปกตมผลใหศนยกามโรคลดบทบาทลงไป ทาใหขาดผรบผดชอบทชดเจน ขาดยทธศาสตรทชดเจนและตอเนองในการรณรงคดานการปองกนการตดเชอทางเพศสมพนธ

ในอกปจจยหนง คานยมในสงคมไทยเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว จะเหนไดวาในกวาปมาน คานยมทางเพศของคนไทยโดยเฉพาะอยางยง ในกลมวยรน วยแรงงาน ไดเปลยนแปลงไปอยางมาก ทงดานความเสรทางเพศ ความกลาในการคบเพอนตางเพศ คานยมรกนวลสงวนตวจางหายไป วยรนมเพศสมพนธครงแรกในอายนอยลง ตลอดจนสอตาง ๆกระตนใหเหนวาการแสดงออกทางเพศเปนเรองปกตการเขาถงขาวสารทางสอออนไลนทาไดงายขนโดยเฉพาะสอลามกอนาจาร สอทกระตนอารมณทางเพศ. อกทงสถานบรการ สถานเรงรมยมมากมาย และการจากดอายคนการบงคบใชกฎหมายยงไมไดทาอยางจรงจง

ดวยปจจยตาง ๆดงกลาวขางตนยงผลใหสถตโรคตดตอทางเพศสมพนธสงขนอยางตอเนองโดยในป มอตราปวย . ตอแสนประชากร เพมขนเปน . และ . ในปและ ตามลาดบ ( กรมควบคมโรค ) จากขอมลของสานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค พบวาในปพ.ศ. ประเทศไทยมจานวนผปวยซฟลส ราย และเพมจานวนขนเปน รายในป

2

พ.ศ. กลาวไดวาประเทศไทยมจานวนผปวยโรคซฟลสเพมสงขนเปน เทาใน ปทผานมาสวนผปวยหนองใน มจานวนผปวย รายในปพ.ศ. เพมขนเปน รายในป และลดลงเปน รายในป ในขณะทกลมประชากรชวงอาย - ปตดโรคตดตอทางเพศสมพนธเพมสงขนอยางนาเปนหวงโดยเพมสงขนจาก . ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ.

เพมเปน . ตอประชากรแสนคน ซงในกลมนถาตดเชอเอดสกจะทาใหประเทศขาดกาลงคนวยทางานและตองแบกภาระคารกษาพยาบาลจานวนมากและตอเนองยาวนาน

ในชวงทผานมาประเทศไทยมการรณรงคในการปองกนและแกไขปญหาเอดสตงแตแรกเรมในหวงป พ.ศ. ไดผลดทงการใชนโยบายถงยาง %ในหญงบรการ การรณรงคใหความรเกยวกบการปองกนโรคเอดสการใชศนยกามโรคเปนทใหผปวยสามารถเขาถงบรการไดสะดวกในรปแบบของคลนกนรนามการลดการการรงเกยจผปวย การอบรมทกษะการใหคาปรกษาแกบคลากรทางสาธารณสขทวประเทศเพอดแลผปวยทงดานการรกษาพยาบาลทเหมาะสมและการใหคาปรกษาทางดาน จตใจ ทาใหสามารถควบคมโรคเอดสไดคอนขางดในชวง ปตอมาแตเมอมการปรบระบบบรการสาธารณสขไปสระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ไดลดความสาคญของศนยกามโรคลง และใหรพ.ตาง ๆดแลเรองนเอง ทาใหขาดการบรณาการการแกปญหาโรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเอดสอยางเปนรปธรรม จนทาใหโรคเหลานกลบมาเปนปญหาใหม

จากรายงานของโครงการโรคเอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) พบวา สถานการณการแพรระบาดของเอชไอว/เอดส ในป 2558 มผตดเชอเอชไอวทวโลกสะสม 36.7 ลานคน เปนผ ตดเชอรายใหม 2.1 ลานคน และมผเสยชวตเนองจากโรคเอดส 1.1 ลานคน สาหรบประเทศไทยจากการคาดประมาณจานวนผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส พบวาในป 2559 มผตดเชอเอชไอว426,999 คน ผตดเชอเอชไอวทเสยชวต 16,122 คน เปนผตดเชอรายใหม 6,304 คน

ทงน กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ไดกาหนดนโยบาย มาตรการตางๆพรอมผลกดนและสงเสรมใหหนวยงานในทกระดบดาเนนการตามมาตรการสาคญ คอ 1.สงเสรมใหประชาชนรสถานะการตดเชอฯ และรบการรกษาแตเนนๆ โดยใหความสาคญของการใชยาตานไวรส PrEP เปนหนงในแนวทางการปองกนการตดเชอเอชไอว 2.เพมประสทธภาพการบรหารจดการถงยางอนามยและสงเสรมภาพลกษณถงยางอนามยอยางตอเนอง 3.พฒนาคณภาพบรการการดแลรกษาการตดเชอเอชไอว/ผปวยเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธ ใหไดมาตรฐานมคณภาพอยางตอเนอง และขยายความครอบคลมทวประเทศ 4.ขยายความครอบคลมการดาเนนงานสงเสรมใหหนวยงานภาครฐเปนตวอยางในการดาเนนงานตามแนวปฏบตแหงชาตวาดวยการปองกนและบรหารจดการดานเอดสในสถานททางาน โดยในป 2560 ตงเปาหมายหนวยงานภาครฐและองคกรปกครองสวนทองถนเขารวมดาเนนงาน ไมนอยกวา 120 หนวยงาน และ 5.รณรงคสงเสรมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบเอชไอว/และโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในวนสาคญ

3

ตางๆ เพอนาสการปองกนโรคทถกตองและมทศนคตทด ไมมการรงเกยจและเลอกปฏบตตอผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดสทางกระทรวงสาธารณสขจงไดวางแผนยทธศาสตรปองกนและควบคมโรคตดตอทางเพศสมพนธแหงชาตป - โดยการบรณาการทกภาคสวนทเกยวของทงกระทรวงสาธารณสข กระทรวงกลาโหม ( กรมแพทยทหารบก กรมแพทยทหารเรอ กรมแพทยทหารอากาศ ) กระทรวงแรงงาน องคกรภาคประชาสงคม ภาคเอกชน โดยหนงในยทธศาสตรนนคอการปองกนและรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธสาหรบกลมเปาหมายเฉพาะใหไดผลและครอบคลม ซงเปนยทธศาสตรหลกทสาคญทสดในการแกปญหาดงกลาวไดอยางเปนรปธรรมและมประสทธภาพจงเปนแรงจงใจทสาคญของผวจยในการคนควาแนวทางในการปองกนปญหาดงกลาวอยางเปนรปธรรมและเหมาะสมกบกลมเปาหมาย ซงเชอวาจะทาใหการแกปญหาการตดเชอทางเพศสมพนธและโรคเอดสของประเทศไทยประสบความสาเรจในไมชา

ในสวนของทหารกองประจาการ จดอยในกลมทตองเฝาระวงการตดเชอ HIVเนองจากอยในกลมวยเจรญพนธซงอยในชวงวยรนและวยผใหญตอนตน มอายอยระหวาง - ปเมอถกเกณฑทหาร ตองรบใชกองทพ และถกสงไปประจาตาม กรม กอง เปนระยะเวลา ป ซงการทตองเปลยนวถชวต สภาพแวดลอม เพอนฝง และลกษณะงานทตองอยภายใตกฎระเบยบตาง ๆประกอบกบการทตองหางไกลจากครอบครวหรอคสมรส อาจทาใหเพมความเสยงตอการย วยใหเกดพฤตกรรมเสยงของการตดเชอ HIV ได (Radhika, 2003)จาก สถตการศกษาบคลากรเพศชาย ในระยะกอนและภายหลงการ รบใชกองทพ พบวา อตราการตดเชอ HIV ในแตละป มคา ประมาณรอยละ 2 - 5 (Beyer et al, 1995; &Clementano, et al, 1996) นอกจากนจากผลการสารวจของกองระบาดวทยา กระทรวงสาธารณสข (2550) พบวา รอยละ 30.8 ของพลทหาร กองประจาการทมเพศสมพนธกบหญงขายบรการไมใชถงยาง อนามย ซงเปนกลมทใชถงยางอนามยตาทสด เมอเปรยบเทยบ กบกลมนกศกษาเพศชายทมอายใกลเคยงกน (Lanlardingham et al, 1993) ในขณะทสถาบนวจยทางการแพทยทหาร (2550) พบวาในป พ.ศ. 2548 อตราการตดเชอสะสมในกลมพลทหาร ในภาคกลางคดเปนรอยละ 0.75 ซงนบวาสงกวาภาคอน ๆ จาก สถตดงกลาว กระทรวงสาธารณสขไดจดทหารกองประจาการ เปนหนงในกลมประชากรทตองเฝาระวงการตดเชอ HIV(รายงานระบบการตดตามสถานการณเอดสของประเทศของกระทรวงสาธารณสข , 2550;สถาบนวจยทางการแพทยทหาร, 2550) ดงนนผวจยจงสนใจในการสารวจพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวในกลมพลทหารกองประจาการในกองทพ ซง เปนกลมเสยงตอการตดเชอ อนจะเปนแนวทางสาหรบกาลงพล และกองทพใหมทศทางในการปฏบตกาหนดนโยบายสขภาพ สาหรบกาลงพลในการปฏบตตนเพอสงเสรมพฤตกรรมสขภาพ และลดพฤตกรรมเสยงของการเกดโรคเอดสของกองทพบก และสงคมตอไป

4

นอกจากนยงพบวางานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมปองกนโรคเอดส กลมทหารกองประจาการในประเทศไทย จะเปนงานวจยเชงสารวจ (Survey Research) เปนสวนใหญ ยงไมพบวามงานวจยเชงปรมาณซงมงศกษาหาสาเหตของพฤตกรรมขางตนอยางเปนระบบ จงทา ใหการกาหนดนโยบายและแนวทางการดาเนนงาน เพอแกไขปญหาการตดเชอเอชไอวในกลมตวอยางดงกลาว เปนไปอยางไมตรงกบสาเหตท แทจรงของปญหา เพราะมกอางองกบงานวจยในตางประเทศซงมบรบทและรปแบบทางสงคมและวฒนธรรมท ตางจากในประเทศไทย อนเนองมาจากการขาดขอมลและองคความรทเหมาะสมมาใชกาหนดและชนาแนวทางการดาเนนงานนนเอง

จากความสาคญขางตนจงเปนทมาของงานวจยชนน ซงมงทาความเขาใจในรปแบบของการมพฤตกรรมเสยงทางเพศ ทมผลตอการแพรกระจายการตดเชอเอชไอว/เอดสในกลมทหารกองประจาการและสงคมไทย เพอแสวงหาปจจยเชงเหตของพฤตกรรมปองกนโรคเอดส โดยศกษาสาเหตจากปจจยภายในของตวบคคล

วตถประสงคของการวจย

1.ศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอว ในทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

2.เสนอแนะแนวทางในการระวงปองกนการตดเชอ แกกลมเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

3.ไดแนวทางในการสรางเครองมอชวยสอนสขศกษา เพอปรบเปลยนพฤตกรรม และทศนคตของทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

ขอบเขตของการวจย1. เนนการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธกลมเปาหมาย

ทหารกองประจาการโรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา2. การนาเสนอแนวทางการใหความรและปรบเปลยนพฤตกรรมมงเนนในกลมทหาร

กองประจาการโรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา. การวจยครงนเปนสวนหนงของ ยทธศาสตรท ของยทธศาสตรการปองกนและ

ควบคมโรคตดตอทางเพศสมพนธของกระทรวงสาธารณสข

5

สมมตฐานการวจย

ทหารกองประจาการ รอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมามการปรบเปลยนพฤตกรมทอาจเสยงตอการตดโรคเอดสดขน หลงจากไดรบจดกจกรรมแบบพสอนนอง และการจดกลมพดคยเพอปรบทศนคต

ขอจากดของการวจย

การวจยเชงคณภาพเกยวกบโรคเอดสในทหารกองประจาการน ตองเกยวของกบขอมลซงไดถกพฒนาไปมากทงในสวนของความรพนฐานเกยวกบวธการตรวจรกษา และในดานสถตทพบจากแนวทางการแกไขโรคเอดสของหนวยงานทหาร ขอมลสารสนเทศไดถกนาเอามาจดสราง ปรบปรง หรอดดแปลง โดยหลายๆ หนวยงานตางทากนหลายขนตอน ขอมลทพบบางสวนอาจคลาดเคลอน การรวบรวมขอมลตองเปนไปตามหวงการเกณฑทหารประจาป ปละผลด และตองทากบหนวยทหารทมการฝกทหารใหม และเนองดวยการจดทาเอกสารวจยน ตองทาในชวงเวลาทตองมการสอนเพอใหความรเรองโรคเอดสกบทหารเกณฑผลดใหม และตองมการรวบรวมขอมลทเกยวของกบการสอนเรองโรคเอดสใหกบทหารทเปนประโยชนและสามารถนาขอมลไปใชในการปองกนแกไขโรคเอสในทหารเกณฑ รวมถงไดจดทาในชวงเวลาท ตองมการศกษาขอมลซงเปนประโยชนอกมากมายจากวทยาลยปอกนราชอาณาจกร การวเคราะหจงทาไดแตในรปทควรจะปรบปรงแกไขในแนวทางการปองกนในอนาคต

ประโยชนทไดรบจากการวจย

. ทาใหทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร ทราบและเขาใจพฤตกรรมเสยง ความเชอ ความเขาใจตอการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ

. ทาใหทราบแนวทางการพฒนาการรณรงคใหความรและการปรบเปลยนพฤตกรรมในประชากรทหารกองประจาการทวทกพนทได

6

คาจากดความ

โรคตดเชอทางเพศสมพนธ หมายถง โรคทตดตอจากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนงโดยผานการมเพศสมพนธ ไดแกกามโรคทกชนด เชน โรคซฟลส โรคหนองใน โรคเอดส

โรคซฟลส หมายถง โรคตดตอทางเพศสมพนธ เกดจากเชอแบคทเรย Treponemapallium อาการ อาจเรมทมแผลอวยวะเพศ แลวแพรกระจายไปทางกระแสเลอด อาจมอาการ ปวดตามขอ มผนตามตวผมรวง และถายงไมไดรบการรกษาจะลกลามไปยงอวยวะตางๆของรางกาย เชนจมกโหว หหนวก สมองพการเปนตน

โรคหนองใน หมายถง โรคตดตอทางเพศสมพนธ เกดจากเชอแบคทเรย Neisseriagonorrheaeในผชายมอาการปสสาวะขด มหนองขน ผหญงอาจมอาการตกขาว ปวดองเชงกราน

โรคเอดส หมายถง กลมอาการภมค มกนบกพรอง เสยงตอการตดเชอฉวยโอกาส เชนปอดบวม เชอราทงในปาก ในสมอง หรอเปนเนองอก ตดตอทางเพศสมพนธ การ เขมฉดยาเสพตดรวมกนการตดตอทางเลอดหรอสารคดหลง ยงไมมยารกษาใหหายขาด

ทหารกองประจาการ หมายถง ทหารเกณฑทกผลดในจงหวดนครราชสมาในหวงเวลาวจย

บทททฤษฎ แนวคด วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

สถานการณการตดเชอทางเพศสมพนธของโลกและประเทศไทย

. สถานการณระดบโลกในป องคการอนามยโลกไดคาดการณจานวนผ ตดเช อโรคตดตอทาง

เพศสมพนธรายใหม ในทวทกภมภาครวมกนจานวนประมาณ ลานคน โดยภมภาคทมจานวนผตดเชอสงใน 3 อนดบแรก คอ Western Pacific Region, Region of the Americas และ AfricanRegion สวน South-East Asia Region ซงประเทศไทยเปนสวนหนงในภมภาคน มผตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธรายใหมประมาณ ลานคน จากขอมลแสดงใหเหนวาโรคตดตอทางเพศสมพนธ ยงคงเปนปญหาและภาระโรคทนาเปนหวงของทก ๆ ภมภาค ดงรปท

รปท Preliminary WHO estimate: 357 million new case of curable STIs in 2012

สถานการณโรคตดตอทางเพศสมพนธ โดยเฉพาะโรคหนองในและซฟลส กาลงระบาดในหลายพนท เชน ในยโรป ในอเมรกา และในเอเชย ดงรปท

8

รปท สถานการณโรคตดตอทางเพศสมพนธ โดยเฉพาะโรคหนองในและซฟลส กาลงระบาดในหลายพนท เชน ในยโรป ในอเมรกา และในเอเชย

. สถานการณโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในประเทศไทยภาพรวมสถานการณการระบาดของการตดเชอเอชไอว ประเทศไทย พ.ศ. 2556

9

การแพรระบาดของโรคเอดสในประเทศไทยมมาอยางตอเนองเปนระยะเวลานานมากกวา 20 ป โดยนบตงแตการไดรบ รายงานผปวยเอดสรายแรกในป พ.ศ. 2527 สาเหตหลกของการแพรระบาดของการตดเชอเอชไอว เกดจากการมเพศสมพนธทไมได ปองกนโดยเฉพาะในกลมหญงและชายวยเจรญพนธ แมวาประเทศไทยจะมนโยบายควบคมและปองกนการแพรระบาดของโรคเอดส ระดบชาต ตงแต ป พ.ศ. 2533 ทาใหอตราการตดเชอเอชไอวในหลายกลมประชากรลดลงโดยลาดบ ในชวงทศวรรษแรก สามารถ ชะลอการแพรระบาดไดอยางรวดเรว แตในชวงทศวรรษหลงผานมา มการเปลยนแปลงของสภาพสงคม และเศรษฐกจ รวมทง ความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยในยคโลกาภวฒนทาใหการใชชวตของประชาชน มการเปลยนแปลงไป ทาใหกลวธในการปองกนการแพรระบาดของโรคท เคยไดผลมาในอดตไมมประสทธผลหรอประสบความสาเรจเทาทควร สถานการณการแพรระบาดของโรค เอดส และสถานการณการตอบสนองตอการปองกนและแกไขปญหาทดาเนนการอยในปจจบนจงจาเปนตองไดรบการทบทวน ปญหาสถานการณระบาดของการตดเชอเอชไอวและโรคเอดสในปจจบนสรปไดโดยสงเขป ดงน

. ขอมลเฝาระวงทางระบาดวทยาแสดงใหเหนวา การตดเชอฯ ในประชากรบางกลมไมลดลง

. ขอมลสะทอนปจจยสงเสรมการแพรระบาดของการตดเชอฯ ในกลมเดกและเยาวชน อนเปนผลมาจากการเปลยนแปลงภาวะทางสงคม วฒนธรรม และคานยมการใชชวต

2.2 การระบาดของการตดเชอเอชไอวไมลดลง และมสญญาณเตอนวาแนวโนมการเพมสงขนของการตดเชอฯ อาจยอนกลบมา

. . แนวโนมการระบาดในกลมประชากรทวไป ความชกของการตดเชอในกลมประชากรทวไปลดลง สะทอนใหเหนไดจากขอมลเฝาระวงการตดเชอฯ ในกลมทหารคดเลอกใหมเขากองประจาการและกลมหญงทมารบบรการฝากครรภ ผลจากนโยบายและความเขมแขงของทกภาคสวนในการดาเนนการทาใหการควบคมการแพรระบาดของประเทศไทยชวง ทศวรรษแระประสบความสาเรจ ความชกของการตดเชอฯลดลงอยางรวดเรวและตอเนอง แตเรมชะลอตวการลดลงในชวงระยะ ปหลงน

กลมหญงทมาฝากครรภมแนวโนมลดลงอยางรวดเรวตงแตป พ.ศ. ความชกของการตดเชอเอชไอวรอยละ . อบตการณการตดเชอเอชไอวมคาเทากบ . คนตอประชากร

คนตอป (รปท )

10

รปท ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณการตดเชอเอชไอว กลมหญงทมาฝากครรภทมา : การเฝาระวงการตดเชอเอชไอว พ.ศ. - สานกระบาดวทยา

กรมควบคมโรค

กลมทหารคดเลอกใหมเขากองประจาการในแตละปเปนตวแทนของประชากรชายไทยอาย - ป (อายเฉลย ป) ความชกของการตดเชอเอชไอวในกลมทหารกองประจาการมลกษณะคอนขางคงทมาตงแตเดอนพฤษภาคม พ.ศ. โดยมคาอยระหวางรอยละ . ถง .ในเดอนพฤษภาคม พ.ศ. มคาความชกเทากบรอยละ . ในขณะทคาความชกของการตดเชอเอชไอวคอนขางคงท อตราอบตการณของการตดเชอเอชไอวในประชากรกลมนแนวโนมเพมขนอยางชาๆ ในเดอนพฤศจกายน พ.ศ. อตราอบตการณของการตดเชอเอชไอวมคาเทากบรอยละ

. และในเดอนพฤษภาคม พ.ศ. อตราอบตการณในกลมทหารกองประจาการมคาเทากบรอยละ . (รปท )

รปท ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณของการตดเชอเอชไอวกลมทหารกองประจาการ ในประเทศไทย พ.ศ. –

แหลงขอมล : สถาบนวจยวทยาศาสตรการแพทยทหาร กรมแพทยทหารบก

11

. แนวโนมการระบาดในผทมพฤตกรรมเสยงสงตอการตดเชอและเขาถงไดยาก. . สถานการณแพรระบาดของการตดเชอเอชไอว กลมพนกงานบรการหญง

พนกงานบรการทางเพศเปนผทมพฤตกรรมสมพนธกบการตดเชอเอชไอวมากทสดในป พ.ศ. พบความชกของการตดเชอเอชไอว สงถงรอยละ หลงมการรณรงคการปองกนโรคเอดส ภายใตนโยบายของรฐบาลในยคนน โดยเนนการสอสารใหความรความเขาใจเพอปรบเปลยนพฤตกรรมของประชาชน การรณรงคการใชถงยางอนามย และการเขาถงบรการสาธารณสข ทาใหความชกของการตดเชอเอชไอวลดลงอยางตอเนอง ทงในกลมพนกงานบรการตรงทใหบรการอยางเปดเผยตามโรงแรม หรอชอง และกลมทใหบรการแฝงไปกบบรการแบบอนๆเชน ผบ คาเฟ อาบอบนวด คาราโอเกะ อยางไรกตามเปนทนาสงเกตวา ภายหลงป พ.ศ. ความชกของการตเชอเรมลดลงอยางชาๆ และมแนวโนมคอนขางคงทคอประมาณรอยละ และรอยละ

. ตามลาดบ และเมอพจารณาจากขอมลเฝาระวงอตราการตดเชอรายใหม จะเหนไดชดวาแนวโนมการตดเชอรายใหมไมลดลง และกลบพบแนวโนมเพมขนในหญงบรการจากสถานบรการแฝง (รปท และ )

รปท ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณการตดเชอเอชไอว กลมพนกงานบรการหญงตรง ประเทศไทย พ.ศ. -

12

รปท ความชกของการตดเชอเอชไอว และอบตการณการตดเชอเอชไอวกลมพนกงานบรการหญงแฝง ประเทศไทย พ.ศ. -

จากลกษณะสภาพสงคมและเศรษฐกจทเปลยนแปลงไป ทาใหในปจจบนพบลกษณะการขายบรการทางเพศทแอบแฝงมากขน ไดแกการขายบรการของผชายบรการทยนตามถนนหรอในสวนสาธารณะ การขายบรการผานเครอขาย ขายบรการทางโทรศพท อนเทอรเนต เปนตน จากรายงานวจยในป ในเขตกรงเทพมหานคร และจงหวดเชยงราย ทสารวจปญหาการตดเชอเอดสและโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในกลมดงกลาว พบความชกของการตดเชอเอชไอว สงถงรอยละ

และรอยละ ตามลาดบ ความชกของการตดเชอหนองในเทยมเทากบรอยละ ทง จงหวดและหนองในแทเทากบรอยละ และ ตามลาดบ (ตารางท ) พนกงานบรการทางเพศกลมนเปนกลมทมการขยายเครอขายอยางรวดเรวตามโครงสรางทางสงคมในปจจบน ประกอบกบการปฏรประบบราชการ และการปรบโครงสรางระบบบรการสาธารณสขในป พ.ศ. คลนกกามโรคหลายแหงในหลายจงหวดตองปด ใหบรการ และยายไปใหบรการในโรงพยาบาล ทาใหไมเอออานวยในการใหบรการตรวจรกษาสขภาพแกพนกงานบรการ การกลบมา จดโครงสรางการใหบรการใหมในชวงระยะ - ปหลงมานอาจยงไมครอบคลมการใหบรการดแลรกษาไดประกอบกบการม ขอจากดในการจดสรรบคลากรเพอใหบรการตรวจรกษาและใหคาปรกษานอกสถานบรการทางการแพทยได ยงทาใหการเขาถงระบบ บรการปองกนดแลรกษา และการไดรบความรความเขาใจทถกตองในการปองกนตนเองเปนไปไดยากขน

ในป พ.ศ. 2550 พบความชกของการตดเชอเอชไอวสงมากกวาทพบในการสารวจหาการตดเชอเอชไอวจากพนกงานบรการ ตามสถานบนเทงในระบบเฝาระวงปกตมาก และในป พ.ศ.2554 ไดขยายพนทในการเฝาระวงเพมในจงหวดทองเทยว ไดแก จงหวดชลบร เชยงใหม และภเกตพบความชกของการตดเชอเอชไอวและโรคตดตอทางเพศสมพนธอยระหวาง 1.4 – 5.0 และพบ

13

ความชก การตดเชอเอชไอวในจงหวดเชยงใหมสงกวาจงหวดชลบรและภเกต รอยละ 5.0 ความชกของการตดเชอหนองในเทยมสงเชนกน รอยละ 16.5 (ตารางท 2)

ตารางท รอยละการตดเชอเอชไอว และโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในกลมพนกงานบรการแอบแฝงกรงเทพมหานคร และเชยงราย พ.ศ.รอยละการตดเชอ กรงเทพมหานคร เชยงราย

พนกงานตามสถานบรการ

พนกงานเรรอนแอบแฝง

พนกงานตามสถานบรการ

พนกงานเรรอนแอบแฝง

เอชไอว . % 20% . % 10%หนองในแท - % - 2%หนองในเทยม - 9% - 9%

ตารางท ความชกของการตดเชอ และโรคตดตอทางเพศสมพนธ ในกลมพนกงานบรการแอบแฝงเชยงใหม ชลบร และภเกต ในป พ.ศ.ความชก เชยงใหม (N=287)

%(95%CI)ชลบร(N= )%(95%CI)

ภเกต(N= )%(95%CI)

HIV-positive . ( . - . )* . ( . - . ) . **CT PCR positive . ( . - . ) . ( . - . ) . ( . - . )NG PCR positive . ( . - . ) . ( . - . ) . ( . - . )

ผลจากการสารวจการตดเชอเอชไอว โรคตดตอทางเพศสมพนธและพฤตกรรมทสมพนธกบการตดเชอ (IBBS) ทดาเนนการใน พ.ศ. และ ในพนทเฝาระวง จงหวดพบวาอตราความชกของการตดเชอเอชไอวและโรคตดตอทางเพศสมพนธ(หนองในและหนองในเทยม) ในกลมพนกงานบรการทง กลม ไดแกกลมททางานในสถานบรการทางเพศและกลมททางานในสถานบนเทงรปแบบตางๆ ไมมความแตกตางกนมากนก แตมแนวโนมลดลง (รปท )

14

รปท ความชกการตดเชอเอชไอวและโรคตดตอทางเพศสมพนธในกลมพนกงานบรการหญง พ.ศ. และ

การสารวจความชกการตดเชอเอชไอวกลมพนกงานบรการหญง(ใชการคดเลอกกลมประชากรตวอยางโดยวธ Respondent Driven sampling : RDS) ทดาเนนการในป พ.ศ.(กรงเทพฯและเชยงราย) และ พ.ศ. (เชยงใหม ชลบรและภเกต) ในกลมพนกงานบรการหญงททางานนอกสถานบรการ (non-venue bassed FSW) ซงรวมถงกลมทหาลกคาตามถนนหรอตามทสาธารณะขายบรการผานเครอขายโทรศพทหรอนเทอรเนตผลการสารวจพบวาประชากรตวอยางกลมนมอตราความชกการตดเชอฯ สงกวากลมททางานในสถานบรการ (ทเกบขอมลโดยระบบเฝาระวงการตดเชอฯ ใน พ.ศ. และ ) (ตารางท ) ผลการสารวจทพบครงนไดสรางความกงวลใหกบประเทศและมความเปนหวงถงความยากลายากของประชาชนกลมนในการเขาถงมาตรการดานการปองกน

15

ตารางท อตราความชกการตดเชอฯ ของพนกงานบรการหญงททางานนอกสถานบรการและในสถานบรการ พ.ศ. และ

ประเภทของพนกงานบรการ พ.ศ. พ.ศ.กทม. เชยงราย เชยงใหม ภเกต ชลบร

พนกงานบรการทางานนอกสถานบรการ(จานวน) . % 10.0% 5.0% 1.4% .2%(519) (87) (287) (285) (284)

พนกงานบรการทางานในสถานบรการตรง (จานวน) 4.6% 6.9% 3.1% 2.8% -(264) (72) (128) (284) -

พนกงานบรการทางานในสถานบรการแฝง (จานวน 1.6% 1.2% 0.98% 2.61% -(314) (573) (205) (274) -

3. สรปสถานการณปจจบน3. สถานการณและความกาวหนาในการแกปญหาเอดส พ.ศ.

บญเตม แสงดษฐ (2559) ไดกลาวถงขอมลเกยวกบปญหาเอดสไวดงน. . สถานการณโรคเอดส

นบถงป มการคดวามผตดเชอเอชไอวทวโลกประมาณ ลานคน เสยชวตแลว ลานคน ซงมากทสดจานวน . ลานคนในป พ.ศ. มชวตอย ลานคน เปนผตดเชอรายใหม . ลานคน สวนใหญอยในทวปแอฟรกา สาหรบประเทศไทยคาดวามผตดเชอประมาณ

. ลานคน มากกวารอยละ ตดเชอทางเพศสมพนธ รองลงไปคอการใชเขมฉดยาเสพตดรวมกนการตดเชอจากแมสลก และการรบเลอดทมเชอเอชไอวตามลาดบ ผตดเชอเสยชวตแลว แสนคน มชวตอย แสนคน จานวนผตดเชอรายใหมลดลงจากปละ - . แสนคน ในป พ.ศ. - เหลอปละประมาณ , คนในปจจบน

. . ความกาวหนาในการควบคมโรคเอดสตงแตมการตรวจพบการระบาดของโรคเอดสทวโลกทาใหมการรณรงคปองกน

และควบคมโรคน มาตรการสาคญคอการใหการศกษา การใชถงยางอนามย การไมใชเขมรวมกนหรอทาความสะอาดเขมในกลมผใชยาเสพตด และการตรวจการตดเชอในเลอดทบรจาคทมความไวมากขน มความพยายามในการวจยและพฒนาวคซนปองกนโรคเอดส แตยงไมสาเรจ ท ประสบความสาเรจและมผลหยดยงการระบาดของโรคเอดสอยางชดเจนคอการพฒนายาตานไวรสเอชไอวซงเมอนาไปใชกบผตดเชอสามารถปองกนการตดเชอจากแมสลกได หยดยงการปวยและการตายจาดโรคเอดสได รวมทงลดการแพรเชอเอชไอวจากผตดเชอได

16

กรอบแนวคดยทธศาสตรการปองกนและควบคมโรคตดตอทางเพศสมพนธของกระทรวงสาธารณสข

เนองมาจากสถานการณทเปนอยทาใหมความจาเปนททกภาคสวนจะตองมการจดทายทธศาสตรในการควบคมและปองกนการตดเชอทางเพศสมพนธ อยางเปนรปธรรม ดวยเหตผลดงน

. เปนการปองกนและควบคมโรคตดตอทางเพศสมพนธทระบาดเพมขนซงกอใหเกดผลเสยรายแรงตอ ประชาชนจานวนมากและประเทศ ดงน

. เปนอนตรายตอหญงมครรภและทารก จานวนมากขน เชนมารดาทตดเชอซฟลสขณะตงครรภ อาจแทง ทารกตายในครรภ หรอใหกาเนดทารกทเปนโรคซฟลสแตกาเนด เดกทรอดชวตอาจมดงจมกยบ ปากแหวง เพดานโหว และตาบอดโรคหนองใน อาจทาให ปกมดลกอกเสบ และอาจทาใหทอรงไขตบตน กลายเปนหมน หรอทองนอกมดลกได

. เปนอนตรายตอสขภาวะเจรญพนธของเยาวชนจานวนมากขน เชน โรคหนองใน ทาใหอณฑะอกเสบและบวมโต อาจทาใหเปนหมนได

. เพมความเสยงในการตดเชอเอชไอว โดยผปวยโรคตดตอทางเพศสมพนธมความเสยงสงตอการตดเชอ เอชไอว - เทา

. ความทกขทรมานจากความเจบปวยของประชาชนจานวนมากทเปนโรค และคสมรส/คเพศสมพนธทตดเชอจากผเปนโรค นอกจากน บางโรคถารกษาไมหายขาดหรอดอยา กเปนอนตรายตอชวตได เชนโรคซฟลสหากปลอยทงไวไมรบรกษา โรคจะลกลามทาลายอวยวะทสาคญเชน หวใจ หลอดเลอด สมอง และกระดก ทาใหรางกายพการและตายได

. รฐและบคคลสนเปลองเงนในการรกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธ

. เกดชองวางทางสงคมมากขน โดยสวนใหญของผมพฤตกรรมเสยง และผตดเชอ ไมสามารถเขาถงบรการ เนองจากมฐานะทางเศรษฐกจจากด อายนอย เปนสตรมสาม หรอมพฤตกรรมทสงคมตตรา

. จะมผปวยสญชาตอนทสามารถตดเชอ กระจายเชอและตองการการรกษาจานวนมากขน เมอประเทศไทยเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

. เยาวชนไทยมพฤตกรรมเสยงตอโรคตดตอทางเพศสมพนธ. เยาวชนจานวนมาก ไมคดไมตระหนกวาโรคตดตอทางเพศสมพนธระบาด

เพมขนและใกลตว อกทงไมคดวาการตดโรคนมผลเสยหายรายแรง ไมมความตนตวในการปองกน

17

ตนเอง หรอไปรบการตรวจรกษา เยาวชนพดวา “โตมากไมเคยไดยนวาโรคตดตอทางเพศสมพนธกาลงระบาด และไมเคยคดวาบางโรคเปนอนตรายรายแรงกบตวเองและลกในอนาคตได”

. ไมมการสอสารประชาสมพนธในวงกวางและตอเนองเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธ โดยใชสอและชองทางทนสมย สะดวก อกทงตรงกบรสนยมสอของกลมเปาหมายใหเยาวชนและประชาชนรบรรบทราบและตระหนกในการระบาดการปองกนและการตรวจรกษา

. เยาวชนมพฤตกรรมเสยงตอการตดโรค เชน เรมมเพศสมพนธตงแตอายนอย(เชน ตงแตอยชนมธยมศกษาตอนตน) มเพศสมพนธกบคนอนหลายคน ใชสารเสพตดเพอการบนเทงหรอดมเครองดมมอลกอฮอลลกอนมเพศสมพนธ และไมใชถงยางอนามยทกครงเพอปองกนโรค จากการสารวจพบวา เยาวชนหญงและชาย รายงานวาใชถงยางอนามยบางครงหรอไมใชเลยกบคนทไมใชคสมรสหรอคนอนประจา รอยละ - (ขอมลป พ.ศ. )

ยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการยตปญหาเอดส พ.ศ. -

.วสยทศน และเปาหมายเพอใหสอดคลองกบยทธศาสตรประเทศไทย ป และพนธะกรณระดบนานาชาตทง

เปาหมายการพฒนาทย งยน (Sustainable Development Goals) ป ค.ศ. ของสหประชาชาต

และตามปฏญญาการเมองดานเอชไอว (Political Declaration on HIV) ในการประชมระดบสงสหประชาชาตทกรงนวยอรค สหรฐอเมรกา เมอเดอน มถนายน ยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการยตปญหาเอดสฉบบน จงเปนยทธศาสตรทมระยะยาวจนถงปเปาหมายความสาเรจคอ พ.ศ.โดยอยในหลกการของการสรางความเปนธรรม ลดความเหลอมลาในสงคม เคารพตอคณคาและศกดศรความเปนมนษย มความละอยดออนตอเพศภาวะ และการมสวนรวมรบผดชอบของทกภาคสวน โดยแผนยทธศาสตรแหงชาตวาดวยการยตปญหาเอดสไดกาหนดวสยทศน เปาประสงค และหลกการพนฐาน ดงน

.วสยทศน“การรวมยตปญหาเอดสภายในป พ.ศ. ทคานงถงหลกการสทธมนษยชนและ

ความเสมอภาคระหวางเพศ”

18

.เปาหมายการยตปญหาเอดสกาหนดใหตองบรรลภายในป พ.ศ. ม ประการ คอ1.ลดการตดเชอเอชไอวรายใหมใหเหลอปละไมเกน , ราย2.ลดการเสยชวตในผปวยเอชไอวเหลอปละไมเกน , ราย3.ลดการเลอกปฏบตอนเกยวเนองจากเอชไอว และเพศภาวะลง รอยละ.หลกการพนฐาน1. การสรางความเปนธรรม ลดความเหลอมลา และไมมประชากรใดถกละเลย2. การเคารพ ปกปอง คมครอง สทธมนษยชน และความเสมอภาคทางเพศ3. การเปนเจาของ และรวมรบผดชอบของภาคเครอขายทงภาครฐ ภาคประชาสงคม

และภาคเอกชน. ยทธศาสตร

ดวยเหตทยทธศาสตรการยตปญหาเอดสเปนการวางกรอบระยะยาว จงไดกาหนดขนโดยคานงถงการคงความย งยนของความสาเรจในมาตรการการปองกนและแกไขปญหาเอดสของประเทศไทยทผานมารวมกบการเรงรดเพมเตมมาตรการใหมใหมประสทธผลสง และการมงเนนความใหครอบคลมและเพยงพอกบประเดนสาคญทจะสามารถยตปญหาเอดสไดตามกาหนดอยางย งยน ทงนจะไมมประชากรใดถกละเลยทอดทงลดความเหลอมลา อยบนพนฐานของการเคารพคมครอง สทธมนษยชน และความเสมอภาคระหวางเพศรวมทงมการรวมรบผดชอบและรวมจากทกภาคสวน โดยกาหนดการดาเนนการเปน ยทธศาสตร ดงน

ยทธศาสตรท มงเนนและเรงรดจดชดบรการทมประสทธผลสงและรอบดานใหครอบคลมพนทและประชากรทอยในภาวะเสยงและมโอกาสรบและถายทอดเชอเอชไอวสง

ยทธศาสตรท ยกระดบคณภาพและบรณาการการดาเนนงานปองกนทมประสทธผลเดมใหเขมขนและย งยนในระบบ

ยทธศาสตรท พฒนาและเรงรดการรกษา ดแลและชวยเหลอสงคม ใหมคณภาพรอบดานและย งยน

ยทธศาสตรท ปรบภาพลกษณ ความเขาใจ เสรมสรางความเขมแขงระดบบคคลครอบครว ชมชน รวมทงกลไกการคมครองสทธ เพอลดการรงเกยจกดกน การเลอกปฏบตทเกยวเนองกบเอชไอวและเพศภาวะ

ยทธศาสตรท เพมความรวมรบผดชอบ การลงทน และประสทธภาพการจดการในทกภาคสวนทงระดบนานาชาต ระดบประเทศ ระดบจงหวด และระดบพนท

19

ยทธศาสตรท สงเสรมและพฒนาการเขาถงและการใชประโยชนขอมลเชงยทธศาสตรและการวจยทรอบดานและมประสทธภาพ

รายละเอยดยทธศาสตรยทธศาสตรท มงเนนและเรงรดจดชดบรการทมประสทธผลสงและรอบดานให

ครอบคลมพนทและประชากรทอยในภาวะเสยงและมโอกาสรบและถายทอดเชอเอชไอวสงวตถประสงค• เพอใหประชากรทกคนทงคนไทยและตางชาตในประเทศทอยในภาวะเสยงและม

โอกาสรบและถายทอดเชอเอชไอวสง เขาถงชดบรการทมประสทธผลไดอยางทวถงและตอเนองประชากรเปาหมายก.เกยและชายมเพศสมพนธกบชายอนๆ(Gay men and other men who have sex with

men)ข. ผหญงขามเพศ (trangender women)ค. พนกงานบรการ(sex worker) และผซอบรการ (clients)ง. ผใชสารเสพตดดวยวธฉดและวธอนจ. คเพศสมพนธของประชากรหลกและผตดเชอฉ. ผตองขงในเรอนจาและเยาวชนในสถานพนจช. ประชากรทมภาวะเสยงสงอนๆผลลพธ/ตวชวดหลกประชากรเปาหมายทอยในภาวะเสยงและมโอกาสสงในการตดเชอเอชไอวไดรบชด

บรการปองกนการตดเชอเอชไอว รอยละ ภายในป พ.ศ. และรอยละ ภายในป พ.ศ.ตามลาดบ

หนวยงานหลกรวมรบผดชอบกระทรวงมหาดไทย, กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวง

ยตธรรม,กระทรวงสาธารณสข, คณะกรรมการอง การพฒนาเอกชนดานเอดส, องคกรประชาสงคม,เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส,หนวยงานภาคธรกจ, องคกรชมชน

มาตรการ/แนวทาง. ขยายและจดชดบรการผสมผสานทมประสทธผลสง(Reach-Recruit-Test-Treat-

Retain; เขาถง-เขาสบรการ-คดกรอง-รกษา-คงอย) ในลกษณะทบรณาการการรบบรการอนามยเจรญพนธ,โรคตดตอทางเพศสมพนธ วณโรค ตบอกเสบ และยาเสพตด ใหครอบคลมพนท

20

ยทธศาสตรและประชากรเปาหมาย บนพนฐานของการเคารพสทธ ละเอยดออนตอเพศภาวะ และสอดคลองกบบรบทและวถความเปนอยของประชากรเปาหมาย

. ทบทวน พฒนา และปรบเทคโนโลย และ/หรอรปแบบบรการใหม ทมประสทธภาพทเหมาะสมมาเสรมในชดบรการเพอเพมการเขาถงประชากรและและประสทธผลของการดาเนนงาน

. จดการและปรบปรงกลไกทางกฎหมายและระเบยบ ตลอดจนสภาพแวดลอมทางนโยบายและสงคมรวมถงทศนคตของสงคมและหนวยงานทเกยวของ ใหเออตอการเขาถงบรการของกลมเปาหมาย

. เพมงบประมาณและพฒนากลไกการเงนทสามารถสนบสนนการดาเนนงานทมประสทธผลของหนวยงานทเกยวของรวมถงองคกรภาคประชาสงคมมารวมดาเนนการ ใหมความครอบคลม ตอเนอง

. สนบสนนและพฒนาศกยภาพใหกบภาคประชาสงคม ทงประชากรเปาหมาย ชมชนองคกรเอกชนสาธารณประโยชนใหมสวนรวมและบทบาทสาคญในการดาเนนงาน ตลอดจนการสรางความเขมแขงของประชากรเปาหมายใหสามารถเขาถงบรการและตดสนใจเลอกใชบรการไดอยางเหมาะสม

ยทธศาสตรท ยกระดบคณภาพและบรณาการการดาเนนงานปองกนทมประสทธผลเดมใหเขมขนและยงยนในระบบ

วตถประสงค. เพอใหประชากรทกกลมรเทาทนรอบดาน สามารถประเมนความเสยง มพฤตกรรม

และวถชวตทปลอดภยจากการตดเชอเอชไอว. เพอใหการปองกนเอชไอว มคณภาพ และบรณาการในระบบทเกยวของอยางย งยน

ประเดนยทธศาสตรและประชากรเปาหมายก. การดารงสถานการณยตการตดเชอในเดกแรกเกดข. การปองกนในวยเดกละเยาวชนค. การปองกนในวยผใหญง. การปองกนในประชากรชายขอบ ประชากรไรสถานะบคคล และประชากรขามชาตผลลพธ/ตวชวดหลก

. ทกจงหวดบรรลเปาหมายการยตการถายทอดเชอเอชไอวและซฟลสในเดกแรกเกด

. รอยละของประชากรเปาหมายมพฤตกรรมทปลอดภยจากการตดเชอเอชไอว

21

. บรการปองกนเอชไอวไดบรณาการในแผนงานของหนวยงานหลกทรบผดชอบประชากรเปาหมาย

หนวยงานหลกรวมรบผดชอบสานกนายกรฐมนตร, กระทรวงกลาโหม, สานกงานตารวจแหงชาต, กระทรวงแรงงาน,

กระทรวงศกษาธการ, กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวงการทองเทยวและกฬากระทรวงวฒนธรรม, กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงยตธรรม, กระทรวงสาธารณสข, คณะกรรมการองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส, องคกรประชาสงคม, เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส, หนวยงานภาคธรกจ, องคกรชมชน

มาตรการ/แนวทาง. จดระบบการดาเนนงานการยตปญหาเอดสและซฟลสในเดกแรกเกดใหมคณภาพ

ครอบคลมตอเนอง และย งยน รวมทงการจดกระบวนการตดตามและศกษาเพอใหรสาเหตททาใหยงคงมการตดเชอในเดกแรกเกด และดาเนนการแกไขอยางเปนระบบทงในระดบประเทศและพนท

. สงเสรมและบรณาการใหการจดบรการปองกนการตดเชอเอชไอวเปนสวนหนงของแผนงานและงบประมาณของทกหนวยงานทงภาครฐ ธรกจเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถน

. ขบเคลอน และสนบสนนใหมการดาเนนงานและประกนคณภาพการเรยนรเรองเพศศกษาและเอดสตาม พระราชบญญตการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน พ.ศ.

. พฒนาชดกจกรรมดานการปองกนทเหมาะสมสอดคลองกบประชากรทหนวยรบผดชอบและเหมาะสมกบกลมวย ทงเดก เยาวชน ผใหญชายและหญง และผสงวย

. พฒนาและสงเสรมใหประชากรขามชาตและประชากรชายขอบเขาถงและไดรบการบรการปองกนอยางครอบคลมและมคณภาพ ตลอดจนมการประกนสขภาพทเหมาะสม และสอดคลองกบบรบทและวธชวต

.พฒนาชดบรการปองกนการตดเชอเอชไอวทสามารถบรณาการบรการงานดานอนๆเชน โรคตดตอทางเพศสมพนธ อนามยการเจรญพนธ ยาเสพตด การพฒนาเยาวชน ไวรสตบอกเสบและวณโรค เปนตน

. สนบสนนและเพมการเขาถงอปกรณปองกน เชน ถงยางอนามย ถงอนามยสตร สารหลอลน เขมและกระบอกทฉดสะอาด ใหเพยงพอและเหมาะสมกบบรบทของแตละกลมประชากร

. สงเสรมและพฒนาเทคโนโลยทางเลอกใหมทมประสทธผลเขามาเสรมในการปองกนการตดเชอเอชไอว รวมทงสารสนเทศและการสอสารทเสรมสรางวถชวตและพฤตกรรมทปลอดภยกบประชากรเปาหมาย

22

ยทธศาสตรท พฒนาและเรงรดการรกษา ดแลและชวยเหลอสงคม ใหมคณภาพรอบดานและยงยน

วตถประสงค. เพอใหผตดเชอเอชไอวไดรบการวนจฉย ไดรบการรกษาดวยยาตานไวรส และกด

ควบคมไวรสสาเรจตลอดจนการรกษาโรครวม โรคแทรก และผลกระทบจากการรกษา ตงแตเรมตนและระยะยาวอยางมคณภาพ ครอบคลม สะดวกและตอเนอง

. เพอใหผตดเชอเอชไอว ครอบครว เดกทมภาวะเปราะบาง และผไดรบผลกรทบจากเอดสไดรบบรการการคมครองทางสงคมและเชอมตอกบระบบสขภาพและระบบชมชนทเหมาะสมกบความตองการ

ผลลพธ/ตวชวด. ผตดเชอเอชไอวไดรบการวนจฉย ไดรบการรกษาดวยยาตานไวรส และควบคม

ไวรสสาเรจตามเปาหมายรอยละ - - ภายในป และรอยละ - - ในป. ผตดเชอเอชไอว และผไดรบผลกระทบไดรบการดแลทางสงคมรอยละ. การเสยชวตจากวณโรคในผตดเชอเอชไอวลดลงรอยละ. ระบบบรการสขภาพ ระบบคมครองทางสงคม และระบบชมชนมความเชอมโยง

ผสมผสานและละเอยดออนและตอบสนองตอปญหาการตดเชอเอชไอวหนวยงานหลกรวมรบผดชอบกระทรวงกลาโหม, สานกงานตารวจแหงชาต, กระทรวงศกษาธการ, กระทรวงการ

พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงสาธารณสข,คณะกรรมการองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส, องคกรประชาสงคม, เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส, หนวยงานภาคธรกจ, องคกรชมชน

มาตรการ/แนวทาง. สงเสรมการรสถานภาพการตดเชอเอชไอว ทงดวยตนเอง เชงรกทงนอกและใน

สถานบรการบนพนฐานความพรอมและสมครใจและดวยเทคโนโลยใหม สะดวกและมความเปนสวนตว

. พฒนารปแบบ สรางความเขมแขงและขยายบรการทดาเนนการโดยชมชน ผอยรวมกบเชอเอชไอวและองคกรภาคประชาสงคม ในการตรวจเอชไอว และการดแลรกษา ท เชอมตอกบสถานบรการดวยการสรางศกยภาพทเปนระบบ ปรบกฎระเบยบทเกยวของ และจดใหมระบบควบคมและประกนคณภาพทตอเนอง

23

. พฒนาระบบการดแลรกษาทแจกแจงตามลกษณะการดาเนนโรคและระยะเวลา(Differentiated Care) แบบตอเนองตลอดชวต (Lifelong Care) การแบงภาระกจการดแลรกษา(TaskSharing) การควบคมและระบบประกนคณภาพ (Quality Assurance) ใหเหมาะสมโดยมการเชอมโยงสนบสนนระหวางสถานบรการระดบตางๆ กบชมชน

. ทบทวนและพฒนาแนวทางการวนจฉย การรกษาดวยยาตานไวรส การรกษาโรคแทรกซอน/โรครวมและการตรวจตดตามทางหองปฏบตการ รวมถงการใชยาตานไวรสฯเพ อปองกน ใหทนตอความกาวหนาของเทคโนโลยและองคความรใหม ทเหมาะสมกบสถานการณของประเทศ และพจารณาจดเปนชดสทธประโยชนในระบบหลกประกนสขภาพทกระบบ รวมทงลดอปสรรคการเขาถงยาและเทคโนโลยใหมจากปญหาสทธบตรและราคา ตลอดจนพฒนาระบบขอมลใหมคณภาพเปนมาตรฐานเดยว ไรรอยตอและเขาถงไดสะดวก

. พฒนาและบรณาการ การจดบรการคดกรองและดแลรกษาวณโรคและโรครวมสาคญอนๆไดแกตบอกเสบบและซ โรคตดตอทางเพศสมพนธ โรคไมตดตอ อนามยการเจรญพนธและมะเรง เปนตน

. พฒนาและขยายการจดบรการทางสงคมทละเอยดออนตอการตดเชอเอชไอว บรณาการและสรางความเขมแขงของระบบปกปองคมครองทางสงคม ระบบบรการสขภาพ และรบบชมชน รวมถงระบบขอมลทางสงคม เพอเพมประสทธภาพของการบรการสาหรบผตดเชอเอชไอวครอบครวและเดกทเปราะบางรวมถงเดกทไดรบผลกระทบจากเอดสทงระดบนโยบายและระดบปฏบตการ

ยทธศาสตรท ปรบภาพลกษณ ความเขาใจ เสรมสรางความเขมแขงระดบบคคลครอบครว ชมชน รวมทงกลไกการคมครองสทธ เพอลดการรงเกยจกดกน การเลอกปฏบตทเกยวเนองกบเอชไอวและเพศภาวะ

วตถประสงค. เพอใหประชาชนมความรความเขาใจเรองเอชไอว สทธมนษยชน และความ

หลากหลายทางเพศมากพอทจะไมรงเกยจกดกน และไมเลอกปฏบต สามารถอยรวมกนอยางปกตกบผตดเชอเอชไอวและผไดรบผลกระทบ

. เพอใหบรการทจดโดยภาครฐและเอกชนทงดานสขภาพ การศกษา และสงคม มการกาหนดนโยบายมาตรการ และการดาเนนการทปราศจากอคต ไมมการรงเกยจกดกน ไมมการเลอกปฏบต และมความละเอยดออนตอเพศภาวะ

24

. เพอใหผตดเชอและผไดรบผลกระทบ ตระหนก เขาใจถงคณคาภายในตนเองสามารถเผชญและจดการปญหาไดอยางเหมาะสม รวมถงการเขาถงและไดรบการชวยเหลอ ปกปองเมอถกละเมดสทธอนเนองมาจากเอดสและเพศภาวะ

. เพอใหมกลไกการปองกนคมครองสทธและแกไขปญหาแกผตดเชอเอชไอว กลมประชากรหลกและผทไดรบผลกระทบทมประสทธภาพในระดบพนท

ผลลพธ/ตวชวดหลก. รอยละของประชาชนทมความร ความเขาใจ เจตคตตอเอชไอว/เอดส สทธมนษยชน

และความหลากหลายทางเพศเพมขน. จานวนหนวยงานทมนโยบาย และมาตรการการดาเนนการทสงเสรมความเขาใจ

ดานเอดส สทธมนษยชน ไมมการรงเกยจกดกน เลอกปฏบต และมความละเอยดออนตอเพศภาวะไดตามเกณฑมาตรฐานเพมขน

. กฎหมาย ระเบยบ กฎเกณฑทเปนการเลอกปฏบต และเปนอปสรรคขดขวางตอการเขาถงบรการของผตดเชอเอชไอว และประชากรหลกไดรบการแกไขหรอพฒนาขน

. ทกจงหวดมกลไกรบเรองรองเรยนและชวยเหลอคมครองสทธดานเอดสและสทธทางเพศตามเกณฑ

หนวยงานหลกรวมรบผดชอบกระทรวงยตธรรม, สานกงานอยการสงสด, สานกงานคณะกรรมการคมครองสทธ

มนษยชนแหงชาต, กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวงแรงงาน,กระทรวงศกษาธการ,กรมประชาสมพนธ, กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงสาธารณสข,คณะกรรมการองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส, องคกรประชาสงคม, เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส, หนวยงานภาคธรกจ, องคกรชมชน

มาตรการ/แนวทาง. สนบสนนและทางานรวมกนกบสอทงกระแสหลกและรองรวมทงหนวยงานท

เกยวของและภาคการทางานภาคเอกชนในการวางแนวทาง และดาเนนการสอสารสงคมเรองเอดสเชงบวก สอสารสาธารณะเชงกวาง ในการเพมความตระหนก ความเขาใจ และปรบเปลยนทศนคตความเชอในสงคมทเกยวกบเอดส สทธมนษยชน เพศภาวะ โดยเนอหาควรครอบคลมถงภาพลกษณเอชไอวเปนโรคเรอรงทรกษาไดและปองกนได การประเมนความเสยงตอการตดเชอการอยรวมกนในชมชน สงคมและครอบครว แมวาจะตดเชอเอชไอวกเรยนรวมกนได ทางานดวยกนได มคได การไมตดสนเหมารวม ความเปนสวนตวในการตรวจและเปดเผยสถานการณตดเชอ รวมทงเพศวถ

25

. สงเสรมการเรยนร และดาเนนกจกรรมในหลากหลายรปแบบทเหมาะสมของผตดเชอ กลมประชากรหลกและกลมทไดรบผลกระทบ ใหมความตระหนกถงคณคาภายในตนเอง มความรความเขาใจในเรองสทธมนษยชน สามารถจดการปญหาดวยตวเองไดอยางเหมาะสม รวมทงการเขาถงบรการปกปองคมครองสทธไดทนทวงท

. สรางความเขาใจในความสาคญและบทบาทของครอบครวตอการสงเสรมคณคาภายในของผตดเชอ กลมประชากรหลกและกลมทไดรบผลกระทบ โดยบรณาการเขากบการดาเนนงาน ภายใตแผนงานและกฎหมายทเกยวของกบครอบครว

. พฒนาองคความร เครองมอ วธการ และจดการใหมการเรยนร การฝกอบรมทเปนการสงเสรม ความเขาใจเรองสทธมนษยชนขนพนฐาน สทธทางเพศ และความเสมอภาคระหวางเพศ แกผใหบรการสขภาพ บรการการศกษา และบรการทางสงคมรวมถงผเกยวของหลกทงรฐและเอกชน รวมถงขบเคลอนแนวปฏบตแหงชาตวาดวยการปองกนและบรหารจดการดานเอดสในสถานททางานและการเชอมโยงกบระบบการประกนคณภาพทมอยเพอใหเกดความย งยน

. พฒนากฎหมายดวยกระบวนการมสวนรวมของชมชนและสงคมเพอสงเสรมการคมครองสทธดานเอดส และปรบเปลยน กฎ ระเบยบปฏบต กฎหมาย รวมทงนโยบายทเปนอปสรรคตอการเขาถงบรการปองกนและการดแลรกษา

. พฒนาและสนบสนนการดาเนนงานและรบผดชอบรวมกนของหนวยงานภาครฐภาคประชาสงคมและชมชนในการทาใหเกดกลไกทมประสทธภาพและเชอมโยงในการดแลชวยเหลอและคมครองสทธมนษยชน แกผตดเชอเอชไอว ประชากรกลมเปาหมายหลกและผทไดรบผลกระทบจากเอดสในทกจงหวด

. พฒนาและใชเครองมอ ระบบ วธการในการตดตามสถานการณการรงเกยจ กดกนเลอกปฏบต การกระทาความรนแรงจากความแตกตางทางเพศ ในระบบบรการสขภาพและบรการทางสงคมทงเชงปรมาณและคณภาพ รวมถงการรายงานรายกรณการละเมดสทธ เพอชวยเหลอเยยวยาและสามารถนาไปใชปรบปรงและพฒนานโยบาย แผนงาน และการดาเนนงานในระดบชาตและระดบพนท

ยทธศาสตรท เพมความรวมรบผดชอบ การลงทน และประสทธภาพการจดการในทกภาคสวนทงระดบนานาชาต ระดบประเทศ ระดบจงหวด และระดบพนท

วตถประสงค. เพอใหหนวยงานทเกยวของจากทกภาคสวนรวมรบผดชอบและจดสรรทรพยากร

ในการดาเนนงานยตปญหาเอดสอยางมประสทธภาพ

26

. เพอใหพนทมแผนงาน งบประมาณ และการจดการทเพยงพอในการดาเนนงานทประสทธภาพไดอยางย งยน

. เพอใหระบบบรการโยชมชน เปนสวนหนงของระบบสขภาพประเทศทรฐสนบสนนทรพยากรในการพฒนาคณภาพและดาเนนงานไดมมาตรฐานและตอเนอง

. เพอใหเกดความรวมมอกบนานาชาตในระดบภมภาค และระดบโลกในการยตปญหาเอดส

ผลลพธ/ตวชวดหลก.จานวนงบประมาณภายในประเทศ และจากภาครฐในการดาเนนงานเอดสทงหมด

และทสนบสนนการดาเนนงานขององคกรพฒนาเอกชน และองคกรชมชนเพมขน. จานวนองคกรพฒนาเอกชน และองคกรชมชนผานเกณฑมาตรฐานการดาเนนงาน

บรการโดยชมชนเพมขน. จานวนจงหวดทมแผนงาน งบประมาณ และการจดการตามเกณฑมาตรฐานการยต

ปญหาเอดสเพมขนหนวยงานหลกรวมรบผดชอบกระทรวงการตางประเทศ, กระทรวงมหาดไทย, สานกงานงบประมาณ, สานก

นายกรฐมนตร,สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, กระทรวงสาธารณสข, คณะกรรมการองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส, องคกรประชาสงคม, เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส, หนวยงานภาคธรกจ, องคกรชมชน

มาตรการ/แนวทาง. ระดมทรพยากรจากทกภาคสวนทงในพนท ทองถน อาเภอ จงหวด ประเทศ และ

นานาชาต และจดการการเปลยนผานการสนบสนนการดาเนนงานจากตางประเทศสการพงพาตนเองทงงบประมาณและการดาเนนงานโดยการมสวนรวมของภาคประชาสงคม

. ปรบปรงกฎหมาย ระเบยบการเงนการคลง และกลไกบรหารจดการ ในการสนบสนนการดาเนนงานของชมชนทรวมกนกบหนวยงานภาครฐทงสวนกลางและสวนภมภาคองคกรปกครองสวนทองถนและภาคธรกจ/เอกชน เพอเพมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสดในการบรรลเปาหมายการยตปญหาเอดสภายในเวลาทกาหนด

. สงเสรมและสนบสนนบทบาทภาคประชาสงคมในการพฒนาและยกระดบการบรการรวมทงการประกนสขภาพบรการทดาเนนการโดยองคกรพฒนาเอกชนและองคกรชมชน ใหมมาตรฐานและเปนสวนหนงหรอเปนหนวยบรการในระบบสขภาพของประเทศ เพอไดรบการสนบสนนงบประมาณดาเนนงานจากภาครฐอยางตอเนอง

27

. กาหนดบทบาทหนาทของหนวยงานทเกยวของในรวมรบผดชอบและดาเนนงานยตปญหาเอดสใหชดเจนเพอพจารณาการบรณาการงานเอดสในแผนงานของหนวยงาน โดยใชกลไก คณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดสในการสงการและกากบใหหนวยงานจดสรรทรพยากรใหสอดคลองกบยทธศาสตรยตปญหาเอดสของประเทศ

. สรางเสรมสรรถนะและพฒนาศกยภาพขององคกรในพนท ทงองคกรชมชนองคกรเอกชนสาธารณประโยชน องคกรปกครองสวนทองถน และองคกรภาครฐ ในการจดการปญหาเอดสทเปนเอกภาพ ครบวงจรทงการจดทาแผนงาน งบประมาณ กาลงคน การดาเนนงานรวมทงการตดตามประเมนผลเพอเปนหลกประกนในการดาเนนงานทไดมาตรฐาน มคณภาพ และครอบคลมประชากรเปาหมายโดยเหมาะสมกบบรบทของพนท

.พฒนา ขบเคลอนและใชกลไกความรวมมอในระดบภมภาค และระดบโลก เพอการพฒนาและประสานนโยบาย การดาเนนงาน การระดมทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงสาหรบการดาเนนงานในกลมประชากรขามชาต รวมถงการแลกเปลยนเรยนรการดาเนนงานกบนานาชาตในแผนงานสาคญทนาสการยตเอดส

ยทธศาสตรท สงเสรมและพฒนาการเขาถงและการใชประโยชนขอมลเชงยทธศาสตรและการวจยทรอบดานและมประสทธภาพ

วตถประสงค. เพอใหการตดสนใจเชงนโยบาย การวางแผน การพฒนากลยทธ และการจดสรร

ทรพยากรทงในระดบประเทศ และระดบพนท อยบนพนฐานของขอมลเชงประจกษและตอบสนองตอความเปลยนแปลงและความจาเพาะของบรบทพนท

. เพอใหประเทศสามารถใชประโยชนจากองคความรและนวตกรรมจากการวจยทงทางสงคมและชวการแพทยในการเพมประสทธภาพการปองกนและการแกไขปญหาเอดส

. เพอใหมโครงสรางและกลไกทมประสทธภาพแบบมสวนรวมทงภาครฐ ธรกจเอกชน และประชาสงคมในการสนบสนน และบรหารจดการระบบขอมลสารสนเทศ การตดตามประเมนผล และการวจย

ผลลพธ/ตวชวดหลก. รอยละขององคการ/จงหวด/หนวยงานทมระบบและใชขอมลเชงประจกษเพอการ

วางแผน จดทานโยบาย และจดสรรทรพยากรในการดาเนนการปองกนและแกไขปญหาเอดสเพมขน

. จานวนการวจยทไดมการนาความรและนวตกรรมไปใชประโยชนในการเพมประสทธภาพการปองกนและแกไขปญหาเอดสเพมขน

28

หนวยงานหลกรวมรบผดชอบกระทรวงกลาโหม, กระทรวงศกษาธการ, กระทรวงแรงงาน, กระทรวงการพฒนา

สงคมและความมนคงของมนษย, กระทรวงมหาดไทย, กระทรวงสาธารณสข, สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย, หนวยงานเกยวของกบการวจย,หนวยงานภาคธรกจ, คณะกรรมการองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส, เครอขายผตดเชอเอชไอว/เอดส

มาตรการ/แนวทาง. พฒนาและสงเสรมการใชเครองมอ ระบบ และกลไกการตดตามสถานการณระบาด

วทยา และบรบททางสงคมททาใหสามารถกาหนดพนทยทธศาสตรและประชากรเปาหมายทมความจาเพาะกบแตละพนท รวมถงการจดลาดบความสาคญเพอการตดสนใจไดอยางเหมาะสม มการพฒนาแนวทาง การประเมนผลกระทบในเรองการตดเชอเอชไอวใหมและการบรรลเปาหมายยตเอดสในระดบประเทศและพนท

. ยกระดบและปรบใชเทคโนโลยในการพฒนาระบบการตดตามการดาเนนงานตามแผนงานใหมประสทธภาพ ทนเวลา ลดความซบซอน ลดภาระการทารายงานและเชอมโยงถงจดบรการ มความครอบคลมทกภาคสวนทงภาครฐ องคกรภาคประชาสงคมและสถานพยาบาลเอกชน

. พฒนาระบบขอมลและสารสนเทศในการตดตามการใชจายงบประมาณดาเนนงานดานเอดสรวมทงการประเมนความคมคาของการดาเนนงาน เพอนาไปสการกาหนดนโยบายคาใชจายการดาเนนงาน และการจดสรรทรพยากรทงระดบประเทศและระดบพนท

. พฒนาระบบการประเมนผลมาตรการ/โครงการ/แผนงาน เพอใหมขอมลทมคณภาพและเพยงพอทจะนาไปใชพฒนานโยบายและปรบปรงการดาเนนการไดจรงและมประสทธภาพ

. สงเสรมและพฒนาโครงสราง กลไกการทางานรวมกนของหนวยงานภาครฐ ภาคประชาสงคมและเอกชนในกระบวนการการรวบรวมเรยบเรยง วเคราะห และนาขอมลสารสนเทศไปใชประโยชนในการวางแผน พฒนากลยทธ ตดตามการดาเนนงาน และระดมทรพยากร ทงในระดบประเทศ เขต จงหวด และพนท

. สงเสรมและพฒนาการวจยทงทางสงคมและชวการแพทยทเปนการพฒนาองคความรใหมนวตกรรม และมาตรการใหม โดยการมสวนรวมของชมชนเปาหมาย และสามารถปรบไปใชในการยตปญหาเอดสไดอยางมประสทธภาพสงขน

. พฒนาและศกษาวจยดานวคซนเอดสใหครบวงจรตงแตวทยาศาสตรพนฐานจนถงระดบสามารถผลตไดในเชงอตสาหกรรม

29

ความหมายของทศนคต การปรบเปลยนเปลยนทศนคตและพฤตกรรมเสยง

. ทศนคต (Attitude)ทศนคต เปนแนวความคดทมความสาคญมากแนวหนงทาง จตวทยาสงคม และ การ

สอสาร และมการใช คานกนอยางแพรหลาย สาหรบการนยามคาวา ทศนคต นน ไดมนกวชาการหลายทานใหความหมายไวดงน

โรเจอร (Roger , 1978 : 208 – 209 อางถงใน สรพงษ โสธนะเสถยร , 2533 : 122) ไดกลาวถง ทศนคต วา เปนดชนชวา บคคลนน คดและรสกอยางไร กบคนรอบขาง วตถหรอสงแวดลอมตลอดจนสถานการณตาง ๆ โดย ทศนคต นนมรากฐานมาจาก ความเชอทอาจสงผลถงพฤตกรรม ในอนาคตได ทศนคต จงเปนเพยง ความพรอม ทจะตอบสนองตอสงเรา และเปน มตของ การประเมน เพอแสดงวา ชอบหรอไมชอบ ตอประเดนหนง ๆ ซงถอเปน การสอสารภายในบคคล (Interpersonal Communication) ทเปนผลกระทบมาจาก การรบสาร อนจะมผลตอพฤตกรรม ตอไป

โรเสนเบรก และฮอฟแลนด (Rosenberg and Hovland , 1960 : 1) ไดใหความหมายของ ทศนคต ไววา ทศนคต โดยปกตสามารถ นยาม วา เปนการจงใจตอแนวโนมใน การตอบสนองอยางเฉพาะเจาะจงกบสงทเกดขน

เคลเลอร (Howard H. Kendler , 1963 : 572) กลาววา ทศนคต หมายถง สภาวะความพรอม ของบคคล ทจะ แสดงพฤตกรรม ออกมา ในทางสนบสนน หรอ ตอตานบคคล สถาบนสถานการณ หรอ แนวความคด

คารเตอร ว. กด (Carter V. Good , 1959 : 48) ใหคาจากดไววา ทศนคต คอ ความพรอม ทจะ แสดงออก ในลกษณะใด ลกษณะหนง ทเปน การสนบสนน หรอ ตอตานสถานการณบางอยาง บคคล หรอสงใด ๆ

นวคอมบ (Newcomb , 1854 : 128) ใหคาจากดความไววา ทศนคต ซงมอยในเฉพาะคนนน ขนกบ สงแวดลอม อาจ แสดงออก ในพฤตกรรม ซงเปนไปไดใน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะชอบหรอพงพอใจ ซงทาใหผอนเกด ความรกใคร อยากใกลชดสงนน ๆ หรออก ลกษณะหนงแสดงออก ในรปความไมพอใจ เกลยดชง ไมอยากใกลสงนน

30

นอรแมน แอล มน (Norman L. Munn , 1971 : 71) กลาววา ทศนคต คอ ความรสกและ ความคดเหน ทบคคล มตอสงของ บคคล สถานการณ สถาบน และขอเสนอใด ๆ ในทางทจะยอมรบ หรอปฏเสธ ซงมผลทาให บคคลพรอม ทจะ แสดงปฏกรยา ตอบสนอง ดวย พฤตกรรมอยางเดยวกนตลอด

จ เมอรฟ , แอล เมอรฟ และ ท นวคอมบ (G. Murphy , L. Murphy and T. Newcomb,1973 : 887) ใหความหมายของคาวา ทศนคต หมายถง ความชอบ หรอไมชอบ พงใจ หรอไมพงใจทบคคลแสดงออกมาตอสงตาง ๆ

เดโช สวนานนท (2512 : 28) กลาวถง ทศนคต วาเปนบคลกภาพทสรางขนไดเปลยนแปลงไดและเปน แรงจงใจ ทกาหนด พฤตกรรม ของบคคล ทมตอสงแวดลอมตาง ๆ

ศกด สนทรเสณ (2531 : 2) กลาวถง ทศนคต ทเชอมโยงไปถง พฤตกรรมของบคคลวา ทศนคต หมายถง

1. ความสลบซบซอนของความรสก หรอการมอคตของบคคล ในการทจะ สรางความพรอม ทจะกระทาสงใดสงหนง ตามประสบการณของบคคลนน ทไดรบมา

2. ความโนมเอยง ทจะมปฏกรยาตอสงใดสงหนงในทางทดหรอ ตอตานสงแวดลอม ทจะมาถงทางหนงทางใด

3. ในดาน พฤตกรรม หมายถง การเตรยมตว หรอความพรอมทจะตอบสนองจากคาจากดความตาง ๆเหลาน จะเหนไดวามประเดนรวมทสาคญดงนคอ

1. ความรสกภายใน2. ความพรอม หรอ แนวโนมทจะมพฤตกรรมในทางใดทางหนง

ดงนนจงสรปไดวา ทศนคต เปนความสมพนธทคาบเกยวกนระหวางความรสก และความเชอ หรอการรของบคคล กบแนวโนมทจะม พฤตกรรมโตตอบ ในทางใดทางหนงตอเปาหมายของ ทศนคต นน

โดยสรป ทศนคต ในงานทนเปนเรองของจตใจ ทาท ความรสกนกคด และความโนมเอยงของบคคล ทมตอขอมลขาวสาร และการเปดรบ รายการกรองสถานการณ ทไดรบมา ซงเปนไปไดทงเชงบวก และเชงลบ ทศนคต มผลใหมการแสดง พฤตกรรม ออกมา จะเหนไดวาทศนคต ประกอบดวย ความคดทมผลตออารมณ และความรสกนน ออกมาโดยทางพฤตกรรม

. องคประกอบของ ทศนคตจากความหมายของ ทศนคต ดงกลาว ซมบาโด และ เอบบเซน (Zimbardo and

Ebbesen , 1970 อางถงใน พรทพย บญนพทธ ,2531 : 49) สามารถแยกองคประกอบของ ทศนคตได 3 ประการคอ

31

องคประกอบดานความร ( The Cognitive Component) คอ สวนทเปนความเชอของบคคล ทเกยวกบสงตาง ๆ ทวไปทงทชอบ และไมชอบ หากบคคลมความร หรอคดวาสงใดดมกจะม ทศนคต ทดตอสงนน แตหากมความรมากอนวา สงใดไมด กจะม ทศนคต ทไมดตอสงนนองคประกอบดานความรสก ( The Affective Component) คอ สวนทเกยวของกบอารมณทเกยวเนองกบสงตาง ๆ ซงมผลแตกตางกนไปตาม บคลกภาพ ของคนนน เปนลกษณะทเปนคานยมของแตละบคคล

องคประกอบดานพฤตกรรม ( The Behavioral Component) คอ การแสดงออกของบคคลตอสงหนง หรอบคคลหนง ซงเปนผลมาจาก องคประกอบดานความร ความคด และความรสก

จะเหนไดวา การทบคคลม ทศนคต ตอสงหนงสงใดตางกน กเนองมาจาก บคคลมความเขาใจ มความรสก หรอม แนวความคด แตกตางกนนนเอง ดงนน สวนประกอบทาง ดานความคด หรอ ความร ความเขาใจ จงนบไดวาเปนสวนประกอบ ขนพนฐาน ของ ทศนคต และสวนประกอบน จะเกยวของ สมพนธ กบ ความรสกของบคคล อาจออกมาในรปแบบแตกตางกนทงในทางบวก และทางลบ ซงขนอยกบ ประสบการณ และ การเรยนร

. การเกด ทศนคต (Attitude Formation)กอรดอน อลพอรท (Gordon Allport , 1975 ) ไดใหความเหนเรอง ทศนคต วาอาจ

เกดขนจากสงตาง ๆ ดงนเกดจากการเรยนร เดกเกดใหมจะไดรบการอบรมสงสอนเกยวกบ วฒนธรรม และ

ประเพณจากบดามารดา ทงโดยทางตรง และทางออม ตลอดจนไดเหนแนวการปฏบตของพอแมแลว รบมาปฏบตตามตอไป

เกดจากความสามารถในการแยกแยะความแตกตาง คอ แยกสงใดด ไมด เชน ผใหญกบเดกจะมการกระทาทแตกตางกน

เกดจากประสบการณของแตละบคคล ซงแตกตางกนออกไป เชน บางคนม ทศนคตไมดตอคร เพราะเคยตาหนตน แตบางคน ม ทศนคต ทดตอครคนเดยวกนนน เพราะเคยเชยชมตนเสมอ

เกดจากการเลยนแบบ หรอ รบเอา ทศนคต ของผอนมาเปนของตน เชน เดกอาจรบทศนคต ของบดามารดา หรอ ครทตนนยมชมชอบ มาเปน ทศนคต ของตนได

เครช และ ครทชฟลด (Krech and Crutchfield , 1948) ไดใหความเหนวา ทศนคต อาจเกดขนจากการตอบสนองความตองของบคคล นนคอ สงใดตอบสนองความตองการของตนไดบคคลนนกม ทศนคต ทดตอสงนน หากสงใดตอบสนองความตองการของตนไมไดบคคลนนกจะม

32

ทศนคต ไมดตอสงนนการไดเรยนรความจรงตาง ๆ อาจโดยการอาน หรอ จากคาบอกเลาของผอนกได ฉะนน บางคนจงอาจเกด ทศนคต ไมดตอผอน จากการฟงคาตฉนทใคร ๆ มาบอกไวกอนกไดการเขาไปเปนสมาชก หรอสงกดกลมใดกลมหนง คนสวนมากมกยอมรบเอา ทศนคต ของกลมมาเปนของตน หาก ทศนคต นนไมขดแยงกบ ทศนคต ของตนเกนไปทศนคต สวนสาคญกบบคลกภาพของบคคลนนดวย คอ ผทมบคลกภาพสมบรณมกมองผอนในแงด สวนผปรบตวยากจะม ทศนคต ในทางตรงขาม คอ มกมองวา มคนคอยอจฉารษยา หรอคดรายตาง ๆ ตอตน

ประภาเพญ สวรรณ ( 2520 : 64 – 65) กลาวถงการเกด ทศนคต วา ทศนคต เปนสงทเกดจากการเรยนร (Learning) จากแหลง ทศนคต (Source of Attitude) ตาง ๆทอยมากมาย และแหลงททาใหคนเกด ทศนคต ทสาคญคอ ประสบการณเฉพาะอยาง (Specific Experience) เมอบคคลมประสบการณเฉพาะอยางตอสงหนงสงใดในทางทดหรอไมด จะทาใหเขาเกด ทศนคต ตอสงนนไปในทางทดหรอไมด จะทาใหเกด ทศนคต ตอสงนนไปในทศทางทเขาเคยมประสบการณมากอน

การตดตอสอสารจากบคคลอน (Communication from others) จะทาใหเกด ทศนคตจากการรบรขาวสารตาง ๆ จากผอน ได เชน เดกทไดรบการสงสอนจากผใหญจะเกด ทศนคต ตอการกระทาตาง ๆ ตามทเคยรบรมาสงทเปนแบบอยาง (Models) การเลยนแบบผอนทาใหเกดทศนคต ขนได เชน เดกทเคารพเชอฟงพอแม จะเลยนแบบการแสดงทาชอบ หรอไมชอบตอสงหนงตามไปดวยความเกยวของกบสถาบน (Institutional Factors) ทศนคต หลายอยางของบคคลเกดขนเนองจากความเกยวของกบสถาบน เชน ครอบครว โรงเรยน หรอหนวยงาน เปนตน

ธงชย สนตวงษ , 2539 : 166 – 167) กลาววา ทศนคต กอตวเกดขนมา และเปลยนแปลงไป เนองจากปจจย หลายประการ ดวยกน คอ

1. การจงใจทางรางกาย (Biological Motivation) ทศนคต จะเกดขนเมอบคคลใดบคคลหนง กาลงดาเนนการตอบสนองตามความตองการ หรอแรงผลกดนทางรางกาย ตวบคคลจะสรางทศนคต ทดตอบคคลหรอสงของ ทสามารถชวยใหเขามโอกาสตอบสนองความตองการของตนได

2. ขาวสารขอมล (Information) ทศนคต จะมพนฐานมาจากชนดและขนาดของขาวสารทไดรบรวมทงลกษณะของแหลงทมาของขาวสาร ดวย กลไกของการเลอกเฟนในการมองเหนและเขาใจปญหาตาง ๆ (Selective Perception) ขาวสารขอมลบางสวนทเขามาสบคคลนนจะทาใหบคคลนนเกบไปคด และสรางเปน ทศนคต ขนมาได

3. การเขาเกยวของกบกลม (Group Affiliation) ทศนคต บางอยางอาจมาจากกลมตางๆทบคคลเกยวของอยทงโดยทางตรงและทางออม เชน ครอบครว วด กลมเพอนรวมงาน กลมกฬา

33

กลมสงคมตาง ๆ โดยกลมเหลานไมเพยงแตเปนแหลงรวมของคานยมตาง ๆ แตยงมการ ถายทอดขอมลใหแกบคคลในกลม ซงทาใหสามารถสราง ทศนคต ขนได โดยเฉพาะครอบครวและกลมเพอนรวมงาน เปนกลมทสาคญทสด (Primary Group) ทจะเปนแหลงสราง ทศนคต ใหแกบคคลได

4. ประสบการณ (Experience) ประสบการณของคนทมตอวตถสงของ ยอมเปนสวนสาคญทจะทาใหบคคลตาง ๆ ตคาสงทเขาไดม ประสบการณมาจนกลายเปน ทศนคต ได

5. ลกษณะทาทาง (Personality) ลกษณะทาทางหลายประการตางกมสวนทางออมทสาคญในการสราง ทศนคต ใหกบตวบคคล

ปจจยตาง ๆ ของการกอตวของ ทศนคต เทาทกลาวมาขางตนนน ในความเปนจรง จะมไดมการเรยงลาดบตาม ความสาคญ แตอยางใดเลย ทงนเพราะปจจยแตละทาง เหลาน ตวไหนจะมความสาคญตอการกอตวของ ทศนคต มากหรอนอย ยอมสดแลว แตวา การพจารณาสราง ทศนคตตอสงดงกลาว จะเกยวของกบปจจยใดมากทสด

3. ประเภทของ ทศนคตบคคลสามารถแสดง ทศนคต ออกได 3 ประเภทดวยกน คอ1. ทศนคต ทางเชงบวก เปน ทศนคต ทชกนาใหบคคลแสดงออก มความรสก หรอ

อารมณ จากสภาพจตใจโตตอบ ในดานดตอบคคลอน หรอ เรองราวใดเรองราวหนง รวมทงหนวยงาน องคกร สถาบน และการดาเนน กจการของ องคการ อน ๆ เชน กลมชาวเกษตรกร ยอมมทศนคต ทางบวก หรอ มความรสกทดตอสหกรณการเกษตร และใหความสนบสนนรวมมอดวยการเขาเปนสมาชก และรวมในกจกรรมตาง ๆ อยเสมอ เปนตน

2. ทศนคตทางลบ หรอ ไมด คอ ทศนคต ทสรางความรสกเปนไปในทางเสอมเสยไมไดรบความเชอถอ หรอ ไววางใจ อาจมความเคลอบแคลงระแวงสงสย รวมทงเกลยดชงตอบคคลใดบคคลหนง เรองราว หรอปญหาใดปญหาหนง หรอหนวยงานองคการ สถาบน และการดาเนนกจการขององคการ และอน ๆ เชน พนกงาน เจาหนาทบางคน อาจม ทศนคต เชงลบตอบรษทกอใหเกดอคตขน ในจตใจของเขา จนพยายาม ประพฤต และปฏบตตอตาน กฎระเบยบของบรษทอยเสมอ

3. ประเภททสาม ซงเปนประเภทสดทาย คอ ทศนคต ทบคคลไมแสดงความคดเหนในเรองราวหรอปญหาใดปญหาหนง หรอตอบคคล หนวยงาน สถาบน องคการ และอน ๆ โดยสนเชง เชน นกศกษาบางคนอาจม ทศนคต นงเฉยอยาง ไมมความคดเหน ตอปญหาโตเถยง เรองกฎระเบยบวา ดวยเครองแบบของนกศกษา

ทศนคต ทง 3 ประเภทน บคคลอาจจะมเพยงประการเดยวหรอหลายประการกได ขนอยกบความมนคงในความรสกนกคด ความเชอ หรอคานยมอน ๆ ทมตอบคคล สงของ การกระทาหรอสถานการณ

34

แดลเนยล แคทซ (Daniel Katz , 1960 : 163 – 191) ไดอธบายถง หนาทหรอกลไกของทศนคต ทสาคญไว 4 ประการ ดงนคอ

1. เพอใชสาหรบการปรบตว (Adjustment) หมายความวา ตวบคคลทกคนจะอาศยทศนคต เปนเครองยดถอ สาหรบการปรบ พฤตกรรม ของ ตนใหเปนไปใน ทางทจะกอใหเกดประโยชนแกตนสงทสด และใหมผลเสยนอยทสด ดงน ทศนคต จงสามารถเปนกลไก ทจะสะทอนใหเหน ถงเปาหมายทพงประสงคและทไมพงประสงคของเขา และดวยสงเหลานเอง ทจะทาใหแนวโนมของพฤตกรรมเปนไป ในทางท ตองการ มากทสด

2. เพอปองกนตว (Ego – Defensive) โดยปกตในทกขณะ คนทวไปมกจะมแนวโนมทจะไมยอมรบความจรง ในสงซงเปนทขดแยง กบ ความนกคดของตน (Self – Image) ดงน ทศนคตจงสามารถ สะทอนออกมาเปน กลไกทปองกนตว โดย การแสดงออก เปนความรสก ดถกเหยยดหยาม หรอตฉนนนทาคนอน และขณะเดยวกน กจะยกตนเองใหสงกวา ดวยการม ทศนคต ทถอวาตนนนเหนอกวาผอน

การกอตว ทเกดขนมาของ ทศนคต ในลกษณะน จะมลกษณะแตกตางจากการมทศนคต เปนเครองมอ ในการปรบตว ดงทกลาวมาแลวขางตน กลาวคอ ทศนคต จะมใชพฒนาขนมาจาก การม ประสบการณกบสงนน ๆ โดยตรง หากแตเปนสงทเกดขนจากภายในตวผนนเอง และสงทเปน เปาหมายของการแสดงออก มาซง ทศนคต นน กเปนเพยงสงทเขาผนน หวงใชเพยงเพอการ ระบายความรสก เทานน

3. เพอการแสดงความหมายของคานยม (Value Expressive) ทศนคต นนเปนสวนหนงของคานยมตาง ๆ และดวย ทศนคต นเอง ทจะใชสาหรบสะทอนใหเหนถงคานยมตาง ๆ ในลกษณะทจาเพาะเจาะจงยงขน ดงนน ทศนคต จงสามารถใชสาหรบ อรรถาธบาย และบรรยายความเกยวกบ คานยม ตาง ๆ ได

4. เพอเปนตวจดระเบยบเปนความร (Knowledge) ทศนคต จะเปนมาตรฐานทตวบคคลจะสามารถใชประเมน และทาความเขาใจ กบ สภาพแวดลอม ท มอยรอบตวเขา ดวยกลไกดงกลาวนเอง ททาใหตวบคคลสามารถร และเขาใจถงระบบ และระเบยบของสงตาง ๆ ทอยในรอบตวเขาได

. การเปลยนแปลงทศนคต (Attitude Change)เฮอรเบรท ซ. เคลแมน (Herbert C. Kelman , Compliance , 1967 : 469) ไดอธบายถง

การเปลยนแปลง ทศนคต โดยมความเชอวา ทศนคต อยางเดยวกน อาจเกดในตวบคคลดวยวธทตางกน จากความคดน เฮอรเบรท ไดแบงกระบวนการ เปลยนแปลง ทศนคต ออกเปน 3 ประการคอ

35

4.1 การยนยอม (Compliance) การยนยอม จะเกดไดเมอ บคคลยอมรบสงทมอทธพลตอตวเขา และมงหวงจะไดรบ ความพอใจ จากบคคล หรอ กลมบคคลทมอทธพลนน การทบคคลยอมกระทาตามสงทอยากใหเขากระทานน ไมใชเพราะบคคลเหนดวยกบสงนน แตเปนเพราะเขาคาดหวงวา จะไดรบ รางวล หรอการยอมรบจากผอนในการเหนดวย และกระทาตามดงนน ความพอใจ ทไดรบจาก การยอมกระทาตาม นน เปนผลมาจาก อทธพลทางสงคม หรออทธพลของสงทกอใหเกด การยอมรบนน กลาวไดวา การยอมกระทาตามน เปนกระบวนการเปลยนแปลง ทศนคต ซงจะมพลงผลกดน ใหบคคลยอม กระทาตามมากหรอนอย ขนอยกบจานวนหรอ ความรนแรงของรางวลและ การลงโทษ

4.2 การเลยนแบบ (Identification) การเลยนแบบ เกดขนเมอบคคลยอมรบสงเราหรอสงกระตน ซงการยอมรบนเปนผลมาจาก การทบคคล ตองการจะสรางความสมพนธทด หรอทพอใจระหวางตนเองกบผอน หรอกลมบคคลอน จากการเลยนแบบน ทศนคต ของบคคลจะเปลยนไป มากหรอนอย ขนอยกบสงเราใหเกดการเลยนแบบ กลาวไดวา การเลยนแบบ เปนกระบวน การเปลยนแปลง ทศนคต ซงพลงผลกดน ใหเกดการเปลยนแปลงน จะมากหรอนอยขนอยกบ ความนาโนมนาวใจ ของสงเราทมตอบคคลนน การเลยนแบบจงขนอยกบพลง (Power) ของผสงสาร บคคลจะรบเอาบทบาท ทงหมด ของคนอน มาเปนของตนเอง หรอแลกเปลยนบทบาทซงกนและกนบคคลจะเชอในสงทตวเอง เลยนแบบ แตไมรวมถงเนอหาและรายละเอยดในการเลยนแบบ ทศนคตของบคคล จะเปลยนไปมาก หรอนอยขนอยกบ สงเราททาใหเกด การเปลยนแปลง

4.3 ความตองการทอยากจะเปลยน (Internalization) เปนกระบวนการ ทเกดขนเมอบคคลยอมรบสงทมอทธพลเหนอกวา ซงตรงกบ ความตองการภายใน คานยม ของเขา พฤตกรรมทเปลยนไป ในลกษณะนจะสอดคลองกบ คานยม ทบคคลมอยเดม ความพงพอใจ ทไดจะขนอยกบเนอหารายละเอยด ของพฤตกรรมนน ๆ การเปลยนแปลง ดงกลาว ถาความคด ความรสกและพฤตกรรมถกกระทบไมวา จะในระดบใดกตาม จะมผลตอการเปลยน ทศนคต ทงสน

นอกจากน องคประกอบ ตาง ๆใน กระบวนการสอสาร เชน คณสมบตของผสงสารและผรบสาร ลกษณะของขาวสาร ตลอดจน ชองทางในการสอสาร ลวนแลวแต มผลกระทบตอการเปลยนแปลง ทศนคต ไดทงสน นอกจากน ทศนคต ของบคคล เมอเกดขนแลว แมจะคงทน แตกจะสามารถ เปลยนไดโดยตวบคคล สถานการณ ขาวสาร การชวนเชอ และสงตาง ๆ ททาใหเกดการยอมรบในสงใหม แตจะตองม ความสมพนธ กบคานยม ของบคคลนน นอกจากนอาจเกดจาก การยอมรบโดยการบงคบ เชน กฎหมาย ขอบงคบ

. การเปลยน ทศนคต ม 2 ชนด คอการเปลยนแปลงไปในทางเดยวกน หมายถง ทศนคต ของบคคลทเปนไป ในทางบวก

กจะเพมมากขน ในทางบวก ดวย และ ทศนคต ทเปนไป ในทางลบ กจะเพมมากขนในทางลบดวย

36

การเปลยนแปลงไปคนละทาง หมายถง การเปลยน ทศนคต เดมของบคคลทเปนไปในทางบวก กจะลดลงไป ในทางลบ และถาเปนไป ในทางลบ กจะกลบเปนไปในทางบวกเมอพจารณาแหลงทมาของ ทศนคต แลว จะเหนวา องคประกอบสาคญ ทเชอมโยงใหบคคลเกดทศนคต ตอสงตาง ๆ กคอ การสอสาร ทงนเพราะไมวา ทศนคต จะเกดจากประสบการณเฉพาะอยาง การสอสารกบผอน สงทเปนแบบอยาง หรอความเกยวของกบสถาบน กมกจะม การสอสารแทรกอยเสมอ กลาวไดวา การสอสาร เปนกจกรรมทสาคญอยางมาก ทมผลทาใหบคคลเกดทศนคต ตอสงตาง ๆ

ทศนคต เกยวของกบ การสอสาร ทงนเพราะ โรเจอรส ( Rogers ,1973) กลาววา การสอสารกอใหเกดผล 3 ประการคอ

การสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลงความรของผรบสารการสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลง ทศนคต ของผรบสารการสอสาร กอใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผรบสาร

การแสดงพฤตกรรมการเปลยนแปลงทง 3 ประการน จะเกดในลกษณะตอเนองกนกลาวคอ เมอผรบสาร ไดรบขาวสาร เกยวกบเรองใดเรองหนง จะกอใหเกด ความรความเขาใจเกยวกบเรองนน และการเกดความรความเขาใจน มผลทาใหเกด ทศนคต ตอเรองนน และสดทาย กจะกอใหเกด พฤตกรรม ทกระทาตอเรองนน ๆ ตามมา

. ความสมพนธระหวาง ทศนคต กบ พฤตกรรม (Attitude and Behavior)ทศนคต กบพฤตกรรมมความสมพนธ มผลซงกนและกน กลาวคอ ทศนคต มผลตอ

การแสดงพฤตกรรมของบคคล ในขณะเดยวกน การแสดงพฤตกรรมของบคคลกมผลตอ ทศนคตของบคคลดวย

อยางไรกตาม ทศนคต เปนเพยงองคประกอบหนงททาใหเกดพฤตกรรม ทงนเพราะเทรยนดส ( Triandis,1971 ) กลาววา พฤตกรรมของบคคล เปนผลมาจาก ทศนคต บรรทดฐานของสงคม นสย และผลทคาด

การเปลยนแปลง ทศนคต โดย การสอสาร (Attitude Change: Communication)ประภาเพญ สวรรณ (2526 หนา 5) กลาววา ทศนคต ของบคคลสามารถถกทาให

เปลยนแปลงไดหลายวธ อาจโดยการไดรบขอมล ขาวสารจากผอน หรอจากสอตาง ๆ ขอมลขาวสารทไดรบจะทาใหเกดการเปลยนแปลง องคประกอบของ ทศนคต ในสวนของ การรบร เชงแนวคด (Cognitive Component) และเมอองคประกอบสวนใดสวนหนงเปลยนแปลง องคประกอบสวนอน จะมแนวโนม ทจะ เปลยนแปลงดวย กลาวคอ เมอองคประกอบของ ทศนคต ในสวนของการรบร เชงแนวคดเปลยนแปลง จะทาใหองคประกอบ ในสวนของอารมณ ( AffectiveComponent) และองคประกอบในสวนของพฤตกรรม (Behavioral Component) เปลยนแปลงดวย

37

การเปลยนแปลง ทศนคต โดย การสอสาร พจารณาจากแบบจาลอง การสอสาร ของลาสเวล (Lasswell,1948) ซงไดวเคราะห กระบวนการสอสาร ในรปของ ใคร พดอะไร กบใครอยางไร และไดผลอยางไร ซงสามารถแบงออกเปนตวแปรตน และตวแปรตาม กลาวคอ ใคร (ผสงสาร) พดอะไร (สาร) กบใคร (ผรบสาร) อยางไร (สอ) กคอตวแปรตน สวนไดผลอยางไร (ผลของการสอสาร) กคอ ตวแปรตาม ตวแปรตนทง 4 ประการ ซงผลตอการเปลยนแปลง ทศนคต มลกษณะดงน

ผสงสาร (Source) ผลของสารทมตอการเปลยนแปลง ทศนคต ของบคคลขนอยกบ ผ สงสาร ลกษณะของผสงสารบางอยาง จะสามารถ มอทธพลตอบคคลอนมากกวาลกษณะอน ๆ เชนความนาเชอถอ (Credibility) ซงขนอยกบปจจย 2 ประการคอ ความเชยวชาญ (Expertness) และความนาไววางใจ (Trustworthiness) ผสงสารทมาความนาเชอถอสง จะสามารถชกจงใจไดดกวา ผ สงสารทม ความนาเชอถอตา นอกจากนบคลกภาพ (Personality) ของผสงสารกมความสาคญตอการยอมรบ

สาร (Message) ลกษณะของสารจะมผลตอการยอมรบหรอไมยอมรบของบคคล ถาเตรยมเนอหาสารมาเปนอยางดผรบสารกอยากฟง ดงนนการเรยงลาดบของเนอหาความชดเจนของเนอหาสาร ความกระชบ เปนตน จงเปนองคประกอบสาคญ ตอการส อสาร ทมประสทธภาพสอ (Channel) หรอชองทางการสอสาร เปนเรองของประเภทและชนดของสอทใช ผรบสาร(Receiver) องคประกอบของผรบสารทจะทาใหเกดการจงใจทมประสทธภาพ ไดแก สตปญญาทศนคต ความเชอ ความเชอมนในตนเอง การมสวนรวม การผกมด เปนตน

แมคไกวร( McGuire อางใน อรวรรณ ปลนธนโอวาท, 2537) กลาววา ตวแปรทง 4ประการขางตนน กอใหเกดตวแปรตาม คอผลของการสอสารเปนไปตามลาดบขน 5 ขนหลก คอ

ความตงใจ/ความสนใจ (Attention)ความเขาใจ (Comprehension)การยอมรบตอสาร (Yielding)การเกบจาสารไว (Retention)การกระทา (Action)

โดยผรบสารตองผานไปทละขน เพอท การสอสาร จะสามารถเปลยนแปลง ทศนคตไดครบถวนตาม กระบวนการ ซงในสภาพการณปกต ขนตอนแรก ๆ จะตองเกดขนกอน เพอทขนตอนตอ ๆ ไปจะเกดขนได

การเปลยนแปลง ทศนคต โดยใชอทธพลทางสงคม (Attitude Change: SocialInfluence) อทธพลทางสงคม มผลอยางมาก ตอ การเปลยนแปลง ทศนคต และการตดสนใจ เพราะ

38

ในขณะตดสนใจ ยอมม กลมบคคล ทมความสาคญ ตอผปวยเขามาเกยวของ ไดแกบคคลในครอบครว ญาตพนอง และเพอนฝง เปนตน

. แนวความคดเกยวกบการเปลยนแปลง ทศนคตแมคไกวร และมลแมน ( McGuire and Millman,1965) กลาววา แนวความคดเกยวกบ

การเปลยนแปลง ทศนคต โดยใชอทธพล ทางสงคม เกดจากความเชอทวา บคคลจะพฒนา ทศนคตของตนเองในลกษณะใดนน ขนอยกบขอมลทไดรบจากผอนในสงคม สงทม อทธพลทางสงคมแบงออกไดเปน 2 ประเภทคอ

1. กลมอางอง (Reference Group) หมายถง กลมบคคลทเราใชเปนมาตรฐานสาหรบประเมน ทศนคต ความสามารถของเรา หรอสถานการณทเกดขนโดยทวไปบคคลจะใชกลมอางองเพอประเมน ทศนคต ของตน และตดสนใจวา ทศนคต ของตนถกตอง เพราะคดวาคนสวนใหญในกลมม ทศนคต เชนเดยวกบตน

วตสนและ จอหนสน ( Watson and Johnson ,1972) ไดกลาวถงอทธพลของกลมอางองทมตอการเปลยนแปลง ทศนคต ไวดงน

ทศนคต ของบคคลจะมผลอยางมากจากกลมท เขามสวนรวม และกลมทเขาตองการจะรวมดวย ถาทศนคต ของบคคลสอดคลองกบมาตรฐานหรอบรรทดฐานของกลมจะเปนการเสรมแรง (Reinforcement) ใหกบ ทศนคต นน มากขน ในทางตรงขาม จะเปนการลงโทษ(Penalty) ถาบคคลนนม ทศนคต ไมตรงกบมาตรฐานหรอบรรทดฐานของกลม

บคคลทขนอยกบกลม หรอตดอยกบกลมมาก จะเปนผ ทเปลยนแปลง ทศนคตไดยากทสด ถาการเปลยนแปลงนน เปนความพยายาม ของบคคลภายนอก

การสนบสนน หรอเหนดวยกบ ทศนคต บางอยางของสมาชกในกลมแมเพยง1คนเทานน กสามารถลดอทธพลของกลมใหญ ทมตอ ทศนคต ของสมาชกในกลมได

แมเปนเพยงสมาชก 2 คนในกลมเทานน ทยดมนในความคดหรอ ทศนคตบางอยาง กจะมอทธพลตอสมาชกในกลมได

การมสวนรวมในการอภปรายกลมและ การตดสนใจกลม จะชวยลดการตอตานการเปลยนแปลง ทศนคต ถากลมตดสนใจยอมรบ ทศนคต ใหม สมาชกในกลมกจะยอมร บทศนคต ดวย

ถาบคคลเปลยนแปลงกลมอางองของตน ทศนคต ของบคคลกมแนวโนมทจะเปลยนแปลงดวย

2. บคคลอางอง (Reference Individuals) หมายถง บคคลทเราใชเปนมาตรฐานเพอประเมน ทศนคต ความสามารถของเรา หรอสถานการณทเกดขน อทธพลของผอนทมตอ ทศนคตของบคคล ตรงกบ กระบวนการ เปลยนแปลงพฤตกรรมทเรยกวา การเลยนแบบ (Identification) ซง

39

เปนกระบวนการ ทบคคลรบเอา คณสมบต ของผอน เชน ความคด ทศนคต พฤตกรรม เปนตนมาเปนของตน

ขอมลขาวสารทไดรบจะทาใหเกดการเปลยนแปลงองคประกอบของ ทศนคต ในสวนของการรบรเชงแนวคด (Cognitive Component) และเมอองคประกอบสวนใดสวนหนงเปลยนแปลง องคประกอบสวนอนจะมแนวโนมทจะ เปลยนแปลงดวยบคลากรทางการแพทย ซงทาหนาทเปนผสงสาร ตองม ความเชยวชาญ (Expertness) และ ความนาไววางใจ (Trustworthiness)จะทาใหมความนาเชอถอสง สามารถชกจงใจไดดอกทงม บคลกภาพ (Personality) ดกจะมความสาคญตอ การยอมรบ นอกจากนหากขอมลขาวสาร มการเตรยมมาเปนอยางด ไมวาจะเปนเนอหา , การเรยงลาดบ , ความชดเจนตลอดจนมความกระชบและมชองทางในการสงทเหมาะสมผใชบรการซงเปน ผรบสารกอยากฟง และมแนวโนมทจะ ปรบเปลยนพฤตกรรม ตามคาแนะนาหรอชกจง

. พฤตกรรมเสยงตอการตดโรคเอดสพฤตกรรมเสยงตอการตดโรคเอดส หมายถงพฤตกรรมททาใหผปฏบตพฤตกรรม

นนๆ มโอกาสสงตอการตดเชอเอดส คาวาพฤตกรรมเสยงนเปนคาทไดยนกนบอยนบตงแตโรคเอดสไดเขามาสประเทศไทย และดวยคานเพยงคาเดยว กไดทาใหจานวนผปวยเอดสเพมขนจากรายในป เปน , รายในเดอน กนยายน (ศนยขอมลทางระบาดวทยา, ) ซงจากการทเชอเอดสแพรระบาดอยางกวางขวางน ไดทาใหพฤตกรรมเสยงมความสาคญตอการแพรกระจายของโรคเอดสมาก เพราะถาหากประชาชนไมมพฤตกรรมเสยงแลว โรคเอดสกจะไมสามารถแพรออกไปอกได

. การหลกเลยงพฤตกรรมเสยงตอโรคเอดส : ความหมายและวธวดพฤตกรรมของบคคลมกเกยวของกบทางเลอก บคคลเปนผเลอกจะกระทาหรอไม

ทาพฤตกรรมนน ความตงใจของบคคลจงเปนตวพยากรณทางเลอก ตามทศนะของ Aizen andFishbein ทศนคต บรรทดฐานทางสงคม เปนแหลงทมาของความตงใจกระทา (Source of intention)และทศนคตจะกระตนเราใหเกดความตงใจทจะทาพฤตกรรม กตอเมอทศนคตในเรองนนไมขดแยงหรอมความสอดคลองกบบรรทดฐานของกลมอางอง และความตงใจจะกระทาจะชวยถายโยง(Transfer) ทศนคตไปสพฤตกรรม (Smith & Mackie,2000 อางใน พสมย วบลยสวสด และคณะ,

:37)พฤตกรรมสขภาพจงเปนผลโดยตรงของเจตนาเชงพฤตกรรม หรอความตงใจ

กระทา (Behavioral Intention) ความตงใจทาพฤตกรรมนประกอบดวยทศนคตตอการกระทานนๆขนอยกบผลทจะตามมาและการประเมนผลทตามมา (Outcome) บรรทดฐานของกลมอางองท

40

เกยวของกบพฤตกรรมนน และแรงจงใจทจะทาตามกลมอางอง ปจจยตางๆ น กอใหเกดเปนพฤตกรรม และในทายทสดกจะเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมสขภาพตามมา

จากแนวคดขางตนชวยใหเราเขาใจถงกระบวนการเปลยนแปลงพฤตกรรม เปนการเชองโยงทศนคต ความเชอ กบพฤตกรรม แลวใหภาพความตงใจของบคคลเกยวกบการปรบเปลยนนสยทางสขภาพ ทาใหบคคลมองเหนวาอะไรถก ควรทาเปนประจา และอะไรผด อะไรชว ควรหลกเลยง

การหลกเลยงพฤตกรรมเสยงตอโรคเอดส จงเปนหลกเลยงสงทนาพาตนไปสความเสยงทอาจจะไดรบเชอโรคเอดส เปนพฤตกรรมสวนบคคลและเกยวของกบพฤตกรรมทางสงคมตวอยางของการหลกเลยงดงกลาว เชน การหลกเลยงการไดรบสงย วยทางกามารมณ การหลกเลยงการไปเทยวสถานเรงรมย การหลกเลยงการใชสารเสพตดหรอการดมสรา การหลกเลยงการเปลยนคนอนไมซาหนา เปนตน

โดยมงานวจยหลายชนทไดแสดงใหเหนถง พฤตกรรมเสยงของบคคลทอาจนาพาตนไปสความเสยงในการไดรบเชอโรคเอดส เชน การเทยวตามสถานเรงรมยและการมเพศสมพนธกบคนทไมใชครกของตนเอง ซงพบมากจากการศกษาในกลมตวอยางทเปนผชายโดยพบผลตามการศกษาเพอหาปจจยทมความสมพนธกบพฤตกรรมการปองกนโรคเอดสของ วนทนา ไพศาลพนธ( ) ไดศกษาพฤตกรรมการปองกนโรคเอดสของคสมรส ในจงหวดอดรธาน พบวา กลมตวอยางเปนชายมากกวารอยละ เคยไปเทยวสถานเรงรมยหรอสถานบรการทางเพศหลงจากแตงงานแลว นอกจากนยงพบวา รอยละ ของกลมตวอยางดงกลาวเคยมเพศสมพนธกบหญงอนหรอหญงบรการหลงจากทแตงงานแลว และพบในการศกษาของ ยงลกษณ วฒกล ( ) เกยวกบปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมทางเพศทเกสยงตอการตดเชอเอดส ของนกเรยนชายทเขาศกษาวชาทหาร จ.ราชบร พบวา กลมตวอยางรอยละ . เคยเทยวสถานบรการทางเพศ รอยละ . เคยเทยวหองอาหารทมนกรองหรอเดกเสรฟทใหบรการทางเพศ รอยละ เคยมความสมพนธทางเพศกบผหญงทรจกกนเพยงผวเผน นอกจากนกลมตวอยางยงรายงานวาไดรบขอมลเกยวกบการมเพศสมพนธจาก วดทศนประเภทยวยกามารมณมากสด รองลงมาคอหนงสอประเภทยวยกามารมณรอยละ . และ . ตามลาดบ

ในสวนของงานวจยททาการศกษาในเชงคณภาพ กใหผลการศกษาทชวยยนยนถงคานยมในการเทยวหญงบรการของผชาย ตามการศกษาของ นพฬวรรณ นพเคราะห ( )เกยวกบพฤตกรรมทางเพศทเสยงตอการตดโรคเอดสของกรรมการกอสรางชาย เขตเมองเชยงใหมพบวา สาเหตของพฤตกรรมทางเพศทเสยงตอการตดโรคเอดส คอ ) กลมตวอยางรบรวาการเทยวหญงบรการ ทาใหเกดผลตอตนเองในดานความรสก คอ ทาใหมความสข ซงไดรบการเสรมแรงจากการไดเหนและไดยนเกยวกบการเทยวหญงบรการวาเปนสงด ตงแตอยในวยเดกจนมาถงปจจบน )

41

กลมตวอยางมความตงใจทจะเทยวบรการเนองจาก คานยมทางเพศทยอมรบวาพฤตกรรมเทยวหญงบรการเปนสงทาทายนาทดลอง และเปนพฤตกรรมทเกดขนพรอมความเปนลกผชาย รวมถงใหคณคากบผลของการเทยวในดานความรสกมากกวาดานรางกาย เนองจากคดวาตนเองไมมโอกาสตดโรคเอดส ทงทมพฤตกรรมเสยง

สาหรบการศกษากลมทหารกองประจาการหรอทหารเกณฑ ตามการศกษาของราม รงสนธ (อางใน วารสารบทบาทกรมแพทยทหารบกในการตอสกบโรคเอดส) โดยเร มดาเนนการมาตงแตป ตอเนองมาจนถงปจจบนเชนกน โดยอตราการตดเชอในประชากรทหารกองประจาการนมความสาคญตอการพจารณาการตดเชอในประชากรไทยเพศชายทอยในชวงวยมเพศสมพนธ เพราะเปนการเกบตวอยางมาจากทหารไทยใหมทกนายทยนยอมเขารวมโครงการ และการเกณฑทหารนนมภมลาเนามากจากทกอาเภอทวประเทศ โดยมขนาดกลมตวอยางทใหญมากประมาณ , - , นายตอป ซงเปนสดสวนประมาณรอยละ - ของประชากรเพศขายของประเทศไทยทมอายครบ ป ในแตละป

ขอมลการเฝาระวงการตดเชอเอชไอว ในทหารกองประจาการนเปนขอมลทมคณคาสงมากตอการตดตามประเมนสถานการณการตดเชอเอชไอวของประเทศไทยตลอดระยะเวลาอนยาวนานรวมถงการแสดงใหเหนถงผลสาเรจของโครงการถงยางอนามยรอยเปอรเซนตท เรมดาเนนการตงแตป พ.ศ. ในการปองกนโรคเอดสทมชอเสยงของประเทศไทยในระดบนานาชาต

โดยจากขอมลการเฝาระวงการตดเชอเอชไอว ในทหารกองประจากการ พบวามอตราการตดเชอเอชไอวของทหารผลด พฤศจกายน ป รอยละ . และขนสงสดในป พ.ศ.และเรมลดลงอยางตอเนองมาอยในระดบรอยละ . มาตงแตป

เนองจากทหารกองประจาการมภมลาเนามาจากทกอาเภอทวประเทศ ดงนนขอมลการตดเชอของประชากรกลมนยงชใหเหนถงการระบาดในพนทภาคเหนอตอนบนทมความรนแรงมากกวาภมภาคอนๆ อยางชดเจนโดยในทหารผลดพฤศจกายนป พ.ศ. ทภมลาเนาในเขตภาคเหนอตอนบนมอตราการตดเชอเอชไอวถงรอยละ .

ตอมา ไดมการศกษาเพมเตมไปจากการตรวจตวอยางเลอด โดยการใชแบบสอบถามสมภาษณ พฤตกรรมเสยงในประชากรทหารกองประจาการเพอศกษาขอมลปจจยเสยงตอการตดเชอ โดยไดขอมลทางระบาดวทยาทสาคญ วาการระบาดของการตดเชอเอชไอวในประเทศไทยชวงตนระหวางป - ดงกลาวนน เกดจากการตดตอจากการมเพศสมพนธแบบรกตางเพศ โดยสวนใหญนนเกดจากการมเพศสมพนธกบหญงบรการทางเพศโดยไมไดใชถงยางอนามยปองกน

นอกจากนนยงมการศกษายงมการศกษาเกยวกบการตดเชอหนองในเทยมในทหารกองประจาการซงเปนตวแทนของการมเพศสมพนธโดยไมใชถงยางอนามย ซงอาจสงผลตอการตด

42

เชอเอชไอวตอไป ในป พ.ศ. - พบวา ทหารกองประจาการทมภมลาเนาจากภาคเหนอตอนบนมความเสยงตอการตดเชอหนองในเทยมมากกวาภมภาคอนอยางมนยสาคญทางสถต จงจาเปนทจะตองมมาตรการเรงดวนในการปรบเปลยนพฤตกรรมเสยงดงกลาว

ในป - มการศกษาถงความชกและปจจยเสยงของการตดเชออกเสบชนดซในกลมทหารกองประจาการพบวามความชกรอยละ . และปจจยเสยงทสาคญของการตดเชอดงกลาวคอการไดรบบรการทางการแพทยจากหมอพนบานทใชเขมทไมสะอาด และการใชยาเสพตดชนดฉดเขาเสน

จะเหนไดวาตลอดระยะเวลากวา ป ทผานมา ทหารกองประจาการเปนกลมประชากรทมความสาคญตอการศกษาโรคตางๆ ทสาคญของประเทศไทยโดยเฉพาะอยางยงการตดเชอเอชไอวและโรคอนๆ ทเกยวของ ยงผลใหเหนขนาดของปญหาการเปลยนแปลง แนวโนมและปจจยเสยงตางๆ สงผลใหการดาเนนการปองกนโรคดงกลาวมประสทธภาพ ในอนาคตทหารกองประจาการยงคงมบทบาทสาคญอยอกตอเนองจากเปนกลมตวอยางขนาดใหญทเปนตวแทนประชากรชายไทยวยหนมทกภมภาคของประเทศไทย

งานวจยทเกยวของจากขอมลความรทกลาวมา มการวจยหลายๆ เรอง ซงเปนการแสดงแนวคดสนบสนน

หรอขดแยงตอวธการรกษาโรคเอดสแบบตางๆ แตมบางเรองทไดชวยเนนใหตวผวจยนไดเหนถงความสาคญของการปองกนและรกษาโรคเอดส และบางสงทควรไดรบการพฒนา ดงน

การรบรโอกาสเสยงตอการตดเชอเอชไอวจากการศกษาของงามนตย ราชกจ ( ,หนา ) พบวา ความเชอทดคอ การมคนอน

เพยงคนเดยวลดโอกาสเสยงตอการตดเชอเอดสได ผตดยาเสพตดชนดฉดเขาเสนมโอกาสเสยงตอการตดเชอเอดสมากกวาผตดยาเสพตดชนดอน รอยละ . รอยละ . ตามลาดบและพบวาความเชอทไมดคอ การใชถงยางอนามยทาใหความรสกทางเพศลดลงมผเหนดวยรอยละ . สอดคลองกบการศกษาของ ธรรตน เชมนะสร และ ธนรกษ ผลพฒน ( , หนา S7) ทพบวาประชากรทวไปเพศชายอาย - ปทไดเขารวมในการเฝาระวงพฤตกรรมมความรในเรองโรคเอดสอยในเกณฑด สามารถตอบคาถามมากทสด อนดบคอการใชถงยางอนามยสามารถปองกนการตดเชอเอดสได รอยละ . การมคนอนเพยงคนเดยวทไมมเชอเอดสเปนวธหนงทสามารถปองกนการตดเชอเอดสไดรอยละ . การกนอาหารรวมกบผตดเชอเอดสสามารถตดเชอเอดสไดรอยละ .

43

การรบรความรนแรงของโรค มการศกษาเกยวกบการรบรความรนแรงของการตดเชอเอชไอวดงน

Jujic Hamblic ( อางในสานกโครงการพฒนาแหงชาต, , หนา )จากการศกษาโดยเครอขายผตดเชอเอชไอวภาคพนเอเชยและแปซฟค (APN+) ยงพบกรณทผตดเชอเอชไอวถกเลอกปฏบต โดยพบวาหนงในสผตดเชอไดรบการดถกหรอรงควาญดวยสถานการณตดเชอ ผตดเชอบางคนตองทนตอการทถกเปดเผยสถานการณตดเชอตอสมาชกในครอบครวหรอเพอนบานโดยไมไดรบความยนยอมหรอขออนญาตจากผตดเชอกอนซงบางกรณเกดจากเจาหนาทสาธารณสขผทตองการรกษาความลบของสถานการณตดเชอเอชไอว ในบางชมชนโดยเฉพาะแหงทโรคเอดสยงแพรระบาดไมมากนนจะมทศนะทเฉยเมยตอผตดเชอเอชไอวและหวาดกลวโรคเอดส การเลอกปฏบตตอผตดเชอเอชไอวในสถานททางานเปนปญหาทเกดขนโดยทวไป บางรายอาจถกออกจากงานเมอรวาตดเชอเอชไอว หรอไดรบการขอรองใหแยกททางานใหหางจากผรวมงานคนอน หรออาจถกยายงานโดยมหนาทรบผดชอบนอยกวาเดม ซงบอยครงทนายจางจะหาเหตผลในการกระทาดงกลาวซงยากตอการโตแยง นายจางหลายรายกาหนดใหผสมครงานตองตรวจหาการตดเชอกอนรบเขาทางาน โดยอางวาเพอความมนใจวาจางเฉพาะผมสขภาพแขงแรงเขาทางาน จงสงผลใหสามหญงตงครรภรบรถงความรนแรงของโรคเอดส

การรบรประโยชนและอปสรรคในการปองกนโรคจากการศกษาของงามนตย ราชกจ ( หนา )พบวา กลมตวอยางมความเชอวา

แมวาไมมการสาสอนทางเพศหรอตดยาเสพตดชนดเขาเสนแตทกคนควรมความรเรองโรคเอดสการไดรบความรกและความอบอนจากครอบครวจะชวยปองกนโรคเอดสไดรอยละ . รอยละ

. ตามลาดบ ในทานองเดยวกบการศกษาของ ธรรตน เชมนะสร และ ธนรกษ ผลพฒน ( ,หนา S31)ทพบวา ทหารกองประจาการสวนใหญมความรและตระหนกในเรองโรคเอดสพอสมควร

คาถามแรกทตอบถกคอรอยละ . ตอบถกวาถงยางอนามยสามารถปองกนการตดเชอเอดสไดรอยละ . ตอบถกวาการมคนอนเพยงคนเดยวทไมมเชอเอดสเปนวธหนงทสามารถปองกนการตดเชอเอดสไดและรอยละ . ตอบถกวาคนทเรามองเหนวามสขภาพแขงแรงดอาจเปนคนทมเชอเอดสได

แรงจงใจดานสขภาพในการปองกนการตดเชอเอชไอวจากการศกษาของ บรณ ชพบรสทธ ( , หนา ) เรองการศกษาความรเรองโรค

เอดส ความเชอดานสขภาพและพฤตกรรมการปองกนโรคเอดสในผบรจาคโลหตพบวา การจะปฏบตหนาทการงานไดดมคณภาพจะตองมรางกายทสมบรณแขงแรงและเหนวาโรคเอดสสรางความทกขทรมาณใหแกผปวยมากสอดคลองกบการศกษาของ ชยสทธ พงษพฒน ( ,หนา )

44

ทพบวานกศกษาเหนวากอนแตงงานควรใหคของตนไปตรวจเลอดกอนแตงงานและนกศกษาแตละสถาบนตองการตรวจเลอดเอดสมจานวนมากกวาผทไมตองการและผทยงตดสนใจไมได

พฤตกรรมการปองกนการตดเชอจากการศกษาของ ธรรตน เชมนะสร และ ธนรกษ ผลพฒน ( , หนา S34) ทศกษา

พฤตกรรมทสมพนธกบการตดเชอเอชไอว ในกลมทหารกองประจาการรอบท ปพ.ศ พบวาทหารกองประจาการทแตงงานแลวแตมเพศสมพนธนอกสมรสรอยละ . นอกจากนทหารกองประจาการมเพศสมพนธกบหญงอนรอยละ . หญงขายบรการรอยละ ผชายรอยละ . และใชถงยางอนามยกบหญงขายบรการรอยละ . หญงอนรอยละ . ผชายรอยละ ดวยความเชอทวาหญงอนปลอดภยจากโรคตดตอทางเพศสมพนธมากกวาหญงขายบรการ ซงในความเปนจรงการมเพศสมพนธกบหญงขายบรการ หญงอนและผชายตางมความเสยงเทากน ซงสอดคลองกบสานกโครงการพฒนาแหงชาต ( , หนา ) ทพบวาพลวตรของระบาดเปลยนไป การแพรเชอทางอนเรมพบมากขน อตราการตดเชอยงคงมความชกสงหลายกลม รวมทงกลมผใชยาเสพตดแบบฉด ชายชอบชาย แรงงานอพยพเคลอนยายและคนเดนทะเล ทนาประหลาดใจนนพบการตดเชอเอชไอวจากการมเพศสมพนธในกลมวยรนทดมแอลกอฮอลอยางสมาเสมอหรอกลมวยรนทใชยาเสพตดชนดทมใชฉดเขาเสน

จากเนอหาดงทไดกลาวมาแลวนน ผวจย สามารถนามาสรปรวบรวมเปนขอมลเพอใชในการจดทาเปนแบบสอบถาม เพอศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธกลมเปาหมายทหารกองประจาการ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

บทท 3วธดาเนนการวจย

วธการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพ โดยศกษากระบวนการวางแผนยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข การสารวจพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอทางเพศสมพนธ ในพลทหารในจงหวดนครราชสมา ผวจยไดแบงขนตอนการวจยดงน

ขนตอนการศกษาวจยประกอบดวย1. การดาเนนการเตรยมขอมล เปนการเตรยมเครองมอทจะใชในการศกษา โดย

ผวจยกาหนดเครองมอไว 2 แบบ คอ แบบสอบถามคาถามปลายปด ( Close Ended Question)จานวน ขอ และ แบบสมภาษณเชงลก(Indepth Interview)จานวน ขอ กาหนดเกณฑในการเลอกประชากร และกลมตวอยาง กาหนดหวขอคาถามทจะใชในการสอบถาม และสมภาษณใหตรงกบคาถามในการศกษา

2. การดาเนนการเกบขอมล (collecting of data) ผศกษาดาเนนการเกบขอมลจากแบบสอบถามคาถามปลายปด (Close Ended Question) โดยกลมตวอยางเปน ทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา ผลด 2/59 จานวน นายและเกบขอมลจาก แบบสมภาษณเชงลก (Indepth Interview) โดยกลมตวอยางเปนกลมทหารกองประจาการ ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมาทตดเชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาทโรงพยาบาลคายสรนาร ทตรวจพบวาตดเชอเอดส จานวน นายโดยผวจ ยและคณะผใหคาปรกษาของโรงพยาบาลคายสรนาร ทผานการอบรมหลกสตรการใหคาปรกษาเปนผสมภาษณ

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร และ กลมตวอยาง ผศกษาไดเกบขอมลจากประชากรและกลมตวอยางโดยใชแบบสอบถามคาถามปลายปด ( Close Ended Question) และ แบบสมภาษณเชงลก (IndepthInterview) จงกาหนดกลมประชากรและกลมตวอยางแบงไวเปน 2 ประเภท ไดแก

461. แบบสอบถาม1.1 ประชากรและกลมตวอยาง

. . ประชากรเปนทหารประจาการ ผลด / กองรอยพลเสนารกษโรงพยาบาลคายสรนาร ทงหมด จานวน คน

. . กลมตวอยาง ผวจยใชในการทาวจยครงนคอ ทหารกองประจาการ กองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร ผลด 2/ 9 จากการสมโดยใชตารางของเครจซ และมอรแกน(Krejcie& Morgan, 1970 อางใน ธรวฒเอกะกล, 2543) และกาหดนสดสวนของในประชากร ทระดบความเชอมน % โดยตารางทใกลเคยงจานวน ประชากร คน คอจานวน ไดจานวนกลมตวอยางทตองแจกแบบสอบถาม จานวน ชด และไดรบแบบสอบถามกลบคนและตอบแบบสอบถามไดถกตองครบถวนเปนจานวน ชด

2. แบบสมภาษณ2.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร และกลมตวอยางเปนกลมทหารกองประจาการ ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมาทตดเชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาท รพ.คายสรนาร ทตรวจพบวาตดเชอเอดสจานวน 10 นาย

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยในครงน ไดแก แบบสมภาษณ และ แบบสอบถามการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา

1. แบบสอบถามเครองมอทใชในการศกษา เรอง การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทาง

เพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา เปนแบบสอบถามคาถามปลายปด(Close Ended Question) ทผศกษาไดออกแบบสรางแบบสอบถามเพอใหกลมตวอยางตอบตามความเปนจรง โดยมขอคาถามทใชในการสอบถามแบงเปน สวน ดงน

. สวนท ขอคาถามเกยวกบขอมลทวไป จานวน ขอ

. สวนท ขอคาถามเกยวกบประสบการณการมเพศสมพนธ จานวน ขอ

47. สวนท ขอคาถามเกยวกบการปวยและการเขาถงบรการตรวจหารการตด

เชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส จานวน ขอ. สวนท ขอคาถามเกยวกบความร ทศนคต เกยวกบโรคเอดสและการ

ประเมนความเสยงของตนเอง จานวน ขอ2. แบบสมภาษณ

เครองมอทใชในการศกษา เรอง การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา เปนแบบสมภาษณ ซงผวจยสรางขนนาความรจากการทบทวน เอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยครอบคลมเนอหาทตองการจะศกษาวจยโดยมขอคาถามทใชในการสมภาษณทงหมด ขอ

การเกบรวบรวมขอมล

1. แบบสอบถามการเกบรวบรวมขอมลจากการแจกแบบสอบถาม หลงจากทผ วจ ยไดรวบรวม

แนวความคด ทฤษฏและผลงานวจยทเกยวของเพอนามาเปนแนวทางในการสรางเครองมอทใชในการศกษาตามกรอบแนวความคดในการวจย รวมทงไดดาเนนการสอนสขศกษาเกยวกบการปองกนการตดเชอเอชไอวแกกลมตวอยางโดยผวจยไดดาเนนการเกบรวบรวมขอมลการศกษาอยางเปนขนตอน ดงน

1.1 ผศกษาทาการแจกแบบสอบถามหลงจากไดทาการสอนสขศกษาการปองกนการตดเชอเอชไอวแลว จานวน ชด

1.2 เกบรวมแบบสอบถามจนครบตามจานวนกลมตวอยาง1.3 ตรวจสอบความสมบรณของคาตอบในแบบสอบถาม1.4 นาขอมลไปวเคราะหการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทาง

เพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา

2. แบบสมภาษณการเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณเชงลกจากการสมภาษณโดยผเชยวชาญ

ในการใหความรเพอรวมจดทาขอเสนอแนะในการรณรงคใหความรและปรบเปลยนพฤตกรรมในกลมเสยงเปาหมาย การกาหนดรปแบบและวธการใหความรในการปรบเปลยนพฤตกรรมนา

48รปแบบการสอนมาถายทอดแกกลมวทยากรแกนนาและทาการทดสอบการรณรงค การใหความรเพอปรบเปลยนพฤตกรรมในกลมทหารกองประจาการในจงหวดนครราชสมาเพอนามาจดทารปแบบการรณรงคทมประสทธภาพ โดยผศกษาไดดาเนนการสมภาษณขอมลการศกษาอยางเปนขนตอน ดงน

2.1 กาหนดการสมภาษณจากกลมตวอยางจานวน 10 นาย โดยมผเชยวชาญสมภาษณจานวน 3 นาย ดงน

2.1.1 พลตรชาญชย ตกขะปญโญ ตาแหนง ผอานวยการโรงพยาบาลคายสรนาร

2.1.2 พนเอกหญงเออมพร กองเพชร ตาแหนง รองหวหนากองการพยาบาล/กรรมการคณะกรรมการจดการเฝาระวง ปองกน และดแลรกษาผตดเชอ เอชไอว รพ.คายสรนาร

2.1.3พนโทหญงนฤมล ทองวชรไพบลย ตาแหนง รองหวหนาสานกงานพฒนาระบบบรหารราชการ/คณะกรรมการจดการเฝาระวง ปองกน และดแลรกษาผตดเชอเอชไอวรพ.คายสรนาร

2.2 เกบรวมแบบสมภาษณจนครบตามจานวนกลมตวอยาง2.3 ตรวจสอบความสมบรณของคาตอบในแบบสมภาษณ2.4 นาขอมลไปวเคราะหการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทาง

เพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา

การวเคราะหขอมล

ในการศกษาครงน ผศกษาไดใชสถตในการวเคราะหขอมล ดงน1. คาความถและ คารอยละ (Frequency and percentage) เพอใชอธบายขอมลทวไป2. การจดทาขอมล (Data Processing) หรอการจดระเบยบขอมล โดยนาขอมลทเกบ

รวบรวมมาเรยบรอยแลว มาจดใหเปนระเบยบกอนทจะนาไปวเคราะหเพอตอบคาถาม ตามวตถประสงคของการวจย

3. เมอตรวจสอบขอมลเสรจแลวจะทาการรวบรวมขอมล โดยใชการวเคราะหเนอหาจากแบบสมภาษณเชงลก (In depth Interview)

บทท 4ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาครงน เปนการศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธความเชอ ความเขาใจในการปองกน และรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยง เปาหมายทหารกองประจาการในกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา โดยใชเครองมอ 2 ชนด คอ แบบสอบถามคาถามปลายปด จากกลมตวอยางของทหารกองประจาการผลด 2/59 ในกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา จานวน นายตรวจสอบแลวถกตองครบถวน ไดจานวน นาย และ แบบสมภาษณเชงลก โดยกลมตวอยางเปนกลมทหารกองประจาการ ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมาทตดเชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาท รพ.คายสรนาร และพบวาตดเชอเอดส จานวน 10 นาย

ในสวนของการเกบแบบสอบถามคาถามปลายปด จากกลมตวอยางของทหารกองประจาการ ผลด 2/59 กองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา จานวน

นาย และไดรบแบบสอบถามทถกตองครบถวนเปนจานวน นาย นน ผวจยไดเกบขอมลและนามาวเคราะหผล ผวจยขอเสนอผลการศกษา ดงน

สวนท 1 ขอมลทวไปสวนท 2 ประสบการณการมเพศสมพนธสวนท 3 การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ

และเอชไอว /เอดสสวนท 4 ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเอง

50

สวนท ขอมลทวไป

ตารางท 4.1 แสดง จานวน รอยละ ของขอมลทวไปขอคาถาม จานวน รอยละ

เพศ- ชาย 100 100.00อายเฉลย = 21ป

จากตารางท 4.1 พบวา กลมตวอยางเปนเพศชายทงหมด และมอายเฉลย 21 ป

สวนท ประสบการณการมเพศสมพนธ

ตารางท 4.2 แสดง จานวน รอยละ ประสบการณของการมเพศสมพนธขอคาถาม จานวน รอยละ

ทานเคยมเพศสมพนธ หรอไม- เคย- ไมเคยมเพศสมพนธ

937

93.007.00

รวม 100 100.00อายเฉลยการมเพศสมพนธ ครงแรก = 16ปทานเคยมเพศสมพนธครงแรกกบใคร- พนกงานบรการทางเพศชาย- พนกงานบรการทางเพศหญง- แฟนหรอคนรก เพศชาย- แฟนหรอคนรก เพศหญง- ผชายคนอน ทไมใชคาตอบขอ 1 และ 3- ผหญงคนอน ทไมใชคาตอบขอ 2 และ 4- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด- อนๆ

-22

82-77-

-2.002.00

82.00-

7.007.00

-รวม 100 100.00

51

ขอคาถาม จานวน รอยละการมเพศสมพนธครงแรก ทานสวมถงยางอนามยหรอไม- สวม- ไมสวม- จาไมได- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

434647

43.0046.004.007.00

รวม 100 100.00ในรอบ เดอนทผานมา จานวนคนททานเคยมเพศสมพนธดวยทงหมดกคน- มจานวนเฉลยของการเคยมเพศสมพนธ = คน- ไมเคยมเพศสมพนธในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

รวม

84

97

100

84.00

9.007.00

100.00ในรอบ เดอนทผานมา ทานเคยมเพศสมพนธกบแฟนคนรก หรอไม- เคยจานวนเฉลย ของการมเพศสมพนธกบแฟน/คนรก = คน

- ไมเคยมเพศสมพนธในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

83

107

83.00

10.007.00

รวม 100 100.00ครงลาสด ในรอบ เดอนทผานมา เมอมเพศสมพนธกบแฟน คนรกทานสวมถงยางอนามย หรอไม- สวมถงยางอนามย- ไมสวมถงยางอนามย- ไมมเพศสมพนธกบแฟน คนรกในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

4637107

46.0037.0010.007.00

รวม 100 100.00

52

ขอคาถาม จานวน รอยละในรอบ เดอนทผานมาทานเคยมเพศสมพนธกบผหญง คนอน ทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญง แฟนคนรก หรอไม- เคยจานวนเฉลย ของการมเพศสมพนธกบหญงอน = 3คน- ไมเคยมเพศสมพนธกบผหญงคนอน ในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

36

577

36.00

57.007.00

รวม 100 100.00ครงลาสด ในรอบ เดอนทผานมา เมอมเพศสมพนธกบผหญงคนอนทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญง หรอ แฟนคนรก ทานสวมถงยางอนามย หรอไม- สวมถงยางอนามย- ไมสวมถงยางอนามย- ไมมเพศสมพนธกบแฟน คนรกในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

4627207

46.0027.0020.007.00

รวม 100 100.00ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานมเพศสมพนธกบใคร (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)- พนกงานบรการทางเพศชาย- พนกงานบรการทางเพศหญง- แฟนหรอคนรก เพศชาย- แฟนหรอคนรก เพศหญง- ผชายอน ทไมใชคาตอบขอ 1 และ 3- ผหญงอน ทไมใชคาตอบขอ 2 และ 4- ไมมเพศสมพนธ ในรอบ 12 เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด- อนๆ

-53

75-597-

-5.003.00

75.00-

5.009.007.00

-ถาทานใชถงยางอนามยในการมเพศสมพนธ ทานนาถงยางอนามยมาจากทไหน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)- พกตดตว 15 15.00

53

ขอคาถาม จานวน รอยละ- ซอจากรานขายยา- ซอจากรานสะดวกซอ- ซอจากหางสรรพสนคา- สถานบรการเตรยมไว- คนอนเตรยมมา- ไมเคยใชถงยางอนามย- อนๆ

234364296

23.0043.006.004.002.009.006.00

ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมา ทานหรอคของทาน ใชวธใดในการปองกนการตงครรภ (ตอบไดมากกวา 1 ขอ)- ถงยางอนามยชาย- ถงอนามยสตร- ยาฉดคมกาเนด- ยาเมดคมกาเนด- ยาคมกาเนดฉกเฉน- นบระยะปลอดภย- หลงภายนอก- ไมไดใชวธปองกนการตงครรภ- ไมเคยมเพศสมพนธกบผหญง/ผชาย ในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด- อนๆ

4535

32135

26897

11

45.003.005.00

32.0013.005.00

26.008.009.007.00

11.00

จากตารางท 4.2 พบวา กลมตวอยางสวนใหญเคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ93.00 อายเฉลยของการมเพศสมพนธครงแรก อาย 16 ป เคยมเพศสมพนธครงแรกกบแฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ 82.00 มเพศสมพนธครงแรกไมสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ46.00

กลมตวอยางในรอบ 12 เดอนทผานมา เคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ 84.00จานวนเฉลยของคนทมเพศสมพนธดวยจานวน 1 คน

ในรอบ 12 เดอนทผาน กลมตวอยางมเพศสมพนธกบแฟนหรอคนรก คดเปนรอยละ83.00 จานวนเฉลยทมเพศสมพนธกบแฟนคนรก จานวน 2 คน

54

ครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางเมอมเพศสมพนธกบแฟน คนรกไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ 46.00

ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางมเพศสมพนธกบผหญง คนอน ทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญงหรอแฟนคนรก พบวา สวนใหญกลมตวอยางไมเคยมเพศสมพนธกบผหญงคนอน ในรอบ 12 เดอนทผานมา คดเปนรอยละ 57.00

ครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางสวนใหญเมอมเพศสมพนธกบผหญงคนอนทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญง หรอแฟนคนรกไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ 46.00

ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ 12 เดอนทผานมา สวนใหญกลมตวอยางมเพศสมพนธกบ แฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ 75.00 โดยกลมตวอยางซอถงยางอนามยจากรานสะดวกซอ คดเปนรอยละ 43.00 และใชวธใชถงยางอนามยในการปองกนการตงครรภ คดเปนรอยละ 45.00

สวนท การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส

ตารางท 4.3 แสดง จานวน รอยละ ของการปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และ เอชไอว/เอดส

ขอคาถาม จานวน รอยละหลงการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมา ทานมอาการดงตอไปนหรอไม (ตอบไดมากกวา ขอ)- มอาการปสสาวะแสบขด- มของเหลวทผดปกตไหลออกจากอวยวะเพศ- มหนองไหลออกจากอวยวะเพศ- แผลทอวยวะเพศ- แผลททวารหนก- มตม/กอน/หดทอวยวะเพศ- มตม/กอน/หดททวารหนก- ไมมอาการผดปกตใดๆ เลยในรอบ เดอนทผานมา- ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

3-12-23

827

3.00-

1.002.00

-2.003.00

82.007.00

55

ขอคาถาม จานวน รอยละ- อนๆ - -ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมาเมอมอาการโรคตดตอทางเพศสมพนธ ทานรกษาอยางไร- ไปโรงพยาบาล/คลนกตรวจโรคทวไปของรฐ- ไปโรงพยาบาล/คลนกตรวจโรคทวไปของเอกชน- ไปคลนกกามโรคของเอกชน- ไปคลนกกามโรคของรฐ- ไปพบพยาบาลประจาคายทหาร- ซอยากนเอง- ปลอยไวไมทาอะไร- ไมมอาการผดปกตใดๆ เลยในรอบ เดอนทผานมา

1121-211

82

11.002.001.00

-2.001.001.00

82.00รวม 100 100.00

ในรอบ เดอนทผานมา ทานเคยตรวจเลอดเพอหาเชอเอชไอว/เอดสหรอไม- เคยและรผลเลอด- เคย แตไมรผลเลอด- ไมเคยตรวจหาการตดเชอเอชไอว/เอดสมากอนเลย

373330

37.0033.0030.00

รวม 100 100.00

จากตารางท 4.3 พบวา กลมตวอยางสวนใหญหลงการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมาไมมอาการอาการผดปกตใดๆ เลย คดเปนรอยละ 82.00 และ กลมตวอยางในรอบ เดอนทผานมา เคยตรวจเลอด และรผลเลอดเชอเออชไอว/เอดส คดเปนรอยละ 37.00

สวนท 4 ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเอง

ผศกษาไดเปนวทยากรใหความร เรอง ทศนคตเกยวกบโรคเอดส และการประเมนความเสยงของตนเอง ใหกบทหารพลดใหม / กองรอยพลเสนารกษ รพ.คายสรนาร จานวน 100

56

นาย โดยใหกลมตวอยางทาแบบทดสอบวดความร กอนการสอน ครง และทาการตรวจเชคใหคะแนน จากนนทาการสอน และประเมนวดความรอกครง ดวยแบบทดสอบฉบบเดม ผศกษาไดนาเสนอขอมลรายละเอยดดงตอไปน

1. ขอมลผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยน และ หลงเรยนตารางท 4.4 แสดง จานวน ผลการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยน และ หลงเรยน จากกลมตวอยางจานวน 100 นาย

ขอ คาถาม

กอนเรยน หลงเรยนตอบถก

(คน)ตอบผด

(คน)ตอบถก

(คน)ตอบผด

(คน)รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ

1. การสวมถงยางอนามยทกครงขณะมเพศสมพนธลดความเสยงในการตดเชอเอชไอวได

95 5 92 895.00 5.00 92.00 8.00

2. คนทดสขภาพรางกายแขงแรงด มเชอเอชไอวได

84 16 82 1884.00 16.00 82.00 18.00

3. คนตดเชอเอชไอว/เอดสไดจากการถกยงกด 81 19 85 1581.00 19.00 85.00 15.00

4. คนตดเชอเอชไอว/เอดสไดจากการกนอาหารรวมกบคนทตดเชอเอชไอวได

60 40 71 2960.00 40.00 71.00 29.00

5. โรคเอดสเปนแลวรกษาใหหายขาดได 94 6 96 494.00 6.00 96.00 4.00

6. ยาคมฉกเฉนใชปองกนโรคเอดสได 92 8 96 492.00 8.00 96.00 4.00

7. โรคเอดสสามารถปองกนไดดวยวคซน 65 35 73 2765.00 35.00 73.00 27.00

8. การลางอวยวะเพศหลงจากการมเพศสมพนธสามารถปองกนการตดเชอเอดสไดหรอไม

73 27 66 3473.00 27.00 66.00 34.00

9. ปจจบนทานคดวาทานมความเสยงทจะตดเชอเอชไดว/เอดส(รอยละ)- ไมเสยงเลย 46.00 45.00

57

ขอ คาถาม

กอนเรยน หลงเรยนตอบถก

(คน)ตอบผด

(คน)ตอบถก

(คน)ตอบผด

(คน)รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ

- เสยงเลกนอย- เสยงปานกลาง- เสยงคอนขางมาก- เสยงมาก

38.0010.001.005.00

32.0013.003.007.00

10. คณพยายามหลกเลยงการดมสรา กอนการมเพศสมพนธ

57 43 67 3357.00 43.00 67.00 33.00

11. คณมกไมสวมถงยางอนามย เมอมเพศสมพนธกบคนอนทเปนคนรจกกน(ไมใชครก)

69 31 72 2869.00 31.00 72.00 28.00

12. คณคดวา เมอจะมเพศสมพนธ กบ ใครกตามแลวตองใชถงยางอนามยถอเปนเรองยงยาก

83 17 84 1683.00 17.00 84.00 16.00

13. ถาพบวาไมมถงยางอนามย คณเลอกทจะไมมเพศสมพนธเลย

49 51 51 4949.00 51.00 51.00 49.00

14. คณไมมนใจวาจะสามารถหยดการมเพศสมพนธได ถาหากไดเรมตนแลว(เลาโลม) และพบวาขณะนนไมมถงยางอนามย

38 62 34 66

38.00 62.00 34.00 66.00

15. คณรสกไมสบายตว หรอ ไมรสกวาเปนธรรมชาต ถาตองใสถงยางอนามย ขณะมเพศสมพนธ

57 43 69 3157.00 43.00 69.00 31.00

16. คณใชถงยางอนามย ไมวาจะมเพศสมพนธกบใครกตาม

62 38 78 2262.00 38.00 78.00 22.00

17. คณไมมนใจวาจะสามารถปฏเสธคาขอทจะไมใชถงยางอนามยจากคนทคณชอบ หรอรกมากๆได

45 55 38 6245.00 55.00 38.00 62.00

58

แบบสมภาษณเชงลกในสวนของการเกบแบบสมภาษณเชงลก จากกลมตวอยางของทหารกองประจาการ

ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมา ทตดเชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาท รพ.คายสรนารและพบวาตดเชอเอดส จานวน 10 นายนน โดยผสมภาษณเปนผใหคาปรกษา ของ รพ.คายสรนารทผานการอบรมหลกสตรการใหคาปรกษา ผศกษาขอสรปผลการวเคราะหแบบสมภาษณเชงลกภาพรวม ดงตารางท .ตารางท . สรปผลการสมภาษณเชงลก

คาถาม สรปผลการสมภาษณ1. ขอมลทวไปของผถกสมภาษณ -กาลงทหารกองประจาการสวนใหญเปนผ ม

ภมลาเนาอยทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอ2. ปจจยเสยงททาใหเกดตดเชอเอชไอว - การขาดสตจากการดมสราและเสพของมนเมา

กนเหลาตามผบ แลวเจอผ หญงท ถกใจกไปดวยกนเลย ถงยางอนามยใชบาง ไมใชบาง- ใชถงยางกบเฉพาะตอนมเพศสมพนธกบสาวบรการ- คนอนทมเพศสมพนธ รจกกนทาง App. Socialnet work ไมเคยรจกกนมากอน

3. สาเหตทไมปองกน - ตองการไดมากกวา กลวจะพลาดจากผหญงทตองการ-ไมไดพกมาดวย จงหวะทมเพศสมพนธไมได- คดวาไมเปนไรและใสถงยางอนามย ไมเราใจ- บางครงใสแลวเอาออกเพราะไมถงจดสดยอด

4. สงทอยากใหชวย/อยากบอกถงคนอนๆ -ตองระวงเรองเมา ขาดสต. เตรยมถงยางอนามยไวกบตว รวมเพศใชถงยางอนามยทกครง- กงวลใจเรองหางานทาหลงปลด นายจะฝากนายสบใหแตไมกลาเพราะตองถกเจาะเลอด- แนะนาอาชพหลงการปลดประจาการ

บททสรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

ในการวจยครงน ผวจยมวตถประสงคทจะศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอว จาก เหตปจจย ความเชอและความเขาใจของ กลมเสยง ในทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา ซงมขนตอนโดยสรปดงน

.สรปผลการวจย

.อภปรายผล

.ขอเสนอแนะ

. สรปผลการวจย

การศกษาครงนเปนการศกษาเชงปรมาณ(Quantitative Research) และ เชงคณภาพ(Qualitative Research) เพอศกษาระดบความร เจตคต และพฤตกรรมการปองกนตนเองจากการตดเชอโรคทางเพศสมพนธและโรคเอดส ของทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา โดยเกบขอมลจากทหารกองประจาการ ทงหมด คน โดยเปนทหารผลด / และทหารใหมผลด

/ การศกษาครงนเกบรวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถาม โดยเกบรวบรวมขอมลในวนทพฤษภาคม วเคราะหขอมลทางสถตโดยใชคาสถต หาความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมารตรฐาน ในสวนขอมลทวไป ความร เจตคต และพฤตกรรม

ผลการศกษาสวนท ขอมลทวไปพบวา กลมตวอยางเปนเพศชายทงหมด และมอายเฉลย ปสวนท ประสบการณการมเพศสมพนธพบวา ในการศกษาประสบการณการมเพศสมพนธของทหารกองประจาการ ใน

พนทจงหวดนครราชสมา กลมตวอยางสวนใหญเคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ 93.00 อายเฉลยของการมเพศสมพนธครงแรก อาย 16 ป เคยมเพศสมพนธครงแรกกบแฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ 82.00 มเพศสมพนธครงแรกไมสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ 46.00

60กลมตวอยางในรอบ 12 เดอนทผานมา เคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ 84.00

จานวนเฉลยของคนทมเพศสมพนธดวยจานวน 1 คนในรอบ 12 เดอนทผาน กลมตวอยางมเพศสมพนธกบแฟนหรอคนรก คดเปนรอย

ละ 83.00 จานวนเฉลยทมเพศสมพนธกบแฟนคนรก จานวน 2 คนครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางเมอมเพศสมพนธกบแฟน คน

รก ไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ 46.00ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางมเพศสมพนธกบผหญง คนอน ทไมใช

พนกงานบรการทางเพศหญงหรอแฟนคนรก พบวา สวนใหญกลมตวอยางไมเคยมเพศสมพนธกบผหญงคนอน ในรอบ 12 เดอนทผานมา คดเปนรอยละ 57.00

ครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา กลมตวอยางสวนใหญเมอมเพศสมพนธกบผหญงคนอนทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญง หรอแฟนคนรกไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ 46.00

ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ 12 เดอนทผานมา สวนใหญกลมตวอยางมเพศสมพนธกบ แฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ 75.00 โดยกลมตวอยางซอถงยางอนามยจากรานสะดวกซอ คดเปนรอยละ 43.00 และใชวธใชถงยางอนามยในการปองกนการตงครรภ คดเปนรอยละ 45.00

สวนท การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส

ในการศกษาเกยวกบการปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส ของทหารกองประจาการจงหวดนครราชสมา พบวา กลมตวอยางสวนใหญหลงการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมาไมมอาการอาการผดปกตใด ๆ เลย คดเปนรอยละ . และ กลมตวอยางในรอบ เดอนทผานมา เคยตรวจเลอดและรผลเลอดเชอเอชไอว/เอดส คดเปนรอยละ .

สวนท 4 ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเอง

ในการศกษา ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเอง ในทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา พบวา กลมตวอยางทไดทดสอบ ทผ ศกษาไดสรางขน จากกลมตวอยาง นาย ทาแบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน มคาเฉลยเพมขน เมอทดสอบหาคาความแตกตางคะแนนเฉลยของการทดสอบกอนเรยน และ หลงเรยนแสดงวา คะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน สงกวา คะแนนเฉลยทดสอบกอนเรยน อยางม

61นยสาคญทางสถตท ระดบ . ทงดานความร ทศนคต และการประเมนความเสยงของตนเอง ของทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา เกยวกบโรคเอดส

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ

จากการวเคราะหพฤตกรรมสขภาพของพลทหารกองประจาการสามารถ แบงพลทหารกองประจาการออกเปน 2 กลม ไดแก ( ) กลมทมพฤตกรรมสขภาพเสยงตอการเกดโรค และ( ) กลมทไมมพฤตกรรมเสยงหรอมพฤตกรรมทดซง แตในการสมภาษณครงนไดรบความรวมมอจากทหารกองประจาการกลมเสยงทพบวา ไดรบการตดเชอเอชไอวแลว โดยเปนการสมภาษณตวตอตว จานวน นาย ซงการสมภาษณสวนใหญมพฤตกรรมเสยงในดานการมเพศสมพนธกบผหญงอนทไมใชภรรยาของตน มความฝกใฝในเรองเพศสมพนธ อยากร อยากลอง ความอยากมมากกวาความกลวโรค ขาดความยบยงชงใจ กลมตวอยางไมสามารถควบคมตนเองไดเกยวกบการมเพศสมพนธ มความคกคะนอง อดอนอยากระบาย สวนมากจะมการดมสรากกลมเพอนกอนไปมเพศสมพนธ และสวนใหญมเพศสมพนธหลายครงและไมใชถงยางอนามยเนองจากกลวพลาดจากผหญงทตนเองมความตองการ ดงขอมลทกลมตวอยางไวดงน

“สาเหตทไมปองกน เมา, อยในสถานการณทไมไดเตรยมถงยางไว, ไมไดพกถงยางอนามย” (ความรเรองการปองกนการตดเชอ ทราบดแตทาไมได)

“ปจจยเสยง รวมเพศกบผหญงทนดพบกนผาน Application Bee talk เปน App.หาคสวนใหญใชถงยางอนามยบางไมใชบาง”

“สาเหตทไมปองกน เพราะ ไมไดพกถงยางอนามย จงหวะท มโอกาสรวมเพศ หาถงยางอนามยไมได โดยเฉพาะถาผหญงสวยจะไมอยากใชถงยางอนามย ,บางครงเมา ,บางครงใสแลวเอาออกเพราะไมถงจดสดยอด”

และในการใหสมภาษณครงน ยงไดใหขอคดสาหรบคนอนๆ ดงน“อยากฝากบอกคนอนวา ตองระวงเรองเมา ขาดสต. เตรยมถงยางอนามยไวกบตว รวม

เพศใชถงยางอนามยทกครง”“มสต อยาประมาท รวมเพศหญงอนใชถงยางอนามยทกครง”

อภปรายผล

จากผลการศกษาทพบวา ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเองโดยรวมและรายดาน ในสมมตฐานเกยวกบความรเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดส เพมขนนน ทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา สวนใหญมความร

62เกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส เพมขน เมอทดสอบหาคาความแตกตางคะแนนเฉลยของการทดสอบกอนเรยน และ หลงเรยน แสดงวา คะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน สงกวา คะแนนเฉลยทดสอบกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ 0.05 จากไดรบการอบรมจากครผฝกทผานการอบรมการเปนวทยากรในการใหความรเรองโรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเอดส จากสานกงานปองกนและควบคมโรค ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว วา ทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมามความรความเขาใจเกยวกบการพฤตกรรมททาใหเกดความเสยงตอการตดโรคเอดส กอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกน พรอมทงสอดคลองกบ งานวจยของ แสงอรณ บตรเจรญ ( : บทคดยอ) กบการศกษาความร เจตคต และพฤตกรรมการปองกนตนเองจากโรคเอดส ของกรรมกรโรงงานในนครหลวงเวยงจนทร แขวงสะหวนนะเขตและแขวงจาปาสก กลมตวอยางไดแกกรรมกรททาในใน โรงงาน จานวน คน ทไดมาดวยการกาหนดโควตาแลวสมอยางงาย ผลการศกษา พบวา กลมตวอยางทศกษาสวนใหญมความรเกยวกบโรคเอดสอยในระดบด รอยละ . และ สวนใหญปรบเปลยนพฤตกรรมทอาจเสยงตอการตดโรคเอดสสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว วา ทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมาปรบเปลยนพฤตกรรมทอาจเสยงตอการตดโรคเอดส หลงจากไดรบการพดคยปรบทศนคต มากข น และสอดคลองกบการวจยของ ศภโชค ตรรกนนท และคณะ ( : เวชสารแพทยทหารบก ปทฉบบท ) ไดศกษาเกยวกบ การศกษาพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอว ของพลทหารกองประจาการในเขตกรงเทพ ผลการศกษาพบวา พฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวของพลทหารกองประจาการในเขตกรงเทพมหานครอยในระดบปานกลาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .ไดแก ความรเกยวกบเชอเอชไอว การรบรความเสยงตอการตดเชอเอชไอว การรบรประโยชนของการปฏบตตามคาแนะนา และการไดรบขอมลขาวสารและคาแนะนาจากแหลงตางๆ ซ งสรปไดวากลยทธในการลดพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวในพลทหารกองประจาการ ควรทจะตองใหความรและคาแนะนาการปองกนเกยวกบการตดเชอเอชไอวในพลทหารกองประจาการใหมากขน

นอกจากนการทพลทหารกองประจาการมพฤตกรรมเสยงดานสรา/ ยาเสพตดมากทสดอาจเนองมาจากกลมพลทหารกองประจาการเปนกลมทอยในชวงอายทกาลงอยากร อยากลอง และไดรบอทธพลจากกลมเพอน ในเวลาสวนใหญอยในคายทหารทมเฉพาะเพอนรนราวคราวเดยวกนและรนพทอายไมแตกตางกนมากนกทาใหเพอนหรอรนพมอทธพลในการชกนาใหเกดการเลยนแบบพฤตกรรม ซงสอดคลองกบงานวจยทผานมาทพบวา ทหารกองประจาการเปนวยความคกคะนอง อยากรอยากลอง ซงพฤตกรรมสขภาพเหลานของทหารกองประจาการเปนพฤตกรรมไมพงประสงคหรอพฤตกรรมในเชงลบ สาเหตของการมพฤตกรรมเหลานอาจมาจากหลายสาเหต เชนลกษณะงาน อทธพลจากกลมเพอน รวมทงปจจยในเฉพาะบคคล เชนความอยากรอยากลอง ความคกคะนอง (Meesiri, 2004). ซงปจจยเหลานสอดคลองกบผลการวจยเชงคณภาพทพบวา กลมทหารกองประจาการทมพฤตกรรมเสยงใหเหตผลวาการดมสรา ทาใหมเพอน มความสนกสนาน ไมตอง

63คดอะไรมาก ลดความเครยด ผอนคลาย และการดมสราทาใหไมเขนอาย มความความตองการทางเพศมากขนและยงทาใหไมตองการใชถงยางอนามยในขณะมเพศสมพนธอกดวยจากผลการวจยการศกษาวธการเผชญความเครยดของพลทหารใหม พบวา พลทหารใหมเผชญความเครยดดานการเบยงเบนความสนใจ (Palliative coping) สวนใหญจะใชวธลดความเครยดจากการฝกโดยการพยายามทาในสงแปลกใหมทไมเคยลองทามากทสด และรองลงมาเปนการเผชญความเครยดโดยมเพศสมพนธเปนการเผชญความเครยดทมงลดอารมณหรอความรสกทไมสบายใจ (อรวรรณ จลวงษ,

.)จะเหนไดวา การดมสราและการใชสารเสพตด เปนตวกระตนใหพลทหารกอง

ประจาการ มพฤตกรรมเสยงในการตดเชอเอชไอว เนองจาก สงเหลานสงเสรมการมเพศสมพนธทไมปลอดภย และเมอไดรบการกระตนจากการดมสราและการใชสารเสพตดและวทาใหเกดความตองการทางเพศกบหญงหลายประเภท อาท หญงขายบรการ แฟน หรอหญงทเพงรจกกนเปนตนซงเหลานเกดจากการขาดการยบยงชงใจ และขาดสตจากของมนเมา ซงผลการวจยสอดคลองกบการวจยของ Ekere ( ) พบวา การดมสรา สารเสพตด และความถของการใช Oral sex behaviors การมเพศสมพนธกบคประจามความสมพนธดานลบกบความตงใจในการใชถงยางอนามย อยางไรกตามมงานวจยทสนบสนนการดมสราเปนปจจยกระตนการมพฤตกรรมเสยงในการตดเชอเอชไอว

ขอเสนอแนะ

1.ขอเสนอแนะทวไปจากการดาเนนการวจยในครงน ผวจย ไดพบปญหาจากการสอนสขศกษาและปญหา

ในการเกบแบบสอบถามและการทาแบบประเมนการรบรจากการสอนสขศกษา ใหแกกาลงพลทหารกองประจาการ กองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จานวน นาย ดงน

ปญหาทพบ :. การคดเลอกวทยากร เนองจากวทยากรในการใหความรสขศกษาเกยวกบ

โรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดส ยงมประสบการณในการสอนใหความรทางศกษานอยทาใหไมเกดการลนไหลในการสอน มความรแตไมไดทาการสอนอยางตอเนองทาใหดไมเปนธรรมชาต

2. วธการสอนสขศกษาเกยวกบการดแลและปองกนตนเองจากโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/โรคเอดส สอทใชมเนอหาไมนาสนใจ มขอความเปนจานวนมาก เปนการ

64อานจากสไลด ไมกระตน ไมปลกเรา ไมทาใหเกดแรงจงใจ ใหกบทหารกองประจาการซงเปนหวงของการฝก

3. ขนาดของหองเรยนใหญและจานวนของผเรยนมมาก ทาใหไมสามารถสอนไดอยางทวถง สาหรบการสอนทตองการปรบเปลยนพฤตกรรม การสอนทมกลมของผเรยนทมขนาดใหญ จะทาใหการเขาถงไดยาก มความสนใจนอย ความสนใจจงไมอยทการสอนเทาทควร

แนวทางการแกไขปญหา :1. กอนการจดกจกรรมการสอนสขศกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/

เอดส ควรตองมการประชมเพอเตรยมการและเลอกผสอนทมประสบการณการสอนเกยวกบเนอหาทจะสอน หรอใชวทยากรทเปนมออาชพเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดสโดยตรง หรอเปนไดรบการอบรมและเปนผสอนสขศกษาเปนประจาอยแลว และควรมการซอมการสอนแบบมสวนรวมกลมยอยเพอทาใหเกดความนาสนใจมากขน

2. ผสอนตองปรบการพดและวธการสอน โดยการศกษาขอมลทตองสอนกอนทจะพดใหความร และปรบสอทใชใหมรปภาพมากขนหรอทาเปนสไลดมลตวชน ผสอนตองเดนใหทวถงเพอการสรางปฏสมพนธกบผเรยน ใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน โดยการใหมการแสดง เพอใหมการพดคย สรางปฏสมพนธรวมกนระหวางผสอนกบผเรยน สรางจตสานกในการปองกนตวเองใหหางไกลจากการตดเชอทางเพศสมพนธและตดเชอเอชไอว ใหสามารถรจกปฏเสธการมเพศสมพนธโดยไมปองกน และใหเหนถงผลทเกดจากการตดเชอทางเพศสมพนธและตดโรคเอชไอว และสามารถแนะนาการดแลตวเองและใหค าปรกษาแกกลมเปาหมายทเปนผตดเชอเอชไอวได

3. ควรปรบขนาดผเรยน โดยการแบงเปนกลมยอย ปรบขนาดหองเรยนใหเลกลงเพอใหสามารถชนาไดอยางทวถง และสามารถสงเกตความสนใจรายบคคลได พรอมทงกระตนความสนใจดวยการใหทหารกองประจาการมสวนรวมในการแสดงสถานการณจาลอง (Roleplay)เพอใหปรบเปลยนพฤตกรรมไดอยางจรงจง และใหรวมแสดงความคดเหนแบบเปดอก สรางความไววางใจใหผเขารวมกจกรรม กลาพด กลาปรกษา จะทาใหไดขอมลทเปนจรงมากขน และเมอทาการสอนเสรจ ควรทาการวจารณการสอนรวมกนวาทวทยากรสอนมาไดใหความรและปรบแนวคดไดหรอไม และประเมนทางทศนคตเปนแบบสมภาษณเชงลก

652. ขอเสนอแนะการบรหาร

. หนวยงานทเกยวของ ควรมนโยบายและโครงการทเกยวของกบการเฝาระวงเพอปองกนพฤตกรรมเสยงดานการมเพศสมพนธทไมปลอดภย อนเนองมาจากพฤตกรรมสขภาพทเกยวของกบดานสรา/สารเสพตด

2. หนวยงานควรมการจดการระบบทปรกษาทดและมระบบการรกษาความลบของทหารกองประจาการทพบวาตดเชอเอชไอว ในขณะยงรบราชการอย

3. ขอเสนอแนะในการวจยตอไป. ควรมการศกษาถงปจจยทมผลตอการมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวใน

พลทหารกองประจาการทครอบคลมในพนทกองทพภาคท. ศกษาเปรยบเทยบปจจยทมผลตอพฤตกรรมสขภาพระหวางกลมทหารกอง

ประจาการกลมทหารทมพฤตกรรมสขภาพทด กบกลมทมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ/เอชไอว

66

บรรณานกรมภาษาไทยหนงสอกมลรตน หลาสวงษ. จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร. โรงพมพมหามกฏราชวทยาลย.กรมการแพทย. คมอการฝกอบรมความรสขภาพจตสาหรบเจาหนาทสาธารณสขระดบตาบล. กอง

สขภาพจต. ขอนแกน. ศรภณฑออฟเซท.กรมการแพทยทหารบก. “การดาเนนการศกษาความชกของการตดเชอเอชไอวในชายไทยทเปน

ทหารกองประจาการ โดย พล.ท. ศ.คลนก บญเตม แสงดษฐ พ.อ.เอกชย สนนทารอดและพ.ท.หญงนภาพร วนจนย”. บทบาทกรมแพทยทหารบกในการตอสกบโรคเอดสประสบการณ ป และความสาเรจ. (ฉบบท ). - .

กรมการแพทยทหารบก. “ระบาดวทยาของการตดเชอเอชไอวในประเทศไทย จากการศกษาในทหารกองประจาการ โดย พ.อ. ผศ.ราม รงสนธ”. บทบาทกรมแพทยทหารบกในการตอสกบโรคเอดสประสบการณ ป และความสาเรจ. (ฉบบท ). - .

คณะกรรมการแหงชาตวาดวยการปองกนและแกไขปญหาเอดส. แผนยทธศาสตรบรณาการการปองกนและแกไขปญหาเอดสแหงชาต พ.ศ. - เลมท . สานกโรคเอดส วณโรค และโรคตดตอทางเพศสมพนธ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข.

สานกระบาดวทยา. แนวทางการเฝาระวงพฤตกรรมทสมพนธกบการตดเชอเอชไอวในประชากรกลมตางๆ. งานระบาดวทยาโรคเอดส วณโรค และโรคตดตอทางเพศสมพนธกลมพฒนาระบบและมาตรฐานงานระบาดวทยา สานกระบาดวทยา กรมควบคมโรคกระทรวงสาธารณสข ถนนตวานนท นนทบร : ISBN 978-974-297-697-2, .

สานกระบาดวทยา. ความชกและอบตการณการตดเชอเอชไอว ประเทศไทย พ.ศ. . งานระบาดวทยาโรคเอดส วณโรค และโรคตดตอทางเพศสมพนธกลมพมนาระบบและมาตรฐานงานระบาดวทยา สานกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ถนนตวานนท นนทบร,

สานกอนามย. ผลการเฝาระวงการตดเชอเอชไอวเฉพาะพนทกรงเทพมหานคร.กรงเทพมหานคร..

67

วารสารและหนงสอพมพจน แบร. “การใหคาปรกษาเรองการตรวจหาเชอเอชไอว (HIV Pre-and Post-Test Counseling).

จฬาลงการณมหาวทยาลย. กรงเทพฯ.อรวรรณ จลวงษ. “การสารวจพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวของพลทหารกองประจาการ

แหงหนงในกองทพบก”, วารสารพยาบาลทหารบก. ปท (ฉบบท ), กนยายน-ธนวาคม . 142.

ศภโชค ตรรกนนท และคณะ. “การศกษาพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอว ของพลทหารกองประจาการในเขตกรงเทพมหานคร”, เวชสารแพทยทหารบก. ปท (ฉบบท ),เมษายน-มถนายน. . .

วทยานพนธ รายงานการวจย เอกสารวจยสวนบคคลเกศรนทร ไทยศรวงศและคณะ. รายงานการวจยเรอง ความร ทศนคตและการปฏบตในการปองกน

โรคเอดสของนกศกษาอาชวศกษา จงหวดจนทบร. จนทบร : สานกงานสาธารณสขจงหวดจนทบร,

ศรณย พมพทอง. “ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมปองกนโรคเอดสในชายทมเพศสมพนธกบชาย”. ปรชญาดษฎบณฑต, พฒนาสงคมและการจดการสงแวดลอม,สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, .

ศราวด สวรรณประเสรฐ. “ผลของการใหคาปรกษาแบบกลมตามแนวทฤษฎปญญาพฤตกรรมทมตอความเชอดานสขภาพในการปองกนโรคเอดสและการเหนคณคาในตนเอง”.วทยาศาสตรมหาบณฑต, จตวทยาการใหคาปรกษา, มหาวทยาลยรามคาแหง.

สมชาย วองไวพานช. “การพฒนาแนวทางการตอสโรคเอดสในประเทศไทย” หลกสตรปองกนราชอาณาจกร รนท , วทยาลยปองกนราชอาณาจกร, - .

แสงอรณ บตรเจรญ. “การศกษาความร เจตคต และพฤตกรรมการปองกนตนเองจากโรคเอดสของกรรมการโรงงานในนครหลวงเวยงจนทร แขวงสะหวนนะเขต และแขวงจาปาสก”.ศกษาศาสตรมหาบญฑต, สงคมศาสตรเพอการพฒนา, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม , 2553.

ภาคผนวก

2

แบบสอบถามการเฝาระวงพฤตกรรมทสมพนธกบโรคตดตอทางเพศสมพนธใหทาเครองหมายกากบาท X ลงใน หนาขอความททานเลอก และเตมคาตอบลงในชองวางสวนท 1 ขอมลทวไป เพศ 1.ชาย 2.หญง อาย................ปสวนท 2 ประสบการณการมเพศสมพนธ

1. ทานเคยมเพศสมพนธ หรอไม 1.เคย 2. ไมเคยมเพศสมพนธ2. ทานมเพศสมพนธ ครงแรกเมออายเทาไร ……………......ป3. ทานมเพศสมพนธครงแรกกบใคร

1. พนกงานบรการทางเพศชาย2. พนกงานบรการทางเพศหญง3. แฟนหรอคนรก เพศชาย4. แฟนหรอคนรก เพศหญง5. ผชายคนอน ทไมใชคาตอบขอ 1 และ 36. ผหญงคนอน ทไมใชคาตอบขอ 2 และ 47. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด8. อนๆ ระบ.................................................

4. การมเพศสมพนธครงแรก ทานสวมถงยางอนามยหรอไม1. สวม2. ไมสวม3. จาไมได4. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

5. ในรอบ 12 เดอนทผานมา จานวนคนททานเคยมเพศสมพนธดวย ทงหมดกคน1. ม จานวน..........คน2. ไมเคยมเพศสมพนธในรอบ 12 เดอนทผานมา3. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

6. ในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานเคยมเพศสมพนธกบแฟนคนรก หรอไม1. เคย มเพศสมพนธกบแฟน/ คนรก..........คน2. ไมเคยมเพศสมพนธในรอบ 12 เดอนทผานมา3. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

7. ครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา เมอมเพศสมพนธกบแฟน คนรก ทานสวมถงยางอนามย หรอไม1. สวมถงยางอนามย2. ไมสวมถงยางอนามย3. ไมมเพศสมพนธกบแฟน คนรกในรอบ 12 เดอนทผานมา4. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

8. ในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานเคยมเพศสมพนธกบผหญง คนอน ทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญงหรอแฟนคนรก หรอไม

1. เคย มเพศสมพนธกบผหญงอน..........คน2. ไมเคยมเพศสมพนธกบผหญงคนอน ในรอบ 12 เดอนทผานมา3. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

3

9. ครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา เมอมเพศสมพนธกบผหญงคนอนทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญงหรอแฟนคนรกทานสวมถงยาง หรอไม

1. สวมถงยางอนามย2. ไมสวมถงยางอนามย3. ไมมเพศสมพนธกบแฟนคนรกในรอบ 12 เดอนทผานมา4. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด

10. ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานมเพศสมพนธกบใคร1. พนกงานบรการทางเพศชาย2. พนกงานบรการทางเพศหญง3. แฟนหรอคนรก เพศชาย4. แฟนหรอคนรก เพศหญง5. ผชายอน ทไมไดคาตอบขอ 1 และ 36. ผหญงอน ทไมไดคาตอบขอ 2 และ 47. ไมมเพศสมพนธ ในรอบ 12 เดอนทผานมา8. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด9. อนๆ ระบ.....................................................

11. ถาทานใชถงยางอนามยในการมเพศสมพนธ ทานนาถงยางอนามยมาจากทไหน1. พกตดตว2. ซอจากรานขายยา3. ซอจากรานสะดวกซอ4. ซอจากหางสรรพสนคา5. สถานบรการเตรยมไว6. คนอนเตรยมมา7. ไมเคยใชถงยางอนามยเลย8. อนๆ ระบ.....................................................

12. ในการมเพศสมพนธครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานหรอคของทาน ใชวธใดในการปองกนการตงครรภ(ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

1. ถงยางอนามยชาย2. ถงอนามยสตร3. ยาฉดคมกาเนด4. ยาเมดคมกาเนด5. ยาคมกาเนดฉกเฉน6. นบระยะปลอดภย7. หลงภายนอก8. ไมไดใชวธปองกนการตงครรภ9. ไมเคยมเพศสมพนธกบผชาย ในรอบ 12 เดอนทผานมา10. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด 11. อนๆ ระบ.....................................................

4

สวนท 3 การปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทางเพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส3.1 หลงการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ 12 เดอนทผานมาทานมอาการดงตอไปน หรอไม(ตอบไดมากกวา 1 ขอ)

1. มอาการปสสาวะแสบขด2. มของเหลวทผดปกตไหลออกจากอวยวะเพศ3. มหนองไหลออกจาอวยวะเพศ4. มหนองไหลออกจากทวารหนก5. แผลทอวยวะเพศ6. แผลททวารหนก7. มตม/กอน/หดทอวยวะเพศ8. มตม/กอน/หดททวารหนก9. ไมมอาการผดปกตใดๆ เลย ในรอบ 12 เดอนทผานมา10. ไมเคยมเพศสมพนธเลยตงแตเกด11. อนๆ ระบ...................................

3.2 ในการมเพศสมพนธครงลาสด ในรอบ 12 เดอนทผานมาเมอมอาการโรคตดตอทางเพศสมพนธ ทานรกษาอยางไร

1. ไปโรงพยาบาล/ คลนกตรวจโรคทวไปของรฐ2. ไปโรงพยาบาล/ คลนกตรวจโรคทวไปของเอกชน3. ไปคลนกกามโรคของเอกชน4. ไปคลนกกามโรคของรฐ5. ไปพบพยาบาลประจาคายทหาร6. ซอยากนเอง7. ปลอยไวไมทาอะไร8. ไมมอาการผดปกตใดๆ เลย ในรอบ 12 เดอนทผานมา

3.3 ในรอบ 12 เดอนทผานมา ทานเคยตรวจเลอดเพอหาเชอเอชไอว/เอดส หรอไม1. เคย และรผลเลอด2. เคย แตไมรผลเลอด3. ไมเคยตรวจหาการตดเชอเอชไอว/เอดสมากอนเลย

5

สวนท 4 ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเอง1. การสวมถงยางอนามยทกครงขณะมเพศสมพนธลดความเสยงในการตดเชอเอชไอวได

1. ใช 2. ไมใช2. คนทดสขภาพรางกายแขงแรงดฯ มเชอเอชไอวได

1. ใช 2. ไมใช3. คนตดเชอเอชไอว/เอดสไดจากการถกยงกด

1. ใช 2. ไมใช4. คนตดเชอเอชไอว/เอดสไดจากการกนอาหารรวมกบคนทตดเชอเอชไอวได

1. ใช 2. ไมใช5. โรคเอดสเปนแลวรกษาใหหายขาดได

1. ใช 2. ไมใช6. ยาคมฉกเฉนใชปองกนโรคเอดสได

1. ใช 2. ไมใช7. โรคเอดสสามารถปองกนไดดวยวคซน

1. ใช 2. ไมใช8. การลางอวยวะเพศหลงจากการมเพศสมพนธ สามารถปองกนการตดเชอเอดสไดหรอไม

1. ใช 2. ไมใช9. ปจจบนทานคดวาทานมความเสยงทจะตดเชอเอชไอว/เอดสฯ

1. ไมเสยงเลย 2. เสยงเลกนอย 3. เสยงปานกลาง4. เสยงคอนขางมาก 5. เสยงมาก

10. คณพยายามหลกเลยงการดมสรา กอนการมเพศสมพนธ1. ใช 2. ไมใช

11. คณมกไมสวมถงยางอนามย เมอมเพศสมพนธกบคนอนทเปนคนรจกกน (ไมใชครก)1. ใช 2. ไมใช

12. คณคดวา เมอจะมเพศสมพนธ กบ ใครกตาม แลวตองใชถงยางอนามยถอเปนเรองยงยาก1. ใช 2. ไมใช

13. ถาพบวาไมมถงยางอนามย คณเลอกทจะไมมเพศสมพนธเลย1. ใช 2. ไมใช

14. คณไมมนใจวาจะสามารถหยดการมเพศสมพนธได ถาหากไดเรมตนแลว (เลาโลม) และพบวาขณะนนไมมถงยางอนามย

1. ใช 2. ไมใช15. คณรสกไมสบายตว หรอ ไมรสกวาเปนธรรมชาต ถาตองใสถงยางอนามย ขณะมเพศสมพนธ

1. ใช 2. ไมใช16. คณใชถงยางอนามย ไมวาจะมเพศสมพนธกบใครกตาม

1. ใช 2. ไมใช17. คณไมมนใจวาจะสามารถปฏเสธคาขอทจะไมใชถงยางอนามยจากคนทคณชอบ หรอรกมากๆได

1. ใช 2. ไมใช

6

แบบสมภาษณ

เรอง การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ ความเชอ ความเขาใจในการปองกนและรกษาโรคของกลมผตดเชอ และกลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการ

ในพนทจงหวดนครราชสมา

1. ขอมลทวไปของผถกสมภาษณ............................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ...................................................................................................................................................2. ปจจยเสยงททาใหเกดตดเชอเอชไอว............................................................................................................................. ........................................................................................................................................ ......................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ...........

3. สาเหตทไมปองกน..................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................ ...........4. สงทอยากใหชวย/..................................................................................................................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................ ............................................................................................................................... ....................

ผสมภาษณ.......................................(.......................................)

ประวตยอผวจย

ชอ พลตรชาญชย ตกขะปญโญ

วน เดอน ป เกด 10 พฤศจกายน

การศกษา . แพทยศาสตรบณฑต วทยาลยแพทยศาสตรพระมงกฎ2. วฒบตร จตเวชศษสตร แพทยสภา

. ประกาศนยบตร ธรรมภบาลทางการแพทยสาหรบผบรหารระดบสงสถาบนพระปกเกลา

ประวตการทางานโดยยอ1. ผอานวยการโรงพยาบาลคายศรสองรก จงหวดเลย2. จตแพทย โรงพยาบาลคายสรนาร3. ผอานวยการกองเภสชกรรม โรงพยาบาลคายสรนาร4. ผอานวยการกองอายรกรรม โรงพยาบาลคายสรนาร5. ผอานวยการโรงพยาบาลคายสรรพสทธประสงค จงหวดอบลราชธาน6. รองผอานวยการโรงพยาบาลคายสรนาร

ตาแหนงปจจบน ผอานวยการโรงพยาบาลคายสรนาร

สรปยอลกษณะวชา สงคมจตวทยา

เรอง การศกษาพฤตกรรมเสยงของการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ กลมเสยงเปาหมายทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

ผวจย พลตรชาญชย ตกขะปญโญ หลกสตร วปอ. รนทตาแหนง ผอานวยการโรงพยาบาลคายสรนาร

ความเปนมาและความสาคญของปญหาโรคตดตอทางเพศสมพนธ เปนปญหาสาคญทางสาธารณสขของประเทศมาเปนเวลานาน

โดยเฉพาะอยางยงเปนปจจยเสยงทสาคญทสดในการนาไปสการตดเชอเอดสซงยงเปนโรคทยงรกษาไมหายขาด ทาใหผตดเชอมรางกายทออนแอลง มโรคแทรกซอนตามมา ตองรบการรกษาท ตอเนองและยาวนาน ตลอดจนมคารกษาพยาบาลสง

จากรายงานของโครงการโรคเอดสแหงสหประชาชาต (UNAIDS) พบวา ประเทศไทย จากการคาดประมาณจานวนผตดเชอเอชไอวและผปวยเอดส พบวาในป 2559 มผตดเชอเอชไอว 426,999 คน ผตดเชอเอชไอวทเสยชวต 16,122 คน เปนผตดเชอรายใหม 6,304 คน

ในสวนของทหารกองประจาการ จดอยในกลมทตองเฝาระวงการตดเชอ HIV เนองจากอยในกลมวยเจรญพนธซงอยในชวงวยรนและวยผใหญตอนตน มอายอยระหวาง - ป ตองเปลยนวถชวตสภาพแวดลอม เพอนฝง และลกษณะงานทตองอยภายใตกฎระเบยบตาง ๆ ประกอบกบการทตองหางไกลจากครอบครวหรอคสมรส อาจทาใหเพมความเสยงตอการย วยใหเกดพฤตกรรมเสยงของการตดเชอ HIV ได(Radhika, 2003) พบวาในป พ.ศ. 2548 อตราการตดเชอสะสมในกลมพลทหาร ในภาคกลางคดเปนรอยละ0.75 ซงนบวาสงกวาภาคอน ๆ จาก สถตดงกลาว กระทรวงสาธารณสขไดจดทหารกองประจาการ เปนหนงในกลมประชากรทตองเฝาระวงการตดเชอ HIV (รายงานระบบการตดตามสถานการณเอดสของประเทศของกระทรวงสาธารณสข, 2550; สถาบนวจยทางการแพทยทหาร, 2550) ดงนนผวจยจงสนใจในการสารวจพฤตกรรมเสยงตอการ ตดเชอเอชไอวในกลมพลทหารกองประจาการในกองทพ ซง เปนกลมเสยงตอการตดเชอ อนจะเปนแนวทางสาหรบกาลงพล และกองทพใหมทศทางในการปฏบตกาหนดนโยบายสขภาพสาหรบกาลงพลในการปฏบตตนเพอสงเสรมพฤตกรรมสขภาพ และลดพฤตกรรมเสยงของการเกดโรคเอดสของกองทพบก และสงคมตอไป

2

จากความสาคญขางตนจงเปนทมาของงานวจยชนน ซงมงทาความเขาใจในรปแบบของการมพฤตกรรมเสยงทางเพศ ทมผลตอการแพรกระจายการตดเชอเอชไอว/เอดสในกลมทหารกองประจาการและสงคมไทย เพอแสวงหาปจจยเชงเหตของพฤตกรรมปองกนโรคเอดส โดยศกษาสาเหตจากปจจยภายในของตวบคคล

วตถประสงคของการวจย1. ศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอว จาก เหตปจจย ความเชอและความ

เขาใจของ กลมเสยง ในทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา2. เสนอแนะแนวทางในการระวงปองกนการตดเชอ แกกลมเปาหมายทหารกองประจาการ

จงหวดนครราชสมา3.ไดแนวทางในการสรางเครองมอชวยสอนสขศกษา เพอปรบเปลยนพฤตกรรม และทศนคต

ของทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา

ขอบเขตของการวจย1.ศกษาและวเคราะหพฤตกรรมความเสยงตดเชอเอชไอว ในทหารกองประจาการกองรอยพล

เสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา2.เสนอแนะแนวทางในการระวงปองกนการตดเชอ แกกลมเปาหมายทหารกองประจาการ

กองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา3.ไดแนวทางในการสรางเครองมอชวยสอนสขศกษา เพอปรบเปลยนพฤตกรรม และทศนคต

ของทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา

วธดาเนนการวจยขนตอนการศกษาวจยประกอบดวย1. การดาเนนการเตรยมขอมล เปนการเตรยมเครองมอทจะใชในการศกษา โดยผวจยกาหนด

เครองมอไว 2 แบบ คอ แบบสอบถามคาถามปลายปด ( Close Ended Question) จานวน ขอ และแบบสมภาษณเชงลก(Indepth Interview) จานวน ขอ กาหนดเกณฑในการเลอกประชากร และกลมตวอยาง กาหนดหวขอคาถามทจะใชในการสอบถาม และสมภาษณใหตรงกบคาถามในการศกษา

2. การดาเนนการเกบขอมล (collecting of data) ผศกษาดาเนนการเกบขอมลจากแบบสอบถามคาถามปลายปด (Close Ended Question) โดยกลมตวอยางเปน ทหารกองประจาการ กองรอย

3

พลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จงหวดนครราชสมา ผลด 2/59 จานวน นาย และเกบขอมลจากแบบสมภาษณเชงลก (Indepth Interview) โดยกลมตวอยางเปนกลมทหารกองประจาการ ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมาทตดเชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาท โรงพยาบาลคายสรนาร ทตรวจพบวาตดเชอเอดส จานวน นายโดยผวจยและคณะผใหคาปรกษาของโรงพยาบาลคายสรนาร ทผานการอบรมหลกสตรการใหคาปรกษา เปนผสมภาษณ

ประชากรและกลมตวอยางประชากร และ กลมตวอยาง ผศกษาไดเกบขอมลจากประชากรและกลมตวอยางโดยใช

แบบสอบถามคาถามปลายปด ( Close Ended Question) และ แบบสมภาษณเชงลก (Indepth Interview)จงกาหนดกลมประชากรและกลมตวอยางไวเปน 2 ประเภท ไดแก

1. แบบสอบถามคาถามปลายปด1.1 ผวจยใช กลมตวอยางเปนทหารกองประจาการ กองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคาย

สรนาร ผลด 2/ 9 จานวน นาย2. แบบสมภาษณ2.1 ผวจยใชกลมตวอยางเปนกลมทหารกองประจาการ ผลด 2/59 ในจงหวดนครราชสมาทตด

เชอทางเพศสมพนธ ทมารบการรกษาท รพ.คายสรนาร ทตรวจพบวาตดเชอเอดส จานวน 10 นาย

ผลการวจยสวนท ขอมลทวไป พบวา กลมตวอยางเปนเพศชายทงหมด และมอายเฉลย ปสวนท ประสบการณการมเพศสมพนธ พบวา ในการศกษาประสบการณการมเพศสมพนธ

ของทหารกองประจาการ ในพนทจงหวดนครราชสมา กลมตวอยางสวนใหญเคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ . อายเฉลยของการมเพศสมพนธครงแรก อาย ป เคยมเพศสมพนธครงแรกกบแฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ . มเพศสมพนธครงแรกไมสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ .กลมตวอยางในรอบ เดอนทผานมา เคยมเพศสมพนธ คดเปนรอยละ . จานวนเฉลยของคนทมเพศสมพนธดวยจานวน คน ในรอบ เดอนทผาน กลมตวอยางมเพศสมพนธกบแฟนหรอคนรก คดเปนรอยละ . จานวนเฉลยทมเพศสมพนธกบแฟนคนรก จานวน คน ครงลาสด ในรอบ เดอนทผานมา กลมตวอยางเมอมเพศสมพนธกบแฟน คนรก ไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ . ในรอบ

เดอนทผานมา กลมตวอยางมเพศสมพนธกบผหญง คนอน ทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญงหรอแฟนคนรก พบวา สวนใหญกลมตวอยางไมเคยมเพศสมพนธกบผหญงคนอน ในรอบ เดอนทผานมา คดเปนรอยละ . ครงลาสด ในรอบ เดอนทผานมา กลมตวอยางสวนใหญเมอมเพศสมพนธกบผหญงคนอนทไมใชพนกงานบรการทางเพศหญง หรอแฟนคนรกไดสวมถงยางอนามย คดเปนรอยละ .

4

ในการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมา สวนใหญกลมตวอยางมเพศสมพนธกบ แฟนหรอคนรกเพศหญง คดเปนรอยละ . โดยกลมตวอยางซอถงยางอนามยจากรานสะดวกซอ คดเปนรอยละ

. และใชวธใชถงยางอนามยในการปองกนการตงครรภ คดเปนรอยละ .สวนท ในการศกษาเกยวกบการปวยและการเขาถงบรการตรวจหาการตดเชอโรคตดตอทาง

เพศสมพนธ และเอชไอว/เอดส ของทหารกองประจาการจงหวดนครราชสมา พบวา กลมตวอยางสวนใหญหลงการมเพศสมพนธครงลาสดในรอบ เดอนทผานมาไมมอาการอาการผดปกตใด ๆ เลย คดเปนรอยละ

. และ กลมตวอยางในรอบ เดอนทผานมา เคยตรวจเลอด และรผลเลอดเชอเอชไอว/เอดส คดเปนรอยละ .

สวนท ในการศกษา ความร ทศนคตเกยวกบโรคเอดสและการประเมนความเสยงของตนเองในทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา พบวา กลมตวอยางทไดทดสอบ ทผศกษาไดสรางขนจากกลมตวอยาง นาย ทาแบบทดสอบกอนเรยน และหลงเรยน มคาเฉลยเพมขน เมอทดสอบหาคาความแตกตางคะแนนเฉลยของการทดสอบกอนเรยน และ หลงเรยน แสดงวา คะแนนเฉลยของการทดสอบหลงเรยน สงกวา คะแนนเฉลยทดสอบกอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตท ระดบ . ทงดานความร ทศนคตและการประเมนความเสยงของตนเอง ของทหารกองประจาการในพนทจงหวดนครราชสมา เกยวกบโรคเอดสขอเสนอแนะ

1.ขอเสนอแนะทวไปจากการดาเนนการวจยในครงน ผวจย ไดพบปญหาจากการสอนสขศกษาและปญหาในการ

เกบแบบสอบถามและการทาแบบประเมนการรบรจากการสอนสขศกษา ใหแกกาลงพลทหารกองประจาการกองรอยพลเสนารกษ โรงพยาบาลคายสรนาร จานวน นาย ดงน

ปญหาทพบ :. การคดเลอกวทยากร เนองจากวทยากรในการใหความรสขศกษาเกยวกบโรคตดตอทาง

เพศสมพนธและเอชไอว/เอดส ยงมประสบการณในการสอนใหความรทางศกษานอย ทาใหไมเกดการลนไหลในการสอน มความรแตไมไดทาการสอนอยางตอเนองทาใหดไมเปนธรรมชาต

2. วธการสอนสขศกษาเกยวกบการดแลและปองกนตนเองจากโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/โรคเอดส สอทใชมเนอหาไมนาสนใจ ไมกระตน ไมปลกเรา ไมทาใหเกดแรงจงใจ ใหกบทหารกองประจาการซงเปนหวงของการฝก

3. ขนาดของหองเรยนใหญและจานวนของผเรยนมมาก ทาใหไมสามารถสอนไดอยางทวถง ความสนใจจงไมอยทการสอนเทาทควร

5

แนวทางการแกไขปญหา :1. กอนการจดกจกรรมการสอนสขศกษาโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดส ควร

ตองมการประชมเพอเตรยมการและเลอกผสอนทมประสบการณ หรอใชวทยากรทเปนมออาชพเกยวกบโรคตดตอทางเพศสมพนธและเอชไอว/เอดสโดยตรง หรอเปนไดรบการอบรมและเปนผสอนสขศกษาเปนประจาอยแลว และควรมการซอมการสอนแบบมสวนรวมกลมยอยเพอทาใหเกดความนาสนใจมากขน

2. ผสอนตองปรบการพดและวธการสอน โดยการศกษาขอมลทตองสอนกอนทจะพดใหความร และปรบสอทใชใหมรปภาพมากขนหรอทาเปนสไลดมลตวชน ผสอนตองสรางปฏสมพนธกบผเรยน ใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน โดยการใหมการแสดง สรางจตสานกในการปองกนตวเองใหหางไกลจากการตดเชอทางเพศสมพนธและตดเชอเอชไอว ใหสามารถรจกปฏเสธการมเพศสมพนธโดยไมปองกน และใหเหนถงผลทเกดจากการตดเชอทางเพศสมพนธและตดโรคเอชไอว และสามารถแนะนาการดแลตวเองและใหคาปรกษาแกกลมเปาหมายทเปนผตดเชอเอชไอวได

3. ควรปรบขนาดผเรยน โดยการแบงเปนกลมยอย ปรบขนาดหองเรยนใหเลกลง เพอใหสามารถชนาไดอยางทวถง และสามารถสงเกตความสนใจรายบคคลได พรอมทงกระตนความสนใจดวยการใหทหารกองประจาการมสวนรวมในการแสดงสถานการณจาลอง (Roleplay) เพอใหปรบเปลยนพฤตกรรมไดอยางจรงจง และใหรวมแสดงความคดเหนแบบเปดอก สรางความไววางใจใหผเขารวมกจกรรม กลาพดกลาปรกษา จะทาใหไดขอมลทเปนจรงมากขน และเมอทาการสอนเสรจ ควรทาการวจารณการสอนรวมกนวาทวทยากรสอนมาไดใหความรและปรบแนวคดไดหรอไม และประเมนทางทศนคตเปนแบบสมภาษณเชงลก

2. ขอเสนอแนะการบรหาร. หนวยงานทเกยวของ ควรมนโยบายและโครงการทเกยวของกบการเฝาระวงเพอปองกน

พฤตกรรมเสยงดานการมเพศสมพนธทไมปลอดภย อนเนองมาจากพฤตกรรมสขภาพทเกยวของกบดานสรา/สารเสพตด

2. หนวยงานควรมการจดการระบบทปรกษาทดและมระบบการรกษาความลบของทหารกองประจาการทพบวาตดเชอเอชไอว ในขณะยงรบราชการอย

3. ขอเสนอแนะในการวจยตอไปควรมการศกษาถงปจจยทมผลตอการมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอเอชไอวในพลทหาร

กองประจาการทครอบคลมในพนทกองทพภาคท และ ศกษาเปรยบเทยบปจจยทมผลตอพฤตกรรมสขภาพระหวางกลมทหารกองประจาการกลมทหารทมพฤตกรรมสขภาพทด กบกลมทมพฤตกรรมเสยงตอการตดเชอโรคทางเพศสมพนธ/เอชไอว