บทที่ 1. บท...3 1.5 ส วนประกอบของโครงงำน 1. ช...
TRANSCRIPT
1
บทท 1
บทน ำ
เนองจากปจจบนมการใชพลงงานไฟฟาเปนจ านวนมากไปกบการด ารงชวตประจ าวน ซง
ไมพอตอความตองการของมนษย และสญเสยพลงงานในการผลตเยอะ ดงนนโครงงานเครองผลต
ไฟฟาจากการวงผานของรถยนต สามารถตอบสนองการชวยลดการใชพลงงานไปไดในบางสวน
จากการทเราไมจ าเปนตองใชไฟฟาตามอาคารเพอใหแสงสญญาณกระพรบเตอน บรเวณทรบบตร
ของลานจอดรถ โดยใชเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต เปนตวเกบพลงงานไฟฟา เพอ
จายใหกบไฟสญญาณกระพรบเตอนบรเวณทรบบตรของลานจอดรถ
1.1 ควำมส ำคญของปญหำ
1. เพอตองการลดการใชพลงงานไฟฟาจากอาคาร โดยใชพลงงานจากเครองผลตไฟฟา
จากการวงผานของรถยนต
2. เพอประหยดคาใชจายในการใชไฟฟาในแตละเดอน
3. เพอใชพลงงานทดแทนทคนอนมองขาม ใหเกดประโยชนสงสด
4. เพอเปนตนแบบและแนวคดใหเหนความส าคญของพลงงานททกคนมองขาม
1.2 วตถประสงคของโครงงำน
1. เพอออกแบบและสรางตนแบบในการผลตเครองก าเนดไฟฟาพลงงานทไดจากการวง
ผานของรถยนต
2. เพอศกษาและประยกตการใชของหลกการเคลอนทของแทงแมเหลก ตดผานขดลวด
เพอผลตกระแสไฟฟาและน าไปใชไดจรง
3. เพอน าไปใชเปนไฟสญญาณกระพรบเตอน บรเวณทรบบตรของลานจอดรถ โดยไม
ตองใชไฟฟาตามอาคาร
2
4. เพอวเคราะหและฝกฝนการแกปญหาตาง ๆ ทเกดจากการท าโครงงาน
5. เพอใหเกดทกษะในดานตาง ๆ จากโครงงานวศวกรรม
1.3 ขอบเขตของโครงงำน
สรางเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต ประกอบดวยสวนใหญๆ 3 สวน
1. สรางเครองผลตกระแสไฟฟา จากการเคลอนทของแทงแมเหลกถาวรตดผานขดลวด
แลวท าใหเกดกระแสไฟฟาขน จากรถยนตทวงผานและเหยยบบนแผนเหลกหรอลกระนาดเพอผลต
ไฟฟากระแสตรงระดบแรงดนส าหรบประจแบตเตอร
2. ศกษาศกยภาพของพลงงานทไดจากการวงผานและเหยยบของรถยนตเพอเปนขอมล
วเคราะหศกยภาพพลงงานทสามารถผลตได
3. สรางและออกแบบวงจรไฟสญญาณกระพรบเตอนและตดตงไวบรเวณทรบบตรของ
ลานจอดรถในอาคาร
1.4 ประโยชนของโครงงำน
1. สามารถผลตพลงงานไฟฟาจากการวงผานและเหยยบของรถยนต
2. เปนการประหยดคาใชจายในการใชพลงงานไฟฟา จากการใชไฟสญญาณกระพรบ
เตอนบรเวณทรบบตรของลานจอดรถภายในอาคารจอดรถ
3. เปนแนวทางในการเปนตนแบบการผลตไฟฟาจากพลงงานทดแทน
4. ไดฝกวเคราะหและแกปญหาตางๆในโครงงาน
3
1.5 สวนประกอบของโครงงำน
1. ชดผลตไฟฟาจากการเคลอนทของแทงแมเหลกถาวรตดผานขดลวด
2. ชดเกบกระแสไฟฟาโดยเกบกระแสไฟฟาในแบตเตอรร
3. ชดวงจรไฟสญญาณกระพรบเตอนและตดตงไวบรเวณทรบบตรของลานจอดรถใน
อาคาร
1.6 โครงสรำงของโครงงำน
ภาพท 1.1โครงสรางการท างาน
ชดวงจรไฟสญญาณกระพรบ
แบตเตอร
ชดรบพลงงาน
จากการวงผาน
ของรถยนต
ชดกอนแมเหลก
ถาวรตดผานขดลวด
4
1.7 งานวจยทเกยวของ
จระเดช สงคลประภา[1] ท าการศกษาวจย การศกษาความเปนไปไดการเกดก าลงไฟฟา
จากพลงงานลมโดยใชพดลมระบายอากาศตดหลงคา เพอศกษาพลงงานลมจากธรรมชาตซง
สามารถวดจากปรมาณความเรวของลมทท าใหพดลมหมน และศกษาพดลมระบายอากาศตดหลงคา
ทมเสนผานศนยกลางขนาดตาง ๆ โดยถกน ามาทดสอบหาความเรวรอบตอความเรวลมทคาตาง ๆ
เพอหาคาความเรวลมเฉลยส าหรบการน าไปใชออกแบบระบบผลตไฟฟาทจายโหลด ผลการวจย
พบวา แรงดนไฟฟาตอความเรวเฉลย 2.263 เมตรตอวนาท สามารถผลตแรงดนไฟฟาได 2 ถง 3
โวลต ก าลงไฟฟาประมาณเทากบ 3 วตต
สรเทพ เวชสวรรณ[2] ท าการศกษาวจยเรอง การพฒนาเครองก าเนดไฟฟากระแสตรง
โดยอาศยพลงงานจากแรงกด 2 จงหวะเพอศกษาการออกแบบและสรางเครองก าเนดไฟฟา
กระแสตรงประสทธภาพสงโดยอาศยพลงงานจากแรงกดและดนกลบจากลอรถยนตทใชงานใน
ทองถนนทวไป ผลการวจยพบวา เครองก าเนดไฟฟากระแสตรง โดยอาศยพลงงานจากแรงกดและ
ดนกลบทสรางขนสามารถก าเนดก าลงไฟฟาไดสงสดถง9.25 – 41.82 วตต เมอน าไปใชงานขบ
แอลอดจ านวน 180 ดวงเพอท าปายเตอนจราจร และเมอไดรบพลงงานจากแรงกดจากเครองก าเนด
ไฟฟากระแสตรง จะไดระดบแรงดนในการประจแบตเตอรจะอยทระดบ 6.9 – 7.1 โวลต มระดบ
กระแส สงสด 238 mA และมระดบแรงดนเอาทพททจายใหกบโหลดคงททระดบ 3.1 โวลต มระดบ
กระแสสงสดทจายใหโหลด 585 mA
5
บทท 2
ทฤษฎทเกยวของ
การศกษาเรอง “เครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต” ผศกษาไดท าการศกษา
เอกสารและงานวจยทเกยวของในการออกแบบและสรางเครองก าเนดไฟฟาจากการวงผานของ
รถยนต โดยมรายละเอยดการน าเสนอและล าดบหวขอดงตอไปน
2.1 พลงงานไฟฟา
2.2 เครองก าเนดไฟฟากระแสสลบและหลกการท างาน
2.3 วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ
2.3 วงจรบก DC to DC คอนเวอรเตอร
2.4 ไดโอดเปลงแสงและหลกการท างาน
2.1 พลงงำนไฟฟำ[3]
1. ควำมหมำยของพลงงำน
พลงงำน (Energy) หมายถง ความสามารถซงอยในตวของสงทอาจใหแรงงานได เปนผล
จากการถายทอดหรอการเปลยนสภาพของพลงงาน
2. พลงงำนไฟฟำ
พลงงานไฟฟาเปนพลงงานทมความตองการใชงานสงสดในปจจบนโดยเฉพาะการใช
งานทวไปในการด ารงชวตประจ าวน รวมถงเปนตนก าลงในโรงงานอตสาหกรรม การคมนาคม
เกษตรกรรม นบวามความส าคญอยางยง โดยแหลงพลงงานไฟฟามแหลงก าเนดไดหลายวธดงน
1. เกดจากการเปลยนพลงงานความรอนเปนพลงงานไฟฟา เชนโรงงานไฟฟาพลงงานไอ
น า
2. เกดจากการเปลยนแสงสวางใหเปนพลงงานไฟฟา โดยเซลลแสงอาทตย (Solar Cell)
หรอ โฟโตเซลล (Photo Cell)
6
3. เกดจากปฏกรยาเคม เชน แบตเตอร ถานไฟฉาย เซลลแหงและเซลลเชอเพลงเปนตน
4. เกดจากการเหนยวน าของอ านาจแมเหลกโดยเครองก าเนดไฟฟา ไดแก ไฟฟาทใชอย
ตามอาคารบานเรอนในปจจบน
5. เกดจากการใชตนพลงงานจากพลงงานเชอเพลง เชน น ามนดบ น ามนส าเรจรป ถาน
หน ไฟฟา ฟน และถาน ซงเปนแหลงผลตพลงงานไฟฟาสงสดในปจจบน
6. เกดจากการใชตนก าลงจากพลงงานทดแทน เชน พลงงานความรอนใตพภพ พลงงาน
จากลม จากคลนทะเล และพลงงานจากแรงกดและแรงดนเปนตน
3. แหลงพลงงำน
มทรพยากรหลายชนดทสามารถน าไปใชใหเปนประโยชนในดานพลงงานได ส าหรบ
ประเทศไทยแมวาจะสามารถจดหาไดจากแหลงภายในประเทศแตยงไมเพยงพอ จ าเปนตองน าเขา
เชอเพลงและแหลงพลงงานจากตางประเทศ จากผลของวกฤตการณพลงงานเชอเพลงเมอ พ.ศ.
2516 แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จงไดลดสดสวนการพงพาเชอเพลงจากตางประเทศ
ลง โดยเรงรดส ารวจและพฒนาแหลงพลงงานภายในประเทศรวมทงการใชพลงงานอยางประหยด
และมประสทธภาพยงขน แหลงพลงงานในประเทศไดแก พลงงานสมยใหม เชน ปโตรเลยม
(น ามนดบ กาซธรรมชาต และคอนเดนเสท) ถานลกไนต พลงน า และพลงจากธรรมชาต เชน
แสงอาทตย ความรอนใตพภพ คลนทะเลและลม เปนตน ส าหรบเชอเพลงและพลงงานทตองน าเขา
ไดแก น ามนดบ น ามนส าเรจรป ถานหน ไฟฟา ฟน และถาน สวนเชอเพลงทประเทศไทยสามารถ
สงออกไดคอ คอนเดนเสท น ามนเตา น ามนเครองบน เปนตน แตละปประเทศไทยไดสญเสย
เงนตราตางประเทศเปนจ านวนมากในการจดหาเชอเพลงและพลงงาน แมวาความพยายามในการ
ลดสดสวนการพงพาพลงงานจากตางประเทศจะประสบผลส าเรจ แตกยงมสดสวนทสงอย ดงนน
สถานการณพลงงานของโลกจะยงคงมผลกระทบตอเศรษฐกจของไทยอยมาก ในขณะทความ
ตองการพลงงานรวมภายในประเทศเพมขนตลอดเวลา
7
4. กำรผลตไฟฟำในปจจบนและอนำคต
เนองจากโรงไฟฟาแตละประเภทมคณสมบตแตกตางกน เชน โรงไฟฟาพลงน าสามารถ
เดนเครองจายไฟฟาไดรวดเรว มตนทนการผลตตอหนวยต า เพราะไมเสยคาเชอเพลง แตตองใช
ประโยชนจากดานอนๆ อกจงมขอจ ากดในดานปรมาณและเวลาทใช สวนเครองกงหนแกสสามารถ
เดนเครองจายไฟฟาไดรวดเรว แตเสยคาเชอเพลงสงมาก ท าใหตนทนการผลตตอหนวยอยในเกณฑ
คอนขางสง แตมขอดคอ สามารถสรางใหมก าลงผลตสงได ส าหรบในอนาคตความตองการใช
ไฟฟาในประเทศไทยยงคงเพมสงขนเนองจากอตสาหกรรมภายในประเทศก าลงเจรญกาวหนา
ประกอบกบรฐบาลมนโยบายแนนอนทจะขยายการพฒนาไฟฟาไปสชนบท ดงนนภายในระยะเวลา
ไมกปตนทนการผลตไฟฟายอมสงขนตามราคาเชอเพลง ซงมราคาแพงขนซงสวนทางกบปรมาณ
ของแหลงเชอเพลงไดแก น ามน กาซ ทมปรมาณลดนอยลงและคาวาอกไมนานคงหมดไปจากโลก
ดงนนนกวทยาศาสตร ผใหความสนใจดานพลงงานทวโลก หรอแมแตภายในประเทศเชน การ
ไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ไดพยายามศกษาและวจยพลงงานตามธรรมชาตอนๆมาทดแทน
เชน ลม แสงอาทตย ความใตพภพ น าขน-น าลง คลนทะเล ความรอยจากทะเล พลงงานจากแรงกด
และผลกดน พลงงานรวมตว(Fusion)ส าหรบการผลตไฟฟาในอนาคตอกดวย
5. กำรผลตไฟฟำของประเทศไทย
การผลตไฟฟาของประเทศไทยทใชอยในปจจบน สามารถแบงอกเปน 2 ประเภทคอ
ประเภทไมใชเชอเพลง
1. โรงไฟฟาพลงน าจากน าในอางเกบน า หรอจากล าหวยทอยในระดบสงๆ
2. โรงไฟฟาพลงงานธรรมชาตจากตนพลงงานทไมหมดสน เชน พลงงานแสงอาทตย ลม
ความรอนใตพภพ
ประเภทใชเชอเพลง
1. โรงไฟฟาพลงไอน า ใชกาซธรรมชาต ถานลกไนต หรอน ามนเตา เปนเชอเพลงให
ความรอนแกน าจนเดอดเปนไอน า น าแรงดนจากไอน ามาขบกงหนใชในการผลตไฟฟา
8
2. โรงไฟฟาพลงความรอน ใชกาซธรรมชาตหรอน ามนดเซลมาสนดาป ท าใหเกด
พลงงานกลตอไป โรงไฟฟาประเภทนไดแก โรงไฟฟากงหนแกส ใชกาซธรรมชาตหรอน ามนดเซล
โรงไฟฟาพลงความรอนรวม ใชกาซธรรมชาตหรอน ามนดเซล โรงไฟฟาดเซล ใชน ามนดเซล
6. กำรท ำงำนของโรงไฟฟำประเภทตำงๆ
โรงไฟฟำดเซล
เปนโรงไฟฟาพลงความรอนอกประเภทหนง ซงใชน ามนเปนเชอเพลง มหลกการท างาน
เหมอนกบเครองยนตในรถยนตทวไป โดยอาศยหลกการสนดาปของน ามนดเซลทถกฉดเขาไปใน
กระบอกสบของเครองยนตทถกอดอากาศจนมอณหภมสง ซงเราเรยกจงหวะอด ในขณะเดยวกน
น ามนดเซลทถกฉดเขาไปจะเกดการสนดาปกบความรอนและเกดระเบด ดนใหลกสบเคลอนทลง
ไปหมนเพลาขอเหวยงซงตอกบเพลาของเครองยนต ท าใหเพลาของเครองยนตหมนเครองก าเนด
ไฟฟาซงเชอมตอกบเพลาของเครองยนตกจะหมนตามและผลตไฟฟาออกมา
โรงไฟฟำพลงน ำ
เปนการน าทรพยากรน ามาใชใหเกดประโยชนในการผลตไฟฟาโดยอาศยความเรวและ
แรงดนสงมาหมนกงหน มขนตอนดงน
1. น าในอางเกบน าอยในระดบสงกวาโรงไฟฟาท าใหมแรงดนน าสง
2. ปลอยน าในปรมาณทตองการเขามาตามทอสงน า เพอสงไปยงอาคารโรงไฟฟาทอยต า
กวา
3. น าจะไหลเขาเครองกงหนน า ผลกดนใบพดท าใหกงหนน าหมน
4. เพลาของเครองกงหนน าตอกบเพลาของเครองก าเนดไฟฟาท าใหโรเตอรหมน เกดการ
เหนยวน าขนในเครองก าเนดไฟฟา ไดพลงงานไฟฟาออกมาใชงาน
9
โรงไฟฟำพลงไอน ำ
เปนการแปรสภาพพลงงานเชอเพลงไปเปนพลงงานไฟฟาโดยใชไอน าเปนตวกลาง
ปจจบนประเทศไทยใชน ามนเตา ถานลกไนต และกาซธรรมชาต เปนเชอเพลง ซงมล าดบการ
ท างานดงน
1. เผาไหมเชอเพลง ท าใหเกดการเผาไหมทางเคมไดพลงงานความรอน
2. น าความรอนทไดไปตมน า เพอใหกลายเปนไอน าทอณหภมและความดนทตองการ
3. สงไอน าเขาไปหมนเครองกงหนไอน า ซงมเพลาตออยกบเครองก าเนดไฟฟา ท าใหโร
เตอรหมนเกดการเหนยวน าขนในเครองก าเนดไฟฟา ไดพลงงานไฟฟาออกมาใชงาน
ส าหรบในตางประเทศ นอกจากเชอเพลงทประเทศไทยใชอย ยงมการใชเชอเพลง
นวเคลยร ถานหนคณภาพด เชน แอนทราไซต และบทมนส เปนตน
โรงไฟฟำกงหนแกส
เครองกงหนแกสเปนเครองยนตสนดาปภายใน เปลยนสภาพพลงงานเชอเพลงเปน
พลงงานไฟฟา โดยมขนตอนการท างานดงน
1. อดอากาศใหมความดนสง 8-10 เทา
2. สงอากาศนเขาหองเผาไหม โดยมเชอเพลงท าการเผาไหม
3. อากาศในหองเผาไหมเกดการขยายตว ท าใหมแรงดนและอณหภมสง
4. สงอากาศนไปหมนเครองกงหนแกส
5. เพลาของเครองกงหนแกสจะตอผานชดเกยร เพอทดสอบกอนตอเขากบเพลาของ
เครองกงหนไฟฟา ทงนเพอใหความเรวรอบของมอเตอรหมนอยในพกดทก าหนด เมอเครองก าเนด
ไฟฟาหมนจงเกดการเหนยวน า ผลตแรงกนและกระแสไฟฟาออกมาใชงาน
โรงไฟฟำระบบควำมรอนรวม
เปนโรงไฟฟาทประกอบดวยโรงไฟฟา 2 ระบบรวมกน คอ โรงไฟฟากงหนแกสและ
โรงไฟฟากงหนไอน า โดยน าความรอนจากไอเสยทออกจากเครองกงหนแกสซงมอณหภมสงถง
550 องศาเซลเซยส มาใชแทนเชอเพลงในการตมน าของโรงไฟฟากงหนไอน า เพอใชไอเสยใหเกด
ประโยชน โดยมหลกการท างานดงน
10
1. น าไอเสยจากเครองกงหนแกสหลายๆเครองมาใชตมน าในโรงไฟฟากงหนไอน า
2. ไอน าไดจากการตมน าจะไปดนเครองกงหนไอน าท าใหเครองก าเนดไฟฟาหมน ผลต
ไฟฟาออกมาไดเชนเดยวกบโรงไฟฟาพลงความรอนรวม
3. ก าลงผลตทไดจากโรงไฟฟากงหนไอน า จะเปนครงหนงของก าลงผลตรวมของ
โรงไฟฟากงหนแกสทเดนเครองอย
การผลตไฟฟาจากโรงไฟฟาระบบความรอนรวมนจะท าการผลตรวมกน หากเกด
เหตขดของทโรงไฟฟากงหนไอน ากยงคงเดนเครองกงหนแกสไดตามปกต โดยการเปดใหไอเสย
ออกสอากาศโดยตรง แตหากเกดเหตขดของกบเครองกงหนแกสเครองใดเครองหนง ก าลงผลตทได
กจะลดลงตามสวน และถาเครองกงหนแกสทกตวหยดเดนเครองโรงไฟฟากงหนไอน าทใชรวมกน
กจะตองหยดเดนเครองดวย
2.2 เครองก ำเนดไฟฟำ[4]
1.เครองก ำเนดไฟฟำ (Generator) เปนเครองมอทเปลยนพลงงานกลคอ การหมนใหเปน
พลงงานไฟฟา โดยอาศยหลกการทวา เมอขดลวดตวน าหมนตดเสนแรงแมเหลก หรอเอาเสนแรง
แมเหลกหมนตดขดลวดตวน ากตาม จะเกดกระแสไฟฟาในขดลวดตวน านนขดลวดตวน าทหมนนน
เราเรยกวาโรเตอร (Rotor)
เมอมตวน าเคลอนทตดเสนแรงแมเหลก เราจะไดแรงดนเหนยวน าปรากฎทปลายทงสอง
ของลวดตวน า เมอเอาเสนลวดมาตอใหครบวงจรโดยมแอมมเตอรมาตอวดกระแสจะมกระแสไหล
ในเสนลวด ลวดตวน าเคลอนทลงตดสนามแมเหลก จะไดทศของกระแสไฟฟาทศทางหนง แตเมอ
ใหลวดตวน าเคลอนทในทศทางตรงขาม โดยสงเกตไดจากเขมของแอมมเตอรจะกระดกไปคนละ
ทาง
ในเครองก าเนดไฟฟาทใหก าเนดกระแสไฟฟา ทตวโรเตอรจะประกอบดวยโรเตอรหลาย
ชด กระแสทไหลในลวดตวน าจะไหลกลบไปกลบมา เครองก าเนดไฟฟาชนดนเรยกวาเครองก าเนด
ไฟสลบ (Alternating Current Generator) หรอ ออลเทอเนเตอร (Alternator) แตถามคอมมวเตเตอร
11
(Commutator) ซงท าหนาทเปนสวตชบงคบใหกระแสไหลไปในทศทางเดยวกน เครองก าเนดไฟฟา
ชนดนเรยกวา เครองก าเนดไฟตรง (Direct Current Generator)
2.เครองก ำเนดไฟฟำเอซ (Alternating Current Generator) หรอเครองก าเนดไฟสลบ
หลกการของเครองก าเนดไฟสลบ อาศยหลกทวาถามตวน าตดผานสนามแมเหลกจะเกดแรงกระท า
ตออเลกตรอนทอยในเนอตวน า แรงนจะท าใหอเลกตรอนเคลอนทซงท าใหกระแสไฟฟาไหลไดถา
ตอโหลด ดงนนจงกลาวไดวา เมอตวน าตดผานสนามแมเหลกจะเกดแรงเคลอนไฟฟาทปลายทง
สองของตวน านน
เครองก าเนดไฟสลบทงายๆประกอบดวยขดลวดสายไฟหรอวงลวด ขวแมเหลก แปรง
ถาน และแหวนรน (Slip Ring) ซงเชอมตดกบปลายไฟวงละปลาย และสมผสกบแปรงถาน เพอจะ
ไดน ากระแสออกจากเครองก าเนดไฟใหกบวงจรภายนอกเราทราบแลววาแรงดนไฟฟาจะเกดขนได
ในขดลวดจะตองม 3 สงประกอบกนคอ มแมเหลก มลวดตวน า มการเคลอนไหว ระหวางแมเหลก
กบลวดตวน า ถาขาดสงใดสงหนงไปจะไมมแรงดนไฟฟาเกดขน
วงลวดจะถกหมนอยในสนามแมเหลกของข วแมเหลก ขณะทวงลวดนหมนตดผาน
สนามแมเหลก จะเกดแรงดนไฟฟาเหนยวน าขนทปลายของวงลวด ส าหรบเครองก าเนดไฟฟาจรงๆ
นนวงลวดมหลายชด และฝงตวอยกบสวนทหมนทเรยกวา ลกลอ (Armature)เราตอแรงดนไฟฟา
จากสวนทหมนออกมาใชงานโดยผานแหวนรนและแปรงถาน แหวนรนโดยทวไปท าดวยโลหะ
ทองเหลองขดใหเรยบ ขณะทวงลวดหมนแหวนรนซงตออยทปลายของวงลวดตวน าจะหมนไปดวย
แปรงถานเปนสวนทอยกบทแตสมผสของแหวนรนตลอดเวลา
ก าลงไฟฟาสวนใหญทใชกนในปจจบนเกดขนดวยเครองก าเนดไฟฟากระแสสลบเครอง
ก าเนดไฟฟาเอซท าขนมามขนาดแตกตางกน ขนอยกบการใช ตวอยางเชน เครองก าเนดไฟฟาเครอง
หนงทเขอนโบลเดอร สามารถผลตโวลต-แอมแปรไดเปนลานๆ ขณะทเครองก าเนดไฟฟาทใชใน
เครองบนผลตไดเพยงไมกพนโวลต-แอมแปร
โดยไมค านงถงขนาด เครองก าเนดไฟฟาทงหลายสามารถใชงานไดดวยหลกพนฐาน
เดยวกน คอ สนามแมเหลกตดผานตวน า หรอตวน าตดผานสนามแมเหลก ดงนน เครองก าเนด
ไฟฟาทงหลายจะมตวน าทเหนไดอยางนอยอย 2 ชดคอ
12
1. ตวน ากลมทท าใหเกดแรงดนไฟฟาออกมา
2. ตวน ากลมทสองซงกระแสตรงผานเพอใหเกดสนามแมเหลกไฟฟาทขวตายตวเครอง
ก าเนดไฟฟาเอซ ถาแบงตามสวนทเกยวของกบเครองใชไฟฟาจะแบงออกได 2 ชนด คอ
1. เครองก าเนดไฟฟาเอซชนดลกลอหมน
2. เครองก าเนดไฟฟาเอซชนดสนามหมน
ถาแบงตามการขบเคลอน เครองก าเนดไฟฟาเอซจะแบงได 3 ชนด ดวยกน ดงนคอ
1. การขบเคลอน-รถยนต ความเรวต า
2. การขบเคลอน-กงหน ความเรวสง
3. การขบเคลอน-เครองยนต ความเรวสง
นอกจากนยงมเครองก าเนดไฟฟาเฟสเดยว (Single Phase Generator) เครองก าเนดไฟฟา
สองเฟส (Two Phase Generators) และเครองก าเนดไฟฟาสามเฟส (Three Phase Generators)
2.3 กำรแปลงแรงดนไฟสลบเปนแรงดนไฟตรง[5]
วงจรอเลกทรอนกสตาง ๆ จะตองใชแรงดนเลยงวงจรเปนแรงดนไฟตรง (DC) โดยท า
การแปลงแรงดนไฟสลบ (AC) ใหเปนแรงดนไฟตรง (DC) วงจรทท าหนาทดงกลาวนเรยกวาวงจร
เรกตไฟเออร (Rectifier Circuit) หรออาจเรยกวาวงจรเรยงกระแส อปกรณทท าหนาทนคอไดโอด
ไดโอดทนยมน ามาใชงานในวงจรเรกตไฟเออรเปนไดโอดชนดซลกอน
การท างานของไดโอดเรกตไฟเออรใชหลกการจายไบอสตรงและการจายไบอสกลบให
ตวไดโอดเพอท าใหไดโอดน ากระแสและหยดน ากระแสตามสภาวะไบอสทจายแรงดนทผานการ
เรกตไฟเออรแลว ไดแรงดนออกมาเปนไฟตรงซกบวกหรอแรงดนไฟตรงซกลบ แรงดนไฟตรงจะ
ไดออกมาซกใดขนอยกบการจดวงจรไดโอดเรกตไฟเออร ถาไดโอดจดใหขาแคโถด (K) ออก
เอาตพตไดแรงดนซกบวกออกมา และถาไดโอดจดใหขาแอโนด (A) ออกเอาตพตไดแรงดนซกลบ
ออกมา ลกษณะการเรกตไฟเออรเบองตน แสดงดงภาพท 2.1
13
ก. แรงดนไฟตรงซกบวกออก
ข. แรงดนไฟตรงซกลบออก
ภาพท 2.1 การเรกตไฟเออรเบองตน
จากภาพท 2.1 ก. แสดงการเรกตไฟเออรเบองตน ไดแรงดนไฟตรงซกบวกออกเอาตพต
โดยตอขา A รบแรงดนไฟสลบอนพต และตอขา K ออกเอาตพต ไดโอด D จะไดรบไบอสตรงเมอ
แรงดนไฟสลบซกบวกปอนใหขา A ไดโอด D น ากระแส มกระแส I ไหลผานไดโอดไปตกครอม
โหลด RL เปนแรงดนออกเอาตพต VO ซกบวก
สวนภาพท 2.1 ข. แสดงการเรกตไฟเออรเบองตนไดแรงดนไฟตรงซกลบออกเอาตพต
โดยตอขา K รบแรงดนไฟสลบอนพต และตอขา A ออกเอาตพต ไดโอด D จะไดรบไบอสตรงเมอ
แรงดนไฟสลบซกลบปอนใหขา K ไดโอด D น ากระแสมกระแส I ไหลผานโหลด RL ไหลผาน
ไดโอด D เปนแรงดนออกเอาตพต VO ซกลบ
วงจรเรกตไฟเออรทถกสรางใชงานมลกษณะแรงดนทผานการเรกตไฟเออร แลวได
แรงดนออกเอาตพต 2 แบบ คอ แบบแรงดนครงคลน (Half Wave Voltage) และแบบแรงดนเตม
14
คลน (Full Wave Voltage) เมอน ามาสรางเปนวงจรวงจรเรยงกระแส สามารถสรางวงจรออกมาได
เปน 3 ชนด คอ
1. วงจรเรยงกระแสครงคลน(Half Wave Rectifier)
2. วงจรเรยงกระแสเตมคลนใชหมอแปลงมแทปกลาง(Full Wave Rectifier by Center-
tapped Transformer)
3. วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ ( Full Wave Bridge Rectifier)
ซงในโครงงานเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนตจะใชวงจรเรยงกระแสเตม
คลนแบบบรดจ ( Full Wave Bridge Rectifier)
2.3.1. วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ
วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ คอวงจรเรกตไฟเออรแบบเตมคลนนนเอง เพยงแต
การจดวงจรเรยงกระแสมความแตกตางไปจากวงจรเรยงกระแสเตมคลนใชหมอแปลงมแทปกลาง
วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจประกอบดวยหมอแปลงใชชนดทางขดทตย ภมม 2 ขวตอไม
ตองมแทปกลาง (CT) ใชไดโอดในการเรยงกระแส 4 ตว การท างานแตละครงไดโอดท างานเปน
ชด 2 ตว ลกษณะวงจรและแรงดนทไดแสดงดงภาพท 2.2
ก. วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ ข. แรงดนจดตาง ๆ
ภาพท 2.2 วงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจ
จากภาพท 2.2 แสดงวงจรเรยงกระแสเตมคลนแบบบรดจภาพท 2.2 ก. เปนวงจรเรยง
กระแสเตมคลนแบบบรดจมไดโอด D1-D4 เปนวงจรเรยงกระแสหมอแปลง T1 เปนชนดธรรมดา
15
ไมมแทปกลาง(CT) วดสญญาณทจด 1 และจด 2 ออกมาไดเหมอนกบวงจรเรยงกระแสเตมคลนใช
หมอแปลงแทปกลางทกประการ
การท างานของวงจรตามภาพท 2.2 อธบายไดดงนทจด 1 เมอมแรงดนไฟสลบซกบวก
ต าแหนง A ปอนเขามา ไดโอด D2, D4 ไดรบไบอสตรงน ากระแส มกระแสไหลผาน D2, RL และ
ผาน D4 ครบวงจรไดแรงดนตกครอม RL ตามจด 2 ทต าแหนง A สวนไดโอด D1,D3 ไดรบไบอส
กลบไมน ากระแส
เมอมแรงดนไฟสลบซกลบต าแหนง B ของจด 1 ปอนเขามาไดโอด D1,D3 ไดรบไบอส
ตรงน ากระแสมกระแสไหลผาน D3,RL และผาน D1 ครบวงจรไดแรงดนตกครอม RL ตามจด 2 ท
ต าแหนง B สวนไดโอด D2, D4 ไดรบไบอสกลบไมน ากระแส
เมอมแรงดนไฟสลบซกบวกต าแหนง C ของจด 1 ปอนเขามาอกครงไดโอด D2,
D4 ไดรบไบอสตรงน ากระแสเปนการท างานเหมอนกบทต าแหนง Aทกประการไดแรงดนตก
ครอม RL ตามจด 2 ทต าแหนง C และเมอมแรงดนไฟสลบซกลบต าแหนง D ของจด 1 ปอนเขามา
อกครง ไดโอด D1, D3 ไดรบไบอสตรงน ากระแส เปนการท างานซ าเหมอนกบทต าแหนง B ทก
ประการ ไดแรงดนตกครอม RL ตามจด 2 ทต าแหนง D
2.4 วงจรบก ดซ ท ดซ คอนเวอรเตอร[6]
2.4.1. หลกกำรพนฐำนของวงจรสวตซดวยเทคนค แบบพดบบลวเอม
ในการควบคมระดบแรงดนใหคงทของแหลงจายไฟสวตชง โดยทวไปจะใชเทคนคการ
ควบคมความกวางพลส (PWM) ซงเปนการควบคมโดยเปลยนแปลงชวงเวลาทอปกรณสวตซ
อเลกทรอนกส เชน ทรานซสเตอร มอสเฟท หรออนๆ นนน ากระแส เปนผลใหเกดการควบคม
แรงดนทเอาทพตใหไดคาทตองการ ซงขอดของการควบคมแรงดนแบบ PWM คอสามารถรกษา
ระดบแรงดนใหมความคงทสง เพราะมการปอนกลบระดบแรงดนจากเอาทพตมาใชในการควบคม
ดวย รวมทงท าใหเกดความสญเสยก าลงงานในการควบคมแรงดนต าสงผลใหมเสถยรภาพตอการ
เปลยนแปลงของอณหภมขณะใชงานสง หลกการท างานของวงจรสวตชงอปกรณสวตชง
16
เชน เพาเวอรทรานซสเตอร มอสเฟต จะท าหนาทเปนสวตซอเลกทรอนกสมโหมดการท างานคอ
โหมดน ากระแส และหยดน ากระแส
1
2
R V g)(tvg )(tv
)(tvg
Vg
DT s 'TD s
DT st0
ภาพท 2.3 หลกการพนฐานการท างานของวงจรสวตชงอปกรณสวตชง
)(tvs
Vg
VDTarea gs
DT s t0
0
ภาพท 2.4 การวเคราะหหาแรงดนเฉลยของวงจรสวตชง
Vg Vg(t) V(t)
1
2
Vg(t) Vg
DTs DTs
DTs 0 t
Vs(t) Vg
area = DTsVg
DTs 0 t
0
ก. รปวงจรสวตซแบบพดบบลวเอม
ข. รปสญญาณแรงดนของวงจรสวตซชง
17
หลกการท างานเมอสวตซน ากระแส แรงดนไฟฟาดานออกจะมคาเทากบแรงดนไฟฟา
ดานเขา (V0 = Vs) และเมอสวตซไมน ากระแส แรงดนไฟฟาดานออกจะมคาเทากบศนย หรอ (V0 =
0) ชวงเวลาในการน ากระแสและหยดน ากระแส จะไดสญญาณไฟฟาดานออกเปนพลส ซงสามารถ
หาคาเฉลยหรอคาของแรงดนไฟฟาไดจากสมการ
𝑉0 =1
𝑇𝑠∫ 𝑉0𝑑𝑡 (2.1)
𝑇𝑠
0
𝑉0 =1
𝑇𝑠∫ 𝑉𝑠𝑑𝑡
𝑇𝑠
0
(2.2)
𝑉0 =1
𝑇𝑠(𝐷𝑇𝑠𝑉𝑔) (2.3)
𝑉0 = 𝐷𝑉𝑔 (2.4)
เมอ 𝑉𝑔 = แหลงจายไฟฟากระแสตรง
𝐷 = ดวตไซเคล
𝑉0 = แรงดนไฟฟาดานออก
𝑇𝑠 = เวลาหนงคาบ
จากสมการ (2.4) จะพบวาคาแรงดนไฟฟากระแสตรงทางดานออกจะถกควบคมไดจาก
การปรบคาดวตไซเคล (Duty Cycle หรอ Duty Ratio: D) ซง D หมายถง อตราสวนของชวงเวลาท
สวตซน ากระแสตอชวงเวลาหนงคาบการสวตชง มความสมพนธดงสมการท
𝐷 =𝑡𝑜𝑛
𝑡𝑜𝑛 + 𝑡𝑜𝑓𝑓=
𝑡𝑜𝑛
𝑇 (2.5)
𝑡𝑜𝑛 = 𝐷𝑇𝑠 (2.6)
(2.2)
(2.1)
(2.3)
(2.4)
(2.6)
(2.5)
18
𝑡𝑜𝑓𝑓 = (1 − 𝐷)𝑇𝑠 (2.7)
โดยท 𝑡𝑜𝑛 = ชวงเวลาน ากระแส
𝑡𝑜𝑓𝑓 = ชวงเวลาไมน ากระแส
𝑇𝑆 = เวลาหนงคาบ
การก าหนดคา Duty Cycle (D) นยมบอกเปนสองลกษณะ คอบอกเปนเลขเตมหนงและ
บอกเปนเปอรเซนต คาต าสดของ D คอศนยและคาสงสดคอหนง ขณะทบอกเปนเปอรเซนตจะมคา
ต าสดเปนศนยเปอรเซนตและคาสงสดเปนหนงรอยเปอรเซนต เชน D = 0.4 หรอ D = 40% หมายถง
ชวงเวลาทสวตซน ากระแสมอย 0.4 สวนจากคาบเวลาหนงคาบ หรอหมายถงชวงเวลาสวตซ
น ากระแสมสสบเปอรเซนตจากชวงเวลาหนงคาบหรอหนงรอยเปอรเซนต
2.4.2. ควำมหมำยของวงจรทอนระดบหรอวงจรบกคอนเวอรเตอร
วงจรทอนระดบหรอวงจรบกคอนเวอรเตอร คอ วงจรทท าใหระดบสญญาณดานออกมคา
ต ากวาแรงดนไฟฟาดานเขา และเพอใหไดแรงดนไฟฟาดานออกทมความเปนกระแสตรงมากๆ จะ
นยมใชวงจรกรองความถต าผาน (Low Pass Filter) ซงโดยมากจะเลอกใชวงจรกรองแบบ LC เพราะ
มอตราการลดทอนสญญาณรบกวนทไมตองการ ผกผนกบก าลงสองของความถ
2.4.3. เงอนไขกำรท ำงำนของวงจรบกคอนเวอรเตอร
การวเคราะหการท างานของวงจรบกคอนเวอรเตอรในชวงทเปนสภาวะอยตว (Stead
State) จะมการก าหนดเงอนไขการท างานของวงจรบกคอนเวอรเตอรดงน
กระแสไฟฟาทไหลผานตวเหนยวน าในแตละคาบเวลาจะมคาเทากน
𝑖L(𝑡 + 𝑇) = 𝑖𝐿(𝑡) (2.8)
(2.7)
(2.8)
19
หมายถงกระแสไฟฟาทไหลผานตวเหนยวน าจะมคาเทากน ณ ต าแหนงเดยวกนในทก
คาบ
แรงดนไฟฟาเฉลยตกครอมตวเหนยวน าในแตละคาบจะมคาเทากบศนย
𝑉𝐿 =1
𝑇𝑠∫ 𝑣𝐿(𝛿)𝑑𝛿 (2.9)
𝑡+𝑇𝑠
𝑡
หมายถงผลรวมของผลคณระหวางแรงดนไฟฟาตกครอมตวเหนยวน ากบเวลา(Volt-
Second) ในแตละคาบจะมคาเทากบศนย
กระแสไฟฟาเฉลยของตวเกบประจในแตละคาบจะมคาเทากบศนย
𝐼𝑐 =1
𝑇𝑠∫ 𝑖𝑐(𝑡)𝑑𝑡 = 0 (2.10)
𝑡+𝑇𝑠
𝑡
หมายถงประจทถกเกบ (Charged) และทคาย (Discharged) ของตวเกบประจในแตละ
คาบเวลาตองเทากน
ก าลงดานเขาเทากบก าลงไฟฟาดานออก
𝑃𝑖 = 𝑃𝑜 (2.11)
ในกรณนก าหนดใหอปกรณทกตวเปนอดมคต ท าใหไมมการสญเสยเนองจากการท างาน
ของวงจร ประสทธภาพของวงจรจงเทากนรอยเปอรเซนต
(2.10)
(2.11)
(2.9)
20
2.4.4. หลกกำรท ำงำนของวงจรบกคอนเวอรเตอร
หลกการท างานของวงจรบกคอนเวอรเตอร เพอตองการออกแบบใหไดแรงดนดานออก
ตามทตองการ คอ ตองเรมจากเงอนไขทวาแรงดนไฟฟาเฉลยตกครอมตวเหนยวน าในแตละ
คาบเวลามคาเทากบศนย จากนนกจะสามารถหากระแสทไหลผานตวเหนยวน าไดดงสมการ การ
วเคราะหการท างานของสวตซในแตละโหมด จะตองวเคราะหในสภาวะอยตวดงน
1
2
R Vg)(tvg )(tvC
ภาพท 2.5 วงจรสมมลบกคอนเวอรเตอร
2.4.5. ขณะสวตซน ำกระแส
กระแสทไหลจากแหลงจายไฟฟากระแสตรงจะไหลผานสวตซ ผานตวเหนยวน าไปยง
โหลด โดยทกระแสไฟฟาสวนหนงจะไปเกบทตวประจ จากกฎเคอรชอฟฟสามารถเขยนเปน
สมการของแรงดนไฟฟาไดดงน
R Vg
)(tvL
)(tvC
)(tiL
ภาพท 2.6 วงจรบกคอนเวอรเตอร ขณะสวตซน ากระแส
Vg Vg(t) V(t) C R
1
2
C R V(t) Vg
VL(t)
iL(t)
L
L
21
−𝑉𝑔 + 𝑣𝐿 + 𝑣(𝑡) = 0 (2.12)
𝑣𝐿 = 𝑉𝑔 − 𝑣(𝑡) (2.13)
คดคาโดยประมาณของระลอกคลนขนาดเลกจะได
𝑣𝐿 = 𝑉𝑔 − 𝑉 (2.14)
โดยแรงดนตกครอม Lหาไดจากสมการ
𝑣𝐿(𝑡) = 𝐿𝑑𝑖𝐿(𝑡)
𝑑𝑡 (2.15)
หาคาความชนของสมการไดเปน
𝑑𝑖𝐿(𝑡)
𝑑𝑡=
𝑣𝐿(𝑡)
𝐿= (
𝑉𝑔 − 𝑉
𝐿) (2.16)
dt ในกรณอยในชวงเวลาน ากระแส คอ dt = DT
∆𝑖𝐿,𝑜𝑛 = (𝑉𝑔 − 𝑉
𝐿) 𝐷𝑇 (2.17)
2.4.6. ขณะสวตซไมน ำกระแส
เมอสวตซไมน ากระแส ไดโอดจะถกไบอสไปหนา (Forward Bias) ใหน ากระแส ท าให
กระแสไฟฟาทไหลผานตวเหนยวน าเกดการไหลอยางตอเนอง และจากกฎของเคอรชอฟฟ จะได
สมการของแรงดนไฟฟาดงน
(2.13)
(2.12)
(2.15)
(2.14)
(2.16)
(2.17)
22
R Vg
)(tvL
)(tv
L
C)(tiL
)(tiC
ภาพท 2.7 วงจรบกคอนเวอรเตอร ขณะสวตซไมน ากระแส
𝑉𝐿 = −𝑉0 (2.18)
𝑣𝐿 = −𝑉0 = 𝐿𝑑𝑖𝐿
𝑑𝑡 (2.19)
𝑑𝑖𝐿
𝑑𝑡=
∆𝑖𝐿,𝑜𝑓𝑓
∆𝑡=
−𝑉
𝐿 (2.20)
ความหมายของสมการ (2.20) คอกระแสทไหลผานตวเหนยวน าจะคอยๆมคาลดลง
เพราะการเปลยนแปลงกระแสตวเหนยวน าตอเวลามคาเปนลบ
dt ในกรณอยในชวงเวลาหยดน ากระแส คอ dt=(1 − 𝐷)𝑇ดงนนจากสมการ (2.20)
สามารถจดรปใหมไดเปน
∆𝑖𝐿,𝑜𝑓𝑓 = − (𝑉
𝐿) (1 − 𝐷)𝑇 (2.21)
Vg V(t)
VL(t)
iL(t) C R
iC(t)
L
(2.18)
(2.19)
(2.20)
(2.19)
(2.20)
(2.21)
23
2.4.7. กำรหำคำอตรำกำรขยำยแรงดนของวงจรบกคอนเวอรเตอร
จากเงอนไขทก าหนดไวในสมการ (2.21) กลาวคอ ในชวงสภาวะอยตว การเปลยนแปลง
ของกระแสทไหลผานตวเหนยวน าในขณะทสวตซน ากระแส จะมการเปลยนแปลงทเพมขนเทากบ
การเปลยนแปลงทลดลงของกระแสไฟฟาทไหลผานตวเหนยวน าในขณะทไมน ากระแส หรอ
อาจจะกลาวไดวาการเปลยนแปลงของกระแสทไหลผานตวเหนยวน าสทธมคาเปนศนย ดงนนจาก
สมการท (2.17) และ (2.20) จะไดวา
∆𝑖𝐿,𝑜𝑛 + ∆𝑖𝐿,𝑜𝑓𝑓 = 0 (2.22)
(𝑉𝑔 − 𝑉
𝐿) 𝐷𝑇 + (− (
𝑉
𝐿) (1 − 𝐷)𝑇) = 0 (2.23)
(𝑉𝑔 − 𝑉
𝐿) 𝐷𝑇 + (
𝑉
𝐿) (1 − 𝐷)𝑇 = 0 (2.24)
(𝑉𝑔 − 𝑉)𝐷 − 𝑉(1 − 𝐷) = 0 (2.25)
𝑉𝑔𝐷 − 𝑉𝐷 − 𝑉 + 𝑉𝐷 = 0 (2.26)
𝑉
𝑉𝑔= D (2.27)
ในสมการท (2.27) อตราการขยายแรงดนจะมคาสงสดไมเกน100% ตาม Duty Cycle (D)
วงจรบกคอนเวอรเตอรเปนวงจรทท าใหแรงดนไฟฟาดานออกนอยกวาหรอเทากบแรงดนไฟฟา
ดานเขา ทงนขนอยกบคา D โดยการปรบคา D สามารถปรบไดตงแตศนยถงหนง
จากการหาความสมพนธของอตราสวนของแรงดนไฟฟาดานออกตอแรงดนไฟฟาดาน
เขาหรอทเรยกวา อตราการขยายแรงดน (Voltage Gain) สามารถหาไดอกวธหนงตามหลกการทวา
แรงดนไฟฟาเฉลยทตกครอมตวเหนยวน าในแตละคาบเวลาเทากบศนย ดงสมการ (2.28)
(2.26)
(2.22)
(2.23)
(2.24)
(2.25)
(2.27)
24
𝐷′𝑇𝑠
−𝑉
𝑉𝐿,𝑎𝑣 = (𝑉𝐿,𝑜𝑛)(𝑡𝑜𝑛) + (𝑉𝐿,𝑜𝑓𝑓)(𝑡𝑜𝑓𝑓) = 0 (2.28)
𝑉𝐿,𝑎𝑣 = (𝑉𝑔 − 𝑉)(𝑡𝑜𝑛) + (−𝑉)(𝑡𝑜𝑓𝑓) = 0 (2.29)
(𝑉𝑔 − 𝑉)(𝐷𝑇) − 𝑉(1 − 𝐷)𝑇 = 0 (2.30)
V
𝑉𝑔= D (2.31)
โดยท 𝑉𝐿,𝑎𝑣 คอ แรงดนเฉลยตกครอมตวเหนยวน า
𝑉𝐿,𝑜𝑛 คอ แรงดนเฉลยตกครอมตวเหนยวน าขณะสวตซน ากระแส
𝑉𝐿,𝑜𝑓𝑓 คอ แรงดนเฉลยตกครอมตวเหนยวน าขณะสวตซไมน ากระแส
𝐷 คอ ดวตไซเคล
2.4.8. กำรหำคำควำมเหนยวน ำทเลกทสดของวงจรบกคอนเวอรเตอร
การหาคาตวเหนยวน าทเลกทสดท าใหวงจรบกคอนเวอรเตอรท างานในโหมดกระแส
ตอเนอง โดยเรมจากการหากระแสเฉลยทไหลผานโหลดเนองจากขณะทอยในสภาวะการท างานอย
ตว
)(tvg
- VV g
DT s
t
1 12
ภาพท 2.8 รปคลนแรงดนทตกครอมเหนยวน า
Vg(t) Vg – V
-V
DTs
t
(2.28)
(2.29)
(2.30)
(2.31)
DTs
25
กระแสเฉลยทไหลผานตวเกบประจมคาเทากบศนย ดงนนจะได
𝐼𝐿 = 𝐼0 =𝑉
𝑅 (2.32)
DT s t0
) (DTi sL
LV - V g
LV -
)(tiL
)0(iL
I
ภาพท 2.9 รปคลนกระแสทไหลผานตวเหนยวน า
จากสมการ (2.32) จะสามารถหากระแสทไหลผานตวเหนยวน าทมคาสงสดและต าสดได
จากสมการในชวงทสวตชไมน ากระแส ดงน
𝐼𝐿,𝑚𝑎𝑥 = 𝑖𝐿 +∆𝑖𝐿
2 (2.33)
𝐼𝐿,𝑚𝑎𝑥 =𝑉
𝑅+
1
2(
𝑉
𝐿(1 − 𝐷)) 𝑇 (2.34)
เขยนใหงายดงน
𝐼𝐿,𝑚𝑎𝑥 = 𝑉 (1
𝑅+
(1 − 𝐷)
2𝐿𝑓) (2.35)
ดงนนกระแสตวเหนยวน าต าสดคอ
𝐼𝐿,𝑚𝑖𝑛 = 𝑖𝐿 −∆𝑖𝐿
2 (2.36)
DTs
iL(0)
iL(t) iL(DTs)
(2.32)
(2.33)
(2.34)
(2.35)
(2.36)
26
𝐼𝐿,𝑚𝑖𝑛 =𝑉
𝑅−
1
2(
𝑉
𝐿(1 − 𝐷)𝑇) (2.37)
𝐼𝐿,𝑚𝑖𝑛 =𝑉
𝑅−
𝑉
2(
(1 − 𝐷)
𝐿) (2.38)
𝐼𝐿,𝑚𝑖𝑛 = 𝑉 (1
𝑅−
(1 − 𝐷)
2𝐿𝑓) (2.39)
เงอนไขทส าคญส าหรบการท างานในโหมดกระแสแบบตอเนอง คอ กระแสทไหลผาน
ตวเหนยวน าจะตองเปนกระแสบวกเสมอ ตามสมการทสามารถน ามาใชในการหาคาความเหนยวน า
และความถในการสวตชง ดงน
𝐼𝐿,𝑚𝑖𝑛 = 𝑉 (1
𝑅−
(1 − 𝐷)
2𝐿𝑓) = 0 (2.40)
(1
𝑅−
(1 − 𝐷)
2𝐿𝑓) = 0 (2.41)
1
𝑅=
(1 − 𝐷)
2𝐿𝑓 (2.42)
ดงนนจะไดวา
𝐿𝑚𝑖𝑛 =(1 − 𝐷)𝑅
2𝑓 (2.43)
𝑓 =(1 − 𝐷)𝑅
2𝐿𝑚𝑖𝑛 (2.44)
สมการท (2.43)ใชในการหาคาความเหนยวน าทเลกทสดทท าใหวงจรยงสามารถท างาน
ในโหมดกระแสตอเนอง ซงจะไดคาความเหนยวน าทเลกทสดดงสมการ (2.43) ดงนนหากตองการ
(2.37)
(2.38)
(2.39)
(2.40)
(2.41)
(2.42)
(2.43)
(2.44)
27
จะออกแบบใหไดความเหนยวน าทเลกทสดโดยทวงจรยงท างานในโหมดกระแสตอเนอง กสามารถ
เลอกออกแบบไดสองแนวทางคอ กรณทหนงการพยายามท าใหเศษในสมการ (2.43) มคานอยทสด
โดยการท าใหคา D มคาเขาใกลหนง หรอการท าใหโหลด R มคานอยๆ แตผลกระทบทเกดขน คอ
กระแสโหลดจะมคาสง สวนอกกรณหนงคอพยายามท าใหคาสวนหรอคาตองการในสมการ (2.44)
มคามากๆในการเพมความถสวตชใหสงขนท าใหขนาดของตวเหนยวน ามขนาดเลกลง
2.4.9. คำระลอกคลนของแรงดนไฟฟำดำนออก
โดยปกตวงจรกรองความถต าผาน หรอวงจรกรองแบบ LC ทอยในวงจรบกคอนเวอร
เตอร จะมตวเกบประจขนาดใหญ เพอรกษาใหแรงดนดานออกมคาคงท แตในทางปฏบตจะไม
สามารถเลอกใชตวเกบประจทใหญมากๆได เนองจากมราคาแพง และใชพนทมาก จงควรเลอกใช
ตวเกบประจทมขนาดเหมาะสมและใหคาระลอกคลนของแรงดนไฟฟาดานออกอยในระดบทรบได
ส าหรบการค านวณหาคาระลอกคลนของแรงดนไฟฟาดานออก สามารถหาไดจากความสมพนธ
ของแรงดนกบกระแสของตวเกบประจดงแสดงในรป ซงกระแสในตวเกบประจหาไดจาก
𝑖𝑐 = 𝑖𝐿 − 𝑖𝑅 (2.45)
เมอกระแสไฟฟาทไหลผานตวเกบประจมคาเปนบวก ซงชวงเวลาดงกลาวตวเกบประจจะ
สะสมประจโดยค านวณจาก
𝑄 = 𝐶𝑉 (2.46)
∆𝑄 = 𝐶∆𝑉 (2.47)
∆𝑉 =∆𝑄
𝐶 (2.48)
โดยท ∆𝑄 คอ คาประจทเปลยนแปลงนอยๆ
∆𝑉 คอ คาระลอกของแรงดนไฟฟาดานออกทเปลยนแปลงนอยๆระหวางยอดถงยอด
(2.45)
(2.46)
(2.47)
(2.48)
28
∆𝑄 คอพนทสามเหลยมทเกดจากกระแสตวเกบประจคณกบเวลาจะได
∆𝑄 =1
2(
𝑇
2) (
∆𝑖𝐿
2) =
𝑇∆𝑖𝐿
8 (2.49)
แทนสมการ (2.48) ลงในสมการ (2.49) จะได
∆𝑉 =𝑇∆𝑖𝐿
8𝐶 (2.50)
แทนคา ∆𝑖𝐿,𝑜𝑓𝑓 =− (𝑉
𝐿) (1 − 𝐷)𝑇จากสมการ (2.50)โดยพจารณาเฉพาะขนาด จะได
∆𝑉 =𝑇
8𝐶
𝑉
𝐿(1 − 𝐷)𝑇 (2.51)
∆𝑉
𝑉=
𝑇
8𝐶(
1
𝐿) (1 − 𝐷)𝑇 (2.52)
∆V
V=
𝑇2
8𝐶(
1
𝐿) (1 − 𝐷) (2.53)
ดงนนจะได
∆V
V=
1 − 𝐷
8𝐿𝐶𝑓2 (2.54)
สมการท (2.54) เรยกวาคาอตราระลอกคลน (Ripple Ratio) มกใชแสดงเปนอตราสวน
ของระลอกคลนแรงดนไฟฟาดานออกระหวางยอดถงยอดกบคาแรงดนไฟฟาดานออก ในทน
หมายถงเฉพาะแรงดนไฟฟา หากตองการท าใหอตราระลอกคลนแรงดนไฟฟาของวงจรบกคอน
เวอรเตอรมคานอยลง(อตราระลอกคลน ยงนอยหมายถงการทไดแรงดนไฟฟากระแสตรงทเรยบ
(2.49)
(2.50)
(2.51)
(2.52)
(2.53)
(2.54)
29
มากขน)สมามารถเลอกไดสองแนวทางคอกรณทหนงการพยายามท าใหเศษสมการ (2.54) มคานอย
ทสด โดยการท าให D มคาเขาใกลหนง สวนอกวธหนงคอการพยายามท าใหสวนในสมการ (2.54)
มคามากๆ เชนการเพมคาตวเหนยวน า ตวเกบประจหรอความถในการสวตชใหมากขน โดยการเพม
ความถในการสวตช สงทส าคญของวงจรบกคอนเวอรเตอรคอก าลงไฟฟาทจายจากแหลงจายไฟฟา
ก าลงทไดจะมคาเทากบก าลงไฟฟาทโหลดไดรบ โดยสมมตใหการสญเสยเปนศนยจะได
𝑃0 = 𝑃𝑠 (2.55)
โดยท 𝑃𝑠 คอก าลงไฟฟาทจายจากแหลงจายไฟฟาก าลง
𝑃𝑜 คอก าลงไฟฟาทจายใหโหลด
จากสมการ (2.55) จะเหนไดวาความสมพนธของแรงดนกบกระแสไฟฟาเหมอนกบกรณ
ของหมอแปลงไฟฟากระแสสลบ จงอาจจะกลาวไดวาวงจรบกคอนเวอรเตอรมวงจรสมมลย เปรยบ
ไดกบหมอแปลงไฟฟากระแสตรง
2.5 ไดโอดเปลงแสงและหลกกำรท ำงำน[5]
2.5.1. คณลกษณะทวไปของไดโอดเปลงแสง (Light Emitting Diode : LED)
ไดโอดเปลงแสง (Light-Emitting Diode) เรยกยอๆวา LED คอ ไดโอดซงสามารถ
เปลงแสงออกมาไดแสงทเปลงออกมาประกอบดวยคลนความถเดยว และเฟสตอเนองกน ซงตางกบ
แสงธรรมดาทตาคนมองเหน อนประกอบดวยคลน ซงมเฟสและความถตางๆมารวมกน ซงสามารถ
ใหแสงออกมาได ไดโอดเปลงแสงประกอบดวยสารกงตวน าชนด P และ N ประกบกนมผวขาง
หนงเรยบเปนมนคลายกระจก เมอไดโอดตกไปแอสตรงจะท าใหอเลกตรอนทสารกงตวน าชนด N
มพลงงานสงขนจนสามารถวงขามรอยตอไปรวมกบโฮลใน P กอใหเกดพลงงานในรปของประจ
โปรตรอน ซงจะสงแสงออกมา การประยกต LED ไปใชงานอยางกวางขวางสวนมากใชใน
ภาคแสดงผล (Display Unit) LED โดยทวไปม2ชนดใหญๆ คอ LED ชนดทตาคนเหนได กบชนดท
ตาคนมองไมเหนตองใชทรานซสเตอรมาเปนตวรบแสงแทนตาคน
(2.55)
30
แสงเกดขนจากไดโอดเกดจากพลงงานทปลดปลอยจากอะตอม แสงเปนโปรตรอนทม
พลงงานและโมเมนตม ภายในอะตอม อเลกตรอน โคจรรอบนวเคลยส และมวงโคจรหลายวง แต
ละวงมพลงงานแตกตางกน วงนอกมพลงงานมากกวาวงใน ถาอะตอมไดรบพลงงานจากภายนอก
อเลกตรอนจะกระโดดจากวงโคจรในออกสวงโคจรนอก ในทางกลบกน ถาอเลกตรอนกระโดดจาก
วงโคจรนอกเขาสวงโคจรใน มนจะปลดปลอยพลงงานออกมา และพลงนกคอแสงนนเอง ขณะท
อเลกตรอนเคลอนทผานรอยตอไปทโฮลของสาร P อเลกตรอนจะตกจากวงโคจรสง หรอแถบน า
ไฟฟา ไปสวงโคจรต าหรอแถบวาเลนซมนจะปลดปลอยพลงงานออกมาในรปของโฟตรอน
ปรากฎการณนเกดขนกบไดโอดทกชนด แตสามารถเหนแสงไดกตอเมอ ความถของพลงงานอย
ในชวงทความถทตามองเหนได ดงเชนไดโอดทท าจากซลคอน ซงมชวงของแถบพลงงานแคบ ท า
ใหไดโฟตรอนความถต า เปนความถทตามองเหนได อยางไรกตาม ความถทตามองไมเหนกม
ประโยชน ไมนอย ยกตวอยางเชน ชวงอนฟาเรด สามารถน าไปใชในเครองควบคมระยะไกลหรอ
รโมทคอนโทรล เปนตน
หลอด LED เปนอปกรณกงตวน าทอยในรปของผลกแขง สามารถเปลยนพลงงานไฟฟา
เปนพลงงานแสงโดยตรง ใหแสงทเยนและมประสทธภาพสง เนองจากพลงงานทแพรรงสภายใน
สเปคตรมของแสงทมองเหนได หลอด LED มความพเศษตรงทมขนาดเลกและทนทานดวยอายการ
ใชงานทยาวนานกวาหลอดแสงสวางโดยทวไป และใชพลงงานไฟฟานอยกวา ทงยงปลอดภยเพราะ
ใชแรงดนไฟฟาทต ากวามาก มลกษณะการกระจายแสงเปนมมทแคบ เหมาะกบงานทตองการแสง
ในทศทางตรงๆ เชน งานไฟสญญาณจราจร งานโฆษณา ฯลฯ สวนขอควรระวงในการน าหลอด
LED ไปใชงานกคอตองควบคมกระแสไฟฟาทไหลผานหลอดใหคงทและไมเกนพกดทหลอด LED
จะทนได
2.5.2. การใชงานไดโอดเปลงแสง
ไดโอดเปลงแสงเปนไดโอดชนดพเศษ ทสามารถเปลงแสงออกมาได ไมวาจะเปนแสง
31
ในชวงทสายตามองเหนหากเมอเปรยบเทยบกบหลอดไฟชนดทงสเตนแลว LED จะมประสทธภาพ
สงกวาประมาณ 10-15 เทา และยงมการตอบสนองตอแสงท เรวกวาดวย คอประมาณ 0.1
ไมโครวนาท เมอเทยบกบหลอดไฟชนดทงสเตน ซงใชเวลาระดบมลลวนาท ดงนนโดยทว ๆ ไป
LED จงเหมาะทจะใชเปนตวแสดงผลหรอใชเปนไฟกระพรบ เมอ LED ไดรบการไบแอสตรงจะม
แรงดนตกครอม LED ประมาณ 2 โวลต ดงแสดงในตารางท 1 ซงเปนคาไบแอสตรงของ LED ส
ตาง ๆ ทกระแสไบแอสตรง 20 มลลแอมป และถา LED ไดรบการไบแอสกลบ กจะเกด
ปรากฏการณอะวาลานซหรอซเนอรเชนเดยวกบไดโอดชนดอนๆแตคาแรงดนนนจะมคานอยกวา
ดงแสดงในภาพท 2.11 โดยทว ๆ ไปแลว LED จะทนแรงดนยอนกลบไดสงสดประมาณ 3-5 โวลต
ตารางท 2.1 คาแรงดนฟอรเวรดไบแอสของ LED สตาง ๆ ทกระแส 𝐼𝐹 20 มลลแอมป
LED สแดง สสม สเหลอง สเขยว คาแรงดนฟอรเวรดไปแอส VF(โวลท)
1.8 2.0 2.1 2.2
1
5V
v
0
ภาพท 2.10 คณลกษณะการท างานของ LED
2.5.3 การตอใชงานไดโอดเปลงแสง
ในการน า LED ไปใชงาน จะตองตอตวตานทานจ ากดกระแสอนกรมเขากบ LED ดวย
เพอปองกนไมให LED เสยหาย ภาพท 2.11 แสดงหาคาตวตานทาน R เพอใหไดกระแสทพอเหมาะ
5v
v
0 t
32
แก LED โดย R จะตอทขวแคโทด หรอแอโนดของ LED กไดความสวางของ LED จะเปนสดสวน
โดยตรงกบปรมาณกระแสทไหลผานตวมน โดยทว ๆ ไป LED จะสามารถทนกระแสไดสงสด
ประมาณไมเกน 30-40 มลลแอมป
+Vs
LEDa
k
I t
V tV sR
)(V t
0 V
)(I t
ภาพท 2.11 การใชความตานทานเพอจ ากดกระแสใหเหมาะสมกบแรงดนตกครอม
ไดโอดเปลงแสง
2.5.4. การตอใชงานไดโอดเปลงแสงกบไฟฟากระแสสลบ
LED ยงสามารถน าไปใชกบไฟฟากระแสสลบไดดวยดงแสดงในภาพท 2.13 โดยการน า
ไดโอดธรรมดามาตอกลบขวขนานกบ LED เพอปองกนไมให LED ไดรบไบแอสกลบ ส าหรบคา
R ควรมคาเปนครงหนง ของคาทค านวณไดจากวงจรไฟฟากระแสตรง เพอใหความสวางเทาเดม
และถาวงจรนใชกบแหลงจายไฟสลบทมคาแรงดนสง ๆ ตวตานทาน R กจะตองมอตราทนก าลงสง
ๆ ตามไปดวย เชนถาใชกบไฟแหลงจายไฟ 250 โวลต ตวตานทานควรอตราทนก าลงอยางนอยทสด
2.5 โวลต เมอคดทกระแสไหลผาน LED เฉลยประมาณ 10 มลลแอมปหรอถาไมตองการใชตว
ตานทานทมอตราทนก าลงสง ๆ กอาจใชตวเกบประจจ ากดกระแสทผาน LED ตามตองการได
เชนเดยวกน โดยตวเกบประจ𝐶sจะมอตราก าลงสญเสยนอยมาก เนองจากกระแสและแรงดนท 𝐶sม
เฟสตางกน 90 องศา ส าหรบคาของ 𝐶s ประมาณ 0.1 และ 0.22 ไมโครฟารดส าหรบไฟสลบ 50-60
เฮรตซ 250 โวลต และ 125 โวลต ตามล าดบ
a
k
LED แรงดนฟอรเวรด(Vt)
กระแสฟอรเวรด(It)
+Vs
0 V
33
LED
R
1N4001D1
ภาพท 2.12 การใช LED เปนตวแสดงผลในวงจรไฟฟากระแสสลบทมแรงดนต า
LED1N4001D1
)250(1.0 VF
)125(22.0 VF
C s
L
N
ภาพท 2.13 การใช LED เปนตวแสดงผลในวงจรไฟฟากระแสสลบทมแรงดนสง
วงจรในภาพท 2.14 LED ยงสามารถใชเปนตวแสดงผลการท างานของฟวสไดดวย ใน
สภาวะปกตวงจรจะถกลดดวยฟวสแตเมอฟวสขาดจะท าใหวงจรนท างานโดยกระแสทโหลดจะถก
จ ากดโดย CS
Vac
Vac
C
LED
LED
R
D1
1N4001
L
N
D1
1N4001
34
LED
1N4001
D1
F1.0
F22.0
C s
L
C s
C s
250V 125V
ภาพท 2.14 การใช LED เปนตวแสดงผลการท างานของฟวส
2.5.5 เทคนคการเลอกใช LED
A
K
A
K
ภาพท 2.15 ต าแหนงขา LED
ปญหาแรกทจะพบในการใชงาน LED กคอหารหาขวของ LED ซงโดยทว ๆ ไป LED
จะมขวแคโทดอยตรงดานรอยบาก หรอเปนขาทส นกวาอกขางหนง ดงแสดงในรปท 2.15 หรอ
รอยบาก
รอยบาก
A
K
A
K
Cs
LED
แรงดนอนพต
ฟวส
ไปยงโหลด
D1
1N4001
L
35
อาจจะทดสอบหาขวโดยใชวงจรพนฐานใน ภาพท 2.16 กได โดยการทดลองกลบขวของ LED และ
ถา LED ตดสวาง ขวแคโทดจะเปนขา ทตออยกบขวลบของแบตเตอร
โดยทว ๆ ไป LED จะผลตเปนแบบทม LED ตวเดยวในตวถงเดยว ส าหรบ LED ชนดทม
หลาย ๆ ตวอยในตวถงเดยวกน รจกกนก คอ LED 7 สวน (7-Segment Display) ซ งภายใน
ประกอบดวย LED เจดตว(หรอแปดตว) อยในตวถงเดยวกนสามารถแสดงผลไดทงตวอกษรและ
ตวเลขตวแสดงผลอกอยางเปนตวแสดงผลแบบบาร กราฟ (Bargraph-Display)ซงประกอบดวย
LED 10 ถง 30 ตวอยในตวถงเดยวกน
ภาพท 2.16 LED ชนดสองส ประกอบดวย LED 2 ตวตอกลบขวขนานกน
LED สวนใหญสามารถเปลงแสงออกมาไดเพยงสเดยวตอตวเทานน แตส าหรบ LED ท
สามารถเปลงแสง ไดหลายสกมการผลตขนมาเชนกน ดงแสดงในภาพท 2.17 ซงเปน LED ชนด
สองสจะประกอบดวย LED 2 ตวตอกลบขวและขนาดกนจะเปลงแสงสเขยวเมอไดรบการไบแอส
ในทศทางหนง และเปลงแสงสแดง หรอเหลองเมอไดรบการไบแอส ในทศทางตรงกนขาม LED
ชนดนมประโยชนอยางมากในการน ามาแสดงผล เกยวกบทศทางของกระแสหรอการแสดงขว
LED ชนดหลายสอกชนดหนงแสดงดงภาพท 2.17 ซงประกอบดวย LED สเขยวและสแดงตอกน
โดยขาแคโทดจะตอรวมกบ LED ชนดนจะเปลงแสงสเขยวหรอสแดง เมอไดรบการไบแอสท
ขวแอโนดขวใดขวหนง และจะเปลงแสงสสมและสเหลอง เมอไดรบการไบแอสท ง 2 ขวของ
แอโนดอตราสวนของปรมาณกระแสทแตกตางกน ดงแสดงในตารางท 2.2
36
LED1
LED2
R
a
a
ภาพท 2.17 LED ซงสามารถเปลงแสงไดถง 4 สโดยใช LED เพยง 2 ตว
ตารางท 2.2 แสดงอตราสวนของปรมาณกระแสของ LED ทม สแตกตางกน
สของ LED สแดง สสม สเหลอง สเขยว กระแสของ LED1 0 5 mA 10 mA 15 mA กระแสของ LED2 5 mA 3 mA 2 mA 0
2.5.6. การน า LED หลาย ๆ ตวมาตอใชงานรวมกน
LED สามารถน ามาใชงานพรอมกนในคราวเดยวหลาย ๆ ตวไดโดยน า LED มาตอ
อนกรมกน และใชแหลงจายแรงดนแหลงเดยวในการไบแอสให LED ท างานดงแสดงในภาพท
2.18 โดยแหลงจายแรงดนจะตองมแรงดนมากกวาผลรวมของแรงดนไบแอสตรงของ LED แตละ
ตว เพราะตองท าใหแหลงจายแรงดน สามารถไบแอสให LED ไดเพยงพอ แตหากมแหลงจายทม
ระดบคานอย ๆ กสามารถแกไขไดโดยน าวงจรเหลานมาตอขนานกนดงแสดงในภาพท 2.19
LED1 เขยว
LED2 แดง R
a
a
37
LED1
LED2
LED3
Vs
V0
IVVt
tsR
VVVV tttt 321
ภาพท 2.18 การน า LED มาตออนกรมกน โดยใชตวตานทานจ ากดกระแสเพยงตวเดยว
LED1 LED2 LED3
V
V0
R1 R2 R3
ภาพท 2.19 การน า LED หลาย ๆ ตวมาตอกนแบบขนาน
การน า LED หลาย ๆ ตวมาใชงานพรอม ๆ กนอกแบบหนงกคอ การน าวงจรพนฐานจาก
ภาพท 2.18 มาตอขนานกนดงแสดงในภาพท 2.19 แตการตอวงจรแบบนคอนขาง จะกนกระแสมาก
คอเทากบผลรวม ของกระแสทจายใหแก LED แตละตว
LED1
LED2
LED3
LED1 LED2 LED3
38
ภาพท 2.19 แสดงการน า LED หลาย ๆ ตวมาใชงานพรอม ๆ กนจะมขอเสยมากเนองจาก
วงจรจะเหนไดวา LED ไมมทางทจะท างานพรอม ๆ กนได เพราะแรงดนไบแอสตรงของ LED แต
ละตวจะมคาไมเทากน ในกระบวนการผลตกไมสามารถท าให LED ทกตวมคาแรงดนไบแอส
เทากนพอดได ซงจะท าใหม LED ตวใดตวหนงกนกระแสมากกวาตวอน ๆ และท าให LED ตวท
เหลออยไดรบกระแสเพยงเลกนอยหรอ อาจจะไมไดรบกระแสเลยหากแรงดนไบแอสของ LED
ตางกนมาก
39
บทท 3
กำรออกแบบโครงงำน
การออกแบบโครงงานเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนตในหวขอน จะกลาวถง
โครงสรางและหลกการท างานในแตละสวนของโครงงานน ซงกลาวถงเครองก าเนดไฟฟา ชนงาน
เครองก าเนดไฟฟา และการท างาน
3.1 โครงสรำงล ำดบกำรท ำงำน
ภาพท 3.1โครงสรางการท างาน
3.2 หลกกำรท ำงำนของเครองผลตไฟฟำจำกกำรวงผำนของรถยนต
เรมจากพลงงานกลจากการวงผานของรถยนตท าใหเครองก าเนดไฟฟาหมนเกดเปน
พลงงานไฟฟากระแสสลบ แลวผานวงจรเรยงกระแสเพอควบคมเฟสและแปลงสญญาณไฟฟา
กระแสสลบเปนกระแสตรง แรงดนไฟฟากระแสตรงทผานออกมา 14.80 V. แลวมาเขาวงจรบก
คอนเวอรเตอรเพอลดระดบแรงดนใหเหลอ 12 V. ใหเหมาะกบการอดประจเขาแบตเตอรร แลวน า
ไฟไปใชกบ Load แสงสวาง
วงจรบกคอนเวอรเตอร
การแปลงแรงดนไฟสลบ
เปนแรงดนไฟตรง
ชดรบพลงงาน
จากการวงผาน
ของรถยนต
ชดกอนแมเหลก
ถาวรตดผานขดลวด
แบตเตอรร Load แสงสวาง
40
3.3 โครงสรำงของเครองผลตไฟฟำจำกกำรวงผำนของรถยนต
ภาพท 3.2 โครงสรางของเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต
เรมจากพลงงานกลทไดจากการวงผานของรถยนตทเหยยบผานชดรบแรงกด ท าใหเครอง
ก าเนดไฟฟาหมนเกดเปนพลงงานไฟฟากระแสสลบ แลวผานวงจรเรยงกระแสเพอควบคมเฟสและ
แปลงสญญาณไฟฟากระแสสลบเปนกระแสตรง แรงดนไฟฟากระแสตรงทผานออกมา 14.80 V.
แลวมาเขาวงจรบกคอนเวอรเตอรเพอลดระดบแรงดนใหเหลอ 12 V. ใหเหมาะกบการอดประจเขา
แบตเตอรร แลวน าไฟไปใชกบ Load แสงสวาง
N NN
S SS
+-
STOP
Force
Up
Down
Movement.
Force
จดหมน
แรงจากรถ
แ
รงกด
สวนทยน
ออกมา
ขบ Gen แรงกด
41
3.4 กำรแบบออกวงจรทใชในกำรควบคม
ภาพท 3.3 วงจรทออกแบบทงหมดของเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต
ก. แผนปรนทออกแบบดวยคอมพวเตอร
ดวยโปรแกรม Altium
ข. แผนปรนทลงลายทองแดง
ค. แผนปรนทประกอบเปนวงจรเสรจสมบรณ
42
วธกำรเลอกและกำรค ำนวณหำขนำดอปกรณตำงๆ
3.5 กำรออกแบบเครองก ำเนดไฟฟำ
การออกแบบเครองก าเนดไฟฟาแมเหลกตามแนวแกน(Axial Flux Generator)ชนด 1เฟส
แบบ 3คอลย 3โพล แรงดน 20โวลต ทก าลง 20 วตต
3.5.1 การค านวณหากระแส
I = 𝑃
𝑉
= 20
12
= 1.7 A
ดงนนใชลวดทองแดงเบอร 26 เพราะทนกระแสได 2.2A ตามตารางลวดทองแดงท 3.1
3.5.2 การค านวณหาชวงของขวแมเหลก(Pole Pitch)
จากสมการ Pole Pitch = 360°
𝑃
มมทางกล Pole Pitch = 360°
𝑃
= 360°
3
= 120 องศาทางกล
ดงนน จะตองวางขดลวด 3ขด และวางหางกน 120องศาทางกล
3.5.3 การค านวณหาความถ (Hz)
ก าหนดใหรอบต าของโรเตอรอยท 120-180รอบ / นาท ดงนนเลอกใชท 120rpm
จากสตร 𝑓 =120×3
120
= 3 Hz
(3.1)
(3.3)
(3.2)
43
3.5.4 การค านวณหาจ านวนรอบตวน า
ก. แรงดนทตองการประมาณ 20V
ข. ลวดตวน า A.W.G. เบอร 26 ทนกระแสได 2.2 A
ค. พนขดลวดแบบเตมชวง (Full Pitch) ซงมระยะคอลยเทากบ 180 องศาไฟฟา
ง. แมเหลกถาวร 3 คของขวแมเหลกขนาด รศมวงใหญ 40mmรศมวงเลก 20mm.หนา
20mm
จ. ความหนาแนนของเสนแรงแมเหลกสงสด 4100 เกาต [1 เกาต (G) 0.0001 เทสลา
(T)]
เพราะฉะนน 4100×0.0001 0.41T
จากสมการ 𝐸 = 4.44𝑛𝑓∅
Magnetic flux
∅ = 𝐵𝐴 = ((0.41))[(π)(0.04)(0.04) – (π)(0.02)(0.02)]
= 1.55mWb
ดงนน 𝑛 = E
4.44 𝑓∅
= 20
(4.44)( 1.55mWb)(3Hz)
= 968.71 รอบ
= 969 รอบ
ดงนนจ านวนรอบตวน าทงหมดเทากบ 969รอบ
จ านวนคอลยทตองการ 6คอลย
𝑛 = 969
6
= 161.5
= 162 รอบ/ขด
ดงนนจ านวนรอบตวน าตอขดเทากบ 162รอบ/ขด
เพมเปอรเซนการสญเสยทเกดในขดลวดอก10%ดงนนจะไดรอบการพนขดลวดทงหมด
เปน 179 รอบ/ขด
(3.4)
(3.5)
(3.6)
44
ก. ต าแหนงการวางกอนแมเหลกถาวร
ข.ต าแหนงการวางขดลวดทองแดง
ค. การวางประกบกนของกอนแมเหลกถาวรกบขดลวดทองแดง
ภาพท 3.4 การวางกอนแมเหลกถาวรและขดลวดทองแดง
S
S
S
N
N
N
N N
N
S S
S
45
ตารางท 3.1จ านวนรอบลวดทองแดงทใชแกนอากาศ1 x 2 x 1/2 นว
=
AWG
gauge
Conductor
Diameter
Inches
Conductor
Diameter
mm
Ohms
per
1000
ft
Ohms
per mm
Maximum
amps for
chassis
wiring
Maximum
amps for
power
transmission
Maximum
frequency
for 100%
skin depth
for solid
conductor
copper
0000 0.46 11.684 0.049 0.16072 380 302 125 Hz
000 0.4096 10.40384 0.0618 0.202704 328 239 160 Hz
00 0.3648 9.26592 0.0779 0.255512 283 190 200 Hz
0 0.3249 8.25246 0.0982 0.322424 245 150 250 Hz
1 0.2893 7.34822 0.1239 0.406392 211 119 325 Hz
2 0.2576 6.54304 0.1563 0.512664 181 94 410 Hz
3 0.2294 5.82676 0.197 0.64616 158 75 500 Hz
4 0.2043 5.18922 0.2485 0.81508 135 60 650 Hz
5 0.1819 4.62026 0.3133 1.027624 118 47 810 Hz
6 0.162 4.1148 0.3951 1.295928 101 37 1100 Hz
7 0.1443 3.66522 0.4982 1.634096 89 30 1300 Hz
8 0.1285 3.2639 0.6282 2.060496 73 24 1650 Hz
9 0.1144 2.90576 0.7921 2.598088 64 19 2050 Hz
10 0.1019 2.58826 0.9989 3.276392 55 15 2600 Hz
11 0.0907 2.30378 1.26 4.1328 47 12 3200 Hz
12 0.0808 2.05232 1.588 5.20864 41 9.3 4150 Hz
13 0.072 1.8288 2.003 6.56984 35 7.4 5300 Hz
14 0.0641 1.62814 2.525 8.282 32 5.9 6700 Hz
46
ตารางท 3.1 จ านวนรอบลวดทองแดงทใชแกนอากาศ1 x 2 x 1/2 นว(ตอ)
15 0.0571 1.45034 3.184 10.44352 28 4.7 8250 Hz
16 0.0508 1.29032 4.016 13.17248 22 3.7 11 kHz
17 0.0453 1.15062 5.064 16.60992 19 2.9 13 kHz
18 0.0403 1.02362 6.385 2.9428 16 1.3 17 kHz
19 0.0359 0.91186 8.051 26.40728 14 1.8 21 kHz
20 0.032 0.8128 10.15 33.292 11 1.5 27 kHz
21 0.0285 0.7239 12.8 41.984 9 1.2 33 kHz
22 0.0254 0.64516 16.14 52.9392 7 0.92 42 kHz
23 0.0226 0.57404 20.36 66.7808 4.7 0.729 53 kHz
24 0.0201 0.51054 25.67 84.1976 3.5 0.577 68 kHz
25 0.0179 0.45466 32.37 106.1736 2.7 0.457 85 kHz
26 0.0159 0.40386 40.81 133.8568 2.2 0.361 107 kHz
27 0.0142 0.36068 51.47 168.8216 1.7 0.288 130 kHz
28 0.0126 0.32004 64.9 212.872 1.4 0.226 170 kHz
29 0.0113 0.28702 81.83 268.4024 1.2 0.182 210 kHz
30 0.01 0.254 103.2 338.496 0.86 0.142 270 kHz
47
3.6 กำรออกแบบของโรเตอรหรอสวนทเคลอนท
ภาพท 3.5 ขนาดกอนแมเหลกถาวร ภาพท 3.6 ขนาดของจานโรเตอร
ภาพท 3.7 การวางกอนแมเหลกถาวร ภาพท 3.8 การประกบกนของกอนแมเหลกถาวร
70 mm35 mm
20
mm
20 mm
280 mm
5 m
m
48
3.6.1 ขนตอนกำรออกแบบโรเตอร
เราจะน ากอนแมเหลกทรงกระบอกกลวงวางบนแผนโรเตอรท ามมกน 120 องศา ซงจะได
สามกอนดานบนกบสามกอนดานลางจบคกนไดทงหมด 3 ค โดยดานบนเปนขวเหนอ ดานลางเปน
ขวใตดดกนอย จดหมนของโรเตอรจะตอขนไปเพอเชอมกบฟนเฟองและโซ ไวขบเคลอนกบกลไล
การเหยยบของรถยนตดงภาพ
ภาพท 3.9 การเชอมตอฟนเฟองและโซใหกบตวโรเตอรกบตวเปลยนแรงกดเปนแรงหมน
49
3.7 กำรออกแบบสเตเตอรหรอสวนทอยกบท
ก. ขดลวดทองแดงดานบน
ข. ขดลวดทองแดงดานลาง
ภาพท 3.10 การวางขดลวดทงดานบนและดานลาง
ท าการวางขดลวดทดานลาง 3 ขด และดานบน 3 ขด(วางประกบกบกอนแมเหลกถาวร)
โดยทขดลวดพนอยกบบอบบน ทขนาดบอบบนเทากบขนาดกอนแมเหลกถาวร
50
3.8 กำรออกแบบชดทรบแรงกดมำเปลยนเปนแรงหมน
ภาพท 3.11 แสดงชดทรบแรงกดมาเปลยนเปนแรงหมน
จะเปนชดทรบแรงกดจากรถยนตแลวน ามาเปลยนเปนแรงหมนแทน เพอทจะน าแรง
หมนทไดมานไปขบเคลอนจานโรเตอร หรอชดกอนแมเหลกถาวรใหหมนตดผานชดสเตเตอรทคอ
ชดขดลวดทองแดง
ก. ดานขวา ข. ดานซาย
ค. ดานบน
51
3.9 กำรออกแบบตวลกระนำดทรบแรงกดจำกรถยนต
ภาพท 3.12 การออกแบบตวลกระนาดทรบแรงกดจากรถยนต
แรงจากรถ
จดหมน
สวนทยนออกมาขบ Gen
แ
รงกด
7
cm.
5
cm.
1
5 cm.
2
00 cm.
ก. ภาพดานขางของตวลกระนาดทรบแรงกดจากรถยนต
ข. ภาพดานหลงของตวลกระนาดทรบแรงกดจากรถยนต
ค. ภาพดานบนของตวลกระนาดทรบแรงกดจากรถยนต
52
ภาพท 3.13 การออกแบบสวนประกอบตางๆ ทใชประกอบเขากบลกระนาด
7
.5 cm.
7 cm.
5 cm. 15 cm.
7 cm. 5 cm.
3 cm.
8 cm.
7.5 cm.
ง. แผนบานพบ
ข. ขดสปรง ก. บลอกเหลกครอบ
สปรง
ค. กอนเหลกค าใหสปรงตง
ฉากกบแผนเหลก
7 cm.
53
3.10 กำรออกแบบแบตเตอรร
ภาพท 3.14 แบตเตอรน าทใชในโครงงาน ขนาด 12V 5A
3.11 กำรออกแบบโหลดสองสวำงหลอด LED
ภาพท 3.15 โหลดสองสวาง LED
ข.) ตอนจายไฟ ก.)ตอนไมจายไฟ
54
บทท 4
การทดลองและผลการทดลอง
4.1 วตถประสงคของการทดลอง
1.เพอทดสอบการท างานของเครองก าเนดไฟฟาวาสามารถผลตไฟฟาไดจรงหรอไม
2. ศกษาและหารปสญญาณ แรงดนเอาทพตของเครองก าเนดไฟฟา
3. ศกษาและหารปสญญาณทออกจากเครองก าเนดไฟฟาหลงจากผานวงจรเรยงกระแส
4. ศกษาและหารปสญญาณ แรงดนทจายใหกบวงจรประจแบตเตอร
5. เพอศกษาการท างานของเครองก าเนดไฟฟา
6. เพอศกษาแนวทางในการพฒนาตอไปในอนาคต
4.2 อปกรณทใชในการทดลอง
1. ชดเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต
2. ออสซโลสโคป รน TDS 210 TWO CHANNEL DIGITAL REAL-TIME OSCILLOSCOPE
3. มลตมเตอรรน UNI-T UT33A
4. อปกรณวดความเรวรอบ
4.3 การทดลอง
การทดลองทจะกลาวถงจะเปนการทดลองหารปคลนสญญาณการท างานของเครอง
ก าเนดไฟฟาของโครงงาน การทดลองจะเปนการท างานจรงๆ ในการเหยยบของรถยนตเพอหา
ความเรวรอบของเครองก าเนดไฟฟาแลวท าการบนทกคาของสญญาณทออกมา
55
4.3.1. การทดลองหาแรงดนเอาทพทของเครองก าเนดไฟฟา
การทดลองนจะท าการตออปกรณรบแรงกลกบเครองก าเนดไฟฟาเขาดวยกนเพอหา
แรงดนไฟฟาทผลตออกมาและแรงดนทออกมาจะเปนกระแสสลบ ซงท าการทดลองจากการท างาน
จรงขณะทมการเหยยบของรถยนตผานลกระนาดจะไดรปสญญาณดงภาพท 4.1 และท าการตอวงจร
เรยงกระแสเพอใหไดไฟฟาทเปนกระแสตรง เพอจะน าไปใชกบวงจรอดประจเขาแบตเตอร
ภาพท 4.1 รปสญญาณรปคลนทออกมาจากเครองก าเนดไฟฟา
จากภาพท 4.1 จะเปนแรงดนรปไซนทมคาสงสด 14.80 โวลต ทความถ 5.3 Hz. ซงเปน
การเหยยบของรถยนตบนลกระนาดทสภาวะปกตของรถยนต 4 ลอทวไป จากผลของความถสงเกด
จากคณบตของเครองก าเนดไฟฟาจะไมมผลอะไรกบการน าไปเปลยนเปนไฟฟากระแสตรงซง
แสดงใหเหนในภาพท 4.2
56
ภาพท 4.2 สญญาณรปคลนทออกมาจากเครองก าเนดไฟฟาหลงจากการผานวงจรเรยงกระแส
จากภาพท 4.2 แสดงใหเหนวาแรงดนทเครองก าเนดไฟฟาผลตออกมาไดผานการเรยง
กระแส แรงดนทออกมากจะเปนไฟฟากระแสตรง จะเหนไดวาเมอมการเรยงกระแสแลว
แรงดนไฟฟากระแสตรงจะมคามากกวาแรงดนไฟฟากระแสสลบทเครองก าเนดไฟฟาผลตออกมา
ไดเพราะตามทฤษฎแลว VDC = 1.414VAC แตในการทดลองอาจคลาดเคลอนเลกนอย แรงดนทไดน
จะน าไปใชในการประจแบตเตอรรตอไป
ตาราง 4.1 การหาแรงดนเอาทพทในขณะทท าการน ารถยนตเหยยบผานลกระนาด
ความเรวรอบ(rpm) แรงดนrms(Volt)
120 20
140 23.34
160 26.67
180 30
57
จากตารางท 4.1ไดแสดงความสมพนธระหวางความเรวรอบของเครองก าเนดไฟฟากบ
แรงดนทผลตออกมาไดจะเปนแรงดนไฟฟากระแสสลบทไดจากเครองก าเนดไฟฟาโดยตรง จะเหน
วาความสมพนธจะเปนเชงเสน ดงแสดงในภาพท 4.3
ภาพท 4.3 การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบกบแรงดนเอาทพท
4.3.2. การทดลองการท างานของวงจรประจแบตเตอร
จะเปนการทดลองวาเมอท าการเหยยบของรถยนตผานลกระนาดแลวท าการจายแรงดน
ใหกบวงจรเพอน าไปประจแบตเตอรจะท างานไดหรอไม ซงแรงดนทจายนนสงพอทจะท าใหวงจร
ท างานได และท าการประจแบตเตอรไดซงกสามารถบนทกการ างานทอยบนรปสญญาณทวดดง
แสดงในภาพท 4.4จะเปนแรงดนทจายใหกบวงจร
0
10
20
30
40
120 140 160 180
V(vo
lt)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางแรงดนกบความเรวรอบ
58
ภาพท 4.4 แรงดนทจายใหกบวงจรประจแบตเตอร
4.4 ผลการทดสอบการท างาน
เปนผลการทดสอบการท างานทงหมดของโครงงาน ซงจะเปนการวดเปรยบเทยบใน
ขณะทท าการเหยยบของรถยนตผานลกระนาด และคาของแรงดนทออกมาเพอเปรยบเทยบกบ
กระแสและก าลงงานทออกมาไดแสดงไวในตารางท 4.2
59
ตารางท 4.2 ผลลพธทไดจากการเหยยบของรถยนตผานลกระนาดเมอตอกบเครองก าเนด ไฟฟา
N(rpm) VAC(V) VDC(V) I(A) P(W)
120 20 24.28 0.5 12.14
140 23.34 28.34 0.8 22.67
160 26.67 31.67 1.1 34.84
180 30 36.42 1.3 47.35
VAC = คาแรงดนทวดจาก Generator
N = ความเรวรอบของเครองก าเนดไฟฟา
VDC = คาแรงดนทวดจาก out วงจรแบตเตอร
I = คากระแสของวงจร
P = คาก าลงงาน
60
ก. การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบแรงดนเอาทพท
ข. การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาแรงดนทวดจากเครอง
ก าเนดไฟฟา
0
10
20
30
40
120 140 160 180
V(vo
lt)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบแรงดนเอาทพท
0
10
20
30
40
120 140 160 180
V AC(V)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาแรงดนทวดจากเครองก าเนดไฟฟา
61
ค. การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาแรงดนทวดจาก
output วงจรแบตเตอร
ง. การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาก าลงงาน
0
10
20
30
40
120 140 160 180
V DC(V)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาแรงดนทวดจาก output วงจรแบตเตอร
0
20
40
60
120 140 160 180
P(W)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบคาก าลงงาน
62
จ. การเปรยบเทยบระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบกระแส
ภาพท 4.5 แสดงความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบผลลพธ
ทไดจากการทดลอง
0
0.5
1
1.5
120 140 160 180
I(A)
Speed(rpm)
ความสมพนธระหวางความเรวรอบของรถยนตทผานลกระนาดกบกระแส
63
บทท 5
สรปและขอเสนอแนะ
จากการท าโครงงานเรองเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนต เรมจากการทมรถวง
ผานตวรบน าหนกแลวเกดเปนแรงกลหมนแกนของเครองก าเนดไฟฟาเกดแรงดนไฟฟากระแสสลบ
จากนนท าการเรยงกระแสโดยผานวงจรเรยงกระแสกลายเปนไฟฟากระแสตรงแรงดนไฟฟากระแส
ตรงทผานออกมา 14.80 V. แลวมาเขาวงจรบกคอนเวอรเตอรเพอลดระดบแรงดนใหเหลอ 12 V. ให
เหมาะกบการอดประจเขาแบตเตอร แบตเตอรของโครงงานนเปนแบบนเกลแคดเมยม เวลาชารจ
ประจแบตเตอรตองค านงถงอายการใชงานของ แบตเตอรจงตองใชกระแสชารจนอยท าใหใชเวลา
ในการชารจนาน ประโยชนทไดรบจากโครงงานน ใชเปนตวตนแบบในการผลตไฟฟาจากสงททก
คนมองขาม สามารถเปนพลงงานทดแทน และชวยประหยดคาไฟไดไปในบางสวน
ปญหาตางๆทเกดขนในการท าโครงงานชนน สามารถสรปไดเปนขอๆดงตอไปน
กอนแมเหลกถาวรทรงกระบอกกลวงทเราใชมขนาดเสนผานศนยกลาง 80mm หนา
20 mm ซงมขนาดใหญเกน ท าใหเกดความฝดในการหมนอนเนองมาจากน าหนกของกอนแมเหลก
ถาวร
มจ านวนโพลแมเหลกในเครองก าเนดไฟฟานอยเกนไป สงผลใหเกดความถของ
แมเหลกในการหมนตดกบขดลวดนอย ความถนอยสงผลใหความดนนอยลงไปดวย
ในการท าโครงงานเครองผลตไฟฟาจากการวงผานของรถยนตชดนผจดท า มขอเสนอ
แนะในการท าโครงงานชนนดงตอไปน
ควรใชกอนแมเหลกขนาดพอเหมาะกบขนาดเสนผานศนยกลางของโรเตอร ในทน
ควรใชขนาดเสนผานศนยกลาง 40 mm ความหนา 20 mm เพอไมใหเกดความฝดทมาจากน าหนก
ของตวแมเหลกเอง
ควรใชแมเหลกถาวรขนาดเลก และใหมจ านวนโพลมากขน เชน 8-16 โพล จะสงผล
ใหมความถมากขน เมอความถมากขนแรงดนไฟฟากจะมากขนดวยเชนกน
64
เอกสำรอำงอง
[1] วทยานพนธ,จระเดช สงคลประภา, 2552 การศกษาความเปนไปไดการเกดก าลงไฟฟาจาก
พลงงานลมโดยใชพดลมระบายอากาศตดหลงคา, วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรม
มหาบณฑต, สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร
[2] วทยานพนธ, สรเทพ เวชสวรรณ, 2552, การพฒนาเครองก าเนดไฟฟากระแสตรงโดยอาศย
พลงงานจากแรงกด 2 จงหวะ, วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต, สาขาวชา
วศวกรรมไฟฟา คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลยมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอม
เกลาธนบร
[3] ไชยหาญ หนเกด, 2537, เครองกลไฟฟา 1, สมาคมสงเสรมเทคโนโลย(ไทย-ญปน)
[4] อไรวรรณ ธรรมรตนพคณ, ไฟฟาในชวตประจ าวน(กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลย
รามค าแหง,ม.ป.ป.)
[5] วรเชษฐ ขนเงน, อเลกทรอนกสก าลง (กรงเทพมหานคร : ว.เจ.พรนตง, 2547)
[6] Robert W. Erickson Dragan Maksimovic, 2001, Fudamentals of power Electronics,
University of colorado, Springer.
[7] ยน ภสวรรณ, อเลกทรอนกส เลม1 [Online], Available:
http://web.ku.ac.th/schoolnet/snet7/diode_9.htm, [10 March 2009].
65
ภำคผนวก Data Sheet